Marktverslag Week 45 Verwachting voor week 45
Verwachtingen
Komende week
Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch
Bullish Neutraal Bearish
1
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Power NL Power NL spot, gelijke prijzen verwacht De spot prijzen op de APX handelden vorige week zo goed als onveranderd en kwamen iets lager uit op een gemiddeld niveau van 41.22 €/MWh. De week daarvoor was dat 41.31 €/MWh. De gemiddelde prijs voor november tot dus ver komt uit op 36.83 €/MWh voor het base product (oktober kwam gemiddeld uit op 41.44 €/MWh). Het weersignaal voor deze week is wederom neutraal vanwege de combinatie van relatief hoge temperaturen en het ontbreken van wind welk een licht bullish signaal is. Ook voor de komende week verwachten we zo goed als gelijke prijzen te zullen zien op de APX.
Power NL (APX), Day Ahead Base Peak 20/10/2015 44.32 53.14 21/10/2015 39.67 44.36 22/10/2015 38.35 43.85 23/10/2015 39.43 43.26 24/10/2015 41.86 49.17 25/10/2015 37.94 41.78 26/10/2015 40.50 45.15 27/10/2015 41.61 48.23 28/10/2015 43.06 49.70 29/10/2015 49.14 58.87 30/10/2015 43.23 49.04 31/10/2015 37.06 40.12 01/11/2015 33.91 34.67 02/11/2015 39.75 46.47 Gemiddeld okt.
2
Marktverslag Week 45
41.44
Marktverslag Week 45 Power NL Power NL forwards, lagere prijzen verwacht De Nederlandse power blijft onder druk van de dalende TTF gasprijzen verder afkomen. Met uitzondering van de front maanden liet de NL power curve voornamelijk rode pijlen zien. Het verschil met o.a. Duitsland wordt hierdoor kleiner. Ook deze week zal de Nederlandse power curve onder druk staan vanwege de uitermate zwakke de TTF gasprijzen. Onder normale omstandigheden is er weinig reden om hogere prijzen te verwachten. Het gehele energie complex is gewoon aanhoudend zwak. De opleving zou moeten komen vanuit hogere spot prijzen of een verdere opleving van de olieprijzen. Ook voor de aankomende week verwachten we lagere niveaus te gaan zien op de Nederlandse power curve.
3
Marktverslag Week 45
Power NL 30/10/2015 Dec-15 37.20 Jan-16 38.28 Feb-16 38.70
23/10/2015 0.27 36.93 0.07 38.21 0.19 38.51
Q1-16 Q2-16 Q3-16 Q4-16
37.76 35.40 34.50 36.30
0.29 -0.32 -0.25 -0.35
37.47 35.72 34.75 36.65
Cal-16 Cal-17 Cal-18 Cal-19
35.99 34.45 33.61 34.80
-0.16 -0.38 -0.67 -0.55
36.15 34.83 34.28 35.35
Marktverslag Week 45 Power BE Power BE spot, gelijke prijzen verwacht De Belgische spotprijzen kwamen vorige week zoals verwacht wederom lager
uit op een gemiddelde van 44.12 €/MWh voor het base product. De week daarvoor kwam uit op gemiddeld 50.09 €/MWh voor de spot in België. De eerste dagen van november komen gemiddeld uit op 37.77 €/MWh (oktober kwam gemiddeld uit op 55.44 €/MWh). Zoals eerder aangegeven is er ingeval van uitblijven van problemen aan het productiepark en een gezond aanbod van grenscapaciteit geen reden voor hoge spotprijzen op de Belpex. Met het huidige neutraal tot bearish weersignaal verwachten we deze week gelijke prijzen te zullen zien. Alleen ingeval van beperkt beschikbare grenscapaciteit zijn hogere Belpex prijzen niet uitgesloten.
Power BE (Belpex), Day Ahead Base Peak 20/10/2015 63.84 71.86 21/10/2015 52.39 59.30 22/10/2015 48.66 53.70 23/10/2015 49.67 53.20 24/10/2015 43.88 47.25 25/10/2015 37.81 39.29 26/10/2015 46.69 52.11 27/10/2015 45.38 51.64 28/10/2015 49.31 58.35 29/10/2015 51.62 58.87 30/10/2015 45.21 49.85 31/10/2015 37.62 40.22 01/11/2015 33.04 34.26 02/11/2015 42.50 50.80 Gemiddeld okt.
4
Marktverslag Week 45
55.44
Marktverslag Week 45 Power BE Power BE forwards, lagere prijzen verwacht De Belgische power prijzen komen de afgelopen week voornamelijk op een lager niveau te liggen. Ook hier speelt de daling van de TTF gasprijzen een belangrijke rol. Verder staat de curve ditmaal ook onder invloed van de fors lagere Belpex spot prijzen die we de afgelopen week zagen. Ondanks de gevaren die de Belgische markt met zich meebrengt lijkt de curve toch verder af te willen komen. Ook voor de komende week verwachten we onder invloed van een verdere daling van de TTF gasprijzen een daling te zullen zien op de Belgische power curve.
5
Marktverslag Week 45
Power BE Dec-15 Jan-16 Feb-16
30/10/2015 48.40 49.74 50.10
23/10/2015 0.05 48.35 -0.76 50.50 -0.76 50.86
Q1-16 Q2-16 Q3-16 Q4-16
47.78 42.27 39.61 45.24
-0.71 -0.25 0.01 -0.23
48.49 42.52 39.60 45.47
Cal-16 Cal-17 Cal-18
43.72 41.06 40.16
-0.29 -0.39 0.06
44.01 41.45 40.10
Marktverslag Week 45 Gas TTF Gas TTF spot, lagere prijzen verwacht De gas TTF spot prijzen blijven dalen en zijn de afgelopen week uitgekomen op een gemiddelde prijs van 17.93 €/MWh. De week daarvoor kwam gemiddeld uit op een niveau van 18.30 €/MWh. Het gemiddelde niveau voor november tot dusver september komt uit op 17.52 €/MWh (oktober kwam gemiddeld uit op 18,18 €/MWh). Het fors hogere aanbod van Russisch gas, 40% hoger t.o.v. Oktober 2014, zorgt voor een meer dan gezond aanbod van gas met dalende prijzen als gevolg. Dit hoger aanbod gaat hand in hand met hogere afnames door Europese kopers i.v.m. de lage prijzen vanwege de olie geïndexeerde contracten. Ook voor deze week verwachten we lagere prijzen te gaan zien.
Gas TTF (Ice Endex) End of day 20/10/2015 18.64 21/10/2015 18.41 22/10/2015 18.25 23/10/2015 18.20 24/10/2015 18.12 25/10/2015 18.12 26/10/2015 18.23 27/10/2015 18.11 28/10/2015 18.07 29/10/2015 18.07 30/10/2015 18.09 31/10/2015 17.47 01/11/2015 17.47 02/11/2015 17.57 Gemiddeld okt.
6
Marktverslag Week 45
18.18
Marktverslag Week 45 Gas TTF Gas TTF forwards, lagere prijzen verwacht De TTF forward curve heeft de afgelopen week geheel volgens de verwachting wederom lagere prijzen laten zien. Ondanks de opleving van de olieprijzen zakken de prijzen op de TTF forward curve verder weg onder druk van het meer dan gezonde aanbod van Russisch gas. Met de huidige relatief hoge temperaturen en dus aanhoudend lagere spotprijzen verwachten we ook deze week lagere prijzen te zullen zien op de TTF curve.
7
Marktverslag Week 45
Gas TTF Dec-15 Jan-16 Feb-16
30/10/2015 17.989 18.138 18.216
23/10/2015 -0.407 18.396 -0.381 18.519 -0.281 18.497
Q1-16 Q2-16 Q3-16 Q4-16
18.121 17.521 17.387 18.683
-0.324 -0.305 -0.245 -0.367
18.445 17.826 17.632 19.050
Cal-16 Cal-17 Cal-18 Cal-19
17.928 18.185 18.084 18.083
-0.311 -0.377 -0.426 -0.410
18.239 18.562 18.510 18.493
Marktverslag Week 45 Overige producten Power DE (Phelix) De Duitse CAL 16 beleefd een opleving en sloot de afgelopen week op een niveau van 29.70 €/MWh, de week daarvoor was dat 28.97€/MWh. De huidige opleving wordt getriggerd door stabiele tot licht hogere kolenprijzen en de aanhoudend sterke CO2 prijzen. Voor de komende week verwachten we gelijke prijzen te zullen zien.
Coal Vorige week was er een kleine opleving in de kolenprijzen getriggerde door de hogere olieprijzen. Het Cal-16 contract sloot de week hoger af op 48.00 $/Mt (week daarvoor op 47.20 $/Mt). Ook voor de komende week verwachten we aanhoudende neerwaartse druk op de kolenprijzen.
8
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Overige producten Crude Oil, Brent Het Dec-15 contract heeft de week en de maand hoger afgesloten op 49,56 $/bbl (week daarvoor op 47,99 $/bbl). De vorige week startte in mineur met prijzen rondom de bodems van september. In de tweede helft konden de prijzen zich weer herstellen richting het 50 $/bbl niveau. De OPEC zal over een maand bijeenkomen, de verwachting is dat er geen productie beperkingen zullen worden afgesproken. De verwachting is dat de vraag naar olie het volgende jaar zal blijven groeien en dat de productie van de non-OPEC landen af zal nemen. Dit zal op termijn het overaanbod doen verminderen. Op korte termijn zien we aanhoudende neerwaartse druk zolang de prijs onder de 50 blijft.
Crude Oil, WTI De daling van de olievoorraden in Cushing was voor de markt aanleiding om hogere niveaus op te zoeken. Zo kon het WTI Dec-15 contract de week en de maand positief afsluiten op 46,59 $/bbl (week daarvoor 44,60 $/bbl). Het aantal boorplatforms blijft dalen als gevolg van de lage olieprijzen. Ook hebben meerdere grote oliemaatschappijen aangekondigd de komende tijd minder te investeren. Dit kan betekenen dat de productie op termijn af zal nemen en dit zal dan weer bijdragen aan de vermindering van het huidige overaanbod. Brent-WTI spread loopt weer iets terug naar US$ 3,00 (eind vorige week ruim US$ 3,00).
9
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Overige producten Emissierechten De EUA’s zijn zo ongeveer het enige sterke product binnen het gehele energiecomplex. Het EUA DEC15 product sloot de handelsweek zo goed als onveranderd af op 8.64 €/Mt (vorige week 8.63 €/Mt). Zoals eerder gezegd krijgen de EUA’s krijgen steun vanuit de aanhoudend dalende kolenprijzen welk op hun beurt weer zorgen voor verbeterde productie marges voor kolencentrales. Met de verwachting dat kolenprijzen nog verder naar beneden kunnen lopen is het niet uitgesloten dat we hogere prijzen voor EUA’s zullen zien.
10
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Dark & Spark Spreads De Clean Spark Spread (CSS) en de Clean Dark Spread (CDS) is een manier om de winstgevendheid van gas en kolen gestookte elektriciteitscentrales weer te geven. De onderstaande figuren geven de forward-spreads van Nederland en Duitsland weer. De gemiddelde efficiëntie van de centrale is gezet op 53% voor een gascentrale en 39% voor een kolencentrale. De emissie factor voor gas is 0.187 en voor kolen is het 0.34. De calorische waarde van kolen is 25.12 MJ/kg. En de wisselkoers euro/dollar is voor vandaag ($1 = €0.89). De spreads zijn berekend met de Duitse en Nederlandse CAL16 power future (Ice-Endex en EEX), TTF en NCG gas (Ice Endex), API2 coal futures (EEX) en EUA’s (Ice-ECX). De gas correctie factor van 35.17/31.65 is uiteraard van toepassing op de gas prijs. Onderhoud en andere kosten worden in deze berekening niet meegenomen.
Clean Dark Spread
Clean Spark Spread
11
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Weersvooruitzicht
Het weer lijkt de komende week in grote lijnen een kopie van de afgelopen week. Natuurlijk zijn er verschillen te noteren, maar grootschalig is er nog steeds sprake van hogedruk in het oosten van Europa en lagedruk op de oceaan. Daartussen handhaaft zich een zuidelijke stroming richting West-Europa, waarin de temperaturen weer tot grote hoogten kunnen stijgen. Deze week is er waarschijnlijk jet iets meer kans op bewolking, waardoor de daggemiddeldes door de warme nachten extra worden opgestuwd. Omdat lagedruk op de oceaan blijft is de wind niet heel nadrukkelijk aanwezig. De bearishe temperatuur en bullishe wind heffen elkaar op. Deze week zakt zon terug naar neutraal, waardoor dit alles op een neutraal signaal uitkomt. Temperatuur: Bearish Het koudste moment van de week wordt waarschijnlijk al op maandag bereikt. Omdat de week windstil begint kan mist de temperatuur voor een groot deel van de dag laag houden. Het zal de vraag zijn of de mist maandag kan oplossen, maar het resulteert wel in de enige frisse dag van de week. Het gemiddelde van 12 graden overdag en 6 ’s nachts wordt niet gehaald. Daarna komt de zuidelijke stroming op gang, en dat betekent dat zowel ’s nachts als overdag de temperatuur oploopt. Zeker donderdag, vrijdag en zaterdag kunnen ook de nachten warm blijven, waardoor de gemiddeldes die dagen ruim boven gemiddeld uitkomen. Middagtemperaturen tot 16 of 17 graden zijn dan mogelijk en ’s nachts kan het boven 10 graden blijven. Dat is warmer dan de middagtemperatuur van de maandag. Het signaal is bearish. Zon: Neutraal De zon heeft deze week met meerdere vijanden te maken. Door de windstilte kan maandag een potentieel zonnige dag verstoord worden door hardnekkige mist. Zodra de wind toeneemt lost de mist op maar het is de vraag of dit op tijd komt. Dinsdag is er door de sterkere wind minder mistkans en heeft de zon de ruimte. Dat wel op nadering van een zwak frontje dat dinsdagavond binnenstroomt en ook in de loop van woensdag nog de zon verspert. Ook rond donderdag en vrijdag kan en nieuwe zwakke storing met bewolking verwacht worden omdat lagedrukgebieden wat meer in onze omgeving komen. Pas op zondag doet deze dag haar eer aan en komt de zon waarschijnlijk terug. Voor een week in november is dit beeld vrij gewoon. Het signaal is daarom neutraal.
12
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Weersvooruitzicht Wind: Bullish De wind is deze week geen grote factor van betekenis. De week begint windstil, en vanaf maandagavond komt een zwakke zuidelijke stroming op gang. Deze neemt nauwelijks in kracht toe omdat hogedruk zich iets nadrukkelijker in onze omgeving manifesteert. Een zwakke, maar wel warme wind waait dan tot donderdag. Vanaf dat moment wil een klein lagedrukgebied via de Noordzee naar Noorwegen koersen. De wind kan dan gestaag toenemen, maar waarschijnlijk bereikt deze niet of net niet het gemiddelde niveau voor begin november. Het gemiddelde over de hele week is dan ook bullish.
13
Marktverslag Week 45
Marktverslag Week 45 Macro economische agenda Dinsdag 3 november: VS: API Wekelijkse Olie voorraden Woensdag 4 november: DE: PMI Services EU: Euro Zone Producer Prices VS: EIA Wekelijkse Olie voorraden Donderdag 5 november: DE: Industrial Orders EU: Retail Sales Vrijdag 6 november: DE: Industrial Output VS: Non-Farm Payrolls
__________________________________________________________________________________________ Legal Disclaimer 1. No offer This market report is intended to give an overview. No information contained in this report should be considered as an offer, an invitation to offer or a recommendation to enter into any transaction. Prices and valuations contained in this report are indicative and they and other information published are for information purposes only. 2. No investment advice Information made available in this market report should not be considered as investment advice or any form of recommendation to purchase products described therein. 3. Historical performance Past performance information contained in this market report is not to be considered as an indication of future results. 4. No warranties Although details included in this market report were taken from sources considered to be reliable, no warranty is made as to its accuracy, completeness and adequacy. All quotations and prices are subject to change. All opinions expressed reflect the current assessment of E.ON Benelux N.V. which is subject to change without prior notice. 5. Copyright All rights reserved. Duplication and distribution requires the prior written consent of E.ON Benelux N.V.
14
Marktverslag Week 45