Movares Duurzaamheidsscan Innovatief procesinstrument Grip op duurzaamheid in elke projectfase Grip op duurzaamheid van A tot Z. Dat is de ambitie van Movares. Voor veel mensen en partijen is duurzaamheid een containerbegrip. Het wordt echter concreet en meetbaar in elk aspect door een gezamenlijke taal te spreken op het gebied van duurzaamheid in de b b bebouwde d omgeving. i Dit d doen we d door gedurende d d h hett gehele h l ontwikkelproces t ikk l – van initiatief tot en met de oplevering en de exploitatie daarna – slim te sturen op duurzaamheid, door duurzaamheidskansen te signaleren en door duurzaamheid integraal te benaderen en te bewaken.
Balans in de 3 P’s met de Movares duurzaamheidsscan Duurzaamheid ontstaat alleen echt wanneer alle aspecten, verdeeld over People Planet en Profit, gedurende het hele proces en op de lange termijn in balans zijn en gehouden worden. Daarbij is het creëren van meerwaarde, zeker niet allen financieel, de smeerolie p en Planet. voor het bereiken van de meer technische doelen die ggesteld worden voor People De Movares duurzaamheidsscan is een procesinstrument; het geeft inzicht in duurzaamheid en maakt het mogelijk om een afweging te kunnen maken tussen diverse aspecten voor de korte en de lange termijn. De aanpak is integraal en structureert het lopende proces van het begin tot de oplevering van het project én in de overdracht naar de p exploitatie. Het instrument zorgt daarbij voor inspiratie en creativiteit omdat het veelomvattende begrip duurzaamheid concreet en inzichtelijk wordt gemaakt. De methode helpt u om duurzaamheid in te zetten, door een handvat te bieden om ambities te formuleren, de gevonden kansen en mogelijkheden concreet te maken en hierop te sturen bij elke stap in het proces.
1
SLIM VERDUURZAMEN GEMEENTE GEBOUWEN EINDHOVEN JANUARI 2014
Verduurzamen is hard nodig. Slim verduurzamen creëert de meerwaarde die het ook nog haalbaar maakt. Omdat duurzaamheid altijd context gebonden is, wat voor het ene gebouw werkt kan op een andere plaats juist verkeerd uitpakken, is maatwerk altijd het uitgangspunt. it t Door D methodisch, th di h stapsgewijs t ij en iintegraal t l naar elk lk project, j t gebouw b off ontwikkeling te kijken signaleren we concrete kansen voor duurzaamheid door synergie. Lijstjes en systematieken zijn hulpmiddelen. De basis voor een duurzaam gebouw moet de kennis en ervaring zijn die we opdoen, ontwikkelen, delen, toepassen én uitdragen. Duurzaam bouwen is een proces. Een duurzaam gebouw is een transitieproces van integraal (management, proces, techniek) ontwerpen & realiseren en exploiteren. Uitgangspunt daarbij: de betrokken stakeholders en hun persoonlijke drijfveren, en meerwaarde voor de lange termijn.
Ambitie en visie van diverse stakeholdes in beeld Er zijn meerdere methodes om de duurzaamheid van een project of gebouw te meten, ieder met een eigen accent, zoals onder andere Cradle to Cradle, BREEAM, natural step en GPR. Stakeholders hanteren vaak diverse methoden, daarom is voor de Movares d duurzaamheidsscan h d een methode h d gekozen k voor een relatief l f vergelijk l k van varianten op d de aspecten van duurzaamheid die bekend zijn uit deze bekende kwantitatieve toetsinstrumenten. Zo zijn in eerste aanleg 53 aspecten van duurzaamheid onderscheiden. In de vorm van workshops wordt de gezamenlijke ambitie op ieder aspect bepaald bij de belanghebbenden. Het aardige d van d deze b benadering d is d dat indicatieve d afwegingen f volstaan l om een goed d en compleet beeld te krijgen van accenten in het eigen duurzaamheidsbeleid. De resultaten zijn samengevat in één ambitieroos en vormen een leiddraad voor de duurzaamheidsambitie van het betreffende project.
Ambities bepalen en keuzes maken
2
Proces voor slim verduurzamen Het beheersen, coördineren, afstemmen en optimaliseren van de duurzaamheid is een proces dat slim moet verlopen. De juiste keuzes moeten op het juiste moment gemaakt worden, d en zijn ij zoals l aangegeven altijd ltijd maatwerk. t k D Door d duurzaamheid h id tte verankeren k iin h hett proces is het mogelijk op deze duurzame processen te sturen. Van belang is om bij elke keuze te kijken naar de waardebepaling. Waardebepaling binnen duurzaamheid is niet altijd eenvoudig te meten. Neem de sociale “zachte” aspecten van duurzaamheid. Middels een koppeling van de ambities, MKBA en Value Engineering (VE) is het mogelijk om de kosten en opbrengsten per duurzaam aspect in beeld te brengen in elke fase van het proces. N t het Naast h t slim li verduurzamen d van h hett proces vinden i d we h hett ookk b belangrijk l ijk d datt d de jjuiste it duurzame innovatie ook zichtbaar is bij gebruikers en overige stakeholders. Zo stellen we naast de kosten, middelen en tijd ook een marketingconcept op voor de juiste benchmark. Samenwerking, door het verbinden van mensen, het betrekken van alle relevante stakeholders bij elk projectonderdeel, is de sleutel tot een vlot en gemotiveerd proces, en t t gedragen tot d kkeuzes op het h t gebied bi d van d duurzaamheid. h id Integrale verduurzaming, onderhoud en beheer Door deze aanpak wordt elk object of gebouw integraal onderdeel van het duurzame proces. Er wordt niet langer onderscheid gemaakt op de korte of lange termijn. Door een langere horizon te kiezen en functionele eisen voor de lange termijn te formuleren wordt het voor de aanbieders interessant en rendabel om te investeren in de best mogelijke oplossingen en innovaties. Dit noemen we progressieve duurzaamheid. Niet vragen om zonnepanelen als oplossing, maar om duurzame energie als lange termijn doel is een voorbeeld. Dit sluit uitstekend aan bij Best Value Procurement, ofwel prestatie-inkoop.
consequenties van keuze op gebied van geld, middelen, tijd
3
Financieringsmodel, Financial engineering, meerwaarde Deze aanpak vraagt om andere financieringsmodellen. Omdat dit complexe materie is, waar (energie)belastingen, willekeurige afschrijvingen, BTW-aftrek en soms (Europese) subsidies bij komen k kijken, kijk is i voor een project j t van serieuze i omvang zoals l dit goede d Fi Financial i l Engineering absolute voorwaarde. Maar tegelijk zal het financieel rendement niet meer zijn dan de ‘smeerolie’ (plantaardig uiteraard) om de duurzame ambities waar te maken. Uiteindelijk zullen de gevonden kansen voor duurzaamheid synergie en meerwaarde creëren, op technisch vlak, op sociaal vlak, op de gezondheid van alle gebruikers. Aanpak: A k varianten i t vergelijking lijki aan de d hand h d van gezamenlijke lijk ambities biti De ambitieroos geeft een beeld van de gezamenlijke ambitie en verbeeld een afweging en keuze van de, voor het project relevante, duurzaamheidsaspecten. Deze maken het per aspect mogelijk om varianten af te wegen op de huidige en de toekomstige situatie; concreet, meetbaar, toetsbaar.
Sturen op duurzaamheid vanuit de ambities en het proces. De rode lijn toont de ambitie, waardoor zichtbaar wordt dat op enkele aspecten meer gestuurd moet worden dan op anderen. De keuze is inzichtelijk.
4
Samenvatting: Om grip te krijgen op het brede begrip duurzaamheid staan ons verschillende hulpmiddelen ter beschikking, zowel voor het proces als inhoudelijk. Zo worden de gekozen oplossingen gedragen en geoptimaliseerd. Deze hulpmiddelen zijn niet te verwarren met het eigenlijke doel doel, een rendabele duurzame oplossing. oplossing Waar het om gaat is dat er praktische tools beschikbaar zijn in het proces, BREEAM, Cradle to Cradle, Natural step, die kunnen inspireren en die structuur bieden aan ambitie, kansen en imago. Door de tools te combineren ontstaat een integraal geheel, met een integrale aanpak als resultaat. Elke stap wordt actief ondersteund met een visueel herkenbaar diagram diagram, een kwalitatieve weergave van duurzaamheid in het project. Een uitstekend hulpmiddel in de communicatie; zo blijven mensen betrokken en blijft overzicht bewaard. Ervaring leert ons dat de hulpmiddelen naadloos aansluiten op complexe DB(F)MO contractvormen, op Systems Engineering en op waarde gestuurde afwegingen met Value engineering en Best Value Procurement / Best value for money money.
5
SLIM VERDUURZAMEN GEMEENTE GEBOUWEN EINDHOVEN JANUARI 2014
