SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Muziekvakexamens 2008
Dit examen dient zoveel mogelijk als invul-werkstuk te worden gemaakt. In het algemeen is voor de gevraagde beschrijvingen voldoende ruimte opengelaten. Blijkt de ruimte in bepaalde gevallen toch onvoldoende, dan kunt u aanvullend uitwerkpapier aanvragen, naar keuze normaal gelinieerd of met notenbalken. Vermeld in dat geval telkens nauwkeurig op welke vraag of welk vraagonderdeel uw antwoord betrekking heeft.
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
Dinsdag 20 mei 2008
11.00 - 14.00 uur
In de linkermarge is bij elk vraagnummer in een kader een getal weergegeven. Dit duidt op het aantal punten dat voor de gehele vraag kan worden behaald. Het totaal aantal punten van het examen bedraagt 200. De "bonus" (onderdeel H) levert 20 extra punten op.
Naam: ____________________________________
Woonplaats: ____________________________________
Dit examen dient duidelijk leesbaar (dus met vulpen, ballpoint, fijne schrijfstift of scherp potlood) te worden ingevuld.
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 1
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
Onderdeel A:
4
1)
NOTATIE
Geef de naam van de weergegeven noten, en het octaaf waartoe ze behoren. 8va
8ba
3
2)
Op verstrekte informatie op een CD-inlay staan titels van composities en bijbehorende toonsoorten, als volgt. Geef de Nederlandse weergave van die toonsoorten. a) b) c)
Ballade Nr. 3 in A flat major Nocturne H-dur op. 32 nr. 1 Concerto pour piano No. 5 en Fa majeur
a)
________________________________________________________________________________
b)
________________________________________________________________________________
c)
________________________________________________________________________________
6
3)
Onderstaande melodie is van F-groot een kleine sext lager naar A-groot getransponeerd. Omcirkel de onzorgvuldigheden en evidente notatie-fouten in de transpositie, én verbeter.
4
4)
U bent arrangeur en moet de omschrijvingen van de niet erg deskundige uitgever vertalen naar adequate muzieksymbolen. Voeg deze symbolen toe in het onderstaande muziekvoorbeeld. -
1
omschrijving 1: noot 1 twee octaven hoger laten klinken omschrijving 2: noot 2 een kleine, muzikaal verantwoorde verlenging geven omschrijving 3: noot 3 noteren in een altsleutel omschrijving 4: noot 4 moet klinken in tenorligging
2
3
4
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 2
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
Onderdeel B:
6
5)
TOONLADDERS — REEKSEN — MODI
Omcirkel de met de omschrijving corresponderende voortekening. a
b
c
d
a
b
c
d
a
b
c
d
h - moll
e - lydisch
C -sharp major
8
6)
Noteer de gevraagde ladders, reeksen of modi. Geef (indien relevant) ook de juiste voortekening!
oktotonisch op d
cis - phrygisch
f - mixolydisch
f-klein / hemitonisch pentatonisch
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 3
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
6
7)
De in Middeleeuwen en Renaissance ontstane 'tonaliteiten' of rangschikkingen (modi) van de stamtoonladder hebben in vergelijking met ons huidige majeur- en mineursysteem een 'afwijking'. Geef de bijzonderheden van: frygisch: ________________________________________________________________________________ lydisch: ________________________________________________________________________________
Vier van deze modi worden hieronder genoemd. Geef aan of deze een majeur- of een mineurkarakter bezitten.
6
8)
dorisch:
_____________________________________________________
frygisch:
_____________________________________________________
mixolydisch:
_____________________________________________________
ionisch:
_____________________________________________________
Noteer binnen G-groot de gevraagde ladders. zigeuner-majeur
een vorm van anhemitonische pentatoniek
moll-dur
4
9)
Geef van de hieronder weergegeven melodieën de bijbehorende modus, en bepaal of de melodieën plagaal of authentiek zijn. L’ homme armé
Fine
Da capo al Fine
Salve Regina
L' homme armé: _____________________________________________________________________ Salve Regina:
_____________________________________________________________________
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 4 (van 12)
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek 2008
Onderdeel C:
MAAT EN RITME
6
10)
Geef d.m.v. waardestrepen een correct genoteerde versie in de gevraagde maatsoorten.
4
11)
Geef het maatsoortteken bij de term Alla breve, en verklaar deze term. Alla breve: Verklaring: ______________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________
4
12)
Van vier dansen, namelijk Gavotte, Gigue, Sarabande en Menuet zijn onderstaand omschrijvingen gegeven. Koppel de juiste dans aan de omschrijvingen.
a)
Een oude sierlijke dans van Franse oorsprong in een gematigd tempo in 3/4 maat. Antw.: _______________________
b)
Een oude Franse dans in 4/4 maat. Kenmerkend is de opmaat van twee kwartnoten. Antw.: _______________________
c)
Een oude, zeer snelle dans van Schotse oorsprong. Antw.: _______________________
d)
Een populaire statige dans in 3/4 maat. In de tweede helft van de 17de eeuw wordt deze een vast onderdeel van de suite. Antw.: _______________________
6
13)
Geef een beknopt muziekvoorbeeld bij de volgende termen: (gebruik het bijgeleverde muziekpapier!) a) b) c)
polyritmiek complementaire ritmiek accentverschuiving
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 5
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
Onderdeel D:
SAMENKLANKEN
2
14)
Onderstaand een serie parallelle akkoorden. Twee ervan passen niet in de serie; welke? Omcirkel deze.
8
15)
Bij de hieronder gegeven becijferingen zijn telkens twee akkoorden genoteerd. Omcirkel het akkoord dat correspondeert met de becijfering. Correspondeert geen van beide, dan zij dat zo... a
b
a
6
G-groot: overm. 5
b
F-groot: VII
a
7
b
A - groot: Napels
a
6
b
b - klein: V7
3
16)
Het verminderd septiemakkoord wordt in veel naslagwerken over Algemene Muziekleer gepresenteerd als "muzikale omnibus" of "muzikale kameleon". Leg uit waarom, en illustreer de uitleg met een muziekvoorbeeld. (Gebruik het bijgeleverde muziekpapier.)
8
17)
Geef de toonsoort(en) bij de volgende dissonante intervallen, en schrijf een oplossing. 1
24
18)
2
3
4
Geef de soortnaam en de ligging van de hieronder gegeven samenklanken. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1) ______________________________________
7) __________________________________________
2) ______________________________________
8) __________________________________________
3) ______________________________________
9) __________________________________________
4) ______________________________________
10) __________________________________________
5) ______________________________________
11) __________________________________________
6) ______________________________________
12) __________________________________________
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 6 (van 12)
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek 2008
Onderdeel E:
6
19)
TEMPO — DYNAMIEK — ABBREVIATUREN
Onderstaand een drietal abbreviaturen, afkomstig uit een piano-uittreksel van een groot symfonisch werk. Schrijf deze abbreviaturen volledig uit. 1
uitvoering:
2
6
6
uitvoering:
3
10
20)
Hieronder zijn tien Italiaanse muziektermen weergegeven, en vervolgens vijf betekenissen (a t/m e). Koppel de vijf betekenissen aan de juiste term, en geef van de overige vijf termen zelf de betekenis.
1)
con anima
_____________________________________________________________________________
2)
con amore
_____________________________________________________________________________
3)
con moto
_____________________________________________________________________________
4)
con spirito
_____________________________________________________________________________
5)
sostenuto
_____________________________________________________________________________
6)
stringendo
_____________________________________________________________________________
7)
accelerando _____________________________________________________________________________
8)
rallentando _____________________________________________________________________________
9)
ritardando
_____________________________________________________________________________
con forza
_____________________________________________________________________________
10)
a) b) c) d) e)
3
21)
uitvoering:
geleidelijk vertragend met geestdrift met beweging, vaart met bezieling, élan toenemen(d) in sterkte en tempo
Geef de grafische tekens (noteer ze achter de aanduiding) voor: a)
crescendo
b)
arpeggio
c)
glissando
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 7
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
7
22)
De volgende composities hebben de aangegeven aanduidingen bij de afzonderlijke delen. Verklaar/omschrijf deze aanduidingen. Charles Villiers Stanford, Piano Concerto no. 1 in G major 1)
Allegro comode _________________________________________________________________________
2)
Adagio molto
3)
Allegro e giocoso _________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Sergej Rachmaninoff, Symphony No. 1 in D minor 1) Grave — allegro ma non troppo ______________________________________________________________ 2) Scherzo, allegro animato ___________________________________________________________________ 3) Larghetto ________________________________________________________________________________ 4) Allegro con fuoco _________________________________________________________________________
Onderdeel F:
16
23)
INSTRUMENTEN — PARTITUUR
Uit: Symphonie nr. 9 in e-klein Op. 95 (z Nového Sveta), Antonin Dvorák (1841 - 1904) een tweetal maten uit deel II
ruimte voor transpositie (1 maat is voldoende)
Cor ingl. in B a 2
Cl. in B
Vi. I
Vi. II
Vla.
Vc.
Cb.
Zie pagina 8 voor de vragen bij dit fragment.
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 8 (van 12)
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek 2008
a)
Geef de Nederlandse aanduidingen (volledig uitgeschreven!) van de gehele bezetting. ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
b)
Schrijf de partijen voor beide blaasinstrumenten klinkend; gebruik daarvoor de beschikbare ruimte.
c)
Wat betekent: in B a 2? ________________________________________________________________
d)
Waaruit blijkt dat het fragment volkslied gerelateerd is? _______________________________________ ____________________________________________________________________________________
e)
De toonsoort van dit fragment is Des-groot. Wat is de functie van het akkoord in het notenvoorbeeld binnen deze toonsoort? ___________________________________________
f)
De hoofdtoonsoort van de symfonie is e-klein. Hoe noemt men de relatie tussen e-klein en Des-groot? ____________________________________________________________________________________
g)
12
24)
Vertaal de bijnaam van de symfonie. ______________________________________________________
U ziet hieronder zes instrument/orkest/koor-gerelateerde namen/termen, en zes namen van componisten. Koppel de juiste componist aan elke term.
Generalpause:
_______________________________________________________
Basso Continuo:
_______________________________________________________
Ondes Martenot:
_______________________________________________________
Clarinet in het orkest (beginstadium):
_______________________________________________________
Luit:
_______________________________________________________
Symfonie der Tausend:
_______________________________________________________
De componisten:
Johann Seb. Bach (1685 - 1750) John Dowland (1562 - 1626) Olivier Messiaen (1908 - 1992) Anton Bruckner (1824 - 1896) Gustav Mahler (1860 - 1911) Johann Stamitz (1717 - 1757)
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 9 (van 12)
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek 2008
10
25)
Geef van de hieronder weergegeven fragmenten 1 en 2 de bezetting, en van fragment 3 de genre-aanduiding. fragment 1 Kazuo Fokushima (1930) uit Requiem (1966) Flatt.
________________________________________
fragment 2 Igor Stravinsky (1882 - 1971) uit Histoire du Soldat (1918)
________________________________________ spiccato
________________________________________
pizz.
fragment 3 Francesco Geminiani (1687 - 1762), Op. 3 No. 5 Viol. I Solo e Rip.
Viol. II Solo e Rip.
________________________________________ Viola Solo e Rip. Violoc. Solo e Basso Rip. 6
Onderdeel G:
9
26)
4 2
ALGEMEEN
Hieronder zijn twee thema's en een akkoord afgedrukt. Elk van de fragmenten is, op basis van het Duitse stelsel van noot-benaming, de 'verklanking' van een (achter-)naam van een componist. Geef bij elk van de fragmenten de naam van de componist.
1
1) _____________________________________
2
2) _____________________________________
3
3) _____________________________________
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 10
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
15
27)
U ziet afbeeldingen (volledig of in detail) van vijf instrumenten. Geef de (volledige) namen.
1) ______________________________
3) _____________________
Onderdeel H:
20
28)
2) _________________________________
4) ______________________
5) _____________________
BONUS (zie ook de titelpagina van dit examen)
Op pagina 11 is een kruiswoordraadsel afgedrukt, op pagina 12 de bijbehorende omschrijvingen. Los dit kruiswoordraadsel selectief op. Anders gezegd: niet de oplossing van het hele raadsel is het doel, maar het vinden van het korte gezegde van 15 letters, waarvoor ruimte is opengelaten onderaan pagina 11.
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 11 (van 12)
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek 2008
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek
Pagina 12
Algemene Muziekleer Klassieke Muziek
(van 12)
2008
Omschrijvingen bij het kruiswoordraadsel
Horizontaal:
Verticaal:
1. 3. 9. 12. 15. 16. 18. 21. 22.
1. 2. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 13. 14. 17. 19. 20. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 32. 33. 36. 40. 41. 42. 44. 45. 47. 49. 50. 51. 52. 54. 55. 57. 60. 63. 64. 65. 66. 68. 71. 72. 74. 75. 76. 78. 79.
24. 26. 29. 30. 31. 34. 35. 37. 38. 39. 42. 43. 44. 46. 48. 49. 53. 56. 58. 59. 61. 62. 67. 69. 70. 73. 77. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 89.
Tokkelen op de viool Levendig en vrolijk Toenemen in toonsterkte Leider van een muziekgezelschap Verlagingsteken Posaune Opera zonder toneel Snaarinstrument Proces van "toekennen" van muziek aan verschillende instrumenten Einde, slot Verhoogde toon Een beetje levendig en snel Verlaagde toon Sterk Melodie Beweging in de tijd, volgens een bepaald patroon Expressief opera- of oratorium-lied Zeer sterk Een muziekstuk om op te marcheren Snelheid Componist van de ‘Bolero’ Lage stem Voornaam van Van Beethoven De (juiste...) keuze binnen de marge van zuiverheid en klankleur van een toon Kleine hoge fluit Kleine opera met gesproken dialogen Levendige (ballroom-)dans, waarin elke maat drie tellen heeft Noot Lijst van muziekstukken Noot Voornaam van Haydn Zeer sterk Muziekvorm met een terugkerend thema Schrijver van muziek Lage stem Voorspelen Liturgisch muziekwerk, na 1700 de vervanger van het evangeliemotet Noot Verlagingsteken Iets sneller dan loopsnelheid (na 1800...) Engelse term voor etude Avondmuziek voor openlucht-uitvoering Hoge stem Afnemen in toonsterkte
80. 83. 87. 88.
Snel In wandeltempo Slepend Vroege liturgische zang Interval Verlaagde toon Blaasinstrument Naklank Zanggroep Snaarinstrument Inleiding van de opera Kunsthistorische periode, aangeduid met "grillig" Noot Verlaagde toon Meerdelig groot werk voor orkest Compositietechniek, gebaseerd op imitatie Grafisch element aan een noot Meerstemmige compositietechniek Met "halfzachte" sterkte Uitvinding van J. N. Maelzel Blaasinstrument Strofe Componist van ’De Vier Jaargetijden’ Rustig Matig snel Drie noten in de plaats van twee Meester en componist op het orgel Verlaagde toon Hoeveel symfonieën schreef Mahler? Zacht Een muzikaal drama met zang Ter plekke bedacht muziekstuk Breed Deel van een maat Bedenker van verzameling kinder-instrumenten Menselijk "muziekinstrument" Muzikale klank Componist van 'Messiah' Noot Levendig Niet consonant Noot Snaarinstrument Deel van het klavier Langspeelplaat Muzikale versiering Groep muzikanten Opeenvolging van dansen Slot van een muziekdeel, als toevoeging aan de vorm Gestileerde, expressieve beweging Basiseenheid van tijd Noot Noot
Dit was het laatste blad van dit examen.
©
SN V M tichting
Nederlandse Vakdiplomering Muziek