Mobiliteit in de Thuiszorg
Mobiliteit is uitgerekend in de Thuiszorg enorm belangrijk • Dienst/zorgverlening gebeurt aan huis: wij gaan naar de cliënt • Aantal cliënten dat door het departement geholpen wordt op jaarbasis (2012) is heel groot - Gezinszorg: 463 - Poetsdienst: 434 - Dienstenchequebedrijf: 334 = 1231 (zonder rekening te houden met cliënten van de maaltijden aan huis en klusjesdienst)
• Veel cliënten wonen op goed bereikbare plaatsen maar ook cliënten die op afgelegen of minder goed bereikbare plaatsen wonen hebben recht op een kwaliteitsvolle dienstverlening • Het gaat niet enkel om woonwerkverkeer maar ook om verplaatsingen tussen, met en voor cliënten 25-10-2013
Mobiliteit in de Thuiszorg
Mobiliteit is eigen aan Thuiszorg en toch… • Verschillende signalen en knelpunten gesignaleerd uit de SWOT in 2007, uit evaluatie-/functioneringsgesprekken, uit teamvergaderingen, …: - Vragen en onduidelijkheden inzake verzekering
- In een aantal teams dreigden er te weinig verzorgenden te zijn die met de wagen reden om te kunnen instaan voor een kwaliteitsvolle dienstverlening en dit zonder steeds dezelfde verzorgenden te overvragen - Medewerkers die veel met de wagen reden werden geconfronteerd met kilometerplafond inzake terugbetaling, …
25-10-2013
Mobiliteit in de Thuiszorg
Mobiliteit: er beweegt wat in de Thuiszorg… 1. Uitwerking van een nieuwe en gunstiger regeling betreffende vergoeding en verzekering voor verplaatsingen voor alle verzorgenden en medewerkers in de poetsdienst en dienstenchequebedrijf (implementatie zomer 2009) 2. In zomer 2008 bevraging bij elke medewerker van de Thuiszorg hoe zij/hij zich verplaatst en of zij/hij bereid is hierover na te denken en zich hierover te laten adviseren 3. Zoektocht naar financiële middelen ifv optimalisatie vervoer: Vlaamse subsidies, Europese subsidies, pendelfonds ism private partners (openbaar bestuur kan dit niet zelfstandig aanvragen)
25-10-2013
Mobiliteit in de Thuiszorg
Mobiliteit: er beweegt wat in de Thuiszorg… 4. In 2009 opstart pendelfondsdossier: duurzame mobiliteit onderzoeken die toch hand in hand gaat met klantgerichte en kwaliteitsvolle dienstverlening; -
25-10-2013
Goedkeuring eind 2010 Communicatie aan medewerkers OCMW Leuven en pers Opstart dossier aanstelling mobiliteitsdeskundige begin februari 2011 Start uitvoering najaar 2011
Mobiliteit in de Thuiszorg
Pendelfonds & Thuiszorg • Doelstellingen: mobiliteit van medewerkers verbeteren zodat: - Efficiënte mobiliteit mogelijk is, d.w.z. het zo goed mogelijk uitvoeren van de activiteiten met klantentevredenheid als gevolg - Duurzame mobiliteit ontstaat, d.w.z. efficiënter gebruik van openbaar vervoer, fiets en wagen
• Externe mobiliteitsdeskundige: Traject (Katrien Backx en Delphine Eeckhout) - opstellen mobiliteitsplan, samenwerking tussen coördinatie Thuiszorg en Traject via diverse werkvergaderingen - begeleiding van de implementatie, opvolging, evaluatie en bijsturing
• Continue aandacht voor communicatie en betrokkenheid van de leidinggevenden en medewerkers doorheen het hele proces 25-10-2013
Mobiliteit in de Thuiszorg
Opstart met nulpunt meting (enquête): woon werkverkeer • Owv de laaggeschooldheid van de medewerkers is het noodzakelijk om alle acties duidelijk uit te leggen. De enquête werd in alle teams toegelicht tijdens de vergaderingen. • Hierdoor wordt de responsgraad groter en wordt er een representatief resultaat verkregen
Opstart met nulpunt meting (enquête): woon werkverkeer (2) • Vrij veel werknemers gaan al duurzaam naar het werk. Iets meer dan 50% gebruiken de auto • 1/3 gebruikt soms ander vervoermiddel dan vermeld hoofdvervoermiddel; dat is dan meestal bus, fiets of te voet Vervoermiddel woon-werk (n=185) Elektrische fiets 0,5% Bus 16,2%
Trein 10,8%
Fiets 11,9%
Bromfiets klasse A 2,2% Bromfiets klasse B 1,1% Motorfiets 0,5%
Auto 55,7%
Te voet 1,1%
Modal split Vlaanderen te voet 2,7%
bedrijfsvervoer 1,6%
moto/bromfiets 2,1%
BTM 3,7%
fiets 12,0%
trein 7,0% autopassagier 3,3%
autobestuurder 67,5%
Opstart met nulpunt meting (enquête): vervoer tussen cliënten • De helft van de werknemers gebruikt de auto voor verplaatsingen tussen de cliënten • Ook bus, fiets of te voet wordt veel gebruikt (zowel als 1ste als 2de vervoermiddel) Vervoermiddel tussen cliënten (n=161)
bus 14,9%
auto 50,3%
eigen fiets 13,0%
Bromfiets klasse A 2,5%
eigen elektrische fiets fiets 1,2% OCMW 1,9%
auto 27,6%
Andere 1,2%
te voet 13,0%
Motorfiets 0,6% Bromfiets klasse B 1,2%
Tweede vervoermiddel tussen cliënten (n=156)
Bromfiets klasse B 2,6% Bromfiets klasse A 0,6% fiets OCMW 1,9%
bus 21,8% Andere 0,6% te voet 32,1%
eigen fiets 12,2%
eigen elektrische fiets 0,6%
Opstellen mobiliteitsplan: werkwijze • Nieuwe en kleinere zones (van 4 naar 10) getekend op basis van: - Clustering huidige cliënten - Bepaalde structurerende assen/gebieden (vb. belangrijke invalswegen, vaart, centrumgebied, zone rond station)
• Analyse apart gedaan voor poetshulp en voor dienstenscheques, een jaar later ook voor gezinszorg • Voor de verschillende groepen: - het gemiddeld aantal cliënten per werknemer berekend - Aantal cliënten per nieuwe zone geteld en berekend hoeveel wns. er per zone nodig zijn (op basis van gemiddeld aantal cliënten per wn.) - Rekening gehouden met deeltijds werkenden
Opstellen mobiliteitsplan: werkwijze • Per werknemer gekeken aan welke zone zij/hij best toegewezen wordt op basis van: - Niet in eigen zone owv scheiding werk/privé - Bereikbaarheid met openbaar vervoer (trein of bus) voor wie buiten Leuven woont: • kortbij treinstation? Treinuren afgestemd op werkuren? Kortbij buslijn richting Leuven? Busuren afgestemd op werkuren? • Indien positief: toewijzing aan zone station Leuven of zone met relevante bushalte
- Fietsbereikbaarheid voor wie binnen “fietsbuffer” woont: • Toewijzing aan zone die op fietsbare afstand ligt
• Resultaat: meer efficiënte toewijzing kortere afstand en reistijd lagere kosten woon-werkverkeer (ook indien men auto blijft gebruiken)
Voorstelling mobiliteitsplan • Het mobiliteitsplan werd voorbereid en opgesteld door Traject ism coördinatie Thuiszorg • Het plan werd voorgesteld door Traject aan het Bijzonder Comité Thuiszorg
• De leidinggevenden van al de betrokken medewerkers werden geïnformeerd door Traject en het coördinatieteam Thuiszorg, opmerkingen werden verwerkt
Communicatie naar medewerkers • Het voorstel van toewijzing werd aan de betrokken medewerkers toegelicht door de mobiliteitsdeskundige tijdens de teamvergaderingen • Rekening houdend met de individuele opmerkingen van de medewerkers werden dan nog enkele wijzigingen gedaan, zonder evenwel het mobiliteitsaspect uit het oog te verliezen • Medewerkers met bijzondere redenen om in een bepaalde zone te werken of met extra moeilijkheden kregen een extra gesprek • Iedereen kreeg reisadvies
Communicatie naar medewerkers (2) • Voor een aantal medewerkers werd een gedetailleerd reisadvies uitgewerkt (voornamelijk busadvies maar ook enkele trein- en fietsadviezen) • Voor de effectieve implementatie werd er nog een extra vergadering georganiseerd met het nieuwe team: - ½ van de medewerkers veranderden van team - ½ van de medewerkers veranderden van leidinggevende - deze implementatie viel samen met de cliëntenwissel veel wijzigingen, goede communicatie is noodzakelijk
Busadvies
Treinadvies
Fietsadvies
Resultaat na de implementatie • Elke medewerker kon enkele maanden na de toewijzing van de nieuwe zone een enquête invullen betreffende gebruik huidig vervoermiddel en de tevredenheid van de nieuwe zone • Voor de verplaatsingen naar de 1ste cliënt - Poetsdienst en dienstencheques: vooral het aandeel van de fiets is toegenomen na de cliëntenwissel ten voordele van de wagen - Gezinszorg: vooral het aandeel van het openbaar vervoer is toegenomen na de cliëntenwissel ten voordele van de wagen
• Voor de verplaatsingen tussen de cliënten - Poetsdienst en dienstencheques: het aandeel van de fiets is toegenomen na de cliëntenwissel - Gezinszorg: men gaat iets meer te voet en er is een elektrische fiets bijgekomen
Tevredenheid na de wissel • ¾ van de respondenten (PD/DC en GZ) is over het algemeen tevreden met de wijzigingen • PD/DC: Over het algemeen tevreden? GZ: Over het algemeen tevreden? 5
(n=63)
8
ja
12
(n=96)
ja
16
neen
neen
46
72
• Voor de meerderheid van de PD/DC is de verplaatsing van thuis naar de cliënten vlotter geworden, voor de GZ is dit voor de helft van de medewerkers het geval. • Voor +/- de helft van de respondenten (PD/DC en GZ) is de verplaatsing tussen de cliënten vlotter geworden, zowel in afstand als in tijd
Fietsproject: opzet • De 20 medewerkers die in de resultaatsenquête poetsdienst/dienstencheques aangaven interesse te hebben in het fietsproject werden uitgenodigd deel te nemen aan het testproject • Testen van gewone en elektrische fietsen in maart-april 2013: 11 testpersonen nemen effectief deel - 5 testpersonen reden voordien reeds met de fiets, - 1 met de bromfiets, - 3 reden met de bus, - 1 met de trein - 1 met de auto
Fietsproject: opzet (2) • Er werden 5 gewone en 5 elektrische fietsen gehuurd van Velo en deze worden gedurende 2 maanden getest • De medewerkers konden de fietsen testen voor 3 à 4 weken en mee naar huis nemen • De testfase werd opgestart met een collectief infomoment betreffende het gebruik van de (elektrische) fiets • De wissel van de fietsen werd steeds begeleid door Velo die de fietsen dan opnieuw afstelde voor de volgende gebruiker • Bij problemen kon de fiets steeds bij Velo binnengebracht worden voor herstelling • Afsluiting testfase met een persmoment
Fietsproject: resultaat • Na de testfase bleek dat een aantal medewerkers (vooral deze die voordien met bus of auto kwamen) toch hun normale vervoermiddel verkiezen boven de (elektrische) fiets. Hiervoor ligt mogelijk ook het slechte weer tijdens de testfase aan de oorsprong • Ook de angst om de fiets (die niet van hen is) ergens veilig te stallen woog soms zwaar door. Men liet de fiets thuis als men wist dat bij één van de cliënten die dag de fiets niet veilig gestald kon worden • Er werd beslist een bijkomende enquête te doen bij medewerkers gezinszorg alvorens effectief fietsen aan te kopen.
Fietsenquête gezinszorg: resultaten • Het ter beschikking stellen van dienstfietsen op centrale locaties blijkt de beste maatregel, en dit voor 27% van de bevraagden • Hiermee spreken ook vooral niet-fietsers aan, dus medewerkers die het woonwerkverkeer wel met de wagen, bus of trein doen maar hun dienstverplaatsingen tussen de cliënten met de fiets zouden willen doen • Verder werd er gepeild naar de interesse in diverse pakketten voor de ter beschikking stelling van een (elektrische) fiets om ook het woonwerk verkeer mee te doen: - de elektrische fiets scoorde bij elk voorgesteld pakket het hoogst - Het pakket van het permanent uitlenen van een fiets door het OCMW aan de medewerker met wegvallen van de verplaatsingsvergoeding scoorde het hoogst, ook bij de vooral niet fietsers
• Ook een gedeeltelijke tussenkomst in een fietsverzekering scoort bij 20% van de respondenten positief
Verder verloop pendelfondsproject • Op basis van de fietsenquête een verder fietsbeleid uitwerken • Er werden ook contacten gelegd met Cambio voor de verplaatsingen van de maatschappelijk werkers van het departement - ifv huisbezoeken bij cliënten - Om de wagens binnen het bestaande wagenpark niet te vervangen
• Elk half jaar wordt herbekeken of de nieuwe medewerkers aan de meest optimale zone werden toegewezen en wordt indien nodig een kleine wissel gedaan