Mannenkoor RCM VOX HUMANA Opgericht 17 september jun - sep 2008 jaarg. 31 nr 278. De mogelijkheid van trappelen is misschien niet meer aanwezig

Ich weiss nicht was soll es bedeuten

De mogelijkheid van trappelen is misschien niet meer aanwezig

Mannenkoor RCM “VOX HUMANA” Opgericht 17 september 1970

jun - sep 2008 jaarg. 31 nr 278

VOX MAGAZINE Verenigingsblad van het

Mannenkoor RCM ‘VOX HUMANA’ BESTUUR Voorzitter: Aaldert Onink Acaciapad 10, 2231 XR Rijnsburg 071-4031533 [email protected]

2e Voorzitter: Gerard den Hollander Oude Rijnsburgerweg 31, 2342 BA Oegstgeest 071-5155589 [email protected]

Secretaris: Gé le Nobel Leidseweg 164, 2251 LJ Voorschoten 071-5613550 [email protected]

2e Secretaris: Teus van Oostenbrugge Pres. Kennedylaan 24, 2343 GR Oegstgeest 071-5153796 [email protected]

Penningmeester: Jan van Egmond Ortolaanstraat 21, 2406 DX Alphen a.d. Rijn 0172-430912 [email protected]

Alg. Adjunct: Jan Franken Aquamarijn 163 2403 DT Alphen a.d. Rijn 0172-420716 [email protected]

DIRIGENTEN 1e dirigent: Susanna Veerman Poortersveld 301 2327 AK Apeldoorn 06 10729371

2e dirigent: vacature

WEBSITE

www.mannenkoorvoxhumana.nl Jan Luuk van Dijk Bert Nieuwenhuis

REDACTIE

[email protected] [email protected]

0172-588793 071-5321226

Redactieadres Rubenslaan 113, 2391 HE Hazerswoude-dorp [email protected] Kopij s.v.p. aanleveren per e-mail of per USB-key Jan Huijser

Vormgeving: [email protected] Meer gegevens op binnenzijde van achteromslag.

0172-603275

Redactie Babbel

VOX HUMANA

Het is een gemeenplaats om vast te stellen, dat de tijd zo snel gaat. Toch kun je niet aan die gedachte ontkomen, als je tot de ontdekking komt, dat dit alweer de laatste Vox voor de vakantie is. Als je iedere twee maanden een blad in elkaar moet zetten blijkt de tijd ook zeer snel te gaan en stijgt de bewondering voor de mensen, die jarenlang eenmaal per maand een blad lieten verschijnen. Nu dus weer de laatste van dit seizoen. We willen ons als redactie niet op de borst slaan, maar het is toch wel zo, dat het dit seizoen weer aardig gelukt is met de Vox. Op onze hartenkreet van de vorige keer, dat wij zo weinig respons krijgen en dat de Vox als een soort natuurverschijnsel iedere twee maanden weer over ons komt, hebben wij enkele reacties binnen gekregen. Het volgende verschijningsjaar hopen wij daar iets mee te kunnen doen. Hoewel de vakanties voor de meeste koorleden niet meer noodzakelijk in het hoogseizoen gevierd worden en er het hele jaar door vakantiegangers zijn, wensen we iedereen een goede vakantie en een goede zomer toe en hopen we iedereen in goede gezondheid, eind augustus weer te kunnen begroeten. De redactie

DE REDACTIE WENST ALLE KOORLEDEN EEN MOOIE ZOMER TOE !! 3

Van de Voorzitter We gaan alweer naar de laatste repetitieperiode voor de zomervakantie. De komende tijd hebben we nog een optreden in Monnickendam en dan freewheelen we naar de vakantie toe. Voor enkele zieken onder ons zal ook de komende periode zwaar zijn. Alle zieken en hun familie wensen wij alle sterkte toe die ze nodig hebben om deze periode door te komen. Gezien de vele vragen die ik wekelijks over hun gezondheidstoestand krijg, zijn zij steeds in onze gedachten. Tijdens een goede en ook prettige Algemene Leden Vergadering hebben we de plannen voor het tweede deel van 2008 en ook de plannen voor de komende jaren bekend gemaakt. Het bestuur was erg blij met de unanieme steun die er is voor een andere opzet van ons optreden in de kerstperiode. Hoewel er al principe afspraken lagen voor ons optreden in Leiden, zijn er pas definitievere afspraken gemaakt na de ALV. Het was toen erg bijzonder dat ik bij een temperatuur van 28 graden in Zeewolde in de tuin bij Henk van ’t Veer, dirigent van het Reünie Orkest Artillerie, het programma voor kerst 2008 zat door te praten. Ik ben ervan overtuigd dat die temperatuur geen negatieve invloed heeft gehad op de kwaliteit van dat programma maar het was wel lastig om je in winterse omstandigheden, waaronder een Hooglandse Kerk in winteropstelling, te verplaatsen. Naast de voorbereiding op de optredens in de kerstperiode, zijn we onder andere ook al bezig met de voorbereiding op het jubileumconcert. Er komt een eerste gesprek over de begeleiding tijdens dat concert door het Randstedelijk Begeleidings Orkest. De provinciale subsidie voor die begeleiding moet twee jaar van te voren worden aangevraagd, dus dat wordt nu al van belang.

4

VOX HUMANA

Na de zomervakantie zullen we al snel een keer in de Hooglandse Kerk optreden. Dat is het geval tijdens de Open Monumentendagen. We hebben aangeboden om op zaterdagmiddag 13 september in die kerk een kort concert te geven. Dat aanbod is dankbaar aanvaard. Zoals ik de vorige keer al heb gesteld, hebben we een goede periode van hard studeren op nieuwe liederen gekend. De voorbereiding op de grote concerten in 2009 en 2010 is daarmee flink vormgegeven. Nu met elkaar nog een goed gebruik maken van de geweldige studie-CD’s die Jan van Keulen heeft gemaakt, en de vele concerten die in het verschiet liggen kunnen niet meer stuk.

Tot zover deze wat beperkte bijdrage. Erg veel van het nieuws dat gebracht kan worden is u allen in de stukken voor de Algemene Leden Vergadering toegestuurd. Een herhaling van wat er in die stukken staat vind ik niet nodig. Iedereen die met de gezondheid tobt, wens ik vanaf deze plaats sterkte toe bij de verwerking daarvan en voor zover mogelijk een spoedig herstel. Zij die op vakantie gaan wens ik een goede en vooral rustgevende periode. Zij die tot aan de vakantie blijven repeteren, wens ik veel genoegen met het repeteren van die lastige, maar o zo mooie muziek. Zoek allen in de vakantieperiode naar kandidaat leden voor dat mooie koor met die geweldige toekomstplannen. Een hartelijke groet aan u allen.

Aaldert Onink

5

6

VOX HUMANA

Twee Geridderden Op 25 april 2008 heeft het H.M. de koningin behaagd twee leden van ons koor tot lid in de orde van Oranje Nassau te benoemen. Onze bas, Bert Nieuwenhuis, ontving zijn lintje in de Hooglandse kerk in Leiden. Gé le Large, 2e tenor, werd gedecoreerd door de burgemeester van Rijnwoude.

Beiden van harte gefeliciteerd met deze onderscheiding.

7

Reacties voor VM o Het m

et

Nie t

te

Waar is de oud pa-

Naar aanleiding van de verzuchting van de redactie nooit iets te horen, ontvingen wij een drietal reacties: Reactie 1: Beste mensen, Naar aanleiding van het stukje het volgende: De Vox wordt met plezier en belangstelling door ons gelezen, inderdaad, het lijkt een gewoonte, maar dat is het niet. Zelf lees ik Basje altijd als eerste, Basje staat in de Vox boven de voorzitter en de rest, mag wel hé? Bij thuiskomst wordt het blad direct door Adrie gelezen en voorzien van commentaar, niet over het blad, maar wel over wat erin staat. Het thuisfront blijft op deze manier op de hoogte van het wel en wee van ons koor, echt heel belangrijk. Wees er van overtuigd dat veel mensen met veel genoegen jullie werk lezen en waarderen, ga s.v.p. zo door. gr. Adrie en Jan Verkerk Reactie 2: Beste Redactie, Hierbij een reactie op de nieuwe Lente Vox. Wij lezen altijd de VOX bijna van A tot Z en genieten van de verhalen en informatie. ONMISBAAR voor ons mannenkoor. Misschien kunnen we na de prima vakantieverhalen van Henk Schraa de koorleden stimuleren een bijzondere vakantie ervaring te vertellen in de VOX. Ook denk ik aan een interview van nieuwe leden die overgekomen zijn van Hoofddorp. Hoe ervaren ze ons koor t.o.v. Hoofddorp? Voor de muziekrubriek heb ik al een suggestie ingediend. Een overzicht uit VOCAAL van mannenkoren kan wellicht ook een item zijn om uit te proberen. 8

VOX HUMANA

Redactie uitbreiden met een nieuw lid die dit op zich wil nemen. Wie weet staat er nieuw talent te trappelen om mee te gaan doen. Veel succes met VOX magazine en bedankt voor jullie inzet. Hans en Reina van Kesteren. Reactie 3: Geen bericht, goed bericht. Hebben jullie het gelezen die redactiebabbel van de vorige keer ? Dat was een kreet direct uit het hart. Wanhopig bijna. Je schiet vol als je er kennis van neemt. Ik kan erin meevoelen. Ik heb het aan den lijve ondervonden. Je schrijft wel eens wat, maar du moment dat je bezig bent denk je: zou iemand het lezen, laat staan waarderen. Doe ik het niet voor de kat z’n staart? Dat denk ik nu ook. Het lijkt ondankbaar werk. Die gedachte had ik vaak ook in m’n werkzame leven. Een compliment of een ander waarderend woord hoor je zelden of nooit. Maar, o wee als je een uitglijder maakt, dan zijn de rapen gaar. Toen ik een nieuwe directeur kreeg zei hij bij het voorstellen: succes met een runnen van je tent en ik hoop dat we elkaar weinig zien. Met andere woorden: zolang het goed gaat hoor of zie je me niet, maar ik weet je te vinden als iets mis loopt. Ik heb die baas gelukkig zelden gezien. Toch is het achterwege laten van een complimentje een rare gewoonte. Zit dat in onze landsaard? Ik betrap me er zelf ook op. Wat is er mis mee om tegen een ander te zeggen: leuk of goed gedaan jochie! Veel verder hoef je niet te gaan. Maar dat men even de moeite neemt waardering te laten blijken, dat houdt een mens op de been. Maar enige tijd geleden heb ik ontdekt hoe je reacties kan uitlokken. Ik heb toen een stukje geschreven in een ander blaadje, waarin ik iemand een beetje op de hak nam. Niet grof. Heel voorzichtig, een paar steekjes onder water. Niet onder de gordel. Gewoon, een beetje plagerig. Nooit eerder kreeg ik een reactie op mijn geschrijf, maar die keer. Dezelfde dag nog een telefoontje en de dagen daarna volgden nog ruim 20 positieve re9

10

VOX HUMANA acties. Ik wist niet wat me overkwam. Je neemt ze ontvangst met een goed gevoel, maar toch! Moet je nou iemand plagerig benaderen om bijval te krijgen? Steekt een mens zo in elkaar, dat die dan pas los komt? Gelukkig niet. Wij Nederlanders hebben best waardering voor anderen en hun werk, maar we zijn niet gewend daarmee te koop te lopen. Een soort schaamtegevoel. We bewaren die voor grafredes. Dan is er geen beter mens geweest dan hij of zij die dan niet meer horen kan wat er gezegd wordt. Zeg het maar liever bij leven.

Redactie, weet dat jullie werk gewaardeerd wordt. Dat kan je afmeten aan de belangstelling, die wordt getoond bij het uitkomen van een nieuwe editie van Vox Magazine. Vele neuzen duiken direct in het blad om kennis te nemen van de inhoud. Daaruit moeten jullie afleiden dat je het niet voor niets doet. Het kan zijn, dat de belangstelling eerst uitgaat naar de bijdrage van ene Basje. Maar ja, die neemt vrijwel altijd een ander op de hak, ook al heeft die na de dirigentenwisseling z’n slachtoffer verloren. Dit is geen aansporing om het blad vol te stoppen met plagerijen, zeker niet. Houd je maar vast aan het gezegde: GEEN BERICHT, GOED BERICHT. Ton van Gool.

Zingen, het beste medicijn tegen stress. Sander van Marion, Nederlands organist en dirigent

11

Ver-Van-Huis-Verhaal Pasen op Gran Canaria met contrasten. Terwijl Nederland een witte Pasen beleefde lagen wij met 27 graden op het strand van Gran Canaria. Een groter contrast is nauwelijks ? denkbaar. Ik kan het u aanraden in die tijd van het jaar naar dat eiland te gaan. Maar dat terzijde. Ook al was het volop strandweer, de paastijd is niet aan ons voorbijgegaan. Op Goede Vrijdag hebben we in de Templo Eucomenico in Playa del Ingles een kerkdienst bijgewoond. Aanvankelijk hadden we de gedachte terecht te komen in een eenvoudig lokaaltje, zo’n achteraf zaaltje in een café, zoals we dat in de Algarve wel meemaakten, een schitterde ruime maar nee, hier was sprake van een schitterde ruikerk met prachtige geme kerk met prachtige gebrandschilderde ramen. Een ruimte die plaats bood aan ruim 600 personen. brandschilderde ramen (ik heb nog steeds een tic dat ik in kerken het aantal zitplaatsen tel, voor het geval je daar een concert zou geven en hoe je er financieel uit zou kunnen springen). Benieuwd naar het verloop van de dienst kregen we, vanuit de liturgie met de titel Via Crucis (Kruisweg), al een indruk. Natuurlijk waren veel nationaliteiten in de kerk, die geheel gevuld was, aanwezig. Daarom was de liturgie in diverse talen opgesteld. De dienst begon niet, zoals wij gewend zijn, op het tijdstip dat was aangegeven. Daar nemen ze in veel Mediterane landen een loopje mee. Naar later bleek was nog niet de gehele geestelijke staf aanwezig. Ver na de aangekondigde aanvangstijd kwam nog regelmatig een geestelijke binnen snellen met een ambtsgewaad over de arm, die zich snel verborg in een aangrenzend kamertje, waar wij, bij het openen van de deur, een blik in konden werpen. Een ware verkleedpartij was daar gaande. Toen iedereen in vol ornaat was gehuld betrad de geestelijkheid de kerk. Niet minder dan twaalf dienaren, in allerlei, soms fel gekleurde gewaden stelden zich op rond de liturgietafel en het altaar.

Spaans was uiteraard de eerste taal die we te horen kregen. Marcus 15, vs 1-15 werd gelezen. Het vervolg van de Bijbellezing vond plaats in het Duits, Engels, Frans, Zweeds, Fins en nog een paar niet thuis te brengen talen en uiteraard ook in het Nederlands. Steeds een kort gedeelte, tot de hele kruisweg was bewandeld en het lijdensverhaal was verteld. Erg mooi, 12

VOX HUMANA

ook al verstond je niet alles, maar begrijpen deed je het wel. De korte preek vond plaats in het Nederlands. Of onze landgenoten in grotere getale aanwezig waren dan andere nationaliteiten of dat men dacht dat Nederlanders het geestelijke woord het meest nodig hadden, weet ik niet, maar het was een hele ervaring. De hele gemeente luisterde eerbiedig en iedereen deed alsof die het verstond. Ook de samenzang was een belevenis. Heeft u wel eens ‘O hoofd vol bloed en wonden’ of ’Vaste Rots van mijn behoud’ in een tiental talen tegelijk horen zingen? Eigenlijk niet om aan te horen. Onze dirigent sloeg onmiddellijk af als wij het zouden presteren twee coupletten van het zelfde lied door elkaar te zingen en terecht, maar daar in die dienst klonk het indrukwekkend, ondanks de soms schelle contrasten in geluid en tempi. Ieder zong zoals die dat thuis gewend is. Maar de verschillen in afkomst vallen dan toch weg. Dat is ook de bedoeling in de Templo Eucomenico waar ze gemeenschap der Heiligen nastreven. Je krijgt er een goed gevoel bij. Dat gevoel is gauw verdwenen als je bij het verlaten van de kerk de alledaagse wereld weer binnen stapt. Je wordt weer ondergedompeld in het profane van alle dag. De harde muziek uit de disco vult je oren. Van alle kanten word je aangesproken door restaurantpersoneel om vooral hun menukaart te bekijken en zeker ook plaats te nemen in hun etablissement of je word benaderd door echte chocolade bruine Afrikaners om een oogverblindend horloge of een modieuze zonnebril te kopen. Groot contrast met wat je net hebt ervaren.

Zondag, eerste Paasdag werd je op onverwachte wijze geconfronteerd met die feestdag. Op het strand liggend, vloog een reclamevliegtuigje over met achter zich de tekst: Jesu vive…Allelua. Op nog geen vijftig meter gevolgd door een tweede vliegtuigje met op het sleepnet de tekst: Bezoek nachtclub Barbera (maar dan in het Spaans).

Over contrasten gesproken. Ton van Gool 13

14

Rechtspraak

VOX HUMANA

Over de rechtspraak in Nederland is tegenwoordig nogal wat te doen. Allerlei onbegrijpelijke vonnissen, veel geklaag over misdadigers die men laat lopen of niet misdadigers die men juist gevangen zet. De rechtspraak is altijd al een heet hangijzer geweest. In vroeger jaren wist men wel raad met wetsovertreders en de meest gruwelijke straffen werden ten uitvoer gelegd. In het boekje van Ingrid Moerman over deze zaken, genaamd "Gruwelijcke practijken, recht en slecht in Leiden", staan heel wat bloederige straffen vermeld. Het was een tijd zonder psychiaters of TBS klinieken. Je werd verbannen of wel de stad uitgegooid of opgehangen of in het gunstigste geval alleen maar gemarteld. Hoe de strafzaken werden behandeld zal ik middels wat artikeltjes uit dit boekje zo af en toe eens in de Vox zetten. Niet te vaak natuurlijk, want ik moet ook denken aan de gevoelige mannenzieltjes. In 1336 was graaf Willem de Goede aan de macht. In Zuid Holland was een boer, die een prachtige koe bezat. De baljuw (een soort plaatselijk regeringsambtenaar) wilde de koe kopen. Voor de boer was die koe echter een goede bron van bestaan en hij wilde dat beest absoluut niet kwijt. Stiekem echter verwisselde de baljuw de goede koe voor een slecht exemplaar. Op advies van zijn vrienden ging de boer in beklag bij de graaf van Holland, de reeds genoemde Willem de Goede. Willem lag ziek in zijn verblijf te Valencienneses. Na het lezen van de brief van de boer kreeg Willem medelijden en gaf de schout van Dordrecht opdracht er zorg voor te dragen dat de baljuw en de boer bij hem op audientie kwamen... Zo geschiedde en Willem ontving de twee op zijn ziekenkamer. Na de verhalen te hebben aangehoord en na de bekentenis van de baljuw, gaf Willem opdracht de goede koe terug te geven. De baljuw kreeg ook honderd gouden kronen boete. Beide partijen waren tevreden met deze uitspraak. Eind goed, al goed zou men denken. Er was echter nog een kleinigheidje. De graaf vond dat de baljuw, als officieel functionaris van de graaf, ook Zijne Hoogheid Graaf Willem had bedrogen. Hij liet dat niet over zijn kant gaan en nam onmiddellijk maatregelen en liet de baljuw in de ziekenkamer onthoofden. Bert Nieuwenhuis 15

De volgende bedrijven of pe Aannemingsbedrijf v/h P. van Egmond & Zn. B.V. De Ruytertstraat 8-10 2231 RV Rijnsburg tel.: 071 402 89 50

Apotheek Kok

De Boxspring Specialist Mercuriusweg 15 2741 TB Waddinxveen tel.: 0182 63 43 24

Broomans Leiden

Diamantlaan 5a 2332 KZ Leiden tel.: 071 576 34 39

(Graveerinrichting) Zoeterwoudseweg 21 2311 GM Leiden, tel.: 071 576 92 22

Barning Piano’s-Vleugels en Bladmuziek

Copy Center Boskoop B.V.

Stationsweg 15-17 2312 AS Leiden tel.: 071 512 28 58

Bouw- en Aannemingsbedrijf Bekooy B.V. Hoge Rijndijk 348 2314 AP Leiden tel.: 071 512 59 53

Bouw- en Aannemersbedrijf Schouten B.V. De Tol 8, Postbus 1175 2260 BD Leidschendam tel.: 070 301 47 00

Bouw- en Aannemingsbedrijf Meerburg B.V. Touwbaan 12 2352 CZ Leiderdorp tel.: 071 589 93 03

Voorofscheweg 15 2770 MA Boskoop tel.: 0172 21 54 80

Chiropractie Leiden Rooseveltstraat 2u 2321 BM Leiden tel.: 071 512 77 88

Empire Design for Men Van Boetzelaerstraat 7 2406 BC Alphen aan den Rijn tel.: 0172 49 38 87

Formabouw B.V. Produktieweg 56 2382 PD Zoeterwoude tel.: 071 541 04 32

R.H. Breedveld

Van Haasteren Motors B.V

Raamsteeg 7 2311 PK Leiden tel.: 071 512 85 97

Touwbaan 22 2352 CZ Leiderdorp tel.: 071 589 92 56

16

ersonen sponsoren ons koor: Hesseling en Partners,

Stolp Adviseurs en Accountants

uw financiële adviseurs Lemelerberg 15 2402 ZN Alphen aan den Rijn tel.: 0172 46 90 00

Kopperwetering 7 2382 BK Zoeterwoude tel.: 071 541 94 42

Houthandel Van Kempen B.V.

Teeuwen Assurantiën VOF

Steenbakkerstraat 7 2222 AT Katwijk tel.: 071 402 33 21

Martin Ken Studio Breestraat 29 2311 CS Leiden tel.: 071 514 36 89

Gebr.Olieman, Kraan– Handels– en Loonbedrijf

De Sitterlaan 89 2313 TL Leiden tel.: 071 514 99 67

Warring B.V. Zoeterwoudseweg 21c 2321 GM Leiden tel.: 071 576 70 28

Windhorst Transport B.V.

Tempeldijk 40 2811 PJ Reeuwijk tel.: 0182 39 53 99

Belgiëlaan 4 2391 PE Hazerswoude-Dorp tel.: 0172 23 66 66

Randstad Elektrotechniek B.V.

De Wit Mode

Weversbaan 15 2352 BZ Leiderdorp tel.: 071 589 18 88

Restaurant La Cloche Kloksteeg 3 2311 CS Leiden tel.: 071 512 20 53

Rigero Hendrik Andriessenstraat 78 2343 LP Oegstgeest tel.: 071 523 78 09

G.W. Roest B.V.

Vijf-Meiplein 112-114 2321 BS Leiden tel.: 071 576 60 20

Wolter & Dros TBI Techniek Amsterdamseweg 53 3812 RP Amersfoort tel.: 033 - 467 15 11

W.J. Zirkzee Lammenschansweg 138 2321 JX Leiden tel.: 071 532 38 48

Dirk van der Zeeuw & Zoon

Flevoweg 35a Lange Voort 11a 2318 BX Leiden 2343 CA Oegstgeest tel.: 071 5193333 tel.: 071 512 16 44 17

Verjaardagskalender juni 2008 01 01 08 26

Ton van Gool Ruud Anneese Jan Huijser Fred Eikelenboom

Duke Ellingtonrode 2 Pijlkruidvaart 8 Korteraarseweg 76 Cederstraat 37

2717 EM 2724 VE 2461 GN 2404 VC

Zoetermeer Zoetermeer Ter Aar Alphen a.d. Rijn

juli 2008 01 07 08 12

Cees Fokker Wim Kapaan Gerrit Vletter Henk Schraa

Rijndijk 162 A. van Alkemadestraat 19 Celebesstraat 32 Vrouwenweg 19

2331 AK 2331 EG 2341 XJ 2322 LK

Leiden Leiden Oegstgeest Leiden

19 19 20 24 29 29 30 31

Joop van Duuren Kees van Pernis Dick Otte Jan Wesseling Ben Witteman Hans v.d. Meeberg Bert Holwerda Wim den Besten

Sandtlaan 59 Van Poelgeestlaan 89 Sara Trooststraat 17 Asserstraat 64 A. Noorderwierlaan 136 Narcissenlaan 45 Beekforel 54 Reigerslaan 6

2231 CB 2352 TC 2331 LL 2313 GH 2324 KT 2343 TH 2318 MC 2215 NN

Oegstgeest Leiderdorp Leiden Leiden Leiden Oegstgeest Leiden Voorhout

Westerpark 48

2231 DL

Rijnsburg

Acaciapad 10 Plantijnstraat 50 Schubertlaan 259 Ten Hovestraat 46 Zwaluwweg 203 Pres. Kennedylaan 24 Klaproosstraat 51

2231 XR 2321 JE 2324 CW 2582 RM 2251 NG 2343 GR 2403 EW

Rijnsburg Leiden Leiden Den Haag Voorschoten Oegstgeest Alphen a.d. Rijn

augustus 2008 22

Ron Curtiss

september 2008 06 15 22 24 25 25 26

18

Aaldert Onink Henk Helvenstein Karel Martin Sander van Marion Jan Brussee Teus v. OostenbrugAad Berkenbosch

Uit oude VOX-en

VOX HUMANA

VM, Vox Magazine, of in de volksmond “De Vox”, bestaat 30 jaar en heeft heel wat leesstof opgeleverd. Soms vraag je je als redactie wel eens af: Waar doe je het voor? Het antwoord vonden we in een oude Vox, nl. in de 100e Vox. Het was toen het jaar 1988. Ene J.M. schreef toen een artikel over het nut van clubbladen. Twintig jaar later zouden we het niet beter kunnen zeggen. Hieronder een deel van dat verhaal: Neem ons eigen clubblad, de Vox Humana. Wat daarin staat aan echte, harde informatie, is maar zeer beperkt, het is maar een fractie van het geheel. Want behalve harde informatie wordt de Vox ook gesierd met allerhande lichte kost, met een opwekkend woord van de voorzitter, of van de secretaris, met een plagerig stukje van Basje, met een lijstje verjaardagen. Is dat allemaal noodzakelijk? In de strikte zin van het woord niet, maar al dat extra versterkt wel dat warme "wij-gevoel". Een clubblad moet niet alleen informatie verschaffen, zeker zo belangrijk is het versterken van de onderlinge band. Of dat laatste echt goed wil lukken, hangt natuurlijk niet alleen af van de inhoud van een clubblad. Als een club wordt getergd door een ruzieachtige sfeer, dan helpt een vrolijke babbel in het clubblad natuurlijk niet, dat werkt zelfs averechts, het is eerder potsierlijk. Maar als de sfeer redelijk tot ronduit goed is, dan kan een vrolijk clubblad de feestvreugde alleen maar verhogen. Met de Vox is dat gelukkig ook zo. Wie over honderd jaar aan de hand van de Vox de geschiedenis van dat succesvolle mannenkoor zou willen reconstrueren, komt niet ver. Daarvoor ontbreekt in de Vox te veel informatie, daarvoor zijn de grapjes en toespelingen van Basje te veel aan de tijd van nu gebonden. De officiële verslagen van het bestuur vormen dan een betere bron voor de historicus uit het jaar 2088. Maar wie zich afvraagt of het nou leuk was en ontspannend om in een mannenkoor te zingen, die moet de Vox raadplegen. En die onderzoeker zou bij het lezen van de Vox ook een plaat kunnen draaien, bij voorkeur van het R.C.M. "Vox Humana". Lectuur en muziek samen maken dan duidelijk, wat er zo aardig is aan het samen musiceren, aan het samen zingen. J.M. 19

20

VOX HUMANA

Oud Papier Actie Overzicht Opbrengsten Oud Papier Jaar

Aantal kilo’s

Opbrengst in euro’s

2003

44350

1774

2004

33280

1331

2005

43070

1722

2006

42180

1687

2007*

49880

1994

* specificatie 2007 Maand Aantal kilo’s Januari 140 Maart April Mei Juni Augustus September Oktober

5140 6740 12800 6340 5160 6200 7360

TOTAAL

49880

Dank hiervoor. De OPA coördinatoren 21

Ouderen Ouderen worden nog steeds ondergewaardeerd. In sommige landen kun je, als je een bepaalde leeftijd hebt bereikt,zelfs geen auto meer huren,ook al beschik je over een internationaal rijbewijs en ook nog over een rijbewijs dat je is verstrekt in het land waar je woont. Een gezondheidsverklaring, die mijn huisarts van mij had gemaakt, maakte zo veel indruk, dat ik toch een auto of caravan kon huren in Down Under. In de toekomst neem ik het onderstaande ook nog mee.

Ouderen niets meer waard? Hoezo? Wij zijn een fortuin waard. We hebben zilver in onze haren, Goud in onze tanden Gas in onze darmen Stenen in onze nieren Lood in onze schoenen En kalk aan onze nagels Staal in onze heupen Plastic in onze knieën Vol met dure medicijnen Lijken we wel op goudmijnen. Een mens met zoveel mineralen is met geen miljoen te betalen. Daarom, ga fier door het leven. Neem kritiek op als een spons. Want door de bovengenoemde rijkdom Drijft de economie nog steeds op ons.

Henk Schraa

22

Pensioenen Toen

VOX HUMANA

Mijn overgrootvader Andries v.d.Blom werkte op zeer jonge leeftijd bij de firma Krantz te Leiden aan de weefgetouwen. Het was omstreeks 1855 in de tijd van de industriële revolutie. In die tijd werden er steeds nieuwe machines ontwikkeld o.a. met stoomkracht. Wanneer er nieuwe machines werden geplaatst stond mijn overgrootvader er met zijn neus bovenop en hoewel hij geen technisch hogeronderwijs had genoten was hij zeer geïnteresseerd in de toenmalige ontwikkelingen. In die tijd waren arbeiders nog zeer gebonden aan het bedrijf waar ze werkten. Hij had de gewoonte aangenomen om ’s morgens als eerste op de fabriek te zijn en al vast de machines op te starten, zodat de arbeiders direct aan hun werk konden gaan. Tientallen jaren heeft hij dit gedaan zonder dat iemand daar acht op sloeg en zelfs de chefs in de fabriek hadden er geen notie van dat hij zo een plichtsgetrouwe medewerker was. Op een dag, hij zal tegen de zeventig zijn geweest, werd hij ernstig ziek. Zo ziek dat hij niet naar zijn werk kon gaan. Een uur later stopte er een koetsje voor zijn deur met de Heer Krantz. De fabriek stond stil, de machines waren buiten gebruik, want v.d.Blom was niet op zijn werk verschenen. Hij ging mee in het koetsje naar de fabriek om alsnog de machines op gang te brengen en het personeel te instrueren.

Kort daarop is hij overleden. Mijn overgrootmoeder heeft daarna een klein pensioentje van de Firma Krantz ontvangen als een postume dank voor wat haar man voor de fabriek had gedaan. Heel ongewoon in die tijd, want pensioenen werden nog niet toegekend.

Ed v.d. Zeeuw.

23

Wat Zingen Wij? Die Lorelei (1) ICH WEISS NICHT WAS SOLL ES BEDEUTEN…. De Lorelei of Loreley is een 132 meter hoge rots langs de Rijn bij het Duitse Sankt Goarshausen (tussen Koblenz en Wiesbaden). In de geschiedenis zijn veel schepen bij de Lorelei verongelukt. De Rijn, die met een scherpe bocht om de rots heen slingert, is er op dat punt op zijn smalst (slechts 113 meter), maar met 25 meter ook op zijn diepst. Bovendien staat er een gevaarlijke stroming. Hoewel de gevaarlijkste stukken van de Lorelei al in de jaren dertig zijn verwijderd, wordt de scheepvaart ook heden ten dage nog voor de passage gewaarschuwd. De Lorelei wordt jaarlijks door vele toeristen beklommen. Op de rots ligt een uitkijkpunt, vanwaar men kan genieten van een schitterend panorama. De legende Volgens een legende zou boven op de Lorelei een zingende nimf met gouden haren hebben gezeten die met haar gezang de schippers afleidde, waardoor ze tegen deze rots voeren. Dat is hetzelfde thema dat ook bekend is van de Sirenen uit de Odyssee. Aan de Rijn onder aan de Lorelei staat een standbeeld van de nimf. De dichter Heinrich Heine heeft over de legende een gedicht geschreven, waarbij ook een melodie werd gemaakt: Ich weiß nicht was soll es bedeuten, daß ich so traurig bin. Dit lied behoort nog steeds tot de populairste van alle Duitse liederen. De maagd van de Lorelei Stroomafwaarts van Kaub aan de Rijn, aan de voet van de hoog oprijzende rotsmassa van de Lorelei, hadden in oude tijden de waternimfen hun koninkrijk. In het ruisende water stonden glinsterende paleizen, omgeven door groene weiden en statige wouden. Naarmate er meer en meer mensen op de rivieroever kwamen wonen en de rivier drukker bevaren werd door vrachtboten en grote schepen, verlieten de waternimfen droevig hun plek. Slechts een van hen bleef achter, want zij kon geen afscheid nemen van haar geliefde rivier. Vaak zat zij boven op de rots, haar gouden haren kammend in het maanlicht, terwijl zij 24

VOX HUMANA

met haar betoverende stem wonderschone melodieën zong, die iedereen die ze hoorde beheksten. Menige schipper die naar haar zoete gezang luisterde kon de drang niet weerstaan naar de maagd op te kijken, en raakte dan zo in de ban van haar schoonheid dat hij de gevaren die zijn boot bedreigden niet bemerkte. En zo gebeurde het vaak dat boot en schipper gegrepen werden door de verraderlijke maalstroom, en verzwolgen werden in diens diepten. Gedurende de middeleeuwen, toen de trotse kastelen langs de Rijn weerklonken van wapengekletter, zang en vrolijk gelach, besloot een jonge ridder, de zoon van graaf Palatinus, de steile rots te beklimmen en de mooie nimf van dichtbij te bezien. Hij voer de Rijn af in een kleine boot, slechts vergezeld door zijn schildknaap. Toen hij de voet van de rots naderde, zag hij de maagd op de top zitten, in de laatste stralen van de avondzon. Het geluid van haar stem behekste hem zo volledig dat hij alles vergat, en de machtige rivier smeet zijn lichte schip tegen de scherpe rotsen, waar het zonk, en de ridder ging mee ten onder. De schildknaap, die kans zag zichzelf te redden, bracht de graaf het droevige nieuws. Vol verdriet en woede gaf de graaf Palatinus zijn dienaren opdracht de maagd gevangen te nemen, en haar vanaf haar hoge rots in de rivier te smijten. Terwijl de mannen haar naderden maakte zij een parelketting van haar hals los en wierp deze in de Rijn, zingende: Vader die in het water huist, red mij van die mannen, zij zijn niet pluis! Stuur de witte paarden naar mij nader, opdat ik rijden mag op wind en water! Terstond rezen twee golven op uit de rivier, als grote glanzende paarden. Ze klommen tot bovenaan de rots en namen de nimf met zich mee in het water, waar zij voor eeuwig verdween.

Volksverhalen Almanak

25

26

Wat Zingen Wij?

VOX HUMANA

Die Lorelei (2) (van onze correspondent buitenland) Een tijdje geleden was Hans van Kesteren zo vriendelijk ons de achtergrond van het interessante verhaal van Die Lorelei te vertellen. In aanvulling hierop kan nog het volgende worden verteld. De tekst van dit fraaie lied is van Heinrich Heine (1824) en de muziek van Friedrich Silcher (1837). Het lied werd in Duitsland zo populair dat de Nazi’s het tijdens de oorlog niet durfden verbieden. Heinrich Heine was immers van Joodse afkomst. Maar zoals zo vaak had men hier een creatieve oplossing voor: men bracht het lied gewoon uit met als bijschrift: “Dichter onbekend”. Tot zover de geschiedenis. Misschien vraagt iemand zich af hoe men heden ten dage in de moderne scheepvaart met die blonde dame met “goldenes Haar” omgaat. Daarvoor komt de moderne techniek met GPS-systemen en mobiele telefoons om de hoek kijken. Schepen die nu die plaats, tussen Koblenz en Wiesbaden, passeren geloven het verhaal van de prachtige nimf nog steeds. Alleen werkt het nu als volgt. Een aantal kilometers voor de beruchte plek sturen schippers (en dat zijn vaak jonge stoere kerels) een sms-je en een fotootje van zichzelf naar de top van de rots en vragen of ze een fotootje van de nimf terug kunnen krijgen en adviezen voor de te kiezen vaarroute in de bocht van de Rijn. Meestal, en vooral als de beeltenis van de schipper haar wel aan staat, stuurt ze een fotootje terug waarop ze schaars gekleed “ihr goldenes Haar kämmt”. Daarna stuurt ze digitaal een overzicht van de onderwaterstromingen naar de GPS-apparatuur aan boord, zodat de schipper zonder kleerscheuren door de bocht gaat. Het gerucht gaat zelfs dat de nimf (ze blijft immers jong en wil dus wel eens wat) een keer per maand een leuke schipper uitnodigt zijn schip twee kilometer verder aan te meren om een glaasje fris met haar te komen drinken. Tenminste: zo vertelt de schipper het tegen zijn vrouw. Jammer dat Hans van Kesteren deze interessante details niet kende.

Sven B. 27

BASJE Verhuizing Zoals algemeen bekend is onze dirigente van het mooie historisch en toeristisch aantrekkelijke Amsterdam, verhuisd naar de provincie. De provincie Gelderland, naar de plaats Apeldoorn. Men spreekt van een stad, maar officieel is het nog een dorp. Bij Amsterdammers is iedere APELDOORN Nederlander die buiten Amsterdam woont en zeker in Oostelijke of Noordelijke provincies, een boer. Wij kunnen dus vaststellen, dat Vox Humana vanaf heden wordt gedirigeerd door een boerin (koor zoekt boerin). Weldra zal ze op klompen verschijnen en in Gelderse klederdracht. Niet onmiddellijk natuurlijk, want zoals bij alle allochtonen gaat er met het integreren en aanpassen enige tijd heen. Het is nog niet bekend hoe een en ander wordt ingepast, maar buiten de Krönungsmesse zal weldra ook de klompendans en de Driekusman in het repertoire worden opgenomen. De reiscommissie heeft het programma al aangepast. In plaats van naar Praag, gaan wij volgend jaar naar Oost Nederland. En dat komt goed uit. We kunnen dan een tussenstop in Apeldoorn maken en het huis van Susanna alsnog inwijden. We richten een grote partytent op en nodigen de buurtbewoners ook uit . Bij de plaatselijke vishandelaar bestellen we een ruime voorraad Forellen, die wij op de barbecue leggen. De vis wordt dan gebakken onder het zingen van het bekende Schubertlied . Deze gebeurtenis dient twee doelen. Ten eerste wijden wij het huis van Susanna officieel in. We hebben dan een leuk reisdoel, maar er is nog iets belangrijks. Als in een dorp als Apeldoorn opeens een Amsterdams echtpaar komt wonen, wordt dat toch wat argwanend bekeken. Bovendien liggen de werkzaamheden van Susanna altijd in de avonduren, dus komt ze bijna iedere avond rond middernacht of nog later thuis. Dat lokt praatjes uit. Er wordt dan al gauw geroddeld over de aard van de werkzaamheden: “ Nou, buurvrouw, is dat wel goed zo’n vrouw iedere avond op stap? Wie weet wat ze uitvoert en dat in ons dorp, waar wij normaal om tien uur naar bed gaan.” Zo gaan de verhalen voort en worden steeds erger. Maar als wij eenmaal geweest zijn met onze Forelle, zijn alle raadsels opgelost, de monden gevuld en gelijktijdig de praatjes gestopt. 28

VOX HUMANA

Na de paperassen voor de jaarvergadering te hebben bestudeerd, kan ik tot geen andere conclusie komen, dan dat wij een zeer voortvarend en optimistisch bestuur hebben. Het programma voor het voorjaarsconcert 2009 is reeds bekend. De kleding en het tijdstip van aanwezig zijn worden tegen de herfst bekend gemaakt, vermoed ik. Er wordt alweer aangekondigd, dat we in 2011 en 2012 kerstconcerten geven. Dat duurt nog ruim vier jaar. De vraag is echter, gezien het tempo dat in Leiden aan de dag wordt gelegd, of de Stadsgehoorzaal alweer gebruiksklaar zal zijn. De Pieterskerk verkeert in dezelfde staat van ontbinding. Als de vloer gerepareerd is, dan is het dak weer aan de beurt. De kosten van verhuur zullen De mogelijkheid van schrikbarend stijgen, dus we gaan alvast maar trappelen is misschien sparen. niet meer aanwezig De vraag is echter, hoeveel van de huidige leden over vier jaar staan te trappelen om mee te doen. De mogelijkheid van trappelen is misschien niet meer aanwezig of zal verworden zijn tot wat geschuifel. We zullen dan wel het koor zijn met de hoogst gemiddelde leeftijd, van rond de tachtig jaar. Dat kan alleen veranderen als de toeloop van nieuwe leden aanmerkelijk toeneemt. De tekenen wijzen daar helaas niet op. Een mooie gedachte is wel, dat tegen die tijd de dirigente altijd nog jong zal zijn (als ze het heen en weer reizen naar Apeldoorn nog steeds opbrengt). Het lijkt mij verstandig eerst de gedachten maar eens te bepalen bij Monnickendam. Het is alweer geruime tijd geleden, dat we daar met de brassband uit die plaats in de grote kerk hebben opgetreden. We komen toch in de buurt van Volendam, wellicht kunnen we Jan Smit vragen om met ons mee te zingen, dan zijn we voor het solowerk niet meer aangewezen op de ‘Wimmies’ of ‘Fien and Friends’, want die hebben de hoge verwachtingen tot dusverre nog niet waar kunnen maken. Zojuist, beste lezers, heb ik een artikel gelezen waarin vermeld staat, dat taalkundige Wim Peeters gaat promoveren op het proefschrift

‘gezwets en geroddel’.

Roddelen is niet de gewoonte van Basje, maar tot gezwets voel ik me wel aangesproken. Wat is gezwets? ‘Zinloos praten’, ‘bullshit’ of, zoals de hooggeleerde zelf zegt in zijn proefschrift ‘gelul’. 29

In de middeleeuwen werd deze tak van sport ook beoefend en noemde men het ’praatziekte’. De taalkundige noemt het geheel van gezwets en geklets ‘het afvalproduct van de communicatie’. Of u en ik het er allemaal mee eens zijn, dat wat Basje al meer dan dertig jaar in de Vox doet, nl kletsen en zwetsen, is totaal niet van belang. Toch blijkt het nu opeens van wetenschappelijke waarde. Ik ga natuurlijk niet naast mijn schoenen lopen, maar ik verwacht wel een wat respectvolle benadering. Dit alles inspireert mij ook tot het schrijven van een proefschrift uiteindelijk. Dr. Basje, klinkt goed. Als titel van het proefschrift denk ik aan “BASJE ALS WETENSCHAPPELIJK ZWETSER TUSSEN HET ZANGVOLK” Basje

Verklaring Leidse Woorden. Hoewel de redactie in staat moet worden geacht verder dan tien te kunnen tellen, hadden we zelfs die wijsheid niet nodig om de vraag te beantwoorden wie de prijsvraag heeft gewonnen. Er zijn geen antwoorden binnengekomen. Er zijn twee mogelijkheden, ofwel de lezers hebben geen belangstelling voor zo’n activiteit, of de prijsvraag was te hoog gegrepen. Niettemin vindt de redactie, dat we een antwoord verschuldigd zijn. Hieronder volgen de Leidse woorden opnieuw met hun betekenis: Afpieme Afneiperdje Afzeildere Agebtebiefstuk Biegele Blegeurmaker Beibroek Boembakkes Beipleisteren Schoer

= listig afhandig maken(oplichten) = nakomertje in een gezin = ergens vanaf vallen = uierboord = benen tegen elkaar knijpen om plas op te houden = opschepper = te wijde broek = masker = een ruzie bijleggen = schouder Bert Nieuwenhuis

30

VOX MAGAZINE Verenigingsblad van het

Mannenkoor RCM ‘VOX HUMANA’ Vervolg gegevens van binnenzijde van vooromslag.

CONTACTPERSONEN 1e tenoren: Henk Schraa 071-5801244 2e tenoren: Jan Luuk van Dijk 0172-588793 Baritons: Wim Kaapaan 071-5314876 Bassen: Jan Verkerk 0172-421584

Plv. 1e tenoren: Jan Franken 0172-420716 Plv. 2e tenoren: Bram de la Rie 071-5312423 Plv. baritons: Piet Kooreman 071-5769959 Plv. bassen: Bert Holwerda 071-5215429

PODIUMMANAGERS Henk van Houten 071- 5018854

Teunis Buursema 0252-216468

MUZIEKUITGIFTE Hans v.d. Meeberg 071-8888266

Gé Le Large 071 3412851 Jan Huijser 0172 603275

REPETITIES

Iedere woensdagavond van 20.00 tot 22.00 uur in de Scheppingskerk, Van Poelgeestlaan 2, 2352TD Leiderdorp, tel 071-5890259

MEER INFORMATIE

Via de website: www.mannenkoorvoxhumana.nl Of per e-mail: [email protected]

OUD PAPIER

Container oude parkeerterrein LUMC, Ingang Wassenaarseweg 62, Leiden. Let op! Na 5 meter direct naar rechts, doorrijden tot einde weg (pleintje). Voor niet Leidenaars: inleveren op laatste repetitie van de maand, vanaf 19:30 bij repetitie locatie. Zie voor de data de Agenda op de achterpagina.

GIRONUMMERS Algemeen: 2503179 t.n.v. RCM Vox Humana te Alphen aan den Rijn. De Reiskas: 227572 t.n.v. RCM Vox Humana te Alphen aan den Rijn. Voor uitgebreidere informatie en voorwaarden over de Reiskas, zie Vox Magazine 258 (juni/juli 2004).

AGENDA JUNI 2008 04 07 11 18 25

-

-

gewone repetitieavond Korenfestival Monnickendam gewone repetitieavond gewone repetitieavond laatste repetitieavond van dit seizoen + OUD PAPIER

AUGUSTUS 2008 23 27

-

Jaaropening eerste repetitieavond nieuw seizoen + OUD PAPIER

SEPTEMBER 2008 03 10 13 17 21 24

-

gewone repetitieavond gewone repetitieavond Medewerking aan Open Monumentendag gewone repetitieavond Optreden in Voorhout gewone repetitieavond + OUD PAPIER

Kopij volgende Vox Magazine inleveren vóór 15 sep a.s. BELANGRIJKE DATA t/m 2010 2008 15 november 13 december 17 december 24 december

-

Muziek in het Museum Adventsconcert in Schoonhoven Kerstconcert in Hooglandse kerk Medewerking kerstnachtdiensten in de Pieterskerk

2009 17-19 april 25 april ?? december

-

Weekend naar Twente Voorjaarsconcert in Hooglandsekerk Kerstconcert

2010 19 september 25 september

-

Medewerking herdenkingsdienst in Hooglandsekerk Jubileumconcert in de Stadsgehoorzaal