voor jongeren
mentoraat
Een Rotterdamse aanpak
voor jongeren op weg naar werk en / of een opleiding
Mentoraat
voor
jongeren
voor jongeren
mentoraat
Mentoraat
voor
jongeren
Een Rotterdamse aanpak
voor jongeren op weg naar werk en /of een opleiding
Voorwoord
Jongeren die niet naar school gaan en niet werken. Waar zitten ze? Hoe krijgen we ze weer op het goede spoor? Het Mentoraat voor Jongeren heeft een succesvolle aanpak ontwikkeld als antwoord op deze twee vragen. In twee jaar tijd zijn 656 voortijdig schoolverlaters bereikt. Het merendeel is weer gestart met werk en/of scholing.
2
Het geheim? Dat ligt besloten in de vier peilers van de aanpak: De outreachende aanpak. Zoek de jongeren op in hun eigen leefwereld. Het netwerk. Samenwerking met jongerenwerk en buurtorganisaties is voorwaarde voor het vinden van de jongeren. De individuele en intensieve aanpak. Iedere jongere verdient de aandacht voor zijn talenten en de hulp bij het oplossen van belemmeringen Making both worlds meet. Het Mentoraat vormt de brug tussen jongerencultuur en loketcultuur. In deze brochure geven we u een kijk in de aanpak van het Mentoraat.
Inhoudsopgave
Stevig voor anker in Rotterdam................................................................................................ 5 Over het Mentoraat................................................................................................................. 6 Jongeren................................................................................................................................. 9 Aanpak en werkwijze............................................................................................................. 10 Dosa en Jongerenloket........................................................................................................... 13 Succesvolle activiteiten........................................................................................................ 14 Mentoraatswinkel................................................................................................................. 21 Resultaten............................................................................................................................ 22 Toekomst.............................................................................................................................. 24
4
Stevig voor anker in Rotterdam
Juist in Rotterdam, ’s werelds grootste havenstad, vallen veel jongeren tussen wal en schip. Ze maken hun opleiding niet af, weten niet goed hoe zij het leven structureel kunnen aanpakken en raken het spoor bijster. Een groot probleem. In de drie jaar dat het Mentoraat voor Jongeren actief is in Rotterdam, heeft zij al veel jongeren bereikt. Jongeren die eerst geen zinvolle dagbesteding hadden, zijn weer gaan werken en/of een opleiding gaan volgen. Een mooie prestatie, waar het Mentoraat trots op is! Gelukkig staat het Mentoraat niet alleen voor deze taak. De succesvolle resultaten zijn de uitkomst van een vruchtbare samenwerking met inmiddels meer dan vijftig partners. Wij kunnen dan ook vaststellen dat het Mentoraat stevig verankerd ligt in Rotterdam! In deze brochure laten wij u graag zien wat het Mentoraat doet voor de Rotterdamse jongeren. Wij hopen dat u net zo enthousiast wordt als wij over de mogelijkheden en kansen om jongeren net dat ene duwtje in de rug te geven.
‘Maatwerk is belangrijk voor iedereen die aan de onderkant van de samenleving in kansloze posities zit’. Projec tleider Albert Leutscher
5
Over het Mentoraat
6
AN HET EREN A G N O J SIDIES’ ‘MEER SF-SUB E A I V WERK
s Rutte secretari - Staats erheden meer 4 0 0 2 ov rt 25 maa dat bedrijven en ies om il F-subsid ld is e (SZW) w ken van de ES lpen. ‘G ma an te he nog miljoea gebruik b n e e aan zijn jongeren em. Bij het ESF utte. ble iR geen pro beschikbaar’, ze ’s nen euro
Het Mentoraat voor Jongeren is opgericht in 2004. Een structurele aanpak bleek noodzakelijk om grip te krijgen op de grote aantallen voortijdige schoolverlaters en het hoge percentage jeugdwerkloosheid. Rotterdam kent een groot aantal jongeren die niet op school zitten en geen aantoonbaar betaald werk verrichten. Het Mentoraat zet zich in om jongeren zonder startkwalificatie (mbo niveau 2) op te sporen en te begeleiden naar werk, scholing of een combinatie daarvan. Een succesvol resultaat ligt in de individuele benadering van de mentoren en in de samenwerking met een netwerk van betrokken partners. Bij de oprichting door Stichting Werk in West was het Mentoraat voornamelijk actief in de deelgemeente Delfshaven, van waaruit het ook gefinancierd werd. Al vrij snel werd de Stichting Ontwikkelbank Centrum betrokken voor de uitvoering van het Mentoraat in het Centrumgebied. In april 2005 volgde de deelgemeente Kralingen-Crooswijk. In juli 2005 kreeg het Mentoraat de kans zich verder te ontwikkelen en te professionaliseren met een ESF-Equalsubsidie van het Europees Sociaal Fonds. De ESF-Equalsubsidie is toegekend tot december 2007.
‘Als mentor ben je een wegwijzer voor de jongere. Je geeft jongeren houvast in het doolhof van verschillende instanties in de stad’. Mentor Dennis van der Stel
7
Mandy Goudriaan, Marc Riemens, Nina Struik en Dennis van der Stel bij de ingang van de Mentoraatswinkel aan de Coolsingel.
8
Jongeren
Jongeren die in aanmerking komen voor begeleiding door het Mentoraat zijn tussen de 16 en 23 jaar en wonen in Delfshaven, Centrum, Kralingen-Crooswijk of Overschie. Ze hebben geen zinvolle dagbesteding, zijn gestopt met school of kunnen geen baan vinden. Soms is hun voornaamste activiteit een beetje rondhangen op straat met vrienden. Vaak hebben ze ook problemen met huisvesting, sociale contacten, op financieel gebied of is er sprake van psychosociale problematiek. Ze weten niet goed hoe ze het leven structureel kunnen aanpakken. Vaak willen ze wel graag een diploma halen of werk vinden,maar weten ze niet goed wat bij hen past. Het Mentoraat spoort deze jongeren op en start een intensief begeleidingstraject naar werk, opleiding of een combinatie daarvan. Deze intensieve begeleiding is een belangrijke schakel in het succes. De mentor staat dicht bij de leefwereld van jongeren en richt zich bij de begeleiding niet alléén op werk en opleiding, maar ook op de thuissituatie en andere omgevingsfactoren. 9
‘Soms heb je ruwe diamantjes er tussen zitten. Dat zijn kleine succesjes.’ Mentor Mandy Goudria an
Aanpak en werkwijze
10
Het Mentoraat is een wegwijzer voor jongeren die om welke reden dan ook geen zinvolle dagbesteding hebben: geen school en geen baan. Het Mentoraat spoort deze jongeren op en begeleidt ze op weg naar werk en/of scholing. Dat opsporen gebeurt via een uitgebreid netwerk: van scholen tot gemeentelijke instanties en van Bureau Jeugdzorg tot buurthuizen en jongerenwerkers. Van diverse kanten krijgt het Mentoraat melding van jongeren waarmee het mis dreigt te gaan. Door de gevestigde naam van het Mentoraat weet het netwerk hen te vinden. Ook zijn er jongeren die zelf contact zoeken en om hulp vragen. De aanpak van het Mentoraat is outreachend; de mentoren zoeken de jongeren op in hun leefomgeving. Er is sprake van bemoeizorg totdat de jongere weer op koers is en het gesignaleerde probleem is opgepakt, opgelost of tenminste geminimaliseerd. Ook kunnen jongeren bij het Mentoraat terecht voor bemiddeling of aanmelding bij instanties als het Jongerenloket, CWI of SoZaWe. Inschrijving en aanmelding bij het Mentoraat is vrijwillig. Haakt een jongere af, dan zoekt de mentor weer contact en stimuleert de jongere de draad weer op te pakken. Door de intensieve, individuele benadering is de mentor goed op de hoogte van de persoonlijke situatie van de jongere. Samen worden de obstakels onderzocht, maar ook de mogelijkheden. Het doel is om de jongere binnen een jaar te plaatsen via het Jongerenloket, ROC’s, andere scholingstrajecten, regulier werk of een combinatie daarvan. Daarna volgt een periode van drie maanden nazorg, waarbij de mentor nog heel regelmatig contact houdt met de jongere en de vinger aan de pols houdt. Deze aanpak leidt tot succesvolle resultaten.
‘Het Mentoraat voor Jongeren is een intermediair tussen jongeren en werkgevers, opleidingen en diverse stedelijke instanties. Het Mentoraat is daar heel succesvol in’. Mentor Nina Struik
11
12
Dosa en Jongerenloket
De aanpak van het Mentoraat voor Jongeren komt tot stand door intensieve samenwerking met stedelijke partners. Het Mentoraat kent vanaf 2005 een breed Ontwikkelpartnerschap, dat bestaat uit: Stichting Disck (Sociaal Cultureel Werk - jongerenwerk), Dienst JOS (Jeugd, Onderwijs, Samenleving), Jongerenloket (gevormd door SoZaWe, CWI, JOS), Deelgemeente Delfshaven en de Centrumraad, Stichting Werk in West (projectontwikkeling Delfshaven) Stichting Ontwikkelbank/Werkmij (projectontwikkeling Centrum + leerwerk bedrijf) Professionals van verschillende diensten werken nauw samen en zetten zich in voor een snelle aanpak. Het Deelgemeentelijk Overleg Sluitende Aanpak (DOSA) en het Jongerenloket zijn belangrijke schakels in de methodiek van het Mentoraat. DOSA voert regie over een sluitende aanpak voor jongeren met meervoudige problematiek. Het Jongerenloket combineert de kennis en ervaring van CWI, SoZaWe en JOS in een stedelijk informatiepunt voor werk, scholing en inkomen. Samen met het Mentoraat zetten de partners zich in voor de toekomst van de jongeren. Een belangrijk doel is om zoveel mogelijk jongeren een startkwalificatie (mbo niveau 2) te laten halen, zodat zij in de toekomst beter toegerust zijn bij het vinden van passend werk.
‘De samenwerking met de partners is een essentiële factor in het succes. Dat gaat uitstekend’. Projec tleider Albert Leutscher
13
Succesvolle activiteiten
14
Het Mentoraat voor Jongeren heeft diverse activiteiten opgezet, veelal samen met haar samenwerkingspartners. Op creatieve en gestructureerde wijze krijgen de jongeren door een activiteit een sterke stimulans om weer te gaan werken aan een toekomst. Ze leren samenwerken en doen daarmee sociale vaardigheden op. Alle initiatieven zijn uitdagend en een overbrugging van de tijd tot ze met hun opleiding kunnen beginnen. Bijkomend doel: de jongeren te interesseren voor andere Mentoraatsactiviteiten en de ambassadeursrol naar andere jongeren in een vergelijkbare situatie. Het project Sportstewards is een training gericht op werkzaamheden tijdens voetbal- of andere publieke evenementen en is bedoeld om jongeren weer te enthousiasmeren voor werk. Na een korte opleiding en stage kunnen de sportstewards aan de slag bij Sparta, Feyenoord, Excelsior of een cultureel evenement als De Parade. Het slagingspercentage is hoog. Het Certificaat Sportsteward biedt een opstapje naar diverse vervolgopleidingen. Het project Sportstewards is een initiatief van ROC ID-college. Het Mentoraat heeft de werving voor deze training verzorgd en heeft bijgedragen in de ontwikkeling van het project.
sportieve stim
mulans
15
16
Het Mentoraat heeft Koud Kunstje ontwikkeld, in samenwerking met Circus Rotjeknor en Codarts (hogeschool voor muziek en theater). Op een speelse, interactieve manier wordt een link gelegd tussen bijvoorbeeld jongleren en het halen van een diploma of het vinden van een baan. Voor allebei is wilskracht en doorzettingsvermogen nodig. Het project is uitgevoerd op zeven verschillende locaties en er zijn in totaal driehonderd jongeren mee bereikt. Vijf stappen naar succes is een Koud Kunstje 1. Doel bepalen (wat wil ik, wat kan ik?) 2. Beginnen 3. Oefenen (vallen en opstaan is niet erg) 4. Zeker worden van jezelf (ik kan het!) 5. Resultaat halen (diploma of werk) Pimpen is in. Zet MTV aan en er wordt wel iets gepimpt. Meestal auto’s. Het pimpen heeft een grote aantrekkingskracht op jongeren. Het pimpen van een scooter heeft dat zo mogelijk nog meer. Het project Pimp my scooter is een succesvolle activiteit van het Zadkine College. Het Mentoraat in Kralingen-Crooswijk en Delfshaven werkt hieraan mee. De jongeren ‘pimpen’ hun oude scooters op en leren tegelijk technische vaardigheden. Zo ontstaat een positieve stimulans en een slagvaardige opstap voor het volgen van een opleiding op het Zadkine College.
17
baangara Projecten met baangarantie proberen uitval onder schoolverlaters te voorkomen. Het Mentoraat stimuleert actief jongeren mee te doen. De jongeren worden opgeleid tot schilder of medewerker voor drogist of houthandel. Projecten met baangarantie zijn altijd bijzonder geslaagd. Het Mentoraat heeft samen met het Jongerenloket veel contacten met branche-organisaties en opleidingstrajecten.
18
Radioproject Stanvaste Onder begeleiding van een mentor kreeg een vaste groep jongeren drie maanden lang tweewekelijks een uur zendtijd bij deze Rotterdamse jongerenzender. Een half uur ging de uitzending over school en werk, waarmee de deelnemers werden uitgedaagd zich te verdiepen in onderwerpen die hier mee verwant zijn. In het andere half uur konden ze ‘over hun eigen ding kletsen’. Dat gebeurde op een creatieve manier zoals rap, een interview, of een persoonlijk praatje. Enthousiasme en talent kwamen tot uiting tijdens de uitzendingen, die goed beluisterd werden. Het project vormde een overbrugging naar de start van een nieuwe opleiding.
Project Mediastage is een initiatief van het Mentoraat, waarbij jongeren samen een clip en een digitale cv maken voor een potentiële werknemer. De jongeren geven uiting aan hun eigen kwaliteiten en capaciteiten op een creatieve, uitdagende manier. Het project is tevens bedoeld als een serieuze oefening in het solliciteren naar werk.
‘Het is heel leuk om te zien hoe jongeren eerst heel sceptisch zijn als je binnenkomt. Na tien minuten zijn ze al enthousiast om het kunstje zelf te proberen’. Mentor Marc Riemers
antie 19
20
i
Mentoraatswinkel
Sinds 2006 heeft het Mentoraat een eigen winkel op de Coolsingel. De winkel is een belangrijk contactpunt waar mentoren en jongeren elkaar kunnen ontmoeten. De winkel is van maandag tot donderdag open van 14.00 tot 17.00 uur. Jongeren kunnen binnenlopen zonder afspraak en informatie krijgen over wat het Mentoraat voor hen kan betekenen. De winkel is een makkelijke manier voor jongeren om informatie te krijgen over hun eigen ontwikkeling. De knalroze balie en groene muurschilderingen geven de winkel een laagdrempelige en flitsende uitstraling.
info
‘Ik vind het heel belangrijk dat het project een gezicht heeft. Het is prettig als de jongeren ons kunnen vinden’ Mentor Mandy Goudriaan
21
314 Resultaten
22
567
Tot nu toe is het Mentoraat behoorlijk succesvol geweest. Het Mentoraat combineert, samen met de partners, haar speciale werkwijze met een grote dosis kennis en ervaring in het omgaan met jongeren. Deze mix zorgt voor succesvolle projecten en een hoog slagingspercentage. De inzet is van grote betekenis geweest op 314 jongeren die positief zijn uitgestroomd naar werk, opleiding of een combinatie daarvan. De individuele benadering van de mentoren en de outreachende aanpak in het gehele netwerk, hebben bijgedragen tot een goed resultaat. De begeleiding is echter niet alléén gericht op werk en opleiding, maar strekt zich uit over alle leefgebieden van de jongeren. Ook treden de mentoren coachend op tijdens groepsactiviteiten. Zo slaan zij een brug tussen de informele jongerencultuur en de formele bedrijfscultuur. Concreet zijn er in totaal 656 jongeren bereikt, waarvan er 567 een begeleidingstraject zijn ingegaan, van hen zijn er 312 weer gestart met werk, school of reintegratietraject. Het Mentoraat is trots op het resultaatpercentage van 55 procent! Van de bereikte jongeren had 86 procent het opleidingsniveau 1 of lager. Het Mentoraat is er dus goed in geslaagd de groep met het grootste risico te bereiken. Een factor van succes is ook de nauwe samenwerking van het Mentoraat met een uitgebreid netwerk. Het netwerk bestaat nu uit circa 55 verschillende partners in Rotterdam. Van belang is dat deze partners toegankelijk zijn als aanmeldingspunt voor inschrijving bij het Mentoraat.
‘De mogelijkheden en wensen van jongeren in kaart brengen en weten hoe je die wensen kan omzetten’ Mentor Marc Riemers
55% 23
Toekomst
De gemeente Rotterdam wil eind 2008 alle voortijdig schoolverlaters in Rotterdam in kaart gebracht hebben. Doel is alle jongeren naar werk en/of scholingstrajecten toe te leiden. Het Mentoraat voor Jongeren mag daarin een essentiële rol vervullen. De aanpak van het Mentoraat werkt. In samenwerking met de partners zal het Mentoraat haar werkwijze in de toekomst willen inzetten voor de hele stad. Zodoende kan het Mentoraat haar methodiek gaan afstemmen op alle Rotterdamse jongeren die zichzelf nog graag een kans willen geven voor een goede toekomst.
24
‘Het Mentoraat voor Jongeren wordt breed gedragen door de stedelijke politiek. Zij staan heel enthousiast tegenover de aanpak van het Mentoraat’. Projec tleider Albert Leutscher
Colofon
Mentoraat voor Jongeren Coolsingel 57– 63 3012 AB Rotterdam Telefoon 010 262 08 03 Fax 010 411 79 21 www.mentoraat.com ISBN 978-90-812625-3-8 Tekst Schoonschrift Nathalie Montfoort Beeld Boet Lijnis Huffenreuter Ontwerp Trossen Losº grafische communicatie Druk Romer Schiedam
het project is mede tot stand gekomen met subsidie van het Europees sociaal fonds
Een Rotterdamse aanpak
Mentoraat voor Jongeren Coolsingel 57– 63 3012 AB Rotterdam Telefoon 010 262 08 03 Fax 010 411 79 21 www.mentoraat.com ISBN 978-90-812625-3-8
Mentoraat
voor
jongeren
het project is mede tot stand gekomen met subsidie van het Europees sociaal fonds
