Mineralen en Vitamine’s ter bevordering van de vruchtbaarheid Vruchtbaarheid is een proces van ontvangen, vormen en groei. Om dit zo optimaal te ondersteunen is het belangrijk om je lichaam zo goed mogelijk voor te bereiden op een zwangerschap. Voldoende voedingsstoffen en mineralen moeten er aanwezig zijn om de zwangerschap voor jou en je baby zo gunstig mogelijk te laten verlopen. Veel zwangerschapskwaaltjes zijn te wijten aan tekorten in je voeding. Daar kun je dus preventief iets aan doen. Ook helpt gezonde voeding je vruchtbaarheid te vergroten en stabiliseren. Gezonde voeding bestaat voor mij uit veel verse bilologische producten die hun voedingswaarde behouden door ze zo min mogelijk te bewerken. Vermijd alles uit pakjes, zakjes, blikjes, potjes enz. Wat hebben we nodig?
Ijzer Voldoende ijzer is essentieel voor het opgang brengen van een regelmatige menstruatiecyclus. Het onvoldoende aanwezig zijn van ijzer in het bloed kan zorgen voor het onbreken van een eisprong en lage kwaliteit eitjes. Ijzer kun je tot je nemen door middel van dierlijke producten: biologisch vlees van grasgevoerde dieren, biologische eieren, wild gevangen vis. Plantaardige bronnen van ijzer zijn: pompoen zaden, zonnebloem zaadjes, bonen, amaranth, donkergroene blad groente, gedroogde abrikozen (sulfurvrij), zeewier en quinoa. Vitamine C Het lichaam heeft vitamine c nodig om ijzer op te kunnen nemen dus zorg ervoor dat je bij de inname van ijzerrijk voedsel altijd voedsel rijk aan vitamine C toevoegt!
Vitamine C rijk voedsel: rode peper, sinaasappels, aardbeien, kiwi, grapefruit, cantaloupe, koolrabi, broccoli, bloemkool, papaya, mango en ananas. Het is dus ideaal om in je ochtend muesli amaranth of quinoa samen te laten gaan met vitamine c rijk fruit! Door je avond eten bijvoorbeeld broccoli met wat geroosterde pompoenzaden. Zo kun je eindeloos varieren!
Vitamine B Voor een goede hormoonbalans en een rustige geest. Daarnaast spelen deze B vitaminen een rol in het corect aflezen van het DNA tijdens de celdeling van een bevrucht eitje. Vitamine b is een verzamelnaam voor verschillende b-‐varianten. Belangrijk zijn voornamelijk vitamine B3, B6, B11 en B12. B6 zorgt samen met B11 en B12 voor een goede opname van ijzer en is betrokken bij de vorming van rode bloedcellen. Tekort aan B6 wordt voornamelijk veroorzaakt door caffeine, alcohol gebruik, roken en gebruik van synthetische hormonen. Dit onttrekt vitaminen en mineralen uit je lichaam. B6 tekort kan leiden tot PMS-‐ klachten, depressie, gebrek aan initiatief, verlaagde vruchtbaarheid, slapeloosheid, huidproblemen, verzwakt immuunsysteem, aandoeningen aan het zenuwstelsel. Vitamine B6 zit voornamelijk in: biologisch vlees van grasgevoerde dieren, biologische eieren, wild gevangen vis, bananen, aardappelen, noten, bijenpollen, spelt, avocado, zilvervliesrijst, lever. B3 is belangrijk bij de hormoon productie en bevordert de aanmaak van insuline. B3 is nodig voor de reparatie van fouten die optreden bij de celdeling van de bevruchte eicel. Bronnen van B3 zijn: wild, vis, eieren, paddetsoelen, lever, dadels, champignons, biergist en gedroogde abrokozen (sulfur vrij). B11 ookwel bekend als foliumzuur stimuleert de vorming van maagzuur en is belangrijk voor een goede leverwerking. Het is betrokken bij de vorming van rode bloedlichaampjes en kan ook nauw samengaan met bloedarmoede. B11 is onmisbaar in de celdelingsprocessen tijdens de zwangerschap en bouwt het zenuwstelsel van de baby op. Tekort aan B3 kan zorgen voor gen-‐afwijkingen in de eerste weken van de zwangerschap. Het zenuwstelsel wordt gedurende de gehele zwangerschap gevormt en daarom is het belangrijk om gedurende de gehele zwangerschap foliumzuur binnen te krijgen. Opname van B11 kan verhinderd worden door alcohol, antibiotica, anticonceptiepil. Tekorten uiten zich oa in slap gevoel, lusteloosheid, moeheid, slapeloosheid, demntie, prikkelbaar. Bouw het gebruik van foliumzuur altijd langzaam af want je baby heeft het nodig en het lichaam moet weer zelf wennen aan het opnemen van foliumzuur! Een goede multi-‐ vitamine is prenatal nutrients van solgar. In deze multivitamine voor zwangeren zit
alles wat je nodig hebt en deze zijn zo samengesteld dat ze extra goed opneembaar zijn. B12 ondersteunt de vorming van rode bloedcellen. En bervordert zo de zuurstof capaciteit in het bloed. Vrouwen met bloedarmoede kunnen een verlaagde vruchtbaarheid hebben en bij extreme bloedarmoede zelfs onvruchtbaar zijn. Cellen hebben zuurstof nodig voor de energieproductie zodat deze vlot kan verlopen of zodat er voloende spermacellen kunnen worden aangemaakt. B12 tekort leidt bij zowel mannen als vrouwen tot een verlaagde vruchtbaarheid. Het ontstaat door te weinig vleesinname, een verstoorde darmflora of het gebrek aan ‘intrinsic factor’ in je maagslijmvlies waardoor je opname van B12 in je dunne darm verstoord wordt. Deze factor kan slechts aangemaakt worden als je voldoende maagzuur hebt. Brandend maagzuur is een indicatie voor een verstoorde maagzuurproductie. Hierdoor kunnen er geen mineralen en B12 uit je voeding worden losgemaakt voor opname in je dunne darm. Maagzuurremmers verergeren de zaak. Beperk liever je inname van melk, suikers en granen. Combineer je vlees en vis het liefst met groente. Neem dan 1-‐2 uur na de maaltijd wat granen (als toetje) als je daar nog behoefte aan hebt. B12 tekort is vaak moeilijk vast te stellen omdat er veel vage klachten zijn. Ook zijn de bloedwaardes niet altijd afdoende om de diagnose “B12 tekort” te stellen. Klachten die je kunt krijgen zijn onder andere: tintelingen in vingers, benen en voeten, duizeligheid, moeheid, futloos, extreme vermoeidheid, spierpijn, gedragsveranderingen, stemmingswisselingen, struikelen, moeilijk lopen, benauwd, kortademigheid, bleekheid, haaruitval. B12 bronnen zijn: biologisch vlees (lever) van grasgevoerde dieren, biologische eieren, wild gevangen vis. Een alternatief arts kan je daar verder in adviseren en onderzoek doen.
Essentiele vetten Essentiele vetten, omega 3,6,9 zijn van groot belang bij een goede voortplanting! Uit zowel omega 3 en 6 maakt je lichaam vetzuren die de voorloper zijn van je hormonen. Een tekort zorgt dus voor een verstoorde hormoonbalans. De vetoplosbare vitamines A, D en E die cruciaal zijn voor je voortplanting worden slechts opgenomen als deze gezonde vetten aanwezig zijn. Je lichaam kan deze vetten zelf niet aanmaken dus ze zijn essentieel om ze via je voedsel tot je te nemen. Omega 6 is essentieel voor het stoppen van onstekingsprcessen. En komt voor in bewegend wild en zoetwatervis. Omega 3 , hiervan zijn met name EPA en DHA belangrijk. Deze werken cholesterol verlagend, voorkomen cholesterol samenklontering en bloedstolsels, houden het bloed dun en verlagen een verhoogde bloeddruk. En komt voor in bewegend wild en zoetwatervis.
Plantaardige bronnen van omega 3 en 6 kun je vinden in soja, granen, zonnebloemolie, maisolie, tarwekiemolie. Niet in olijfolie. Omega 3 hoofdzakelijk in lijnzaad, raapzaad, hennepzaden, chia zaden, en walnoten. Let op een stapeling van linolzuur. De voedingsindustrie gebruikt veel plantaardige olieen die verzadigd zijn met omega 6, linolzuur. Ook kweekvee krijgen voeding met soja, mais of tarwe olie. Deze krijgen dus in verhouding ook veel te veel linolzuur binnen waardoor we in het westen vaak juist een overschot aan omega 6 hebben en een tekort aan omega 3. Beste bronnen van omega 3 en 6 zijn wild vlees, hennepzaden, visolie of krillolie. Andere gezonde bronnen van vetten die oa zorgen voor een gezonde cholesterol spiegel zijn: grasgevoed rundvlees, biologische volle melk of yoghurt van grasgevoede koeien of geiten, biologische eieren, biologische roomboter, cocos olie. Proteinen, eiwitten Proteinen zijn bouwstoffen van al je cellen, je afweerstoffen, je enzymen en de meeste hormonen. Om te ontgiften heb je voldoende proteinen nodig, voor herstel van je darmwand, voor transport van allerlei voedingsstoffen. Je lichaam kan eiwitten niet opslaan dus je bent volledig afhankelijk van je dagelijkse inname van eiwitten. Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren, elk individueel voedingsproduct heeft zijn eigen aminozurenketen. Deze ketens worden in de maag gesplitst en komen samen in een aminozuur verzamelplaats. Vanuit die verzamelplaats worden ze geordend en verdeeld. Bij gebrek aan een bepaald amonizuur nemen andere het over. Met als gevolg dat de gehele verzamelplaats uitgeput raakt. Dagelijkse inname is dus nodig. Goede bronnen zijn: noten, (hennep)zaden, algen, bijenpollen, ei, wilde vis, wild en proteine poeders. Een aantal groenten en zaden bevatten ook een kleine hoeveelheid aminozuren: avocado, pompoen, banaan, dadels, sesamzaad, spruitjes, bloemkool, doperwten en zonnebloempitten. Voor de afbraak en ombouw van aminozuren heb je voldoende B11, vitamine C, ijzer, B6, magnesium en zink nodig. Tekorten kun je herkennen aan het achteruit gaan van weefsel (oa speirweefsel), wonden genezen slechter, vaker infecties, verminderde immuunrespons, verminderde concentratie en je reageert emotioneel, je slaapt slechter. Vooral tijdens de zwangerschap zijn voldoende proteinen belangrijk voor de opbouw en capaciteit van de organen van de baby.
Taurine en arginine ‘Traag zaad’ vindt zijn oorzaak in zinktekort, taurinetekort en argininetekort. Taurine is een eiwit dat noodzakelijk is voor de aanmaak van mitochondrien. Deze zijn de energiecentrales van je cellen. Het middendeel van de spermatozoiden bevat erg
veel mitochondrien. Dit is nodig voor de staart die zorgt voor de voortstuwing. Bij een tekort wordt zaad trager. Taurine zit in hoge dosis in visseneitjes, vlees en vis maar je lichaam kan ook zelf taurine aanmaken uit het aminozuur cysteine. Dat zit oa in pepers, knoflook, uien, broccoli, spruitjes, bijenpollen. Arginine is een eiwit dat helpt hormonen te produceren en verhoogt de hoeveelheid en de mobiliteit ervan. Dit kan je lijf zelf aanmaken. Goede bronnen zijn; Hom en kuit, vis, schaal-‐ en schelpdieren, wild, eieren, cashewnoten, pecannoten, amandelen, rauwe cacao, bijenpollen.
Zink Zink houdt de hormoonlevels in het lichaam stabiel. In onze westerse samenleving hebben we vaak een tekort aan zink. Zink is de beschermer van je afweersysteem, het regelt lichaamsprocessen zoals voortplanting. Een tekort veroorzaakt onvruchtbaarheid voornamelijk bij mannen. Zink bevordert de regeneratie van het lichaam het bevordert de werking van meer dan 200 enzymen, is nodig voor groei en productie van progesteron, oestrogeen en spematozoiden (evenals de zaad beweeglijkheid). Zink verhoogt de opname van vitamine A. Bij onvoldoende vitamine A ben je onvruchtbaar. Je zinkgehalte daalt door fysieke en emotionele stress, alcohol-‐ en suikerinname, het gebruik van anticonceptiepil en/of synthetische hormonen. Vertering van vetten, koolhydratenen proteinen in je darmen is 100 procent zinkafhankelijk. Bij een tekort worden deze stoffen onvoldoende verteerd en dat leidt vaak tot een verstoring van de darmflora met als gevolg een verlaagde aanmaak van B-‐ vitamines. Die je nodig hebt om je te kunnen voortplanten. Zinktekort kun je merken aan de volgende symtomen: verlaagde vruchtbaarheid, weinig eetlust/smaakgevoeligheid, moeilijke stoelgang, opgezwollen gevoel, depressie, haaruitval, astma, bronchitus, verminderde afweer, huidproblemen, anorexia, artritis, trage wondgenezing, nachtblindheid, groeistroornissen. Goede bronnen zijn: vlees, vis, peulvruchten en rijst. Magnesium Magnesium helpt om de spieren te ontspannen (het is het natuurlijke anti-‐stress middel) en gaat zo menstruatie krampen tegen. Het speelt ook een belangrijke rol bij de totale ontspanning, PMS klachten en vruchtbaarheid. Magnesium reguleert 325 enzymatische processen. En is nauw betrokken bij prikkeloverdracht van zenuw naar zenuw en naar spier, energiehuishouding, botopbouw en aanmaak van hormonen. Magnesium is van nature in veel voedingsproducten aanwezig maar omdat onze bodem zodanig uitgeput is geraakt door overmatige akkerbouw bevat de grond
steeds minder mineralen en vitaminen. Daarnaast beroven we ons eigen lichaam ook nog eens van magnesium door onze leefgewoonten en leefomgeving. Denk aan slaappatroon, electrosmog, luchtvervuiling, rustmomenten nemen, weinig groente en fruit, stress enz. Oestrogeen zorgt voor een verhoogde opname van oa magnesium en zink. Tijdens je zwangerschap heb je dus extra magnesium nodig. Na het stoppen van de pil, na een eerdere zwangerschap of na de overgang keldert het oestrogeen niveau en dus je magnesium opname waardoor je tekort kunt ontwikkelen met als gevolg onvruchtbaarheid. Magnesium kan om die redenen ook goed ingezet worden bij een postnatale depressie, depressie na het stoppen met de pil of na de overgang. Stress ‘vreet’ magensium en een lage magnesium spiegel zorgt voor stress. Magnesium tekort zogt onder meer voor: spierkrampen, spierpijn, stress-‐ gevoeligheid, verlaagde vruchtbaarheid, slecht slapen, depressie, menstruatie klachten, PMS, snel moe zijn, chronische vermoeidheid, prikkelbaarheid, hunkeren naar chocolade!, hoofdpijn, migraine, koude handen en voeten, hoge bloeddruk, rusteloosheid, hunkeren naar koolhydraten of zoute producten. Bron van natuurlijke magnesium is rauwe cacao. Selenium Selenium is een belangrijke anti-‐oxidant en speelt een rol bij de innesteling. We hebben hier maar weinig van nodig maar door de mineralen-‐arme grond kan er toch een tekort ontstaan. Selenium is onderdeel van je celstructuur en helpt om je lijf te beschermen tegen vrije radicalen die schade veroorzaken aan je DNA. Alle cellen bevatten selenium, spermacellen zelfs in concentraties van 80 procent! Bij vrouwen is het vooral in de eierstokken aanwezig. Selenium maakt zware metalen onschadelijk en is nodig voor een goede schildklierwerking. Goede bronnen voor selenium zijn: vis en oesters, wild, eieren, pistachenoten, paddestoelen, artisjokken.
Jodium Jodiumgebrek kan leiden tot een miskraam en vroeggeboorte. Daarnaast is het belangrijk voor de ontwikkeling en het behoud van een goede hersenfunctie. Bij Jodium denk je meteen aan je schildklier maar behalve je schildklier zijn de weefsels van je eierstokken en bij de man de prostaat rijk aan jodium. We krijgen in Nederland wel jodium binnen maar door toevoegingen van fluoride, chloor, bromide, nitraten en nitrieten. aan ons leidingwater of onze voeding wordt de opname van jodium verstoord. Jodium wordt aan je cellen onttrokken doordat deze stoffen zich hechten aan de jodiumreceptoren. Door een lage jodiuminname en door deze stoffen die jodium onttrekken aan ons lichaam die we allemaal binnen krijgen
hebben we vandaag de dag extra veel jodium nodig. Jodium is ook een natuurlijk tegengif tegen schadelijke straling van wifi, laptops, magnetrons. Goede bronnen van jodium zijn: zeewieren zoals kelp en dulse. Vitamine A Uit dierproeven blijkt dat dieren met een tekort aan vitamine A ontvruchtbaar zijn. Vitamine A (en D) zijn noodzakelijk voor de productie van oestrogeen, progesteron en testosteron. Vitamine A tekort wordt in verband gebracht met verlaagde vruchtbaarheid, PMS en fibromen. Bij een tekort aan vitamine A kun je een verlaagde vruchtbaarheid hebben, lage spermaproductie, verminderd libido, droge ogen, verstopte traanbuisjes, nachtblindheid, verlaagde weerstand, moeheid, weinig initiatief, problemen met slijmvliezen van de luchtwegen, genitalien en het maag-‐ darm kanaal, gevoelig zijn voor (virale) infecties. Goede bronnen zijn; koud gefermenteerde levertraan, biologische lever, bio vis en bio boter, pro-‐vitamine A of caroteen vind je in alle gele, oranje en donkergroene groentes of fruitsoorten.
Vitamine D Vitamine D ondersteunt de productie van oestrogeen, progesteron en de spermakwaliteit bij mannen. Vitamine D is net als vitamine A vertoplosbaar en noodzakelijk voor de mineraalopname. En het is essentieel voor stevige botten en een goed gebit. Menstruele krampen, PCOS en migraine vinden vaak hun oorsprong in vitamine D tekort. Je lichaam maakt ook zelf vitamine D aan bij blootstelling aan zonlicht. In de maanden september tot april kan het zinvol zijn om in supplementvorm extra vitamine D tot je te nemen. Symptomen van vitamine D tekot kunnen zijn: verlaagde vruchtbaarheid, depressie, slapeloosheid, irritatie, schilferige huid, gezwollen gewrichten, osteoporose, lusteloosheid, gevoelig zijn voor de mening van anderen. Natuurlijke bron van vitamine D: koud gefermenteerde levertraan, vis, mindere mate in vlees en eieren.
Vitamine E Vitamine E ondersteunt samen met vitamine A de opbouw en de instandhouding van het endometrium ( de verdikte baarmoederwand) die innesteling van een bevrucht embryo mogelijk maakt en voorkomt een miskraam. Een tekort kan leiden tot onvruchtbaarheid, miskramen, menstruatiestoornissen, PMS, futloosheid en bloedarmoede. Vitamine E is net als vitamine C een sterke anti-‐oxidant. Vitamine E is noodzakelijk voor de opbouw van rode bloedcellen en het hertsel en instandhouding van weefsels. Het gebruik van transvetten maakt je een grootverbruiker van vitamine E. Selenium en vitamine C verhogen de werking van vitamine E. Symptomen van tekorten zijn: verlaagde vruchtbaarheid, miskramen, ouderdomsvlekken, ontstekingen in het maad-‐darmkanaal, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid, slechte coordinatie, slappe huid, beschadigingen aan de zenuwen, spierzwakte, onwillekeurige bewegingen. Goede natuurlijke bronnen van vitamine E zijn: koud gefermenteerde levertraan en rauwe cacao. Let op, voor je start met het aanpassen van je voeding! Voedingsadvies is een algemeen advies. Met deze voedingsrichtlijnen ondersteun je het proces naar een zwangerschap toe. En de aangepaste voeding werkt naast het volgen van een medisch traject. Ga bij klachten altijd eerst naar je arts of gyneacoloog om ernstige ziektes uit te sluiten. Laat intolerantie’s of allergieen eerst testen bij een orthomoleculair arts of natuurgeneeskundige. Maak voor jezelf een goede afweging in wat werkt en wat niet. Volg je gevoel en gebruik je verstand! Mochten er vragen zijn over de voedingsrichtlijnen dan kun je altijd contact met me opnemen. Nikki Thissen
[email protected] www.bodhini-‐yogi.nl
