de Linkse
Socialist
maandblad van de Linkse Socialistische Partij nummer 291 Februari 2010 s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
1 6 pagina’s
2€ STEUN: 5 €
België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
Na Bayer moet ook de directie van Inbev inbinden
enkel strijd loont! D
door
Eric Byl
e vol gehouden blokkades, de solidariteit van hun Europese en Braziliaanse collega’s en de publieke verontwaardiging over de ten toon gespreide hebzucht, hebben de Inbev-directie bakzeil doen halen. Het oorspronkelijke plan, inclusief het verlies van 300 jobs, werd ingetrokken. De lonen werden uitbetaald, de lock-out opgeheven en echte sociale onderhandelingen opgestart. Dat is de tweede overwinning voor de arbeiders na die bij Bayer een maand eerder. Maar op dezelfde dag dat dit goede nieuws ons bereikte, vernamen we alweer een nieuw sociaal drama. Het doek over de Opel-vestiging in Antwerpen zou immers gevallen zijn. Sinds de regering de speculanten die zich voordoen als “ financiële instellingen” € 21 miljard (dat is € 21.000 miljoen!) toestopte, was het opnieuw feest op de beurs. Dividenden voor aandeelhouders en bonussen voor de managers vloeiden weer rijkelijk. Inbev-topman Carlos Brito verwachtte een bonus van € 80 miljoen in aandelen indien hij zijn besparingsplan kon realiseren. Dat Leterme daar eens gaat aankloppen als hij de schamele € 9 miljoen die de regering beloofde voor de slachtoffers in Haïti wil verhogen. Maar met
de buitenlandpolitiek van Leterme is het niet anders gesteld dan de binnenlandse. Namelijk apenootjes voor de sukkelaars en lekker graaien in de schatkist voor de rijken. Als de B-fast ploeg of pakweg de ambtenaren zich desondanks de naad uit het lijf werken, steekt Leterme overigens ongegeneerd de pluimen op zijn hoed. Wat hadden we anders verwacht. De beheerraden van de bedrijven zijn bezaaid met voormalige politici die er worden beloond voor bewezen diensten. Europarlementslid Dehaene vindt het nodig zijn wedde aan te vullen met lucratieve posten in de beheerraden van Lotus-Bakeries, Umicore, Dexia (als voorzitter is dat aan dubbel tarief) en dus ook Inbev. Bij Inbev brengen zijn aandelenopties tegen 2013 € 1,5 miljoen op en ontvangt hij jaarlijks zowat € 80.000 om een tiental vergaderingen bij te wonen. Vergelijk dat met het Iers europarlementslid Joe Higgins, verkozen voor de Socialist Party (de LSP in Ierland), die van het royale loon van Europees parlementslid enkel een gemiddeld arbeidersloon voor zichzelf houdt. Want als vertegen-
woordiger van de arbeidersbeweging staat Joe daar het grootste deel van af aan de partij en aan allerlei solidariteitsacties met arbeiders in strijd overal ter wereld. Elke overwinning door een groep arbeiders is een stimulans voor toekomstige strijd. Het conflict bij Bayer was een keerpunt. Dat is de reden waarom we er in dit blad zo uitgebreid op terug komen (zie pagina 8-9). Toen de werknemers bij Bayer weigerden in te leveren en langer te werken, kregen ze de media, de volledige politiek en minister-president Peeters over zich heen. “Inleveren of sluiten” dreigde men. “Onverantwoord”, vond Peeters de houding van de syndicale delegaties. Het chemiepatronaat eiste dat de arbeiders zich konden uitspreken tegen hun afgevaardigden. Maar die gaven niet toe. Hun belagers leden een smadelijke nederlaag. Er werd niet ingeleverd, noch op loon, noch op arbeidstijd en er komt zelfs een bijkomende investering door de multinational. Ook de overwinning bij Inbev kan een belangrijke mijlpaal worden. Door de blokkade was Inbev al
www.socialisme.be sl291.indd 1
snel door haar speciaal aangelegde voorraad heen. De Luxemburgse en Nederlandse sites weigerden Jupiler te brouwen zolang er geen oplossing kwam in België. In Brazilië uitten de arbeiders al eerder solidariteit en ook in Duitsland stond actie op til. De directie kon geen kant meer uit en moest haar voorstel inslikken. Intussen zijn ook de arbeiders bij Opel een blokkade begonnen. We begrijpen het fatalisme dat bij veel arbeiders na maanden onzekerheid overheerst. Maar we zijn het er niet mee eens dat het te laat zou zijn. De Antwerpse vestiging is een zeer moderne fabriek, met volledig af betaalde productielijnen en kwalitatief hoogstaand personeel. Het zou misdadig zijn dat verloren te laten gaan. Het is intussen wellicht voor iedereen duidelijk dat de oplossing niet van de private sector zal komen, niet van GM, niet van Magna, niet van Opel,... Waarop wachten we om ons als gemeenschap deze site toe te eigenen en er een draaischijf voor research en toepassing van milieuvriendelijke transportalternatieven van te maken?
In deze krant: p. 2. DAG VAN HET SOCIALISME. Interview met één van de initiatiefnemers p. 4 OPEL: Nationaliseren om jobs te redden! p. 7. VROUWENMARS: Doe mee met de Wereldvrouwenmars van 6 maart p. 8-9. BAYER: Het relaas van een patronaal offensief en het succesvolle antwoord van de vakbonden p. 10. HAITI: Een ramp die de stempel van het kapitalisme draagt
LSP 24/01/2010 16:27:19
Politiek
20 maart:
de
Linkse Socialist
dag van het socialisme
Interview met Dominique Willaert van de stuurgroep van de Ronde Tafel van Socialisten Door Bart Vandersteene
O
p 20 maart vindt in Gent de “Dag van het Social isme” plaats , e e n d i s cu s s ie d a g me t s pre kers van diverse achtergronden, jammer genoeg enkel vanuit Nederlandstalige hoek. Het initiatief gaat uit van de Ronde Tafel van Socialisten waaraan ook LSP meewerkt. We spraken over dit initiatief met Dominique Willaert, actief in het sociaal-artistieke Victoria Deluxe en lid van de stuurgroep van de Ronde Tafel van Socialisten. LS: Dominique, waarom heb je besloten je te engageren in de Ronde Tafel? En waarom nu? DW: “Het begon in feite met een zeer persoonlijke ontgoocheling over de evolutie van de SP.a. Dit heeft me kwaad gemaakt, zeker toen men bij de overstap van Bert Anciaux de term socialisme uit de naam wou schrappen. Ik was kwaad en ontgoocheld en vond het nodig om iets te ondernemen om socialisme als referentiekader terug op de agenda te kunnen plaatsen. Bij toeval belandde een tekstje van mij over de noodzaak aan een groot socialistisch congres bij Tom Demeester van de PVDA. Daar was men reeds begonnen om de eerste individuen te verzamelen voor een Ronde Tafel. Op die manier ben ik toegetreden tot de initiatiefnemers van de Ronde Tafel van Socialisten.”
LS: Wat mogen de lezers zich voorstellen bij deze Ronde Tafel? DW: “Het is nog steeds een embryonaal zoekend initiatief dat socialisten van verschillende strekkingen bij elkaar brengt en dat verenigend en verbindend werkt. Men zou kunnen stellen dat er twee grote taken zijn voor de Ronde Tafel. Ten eerste, de ontwikkeling van een kritische houding met betrekking tot het socialisme, zoals dat van de SP.a, maar ook dat van het Oostblok. En anderzijds de zoektocht naar wat ons vandaag kan binden in de strijd voor een andere, socialistische same n lev i ng. Persoonlijk hoop ik dat dit kan uitg roeien tot een nieuwe socialistische bewe g i n g . We moeten trouwe n s d r i n gend de belangrijke theorie van onder het stof halen. We leven in een anti-theoretisch tijdperk waar de waan van de dag domineert en alles op een zogenaamd pragmatische manier wordt benaderd. De Ronde Tafel moet resoluut kiezen voor een ideologische benadering van actuele thema’s.”
LS: Wat mogen we verwachten van de eerste publieke activiteit, de Dag van het Socialisme. DW: “De eerste Dag van het Socialisme wil die mensen bij elkaar brengen die vandaag de moed hebben om ideologisch stil te staan bij de socialistische theorie verbonden aan het marxisme. We willen mensen verenigen in verschillende debatten die in acht werkgroepen zullen plaatsvinden. De dag moet de overtuiging sterken dat we een socialistisch perspectief kunnen aanbieden in de samenleving. Vooral jongeren moeten terug het verhaal horen dat er meer dan één maatschappelijk systeem mogelijk is. Jongeren durven vandaag niet meer utopisch denken. Ze zien wel de economische mondiale problemen, maar hebben het moeilijk om deze expliciet als kapitalisme te benoemen. Tegenover het individualisme dat er op alle mogelijke manieren wordt ingepompt moeten we terug collectieve alternatieven durven plaatsen, de solidariteit en de gemeenschap centraal plaatsen. En als we kanttekeningen maken bij wat er gebeurde in het Oostblok betekent dit
allesbehalve dat we het socialistisch referentiekader op zich over boord gooien.” L S: E r b e st a a t veel ver warring over wat socialisme nu juist betekent. Hoe zou jij het invullen en begrijpbaar proberen uitleggen?
DW: “Socialisme betekent voor mij durven geloven in de kracht van de gemeenschap en het streven naar een algemeen en een gedeeld belang. Het gaat over het wegwerken van de verschillen tussen arm en rijk, het creëren van een zo groot mogelijk geluk voor iedereen. Als je vandaag de onvatbare concentratie van rijkdom ziet bij een heel klein deel van de bevolking, dan moeten we durven stellen dat onze taak niet is om aan armoedebestrijding te doen, maar aan rijkdombestrijding. Sociale rechtvaardigheid moet ons ethisch uitgangsprincipe zijn en dat kan enkel wanneer er een grotere rol is voor de staat, de gemeenschap, in de organisatie van de samenleving.”
LS: En hoe kunnen we dit volgens jou realiseren? DW: “Dat kan enkel via een politiek project. We moeten opnieuw politiek durven handelen en dan bedoel ik niet enkel in de klassieke zin van
het woord. Er bestaan veel andere wegen. Het gaat hem om de rol die je inneemt in het publieke debat, in de organisatie waar je voor werkt, in het organiseren van en participeren in manifestaties, activiteiten,…” LS: Wat mogen we nog verwachten van de Ronde Tafel? DW: “Er zit vandaag een sterke dynamiek in onze stuurgroep. Wat toch enigszins verrassend is gezien de politieke verschillen bij sommige van de deelnemers. Er is een gedeeld belang ontstaan bij de deelnemers van LSP, PVDA, het vroegere CAP en vele anderen. Er wordt op een broederlijke manier samengewerkt en dat belooft voor de toekomst. Het smaakt naar meer. We moeten erover waken dat het geen éénmalig initiatief wordt en dat er een vervolg komt na 20 maart.” Schrijf je in voor de Dag van het Socialisme 20 maart 2010 in De Vooruit te Gent.
Tussen bonte wateren en blauwe partners...
D
Door Tim (Gent)
e afgelopen weken lagen de Franstalige Groenen onder vuur naar aanleiding van de vervuiling in de Zenne. Het afvalwater van meer dan een miljoen Brusselaars kwam ongezuiverd in de rivier. De verantwoordelijke minister, Huytebroek (Ecolo), waste de handen in onschuld en schoof de zwarte piet door naar Aquiris. Het feit dat een belangrijke dienst als waterzuivering aan de private sector wordt overgelaten, werd niet in vraag gesteld. Het liberale beleid op zich is immers geen probleem voor de Groenen. Dat bleek ook door de overname van de links-liberale SLP door Groen! langs Nederlandstalige kant. Het schandaal met het ongezuiverde afvalwater dat in de Zenne
sl291.indd 2
stroomde, was het rechtstreekse gevolg van een constructie van Privaat-Publieke Samenwerking (PPS). Een privaat bedrijf, Aquiris, met als hoofdaandeelhouder de Franse multinational Veolia, mocht dit station bouwen en 20 jaar uitbaten, in ruil betaalt de Brusselse regering een jaarlijkse publieke bijdrage. Veolia is een Franse multinational met een omzet van 36 miljard euro en 1,9 miljard euro winst in 2008. Het bedrijf richt zich overal ter wereld op privatiseringen van openbaar vervoer en watervoorzieningen. Om deze contracten binnen te halen, is het bedrijf bereid erg ver te gaan: in verschillende landen is het veroordeeld in corruptiezaken. Politici werden omgekocht om openbare voorzieningen te privatiseren en voor een appel en ei over te laten aan Veolia.
Toch is dit het bedrijf waarmee de Brusselse regering in 2001 in zee ging om het waterzuiveringsstation Brussel-Noord te exploiteren via dochteronderneming Aquiris. De vervuiling van de Zenne maakte
duidelijk waar het bij dit bedrijf op aankomt: Aquiris meende dat het onvoldoende geld kreeg om het waterzuiveringsstation te onderhouden en liet dagenlang honderdduizenden liters afvalwater in de Zenne stromen.
De Brusselse bevolking en het milieu zijn het slachtoffer van de winsthonger van Veolia en van de privatiseringsdrift van de politici. De PPS-constructie die aan de basis ligt van dit milieuschandaal werd goedgekeurd door zowel de groenen als de sociaal-democraten (Groen, Ecolo, SP.a en PS). Met dit schandaal blijkt het failliet van het “groene kapitalisme” dat in de praktijk gifgroen kleurt. De enige oplossing is de onmiddellijke nationalisering van het hele waterzuiveringsprogramma zonder compensaties voor Veolia. De controle op het afvalwater moet in handen komen van de gemeenschap, de werknemers van het station, omwonenden en milieuorganisaties, en er moet een openbaar onderzoek komen naar de schuldigen van dit milieuschandaal.
24/01/2010 16:27:21
Standpunt
www.socialisme.be februari 2010
We hebben onze eigen media nodig!
D
it is de eerste editie van ons vernieuwd maandblad , voor t a an met de naam “Linkse Socialist” en “Lutte Socialiste”. LSP neemt een bewuste beslissing om in tijden van internet en verschraling van de media net een andere richting uit te gaan met het uitbreiden van haar papieren krant tot 16 pagina’s en met kleur op voor- en achterpagina. We doen dit niet omdat we persé tegendraads willen zijn, maar wel omdat er meer dan ooit nood is aan media vanuit de arbeidersbeweging. Vandaag beperken de traditionele media zich al ettelijke jaren tot de-
zelfde neoliberale eenheidsworst. Ruimte voor kritische visies is er amper, nieuwssites beperken zich tot het overnemen van de berichten van persbureaus. Op televisie krijgen we enkel voorgekauwd nieuws te zien dat vooral niet diepgravend mag zijn. De media moeten winst opleveren op de nieuwsmarkt. Intussen wordt probleemloos uitgehaald naar stakers, werklozen, gepensioneerden,… De arbeiders van Bayer hebben dit ondervonden. Toen zij weigerden om een aanval op hun arbeidsomstandigheden en lonen te aanvaarden, werden ze door de traditionele media quasi eensluidend bestempeld als “profiteurs”.
Tegen de stroom van traditionele desinformatie in hebben we nood aan onze eigen media die berichten en analyseren vanuit een actieve betrokkenheid. We kiezen de kant van de arbeiders en hun gezinnen, de meerderheid van de bevolking. We geven ruimte aan verslagen en artikels vanuit de arbeidersbeweging en proberen tegelijk een weg vooruit aan te bieden. De crisis van het kapitalisme leidt tot een groeiende openheid voor socialistische ideeën. Uit een peiling in 27 landen blijkt dat 23% een “ander economisch systeem” verkiest boven het kapitalisme. De openheid voor een socialistisch antwoord op de crisis willen we aangrijpen om uitgebreider te kunnen berichten,
Edito door Geert Cool, hoofdredacteur
ook rond thema‘s en zaken waarvoor er voorheen geen ruimte genoeg was in deze krant. Naast dit maandblad publiceren we een dagelijks geactualiseerde website, wat mogelijkheden biedt om snel verslagen, informatie en analyses te brengen. Maar we investeren ook in dit maandblad omdat we de discussie op straat willen aangaan met wie strijd voert, zich vragen stelt bij het huidige systeem of sympathie heeft voor een socialistisch alternatief op het kapitalisme. We hopen dat de vaste lezers deze verbetering van ons maandblad weten te appreciëren, uiteraard loopt hun abonnement gewoon verder. Nieuwe lezers hopen we te overtuigen om vaste lezers
te worden door een abonnement te nemen. Dat kan door te kiezen voor een maandelijkse permanente opdracht van 2, 5 (of meer) euro of door 20 euro te storten voor 12 nummers (of 30 euro steun). Met de uitbreiding van dit blad, verhogen we de prijs. Dat is de eerste stijging in 13 jaar en we hopen opnieuw lange tijd dezelfde prijs te kunnen aanhouden. Aarzel ook niet om zelf mee te werken aan de verdere verbetering van deze krant, contacteer ons via
[email protected].
De “gelouterde” Leterme en zijn “samenwerkingsfederalisme” Door Anja Deschoemacker
O
ndanks nog aanwezig wantrouwen en scepsis is Leterme nu toch aanvaard als premier, zowel door een pak kopstukken van Franstalige partijen als door de nationale pers. Gesteld wordt dat hij “geleerd heeft uit vroegere fouten”. Geen gedram meer over “vijf minuten politieke moed”, geen bulldozerstrategie om de staatshervorming (die Leterme en zijn partij nog steeds noodzakelijk achten) door het strot van de Franstaligen te rammen. Neen, Leterme is eindelijk gewonnen voor de CVP-pragmatiek, voor de onderhandelingen in de achterkamertjes. Velen zullen een zucht van opluchting slaken nu het communautaire niet meer noodzakelijk de helft van het binnenlands nieuws in de media inneemt. De arbeidersbeweging doet er echter beter aan haar ogen wijd open te houden. Als Leterme het immers heeft over “het concentreren op de aanpak van de crisis”, dan spreekt hij niet over het lanceren van een nieuw pakket van maatregelen die de grote meerderheid van mensen beter moet beschermen tegen de gevolgen van de crisis... Met het inzetten van de crisis in het najaar van 2008 is voor wat betreft de Belgische burgerij de speeltijd voorbij. De politieke verantwoordelijken en dan vooral de CD&V zijn op hun verantwoordelijkheden gewezen. Met de benoeming van Van Rompuy als eerste EU-president hebben ze overigens
sl291.indd 3
ook getoond dat ze daarvoor beloond worden. Wat is het werk dat ze moeten voltooien? De verdere vernietiging van de openbare diensten en de sociale zekerheid en de vervanging van dit laatste door een systeem van openbare liefdadigheid voor de allerarmsten. En in realiteit zijn alle partijen in de diverse regeringen hierover akkoord. Het meningsverschil draait hem om hoe: via een staatshervorming waarbij de deelregeringen gedwongen worden harde besparingen door te voeren wegens te kleine budgetten of via een nationale en open confrontatie met de vakbonden. In alle landen droomt de burgerij misschien wel van dat laatste, maar ze weet ook dat je met klassenstrijd kunt winnen, maar ook verliezen. Op dit moment wagen slechts zeer weinig Europese regeringen zich
aan harde aanvallen uit angst voor als begin jaren ’70. Als Leterme leiden door het communautaire gede reactie van de arbeidersbeweging, de “kalmte” kan garanderen en met hakketak, moeten we vandaag oproemaar ze bereiden het gevecht wel “stabiliteit” en de idee van het “min- pen om zich niet te laten misleiden voor. Deel van die voorbereiding is ste kwaad” als enige argumenten de door “rustige vastheid” en “samenin België de creatie van stabiele re- komende verkiezingen kan winnen, werkingsfederalisme”. Het doel van geringen die in staat zijn dat gevecht komt een programma op ons af dat beide is hetzelfde, de samenwerking te voeren. Vandaar de steeds terug- zal maken dat die levensstandaard waarvan sprake is immers die van de komende idee over samenvallende ook met twee lonen niet behouden elite in dit land om de werkenden en verkiezingen voor de federale en re- kan blijven. armen te doen betalen voor de crisis gionale parlementen en vandaar ook Zoals we de werkenden en armen in en de nieuwe winsten. het ophemelen van de “tot onderhan- 2007 opriepen zich niet te laten misdelen bereide figuren”. Die stabiele regeringen zullen ons dan, naar analogie met de jaren ’80 en ’90, proberen enkele decennia lang een politiek op te leggen waarin schuldafbouw en “loonmatiging” centraal zullen staan. In die vorige periode van schuldafbouw ging Trends benoemde baron De Graeve tot “manager van het jaar”. de koopkracht van de lonen zodaDe man die instond voor een sociaal bloedbad in Hemiksem en nig achteruit dat een gezin vandaag Lanklaar had volgens het zakenblad “proactief op de crisis gereatwee lonen nodig heeft om dezelfgeerd.” Hij hield het bedrijf “slagkrachtig zonder moeilijke beslissinde levensstandaard aan te houden gen te schuwen.” Vertaald vanuit het patronaals: “De Graeve heeft de arbeiders flink aangepakt door massaal af te danken zodat de patroons meer winst kunnen maken.”
ZO GEZEGD
Bisschop Léonard wordt het nieuwe hoofd van de katholieke kerk in dit land. In 2007 wist hij nog te melden: “Ik zie dat zoals Freud: het [homoseksualiteit] is een tijdelijke fase in de ontwikkeling van de seksualiteit. Homo’s hebben een blokkade die hun normale psychologische ontwikkeling verhindert, wat hen abnormaal maakt.” De zakenkrant De Tijd schreef op 24 december: “In 2009 hebben we opnieuw vastgesteld waarom de onzichtbare hand van de Schotse econoom Adam Smith vaak onzichtbaar lijkt: hij is er niet. De bankiers jagen hun eigenbelang na (hebzucht) en dat heeft de samenleving weinig goed gedaan. Zelfs hun aandeel- en obligatiehouders hebben er weinig baat bij gehad. En de woningeigenaars die hun huis verliezen, de werknemers die hun baan kwijt zijn, de gepensioneerden die hun pensioenfondsen in rook zagen opgaan of de belastingbetalers die honderden miljarden hebben betaald om de banken te redden, al helemaal niet.”
de linkse socialist
Dit is het maandblad van de Linkse Socialistische Partij. Reacties en bijdragen zijn steeds welkom: PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette of
[email protected]. Abonnement: 20 euro/jaar of een doorlopende opdracht van 2 euro per maand (steun: 5 euro)
24/01/2010 16:27:27
syndicaal
de
Linkse Socialist
Opel richt sociaal bloedbad aan: tot 10.000 jobs bedreigd
Nationaliseren om jobs te redden Door Thomas (Antwerpen)
D
e directie van Opel heeft haar “intentie tot sluiting” van de Antwerpse vestiging bekend gemaakt. Weinig lijkt er op te wijzen dat de directie nog van die intentie zal afzien. Per arbeider bij Opel-Antwerpen werken er drie tot vier bij onderaannemers. Een sluiting zou 10.000 arbeiders en hun gezinnen beroven van hun inkomen, waarvan 2.600 bij Opel zelf. De gemeenschap zal hiervoor opdraaien: minder bijdragen aan de sociale zekerheid en belastingen en tegelijk extra werkloosheidsuitkeringen. Voor de directie van Opel is er geen andere oplossing mogelijk: er worden nu eenmaal teveel auto’s geproduceerd. De tewerkstelling in de Belgische automobielsector gaat al jarenlang achteruit. Bij Opel-Antwerpen waren er in de jaren 1980 nog 14.000 arbeiders, nu blijven er amper 2.600 over. De overblijvende arbeiders moesten steeds harder en f lexibeler werken om nu uiteindelijk toch aan de deur te worden gezet.
In het antwoord van de vakbonden Wever moet erkennen: is er de afgelopen jaren nooit bui- “De Vlaamse regering ten het kader van besparingen ge- heeft steeds haar uiterdacht. Solidariteit werd beperkt tot ste best gedaan om dit het verdelen van de besparingen op bedrijf alsnog te redden, Europees niveau en werd niet uitge- maar die inspanningen bouwd om samen in te gaan tegen be- hebben helaas niet gesparingsplannen. GM slaagde erin de holpen.” arbeiders van verschillende vestiginDe traditionele politigen tegen elkaar uit te spelen toen de ci, ook van de rechterdeal met Magna werd afgeschoten. zijde, hebben niets dan Na jarenlang toegeven op de ar- lof voor de “construcbeidscondities, na alle lastenverla- tieve opstelling” van de gingen en alle politieke druk wordt vakbonden. Misschien uiteindelijk geen enkele job gered. was een niet-construcDe hoop die werd gevestigd in de tieve opstelling zoals Vlaamse regering van Kris Peeters bij Inbev en Bayer beheeft niets opgeleverd. Bart De ter geweest. Door vast te houden aan degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden hadden de bonden een sterkere krachtsverhouding tegenover de directie kunnen uitbouwen . Met goed geplande acties en een actieve betrokkenheid van onderuit was het misschien mogelijk geweest om het sluitingsplan naar de prullenmand te verwijzen. Zal de regering nu toelaten dat de fabriek wordt verkocht en dat GM de opbrengst daarvan opstrijkt? Waarop wordt gewacht om over te gaan tot de nationalisatie van OpelAntwerpen, zonder vergoeding voor GM? Een nationalisatie van de volledige automobielsector zou een goede stap zijn om de mobiliteit planmatig te kunnen aanpakken zodat ook oplossingen kunnen worden gevonden voor het milieu, de lange files, het verouderd materieel van het open-
2 februari: startschot witte woede! Door een BBTK- delegee
O
p 2 februari wordt in de AB in Brussel het startschot gegeven voor de onderhandelingen over nieuwe sociale akkoorden voor de non/social-profit met een militantenconcentratie in gemeenschappelijk vakbondsfront. Tijdens de meeting en erna met een betoging langs de kabinetten van de politieke verantwoordelijken, zullen de eisenbundels voor de Federale, Vlaamse en Brusselse sectoren gelanceerd worden. Het lijkt wat vreemd dat er tot een dikke week vooraf nog nergens mobilisatiemateriaal te bespeuren was voor de meeting (zelfs nergens op het internet). Enkel op de blogspot van Polsslag werd de actie aangekondigd. Hoe komt dit? Ten eerste ging er aan 2 februari het “traditionele potje armworstelen” tussen de diverse vakbonden vooraf om tot een gemeenschappelijk eisenplatform te komen. Het laatste overleg ging door op 20 januari, wat al akelig dicht bij 2 februari was. Ten tweede kunnen er maar 2000 mensen bin-
sl291.indd 4
nen in de AB waardoor het beperkt blijft tot een interne mobilisatie, dat wil zeggen enkel de vakbondsafgevaardigden. In tegenstelling tot het interprofessioneel akkoord (IPA) voor de privésectoren dat om de twee jaar wordt afgesloten, moet onze sector het doen met vijfjaarlijkse akkoorden. Een situatie die er automatisch voor zorgt dat de achterstand van de sector wat betreft verloning (gemiddeld 15%) in vergelijking met de privé, amper kan ingehaald worden. Iedereen is er zich van bewust dat het gezien de economische crisis zeer moeilijk zal zijn om zaken af te dwingen. En daarbij komt dan nog eens de verdeel- en heersstrategie van minister Onkelinx. In augustus 2008 lanceerde Onkelinx het “plan voor het attractiever maken van het verpleegkundig beroep.” Sindsdien is er al heel wat overleg geweest tussen de minister en de vakbonden over dit plan. Spijtig genoeg moeten we vandaag vaststellen dat dit overleg met de syndicale organisaties pure cinema is: de minister doet gewoon haar zin en houdt geen rekening met de opmerkingen van de vakbonden.
De minister voorziet voor 2010 enkele koopkrachtmaatregelen die enkel voor de verpleegkundigen bestemd zijn: de premies voor de houders van een bijzondere beroepstitel Spoed en Intensieve Zorgen, Oncologie en Geriatrie (jaarlijkse brutopremie van 6.750 euro, inclusief patronale lasten) en bijzondere beroepsbekwaamheid Geriatrie (1.500 euro). Deze groep vertegenwoordigt een kleine minderheid bij de verpleegkundigen. De bijkomende extra prestaties (20%) tussen 19 en 20u gelden enkel voor verpleegkundigen. Deze maatregelen discrimineren niet enkel tussen verpleegkundigen onderling, maar ook met de andere beroepsgroepen in de sector die dezelfde oncomfortabele uren werken. De complexiteit van onze sector is zodanig dat er 101 manieren zijn om de werknemers te verdelen. Iets waar zowel regering als werkgevers gretig gebruik van maken. Het traditioneel kleurengekibbel tussen de vakbonden onderling mag hier niet verder toe bijdragen. Wij hebben maar één boodschap: SAMEN STERK!
baar vervoer dat tot meer vertragingen leidt,... De moderne en performante fabriek van Opel met haar bekwame arbeiders zou een uitstekend uitvalsbasis daartoe zijn. Op het gelobby van de regering moeten we niet rekenen, dat levert niets op en op het einde van hun carrière gaan die politici gewoon in de raden van bestuur van bedrijven als Carrefour, Dexia of Inbev zetelen, waar ze actief meewerken aan sociale bloedbaden. De directie overtuigen door haar in achterkamers op te vrijen, zal evenmin resultaat opleveren. Er is nood aan een actieplan om na deze schok in België de solidariteit te organiseren en te gebruiken als basis om ook te bouwen aan echte internationale solidariteit.
Vandaag zal er niet geïnvesteerd worden in alternatieven, er is al een overproductie van auto’s. Nu geldt enkel de concurrentie van waar de besparingen het hardst zullen worden doorgevoerd. Binnen de winstlogica van het kapitalisme komen we niet verder dan een af braaklogica waarbij de werkenden en hun gezinnen moeten opdraaien voor een crisis waarvoor zij niet verantwoordelijk zijn. Wij pleiten voor een nationalisatie van de sector, waarbij de controle niet wordt overgelaten aan het patronaat of de regering. Nationalisatie moet onder arbeiderscontrole om jobs te redden en om te werken aan oplossingen voor onze mobiliteit. socialisme.be /lsp/autosector
Voor updates over de non profit: Polsslag, actieblog witte woede van strijdbare en kritische vakbondsmilitanten in ACV en ABVV http://polsslagnonprofit.blogspot.com
Multinationals in onze rusthuizen... De i nvester i ngsgroep SLG rukt op in de markt van rusthuizen. De groep maakte in 2008 35,1 miljoen euro winst en keerde daarvan 28 miljoen euro uit aan de aandeelhouders. In twee r u st hu i z e n va n de groep, Zonnewende en Zonnetij in Aartselaar, werd eind december actie gevoerd tegen het personeelstekort. In totaal zijn er meer dan duizend overuren. Tijdelijk personeel wordt niet vervangen en nieuwe vaste contracten zitten er niet in. Met zo weinig mogelijk personeel zoveel mogelijk bewoners opvangen, dat is de boodschap van de aandeelhou-
ders. Ook de bewoners zijn daar het slachtoffer van: zij betalen 52 en 50 euro per dag, terwijl de gemiddelde dagprijs 44,42 euro bedraagt. En bovendien zorgt een personeelstekort ervoor dat er amper tijd is voor geïndividualiseerde begeleiding.
24/01/2010 16:27:28
syndicaal
www.socialisme.be februari 2010
AB Inbev: Door Luc en Sven (Leuven)
N
a twee weken actie voeren en een enorme solidariteit voor de arbeiders, is de directie van AB Inbev moeten terugkomen op haar cynische plannen om 300 jobs weg te “herstructureren” om zo de winsten verder te maximaliseren. Dit zou gigantische bonussen opleveren voor de top en de bestuurders. Twee weken lang werd actie gevoerd, de directie dreigde met dwangbevelen om de blokkade te breken, er was een lock-out, de lonen werden niet betaald en er waren drie mislukte verzoeningspogingen. Toch werd het herstructureringsplan van tafel geveegd. Strijd loont! 300 jobs onder vuur
Voor de werknemers van Inbev was al langer duidelijk dat er iets aan de hand was. In november en december werd er evenveel geproduceerd als in
het hoogseizoen en externe depots werden tot de nok gevuld. Op een onderhoud midden december tussen vakbonden en directie inzake de werkdruk, werd de vraag gesteld of er iets zat aan te komen. De directie verklaarde toen dat er door de verkoop van 11 brouwerijen aan een investeringsmaatschappij genoeg geld was om de schulden die gemaakt waren voor de overname van Anhauser-Bush te betalen. Er viel volgens hen dus niets te vrezen. Plots kwam er dan op 7 januari een bijzondere ondernemingsraad. De poorten werden nog tijdens deze bijeenkomst geblokkeerd. Enkele uren later was er het verdict: 300 jobs weg in België, 800 in Europa. Dit nieuws sloeg in als een bom. Bovendien werd het door veel arbeiders gezien als het begin van een reeks herstructureringsplannen. Inbev kondigde eerder aan dat het terug wil naar de core-business van het bierbrouwen waarbij alle andere taken zouden worden uitbesteed. De verontwaardiging bij bet bekendmaken van het jobverlies was enorm en niet beperkt tot de arbeiders van Inbev zelf. Niemand begreep hoe een bedrijf dat in 2009 2,8 miljard euro winst maakte, overging tot het afdanken van honderden arbeiders. Blokkade
De syndicale delegaties eisten de volledige intrekking van het herstructureringsplan en werkzekerheid. De blokkade werd verder gezet. De arbeiders bleven werken, maar er kon niets binnen of buiten het bedrijf. Hierop dreigde de directie dat het naar de rechtbanken zou stappen om de blokkade te breken, maar op de personeelsvergaderingen van 12 januari bleek dat het personeel volledig achter de blokkade stond. Er werd meteen beslist dat een deurwaarder aan het piket zou leiden tot een algemene staking bij Inbev in ons land.
Dehaene en Inbev De rol van Jean-Luc Dehaene (CD&V) als lid van de Raad van Bestuur van Inbev werd tijdens dit conflict betwist. Het feit dat een politicus 79.000 euro per jaar krijgt, naast 1.500 euro per bijgewoonde vergadering en aandelenopties met een meerwaarde van ongeveer 1,5 miljoen euro in het geval van Dehaene, maakt duidelijk hoe nauw de traditionele politici en de bedrijfswereld verbonden zijn. Zij vormen één front. Het ACV en ABVV moeten de banden met de traditionele partijen doorbreken. Alle partijen doen mee aan de graaicultuur in de bedrijfswereld, zowel in de private als publieke sector. Bij Carrefour bijvoorbeeld zit Willy Claes (SP.a) in de raad van bestuur en de rel rond Daerden maakt duidelijk hoe ook PS’ers een graantje meegraaien. De vakbondsmilitanten hebben nood aan eigen politieke vertegenwoordigers en deze zullen ze niet vinden bij de traditionele partijen.
sl291.indd 5
strijd en solidariteit lonen
De directie stelde op een eerste verzoeningsvergadering dat het de plannen een tijdje wou bevriezen. Dat volstond uiteraard niet voor de arbeiders. Bovendien bleek dat de directie reeds onmiddellijk naar de rechtbanken was gestapt voor dwangbevelen om de blokkade te breken. In Leuven was dat zonder problemen gelukt, in Luik werd de vraag twee keer afgewimpeld en moest de directie in beroep gaan. De dreiging van de syndicale delegaties om overal in staking te gaan indien een deurwaarder de blokkade zou verstoren, weerhield de directie ervan om dit instrument boven te halen. Na een tweede mislukte verzoeningspoging werd vervolgens beslist om de poorten dicht te houden. De directie sloot het personeel uit, een lock-out heet dat. Dit was in ons land niet meer voorgekomen sinds de jaren 1970 (met een lock-out op de Boelwerf in Temse). Daarnaast werd beslist om de lonen niet uit te betalen voor de dagen dat er geblokkeerd werd. Directie moet plooien
De vakbonden eisten op de verzoeningsvergadering van 21 januari dat er pas kon gepraat worden indien de directie de garantie zou geven dat elke arbeider voor elke dag betaald zou worden. Die garantie kwam er en in de
Enkele cijfers... - Inbev maakte in 2009 2,8 miljard euro winst - De 13 leden van het directiecomité kenden zich-
-
-
- -
zelf in de eerste helft van 2009 73 miljoen dollar toe aan lonen en bonussen, 92% meer dan in dezelfde periode in 2008 Met 73 miljoen euro kan je 804 werknemers een jaar lang in dienst houden aan een bruto maandloon van 2500 euro De bierconsumptie nam voor Inbev in het derde kwartaal van 2009 af met 3,2% tegenover een jaar voordien, de nettowinsten daarentegen stegen in dat kwartaal van 837 miljoen dollar tot 1,13 miljard dollar Topman Carlos Brito kreeg in 2007 een totaal loon van 4,25 miljoen euro Het directiecomité zou voor 2014 9,3 miljoen euro aandelenopties krijgen als de schulden versneld worden afgebouwd
onderhandelingen gaf de directie toe. Alle plannen werden ingetrokken en er zal met een leeg blad aan tafel worden gezeten met de vakbonden om de toekomst van het bedrijf te bespreken. De directie moest plooien omdat de acties een grote steun kregen van alle arbeiders bij Inbev en daarbuiten. De arbeiders hebben met hun vastberaden houding een veldslag gewonnen. Euforie is ongepast, na deze veldslag zullen er ongetwijfeld andere volgen. Brito en co zullen niet zomaar hun hebzucht inslikken of beperken. Iedere nieuwe aanval moet met strijd worden beantwoord! Enkele lessen
De actiemethode van een blokkade was erg efficiënt: Inbev kon niets verkopen, maar de arbeiders verloren hun loon niet. Dit was belangrijk om te vermijden dat de directie een staking gewoon zou uitzitten tot de arbeiders het financieel te moeilijk kregen. De vakbonden maakten een correcte inschatting van de krachtsverhouding en hebben deze goed opgebouwd. De solidariteit voor deze strijd was erg groot: er was een komen en gaan van syndicale delegaties. De blokkade werd in Leuven afgesloten met een publieke filmvertoning van “Capitalism: A Love Story” van
Michael Moore. Ook was er internationale solidariteit, die zeker verder moet worden opgevolgd aangezien Inbev ongetwijfeld verdere pogingen zal ondernemen om af te danken. De steun voor de blokkade was immens. Zelfs de media konden er niet omheen en moesten een min of meer sympathieke positie innemen tegenover de actievoerders. De arbeiders speelden daar handig op in, onder meer met de aankondiging dat er een dag gratis bier werd uitgedeeld aan het piket in Jupille. Vanuit alle regio’s kwam er steun voor de blokkade en waren er solidariteitsdelegaties. Dit werd veelal spontaan opgezet vanuit de basis. De enorme blijk van solidariteit ging jammer genoeg niet gepaard met een nationaal initiatief. Dit was voor de nationale structuren van de vakbond een ideale gelegenheid geweest om een offensief initiatief te nemen inzake syndicale rechten en vrijheden. Deze kans werd niet gegrepen. De belangrijkste les van de acties bij Inbev is echter dat strijd loont. Overwinningen boek je niet door met de vakbonden constructief mee te besparen of anders te besparen, maar door georganiseerd verzet te plegen tegen iedere aanval op de arbeids- en loonsvoorwaarden.
Internationale solidariteit Een belangrijk element in de acties van Inbev was de internationale solidariteit. In Nederland en Luxemburg weigerden de arbeiders in de Inbev-vestigingen om Jupiler te brouwen. Er werden tevens acties gepland. Zelfs in Brazilië waren er solidariteitsacties. Van bij het begin van het conflict nam LSP contact op met haar Braziliaanse zusterorganisatie waarvan een aantal militanten syndicaal actief zijn bij AB Inbev in Jacarei, Sao Paulo. Zij stelden een solidariteitsbericht op en zorgden voor een breed gedragen steun onder de Braziliaanse arbeiders van AB Inbev. Dat werd bijzonder
op prijs gesteld aan de piketten bij Inbev in ons land.
24/01/2010 16:27:32
sociaal / Regionaal
de
Kopenhagen brengt geen oplossing
D
Dennis Prater
e k l i m a a t c o n fe r e nt i e i n Kopenhagen heeft niets opgeleverd. De problemen zijn nochtans enorm groot. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie is de hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht nu op het hoogste niveau in 650.000 jaar. In Kopenhagen werd de wetenschappelijke geldigheid van het rapport van het Internationaal Panel inzake Klimaatverandering erkend. Daarin werd gewaarschuwd voor een temperatuursverandering met twee graden. De voorzitter van dit panel waarschuwde in september dat de temperatuur tegen het einde van de eeuw met zeven graden kan stijgen. Klimaatveranderingen vormen een internationaal probleem en er is nood aan een internationale oplossing. De conferentie in Kopenhagen heeft aangetoond dat de wereldleiders niet in staat zijn om antwoorden te bieden op de ecologische ramp. Dat komt omdat het systeem dat zij vertegenwoordigen, het globale kapitalisme, gebaseerd is op meedogenloze concurrentie voor grondstoffen en winsten op korte termijn. De heersende klassen van de machtigste landen gebruiken de neokoloniale wereld als goedkope bron van arbeid en grondstoffen. Daarbij zijn de mensen en het milieu van ondergeschikt belang. De ondergeschikte
positie van de neokoloniale wereld bleek nogmaals in Kopenhagen: de macht igste landen hielden een con fe re nt ie binnen de con fe re nt ie en uiteindelijk werd het vage akkoord zonder volledige raadpleg i ng a a nge kondigd door de VS. Ook op dit vlak leidt de hoop in Obama niet tot echte verandering. Terwijl de wereldleiders bleven palaveren, is het probleem van klimaatverandering erg dringend. Elf van de afgelopen veertien jaar behoorden bij de warmste ooit. Het afsmelten van het poolijs versterkt en versnelt het kettingproces van ecologische vernietiging. De gassen in de bevroren ondergrond aan de polen vormen een tijdbom voor de planeet. Daartegenover is er nood aan ernstige maatregelen. De maatregelen van Kyoto waren bijzonder beperkt en zelfs deze werden niet nagekomen. Het gebrek aan antwoord
op de klimaatveranderingen vormt volgens voormalig econoom van de Wereldbank Stern “het grootste falen ooit van de markt.” Waarom zouden we oplossingen dan overlaten aan de verantwoordelijken voor de markteconomie? Er is nood aan een democratische controle van de productie door de arbeiders en de gemeenschap opdat de aanwezige middelen in de samenleving rationeel zouden kunnen worden aangewend. Er is nood aan een socialistisch alternatief zodat er voldoende kan worden geïnvesteerd in milieuvriendelijke alternatieven en een planmatige aanpak van de dioxine-uitstoot.
Regionaal
Mechelen: wel geld voor prestigeprojecten, maar niet voor ziekenhuis Een aantal jaren geleden lieten Bart Somers en het Mechelse stadbestuur het OCMW-ziekenhuis sluiten. De gevolgen van deze besparingsmaatregel werden weggewuifd met de liberale mantra dat het privé-initiatief deze zou opvangen. Maar in Mechelen en Duffel zijn de privéziekenhuizen in handen van de katholieke zuil en zij weigeren om abortus of euthanasie uit te voeren. Privatiseringen leiden tot situaties waar niet meer voldaan wordt aan de noden van de bevolking. Integendeel,
veel Mechelse vrouwen voelen aan hun lijf dat alles aan de privé overlaten niet kan. Degelijke sociale en openbare diensten zijn nodig en moeten openbaar blijven. Zelfs Bart Somers beseft dit, en moet een koerswijziging doorvoeren door een Mechels abortuscentrum te openen. Dat is goed, maar lang niet genoeg. Terwijl Bart Somers op de OCMW-ziekenhuizen bespaart, heeft hij wel geld voor de meest megalomane projecten, zoals de Lamotsite Een opmerkelijke aanwezige op de acties in Kopenhagen of de heraanleg van de Melaan. (AVH) midden december
Antwerpen: sociale huurders protesteren Midden november kregen de sociale huurders van de 18.000 woningen die door Woonhaven Antwerpen worden beheerd een afrekening voor de huurlasten in 2008. Dit omvat water, verwarming, het poetsen van de gemeenschappelijke delen,... Deze afrekening leidde tot onvrede en onbegrip: sommige huurders moesten tot 1.000 euro bijbetalen, anderen kregen 500 euro terug. De verwarring was groot en werd niet geholpen door enige transparantie. Het Platfor m Antwer pse Sociale Huurders (PASH) protesteerde bij de directeur van de huisvestingsmaatschappij en bij de bevoegde schepen Verbist (SP.a).
sl291.indd 6
Er kwamen concrete opmerkingen en vragen van huurders en zowel de schepen als de directeur moesten voor een bomvolle zaal (85 aanwezigen) erkennen dat ze in de fout waren gegaan. Er werd aangekondigd dat de eindafrekening wordt herzien. Voorlopig moet niet worden bijbetaald, voor wie terugtrekt verandert er niets. Wie al betaalde, krijgt dit terug. De terugbetaling gebeurt onder controle van PASH. Dit toont dat het organiseren van sociale huurders nuttig is en resultaat kan opleveren. (GC)
Linkse Socialist
Europese hypocrisie De Europese leiders in Kopenhagen waren er snel bij om de verantwoordelijkheid voor het mislukken van de Klimaattop aan anderen toe te schrijven. Dat is hypocriet als je weet dat dezelfde Europese leiders in eigen regio overgaan tot het liberaliseren van het openbaar vervoer. Op 17 december, terwijl de Klimaattop nog bezig was, betoogde het spoorwegpersoneel in een Europese betoging tegen de liberaliseringen. Deze betoging wordt dit jaar mogelijk gevolgd door een gemeenschappelijke Europese stakingsdag. Ook in ons land dreigt het liberaliseringsbeleid verregaande negatieve gevolgen te hebben voor het milieu. Het goederentransport B-Cargo moet volgens de directie worden gefilialiseerd. Hierdoor zal verspreid vervoer (een konvooi van wagons van verschillende bedrijven) minder interessant zijn, daar is geen winst te rapen voor de private bedrijven. Dit gespreid vervoer heeft betrekking op zowat 80% van het goederentransport. Wat zal er gebeuren indien dit ook allemaal over de weg gebeurt? Zowel voor de veiligheid, arbeidsomstandigheden als het milieu zou dat een ramp zijn. En hiervoor kan de verantwoordelijkheid niet op de Amerikanen of de Chinezen worden afgeschoven…
Opwarming van de aarde? Deze winter was er op het eerste gezicht weinig te merken van de opwarming van de aarde. Dit leidde er bij sommigen toe om, na het ruimen van de sneeuw, de argumentatie inzake klimaatverandering onder tafel te vegen. Het koude weer van de afgelopen winter is het resultaat van een ongewone verandering in het weersysteem, waardoor de normale lucht die van over het warme water van de Golfstroom tot bij ons komt dat nu niet heeft gedaan. In de plaats daarvan kregen we lucht vanuit het noorden. In 2007 was er het grootste verlies van poolijs ooit en dat warmt het poolwater op. Deze opwarming volstaat niet om het ook bij ons warmer te maken, maar het versterkt wel de trend van het verdwijnen van het poolijs. Dat leidt tot een grotere uitstoot van methaan, een broeikasgas dat 25 keer krachtiger is dan carbondioxide, dat vandaag vast zit in de permafrost. Wetenschappers stellen dat het koude smeltwater van het ijs van Groenland de Golfstroom kan afblokken. Dat kan het noordelijke Atlantische gebied de komende decennia in een nieuw ijstijdperk terecht brengen terwijl de rest van de wereld langzaam aan begint te koken. De opwarming van de aarde brengt ons dus meer sneeuw.
Entretemps... En Belgique Nieuws vanuit Franstalige hoek Waar Vlaamse politici in de raden van bestuur van private bedrijven zetelen, houden Waalse politici het meer op intercommunales en publieke ondernemingen. Het resultaat is echter niet zo verschillend. Politici als Dehaene zien toe op besparingen en afdankingen bij Inbev, Willy Claes eerder op een aanval op de arbeidscondities bij Carrefour. Langs Franstalige kant is een figuur als Moreau (PS) in het Luikse goed voor 28 mandaten, waarvan 10 betaalde, en voert hij bij Tecteo harde besparingen uit op het personeel. Het is tegen deze achtergrond dat ook de familie Daerden moet worden gezien. Vader Michel staat vooral gekend wegens zijn benevelde tussenkomsten, maar maakte fortuin als revisor van
overheidsmaatschappijen, pensioenfondsen,… Het leverde hem de bijnaam “meneer 300 mandaten” op, meteen ook de materiële basis voor zijn tweede bijnaam “kameraad Porsche”. Het revisorenkantoor werd doorgegeven aan zoon Frédéric Daerden, tevens burgemeester van Herstal. Toevallig kreeg dit revisorenkantoor contracten voor onder meer de pensioenkas van de sociale huisvestingsmaatschappij van de gemeente Herstal. Via vader Michel volgden de Forem (de tegenhanger van de VDAB), het pensioenfonds van de ambtenaren van de Franstalige gemeenschap en het infrastructuurfonds van de Waalse overheid. In Ans, net als Herstal een voorstad van Luik, heeft Michel Daerden het voor het zeggen. Hij duidde Stéphane Moreau
aan als burgemeester. We maakten daar al kennis met de lokale gewoonten en regels. Toen LSP-militanten in het najaar pamfletten verdeelden aan Tecteo in Ans, werden ze onderworpen aan een identiteitscontrole omdat het uitdelen van pamfletten in Ans blijkbaar verboden is. De wet van Michel Daerden gaat voor op het recht op vrije meningsuiting. Er is nood aan politieke vertegenwoordigers die los staan van de bedrijfswereld en die de kant kiezen van de meerderheid van de bevolking: de werkenden, werklozen, gepensioneerden,… Daartoe is er nood aan een arbeiderspartij die niet wordt gecontroleerd door pakweg het revisorenkantoor van Daerden, maar door brede lagen van de arbeidersbeweging.
24/01/2010 16:27:33
Vrouwen
www.socialisme.be februari 2010
Wereldvrouwenmars - 6 maart - 12u30 Grote Markt Brussel
Betoog mee tegen armoede, oorlog, geweld op vrouwen en afbouw van basisdiensten
O
Anja Deschoemacker, vrouwencommissie LSP
p 6 maart vindt in onder meer Brussel een nieuwe internationale actie van het Wereldvrouwenmarsplatform plaats. Duizenden vrouwen en mannen – syndicalisten, feministen, activisten uit allerlei sociale bewegingen - zullen er hun protest laten horen tegen armoede, oorlog, geweld op vrouwen en de gebrekkige toegang tot noodzakelijke basisdiensten. LSP roept haar leden en sympathisanten op hieraan deel te nemen.
Strijd blijft nodig In de jaren ’90 luidde het dat collectieve strijd voor verbetering en bevrijding van de lasten die op de rug van vrouwen rusten niet langer nodig was. Of een vrouw een goede positie kon uitbouwen, hing enkel nog af van haar individuele capaciteiten en inzet. De realiteit was en is anders. Een aantal schrijnende wettelijke discriminaties werd weggeruimd, maar net als vandaag leden vrouwen onder een hogere werkloosheid dan mannen en vooral een sterkere ondertewerkstelling: zo’n 7,8 % van de mannen werkt deeltijds (cijfers uit 2006) tegenover 44,2% van de vrouwelijke werkenden. Gemiddeld zouden vrouwen ook drie maand per jaar langer moeten werken om aan een gemiddeld mannenloon te komen. Deze zwakke economische positie verdwijnt niet door wetswijzigingen. Deze wetten verhinderden immers niet dat deeltijdse en tijdelijke tewerkstelling een hoge vlucht namen – vandaag werken meer vrouwen buitenshuis, maar procentueel zijn er minder die van hun loon kunnen leven zonder in de categorie werkende armen te vallen. Waar mannen met kinderen gemiddeld meer verdienen dan kinderloze mannen, is dat
voor vrouwen omgekeerd. Gevolg: toenemende afhankelijkheid van een mannelijke kostwinner om basiscomfort te verzekeren en toenemende armoede voor die vrouwen (en hun eventuele kinderen) die het zonder mannelijke kostwinner moeten stellen. Bovendien draaien de vrouwen in de gezinnen op voor de gevolgen van de afbouw van openbare diensten en sociale zekerheid. Wachtlijsten in iedere zorgsector vertellen het verhaal van hoe mensen met een grotere zorgbehoefte enkel op hun gezin kunnen rekenen. Een deel van de dagelijkse voorkomende familiedrama’s vindt hun oorzaak in deze situatie. Een bejaarde moeder die haar volledig afhankelijke gehandicapte zoon vermoordt omdat ze niet weet wie voor hem zal zorgen eens zij sterft, het is slechts één voorbeeld van hoe het gebrek aan diensten de gezinnen taken toebedeelt die ze niet aankunnen. De betoging op 6 maart is dan ook een noodzakelijke betoging, de eisen die naar voor worden gebracht een strikt minimum om de sociale problemen van vrouwen en hun gezinnen te beginnen aanpakken.
Ons programma In het najaar van 2009 heeft de vrouwencommissie van LSP de brochure “een socialistisch anti-crisisprogramma voor werkende vrouwen” (te bestellen bij de redactie) uitgebracht. Daarin leggen we uit hoe voor een reële bevrijding van de grote massa van vrouwen, voor het verkrijgen van een volwaardige positie, een politiek nodig is waarbij sociale behoeften beantwoord worden door de creatie van diensten zonder het afschuiven van sociale taken op de rug van vrouwen. Zo kan de strijd tegen ondertewerkstelling (en dus te lage lonen) enkel gewonnen worden door de vernietiging van alle slechtbetaalde, deeltijdse en tijdelijke jobs en hun transformatie tot jobs die werkzekerheid en een volwaardig loon bieden. Een belangrijke eerste stap om te komen tot volledige tewerkstelling – waarbij het patronaat niet langer de ene groep arbeiders tegen de andere kan opzetten door systematische discriminatie op basis van sekse, leeftijd, opleiding, nationale afkomst,… - is een algemene arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen. Die maatregel is ook nodig om iedereen meer tijd te bieden om met hun gezin door te brengen, om zijn/haar talenten te ontwikkelen, om te ontspannen. Alle vrouwen – en dan vooral vrouwen met kinderen – een voltijdse job aanbieden, kan dan weer enkel indien collectieve oplossingen worden geboden voor de vele taken die vandaag op de schouders van het gezin vallen. We willen meer tijd met onze kinderen besteden en flink uitgebreide ouderschapsverlofregelingen met doorbetaling van het volle loon – voor moeders en vaders - zijn daarvoor nodig. Maar dat is op zich niet voldoende: het routinewerk in het huishouden moet minstens deels overgenomen worden door te creëren openbare diensten.
Vandaag kunnen gezinnen met voldoende inkomen daarvoor beroep doen op dienstencheques. Wij erkennen de nood aan dergelijke diensten, maar vinden het schandalig dat de loon- en werkomstandigheden van het personeel bij de slechtste op de arbeidsmarkt zijn. Hetzelfde geldt voor de kinderopvang door onthaalmoeders: LSP steunt dan ook de door het LBC aangekondigde staking van de onthaalouders voor een volwaardig werknemersstatuut. Dergelijke diensten zouden openbare diensten, toegankelijk voor iedereen, moeten zijn, waarbij werknemers recht hebben op een volwaardig ambtenarenstatuut. Financiële onaf hankelijkheid is voor vrouwen ook de beste bescherming tegen geweld. De samenleving moet veel meer investeren om mishandelde vrouwen en kinderen te beschermen en te helpen om een nieuw leven op te bouwen. Een voldoende aanbod aan betaalbare en kwaliteitsvolle sociale huisvesting, diensten voor noodopvang met voldoende personeel en middelen, sociale en psychologische begeleiding van slachtoffers en daders,… zijn nodig, maar zonder financiële onafhankelijkheid zal er fundamenteel weinig veranderen. Wie zal dat betalen?
Zo’n programma kost veel geld. Vandaag worden immers een pak noodzakelijke taken vervuld door de onbetaalde arbeid van vrouwen. Kan een gezin al die taken niet aan? Pech gehad, zoek het zelf maar uit! Dat is wat regering en patronaat feitelijk zeggen. Hen dwingen die onbetaalde arbeid om te zetten in volwaardige betaalde arbeid zou een massale strijd vergen van de volledige arbeidersklasse. Het is immers een strijd rond de vraag of de vruchten van de arbeid toekomen aan een kleine kapitalisti-
sche elite of aan de volledige samenleving, die deze middelen kan inzetten om een oplossing te bieden voor armoede, werkloosheid, slechte en dure huisvesting, wachtlijsten in de zorgsectoren,… en een einde te maken aan iedere vorm van discriminatie en uitbuiting. Het is de winsthonger van die elite die vereist dat vrouwen overal ter wereld onbetaalde arbeid verrichten. Het is die elite die de verschillen binnen de arbeidersklasse op basis van sekse, maar ook nationale afkomst, leeftijd, opleidingsniveau, religie,… misbruikt om steeds meer iedereen lage lonen, slechte arbeidsvoorwaarden en onzekere contracten op te dringen. Het is die elite die oorlogen en gewelddadige conflicten ontketent in hun onderlinge strijd voor de grootste buit. Een volledige en definitieve oplossing hiervoor is dan ook enkel mogelijk door deze elite de macht uit handen te slaan, een taak die enkel de arbeidersbeweging kan vervullen, en een samenleving te organiseren die gebaseerd is op samenwerking en zorg voor ieder individu. Echte emancipatie voor de meerderheid van vrouwen is enkel mogelijk door de strijd voor socialisme – dat is het programma dat LSP op 6 maart zal verdedigen en bediscussiëren met zoveel mogelijk deelnemers aan de betoging. Help ons hiermee en neem contact op met
[email protected].
Stop de Congolese nachtmerrie! Het project 2010 van de Wereldvrouwenmars sluit op 10 oktober af met een Europese delegatie naar Kivu in Congo. Hoewel de absoluut barbaarse toestand waarin de bevolking zich bevindt en het bijna ondenkbare geweld tegen vrouwen van alle leeftijden genoegzaam zijn gekend, gebeurt feitelijk niets om hieraan een einde te maken. Amnesty International schrijft het volgende, gebaseerd op haar eigen onderzoek in Noord-Kivu tussen februari en maart 2008: “leden van gewapende groepen en regeringstroepen zetten de verkrachtingen en het seksuele misbruik van vrouwen en meisjes verder en, in een kleiner aantal gevallen, ook van mannen en jongens. Kleine kinderen en bejaarde vrouwen bevinden zich onder de slachtoffers, waarvan velen groepsverkrachtingen hebben ondergaan of meermaals werden verkracht. (...) Sommige vrouwen zijn ontvoerd en worden als seksslaven gebruikt. In veel gevallen blijkt seksueel misbruik en verkrachting etnisch gemotiveerd te zijn en/of gericht op het terroriseren en demoraliseren van gemeenschappen die ervan worden verdacht vijandige groepen te steunen.” In de komende weken zullen op onze site meerdere artikels over specifieke onderwerpen, o.a. over de situatie in Congo, verschijnen die de kwestie van vrouwenonderdrukking en -discriminatie uitgebreider zullen belichten. Hou socialisme.be in de gaten!
sl291.indd 7
24/01/2010 16:27:34
dossier
de
Linkse Socialist
Bayer:
sociale afbraak is geen antwoord op crisis Het relaas van een patronaal offensief en het succesvolle syndicale antwoord
vormde een keerpunt: na een lange periode waarin de syndicale strategie in zowat ieder bedrijf er uit bestond om de besparingen en afdankingen te aanvaarden. Wij doen het relaas van de arbeiders van Bayer. Wat wou de directie?
E
Door Geert Cool
ind 2009 werd een grootschalig offensief gevoerd tegen de arbeids- en loonsvoorwaarden van de arbeiders en baremieke bedienden bij het Antwerpse chemiebedrijf Bayer. De discussie werd in de media gevoerd door de vertegenwoordigers van de patroonsfederaties en de traditionele politici. Allemaal waren ze het roerend eens: de arbeiders en bedienden moesten inleveren,
zoniet dreigde een sluitingsscenario waardoor 850 jobs zouden verdwijnen. De vakbonden en het personeel bij Bayer hebben zich verzet tegen de voorstellen van de directie om de lonen en arbeidstijd aan te pakken. Ze zijn moedig ingegaan tegen het offensief in de media. Hierop moest de directie terugkrabbelen. De vastberaden houding van het personeel, daarin gesteund door de collega’s uit de sector en die van de Duitse vestiging in Uerdingen, heeft resultaat opgeleverd. Dit
De directie stelde voor om de arbeidstijd op te drijven. In eerste instantie van 33,6 naar 35,25 uur per week. Volgens de directie was dit noodzakelijk om het bedrijf concurrentieel te houden. Er werd gewezen op de overproductiecapaciteit inzake polycarbonaat, waarbij ofwel in het Duitse Uerdingen ofwel in Antwerpen zou moeten worden afgebouwd. De verhoging van de arbeidstijd werd voorgesteld als het louter inleveren van 14 (in het tweede voorstel 10) compensatiedagen. Bovendien werd meteen gesteld dat er voor nieuwe me-
dewerkers een arbeidsduur van 38 uur (in het tweede voorstel 36) zou komen. Verder stelde de directie voor om van vijf ploegen naar vier te gaan. Dat werd als een louter organisatorische maatregel naar voor gebracht, maar het heeft wel verregaande gevolgen voor het werkritme en het opent ruimte voor verdeeldheid onder het personeel. Een vijfploegenstelsel houdt in dat er 20 dagen wordt gewerkt in een cyclus van 35 dagen. Er zijn geen extra compensatiedagen (ADVdagen) omdat deze reeds verrekend zitten in de cyclus. Bij een vierploegenstelsel wordt 20 dagen op 28 gewerkt of een werkweek van 42 uur waarbij de arbeidstijd wordt geregeld met ADV-dagen. Het aantal ADV-dagen zou daarbij lager liggen voor nieuwe werknemers. Tenslotte wilde de directie een totale loonstop met aanvankelijk zelfs geen indexaanpassingen gedurende vier jaar. Overleg versus chantage
De directie koos ervoor om het overleg met de vakbonden te ontwijken. Op een bijzondere ondernemingsraad op 14 oktober was er nog geen sprake van een herstructurering, er werd enkel gesteld dat er iets moest worden gedaan aan de
Arbeidersbeweging heeft eigen media nodig
De Antwerpse Bayer-vestiging maakte in 2008 191 miljoen euro winst, 18% meer dan een jaar voordien. De winsten kwamen vooral uit ind november waren er enkele opvalDe media lieten zich gebruiken door de directie financiële activiteiten. Het resultaat lende krantenkoppen. De Gazet van die via deze weg het sociaal overleg wou vermijuit productie nam af tot ongeveer 25 Antwerpen bracht op haar voorpa- den. Dat is geen nieuw fenomeen. De Antwerpse miljoen euro in 2008 of 2,5% op een gina “Bayer: inleveren of sluiten”, Het Laatste chemiepatroons doen allemaal beroep op de Gazet omzet van bijna een miljard euro. In Nieuws had het over “ondervan Antwerpen om bespa2009 zal het resultaat uit productie handelingen van de laatste ringen of afdankingen aan hoger hebben gelegen. De productivi- kans”, De Morgen schreef: te kondigen. Eind juni 2006, teit (toegevoegde waarde per werkne- “Vakbond Bayer speelt met vlak voor de zomervakanmer) verdubbelde sinds 2005. vuur” en De Standaard vattie, liet de directie van AgfaIn 2008 had Bayer een reële belas- te samen: “Bayer Antwerpen Gevaert in die krant aantingsvoet van 10,02%. De notionele bedreigd.” kondigen dat er 1000 jobs intrestaftrek leverde het bedrijf volbedreigd waren. Begin 2008 gens de bedrijfsrevisoren zowat 55 Toen de directie erkende dat er werd nogmaals dezelfde weg miljoen euro op. Na het verminde- geen sprake was van een sluigevolgd om aan te kondigen ren van de arbeidstijd tot 33,6 uur tingsscenario, was dit nieuws dat 250 jobs moesten verper week in 2004 kreeg de directie hoogstens goed voor kleine dwijnen. De media werden meer dan 6 miljoen euro RSZ-ver- stukjes op de binnenpagina’s. Wie de kranten telkens gebruikt om de druk op het personeel op minderingen. slechts oppervlakkig leest, kreeg een duidelijke te voeren door het nieuws breed te verspreiden, ook In 2008 kregen de aandeelhouders boodschap: de vakbonden zijn onverantwoord en onder familieleden en vrienden. Hierdoor wordt 3,7% extra waardoor wereldwijd 1,07 worden tot de orde geroepen door verantwoorde de discussie uit de onderneming weg gehaald en miljard euro het bedrijf verliet. Dat politici als Kris Peeters. Er was in de media geen wordt tegelijk het sociaal overleg ondermijnd. geld werd opgestreken door beleg- enkele ruimte voor een kritisch standpunt en er De afwezigheid van sterk uitgebouwde arbeigers die aandelen van Bayer in han- werd amper geluisterd naar het syndicale stand- dersmedia laat zich voelen, alle traditionele meden hadden. punt. dia volgen de patronale agenda (wat niet verba-
E
sl291.indd 8
zingwekkend is: deze media zijn ook eigendom van het patronaat). Bij de opbouw van de georganiseerde arbeidersbeweging speelden eigen media steeds een belangrijke rol. De vakbonden maken vandaag onvoldoende gebruik van de mogelijkheden: de syndicale bladen zijn niet levendig en verschijnen maar om de week (ACV) of twee weken (ABVV) en de websites van de vakbonden bieden doorgaans amper een beeld van de standpunten en de werking op de werkvloer. We hebben nood aan onze eigen media. Dit maandblad en de website socialisme.be willen daar een bijdrage aan leveren door te berichten vanuit de arbeidersbeweging. We willen ruimte bieden voor standpunten van strijdbare delegees en activisten. Daarnaast willen we ook ideeën aanbieden waarmee stappen vooruit kunnen worden gezet. Tegenover de dagelijkse stroom van desinformatie door de traditionele media, zijn arbeidersmedia meer dan noodzakelijk. Websites van de syndicale delegaties bij Bayer:
ABVV: roodoor.info ACV: acvtje.be
24/01/2010 16:27:35
dossier
www.socialisme.be februari 2010
concurrentiepositie van Bayer en dat daartoe 7 miljoen euro moest worden bespaard op de personeelskosten. Dat komt neer op ongeveer 10% van de personeelskosten (die zelf slechts goed zijn voor 8,6% van de bedrijfskosten van Bayer). Op dat ogenblik werd geen enkel concreet voorstel gedaan, maar toch wou de directie op twee weken tijd tot een akkoord komen. Uiteindelijk was er één bespreking (op 12 november) waarop de hoger vermelde voorstellen van de directie werden gedaan. De vakbonden stelden dat dit onaanvaardbaar was en er werd een verzoening aangevraagd. De directie verklaarde aan het personeel dat de discussie “hoogdringend” was, ook al bleek uit syndicale contacten met de collega’s in Duitsland dat daar andere dingen werden verteld: dat er geen sprake was van hoogdringendheid, dat de productie in Antwerpen zou blijven en dat er in Uerdingen flexibeler zou worden gedraaid. Omwille van de syndicale opstelling besloot de directie om andere middelen in te zetten. Op 24 november werd een schrijven gericht aan alle Antwerpse personeelsleden waarin werd gesteld dat de Duitse directie “dit jaar” nog een beslissing zou nemen om de overcapaciteit te beperken. De directie voegde er aan toe dat het personeel daarom een “inspanning” moet doen in ruil voor een werkzekerheidsgarantie voor vier jaar en investeringen. Om de druk nog wat op te drijven, werd een extra middel uit de kast gehaald. De Gazet van Antwerpen maakte haar reputatie als spreekbuis van het chemiepatronaat waar. Op 27 november kopte de krant op haar voorpagina: “Bayer: inleveren of sluiten”. Volgens de krant was de geplande verzoening dezelfde dag een “laatste kans” aangezien het voor de directie “inleveren of sluiten” was. Op de verzoeningsvergadering deed de directie een lichtjes afgezwakt voorstel (10 in de plaats van 14 dagen compensatiedagen inleveren, loonstop maar wel indexering, het vierploegensysteem aanpassen en een 36-urenweek voor nieuwe werknemers). De vakbonden gingen niet akkoord en de verzoening mislukte. De chantage met de Gazet van Antwerpen volstond blijkbaar niet. Bijgevolg werden andere middelen gezocht en gevonden in regeringskringen. Na een nationaal media-offensief op 28 november kwam Vlaams minister-president Kris Peeters op 29 november in de Zevende Dag zeggen: “De vakbonden bij Bayer moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en mee zorgen voor de toekomst van de werkgelegenheid.” Wellicht hoopte Peeters om na Opel en DHL eens positief nieuws te kunnen aankondigen indien Bayer effectief de geplande nieuwe investeringen zou bekend maken. Peeters werd snel bijgetreden door vertegenwoordigers van patronaatsorganisaties. Een woordvoerder van de federatie van chemiepatroons Essenscia verklaarde dat er een oplossing moest komen voor de Antwerpse Bayer-vestiging en dit “via een aanpassing van de arbeidsduur van 33,6 naar 35,25 uur per week zoals door de directie voorgesteld op de verzoeningsvergadering.” Vanuit het VBO werd uiteraard instemmend gereageerd. Van de zogenaamde “oppositiepartijen” moest niet veel beter worden verwacht. Zo stelde Lijst Dedecker dat “de vakbonden het sociaal overlegklimaat zo verbrodden dat ze een bedreiging vormen voor de werkgelegenheid.” Het front was nu compleet. De directie kreeg de vakbonden niet mee en besloot om de druk op te voeren in samenspraak met de collega-patroons uit de sector, de politieke verantwoorde-
sl291.indd 9
lijken (waarbij Kris Peeters als voormalig voorzitter van Unizo goede banden heeft met het patronaat) en de vrienden van de media. In het zakenblad Trends werden de overheid en de nationale vakbondstop opgeroepen om “de bonden van Bayer onder druk te zetten” aangezien deze “hoe dan ook” moesten “verplicht worden om in te binden.” Het doel was om de vakbonden buiten spel te zetten, de druk op het personeel op te voeren en via die weg de vakbonden tot toegevingen te dwingen. Dat was geen sociaal overleg maar pure chantage. Syndicaal antwoord
De vakbonden hebben meteen gereageerd op de voorstellen van de directie. Er werd na de bijzondere ondernemingsraad van 14 oktober een uitgebreid standpunt opgemaakt waarin ABVV en ACV duidelijk maakten waarom inleveren geen optie is. Het feit dat dit pamflet van beide vakbonden uitging, was geen alleenstaand gegeven, op ieder ogenblik werd gewaakt over de syndicale eenheid. Er werd in het pamflet gewezen op de grote winsten van Bayer (191 miljoen euro in 2008!) en ook op het feit dat de vermindering van de arbeidsduur net werd ingevoerd om jobverlies tegen te gaan door het beschikbare werk te herverdelen. Sinds de jaren 1980 waren er al meerdere arbeidsduurverminderingen in de plaats van loonsverhogingen om op die manier jobverlies tegen te gaan. Door het personeel de afgelopen jaren systematisch te informeren over de financiële staat van
het bedrijf (inclusief van de lonen van de topmanagers) en de discussie aan de basis aan te gaan, wisten de vakbonden dat er een grote steun was voor een principieel verzet tegen inleveringen op de arbeids- en loonsvoorwaarden. Alle standpunten van de syndicale delegatie werden opgemaakt na het informeren en betrekken van het personeel. Na de mislukte verzoening organiseerden de vakbonden ongeveer 25 infosessies om iedereen van de shiftploegen en controlekamers te kunnen bereiken. De reactie van de overgrote meerderheid van de 260 volcontinue arbeiders en bedienden was overduidelijk: een terugkeer naar een vierploegensysteem was onaanvaardbaar. Er werd tevens een personeelstoelichting gehouden met 300 aanwezigen. Uit deze bijeenkomsten bleek dat het personeel achter het syndicale standpunt stond, ook al was er tijd en geduld nodig om tegen de mediagolf in te gaan. Het feit dat het personeel achter de delegees bleef staan, vormde een kantelpunt. Het patronaal idee om de vakbonden buiten spel te zetten (bijvoorbeeld met een referendum) moest noodgedwongen achterwege worden gelaten. Naast het informeren en discussiëren op de werkvloer, werd ook gewerkt aan solidariteit en eenheid met de collega’s van andere bedrijven in de Antwerpse scheikunde en met de collega’s van het Duitse Uerdingen. Uiteraard wisten de delegees van andere scheikundige bedrijven dat zij na Bayer aan de beurt zouden komen voor gelijkaardige maatregelen. Er werd een syndicale verklaring opgemaakt waarin werd overeengekomen dat er in de sector geen enkele overeen-
komst met een vermindering van de arbeids- en loonsvoorwaarden zou worden gesloten. Op de ABVV-betoging van 4 december werden de militanten van Bayer op het podium gevraagd en sprak voorzitter De Leeuw zijn uitdrukkelijke steun uit voor hun opstelling om geen enkele inlevering te aanvaarden. Op hetzelfde ogenblik ondernam de directie nog een laatste poging. Het personeel werd bijeengeroepen tijdens de ABVV-betoging – zodat de directie zeker was dat er geen ABVV-afgevaardigde aanwezig was. De aanwezige ACV-afgevaardigden dienden hierop de directie van antwoord. Directie moet toegeven
Uiteindelijk moest de directie toegeven. Er werd duidelijk gemaakt dat er tijd zou worden uitgetrokken voor onderhandelingen over de toekomst van Bayer, waarbij niet aan de arbeids- en loonsvoorwaarden zou worden geraakt. Deze conclusie van het overleg op 3 december werd door de bonden aan de media bekend gemaakt. Dit was geen voer voor grote krantenkoppen.
ABVV-delegee Levi Sollie: “Waarom wij neen hebben gezegd”
O
p 15 december hield LSP-Antwerpen een open bijeenkomst waarop ABVV-delegee Levi Sollie sprak. Hieronder enkele elementen uit zijn toespraak. “De vakbonden van het ABVV en het ACV hebben principieel neen gezegd. Neen aan het voorstel van de Antwerpse Bayer-directie die vorig jaar 191 miljoen euro winst heeft gemaakt. “De directie kwam af met een eisenprogramma in ruil voor een CAO-werkzekerheid. En wat die directie eiste, was een waanzinnig voorstel. Een voorstel waar geen enkele militant, delegee, secretaris of vakbondscentrale in België zou kunnen op ingaan. “Het voorstel van de directie bestond uit vijf punten. De directie eiste van ons: - Af te zien van elke vorm van loonsopslag gedurende 5 jaar. Geen looneis tot 1 januari 2015. In haar eerste voorstel was dit 4 jaar en geen toekomstige indexeringen. Dit is zelfs niet wettelijk. - Iedereen collectief langer gaan werken door 10 ADV-dagen in te leveren. Als iedereen 10 ADV-dagen inlevert, zijn er mensen teveel op de werkvloer en moeten er jobs geschrapt worden. De enige manier om de economische crisis te lijf te gaan, is natuurlijk juist door minder lang te werken omdat er een minder volume aan werk is. - Herinvoeren van het vierploegensysteem in de plaats van het huidige vijfploegensysteem De vijf ploegen is het enige humane shiftsysteem. De vakbonden in de chemie streven al meer dan 30 jaar naar het humaniseren van de shiftarbeid. Humaniseren wil zeggen vermenselijken: de nadelige gezondheidsaspecten tegengaan en zorgen dat shiftmensen toch enige vorm van sociaal leven kunnen genieten.
- Het storten van de anciënniteitpremie en een deel van de eindejaarspremie in een pensioenfonds. De meeste werknemers in België ontvangen deze premies. Indien we dit nu in een pensioenfonds moeten storten, kan je het pas ontvangen op je 60ste. Voor Bayer is dit fiscaal voordeliger. Het is echter nadelig voor de sociale zekerheid van alle werknemers. - Nieuwe werknemers moeten voortaan starten met en een ander contract en moeten langer werken. Dit zou de deur opzetten voor concurrentie tussen de werknemers onderling. En zou op termijn ook onze eigen loon- en arbeidsvoorwaarden ondermijnen. “We hebben neen gezegd tegen dit voorstel. We wisten ook al van onze collega’s in Uerdingen dat de patronale chantage van inleveren of sluiten niet klopte. Onze Duitse collega’s hadden al op 20 november gemeld dat er helemaal geen sluitingsplan bestond voor Antwerpen. Op 9 december is een Duitse topman dat ook met zoveel woorden komen zeggen, eraan toevoegend dat men overweegt om bijkomende activiteiten te organiseren. “Wij hebben ook besloten om neen te zeggen omdat we voelden dat ons een patronale agenda werd opgedrongen. De agenda van het VBO, en het VOKA: als je bereid bent om in te leveren dan komen er investeringen. Wij wisten al langer dat Antwerpen niet dicht zou gaan en wensten niet te onderhandelen op basis van een patronale agenda. “Wij hebben ook neen gezegd omdat alle bedrijven in de chemie en de petrochemie voor een groot deel dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden hebben. Dat zijn geen slechte loon- en arbeidsvoorwaarden, maar het zijn ook geen overdreven loon- en arbeidsvoorwaarden. Ze zijn gebaseerd op sociaal overleg, op collectieve akkoorden samen met de werkgevers. Ze zijn er gekomen in de grote multinationals die de afgelopen 40 jaar in de Antwerpse industrie miljoen en zelfs miljarden euro’s winst hebben gemaakt. “Dat is de reden waarom we hebben besloten neen te zeggen. Het was correct om neen te zeggen.”
24/01/2010 16:27:35
internationaal
10
de
Linkse Socialist
Haïti een ramp
die de stempel van het kapitalisme draagt door
E
Niall Mulholland
ens te meer werd de arme bevolking van Haïti getroffen door een ramp. Maar de omvang van deze ramp was niet zo onvermijdelijk als men laat uitschijnen. Haïti is het armste land van de Westelijke hemisfeer. Maar wiens schuld is dat? Het is de rol van het VS-imperialisme, samen met die van de corrupte pro-VS-regimes in het land, die Haïti zo kwetsbaar hebben gemaakt voor natuurrampen. Zelfs al mat de aardbeving 7.0 op de schaal van Richter, dan nog was de omvang van het menselijk drama hoofdzakelijk te wijten aan de armoede in Haïti. Het land heeft slechts twee brandweerkorpsen en de huisvesting is niet bestand tegen aardbevingen. 80% leeft onder de armoedegrens. De overlevingskansen voor baby’s zijn er de laagste van de hele wereld. Ook de hulpoperatie draagt een stempel
Veel gewone mensen hebben genereuze en belangenloze bijdragen gele-
verd voor de hulpoperaties. Vergelijk dit met de houding van de rijksten in de samenleving. De Amerikaanse bank Citigroup beloofde 250.000 $ (hoofdzakelijk in een poging om haar blazoen wat op te poetsen), peanuts in vergelijking met de bonussen ter waarde van 5.3 miljard $ die de topmangers van die bank in 2009 ontvingen, of 21.000 maal het bedrag dat aan Haïti wordt gegeven. Fiscale paradijzen als de Kaaimaneilanden zijn vlakbij Haïti, waarom worden de vele middelen die daar aanwezig zijn niet aangesproken? Volgens een artikel in de Washington Post werden internationale reddingwerkers in eerste instantie naar de hotels met internationale gasten en de rijke wijken geleid. De rijke wijk Petionville waarvan delen lijken op een met prikkeldraad omheind Beverly Hills, is zo goed als ongeschonden uit deze natuurramp gekomen. Hun apotheken en supermarkten worden door militairen en privé-milities bewaakt. Het zijn de 1% rijksten die in dit soort wijken wonen en meer dan 50% van de rijkdom in handen hebben en wellicht ook het leeuwenaandeel van de internationale hulp zullen ontvangen.
De rotte rol van het imperialisme In 1780, toen Haïti onder controle van Frankrijk stond, exporteerde het land 60% van alle koffie en 40% van alle suiker die in Europa werd geconsumeerd. Het is bijna 200 jaar geleden sinds de zwarte massa’s de slavernij konden afschaffen en onaf hankelijkheid van Frankrijk afdwongen. Sindsdien intervenieerden de verschillende wereldmachten in de “zwarte republiek” om deze onder controle te krijgen. Tussen 1915 en 1934 bezette het Amerikaans leger het eiland. Tussen 1957 en 1986 steunden de VS het notoire dictatoriale regime van eerst Papa Doc en nadien Baby Doc (Duvalier) tot deze werd omvergeworpen door een massabeweging van arbeiders en jongeren. Jammer genoeg hebben de radicale bewegingen in de steden niet geleid tot de ontwikkeling van een revolutionaire socialistische leiding die een einde kon maken aan het kapitalisme en de eisen van de arbeiders kon realiseren. Er volgden een aantal onstabiele regimes die het nooit lang vol hielden. Het politieke vacuüm werd deels gevuld door Jean-Bertrand Aristide,
sl291.indd 10
een volkse priester die in de sloppenwijken van Port-au-Prince werkte en in 1990 de presidentsverkiezingen won met de belofte om de armoede aan te pakken en sociale rechtvaardigheid te brengen. In 1991 werd het Aristide-regime omvergeworpen door generaal Cedras, maar het werd in 1994 terug in het zadel geholpen door de VS toen die hun geduld verloren met de onbetrouwbaar gebleken Cedras. In 2000 werd Aristide terug verkozen met meer dan 90% van de stemmen. Ondanks beperkte hervormingen werden de beloften inzake strijd tegen armoede echter niet waargemaakt omdat hij niet aan de positie van de kapitalisten durfde te raken. Hierdoor ging de situatie er verder op achteruit met chaos, ontvoeringen, geweld, het sluiten van fabrieken,… De Bush-administratie verzette zich tegen Aristide en blokkeerde alle internationale hulp. De rechtse oppositie startte een revolte die werd ondersteund door de Amerikaanse republikeinen. Uiteindelijk diende Aristide het land te ontvluchten.
In de plaats van een massale hulpoperatie te organiseren, concentreert de VS zich op een militaire interventie, met reeds meer dan 10.000 militairen op het eiland. Ze namen de controle over het land en dus ook over de luchthaven, waar militaire vliegtuigen uit de VS voorrang kregen op hulpgoederen uit andere landen. De schrik voor plunderingen en rellen, als resultaat van een falende hulpoperatie, is het excuus voor de VS om met haar troepen voor “orde en rust” te zorgen in het land. In tegenstelling tot wat de op sensatie beluste media vertelden, zag men de eerste uren en dagen na de ramp een enorme vorm van solidariteit onder de armsten, voeding en water werden gedeeld, gewonden werden verzorgd door vrijwilligers, mensen hielpen zoekende familieleden van vermisten in de ruïnes. Maar aangezien de hulpoperaties onvoldoende waren om tegemoet te komen aan de noden van de miljoenen daklozen, liepen de spanningen op sommige momenten op. In de dagen na de ramp stierven dagelijks nog honderden tot zelfs duizenden gewonden wegens een gebrek aan verzorging en medicatie. De heersende elite, het VS-imperialisme en andere regionale machten zullen niet de hulp bieden die nodig is voor de bevolking na deze aardbeving, laat staan dat de middelen zullen voorzien worden om het land terug op te bouwen en te ontwikkelen. Bovendien dreigt steeds corruptie bij het aanwenden van de hulp. In Sri Lanka werden heel wat hulpgoederen na de tsunami van 2005 aangewend voor persoonlijke verrijking van de machthebbers en het opbouwen van een sterkere militaire macht die in 2009 de oorlog tegen de Tamils heeft opgevoerd. Dat was uiteraard niet de bedoeling van de duizenden die na de tsunami solidair steun gaven. Het toont de noodzaak van democratische controle op de verdeling en organisatie van de hulp.
Neoliberaal beleid leidt tot armoede
Met grote trom kondigde het IMF een nieuwe lening van 100 miljoen $ voor het getroffen land aan. Wat ze er aan het publiek niet bijvertelde, was dat aan deze lening voorwaarden waren gekoppeld. Het gaat onder meer over een verbod om de lonen van de
ambtenaren te verhogen. Dit is de manier waarop de kapitalistische heersers naar humanitaire rampen kijken: als opportuniteiten om hun belangen te versterken. De armoede van het land is het resultaat van imperialistische onderdrukking en uitbuiting. De handelspolitiek die sinds 1994 door de internationale financiële instellingen werd opgelegd, heeft ertoe geleid dat bijvoorbeeld de belastingen op rijstinvoer zijn afgenomen van 36% tot 3%. Vroeger was Haïti een netto exporteur van rijst. Sindsdien dumpen de VS hun rijstoverschotten in Haïti, met als resultaat dat drie op de vier borden rijst uit de VS komen, met het argument van ontwikkelingshulp. De lokale boeren slaagden er niet in om te concurreren met de ingevoerde rijst en de economie stortte in elkaar. Enkel indien de massa’s van Haïti hun eigen toekomst in eigen handen krijgen, kan een uitweg worden gevonden uit de armoede, werkloosheid, staatsgrepen en dictaturen.
Haïti heeft een lange geschiedenis van revolutie en strijd, het was de eerste “zwarte republiek“. Vandaag is er nood aan onafhankelijke arbeidersorganisaties: vakbonden en partijen. Daarmee moet worden opgekomen voor: - een kwijtschelding van de buitenlandse schulden, - democratische controle over de hulpoperaties en de heropbouw - de bouw van kwaliteitsvolle infrastructuur en woningen - de publieke controle over de economie - echte verandering op basis van een socialistisch alternatief, dat aansluiting vindt bij de arbeiders en armen in de regio en op het hele continent.
24/01/2010 16:27:37
internationaal
www.socialisme.be februari 2010
Litouwen:
Wanneer het kapitalisme failliet gaat...
I
“Ik zou drie voorbeelden van de crisis in Litouwen willen geven: de situatie van de leraars, verpleegkundigen en journalisten. Mijn zus is lerares in een middelbare school. Onlangs werd ze in de directiekamer geroepen. Ze stelden haar een nieuw contract voor met een loondaling van 20% omwille van de crisis! Haar loon is slechts 1000 litas, ongeveer 290 euro per maand. Daarvan moet ze een studio betalen, die haar 600 litas kost, zonder elektriciteit of verwarming. Als ze haar die loondaling opleggen, heeft ze nog maar 200 litas om van te overleven – dat is ongeveer 2 euro per dag! “Eén op de tien mensen in Litouwen heeft geen geld voor voedsel. Bovendien legt de staat een hoge BTW op voor voedingsproducten. Ik ben eens samen met een andere zus, toen die hier op bezoek was in België, naar een supermarkt geweest. De prijs van een kilo appelsienen, of van ander voedsel, verschilt niet zo veel van die in Litouwen, terwijl de lonen ginder veel lager liggen. Veel mensen trekken dan ook naar Polen om daar pasta, koekjes, rijst,... te kopen. Voeding is daar goedkoper omdat de BTW er lager ligt. “Vanuit de vakbond hadden ze mijn zus, de lerares, aangeraden het nieuwe contract niet te tekenen omdat het niet wettelijk zou zijn. Maar mijn zus werd gewoon gechanteerd: ‘Er zijn genoeg mensen om je te vervangen’, werd haar botweg meegedeeld. Het is trouwens een algemene regeringsdoelstelling om de lonen van leraars met 20% te verminderen. De staatskas is immers leeg. “Als je werkt en nog bij je ouders woont, is de situatie nog min of
sl291.indd 11
CWI nieuws Het Committee for a Workers’ International is een internationale socialistische organisatie waarvan LSP de Belgische afdeling is. Het CWI is actief in meer dan 35 landen. www.socialistworld.net
Door Peter Delsing
n Oost-Europa sloeg de economische crisis hard toe. Vooral de Baltische staten zagen hun economie de dieperik in duiken, met economische recessies in dubbele cijfers. Deze landen zijn zo goed als failliet. Armoede, zware loondalingen, slechte woonvoorzieningen, onbetaalbaar onderwijs,... treffen er de meeste arbeiders en hun gezinnen. Wij spraken met Vyte, een Litouwse in België. Ze is lid van LSP en heeft nog regelmatig contacten met haar familie in haar thuisland. Het verhaal van Litouwen, zou op korte termijn wel eens in landen als Griekenland, Spanje, Portugal,... herhaald kunnen worden.
11
Sri Lanka De United Socialist Party (USP) neemt deel aan de presidentsverkiezingen van 26 januari. Bij het ter perse gaan, was het resultaat nog niet bekend. Siritunga Jayasuriya is de kandidaat van de USP en sprak op meetings in het hele land, ook in het Tamilgebied en regio’s die destijds hard getroffen werden door de tsunami. 2009 was het moeilijkste jaar uit de geschiedenis van de USP. De oorlog tegen de Tamilbevolking richtte zich ook tegen al wie zich tegen de oorlog verzette. De USP verloor een tijdlang contact met de afdelingen in Tamilgebied en ook nu nog zijn niet alle contacten hersteld aangezien honderdduizenden Tamils nog in gevangenenkampen zitten. De USP staat voor arbeiderseenheid van Singalese, Tamil en moslimarbeiders.
Protestbetoging tegen de sociale kaalslag in Litouwen meer OK. Veel jongeren worden daar dan ook toe gedwongen. Studeren aan de universiteit kost zo’n 1000 litas. Voor dokters en ingenieurs zelfs nog meer. Als je moeder of vader gewone arbeiders zijn, vergeet hogere studies dan maar. Daar is simpelweg geen geld voor. In Vilnius richt de universiteit studentenhomes in, waar studenten met vier of zes in een kamer samen zitten. Het zijn bijna kazernes. “Verplegers verdienen nog minder dan de leraars: in de staatsziekenhuizen niet meer dan 700 litas. In private ziekenhuizen, op voorwaarde dat je gespecialiseerd bent en assistent van een dokter, krijg je 1000 litas per maand. “Mijn andere zus in Litouwen is free lance journaliste. Zo hoopt ze haar studiekosten te kunnen dragen. Als je een zekere naam hebt, kan je als journalist tot 2000 litas verdienen. Maar daarvoor wordt wel verwacht dat je 14 tot 16 uur per dag in touw bent. Je moet je artikels voorbereiden, meetings bijwonen,... Het is zelfs zo dat journalisten na hun werk nog rondbellen om publiciteit voor hun artikels te werven. Anders is er te weinig geld om rond te komen. “De laatste maanden was er een schandaal in Litouwen. De ministers hadden zichzelf, in volle crisis, bonussen toebedeeld van 30.000 euro op jaarbasis! En zij krijgen al een maandloon van 3000 euro. Hoe durven ze?! Tegelijkertijd willen deze politici de alimentatie voor gescheiden vrouwen volledig afschaffen. Veel mensen in Litouwen leven enkel van boekweit en rijst, omdat ze zich geen vlees kunnen permitteren. “In september en oktober waren er acties van buschauffeurs in Kaunas voor hogere lonen.
Ook de bibliotheekwerkers kwamen op straat. Betogen voor het parlement in Vilnius is verboden. Je wordt verplicht te betogen in het park! Op 4 november was er een algemene staking aangekondigd door de vakbonden, maar die werd uitgesteld door de vakbondsleiding. Sommige groepen van arbeiders gingen echter wel in staking.
“Het algemene gevoel is dat de bevolking onder het regime van de Sovjetunie wel een aantal basisvoorzieningen had, hoewel er een sterke politieke repressie was. Ik ben zelf te jong om me die tijd te herinneren. Nu, onder het kapitalisme, is het bevolkingsaantal al gedaald tot 3 miljoen in Litouwen. 700.000 mensen zijn uit het land weggetrokken.”
Tamil Solidarity
Het verzet tegen de oorlog en de repressie tegen de Tamilbevolking wordt ook versterkt door de campagne “Tamil Solidarity” die in verschillende landen actief is. Op 14 januari sprak een vertegenwoordiger van Tamil Solidarity in de commissie Internationale Handel in het Europees parlement. Hij getuigde van verschrikkelijke omstandigheden in de kampen en veroordeelde het gewelddadige karakter van de Sri Lankese verkiezingscampagne. Een videoverslag vind je op onze website.
Joe Higgins - linkse socialist in het Europees parlement
D
De Ierse linkse socialist Joe Higgins is namens de Socialist Party verkozen in het Europees parlement. In deze rubriek brengen we tussenkomsten van Joe in het parlement.
e kandidaten voor de posities van Europese commissaris werden midden januari in het parlement ondervraagd. In het comité internationale handel werd Karel De Gucht bevraagd door onder meer Joe Higgins. De Vlaamse liberaal stelde vast dat hij een “enigszins andere benadering” heeft dan Joe Higgins. Higgins: “U legde nadruk op het feit dat u sneller en verder wil gaan in het bevorderen van integratie van markten door vrijhandelsakkoorden en economische samenwerkingsverbanden. Is de realiteit van heel wat handelsakkoorden van de EU echter niet dat ze Europese multinationals toelaten om de markten van armere landen te overspoelen, de kleine producenten wegconcurreren en enorme sociale achteruitgang teweegbrengen. “Hoe kan u dan beweren dat sneller en verder liberaliseren iets anders betekent dan het openlijk verdedigen van de belangen van de grote Europese bedrijven. Aanvaardt u dat er een belangenconflict is tussen wat goed is voor de superwinsten van de Europese multinationals enerzijds en de welvaart van de werkende bevolking anderzijds? En dat er ook een conflict is tussen beide op het vlak van mensenrechten?” De Gucht: “Ik veronderstel dat we een enigszins andere benadering hebben op dit vlak. Laat me twee zaken zeggen. Ten eerste denk ik niet dat een land kan ontwikkelen zonder zijn economie te ontwikkelen en die economie kan niet ontwikkelen als de handel niet wordt ontwikkeld. (...) En ja, ik denk dat er daarvoor vrije markten nodig zijn. Anderzijds is het doel van onze handelspolitiek ook om onze waarden naar voor te brengen inzake mensenrechten, het respecteren van ons milieu en klimaatverandering, het respecteren van de werkenden.”
Higgins: “Handel kan plaatsvinden op basis van menselijke solidariteit of op basis van roofzuchtige uitbuiting, wat de EU-benadering is. Maar over de mensenrechten dan. U stelt dat er pas na een politieke discussie sprake kan zijn van het ondertekenen van handelsakkoorden met Colombia. Maar is het niet duidelijk dat de mensen aan de basis in Colombia al voldoende met bewijzen hebben aangetoond dat de regering en 43 multinationals, waaronder Europese multinationals, een rol spelen in het geweld en dat in het bijzonder tegen syndicale militanten. Er zijn in 2008 49 syndicalisten omgebracht en vorig jaar meer dan 30. De grote bedrijven en ook Europese multinationals halen voordeel uit de repressie tegen vakbondsmilitanten. Welke stappen zal u ondernemen om die situatie te onderzoeken vooraleer een akkoord met Colombia wordt gesloten?“ De Gucht: “(…) In de tekst van het akkoord dat nu voorligt, is er een clausule voorzien over mensenrechten en er zullen maatregelen worden genomen indien er inbreuken zijn.” www.joehiggins.eu
24/01/2010 16:27:37
12
Cultuur
Tentoonstelling Frida Kahlo in Bozar
D
e herdenk i ng van de 200e verjaardag van de onafhankelijkheid en de 100ste verjaardag van de Mexicaanse Revolutie is de context voor een unieke tentoonstelling van werken van Frida Kahlo. Kahlo leefde in een tijd van sociale strijd in Latijns-Amerika. Gedu rende 25 jaar schilderde ze tegen de achtergrond van politieke onrust. Ze was zelf activiste en sloot in 1927 aan bij de Communistische Partij toen ze trouwde met de revolutionaire kunstenaar Diego Rivera. Beiden werden uitgesloten toen ze zich identificeerden met de Linkse Oppositie en de ideeën van Leon Trotski. In vele opzichten vloeit het wrange karakter van haar werk voort uit de constante fysieke pijn waar ze mee werd geconfronteerd. Kahlo kreeg op zesjarige leeftijd polio wat haar rechterbeen permanent beschadigde. Op 18 jaar overleefde ze nipt een busongeval waarbij haar ruggegraat op drie plaatsen brak, net als haar rechterbeen, bekken en sleutelbeen. Later zei Kahlo: “Ik dronk om mijn pijn te verdrinken, maar die verdomde pijn leerde zwemmen.” Kahlo’s werk is soms moeilijk te verteren. Sommigen voelen zich ongemakkelijk bij het bekijken van de werken. Soms lijkt het erop alsof de artiest de pijn van de hele wereld per-
de
Afrika Cup en big business tegen de achtergrond van miserie en honger
I
soonlijk belichaamt. Maar de pijn en haar constante zoektocht zal veel bezoekers, vooral vrouwen, raken. Frida Kahlo wordt vandaag nog steeds gezien als een symbool voor het feminisme. Haar vrijgevochten geest was een voorbeeld voor vrouwen wereldwijd. Ook op het vlak van de politieke strijd betaalde ze een prijs in haar peroonlijk leven. Ze verliet Mexico voor een hele tijd na de moord op Leon Trotski, met wie ze een affaire had. Het stimuleerde haar tegelijkertijd om verder het politieke karakter van haar werk te onderzoeken. Frida blijft een inspiratiebron voor veel activisten in Mexico en zelfs wereldwijd. Recent vernoemde de Britse band Coldplay hun recente album naar één van haar werken, Viva La Vida.
De tentoonstelling loopt tot 18 april 2010 in de Bozar. Meer info vind je op: www.bozar.be
Linkse Socialist
Door José Eduardo Simba (Brussel)
n Afrika en daarbuiten leefden heel wat jongeren en arbeiders drie weken lang op het ritme van de Afrika Cup die dit jaar in Angola plaats vond. De helft van het miljard bewoners van het Afrikaanse continent volgde dit voetbalfeest. De Afrika Cup had dit jaar een nieuwe naam: “Orange Afrika Cup”. Die naam kwam er niet als steun voor de oranje kleuren van de ploeg uit Ivoorkust. De Franse telefoonmultinational Orange was al partner van de ploeg uit Kameroen, is aanwezig in 15 Afrikaanse landen en wil nu haar positie versterken. Orange gaf 60 miljoen euro om acht jaar lang sponsor te zijn van de Afrikaanse landencompetitie.
Onder de andere sponsors vinden we PepsiCo, Standard Bank, Nasuba express, Adidas en Samsung. De televisieen sponsorrechten van de Afrika Cup voor de periode 2008-2012 werden door het marketingbureau Sportfive verkocht voor een totaal bedrag van 400 miljoen euro. De arrogantie van de multinationals kent geen grenzen. Toen een aanslag werd gepleegd op de Togolese ploeg, was er volgens Christophe Bouchet, directeur van Sportfive, “geen paniek” onder de sponsors. De jonge Afrikaanse talenten werden zorgvuldig gevolgd door 60 vertegenwoordigers van zowat alle grote (lees: de rijkste) ploegen uit Europa. Het gaat daarbij dikwijls om beursgenoteerde bedrijven die in de jonge spelers een middel zien om meer winsten aan de aandeelhouders te kunnen uitkeren. Het
contrast tussen de aanwezigheid van die enorme middelen aan de ene kant en de verschrikkelijke miserie aan de andere kant was bijzonder groot. Heel wat Afrikaanse landen kenden voor de crisis een economische groei, maar nu is er een stagnatie of zelfs een recessie. De periode van groei heeft de bevolking niet veel opgeleverd: de multinationals werden rijker, maar de bevolking leed onder de opmars van neoliberale maatregelen. In Angola, de organisator van de Afrika Cup dit jaar, is er een totaal gebrek aan infrastructuur (scholen, ziekenhuizen,...) en werden publieke diensten als water, elektriciteit,... geprivatiseerd. 68% van de Angolezen leeft onder de armoedegrens, terwijl de multinationals hun regels opleggen in naam van de winsten.
“Cuba na Castro, een eiland in omwenteling”
D
Door Jeroen (Gent)
e 50ste verjaardag van de Cubaanse revolutie en de machtsoverheveling van Fidel naar Raoul zetten verschillende auteurs aan het denken over de toekomst van Cuba. Eén van hen is Lode Delputte, buitenlandverslaggever van De Morgen. “Cuba na Castro, een eiland in omwenteling” is een goed geschreven werk. Delputte schrijft vanuit zijn eigen, behoorlijk rijk gevulde, ervaring. Het anekdotische karakter zorgt dat de pagina’s vlotjes over de vingers lopen. Dit is tegelijk een sterkte én een zwakte van het boek. Hierdoor is het eerste deel, “Cuba gisteren”, onduidelijk. Het focust op personen of specifieke evenementen zonder veel achtergrond of duiding. Zo wordt melding gemaakt dat de PSP (de Moskougezinde Socialistische Volkspartij Partij) Castro’s aanval op de Moncada Kazerne veroordeelde, maar daar blijft het bij. Nochtans
is de houding van de PSP voor het ver- nen behouden loop van de Cubaanse revolutie een erg en uitgebreid belangrijk gegeven. Delputte probeert de worden. geschiedenis te beschrijven. Voor linkse Het deel socialisten komt het er op aan om er les- “Cuba morgen” sen uit te trekken en het bredere historische is wel erg bekader te zien. perkt (slechts 18 In het deel “Cuba vandaag” probeert pagina’s!). Dit Delputte een beeld te scheppen van het da- is zonder meer gelijkse leven in Cuba. Hiervoor laat hij een e e n ge m i s t e reeks sprekers aan het woord en er zijn tal kans. De huidivan anekdotes. Van regeringsfunctionaris- ge economische sen over buiten- en binnenlandse auteurs crisis heeft immers niet enkel het westerse tot gewone Cubanen. Enerzijds bevestigt neoliberale model aan diggelen geslagen. hij zo een reeks clichés: dat in de toeris- Ook het Chinese model (kapitalistische tische zones sommige jongeren proberen hervorming met behoud van een bureaucrabij te verdienen, dat veel Cubanen het niet tisch regime), dat soms naar voor werd gebreed hebben, dat het regime weinig ruim- schoven als een optie voor Cuba, lijkt geen te laat aan dissidenten,… Anderzijds rela- garantie te zijn om de verworvenheden van tiveert hij ook een aantal zaken, zoals de de revolutie veilig te stellen. Hier blijft een overdreven geruchten over staatscontrole. gapende leegte na het lezen van “Cuba na Ook laat Delputte doorschijnen dat hij niet Castro” en het boek kan dan ook het beste ongevoelig is voor de verworvenheden van gelezen worden als een enthousiasmerend, de Cubaanse revolutie. Maar er ontbreekt vlot geschreven werk en vooral een begin een duidelijke analyse van hoe deze kun- van en aanzet tot diepgaander lectuur.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83. Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden ver-
sl291.indd 12
kocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders
en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten.
Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan,
opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
24/01/2010 16:27:38
Partijnieuws
www.socialisme.be februari 2010
Uitdagingen voor 2010
H
et jaar 2010 belooft heel wat uitdagingen met zich mee te brengen voor linkse socialisten en de arbeidersbeweging in het algemeen naarmate het patronaat haar winsten opnieuw zal proberen op te drijven op de rug van de werkenden en de gemeenschap. De arbeiders van Bayer en Inbev hebben ondertussen al aangetoond dat overwinningen tegenover het patronaat allesbehalve onmogelijk zijn. Strijd
In de eerste drie weken van 2010 gingen reeds 4.500 jobs verloren. Resultaat: 4.500 families die een heel onzekere toekomst t ege mo e t g a a n . Dit aantal zal de komende weken en maanden nog drastisch toenemen als door de pogingen van de kapitalisten en hun regeringen om ons te laten opdraaien voor hun crisis. De overwinning van de arbeiders bij Bayer en Inbev zal echter hopelijk een stimulans en een voorbeeld betekenen voor elke groep arbeiders met aanvallen af te rekenen krijgen.
Die arbeiders die de strijd aangaan, kunnen alvast op onze steun rekenen. Zo waren LSP-leden uit Leuven en daarbuiten elk van de 15 dagen aanwezig aan het piket van Inbev in Leuven en Jupille om er de strijd te ondersteunen.
Noteer in je agenda: eigen socialistische delegatie in de Internationale Vrouwenmars te Brussel. Daarnaast mobiliseren we met veel anderen samen voor een Dag van het Socialisme in de Vooruit te Gent op 20 maart. Doe mee
Jongeren voor werk
Daarnaast willen we ook enkele eigen intiatieven ont wik kelen. Onze campagne voor lokale jongerenmarsen voor werk wordt in bepaalde k r ingen positief onthaald. De komende weken zit ten lokale afdel i n ge n v a n LSP/PSL samen met vertegenwoordigers van de jongerenorganisaties van zowel de christelijke als de socialistische arbeidersbeweging om de eerste plannen op stellen voor lokale marsen. In Antwerpen en Gent zullen de Actief Linkse Studenten met de campagne Blokbuster een centrale rol spelen in de anti-fascistische strijd. We nemen op 6 maart deel met een
13
Het is ook het jaar waarin we een nieuwe versie van onze krant ontwikkelen om te beantwoorden aan de noden van deze tijd, om socialistische ideeën uitgebreider en breder te kunnen verspreiden in de samenleving. Ook aan onze interne werking zal er intensief tijd worden besteed. Onze werking is georganiseerd in zes regionale districten die eind februari allen hun eigen districtscongres organiseren. Op zo’n tweejaarlijks congres wordt de evalutie opgemaakt van de werking, de doelen opgesteld voor de komende periode en een regionale leiding verkozen. Wil je een steentje bijdragen aan onze werking? Dan kan je ons contacteren om aan te sluiten of een bijdrage te leveren aan ons strijdfonds. We starten een campagne waarbij we onze sympathisanten willen vragen een kleine maandelijkse bijdrage te storten ter ondersteuning van onze activiteiten. In ruil krijg je daarvoor onze krant maandelijks thuis opgestuurd. Via een permanente opdracht van minimum 2 euro per maand creëer je zo mee de basis voor een sterke linkse socialistische beweging in 2010. We wensen alle linkse socialisten en sympathisanten een heel erg strijdbaar en succesvol 2010 toe.
- woe. 3/2. Actie tegen de vrijwillige legerdienst van De Crem. 15u, Schumanplein. - woe. 24/2. Anti-NSV actie in Gent - do. 25/2. Anti-fascistische meeting in Antwerpen (19u30 unief, Rodestraat) - za/zo 27-28/2. Regionale congressen - do. 4/3. Anti-NSV betoging in Antwerpen: 19u30 station Berchem - za. 6/3. Wereldvrouwenmars te Brussel. 12u30 Grote Markt Brussel - za 20/3. Ronde Tafel van Socialisten organiseert een “Dag van het socialisme”. Vooruit (Gent) - 24-25/4. Vormings- en discussieweekend. Socialisme 2010 in De Kriekelaar.
Socialisme 2010: 24 en 25 april Eind 2009 vond een uiterst succesvol socialismeweekend plaats. Het werd een weekend vol debatten, werkgroepen en meetings. Verschillende aanwezigen waren vol bewondering over de sterke internationale sprekers die we tot in Brussel kregen met als uitschieters één van de stakingsleiders bij het Engelse Lindsey en natuurlijk Joe Higgins, Europarlementslid voor onze Ierse zusterpartij. Eind februari kunnen we het programma en de internationale sprekers voor de editie 2010 voorstellen. We hopen opnieuw één van meest gekende strijdbare syndicalisten uit Engeland op ons weekend te mogen verwelkomen, een gemeenteraadslid van onze Duitse zusterpartij, iemand uit de nationale leiding van de NPA in Frankrijk en hopelijk een vertegenwoordiger van onze zusterpartij in Sri Lanka. Schrijf alvast het weekend van 24 en 25 april in jullie agenda!
Waarom wij lid werden “Op de eerste dagen van het academiejaar kwam ik voor het eerst in contact met de partij die een stand had opgezet aan de VUB. Ik sprak er met Laure over het standpunt van de partij over het hoofddoekenverbod omdat ik weet dat veel linksen zo’n verbod steunen. Ik was aangenaam verrast dat er een partij was die mijn mening deelde. Vanaf het begin was ik geïnteresseerd in de ideologische posities van LSP en wilde ik meer weten. In de dagen die volgden, nam ik deel aan verschillende acties (betogingen van de Franstalige leraars, vergaderingen over Honduras of “Marx had gelijk”,…). Ik zag een strijdbare, militante en ernstige organisatie en dat deed me nadenken over de rol die ik kan spelen in de samenleving. Actief zijn, is daarbij essentieel. Het is noodzakelijk voor al wie het niet eens is met het systeem waarin we proberen te overleven. LSP is de eerste partij die ik tegenkwam, waar woorden en daden consequent overeenstemmen. We hebben ook in Spanje nood aan zo’n partij en zo’n internationale, het CWI.” Clara, uitwisselingsstudente uit Barcelona (Spanje) “Ik hechtte al van zeer jonge leeftijd veel belang aan onrechtvaardigheid in de wereld. Ook thuis werd er vaak ge-
sl291.indd 13
sproken over dingen die zich in de wereld afspeelden. Ik ben ook van kleins af aan mee genomen naar betogingen en ben er op latere leeftijd altijd mee blijven doorgaan. “Het feit dat misschien 10% van de bevolking quasi alle rijkdom bezit, is onaanvaardbaar, dat ziet het kleinste kind. Het feit dat een kapitalist miljoenen en miljarden euro’s verdient op de kap van de arbeiders is degoutant. Plus dat men steeds meer arbeiders tegen een hongerloon laat werken, waarvoor ze steeds minder rechten krijgen en alsmaar flexibeler moeten zijn. Daarom ben ik blij dat er een echte arbeiderspartij zoals LSP bestaat die wil strijden om hieraan iets te veranderen. “Waaraan ik mij ook altijd heb gestoord, is het feit dat we in zo’n overdreven consumptiemaatschappij leven. Bedrijven gooien vanalles op de markt, mensen voelen ineens een tekort in hun leven en denken gelukkiger te worden die in te vullen. Een woonst, voldoende eten, vrienden, familie, een goede job, basisbehoeften die worden ingevuld, en de idee dat iedereen in de wereld hier mag van genieten, dat maakt een mens gelukkig. “Racisme is iets dat mij ook van jongs af aan bezighoudt. Ook iets dat volledig zou verdwijnen in een socialistische maatschappij. Iedereen moet hier welkom zijn,
we leven allemaal op dezelfde bol. En we mogen niet vergeten dat mensen meestal niet naar hier komen omdat ze daar zelf voor kiezen. Vaak moeten ze familie en of vrienden achterlaten, hun cultuur enz... Maar als je land in oorlog verkeert of je politiek vluchteling bent of er gewoon geen jobs voorhanden zijn en dus geen woonst en eten te vinden is in je eigen land, is het toch niet meer dan logisch dat je dit elders gaat zoeken. Alweer iets dat voortkomt uit de grote ongelijkheden in dit kapitalistisch wereldje. De alsmaar toenemende privatisering van overheidsdiensten stoort mij ook enorm. Gas, electriciteit, water, telefoon, internet, kinderopvang, gezondheidszorg, post, onderwijs... zouden zeker niet geprivatiseerd mogen zijn, zelfs niet deels. Dit zijn basisbehoeften die niet commercieel uitgebuit mogen worden. “Dit zijn allemaal voorbeelden van dingen waarvan ik denk dat LSP de partij is die hier het hardst voor wil strijden. En ik hoop echt dat we ooit een samenleving mogen hebben waar een staat, zoals we die vandaag kennen, overbodig wordt, en we allemaal als gelijken zullen leven, dat de rijkdommen verdeeld mogen worden.” Jenne, bediende, Antwerpen
Strijdfonds: steun LSP! In het vierde kwartaal van 2009 haalden we 8.161 euro op, 74% van onze doelstelling om 11.000 euro steun op te halen. Het nieuwe kwartaal werd goed ingezet met een oudejaarsfeest in Brussel dat 1.254 euro opbracht. In de loop van januari, februari en maart willen we opnieuw 11.000 euro steun ophalen. Hieronder vind je de cijfers van oktober-december 2009. Wil ook jij ons steunen? Stort dan een bijdrage met vermelding “strijdfonds” op 001-2260393-78 van LSP. Brussel - W. Brab.: 1.652,45€ Vlaanderen: 2.289,08 € Antwerpen: 1.071,55 € Vl. Brab.- Limburg: 821,66 € Henegouwen: 397,26 € Luik-Namen-Lux.: 718,94 € Nationaal: 1.210,58 €
77% 74% 65% 57% 57% 53% 202%
TOTAAL: 8.161,52 €
74%
Contact / Abonnementen
Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:
[email protected]. Redactie:
[email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Rekeningnummer voor abonnementen: 001-3907596-27
24/01/2010 16:27:39
anti-fascisme
14
de
Linkse Socialist
NSV erkend aan Gentse en Leuvense universiteiten
Antifascistische strijd blijft nodig! 24 februari: NSV organiseert internationale meeting
E
door
Marc (Gent)
ind december werd de NSV, de studentenorganisatie van het Vlaams Belang, erkend aan de Gentse en Leuvense universiteiten. Hierdoor zullen ze subsidies krijgen en kunnen lokalen van de unief worden gebruikt. Blokbuster en Actief Linkse Studenten zijn geschokt, het afgelopen jaar schuwden NSV’ers de hardere methoden immers niet. Normale studentenclub?
De redenen voor de erkenning zijn verbonden met twee verschillende situaties die deel uitmaken van een zelfde gevaarlijke trend. Telkens vond een meerderheid van de vertegenwoordigers dat NSV moet gezien worden als een “normale” vereniging. De criteria die daarvoor gebruikt werden, getuigden van een kortzichtigheid en naïviteit. De achterliggende motivatie is er één van legitimatie om op die manier de linkerzijde te verzwakken. Volgens de logica van LOKO (de overkoepeling van Leuvense studentenorganisaties) zou ook Blood&Honour erkend mogen worden, als organisatie is die groep immers “nooit veroordeeld”. In Gent werd vooral gekeken naar gevallen van geweld. Alle wapenfeiten van de afgelopen jaren werden daarbij door de liberale (LVSV) en vrijzinnige (’T Zal Wel Gaan) studenten omschreven als “ongelukkige correlaties”. Voor hen is er enkel “NSV-geweld” indien deze organisatie dit publiek aankondigt en/of verdedigt. Een beetje gezond verstand volstaat om de absurditeit daarvan in te zien. De erkenning van NSV werd verdedigd onder het mom van de vrije meningsuiting. De erkenning zelf vormt echter een gevaarlijke ontwikkeling. Blijkbaar moet alles wijken voor de vrije meningsuiting, ook de vrije meningsuiting zelf. Voor de liberalen of vrijzinnigen is het makkelijk om NSV te erkennen als taktische zet tegen links. Als de NSV zich op deze basis gesterkt voelt en tot geweld overgaat zullen zij immers niet de eerste doelwitten zijn In Antwerpen heeft de erkenning van NSV duidelijk gemaakt dat dit
sl291.indd 14
niet leidt tot een “normalisering” tegenover andersdenkenden. In 2009 werden mensen-zonder-papieren met WC-papier bekogeld, namen leidinggevende NSV’ers deel aan de operaties van de zogenaamde “Autonome Kameraden” die met het nodige geweld bijeenkomsten van ALS probeerden te stoppen en ook probeerde om de negationist Nick Griffin aan de unief te laten spreken. Binnenkort ook in Gent en Leuven? Gevaar in tijden van crisis – een waarschuwing uit Italië
Op een ogenblik van crisis en polarisatie valt het belang van een erkenning van NSV niet te onderschatten. Dit gaat niet enkel om iets wat in de ivoren torens van het hoger onderwijs gebeurt. Het betekent ook dat er infrastructuur en subsidies ter beschikking worden gesteld aan extreem-rechts. Het betekent de ondersteuning van een organisatie die jaarlijks op straat komt om een boodschap van haat en racisme te bestrijden. Het is het ondersteunen van een vormingscentrum voor de toekomstige kaders van het Vlaams Belang. Op deze manier wordt extreem-rechts gelegitimeerd, wat meteen haar krachtsverhouding versterkt. Uiteraard zal daar gebruik van worden gemaakt, net zoals dat in Antwerpen al gebeurt. Los van de peilingen en de interne problemen is een nieuwe opmars van het VB bij de verkiezingen niet uitgesloten. Indien er op de gevolgen van de crisis geen collectief antwoord vanuit de arbeidersbeweging komt, is een opmars van individuele acties en geweld niet uitgesloten. De gebeurtenissen in Italië vormen een waarschuwing. Het falen van links om een antwoord te bieden op het neoliberale beleid heeft de weg geopend voor het regime van Berlusconi dat vandaag aan de macht is. Dat regime heeft neo-fascisten in de regering opgenomen en maakt van racisme een legitiem gegeven. Zelfs de VN heeft het over een “diepgeworteld racisme” in Italië. Het is niet verwonderlijk dat er recent een uitbarsting van geweld was in Calabrië (het zuiden van Italië) waarbij een deel van de migrantenbevol-
king letterlijk gedeporteerd werd. In Calabrië zijn er naar schatting 20.000 illegale migranten die tegen hongerlonen (van soms minder dan 2 euro per uur) worden tewerkgesteld en daarmee het werk van de Italianen “afpakken”. In het stadje Rosarno leefden 1.500 illegalen in verlaten fabrieken zonder stromend water, elektriciteit of sanitaire voorzieningen. De uitbuiting wordt er nog versterkt door de rol van de maffia. Als de arbeidersbeweging er niet in slaagt om alle arbeiders samen te laten strijden tegen de verantwoordelijken voor uitbuiting, armoede en miserie – de kapitalisten en hun politieke vertegenwoordigers – dan laat dit ruimte voor het uitvergroten van tegenstellingen binnen de arbeidersbeweging: autochtonen versus allochtonen, mannen versus vrouwen, ouderen tegenover jongeren. Het geweld zoals in Calabrië is bij ons gelukkig (nog) niet aan de orde, maar het blijvend gebrek aan een consequente linkerzijde maakt dat de reactionaire krachten aan terrein kunnen blijven winnen. We moeten dit structureel benaderen en een alternatief aanbieden door consequent te strijden en te mobiliseren op basis van een inhoudelijk programma met duidelijke eisen. Mobilisatie
Op 24 februari protesteren we in Gent tegen een Europese meeting van de NSV, op 4 maart in Antwerpen tegen de lokale optocht van NSV. We willen daarbij telkens mobiliseren onder jongeren om duidelijk te maken dat er geen plaats is voor NSV aan onze universiteiten of op onze straten. We koppelen dit aan een bredere analyse en beperken ons niet tot morele argumenten. Wij komen op voor een alternatief op de miserie en uitbuiting van het kapitalisme en staan voor een boodschap van “Jobs, geen racisme”. Door samen actief op te komen voor werk aan degelijke lonen, gratis en degelijk onderwijs, huisvesting,... kunnen we de kiemen van een socialistisch alternatief vestigen. Dat is noodzakelijk als antwoord op het zwarte onkruid van extreem-rechts dat kan woekeren in tijden van crisis en onzekerheid.
Op 24 februari organiseert de NSV in het Gentse ICC een “colloquium” onder de noemer “Europa Europees”. Er is een fijn gezelschap uitgekozen om daar het woord te voeren: - Frank Vanhecke: Europarlementslid van het VB - Andreas Mölzer (Oostenrijk): een collega van Vanhecke en vroeger onder meer verantwoordelijk voor het neo-nazitijdschrift Aula. Hij werd door Haider in de FPÖ binnen gehaald om de extreme rechterzijde daar te versterken. In 1999 verschijnt in het tijdschrift “Zur Zeit” (waarvan Mölzer hoofdredacteur was) een artikel waarin Hitler een “grote sociale revolutionair” wordt genoemd en Rudolf Hess een “idealist”. Volgens hetzelfde artikel was de holocaust een mythe. De auteur van het artikel werd veroordeeld, de hoofdredacteur (Mölzer) evenwel niet. - Nick Griffin (Groot-Brittannië): eveneens Europarlementslid. De leider van de British Nationalist Party is geen onbesproken figuur. Hij werd naar eigen zeggen politiek actief na het lezen van “Mein Kampf” van Hitler. Begin jaren 1980 pleitte de jonge BNP onder meer voor maatregelen tegen “de voorplanting van al wie erfelijke tekortkomingen heeft op raciaal, mentaal of psychisch vlak”. In 1998 werd Griffin veroordeeld
wegens het ontkennen van de holocaust. In 2003 nodigde de BNP voormalig KKK-leider David Duke uit op haar zomerfeest. De NSV maakt handig gebruik van de subsidies van de universiteit om dit soort figuren naar Gent te halen. Wij roepen op tot een vreedzame actie waarmee we ook willen duidelijk maken dat we een racismevrije universiteit willen en dat we ons verzetten tegen de erkenning van NSV. 4 maart: anti-NSV betoging Op 4 maar t betogen we in Antwerpen onder het motto “Jobs, geen racisme”. Extreem-rechts heeft geen antwoord op de crisis. NSV wijt de groeiende werkloosheid onder jongeren aan het bestaan van België of de aanwezigheid van multinationals. Nochtans is algemeen geweten dat de Vlaamse patroons minstens even asociaal zijn als hun collega’s van multinationals. Ook daar geldt het principe dat de winst voorgaat op jobs en arbeidscondities. Als we een toekomst willen, zullen we er met de arbeiders en jongeren samen voor moeten strijden en er daarbij voor opkomen dat we de touwtjes zelf in handen krijgen. We kaderen de anti-NSV betoging in de campagnes “Jongeren voor werk” en willen ook tegen de groeiende jongerenwerkloosheid betogen.
4 maart, 19u30 station Antwerpen-Berchem
Anti-NSV betoging: “Jobs, geen racisme”.
24/01/2010 16:27:40
Jongeren voor werk
www.socialisme.be februari 2010
15
Jongeren vechten voor hun toekomst: naar nieuwe
jongerenmarsen
voor werk
D
Door Simon (Luik)
e ergste economische crisis sinds de jaren 1930 slaat hard toe en dat op een ogenblik dat de arbeidersbeweging verzwakt is door 30 jaar neoliberaal offensief aangevuld met een ideologisch offensief na de val van de Berlijnse Muur. Resultaat: een nieuwe generatie van jongeren wordt veroordeeld tot werkloosheid of nepjobs aan hongerlonen. Regering pakt werklozen aan, niet de werkloosheid
Vandaag zoekt het patronaat naar middelen om de crisis door de arbeiders te laten betalen. Dat gebeurt niet enkel met besparingen in de openbare diensten, maar ook door de arbeidscondities onder vuur te nemen. Dat
blijkt onder meer uit het voorstel van onder meer minister van werk Milquet (CDH) om economische werkloosheid voor bedienden in te voeren. Alle arbeiders staan onder druk, zeker ook jonge werkenden (naast andere groepen als vrouwen en migranten). De algemene werkloosheid in ons land is toegenomen tot 8,2%, maar dat is zonder oudere werklozen of steuntrekkers bij het OCMW. Onder jongeren onder de 25 jaar stond de werkloosheid zes maanden geleden al op 21%. In de loop van 2010 zullen er volgens de Nationale Bank 89.400 werklozen bijkomen in ons land, volgens de Europese Commissie zal de stijging bescheidener zijn: + 83.800. Daarvan zouden er ongeveer 60.000 Vlaamse werklozen zijn. In Wallonië bleef de werkloosheid relatief stabiel: van 14,1% nam het toe tot 14,9% in december 2009. Ook in Brussel stabiliseerde de werkloos-
heid net boven de 20% - het niveau van Spanje of Letland. Gemiddeld was er in België een stijging van het aantal economisch werklozen met 17,5%, deze stijging was groter in Wallonië. De interim-arbeid nam op een jaar tijd af met 22,3%. Vooral onder jongeren steeg de werkloosheid, in Vlaanderen met 32,2%. De relatief snellere toename van de werkloosheid in Vlaanderen zorgt ervoor dat het verschil tussen beide regio’s stilaan kleiner wordt. Als antwoord op de groeiende werkloosheid worden vandaag de werklozen aangepakt. De politieke verantwoordelijken eisen dat werklozen actief op zoek gaan naar jobs die er niet zijn. Zoniet dreigen ze geschorst te worden. In de eerste helft van 2009 werden in ons land 3.147 werklozen definitief en 3.928 tijdelijk geschorst. Dat kwam neer op 20 definitieve en nog meer tijdelijke schorsingen per dag!
Zou de overheid zich niet beter bezig houden met het aanbieden van degelijk onderwijs en openbare diensten? In het onderwijs, het openbaar vervoer, de sociale sector,... komt men handen te kort, maar zijn er geen middelen om extra personeel aan te werven. Het is blijkbaar eenvoudiger om de middelen van de gemeenschap uit te delen aan het patronaat dan om nuttige jobs te creëren. Als de jongeren een toekomst willen, zullen ze moeten strijden tegen het establishment. nieuwe jongerenmarsen voor werk
Wij denken dat het mogelijk is om de druk op te voeren. Maar daartoe moeten we ons organiseren. De syndicale betoging van 29 januari kan een eerste stap zijn maar volstaat echter niet. Op dit ogenblik komt de stem van jongeren amper aan bod. Het zal er op aan-
komen om samen te strijden voor iedere job. Een jongerenmobilisatie kan de noodzaak van gezamenlijke en offensieve strijd voor werk versterken. Daarom roepen we jongeren op om zich te organiseren en om lokale initiatieven te nemen in het kader van “jongerenmarsen voor werk”. Doorheen dergelijke acties kunnen jongeren duidelijk maken dat ze hun eigen toekomst in handen willen nemen om toegang te krijgen tot degelijke jobs met degelijke lonen. We voeren momenteel discussies met de jongerenafdelingen van de vakbonden en andere organisaties om lokale comités en acties op te zetten. Wij zien dit niet als een aanpak waarbij van bovenaf acties worden gehouden, maar pleiten voor een brede mobilisatie op straat, in de scholen, op de werkvloer,... Aarzel niet om ons te contacteren om mee te werken aan lokale jongerenmarsen voor werk.
De Crem voert vrijwillige legerdienst in
Weg die bommen, werk verdomme !
I
Julien (Brussel)
n 1992 werd de verplichte legerdienst in ons land afgeschaft. Begin november besloot de regering om de legerdienst terug in te voeren, maar dan op vrijwillige basis. Het doel van de vrijwillige legerdienst is om jongeren die werkloos zijn aan een job te helpen. Deze maatregel zal de werkloosheid op zich niet tegenhouden. De jongeren zullen worden ingezet voor militaire operaties in Irak, Afghanistan,... De Crem had een volledig plan klaar. Hij wil dat jongeren onder de 24 jaar een opleiding van een jaar volgen. Gedurende de eerste zes maanden ontvangen ze 7 euro per dag bovenop hun werkloosheidsuitkering of kinderbijslag. Nadien komt er een maandloon van minstens 1.750 euro bruto, goed voor zowat 1.200 euro netto. De regering hoopt 500 jongeren aan te trekken
sl291.indd 15
voor de opleiding van een jaar waarvan er nadien 400 gedurende drie jaar in het leger blijven. Volgens De Crem moet de vrijwillige legerdienst “de band tussen leger en natie” herstellen en zal het “defensie beter bekend maken in een groot aantal families.” De minister van defensie hoopt twee vliegen in één klap te slaan: werk creëren bij ons en vrede brengen in het buitenland. Dat is nogal hypocriet. Na acht jaar bezetting in Afghanistan is er absoluut geen vrede in dat land, integendeel. In 2009 vielen er 1.500 doden en sinds 2001 zijn vier miljoen Afghanen het land ontvlucht. De bevolking heeft geen belang bij extra troepen. De bezetting heeft de spanningen en onstabiliteit versterkt en de Taliban controleert nog steeds een groot deel van het land. De winsten van de oorlogsindustrie en de plundering van de natuurlijke rijkdommen in andere landen gaan voor op het leven van miljoenen mensen. Obama kreeg voor zijn oorlogslogica zelfs de
Met de ontwikkeling van de economische crisis is een uitbreiding van het aantal militaire conflicten waarschijnlijk. Er zal steeds meer nood zijn aan soldaten die kanonnenvoer vormen voor de imperialistische machthebbers. Jongeren die geen toekomst zien, zullen mogelijk aangetrokken worden door het vooruitzicht op avontuur en de – overigens wel erg beperkte - financiële beloften. Minijobs in het leger zullen jongeren evenwel geen toekomst opleveren. Sommigen zullen sneuvelen en anderen zullen levenslang psychische gevolgen meedragen. Protest tegen militaire recrutering in de VS. Daar probeert het leger jonge- Jongerenwerkloosheid wordt niet opgeren uit wijken met veel werklozen of vanop de schoolbanken te plukken om op lost met oorlog en bommen, maar door korte termijn naar Afghanistan en Irak te worden gestuurd. Is dat het voor- nuttig werk te geven aan jongeren. In beeld van De Crem? de sociale sector, onderwijs, gezondheidszorg,... komt men handen te kort. Nobelprijs voor de vrede en dat ondanks in de regio. België toont zich een be- In de plaats van daarin te investeren, wil het sturen van 30.000 extra troepen naar trouwbare partner voor de aanhangers minister De Crem het statuut van miliAfghanistan. Doorheen de NAVO (de van de oorlogslogica. In de plaats van tairen afbouwen tot dat van minijobs militaire samenwerking van Europa publieke diensten aan de lokale bevol- en wil hij jongeren naar het Afghaanse en de VS) heeft Washington doelstel- king aan te bieden, heeft onze regering moeras sturen om er de eer en reputatie lingen opgemaakt voor haar operaties bloed en tranen in aanbieding. van De Crem hoog te houden.
24/01/2010 16:27:41
de Linkse
Socialist
maandblad van de Linkse Socialistische Partij nummer 291 Februari 2010
socialisme.be Ben
je de dagelijkse stroom van
desinformatie in de traditionele
2€
STEUN: 5 €
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
media beu?
Wil je ook een andere Neem
kant van het nieuws horen?
dan een abonnement op dit blad en volg onze dagelijkse website socialisme.be.
4 maart - anti-NSV betoging 19u30 plein voor station antwerpen-berchem
Samen strijden voor
jobs, Geen racisme! Door Mathias, Antwerpen
O
p donderdag 4 maart organiseert de NSV ( Nat ional ist ische Studenten Vereniging) haar jaarlijkse betoging. Telkens kiest zij er een van de Vlaamse studentensteden uit, dit jaar Antwerpen. Diezelfde avond organiseert Blokbuster een vreedzame tegenbetoging. De NSV is de officieuze studentenorganisatie van het Vlaams Belang (VB) en dient al jaren als kweekvijver voor kopstukken voor deze partij. Hierbij komt zij al gemakkelijk eens radicaler uit de hoek. Zo organiseerde zij dit jaar een meeting met als spreker de Britse fascist Nick Griffin, die in GrootBrittannië al meerdere keren veroordeeld werd. Dat de NSV zich niet be-
perkt tot een fascistische retoriek werd grotere laag van de bevolking ingang al meerdere malen duidelijk. Zo poog- vinden. De kans dat ook gewelddadiden zij op 8 oktober 2009 een meeting ge organisaties zoals de NSV dan een van de Actief Linkse Studenten (ALS) zekere groei kennen is reëel, met alle uit elkaar te slaan, enkel het georga- gevolgen van dien. niseerde verzet van de leden van ALS De NSV is op dit ogenblik niet echt kon dit voorkomen. een belangrijk instrument van het paHet jarenlange asociaal beleid van de tronaat, maar haar racistisch en natitraditionele partijen met hun neolibe- onalistisch discours dient wel de berale ingrepen en de gevolgen van de langen van het patronaat. In tijden van huidige crisis zorgen voor een groei- crisis is verdeling onder de arbeiders ende voedingsbodem voor racistische een gedroomde kans voor de patroons. ideeën. In sommige steden bedraagt de Zij proberen immers ons de crisis te jongerenwerkloosheid meer dan 40%. laten betalen door te besparen en te Dagelijks verdwijnen er 350 jobs, in “herstructureren”. De cynische logica 2010 zouden er volgens de Nationale van het kapitalisme en het winstbejag Bank 89.400 jobs verdwijnen. Dat leidt kent geen grenzen; om hun winsten tot een moordende concurrentie onder te maximaliseren danken ze zelfs in de werkzoekenden. Indien er geen winstgevende bedrijven arbeiders af echt links alternatief wordt naar voor of sluiten ze koudweg het bedrijf. Dat geschoven, zal de illusie dat de immi- daarbij duizenden in de armoede gegranten onze jobs afpakken onder een stort worden, laat hen koud. Als de ar-
Steun sl291.indd 16
dit maandblad:
beiders dan de schuld bij elkaar leggen en niet bij de zucht naar winst van de patroons, zullen deze hun vrije gang kunnen gaan. Met hun tactiek van verdeel en heers zullen zij proberen om ons een nog asocialer beleid door de strot te rammen. Elk jaar lopen er in de betoging van de NSV andere fascistische organisaties mee zoals Blood and Honour. We mogen hen niet de kans geven om hun ideeëngoed uit te dragen tij-
dens deze haatoptocht. Met een massale betoging kunnen we aantonen dat hun ideeën geen steun vinden onder het grootste deel van de bevolking. Zo isoleren we hen en kunnen we hun vertrouwen breken. Om dit mogelijk te maken roepen wij op tot een vreedzame tegenbetoging op donderdag 4 maart. Help mee van deze betoging een succes te maken en betoog mee onder de slogan “Jobs geen racisme”.
Syndicalisten tegen fascisme De oproep “Syndicalisten tegen fascisme” gaat uit van vakbondsmilitanten die de antifascistische strijd van de jongeren voor 100% steunen en vinden dat er vanuit de officiële arbeidersbeweging meer concrete ondersteuning mag komen voor dergelijke acties. http://nopasaranbe.blogspot.com /
001-3907596-27 24/01/2010 16:27:42