Marcus wil eindelijk zijn droom realiseren en zet een nv op waarbinnen hij stoelen op maat zal maken en verkopen. Beginsituatie: Marcus start na wijs beraad een zaak op, Marcus bvba. Marcus bezit 700.000e, die hij in de bvba zal steken. Hij heeft een vriend, Walter, die 300.000e ter beschikking stelt om het Eigen Vermogen van de onderneming wat aan te dikken 1. Marcus koopt machines ter waarde van 120.000e . Er wordt cash betaald. Marcus koopt cash een gebouw ter waarde van 625.000e 2. Marcus koopt grondstoffen ter waarde van 200.000e . Deze laatste worden gekocht voor de helft op krediet bij de leverancier en de andere helft wordt onmiddellijk betaald 3. Marcus begint stoelen te maken en verwerkt 120.000e aan grondstoffen tot afgewerkte producten. Dit gebeurt door gebruik te maken van de aangekochte machines en het tewerkgestelde personeel. Die mensen kosten het bedrijf 22.000e , bedrag dat Marcus vanuit de kas zal betalen. Marcus verkoopt de afgewerkte producten op KREDIET ! aan een klant. De tot dan afgewerkte producten worden voor de som van 173.000e verkocht. Een factuur wordt opgemaakt met n0 12014 4. Marcus betaalt zijn “grondstoffen” - schuld bij de leverancier. 5. Marcus koopt een vrachtwagen ter waarde van 60.000e . Dit gebeurt op krediet bij de firma CAMION N.V. Het secretariaat heeft nood aan een aantal computers: de aankoop heeft een waarde van 18.000e . De computer aankoop wordt cash betaald 6. Marcus verwerkt de rest van de grondstoffen tot afgewerkte producten. Opnieuw worden mensen tewerkgesteld om de grondstoffen tot afgewerkte producten te verwerken: dit kost Marcus 10.000e aan salarissen. Marcus verkoopt de rest van de afgewerkte producten cash voor 200.000e aan een nieuwe klant en doet dit contant. Er wordt een factuur opgemaakt met n0 12015. 7. Marcus ontvangt van klant 173.000e als betaling van de eerste factuur n0 12014. 8. Marcus koopt een tweede partij grondstoffen ter waarde van 150.000e en betaalt cash. 9. De stoelen van Marcus zijn vooralsnog onbekend bij het grote publiek en Marcus besluit een marketingcampagne te voeren om zogenaamde “brandawareness" te creëren. Deze campagne kost 80.000e . Marcus onderhandelt met een marketingbedrijf het volgende: 40% wordt cash betaald, 60% wordt 90 dagen later betaald. Deze termijn van 90 dagen valt NIET binnen het eerste boekhoudjaar! 10. Marcus gaat een lening van 500.000e aan bij de “Bank J. Van Breda & Co N.V.". De overeengekomen interestvoet is 8% per jaar.
1
11. Marcus verwerkt en verkoopt de tweede partij afgewerkte producten voor de prijs van 300.000e. De factuur draagt n0 12016. Bij de verwerking worden 50.000e salaris betaald aan de werknemers. Marcus heeft de kredietwaardigheid van deze klant onderzocht en besluit vertrouwen te hebben in de nieuwe klant. Marcus staat voor 70% van de factuur een betalingsuitstel toe van 60 dagen. Deze termijn van 60 dagen valt binnen het eerste boekhoudjaar. 12. Marcus betaalt de leverancier CAMION N.V. 13. De klant betaalt het restant van factuur n0 12016 binnen het boekhoudjaar 14. Marcus betaalt de eerste schijf van 60.000e van de lening terug aan de bank 15. Marcus betaalt de jaarlijkse interest aan de bank 16. Marcus boekt de afschrijvingen voor het eerste jaar. Gebouwen worden afgeschreven over 20 jaar. Machines over 10 jaar. Computers over 3 jaar. Rollend materieel over 6 jaar. 17. Marcus worden onderworpen aan een belastingvoet van 30%. Marcus zal deze belastingschuld in het volgende boekjaar betalen.
2
We nemen aan dat alle bovenvermelde transacties plaatsgrijpen in hetzelfde boekjaar, behalve wanneer uitdrukkelijk vermeld in de opgave. Plaats in elke T-rekening een getal tussen haakjes dat het nummer van de transactie weergeeft. Een voorbeeld hiervan wordt hieronder getoond. Opgepast het voorbeeld heeft niets met deze oefening te maken. Hint: Vooraleer de belastingen te berekenen, maakt U na transactie 16 de resultatenrekening op. U gebruikt voor de eenvoud één en dezelfde rekening kas, opbrengsten, kosten, leveranciers (VVKT). De rekeningen kas en kosten zijn reeds genoteerd op één van de lege invulbladzijden.
• Maak de beginbalans en open de reeds bestaande rekeningen • Boek elke transactie . Creëer de nodige rekeningen. • Hoeveel zit er in de kas op het einde van het boekjaar? • Maak de resultatenrekening • Maak de eindbalans • Hoeveel winst maakt Marcus bvba ? – WVIB ? – WVB ? – WNB ? • Hoeveel werd in het totaal afgeschreven ? Er wordt GEEN rekening gehouden met de BTW.
3
Kas D
C
4
Kosten D
C
5
De beginbalans van Marcus bvba:
Bankrekening R/C
Activa
Passiva
e 1.000.000 (bb)
EV e 1.000.000 (bb)
e 1.000.000
e 1.000.000
METHODIEK 1. Vertrek van de begin balans en creëer de rekeningen 2. Doe de boeking van alle transacties, behalve de transactie over belastingen 3. Bekijk de voorraad in het begin en op het einde. Indien BV en EV verschillen, creëer je de rekening voorraadwijzigingen 4. Maak de Resultatenrekening (RR) 5. Breng winst/verlies over naar het EV 6. Bereken de WNB en de B (B=belasting) 7. Sluit de rekeningen en breng deze over naar de balans 8. Teken de eindbalans 9. Beantwoord eventuele supplementaire vragen
6
We openen de rekeningen “Bankrekening R/C” en “Eigen Vermogen”. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
D
Eigen Vermogen C
e 1.000.000 (bb) We boeken nu de transacties. 1. Marcus bvba koopt machines ter waarde van e 120.000 excl. 21% btw. Er wordt contant betaald via de bankrekening. Marcus bvba koopt contant (via de bankrekening) een gebouw ter waarde van e 625.000. Vermits het een bestaand “oud” gebouw is, wordt geen btw geheven. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1)
Machines (B) D
C
e 120.000 (1)
Gebouwen (B) D C
e 625.000 (1)
7
2. Marcus bvba koopt grondstoffen ter waarde van e 200.000 excl. 21 %btw. Deze laatste worden gekocht voor de helft op krediet bij de leverancier en de andere helft wordt onmiddellijk betaald via de bankrekening. Dit laatste wil zeggen via de bankrekening van de onderneming.
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2)
Leveranciers (B) D C
e 100.000
(2)
Aankopen grondstoffen (RR) D C
e 200.000 (2)
We noteren op een apart blaadje de voorraadwijzigingen die ontstaan door GS aan te kopen of GS te verbruiken. Achteraan zullen alle voorraadmutaties worden herhaal, alsof ze op een apart blaadje staan. Elke regel laten we vooraf gaan door het nummer van de transactie waar er iets aan de voorraad wijzigt. We gebruiken de inmiddels bekende vergelijking: BV + AK = verbruik aan GS + EV De BV bij deze case bedraagt e 0. (Zie de beginbalans)
8
[2] e 0 + e 200.000 = e 0 + e 200.000 Vorige vergelijking wordt als volgt gelezen. Er is geen beginvoorraad. Gedurende deze transactie wordt voor e 200.000 GS aangekocht. Er is in deze transactie geen verbruik aan GS. Dus is de eindvoorraad gelijk aan e 200.000 3. Marcus bvba begint stoelen te maken en verwerkt e 120.000 aan grondstoffen tot afgewerkte producten. Dit gebeurt door gebruik te maken van de aangekochte machines en het tewerkgestelde personeel. Die mensen kosten het bedrijf e 22.000, bedrag dat Marcus bvba vanuit de bankrekening zal betalen. Deze loonkost is de totale kost voor de werknemers. Marcus bvba verkoopt de afgewerkte producten op krediet aan een klant. De tot dan afgewerkte producten worden voor de som van e 173.000 excl. 21% btw verkocht. Een factuur wordt opgemaakt met n0 12014. Transactie 3 omvat volgende stappen: • boeken van de salariskosten • boeken van de verkopen We boeken de salariskosten. Personeelskosten (RR) D C
e 22.000
(3)
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3)
[3] e 200.000 + e 0 = e 120.000 + e 80.000 Vorige vergelijking wordt als volgt gelezen. Er is nu een beginvoorraad van
e 200.000 Gedurende deze transactie wordt niets aangekocht. Er is in deze transactie een verbruik van e 120.000 aan GS. Dus is de eindvoorraad gelijk aan e 80.000
We boeken de verkopen.
9
Opbrengsten (RR) D C
e 173.000
.........
(3)
De klanten betalen later en dus wordt de rekening vorderingen gedebiteerd voor het volle bedrag, namelijk e 173.000. Handelsvorderingen (B) D C
e 173.000
(3)
........
4. Marcus bvba betaalt de “grondstoffen” - schuld aan de leverancier. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4)
Leveranciers (B) D C
e 100.000
e 100.000 (4)
(2)
5. Marcus bvba koopt een vrachtwagen ter waarde van e 60.000 excl. 21% btw. Deze aankoop gebeurt op krediet bij de firma Camion nv. Het secretariaat heeft nood aan een aantal computers: de aankoop heeft een waarde van e 18.000 excl. %21 btw. De computers worden contant betaald via de bankrekening. De firma Camion nv is een leverancier en dus wordt dezelfde rekening leveranciers beschouwd. Rollend materieel (B) D C
e 60.000
(5)
10
Leveranciers (B) D C
e 100.000 (4)
e 100.000
(2)
e 60.000
(5)
Computers (B) D C
e 18.000
(5)
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5)
6. Marcus bvba verwerkt de rest van de grondstoffen tot afgewerkte producten. Opnieuw worden mensen tewerkgesteld om de grondstoffen tot afgewerkte producten te verwerken: dit kost Marcus bvba e 10.000 aan salarissen. Deze worden betaald via de bankrekening. Marcus bvba verkoopt deze afgewerkte producten contant voor e 200.000 excl. 21% btw aan een nieuwe klant. Er wordt een factuur opgemaakt met n0 12015. Transactie 6 omvat volgende stappen: • boeken van de salariskosten • boeken van de verkopen We boeken de personeelskosten. De personeelskost was nodig voor de verwerking van grondstoffen tot gereed product. Personeelskosten (RR) D C
e 22.000 e 10.000
(3) (6)
11
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
[6] e 80.000 + e 0 = e 80.000 + e 0 Vorige vergelijking wordt als volgt gelezen. Er is nu een beginvoorraad van
e 80.000 Gedurende deze transactie wordt niets aangekocht. Er is in deze transactie een verbruik van e 80.000 aan GS. Dus is de eindvoorraad gelijk aan e 0 We boeken de verkopen. De klanten betalen contant en dus wordt de bankrekening gedebiteerd voor het volle bedrag, namelijk e 200. De rekening opbrengsten wordt gecrediteerd voor e 200.000. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6)
D
Opbrengsten C
e 173.000 e 200.000
12
(3) (6)
7. Marcus bvba ontvangt (via de bankrekening) van de klant e 173.000 als betaling van de eerste factuur n0 12014. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
Handelsvorderingen (B) D C
e 173.000
(3)
e 173.000 (7)
13
8. Marcus bvba koopt een tweede partij grondstoffen ter waarde van e 150.000 excl. 21% btw en betaalt contant via de bankrekening.
Aankoop grondstoffen (RR) D C
e 200.000 (2) e 150.000 (8)
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8)
[8] e 150.000 + e 150.000 = e 0 + e 150.000 Vorige vergelijking wordt als volgt gelezen. Er is nu een beginvoorraad van
e 0 Gedurende deze transactie wordt voor e 150.000 GS aangekocht. Er is in deze transactie geen verbruik aan GS. Dus is de eindvoorraad gelijk aan e 150.000
14
...
9. De stoelen van Marcus bvba zijn vooralsnog onbekend bij het grote publiek en Marcus bvba besluit een marketingcampagne te voeren om zogenaamde “brand-awareness" te creëren. Deze campagne kost e 80.000 excl. 21% btw. Marcus bvba onderhandelt met het marketingbedrijf het volgende: 40% wordt contant betaald, 60% wordt 90 dagen later betaald. Deze termijn van 90 dagen valt NIET binnen het eerste boekhoudjaar.
Kosten van marketing (RR) D C
e 80.000
(9)
Kosten bevatten evenmin het bedrag aan btw.
15
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
Leveranciers (B) D C
e 100.000 (4)
16
e 100.000
(2)
e 60.000 e 48.000
(5) (9)
... 10. Marcus bvba gaat een lening van e 500.000 aan bij de “Bank J. Van Breda & Co N.V.". De overeengekomen interestvoet is 8% per jaar. Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
D
Lening Bank (B) C
.......
e 500.000
(10)
11. Marcus bvba verwerkt en verkoopt de tweede partij afgewerkte producten voor de prijs van e 300.000 excl. 21% btw. De factuur draagt n0 12016. Bij de verwerking worden e 50.000 salaris betaald aan de werknemers. Opnieuw is die e 50.000 de totale loonkost voor de werknemers. Marcus bvba heeft de kredietwaardigheid van deze klant onderzocht en besluit vertrouwen te hebben in de nieuwe klant. Marcus bvba staat voor 70% van de factuur een betalingsuitstel toe van 60 dagen. Deze termijn van 60 dagen valt binnen het eerste boekhoudjaar.
Transactie 11 omvat volgende stappen: • Boeken van de salariskosten • boeken van de verkopen
We boeken de salariskosten.
17
Personeelskosten (RR) D C
e 22.000 e 10.000 e 50.000
(3) (6) (11)
18
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
[11] e 150.000 + e 0 = e 150.000 + e 0 Vorige vergelijking wordt als volgt gelezen. Er is nu een beginvoorraad van
e 150.000. Gedurende deze transactie wordt voor e 0 GS aangekocht. Er is in deze transactie een verbruik aan GS gelijk aan e 150.000. Dus is de eindvoorraad gelijk aan e 0
We boeken de verkopen.
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
e 90.000 (11)
19
D
Opbrengsten C
e 173.000 e 200.000 e 300.000
(3) (6) (11)
Vorderingen D
C
e 173.000
(3)
e 210.000
(11)
e 173.000 (7)
12. Marcus bvba betaalt de leverancier CAMION N.V. volledig via de bankrekening. Leveranciers (B) D C
e 100.000 (4) e 60.000 (12)
e 100.000
(2)
e 60.000 e 48.000
(5) (9)
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
e 90.000 (11)
e 60.000 (12)
13. De klant betaalt het restant van factuur n0 12016 binnen het boekhoudjaar. 20
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
e 90.000 (11)
e 60.000 (12)
e 210.000 (13)
Handelsvorderingen (B) D C
e 173.000
(3)
e 210.000
(11)
e 173.000 (7) e 210.000 (13)
14. Marcus bvba betaalt een eerste schijf van e 60.000 van de lening terug aan de Bank J. Van Breda via de bankrekening.
21
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
e 90.000 (11)
e 60.000 (12)
e 210.000 (13)
e 60.000 (14)
Lening Bank (B) D
C
e 500.000
e 60.000 (14)
(10)
15. Marcus bvba betaalt de jaarlijkse interest (e 40.000) aan de Bank J. Van Breda via de bankrekening.
22
Bankrekening R/C (B) D C
e 1.000.000 (bb)
e 120.000 (1) e 625.000 (1) e 100.000 (2) e 22.000 (3) e 100.000 (4) e 18.000 (5) e 10.000 (6)
e 200.000 (6) e 173.000 (7)
e 150.000 (8) e 32.000 (9)
e 500.000 (10)
e 50.000 (11)
e 90.000 (11)
e 60.000 (12)
e 210.000 (13)
e 60.000 (14) e 40.000 (15)
Kosten van interest (RR) D C
e 40.000
(15)
16. Marcus bvba boekt de afschrijvingen voor het eerste jaar. Gebouwen worden afgeschreven over 20 jaar. Machines over 10 jaar. Computers over 3 jaar. Rollend materieel over 6 jaar. Kosten van afschrijving (RR) D C
e 31.250 e 12.000 e 6.000 e 10.000
(16) (16) (16) (16)
Machines (B) D
C
e 120.000 (1)
e 12.000 (16)
23
Gebouwen (B) D
C
e 625.000 (1)
e 31.250 (16)
Computers (B) D
e 18.000
C (5)
e 6.000 (16)
Rollend materieel (B) D C
e 60.000
(5)
e 10.000 (16)
Alle transacties zijn nu geboekt.
• Op het einde van een boekjaar wordt de voorraadpositie bekeken. We boeken de voorraadwijziging grondstoffen Dit staat dus op het aparte blaadje. Er werd voor e 350.000 grondstoffen aangekocht en er werd voor e 350.000 grondstoffen verbruikt. Er was geen beginvoorraad (zie beginbalans). Er is met andere woorden geen voorraadwijziging. BV + AK = Verbruik(=kost) + EV [2] 0 + 200.000 = 0 + 200.000 [3] 200.000 + 0 = 120.000 + 80.000 [6] 80.000 + 0 = 80.000 + 0 [8] 0 + 150.000 = 0 + 150.000 [11] 150.000 + 0 = 150.000 + 0 KOST = e 350.000 De eindvoorraad is gelijk aan de beginvoorraad. Alle grondstoffen werden verbruikt en verkocht. Er blijft geen eindvoorraad over op de eindbalans van Marcus bvba. De kost van de verkochte producten bedraagt met andere woorden 24
e 350.000. De resultatenrekening van het boekjaar van Marcus bvba. We verzamelen alle kostenrekeningen. • “Aankopen grondstoffen” • “Personeelskosten” • “Kosten van interest” • “Kosten van marketing” • “Kosten van afschrijvingen” Voor de eenvoud kijken we naar de kostenrekeningen eerst afzonderlijk. De rekening aankopen grondstoffen heeft een debetsaldo van e 350.000. De rekening “Personeelskosten” bevat e 82.000 op het debet. De rekening “Kosten van marketing” bevat e 80.000 op het debet. De rekening “Kosten van interest” bevat e 40.000 op het debet. De rekening “Kosten van afschrijvingen” bevat e 59.250 op het debet. WVB = Opbrengsten − Kosten =[
[
e 173.000 + e 200.000 + e 300.000 e 350.000 + e 82.000 + e 80.000
[ e 40.000 + e 59.250
] − ] −
]
(1)
= e 673.000 − e 611.250 = e 61.750
De Winst Voor Belastingen bedraagt e 61.750. Winst Voor Interest en Belastingen = e 61.750 + e 40.0001 = e 101.7502 1 Zie transactie 15 2 Bij de berekening van de WVB (Winst Voor Belastingen) in formule ?? was de interest van e 40.000 reeds opgenomen bij de kosten. Als men de Winst voor Interest en Belastingen wil kennen, moet men de interest van e 40.000 weer optellen bij de Winst Voor Belastingen.
25
Winst Na Belastingen = e 43.225 (We gebruikten een belastingvoet van 30% in de vennootschapsbelasting) De belastingen (die volgend jaar zullen betaald worden en die dus op de passiefzijde van de balans zullen opduiken) bedragen e 18.525. Afschrijvingen = e 59.250 De rekeningen worden gesloten en de eindbalans wordt opgemaakt.
Activa Machines Rollend materieel Gebouwen Computers
e 108.000 e 50.000 e 593.750 e 12.000
Bankrekening R/C
e 786.000 (eb)
Passiva EV e 1.000.000 Winst e 43.225 Lening e 440.000 Leveranciers e 48.000 Verschuldigde belasting e 18.525
(eb) (eb) (eb) (eb)
e 1.549.750
e 1.549.750
Tabel 1: De eindbalans (eb) van Marcus bvba Er staat voor e 786.000 op de bankrekening van Marcus bvba. Het balanstotaal bedraagt nu e 1.549.750.
26
(eb) (eb) (eb) (eb) (eb)
