Modellen luchtkwaliteit en Monitoring NSL
Ruben Beijk Joost Wesseling
1
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Inhoud 1. 2. 3. 4.
2
Modellen Test/Validatie Monitoring van het NSL Kwaliteit
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Modellen in straten / langs wegen ● Verkeersemissies verdunnen door de beweging en turbulentie van de lucht. De belangrijkste processen zijn afhankelijk van het type straat, bijvoorbeeld binnenstedelijk of snelweg. ● Voor de verschillende soorten straten zijn wiskundige relaties opgesteld modellen. ● In de Regeling beoordeling luchtkwaliteit zijn drie Standaard RekenModellen (SRM) vastgelegd: straat/vrije weg/puntbron. Andere modellen mogen na goedkeuring ook. ● Modellen leveren de lokale bijdrage aan de luchtkwaliteit, NO2 is bij wegen bepalend. ● Voor berekeningen zijn veel gegevens nodig: – – – –
3
emissie (verkeerssamenstelling, emissiefactoren), meteo, exacte ligging en omgeving, aangenomen maatregeleffecten.
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Totale concentraties ● De totale concentratie bestaat uit de som van verkeersbijdragen en achtergrondconcentraties. ● Het RIVM maakt de achtergrondkaarten voor zowel het gepasseerde jaar als voor de toekomst. ● De prognoses worden gebaseerd op: – de aangenomen ontwikkelingen in de toekomst (min. I&M, regelgeving e/o economie); – de geschatte emissiefactoren (TNO/PBL); – de aangenomen ontwikkeling van de samenstelling van het verkeer (wegbeheerder).
4
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Test/Validatie SRM1 binnenstedelijke situatie SRM1 (CAR):
Berekening SRM1
•Sinds 2003 gemiddeld goede overeenkomst tussen berekeningen met SRM1 en metingen van het RIVM. •Er is per locatie een aanzienlijke spreiding in concentratie. •In Amsterdam 8% verschil gevonden, model lager. Meting RIVM
5
•Vergeleken met buitenlands model goede overeenkomst
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Test/Validatie SRM2 Rijks- en provinciale wegen SRM2: •Meerdere modellen goedgekeurd meestal kleine verschillen.
45
Breukelen 2008
•Goed in lijn met beschikbare meetgegevens.
NO2 concentratie
40
•In 2007 ook vergeleken met buitenlands model goede overeenkomst.
35
30
westzijde
oostzijde 25
-150
-100
-50
0
50
100
150
Afstand tot de wegas
6
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Beperkingen ● Er zijn verschillende modellen goedgekeurd voor verschillende soorten wegen. Soms past de situatie niet optimaal bij een van de standaards. ● De gebruikte modellen geven gemiddeld een (voldoende) goede beschrijving van de luchtkwaliteit. ● De onzekerheid van een lokale NO2 berekening is in de orde van enkele microgrammen per kubieke meter. ● De kwaliteit van de lokale gegevens is zeer belangrijk voor lokale uitspraken. ● De onzekerheid in de achtergrondconcentraties voor NO2 is in de orde van 4 microgrammen per kubieke meter.
7
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Proces van monitoren van het NSL 1. Actualiseren invoergegevens door lokale overheden en RWS januari – april
2. Actualiseren generieke invoergegevens maart
3. Sluiting actualisatie & berekenen nieuwe resultaten mei
4. Concept Monitoringsrapportage juli
5. Definitieve Monitoringsrapportage: NSL op schema? oktober
● Praktijk: weerbarstig door niet tijdig gereed zijn Monitoringstool
8
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Gegevens en verantwoordelijke organisaties Schiphol & Veehouderijen
Generieke invoer
Lokale invoergegevens
bv. emissiefactoren, meteo, achtergrondconcentraties
weg- en verkeersgegevens, maatregeleffecten
(ministerie I&M)
(lokale overheden, rijkswaterstaat)
(ministerie I&M)
Rekentool - Binnenstedelijke wegen (SRM-1) - Buitenstedelijke wegen (SRM-2)
www.nsl-monitoring.nl Monitoring database
( ) = verantwoordelijke organisatie
= rekenresultaten = Monitoringstool (Goudappel-Coffeng i.o. ministerie I&M) 9
- Update gegevens (restricted) - Inzien gegevens (openbaar)
Monitoringsrapportage (RIVM en InfoMil)
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Resultaat Monitoringsrapportage
Opdracht ministerie I&M aan Bureau Monitoring: • Nieuwe overschrijdingen? • Voortgang uitvoering projecten/maatregelen? • Oorzaak concentratieveranderingen? • Gevoeligheidsanalyse: risico’s voor NSL doel? • Gezondheid: verandering bevolkingsblootstelling?
10
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Rolverdeling ● Door ministerie van I&M opgesteld monitoringssysteem: Nieuw, zowel IT als procesmatig qua verantwoordelijkheden. ● Gescheiden en afgebakende verantwoordelijkheden: – I&M voor de Monitoringstool en overall eindverantwoordelijk; – (Lokale) overheden voor invoergegevens en kwaliteit daarvan; – Bureau Monitoring voor ondersteuning en samenvoegen van resultaten in de rapportage. ● Beperkte kwaliteitsrol RIVM in systeem, daarom vooraf een analyse uitgevoerd mbt kwaliteit systeem van monitoren (nulrapportage). ● Beoordeling van de in de Monitoringstool gebruikte rekenmethodiek door RIVM versie MT2010 grotendeels akkoord. 11
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
Kwaliteit ● Resultaat nulrapportage (Wesseling en Beijk, 2010), systeem met veel potentie maar ook aandachtspunten: – Invoergegevens en maatregeleffecten: beperkte beschikbare kwaliteitsborging en onderbouwing. – Actualisatieproces: wijzigingen na oplevering resultaten en focus op overschrijdingen leidt tot kans op fouten en onderschatting. – Grote onzekerheden: strikt op grenswaarde mikken leidt tot overschrijdingen. – Volledigheid: onbekend of NIBM-projecten zijn verwerkt en wat de uitzonderingsgrond is waar op niet standaard locaties wordt gerekend. – Gezondheidsaspect: wijzigingen en maatregelen niet altijd gunstig voor de gezondheid, advies om overweging mee te nemen in meldingsprocedure. 12
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011
VRAGEN ? (Zie www.rivm.nl voor rapporten en cijfers.)
13
Modellen luchtkwaliteit / Monitoring NSL | 22 maart 2011