2 Met hart en ziel
6
De ontstaansgeschiedenis van S&L Zorg
25 jaar S&L Zorg door de ogen van...
e i d e ileum
Jub
14
S&L Z
-20 9 8 9 1 org
In dit prachtige nummer staan we stil bij 25 jaar S&L Zorg. Een geschiedenis waar ik nu al een tijdje in mag meelopen. Uit de verhalen komt een beeld naar voren van de woongemeenschap Sterrebos, gebouwd in een deel van Roosendaal waar nog een hele nieuwe wijk moest verrijzen. Midden in de velden werd een wit dorp gebouwd. Opgericht door mensen die vonden dat er ook in Roosendaal een mogelijkheid moest zijn om mensen met een beperking op hun eigen wijze te laten wonen. Bestuurd door een bevlogen man, Lex van Buchem, waarvoor maar een ding belangrijk was: alles voor elkaar krijgen voor onze cliënten. De eerste jaren was het pionieren, het wiel uitvinden. Een mooie tijd waarin verbondenheid ontstond tussen medewerkers en bewoners. Ze kenden elkaar en ze kennen elkaar nog. Lambertijnenhof werd gebouwd en kon al profiteren van hetgeen in Roosendaal was bedacht en ontwikkeld. Opnieuw pionieren. Ga het maar doen mensen, regel het met elkaar. Vertrouwen. De organisatie ontwikkelde zich en groeide mee met de ontwikkelingen in de zorg. Meer regelgeving, meer administratieve taken, maar zo min mogelijk overhead. Ondanks de aanpassingen die in 2012 zijn gedaan in de ondersteuningsstructuur om te kunnen voldoen aan de eisen die in deze tijd gesteld worden aan zorgorganisaties, is de ondersteuningsstructuur van S&L Zorg nog steeds efficiënt ingericht. We vinden het belangrijk dat het primair proces waarbinnen de zorg geboden wordt zo goed mogelijk door kan gaan. Desondanks moest er toch stevig worden ingegrepen de laatste jaren. Onder leiding van Marc Bindels is de organisatie financieel gezond gemaakt. Tegelijkertijd is het begrip Menslievende Zorg geïntroduceerd. Dat deden we toch al? Zeker, maar met Planetree kunnen we er handen en voeten aan geven. Concreet maken waar we goed in zijn, steeds verbeteren en weer trots zijn op onze organisatie, ondanks stevige reorganisaties. Verantwoordelijkheid nemen in je dagelijkse werk. Kansen en mogelijkheden zien. Een nieuwe tijd is aangebroken. Na 25 jaar is de eerste cirkel rond. Het witte dorp, Sterrebos, is inmiddels geheel vernieuwd en kan net als Lambertijnenhof, dat wordt gerenoveerd, weer jaren vooruit. Niet alleen de gebouwen worden aangepast aan het wonen en werken van vandaag, ook de organisatie denkt na over verandering. Fuseren lijkt een goed antwoord te zijn op alle veranderingen in de samenleving. Hierdoor kan continuïteit van goede zorgverlening geborgd worden in de toekomst. Samen met de CCR en de OR bespreken we hoe de zorg er in de toekomst uit moet zien. Maar het bouwen doen we samen; mét onze cliënten en mét onze medewerkers en vrijwilligers, die met hart en ziel werken vanuit vertrouwen, verbinding en verantwoordelijkheid. Marjolein Bolt
1
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
De ontstaansgeschiedenis De voorgeschiedenis: een korte schets DOOR RIANE BORGMANS
In de ’60 en de ‘70 jaren werd de zorg aan mensen met een verstandelijke beperking in Nederland geregeld door
Een tafelgesprek met twee 25-jarige jubilarissen en een collega die, al lang voor het echte ontstaan van Sterrebos, betrokken partij was bij wat later S&L Zorg wordt. Aan het woord zijn Mariëtte Verschuren, Ronald de Bot en Hans van Perge. Wat volgt, is de weergave van een mooi gesprek dat ons meeneemt in de tijd zonder daarbij de toekomst uit het oog te verliezen. Herinneringen en mijmeringen, afgewisseld met een gezonde dosis humor en relativisme.
drie grote koepelorganisaties: de Daniël de Brouwer stichting, Samivoz en ’s Heeren Loo. Van ‘Stichting Sterrebos’ was toen nog geen sprake. Of toch? Diverse ouders, woonachtig in de regio westelijk Noord-Brabant, spraken toen reeds de wens uit ook in deze regio een zorgvoorziening voor hun kinderen te willen. Onderling bestond tussen de drie koepelorganisaties een ‘gentleman’s agreement’. Hierin kwam het erop neer dat uitbreiding van één van de organisaties, automatisch uitbreiding voor de overige twee betekende. Zo kon het gebeuren dat er gedurende enkele jaren geen enkele beweging in het zorglandschap kwam. Pas wanneer Haarendael zich gedwongen ziet haar voorziening met zo’n honderd bedden af te slanken, krijgt Roosendaal de langverwachte gelegenheid een eigen zorgorganisatie te starten. Sterrebos is, op papier, geboren.
Terrein Sterrebos voor de bouw.
Vooruitstrevend zorgconcept Hans werkte toentertijd als orthopedagoog bij Haarendael en weet zich haarfijn vele details te herinneren. “De ouders van de potentiële bewoners van Sterrebos zijn, samen met beleidsmakers van Samivoz, om de tafel gaan zitten om het zorgconcept uit te werken. De nieuwe zorgvoorziening moest voldoen aan diverse kwaliteitseisen. Belangrijk was dat het er niet uit mocht komen te zien als ‘een instelling’. Er was veel aandacht voor het normalisatieprincipe: op Sterrebos moesten gewone huizen komen, geïntegreerd in de wijk en met een zo klein mogelijke groepsgrootte.” “Let wel,” kadert Hans, “grote groepen en slaapzalen waren in die tijd nog heel gebruikelijk. Bij Sterrebos koos men voor een groepsgrootte van acht bewoners. Dit was, zeker in combinatie met het normalisatieprincipe, zeer vooruitstrevend.” De beleidsmakers maakten, samen met architect Van de Ven, en met veel invloed van de ouders, het uiteindelijke ontwerp. In 1987 werd met de bouw gestart. “Lex van Buchem werd in januari 1987 aangesteld als bestuurder,” vertelt Ronald. “Lex was beleidsmaker bij Samivoz en vanaf het eerste uur betrokken bij Sterrebos. Susan Coppens, de tweede medewerker, startte in november 1988 en daarna, eind 1988, kwam Anneke Verheije. Zelf ben ik op 1 februari 1989 gestart. Femke Dietze werd op Sterrebos verwelkomd op 1 maart 1989. Zij is de eerste bewoner van Sterrebos.” “Sterrebos was eerst een soort wit dorp,” weet Ronald nog, “je mag niet vergeten dat de hele woonwijk die er nu achterligt, er toen nog niet was.” “Wel is die plek uitgekozen in de wetenschap dat er een wijk zou komen,” vult Mariëtte Van links naar rechts: Hans van Perge, Ronald de Bot, en Mariëtte Verschuren.
2
aan, “deze zou in dezelfde lichte steen worden opgetrokken als Sterrebos. Zo zou Sterrebos geïntegreerd worden
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
van S&L Zorg in de wijk en niet opvallen als een bijzondere woonvorm.”
krijgen. Toen was het enkel nog zaak een goed bouwterrein
moest daarom op internet kunnen draaien. Omdat Lex
Hans: “Nog één van de gevolgen van de normalisatie-
te vinden.”
niet kon vinden wat hij zocht, heeft hij zelf twee IT-mensen
gedachte was dat er geen hekken om Sterrebos heen
aangetrokken, zij hebben CareView gebouwd.”
stonden. Dat leidde bij de cliëntvertegenwoordigers ook
“Indertijd was besloten dat er in de gemeente Woensdrecht
Hans: “Toen ik in 1993 startte, zag ik dat logopedisten plaa-
wel tot bezorgdheid over de veiligheid van de cliënten. Het
kruisraketten geplaatst zouden worden. Die raketten zouden
tjes knipten uit tijdschriften om daarmee boekjes te maken
vroeg om meer attentie van de medewerkers.”
door Amerikaanse militairen bewaakt worden. In Bergen op
voor onze cliënten. Kunnen we dat niet anders doen? Lex is
Zoom, in het park van Meilust, stond een oude Marechaussee
op zoek gegaan naar iemand die (o.a.) gebarentaal digitaal
Komst cliënten
kazerne. Hier zouden de Amerikanen gehuisvest worden.
kon vormgeven. Dit heeft geleid tot ‘gebarenblik’: met een
“Op Sterrebos was iedereen welkom. Zowel medewerkers
Zover is het echter nooit gekomen. Er werd hevig geprotes-
paar klikken op het toetsenbord kun je communiceren.”
als cliënten namen eigen ervaringen mee, en er was volop
teerd tegen de komst van de kruisraketten en deze zijn toen
ruimte om dit in te zetten en samen opnieuw te beginnen.
niet geplaatst. Lex kreeg vervolgens de kans deze locatie in te
Wisseling van de wacht
“Lex zei ‘luister, jullie hebben allemaal hiervoor ergens an-
zetten voor de nieuwe zorgvoorziening. Toenmalig wethou-
“Het was toch heel bijzonder dat wij, eind jaren ’90, op elke
ders gewerkt, neem je ervaringen mee en zet ze in.’ Alles
der Peter van de Velden (later o.a. burgemeester van Bergen
woning een computer hadden,” mijmert Mariëtte. Hans: “En
moest nog opgezet worden,” weet Ronald nog.
op Zoom en Breda) heeft veel bijgedragen aan de komst en
erg vooruitstrevend dat ouders ook in het dossier van hun
Op Sterrebos werd gestart met acht etagewoningen die
mogelijkheden om Lambertijnenhof vorm te geven.”
kind konden. Lex was heel gedreven en vooruitstrevend. Een
twee aan twee geschakeld waren, en daarnaast tien bun-
Hoewel ook bij de bouw van Lambertijnenhof werd uitge-
beer op de weg? Die halen we weg.” Ronald lacht: “Er was
galows die eveneens twee aan twee geschakeld waren.
gaan van het normalisatieprincipe, is er ook lering getrokken
nooit een probleem, een probleem was een uitdaging.”
Net als nu had iedere geschakelde woning een meewer-
uit de ervaringen van Sterrebos. Zo werd bij de bouw van de
Dan legt Mariëtte een bruggetje naar recente-
kend teamleider en een team. Bij de start was er een hele
woningen meer rekening gehouden met de voorzieningen
re tijden. “Onze drie V’s; Vertrouwen, Verbinding,
planning over wanneer bewoners in welke woning zouden
voor de doelgroep.
Verantwoordelijkheid en Planetree hebben de organisatie
Sterrebos net na oplevering.
Koning Beatrix met Dhr. Wagtmans tijdens de officiële opening op Sterrebos.
Maquette Lambertijnenhof.
gaan wonen. Onyxdijk 171 was de eerste woning waar
Hans: “Een groepsgrootte van acht bewoners was in die tijd
bewoners verwelkomd werden. “Daarna kwam er van
heel bijzonder. Vanuit het hele land kwam men op bezoek
maandag tot donderdag ieder dagdeel een nieuwe cliënt
om hiervan te leren. Op Lambertijnenhof werd dit nog ver-
bij en zo zijn alle woningen langzaam maar zeker gevuld,“
der doorgevoerd naar voorzieningen voor 5-6 personen.“
blikt Mariëtte terug. Als een nieuw team van medewerkers
Mariëtte: “Sterrebos is qua architectuur heel bijzonder en
startte je drie dagen voordat de bewoners van je woning
heeft daar ook prijzen mee gewonnen. Bij de bouw van
kwamen. We hadden dus drie dagen om elkaar te leren
Lambertijnenhof is er voor gekozen het terrein praktischer
kennen en in huis alles in gereedheid te brengen voor de
in te richten, zodat ook voor cliënten de onderscheiding
komst van de cliënten.”
tussen ontspanning, wonen en kantoor zichtbaar is.”
Ronald: “Tussen 1 maart en september zijn alle cliënten
Mariëtte: “Om de juiste chronologie aan te houden, is het
gehuisvest, en dus waren alle cliënten van de partij bij de
goed te weten dat voor de komst van Lambertijnenhof, de
officiële opening.”
Triasdijk gebouwd werd. Dus eerst Sterrebos en Triasdijk,
Hans: “Het was Lex gelukt om koningin Beatrix uit te
dan Lambertijnenhof. Daarna volgen de sociowonin-
nodigen voor de opening van Sterrebos. Dan moest je van
gen van Lambertijnenhof aan de Diepenbrocklaan en de
goeden huize komen, hoor!“
Portugalstraat.” De trend tot integratie in de maatschappij
Stichting ZVGW en Lambertijnenhof
zet mettertijd nog verder door, wat uiteindelijk leidt tot de scheiding van wonen en zorg.
Hans vertelt: “We zijn begonnen als Stichting Sterrebos, eerst
Mariëtte: “Vanuit die ontwikkeling zijn er nog kleinere
nog onder de vleugels van Samivoz. Het bestuur had inder-
woonprojecten ontstaan zoals Theresiastraat, Potgieterlaan,
tijd veel zeggenschap. Samivoz wilde regionale besturen op-
Rubensflat, Freijterslaan, van Ostadestraat, Zorgboerderij
zetten met een centrale penningmeester, maar die periode
Ruige Velden, Vogelenzang, De Greeflaan en Bergsestraat.”
heeft slechts kort geduurd. Toen is Sterrebos als zelfstandige stichting gestart onder de naam “Stichting Zorgverlening aan
Groei en vooruitgang
Verstandelijk Gehandicapten Westelijk Noord-Brabant”. “Die
Mariëtte: “Vanwege de schaalgrootte, de veranderende
naam paste natuurlijk op geen enkel document,” onder-
tijden en het afronden van de startfase van de Stichting
breekt Ronald lachend, “dus toen werd het Stichting ZVGW.”
ontstond er een grotere behoefte tot de ontwikkeling van
Hans vervolgt: “Sterrebos is opgezet met het idee dat er
beleid en procedures. Zo is er in 1994 een begin gemaakt
uiteindelijk 250 bewoners zouden wonen. De grootte van de
met de ontwikkeling van een zorgplansystematiek. Eén van
toch een mooie nieuwe visie en inzicht gebracht. Marc
keuken en het ontmoetingscentrum zijn afgestemd op die
de stokpaardjes van Lex was automatiseren. Hij is vrijwel
Bindels heeft de organisatie een nieuwe impuls gegeven.
capaciteit. Maar wat wilde het geval, nog toen de bouwkeet
onmiddellijk op zoek gegaan naar een elektronisch patiën-
Onder zijn leiding ging er een nieuwe wind waaien.” Hans
er stond, vernam Lex dat er ook een sterke behoefte was
tendossier. Hij was op dat gebied zijn tijd ver vooruit! Wat
beaamt: “Marc heeft verbinding gebracht en de organisatie
bij ouders uit Bergen op Zoom voor een zorglocatie in die
er al wel op de markt was, sloot niet aan bij wat hij voor
naar een financieel gezonde toekomst geloodst.”
stad. Toen heeft hij het plan opgevat 100 bedden over te
ogen had. Zo vond hij, toen al, dat zo’n dossier volledig
“En nu is er Marjolein (Bolt) die ons verhaal naar weer nieu-
hevelen naar Bergen op Zoom en ook daar een voorziening
transparant moest zijn. Dus ook de cliënt en de cliëntver-
we wegen, een nieuwe geschiedenis, leidt. Ook dat voelt
te bouwen. Hij is erin geslaagd hiervoor snel akkoord te
tegenwoordiger moesten kunnen inloggen, het systeem
goed en vertrouwd,” sluit Mariëtte af.
De eerste bestuurder van S&L Zorg, wijlen Lex van Buchem, en voormalig minister-president Wim Kok, tijdens de officiële opening van Lambertijnenhof.
3
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Eurotour 99 DOOR MARIËTTE VERSCHUREN
In deze jubileumeditie blikken we terug op 25 jaar S&L Zorg. Mijn gedachten gaan dan ook uit naar alle mooie feesten die we in deze periode samen hebben gevierd. Zoals de zeskamp in middeleeuwse stijl in het openingsjaar van Sterrebos, het circusfeest, de zomerprogramma’s en de gezellige medewerkersfeesten die we hebben gehad. Maar bovenal denk ik aan de Eurotour 99. Dat was pas een evenement!
derd begeleiders vier dagen lang gefietst en gefeest. De deelnemers kwamen uit Spanje, Portugal, Frankrijk, België, Duitsland en uit heel Nederland van Friesland tot aan Zeeland. Op 22 juni 1999 arriveerden de eerste deelnemers. De buitenlanders en onze landgenoten die van ver moesten komen, namen hun intrek in de jeugdherberg in Bergen op Zoom. ‘s Avonds was er een kennismakingsdiner op Sterrebos en aansluitend hebben zij een sightseeing tour door westelijk Noord-Brabant gemaakt.
Verschillende onderdelen Op 23 juni is de Eurotour 99 geopend en zijn de eerste fietstochten gereden. Er is gefietst in drie categorieën: wedstrijd, recreatief en spel/beleving. In de wedstrijdcategorie hebben vijfentwintig wielrenners in tijdritten en dagkoersen gestreden om de gele-Eurotour-trui. Deze is uiteindelijk gewonnen door één van de Portugese deelnemers. Alles was zeer professioneel georganiseerd, met veel hulp van wielerexperts van de Nationale Jeugdronde Roosendaal, de gemeente en Het idee om ons jubileum in 1999 (10 jaar
Een prachtig evenement, dat we ook graag
Sterrebos en 5 jaar Lambertijnenhof) te
naar Nederland wilden halen. In 1998 is
vieren met een fietsevenement is ont-
deze tour in Portugal georganiseerd en
De recreatieve rijders vormden de groot-
de dag weer terug te brengen naar huis
staan na een fietsvakantie in Frankrijk in
ook hier waren wij weer van de partij. Het
ste groep met 160 deelnemers (waarvan
of hun logeeradres. En wat denk je van
1997. Acht cliënten hebben toen mee-
jaar daarop hebben wij de Eurotour 99
ruim 40 bewoners van Sterrebos en
de 300 lunches en diners die dagelijks
gedaan aan een wielerevenement voor
georganiseerd.
Lambertijnenhof) en ongeveer 75 begelei-
verzorgd zijn door medewerkers van de
ders. Vier dagen lang hebben zij dagelijks
keuken van Sterrebos, met hulp van leveranciers, sponsoren en vrijwilligers.
mensen met een verstandelijke beperking.
vele vrijwilligers.
begeleiders te vervoeren naar Sterrebos of Lambertijnenhof en aan het einde van
Zij hebben toen vier dagen lang tochten
Tijdens onze Eurotour 99 hebben ruim
een prachtige fietstocht gemaakt van zo’n
van dertig tot veertig kilometer gefietst.
tweehonderd deelnemers met zo’n hon-
20 tot 30 kilometer door de dorpen rondom Roosendaal en Bergen op Zoom.
De Eurotour 99 was geen van 9-tot-5activiteit; ook ‘s avonds ging het feest door
En dan waren er ook nog de spel-
met bijvoorbeeld een culturele markt, een
fietsers, waarvoor op Sterrebos en
straattheater, veel muziek en op de laat-
Lambertijnenhof fietsactiviteiten zijn
ste avond een spetterend slotfeest met
georganiseerd. Deze deelnemers stonden
een barbecue en optredens van Saskia
iedere dag bij de finish om de wedstrijdrij-
& Serge, Mien Oostvogels en een groot
ders en recreatieve fietsers onder luid
dansorkest.
gejuich binnen te halen. Alles zat mee. We hadden prachtig weer
Gigantisch evenement
en er is geen enkel incident geweest.
De Eurotour 99 was veel meer dan
Alleen maar genieten en dat vier dagen
alleen vier dagen fietsen. Het was een
lang met alle cliënten en medewerkers
gigantisch evenement, een groot spek-
van onze organisatie en heel veel andere
takel, een happening. De eerste twee
enthousiaste mensen: deelnemers en be-
dagen was Sterrebos de ‘thuisbasis’ en
geleiders van andere instellingen, ouders
de laatste twee dagen was het vooral op
en familieleden, buurtbewoners en de
Lambertijnenhof te doen. Logistiek een
vele vrijwilligers.
enorme uitdaging om alle deelnemers en
4
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Op de koffie bij Wilma van As en Netje van Hassel “Als zorgcoördinator heb ik wat meer contact met de cliëntvertegenwoordigers. Ik voel betrokkenheid met alle aspecten van de zorg, dat is heel prettig. Wat ik het belangrijkste vind? Dat ik het vertrouwen van de cliënten heb gekregen, daar ga ik voor, dat blijft mijn drijfveer.” “Vanaf de start van Sterrebos vonden we het belangrijk dat cliënten een zo normaal mogelijk levenspatroon hebben. Dat Netje naar een hobbyclub gaat, is vanzelfsprekend. Eén ochtend in de week gaat ze ook naar de dagbesteding op Sterrebos. Maar het is voor onze cliënten net zo goed mogelijk gewoon thuis te blijven. Er is altijd een cliëntbegeleider in een geschakelde woning.”
Combinatie werk en thuis “Mijn gezin is opgegroeid met mijn werk”, lacht Wilma, “mijn kinderen weten hoe belangrijk het voor me is.” Voordat Wilma bij S&L Zorg startte, werkte ze bij een verpleeghuis. “Maar dit werk is echt mijn ding. Ik ben verknocht aan de cliënten, aan ieder individu. Onze levens zijn met elkaar verbonden.“ Wilma’s kinderen zijn al een beetje uitgevlogen. Haar zoon (24) werkt bij Defensie en haar studerende dochter (22) woont op kamers. “Maar vervelen doe ik me niet hoor. Ik doe aan recreatief volleybal in competitievorm en beleef daar veel plezier aan. Daarnaast kun je me vaak terugvinDOOR RIANE BORGMANS
Op een regenachtige maandagmiddag krijg ik een warm onthaal op Onyxdijk 165a. Annetje van Hassel, Netje, kijkt me met glimmende ogen aan. Haar hele gezicht straalt. Wilma van As, zorgcoördinator op deze woning, beaamt: “Netje is een vrolijke dame.”
Lekker bezig!
den in de tuin, waarin ik graag werk.”
Netje is een frêle dame en blijkt met haar 83 jaren de op
Speciale herinneringen
één na oudste bewoner van Sterrebos te zijn. Toch is ze
“Natuurlijk was de opening van Sterrebos met de komst
nog heel actief. Een aantal van die activiteiten wordt door
van de koningin erg spectaculair. Voorafgaand aan dat
SDW georganiseerd. Zo neemt ze samen met haar huisge-
bezoek werden we trouwens helemaal doorgelicht. Op
noten Jeanne van Zitteren en Jeanne van Sundert wekelijks
de dag zelf zat de beveiliging verschanst op het dak. Die
deel aan een kookclub. Daarnaast breit ze allerlei poppen
opstartperiode was een hele leuke tijd.”
bij de hobbyclub en die breiwerken neemt ze graag mee naar huis. “Zo is een aardige verzameling ontstaan,” lacht
Wilma mijmert: “Er zijn zoveel mooie dingen gebeurd,
Wilma. Netje geniet van leuke uitstapjes, zoals een trip
zoveel herinneringen.” Dan resoluut: “Het meest bijzonde-
naar de Beekse Bergen of een potje midgetgolf spelen.
re, al 25 jaar, is voor mij toch dat de cliënten je accepteren precies zoals je bent. Dat vind ik, nog steeds, heel speciaal.”
Regelmatig bezoekt ze haar oudere zus en broer. Die wonen allebei nog in Zundert. Hier komt Netje zelf ook vandaan en ze heeft er tot haar komst naar Sterrebos gewoond. Netje vindt het belangrijk zichzelf goed te verzorgen. Daar horen regelmatige bezoekjes aan de kapper bij en met de groep gaat ze zo’n tweemaal per jaar gezellig shoppen.
Wilma en haar werk door de jaren heen “In de beginjaren ging het er wat anders aan toe op Sterrebos,” blikt Wilma terug, “omdat voor iedereen alles
Een tweegesprek met een, hoe kan het anders, jubileum-
nog nieuw was, was er intensiever onderling contact. We
sausje: 25 jaar geleden kwam Netje op Sterrebos wonen.
bouwden samen iets op. Bovendien was het kantoor ook
Op 24 april 1989 om precies te zijn. “De woningen aan de
op de zorglocatie gevestigd.” Wilma herinnert zich dat de
straatkant (Onyxdijk) werden eerst opgeleverd,” herinnert
toenmalige bestuurder Lex van Buchem iedere vrijdag
Wilma zich, “Netje is toen op woning 179 gaan wonen.
even op de woning langskwam. “Dan kwam hij kijken hoe
Mariëtte Verschuren startte toen ook.” Als de naam van
het met iedereen ging.”
Mariëtte valt, is Netje meteen alert. Door de jaren heen is de band met elkaar niet minder geworden.
S&L Zorg groeide. Na Sterrebos kwamen Lambertijnenhof en ook de externe locaties. Er was meer organisatie en
Wilma zelf werkte de eerste dertien jaar op woning 189,
regelgeving nodig.
daarna verhuisde ze naar woning 187. Gelijktijdig met
“De zorg die we geven, is gelukkig niet zakelijker gewor-
haar, verhuisde ook Netje naar diezelfde woning. Sinds die
den”, weet Wilma, “maar er zijn mettertijd meer regels ge-
tijd zijn ze bij elkaar gebleven. Ook toen de groep zo’n zes
komen, waardoor de organisatie van de zorg wel zakelijker
jaar geleden naar de Theresiastraat 23a verhuisde.
werd.”
5
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Mevr. De Vries begint met het oplezen van een aantal krantenartikelkoppen uit de tijd van de oprichting: “Staatssecretaris zegt bouw van tehuis toe, Sterrebos komt er in Roosendaal, Definitief ‘ja’ tegen Sterrebos, Sterrebos is nu al te klein, Sterrebos misschien het laatste instituut, ja,” vervolgt ze, “het was een heel gebeuren hoor de komst van Sterrebos! Het was enorm belangrijk voor de regio, het is lange tijd nog maar de vraag geweest of alles doorging.” Bij de oprichting van Sterrebos vond dhr. Van Buchem het belangrijk dat ouders vanaf het eerste stadium betrokken waren. Dhr. Dietze indertijd betrokken als bestuurder bij de Vereniging Ouders Verstandelijk Gehandicapten werd destijds gevraagd mee te denken. Dhr. Dietze blikt terug: “De VOVG was één van de organisaties uit West-Brabant die al langere tijd aandrong op een woonvoorziening in Roosendaal. De wachtlijsten waren landelijk heel lang en in de regio West-Brabant waren er nog geen dergelijke gespecialiseerde woonvormen voor verstandelijk gehandicapten. Bij de oprichting heeft dhr. Van Buchem gevraagd of wij mee wilden denken over hoe Sterrebos moest worden. Samen met dhr. Van der Heijden ben ik toen in conclaaf gegaan met dhr. Van Buchem over de woongemeenschap (toen vaak nog internaat genoemd).”
Meedenken over veel zaken “Er waren heel wat zaken waar we over mee mochten denken. Zo hebben we de balustrade boven in het Ontmoetingscentrum wel drie keer afgekeurd. Het was heel belangrijk dat alles goed afgestemd was op de behoeften van de toekomstige cliënten. De ouders
25 jaar S&L Zorg door de ogen van...
maakten zich in deze tijd vooral druk om twee dingen: jongens en meisjes bij elkaar in één woning (heel modern voor die tijd) en het hek dat ontbrak bij Sterrebos. Sterrebos was een zelfstandige nieuwe woonwijk. Het is zo gebouwd en ingericht dat de cliënten alle voorzieningen bij de hand hadden, maar toch echt in de samenleving konden wonen. Een veilige, herkenbare omgeving, maar toch toegankelijk en in contact met de wijk.”
DOOR CHRIS LAUWERS
Mevr. De Vries gaat verder: “Uniek aan
Vanaf de oprichting zijn cliëntvertegenwoordigers betrokken bij het bestaan van Sterrebos. Dhr. Lex van Buchem betrok dhr. Van der Heijden en dhr. Dietze, beide ouders van een kind met een verstandelijke beperking, bij het tot stand komen van de woongemeenschap. Ook vandaag speelt de mening, wens en behoefte van de cliëntvertegenwoordiger nog een grote rol. Samen met de heer Guust Dietze en mevrouw Christine de Vries, beide cliëntvertegenwoordiger en lid van de Centrale Cliëntenraad, bespreken we de afgelopen 25 jaar.
6
Sterrebos was ook dat er één- en twee persoonskamers waren. Elders waren er vaak nog slaapzalen. Ook Jeroen, mijn zoon, lag op zo’n slaapzaal. Weliswaar op een iets meer medische locatie, maar toch een hele luxe om dan over te gaan naar een tweepersoonskamer en kleinschalig wonen. En dan als je nu kijkt, de tweepersoonskamer kregen we enige jaren geleden al niet meer gevuld, hebben alle cliënten een eigen kamer. Destijds was Sterrebos op het gebied van kleinschalig wonen zijn tijd vooruit.” Sterrebos was al snel gevuld. In een interview met dhr. Van Buchem (op 25
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
februari 1989) was te lezen dat de 136
gevierd. Dhr. Dietze: “Dit was toch wel
geselecteerde bewoners varieerden in
één van de grootste evenementen; de
leeftijd van 4 tot 50 jaar en allemaal uit
Koningin, Dennie Christian, Ome Willem…
West-Brabant kwamen. Van hen kwam
en Lex van Buchem feestte zelf ook fana-
41 rechtstreeks vanuit huis. Alle anderen
tiek mee.” Bij de oprichting van Sterrebos
kwamen uit tehuizen in Oost en Midden-
werd het al geroepen: Sterrebos was snel
Brabant. Dhr. Dietze vertelt: “In die tijd
vol. Vijf jaar later werd Lambertijnenhof
deed de directeur een hoop zelf. Hij werk-
opgeleverd en was er weer groot feest.
te mee aan het zoeken naar personeel, het selecteren van cliënten en had voor
Door de jaren heen is er veel veranderd
de inhuizing de meeste van de cliënten en
op Sterrebos en Lambertijnenhof. Dhr.
ouders ook zelf ontmoet. Hij schreef toen
Dietze: “We zijn als ouders gestart met een
zelfs nog zijn eigen brieven!”
ouder- en familievereniging Sterrebos.” Mevr. De Vries onderbreekt: ”Ik ben toen
Dhr. Dietze vervolgt: “Mijn dochter Femke
betrokken geraakt als secretaris.” Dhr.
verhuisde op 1 maart ’s middags naar
Dietze vervolgt: “De insteek van Dhr. Van
haar nieuwe woning op Sterrebos. Nog
Buchem voor deze vereniging was vooral
zeker vier cliëntbegeleiders van toen
het organiseren van activiteiten voor de
Veranderingen in de zorg
keuze zijn. We hopen hierbij ook dat de
Uniek aan Sterrebos was
Mevr. De Vries: “Er is zeker een heel groot
identiteit behouden kan worden.”
den waren er veel meer begeleiders op de
Tot slot; de grootste gebeurtenissen van
ook dat er één- en twee
woning. Er was één op één bezetting, zelfs
de afgelopen 25 jaar.
op vakanties die vanuit Sterrebos georga-
Mevr. De Vries: “De opening, zeker, dat
niseerd werden. Alles kon, niets was te gek.
was een groot feest! En daarna wel de
persoonskamers waren. Elders
Nu moeten cliënten een hoop zelf betalen.”
verbouwing op Sterrebos. Al weer heel
Dhr. Dietze gaat verder: “De zorg is altijd
wat jaren terug werd er gesproken over
goed geweest, ook in onrustige tijden. Door
het moderniseren van de woningen. Dhr.
waren er vaak nog slaapzalen.
de 25 jaar heen zijn er heel wat momen-
Dietze: “We hebben veel mensen moeten
ten van onrust geweest, maar de cliënten
overtuigen van het nut en de noodzaak
hebben daar minimaal last van gehad. De
van de renovatie en bouwwerkzaamheden
ouders hebben zich veel drukker gemaakt!”
die in de afgelopen jaren op Sterrebos
verschil in de zorg toen en nu. 25 jaar gele-
gedaan zijn. Het was er nog maar vijftien Dhr. Dietze: “Het zal nu ook nog wel een
jaar en toch al de keuze om het grootste
tijdje spannend blijven, er staat een hoop
gedeelte opnieuw te bouwen. Dit om te
werken nu nog steeds op Sterrebos. Ook
cliënten en eens een keer pannenkoeken
te gebeuren. De gelden voor de zorg wor-
voldoen aan de wensen en zorgbehoeften
heel veel cliënten die in de eerste weken
bakken. Dhr. Van der Heijden, toenmalig
den minder en de zorg voor ouderen en
van de cliënten, maar ook zeker om te vol-
op Sterrebos zijn komen wonen, wonen er
voorzitter, dacht hier anders over en vanaf
beperkten komt meer en meer te liggen
doen aan alle regels die de overheid in de
nu nog steeds.” Christine vult lachend aan:
de oprichting van de vereniging hebben
bij de familie en vrienden. S&L Zorg is
tussentijd had opgesteld. Met vervolgens
“Of ze zijn weer teruggekomen, maar het
we voornamelijk meegedacht over de zorg
bezig met een verkenning naar fusie, een
de reorganisatie in 2010 onder leiding van
zegt wel veel over Sterrebos en S&L Zorg”.
van onze cliënten. Het gaat ons vooral om
grote verandering. We hopen dat de cliënt
Marc Bindels heeft dit veel teweeg ge-
de handjes aan het bed. Nu nemen we
daar niet veel van hoeft te merken. Daar
bracht. Mevr. De Vries sluit af: ”Het waren
In 1989 kwamen er vanaf maart elke
beiden zitting in de cliëntenraad van S&L
gaat het uiteindelijk om, dat de goede
tropenjaren, maar het resultaat, de nieuwe
week nieuwe bewoners op Sterrebos. In
Zorg, en deze is wat zakelijker ingericht.”
zorg voor de cliënten gewaarborgd kan
huisvesting en de mooie terreinen, mag er
worden. En een fusie kan dan een logische
zijn. Iets waar we trots op kunnen zijn.”
september werd de opening heel groots
De opening was toch wel één van de grootste evenementen; de Koningin, Dennie Christian, Ome Willem… 7
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Feestelijke herinneringen met Onyxdijk 171b Onze eigen meneer Kaktusshow (1993)
DOOR CHRIS LAUWERS
Bob, Betsie, Femke, Judith, Magda en Mariëlle wonen samen op Onyxdijk 171b. Drie van hen wonen al 25 jaar op Sterrebos. Tijdens de koffie op de woning kom je een hoop te weten. Ze vertellen allemaal graag over hun belevingen op Sterrebos, en dat zijn er een hoop!
Kerststal (1999)
Zomerfeesten (2003) Er zijn heel wat veranderingen geweest op Sterrebos, zo
Femke: “Dat is het belangrijkst!” En ook Bob en Judith glun-
ook in de samenstellingen van de groepen. Van verschil-
deren. Dat herinneren ze zich nog wel, wat een verrassing
lende groepen zijn deze cliënten samen op woning 179
was dat!
komen wonen en later op het vernieuwde Onyxdijk 171b. Judith en Femke woonden bijvoorbeeld eerst nog op een
Elk weekend is het een beetje feest op de woning vertelt de
kindergroep. Bij de start van Sterrebos zijn de jongere
cliëntbegeleider, elke keer aangevuld door Femke, Mariëlle
cliënten bij elkaar komen te wonen. Nu 25 jaar later zijn
of Betsie: ”Lekkere hapjes en een drankje op de vrijdag-
er niet heel veel kinderen meer op Sterrebos. Dit heeft er
en zaterdagavond. Samen weten we wel hoe we feestjes
vast mee te maken dat S&L Zorg wel meer dan 70 cliënten
kunnen vieren. De verjaardagen van Bob en Femke komen
heeft die al 25 jaar bij ons wonen!
binnenkort en ze hebben er duidelijk nu al zin in!”
Leuke feestjes…
…en veel activiteiten
Bij de vraag welke feestjes vonden jullie het leukst de af-
Doordeweeks werken de cliënten op dagbesteding. Ze
gelopen jaren werd er heel wat herinneringen opgehaald.
gaan naar verschillende groepen zoals creatief, educatief,
De zomerfeesten zijn altijd een groot feest. Tot een aantal
dvo (dagbesteding voor ouderen) en de Kadosjop. Ze heb-
jaren terug werd er in de zomervakantie drie volle weken
ben ook weleens vakantie, het liefst gaan ze er dan met
een zomerprogramma aangeboden vanuit de afdeling
z’n allen even tussenuit. Zo zijn ze de laatste keren bij de
Femke houdt van zingen; tijdens de disco die in het
Vrije tijd en Evenementen. Met natuurlijk als afsluiting een
Kempervennen geweest en de Katjeskelder.
Ontmoetingscentrum wordt georganiseerd. Magda maakt
groots feest. De laatste jaren worden de zomeractiviteiten
Dennie Christian
de mooiste kunstwerken met haar pinnetjes en bezoekt
verspreid over zes weken. Met dit jaar als afsluiting een
Verder vertellen ze graag over wat ze zelf verder nog leuk
samen met Mariëlle ook graag de hobbyclub en de Soos in
gezamenlijk feest op Sterrebos.
vinden om te doen.
het Dijkcentrum.
Mariëlle is blij met de fitnessapparaten bij de sport, deze Carnaval vieren we ook. Betsie vertelt: “Met Carnaval dan
zijn er sinds de laatste jaren volop. Ze gaat daar graag
Betsie zwemt graag in het zwembad op Sterrebos, en wan-
komen de Kleibatsers uit Fijnaart, waar ik vandaan kom,
heen. En winkelen natuurlijk, vlakbij in het Dijkcentrum of
delen is haar favoriet. Maar zoals ze zelf snel zegt: “Niet
hier optreden.” Femke heeft het over verkleden en zegt
via de computer.
praten en wandelen tegelijk!”
nog: “Alles mag, niets moet!” Bob wil later bij de Technische Dienst gaan werken. Die
Tijdens de viering van het jubileum staan we ook stil bij
Meer feestjes die de dames en heren van 171b noemen
zijn de afgelopen tijd veel op het terrein bezig geweest en
de cliënten die al 25 jaar bij ons wonen. Zij hebben het
zijn de jubilarissenviering en Pasen, Kerstmis en natuurlijk
hij helpt maar wat graag mee! Judith is een poppenmoe-
allemaal meegemaakt; de start, veranderingen, feestjes,
ook de eigen verjaardagen.
der en wandelt ook weleens over het nieuwe terrein van
vernieuwingen en samen met hen gaan we de toekomst
Als ik vraag of ze ook Jan Smit hebben ontmoet, roept
Sterrebos.
tegemoet.
8
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
“Gefeliciteerd met je verjaardag en nog vele, vele jaren in een goede gezondheid!”
De meeste plannen zijn uitgevoerd en
Het huidige kabinet Rutte werkt aan een
afgerond, andere zijn in uitvoering. Over
ingrijpende stelselwijziging, gericht op het
de wijze waarop heeft de cliëntenraad
verhogen van de kwaliteit van de zorg,
haar steentje mogen en kunnen bijdragen.
het stimuleren van het zorgen voor elkaar
Kortom: de “harde” voorzieningen zijn
(mantelhulp) en, niet het minst onbelang-
toekomstbestendig en in deze tijd van be-
rijk, terugdringing van de kosten.
zuinigingen en kortingen in de zorg is dat
Ik zal er hier nu niet verder op ingaan, ech-
voor ons een flinke geruststelling.
ter het is wel te verwachten dat deze wijzigingen en ontwikkelingen zullen leiden tot
Om de organisatie financieel ook toe-
krimp en bezuinigingen, ook bij S&L Zorg.
komstbestendig te houden, heeft er in
Het getuigt dan ook van durf en onderne-
de voorbije jaren binnen S&L Zorg een
merschap van bestuur en management
personele reorganisatie plaatsgevonden.
van onze organisatie, S&L Zorg, te kijken
Voor de medewerkers waren dit uiteraard
naar mogelijkheden om al deze ontwik-
Eindelijk werd er in dit deel van Brabant in
spannende tijden, echter voor zover
kelingen het hoofd te kunnen bieden.
een behoefte voorzien. Het was immers
wij daar inzicht en inspraak in hebben
Dit heeft geresulteerd in verkenningen
al geen pretje de dagelijkse zorg voor je
gehad, is deze naar onze mening voor de
tot meer samenwerking en mogelijk een
kind, broer of zus aan anderen te moeten
cliënten – bijna – geruisloos verlopen.
fusie.
over laten en dan ook nog ver van huis!
En dat is dan weer een verdienste voor
Dat behoorde nu tot het verleden. De
alle betrokkenen.
Uiteraard is ook de centrale cliëntenraad daarin een betrokken en adviserende par-
bestaande wachtlijst voor thuiswonenden kon worden opgeheven. Echter dit bleek
Ook op het gebied van de zorgverlening is
tij. In het besef dat een waarborging van
slechts voor korte duur.
er de laatste jaren veel veranderd en komt
de continuïteit van de organisatie absoluut
Deze wens wordt dikwijls uitgesproken
Vijf jaar later werd dan ook al de locatie
er nog heel wat op ons af. In het bijzonder
in het belang van onze cliënten is, stellen
bij een verjaardag van een familielid,
Lambertijnenhof in Bergen op Zoom in
de regie op eigen leven (van cliënten) leidt
wij hierbij eisen aan en waarborgen voor
vriend, collega, buur of bekende.
gebruik genomen. Dit keer was het niet de
tot betere zorg. Uitgangspunt daarbij is,
de huidige dienstverlening in de kernen
Graag wil ik ter gelegenheid van het
koningin, maar minister-president Kok die
dat de cliënt een uniek persoon is, zich als
Bergen op Zoom en Roosendaal. Het is
25-jarig bestaan van S&L Zorg deze
de openingshandeling verrichtte.
mens kan ontplooien en zo min mogelijk
goed daarbij te constateren dat er met
ingeperkt wordt in zijn of haar vrijheden.
onze inbreng terdege rekening is en wordt
wens overbrengen aan bewoners, management, medewerkers en
In de jaren dat ik in de cliëntenraad de be-
Het accent van de zorgverlening verschuift
gehouden en dat de bestuurder, mevrouw
vrijwilligers van alle locaties van deze
langen van onze bewoners mede heb be-
daarbij van “zorgen dat ” naar “zorgen
Marjolein Bolt, de raad van toezicht, de OR
prachtige organisatie in westelijk
hartigd, hebben er zich vele veranderingen
voor”. Dat betekent voor medewerkers en
en het overige management het belang
Noord-Brabant.
voltrokken. Buiten de twee hoofdlocaties
voor cliëntvertegenwoordigers dat hun rol
van de cliënten en de medewerkers van S&L Zorg steeds voorop stellen.
Sterrebos en Lambertijnenhof werden er
daarin moet veranderen. Lastig? Ja, zeker.
Een aantal van mijn mede-cliëntenraads-
in Halsteren, Wouw, Lepelstraat (zorgboer-
Een uitdaging? Dat zeker.
leden heeft de start van de organisatie,
derij) en elders in Roosendaal en Bergen
Het gedachtegoed van Planetree: menslie-
Mede namens mijn mede CCR-leden wens
zoals zij zelf zeggen, “aan den lijve” mee-
op Zoom locaties in gebruik genomen.
vende zorg, welzijn van de medewerkers
ik bewoners/cliënten, medewerkers en
gemaakt. Als zij hierover verhalen, zie ik
en een gezonde organisatie staat hierin
vrijwilligers een feestelijke viering van dit
hen nog genieten van de voorbereidingen
Evenals overal in de woning- en utiliteits-
centraal. Vertrouwen, verbinding en
zilveren jubileum en een toekomst met
van de bouw van de locatie Sterrebos in
bouw ontstond er bij S&L Zorg de behoef-
verantwoordelijkheid vormen hierbij de
vele gezonde jaren toe.
Roosendaal en het pionierswerk dat daar-
te om alle bouwkundige voorzieningen
collectieve ambitie van de organisatie.
bij onder leiding van de heer Van Buchem
voor wonen en dagbesteding aan een
is verricht.
kritische blik te onderwerpen. Al ras bleek
Ook de medewerkers van het eerste uur
dat er niet meer werd voldaan aan de
Wat komt er de komende 25 jaar op ons af?
vertellen met groot enthousiasme over de
behoeften en eisen van deze tijd en werd
Voor de langere termijn is dit ongewis,
ingebruikname van de voorzieningen en
besloten tot een omvangrijke operatie van
echter op korte termijn zullen wij rekening
de officiële opening door onze toenmalige
nieuwbouw en renovatie van de woningen
moeten houden met de nu bekende ont-
koningin Beatrix.
en andere voorzieningen.
wikkelingen in de langdurige zorg.
George Verbruggen, voorzitter Centrale Cliëntenraad (CRR).
9
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Herinneringen van Carla van der Burgt (Thuiszorg) Wat mij te binnen schiet als ik terugdenk aan de afgelopen
zo slecht bekend bleek te zijn binnen de hele organisatie.
25 jaar:
Maar ik heb nu twintig jaar bij de thuiszorg gewerkt en
Herinneringen van Marleen Vos (Thuiszorg)
het is altijd met plezier geweest. De verscheidenheid van Bij de start van de woning (185) was er van alles mogelijk
cliënten, zorgvragen en werktijden maakten voor mij de
om de woning “leefbaar” te maken. Dat we dat zelf moch-
thuiszorg heel bijzonder. Er waren dagen bij dat ik ‘s och-
ten beslissen vond ik heel bijzonder.
tends bij een baby werkte van 6 maanden en ‘s middags met een mevrouw van 60 ging wandelen.
Op 185 hebben we een vakantie op de woning georganiseerd. Hiervoor de woning omgetoverd tot (ik dacht) sprookjesbos. Het was in diezelfde week Moederdag en toen werden de moeders door de collega’s verrast met ontbijt op bed. Fit aan het werk: het moment om allerlei sporten uit te proberen vond ik een echt succes. Alleen de realisatie ervan naast de onregelmatige diensten liep volgens mij niet zo geweldig. En dan de start van de thuiszorg vond ik een hele goede ontwikkeling binnen S&L Zorg. Het was jammer dat het
Herinneringen van Marianne Vos (Teamleider Potgieterlaan) In één zin 25 jaar vastleggen is moeilijk, maar wat me erg
Ik heb in 25 jaar heel veel bijzondere mensen leren kennen en
is bijgebleven is de opening met koningin Beatrix. Ik stond
van een aantal ook weer afscheid genomen. En alle cliënten,
achter haar en kon haar gewoon aanraken en dat was 25
ouders en collega’s hebben mij leven verrijkt in die 25 jaar.
jaar geleden erg bijzonder Zo dat is in EEN notendop 25 jaar beschreven.
1987
1987
1 maart 1989
20 september 1989
1990
1993
1994
1994
Start bouw Stichting Sterrebos.
Lex van Buchem wordt directeur.
De eerste cliënt komt op Sterrebos wonen.
Officiële opening met bezoek van koningin Beatrix.
Start Ouder Familie vereniging.
Triasdijk.
Opening Lambertijnenhof door Wim Kok.
Naamsverande ZSVW (Stichting aan Verstande Westelijk Noor
1998
1999
1999
1999
1999
2000
2000
2001
Eerste keer deelname carnavalsoptocht.
Eurotour99 georganiseerd vanuit S&L Zorg.
Gebarenblik.
Officiële start Move project (MOVE staat voor Mobility Opportunities Via Education).
Eerste keer Eurodisney.
Naamsverandering naar S&L Zorg.
Invoeren andere managementstructuur.
Kadosjop naar de Molenstraat.
10
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Herinneringen van Gerry van Alphen (Zorgcoördinator Potgieterlaan) Wat bij mij indruk maakte:
hele woning naar de Efteling; dit idee werd door S&L Zorg zo gewaardeerd dat het tekort aangevuld is door S&L Zorg,
Maart 1989: start op allereerste woning S&L 173 (kinder-
volgens mij had Ronald de Bot daar een aandeel in.
groep) 15 jaar superleuke vakanties met woning 173 Openingsfeest S&L Zorg met koningin Beatrix, feest Femke zingt met Dennie Christian en Annemiek met Ome Willem.
Leuke activiteiten met PV (personeelsvereniging) ‘Het lopend vuurtje’.
Nooit saai, vaak de vaart erin. Eurotour99 Winnen prijsvraag in verband met bezuinigingen in 1999. Daardoor extra uitstap naar Winterefteling met woning
Ronda ciclysta in Spanje met Ruben op de tandem.
173 mogelijk. Noot van de redactie; Gerry had de prijs gewonnen maar wilde dit besteden aan een uitstap met de
Receptie 12,5 jaar Sterrebos.
Weet je nog, toen? Een aantal highlights op een rijtje.
ering naar Stichting g Zorgverlening elijk Gehandicapten rd-Brabant).
4 november 1995
1995
1995
1997
1998
1998
De opening van de sociowoningen Bergen op Zoom door mevrouw Erica Terpstra.
Portugalstraat.
Diepenbrocklaan.
Kadosjop (dr. Braberstraat).
Kunstsjop.
PV ’t lopend vuurtje.
2001
2001
2001
2001
2002
2002-2012
Vogelenzang tot 2014.
Burg. Freijterslaan tot 2013.
Exposities in de Maagd ‘Kunst voor een ander’. En de expositie ‘Bied eens wat anders’ in Roosendaal. Met aansluitend veiling ten bate van het Liliane Fonds. De veiling heeft toen 20.000 euro opgebracht.
Eerste keer Rinco op het terrein.
Introductie Careview.
Bosuil Dagbestedingslocatie.
11
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Herinneringen van Natasja Ros (Keuken) Wat na 25 jaar onveranderd gebleven is, zijn de reacties
De 2,5 jaar die ik in het O.C. heb gewerkt zal ik ook nooit
van de cliënten. Het eten; ze vinden het nog steeds heel
vergeten. Elke dag veel plezier met cliënten en collega’s.
lekker. Eén succesrecept is moeilijk te noemen. Ik denk dat
En dat ze tussen de middag kwamen lunchen boven in
ze over het algemeen de pasta’s het lekkerst vinden.
het restaurant. Elk jaar hadden we POT avond of te wel Personeel Op Toneel: gewoon leuk .
Wat mij het meest is bijgebleven is de Eurotour 99, dat was zo leuk.
En de sfeer is nog altijd leuk in de keuken, samen met leuke collega’s.
Ieder jaar de barbecue voor de cliënten als afsluiting van het Zomerprogramma, wat is dat altijd enorm gezellig.
Gewoon te veel om op te noemen. Het waren 25 leuke jaren en ik hoop er nog wel even te kunnen blijven werken.
Weet je nog, toen? Een aantal highlights op een rijtje.
2003
2004
2004
2004
2005
2005
2006
2007
2007
2
Komst Kennisnet en website.
Fotoboekje Albert Joossen.
Jan de Witstraat.
Woon- en zorgboerderij de Ruigevelden.
Meeshoeve (zorgboerderij) tot 2010.
A. v. Ostadestraat tot 2013.
Kantoor naar Bovendonk tot 2010.
Wouw.
Personeelsfeest ‘Simply the Best’.
M S K P
2011
2011
2012
2012
2012
2013
2014
2014
2014
Integratie wonen en werken.
Introductie Planetree.
Onderzoek ‘Goede Zorg voor een Bijzondere Doelgroep’.
Nieuwe huisstijl.
Beweegkisten.
Mijlpaal 200 vrijwilligers.
Komst Marjolein Bolt.
Afronding renovatie/ nieuwbouw Sterrebos.
Start renovatie Lambertijnenhof.
12
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Herinneringen van Judy Lodiers (Kadosjop)
Herinneringen van Rentia van Gastel (Cliëntbegeleider Potgieterlaan)
Wat toch wel heel veel indruk heeft gemaakt op mij is de
Een van mijn oudste en mooiste herinnering gaat over de
waren cliënten vaak de hele dag op de woning. De tuinen
dag dat koningin Beatrix Sterrebos kwam openen. Ik schep
dag dat koningin Beatrix Sterrebos officieel kwam openen.
van Onyxdijk 163-165 waren door een tuinarchitect inge-
er nog steeds over op dat ik Beatrix een hand heb gegeven
Netjes achter de afzetlinten stonden we te wachten met
richt met perkjes en mooie planten, maar onze cliënten
en gesproken. En dat terwijl wij van tevoren duidelijk te ho-
alle cliënten, collega’s, ouders en verdere familie van de
vonden het heerlijk om naast in de tuin, in een badje, op
ren hadden gekregen dat je alleen een hand mocht geven
voormalige groepen 163-165. Eindelijk kwam daar de spe-
de schommel, vooral ook in dat zwarte zand te spelen!
als de koningin zelf haar hand uitstak. Bofte ik even.
ciale Ford Scorpio van koningin Beatrix de hoek om van DAC 2 meen ik, achter de keuken in ieder geval. Ludwin
Ik herinner me een warme tijd waarin we als team en
In de begin jaren werd er tijdens de schoolvakantie een
Raats raakte helemaal in vervoering, liep door het lint met
cliëntgroep de kans kregen om een eigen invulling te geven
zeer uitgebreid zomerprogramma aangeboden. Niks
uitgestoken vinger richting de donkerblauwe auto van de
aan onze woningen. Jaren later, toen ik niet meer op 163
was te gek. Hele legertenten werden omgetoverd in een
Koningin. Of het echt zo is weet ik niet meer, maar in mijn
werkte, maar nog wel eens in de nachtdienst mijn rondjes
belevingsruimte met elk jaar weer een ander thema. Van
verbeelding zwaaide de Koningin enthousiast naar Ludwin
meeliep, was het rondje door 163 altijd iets van thuisko-
het ‘Wilde Westen’ tot ‘Circus’. Wat heerlijk was dat om te
terwijl die uitriep: “FORD SIERRRÁÁÁÁ”. Dat was namelijk
men!
snoezelen in een echte hooiberg. Of die dag dat we uren
de auto van zijn vader die hem daarmee elk weekend
op de rodeostier doorbrachten. Weken er na liepen we nog
kwam ophalen om thuis te logeren!
15 mei 2014, precies 25 jaar nadat we begonnen waren.
met spierpijn en sommigen zelfs met serieuze blessures...
Ik denk dat wij het enige team zijn dat op dinsdag begon. Verder herinner ik me dat veel cliënten het gevoel hadden
De dag na Tweede Pinksterdag, 1989 zijn we met het bijna
Dit is de laatste - als we dat toch nog eens voor elkaar
op vakantie te zijn die eerste zomer. De huizen hadden wel
complete team van toen bij elkaar geweest . Eén oud-colle-
zouden krijgen: klanten moeten tegenhouden omdat an-
iets weg van een vakantiepark, het was prachtig weer en
ga was niet meer terug te vinden, maar alle andere vijftien
ders alles te snel verkocht was. Deze foto heeft nog jaren
dagbesteding stond nog in de kinderschoenen. Hierdoor
waren er!
op het bureau van de heer Van Buchem gestaan. Daar waren Irene van Nassau en ik stiekem toch wel trots op. Genomen tijdens een van onze succesvolle kerstmarkten toentertijd. Klanten moesten we achter gesloten deuren tegenhouden om te voorkomen dat alles al verkocht was voor openingstijd.
2008
2008
2008
2010
2010
2010
2010 (maart)
Met heel Sterrebos naar de Katjeskelder en Parc Spelderholt.
Potgieterlaan.
Theresiastraat.
Vertrek Lex van Buchem en komst Marc Bindels.
Kantoor verhuisd naar Meidoornlaan.
Start renovatie/ nieuwbouw Sterrebos.
Jan Smit op Sterrebos.
Cliënten van S&L Zorg hebben onder leiding van de afdeling Vrije tijd en Evenementen vaak meegelopen met de carnavalsoptocht. In al die jaren zijn we meestal bij de eerste vijf van de grote loopgroepen geëindigd. Daarnaast hebben we twee keer de eerste prijs gehaald. Bij S&L Zorg was ook een hele periode een huisband actief, zij hebben zelfs een aantal keer een cd uitgegeven.
13
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Ontwikkelingen 25 jaar medische zorg Ondertussen waren wij druk bezig om gegevens van
DOOR: MARJAN JOCHIMS, IN GESPREK MET JEANINE BROOS
onze cliënten te verzamelen, medicatie te regelen, oe-
Jeanine Broos (fysiotherapeut) en ik (Marjan Jochims, doktersassistent) zijn samen begonnen op Sterrebos op
fenruimtes in te richten. Kortom het was een hectische begintijd, maar iedereen was ontzettend enthousiast en de lijntjes waren kort. In de loop der jaren is er het een en ander veranderd.
1 maart 1989. We begonnen letterlijk in de bouwput.
Vanaf het begin werkte Stichting Sterrebos met een
De medische dienst heeft een tijdje ingewoond bij
locatie. De eerste huisarts was Nicole Pereira. Na ander-
de fysiotherapie. Op dat moment was er nog geen Ontmoetingscentrum en ook de vroegere woning Onyxdijk 185 en het medisch centrum moesten nog gebouwd worden.
eigen huisarts en veel andere medische diensten op half jaar nam Patrice Holtzer het stokje over en kwam de automatisering langzaam op gang voor de praktijk. Zij lanceerde het programma Q en A. Hierdoor werd het aanmaken van recepten veel gemakkelijker. Ook de fysiotherapie maakte gebruik van dit programma, onder leiding van Ruud Reniers, inmiddels teamleider van de afdeling.
We begonnen met een blocnote en potlood. Gelukkig
kenhuis, grote huisartsenpraktijk en de nierdialyse in
Patrice Holtzer had een huisartsenpraktijk in
kon Jeanine later aan een typemachine komen en toen
Rotterdam.
Roosendaal, dus ook op het gebied van waarneming wa-
zagen de eerste bewonerslijsten het daglicht. Jeanine
ren we van een 24-uurs huisartsenzorg verzekerd. Het
was eerder werkzaam op het Gruijtveld, nu SOVAK, en
Hectische begintijd
oprichten van de huisartsenposten heeft ook zijn steen-
was dus op de hoogte van de doelgroep. Ik was op dat
De huisvesting begon bij de toenmalige woning 173. Elke
tje bijgedragen tot een goede huisartsenwaarneming.
moment werkzaam bij de bloedbank, daarvoor zie-
week werd een nieuwe woning opgeleverd en gehuisvest.
14
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
Na vijf jaar was Lambertijnenhof klaar en werden daar de eerste cliënten gehuisvest. Die opstartfase verliep meer gestructureerd. We hadden veel geleerd de eerste jaren op Sterrebos. Ik ben toen op beide vestigingen gaan werken. De eerste huisarts op Lambertijnenhof was Peter Beysens, na zeven jaar opgevolgd door Bert Venrooy en na weer zeven jaar nam Peter Beysens het stokje weer terug over.
Veranderingen en ontwikkelingen Langzaamaan verschenen er overal computers. Het cliëntenzorgsysteem CareView werd in gebruik genomen, zeer positief voor alle disciplines die van het systeem gebruik gingen maken. Nog steeds wordt dit elektronische zorgdossier positief ervaren. Ook bij de afdeling Fysiotherapie kwamen veranderingen op gang. Zo introduceerden zij de PDL-methode en die staat inmiddels als een huis. PDL staat voor ‘Passiviteit in het Dagelijkse Leven’ en is een methode waarbij mensen met toenemende zelfzorgtekorten, zoals bij lopen, zitten, eten, dagelijkse verzorging, geholpen worden. Dit gebeurt via verzorgende handelingen, hulpmiddelen en ook via maatregelen die onder andere door het management gedragen worden. Denk bijvoorbeeld aan het beleid rondom fysieke belasting. Bij deze methode moeten de verschillende disciplines , zoals de cliëntbegeleiding, fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, medische dienst en ook bijvoorbeeld de technische dienst, samenwerken. naar de afdeling Fysiotherapie met betrekking tot onder-
Bij de medische dienst hebben zich verschillende verande-
Fysiotherapie is in de loop van de tijd steeds meer gericht
zoek, begeleiding/behandeling van en voorlichting over de
ringen voor gedaan. Sinds een jaar of vijf heeft Medicom
geraakt op functionele therapie. Dit wil zeggen dat er niet
prikkelverwerking (sensorische informatie verwerking) van
zijn intrede gedaan. Dit is een computerprogramma voor
geoefend wordt om de stoornis op te heffen, maar om de
onze cliënten. Dit is een aandachtsgebied waar nog veel te
huisartsenpraktijken. We hebben nu een rechtstreekse lijn
functie te verbeteren. Het betrokken zijn bij het zorgpro-
winnen is voor onze doelgroep. Ook neemt bij de cliënten
met de apotheken. Hierdoor is ook het bewakingssysteem
ces is toegenomen en samenwerking met andere discipli-
de vergrijzing toe, met alle problematiek die dat met zich
voor medicatie up to date, verwijzingen naar ziekenhuizen
nes nog belangrijker. De laatste tijd komen er meer vragen
mee brengt en de extra aandacht die dat vraagt.
worden digitaal verstuurd en ook de post komt digitaal binnen. Waarnemende huisartsen kunnen Medicom eventueel inkijken na hiervoor toestemming te hebben gekregen. Een enorme verbetering. Behalve het opzetten van de eigen afdeling fysiotherapie heeft Jeanine aan de wieg gestaan van de eerste Ondernemingsraad. Zij werd daarvan de voorzitter. Ook heeft ze meegewerkt aan de komst van de Sterrebode, een huisblad voor en door onze cliënten, ouders/ wettelijke vertegenwoordigers en begeleiding. Samen met dhr. Van der Heijden hebben veel Sterrebodes het licht gezien. Later heb ik ook nog een paar jaar in de redactie gezeten. Tenslotte kunnen Jeanine en ik samen de conclusie trekken dat het werk als leuk en interessant wordt ervaren en het goed is te werken in een fijn team met fysiotherapeuten en huisartsen en de andere behandelaars. Samen met de cliëntbegeleiders in de zorg voor onze cliënten.
Colofon Redactie: Riane Borgmans, Mariëtte Verschuren, Marjan Jochims en Rentia van Gastel Eindredactie: Ron Verlind, Silke van Dongen en Chris Lauwers Oplage: 2000 Vormgeving: De Grafische Wereld, Halsteren Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen via
[email protected].
15
JUBILEUMMAGAZINE VAN S&L ZORG / SEP 2014
n e p o l e g f a e d e i d n e e r e d e d i r t e k v e n l a e d g e t b f e g e r h o e Z g L . a r n e d t j S& i n b e i n l e c e e r z n a o a r o o 25 j v g r o z e d e o g e d aan
Schilderij: Woningen met medewerkers, vrijwilligers en cliënten Gemaakt door: Piet Jan Sep
16