MEE West-Brabant
Ondersteuning bij leven met een beperking
De preventieve kracht van MEE
MaRjoLEiN VaN ZiNNEN, woonconsulent alleewonen over de training ‘hoe herken ik een licht verstandelijke beperking’ voor professionals
Van EEn licht ‘hErkEnnEn VErstanDElijkE BEpErking is Van grotE WaarDE in ons WErk ’
‘Dankzij MEE herken ik beter welke mensen onder onze huurders een licht verstandelijke beperking hebben. Mijn manier van reageren bleek achteraf helemaal niet te werken. Ik ben mij veel bewuster van hoe mensen zich gedragen. Bij een aantal overlast situaties weet ik beter wanneer ik te maken heb met iemand met een licht verstandelijke beperking. Ik weet nu dat het van hen uit geen onwil is dat bepaalde dingen niet lukken, maar dat het met hun beperking te maken heeft. Het geeft hen en mij meer rust nu ik weet hoe ik moet handelen.’
inhoud
3 Wie we zijn 4 Voor wie we het doen 5 Wat we doen voor mensen met een beperking 7 Wat we doen voor samenwerkingspartners 9 Waarom MEE? 9 Meer informatie? 2
De preventieve kracht van MEE in nederland wonen veel mensen met een beperking waarvan de meesten zich prima kunnen redden. Maar er zijn ook mensen bij wie dit niet lukt. Mensen die zonder ondersteuning moeite hebben om zelfredzaam te zijn en deel te nemen aan de samenleving. Met gerichte ondersteuning en de inzet van het eigen netwerk (familie en vrienden) kunnen zij grip krijgen op hun leven. Wij geloven in een samenleving waarin iedereen meedoet en waarin ook mensen met een beperking optimaal kunnen participeren: een inclusieve samenleving.
Wie we zijn MEE ondersteunt jaarlijks ongeveer 100.000 mensen in Nederland met een beperking. Het gaat in onze cliëntondersteuning om problematiek die vaak op meerdere levensgebieden tegelijk speelt. Zoals opvoeding, leren, werken, vrienden, wonen, regelgeving en geldzaken. Een vraag of een probleem op het ene levensgebied hangt vaak sterk samen met ontwikkelingen of problemen op een ander levensgebied. Vaak zijn verschillende organisaties, instanties, wet- en regelgeving betrokken. MEE zorgt voor samenhang in het ondersteuningsaanbod en kan daardoor een spil zijn in de coördinatie van informele ondersteuning (netwerk, mantelzorgers en vrijwilligers) en formele ondersteuning (algemene en speciale voozieningen). Hiervoor is een integrale benadering van de situatie van onze cliënten nodig. MEE kijkt vooral naar de mogelijkheden van mensen met een beperking. In de ondersteuning is het versterken van de eigen regie, de zelfredzaamheid en de inzet van het netwerk altijd het vertrekpunt om participatie (weer) mogelijk te maken. 3
Deskundige professionals Om mensen met een beperking zo goed mogelijk te ondersteunen, is gedegen kennis onmisbaar. De consulenten van MEE zijn deskundig op het gebied van de persoonlijke en maatschappelijke gevolgen van beperkingen en de levensvragen die daaruit voortkomen. De kwaliteit van onze dienstverlening, ons opleidingenbeleid, onze productontwikkeling, het valideren van methoden en onze opgebouwde expertise is landelijk gebundeld en geborgd in de vereniging MEE Nederland. Door de landelijke dekking is het bereik van de dienstverlening groot. Door de lokale inbedding is MEE in staat om, in samenwerking met lokale partners, ondersteuning op maat te bieden. MEE is laagdrempelig. Cliënten kunnen zonder indicatie of verwijsbrief bij MEE terecht. De ondersteuning voor de cliënt is kosteloos. MEE geeft onafhankelijk advies en is dus niet gebonden aan bepaalde zorgaanbieders.
Voor wie we het doen MEE biedt onafhankelijke informatie, advies en ondersteuning aan mensen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperking, autisme, niet-aangeboren hersenletsel of een chronische ziekte. Meer dan 50% procent van onze cliënten is jonger dan 24 jaar. Ook het netwerk van mensen met een beperking, zoals gezinsleden, familie, vrienden of collega’s ondersteunen wij. Zij kunnen advies of praktische ondersteuning krijgen om iemand met een beperking verder te helpen of om hun taak als mantelzorger uit te kunnen voeren.
Sociale NetwerkStrategieën:
Vanuit EigEn rEgiE naar EEn DuurzaME oplossing
MEE werkt vanuit de visie waarin de cliënt en zijn mogelijkheden centraal staan. Cliënten en hun sociaal netwerk beschikken over een groot zelfoplossend vermogen. Met Sociale NetwerkStrategieën stimuleren we de cliënt en zijn netwerk om zelfstandig een antwoord te vinden op de (hulp)vraag. Het netwerk kan bestaan uit familieleden, vrienden, buren, collega’s of bijvoorbeeld de trainer van de sportclub. Doel van Sociale NetwerkStrategieën is dat de cliënt samen met zijn familie en sociaal netwerk een plan voor de toekomst maakt. De ervaring leert dat hierdoor betere en meer duurzame antwoorden ontstaan op hulpvragen. Professionele hulpverleners zijn in het leven van cliënten immers passanten, terwijl familie en vrienden langdurig(er) met elkaar verbonden zijn. Zij kunnen daarom veel meer continuïteit bieden. Bij de meeste vraagstukken wordt gebruik gemaakt van Sociale NetwerkStrategieën. Bij een enkelvoudige vraag of crisis kijkt de consulent wat direct nodig is.
aMY Van nEDErkassEl:
EEN EIGEN APPARTEMENT EN EEN LEUKE BAAN
“Mede dankzij het netwerkberaad is mijn droom uitgekomen. na zes jaar begeleid wonen, woon ik sinds kort zelfstandig in een appartement. Mijn oma die om de hoek woont, komt gezellig langs. ook doe ik samen met mijn zus regelmatig leuke dingen. Met hulp van mijn moeder heb ik een fijne baan gevonden.” 4
karin DE BakkEr:
BEGRIP EN ACCEPTATIE
“Dankzij MEE hebben wij weer vertrouwen in Bennet en in de toekomst. We laten Bennet gewoon puber zijn. Dankzij het netwerkberaad nemen we nu samen beslissingen en voeren we met elkaar het plan uit. Bennet voelt zich hierdoor sterker en houdt de regie over zijn leven in eigen handen.”
Wat we doen voor mensen met een beperking Bij MEE staat de eigen regie van de cliënt en zijn netwerk altijd centraal. In de individuele ondersteuning helpt MEE cliënten bij het organiseren van hun leven, zodat meedoen in de samenleving (weer) mogelijk is. MEE richt zich hierbij op alle levensgebieden: opvoeding & ontwikkeling, leren & werken, wonen & samenleven en regelgeving & geldzaken. Daarnaast voert MEE ook maatschappelijke taken uit. MEE richt zich hierbij op algemene voorwaardenscheppende activiteiten die de participatie van mensen met een beperking vergroten. De maatschappelijke taken zijn nauw verwant aan de individuele dienstverlening. Soms ligt het knelpunt om mee te kunnen doen niet zozeer bij een cliënt, maar meer bij een zorgverlener, verstrekker van voorzieningen of een bedrijf. Een heldere voorlichting aan deze organisaties en een goede onderlinge afstemming helpen hierbij, evenals praktische leidraden om knelpunten op te lossen.
5
Reikwijdte cliëntondersteuning van MEE
hulpvrager
De expertise van MEE ligt besloten in kennis van de doelgroepen, kennis van de beperkingen en MEE kent het ontwikkelingsproces van bijvoorbeeld kinderen met een beperking en ondersteunt ouders bij de opvoeding. Per beperking verschilt de bejegening. Een licht verstandelijke beperking is bijvoorbeeld niet altijd zichtbaar en daarom soms lastig te herkennen. Zo wordt deze groep mensen vaak overvraagd, met alle gevolgen van dien. MEE weet hoe snelle herkenning en een juiste benadering het verschil kan maken. Leven met een beperking betekent ook leren omgaan dat sommige zaken in het leven anders lopen. Ook daarin kan MEE gericht ondersteunen. Wij geven cursussen en trainingen om de eigen regie en zelfredzaamheid van mensen met een beperking te vergroten. Daarnaast organiseren wij lotgenotencontacten.
6
Ro Kartodirdjo, ketenmanager Veiligheidshuis Breda e.o. over de samenwerking met MEE binnen het het Veiligheidshuis
De MEE-consulenten zijn zichtbaar ‘ en er wordt vaak een beroep gedaan op hun expertise ’ ‘We zijn erg blij met de aanwezigheid van MEE in het Veiligheidshuis. MEE heeft oog voor de mens zelf, dat is erg belangrijk. De MEE-consulenten zijn zichtbaar hier en voegen echt iets toe. Hun specifieke kennis is van grote meerwaarde en er wordt vaak een beroep gedaan op hun expertise en ervaring met mensen met een beperking. Zij weten meteen of we in bepaalde casussen te maken hebben met iemand met een beperking. Ze kijken verder dan de eigen interventies, zien de problematiek breed en kijken dan wat ze zelf kunnen toevoegen.’
Wat we doen voor samenwerkingspartners Een integrale benadering van mensen met een beperking blijkt effectief te zijn, omdat problemen in onderlinge samenhang bekeken worden. Met behulp van Sociale NetwerkStrategieën wordt samen met de cliënt en zijn netwerk een integraal plan voor de toekomst gemaakt. De cliënt en zijn netwerk hebben hierin de regie. Dit plan realiseert een duurzame ondersteuning met een optimale mix van eigen regie, het netwerk, informele zorg en professionele dienstverlening. Professionele inzet kan onderdeel uitmaken van het integrale plan.
MEE adviseert ook algemene voorzieningen en bedrijven over hoe om te gaan met mensen met een beperking. Deze manier van samenwerken blijkt in de praktijk uitstekend uit te pakken. Dat hebben de samenwerkingsverbanden rondom veiligheid, arbeid, onderwijs, schuldhulpverlening, huiselijk geweld en de aanpak van multiprobleemhuishoudens inmiddels bewezen. Daarnaast is MEE vaak partner bij het Wmo-loket, de Centra voor Jeugd en Gezin en in diverse sociale (wijk)teams.
Samenwerking betekent ook dat professionals van verschillende organisaties profiteren van elkaars kennis en inbreng. MEE adviseert (maatschappelijke) organisaties, bedrijven en overheidsinstellingen graag over hoe zij hun dienstverlening beter toegankelijk kunnen maken voor mensen met een beperking. 7
rol tijdens de decentralisaties Gemeenten krijgen er door de decentralisaties in de komende jaren veel nieuwe taken en verantwoordelijkheden bij als het gaat om participatie van mensen met een beperking. Nieuwe verantwoordelijkheden vragen om nieuwe kennis en competenties. Gemeenten kunnen hierbij gebruik maken van de expertise van MEE. Cliëntondersteuning door MEE wordt nu nog landelijk gesubsidieerd vanuit de AWBZ. De voorgenomen decentralisatie van dit budget naar de Wmo past bij de toenemende integrale verantwoordelijkheid van gemeenten. MEE kan gemeenten nu al van dienst te zijn in de voorbereiding op de decentralisaties. Dit kan bijvoorbeeld door het inzetten van de volgende diensten: Organiseren van keukentafelgesprekken (vraagverheldering). Trajectondersteuning als professionele ‘vinger aan de pols’. Trainingen (deskundigheidsbevordering). Signalering van knelpunten. Informatie en voorlichting.
RiEt VaN GiLS, accountmanager Wonen Welzijn zorg bij WonenBreburg over de betrokkenheid van MEE bij diverse wooninitiatieven
MEE zorgt Dat Er EEn ‘ proFEssionEEl gEhEEl ontstaat ’
‘Bij wooninitiatieven zoals bijvoorbeeld Woondroom, een woonproject voor mensen met autisme, komt veel kijken. Het is belangrijk om dan iemand te hebben die dit soort trajecten kan begeleiden en daar ook kennis van heeft. MEE heeft deze kennis in huis en is daarom ook een belangrijke spil in zo’n traject. De consulenten van MEE zorgen ervoor dat er een professioneel geheel ontstaat, bieden de juiste ondersteuning en leiden het traject in goede banen. Zij weten wat er nodig is en waar we rekening mee moeten houden, zowel in de ontwikkelingen van het traject als in de bouw van de woningen.’
8
LaURa HaMERS, medewerker onderwijs & jeugd gemeente Etten-leur, over MEE op Weg
VaNESSa tiMMER, beleidsmedewerker Wmo, gemeente gilze rijen over pilot Vraagverheldering
MEnsEn WEtEn Elkaar BEtEr tE ‘VinDEn En kEnnis En kunDE WorDt zichtBaarDEr ’
“De gezamenlijke pilot Vraagverheldering met MEE West-Brabant leverde ons een echte meerwaarde op. Mensen weten elkaar beter te vinden en de kennis en kunde wordt zichtbaarder, we werken hierdoor efficiënter samen. Sociale NetwerkStrategieën sluit erg aan bij de Wmo-gedachte rond ‘de kanteling’. Het is belangrijk om te investeren aan de voorkant, hierdoor wordt er minder een beroep gedaan op de sociale voorzieningen. Door een volledig beeld van de vragen en kwesties en het sociale netwerk van de cliënt behaal je tijdswinst. Dit levert een duurzaam en compleet plan voor de toekomst.”
Waarom MEE? Maatschappelijke waarde en kostenbesparing De preventieve kracht van MEE levert veel op. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat elke euro die in MEE is geïnvesteerd, minstens vier keer wordt terugverdiend. Het inverdien-aspect zit vooral in de verlaging van de maatschappelijke kosten. Vaak wordt een beroep op dure voorzieningen of zorg voorkomen of uitgesteld. En worden voorzieningen effectiever ingezet. Wat levert dit dan op? Het aantal Wajonguitkeringen neemt hierdoor af. De schuldhulpverlening is effectiever. Er komen minder huisuitzettingen voor. De zorgkosten en kosten van voorzieningen gaan omlaag, doordat mensen zelfredzamer zijn en het netwerk ingezet wordt. Er hoeft minder vaak een beroep op het speciaal onderwijs te worden gedaan. Niet meetbaar, maar uiteindelijk wel merkbaar, is de toename van welbevinden, geluk en rust voor mensen met een beperking. Zelf aan het roer staan en waardering krijgen voor de rol die je in de samenleving vervult, is voor iedereen een groot goed.
zElFstanDig rEizEn VErgroot DE ‘ zElFrEDzaaMhEiD Van lEErlingEn MEt EEn BEpErking ’
‘Door het project MEE op Weg kunnen jongeren met een beperking zelf voor hun vervoer naar school kiezen. De gemeente Etten-Leur vindt het belangrijk om de zelfredzaamheid en daarmee de kansen van jongeren met een beperking te vergroten. Door de enorme groei van leerlingen in het aangepaste leerlingenvervoer zijn we gaan kijken hoe we dit anders in kunnen vullen. Wij denken dat meer kinderen met het openbaar vervoer kunnen reizen. Dit vraagt om maatwerk en individueel advies. Net als MEE denken wij in de mogelijkheden van de leerlingen en niet in beperkingen. MEE op Weg vergroot het zelfvertrouwen van de leerlingen en hun wereld wordt letterlijk en figuurlijk groter.’
Meer informatie? Wilt u meer informatie over onze dienstverlening? Kijk op www.meewestbrabant.nl of volg ons via www.twitter.com/MEEWestBrabant of www.facebook.com/MEEWestBrabant 9
MEE West-Brabant Regio West Regio Midden Regio Oost
Drimmelen
Moerdijk
Steenbergen Halderberge
Breda Etten-Leur Gilze Rijen
Bergen op Zoom
Roosendaal
Rucphen
Alphen Chaam Zundert
Baarle Nassau Woensdrecht
10
Missie MEE ondersteunt mensen met een beperking en hun netwerk op alle levensgebieden en in alle levensfasen. Daardoor kunnen zij naar vermogen meedoen in de samenleving. Wij zijn onafhankelijk en staan naast de cliënt. De regie ligt bij de cliënt en wij helpen de mogelijkheden van zijn netwerk te benutten. Dit vergroot zijn zelfredzaamheid en kwaliteit van bestaan. Onze kennis en ervaring zetten wij in om de samenleving beter in te richten voor mensen met een beperking. Zo maken wij samen meedoen mogelijk.
hoofdvestiging Breda Heerbaan 100 I 4817 NL Breda Postbus 3207 I 4800 DE Breda T 076 522 30 90 I F 076 514 90 10 E
[email protected] www.meewestbrabant.nl locatie roosendaal Langdonk 1 I 4707 TG Roosendaal T 0165 59 32 60 I F 0165 39 80 38 locatie Bergen op zoom Louis Porquinlaan 1 I 4611 AM Bergen op Zoom T 0164 24 88 88 I F 0164 25 59 65