Egypte – kwetsbare vrouw – LGBTI – slachtoffer seksueel geweld Egypte – femme vulnérable – LGBTI – victime violence sexuelle Egypt – vulnerable woman – LGBTI – victim sexual violence Uw ref: Onze ref: Brussel, 03.07.2014 Betreft : Aanvullende opmerkingen CGVS interview X dd. xx.xx.20xx
Geachte heer Van den Bulck,
Met dit schrijven wenst het BCHV de asielaanvraag van mevrouw X, geboren op xx.xx.19xx te Bagdad (Irak) met Eygptische nationaliteit te ondersteunen. Mevrouw X heeft op 12 augustus 2013 asiel aangevraagd te België. Op 13 juni 2014 werd zij uitvoerig gehoord door uw dienst in het bijzijn van haar raadsman en het BCHV. Zij ontving reeds een oproeping voor tweede interview bij uw dienst voor 8 juli aanstaande. Na mevrouw X uitgebreid gehoord te hebben op het BCHV, wenst het BCHV bijkomend een aantal opmerkingen te formuleren ter ondersteuning van haar asielaanvraag.1 Met betrekking tot de beoordeling van de vrees van mevrouw X door het CGVS, verzoekt het BCHV om volgende aandachtspunten in overweging te nemen; 1. Het BCHV betreurt vooreerst dat mevrouw X niet de mogelijkheid geboden werd om haar gehoor rechtstreeks in het Engels af te leggen, ondanks het gegeven dat dit uitdrukkelijk schriftelijk op voorhand was aangevraagd door de raadsman van mevrouw X. Mevrouw X verkoos (en verkiest nog steeds) het interview af te leggen zonder de aanwezigheid van een
1
Mevrouw X werd op 3 en 6 juni 2014 uitvoerig gehoord op het BCHV in de Engelse taal.
arabische tolk en dit omwille van haar seksuele geaardheid. Zo gaf zij bij aanvang van het CGVS gehoor aan dat het interview bij de DVZ niet vlot was verlopen daar zij twijfelde aan de neutraliteit van de tolk tijdens het DVZ gehoor. Mevrouw X verduidelijkte dat er tijdens de registratie van haar asielaanvraag gelachen werd door de (mannelijke) interviewer en (mannelijke) tolk van zodra zij haar homoseksuele geaardheid ter sprake bracht. Om die reden verkiest zij haar gehoor af te leggen in de Engelse taal, een taal dewelke zij overigens perfect beheerst. Daarenboven gaf Mevr. X tijdens het BCHV interview duidelijk aan dat het afleggen van het interview in de Engelse taal ipv. in de Arabische taal haar toelaat een zekere (psychologische) afstand te creëren wat het voor haar makkelijker maakt om zowel over haar incestverleden te spreken alsook over haar seksuele geaardheid en de problemen die hieruit voortvloeiden. Om die reden verklaarde Mevrouw X ook tijdens het CGVS verhoor dat zij “mogelijks Engelse termen zou gebruiken. Sommige termen zijn voor mij moeilijk om in het Arabisch te zeggen.” 2. Mevrouw X ontvluchtte Egypte na problemen die zij ondervond tengevolge van haar seksuele geaardheid. Mevrouw X vertelde op heel spontane en doorleefde wijze over de ontdekking van haar seksuele identiteit, haar eerste ontmoetingen en (seksuele) relaties met meisjes te Dubaï en in Egypte. Mevrouw X was zeer emotioneel wanneer zij op het einde van het interview bevraagd werd omtrent de problemen die ze kende toen haar familie ontdekte dat zij een lesbische relatie had. Zo verklaarde zij dat ze door haar vader en neef gedurende anderhalf jaar werd opgesloten, gemarteld en meermaals verkracht door haar neef. Daarenboven dient ook benadrukt te worden dat mevrouw X tijdens het CGVS interview verklaringen aflegde omtrent het gegeven dat zij als kind het slachtoffer was van seksueel misbruik door haar vader. Dit incest verleden vond plaats na de echtscheiding van haar ouders. Deze verklaringen worden tevens bevestigd in het uitgebreid medisch rapport van Constats dd. 27.06.2014 (bijlage 1) alsook in het psychologische rapport van psychologe K. dd. 12.06.2014 (bijlage 2). Uit deze neergelegde medische attesten blijkt ten overvloede het kwetsbaar profiel van mevrouw X. Zo concludeert dr. D in haar rapport; “Son récit, ses attitudes, ses émotions quand elle me parle de son vécu, mon examen, me conforte dans ma conclusion que cette jeune femme a souffert de très grave violences et tortures pendant son enfance (inceste répété) et lors de la longue séquestration vécue il y a peu. Elle souffre encore énormément au niveau physique et il est important que la prise en charge spécialisée et les examens spécialisés soient réalisés, (…) Un suivi psychologique rapproché est indispensable, cette jeune femme est très fragile, elle pleure souvent lors de nos entretiens, a des réactions imprévisibles lors de l’ouverture d’une poart par exemple, a parfois un regard dissocié. Elle a de gros problèmes de sommeil, elle présente plusieurs symptômes d’un état de stress post traumatique.” (zie bijlage 1, p. 6) Dit kwetsbaar profiel wordt tevens bevestigd door psychologe K. in haar psychologisch rapport; “ (…) elle a souhaité ne pas avoir recours à un interprète en raison d’un peur du jugement.(…) J’ai pu constater que l’histoire de vie de Mme est jalonnée par des traumatismes. Certains (de type 2) ont debuté dans l’enfance et se sont répétés de manière continue. Ils sont le fait de la violence intrafamiliale dont elle fût témoin, puis victime. D’autres (de type 1 et 2) sont survenus à l’âge adulte et entretiennent un lien avec les 2
premiers. Dans tous les cas, ces événements à forte charge traumatique ont pour caractéristique de toucher aux relations affectives les plus intimes (parents, partenaire, cousins, grands-parents, famille élargie…) et à la négation de sa place en tant que sujet. (zie bijlage 2, p.1) (…) Il faut mentionner la présence d’une culpabilité très importante, qui concerne à la fois le vécu de maltraitance intrafamiliale dans l’enfance et, pour le trauma plus récent, le fait d’avoir survécu et de n’avoir pas pu empêcher le meurtre de son amie. Cette forte culpabilité a été de surcroît renforcée par l’attitude de sa famille, qui la jugeait reponsable de pratiques interdites par la religion islamique. Il est dans ce cadre plus difficile à Mme de reconnaître son statut de victime (zie bijlage 2, p.4) (…) Malgré un équilibre psychique apparant, Mme X m’apparaît actuellement dans un état de fragilité important, le risque de passage à l’acte suicidaire n’est pas exclu. (zie bjilage 2, p. 5) Het BCHV verzoekt het CGVS dan ook rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van de asielzoeker, en in het bijzonder met het kwetsbaar profiel van mevrouw X, zoals omschreven in Art. 48/5. § 3 Vreemdelingenwet. […] “Er wordt rekening gehouden met de algemene omstandigheden in het land en met de persoonlijke omstandigheden van de verzoeker op het tijdstip waarop een beslissing inzake het verzoek wordt genomen.” Ook het Koninklijk besluit van 11 juli 2003 tot regeling van de werking van en de rechtspleging voor het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, stelt in art. 4; “§1. De ambtenaar houdt rekening met de specifieke omstandigheden die de asielzoeker betreffen, in het bijzonder desgevallend de omstandigheid dat hij behoort tot een kwetsbare groep. [...] § 3. De ambtenaar onderzoekt de asielaanvragen op individuele, objectieve en onpartijdige wijze.” Artikel 23, §1 van het Verslag aan de Koning van het KB tot vaststelling van de procedure voor het CGVS stelt op haar beurt: “De medische of psychologische getuigschriften neergelegd ter staving van de asielaanvraag zullen met de nodige omzichtigheid worden behandeld.”2 Ook in haar recente studie “Beyond Proof – Credibility Assessments in EU Asylum Systems”, stelt UNHCR dat de individuele als contextuele omstandigheden in overweging genomen dienen te worden bij het onderzoek van elke asielaanvraag; “Interviewers and decision-makers need to keep in mind and take into account the individual and contextual circumstances of the applicant in all aspects of the examination of the application, including throughout the credibility assessment. Indeed, this constitutes a legal requirement (…)To take into account the applicant’s individual and contextual circumstances, the decisionmaker needs to cross geographical, cultural, socio-economic, gender, educational, and religious 2
Verslag aan de Koning van het KB tot vaststelling van de procedure voor http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2003071105&table_name=wet
3
het
CGVS,
barriers, as well as take account of different individual experiences, temperaments and attitudes.”3 “Research shows that stigma, a sense of shame and/or a fear of rejection by one’s family and community, can inhibit disclosure of relevant information. In particular, applicants applying for international protection based on gender, sexual and gender-based violence, or their sexual orientation and/or their gender identity may feel ashamed and/or fearful of rejection by family and community.”[6]
Het BCHV verzoekt om dit kwetsbaar profiel van mevrouw X, in het bijzonder het gegeven dat zij slachtoffer was van ernstig seksueel geweld alsook foltering gedurende de periode dat zij werd vastgehouden door haar familie ook in overweging te nemen bij de beoordeling van de geloofwaardigheid. Terzake stelt UNHCR in haar Avis du Haut Commissariat des Nations Unies pour les réfugiés relatif à l'évaluation des demandes d'asile de personnes ayant des besoins particuliers et en particulier de personnes qui ont subi des tortures, des viols ou d'autres formes graves de violence psychologique, physique ou sexuelle ; “Il convient également de rappeler que la Cour européenne des droits de l’homme n’exige pas une cohérence complète des demandeurs d’asile. La Cour accepte un certain degré d’incohérence dans les déclarations et les documents soumis par le requérant pour autant que ces incertitudes ne portent pas atteinte à la crédibilité générale de son histoire. En effet, à plusieurs reprises, la Cour a reconnu que « […], eu égard à la situation particulière dans laquelle se trouvent souvent les demandeurs d’asile, il est fréquemment nécessaire de leur accorder le bénéfice du doute lorsque l’on apprécie la crédibilité de leurs déclarations et des documents qui les appuient. » Ainsi, la portée du principe du bénéfice du doute et la mesure dans laquelle ce principe sera appliqué aux demandeurs d’asile dépendront de chaque cas individuel. »4 (eigen vetzetting)
3. Mevrouw X gaf tijdens het BCHV interview aan niet naar Egypte terug te kunnen keren daar zij vreest voor haar leven omwille van haar seksuele geaardheid. Met betrekking tot de vrees van mevrouw X omtrent haar seksuele geaardheid, verwijst het BCHV in eerste instantie naar de richtlijnen van UNHCR, Guidelines on International Protection No. 9: Claims
3
UNHCR, “Beyond Proof – Credibility Assessments in EU Asylum Systems”, Mei 2013, p. 56 beschikbaar via http://www.unhcr.org/51a8a08a9.html [6]
4
Ibidem, p. 72
UN High Commissioner for Refugees, Avis du Haut Commissariat des Nations Unies pour les réfugiés relatif à l'évaluation des demandes d'asile de personnes ayant des besoins particuliers et en particulier de personnes qui ont subi des tortures, des viols ou d'autres formes graves de violence psychologique, physique ou sexuelle, May 2012, available at: http://www.refworld.org/docid/50b8bb672.html 4
to Refugee Status based on Sexual Orientation and/or Gender Identity within the context of Article 1A(2) of the 1951 Convention and/or its 1967 Protocol relating to the Status of Refugees.5
Zo wordt hierin onder meer gesteld:
“Past persecution is not a prerequisite to refugee status and in fact, the well-foundedness of the fear of persecution is to be based on the assessment of the predicament that the applicant would have to face if returned to the country of origin. The applicant does not need to show that the authorities knew about his or her sexual orientation and/or gender identity before he or she left the country of origin. (§18) (…) Threats of serious abuse and violence are common in LGBTI claims. Physical, psychological and sexual violence, including rape, would generally meet the threshold level required to establish persecution. Rape in particular has been recognized as a form of torture, leaving “deep psychological scars on the victim”. Rape has been identified as being used for such purposes as “intimidation, degradation, humiliation, discrimination, punishment, control or destruction of the person. Like torture, rape is a violation of personal dignity.”(§20)6 (…) While “mere” disapproval from family or community will not amount to persecution, it may be an important factor in the overall context of the claim. Where family or community disapproval, for example, manifests itself in threats of serious physical violence or even murder by family members or the wider community, committed in the name of “honour”, it would clearly be classed as persecution. Other forms of persecution include forced or underage marriage, forced pregnancy and/or marital rape (on rape, see above at paragraph 20). In the context of sexual orientation and/or gender identity cases, such forms of persecution are often used as a means of denial or “correcting” nonconformity. Lesbians, bisexual women and transgender persons are at particular risk of such harms owing to pervasive gender inequalities that restrict autonomy in decisionmaking about sexuality, reproduction and family life. (§ 23)
Betreffende de huidige situatie voor LGBTI personen in Egypte, wenst het BCHV te benadrukken dat ondanks het gegeven dat relaties tussen personen van hetzelfde geslacht niet expliciet strafbaar gesteld zijn door de wet, objectieve informatie aantoont dat LGBT personen toch worden gearresteerd op (andere) gronden zoals bijvoorbeeld overspel en aldus het voorwerp uitmaken van vervolging in Egypte; 5
UN High Commissioner for Refugees (UNHCR), Guidelines on International Protection No. 9: Claims to Refugee Status based on Sexual Orientation and/or Gender Identity within the context of Article 1A(2) of the 1951 Convention and/or its 1967 Protocol relating to the Status of Refugees, 23 October 2012, HCR/GIP/12/01, available at: http://www.refworld.org/docid/50348afc2.html 6
Zie in dit kader ook Medisch rapport Constats betreffende mevrouw X: “ … régulièrement violée par son cousin pendant toute sa séquestration, il voulait lui montrer que c’était mieux d’avoir des rapports sexuels avec un homme, la “guérir” de son homosexualité; il venait quand il voulait, (…) il lui disait qu’il pouvait la violer car elle ne comptait plus comme musulmane …” (bijlage 1, p. 4) 5
“The law does not explicitly criminalize consensual same-sex sexual activity, but it allows police to arrest lesbian, gay, bisexual, and transgender (LGBT) persons on charges such as “debauchery,” “prostitution,” and “violating the teachings of religion,” which happened on rare occasions, and provides for up to 10 years in prison for these charges. Authorities did not effectively use antidiscrimination laws to protect LGBT individuals. Gay men and lesbians faced significant social stigma and discrimination in society, impeding their ability to organize or publicly advocate on behalf of LGBT persons. Information was not available on official or private discrimination in employment, occupation, housing, statelessness, or access to education or health care based on sexual orientation and gender identity. There were no government efforts to address potential discrimination. There were few reports of violence against LGBT individuals, although intimidation and the risk of arrest greatly restricted open reporting and contributed to self-censorship. According to the Egyptian Initiative for Personal Rights, on October 13, the public prosecutor ordered the release of 11 suspects arrested the previous day on allegations they committed “homosexual acts” at a private gymnasium and sauna in northeast Cairo. Media reports claimed neighbors subsequently destroyed the facility. According to a report on December 6, a censorship board demanded that 13 scenes be removed from a local film depicting a homosexual protagonist.”7 Dit werd tevens recentelijk bevestigd in het recente rechtspraak van het EHRM, ME v. Zweden van 26 juni 2014; “In Egypt, sexual relations between consenting adults of the same sex in private are not prohibited as such. However, according to the International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association, “State Sponsored Homophobia, A world survey of laws: Criminalisation, protection and recognition of same-sex love” (8th edition, May 2013), the Law on the Combating of Prostitution, and several articles of the Penal Code, have been applied to imprison gay men in recent years. For instance, the Penal Code, Article 278 states: “Whoever commits in public a scandalous act against shame shall be punished with detention for a period not exceeding one year or a fine not pounds.” Moreover, Law 10/1961 on the Combating of Prostitution, Article 9, states: “Punishment by imprisonment for a period of not less than three months and not exceeding three years and a fine not less than 25 LE and not exceeding 300 LE [...] or one of these two punishments applies in the following cases: (a) Whoever lets or offers in whatever fashion a residence or place run for the purpose of debauchery or prostitution, or for the purpose of housing one or more persons, if they are to his knowledge practising debauchery or prostitution. (b) Whoever owns or manages a furnished residence or furnished rooms or premises open to the public and who facilitates the practice of debauchery or prostitution, either by admitting persons so engaged or by allowing on his premises incitement to debauchery or prostitution. (c) Whoever habitually engages in debauchery or prostitution. ...”8 7
US Department of State, Country Report on Human Rights http://www.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/humanrightsreport/index.htm#wrapper 6
Practices,
Eygpt,
2013,
Ook UNHCR erkent in haar Guidelines no.9 dat: “Even where consensual same-sex relations are not criminalized by specific provisions, laws of general pplication, for example, public morality or public order laws (loitering, for example) may be selectively applied and enforced against LGBTI individuals in a discriminatory manner, making life intolerable for the claimant, and thus amounting to persecution.” 9 Ook recente berichtgeving bevestigt dat LGBT personen het slachtoffer zijn van arrest en stigmatisering in de Egyptische maatschappij. Mevrouw X verwees terzake tijdens het CGVS verhoor naar een voorval waarbij in april 2014 een aantal personen werden opgepakt omwille van hun seksuele geaardheid. Dit wordt bevestigd door objectieve informatie.10 Concluderend kan gesteld worden dat mevrouw X vervolging vreest omwille van het behoren tot een sociale groep alsook omwille van haar religie daar haar seksuele geaardheid wordt beschouwd als niet conform met de islamwaarden van de Egyptische maatschappij.”11 4. Concluderend verzoekt het BCHV U om het elk van bovenstaande bepalingen in overweging te nemen tijdens het tweede gehoor 8 juli as. alsook bij de beoordeling van de asielaanvraag van mevrouw X.
Wij danken u voor de aandacht die U aan dit verzoek besteedt. Hoogachtend,
Geertrui Daem Juriste BCHV CC: Psy-cel CGVS, Dienst Advocaten CGVS Bijlagen : 1. Rapport médical circonstancie, Constats asbl, Dr. D., dd. 27.06.2014 2. Rapport Psychologique Espace 28, Psychologue Mme K., dd. 12.06.2014
8
EHRM, ME v. Zweden (71398), 26 juni 2014, § 53.
9
High Commissioner for Refugees (UNHCR), Guidelines on International Protection No. 9: Claims to Refugee Status based on Sexual Orientation and/or Gender Identity within the context of Article 1A(2) of the 1951 Convention and/or its 1967 Protocol relating to the Status of Refugees, 23 October 2012, HCR/GIP/12/01, available at: http://www.refworld.org/docid/50348afc2.html , § 29. 10
http://www.theguardian.com/world/2014/apr/17/egypt-gay-community-fears-government-crackdown UN High Commissioner for Refugees (UNHCR), Guidelines on International Protection No. 9, op.cit., § 42: “Where an individual is viewed as not conforming to the teachings of a particular religion on account of his or her sexual orientation or gender identity, and is subjected to serious harm or punishment as a consequence, 11
he or she may have a well-founded fear of persecution for reasons of religion.”
7
