mourik CORPORATE MAGAZINE VAN MOURIK
Nummer 48
HIsarna project
Revolutie in staalproductie Bredaseweg Tilburg
Ontzorgen van omgeving Bouw nieuwe kraan voor stuw in de Maas
20
Vertrouwen op competenties en kennis Mourik in Turkije – Sar Gruppen Noorwegen – Schone lucht bij Huntsman
13
Linepart MOL seal Bedrijf: Mourik Services Project: Prefabriceren en installeren nieuw onderdeel Fakkel 1 bij Zeeland Refinery Uitdaging: Het te vervangen onderdeel, het linepart voor het MOL seal, bevond zich op 115 meter hoogte. Dit deel, maar ook de flare tip, de top van de fakkel, moesten eerst naar beneden gehaald worden. Eenmaal op de grond werd de fakkeltop ‘pas’ gemaakt op het nieuwe onderdeel. Eerst ging het nieuwe onderdeel de lucht in. Daarna werd de flare tip omhoog gehesen en op zijn plek gezet.
Sterk in ontwikkeling
CONTENT
VOORWOORD
4 Turks bedrijf Westerse kwaliteiten Mourik in het Midden-Oosten
6 Vertrouwen op competenties en kennis Nieuwe kraan voor stuw in de Maas
10
Impact
Vakman
William Meijer, uitvoerder
In het kort
11/12
13 Revolutie in staalproductie? Innovatief project
16
16
Non Entry Tank Cleaning Mourik en SAR Gruppen
M
ensen, waar gebeurt het tegenwoordig? Nieuwe ontwerpen, baanbrekende innovaties, geavanceerde technologieën, hotspots waar mensen en ideeën samenkomen. Denkers en doeners die bijzondere dingen tot stand brengen. Die verder kijken dan alleen het aanleggen van een weg of het reinigen van een tank. Deze mensen werken bij Mourik en denken in termen van mobiliteit, veilige omgeving, verduurzaming en schone energie. Ze zijn bezig met het klantperspectief: hoe kan ik bijdragen aan het proces of aan het resultaat van de opdrachtgever? Tijdens wegwerkzaamheden ontzorgen onze collega’s de omgeving. Lees op pagina 20 hoe Mourik-mensen verder gaan dan de wettelijke voorschriften om bewoners en bezoekers van een zorginstelling tegemoet te komen met de inzet van pendelbusjes ter vervanging van het openbaar vervoer en hoe ze op gele fietsen langs het werk komen om mensen te woord te staan. Laat je ook verrassen door een revolutionaire technologie die een reductie van 20% CO2 uitstoot kan opleveren. Mourik werkt hieraan mee. Kijk verder hoe wij de scrubberinstallaties vervolmaken voor de klant: een onmiskenbare winst voor het milieu. Of het nu non-entry is of nieuwe samenwerkingsverbanden in Nederland en het buitenland zijn, onze innovaties gaan over één ding: het vergroten van de positieve impact. Op mensen en omgeving.
uit Noorwegen samen ‘in zee’
19
Plug & Play Scrubber Schone lucht bij Huntsman
Dus als je deze See Mourik hebt gelezen, kun je mijn eerste vraag uit dit voorwoord met gemak beantwoorden. De wereld van Mourik, samen met alle stakeholders, is de plek waar het gebeurt. Vandaag… en ook morgen. Kees Jan Mourik Voorzitter Raad van Bestuur
22 20
Ontzorgen van omgeving
Omgevingsmanagement voor Bredaseweg Tilburg
Colofon See Mourik nummer 48 ~ februari 2015 is het Corporate Magazine van Joh. Mourik & Co. Holding B.V. en verschijnt twee maal per jaar. Vormgeving: ‘beet’ vormgeving, Vianen. Eindredactie: Hanny Verhoeckx, Joh. Mourik & Co. Holding B.V. Druk: De Groot Drukkerij bv, Goudriaan. Oplage: 7.000. Redactieadres: Joh. Mourik & Co. Holding B.V., Voorstraat 67, Postbus 2, 2964 ZG Groot-Ammers, T +31-184-667200, E
[email protected], www.mourik.com
3
Sinus Lammers Functie: Adjunct-directeur Bedrijf: Mourik International Ed Sarikaya Functie: Commercieel directeur Bedrijf: Mourik Turkije
4
INDUSTRIE
Mourik timmert hard aan de weg in het Midden-Oosten
Turks bedrijf Westerse kwaliteiten Dat is op het eerste gezicht misschien een verrassende stap, want tot voor kort speelde het land toch een bescheiden rol op het wereldtoneel.
“M
aar dat verandert in hoog tempo,” zegt commercieel directeur Ed (Erdal) Sarikaya. Hij is een van de kartrekkers die Mourik in dit land op de grens van Europa en Azië op de kaart zetten. “Turkije heeft de afgelopen tien jaar een enorme inhaalslag gemaakt, maar er valt nog veel te verbeteren. Daarom is dit een goed moment om in te stappen.”
Eerste stap | “Het zoeken naar expansiemogelijkheden is verankerd in het DNA van Mourik,” zegt Mourik Global directeur Sinus Lammers. “Ed Sarikaya had ons al eerder gewezen op de mogelijk heden in Turkije. Op de achtergrond was het idee er dus al langer. In 2012 besloten we samen de markt ter plekke te gaan verkennen. Die reis en de maanden erna hebben we gebruikt om onze plannen te toetsen bij opdrachtgevers en een aantal prospects. Dat gaf genoeg vertrouwen om de volgende stap te zetten. In augustus 2013 hebben we de Turkse B.V. officieel opgericht en zijn we vanuit een 30 m2 groot kantoor begonnen.” Anders aangepakt dan anderen | Vanaf het begin heeft Mourik de zaken anders aangepakt dan anderen. “Wij hebben niet gekozen voor een chique kantoor in
het mondaine Istanbul, maar voor Izmit, een eenvoudige provinciestad in Noordwest Anatolië. Simpelweg omdat daar onze klanten zitten,” zegt Ed Sarikaya. Een van de eerste dingen die geregeld werden, was de aanstelling van Business Unit Manager Mehmet Can Çelik en trainer Hassan Çetin. “Zij waren heel belangrijk in de opstartfase en nu nog steeds. Je mensen moeten de taal spreken en de cultuur begrijpen. We willen niet gezien worden als een westers bedrijf dat in Turkije de boel komt overnemen, maar als een Turks bedrijf, met Turkse mensen en een Turkse cultuur. Maar wel met westerse kwaliteiten. Wij zijn geen cowboys.”
Onze eigen standaarden | Mourik nam geen lokale contractor over. Dat had volgens Sinus Lammers alles te maken met kwaliteit en veiligheid. “In Turkije werkt iedereen keihard en is iedereen welwillend, maar ze zijn op veel vlakken nog niet zo ver als in West-Europa. Door zelf een bedrijf te starten, met ons eigen equipment en Turkse mensen die wij in Nederland opleiden, brengen we onze standaarden op het gebied van kwaliteit, efficiency, discipline en veiligheid naar Turkije. En daarmee kunnen we ons heel goed onderscheiden van Turkse bedrijven.”
Kwaliteit boven kwantiteit | De manier waarop Mourik werkt, is op veel fronten hoogstaand. Dat wordt gewaardeerd, maar kwaliteit heeft natuurlijk ook een prijskaartje. “We zijn zeker niet de goedkoopste,” zegt Ed Sarikaya. “Maar dat
“In Turkije werkt iedereen keihard en is iedereen welwillend, maar ze zijn op veel vlakken nog niet zo ver als in West-Europa” Sinus Lammers
willen we ook helemaal niet. Wat we wel willen, is de beste zijn op het gebied van industriële reiniging, chemie en catalyst handling.” Natuurlijk leidt dat ook wel eens tot teleurstelling, als een opdracht op basis van de prijs verloren gaat, maar uiteindelijk komt kwaliteit bovendrijven, is de vaste overtuiging van Sinus Lammers en Ed Sarikaya. “Het is ook al gebeurd dat een opdrachtgever uiteindelijk toch bij ons terecht kwam omdat de ‘goedkopere’ collega de klus niet geklaard kreeg. En dat praat zich rond.”
5
InfraSTRUCTUUR
Mourik Limburg bouwt nieuwe kraan voor stuw in de Maas
Vertrouwen op competenties en kennis De stuw in de Maas bij het Limburgse Belfeld dateert uit de jaren ’20 van de vorige eeuw en is een van de waterwerken die ervoor moeten zorgen dat scheepvaartverkeer in onze zuidelijkste provincie altijd mogelijk is. Dat is geen vanzelfsprekendheid, zegt Project- en Contractmanager Helle Peeters van Rijkswaterstaat, want: “De Maas is een regenrivier die in de zomer lage afvoeren kent en daardoor zonder opstuwing te weinig diepgang heeft.”
7
H
et waterpeil wordt gestuurd door regelbare schuiven en schotten in de stuw, die deels door een kraan op de juiste plek en hoogte worden gezet. “Omstreeks 2010 hebben we besloten om die kraan te vervangen.” De oude kraan op de stuw was in feite een omgebouwde graafmachine. “De bediening en het onderhoud waren vrij complex en er waren regelmatig storingen,” zegt Helle Peeters. En passant werd besloten om ook een aantal andere delen van de stuw up-to-date te brengen. “Er waren bijvoorbeeld enkele schades aan de fundering door erosie en lekspleten.” Via een designand-construct aanbesteding was het uiteindelijk Mourik Limburg die in januari 2013 de opdracht gegund kreeg. “Het waren de technische eenvoud van het voorstel en de ervaring van Mourik bij andere stuwen die onder andere in het risicodossier naar voren kwamen die de doorslag gaven.”
“Voorheen moest de kraan de jukken een voor een platleggen als de brugdelen en schuiven waren verwijderd. Dat kon uren duren. En als het water snel stijgt, is dat een probleem” Helle Peeters
Eenvoudige bediening | Projectleider Wim Hendriks van Mourik Limburg licht toe: “We hebben een kraan voorgesteld die in essentie eenvoudig in elkaar zit. Geen gekke draaibewegingen, niet teveel automatisering. De mensen die de kraan moeten bedienen, doen dat niet elke dag. De veiligheidsbeleving, het gevoel van controle is heel belangrijk. Daarom hebben we een machine bedacht die met simpele handbewegingen te bedienen is. Maar wel met allerlei vormen van beveiliging. Er zitten bijvoorbeeld sensoren op die helpen
voorkomen dat de kraan van de stuw af kan rijden als de railbaan waarover hij zich voortbeweegt, ophoudt. En dan is er ook nog een mechanische noodstop als extra beveiliging.”
Onder en boven water | De kraan op de stuw is helemaal nieuw, maar de stuw zelf heeft ook een heuse metamorfose ondergaan, vertelt Wim Hendriks. Die speelt zich deels onder water af. “We hebben de schades aan de fundering gerepareerd, daarvoor moest een deel van de Maas
Het frame van de nieuwe kraan voor de stuw in de Maas bij Belfeld in productie bij Mourik Limburg
8
INFRASTRUCTUUR
Wim Hendriks Functie: Projectleider Bedrijf: Mourik Limburg Helle Peeters Functie: Project- en Contractmanager Bedrijf: Rijkswaterstaat
worden drooggelegd.” Ook boven water is er het nodige veranderd. Zo ligt er een nieuwe railbaan op de stuw waarover de kraan heen en weer rijdt en bouwde Mourik een nieuw droogzetportaal voor de kraan op de oever. “In dat portaal kan de kraan – toch een slordige 30 ton zwaar – bij hoog water tot 5 meter omhoog worden getild.”
Sneller door slimme lierconstructie | Ook nieuw is de lierconstructie waarmee alle 13 jukken van de stuw gelijktijdig en snel kunnen worden platgelegd om het scheepvaartverkeer door te laten. Helle Peeters: “Voorheen moest de kraan de jukken een voor een platleggen als de brugdelen en schuiven waren verwijderd. Dat kon uren duren. Sterker nog: we zijn er wel eens een hele nacht mee bezig geweest. En als het water snel stijgt, is dat een probleem.” In de aanbesteding maakte Rijkswaterstaat hiervan een expliciet punt. “Onze eis was dat het hele proces in maximaal 4 uur moest kunnen.” De nieuwe constructie zal die eis probleemloos halen.
Naar elkaar luisteren | De kennis en ervaring die Mourik Limburg eerder opdeed bij onder andere de stuw van Sambeek, heeft volgens Helle Peeters veel voordelen. “Rijkswaterstaat heeft steeds minder de kennis zelf in huis en stuurt toenemend op het proces. Dus moeten we vertrouwen op de competenties en kennis van onze aannemers.” Dat is best even wennen, vindt ze. “Onze uitdaging is het om niet teveel op de stoel van de aannemer te gaan zitten, ook al zijn de oplossingen soms anders dan je zelf zou bedenken.” Veelal gaat dat om
details: “Zoals de grootte van de kraancabine, of het bedieningsscherm.” De beste manier om hiermee om te gaan, is volgens Wim Hendriks ook eenvoudig: “Goed naar elkaar luisteren.” En naar de mensen die ermee moeten werken. “We hebben bijvoorbeeld ook met alle kraanbedienaars gesproken. En we proberen altijd iets te doen met de informatie die we krijgen.” Helle Peeters beaamt dat. “De adviezen die we hebben gegeven, heeft Mourik bijna allemaal overgenomen, zij is met goede argumenten gekomen om dat niet te doen.”
twitterbericht Mourik Holding @MourikHolding 10:04am Slimme oplossing zorgt voor veilig werken aan Stuw Belfeld ow.ly/HO5qi youtu.be/ a2wKyrxz1Sw #veiligheid
Beantwoorden
Retweeten
Favoriet
9
Zijn wekker loopt om half vijf af en om zes uur is hij al in de weer met vergunningen ophalen en het werk opstarten.
Vakman - Gerrit Dekker Hij is het levende bewijs, dat Mourikambassadeurschap echt werkt. Aangedragen door onze collega Gerrit Koops, zet Gerrit Dekker zich als voorman GWW al bijna drie jaar met veel toewijding in voor Mourik.
Wat houdt je functie precies in? Mijn eerste klus voor Mourik was het aanleggen van rioleringen. Die zijn onzichtbaar, maar wel onmisbaar. De aanleg van rioleringen vraagt een hoge mate van zorgvuldigheid. Van dit soort werk gaat mijn hart sneller kloppen. Ik ben voorman GWW en doe dus diverse grondwerkzaamheden. De laatste tijd steeds vaker in de industrie. Op dit moment bouwen wij voor een tankopslagbedrijf twaalf putten in een bestaand rioolstelsel om het riool in compartimenten te verdelen.
Wat maakt deze functie voor jou interessant? Het werken in de industrie is strak geregeld. Wij waren gewend om in ‘de bewoonde wereld’ te werken. Natuurlijk heb je overal veiligheidsvoorschriften die wij strikt opvolgen maar in de industrie heb je met veel procedures te maken. Het vergt extra discipline. Ik vind de afwisseling met een woonwijk leuk. Je moet heel alert zijn en instructies accuraat opvolgen. Dat houdt je scherp.
‘’Het loopt gewoon lekker hier bij Mourik”
10
Mourik in het kort INFRASTRUCTUUR
INDUSTRIEBOUW
Onderaannemer Mourik 500ste bedrijf op CO2-Prestatieladder Mourik hecht er veel waarde aan dat onderaannemers bezig zijn met CO2-reductie. Onderaannemer P&G heeft zich als 500ste bedrijf gecertificeerd op niveau 3 van de CO2-prestatieladder. Daarnaast neemt P&G deel aan het CO2-keteninitiatief van Mourik, dat als doel heeft samen met een aantal onderaannemers de CO2-footprint van de infrabranche te verkleinen. P&G is een bestratings-, grondverzet- en aannemingsbedrijf in grond-, weg- en waterbouw en heeft op de locatie Shell een vaste basis als onderaan nemer van Mourik.
INDUSTRIE
Calimero-gevoel naast Karel Doorman Toch geen kleine jongen, onze vacuümwagen, maar naast de JSS Karel Doorman valt hij toch enigszins in het niet. Dit enorme schip van de Koninklijke Marine was in september 2014 te bezichtigen tijdens de Wereldhavendagen in Rotterdam. Mourik had de opdracht de vuilwatertanks leeg te zuigen van zowel de Karel Doorman als de onderzeeboot ZR Bruinvis.
Thermal Spray Aluminium Reeds enkele jaren past Bouman TSA toe om metalen oppervlakken langdurig tegen corrosie te beschermen. Thermal Spray Aluminium (TSA) is een gespoten metallische deklaag. Op een volledig zuiver gestraald oppervlak wordt met een speciaal pistool een aluminiumdraad elektrisch of autogeen gesmolten. Deze zeer fijne vloeibare druppeltjes worden door middel van een luchtstroom op het oppervlak gespoten. Het sterk ‘onedele’ karakter van aluminium - ook zink kan worden toegepast - beschermt het oppervlak via het principe van kathodische werking. Ook oxideert de aangebrachte laag, die de eerste weken na aanbrengen nog poreus is, geheel dicht. Deze oxidelaag beschermt het onderliggende stalen object. De levensduurverwachting van deze techniek is circa 50 jaar. Het overlagen van de deklaag met een traditioneel verfsysteem kan de levensduur nog verlengen. Bouman past de TSA-techniek vooral toe in de industrie op leidingwerk en vaten onder isolatie, het zogenaamde CUI (corrosion under isolation). De TSA wordt ook toegepast op infrastructurele projecten als spoorbruggen en sluiscomplexen, omdat deze 24/7 beschikbaar moeten zijn.
11
Mourik in het kort Mourik in het kort Mourik in het kort Mourik in het kort INDUSTRIE
Mourik vervangt tankbodem in dubbelbesloten ruimte Onder de noemer Total Tank Care voert Mourik diverse werkzaamheden aan opslagtanks uit. Een van de uitdagingen was onlangs het vervangen van de bodem van een opslagtank die niet in een tankput stond, maar in een andere tank. Hierdoor was er rond de opslagtank een ruimte van slechts één meter.
Na een grondige Taak Risico Analyse is het werkplan afgestemd met de opdrachtgever en zijn de werkzaamheden veilig en volgens planning uitgevoerd. Het gebruik van magneten voor het manipuleren, plaatsen en stellen van de bodemplaten levert hieraan een belangrijke bijdrage.
MILIEU
Historie
Mourik 85 jaar in beeld In 1929 is de Mourik-geschiedenis van start gegaan. Nu, 85 jaar later, blikken we terug op die geschiedenis in een video waarin beelden voorbij komen van belangrijke momenten en mooie projecten. En dat zijn er heel wat. Daar zijn we trots op. Via onderstaande link kunt u de video ’85 jaar Mourik in beeld’ bekijken. www.youtube.com/MourikHolding
Induserve sluit nieuw contract met Shell Induserve heeft een langdurig nieuw contract kunnen sluiten met Shell en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Induserve is een combinatie van Reym, Mourik Services en Van Gansewinkel. Het contract heeft betrekking op de inzameling en verwerking van alle afvalstromen en daarnaast de industriële reiniging, en is geldig voor de sites van Shell Pernis, Shell Moerdijk en de NAM-locaties. Er is een looptijd afgesproken van vijf jaar plus een tweetal optiejaren. Met dit vernieuwde partnership kunnen Shell, NAM en Induserve invulling geven aan de wederzijdse doelstellingen.
12
Mourik Services betrokken bij innovatief project HIsarna
Revolutie in staalproductie? Ieder project is bijzonder. Maar soms mag je een bijdrage leveren aan iets dat in potentie een industrie op zijn kop kan zetten. Het HIsarna project van Tata Steel is zo’n geval. Guus Keilman is operationeel manager van de HIsarna proeffabriek in IJmuiden en blijkt een bevlogen verteller te zijn.
13
“W
e werken hier aan het testen en ontwikkelen van een revolutionaire nieuwe technologie om ruwijzer te produceren, met een reductie van 20% energie en dus ook van 20% CO₂ uitstoot.” Mourik Services is een belangrijke partner in het project: “Ik heb Mourik leren kennen als een grensverleggende dienstverlener die ons echt ontzorgt.” In de huidige hoogovens wordt met kolen en erts ruwijzer gemaakt. Maar die grondstoffen moeten eerst worden voorbewerkt. Kolen worden omgezet in cokes en ruw ijzererts wordt voorbewerkt tot sinter (luchtige brokken ijzererts) of pellets (knikkers ijzererts). “Die twee stappen slaan we in HIsarna nu over,” zegt Guus Keilman. ”De kolen en het ijzererts gaan nu rechtstreeks in twee boven elkaar geplaatste
14
“Veel stappen in het proces, zoals het zeven, drogen en malen van alle grondstoffen (kolen, ertsen en bepaalde bijproducten) voordat die in de silo’s gaan, zijn in technisch opzicht voor Mourik gesneden koek” Guus Keilman
HIsarna-reactoren van ruim 1.500 graden. Op deze manier kunnen we met goed kopere grondstoffen, minder energie en minder emissies dezelfde kwaliteit ruwijzer maken.”
Proefperiodes | Het idee voor de HIsarna proeffabriek ligt al langer op tafel. Guus Keilman: “In 2004 heeft de Europese Unie een viertal projecten geselecteerd om
te proberen met minder CO₂-uitstoot en minder energie staal te maken. Daar is uiteindelijk alleen HIsarna van overgebleven. In 2008 zijn we gestart met de engineering van onze proeffabriek.” Sinds 2011 heeft Tata Steel vier proefperiodes gedraaid van elk ongeveer acht weken. “In deze vier campagnes, zoals wij ze noemen, hebben we aangetoond dat het HIsarna-proces werkt.” Mourik en samenwerkingspartner
INDUSTRIE
Marco van der Vlugt Functie: Projectleider Bedrijf: Pouw Services Guus Keilman Functie: Operationeel manager Bedrijf: Tata Steel Paul Karelse Functie: Business Unit Manager Bedrijf: Mourik Services
V oor de opstart van het proces wordt een vat met vloeibaar ijzer in de reactor leeggegoten
belading van de reactor en de afvoer van stoffen. Maar sinds de derde campagne zitten Tata, Pouw en Mourik nadrukkelijk als team om tafel. Guus Keilman: “We hadden behoefte aan een partner voor het hele logistieke proces, maar wel een die met ons meedenkt. Een partij die alles weet van de eigenschappen van de grondstoffen en die de ervaring heeft om dat allemaal efficiënt te managen. Veel stappen in het proces, zoals het zeven, drogen en malen van alle grondstoffen (kolen, ertsen en bepaalde bijproducten) voordat die in de silo’s gaan, zijn in technisch opzicht voor Mourik gesneden koek.
Uitdagingen | Marco van der Vlugt is
Pouw Services zijn bij dat proces betrokken sinds de tweede campagne, vertelt Business Unit Manager Paul Karelse van Mourik Services. “Wij hebben bijvoorbeeld geholpen om ervoor te zorgen dat de aanvoer van grondstoffen en de afvoer van restproducten soepel verloopt.”
Logistiek | Mourik Services begon als transporteur van grondstoffen, zorgde voor
de projectleider: “Wij hebben de kennis in huis om grondstoffen precies op specificatie te maken.” Toch zijn er regelmatig uitdagingen en die hebben alles te maken met logistiek. “Dit is een proefinstallatie, dus er ligt geen spoorboekje,” legt Guus Keilman uit. “Dat is voor Mourik ook lastig. Soms ligt het werk uren of dagen stil en dan moet er ineens op de gekste tijden geleverd worden. Dat vraagt een enorme flexibiliteit.” Hij noemt met nadruk de namen van Mourik-machinist Edo Steding
en zijn collega’s Eric van den Berg en Rob Hoogenboom. “Als er iets gebeurt waarmee niemand rekening had gehouden, en dat gebeurt natuurlijk in een proces als dit, dan kwamen zij steevast en zonder dat we erom hoefden te vragen met oplossingen.”
HIsarna koorts | Begin 2016 wil Tata Steel de HIsarna fabriek een langere periode van zes maanden achter elkaar testen. “Dat begint met dagen, dan weken om uiteindelijk de proefinstallatie maanden in bedrijf te kunnen hebben,” blikt Guus Keilman vooruit. “Dat gaat ongetwijfeld ook weer het nodige vragen van alle betrokkenen.” Tegelijkertijd ziet hij dat iedereen zich ervan bewust is dat dit project iets speciaals is. Dat zorgt voor een bijzondere werksfeer, die al ‘HIsarnakoorts’ is gedoopt. Typerend voor de samenwerking met Mourik Services noemt hij de open communicatie en het wederzijds vertrouwen en respect. “We zijn hier echt samen bezig om nieuwe technologie te ontwikkelen die een echte game changer kan worden in de wereldwijde staalindustrie.”
15
“Ervaring en kennis is een enorme pre, zeker als je bedenkt dat de stoffen die achterblijven in een tank licht ontvlambaar kunnen zijn, of giftig” Bjørn Erik Bjerk
Richard van Marion Functie: Machinemonteur
16
Mourik en SAR Gruppen uit Noorwegen samen ‘in zee’
Non Entry Tank Cleaning Het Noorse SAR Gruppen is een grote speler op het gebied van, zoals ze dat zelf noemen: waste chain management. Industrieel reinigen is een van de pijlers waarop het bedrijf steunt. En zoals ook bij Mourik geldt: veiligheid staat daarbij voorop.
D
at is een van de redenen waarom Business Developer Bjørn Erik Bjerk in zijn netwerk op zoek ging naar een partner voor Non Entry Tank Cleaning. “Hoe minder onze mensen de tanks moeten betreden om te reinigen, hoe beter.” Via Facebook - hoe kan het tegenwoordig ook anders - kwam hij in contact met Mourik. “En in no-time zaten we aan tafel.”
Plan van aanpak | Keulen en Aken zijn niet op één dag gebouwd, een samenwerking zoals Bjørn Erik Bjerk die voor ogen heeft, evenmin. “We hebben veel met elkaar gesproken. In Rotterdam, bij Mourik Services, maar ook in Noorwegen.” Arno Zwetsloot, hoofd calculatie industriële reiniging van Mourik Services, maakte veel van die stappen mee, waaronder de clarification meeting op uitnodiging van Statoil in november 2013. Daar werden de laatste puntjes op de spreekwoordelijke ‘i’ gezet van de offerte van SAR/Mourik voor de uitvoering van Non Entry Tank Cleaning bij Statoil. “Aan de hand van een animatie hebben we daar laten zien hoe we een project op de terminal van Statoil in het Noorse Mongstad wilden aanpakken.” Een maand later was de samenwerking rond. Ervaring maakt het verschil | Het project bij Statoil in Mongstad was een flinke, maar op zich ook een redelijk ‘straight forward’ cleaning klus, zegt Bjørn Erik Bjerk. “Negen tanks van verschillende grootte, waarvan in twee een grote hoeveelheid
V.l.n.r.: Arno Zwetsloot, Hoofd calculatie industriële reiniging, Mourik Services, Bjørn Erik Bjerk, Business Developer, Sar Gruppen AS en Erwin Hofland, Product Engineer, Mourik Services
sludge was achtergebleven.” Toch zijn er altijd uitdagingen, in dit geval de positie van de mangaten op de grote tanks, waarop de spuitkanonnen worden gemonteerd. “Het was niet gemakkelijk om vanuit die posities alle hoeken en gaten van de tanks schoon te spuiten, vooral niet achter de verwarmingselementen in de tank en de draagconstructie voor het dak.” Dit zijn de situaties waarin ervaring en kennis van tankconstructies volgens hem de doorslag geven, zodat we handwerk tot een minimum kunnen beperken. “Dat is een enorme pre, zeker als je bedenkt dat de stoffen die achterblijven
in een tank licht ontvlambaar kunnen zijn, of giftig.”
Goed begin van samenwerking | De samenwerking bij Statoil is de opmaat naar een structureel partnership. Des te prettiger is de conclusie dat SAR en Mourik elkaar goed verstaan. Bjørn Erik Bjerk denkt dat de klant dat ook opgemerkt heeft: “We hebben al bericht gekregen dat we mee mogen dingen naar het programma voor 2015.” Dat noemt hij de verdienste van iedereen die bij het project betrokken was. Vooruitlopend op wat komen gaat, werkt
17
INDUSTRIE
NETC Control Unit 3 4
1
2
NETC Control Unit
. NETC-operator De NETC-operator schuift een Man Way Spray Cannon via een railsysteem naar buiten.
2. Bedieningsruimte In deze ruimte bedient de operator de Spray Cannons via twee touchscreens en kan op twee beeldschermen de beelden van de camera’s bekijken.
3. Meetapparatuur Via deze meetapparatuur wordt het zuurstofgehalte in de tank continu gemeten. Bij minder dan 8% zuurstof gaat de unit automatisch uit bedrijf.
4. Motorcompartiment Achter de geopende deur bevindt zich het motorcompartiment voor de hydraulische aandrijving van de Spray Cannons en een aggregaat voor stroomvoorziening van de NETC Control Unit.
Bjørn Erik Bjerk samen met Mourik ook aan een ander project, dat nog een stapje verder gaat. “Wij hadden al lang het idee om een soort mobiele cleaningoplossing te ontwikkelen voor gebruik op bevoorradingsschepen.” Het gaat dan om supply vessels voor het beladen en ontladen van boor eilanden en productieplatforms.
Reinigen op supply vessels | De oplossing die Mourik hiervoor ontwikkelt, heet Automatic Tank Cleaning, kortweg ATC. Product engineer Erwin Hofland leidt de ontwikkeling vanuit de afdeling New Product Development. Hij vertelt: “Het is een modulair systeem met een verlengbare, hydraulische arm. Daarmee kan men op de schepen tanks reinigen tot een diameter van ongeveer vier meter en een diepte van zeven meter. Dat
doen we met een druk van 200 tot 300 bar. Omdat het modulair is en relatief licht, kunnen twee operators dit gemakkelijk opzetten.” Door het camerasysteem is het mogelijk om buiten de tank de bewegingen van de robot te monitoren. Verder is de robot op afstand bedienbaar wat de veiligheid en gebruiksvriendelijkheid bevordert. Bij het verschijnen van deze editie van See Mourik wordt het ATC-systeem nog verder getest en geoptimaliseerd, maar dat het succesvol zal zijn, daar twijfelt Bjørn Erik Bjerk niet aan: “Wij reinigen ongeveer 1.500 tot 2.000 tanks op supply vessels per jaar. Dat gebeurt nu nog grotendeels met de hand, dus je kunt je voorstellen hoeveel tijd we kunnen besparen als dat automatisch kan. En dan hebben we het nog niet eens over de voordelen qua veiligheid.”
Tijdens het NETC-reinigingsproject bij Statoil in Mongstad wordt een Spray Cannon op een mangat op het dak van een te reinigen opslagtank geplaatst
18
INDUSTRIE
Mourik scrubberinstallaties dragen bij aan een veilige turnaround
‘Wassend’ water Chemieconcern Huntsman telt wereldwijd ongeveer 15.000 medewerkers, die werkzaam zijn in vijf verschillende divisies. “Niet de techniek, maar deze mensen maken uiteindelijk het verschil,” stelt Jan van Goolen. Hij is Maintenance Manager bij Huntsman in Rotterdam-Botlek, waar het bedrijf halffabricaten produceert voor de Polyurethaan-industrie.
“P
olyurethanen worden verwerkt in producten die we allemaal gebruiken. Denk maar aan matrassen, stoelen, auto’s, isolatiemateriaal en schoenen. De lijst is eindeloos.” Om mens en milieu te sparen, doet Huntsman er alles aan om uitstoot van schadelijke stoffen te vermijden. Het gebruik van scrubberinstallaties van Mourik is al jaren een belangrijk onderdeel van dat beleid. “Zolang als ik hier werk, is Mourik ook op de site.”
Scrubbers | Een scrubberinstallatie is in feite een grote wasmachine die schadelijke stoffen neutraliseert, zegt senior uitvoerder Johan Eland van Mourik Services. “Bij het schoonmaken van reactoren, maar ook vaten en leidingen tijdens een turnaround, kunnen er dampen vrijkomen. Die zuigen we af met een vacuümwagen, aangesloten op een scrubber. Daarin worden de dampen in contact gebracht met een vloeistof, zeg maar: het sop, dat de dampen als het ware opneemt. De samenstelling daarvan is iedere keer maatwerk. We bepalen ook per turnaround hoeveel en welke scrubbers we nodig hebben, en wat de capaciteit moet zijn. De lucht die uit de scrubber komt, is weer schoon genoeg om terug in de
omgeving te worden geblazen. We zeggen wel eens gekscherend tegen elkaar: de lucht is nu schoner dan de buitenlucht.”
Steeds beter | Hoe belangrijk dit is, onderstreept Turnaround Manager Sjors Buitenhuis van Huntsman. “Tijdens een grote turnaround hebben we hier vijf weken lang gemiddeld 600 tot 700 mensen op het terrein. Dan is veiligheid ontzettend belangrijk.” Het werken met de scrubbers vindt hij ook nog efficiënt, zeker in vergelijking met de installaties van pak hem beet 10 jaar geleden. “De installaties worden steeds compacter en dat is fijn, want dat geeft geen belemmeringen voor de beschikbare ruimte. En tegenwoordig is het echt ‘plug and play’ omdat bijvoorbeeld de flenzen, en eigenlijk alle aansluitingen, op een praktische werkhoogte zitten.” Mourik heeft ook een aantal mobiele scrubbers die zo compact zijn, dat ze bijna overal gebruikt kunnen worden. De nieuwere varianten daarvan zijn zelfs volledig op afstand te bedienen en online te monitoren. Samen optrekken | Praktisch of niet, veiligheid en milieu staan volgens Jan van Goolen altijd voorop. “We hebben hier een
“De installaties worden steeds compacter en dat is fijn, want dat geeft geen belemmeringen voor de beschikbare ruimte” Sjors Buitenhuis
Links: Sjors Buitenhuis, Turnaround Manager, Huntsman en Johan Eland, Senior uitvoerder, Mourik Services
gouden regel en die luidt: ‘Nothing we do is worth getting hurt for’, niets is het waard om jezelf en je omgeving in gevaar te brengen.” Huntsman heeft het afgelopen jaar een LEAN-project uitgevoerd om de werkprocessen te verbeteren. Daarbij zijn de contractors nadrukkelijk betrokken. Zo ook Mourik. Dit was dé mogelijkheid om aan te geven wat je als uitvoerend bedrijf nodig hebt om je werk veilig en efficiënt uit te voeren. “We hebben een langlopende relatie en in zo’n proces moet je continu in discussie blijven met elkaar. Er is hier altijd een sfeer geweest van samen verbeteren.”
19
Omgevingsmanagement voor Bredaseweg Tilburg
Ontzorgen van omgeving De Bredaseweg in Tilburg is een belangrijke doorgangsroute voor verkeer tussen het centrum van Tilburg en Breda/Rijen, en richting de A58 en de A27. Daarnaast is de weg ook de spreekwoordelijke toegangspoort naar de groeiende nieuwbouwwijk Reeshof in Tilburg.
Het fietspad doet tijdens het werk volop dienst voor de uitvoerders op hun gele fietsen
20
INFRASTRUCTUUR
21
In de berm langs de Bredaseweg is hydroseeding toegepast. Hierbij wordt gekiemd graszaad gemengd met natuurlijke houtvezel, water en meststoffen, en vervolgens verspoten in de berm. Dit voorkomt dat het graszaad op pas ingezaaid terrein wegspoelt door bijvoorbeeld regen
“O
p al dat verkeer was de weg niet meer berekend,” zegt Marc Houter van de gemeente Tilburg. Hij is projectleider voor de verbreding van de weg naar twee maal twee rijstroken, plus de aanleg van een vrijliggend (brom-)fietspad aan de noordzijde van de weg.
Belangrijk onderdeel | “De Bredaseweg is een doorgangsweg voor forensen, maar ook een weg waaraan mensen wonen en leven,” schetst Marc
22
Houter. “Niet in de laatste plaats zijn dat de bewoners, cliënten en hun families van zorginstelling Amarant, die een thuis biedt aan mensen met een verstandelijke en lichamelijke beperking.” Een belangrijk onderdeel van de aanbesteding was daarom het plan van aanpak om de omgeving te ‘ontzorgen’. Het was op dit punt dat Mourik Groot-Ammers en Mourik-dochter Traffic & More het verschil maakten. “Ze hadden zich duidelijk goed ingeleefd in de situatie.”
De omgeving ‘ontzorgd’ | “We zijn best ver gegaan om de bewoners in ons voorstel tegemoet te komen,” zegt ook projectleider Sake Hemstra van Mourik Groot-Ammers. Hij doelt op het inzetten van pendelbusjes ter vervanging van het openbaar vervoer voor cliënten en bezoekers van Amarant. En op de eerste dagen van de afzetting van de weg zijn verkeersbegeleiders op de motorfiets de wijk in gegaan om bewoners te begeleiden. “Maar we hebben bijvoorbeeld ook een
INFRASTRUCTUUR
containerservice ingesteld voor omwonenden, zodat zij niet zelf met hun kliko langs de bouw hoefden te sjouwen.” Zelfs op het terrein van Amarant en op een zijstraat naar de plaatselijke rugbyvereniging, werden maatregelen genomen om het verkeer veilig te laten verlopen. Het zijn gebaren gebleken die veel waardering hebben geoogst, als aanvulling op ‘normale’ maatregelen, zoals extra verkeersregelinstallaties, verkeersregelaars en omleidingsborden.
K arin Beijers Functie: Omgevingsmanager Bedrijf: Mourik Groot-Ammers M arc Houter Functie: Projectleider Bedrijf: gemeente Tilburg S ake Hemstra Functie: Projectleider Bedrijf: Mourik Groot-Ammers Arno Schoonis Functie: Hoofduitvoerder Bedrijf: Traffic & More
Rekening houden met (brom-) fietsers | Hoofduitvoerder Arno Schoonis van Traffic & More heeft vaker met dit bijltje gehakt. “We maken vooraf altijd een uitgebreide stakeholderanalyse.” Naast Amarant, de direct omwonenden en forensen uit De Reeshof, waren dat bij dit project ook de vele (brom-)fietsers die iedere dag over de Bredaseweg naar hun werk of naar school en ’s middags weer terug naar huis moeten. “Die kun je geen kilometers om laten rijden.” Mede op basis hiervan werd besloten om eerst het nieuwe (brom-)fietspad, feitelijk een ventweg, aan te leggen. “Daar hebben we later veel profijt van gehad.”
LEAN-planning | Een andere succesfactor is volgens Sake Hemstra wat in vaktermen een LEAN-plan heet. “Het betekent niks meer of minder dan vooraf met alle betrokken partijen om tafel gaan, op de wand het hele proces uittekenen en net zo lang met elkaar doorpraten totdat je alle mogelijke knelpunten hebt besproken en opgelost.” Een leuk detail waren de gele fietsen waarop de uitvoerders dagelijks langs het werk fietsten. “En het werkte ook nog heel goed, want op die manier waren ze voor iedereen continu aanspreekbaar, waardoor we knelpunten tijdens de uitvoering direct konden verhelpen.” Communicatie en Facebook | Planning of geen planning, veel komt neer op de manier waarop je met de omgeving communiceert, is de overtuiging van Arno Schoonis. “Daarom zetten we twee weken voor iedere afsluiting al borden neer en hielden we informatieavonden. In dit geval hebben we alle omwonenden zelfs
“De facebook pagina is een gouden greep geweest. Karin zette er foto’s van het werk op, beantwoordde vragen en als er bijvoorbeeld een afsluiting aankwam, zorgde zij voor een online routekaartje met omleidingen” Marc Houter
persoonlijk bezocht.” Een belangrijke rol in dat proces was weggelegd voor omgevings manager Karin Beijers. Zij is ook het brein achter de Facebook-pagina, waarop iedereen die dat wilde het project kon volgen. “Dat is een gouden greep geweest,” vindt Marc Houter. “Karin zette er foto’s van het werk op, beantwoordde vragen en als er bijvoorbeeld een afsluiting aankwam, zorgde zij voor een online routekaartje met omleidingen.” De Facebook-pagina is volgens Sake Hemstra een voorbeeld geworden voor andere projecten. En het zichtbare bewijs dat aandacht voor de omgeving zich uitbetaalt in begrip en waardering voor het harde werken. “Bijna 700 Facebook-duimen omhoog, dat zegt toch wel iets.”
23
Kwikvrije installatie Bedrijf: Mourik International, Mourik Limburg en Petrogas Project: Decontaminatie van ‘koude sectie’ van kraakinstallatie bij Sabic Geleen Uitdaging: Het kwikvrij opleveren van een fabrieksinstallatie voor een gegarandeerde kwikvrije opstart en veilig toekomstig onderhoud. Hierbij is gebruik gemaakt van een door Mourik bedachte techniek om middels warme stikstofrecirculatie en absorptietechnieken, de gehele ongedemonteerde fabriek kwikvrij te maken.
Sterk in ontwikkeling
24