Making Waves inspiring the World one soul at the time…
Nieuwsbrief – Mei 2013
Eyes of Mary Magdalene by Bear 48
Love is the center and the core of everything, and Self is the place where all love must begin. Those who love others grandly are those who love themselves grandly. Those who have a high toleration and acceptance of others are those who have a high toleration and acceptance of themselves. You cannot show another a part of you that you cannot show yourself. Therefore, begin where all growth, where all evolution, where all love must begin: with the person in the mirror. - Neale Donald Walsh –
Een uitgave van Big Mind producties – jaargang 5, nummer 21 redactie:
[email protected] website: www.corienderoos.nl
The Earth Mother of Willendorf – ca. 30,000 -25,000 B.C.E
You are matter, coping with our Heavenly Father, the Light of our Soul O, Great Mother, may we never leave you again
Great, Great Mother, you, who has been the first and the last, Be with us, as you have always been O, Great Mother, teach us to honor thee, to know thee, To hide in thee when we feel small And to stand tall when we feel great O, Great Mother, teach us to be proud to be your children
This is my prayer for you, Great Mother Please hear my words, and may our sorrow and loneliness end for the days of darkness and war have been going on too long, dear Mother.
You, Great Mother, you are the Earth, the Sun, the Moon, the stars.
This is what I ask.
2
In dit nummer
Wat is het belang van Maria Magdalena in deze huidige tijd? Je zou kunnen zeggen dat Maria Magdalena de eerste vrouw was die het Christusbewustzijn droeg. De leer die zij vertegenwoordigt, is die waarin man en vrouw gelijkwaardig zijn en waarin de liefde van het hart centraal staat. Maria Magdalena behoedt de liefde voor alle mensen. De vrouwelijke kracht en liefde dienen hun ware plaats weer in te nemen in ons leven en in onze maatschappij.
It matters not who you love, where you love, why you love, when you love or how you love, it matters only that you love." ~John Lennon
In deze nieuwe tijd doet de vrouwelijke spiritualiteit weer van zijn horen. Het is de boodschap van Maria Magdalena die om aandacht vraagt. Zij onderwijst over het openen van het hart. Maria Magdalena Op 19 september 2012 heeft in The Guardian gestaan dat Jezus waarschijnlijk toch getrouwd was. Een theologe van de Harvard University kwam met een autehentiek stukje paparus uit de 4e eeuw naar buiten. Hierop stond de volgende tekst “Jezus tot zei tot zijn leerlingen: ‘mijn vrouw’… verderop in de tekst blijkt het om Maria Magdalena te gaan.
Monsanto Monsanto onderscheidt zich van andere multinationals door de vastberadenheid om de hele voedselketen wereldwijd te controleren. De afgelopen tien jaar heeft Monsanto honderden bedrijven opgekocht die zaden produceren. Monsanto voert een absolute controle uit, onder andere door middel van patenten. Deze patenten leveren geld op. Volgens natuurwetenschapper en milieuactiviste Vandana Shiva heeft Monsanto, als koploper, de ambitie om de wereldvoedselproductie te domineren door genetisch gemanipuleerde gewassen op dubieuze wijze over de wereld te verspreiden. Wanneer een staat in Amerika de zogenaamde ‘Monsanto Zaadwetten’ heeft aangenomen, zijn er regels voor registratie en onderzoek waaraan een boer moet voldoen, en boetes wanneer die regels niet worden opgevolgd. Op deze manier worden boeren die zelf zaad willen verzamelen, tegengewerkt. Monsanto lobbyisten zorgen dat de wetten worden aangenomen. Met Monsanto zaadwetten is het voor boeren
A fourth-century fragment of papyrus that divinity professor Karen King says is the only existing ancient text that quotes Jesus explicitly referring to having a wife. Photograph: Karen King/AP
In deze Making Waves op verzoek aandacht voor het nieuwe boek van Danielle van Dijk over Maria Magdalena, vrouw naast Jezus, dat vergezeld gaat van een lezing over hetzelfde onderwerp op 5 juni a.s., te Bodegraven.
3
niet meer mogelijk om gewoon zelf zaad te winnen, te bewaren en vrijelijk te verspreiden. Vroeger lagen de zakken met zelf gewonnen zaad klaar in de schuur voor het volgende jaar. Dat is nu voorbij.
Met nog ca. 30 levensjaren te gaan, is het gemiddelde vooruitzicht er een van worstelen met stemmingswisselingen, slecht slapen, brainfog, angst, depressies, gewichtstoename en afname van levensenergie.
Er is momenteel terecht veel verzet tegen bedrijven als Monsanto die een heel gevaarlijk spel spelen met moeder natuur. In deze Making Waves een artikel dat Tijn Touber enkele jaren geleden schreef, als achtergrondinformatie, overgenomen met toestemming van de auteur.
Veel vrouwen lijden aan hormonale onbalans – zowel voorafgaand aan, als tijdens de menopause - en weten het niet; ze kunnen niet duiden wat er met hen aan de hand is. Die hormonale onbalans zorgt ervoor dat ze worstelend met hun gezondheid door het leven gaan. Maar al te vaak wordt aan vrouwen verteld dat het gevoel humeurig, a-seksueel, opgedroogd, gestrest en van slaap beroofd te zijn, normaal is voor een vrouw. Het zit zogenaamd tussen de oren en de oplossing wordt gezocht in prozac of slaapmiddelen.
Vrouwen en hormonen De krachtigste beschrijving die ik ken voor vrouwen van een zekere leeftijd is van Susan Smit: “Moderne oudere vrouwen zijn sterk en gezond, want er is goede medische zorg. Ze zijn goedgebekt en ontwikkeld, want ze hebben een goede opleiding genoten. Ze kunnen gaan en staan waar ze willen, want ze zijn zelfstandig en economisch onafhankelijk. Oudere vrouwen hebben bovendien hun handen vrij en worden niet meer in beslag genomen door het opvoeden van kinderen of het opbouwen van een carrière. In de meeste gevallen hebben zij geen ouders meer die over hun schouder meekijken of zorg behoeven. Ze hebben zich bevrijd van onzekerheden, remmingen en de drukkende behoefte om aardig gevonden te willen worden. Zij zijn niet langer afhankelijk van bezittingen, prestige of uiterlijkheden, want ze kennen hun innerlijke kracht.
Hormonen spelen een grote rol in het leven van een vrouw, tijdens de puberteit, voor en na de zwangerschap, tijdens de menopauze en rondom de menstruatie; eigenlijk altijd. Sara Gottfried (arts) schreef het boek ‘The hormone cure’. In het boek deelt ze een unieke hormoon-balancering programma dat ze heeft gebruikt voor het terugvorderen van welbevinden, levenslust en een optimale gezondheid. Hiermee stelt ze zich ten doel vrouwen bewuster te maken van de invloed van hormonen op hun gezondheid en het mogelijk te maken als vrouw je gezondheid weer in eigen hand te nemen. Een ‘must reed’ voor vrouwen van alle leeftijden.
Oudere vrouwen hebben de toekomst: ze zullen het straatbeeld bepalen, een belangrijke consumentengroep zijn en als kiezer de politiek domineren. En hopelijk zijn zij degenen die ons naar een hoger bewustzijn zullen leiden.
• •
Voor het eerst in de geschiedenis drommen enorme aantallen vrouwen voor de poort van de menopause…(..)1
• • • •
In dit nummer
In bovenstaand citaat wordt een hoopvol beeld geschetst van een goede kwaliteit van leven. De werkelijkheid is weerbarstiger. 1
• • •
Susan Smit: Wijze vrouwen ISBN 978-90-488-0704-8
4
Gedicht ‘Heilige grond’ Maria Magdelena, vrouw naast Jezus; een zoektocht naar het verborgen Christendom Lezing over Maria Magdalena CD Tip: Singh Kaur (Lorellei) Melodie van de stilte, Anselm Grün De mythe van biotechnologie, of: wat is er eigenlijk mis met de natuur? Boeken Tip: The hormone cure Wat ging er goed vandaag? Span de boog van liefde
Heilige grond Wees niet bang om je grond te verliezen; waar je ook gaat het is heilige grond. Daar waar je bent, heb je slechts te verkiezen aanwezig te zijn bij wie je daar vond.
Jouw ziel zal z'n huisvesting vinden in wat je gelooft en waarop je hoopt. De wortels gaan daar diep de grond in waar jij liefde geeft en waar je ook loopt.
Twijfel niet langer; het land van herkomst ligt besloten in jouw eigen hart. Wees in de wereld en vind je bestemming; volg de weg van het innerlijk pad.
Er is geen grens die het bevechten waard is. Het is heilige grond waar jij verblijft... Niet wat je doet, maar wie je bent, is uiteindelijk datgene wat eeuwigheid schrijft. © Corien de Roos, 2007
5
De kerk heeft veel moeite gedaan de rol van Maria Magdalena te verdonkeremanen en te bagatelliseren. En daar was een reden voor. Ongetwijfeld heeft het te maken met onbegrip en onwetendheid, maar zeker ook met macht.
Maria Magdelena, vrouw naast Jezus; een zoektocht naar het verborgen Christendom
Het is geen geheim dat de kerk vanaf het Concilie van Nicea in 325 bepaald heeft wat er wel en niet in het Christelijk geloof thuis hoorde; de Romeinse Keizer Constantijn de Grote speelde hierin een grote rol. Voor Maria Magdalena was geen plaats. Als zij de erfelijke lijn van Jezus had voortgezet (door voor nageslacht te zorgen) en Maria bovendien Jezus’ eigen woorden verkondigde, was de rol van de Kerk volledig ondergeschikt en was deze al haar macht kwijt. De kerk had iets te verliezen als Jezus een man van vlees en bloed bleek te zijn, getrouwd met kinderen, terwijl hij door de Kerk was verklaard tot zoon van God. Het geheim dat Jezus en Maria getrouwd waren en nakomelingen hadden, moest worden vernietigd. Dit heeft vele doden opgeleverd bijv. de uitroeiing van de Katharen die het geheim van Jezus en Maria kenden. En de Tempeliers (die het oorspronkelijk Christendom beschermden), die van ketterij worden beschuldigd en worden uitgemoord.
Mary Magdalene, Richard Stodart 1995
“Maria Magdalena is de moeder van het esoterisch christendom. Daarom wordt het de hoogste tijd de vele geheimen die met haar en haar levensgang verbonden zijn, aan het licht te brengen. En dat is precies wat Danielle van Dijk in het bijzondere boek doet.” - Hans Stolp Dannielle van Dijk, schreef een inspirerend en prachtig geïllustreerd boek met bijna 200 prachtige foto’s in kleur. Met fraai beeldmateriaal uit de kunstgeschiedenis illustreert zij haar zoektocht naar Maria Magdalena, de vrouw naast Jezus. Zij is de vrouw die door de kerk is afgeschilderd als een bezetene en hoer.
Sinds Dan Brown’s controversiële boek ‘De Da Vinci code’ zijn wereldwijd veel mensen in aanraking gekomen met het idee dat Jezus getrouwd was met Maria Magdalena en nageslacht heeft verwekt. Maar dát verhaal kon nog afgedaan worden als fictie. Historicus Jacob Slavenburg, medevertaler van de Nag Hammadigeschriften, gaat er net als zeer veel andere bijbelgeleerden van uit dat Jezus gewoon getrouwd was met Maria Magdalena. Dit is ook wat Danielle van Dijk beweert en zij maakt aannemelijk waarom dat zó was. Hoewel haar boek leest als een roman, is de schrijfster zeer goed onderlegd in esoterie. Zij baseert zich o.a. op de Pistis Sophia, een esoterisch geschrift (1773); het evangelie van Maria Magdalena ontdekt in Cairo (1896) en de Nag Hammadigeschriften die in 1945 werden gevonden in Egypte.
Maria Magdalena was geen hoer. In de zesde eeuw is Maria Magdalena door paus Gregorius ten onrechte als zondanig bestempeld. Of dat onderdeel uitmaakte van een bewuste lastercampagne van de kerk is onderwerp van discussie. Feit is in ieder geval dat het Vaticaan in 1969 schoorvoetend toegaf dat ze Maria Magdalena 1400 jaar lang ten onrechte als hoer gezien had. Wat hiermee wordt ‘rechtgezet’ is m.i. nog niet volledig in het collectieve bewustzijn doorgedrongen.
6
Dit zijn oude geheime spirituele geschriften van het zeer vroege Christendom, die door de kerk zijn verboden en pas veel later zijn terug-gevonden en openbaar gemaakt. Daarnaast heeft de auteur affiniteit met het werk van Rudolf Steiner.
nieuwe tijdperk van belang is en actueler dan ooit. Maria Magdalena luidt een nieuwe tijd in voor de mensheid. De tijd waarin het meest liefdevolle bewustzijn ontwikkeld kan worden; het Christusbewustzijn. Zoals Danielle het kort en bondig samenvat; liefde is de grootste kracht in de kosmos, die haar weg naar de aarde zoekt via de verbinding van het hart. Ik zou er aan toe willen voegen en “van hart tot hart.”
Na het lezen van dit boek zul je met andere ogen kijken naar Maria Magdalena en het belang van de boodschap die ze te brengen heeft. Uit de Nag Hammadigeschriften blijkt dat Maria Magdalena veel belangrijker was dan de kerk ons voorspiegelt. In de eerste eeuwen stond Maria Magdalena bekend als Apostola apostolorum; de apostel boven de apostelen." Ze was volgens de tekst 'Gesprek met de Verlosser' in de Nag Hammadigeschriften "de vrouw die het Al kende". De beeldvorming over Maria Magdalena als hoer en bezetene is hardnekkig en dat is onterecht. Maria Magdalena was juist een zeer hoog ingewijde in de 7e graad (dat is zeldzaam). En ‘Maria’ is niet zomaar een eigen naam, het is een eretitel, die verwijst naar een priesterlijke taak binnen een geestelijke orde. (Dit verklaart ook het voorkomen van meerdere “Maria’s” in de bijbel.) Bovendien is Maria Magdalena van zeer hoge afkomst; zij is een prinses van moederskant. Haar moeder stamde uit het Hasmonese koningshuis van Israel, dat in Jeruzalem regeerde van 166-63 v. Chr. Overigens was Jezus een priester-koning afkomstig uit de erfelijke lijn van koning David.
Wie is Danielle van Dijk? Drs. Danielle van Dijk (1953), moeder van vijf kinderen, studeerde Nederlands en werkt al meer dan 30 jaar op de Vrije School (middelbare school) in Zeist. De antroposofie is haar grote inspiratiebron. Daarnaast leest zij al meer dan veertig jaar over esoterie en heeft een studie gemaakt van de Gnosis, Nag Hammadi-geschriften, Maria Magdalena en Judas Iskariot.
De beeldvorming rondom Maria Magdalena is ook verbonden met het lot van alle vrouwen. Wanneer Maria tot hoer en bezetene wordt verklaard, impliceert dit eveneens dat zij als voetveeg en minderwaardige mag worden behandeld. Een lot dat vrouwen eeuwenlang met haar hebben gedeeld. En nog steeds is van werkelijke gelijkwaardigheid tussen man en vrouw geen sprake (ondanks alle emancipatie). Het is tijd voor eerherstel, zowel voor deze bijzondere vrouw, als voor haar boodschap. Een boodschap van liefde die juist in dit
7
Lezing over Maria Magdalena Innerlijke scholing door oefeningen en meditaties kunnen iemand langzaam de weg wijzen naar dit hogere en liefdevolle bewustzijn.
Woensdag 5 juni a.s. zal Danielle van Dijk op herhaald verzoek haar derde lezing geven over haar boek: 'Maria Magdalena, vrouw naast Jezus'; een zoektocht naar het verborgen christendom. Moeder, maagd of hoer: we lijken in het christendom weinig andere archetypen voor het vrouw-zijn te hebben. Is dit terecht? Was het vrouwbeeld in het oorspronkelijk christendom werkelijk zo eenzijdig? Waar is de vrouw die tegelijkertijd evenknie en minnares is?
In haar lezing zal Danielle ook de innerlijke ontwikkelingsweg en een liefdevolle meditatie aan bod laten komen. De Logos, de Christus, is de alomvattende liefde, het hoogste universele Kosmisch Bewustzijn, dat zich 2000 jaar geleden met de mens Jezus van Nazareth heeft verbonden bij de doop in de Jordaan. Dit Christuswezen is voor iedereen naar de aarde gekomen en niet alleen voor wie in hem gelooft. Christus kan dan ook eigenlijk niet door een bepaalde kerk of godsdienst opgeëist worden.
In dit boeiende boek vertelt Danielle van Dijk kleurrijk en beeldend over de vrouw die aan het begin stond van het allereerste christendom: Maria Magdalena. Zij was de ‘apostel der apostelen’, de vrouw aan wie Christus het vertrouwen gaf zijn boodschap van de liefde uit te dragen in de wereld. Zij was echter nog meer dan dat; zij was ‘Our Lady’ naast ‘Our Lord’.
Danielle verbindt in haar boek de inzichten van Rudolf Steiner met de Nag Hammadigeschriften en de evangeliën van Maria Magdalena en Judas om tot een veelomvattend beeld van Christus te komen.
Het is een zoektocht geworden door de kunstgeschiedenis en de esoterie, zoals de Nag Hammadi Geschriften en de werken van Rudolf Steiner. Ook schrijvers als Jacob Slavenburg en Margaret Starbird inspireerden haar. Ze reisde naar Israël, Frankrijk, Engeland, Italië en Spanje om uniek materiaal over deze vrouw te verzamelen.
Het succes van haar boek heeft inmiddels geleid tot een tweede druk en het verschijnen van een Engelse vertaling. Pap. ca. 380 blz., ca.180 illustraties in kleur, € 29,50 (uitgeverij Christofoor) In de pauze signeert Danielle haar boeken. Kijk voor meer informatie op www.christofoor.nl.
Haar zoektocht begint bij de rol van de godin in de grote religies en eindigt met het pad naar het vrouwelijke in het eigen innerlijk: oefeningen en meditaties wijzen de weg. Een inspirerend boek en lezing voor iedereen die liefde en gelijkwaardigheid hoog in het vaandel heeft staan.
LEZING over Maria Magdalena, vrouw naast Jezus, Wanneer: woensdag 5 juni 2013 Aanvang: 20.00 uur (zaal open om 19.30 uur)
In onze tijd wordt de roep om een krachtig en liefdevol bewustzijn steeds luider. Tolerantie en vredelievendheid zijn sleutelwoorden in dit proces. Door ons bewustzijn te richten op het Hoogste en daarbij ons ego te laten afnemen en ons Hoger Ik te laten groeien zijn wij wellicht in staat om onze kinderen bewuster op te voeden en hen een betere toekomst te geven.
Locatie: Ontmoetingskerk (ingang ontmoetingsruimte 't Centrum, naast de kerk), Spoorstraat 11 in Bodegraven Kosten: € 8,- in de voorverkoop - € 10,aan de zaal. Aanmelden is noodzakelijk.
8
te verheffen en te helen. Haar muzikale reis was uniek. Haar muziek bereikte een wereldwijd publiek en werd vooral populair door de Crimson Series; de albums die ze op nam met Kim Robertson. Kort daarna sloot ze zich aan bij ‘Soundings of the Planet’ om haar eerste album Instruments of Peace te produceren (1988).
CD Tip: Singh Kaur (Lorellei)
Letterlijk vertaald betekent Singh Kaur Lion Princess; een naam die bij haar paste. Haar lange rode manen omhulden haar gezicht en haar uitbundige persoonlijkheid was zowel speels als wild. Yogi Bhajan kroonde haar met deze naam en zei vaak dat het de sleutel bevatte tot haar lotsbestemming: "Sing Singh Kaur!"
Vóór Enya en Deva Premal en was er Singh Kaur. In de 70 en 80-er jaren van de vorige eeuw was Singh Kaur de best verkochte zangeres in de New Age scene.
Wanneer ze zong, raakte ze de harten van velen en op deze wijze werd ze zeer geliefd. Haar boodschap aan vrouwen in het bijzonder was er een van ’personal empowerment’; gebruik de uitdagingen van het leven om te (her)ontdekken wie je bent. “Have faith in your love of God and relate to the God in one another,” is haar advies “Don’t give away your power. You have to be your own alchemist – we’re in a Vision of Love – one fine love, all-powerful love, all-healing love, oh yeah!”
Singh Kaur is ook bekend onder de naam Lorellei en Laura Drew. Ze was componiste en zangeres. Singh Kaur kwam met de magie van muziek in aanraking toen ze 5 jaar oud was toen ze luisterde naar de aria’s die haar grootmoeder zong. Op haar 14de kocht ze haar eerste gitaar en sindsdien is ze bezig geweest met het componeren en arrangeren van muziek. Ze verbleef ca. 14 jaar in een yoga Ashram en bestudeerde de oude spirituele leringen. Ze zette muziek onder heilige teksten.
Singh Kaur was een krachtige en intense artieste; ze is (te vroeg) gestorven aan baarmoederhalskanker.
Voor Singh Kaur steeg muziek altijd uit boven de individuele creatieve uiting. Haar teksten waren liefdesliedjes; ze bezong de liefde van de vrouw voor haar geliefde, de liefde van de moeder voor haar kinderen en die van de spirituele zoeker voor de Creator, als de Geliefde. Het was een vorm van poëzie die subtiel de universele waarheden onderwees via het voertuig van de muziek. In haar eigen woorden: “This is music about tapping into the ‘Big Source:’ the breath of life that permeates all things. I conceived this music to work as a catalyst, bringing people closer to that energy.”
Te beluisteren via deze website: http://www.yogawebstore.nl/Model/63/0/ 0/Singh_Kaur.html
Singh Kaur bezat een gave voor compositie en ze beschikte over een kristalzuiver stemgeluid dat nooit naliet om te troosten,
9
Melodie van de stilte Wij zijn in harmonie met onszelf wanneer wij niet dansen naar de pijpen van andere mensen, maar dansen op de innerlijke melodie, die ons eigen hart in ons vormt.
Niet alleen de kosmos is volgens de leer van de pythagoreeërs vol klanken, maar blijkbaar ook onze ziel. In onze ziel weerklinkt de vaak onhoorbare klank van de kosmos, de goddelijke klank van een wereld die vaak niet toegankelijk is voor ons.
Het gaat erom deze innerlijke melodie te ontdekken. Voorwaarden daarvoor zijn stilte en aandachtig luisteren naar wat er in die stilte in ons opkomt. De stilte is vol klanken. In het begin confronteert de stilte ons met ons innerlijke lawaai.
Stilte is de deur die ons innerlijke oor opent om deze prachtige klank van onze ziel te kunnen horen.
Maar wanneer wij de stilte uithouden en er scherper naar luisteren dan zullen wij zachte tonnen horen. Tonen waarin ons diepste innerlijk weerklinkt…
Uit: Het kleine boek Vreugde door Anselm Grün
10
minder of helemaal geen landbouwgif nodig om ze groot te brengen. En toch waarschuwen velen, dat deze slimme, groene plantjes wel eens een grotere bedreiging voor de planeet kunnen vormen dan ons chemische en nucleaire arsenaal bij elkaar.
De mythe van biotechnologie, of: wat is er eigenlijk mis met de natuur?
Het verplaatsen en vervangen van genen biedt eindeloos veel mogelijkheden, maar staat nog in de kinderschoenen. Uit de vele mislukte experimenten blijkt steeds weer hoe weinig we in feite nog weten. Een blauwe roos maken - bijvoorbeeld - lijkt zo gemakkelijk: je zet gewoon het gen dat petunia's blauw kleurt in het DNA van de roos. We wachten echter nog steeds op de eerste blauwe roos. En dan die zalm, die door middel van genetische manipulatie in korte tijd groot moest groeien… Hij groeide wel, maar werd ook groen!
Er is momenteel terecht veel verzet tegen bedrijven als Monsanto die een heel gevaarlijk spel spelen met moeder natuur. Hieronder een artikel dat Tijn Touber enkele jaren geleden schreef, als achtergrondinformatie, overgenomen met toestemming van de auteur.
Risico’s Het probleem is, dat het onmogelijk is te voorspellen hoe in laboratoria ontwikkelde levensvormen zich in de vrije natuur zullen gedragen. Het introduceren van vreemde soorten in een natuurlijke omgeving heeft in het verleden al tot kleine rampen geleid. Zo verdrong de Noord-Amerikaanse zwarte kersenboom in Duitsland allerlei zeldzame planten- en diersoorten, dunde de Nijlbaars in het Victoriameer de inheemse vissoort uit en vormt de geïmporteerde brulkikker in Nederland een bedreiging voor onze eigen kikkers. Het probleem met planten en dieren is nu eenmaal, dat ze léven: ze kruisen zich en planten zich voort, waardoor de gevolgen voor het hele ecosysteem niet zijn te overzien. Milieudeskundigen zijn bang voor overspringende genen, die kunnen leiden tot onuitroeibaar onkruid of resistente virussen. Niets in de natuur staat los van de rest, iedere wijziging kan gevolgen hebben voor het hele systeem.
De eeuw van de biotechnologie Terwijl de twintigste eeuw vooral in het teken stond van spectaculaire doorbraken in de natuur- en scheikunde, wordt de eenentwintigste eeuw nu al de eeuw van de biotechnologie genoemd. Genetisch gemanipuleerde gewassen, bacteriën die menselijke hormonen aanmaken, gekloonde organen en planten die plastics recyclen, zijn nog maar het begin van de vele toepassingen van de moderne gentechnologie. Deze ontwikkeling - zo vermoeden, vrezen en hopen velen - zal de samenleving in korte tijd dramatischer veranderen dan alle andere ontwikkelingen van de afgelopen duizend jaar bij elkaar. Genetisch gemanipuleerde gewassen zijn een stuk 'slimmer' dan hun natuurlijke soortgenoten. Ze groeien sneller, hebben handige eigenschappen als hardere schillen en kunnen bijvoorbeeld worden geprogrammeerd om enzymen te produceren. Omdat ze resistent zijn gemaakt tegen allerlei ziekten en insecten, worden ze ook 'groener' genoemd: er is
Genetisch gemodificeerde maïs bevat bijvoorbeeld een gen dat het ongevoelig maakt voor het antibioticum ampicilline. Wanneer dit gen wordt overgedragen op micro-organismen in maïs etende koeien, kunnen de koeien ongevoelig raken voor het
11
antibioticum. De koeien worden ziek… en de mens eet de koe.
In Europa wordt hier en daar nog dapper standgehouden tegen de druk der voedselgiganten. Malcolm Walker directeur van het Britse Iceland Foods (de grootste Britse fabrikant van diepvriesgroenten) - verkoopt in zijn 770 winkels gegarandeerd gentech-vrij voedsel. Al zijn leveranciers zijn met hem mee gegaan in zijn kruistocht tegen deze producten. Volgens Walker is het een leugen dat het vreselijk lastig zou zijn om genetisch gemanipuleerde producten van nietgemanipuleerde producten te onderscheiden: 'Het is een truc. De enige reden waarom producenten gemanipuleerde producten vermengen met nietgemanipuleerde producten is om de consument geen keus te laten.'
Ondanks de voorziene gevaren, gaan wetenschappers onverstoorbaar voort met het ontcijferen van de genetische code van het leven. Het kraken van erfelijke informatie is zelfs routine geworden. Van bacteriën, schimmels, fruitvlieg, worm, zandraket, aardappel, tomaat, muis, varken en mens is het erfelijke materiaal al voor een groot deel in kaart gebracht. Waar ligt de grens? Onderzoekers ontdekken in hoog tempo nieuwe genen en combineren deze dragers van erfelijk materiaal naar hartelust: menselijke insulinegenen worden in een bacterie geplaatst, zodat deze insuline gaat produceren; het gen van een vuurvliegje laat planten licht geven en er zijn inmiddels tomaten op de markt met het gen van een vis. Waar ligt de grens? Waarom niet blauwe bomen, of rood gras? Waarom niet katoenplantages die kreukvrije vezels maken? Of golfbanen van gras met citroengeur! Absurd? Helemaal niet, er wordt aan gewerkt, evenals aan een bloem met de geur van Calvin Kleins aftershave! Wie bepaalt eigenlijk wat wel en wat niet kan? Op dit moment lijkt het erop, dat de grote multinationals het voor het zeggen hebben. Vooral in de Verenigde Staten zijn in tegenstelling tot Europa, waar alleen nog maar onderzoeksplantages zijn - genetisch gemanipuleerde producten niet meer te stoppen. Op miljoenen hectaren worden inmiddels genetisch gemanipuleerde maïs, soja, katoen en koolzaad commercieel verbouwd. Meer dan vijftien procent van de Amerikaanse sojabonen komt voort uit genetisch gemanipuleerde zaden. Deze bonen worden niet van de andere gescheiden, waardoor het onmogelijk is vast te stellen hoeveel voedsel genetisch gemanipuleerd materiaal bevat. Maar dat is aanzienlijk, want zestig tot zeventig procent van het fabrieksmatig geproduceerde voedsel bevat soja. En dit alles ondanks het feit dat niemand precies weet wat de effecten zijn van genen die we nooit eerder hebben gegeten.
Monsanto Het Amerikaanse bedrijf Monsanto - de 'Microsoft' van de voedselindustrie - is hét model van de nieuwe biotechnologieindustrie. Monsanto verkocht in 1997 zijn chemische afdeling - waar het destijds Agent Orange ontwikkelde en produceerde; het beruchte ontbladeringsmiddel dat Vietnam sloopte - om zich volledig toe te leggen op de biotechnologie. Zijn eerste succes was het hormoon Posilac, dat koeien vijfentwintig procent meer melk deed geven. Deze melk was de eerste genetisch gemanipuleerde voeding die officieel werd toegestaan. Monsanto heeft er - om te voorkomen dat de melk een verdacht imago zou krijgen - alles aan gedaan om te verhinderen dat de herkomst van de melk op het etiket zou worden vermeld. Dit ondanks de onzekerheden wat betreft de gezondheid van koe en mens. Om nog maar te zwijgen over de - als gevolg van de stijgende productie - kelderende melkprijzen die kleine boeren - die Monsanto's hormonen niet kunnen betalen - bedreigen. Na Posilac volgden aardappelen en katoen
12
die zonder bestrijdingsmiddelen kunnen groeien en tomaten die langzaam rijpen.
ieder schepsel van enige 'waarde' het eigendom zijn van enorme bedrijven, die hoge vergoedingen zullen verlangen voor alle nieuwe ontdekkingen op het gebied van 'hun' plant, gen, of wat dan ook.
Maar de grootste coup is ongetwijfeld het Roundup procédé. Monsanto verkoopt zaden die resistent zijn tegen het onkruidbestrijdingsmiddel Roundup. De zaden en het gif zijn exclusief te verkrijgen bij Monsanto. Iedere boer die het zaad wil zaaien, moet een contract met de onderneming tekenen om alleen nog maar Monsanto's zaad te gebruiken. De boer mag geen zaad bewaren voor een volgend seizoen, iets wat boeren al millennia doen. Monsanto huurt particuliere politie in om te controleren of boeren zich hier aan houden.
De gekste zaken doen zich voor. Zo zag de Amerikaanse kankerpatiënt John Moore zijn cell lines worden gepatenteerd door zijn eigen dokter. Het Amerikaanse bedrijf Myriad Pharmaceuticals heeft octrooi op het gen dat borstkanker bij vrouwen veroorzaakt, om zodoende de exclusieve rechten op onderzoek en diagnosen te kunnen verwerven. Ook de cell lines van de Hagahai stam in Nieuw Guinea en de Guamistam in Panama zijn inmiddels gepatenteerd. De directeur van het Britse Pharmaceutical Proteins noemt 'zijn' schaap Tracy 'een grappige fabriek, die in de wei rondloopt'. Tracy is een 'biotechnologische uitvinding' van het bedrijf en maakt een bepaald hormoon. En in Nederland hebben we stier Herman. Manipulatie van genen Sommigen vinden, dat het manipuleren van genen in wezen niets anders is dan het ouderwetse fokken en telen van rassen. Maar telen en kweken is in ieder geval nog gebaseerd op deelname van het organisme zelf. Je kunt een paard met een ezel kruisen om een muildier te krijgen, maar je kunt een paard niet met een eik kruisen. Met genetische manipulatie kun je alle biologische grenzen overschrijden. Knippen, plakken en knutselen is in feite biologisch geweld. Dan spreekt het organisme geen enkel woord meer mee. Manipuleren, beheersen en dwingen is iets anders dan sturen, verzorgen en - waar nodig - afzien. Het hele idee dat je een plant of dier 'van jou' zou kunnen noemen, is absurd. Het manipuleren van genen is namelijk heel iets anders als het scheppen van nieuw leven. De wetenschap is hier - gelukkig - nog ver van verwijderd.
Patent nemen op de natuur De miljoenen kleine boeren die het nieuwe zaad niet (jaarlijks) kunnen betalen - vooral ook in ontwikkelingslanden - lopen het risico uit de markt te worden geconcurreerd, waardoor de voedingsmiddelenindustrie (65 procent van de wereldeconomie!) steeds meer in handen komt van enkele grote multinationals die octrooien hebben op de verschillende zaden en bestrijdingsmiddelen. Want dat is de truc: octrooi aanvragen Genen, zaden, schimmels, hormonen, planten, diersoorten en zelfs menselijke cellen zijn nu het 'eigendom' van multinationals. De verwachting is, dat het grootste deel van de ongeveer zeventigduizend genen die het menselijk ras uitmaken, binnen zeven jaar zullen zijn gepatenteerd. Binnen afzienbare tijd zal
Als er één man is, die al jaren tegen de huidige toepassingen van de moderne biotechnologie ageert, dan is het wel de Amerikaanse auteur Jeremy Rifkin. In zijn boek The Biotech Century voorspelt Rifkin, dat de biotechnologie-industrie zichzelf ten
13
val zal brengen. 'Er hoeft maar één grote ramp plaats te hebben om mensen wakker te schudden. Zo is het ook gegaan met het verzet tegen kernenergie.' Het gevaar van biotechnologie is overigens nog groter. Straling kan nog enigszins worden beteugeld - de 'sarcofaag' rond de centrale van Tsjernobyl -, genetisch gemanipuleerde zaden komen in de wind overal terecht en gemanipuleerde gewassen planten zichzelf voort - niemand kan dat meer beheersen. Rifkin wijst erop, dat het niet voor niets is dat verzekeringsmaatschappijen hebben laten weten dat ze niet zullen instaan voor schade aan oogsten op lange termijn. Zij achten de risico's eenvoudigweg te groot en niet te overzien. De grote vraag is waarom er nog geen politicus is opgestaan die de simpele vraag stelt: 'Als het misgaat, wie draait er dan voor de kosten op?' Maar eigenlijk is het antwoord al bekend. In de Verenigde Staten - die de biotechnologie domineren - weegt het economische belang van het veroveren van de wereldvoedselmarkt zwaarder dan wat dan ook.
er vrijwel geen bewijs is te vinden dat het recht op octrooi nieuwe uitvindingen stimuleert. De octrooien zijn voornamelijk bedoeld om te voorkomen dat andere bedrijven dezelfde markt betreden. Waar geleerden vroeger in hun enthousiasme nieuwe vindingen met elkaar deelden, is ieder nu in het geheim achter gesloten deuren bezig. Ook hier heeft geen - creatieve - kruisbestuiving meer plaats. “Zelfmoord-zaden” Veel biotechnologiebedrijven vinden ook, dat ze in het belang van de hele mensheid werken, omdat ze bijdragen aan de oplossing van het wereldwijde voedselvraagstuk. Maar de vraag is, of hun doel wel zo nobel is en of ze in hun missie zullen slagen. Monsanto heeft inmiddels een octrooi in handen voor het vervaardigen van zaden die maar één generatie groeien. Het DNA is zo geprogrammeerd, dat de plant zijn eigen embryo's doodt. Binnen afzienbare tijd zullen zulke 'zelfmoordzaden' van alle mogelijke gewassen op de markt zijn, waardoor de natuurlijke cyclus van zaad-tot-plant-tot-zaad wordt verbroken. Dé cyclus die het leven op deze planeet in stand houdt, komt hiermee ten einde! Weg biodiversiteit, weg kleine boeren die door de eeuwen heen het juiste zaad hebben gecultiveerd om op hun specifieke bodemsoorten de beste planten te doen groeien. Nee, voortaan verbouwen we van Zuid-Afrika tot Japan dezelfde maïs, paprika en komkommer, of ze nu groeien of niet. Welke nobele motieven liggen hieraan ten grondslag? Hoe kan dit ooit een oplossing voor het voedselprobleem zijn? Je moet er niet aan denken wat de gevolgen zullen zijn als er in de fabrieken van Monsanto iets misgaat… Bovendien concludeerde de eerste WereldVoedselconferentie in 1974 al, dat de oplossing van het voedselprobleem maar in zeer beperkte mate afhankelijk is van nieuwe technische uitvindingen. Voedselzekerheid - zo stond er in de slotverklaring - is primair een gevolg van armoede. En armoede heeft alles te maken met een oneerlijke verdeling van de middelen die de aarde ons geeft. Iets waar multinationals als Monsanto hard aan
Patent & Plunder regime De grote multinationals verdedigen hun patent & plunder regime - zoals de Engelsen het onder woorden brengen - door aan te voeren dat de dure onderzoeken niet kunnen worden gedaan zonder het geld dat met octrooien wordt terugverdiend. Het is echter de vraag of de wetenschappelijke creativiteit erop vooruitgaat. Uit verschillende onderzoeken is gebleken, dat
14
meewerken. Uiteindelijk gaat het dit soort bedrijven - vrees ik - gewoon om veel geld verdienen.
Ethiek Wie bepaalt wat goed en fout is? Tegen welke ideale norm moeten we dit afzetten? Willen we wel blauwe rozen, geraniums die als citroenen ruiken, orchideeën die oplichten als ze water nodig hebben en gras dat haast nooit hoeft te worden gemaaid? Wat is er eigenlijk mis met de natuur zoals we die kennen? Het is duidelijk dat de vele morele, ethische en praktische vragen die de biotechnologie oproept, niet slechts vanuit een beperkte, eendimensionale visie kunnen worden beantwoord. En zeker niet door wetenschappers en industriëlen alleen zoals thans het geval is. Vele vanzelfsprekende begrippen - leven, natuur, gemeenschap, seksualiteit, reproductie, vrije wil, etc. - komen door de moderne biotechnologie in een ander daglicht te staan.
Bezitten, beheersen & uitbuiten Achter het biotechnologie beleid zit de gedachtegang, dat wij het recht zouden hebben de natuur te bezitten, te beheersen en uit te buiten. Dit idee is niet nieuw. Toen Christopher Columbus in 1492 Amerika ontdekte, werden hem door Koningin Isabel en Koning Ferdinand de privileges van 'ontdekking en verovering' gegeven. Ook de Paus gaf in die tijd 'Goddelijke toestemming' tot het onderwerpen van hele delen van de aarde - inclusief inwoners, die gewoon onderdanen werden. Het waren deze decreten - feitelijk de eerste octrooien - die de basis legden voor het imperialistische denken van de westerse mens. Het land, de bossen, de rivieren, de oceanen en de atmosfeer werden gekoloniseerd, geëxploiteerd en vervuild. Inmiddels valt er steeds minder te halen en dus richt het kapitaal zich nu op de innerlijke koloniën. Vijfhonderd jaar na Columbus is het doel van ontdekken, veroveren, onderwerpen, bezetten en bezitten nog steeds hetzelfde. Zoals het christendom werd gedefinieerd als de enige religie - en dus gerechtigd alle andere 'primitieve' godsdiensten te onderwerpen - zo vindt de moderne wetenschap dat ze het recht heeft álles aan zich te onderwerpen.
De biotechnologie is wat de nucleaire technologie in de jaren zestig en zeventig was: een gevaarlijk spelletje met Moeder Natuur. Net als bij het energievraagstuk, waarbij veel geld wordt geïnvesteerd in gevaarlijke oplossingen (kernenergie) en de voor de hand liggende oplossingen (zonneen windenergie) vrijwel worden genegeerd, zo dreigt de biotechnologie ook haar doel voorbij te schieten. Er zijn simpeler oplossingen. Volgens het gezaghebbende Amerikaanse Worldwatch Institute gaat twintig procent van alle oogst wereldwijd verloren door verscheping en opslag. Bovendien wordt achtendertig procent van al het graan wereldwijd aan vee gevoerd. Langzamerhand zeker sinds de gekkekoeienziekte - begint het door te dringen, hoe gevaarlijk het is om met de natuur te spelen. We voeren onze veestapel met afvalproducten, waarbij we hen niet alleen hebben veranderd in carnivoren, maar zelfs in kannibalen. Minder vlees eten is misschien nog wel de eenvoudigste en doeltreffendste oplossing voor het voedselprobleem, maar niet veel mensen en zeker niet het grootkapitaal - zullen dit een aantrekkelijke oplossing vinden. Toch is het belangrijk om te beseffen dat we wel degelijk een keuze hebben. Uiteindelijk bepalen we nog altijd zélf wat we eten.
Respectloos Dit stuitende gebrek aan respect voor leven en levensopvattingen komt voort uit de rechtlijnige, reductionistische visie die aan het moderne wetenschappelijke denken ten grondslag ligt. Volgens deze benadering kunnen alle verschijnselen van natuur en mens worden herleid - gereduceerd - tot stoffelijke factoren. Woede over het onbenul van een collega is gewoon een stoot adrenaline uit een hormoonklier, vreemd gedrag is een kwestie van verhoogde of verminderde activiteit van een hersenkern en het verschil tussen een aardappel en een mens is niets anders dan een verschil in DNA-code. Biologen spreken van 'defecte genen'. Maar wat is defect?
15
http://vroegevogels.vara.nl/Gerelateerditem.150.0.html?&tx_ttnews%5Btt_news% 5D=350158&tx_ttnews%5BbackPid%5D= 66&cHash=0c9d511671
Dat wil niet zeggen dat alle genetisch gemanipuleerde voeding per definitie ongezond of zelfs onnatuurlijk zou zijn. Wat is tenslotte natuurlijk? Als een bever een dam bouwt, noemen we dat natuurlijk, maar als een mens een dijk aanlegt, vinden we dat onnatuurlijk.. Een evolutietheorie die alleen de biologische ontwikkelingen natuurlijk vindt, is te beperkt. Tenslotte is de mens inclusief hersenen en handen - ook een natuurlijk product van de evolutie. Een lantaarnpaal is dus evenzeer een product van de evolutie als een boom. Het feit dat menselijke creaties als kunstmatig worden beschouwd, heeft alles te maken met het effect van die creaties op de rest van de natuur. De mens vergeet regelmatig rekening te houden met zijn omgeving - met alle negatieve gevolgen van dien.
Boek: De wereld volgens Monsanto Auteur: Marie Monique Robin Uitgever: Uitgeverij de Geus ISBN: 978-904451-3745 Gebruikmakend van tot voor kort nog geheime documenten en van getuigenissen van slachtoffers, wetenschappers en politici, schetst De wereld volgens Monsanto een nauwgezet beeld van de machtspolitiek van deze multinational, die zich presenteert als een ethisch en maatschappelijk verantwoord life science-bedrijf, maar die is gebaseerd op leugens, chantage, corruptie en zelfs geweld.
De technologie is inmiddels zo machtig geworden, dat de mens de natuur aan zich kan onderwerpen. Maar die ultieme machtsgreep betekent vervolgens ook het einde van de mens. De grote uitdaging zal zijn om de technologie in harmonie met de natuur te laten functioneren; technologie als aanvulling op de natuur. Dan wordt het uitgangspunt natuurlijke processen versterken in plaats van in de natuur ingrijpen. Dat betekent: bij elke manipulatie de vraag te stellen of het werkelijk nodig is, of de vooruitgang er werkelijk mee is gediend, of dat alleen de doelen van enkelingen worden gediend. Vervolgens is het cruciaal om uitgebreid stil te staan bij het effect van de nieuwe creatie op de rest van de natuur. Dat sluit niet alle risico's uit. Maar wie met respect voor zijn omgeving handelt, zal niet snel monsterlijke rampen veroorzaken.
Kijk hoe het anders kan op http://www.facebook.com/GrowFoodN otLawns?fref=ts http://www.makkelijkemoestuin.nl/
Verzet tegen alle kunstmatige creatie is niet het antwoord op de vragen die de biotechnologie oproept. Maar dat verzet is wel nodig om de koers van de biotechnologie-industrie en politiek van de automatische piloot te halen.
Meer informatie: http://www.realfarmacy.com/geneticallymodified-organism-gmo-myths-and-truths/
16
wat zij er zelf aan kunnen doen om hun fysieke en mentale gezondheid en vitaliteit positief te beïnvloeden door de hormoonhuishouding te optimaliseren. Als je een man bent, sla dit artikel dan niet over. Ook jij hebt met hormonen te maken - via je eigen lichaam of dat van de vrouwen om je heen -.
Boekentip: The hormone cure
Stress; de ziekmaker Door stress worden de hormonen in ons lichaam zo sterk geactiveerd en overprikkeld dat we uit hormonaal evenwicht raken. Je zou kunnen zeggen dat 95% van de ziekten wordt veroorzaakt of verergert door stress. Naar het schijnt kunnen mannen iets beter tegen stress dan vrouwen.
Sinds mijn zwangerschap, heb ik ontzag voor hormonen. Deze lichaams eigen stofjes zorgen ervoor dat het lichaam zich voorbereid op de zwangerschap en bevalling. Dat gaat op dezelfde manier als ademhalen, geheel autonoom, zonder je persoonlijke tussenkomst. Nu ik een puber in huis heb en zelf in de menopauze verkeer, heb ik opnieuw ontzag voor hormonen. Ik zie dagelijks wat ze aanrichten; hormonen beïnvloeden je stemming, je gezondheid, de kwaliteit van je slaap, je vitaliteit en de omvang van je middel. Geheel autonoom. Of heb ik er toch invloed op?
Stress wordt ontvangen door diverse delen in je hersenen Jouw lichaam beantwoordt stress via een hormaal systeem, dat werkt als een ‘omroep’-systeem; m.a.w. de hypothalamus vertelt je hypofyse - die de baas is van o.a. je hormoonklieren - dat er een boodschap moet naar alle cellen… Het valt mij al enkele jaren op dat we leven in door een stres en adrenaline 2)
Omdat die vraag me bezighield, vond ik een boek dat sinds maart 2013 alleen nog in het Engels is verschenen. The Hormone cure door Sara Gottfried, (ISBN 9781451 666946). Ze is een arts en gynaecologe die de hormonale problematiek uit eigen ervaring kent, maar ook al jaren vrouwen medisch begeleidt. En zich tot doel heeft gesteld vrouwen bewuster te maken van
2)
Adrenaline (Latijn: ad = bij, ren = nier dus: bijnier) is een hormoon en een neurotransmitter wordt geproduceerd in het bijniermerg en in sommige zenuwcellen. Adrenaline komt in grote hoeveelheden vrij bij angst en stress, maar ook bij woede, kou, hitte, pijn en fysieke arbeid. Adrenaline is schadelijk als het in te grote hoeveelheden of te langdurig vrijkomt en een adreanaline-verslaving kan ernstige schade aanrichten,.
17
Het fijne aan dit boek vind ik dat Sara Gottfried moeilijke materie eenvoudig uitlegt en ook zegt wat je er zelf aan kunt doen met natuurlijke middelen (supplementen) en aanpassingen in je leefstijl.
aangestuurde samenleving. Niet alleen hebben we het steeds drukker en wordt de werkdruk steeds hoger onder invloed van de digitalisering en de exponentieel groeiende informatiestroom, de samenleving is in toenemende mate ‘thrillseeking’ van aard en ruim voorzien van relaties met apparatuur. De voortschrijdende ontwikkeling naar een 24 uur economie in Nederland doet een stevige duit in het zakje. Je moet sterk in je schoenen staan om je grenzen te bewaken en niet te vallen in de valkuil van de burnout.
Ze stelt dat er 3 belangrijke hormonen zijn waar jij je op kunt richten; cortisol, schildklierhormoon en oestrogeen. Deze 3 hormonen, zijn onderling verbonden en er moet een balans zijn; is er één uit balans dan zijn ze dat alle drie. Het boek is voorzien van een vragenlijst waarmee je zelf kunt bepalen wat er uit balans is.
Burn-out Burn-out wordt weinig (h)erkend als een laatste stress stadium. Je bent moe, hebt last van hoofdpijnen, slaapproblemen, pijn, concentratiestoornissen en gevoelens van apathie en dat alles betekenisloos is. Sinds het lezen van dit boek, begreep ik intuïtief dat ‘burn-out’ het “doorbranden” van je adrenaline/cortisol producerende bijnieren is. We hebben te maken met een verhoogde productie van cortisol door stress en het jachtige leeftempo. Vervolgens brengt dat ons in de vecht of vlucht modus; je leeft voordurend in staat van paraatheid en hoge alertheid, maar ook in een basis ‘overleef’stand. Adrenaline is goed voor een onverwachte tijger in de buurt, omdat het je in staat stelt te vechten of vluchten. Echter, als het feedback systeem faalt – er niet een seintje komt, “tijger is weg, alles onder controle” - dan blijft de cortisol productie in het lichaam onverminderd hoog. En dat put uiteindelijk je lichaam volkomen uit (chronische stress response). Je leeft in een hoog tempo op de reservetank, totdat ook die reserves op zijn. Veel mensen passen dan noodverbanden toe om snel weer op te laden. Ze gaan op vakantie, of slapen even bij, of peppen zichzelf op met koffie en suiker. Totdat ook dit niet meer werkt. Burn-out is het lichaam dat de stekker er uit trekt en roept ‘NU EVEN NIET!’
Charlie’s angels Sara Gottfried vergelijkt deze 3 hormonen met Charlie’s Angels (Sabrina, Jill en Kelly) van de gelijknamige tv serie (en film), waarin 3 vrouwen misdaad bestrijden. Sabrina staat voor cortisol. Zij is de ‘brains’ van het trio, dat moeilijkheden het hoofd biedt door je nerveus systeem alert te maken bij dreigingen. Cortisol helpt bij angstige situaties en reguleert de andere hormonen, zoals schildklier en oestrogeen. Jill staat voor het schildklierhormoon. Schildklier houdt je energiek, slank en gelukkig. Zonder de juiste balans, voel jij je vermoeid, kom je kilo’s aan zonder dat het er weer af gaat, voel jij je somber gestemd, kun je je haar verliezen en vliegt je libido het raam uit. Kelly staat voor oestrogeen. Ze is zacht en voluptueus maar ook ‘streetwise’ en krachtig. Oestrogeen houd je vol serotonine, de ‘feel-good’ neurotransmitter. Oestrogeen beïnvloedt de seksdrive, houd je stemming stabiel, je gewrichten gesmeerd, je slaapt beter, eet beter en je krijgt minder rimpels. Wanneer je cortisol lang achtereen te hoog is, is het alsof je ‘n bericht stuurt naar het schildklierhormoon en oestrogeen om de 18
van vermoeidheid, gejaagdheid en toename van gewicht.
productie van die hormonen drastisch te verminderen. En dát kan je metabolisme vertragen, je slaap verstoren, je vruchtbaarheid ondermijnen, je bloeddruk verhogen en je suikerspiegel laten jojo-en. Het kan je humeur ver beneden peil brengen, enzovoort.
Cortisol wordt in verband gebracht met hoge bloedsuikerspiegel, (te hoge) bloeddruk, toegenomen vetopslag rond je buik en middel, stemmingswisselingen, incl. depressie, vertraagde wondheling (weerstandsfunctie), slaapstoornissen botverlies en zelfs onvruchtbaarheid.
Het idee is dat deze 3 hormonen in balans moeten samenwerken om depressie, trage stofwisseling en gebrek aan (levens)energie te voorkomen. Elk hormoon is op zichzelf belangrijk, maar wanneer ze goed met elkaar samenwerken, ontstaat gezondheid, levensvreugde, vitaliteit en een gezond libido. Het goede nieuws is dat er kleine dingen zijn die je zelf kunt doen, die een grote verandering mogelijk teweeg brengen in je vitaliteit, je humeur en gewichtsverlies bevorderen. Het werkt volgens de 80/20 regel; 80% van het resultaat wordt veroorzaakt door 20% van de oorzaken aan te pakken.
Sara Gottfried is naast arts ook yogalerares en zij beveelt leefstijl veranderingen aan, zoals yoga oefeningen, meditatie/mindfullness, of tijd inruimen voor jezelf. Het boek is te dik om hier even simpelweg samen te vatten, maar ik zou vrouwen die worstelen met hun hormoonspiegel willen aanraden om het zelf te lezen. Het is voorzien van een lijst met (natuurlijke) middelen die je zelf zonder recept kunt krijgen. En vermeldt wanneer je wat moet gebruiken en in welke dosering.
Cortisol 3) Cortisol wordt aangemaakt onder stress; het gedraagt zich als een ‘alfa-man’ en overruled alle andere hormonen (dus ook het schildklierhormoon). Wanneer cortisol lange tijd onverminderd hoog is - door aanhoudende stress - gaat het zich gedragen als een trein die maar doordendert. Je cortisol wordt steeds hoger en je hunkert naar suiker of wijn en je voelt je ‘tired but wired’ waardoor je slecht slaapt… Zo raak je in de vicieuze cirkel
Sara Gottfried is ook te vinden op facebook en op youtube waar een aantal informatieve filmpjes op staan. Eén van haar waardevolle tips is het gebruik van maca een Peruviaanse variant van ginseng, die een hormoon-balancerend effect heeft. Waarmee je kunt beginnen? • •
3)
Cortisol is een is een hormoon dat gemaakt wordt in de bijnierschors uit cholesterol. Cortisol speelt een rol bij vertering van voedsel, slaap/waakrite en afweersysteem. Cortisol wordt soms het stresshormoon genoemd, omdat het vrijkomt bij elke vorm van stress, zowel fysiek als psychologisch. Het zorgt ervoor dat bepaalde eiwitten in spieren worden afgebroken, waarbij aminozuren vrijkomen; hiervan kan glucose (energie) worden gemaakt. Op het moment van stress komt adrenaline en noradrenaline vrij om het lichaam alerter te maken en klaar om te vechten of vluchten. Cortisol zorgt ervoor dat dit verlies van energie weer wordt gecompenseerd. Tijdens het ontwaken komt er ook extra cortisol vrij; dit zorgt voor een hongergevoel.
• •
•
•
19
Leefstijl veranderingen en veranderingen in je eetgewoonten. Toevoegen van beweging, niet hardlopen (dat verhoogt je cortisol) maar slimmer bewegen (yoga). Toevoegen Omega 3. Phosphatidylserine (PS) reduceert het cortisol niveau en verhoogt je stemming onder stress. Voor ‘moodswings’; meer vezels eten, verminder alcohol, magnesium toevoegen. Schildklieronbalans; zorg dat je de juiste bloedtesten krijgt. Aanvullen: koper, zink en selenium.
Ga koken met kokosnoot olie; let op dit is verkrijgbaar bij reformzaken, zit niet in flessen maar in plastic kuipjes. Er zijn soorten met kokosnootgeur en een geurarme variant.
en voor en tijdens de menopauze en rondom de menstruatie (PMS). Als je daar goed over nadenkt, gaat het om heel veel jaren in een vrouwen leven. Jaren die ze doorbrengen in een fysieke en mentale conditie die minder dan optimaal is. Vooral vrouwen in de menopauze als de hormoonbalans weer gaat schuiven hebben flink veel last van hun lichaam. Ze zijn op een leeftijd dat het zorgen voor anderen achter ze ligt en dat ze voelen zelf aan de beurt te zijn. Vaker gaan hun plannen niet door, omdat hun lichaam en psyche ze in de steek laat, als gevolg van hormoononbalans.
Waarom is dit belangrijk? Veel vrouwen hebben hormoon onbalans en weten het niet. Ze gaan worstelend door het leven: hun humeur gaat als een jojo op en neer (stemmingswisselingen), ze hebben problemen met hun gewicht (ze zijn resistent tegen gewichtsverlies), zijn hun levensenergie kwijt. Ze slapen slecht, hebben last van ‘brainfog’ (niet meer helder kunnen denken, incl. vergeetachtigheid), maar ook onvruchtbaarheid, PMS, angsten en depressie kunnen te maken hebben met hormoononbalans.
Je mag het natuurlijk zelf weten. Maar prozac voor depressieve gevoelens of ‘de pil’ of hormoonpleisters om je hormoonspiegel te regeluren is misschien niet de meest aangewezen weg. Er is een manier om je te bevrijden uit de beklemming van je hormonen en je gezondheid weer op de rails te brengen. Je lichaam heeft zeer veel mogelijkheden om te herstellen, mits voorzien van de juiste stofjes.
•
Meer informatie https://www.youtube.com/watch?v=UkMrs i5pEK4
Veel vrouwen laten hun gezondheid over aan hun arts en geven daarmee hun eigen autoriteit weg. Niemand kan jouw lichaam ervaren zoals jij dat zelf kan. Dit boek The Hormone cure - onderwijst je over hormonen en dat maakt het mogelijk om je gezondheid weer in eigen hand te nemen.
Website http://www.saragottfriedmd.com/ http://www.saragottfriedmd.com/hormonequiz-bonus/# Facebook http://www.facebook.com/GottfriedCenter ?hc_location=stream
Daarnaast wordt het tijd dat artsen zich meer verdiepen in dit onderwerp, omdat teveel vrouwen in de kou staan; ze krijgen niet de juiste informatie, onderzoeken of medicijnen. Vaak wordt het afgedaan als ‘tussen de oren’, terwijl je als vrouw weet er is echt iets niet in orde èn de oorzaak is echt lichamelijk.
You tube https://www.youtube.com/watch?v=OW5L YAlUY8A http://www.youtube.com/watch?v=Apu84 RYr554 Tegen opvliegers en nachtzweten http://www.youtube.com/watch?v=7aDEw Z2MuRk
Hormonen spelen een rol tijdens de pubertijd, tijdens en na de zwangerschap
20
Wat ging er goed vandaag? Deze eenvoudige oefening duurt slechts 5 minuten - en als je oefent gedurende slechts een week, verhoogt het je geluk tot 6 maanden later!
3. Je zou kunnen schrijven dat je een aangename ontmoeting met een vriendin had, of dat je plezier had in het zingen van een liedje met je kind. 4. Herhaal dit elke avond gedurende een week.
Deze 'geluksinterventie,' heeft zijn wortels in het werk van Martin Seligman's, die de vader is van de positieve psychologie.
Dat is het. Simpel, toch? De gegevens van Professor Seligman tonen aan dat wanneer je dit doet gedurende een week, het je geluksniveau verhoogt. En ook dat geluk bij je blijft; mensen uit zijn studie waren 6 maanden later nog steeds gelukkig!
Dit is wat je doet: 1. Ga aan het eind van iedere dag zitten met je dagboek, iPhone of een stuk papier. 2. Noteer 3 dingen die tijdens deze dag voorkwamen en waarom ze goed gingen.
Dus ... wat ging er goed vandaag?
21
Span de boog van liefde Nu bogen van haat overal gespannen zijn en pijlen van gif gedoopt zijn in bekers van wrok.
Laten we met het zwaard van waarheid alle leugens klieven en met de pijl van inzicht onwetendheid treffen in de roos. Laten we de snaar van liefde spannen op het klankbord van het hart.
Meningen en overtuigingen zwaarden geworden zijn die het woord van waarheid in het gehemelte bedreigen.
Span de boog van liefde. Tref de duisternis in haar wezen en laat licht oprijzen over heel de aarde en reiken tot de zon der zonnen.
De heersers van de aarde de huid van wraak gespannen hebben op oorlogstrommels van liefdeloze goden.
Ontwaak, mensenkind, begin de innerlijke revolutie. Ze kent geen jaren is al een eeuwigheid oud.
Duistere krachten mensenhanden van liefde tot vuisten pogen te maken… Laten we ons verenigen in vrede en verdraagzaamheid in licht en liefde.
© Marcel Messing
22
