Mentaal. Prettige werksfeer en zeer professionele collega's

Mentaal Mentaal M A G A Z I N E VA N G G Z N O O R D - E N M I D D E N - L I M B U R G

Jaargang 4 | Nummer 3 | maart 2008

‘Prettige werksfeer en zeer professionele collega's’



Thomas Linka,

programmaleider, psychiater en psychotherapeut verslavingskliniek Paschalis,



over zijn rol als programmaleider, psychiater en psychotherapeut binnen verslavingskliniek Paschalis.



Verder in dit nummer:

‘Verdraaid goed!, Cyclisch Verbeteren binnen GGZ NML’. Sloop voormalige centrale ketelhuis een feit.

Dag paviljoen C ! Ter afscheid van paviljoen C hebben jongeren van de kliniek autisme een afbeelding van Mona Lisa op de muur geschilderd.

Achtergrondfoto: paviljoen C

Ingezonden door: Iris Bloemen, Behandelcoördinator Kliniek Autisme

Mentaal Mentaal | jaargang 4 | Nummer 3 | maart 2008

INHOUD Een nieuw perspectief?

10



Nieuwsberichten Kollummerkasie Knipoog Van de voorzitter OnGegrond PVP Op locatie Sloop Ketelhuis De ontmoeting

12 “Kloek auk ens gemeintepils met vastelaovend”

16

20

Het kader

26

6 7 8 10 11 12 13 14

Venlonaren kloeken gemeintepils

16 Midgetgolfbaan 17 Verdraaid goed! 18 John Blankers 20 Ontwikkelingen Mentaal 21 Samenleven in Servaashof HKZ

22 24

Succesvolle open dag Laurentiusplein Roermond

25

Voedingsoverleg PV Berichten OR IGG

“Muziek is zegen voor Parkinsonpatiënten”

4

Boekbespreking Nieuws v/d bibliotheek Personalia Beeldspraak Uitnodiging

26 27 28 29 30 31 32

Nieuwe lente Toegegeven, als u dit leest is de kans aanwezig dat er zich weer een dun laagje ijs op plassen en vijvers gevormd heeft voor een laatste winterse stuiptrekking, maar met het zachte weer van de laatste dagen heb ik toch meer het lentegevoel. Heerlijk, dat lentegevoel. Alles is weer fris. Overal ontluikt jong groen en de winter (maar wat stelt een winter nog voor) lijkt ver weg. Zo’n nieuw voorjaar levert altijd nieuwe energie op. Energie om de nieuwe Mentaal te maken, vol met nieuws, nieuwtjes en feiten over GGZ Noord- en Midden- Limburg. Het lijkt dan net of ook alle activiteiten voorzien worden van een frisse dosis extra power en alles flitsender oogt. Dat lijkt ook wel van toepassing op de veranderingen binnen de organisatie; de ene open dag na de andere, nieuwe initiatieven die genomen worden, certificaten die behaald worden en de bouw in Venray die in volle vaart vordert. Met al die bruisende energie is het voor de redactie alle zeilen bijzetten om het te volgen maar we prijzen ons gelukkig met de steun die we vanuit de organisatie krijgen. Steeds meer medewerkers leveren schrijvend of fotograferend een uitstekende bijdrage. Als dat de voorbode is, dan belooft het een geweldig voorjaar te worden.

COLOFON Mentaal is het magazine van GGZ Noord- en Midden-Limburg voor (oud)medewerkers, vrijwilligers en externe relaties en verschijnt elke laatste vrijdag van de maand. Uitgave Bureau Communicatie GGZ NML. Hoofdredactie Eleän Mulder (Bureau Communicatie), Eindredactie Eleän Mulder (Bureau Communicatie), Sabine Nicolasen (Bureau Communicatie) Redactie Fun Sijbers (Bureau Communicatie), Ans Swillens (Informatiecentrum Geestelijke Gezondheid), Karin Tummers (Paschalis). Vormgeving MarksMarks Venlo. Reproductie Grafisch centrum Facilitair Bedrijf GGZ NML. Fotografie Jos Faessen GGZ NML, Hans van der Beele Sevenum, Bureau Communicatie GGZ NML. Oplage 2450 exemplaren. Redactieadres: GGZ Noord- en Midden-Limburg, Bureau Communicatie, E. Mulder-Verleg, Postbus 5, 5800 AA Venray, (0478) 52 71 86, [email protected] Deadline kopij aprilnummer: 14 maart 2008, foto’s gescheiden van tekst - dus als apart jpg-bestand - aanleveren. Voor meer info zie www.ggznml.nl of het intranet.

Mentaal | 3

Master PMT-opleiding In september 2005 is Meike van Berlicum, werkzaam binnen het PMT-centrum voor adolescetenpsychiatrie, begonnen aan de Master PMT opleiding in Zwolle. Het doel van de Master Psychomotorische Therapie is uiteindelijk het opleiden van gekwalificeerde psychomotorisch therapeuten. Mieke heeft het ervaren als leerzame jaren, waarbij de opleiding, naast de pro-

Door: Wybe Zwart, divisiemanager van de LCZ Uit: toespraak door Wybe Zwart tijdens de

fessionele verdieping en bekwaamheid, ook op persoonlijk vlak voor haar het nodige heeft opgeleverd. Mieke: “Ik heb meer inzicht in hoe ik als psychomotorische therapeut ben in de zaal en ben ik me meer bewust van waarom ik doe wat ik doe.  Natuurlijk wordt er in de masteropleiding ook aandacht besteed aan onderzoeksvaardigheden en het schrijven van een masterthesis. Gezien mijn

wetenschappelijke vooropleiding heb ik daarvoor vrijstelling gekregen en kon ik het laatste half jaar rustig uitdienen. Op 25 janauri 2008 kon ik in Zwolle de buit binnenhalen. Ik ben erg tevreden met mijn Master en ben blij dat GGZ NML mij de mogelijkheid daartoe heeft geboden. Mieke van Berlicum

De zorgvisie van LCZ 2 ofwel Intensief II

opening nieuwe woonvoorziening op 16 februari 2008

Wat is onze zorgvisie, m.a.w. hoe vinden wij dat

nodig hebben en die naar verloop van tijd kunnen verhui-

we op de beste manier zorg kunnen bieden aan

zen naar een appartement op de Servaashof of misschien

onze cliënten, cliënten die al zeer lang psychiatri-

wel zelfs naar een woning in Venray.

sche problemen hebben? Onze mensvisie is, dat wij vinden dat ieder mens een waardevol en uniek wezen is. Omdat we dat vinden, vinden we ook, dat we rekening dienen te houden met de eigenheid van deze unieke en waardevolle mens. Vanzelfsprekend houdt dit in dat wij opvattingen, levenswensen, waarden en eigenheid van de cliënt respecteren. Maar, het betekent ook dat wij vinden dat mensen, en dus ook de cliënten, een eigen verantwoordelijkheid hebben. Wij vinden ook, dat wij cliënten dienen te helpen deze verantwoordelijkheid

2. Zorg

waar te maken. Wij zien cliënten als mensen die deel wil-

Vanzelfsprekend is plezierig wonen alleen niet voldoende.

len uitmaken van een sociaal en economisch netwerk. Wij

Het is voor mensen belangrijk deel uit te maken van een

willen graag de cliënt daarin ondersteunen om het leven

sociaal netwerk. Dat gaat niet vanzelf, en zeker niet voor

voor hem zo zinvol mogelijk te maken. Op basis van deze

mensen die te kampen hebben met ingewikkelde psychia-

genoemde mensvisie willen wij onze zorg zoveel mogelijk

trische problemen. Cliënten kunnen er op rekenen dat zij,

in samenspraak met de cliënt afspreken en vaststellen.

met hun eigen specifieke problemen, de juiste zorg krijgen om te leren met anderen te verkeren en op plezierige wijze

In ons aanbod van langdurige zorg maken wij onderscheid

deelgenoot te zijn van een menselijke omgeving.

tussen drie gebieden: Wonen, Zorg en Dagbesteding 3. Dagbesteding

Mentaal | 4

1. Wonen

Een van de belangrijkste voorwaarden voor een zinvol

In het nieuwe pand is er plaats voor 40 cliënten. Twintig

bestaan is dat een mens overdag bezigheden heeft die

cliënten zullen met wat meer begeleiding beneden gaan

er toe doen. Daarvoor dient er samen met cliënt naar

wonen en mogelijk in een later stadium, als zij daar aan

bezigheden gezocht te worden die aansluiten bij zijn/haar

toe zijn, naar boven verhuizen. Boven zijn 20 eenpersoons

behoeften aan zinvol bezig zijn. Gedacht wordt ook aan

appartementen voor cliënten die veel minder begeleiding

m.n. vormen van arbeidsrehabilitatie.

Mentaal

Tijdens het Nationale Museumweekend is ook het Museum Psychiatrie van GGZ Noord- en Midden-Limburg geopend voor bezoekers. Een goede gelegenheid om familie, vrienden, buren en collega’s eens nader kennis te laten maken met dat wel heel bijzondere stuk geschiedenis van Venray. De 27e editie van het Nationale Museumweekend heeft als thema ‘Kunst van de Waarheid’ gekozen; een thema dat zeer zeker bij het Museum Psychiatrie past. Datum: 5 en 6 april 2008, van 14.00u. tot 17.00u. Adres: Servaashof, Stationsweg 46 in Venray. Gelegen nabij de kapel Servaashof in de breviergangen. Hebt u vragen: [email protected].

Referaat Op woensdag 19 maart 2008 vindt van 16.00 tot 17.30 uur in restaurant Le Tambourin, locatie Stationsweg, een lezing plaats. Dhr. W. Molemaker, AIOS, houdt dan een eindreferaat.

Toewijzing huisnummers

De toegang is geheel gratis.

De gemeente Venray heeft voor de gebouwen ’t Kempke en Den Heuvel respectievelijk de huisnummers 4 en 6 toegekend.

Wim Janssen, Museum Psychiatrie

Dit betekent, dat ’t Kempke wordt:

Symposium over dilemma’s in de psychiatrie Afgelopen jaar werd onder veel belangstelling de studiedag sexualiteit & intimiteit gehouden. Komend jaar staat opnieuw een dergelijk interne studiedag op de agenda. Deze dag zal plaatsvinden op dinsdag 22 april a.s. en zal gaan over dilemma’s. Psychiatrische hulpverlening is te beschrijven als een praktijk waarin voortdurend dilemma’s moeten worden opgelost. Begrippenparen waarmee die dilemma’s worden aangeduid zijn vaak zeer bekend: afstand – nabijheid, behandelen – beheersen, directief – non-directief,

Nieuws maart 2008

Museum Psychiatrie GGZ NML geopend op 5 en 6 april 2008

RCG Venray Overloonseweg 4 5804 AV Venray; Den Heuvel wordt: Centrum voor Specialistische Functies Overloonseweg 6 5804 AV Venray

veiligheid - welzijn, recht - belang, standaardisering - zorg op maat. Doel van de studiedag is nader bij de dilemma’s stil te staan en te reflecteren op de wijze waarop we hier in onze praktijk mee omgaan.

vrijheid en een psycholoog (dr. B. van der Werf) zal laten zien hoe een goed zicht op de interactie tussen beide kan bijdragen aan het voorkomen van geweldsescalatie en gedwongen separatie.

Het ochtendprogramma bestaat uit een aantal lezingen dat ingaat op wat als basisdilemma van psychiatrische hulpverlening kan worden beschouwd: vrijheid en dwang. Een ethicus zal het denken over dwang helpen verdiepen, een psychiater (dr. A. Kaasenbrood) het denken over

Het middagprogramma zal uit workshops bestaan waarin andere, relevante dilemma’s aan de orde komen. Hans Kok Guus van Loenen

Mentaal | 5

Kollummerkasie Coniferen in een keurslijf

‘Het vlot met de nieuwbouw op het Servaasterrein’, zo wordt mij in iedere Mentaal met trots gemeld. En inderdaad: langzaam maar zeker worden de nieuwe contouren zichtbaar. Met verbazing echter kijk ik naar de omheining rond het nieuwe parkeerterrein en het FPA-gebouw. In eerste instantie was er een roestig ijzerwerk geplaatst met ronde vormen en een soort van kijkgaten, met hoogteverschillen. Later werden er coniferen voor geplaatst, in hoogte aangepast aan het ijzerwerk. Tenslotte werd er voor die coniferen wederom een ijzerwerk geplaatst, identiek aan het eerdere. Het moge duidelijk zijn: hier wordt iets bewerkstelligd! Een conifeer groeit vanzelf, mits er een goede voedingsbodem is. Daar hoeven wij mensen in principe niets aan te doen. Een conifeer groeit naar het licht, naar boven, de lucht in. Reikt ten hemel. Zo doet de conifeer dat al jaren, zo kennen we hem. Soms ook zien we de conifeer ook gekortwiekt: mooie bolvormen, soms een piramide, ook wel eens geknipt als haan, konijn of welk ander dier dan ook. Een mens doet rare dingen.

Mentaal | 6

De toepassing bij de FPA echter, de conifeer ingeklemd tussen twee ijzerwerken, zag ik niet eerder. De conifeer wordt waarschijnlijk geleid, al is ‘leiden’ een te sympathiek woord in deze context. De conifeer krijgt een keurslijf aangemeten. De landschapsarchitect (what’s in a name) heeft zijn tekentafel­ ontwerp eerst aan de lasser als voorbeeld gegeven en vervolgens aan de tuinman. De conifeer weet nog van niets... Ik werk hier op het terrein als beeldend therapeut. Ik heb in mijn praktijk veelal te maken met patiënten die vastgeroest zijn in een keurslijf, in strakke patronen. Ze zitten klem, zij zijn hun vorm kwijt. Zij beseffen soms niet eens dat zij een eigen vorm hebben. Heel langzaam -tergend langzaam soms- probeer ik deze patiënten los te weken uit hun harnas opdat zij hun eigen ruggengraat weer ontdekken. Dan kan de patiënt gaan bewegen. Dan kan ik gaan meebewegen, tegengas gaan geven, gaan vertragen of versnellen al naar gelang de behoefte, de noodzaak. Het zien van deze geconstrueerde scheefgroei en geplande vervorming stemt mij droevig.

column



Mentaal

Van de voorzitter: Wie een nieuw bankstel koopt, moet doorgaans een aanbetaling doen, alvorens de bestelling in behandeling wordt genomen. Die aanbetaling vraagt de leverancier als zekerstelling dat het gekochte, dat meestal nog geproduceerd moet worden, ook daadwerkelijk wordt afgenomen. Die aanbetaling is soms ook nodig, omdat de leverancier vooraf kosten moet maken (administratiekosten, handlingkosten, productiekosten) waarvoor hij anders geen dekking heeft. Als de klant de mogelijkheid krijgt om achteraf in termijnen te betalen, dan is in de betalings­ termijnen een opslag opgenomen voor rente als gevolg van de voor­ financiering die de leverancier dan voor zijn rekening neemt.

Dit zijn de gebruikelijke spelregels in het normale verkeer van zakelijke dienstverlening. Tot 1 januari 2008 verliep het betalingsverkeer tussen zorgkantoor en zorgaanbieder in de ggz volgens dezelfde spelregels. Het zorgkantoor was de klant die voor zijn cliënten zorg inkoopt bij de zorgaanbieder (de “leverancier”). Het zorgkantoor maakte jaarlijks afspraken met de zorginstellingen over de hoeveelheid en de soort (productmix) te leveren zorg. Partijen kwamen daarbij ook de prijs van de verschillende verrichtingen overeen. Hoeveelheid maal prijs bepaalde het budget voor het betreffende jaar. Aan het einde van het jaar volgde nog een afrekening voor de werkelijk geleverde zorg. Op basis van het overeengekomen jaarbudget maakte het zorgkantoor maandelijks een bedrag over als voorschot. Op deze manier had de zorginstelling (de leverancier) de zekerheid dat de overeengekomen zorg, mits daadwerkelijk geleverd, ook werd betaald. Wat niet was geleverd, werd uiteraard verrekend. Op deze wijze kon de ggz-instelling/zorgleverancier lopende het

Stelselwijziging met hindernissen jaar zijn eigen verplichtingen (salariskosten voor medewerkers, huisvestingskosten, materiële kosten, etc.) zonder problemen nakomen. Voorwaarde was uiteraard dat de kosten binnen het overeengekomen en gerealiseerde budget bleven. Vanaf 1 januari 2008 is nog slechts een minderheidsdeel van ons totale exploitatiebudget afkomstig van het zorgkantoor. Het betreft globaal genomen de vergoeding voor de zorg voor cliënten die langer dan een jaar in zorg zijn (de care genoemd). Alle op behandeling gerichte zorg en klinisch verblijf tot één jaar (de cure) vallen sinds dit jaar onder de nieuwe zorgverzekeringswet. De zorgverzekeraars van onze cliënten zijn verantwoordelijk voor de vergoeding van deze zorg. Het betreft ongeveer tweederde van ons totale budget. De bekostiging geschiedt niet meer op basis van verrichtingen, maar op basis van diagnose-behandel-combinaties (dbc’s).

zorgverzekeraars over de productieafspraken voor 2008. Overeenkomsten zijn nog steeds niet afgesloten omdat er nog onduidelijkheid is over de beschikbare budgetten voor de zorgkantoren en voor de zorgverzekeraars. De Nederlandse Zorg Autoriteit (NZA) moet hierover een beslissing nemen en dat zal volgens de laatste berichten op zijn vroegst eind maart geschieden. Ondertussen vragen zorgkantoor en zorgverzekeraars uit naam van hun cliënten aan ons om maar alvast zorg te verlenen. Welke zorg en tegen welke prijs wij straks vergoed krijgen, blijft tot ver in het jaar onzeker. Van vooruitbetalen of bevoorschotten is niet bij alle inkopers sprake. Als er straks wel rente vergoed wordt voor door ons vooruitbetaalde kosten, waaronder de maandelijkse salariskosten, dan staat nu al vast dat die rentevergoeding niet toereikend zal zijn. Kom daar maar eens om in het bedrijfsleven of de zakelijke dienstverlening. GGZ in Nederland: zo gek nog niet. Of toch wel?

De ggz-instellingen voeren al maanden onderhandelingen met de zorgkantoren en de

Toine van der Sanden Voorzitter Raad van Bestuur

Mentaal | 7

Rubriek waarin uitspraken van de Klachtencommissie voor Cliënten worden toegelicht.

Door: Ad Burgmans1

ongegrond?

Klacht

De klacht is gericht tegen een psychiater van een RCG. Patiënt N richt zijn klacht tegen de beslissing tot en de voortzetting van dwangbehandeling in de vorm van dwangmedicatie. Relevante feiten

N was woonachtig in een woning van het RIBW. Begin september 2007 werd hij in een psychotische toestand met een IBS opgenomen in de kliniek. Thuis was er veel overlast en dreigde een escalatie. Hij weigerde bij opname medicatie in elke vorm. In zijn waan was hij er van overtuigd dat de psychiater hem als proefdier wilde gebruiken. Deze kende N al sinds 2004. Hij was eerder opgenomen. Hij kreeg dagelijks medicatie aangeboden, maar hij bleef volharden in zijn weigering. Eind september ontstond er een ernstig incident met enkele verpleegkundigen en naar aanleiding hiervan werd hij gesepareerd en kreeg hij een antipsychoticum ingespoten. In zijn klacht maakt N bezwaar tegen de beslissing hem dit medicijn onder dwang toe te dienen en tegen de voortzetting van de dwangbehandeling in de vorm van depotmedicatie. Verweer

In 2005 was N al een keer opgenomen. De problematiek van toen was vergelijkbaar met de situatie van nu. De patiënt verkeerde in een psychose en weigerde zich te laten behandelen. Er was bij hem geen enkel ziektebesef. Er waren grote problemen met de woningbouwvereniging en met de familie. Na de gedwongen opname heeft het lang geduurd voordat N instemde met de medicatie. Door de medicijnen kwam er verbetering in

Mentaal | 8

zijn situatie en heeft hij een woonplek gekregen in het RIBW. Sinds augustus 2007 is het weer mis gegaan. Zijn grootheidswanen namen weer toe. Hij veroorzaakte overlast en hij weigerde medicatie. De crisisdienst is meerdere keren in actie geweest. Daar komt nog bij dat hij sterk vermagerd was. Gezien de ontwikkeling van de psychose kon je wachten op het moment dat ingegrepen zou moeten worden. Dat gebeurde begin september. Omdat hij medicatie bleef weigeren is een behandelingsplan gemaakt. Men zou proberen de patiënt voortdurend te motiveren voor vrijwillige medicatie-inname. Voor het geval dat de spanningen op de afdeling te hoog zouden oplopen, zou eventueel noodmedicatie toegediend worden. N stemde niet in met dit behandelingsplan. Toen er eind september een ernstig incident met verpleegkundigen plaatsvond, is de dwangbehandeling ingezet door N te separeren en hem Cisordinol Acutard 50 mg als noodmedicatie toe te dienen, zoals afgesproken. Daarna werd overgegaan tot depotmedicatie. Eind november was de situatie van N duidelijk verbeterd. Hij was rustiger en vriendelijker in het contact. Hij had echter nog steeds geen enkel ziektebesef en ziekte-inzicht. Hij bleef zich superieur voelen en hij bleef protesteren tegen zijn medicatie. Terugkeer naar het beschermd wonen binnen de RIBW was zonder medicatie niet mogelijk. Het heeft gevolgen voor alles: ‘hij kan dan niet meer werken, hij dreigt vanuit bizarre overwegingen en overtuigingen zichzelf te ondervoeden, hij is niet meer in staat het contact met zijn familie te onderhouden en hij roept door zijn zelfoverschattende houding veel agressie op bij mensen om hem heen’.

Tegenverweer

De patiënt verklaarde dat hij zich totaal niet herkende in de door de psychiater geschetste voorgeschiedenis. Ook het incident zag hij anders. Er was helemaal

Ad Burgmans verzorgt deze rubriek in opdracht als jurist van ADJUST juridisch advies.

Mentaal

GGZ Noord- en Midden-Limburg heeft een Klachtencommissie voor Cliënten op grond van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ) en de Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ). Een cliënt of degenen die optreedt namens de cliënt kan een klacht indienen bij deze commissie als hij of zij bezwaar heeft tegen een gedraging van een medewerker of een handelwijze van de instelling jegens de cliënt of tegen een beslissing met betrekking tot de behandeling of begeleiding die gevolgen heeft voor de cliënt. De commissie verklaart de klacht gegrond of ongegrond en brengt haar oordeel ter kennis van de Raad van Bestuur die vervolgens maatregelen kan treffen.

geen sprake van een ernstig incident. Twee verpleegkundigen kwamen spullen bij hem terugvragen. Hij weigerde en wilde de deur dicht doen. Daarop werd hij gesepareerd. Daartegen heeft hij zich verzet. Men heeft

toen onmiddellijk naar de noodmedicatie gegrepen in plaats van even af te wachten tot de boosheid gezakt was. Wat het behandelingsplan betreft zei N dat hij nergens voor getekend heeft. Er was zijns inziens geen sprake van gevaar, zodat de voortzetting van de dwangmedicatie onterecht was. Beoordeling van de Commissie

Op basis van wat op de zitting naar voren is gekomen en op basis van de stukken achtte de Commissie het voldoende aannemelijk dat de wijze waarop N zich op de afdeling gedraagt gevaar voor agressie van anderen jegens N oproept. Het is tevens gebleken dat N zich agressief kan gedragen bij een minder meegaande opstelling van anderen. Daarom vond de Commissie het terecht dat de klager naar de separeer is gebracht om het doorzoeken van zijn kamer naar meegenomen spullen mogelijk te maken. De agressie van de klager richting de verpleegkundigen en de bedreigingen die daarbij geuit zijn, kunnen volgens de Commissie niet worden afgedaan als uitsluitend een protest tegen de separatie. In de doorzoeking van de kamer vond men een scherp mes. Alles bijeen kwam de Commissie tot de conclusie dat klager op de afdeling een gevaar vormde zoals bedoeld in artikel 38 BOPZ. Aan een beoordeling van gevaar voor maatschappelijke teloorgang buiten de instelling kwam de Commissie daarom niet meer toe. Uitspraak

van dwangbehandeling in de vorm van depotmedicatie, ongegrond. Commentaar

Uit het verweer van de psychiater blijkt overduidelijk dat in de overwegingen om dwangmedicatie toe te passen het ‘gevaar voor maatschappelijke teloorgang’ een grote rol heeft gespeeld. Het is eigenlijk jammer dat de Commissie zich daar niet over uitgelaten heeft. In de jurisprudentie is dit namelijk een van de nieuwe ontwikkelingen rondom de wet BOPZ. ‘Gevaar voor maatschappelijke teloorgang’ valt volgens sommige rechters binnen het gevaarscriterium van artikel 38 lid 5 BOPZ. Tot voor kort werd alleen gevaar dat veroorzaakt werd binnen het psychiatrisch ziekenhuis als gevaarscriterium gehanteerd. Door de Tweede Kamer is een wetswijziging aangenomen die dwangbehandeling mogelijk maakt als het gevaar tijdens de opname in het ziekenhuis niet binnen redelijke termijn kan worden weggenomen. Hier heeft het begrip ‘gevaar’ een ruimere betekenis. Als een te lang gedwongen verblijf in het ziekenhuis veroorzaakt wordt doordat er geen behandeling kan plaatsvinden, levert dat het gevaar op dat de patiënt maatschappelijk gezien te gronde gaat, omdat zijn kansen om terug te keren in de maatschappij steeds slechter worden. In deze casus beriep de klager zich op de huidige wet, terwijl de verweerder een voorschot nam op de verruiming van het gevaarscriterium. Het zou interessant zijn geweest om te zien of de Klachtencommissie daar in mee zou gaan.

De Commissie verklaarde de klacht van N tegen de beslissing tot en de voortzetting

Mentaal | 9

Door: Paul Geurts, patiëntenvertrouwenspersoon

Is me dat wat! Lees ik in de krant dat januari de maand is, waarin depres­ siviteit het meest heftig leunt op de mensen. Daar word je toch depressief van? Een geluk bij een ongeluk dat car­ naval dit jaar zo vroeg valt, net na die depressieve maand. Depressieve tijden kom je alleen door met een flinke dosis humor en relativeringsvermogen. En dan is carnaval toch een goed medi­ cijn? Hoewel…na carnaval begint het vasten!

Perspectief Als je ‘burgermansdepressief’ bent - dus het zit je wat tegen - dan ga je niet vanuit jezelf eens uitzoeken waar de humor te vinden is. Je kijkt vooral naar de kolkende stroom water, die je dreigt te overspoelen in plaats van naar de ankers, die je op je plek houden. Zou het helpen om te bedenken dat er in het verleden al vaker dingen leken mis te gaan, maar dat het uiteindelijk wel goed komt? In de psychiatrische hulpverlening dringt de omgekeerde volgorde zich op. De depressie roept niet de vraag op, maar de vraag de depressie! Je zit al jaren op een gesloten afdeling, zo af en toe krijg je wat vrijheden, gaat het mis en zit je weer binnen. Welke toekomst heb je dan nog? En na verloop van tijd speelt die vraag – onuitgesproken meestal – ook bij de hulpverleners. Alles wat je aan behandeling kunt bieden, is wel gedaan. Toch gaat het sleutelen door en worden nieuwe doelen geformuleerd. En daar horen nieuwe mid-

Mentaal | 10

delen bij. Meestal medicijnen. De cliënt wordt impliciet – vaak tegen beter weten van die cliënt zelf in – weer de haalbaarheid van een ‘normale’ toekomst voorgespiegeld. Als hij of zij maar goed zijn best doet en goed meewerkt met de behandeling. En dat werkt even. Totdat het weer mis gaat en er zwaardere middelen ingezet moeten worden, die niets met behandelen en alles met ‘het afwenden van gevaar’ te maken hebben. Het conflict is geboren. De patiëntenvertrouwenspersoon komt er bij en hoort dat de keuze van de cliënt – geen medicatie – afgewezen wordt door de behandelaar. Er komen gesprekken of er wordt meteen aangeklopt bij de Klachtencommissie, omdat de cliënt er toch niet op vertrouwt dat de behandelaar echt naar hem wil luisteren. Soms krijgt de cliënt gelijk, vaker ook niet. En verhip, na verloop van tijd gaat het wat beter met de cliënt. Ogenschijnlijk. Want na een langere of kortere tijd

gaat het weer mis. Om moedeloos van te worden. En in een onbewaakt ogenblik geeft ook de behandelaar blijk van die moedeloosheid. Maar hij ‘moet’ behandelen, vermant zich en gaat weer ‘nieuw perspectief’ bieden aan de cliënt. Om moedeloos van te worden, denk ik dan. Is niet het streven om op basis van de wensen van de cliënt vast te stellen onder welke omstandigheden het leven te leven is en daar naar toe te werken? De beperkingen van de cliënt incalculerend. En hoe zeer de behandelaar ook gericht is op ‘beter maken’: zit de cliënt daar wel altijd op te wachten? Is erkenning van de beperking niet juist bevrijdend? En zou die erkenning er niet toe kunnen leiden, dat er tussen cliënt en behandelaar minder conflicten ontstaan over de ‘behandeling’. Omdat niet meer de ‘behandeling’ centraal staat, maar het ‘leven’ en de berusting in de status quo? Een nieuw perspectief?

Mentaal

Op locatie In deze rubriek willen we aan de hand van een aantal vragen een beeld krijgen van verschillende afdelingen binnen de GGZ Noorden Midden-Limburg.

Door: Ans Swillens

Het IWB Echt Het IWB Echt (Intensieve Woonbegeleiding), voorheen Hostel Echt, is er voor cliënten met een psychiatrische beperking die (nog) 24 uurs zorg en ondersteuning nodig hebben. De missie van IWB Echt: volwassenen met een psychiatrische beperking die een toekomstgerichte wens hebben op het gebied van wonen, werken, leren en leven ondersteunen in hun herstelproces. Dit door het bieden van individuele begeleiding, casemanagement en rehabilitatie, zodat de wens naar tevredenheid wordt gerealiseerd met zo min mogelijk professionele hulp. Karakter van het werk: De cliënt met zijn/haar zorgbehoefte staat centraal. Beoogd wordt om de zelfstandigheid van de cliënt zoveel mogelijk te herstellen en/of te verbeteren en niet meer zorg dan nodig en niet minder dan verantwoord te bieden. De nadruk ligt op individuele benadering, er vanuit gaande dat de cliënt na twee jaar zijn/haar eigen weg gaat. Er vinden geen groepsactiviteiten plaats, tenzij deze dienen ter ondersteuning en/ of als middel voor het individuele leertraject van de cliënt. De nadruk ligt ook op individueel wonen, met gemeenschappelijke

ruimten waar men elkaar kan ontmoeten als men daar zelf behoefte aan heeft. Er wordt gewerkt via de IRB methodiek, de Individuele Rehabilitatie Benadering. Hierbij worden de wensen van de cliënt op het gebied van wonen, werken, leren en sociale contacten duidelijk in kaart gebracht. Zij krijgen daarbij intensieve, individuele begeleiding.  De essentie van IRB is de andere bejegening van de cliënt. Er wordt namelijk gekeken naar de mogelijkheden van de cliënt; beperkingen zijn minder van belang. Op basis van gelijkwaardigheid werken cliënt en begeleider samen aan het opstellen en realiseren van doelstellingen. Maatschappelijke waarden en normen zijn uitgangspunten. Uiteindelijk doen we alles met de cliënt samen, van het regelen van een uitkering tot het samen poetsen van de eigen zit-/ slaapkamer. Teamgrootte: Ons team heeft dertien medewerkers, twaalf medewerkers begeleiding en één huishoudelijke hulp. Opleidingen variëren van verpleegkundige A, B, Z, tot SPH. Onze oudste collega is 56 en al meer dan 27 jaar werkzaam binnen het IWB Echt. Daar staat tegenover dat onze jongste collega 23 jaar is en haar carrière nog maar aan het begin staat.

Meest populaire plek: Kort en krachtig: ‘het rookhol’ (de kleine huiskamer). Daar is bijna iedereen te vinden, we hebben een riante huiskamer waar niet gerookt mag worden en deze is nagenoeg altijd leeg… Onze best geklede medewerker: Eefje Franssen. Kapsel, schoenen, alles is op elkaar afgestemd! Ochtendritueel: Dat hebben we. De dag begint met een kopje koffie, met of zonder een sigaret. En in tegenstelling tot vele andere afdelingen in de huiskamer, samen met de cliënten. Zij ervaren dit als positief, het geeft een gevoel van saamhorigheid en ze zien meteen wie er die dag in dienst is. Kenmerkend voor het IWB Echt is: Gelijkwaardigheid. Individueel. Gericht op het uitvoeren van gewone dagelijkse activiteiten. De cliënt als partner betrokken bij alle aspecten van het proces, maximalisering van eigen keuzes en voorkeuren. HKZ: bij de volgende audit hebben wij dit behaald. Vernieuwing: Staan we altijd voor open.

Mentaal | 11

Door: Geert Smits

Op de foto staan v.l.n.r. Sjaak Hendriks, Eddy Lucassen, Geert Smits, Piet van Megen, Charles Thomassen, Piet Janssen, Wim Voermans en Theo Linskens.

Sloop Ketelhuis Dinsdag 22 januari 2008 om 14:00 uur was de start van het machinaal slopen van het voormalige centrale ketelhuis aan de Heere Vaare 1. Hierbij was een aantal oudmedewerkers uitgenodigd. Jarenlang waren zij verantwoordelijk voor het goed functioneren van de installaties van het ketelhuis. Na een laatste rondwandeling door het gebouw mochten zij om de beurt plaats nemen in de sloopkraan om een hap uit het ketelhuis te nemen.

Mentaal | 12

Het centraal ketelhuis was vanaf 1948 het hart van het Servaasterrein. Vier grote stoomketels stookten indirect de verwarming en het warmwater voor de paviljoens. De voormalige keuken en wasserij kregen voor hun apparatuur direct stoom geleverd. Door middel van een ondergronds netwerk van tunnels en leidingen waren alle oude paviljoens verbonden met het ketelhuis. In 1966 werden aan de achterkant, boven op de kolenbunkers, twee werkplaatsen gebouwd voor de technische dienst. Rond 1969 werden de vier met kolen en daarna met olie gestookte ketels vervangen door vier nieuwe  aardgas gestookte stoomketels. In de oostzijde van het gebouw stonden de installaties voor de eigen waterwinning en distributie. Begin jaren negentig zijn we gestopt met eigen waterwinning en overgegaan op het waterleidingnet van de WML. Na het afbranden van het arbeidstherapiegebouw in november 1995 werd deze ruimte ingericht  voor arbeidstherapie.

Begin jaren tachtig kreeg het merendeel van de paviljoens hun eigen cv-ketel. Na het sluiten van paviljoen M en de wasserij, eind jaren negentig, was de centrale functie van het ketelhuis ten einde. In 1995 werden de twee 28 meter hoge schoorstenen, die gezichtsbepalend waren voor het ketelhuis, al gesloopt in verband met de veiligheid. De totale sloop van het centrale ketelhuis  zal midden februari voltooid zijn en krijgt zijn plaats in de geschiedenis van het Servaashof.

Mentaal

Een korte ontmoeting in Thailand

In deze rubriek staat het contact centraal tussen een behandelaar en een cliënt.

Deontmoeting

Een van de meest opvallende dingen in Thailand zijn de duizenden loslopende honden. Ik noem ze ‘schurfpony's’, omdat ze zich de hele dag lopen en liggen te krabben. De meeste hebben dus geen sprietje haar meer op hun lijf. Door de Thai en de toeristen worden de honden om begrijpelijke redenen volledig genegeerd. Meestal houden ze zich op in de buurt van de tempels waar ze door de monniken gevoerd worden.

Henk van Vorselen, woonbegeleider binnen de divisie Verslavingszorg.

De navolgende gebeurtenis speelt zich 's morgens op het strand in de buurt van Pattaya af. Een toeristenechtpaar komt vanuit hun hotel aangelopen richting strandstoelen. Het eerste dat mij opvalt, is een klein vuilnisbakkenrasje waarvan er daar tientallen rondsjouwen, of liggen te slapen, of zich krabben van de vlooien. Normaal laten ze de mensen voor wat ze zijn, maar dat hondje niet. Hij blijft luid keffend rond het echtpaar flaneren. De dame in kwestie is iemand die ik zou omschrijven als een echte ‘kakmadam’. Iemand die zich ‘s avonds afschminkt met een hogedrukreiniger, vergezeld door een bijpassende partner die beladen is met tassen en een beautycase. Ik verwachtte eigenlijk, dat de partner van haar de opdracht zou krijgen dit wande-

lende vlooiencircus een rottrap te verkopen. Maar dit gebeurde niet. Beiden gingen ongeveer tien meter van ons vandaan in twee strandstoelen zitten. Het mormeltje kroop zowat onder hun tafeltje, terwijl de tas en de beautycase die ze bij zich hadden, opengemaakt werd. Hieruit kwamen achtereenvolgens een blik hondenvoer en een bus vlooienpoeder tevoorschijn, terwijl ondergetekende eigenlijk een berg make up en zonnebrandspullen verwachtte. De dame in kwestie maakte het blik open en gaf de inhoud aan het hondje, terwijl haar partner deze ondertussen inwreef met het vlooienpoeder. Na dit volgens mij dagelijkse ritueel ging Fikkie onder de stoel van een volgens mij echte dame liggen en viel in slaap zonder zich te krabben.

Mentaal | 13

Het kader

Thomas Linka, opvolger van programmaleider Toon Wijdeveld op Paschalis, is content met;

‘Prettige werksfeer en Thomas Linka is psychiater, psychotherapeut en programma­ leider op verslavingskliniek Paschalis. Hij is geboren in Duitsland, Bochum om precies te zijn, en studeerde medicijnen in Essen. Daarna volgde de vijfjarige specialistenopleiding tot psychia­ ter en psychotherapeut, die hij in 2004 afrondde. Sinds dat jaar werkt hij in Nederland, wat zo goed beviel dat hij besloot te blijven. Mentaal sprak met deze enthousiaste teamplayer.

Door: Sabine Nicolasen

Mentaal | 14

Thomas werd via een bevriende collega die al eerder de sprong naar het Nederlandse maakte op het spoor gezet van de Nederlandse verslavingszorg. Vooral de structuur van het Nederlandse systeem en de collegiale omgang sprak hem aan. “In Duitsland is het systeem behoorlijk hiërarchisch ingericht. Dat zou theoretisch een voordeel kunnen zijn als je je bovenin de hiërarchie bevindt, maar volgens mij is het dat ook dan niet. Je wilt immers verantwoordelijkheid ook graag kunnen delen. Als je eindverantwoordelijk bent, is het een prettig idee dat je team je beslissing ondersteunt, vind ik.” “Daarnaast kreeg ik hier via Willem Verhoeven de gelegenheid mij wetenschappelijk verder te ontwikkelen.” Het Duitse promotieonderzoek van Thomas Linka had betrekking op een neurologische aandoening die is gerelateerd aan diabetes: autonome neuropathie. “In Nederland wordt dit onderzoek echter niet als promotieonderzoek geaccepteerd,” legt hij uit, “vandaar dat ik nu via Willem Verhoeven met een promotieonderzoek bezig ben

in Rotterdam. Dit onderzoek gaat over het ‘voorspellen’ van het juiste antidepressivum door middel van bepaalde vormen van EEGonderzoek bij patiënten met een depressieve stoornis. Dit onderzoek hoop ik aan het eind van dit jaar, dan wel begin volgend jaar, af te kunnen ronden.” Communiceren

“Ik werk nu 2½ jaar bij GGZ NML. Aanvankelijk parttime als psychiater op de volwassenenpoli aan de Oostweert en parttime op Paschalis als programmacoördinator voor de opnameafdeling. Sinds 1 november 2007 volg ik Toon Wijdeveld op als programmaleider van Paschalis en werk ik hier fulltime. Mijn werk als programmaleider houdt in dat ik veel communiceer met de verschillende teams binnen de verschillende behandeleenheden. Er zijn hier op dit moment vier behandeleenheden: Op de eerste plaats is er de detox - diagnostiekafdeling, waar cliënten gedurende vier weken worden opgenomen om lichamelijk

Mentaal

‘ontgift’ (gedetoxificeerd) en gediagnosticeerd te worden. Er wordt hier onder andere gekeken naar co-morbide stoornissen, dat wil zeggen stoornissen die naast de verslaving een rol spelen zoals onder andere ADHD, persoonlijkheidsstoornissen of lichte depressieve stoornissen. Afhankelijk van de diagnose volgt een vervolgbehandeling binnen of buiten de verslavingskliniek. Het besluit hierover neemt het behandelteam in samenspraak met mij. Als we niet tot overeenstemming zouden komen, hak ik de knoop door als eindverantwoordelijke. Elke cliënt die hier binnenkomt wordt door mij gezien. We nemen gemiddeld zes á zeven cliënten op elke week en elke cliënt spreek ik in principe de dag na opname.”

Daarmee willen we een bepaalde groep jongeren in de leeftijd van 16 tot 24 jaar binnenhalen; de minder ernstig gedragsgestoorde verslaafde jongeren. We hopen op een nauwe samenwerking met de adolescentenkliniek waar wel ruimte is voor een groep jongeren met een zwaardere gedragsstoornis. Je kunt je dan voorstellen dat we een detoxificatiebehandeling aanbieden waarna een jongere, als bijvoorbeeld blijkt dat hij niet past in een groepssetting wordt overgeplaatst naar de adolescentenkliniek.” Ontwikkelingen

De leeftijdsgrens van 16 tot 24 jaar moet gezien worden als een psychologische leeftijd. 16 is als gevolg van allerlei wettelijke bepa-

zeer professionele collega’s’ Veranderingsfase

Naast de detox – diagnostiekafdeling zijn er de behandeleenheden Kortdurende Behandeling 1, Kortdurende Behandeling 2 en de STG (Sociaal Therapeutische Gemeenschap) waarmee Thomas intensief communiceert. Hij vervolgt: “De behandeleenheden hebben een regelmatig werkoverleg waar ik deel van uitmaak zodat ik meekrijg wat er speelt binnen de teams.” Mentaal breekt met het interview in op de studiedag van Thomas en zijn teams over een cruciale veranderingsfase binnen de verslavingszorg. Met name de filterfunctie aan de voordeur en de doorstroommogelijkheden in vier behandeleenheden worden onder de loep genomen op dit moment. “Bovendien zijn we nu een aparte jongerenafdeling aan het opzetten met 12 bedden. Dat is ook mijn ‘startproject’ als programmaleider hier. Dat zou de nu bestaande STG voor een deel vervangen. Basaal willen we de jongerenafdeling organiseren naar het voorbeeld van de STG.

lingen op dit moment nog wel de ondergrens, maar voor de bovengrens is het een ander verhaal. “Het kan zijn dat iemand 28 is maar wiens problematiek wel aansluit bij onze doelgroep”, legt Thomas uit. “Wat betreft de ondergrens zijn we aan het onderzoeken welke mogelijkheden daar nog liggen voor de kliniek. Ambulant is er al wel het een en ander mogelijk, maar klinisch nog niet. Allemaal interessante ontwikkelingen waar we ons op gaan oriënteren.”

Mentaal | 15

Venlonaren kloeken gemeintepils met carnaval Door: Fun Sijbers

Op carnavalsmaandag rijdt er helemaal vooraan in de optocht in Venlo een wagen mee van het project Kloeken en Blowen. Vanaf deze wagen wordt gemeintepils uitgedeeld aan het publiek: flesjes water, bedrukt met de tekst ‘gemeintepils'.

Met het project Kloeken en Blowen probeert de gemeente Venlo samen met partners het alcohol- en drugsgebruik bij vooral jonge Venlonaren terug te dringen. Rondom carnaval zijn er enkele acties georganiseerd met het centrale motto ‘Kloek auk ens gemeintepils met de vastelaovend'.

Jongeren krijgen een gele kaart voor de volgende overtredingen: • op de weg alcohol nuttigen; • op de weg alcohol bij zich hebben; • straatvechterij (ook schijngevechten); • iemand uitjouwen, naschreeuwen etc.; • zich zonder redelijk doel ophouden in een portiek of tegen een raamkozijn.

Kloeken en blowen

Het alcohol- en drugspreventieproject ‘Kloeken en Blowen' richt zich op het voorkómen en beperken van gezondheidsrisico's voor de jongere en zijn of haar directe omgeving én het beperken van het risico op alcohol- en drugsgerelateerde maatschappelijke overlast. Binnen dit project werken de gemeente Venlo, GGZ Noord- en Midden-Limburg, GGD, politie, het JIP (Wel.kom) en de horeca samen. In de periode 2007-2009 zetten zij fors in op het tegengaan van alcohol- en drugsgebruik bij de Venlose jeugd tot 23 jaar.

Het water wordt niet alleen in de optocht uitgedeeld, ook de cafés de Locomotief, de Gouden Tijger, Central, in den Dorstigen Haen, Baer de Woers, De Roeëje Lieuwen en Old Dutch delen het water aan jongeren uit. De actie wordt ondersteund met posters op straat en spotjes op Omroep Venlo. De politie zal tijdens carnaval en in de periode daarna gele kaarten uitdelen aan jongeren die een overtreding begaan. Deze geldt als waarschuwing. Ook gaat er een brief naar de ouders. Wanneer de jongere binnen zes maanden weer in de fout gaat, krijgt hij of zij een boete.

Bron: Dagblad de Limburger

Mentaal | 16

Mentaal



Door: Fun Sijbers

De volgende stap in het vermaatschappelijkingsproces Servaashof:

de midgetgolfbaan De vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg is al in het begin van de jaren negentig ingezet door de voorgangers van GGZ Noord- en Midden-Limburg (GGZNML). De huidige inzet is cliënten zoveel mogelijk zelfstandig te laten wonen en alle mogelijkheden te bieden deel te nemen aan de maatschappij. Dat houdt in dat cliënten die het aankunnen, zoveel mogelijk deelnemen aan de maatschappij. Al of niet met begeleiding. Toch zullen er altijd cliënten blijven die langdurig zorg nodig hebben en niet kunnen integreren in de maatschappij. GGZNML concentreet de zorg voor deze cliënten in het plan Servaashof. Voor de cliënten wordt hier nieuwe huisvesting gerealiseerd en daarnaast wil GGZNML een vloeiende overgang tussen maatschappij en de eigen instelling bewerkstelligen. Er is gekozen voor participatie door cliënten op het terrein en voor het openstellen van de nieuwe Servaashof voor bewoners uit de aangrenzende wijken.

GGZNML ziet het als haar verantwoordelijkheid om samen met de gemeente en andere partners te zorgen voor goede voorwaarden voor maatschappelijke participatie, zowel aan de kant van de cliënt als aan de kant van de samenleving. Een van de projecten die in dit kader worden uitgevoerd is de aanleg van een midgetgolfbaan op het terrein. Al 30 jaar bestaat er een samenwerking tussen de Midgetgolfvereniging Venray en cliënten van GGZ NML. De laatste jaren werd hierbij gebruik gemaakt van de midgetgolfbaan die gelegen was bij het toenmalige restaurant Buitenlust in Venray. De samenwerking is in de loop van de jaren tot uitdrukking gekomen doordat GGZ NML bij trainingen en

wedstrijden gebruik maakte van deskundig advies en ondersteuning van de vrijwilligers van de midgetgolfvereniging Venray. Door de verkoop van restaurant Buitenlust, ongeveer twee jaar geleden, kwam er een abrupt einde aan de mogelijkheid om te spelen op deze wedstrijdbanen. Eén zomerseizoen zijn de cliënten uitgeweken naar de Witte Vennen in Oostrum. In de winterperiode worden er voor cliënten indoorbanen geplaatst in de ruimte van de gebouwen van de Activiteitencentra. Ook hier wordt dan weer gebruik gemaakt van de begeleiding door vrijwilligers van de Midgetgolfvereniging. Enige tijd geleden werd het idee geboren om de midgetgolfbanen over te kopen van de nieuwe eigenaar van restaurant Buitenlust

en deze te plaatsen op het terrein nabij de Activiteitencentra op de lokatie Stationsweg. Na deze aankoop hebben de vrijwilligers de banen gerestaureerd en wordt het grondwerk gerealiseerd voor de aanleg van de banen op het gazon tegenover het boerderijcomplex. Volgens planning is de midgetgolfbaan gereed in het voorjaar, zodat het buitenseizoen gestart kan worden op de nieuw locatie. Een leuke activiteit voor de cliënten is hiermee behouden gebleven en tevens wordt hiermee een vorm van integratie ingezet, door recreatief gebruik door derden mogelijk te maken. Op het moment dat de midgetgolfbaan geheel gereed is, zult u hier uiteraard nader over geïnformeerd worden.

Mentaal | 17

Door: Maurice Ambaum

‘Verdraaid goed!, Cyclisch Verbeteren binnen GGZ NML’. Onder deze naam gaat GGZ NML aan de slag met kwali­teitsverbetering. In de zorg en in de ondersteunende processen wordt voort­durend vanuit het belang van cliënten of opdrachtgever ingezet op verbeterslagen. Dat is niet nieuw. Nieuw is wel dat we daar een vaste werkwijze in volgen en er de schijn­werpers op zetten. In een artikelen­reeks in Mentaal worden dit jaar inspirerende verbetertrajecten beschreven. Deel 1: een interview met Dieuwke Oegema, stafmedewerker kwaliteit. Laten we eens kritisch beginnen: als iedereen bewust aan de slag moet met kwaliteit, dan lijkt het alsof dit van nature niet aanwezig is. “Als je dit zo scherp stelt, lijkt dat inderdaad zo. Maar de praktijk wijst uit dat GGZ NML voortdurend al bezig is met verbeterslagen in de zorg en ondersteunende processen. En omdat het zo vanzelfsprekend is, ervaren we het niet meer als iets bijzonders. Als ik teams, commissies, divisies of afdelingen vertel wat Cyclisch Verbeteren binnen GGZ NML inhoudt, dan krijg ik regelmatig reacties in de trant van ‘dat doen we toch al’. Ja, dat klopt, het gebeurt al volop. Maar niet altijd voldoende, nog niet door iedereen en nog niet altijd met de instrumenten die wij daarvoor willen hanteren. Met andere woorden: Cyclisch Verbeteren zal voor de ene medewerker een bevestiging zijn van wat hij of zij al doet, en voor de andere een nieuwe ervaring hoe hij of zij kwaliteit kan verbeteren.” “Bij Cyclisch Verbeteren kan het om kleine of grote verbeteringen in de zorg gaan. Het belangrijkste is dat de verandering bewust gebeurt en dat gebruik wordt gemaakt van SMART-formuleringen en de PDCA-cyclus. Je kunt bijvoorbeeld denken aan een betere informatieverstrekking aan cliënt of verwijzers, verkleinen van de wachttijd na inttake, een snellere doorstroming van cliënten die

Mentaal | 18

uitbehandeld zijn naar een andere instelling of vergroten van de zelfredzaamheid van cliënten. Ook kan de uitkomst van de GGZthermometer aanleiding zijn om bijvoorbeeld de tevredenheid van cliënten te vergroten op het onderwerp meebeslissen over de behandeling of begeleiding.” Kwaliteit is zo’n vluchtig, breed begrip. Wat wordt onder kwaliteitsverbetering verstaan? “In de kern komt het neer op één centrale vraag die we ons in ons werk voortdurend moeten stellen: wat en hoe wordt de cliënt hier beter van? Daar gaat het om. En vervolgens moeten we actie ondernemen als we mogelijkheden zien om de zorg te verbeteren. Dat kan in de zorg zelf zijn, maar ook in de ondersteunende diensten. Want uiteindelijk staan we voor dezelfde missie: de zorg aan de cliënt optimaliseren. We willen binnen onze mogelijkheden het beste voor cliënten.” De cliënt die steeds mondiger en kritischer wordt, en beter geïnformeerd is. “Dat is één van de redenen waarom we steeds klantgerichter willen én moeten gaan werken. We willen graag inspelen op wat de cliënt wil en daar goede zorg op afstemmen. Dat heeft te maken met bejegening, met de wijze waarop we de zorg organiseren en aanbieden. Met goede, kwalitatief hoogwaardige zorg kunnen we cliënten aan ons binden en onze marktpositie verbeteren. Want ook dat telt: de concurrentie groeit. Er komen steeds meer aanbieders van zorg, daar kunnen we onze ogen niet voor sluiten. Integendeel, het moet ons juist stimuleren om de zorg nog meer te verbeteren. En vergeet niet dat cliënten via internet steeds beter zijn geïnformeerd en steeds vaker zorgaanbieders met elkaar gaan vergelijken.” Wat maakt Cyclisch Verbeteren moeilijk? “De continuïteit. Ik zie vaak dat teams en medewerkers heel enthousiast beginnen met het bedenken van plannen, maar dat het las-

tig wordt om enthousiast te blijven als, onder druk van de waan van de dag, de uitvoering moet beginnen. We zijn gewoontedieren en veranderen niet zo gemakkelijk. Als we jaren gewend zijn om op een bepaalde manier te werken, dan is het vaak moeilijk om dat los te laten. En juist in die fase is doorzettingsvermogen belangrijk. Want zet je door en blijf je enthousiast, dan worden de resultaten vaak vanzelf tastbaar.” Wordt ‘kwaliteit verbeteren’ hét thema voor 2008? “Ja, het komt stevig in de schijnwerpers te staan. Streven naar en werken aan kwaliteitsverbetering hoort een vanzelfsprekendheid binnen GGZ NML te zijn. Dat geldt voor 2008, maar ook daarna. Kwaliteitszorg is geen fase, het is een blijvertje. Dat geldt ook voor de HKZcertificering. Als organisatie willen we in 2008 volledig HKZ-gecertificeerd worden. Daar houdt het niet mee op. Sterker nog: dan begint het pas. Want HKZ is geen doel op zich, maar een middel om de kwaliteit van onze zorg aan cliënten te verbeteren. Het uitgangspunt moet zijn dat het verbeteren door middel van kleine stappen waardevol is en dat alle medewerkers van GGZ NML een bijdrage kunnen en moeten leveren aan het continu verbeteren.” Onderdeel van kwaliteitszorg is ook laten zien welke resultaten je boekt. Dat betekent concreet doelen stellen en meten. Welke instrumenten gaat GGZ NML daarvoor inzetten? “Het doel is dat alle teams en medewerkers in 2008 aan kwaliteit gaan werken volgens het PDCA principe en SMART formuleren. Het PDCA principe bestaat uit vier stappen: plan, do, check en act. Dat betekent: plannen van de noodzakelijke acties, het uitvoeren ervan, het meten van de resultaten, en bijsturen als het resultaat afwijkt van de verwachting. Dat is een continu, flexibel proces. En SMART houdt in dat de doelen Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden wor-

Mentaal

‘We willen het beste voor cliënten’ den benoemd. Ook dat is een continu proces. Daar zit het cyclisch karakter van kwaliteitszorg in.” Er komt ook een Verdraaid goed! Trofee. “Met de trofee willen we de trots van medewerkers uitdragen. In Mentaal worden dit jaar een tiental verbetertrajecten binnen de organisatie beschreven. Een commissie nomineert er drie voor de trofee en daaruit komt de prijswinnaar. De trofee wordt begin 2009 uitgereikt aan het team, de commissie of afdeling die het

meest aansprekende verbeterplan heeft gerealiseerd. Dat willen we belonen en daarmee ook aangeven dat we trots mogen zijn op wat we bereiken. Laat je vaktrots zien, er is nog veel bescheidenheid binnen GGZ NML.”

Mentaal | 19

Introductie personeelsvertrouwenspersoon

John Blankers GGZ Noord- en Midden-Limburg maakt sinds 1 januari 2006 gebruik van de diensten van de personeels­ vertrouwenspersoon van Achmea Arbo. Tot 1 april 2008 wordt deze taak uitgevoerd door Marion Vinken. Marion kan deze taak echter niet meer verenigen met haar drukke werkzaam­ heden en een studie die zij momenteel volgt. Om deze reden wordt zij per 1 april opgevolgd door John Blankers. Een introductie. “Mijn naam is John Blankers. Ik werk voor Achmea Arbo. Ik ben bedrijfsmaatschappelijk werker en trainer. Ik werk ook als adviseur voor diverse organisaties op het gebied van ongewenst gedrag en ben ook bij een paar andere organisaties werkzaam als vertrouwenspersoon. Ik ben 57 jaar en al grootvader van twee kleinkinderen, Elias en Helena. Onze enige dochter woont in Noorwegen. Met mijn vrouw Anna ga ik daar regelmatig naar toe om te genieten van de kinderen en uiteraard het Noorse landschap. Ik ben te bereiken op telefoonnummer 06-55712869 of via e-mail: john.blankers@ achmea-arbo.nl. Indien gewenst maken we een afspraak op ons kantoor in Eindhoven, Venlo of Roermond.

Rectificatie

In de Mentaal nummer 2 (februari 2008) is in het artikel ‘Stel uw klacht aan de orde’ abusievelijk de verkeerde naam van de personeelsvertrouwenspersoon genoemd. De genoemde mevrouw J. Beerens werkt als bedrijfsmaatschappelijk werker voor GGZ Noord- en Midden-Limburg. De personeelsvertrouwenspersoon van GGZ NML is mevrouw M. Vinken. Overigens wordt zij per 1 april 2008 opgevolgd door de heer J. Blankers. Hij stelt zich elders in deze Mentaal nader voor.

Mentaal | 20

Hoe ga ik te werk? Iedereen die een klacht heeft over ongewenst gedrag: seksuele intimidatie, pesten, agressie door collega’s, machtmisbruik door leidinggevenden etc. én deze klacht niet kwijt kan bij de direct leidinggevende of de personeelsconsulent, kan een afspraak met mij maken om dit te bespreken. Welke mogelijkheden zijn er dan? We bespreken de klacht en ontdekken wat je met de klacht wil. De meeste mensen willen dat het ongewenste gedrag stopt en men zich weer veilig kan gaan voelen. Dan is het belangrijk te weten dat dit gedrag niet vanzelf stopt. Dat er, als je je mond houdt, een grote kans bestaat dat het alleen maar erger wordt. Samen kijken we dan naar mogelijkheden om je stem hoorbaar te maken. We kijken naar manieren het ongewenste gedrag te stoppen. Dat kan een gesprek betekenen met de persoon die het ongewenste gedrag vertoont of zelfs een gang naar de Klachtencommissie. Dan hebben we te maken met ernstig ongewenst gedrag. Het ziet er, in die situatie, naar uit dat het de enige manier is dit ongewenste gedrag aan de orde te stellen. Er zijn natuurlijk meer mogelijkheden.

We kijken vooral hoe dat het veilig kan. Dat veilige geldt dan voor beide partijen. Ook degene die voor ongewenst gedrag aangeklaagd wordt, heeft het recht de goede naam en faam gerespecteerd te weten. Uiteindelijk beslist de Klachtencommissie of iemand terecht danwel onterecht gedrag heeft vertoond dat niet past in de eerder genoemde uitgangspunten. In die periode begeleidt de vertrouwenspersoon degene die de klacht indient. Vaak is dat degene voor wie het heel moeilijk is om met de klacht naar buiten te komen en is de steun noodzakelijk om door te zetten, zeker waar dit duidelijk aan de orde is. Een laatste belangrijke opmerking is dat je ook kunt besluiten de klacht bij de vertrouwenspersoon neer te leggen en dat er dan verder geen actie wordt ondernomen. Immers, mensen beslissen altijd zelf of actie noodzakelijk is. De vertrouwenspersoon zal dan geen mededeling doen aan anderen.”

Mentaal

Door: bureau communicatie

Verdere ontwikkeling bladformule Mentaal

Het aantal mensen dat Mentaal leest, is de laatste jaren gestaag aan het stijgen. Volgens de laatste cijfers van de grafische afdeling groeide de oplage van Mentaal het vorig jaar naar een oplage van 2400 stuks. Sinds de eerste maanden van dit jaar stijgt de oplage zelfs richting de 2500 stuks. De totale oplage komt daarmee op 7500 exemplaren in het eerste kwartaal van 2008.

Natuurlijk is de lezersgroei voor een deel te danken aan het feit dat nieuw in dienst tredende medewerkers het blad toegezonden krijgen, maar ook steeds meer oudmedewerkers geven aan het blad te willen blijven ontvangen en ook bij onze externe relaties wordt prijs gesteld op het ontvangen van het blad. Het komt ook regelmatig voor dat ‘gelegenheidslezers’ (mensen die bijvoorbeeld Mentaal meenemen uit een wachtruimte of bij de receptie) het blad voortaan willen ontvangen. Sinds ongeveer twee jaar is Mentaal een magazine over GGZ Noord- en Midden-Limburg en is het niet louter een personeelsblad. Volgens hoofdredactrice Eleän Mulder was dat een gok die zich inmiddels heeft bewezen als een nuttige investering. “We merken dat een deel van de medewerkers die toen de nieuwe versie van Mentaal hebben gekregen hun scepsis over het blad losgelaten hebben. Daar zijn we erg blij mee, want daaruit blijkt dus dat de nieuwe bladformule werkt.” De kracht van en voor Mentaal moet dan

ook gezocht worden in de gecombineerde bladformule. “Het blad is qua onderwerpkeuze verbreed en ook toegankelijker geworden. De reacties van lezers zijn, getuige de enquête van vorig jaar, zeer positief. Gelukkig maar: de lezer rekent met je af als je het niet goed doet.” In de komende maanden gaan we de bladformule voor de komende jaren verder uitwerken; rubrieken doorlichten, nieuwe en andere schrijvers en correspondenten zoeken en de hele opmaak verversen. We zoeken ook naar de mogelijkheid om Mentaal geheel in full colour uit te geven, uiteraard binnen het beschikbare budget, zodat het blad een nog meer professionele uitstraling krijgt. Het klassieke personeelsblad heeft zijn tijd dus gehad en maakt ruimte voor een eigentijds magazine dat inzicht biedt in de (organisatie-)ontwikkeling van GGZ Noord- en Midden- Limburg. U gaat het in de loop van de komende maanden zeker meemaken.

Mentaal | 21



Door: Angela van den Elshout

May van Hees:

“Als Jan tevreden is, dan is het goed” Fotobijschrift: May van Hees met broer Jan

Om eens te horen hoe een familielid van een bewoner over de nieuwbouw en de plannen voor Servaashof denkt, heb ik een afspraak met May van Hees. Als ik haar ontmoet voor het interview is zij met haar man Hay bezig een vitrinekastje te plaatsen op de kamer van haar broer Jan. Sinds eind september woont Jan aan D’n Herk in de nieuwbouw van Korsakov wonen. May: ‘Jan is er op vooruit gegaan en hij is tevreden. Als Jan tevreden is, dan is het goed.’

Familie

Vijfde woonplek

Ervaringen

May en Jan komen uit een gezin met vijf kinderen. May is namens de familie contactpersoon voor de begeleiders van Jan bij GGZ NML. Zelf woont zij in Velden bij Venlo. May: “We bezoeken Jan zeker één keer in de veertien dagen en als we bijvoorbeeld verjaardagen hebben in de familie dan halen we hem op. Als we naar Venray komen, gaan we vaak samen met Jan naar het centrum om boodschappen te doen of gezellig ergens wat te drinken. Op de dag van de verhuizing hebben May en Hay een middag geholpen. Het was leuk om daarbij betrokken te zijn als familie.”

Sinds Jan ongeveer tien jaar geleden werd opgenomen in het voormalige Vincent van Gogh Instituut, heeft hij nu zijn vijfde woonplek. De enige overeenkomst tussen de vijf plaatsen is dat hij altijd een eigen kamer heeft gehad. May: “Maar in het begin kon je beter spreken van een hok. Er was plaats voor een bed en een nachtkastje. Meer ruimte had hij niet! Een gezond mens zou er nog depressief van zijn geworden. Later werd het al beter, maar zijn huidige nieuwe kamer is echt beter, ruimer en moderner.” Jan vertelt zelf dat hij graag op zijn kamer is om tv te kijken of naar zijn eigen muziek te luisteren. Verder gaat hij veel naar therapie voor schilderen, puzzelen en fysio. May: “Hij is nu veel actiever dan jaren geleden en heeft ook minder medicijnen. Als zus van Jan doet mij dat goed om te zien.”

May: “Het nieuwe gebouw is mooi. Echt af met die kleuren en de nieuwe meubels. Wel vinden wij het overal heel donker. Als we op bezoek zijn, hebben we al snel de neiging om de gordijnen weg te schuiven. Ook vinden we het zo stil. Jan woont in een groep met nog drie andere bewoners. Samen delen ze een woonkamer. Voor ons als familie lijkt het of ze zo apart zitten. Wij zouden graag zien dat er gelegenheid is om meer in contact te komen met andere bewoners.” Jan reageert daar direct op met “mij maakt het niet uit”. May vervolgt: “Voor het bezoek is het nu moeilijker dan voorheen om binnen en buiten te komen. Ook valt het mij op dat de zorgverleners op afstand zitten. Wij zien nooit iemand.” Waarop Jan laat weten dat ze regelmatig komen kijken en als hij hulp nodig heeft, zijn ze er wel. May is zich ervan bewust dat zij het als familie heel anders ervaren. “Maar het gaat om Jan. Als Jan tevreden is dan is het goed en Jan is dik tevreden!”

De familie is nog niet op de hoogte van de overige plannen voor Servaashof. Wel willen zij in het vervolg Mentaal ontvangen om te weten wat GGZ NML allemaal doet. May: “Het is goed als de familie van cliënten op de hoogte is.”

Mentaal | 22

Mentaal

Voortgang bouw

Door: P. Platzbeecker, Bouwcoördinator

KORSAKOV NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel) IN AANBOUW De bouwhekken voor de bouw van Korsakov NAH zijn geplaatst. Dit is het achtste en laatste nieuwe gebouw in de binnenhof. Het einde van de nieuwbouwactiviteiten op het binnenterrein is dus in zicht. Deze gaan zich verplaatsen naar de randen van Servaashof.

D’n Herk 2 (LCZ Kliniek Intensief 1; gebouw 2; LSZ 1) Het gebouw is op 22 februari door de aannemer en installateurs opgeleverd. Daarna is de tijd begonnen om het gebouw geschikt te maken voor de cliënten. De verhuizing is gepland op woensdag 26 maart 2008. De medewerkers van het Bouwbureau wensen cliënten en medewerkers veel succes in het nieuwe gebouw. D’n Herk 50 t/m 88 (LCZ appartementen A ; LBV/IWB (Intensieve Gebouw 2: Twee vleugels opgeleverd, middengebied wordt nog afgewerkt (o.a. de separeercellen).

Woonbegeleiding); gebouw 7 West)

D’n Herk 92 (Korsakov NAH, gebouw 4)

De binnenwanden van de tweede etages zijn

De grondwerkzaamheden zijn begonnen. De

gereed en de vloer van de derde verdieping is ge-

bouw wordt in twee fases uitgevoerd. De tweede

stort. Totaal wordt het gebouw vier verdiepingen

fase start met de sloop van D’n Herk 92C en 92D

Sloopactiviteiten

hoog. Dit gebouw en D’n Herk 27 t/m 65 zijn de

(Veldlaan 3 en 4) in week 14.

De sloop van het oude ketelhuis en paviljoen C

hoogste nieuwe gebouwen in de binnenhof. Het

De bouw wordt voor de jaarwisseling 2008/2009

is afgerond. De sloop van de woningen de Korte

hoogste punt is dus nabij.

opgeleverd.

Dijk 11 en 12 is gestart. Dit werk is in week 12

Oplevering is voorzien in juli 2008.

gereed. Na deze sloopactiviteiten wordt een beKapel/gebouw A

gin gemaakt met de aanleg van de toekomstige

D’n Herk 27 t/m 65 (LCZ appartementen

Het metselwerk aan de borstwering is klaar. De

parkzone in de buitenhof.

A; LBV/IWB; gebouw 8 Oost)

penanten voor de kozijnen zijn gemetseld en

De vloer van de tweede etage is gestort en de

de kozijnen zijn geplaatst. De werkzaamheden

De sloop van D’n Herk 92C en 92 D (Klocht

binnenwanden zijn in uitvoering.

dienen in april 2007 afgerond te zijn.

en Wever; Veldlaan 3 en 4) start begin week

Oplevering is voorzien in juli 2008.

14, na de verhuizing van de cliënten naar de nieuwbouw.

Sint Servatiusweg 51 t/m 177 oneven.

Deze gebouwen wijken voor

Postcode 5803 AD. (73

de tweede fase nieuwbouw

zorgappartementen)

Korsakov NAH.

Gestart is met de voorbereidende werkzaamheden op de bouwplaats, zoals het kappen van bomen, het plaatsen van keten en hekken en de aanleg van de bouwweg. Het grondwerk gaat vanaf week 13 in uitvoering. Gebouw 8: Vandaag de tweede verdiepingsvloer gelegd, maandag 11 februari wapening plaatsen en installaties.

Mentaal | 23

Interne audits gestart Door: Sabine Nicolasen

GGZ NML wil de komende jaren de kwaliteit van de organisatie van de zorg structureel verbeteren.

Dit willen we doen door realistische plannen te maken, consequent te doen

In januari jl. zijn de interne audits gestart van de organisatieonderdelen die eind 2008 (en wellicht zelfs halverwege dit jaar al) gecertificeerd hopen te zijn. Het gaat om de Justitiële en Sociale Verslavingszorg (op 31 januari), RCG Venray (30 januari), de Kliniek voor Autisten en Adolescenten (12 en 14 februari), de Kliniek voor Neuropsychiatrie (18 januari), Activiteitencentrum en Arbeidsrehabilitatie (22 januari), de Forensisch Psychiatrische Afdeling (11 februari) en de divisie Langdurige Complexe Zorg (19 en 21 februari).

wat we afspreken en dat

Ook nu weer geldt deze vragenronde als onderdeel van onze eigen verbetercyclus en als voorbereiding op de externe proefaudit door bureau KEMA, die al in maart zal gaan plaatsvinden. Om ons kwaliteitssysteem goed draaiende te kunnen houden is het belangrijk dat er voldoende interne auditoren beschikbaar zijn. Binnenkort start dan ook een nieuwe opleidingsronde voor interne auditoren. Deze medewerkers worden door hun leidinggevende benaderd met de vraag deze, overigens zeer interessante, taak op zich te nemen. De interne auditor wordt vrijgesteld van zijn gebruikelijke werkzaamheden gedurende de tijd dat hij bezig is met auditten of de voorbereiding ervan.

volgens de vastgestelde normen en richtlijnen.

Kwaliteits-auditor gezocht! Werk je binnen GGZ NML en heb je interesse je als auditor in te gaan zetten voor kwaliteit? Ga dan naar je leidinggevende en stel je beschikbaar! Wil je weten wat een auditor doet? Bel één van onderstaande ervaren interne auditoren. Deze zal graag vertellen wat het auditten inhoudt.

Mentaal | 24

Gina Plaggenborg: René van Bruxvoort: Ellis Magnee: Tamara Goossens:

06-41541678 0478-527205 06-51129138 0478-527796

Mentaal

Door: Fun Sijbers

Succesvolle open dag voor hulpverleners De recente open dag van het verslavings­ centrum aan het Laurentiusplein in Roermond op donderdag 24 januari 2008 is een groot succes geworden. Een kleine 200 bezoekers, veelal mede­werkers van de ketenpartners van het verslavings­centrum, maakten van de gelegenheid gebruik om kennis te nemen van het behandelaanbod en de werkwijze binnen het centrum.

Door het hele gebouw was een netwerk van workshops, presentaties en informatiepunten uitgezet waar de bezoekers passief en interactief gebruik van konden maken. In dit netwerk kwamen thema’s aan bod zoals; budgettering, leefstijltraining, zwerfvuilproject, bemoeizorg, taakstraffen, familiebeleid en preventieprogramma’s. Voor de bezoekers leverde de open dag het inzicht op dat het verslavingscentrum over een groot en gevarieerd aanbod beschikt, waarvan het bestaan bij veel bezoekers niet bekend was. De manier waarop de bezoekers informatie verstrekt kregen werd erg gewaardeerd en als duidelijk en informatief omschreven, met een grote meerwaarde voor de bezoekers. Vanuit diverse geledingen werd er bij de medewerkers op aangedrongen om een dergelijke open dag voortaan jaarlijks te organiseren. Voor de medewerkers van het verslavingscentrum leverde de open middag in elk geval veel (geïntensiveerde) contacten en afspraken met ketenpartners en individuele hulpverleners op. Het resultaat is dan ook niet eenmalig en kortstondig te noemen, maar zal een langdurige en positieve invloed hebben over een langere periode.

Mentaal | 25

VOE DINGS OV E RL E G

Wist u dat:

• We een e-mailadres hebben voor al uw vragen over voeding [email protected]? • Cliënten in Le Tambourin hun verjaardag kunnen vieren samen met de familie en vrienden? • Warme snacks vanaf 14:00 uur te verkrijgen zijn in Le Tambourin? • Le Tambourin extra temperatuurcontroles voor de warme maaltijd uitvoert? • U binnen Servaashof het juiste afleveradres moet gebruiken? • De Themakalender Le Tambourin 2008 uit is?

René van Bruxvoort Voorzitter voedingsoverleg

PV Bericht van de Personeelsvereniging Op maandag 11 februari jl. heeft de jaarvergadering plaatsgevonden. We mochten op deze avond naast het bestuur nog ruim 30 leden verwelkomen die gehoor hadden gegeven aan de persoonlijke uitnodiging. In een gemoedelijke sfeer kon de agenda snel worden afgehandeld. Op voorstel van het bestuur werd de contributie licht verhoogd ( aanpassing naar €2,50, een rond bedrag! ). Hein van Langen legde namens de Kascontrolecommissie een positieve verklaring af voor het geconstateerde financiële beleid van de penningmeesters. Het jaarprogramma werd gepresenteerd en naast met name een aantal vragen over de reis naar Moskou en St. Petersburg werden ter vergadering nog wat voorstellen gedaan door aanwezige leden. De aftredende (en herkiesbare) bestuursleden Agnes van Stiphout, Chrit Simons, Piet van Mil en Gerard Smits werden bij acclamatie herkozen. De vergadering werd afgesloten met een drankje en een hapje wat door de aanwezigen duidelijk werd gewaardeerd. U kunt op het Intranet verder volledig kennis nemen van o.a. de actuele besluiten van deze jaarvergadering en de samenstelling van het Bestuur. Ook het jaarprogramma 2008 kunt u daar natuurlijk inzien.

Mentaal | 26

Voor maart staan de Cursus Nordic Walking ( 5x op zaterdag van 01 t/m 29 maart ) en het Paaskienen ( 20 maart ) op het programma. Wij wensen de deelnemers vast veel plezier! Voor actuele informatie, convocaties en inschrijfformulieren voor de diverse activiteiten verwijzen we u onveranderd graag naar het Intranet en de mail van de Personeelsvereniging die tweewekelijks verschijnt op maandag. Oud-medewerkers worden middels convocaties aan huis op de hoogte gehouden. En hebt u suggesties, laat het ons weten. Wij onderzoeken graag de mogelijkheden!

Tel. secretariaat PV: (52)7112 (tijdens kantooruren) Postadres: Stationsweg 46 C t.n.v. Secretariaat Personeelsvereniging Emailadres: [email protected] het Bestuur

Mentaal

1 2

Berichten Ondernemingsraad Oprichting divisie ‘kortdurende zorg’

Overheveling FPA

De Raad van Bestuur wil de aansturing van de regionale

De OR heeft positief geadviseerd over de overheveling

centra in Roermond, Venlo en Venray samenvoegen

van de Forensisch Psychiatrische Afdeling van de divisie

onder één duaal management. Dit heeft o.a. gevolgen

LCZ naar de divisie Specialistische Functies. E.e.a. vloeit

voor de huidige managers.

nog voort uit het meerjarenbeleidsplan ‘Koersen op

Uit reacties van medewerkers blijkt dat er met name in

Kansen’ en is o.a. gelet op de doelgroep, de werk-

het RCG Venlo veel onbegrip en onrust is, vooral over de

wijze, de instroom van cliënten en de wijze van

manier waarop dit besluit tot stand is gekomen.

financiering van zorg een logische keuze. Afgesproken

De OR heeft aanvullende vragen gesteld over de beweeg-

is dat er in de loop van het eerste jaar een evaluatie

redenen, draagvlak en communicatie, verdeling van

wordt georganiseerd waarbij alle medewerkers,

verantwoordelijkheden/bevoegdheden en de betekenis

cliënten, enkele verwijzers en ondernemingsraad en

van ‘flexibel personeelsmanagement’.

cliëntenraad worden betrokken.

Voorstel aanpassing personeelsformatie RCG

Protocollen bekwaam, bevoegd en voorbehouden

Venlo

handelingen

In augustus 2007 bleek uit vergelijkend onderzoek naar

De ondernemingsraad heeft er bij de Raad van Bestuur

personeelsformaties in GGZ-instellingen dat het RCG

op aangedrongen deze protocollen bespreekbaar te

Venlo in de kliniek volwassenen en ouderenzorg ca. 10

maken in de organisatie, met name bij de ter zake

fte méér personeel inzet voor hetzelfde aantal bedden

doende vakgroepen. Daarnaast vraagt de OR aandacht

dan gemiddeld in soortgelijke instellingen. Voor de

voor de naleving van de protocollen; dit omdat de raad

deeltijdbehandeling volwassenen en ouderen geldt dat

met enige regelmaat hoort dat de uitvoering van

ca. 7fte meer personeel wordt ingezet, vergeleken met

genoemde handelingen gebeurt door niet-bevoegde

andere instellingen bij een gelijk aantal stoelen.

medewerkers (dus geen verzorgenden en/of verpleeg-

De administratieve ondersteuning heeft ca. 2 fte “te

kundigen).

veel”. In september is aan de teamleiders gevraagd een plan te ontwikkelen waarbij de kwaliteit van zorg en behandeling gehandhaafd blijft en tegelijkertijd de

Privacyreglement Wet Bescherming Persoons­

personele reductie wordt gerealiseerd. Dit heeft in

gegevens Zorg

december 2007 geleid tot individuele gesprekken met

Dit protocol heeft betrekking op persoonsgegevens

medewerkers die op basis van het reductieplan

van cliënten. De OR adviseert ook dit protocol kenbaar

boventallig zullen worden. Voor een groot deel van

te maken in de organisatie en het protocol na

deze medewerkers is inmiddels plaatsvervangend werk

definitieve vaststelling als zodanig onder te brengen bij

gevonden. Overige medewerkers zullen worden

het overzicht protocollen op intranet.

3 4 5

herplaatst volgens de spelregels van het doorlopend sociaal plan, mits de OR positief adviseert over de uitvoering van deze plannen. Vanaf september 2007 is over deze materie regelmatig gecommuniceerd met de (deelplancommissie van de) OR. De deelplancommissie heeft een aantal malen een ‘inloopuur’ gehouden in het RCG Venlo en de vragen/ signalen die daar naar voren kwamen teruggekoppeld met het management. De OR buigt zich nu over de adviesaanvraag, die op 6 februari is ontvangen.

Mentaal | 27

Agenda Informatiecentrum Geestelijke Gezondheid Alzheimer Café Venlo

is dat je zelf kunt kiezen en bepalen wat

Op dinsdag 4 maart 2008 is het Alzheimer

je gaat doen om dat doel te bereiken.

Café Venlo in Gemeenschapshuis De Ban-

Maar kiezen lijkt nu juist een probleem

tuin, Pastoor Kierkelsplein 20 te Venlo ge-

voor mensen met autisme. Ook zijn soci-

opend. Het thema voor deze avond is:

ale aspecten van vrije tijd voor hen geen

De Zorgboerderij. Gastspreker is Ma-

vanzelfsprekendheid.

rieke Claessens namens Zorgboerderij

Spreker tijdens beide gelijkluidende avon-

‘Wienes Plaats’. De inloop is vanaf 19.00

den is Nathalie Willems-Schotanus. Zij is

uur en aanvang programma om 19.30 uur.

orthopedagoog en ambulant begeleider.

De avond wordt uiterlijk 22.00 uur afge-

Nathalie Willems-Schotanus gaat in op de

sloten en de toegang is gratis.

vraag waarom vrije tijd voor mensen met autisme zo moeilijk is en hoe ze daarbij

Voor meer informatie over genoemde activiteiten of andere vragen omtrent geestelijke gezondheidszorg kunt u contact opnemen met:

geholpen kunnen worden. Alzheimer Café Venray Op maandag 10 maart 2008 is het

U kunt één van beide informatieavonden

Alzheimer Café Venray open voor alle

kosteloos bijwonen. Hiervoor kunt u zich

mensen met dementie, hun partners,

vóór 22 februari 2008 aanmelden via MEE,

familieleden en betrokkenen.

telefoonnummer 077-3961515.

Hulpverleners en andere

Aan elke avond kunnen maximaal 100

belangstellenden zijn ook van harte

personen deelnemen. Meldt u tijdig aan,

welkom. Het thema voor deze avond

want vol is vol. Als u zich aanmeldt en

is: Hoe krijg ik hulp? Gastspreker:

hierop een bevestiging van ons ontvangt,

Mevr. T. van den Berg,

gaan wij ervan uit u op de gekozen avond

Ouderenadviseur Synthese. Het

te mogen begroeten. Bent u door onvoor-

Alzheimer Café Venray vindt plaats in De

ziene omstandigheden niet meer in de ge-

Kemphaan, Kennedyplein 1 te Venray.

legenheid te komen, dan verzoeken wij u

Inloop vanaf 19.00 uur en aanvang

dringend zich af te melden. Bij meer dan

programma 19.30 uur. De avond wordt

100 aanmeldingen stelt u zo iemand an-

uiterlijk 22.00 uur afgesloten. De

ders in de gelegenheid te komen.

toegang is gratis.

Informatiecentrum Geestelijke Gezondheid

Stationsweg 46, 5803 AC Venray tel: 0478-52 7066 e-mail: [email protected]

Openingstijden Informatiecentrum:

maandag t/m vrijdag van Wij organiseren deze avonden in eerste instantie voor ouders of verzorgers van

Informatieavonden Autisme en

mensen met autisme en mensen met

vrije tijd

autisme. Daarom verzoeken wij mensen

Vrij zijn en vakantie betekent vaak on-

die professioneel in het onderwerp zijn

duidelijkheid over wat er komen gaat en

geïnteresseerd, zich met niet meer dan 2

dat kan tot stress leiden bij iemand met

personen per organisatie op te geven. De

autisme. Een duidelijke invulling van de

inhoud van de avonden is echter gericht

vrije tijd kan deze stress aanzienlijk ver-

op ouders/verzorgers van mensen met

minderen. Het uiteindelijke doel van vrije

autisme.

tijd is ontspanning. Uitgangspunt daarbij

Mentaal | 28

09.00 - 12.00 uur en van 13.00 - 16.00 uur.

Mentaal

Boekbespreking Musicofilia’, verhalen over muziek in het brein door Oliver Sacks.

Nieuws van de bibliotheek Toegang bibliotheekcatalogus Op het netwerk is de bibliotheekcatalogus weer gewoon ZONDER INLOGGEN bereikbaar. via het ikoon Bibliotheek op het bureaublad Via het intranet – domein Kennis

Vertaald door Han Visserman ISBN 978 90 290 80668 / NUR 770 Een uitgave van J. M. Meulenhof 2007; 384 p., prijs 19,90 euro

Buiten het netwerk is inloggen WEL vereist. De bibliotheek is toegankelijk via: www.ggznml.nl Ga direct naar … inloggen Bibliotheek

Het algemene volgt vaak uit het bijzondere; zo is veel in de medische wetenschap ontdekt

Via de rechtstreekse link:

door dokters die goed naar bijzondere kenmerken van

http://ggznml.vakliteratuur.info

individuele patiënten keken en daar gevolgtrekkingen uit destilleerden die breder toepasbaar waren. Zo gezien staan de beschrijvingen in het boek van Oliver Sacks aan de basis van later nog te verwerven inzicht in de plaats die muziek inneemt in ons leven. Maar uit de gevalsbeschrijvingen kan ook inzicht

De vereiste inlogcodes staan vermeld op de

komen in dat wat de verwerking van muziek bij een individuele patiënt ons leert over de werking van

homepage van de bibliotheeksite (Zie: Toegangsco-

ons brein. Voor beide benaderingen zijn nauwkeurige beschrijvingen van de uitzonderingen nodig; op

des buiten netwerk). De toegangscodes tot de

die manier ontstaat uitzicht op inzicht; dergelijke beschrijvingen biedt Oliver Sacks ons.

externe databases staan er ook bij vermeld. Dit

Het boek bestaat uit vier delen die handelen over verschillende aspecten van muziek, muzikaliteit, geheugen en emotie. Een voorbeeld: pagina 237 beschrijft Parkinson-patiënten waarbij parkinsonisme het aflegt tegen het tempo en de snelheid van de muziek: "zolang de muziek duurt, keren de pa-

laatste is ook weer een overgangsfase. In de loop van 2008 is alleen nog het inloggen van buitenaf

tiënten terug naar hun eigen loopsnelheid die vóór hun ziekte hun normale snelheid was". "Muziek

nodig en zijn de wachtwoorden voor de toegang

weerstaat alle pogingen tot verhaasting of vertraging en legt haar eigen tempo op". De iPod met

tot de databanken niet meer nodig.

muziek wordt waarschijnlijk een zegen voor Parkinson-patiënten die anders vaak ‘klem’ of ‘bevroren’ zouden zitten; dat alles wekt bij de schrijver direct weer nieuwe observaties en gedachten die om de hoek komen kijken, ze lopen gewoon uit de casus weg. Veel vragen waarop de auteur ons geen antwoord kan geven, maar die ons wel aan het denken zetten. En onderweg worden toepassingen

Cursus EBAM

gevonden die patiënten kunnen helpen bijvoorbeeld het samengaan van muziektherapie en logopedie

De verslavingszorg is ook druk doende met

die de behandeling van patiënten met afasie kan verbeteren (dat blijkt bijv. in het Revalidatiecentrum

evidence based werken. In 2007 heeft een paar

Friesland met hun spraakmuziek therapie voor afasie patiënten; de melodieën worden er precies op

NISPA-medewerkers een cursus EBAM gevolgd

maat geschreven; daar werden al minstens 75 patiënten mee behandeld). Verwondering is een goed begin voor een zoektocht en de schrijver maakt ons deelgenoot van zijn verwondering in zijn tot onze verbeelding sprekende beschrijvingen van de meest uiteenlopende casus.

(Evidence Based Addiction Medicine). Dit krijgt nu binnen Paschalis een vervolg. Dag twee was gewijd aan het zoeken naar literatuur. Foto’s en presenta-

Is het een boek met een muzikale landkaart van het brein? Het antwoord is nee, maar het is wel een

ties van deze dag zijn te bekijken via de weblog van

fascinerend werk dat meer vragen bevat dan antwoorden. Geen boek om in een ruk uit te lezen, wel

de bibliotheek.

een boek om op de tafel te laten liggen en er vaak in te lezen, zo’n beetje alsof u in een encyclopedie leest over muziek en Gilles de la Tourette, Alzheimer, Parkinson, Williams en anderen tegenkomt.   Kijkt u maar of ik het boek al terugbracht naar onze bibliotheek of dat het me nog even vergezelt op mijn verdere reis!

De bibliotheek is geopend van ma. t/m do. van 8.30 tot 17.00 uur.

abe

e-mail: [email protected] telefoon: (0478) 52 76 45

Mentaal | 29

Personalia

Uit dienst januari 2008 Hans Clabbers Verpleegkundige, Deeltijdbehandeling RCG Venlo

Marian van de Pasch - Crommentuijn Begeleider, Godsweerdersingel Roermond

Nina van Bommel Creatief therapeut, Kliniek Behandeling en Begeleiding Paschalis

Manon Ties Begeleider, Hostel Echt GGZ Centrum Roermond

Jet Holtackers – Nijssen Assistent verpleegafdeling, Begeleid Wonen Nora Vaal Behandelmedewerker, Behandeling en Begeleiding Locatie Venlo Coby Baten – Noijen Verpleegkundige, LCZ Kliniek Intensief 1 unit A Franka Moorrees – Berkers Verpleegkundige, Kliniek Ouderen RCG Venray Hennie Krouwel – Kox Verpleegkundige, Ouderen 1 RCG Venlo Setske Harmsen Psychologisch assistent, centrum voor Autisme/ ADHD Geert Smits Medewerker productie, Keuken Carolien Visser Stafmedewerker projecten, GGZ Centrum Roermond Jos van Beveren Projectcoördinator, LCZ Overige Ondersteuning Erik Stijnen Manager dienst ICT, Dienst ICT GGZ-groep

In dienst met ingang van januari 2008 Louki Oomen Gezondheidszorgpsycholoog i.o., Opleidingscompartiment Marga Reivers – van Dijk Secretaresse, Centrum voor psychotherapie Venlo

Mentaal | 30

Diana Wong-Si-Kwie Sociaal psychiatrisch verpleegkundige, Behandeling RCG Venray Jolanda van Dijk Verpleegkundige, Gebruikersruimte Roermond Annemiek Smeets Verpleegkundige, Gebruikersruimte Venlo Paul de Bijl Medewerker communicatie, WMO Nicole van Elsen Medewerker service, Keuken Thijs Hougee Creatief therapeut, Centrum voor Adolescentenpsychiatrie Jeanne Wijgerde Verpleegkundige, Neuropsychiatrie

Dienstjubileum 25 jaar Toon Wijdeveld medisch manager Verslavingszorg 1 april 2008 Arnseth Kogeldans teamleider Noord-Limburg, justitiële verslavingszorg 1 april 2008

Rectificatie In de mentaal van februari 2008 op de pagina van personalia staat een onjuiste functievermelding van Martien Janssen vermeld. De juiste benaming moet zijn: CODO functionaris, medewerker EAD en hij is werkzaam binnen de Zorgadministratie.

:

Deze maand

Mentaal door de jaren heen

B

E

E

L

D

S

P

R

A

A

K

Uitnodiging Opening d’n Herk 2

21 maart 20 08 Nog even en onze nieuwbouw is af! verhuisdozen Dat betekent dat wij onze koffers en n op de Klocht, het Kluwe gaan pakken en de vertrouwde plekke zen naar d’n Herk 2. en de Wever gaan verlaten. Wij verhui stellen om voor de Wij willen u graag in de gelegenheid bouw te nemen. verhuizing nog een kijkje in de nieuw n huis op U bent van harte welkom bij ons ope 00 uur. vrijdag 21 maart van 16.30 tot 20.

De volgende Mentaal verschijnt in april 2008.