1e Jaargang, nummer 1
Muzieknoot van de redactie:
De Partituur is de nieuwe naam voor de Nieuwsbrief nieuwe stijl. Een Partituur is de indeling van de muziek, het volledige overzicht op papier waarin alle partijen onder elkaar genoteerd staan. In dit blad wil ik voor alle koorleden van Het Rotterdams Operakoor, vier keer per jaar een overzicht maken op papier waarin alle partijen aan bod komen. De namen van de vaste rubrieken van dit blad hebben onderling ook met een partituur en muziek te maken. De bedoeling is er een prettig, leesbaar blad van te maken vol informatie, nieuwtjes, wetenswaardigheden en achtergrondinformatie. Maar ik reken ook op de inbreng van de leden. Eén van de vaste rubrieken is een interview met een koorlid.
Het ROK bestaat uit ruim honderd leden. Achter ieder koorlid schuilt een leven met een verhaal. Achtergronden, hobby’s of andere gebeurtenissen krijgen een plaats in de rubriek: ‘’Een kijkje in het leven van een mede koorlid.” Dus als u van mening bent dat uzelf of het koormaatje voor, achter of naast u de moeite waard is om te interviewen, schroom dan niet om mij te benaderen, en bedenk dat gewone, alledaagse verhalen ook de moeite waard kunnen zijn. De eerste ‘zuivere noot’ wordt gekraakt door Ago, onze dirigent. Met hem had ik deze zomer een interview en ik kan u verzekeren, hij had veel noten op zijn zang. Het resultaat van deze primeur kunt u lezen in deze eerste Partituur. Kortom, genoeg stof om de keel te smeren. Liesbeth van den Boogaart
DE AGENDA!
Repetities in de grote kerkzaal van de Openhof kerk. 03 December 2011 van 09.30 uur tot 14.00 uur 29 December 2011 van 19.30 uur tot 22.15 uur 05 Januari 2012 van 18.30 uur tot 22.30 uur 11 September van 13.00-17.00 uur: optreden tijdens de Monumentendagen in Schiedam. 27 Oktober van 19.45-22.15 uur: optreden in “Ter Hooger Brugge” Let op, de tijden zijn onder voorbehoud, maar noteer alvast de data in uw agenda!
Toontje hoger!
Zingen is goed voor je gezondheid! Zingen bevordert de algemene gezondheid en werkt ideaal tegen stress. Of het onder de douche is of in een band of koor, zingen is goed voor je gezondheid en in het bijzonder tegen stress. Onze keel van tijd tot tijd open zetten verhoogt onze weerstand, is goed voor onze bloedsomloop, en doet wonderen voor ons stressniveau. Uit analyses blijkt dat de concentratie immuunglobuline A, proteïnen die als afweerstof werken, sterk toenemen tijdens
het zingen. Ook het antistress-hormoon Cortison, krijgt een ware boost bij wie de keel openzet. Wie zingt, heeft extra lucht en adem nodig en dat is heilzaam voor de bloedsomloop. Om nog maar te zwijgen over het plezier dat de stress meteen doet inkrimpen. Vanaf nu heeft iedereen dus een ideaal excuus om helemaal los te gaan tijdens de repetitie!
VALSE NOTEN:
Gehoord: Het slavenkoor van NABOETSIO
Potloden zijn uitgedeeld om te gebruiken, het kost veel tijd om dingen te herhalen die u beter had kunnen noteren…………….
Gebruik tijdens de repetities uw mond alleen om te zingen en bewaar uw gesprekken voor in de pauze of blijf na afloop nog even met uw buurman/vrouw bijkletsen……
Bombardeer via uw e-mail alle kranten, wijk- en weekbladen in de regio om ons nieuwjaarsconcert te promoten………………
Recept voor een overheerlijke ‘’notentaart.
Ingrediënten voor 8 personen DEEG: 85 g zelfrijzend bakmeel, 50 g boter, 85 g suiker, 1 eidooier, een snufje zout, een snufje vanille en een theelepel geraspte citroenschil. VULLING: 100 g gemalen walnoten, 100 g suiker, 2 eieren, 60 g gesmolten boter CARAMEL: 150 g suiker, 100 g crème fraîche, 20 g boter. DECOR: 100 g halve walnoten, ( poedersuiker)
crème erbij roeren. PAS OP, kan spatten. De karamel over de taart gieten en af laten koelen. Serveertips Evt. Met een beetje poedersuiker bestrooien. Snijd de stukken niet te groot.
Hulpmiddelen Ronde taartvorm, 22cm, met een rand van 3 cm hoogte. Zo′n ouderwetse boterkoekvorm met draaimes is ideaal. Springvorm kan ook, de rand dan tot 3 cm hoog met deeg bedekken. Bereidingswijze Vorm invetten. DEEG maken en de vorm ermee bekleden. VULLING: eieren met suiker goed kloppen, boter en gemalen noten toevoegen. Mengsel op het deeg scheppen. Ongeveer 35 min bakken in oven 180C. af Laten koelen. Uit vorm halen. Halve noten erover verdelen. CARAMEL: crème met boter verwarmen. In een pan met dikke bodem suiker laten caramelliseren, voorzichtig de
Concert stadspodium Laurenskerk
Opening Operadagen Schouwburgplein
Interview met Ago Verdonschot.
Ago Verdonschot:
Dirigeren en zingen:
“Het één kan niet zonder het ander!” ‘’Ik zou eigenlijk een tenor moeten zijn” ‘’Het zijn allemaal radertjes en als er een niet goed is, werkt het niet’’.
Ago Verdonschot, sinds 1 mei 2004 dirigent van het Rotterdams Operakoor, is getrouwd met Hans van de Scheur en woont in Maarssen.
Van wie heb je de muzikaliteit geërfd? Ben je geboren met een muziekdoos in je hand of heeft je moeder negen maanden voor je gezongen?
Een bril met daarachter vrolijk kijkende oogjes, maar ook ogen die streng kunnen vlammen. Het is kenmerkend voor zijn karakter. Ik heb een vraaggesprek met Ago Verdonschot (1971) en probeer een beeld te vormen van de mens achter de dirigent.
“Nee, het is allemaal heel geleidelijk gegaan, het komt eigenlijk van moeders kant. Het was 1979, mijn moeder wilde graag op orgelles en ik ging met haar mee. Zo is het begonnen. Ik wilde dan ook direct orgelleraar worden, maar werd eerst naar de muziekschool gestuurd voor een gedegen basis. Intussen reed ik niet onverdienstelijk paard/pony (ben zelfs provinciekampioen geweest en derde op de Nederlandse kampioenschappen), maar ik bleef het orgel trouw. Ik vorderde snel, speelde niet onverdienstelijk en bleek dat ik duidelijk talent had. Hierdoor belandde ik ook op het kerkorgel en ging aansluitend op kerkorgelles. Toen ik gevraagd werd als veertienjarige om het kinderkoor te begeleiden en ook het dames en herenkerkkoor bij de rouw en trouwdiensten in de kerk, werd het serieuzer. Ik koos voor de vooropleiding conservatorium met
Hij zit er klaar voor en kijkt me aan met een blik van: “Kom maar op, wat wil je allemaal weten?” Ik wil heel veel weten, maar eerst vraag ik hem of hij weet dat zijn naam ‘’Zwaard’’ betekent. Hij is daarvan op de hoogte en vertelt dat er in Groningen een Agostraat is en dat er zelfs een Agodorp bestaat.
specialisatie kerkorgel, zong in het Brabantkoor om ervaring op te doen en zat ook in het Eindhovens Vocaal ensemble. Mijn eerste grote concert was de uitvoering van de achtste symfonie van Mahler. Ik heb daar prachtige herinneringen aan.”
Waar komt je liefde voor opera vandaan, hoe is die ontstaan? “Het Brabantkoor ging de opera Aida opvoeren in Den Bosch. Dat werd mijn eerste kennismaking met opera, het was liefde op het eerst gezicht. Ik stopte met kerkorgel en ging helemaal over op zang. Het kerkkoor van Asten zocht een dirigent en ze vroegen mij. Ik had nog nooit gedirigeerd, kon amper een dirigeerstokje vasthouden, maar ik deed alles op gevoel en vertrouwde op mijn intuïtie. Ik was zeventien jaar toen ze me ook in Asten Heusden vroegen om als dirigent de carnavalsconcerten in te studeren. Daaropvolgend ging ik in opleiding naar de Kurt Thomas cursus en haalde in 1995 mijn diploma aan de privé hogeschool van Joop Schets in Gorinchem. Mijn zangstudie startte ik in Tilburg bij Bernard Kruysen en werd ook in 1995 afgesloten.’’
Was dat het officiële begin van je carrière als dirigent? ‘Ja, ik was 22 jaar, erg jong en dirigeerde het operakoor in Waalwijk. Ik weet nog dat na mijn eerste concert als kop in de krant stond: “Dirigent doorstaat de vuurproef glansrijk!” Een jaar later de uitvoering van Attilla en de eerste operette: Gräfin Mariza. Toen ging het snel, met de operettevereniging in Zeist speelden we zes operettes en in den Haag met het koor Die Fledermaus. In 1998 de Nederlandse première van de “Zarzuela Gigantes y cabezudos”, een Spaans volksdrama.’’ In 1999 werd ik dirigent bij het Orpheus ensemble in Dordrecht en in 2007 aangesteld als dirigent bij Viva La Musica in Uden. In 2004 solliciteerde ik bij het Rotterdams Operakoor. Het was vlak voor ons
trouwen, een hectische en spannende periode, maar ik werd aangenomen en sinds 2011 ben ik ook officieel aangesteld als dirigent in Amsterdam.’’
We kennen je als een bevlogen dirigent vol passie. Als je voor een koor of orkest staat, geef je bijna licht. Daarnaast zing je schitterend. Is er sprake van een spanningsveld tussen het dirigeren en het zingen? Wat doe je eigenlijk het liefste? ‘’Als ik echt moet kiezen, dan kies ik toch voor het dirigeren. Maar het één kan niet zonder het ander. Als je als dirigent ook kan zingen heb je toch een voorsprong. Je kunt het duidelijker maken en begrijpt beter waarom het koor iets niet voor elkaar krijgt. Daarnaast vind ik zingen ook geweldig. Wist je dat ik eigenlijk een tenor zou moeten zijn? Ik zing de baritonpartij omdat ik anders geen duetten kan zingen met Hans.”
Wat geeft jou als professional de voldoening in het begeleiden van een amateurkoor? Het is voor de leden ook een avond waarop gezelligheid een grote rol speelt. Vind je dat moeilijk? ‘’Ja, soms is het weleens lastig, vooral als je iets duidelijk wilt maken. Met het instuderen van een koorstuk, bouw je iets op. Het zijn allemaal radertjes en als het niet goed is, werkt het niet. Een voorbeeld is bijvoorbeeld E l’Assiria. Het duurt erg lang voordat het gaat zoals ik wil, zoals het inbouwen van alle rusten. Ik heb trouwens met koren meer geduld dan bij het geven van individueel zangles.’’
Ago, je bent kritisch, legt de lat erg hoog voor je zelf en voor je omgeving. Hoe werkt dat in je privéleven? Heeft Hans het thuis moeilijk met je perfectionisme, leg je ook voor hem de lat zo hoog?’’ ‘’Nee, dat valt wel mee hoor, hij is er langzaam in meegegroeid, hij kent me inmiddels erg goed en
dat loopt wel. Maar soms is het lastig om de kritiek te scheiden tussen privé en het werk.”
‘ Als je jezelf zou moeten omschrijven, wat zou je dan over jezelf kunnen zeggen? “Oh, moeilijke vraag, daar moet ik eens goed over nadenken. Ja, wat zal ik zeggen? Ik ben iemand die van mooie dingen houdt, van kunst bijvoorbeeld, maar wel van kunst dat iets voorstelt. Ik hou niet zo van abstracte kunst. Muziek is belangrijk en verder hou ik van genieten in de breedste zin van het woord. Dat betekent lekker eten, een goed boek, maar ook rust. Ik heb geen makkelijk karakter, ben vooral moeilijk voor mezelf. Ik heb soms een kort lontje en denk na afloop vaak: ‘’Waarom heb ik dat nu weer zo gezegd?” Maar ik ben het altijd weer snel vergeten.’’
Muziek vult jouw leven, houd je ook van moderne muziek? ‘’Als ik iets van Adele voorbij hoor komen, vind ik dat wel mooi, maar verder heb ik niet zoveel met moderne muziek.’’ (‘’ Op mijn vraag of hij heavy metal kan waarderen, komt er als reactie een fel en heftig nee)!’’
‘’Dirigent Ricardo Muti. Vooral door zijn stijl van dirigeren, de manier van muziek maken, zijn charisma en zijn bevlogenheid. Ik ben ook een bewonderaar van Bernard Haitink en natuurlijk van Eva Maria Westbroek. Met haar zou ik graag nog eens samenwerken. Dat is echt een feestje, het is zo’n prettige vrouw, professioneel, enthousiast en vrolijk.’’
’Heb je nog een grote droom? Wat zou je nog willen bereiken in het leven? Ik zou heel erg graag een grote opera willen dirigeren. Natuurlijk het Requiem van Verdi, dat nu waarschijnlijk al in de startblokken staat, maar ook der Rosenkavalier en de opera Turandot staan hoog op mijn verlanglijstje’’
Hoe krijgen we opera uit de elitaire hoek en vooral hoe maak je opera toegankelijk voor een breder, maar vooral jonger publiek? ‘’Door ze te laten horen wat opera is. Dat je er emoties mee kunt losmaken, daar wil ik ze mee laten kennismaken. Wagner heeft eigenlijk onbedoeld veroorzaakt dat opera als ‘zwaar’ wordt ervaren.”
Wie bewonder je en met wie zou je nog eens willen samenwerken?
Het is 23.00 uur als ik het verzoek krijg om het gesprek te beëindigen, de Romeynshof sluit haar deuren. Ik heb echter genoeg stof om de leden van het ROK een beeld te kunnen geven van de man die iedere donderdagavond met enthousiasme achter zijn piano kruipt en de repetitie altijd begint met de woorden: ‘’Goedenavond dames en heren’’. Ik neem afscheid van Ago, bedank hem voor het gesprek. Liesbeth van den Boogaart.
Column van de redactie: Hoge noo(d)t.
Het is een bekend verschijnsel, bekend bij koren in alle categorieën. Tijdens de repetities wordt er met grote regelmaat gesnoept! Niet alleen bedoeld voor de lekkere trek, maar het snoepen heeft hier duidelijk een functie. Immers met een gesmeerde keel is het beter zingen. Vanuit mijn ooghoeken zie ik dan ook een breed assortiment aan drop en zuurtjes door de diverse rijen een weg vinden naar droge kelen. Snoep verpakt in rolletjes, kartonnen doosjes, tupperware bakjes/ plastic doosjes met moeilijke dekseltjes en knisperende zakjes. Het formaat van de zoethoudertjes is meestal klein, maar soms is het worstelen met een dikke wang. Ik heb de indruk dat er bij de mannen minder gesnoept wordt tijdens de repetities, maar het kan ook zijn dat ze het stiekem, ongemerkt en dus zeer bescheiden doen en niet
delen met elkaar. Ieder voor zich dus. De redactie van De Partituur ging eens te rade bij een fabriek die snoepjes fabriceert voor een fluweelzachte keel. Tijdens een hoorcollege met de afdeling verkoop en PR, kreeg ik een waar pleidooi voor een snoepje dat zeer bruikbaar is voor het verzachten van stem en keel. Hierbij viel vaak het woord honing, de stof die de keel zijdezacht maakt. In combinatie met een frisse smaak en een hanteerbaar formaat, was het product Ricola een feit. De productmanager houdt van opera en vond het een leuk idee om mee te werken aan een uniform snoepbeleid bij het Rotterdams operakoor. Ik kreeg een doos mee om uit te proberen. Ik kan u dan ook mededelen dat er voor een ieder een (proef)verpakking klaar ligt. U hoeft deze keer niet te delen met elkaar, het is voor één keer: ieder voor zich! Liesbeth van den Boogaart.
Waardebon voor één gratis verpakking RICOLA honingsnoepjes om de keel te smeren tijdens de repetitie en/of concerten. Af te halen tijdens de repetitie. Geldig tot 31 december 2011
Geldig tot 1oktober 2011.
Wijze woorden van de
voorzitter Deelname ROK concerten. Er is een tijd geweest dat de koorleden het alleen moesten doen met het Nieuwjaarsconcert. Het bestuur heeft er veel werk van gemaakt om jaarlijks zeker vijf concerten te kunnen geven met het ROK. Het is daarom wel heel jammer dat het aantal aanmeldingen dikwijls te wensen overlaat. Je bent immers koorlid voor alle concerten en niet alleen voor het Nieuwjaarsconcert in de Doelen. Natuurlijk kan het voorkomen dat er optredens zijn met een maximum aan deelnemers, maar dat het belangrijk voor ons is om mee te doen, omdat het geld oplevert. Ook telt mee dat de Nieuwjaarsconcerten de laatste twee jaar niet kostendekkend zijn geweest. Als bestuur van het ROK is het daarom slecht verkoopbaar aan de directie van de Operadagen Rotterdam, dat er slechts 60% van de koorleden aantreden op het stadspodium! Dit geldt ook voor de deelname aan het Smartlap tot Operaconcert op de Koeweide, waar wij steunpilaar zijn voor het klassieke gedeelte. Toch gaan wij als bestuur altijd uit van het positieve en hebben wij vertrouwen in de koorleden. Wij kijken dan ook met belangstelling uit naar het aantal deelnemers voor het concert in Schiedam op 11 september a.s. Het bestuur rekent op u, het hele jaar door!
Wn. voorzitter Joop Brands
,
Help mee met de verkoop van de kaarten alleen als iedereen meedoet, komen we uit de kosten!
MUZIEKNOTEN:
Vincenzo Bellini In de muziekmap ter voorbereiding van het Nieuwjaarsconcert op 7 januari 2012 in de Doelen, bevinden zich zes partituren van de opera NORMA. Tijd voor een beknopte bijscholing!
Over de componist: Vincenzo Bellini was een blonde Siciliaan die slechts 34 jaar is geworden. Tijdens zijn tragisch korte loopbaan vormden hartstocht en geestvervoering een verbinding met melancholie. Zijn levenswerk bevat alleen de ernstige opera. Het ontbrak hem aan fonkelende humor. Als groot melodicus oefende Bellini een enorme invloed uit op zowel operacomponisten (Verdi, Wagner), als op instrumentale componisten. ( Chopin, Liszt).
Over de opera: De opera Norma is een melodrama in twee bedrijven. De première vond plaats op 26 december 1831 in Milaan( Teatro de Scala) en speelt zich af in Gallië ( v. Chr.), De figuur van Norma verdient een plaats onder de grootste vrouwenfiguren van de operageschiedenis. Norma is verliefd op Pollione. Omwille van hem stelt ze de opstand van de Galliërs tegen de Romeinen uit, in de hoop op vrede. De liefde van Pollione is echter bekoeld en hij is nu verliefd op priesteres Adalgisa. Dan geeft Norma het teken tot de strijd. Pollione moet als onderpand voor de overwinning aan de goden worden opgeofferd. Hij blijft zijn nieuwe liefde echter ondanks de dreiging trouw. Hiervan onder de indruk geeft Norma haar verraad toe. Polliones liefde voor haar laait weer op en samen bestijgen ze de brandstapel. Bron: Opera/Andra’s Batta.
Beroemde vertolkster van Norma:
Maria Callas
PUZZELRUBRIEK De ROKKENJAGER: Los onderstaande rebus op. (de oplossing staat in de volgende Partituur).
-ur ge
-fr
+te
k=v
-v
-n
-b
Terugblik.
h=P
g=f+!
Bestuursleden en dirigent Rotterdams Operakoor.
Wn. Voorzitter: Joop Brands
Bergse Rottekade 108
3051 AC Rotterdam
Tel: 0650548274
e-mail:
[email protected]/j.brands71upcmail.nl
Algemeen bestuurslid: Dick Blom
Gaasterlandhoeve 132
Tel: 0104743285/0639216688
e-mail:
[email protected]
Penningmeester: Ton Kats
Zernikeplaats 132
Tel:06155504302
e-mail:
[email protected]
Secretaris: G.L.Nobel-de Swart
Pleinweg 195a
Tel:0648665197
e-mail:
[email protected]
Bibliothecaris: Carla Visser-vd Griendt
Wolga 22
Tel: 01803211441
e-mail:
[email protected]
Dirigent: A.T.P. Verdonschot
Antilopespoor 120
Tel: 0654770576
email:
[email protected]
3137GK Vlaardingen
3068ZM Rotterdam
3081JN Rotterdam
2911RB Nieuwerkerk aan den IJssel
3605 CH Maarssen
Ledenparticipatie: Kleding:
Jannie Toppen
tel: 010210401/0620615315
Ledenlijst en verjaardagen, Icc.
Bep Kamm
tel: 0104651409/0644504893
Assistentie boekhouding:
Maarten Molenaar
tel: 0104512139/0651069494
Opstellingen:
Ton Kats
tel: 0615504302
Assistentie bibliothecaris:
Ria van de Berg
tel: 0104662488
Lcc sopranen:
Yvonne Reudink
Lcc heren:
Jan van de Meer
Redactie:
Liesbeth van den Boogaart
Tel: 0610858645 e-mail:
[email protected]