Raad Agendanr. Doc.nr
: 30 september 2003 : 11 : B2003 07522
Afdeling:
: Sociale Zaken en Werkgelegenheid
RAADSVOORSTEL Onderwerp
: liquidatie Kredietbank Midden Langstraat
1. Inleiding. Vanaf de oprichting van de Kredietbank Midden-Langstraat (KML) in februari 1986 is het streven van het bestuur erop gericht geweest om tot schaalvergroting te komen. De Gemeenschappelijke Regeling Kredietbank Midden Langstraat (KML) is gestart met de zes aangesloten gemeenten bij het toenmalige stadsgewest Waalwijk, plus de gemeente Loon op Zand. Een werkgebied met een populatie van 80.000-inwoners. Vervolgens zijn in 1987 en 1988 een aantal regiogemeenten middels een dienstverleningsovereenkomst toegetreden tot de bank. Ondanks het inmiddels bereikte inwonersaantal van 160.000, bleek de bank te klein om de continuïteit en kwaliteit van deze speciale vorm van dienstverlening te waarborgen. Ook het kostenaspect speelde hierbij een belangrijke rol. In de beginjaren ’90 heeft het bestuur van de bank het initiatief genomen om tot schaalvergroting te komen. Met de gemeentelijke kredietbanken van Den Bosch, Breda, Eindhoven en Tilburg zijn besprekingen gevoerd om mogelijkheden naar samenwerking c.q. fusie te onderzoeken. Helaas hebben deze pogingen niet tot het gewenste resultaat geleid. In 1996 en 1997 is de bank erin geslaagd een integratie tot stand te brengen met de gemeentelijke kredietbanken van Deurne, Helmond en Oss. Door deze toetreding is het werkgebied uitgebreid tot 21-gemeenten met een populatie van 550.000-inwoners. Ondanks deze aanzienlijke uitbreiding bleef de bank te kwetsbaar en onvoldoende in staat om als professionele organisatie te functioneren. Bovendien bleek het niet haalbaar om, mede als gevolg van de invoering van de Wet financiering decentrale overheden, (wet Fido) een sluitende exploitatie te realiseren. Reden voor het bestuur om opnieuw om te zien naar schaalvergroting. De beoogde schaalvergroting leek te zijn gevonden toen de gemeente Den Bosch het bestuur van de bank benaderde met het verzoek mogelijkheden te onderzoeken welke zouden moeten leiden tot een fusie met de gemeentelijke kredietbank te Den Bosch. (GKB) Een voor de hand liggende fusie omdat er reeds geruime tijd sprake was van samenwerking op uitvoeringsniveau. Ook de visie op deze vorm van dienstverlening liep parallel. Na een afgelegd fusietraject van twee en een half jaar is door de gemeente Den Bosch om “een minuut voor twaalf”, eenzijdig de fusie afgeblazen. Het bestuur van de bank heeft naar aanleiding van de fusiebeëindiging met voortvarendheid een verkennend onderzoek ingesteld naar een mogelijke andere fusiepartner. Uit het ingestelde onderzoek kwam de Stadsbank Midden Nederland (SMN gevestigt te Hilversum) in alle opzichten als beste uit de bus. Voorspoedig is door de directeuren van beide banken in opdracht van de twee besturen een haalbaarheidsonderzoek ingesteld wat vervolgens door KPMG- consulting en accountantskantoor Drok positief is beoordeeld. Beide besturen hebben ingestemd met zowel de interne als externe rapportage.
1/6
Belangrijk hierbij is dat de vooraf door het bestuur van de KML geformuleerde randvoorwaarden volledig zijn gehonoreerd. Onderstaand de belangrijkste: - De werkwijze van de KML van front- en backoffice in combinatie met de binnen het bestaande werkgebied functionerende meldpunten blijft ongewijzigd; - De continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening dienen minimaal op het huidige niveau gehandhaafd te blijven; - Geen gedwongen ontslagen; - De rechtspositie van de medewerkers, in dienst van de gemeenschappelijke regeling KML blijft ongewijzigd; - Geen verhoging van de thans bij de KML geldende tarieven. (inmiddels is gebleken dat de tarieven voor de producten kredietverlening en schuldhulpverlening bij de SMN aanzienlijk voordeliger zijn.) De bank blijft in Waalwijk gevestigd, in het huidige kantoorpand, onder de naam: Stadsbank Midden Nederland vestiging Brabant. Voor de klanten van de KML heeft de integratie geen enkele consequentie. Aansluitend is een beslisdocument opgesteld. Dit document is door het bestuur van de KML op 23 september 2002 geaccordeerd. Op 19 september 2002 heeft ook het bestuur van de SMN ingestemd met het beslisdocument. 2. Beslisdocument Het beslisdocument is een nadere uitwerking van het haalbaarheidsonderzoek. De opbouw van het beslisdocument bestaat uit een viertal hoofdstukken: -
-
-
-
Hoofdstuk 1 geeft een historische schets van de ontwikkelingen van de in Nederland gevestigde kredietbanken, toegespitst op de sedert de laatste jaren hand over hand toegenomen schaalvergroting. Daarnaast wordt stilgestaan bij de overeenkomsten in werkwijze, productvoering en organisatiestructuur van beide banken; Hoofdstuk 2 behandelt de juridische vormgeving. In het eerste deel van dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de juridische aspecten van het gekozen integratiemodel en de keuzen die daarin gemaakt zijn. In het tweede deel worden de juridische stappen aangegeven en uitgewerkt die voor de integratie gezet moeten worden. Dit hoofdstuk bevat drie overeenkomsten, de overeenkomst waarin de verhouding tussen de stichting SMN en de gemeenten wordt geregeld, de overeenkomst voor de schuldhulpverlening en de overeenkomst tot toetreding tot de stichting Garantiefonds Schuldsanering; Hoofdstuk 3 gaat in op de organisatorische, formatieve en personele aspecten van de integratie. De organisatieopbouw van de geïntegreerde organisatie wordt aangegeven. De benodigde formatie voor de vestiging Brabant en formatieve uitbreiding voor de centrale backoffice wordt uitgewerkt. De functies die verband houden met deze formatie worden neergezet. De instrumenten die nodig zijn voor de personele overdracht en voor het regelen van de arbeidsvoorwaarden van het over te dragen personeel worden aangegeven; Hoofdstuk 4 behandelt de middelenaspecten van de integratie. In het eerste deel komen de financiële aspecten van de integratie aan bod. De keuze wordt gemaakt voor de aanpak voor de financiële overdracht, voor de financiële integratie en de bijdrage in de kosten van de schuldhulpverlening die aan de gemeenten in rekening worden gebracht.
Het beslisdocument ligt ter inzage.
2/6
3. Besluitvorming gemeente Heusden. Nadat de noodzakelijk activiteiten om tot een integratie te komen waren afgerond, is het beslisdocument voorgelegd aan de in de gemeenschappelijke regeling deelnemende gemeenten. Op 29 oktober 2002 heeft ons college besloten: 1. In te stemmen met het beslisdocument en de daarbij behorende overeenkomsten, hetgeen inhoudt dat de gemeente Heusden m.i.v. 1 november 2002 zal aansluiten bij de stichting Stadsbank Midden Nederland; vooralsnog alleen voor de diensten (zoals in deze notitie aangegeven) die ook door de KML verricht worden. Afspraken dienen gemaakt te worden over de diensten waarbij nu sprake is van samenloop van werkzaamheden (AMW en KML). 2. De activiteiten van de Kredietbank Midden Langstraat worden overgenomen door de Stadsbank Midden Nederland, rekening houden met hetgeen onder 1 is aangegeven; 3. Vooralsnog niet deel te nemen aan de stichting Garantiefonds Schuldsanering; 4. Overleg te voeren over de wijze waarop de integrale schuldhulpverlening (AMW) in relatie tot het aansluiten bij de SMN in de toekomst vorm moet worden gegeven. 5. De liquidatie van de gemeenschappelijke regeling Kredietbank Midden Langstraat in combinatie met de financiële afsluiting van het jaar 2002, welke op de kortst mogelijke termijn door de KML ter hand zal worden genomen, ter besluitvorming voor te leggen aan de raad. Als gevolg van hetgeen onder 5 is genoemd wordt aan uw raad nu dit voorstel gedaan. 4. Liquidatie Gemeenschappelijke Regeling KML Op 20 april 1988 hebben Gedeputeerde Staten van Noord Brabant hun goedkeuring verleend aan de gemeenschappelijke regeling. In het samenwerkingsverband participeerden 19 gemeenten. Op 9 juni 1988 heeft de installatiebijeenkomst plaatsgevonden. Door de gemeentelijke herindeling d.d. 1 januari 1997 zijn een aantal gemeenten noodgedwongen uit de gemeenschappelijke regeling getreden als gevolg van opheffing c.q. samenvoeging met andere gemeenten. Momenteel wordt de gemeenschappelijke regeling gedragen door de gemeenten: - Aalburg; - Dongen; - Gilze Rijen; - Goirle; - Hilvarenbeek; - Heusden; - Loon op Zand; - Oisterwijk; - Waalwijk. Voor wat betreft de opheffing c.q. de liquidatie van de bank is voorzien door middel van artikel 36 van de gemeenschappelijke regeling: 1. Deze regeling kan worden opgeheven bij daartoe strekkende besluiten van de bestuursorganen van tenminste twee derde der deelnemende gemeenten. 2. In geval van beëindiging besluit het algemeen bestuur tot liquidatie en stelt het daarvoor de nodige regels. Hierbij kan van de bepalingen van deze regeling worden afgeweken; 3. Het liquidatieplan wordt door het algemeen bestuur, de raden van de deelnemende gehoord, vastgesteld. Het behoeft de goedkeuring van Gedeputeerde Staten; 4. Het liquidatieplan voorziet in de verplichting van de deelnemende gemeenten tot deelneming in de financiële gevolgen van de opheffing; 3/6
5. Het liquidatieplan voorziet ook in de gevolgen die de opheffing heeft voor het personeel. Het liquidatieplan ligt ter inzage. 5. Jaarrekeningen 2001 en 2002 De hierna bij de jaarrekeningen genoemde bedragen zijn afgerond. Jaarrekening 2001: In afwachting van de integratie met SMN en de financiële afwikkeling van de KML is door het bestuur besloten de afrekening van de jaarrekening 2001 gelijktijdig mee te nemen in het liquidatieplan. In zijn vergadering van 01 juli 2002 heeft het algemeen bestuur, de door de accountant goedgekeurde, jaarrekening 2001 vastgesteld. Uit de jaarrekening 2001 blijkt dat het aandeel van de gemeente Heusden een bedrag beloopt van € 52.000,00. De financiële afwikkeling hiervan is afgerond. Jaarrekening 2002. In verband met de integratie van de KML in de SMN d.d. 01 november 2002 heeft jaarrekening slechts betrekking op een periode van 10 maanden. Conform het besluit van het bestuur zijn in de jaarrekening tevens de liquidatiekosten verwerkt. In zijn vergadering van 28 april 2003 heeft het algemeen bestuur de jaarrekening 2002 vastgesteld. De liquidatiejaarrekening is door accountantskantoor Deloitte en Touche gecontroleerd en akkoord bevonden. Over 2002 is er sprake van een nadelig saldo van € 570.000,00. Hierin is begrepen een bedrag van € 263.000,00 vanwege afboeking op dubieuze debiteuren. Het betreft 75% van het totaalbedrag. 25% wordt betaald door de SMN, waarmee het resterende gedeelte ten laste van de aan de WGR (Wet Gemeenschappelijke Regelingen) deelnemende gemeenten komt (bestuursbesluit KML van 10 oktober 2002). Uitgaande van de solidariteitsgedachte heeft de KML pogingen ondernomen om bij de contractgemeenten (gemeenten die niet binnen de gemeenschappelijke regeling gebruik maakten van de diensten van de KML) een bijdrage te krijgen in de post dubieuze debiteuren. Men trof een negatieve opstelling aan met als gevolg dat het opgevoerde bedrag totaal ten laste van de WGR gemeenten komt. Conform artikel 32, 2e lid van de gemeenschappelijke regeling dragen de deelnemende gemeenten bij in het nadelig saldo. Hierbij geldt dat de berekening gebeurt op basis van 50% naar rato van het aantal inwoners per 1 januari van het boekjaar en 50% naar rato van het aantal kredietaanvragen van de deelnemende gemeenten. Het betekent dat de gemeente Heusden een bijdrage dient te betalen van € 112.000,00. . In onze gemeentebegroting 2002 was voor de Kredietbank Midden Langstraat een bijdrage opgenomen van afgerond € 31.000,00. Dit bedrag is nog volledig beschikbaar. Het ontbrekende bedrag ad € 81.000,00 komt ten laste van de post voor onvoorziene uitgaven 2003. 6. Conclusies De externe beoordeling van de integratie laat niets aan duidelijkheid te wensen over. Zowel KPMG- consulting als accountantskantoor Drok onderschrijven de voorgenomen integratie. De jaarrekeningen 2001 en 2002 sluiten af met aanzienlijke nadelige resultaten. Om verdere financiële tegenvallers voor te blijven is, overigens met de grootst mogelijke zorgvuldigheid, alles op alles gezet om de integratie op de kortst mogelijke termijn te realiseren. 4/6
In een tijdsbestek van 9 maanden is het integratietraject afgerond. Op 1 november 2002 was de operationele integratie een feit. Na het overwinnen van een beperkt aantal aanloop en afstemmingsproblemen zijn de ervaringen op organisatorisch, samenwerking en personeelsgebied gedurende de eerste periode van de integratie als positief te benoemen. 7. Advies Raadscommissie De raadscommissie Inwonerszaken heeft in haar vergadering van 10 september 2003 advies uitgebracht over dit voorstel. De commissie adviseert positief. De fractie CDA wenst wel helderheid met betrekking tot de gevolgde bestuurlijke procedure. Het stuk wordt op de A-lijst geplaatst. 8. Advies -
-
In te stemmen met het liquidatieplan/de liquidatie van de Kredietbank Midden Langstraat; Voor de schuldhulpverlening binnen de gemeente Heusden gebruik te maken van de stichting Stadsbank Midden Nederland; De jaarrekeningen over 2001 en 2002 van de Kredietbank Midden-Langstraat voor kennisgeving aan te nemen. Het bijgevoegde conceptbesluit vast te stellen
Het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven
de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems
BIJLAGEN:
Conceptbesluit
TER INZAGE:
Beslisdocument integratie KML / SMN; Liquidatieplan KML
De stukken liggen ter inzage in de leeskamer, locatie Vlijmen. Steller: H. van Delft
5/6
CONCEPTBESLUIT
De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 30 sept. 2003; gezien het voorstel van het college van 26 augustus 2003, doc. nr. B2003 07522; besluit:
-
-
In te stemmen met het liquidatieplan/de liquidatie van de Kredietbank Midden-Langstraat; De bijdrage aan de Kredietbank Midden-Langstraat voor 2002 vast te stellen op € 112.000,00; Een bedrag van € 31.000,00 ten laste te brengen van de in 2002 veilig gestelde bijdrage aan genoemde bank; Een bedrag van € 81.000,00 ten laste te brengen van de post voor onvoorziene uitgaven 2003, onderdeel incidenteel; Voor de schuldhulpverlening binnen de gemeente Heusden gebruik te maken van de stichting Stadsbank Midden Nederland;
De jaarrekeningen over 2001 en 2002 van de Kredietbank Midden-Langstraat voor kennisgeving aan te nemen.
Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 30 september 2003; De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter,
A.J. Emmen.
drs. H.P.T.M. Willems
6/6