Met idtv in de hoofdrol. Naar een interactieve digitale toekomst in Vlaanderen

Met iDTV in de hoofdrol

Naar een interactieve digitale toekomst in Vlaanderen

Ten geleide … We kregen bij Telenet zoveel vragen over interactieve digitale televisie – van studenten, politici, bedrijfsleiders, gezinnen, adverteerders, senioren, verenigingen en natuurlijk van onze eigen klanten – dat we besloten er een bescheiden maar informatieve brochure over te maken. Deze brochure ligt nu voor u. Ze verschaft u inzicht in het interactieve digitale televisietijdperk. U verneemt op de volgende pagina’s onder meer: • wat interactieve digitale televisie precies is • hoe televisie kijken met dit nieuwe medium verandert • wat de verschillen en gelijkenissen zijn tussen analoge en (interactieve) digitale televisie • hoe het nieuwe medium past in de maatschappelijke en technologische evoluties • welke partners bij interactieve digitale televisie betrokken zijn • en wat de eerste ervaringen zijn met het nieuwe medium. Interactieve digitale televisie bestaat al. Samen met VMMa (VTM), VRT, SBS (VT4), Interkabel en de Vlaamse overheid heeft Telenet het nieuwe medium uitgetest bij 300 gezinnen in Vlaanderen. Wat u in deze brochure leest, hebben die 300 gezinnen zelf ervaren tijdens het proefproject Vlaanderen Interactief. Het is interactieve digitale televisie zoals u ze later dit jaar ook zelf, in uw eigen huiskamer, kunt beleven. Een verklarende woordenlijst voor de soms complexe terminologie eigen aan dit verhaal, vindt u achteraan vanaf pagina 36. Telenet wenst u alvast veel leesplezier en een boeiende kennismaking met interactieve digitale televisie.

inhoud 03

1

Het begin van een nieuw tijdperk De huiskamer wordt de volgende jaren helemaal digitaal. Daar hebben de kabel en interactieve digitale televisie veel mee te maken. Zij spelen in de technologische evolutie een vooraanstaande rol. pagina 5-11

2

iDTV en de samenleving Interactieve digitale televisie verandert de rol van de kijker, biedt omroepen nieuwe kansen en betrekt bedrijven en overheden sterker bij de tv-gebruiker. pagina 13-21

3

Vlaanderen Interactief Driehonderd Vlaamse gezinnen konden al proeven van interactieve digitale televisie. Hun eerste ervaringen waren ronduit positief. pagina 23-27

4

Telenet in Vlaanderen Het bedrijf achter interactieve digitale televisie is een sterke groeier met gezonde ambities. pagina 29-33

5

De tien meest gestelde vragen over interactieve digitale televisie pagina 34-35

6

Verklarende woordenlijst pagina 36-42

05

1 Het begin van een nieuw tijdperk


Naar een digitale, interactieve samenleving iDTV of interactieve digitale televisie speelt een hoofdrol in de evolutie naar een digitaal en interactief tijdperk. Het is een heel eenvoudig en toegankelijk medium dat iedereen in staat stelt om deel te nemen aan de multimediale kennismaatschappij.

Alles wordt digitaal De digitalisering is al enkele jaren aan een opmars bezig. Denk maar aan het succes van de digitale fotografie. De volgende jaren zal deze trend nog toenemen. Het duurt niet lang meer of de digitale technologie heeft de huiskamer veroverd. Tegen 2008 zal een groot deel van de consumenten thuis gebruikmaken van digitale technologie voor communicatie, informatie, ontspanning en voor financiële en andere transacties. Ook zullen binnen enkele jaren de televisie, de computer, de telefoon en andere elektronische toestellen flink naar elkaar opgeschoven zijn. Uiteindelijk zal een alles integrerend toestel of een netwerk toegang geven tot het merendeel van de media en van de communicatiemiddelen. Het wordt zelfs mogelijk om de bewaking van het huis via een geïntegreerd thuisnetwerk te regelen. Telenet is als één van de grootste leveranciers van breedbandkabel klaar voor deze toekomstige ontwikkelingen. Telenet biedt via één enkele kabel nu al de zogenaamde ‘triple-playdienst’ aan: zowel telefonie als internet als televisie. Met telefonie via het internet (VoIP, Voice over Internet Protocol) en interactieve digitale televisie (iDTV) is deze ‘triple-playdienst’ volledig digitaal.

Het begin van een nieuw tijdperk 07

Overal en permanent verbonden Het European Information Technology Observatory (EITO) ziet naast de opkomst van de digitale woning nog twee andere grote evoluties. Door de verregaande digitalisering zullen de meeste mediadragers van vandaag, zoals de dvd en de foto- en filmpellicule, verdwijnen. Het EITO verwacht dat deze evolutie al tegen 2010 grotendeels voltrokken zal zijn. We zien bijvoorbeeld nu al dat heel wat mensen muziek ophalen (downloaden) in onlinewinkels in plaats van muziek op compact disc aan te schaffen. Verder wordt verwacht dat individuen permanent in verbinding zullen staan met netwerken, bijvoorbeeld van hun bedrijf. Verbindingen worden in toenemende mate draadloos, zowel thuis als elders. Telenet heeft bijvoorbeeld nu al meer dan 250 hotspots – verspreid over het hele land – voor draadloze breedbandverbindingen buitenshuis. Verwacht wordt dat in 2005 het aantal hotspots zal oplopen tot 1.000. Wij geloven dat deze hotspots onder meer kunnen bijdragen tot een verbetering van de mobiliteit. In de toekomst zullen consumenten automatisch kunnen overschakelen tussen hun draadloze thuisnetwerk en het draadloze netwerk buitenshuis. Ze zullen alle toepassingen overal kunnen gebruiken, op een intuïtieve manier.

Gebruikers verwachten alsmaar meer In de jaren negentig keken mensen nog naar videofilmpjes in postzegelformaat op de computer. Om die filmpjes al tijdens binnenhalen te bekijken, volstond een verbinding met een snelheid van minder dan 100 kpbs (kilobytes per seconde). Vandaag is streaming video van tv- en dvd-kwaliteit mogelijk, dankzij de huidige beschikbare bandbreedtes van 4 en meer Mpbs (megabytes per seconde). De ontwikkelingen in de interactieve digitale technologie gaan ondertussen verder en doen de vraag naar capaciteit nog stijgen. In 2009 zal streaming High Definition Television (HDTV) een feit zijn, een toepassing waarvoor meer dan 10 Mpbs nodig is. Ook gaat in de toekomst het rechtstreeks uitwisselen van zware bestanden tussen personal computers (P2P filesharing) een enorme vlucht nemen. Verwacht wordt dat hiervoor tegen 2020 verbindingen met een snelheid van 100 Mpbs vereist zijn. Het netwerk van Telenet kan deze stijgende capaciteitsvraag aan.


Een sterk kabelnetwerk Voor al deze nieuwe ontwikkelingen is bandbreedte van hoge kwaliteit vereist. Vooral het samengaan van de digitale spraak-, beeld-, data- en internettechnologieën zal de groei aanwakkeren. Videotelefonie, camerabeveiliging via het internet, 'zorg op afstand' en bellen via de computer of e-mailen via de televisie zijn maar een paar voorbeelden van de mogelijkheden die in dit verband op het punt staan door te breken. Het kabelnetwerk van Telenet, dat nagenoeg heel Vlaanderen dekt en dat tot de modernste van Europa behoort, kan aan de breedbandbehoefte voor deze toepassingen ruimschoots voldoen. Volgens het EITO zal de internetbreedbandbehoefte naargelang van het type gebruiker in 2008 tussen 2,1 en 13 Mbps (megabits per seconde) liggen. Het huidige Telenet ExpressNet voor supersnel internet biedt nu al een capaciteit van 10 Mbps, maar de totale bandbreedte van het Telenet-netwerk kan groeien tot 100 Mbps. Dat volstaat voor telefonie, internet, radio en televisie van hoge kwaliteit voor alle klanten.

“De prijs van de decoder voor iDTV bedraagt ongeveer 20 procent van de prijs van een computer.”

iDTV = interactieve digitale televisie iDTV of interactieve digitale televisie speelt een sleutelrol in de ontwikkeling naar een digitaal en interactief tijdperk. Waarom? In de eerste plaats is het een heel toegankelijk medium met een lage drempel. Iedereen kan iDTV gebruiken en er gemakkelijk mee omgaan. Bovendien zijn de instapkosten laag. Het enige wat de televisiekijker nodig heeft, is een digitale decoder tussen zijn huidige tv en de kabel. De prijs van zo’n decoder bedraagt ongeveer 20 procent van de prijs van een computer. Er is dus nauwelijks een financiële drempel. De iDTV-gebruiker krijgt daarnaast, net als de computergebruiker, toegang tot elektronische diensten en informatie van uiteenlopende aard. Hij kan de openingsuren van het gemeentehuis opvragen, vacatures uitpluizen, toeristische informatie raadplegen, concerttickets bestellen, een overschrijving doen, een smsje versturen … Enerzijds bouwt iDTV verder op de populairste, invloedrijkste en meest verspreide mediatechnologie van de twintigste eeuw, de televisie, maar dan in digitale vorm. Anderzijds combineert iDTV televisie met interactieve technologie en communicatietechnologie. Via eenvoudige menu's in de eigen taal kan de gebruiker programma's bekijken, maar ook communiceren, bankieren,


televoten, spelletjes spelen, leren, documenten bij de overheid aanvragen, shoppen, een film 'huren' en nog veel meer. In de toekomst zal de hoeveelheid digitale en interactieve toepassingen alleen maar toenemen.

Mensen die geen computer hebben, springen vlot om met iDTV, zo blijkt uit testonderzoeken. Alles verloopt via de kabel, de afstandsbediening van de tv en eventueel een draadloos toetsenbord.

Bereikbaar voor iedereen Veel van wat iDTV kan, was tot voor kort enkel via het internet mogelijk. Maar, slechts 40 procent van de Belgische gezinnen heeft internet in huis. De televisie is bij 97,7 procent van de bevolking ingeburgerd. iDTV kan dan ook de digitale kloof overbruggen, vooral omdat het medium gebruiksvriendelijk en goedkoop is.

iDTV is ook heel betaalbaar. De consument kan zijn televisietoestel behouden en hoeft enkel een digitale decoder aan te schaffen. In nieuwe tv-toestellen zal de digitale decoder ingebouwd worden; er is dan geen extra apparatuur meer nodig.

Een samenspel van vele partners Telenet is klaar voor de distributie van interactieve en digitale inhoud. We maken zelf geen tv-programma's en Telenet is geen televisiezender. Wel ondersteunen we omroepen, productiehuizen, overheden, adverteerders en andere bedrijven met onze technische ervaring en marktkennis. Ook nemen we de rol van distributeur op ons.


Europees en internationaal Het iDTV-platform is toegankelijk voor iedereen: voor alle omroepen, voor andere organisaties en voor de overheden. Via dit platform, gebaseerd op Europese en internationale standaarden, kunnen we voor een betaalbare prijs hoogwaardige iDTV in elke Vlaamse huiskamer brengen. Het iDTV-platform van Telenet is gebaseerd op de open Europese standaarden DVB (Digital Video Broadcasting) en MHP (Multimedia Home Platform). DVB is de norm voor het doorsturen van tv-signalen, MHP de norm voor interactieve uitwisseling van gegevens. Voor de omzetting van analoge in digitale signalen en compressie (samendrukking) van deze digitale signalen gebruikt DVB de internationale norm MPEG-2. Deze standaardtechnologieën werden onder meer met succes toegepast op de Italiaanse zenders RAI en Mediaset en op het Duitse ARD, ZDF en RTL. Meer informatie vindt u op www.dvb.org, www.mhp.org en www.chiariglione.org/mpeg.

Een gemakkelijk medium iDTV is een gemakkelijk medium om veel inhoud en inhoud van hoge kwaliteit te verspreiden. De ontwikkeling van een informatieve iDTV-toepassing is ook helemaal niet duur. Het kan al voor minder dan 5.000 euro. Wie nu al een web- of databanktoepassing heeft, kan die snel en makkelijk voor iDTV geschikt maken. De Vlaamse overheid heeft bijvoorbeeld een centrale databank met gemeentelijke informatie van een iDTV-interface voorzien.


Van analoog naar digitaal

Overschakelen is eenvoudig

Tot nu toe werden televisie en radio

Het enige wat de gebruiker nodig heeft

“Ik zit liever voor mijn tv dan voor mijn

analoog uitgezonden. Sinds kort is er ook

om de digitale kanalen te ontvangen, is

computer. Op tv zie ik beter wat ik

digitale radio. En binnenkort komt digitale

een settopbox, ook wel decoder genoemd.

allemaal kan doen. Op computer is het

televisie op de markt.

Dankzij die settopbox kan elk tv-toestel

allemaal met kleine lettertjes en meestal

iDTV ontvangen. Voor een vijfde van de

in het Engels.

Een analoge tv-uitzending neemt relatief

prijs van een computer heb je al zo’n set-

Bij iDTV is alles in het Nederlands.”

veel kabelbandbreedte in beslag. Het hui-

topbox. Zenders instellen gaat met zo’n

Robert Thilt, iDTV-testgebruiker

dige aanbod van een dertigtal zenders kan

toestel heel gemakkelijk.

dan ook niet verder uitgebreid worden. De kabel is door de huidige zenders helemaal in beslag genomen. Voor de lancering van iDTV maken we een beperkte ruimte vrij op de kabel. Die kunnen we dan benutten voor digitale kanalen, die veel minder bandbreedte nodig hebben. Een aantal analoge zenders zal digitaal worden. Er zal dus een verschuiving plaatsvinden. Bovendien komen er een aantal digitale kanalen en diensten bij. Het voordeel van die digitale kanalen is ondermeer dat ze van hogere beelden geluidskwaliteit zijn.

13

2 iDTV en de samenleving


De televisie van de toekomst iDTV verandert de communicatie tussen burgers, omroepen, overheden en bedrijven. De burger staat centraal. Hij kan actief reageren en bepaalt zelf wanneer hij welk programma wil zien.

iDTV en de kijker Kijken naar wat je wil, wanneer je wil Mensen van vandaag willen zelf bepalen wanneer ze televisiekijken en naar welke programma’s ze kijken. Bij analoge televisie liggen het zenderaanbod en de programmatie van de zenders min of meer vast. Met iDTV daarentegen krijgt de kijker, naast het traditionele tv-aanbod ook een tv-theek waarin hij zelf per zender een aantal tv-programma's kan bekijken wanneer hij wil en zo dikwijls hij dat wil. Voor de tv-zenders is het een interessante testomgeving om aan de weet te komen of een tv-programma zal aanslaan bij het publiek. Een veilige omgeving iDTV geeft de gebruiker controle over zijn tv-ervaring en zijn tv-budget. Dit gebeurt via persoonlijke pincodes. Daarmee kan bijvoorbeeld het aanbod erotische films afgesloten worden voor kinderen. Elk gezinslid krijgt zijn eigen pincode. Ouders kunnen de toegang tot kanalen, programma's en diensten haarfijn regelen. Ze kunnen bijvoorbeeld films

iDTV en de samenleving 15

uit de categorie ‘16+’ enkel via hun eigen pincode toelaten. Diensten waarvoor betaald moet worden, kunnen volledig geblokkeerd worden. Het is ook mogelijk om aan een bepaalde pincode een bepaald maandelijks budget te koppelen. Op die manier vermijdt de gebruiker hoogoplopende rekeningen. Bescherming van de consument en de promotie van gezins- en kindvriendelijke televisie sluiten aan bij de waarden en de missie van Telenet.

De 4 grootste troeven van iDTV 1. Betere beelden geluidskwaliteit De beelden geluidskwaliteit van iDTV zijn afgestemd op de nieuwste generatie audiovisuele technologie. iDTV haalt het maximum uit plasma- en lcd-schermen en uit thuisbioscoopapparatuur met Dolby Surround-geluid. 2. Meer controle en comfort iDTV geeft de consument meer controle. Hij bepaalt zelf zijn televisieavond. Hij bekijkt wat hij wil, wanneer hij wil. Films en tv-programma's kunnen door de kijker via de afstandsbediening opgehaald worden. Een digitale recorder maakt het opnemen van programma's heel eenvoudig.

Nieuwe toepassingen In de toekomst zullen tal van nieuwe mogelijkheden iDTV nog interessanter maken. Denk bijvoorbeeld aan een 'tv-monnee' waarmee de consument betalingen kan verrichten of een bepaald budget voor films op aanvraag kan opladen. Of denk aan een uitbreiding van de settopbox met een smartcardlezer voor het gebruik van de elektronische identiteitskaart, de sis-kaart of een andere chipkaart.

3. Meer keuze iDTV geeft de kijker een basispakket kanalen. Dat kan hij aanvullen met kanalen die passen bij zijn interesse en smaak. 4. Interactiviteit Dankzij iDTV kan de kijker deelnemen aan televisieprogramma’s, informatie opvragen bij de overheid en e-mailen, sms’en en chatten. De iDTV-gebruiker kan ook elektronisch bankieren, de Gouden Gids raadplegen, winkelen en een job zoeken via de tv. De interactieve mogelijkheden zijn eindeloos.


Wat krijgt de kijker op het scherm? Met iDTV kan je interactief deelnemen aan programma’s, naar je favoriete soaps kijken wanneer het je uitkomt, e-mailen naar vrienden en familie, informatie opvragen, programma’s en films aanvragen, en nog veel meer. Interactieve tv-programma's Tot nu toe konden kijkers al in beperkte mate deelnemen aan een programma, bijvoorbeeld door een sms'je te sturen om voor een favoriete kandidaat in een liedjeswedstrijd te stemmen. Maar bij iDTV is er meer interactie en gebeurt alles via de afstandsbediening van het televisietoestel. Kijkers kunnen in real time deelnemen aan een quiz, meestemmen in een debatprogramma of commentaar leveren op een videoclip.

Verrijkte tv-programma's Sommige iDTV-programma's zijn 'verrijkt' met extra inhoud. Zo kunnen soapliefhebbers extra informatie opvragen over hun favoriete acteur of actrice en kan de nieuwsliefhebber achtergrondinformatie over de actualiteit raadplegen. Het is ook mogelijk om programma's met commerciële inhoud te verrijken, bijvoorbeeld een kookprogramma met informatie over de producten die erin gebruikt worden.

De Elektronische Programma Gids (EPG) De Elektronische Programma Gids is het hart van iDTV. Het is een gids op het tv-scherm met alle zenders en per zender een overzicht van de programma's. De gele horizontale lijn is de nu-indicator. De streep geeft aan welke programma's op het moment van raadpleging lopen. Als een programma uitloopt, schuiven de programmablokjes van de EPG gewoon op. En heel handig: je kan je laten verwittigen wanneer een programma op een andere zender begint. Zo kan je rustig naar het nieuws kijken op de ene omroep en direct overschakelen naar de andere als daar de film begint die je niet wilt missen.


Nieuwe en extra tv-kanalen Zonder digitalisering kan het courante standaardpakket van 33 kanalen niet meer groeien. De digitalisering schept ruimte, want in de plaats van één analoog kanaal kunnen ongeveer 8 digitale kanalen komen. Concreet betekent dit dat het totale aanbod met een honderdtal nieuwe zenders en diensten kan uitgebreid worden. Naast het standaardzenderaanbod kan de kijker voor betaalkanalen kiezen die aansluiten bij zijn interesses. Het gaat om kanalen met nieuws, lifestyle-informatie, films, sport, tekenfilms, soaps, kookprogramma's en meer. In de toekomst zal het aantal gespecialiseerde zenders ongetwijfeld toenemen. Met de uitgebreide archieven van de bestaande zenders kan een interessant nieuw aanbod gecreëerd worden. Denk bijvoorbeeld aan een kanaal met het nieuwsarchief van de laatste 20 jaar. Of een kanaal met oude Vlaamse series of kinderprogramma’s.

Interactieve diensten Het internet heeft heel wat interactieve diensten doen ontstaan, zoals e-banking en e-shopping. iDTV brengt deze diensten nu binnen het bereik van elke tvgebruiker. Het aanbod is niet zo uitgebreid als op het internet, maar wel veel toegankelijker. Alle diensten zijn in het Nederlands en gericht op wat het Vlaamse publiek interesseert. Nuttige informatie dus, mooi, laagdrempelig en kijkervriendelijk gebracht.

Naar de film … bij je thuis Een iDTV-gebruiker kan via zijn televisietoestel een film bestellen en onmiddellijk binnenhalen (downloaden) van de iDTVserver. Hij hoeft dus niet meer naar de videotheek. In het filmaanbod, dat voortdurend wordt aangevuld en hernieuwd, kan je makkelijk zoeken. Het is ingedeeld in genres, met voor elk wat wils, van actie en komedie tot romantiek en drama. Van elke film krijgt de kijker een samenvatting en de prijs te zien. Om de film op te halen hoeft hij enkel zijn persoonlijke pincode in te voeren. Hij heeft de film dan gedurende 24 uur ter beschikking. De kijker bepaalt wanneer de film start en kan de film in die 24 uur zo vaak bekijken als hij wil. Terugspoelen en pauzeren zijn natuurlijk mogelijk.


“Het heeft mijn leven vergemakkelijkt. Ik kan nu kijken naar wat ik wil, wanneer ik wil.” Thiery Sévy, iDTV-testgebruiker

Televisie-op-aanvraag De iDTV-gebruiker kan programma's die hij gemist heeft, opvragen in de tv-theek. De programma's worden dan naar zijn tv-toestel gezonden, net als bij film-op-aanvraag. In tegenstelling tot gewone programma's die volgens het bekende broadcastsysteem naar iedereen worden gestuurd, worden de signalen van een film of een tv-programma op aanvraag naar een individuele tvkijker verzonden. De kijker betaalt per film of tv-programma een klein bedrag. De persoonlijke pincode voorkomt dat misbruik wordt gemaakt van deze betaaldiensten.

Communicatie De iDTV-gebruiker kan mailen, sms'en en chatten via zijn tv. Die mogelijkheden blijken vooral aan te slaan bij nietinternetgebruikers. Uit het testproject Vlaanderen Interactief bleek dat 92 procent van de iDTV-gebruikers zonder computer de televisie gebruikte om te e-mailen. Berichtjes schrijven kan via de afstandsbediening of met een draadloos toetsenbord. Er kunnen met de berichten ook foto's en tv-wenskaarten worden meegestuurd. Die kunnen bij de ontvanger meteen op het tvscherm bekeken worden.

Meespelen met een tv-quiz: hoe doe je dat? • Er verschijnt een rode knop op het tv-scherm van de kijker. De kijker weet nu dat hij kan meespelen. • Drukt de kijker via de afstandsbediening op de knop, dan kan hij de quizvraag beantwoorden. • Hij krijgt bijvoorbeeld een meerkeuzevraag te zien. • Hij maakt via de pijltjestoetsen op de afstandsbediening zijn keuze. • Hij bevestigt zijn keuze door op OK te klikken. Het antwoord wordt onmiddellijk geregistreerd.


iDTV en de overheid De alternatieve toegang tot de informatiemaatschappij Vanwege de technische en financiële drempel zetten veel mensen de stap met de computer naar het internet niet. Dat heeft ernstige maatschappelijke gevolgen. We zien het ontstaan van een duale kennismaatschappij: een kloof tussen zij die meekunnen met de multimediale kennismaatschappij en zij die niet meekunnen. iDTV kan deze kloof dichten omdat het, in tegenstelling tot de computer, een eenvoudig en heel toegankelijk medium is. De basistechnologie (kabeltelevisie) is bovendien al in 97 procent van de Vlaamse gezinnen aanwezig. Overheid en burger vinden elkaar iDTV bereikt bevolkingsgroepen die momenteel niet meezijn met de informatiemaatschappij. In het proefproject Vlaanderen Interactief consulteerde 86 procent van de testgezinnen overheidsdiensten via iDTV. 90 procent van de gezinnen zonder computer en de gezinnen met computer maar zonder internet maakten van de diensten gebruik. Er is vooral belangstelling voor praktische, gewone informatie. De overheid kan die informatie op een eenvoudige manier via de televisie aanbieden: de afvalkalender, de openingsuren van diensten, telefoonnummers, ...

Een platform voor uiteenlopende informatie Informatie die nu al op internet staat, kan snel en goedkoop voor iDTV geschikt worden gemaakt. Tijdens het proefproject Vlaanderen Interactief, bijvoorbeeld, gaf de Vlaamse Infolijn toegang tot een uitgebreide databank met informatie over afstandsonderwijs, afvalpreventie, bouwvergunningen, gezondheid en meer. Het hele jobaanbod uit de WIS-computer van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) kwam op het scherm. Een groot pluspunt van e-government via iDTV: de burger hoeft geen rekening meer te houden met de openingsuren van overheidsdiensten.


iDTV, de bedrijfswereld en de reclamewereld Uit studiewerk van Telenet en de Vlaamse omroepen blijkt dat iDTV een aantal positieve economische ontwikkelingen met zich zal meebrengen. Door zich als voorloper inzake iDTV op te stellen, schept Vlaanderen werkgelegenheid en groeikansen. Volgens een rapport van McKinsey zal iDTV voor zo’n 3.000 nieuwe banen zorgen.

Nieuwe commerciële diensten iDTV kan commerciële diensten koppelen aan televisieprogramma's. Zo kan de kijker tijdens een kookprogramma het nieuwste kookboek van de televisiekok bestellen. Tijdens een reisprogramma over Canada kan hij een veertiendaagse rondreis in dat land boeken, … Bedrijven kunnen zelfs hun hele productcatalogus ter beschikking stellen. Verder kan de kijker vanuit zijn zetel bankieren. Hij kan niet alleen de stand van zijn rekening bekijken maar ook overschrijvingen doen. Gebruikers vinden commerciële diensten via iDTV interessant om ideeën op te doen en prijsindicaties te krijgen. Ze hoeven zich niet meer te verplaatsen, kunnen sneller iets regelen en hebben daar geen computer voor nodig. Hotels en ziekenhuizen bieden met iDTV op de kamer meer comfort.

Nieuwe inkomsten voor tv-zenders Voor televisiezenders betekent iDTV een nieuwe bron van inkomsten. Oude succesvolle series kunnen te gelde gemaakt worden via tv-op-aanvraag, waarbij de kijker betaalt per programma. Programma's kunnen uitgetest worden via 'televisie-op-aanvraag' in plaats van in prime time. In de tv-theek kan men nieuwe concepten uitproberen en via geavanceerde meetinstrumenten kan men nagaan of een nieuw programma zal aanslaan bij een groot publiek. Reportages van evenementen, die soms moeilijk in te passen zijn in het normale zendschema, kunnen met iDTV lang genoeg geprogrammeerd worden en zo toch het nodige aantal kijkers aantrekken. iDTV biedt ook extra mogelijkheden om kijkers te binden. Met interactieve programma's wordt het makkelijker om een gemeenschapsgevoel te creëren bij de kijkers. De interactie gebeurt rechtstreeks via het tv-scherm.


Voordelen voor de technologieen distributiesector iDTV is een nieuwe technologie met veel toekomst. Naast de onmiddellijke effecten voor televisiezenders en programmamakers zal iDTV ongetwijfeld ook gunstige economische gevolgen hebben voor de technologiesector. iDTV vergt immers investeringen in netwerken, hard- en software.

Ook productiehuizen plukken de vruchten Uiteraard zijn ook de productiehuizen gebaat bij een televisiemarkt die meer inkomsten aantrekt. Het is immers te verwachten dat een deel van die extra inkomsten voor de televisiezenders in de vorm van meer en/of duurdere opdrachten terecht zullen komen bij de productiehuizen.

Ook de distributiesector doet zijn voordeel. Nu de gsm-markt in Vlaanderen haar hoogtepunt heeft bereikt, is de verkoop van iDTV-formules een welkome aanvulling op de activiteiten van verdelers.

Omdat er meer aanbodruimte zal zijn, zullen productiehuizen meer opdrachten krijgen. Interactieve producties houden een meerwaarde in.

Nieuwe vormen van reclame iDTV luidt een nieuw tijdperk voor reclamemakers in. Verwacht wordt ook dat iDTV het aandeel van de televisiereclame in de totale reclamemarkt zal vergroten. iDTV biedt adverteerders de mogelijkheid om de consument op een meer doelgerichte en efficiënte manier te bereiken. De boodschap is niet langer éénrichtingsverkeer en hoeft niet langer in 30 seconden geperst te worden. De kijker kan extra informatie aanvragen via een interactief menu. Hij kan bijvoorbeeld bij een touroperator filmpjes over een bestemming of een hotel bekijken. En hij kan rechtstreeks reageren: een product bestellen, een catalogus aanvragen, een reis boeken, een vraag stellen, … De kijker wordt meer betrokken bij de reclame, waardoor de effectiviteit ervan stijgt.

23

3 Vlaanderen Interactief Naar een digitale, interactieve samenleving

24 Vlaanderen interactief

De eerste ervaringen In 2003 en 2004 werd iDTV getest, onder meer bij een driehonderdtal gezinnen uit Mortsel, Mechelen, Hasselt en Leuven die representatief zijn voor tv-kijkend Vlaanderen. Dit proefproject kreeg de naam Vlaanderen Interactief.

Een gezamenlijk initiatief Vlaanderen Interactief was een gezamenlijk initiatief van de kabelmaatschappijen Telenet en Interkabel en de omroepen VRT, VTM (VMMa) en VT4. Ook de Vlaamse overheid en het Instituut voor Wetenschappelijk en Technologisch Onderzoek waren erbij betrokken en steunden voluit dit unieke project. Unieke samenwerking Het samenwerkingsmodel dat voor dit project ontwikkeld werd, is uniek in de wereld. Uniek, omdat er een duidelijke rolverdeling bestond tussen Telenet en Interkabel enerzijds en de omroepen en de overheid anderzijds. In dit model traden de kabelmaatschappijen enkel op als distributeur en dienstverlener. De inhoud kwam van de omroepen, die interactieve programma's aanboden, televisieop-aanvraag realiseerden en andere verrijkte inhoud ontwikkelden. Ook de Vlaamse overheid bood uitgebreide inhoud aan. Uitgebreide tests In het proefproject, dat liep in 2004, werden de verschillende mogelijkheden getest, zoals e-mail, spelletjes, communicatie met het gemeentebestuur en film-op-aanvraag. Telenet ontwikkelde 19 interactieve toepassingen, waaronder de Elektronische Programma Gids en een toepassing om e-mails te sturen. Ook voor chatten werd een toepassing ontwikkeld. Verder maakte Telenet een systeem om te bladeren in informatie op het televisiescherm en een toepassing voor film-op-aanvraag.

Vlaanderen interactief 25

• Er werden verschillende diensten van de overheid aangeboden (e-government): voor de Vlaamse Infolijn, de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB), Toerisme Vlaanderen, de vervoersmaatschappij De Lijn en de gemeenten. Deze pagina's werden door 86 procent van de testgebruikers minstens één keer bezocht: dat waren vooral mensen zonder computer, zonder internet of met enkel inbelinternet. Er was hoofdzakelijk belangstelling voor culturele activiteiten, praktische zaken en het aanvragen van documenten.

• De omroepen ontwikkelden digitale teletekst en interactieve livetoepassingen. VT4 zond een interactieve toepassing uit bij Expeditie Robinson, met toegang tot twee korte filmpjes. Bij de docusoap Peking Express van VT4 konden kijkers extra informatie opvragen. VRT liet iDTV-testkijkers deelnemen aan het verkiezingsprogramma Doe de stemtest en bracht Digitale teletekst in de woonkamer. Bij VTM kon de kijker deelnemen aan de quiz Safe en stemmen voor een kandidaat in het liedjesprogramma Idool 2004.

• Commerciële toepassingen kwamen van Cash!, Connections, Dexia, Easy Immo, Electrabel, Extrafilm, Gouden Gids, Horoscoop.be, Humo, Libelle, Nationale Loterij, Neckermann Reizen, Neckermann Shopping, Reiswijzernet, Stella Music, StoneGames, VAB, WeerID en Xquis. Deze bedrijven lieten de gebruiker met verschillende mogelijkheden van iDTV kennismaken: van elektronisch bankieren en reistickets boeken tot digitale fotoprints bestellen.

26 Vlaanderen interactief

Positief onthaald Vlaanderen Interactief wilde onder meer de behoeften en de reacties van Vlaamse gezinnen onderzoeken en de ontwikkeling van iDTV voorbereiden. Verschillende universiteiten, onderzoeksbureaus en andere organisaties waren hierbij betrokken. Uit het proefproject blijkt dat niet alleen jonge mensen enthousiast zijn maar ook senioren. iDTV is een heel toegankelijk medium voor alle bevolkingsgroepen, zo blijkt. Mensen die bang zijn van de computer gebruiken vlot iDTV. Sommige gebruikers moeten even wennen maar vinden het gebruikscomfort hoog.

Enkele resultaten • 90 procent is tevreden, heel tevreden of uiterst tevreden. • 90 procent zou de technologie aanbevelen aan vrienden en familie. • 89 procent van de testklanten overweegt iDTV in huis te halen.

“Je hebt veel meer kanalen om naar te kijken.” Kathleen

Vlaanderen interactief 27

Enkele uitspraken van ons testpubliek

Zaterdag, filmdag “Wij vinden het heel handig dat we films kunnen bekijken wanneer het ons uitkomt. Je kunt heel makkelijk kiezen uit de titels die beschikbaar zijn in de tv-theek. We hebben keuze uit maar liefst vier filmzenders. Zaterdagavond is daardoor zowat onze vaste filmavond geworden. Wat ook opvalt: de fenomenale beeldkwaliteit! Verbazend trouwens, hoe snel je went aan digitale televisie.” Maarten (26) en Ilse (25) uit Hasselt

Beter plannen met iDTV “Als ik thuiskom, zie ik graag het nieuws van 19 uur, maar op dat moment kijken de kinderen nog naar Ketnet. Vroeger keek ik dan maar naar het nieuws van 20 uur. Met iDTV kan ik het nieuws van 19 uur gewoon iets later opvragen. We kunnen ook op zaterdagmiddag van ‘Witse’ of ‘Baantjer’ genieten als we dat willen. We kunnen ons gezinsleven dus beter plannen en er zijn geen conflicten meer over wie welk programma mag zien.” Luk (veertiger)

Geen technische knobbel nodig “Ik wou al langer e-mails schrijven, maar die kleine lettertjes op een computerscherm en het gebruik van al dat Engels hielden me tegen. Dankzij de interactieve digitale televisie kan ik nu berichten sturen naar mijn vriendin in Amsterdam.” Victorine (68)

Kijken wanneer je wil “Het komt erop neer dat je geen videotoestel meer nodig hebt. De televisiezenders plaatsen hun uitzendingen in een soort van archief. Op die manier kun je programma’s bekijken wanneer het je uitkomt.” Arlette (54)

29

4 Telenet in Vlaanderen


Een bedrijf in volle ontwikkeling Telenet is een autonoom bedrijf dat zijn positie in de communicatiesector de afgelopen jaren op alle vlakken beduidend heeft versterkt. De omzet bedroeg in 2004 681 miljoen euro. Op het eind van 2004 telde Telenet 315.000 klanten voor telefonie, 550.000 voor breedbandinternet, 1,6 miljoen voor analoge televisie en 140.000 voor premiumtelevisie (CANAL+). De bedrijfsdivisie van Telenet, Telenet Solutions, is in heel België en Luxemburg actief en telt onder haar klanten zowel kmo’s als grote bedrijven als ziekenhuizen als overheden. Telenet biedt nu via één netwerk een volledige ‘triple-playdienst’ aan met telefonie, internet en televisie. Alle toekomstige multimediale ontwikkelingen, zoals videotelefonie en bellen via de computer, kunnen via het Telenet-netwerk op een eenvoudige manier tot bij de gebruiker worden gebracht.

Gezonde tv-ambities Op het vlak van televisie heeft Telenet in korte tijd een hele weg afgelegd. In 2002 nam Telenet de kabelactiviteiten van de gemengde intercommunales over. Die werden ondergebracht in een apart filiaal, MixtICS. Via MixtICS heeft Telenet het grootste deel van de Vlaamse kabeltelevisiemarkt in handen. Met het oog op de ontwikkeling van iDTV investeerde Telenet in de overname van CANAL+ Vlaanderen en ontwikkelde het schermvullende computertelevisie, PCTV. Omdat Telenet zich wil concentreren op zijn rol als distributeur gaat het de rechten en de kanalen van CANAL+ doorverkopen aan de VMMa. Telenet heeft zelf geen ambities als producent maar wil programmamakers en televisiezenders helpen. Dat doet het bedrijf door technische expertise te leveren of door het integreren van programma's met andere diensten zoals SMS. Deze dienstverlening en de distributie van inhoud zijn de kernactiviteiten van Telenet. Voor de distributie beschikt Telenet over een krachtig en modern netwerk. Via dat netwerk wordt een ‘triple-playdienst’ aangeboden met zowel breedbandinternet als telefonie als televisie.

Een stevige basis en ervaring Telenet heeft niet alleen de technologie en marktkennis voor iDTV in huis maar bezit ook de financiële, commerciële en organisatorische slagkracht om het iDTVplatform te dragen. We hebben bovendien ruime ervaring met de uitbouw van een ondersteunende organisatie. Telenet neemt taken als de beveiliging van het netwerk, de bescherming van de eindgebruiker en de kostenbeheersing op zich. Zo kunnen de productiehuizen en televisiezenders zich concentreren op datgene waar ze goed in zijn: het maken van televisie voor het Vlaamse publiek.

Telenet in Vlaanderen 31

De huidige Telenet-diensten op de kabel (maart 2005) • Televisie 1.600.000 klanten • Premiumtelevisie 140.000 klanten • Radio 1.600.000 klanten • Telefonie 315.000 klanten • Internet 550.000 klanten

De omzet van Telenet De omzet (in de grafiek uitgedrukt in miljoen euro) steeg in 2004 in alle marktsegmenten.

Een uitgebalaneerde omzetverdeling Totale omzet in 2004: 681,1 miljoen euro

De aandeelhouders van Telenet


Het Telenet-marktaandeel

Op de internetmarkt blijft Telenet innoveren. Zo krijgen Telenet-klanten gratis Telenet Anti-Spam en Telenet Anti-Virus. Het zijn twee diensten die het internetgebruik veiliger en comfortabeler maken. Nieuwe klanten krijgen ook de kans om een gratis basisopleiding te volgen. Een opvallende trend: alsmaar meer senioren vinden de weg naar het internet. Zij gebruiken het net onder meer om contact te houden met de kinderen en kleinkinderen, om bankzaken te regelen zonder zich te verplaatsen, om een reis voor te bereiden of gewoon om iets bij te leren. Speciale opleidingen voor senioren nemen de drempelvrees weg en maken het internet toegankelijker.

Op de telefoniemarkt heeft Telenet met FreePhone een ijzersterk aanbod. Voor een bescheiden vast maandbedrag kunnen klanten onbeperkt bellen ’s avonds en in het weekend. Een aanbod dat veel succes geniet. Het aantal telefonieklanten is sinds de introductie van FreePhone spectaculair gestegen.

De markt voor analoge televisie is nagenoeg verzadigd. Maar interactieve digitale televisie opent nieuwe perspectieven. Interactieve digitale televisie betekent: meer programma’s en nieuwe mogelijkheden, zoals communicatie, interactie, en de vrijheid om te kijken wanneer je wil naar wat je wil.

“We hebben allemaal naar ‘Matroesjka’s’ gekeken, maar niet allemaal op hetzelfde uur.” Leona, iDTV-testgebruiker

Telenet in Vlaanderen 33

Wat doen gebruikers op het internet? We vroegen het hen zelf. De drie populairste activiteiten blijken ook via iDTV mogelijk te zijn.

34 Tien vragen

5. De tien meest gestelde vragen over interactieve digitale televisie Is Vlaanderen klaar voor iDTV? Ja. Vlaanderen beschikt over twee belangrijke troeven. Enerzijds zijn er televisiezenders van eigen bodem met een hoog marktaandeel die sterke inhoud kunnen leveren. Anderzijds brengt een wijdvertakt en aangepast kabelnetwerk die inhoud tot bij de mensen. 95 procent van de Vlamingen kijkt al televisie via de kabel, een absoluut wereldrecord.

Moet de kijker voor iDTV een nieuw tv-toestel aanschaffen? Nee. Omdat de meeste huidige tv-toestellen van het analoge type zijn, moet het digitale signaal van iDTV wel omgezet worden. Daarvoor heeft de kijker een digitale decoder of settopbox nodig. Binnenkort zullen er nieuwe tv-toestellen op de markt komen met een ingebouwde decoder of settopbox.

Is iDTV duur? De iDTV-gebruiker krijgt voor een scherpe prijs een interessant basisaanbod met programma's en diensten. De kijker kan dat aanbod verder uitbreiden, maar dat is niet verplicht. Hoeveel iemand precies betaalt, wordt bepaald door zijn eigen keuzes. De iDTV-kijker betaalt, behalve het ‘basispakket’, enkel wat hem werkelijk interesseert.

Is iDTV in Vlaanderen rendabel? Studiewerk wijst in positieve richting. De samenwerking tussen de verschillende actoren – kabelmaatschappij, televisiezenders, overheid – verhoogt de rentabiliteit.

Vervangt iDTV de computer met internetaansluiting? Neen, er blijven momenteel belangrijke verschillen tussen de televisie en de computer, zoals het schermformaat. De navigatie verloopt ook anders. iDTV werkt met een eenduidig en eenvoudig menusysteem in de eigen taal. De computerinterface is veel ingewikkelder en kan per computerprogramma sterk verschillen. Voor klassieke computertoepassingen als tekstverwerking en databanken is de televisie niet geschikt. Voor een gezellig filmavondje verzamelt het hele gezin dan weer voor de televisie.

Tien vragen 35

Is iDTV beveiligd tegen misbruik? Ja, op verschillende manieren. Diensten waarvoor betaald moet worden, zijn enkel toegankelijk via een persoonlijke en geheime pincode. Ook persoonlijke gegevens zijn beschermd. Aanbieders van iDTV-inhoud hebben – tenzij met toestemming van de gebruiker – geen toegang tot persoonlijke gegevens of tot gegevens over individueel kijkgedrag. Ook kan de gebruiker bepaalde programma’s vergrendelen, bijvoorbeeld zodat kinderen er niet naar kunnen kijken.

Kan de gebruiker e-mailen en chatten met iDTV? Ja, dat is mogelijk. E-mailen en chatten met iDTV is vergelijkbaar met e-mailen en chatten op de computer. Via de televisie kan zowel met andere iDTV-gebruikers als met computergebruikers gecommuniceerd worden.

Is overschakelen op iDTV verplicht? Neen, maar iDTV is wel de toekomst van televisie. In de loop van de volgende jaren zal de analoge televisie langzaam verdwijnen en plaats maken voor digitale televisie. De Europese Commissie stimuleert de overschakeling naar digitale televisie en verwacht dat die in alle lidstaten tegen uiterlijk 2012 een feit is. Voor België verwacht men dat de omschakeling al in 2010 rond zal zijn.

Hoe verloopt de omschakeling naar iDTV? De gebruiker heeft een aansluiting op de Telenet-kabel en een decoder (een settopbox) nodig. Hij kan de decoder zelf aansluiten en zelf instellen voor de ontvangst van digitale tv-kanalen. Om de aansluiting geschikt te maken voor interactieve toepassingen komt een Telenet-installateur langs.

Wat is de Elektronische Programma Gids (EPG)? De Elektronische Programma Gids is een tv-gids die de gebruiker op zijn scherm kan raadplegen. De gids geeft een overzicht van alle kanalen en alle zenders. Hij laat ook zien welke programma’s op een bepaald ogenblik lopen en hoe lang ze al bezig zijn. Vanuit de gids kan onmiddellijk een programma opgestart worden. De Elektronische Programma Gids kan de gebruiker verwittigen wanneer een bepaald programma start.

36 Verklarende woordenlijst

6. Verklarende woordenlijst A analoog signaal Een analoog signaal is een elektrische golf. Tussen de zender en de ontvanger van het analoge signaal vervormt het signaal. Hierdoor neemt de ontvanger ruis en andere storingen waar. analoge televisie Bij analoge televisie worden beeld en geluid door middel van analoge signalen verzonden naar het televisietoestel. Eén beeld bestaat in Europa uit 625 lijnen, waarvan er 575 op het televisiescherm worden geprojecteerd en de overige worden gebruikt voor het doorzenden van onder andere teletekst. Elke seconde televisie bevat 25 beelden. Door de opbouw in lijnen flikkeren analoge televisiebeelden gemakkelijk. antispamsoftware Computerprogramma’s voor het opsporen en verwijderen van ongewenste e-mails, bijvoorbeeld met een ongewenste reclameboodschap (spam). Telenet stelt zo een programma gratis ter beschikking van zijn klanten. antivirussoftware Computerprogramma’s voor het opsporen en uitschakelen van computervirussen die de goede werking van de computer verstoren. Telenet stelt zo een programma gratis ter beschikking van zijn klanten.

B breedbandkabel Een kabel die geschikt is voor het verzenden van grote hoeveelheden informatie tegen hoge snelheid. broadcast on demand Het sturen op aanvraag van televisieuitzendingen naar individuele gebruikers.

C chatten ‘Babbelen’ via een tv- of computerscherm. Chatten is te vergelijken met telefoneren. Bij chatten gebruiken de gesprekspartners geen gesproken woorden maar wisselen ze korte tekstberichten met mekaar uit. Chatten kan dan ook met veel mensen tegelijkertijd in een zogenaamde chatbox op het internet. compact disc Een compacte schijf voor het bewaren van digitale informatie, zoals computerbestanden en digitale video- of fotobeelden. compressie Het verkleinen van de omvang van een digitaal bestand, bijvoorbeeld om het sneller te kunnen versturen. Compressie heeft soms kwaliteitsverlies tot gevolg.

Verklarende woordenlijst 37

computerinterface Computers ‘begrijpen’ alleen nullen en enen. Mensen ‘begrijpen’ woorden, beelden, … Computers en mensen kunnen dus niet rechtstreeks met elkaar communiceren, maar wel via een intermediair, een zogenaamde (computer)interface. Die zet de digitale data van de computer om naar bijvoorbeeld iets visueels dat door de gebruiker kan begrepen worden.

D decoder De ingang van het televisietoestel is analoog. De decoder is het toestel dat de digitale signalen van iDTV omzet in analoge signalen die door elk televisietoestel begrepen worden. Ook ‘settopbox’ genoemd. de Vlaamse Infolijn De informatiedienst van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. De dienst verschaft informatie over de overheid en stelt informatie die bij de overheid aanwezig is ter beschikking. U kunt de Vlaamse Infolijn bellen op het nummer 0800 30 201. U kunt ook surfen naar http://www.vlaanderen.be/infolijn. digitale kloof Het onderscheid tussen groepen mensen die vertrouwd zijn met de moderne informatie- en communicatietechnologie en groepen mensen die dat niet zijn.

digitale radio Radio waarbij het geluidssignaal digitaal van zender naar ontvanger wordt gezonden. De geluidskwaliteit is vergelijkbaar met die van een compact disc. Dolby Surround-geluid Dolby Surround is de norm voor surroundgeluid. Dit is geluid met een groter ruimtelijk effect dan gewoon stereogeluid. Via de twee stereokanalen verzendt men op gecodeerde wijze in feite 5 aparte geluidskanalen. Tot nu toe konden wij hiervan enkel genieten via een dvd-speler of home-entertainmentsysteem dat uitgerust is met 5 aparte luidsprekers. Dankzij de decoder of settopbox wordt dat ook mogelijk via uw televisietoestel. downloaden Het ophalen van digitale bestanden via een netwerk en het verzenden hiervan, bijvoorbeeld naar de decoder van het televisietoestel of naar de harde schijf van de computer. DVB Afkorting van ‘Digital Video Broadcasting’. DVB is een internationale norm voor het uitzenden van digitale programma’s (in de vorm van bits en bytes). DVB is ook de naam van de organisatie die deze norm ontwikkeld heeft. dvd Afkorting van ‘Digital Versatile Disc’. Een dvd ziet eruit als een audio-cd maar heeft een veel grotere opslagcapaciteit (4,7 GB). Daardoor is hij onder meer erg geschikt voor het opslaan van films.


duale kennismaatschappij Een op kennis en informatie gebaseerde maatschappij die uit twee geledingen bestaat: zij die met de technologie van die maatschappij goed overweg kunnen en zij die er niet of veel minder goed mee overweg kunnen.

E e-banking Elektronisch bankieren. Het uitvoeren van bankverrichtingen, zoals overschrijvingen, met de computer via het internet. e-government Het beleid van de overheid dat de communicatie en de interactie via elektronische weg tussen en met burgers en bedrijven stimuleert, en de toepassingen die in het kader van dat beleid ontwikkeld worden. Het doel is de klok rond toegang te verschaffen tot informatie van openbaar nut en administratieve en andere procedures te versnellen en te vereenvoudigen. EITO Afkorting van ‘European Information Technology Observatory’. EITO is een vooraanstaand Europees onderzoekscentrum in het domein van de informatie- en communicatietechnologie. elektronische identiteitskaart Een identiteitskaart met een elektronische chip waarop informatie over de burger kan bewaard worden. Via een speciaal leesapparaat kan men de informatie op de chip raadplegen.

Elektronische Programma Gids (EPG) De gids met de tv-programma’s van alle zenders. De gebruiker van iDTV kan deze gids op zijn televisiescherm raadplegen met zijn afstandsbediening. e-mail Verkorting van ‘electronic mail’ (elektronische post). Wordt uitgesproken als ‘iemeel’. Het versturen en ontvangen van elektronische geschreven berichten met een computer of ander toestel, bijvoorbeeld een gsm. e-shopping Winkelen met de computer via het internet.

G gemengde intercommunale Een vereniging van verschillende gemeenten die samen een beroep doen op een privé-partner. Oorspronkelijk werden gemengde intercommunales opgericht voor de distributie van aardgas en elektriciteit.

H HDTV Afkorting van ‘High-Definition Television’. Digitale televisie met ongeëvenaarde beelden geluidskwaliteit. Elk beeld bestaat uit 720 of 1080 lijnen.


hotspot Een plaats voor draadloze internettoegang. Op een hotspot bevindt zich een antennestation voor de draadloze uitwisseling van gegevens tussen de pc en het internet.

IWT Afkorting van 'Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen'. Het IWT is een organisatie die technologische innovatie stimuleert, onder meer door steun te verstrekken aan Vlaamse bedrijven en onderzoeksinstellingen.

I iDTV Afkorting van ‘interactieve digitale televisie’. iDTV is de nieuwe vorm van televisie, met meer kanalen, programma’s en films op aanvraag, extra diensten, extra informatie en de mogelijkheid om interactief te reageren op tv-programma’s. iDTV-interface De combinatie van scherm en afstandsbediening waarmee interactie tussen de gebruiker en de iDTV-diensten en -programma's tot stand wordt gebracht. inbelinternet Internet via de gewone vaste telefoonlijn. Om op het internet te raken, belt de computer van de gebruiker een telefoonnummer. in real time Onmiddellijk, zonder vertraging of uitstel.

K kbps Afkorting van ‘kilobits per seconde’. Drukt de snelheid uit waarmee gegevens via een netwerk verstuurd worden. Eén kilobit is 1.000 bits.

L LCD-scherm ‘Liquid Crystal Display’. Een plat beeldscherm met een rooster van miljoenen vloeibare kristallen (liquid crystals). De vloeibare kristallen worden door middel van elektrische stroom in verschillende standen gezet, waardoor zij het licht op verschillende manieren doorlaten. Hierdoor neemt de gebruiker verschillende kleuren en lichtintensiteiten waar. livetoepassing Een toepassing die rechtstreeks werkt, zonder uitstel in de tijd.


M Mbps Afkorting van ‘megabits per seconde’. Drukt de snelheid uit waarmee gegevens via een netwerk verstuurd worden. Eén megabit is 1.000 kilobits of 1 miljoen bits. McKinsey Internationaal consultingbureau. MHP Afkorting van ‘Multimedia Home Platform’. MHP is een internationale norm van DVB die bepaalt hoe iDTV-software en een iDTV-decoder met mekaar communiceren. MHP maakt het bijvoorbeeld mogelijk dat een omroep een meerkeuzevraag meestuurt naar de decoder waarop de gebruiker zijn keuze op het televisiescherm kan selecteren en terugzenden naar de omroep. MPEG-2 Internationale norm met technische specificaties voor de compressie, decompressie, verwerking, codering en decodering van beeld en geluid.

N navigeren ‘Surfen’ op het internet. ‘Navigeren’ is de typische benaming voor de manier waarop een gebruiker op het internet naar informatie op zoek gaat.

nu-indicator Een gele horizontale lijn in de Elektronische Programma Gids die aangeeft welke programma’s er op het moment van raadpleging lopen.

O onlinewinkel Een winkel op het internet.

P PCTV Radiokanalen, televisiekanalen en film- en televisieprogramma’s op aanvraag via de computer. pincode ‘Personal Identification Number’, een persoonlijke en geheime code waarmee de gebruiker zichzelf identificeert, bijvoorbeeld bij het gebruik van betaaldiensten zoals film-op-aanvraag. plasmascherm Een plat beeldscherm met een rooster van kleine gasbelletjes. Het toestel brengt een beeld tot stand door een elektrische stroom door de gasbelletjes te sturen, waardoor het gasmengsel in de belletjes zich omvormt tot plasma. Het plasma geeft een ultraviolette straling af en doet zo een kleurenbeeld ontstaan.


processor De centrale verwerkingseenheid, de ‘motor’, bijvoorbeeld in een computer of een decoder. provider Aanbieder, bijvoorbeeld van internettoegang. P2P filesharing (peer-to-peer filesharing) Het rechtstreeks uitwisselen van gegevens tussen twee computers (peers of 'gelijken'), zonder gebruik te maken van een server als tussenstation.

S seniorenopleiding Een opleiding voor senioren. Telenet heeft hiervoor speciaal een internetacademie opgericht.

site (of website) Een plaats op het internet met een eigen adres en een of meer webpagina’s met teksten, foto’s, muziek, geluid en/of film. Sommige websites passen hun informatie aan om ze via iDTV ter beschikking te stellen voor televisietoestellen. SMS Short Message Service. Sms'jes zijn korte berichten die je kan versturen en ontvangen met je gsm. smartcardlezer Een apparaatje voor het lezen van de informatie op kaarten met een magnetische strip of een chip, zoals een SIS-kaart of een bankkaart. software Programma’s die bepalen hoe een computer of een decoder bepaalde toepassingen uitvoert.

settopbox Zie ‘decoder’

streaming audio Het downloaden van audiobestanden (geluidsbestanden) terwijl je ze beluistert.

shoppen Winkelen

streaming video Het downloaden van videobestanden terwijl je ze bekijkt.

SIS-kaart Een kaart met een chip waarop zich elektronische informatie bevindt omtrent de sociale zekerheid van de kaarthouder. De houder gebruikt zijn kaart om gegevens door te geven aan derden, zoals apothekers, dokters, ziekenhuizen en andere instellingen van sociale zekerheid. ‘SIS’ is de afkorting van ‘Sociaal Informatie Systeem’.

surfen ‘Bladeren’ door webpagina's. Dit gebeurt met behulp van een speciaal computerprogramma, de webbrowser.


T telefonie via het internet Zie Voice over Internet Protocol Telenet ExpressNet Het nieuwe breedbandkabelnetwerk van Telenet. televoten Stemmen op afstand, bijvoorbeeld via de afstandsbediening van het televisietoestel. thuisnetwerk De verbinding van verschillende elektronische toestellen in huis, voor de uitwisseling van gegevens tussen die apparaten en/of voor communicatie. transactie Verrichting, bijvoorbeeld verkoop of aankoop. triple-playdienst Het leveren van televisie, internet en telefonie via hetzelfde netwerk door eenzelfde provider.

videotelefonie Telefonie waarbij de bellers elkaar ook op een videoschermpje zien. Voice over Internet Protocol (VoIP) Het gebruik van het internetprotocol voor telefonie. Het internetprotocol is een verzameling afspraken en specificaties in verband met communicatie tussen computers.

W Website Zie site WIS-computer van de VDAB Een computer aangesloten op het Werk Informatie Systeem, een centrale databank met jobaanbiedingen beheerd door de Vlaamse Dienst voor Beroepsopleiding en Arbeidsbemiddeling (VDAB).

Z V verrijkte inhoud Inhoud van een digitaal tv-programma. De gewone inhoud is verrijkt met extra inhoud in verband met het programma, die de iDTV-gebruiker apart kan opvragen.

zorg op afstand De levering van zorgdiensten, zoals medisch advies, via elektronische weg.

De 4 grootste troeven van iDTV 1. Betere beelden geluidskwaliteit De beelden geluidskwaliteit van iDTV zijn afgestemd op de nieuwste generatie audiovisuele technologie. iDTV haalt het maximum uit plasma- en lcd-schermen en uit thuisbioscoopapparatuur met Dolby Surround-geluid. 2. Meer controle en comfort iDTV geeft de consument meer controle. Hij bepaalt zelf zijn televisieavond. Hij bekijkt wat hij wil, wanneer hij wil. Films en tv-programma's kunnen door de kijker via de afstandsbediening opgehaald worden. Een digitale recorder maakt het opnemen van programma's heel eenvoudig. 3. Meer keuze iDTV geeft de kijker een basispakket kanalen. Dat kan hij aanvullen met kanalen die passen bij zijn interesse en smaak.

Interactieve digitale televisie in Vlaanderen Dit abc van iDTV verschaft u inzicht in de mogelijkheden van interactieve digitale televisie. Het laat u kennismaken met de iDTV-technologie en met de belangrijkste spelers in de wereld van iDTV. Deze uitgave is interessant voor politici, zakenmensen, adverteerders en voor iedereen die meer wil weten over de toekomst van televisie in Vlaanderen.

Telenet kan op ieder moment wijzigingen aanbrengen aan zijn producten en diensten en is niet verantwoordelijk voor vergissingen en fouten in deze brochure. Realisatie: Cypres

4. Interactiviteit Dankzij iDTV kan de kijker deelnemen aan televisieprogramma’s, informatie opvragen bij de overheid en e-mailen, sms’en en chatten. De iDTV-gebruiker kan ook elektronisch bankieren, de Gouden Gids raadplegen, winkelen en een job zoeken via de tv. De interactieve mogelijkheden zijn eindeloos.

“Interactieve digitale televisie is méér televisie. Je kan bovenop alle kanalen die je nu al hebt, nog extra zenders nemen. Wil je meer sport, dan kan dat. Ben je een filmfreak, dan voeg je gewoon extra filmkanalen aan je abonnement toe. Interactieve digitale televisie is televisie op maat.”

“De digitale kwaliteit maakt echt een verschil. Het beeld is gewoon veel scherper, de kleuren levensechter. Als je digitale tv op een plasma- of een lcd-scherm gezien hebt, wil je nooit meer terug. Je krijgt er ook Dolby Surround-geluid bij, zodat het echt lijkt alsof je in de bioscoop zit.”

“Dat je met je televisie kunt e-mailen, winkelen, bankieren en de openingsuren van het zwembad opvragen is geen toekomstmuziek. Met interactieve televisie kan dat op een gewoon televisietoestel. Je kan ook meespelen met een tv-quiz, stemmen op een kandidaat in een liedjeswedstrijd, televoten, noem maar op.”

“Voor de prijs hoef je interactieve digitale televisie echt niet te laten. Je moet wel een settopbox kopen, maar die heb je al voor een vijfde van de prijs van een computer.”

De communicatiedienst verstrekt u graag meer informatie. Bel 015-33 30 00 of surf naar www.telenet.be/idtv Verantwoordelijke uitgever: Telenet N.V., Jan de Grave, Liersesteenweg 4, 2800 Mechelen

Met idtv in de hoofdrol. Naar een interactieve digitale toekomst in Vlaanderen

Recommend Documents