magazine VaN De NeDeRLaNDSe ORDe VaN UITVINDeRS Edwin van der Heide Innovatieve initiatieven JUNI

ViNDiNGRijK

3

maGazINe

VaN

De

NeDeRLaNDSe

ORDe

VaN

UITVINDeRS

Edwin van der Heide

Innovatieve initiatieven

J U N I

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 1

2011 27-06-2011 15:23:15

N

O

V

U

N

I

e

U

w

S

aGeNDa Resultaten Ledenonderzoek

26 augustus NOVU cursus ‚van idee tot markt‘ Utrecht

6 september

Rond de jaarwisseling zijn er twee onder­

Investor Board iDexpress Amsterdam

zoeken uitgevoerd: het EIM onderzoek

In totaal hebben 237 leden meegedaan

onder uitvinders in Nederland én het on­

aan het Ledenonderzoek. Wat zijn de

line ledenonderzoek onder NOVU leden.

kenmerken van deze leden?

De resultaten van het EIM onderzoek zijn

• De gemiddelde leeftijd is 53

7 september

gepresenteerd tijdens de ALV van de NOVU

• 95% is man

op 20 april jl. en zijn terug te lezen in het

• Vooral afkomstig uit Noord­Holland,

Kick­off NOVU­HRO project Rotterdam

rapport “Uitvinders in Nederland” (gra­

Zuid­Holland, Noord­Brabant, Utrecht,

tis te downloaden onder “Publicaties” op www.ondernemerschap.nl).

Gelderland • 51% is langer dan 5 jaar lid • 97% uitvinders voor eigen rekening/

De belangrijkste resultaten van het NOVU

28-29 september Beurs Kunststoffen Veldhoven

als nevenactiviteit

ledenonderzoek vatten we hier graag voor

• Bijna 90% is individueel lid

30 september

jullie samen:

• Vooral hoger opgeleid (72% HBO/

NOVU cursus ‘van idee tot markt’ Utrecht

• NOVU leden waarderen de dienstverle­ ning van de NOVU in het algemeen met een 7,5.

academisch) • 75% wil binnen 2 jaar een vinding op de markt brengen (!)

de verschillende diensten. De weinige le­ den die gebruik hebben gemaakt van het nieuwe iDexpress zijn hierover nog niet geheel tevreden.

de i­letter en Vindingrijk. Minder tevreden zijn de leden over mijnnovu. • Velen zijn nog niet bekend met het feit

• Leden zijn voor de komende tijd vooral

dat de NOVU op Twitter te volgen is.

geïnteresseerd in het bijwonen van de

Daarnaast vinden meerdere leden Twitter

soep­stokbroodavonden, regioborrels en

een onprettig medium.

brainstormsessies. • Niet alle leden zijn goed bekend met de

Wat gaan we nu daadwerkelijk doen met de

diensten die de NOVU allemaal kan bie­

uitkomsten van de onderzoeken?

den.

• Verbeteren van de huidige diensten (waar

• Over het algemeen is iedereen (zeer) te­ vreden over de communicatie, vooral over

4 oktober Investor Board iDexpress Amsterdam

• Leden zijn gemiddeld (zeer) tevreden over

het nodig is) en introduceren van nieuwe diensten.

27-30 oktober Uitvindingenbeurs IENA Neuremberg (D)

5 november Startersdag Kamer van Koophandel Den Haag

• We gaan (nog) scherper en duidelijker communiceren welke diensten we ver­ lenen en waar onze toegevoegde waarde ligt voor leden en potentiële leden (in de verschillende fasen van het uitvindproces). • We gaan interactie tussen NOVU en haar leden én de interactie tussen leden onder­ ling verder stimuleren. • De resultaten van de onderzoeken ge­ bruiken we bij de opzet van de nieuwe (marketing)strategie van de NOVU voor de komende jaren. Nogmaals willen we alle deelnemers aan het onderzoek bedanken voor hun zinvolle bij­ drage. En dank aan MWM2 voor het kos­ teloos beschikbaar stellen van de online on­ derzoekstool! Ivo Willems Bestuurslid

2

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 2

J U N I

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:16

vindingrijk m a g a z in e V A N D E N E D E R L A N D S E ORDE VAN UITVINDERS JUNI

2011

nu m m e r

3

Sense and ­speedability

INHOUD

5

Uitvinding van … Zo vlak voor de vakantieperiode is het wel leuk een onderwerp te kiezen dat hierbij aansluit. Vandaar dat de oor­ sprong van ‘georganiseerd reizen’ dit keer centraal staat, een innovatieve dienst van Thomas Cook.

7

Ook al is de CEO prima, toch is wisseling van de wacht

Regioborrel Noord

op zijn tijd goed. Bij Philips heeft dat in ieder geval re­

Het doel van de NOVU regioborrels is om leden uit de betreffende regio bij elkaar te brengen bij het bedrijf van een succesvolle collega aldaar. Zo was de NOVU onlangs te gast bij I.C.Y., het be­ drijf van René Nederhoed in Lemmer.

cent geleid tot de conclusie dat Philips te traag is. De nieuwe topman Van Houten wil meer snelheid in de or­ ganisatie. In het FD hebben we begin deze maand kun­ nen lezen wat dat meer in detail betekent. Leuk artikel om te lezen en nog leuker dat we al jaren bij de NOVU het gebrek aan snelheid bij het Nederlandse bedrijfs­ leven aanhalen om aan te geven dat we hier helemaal niet zo innovatief bezig zijn. De infrastructuur voor innovatie is wel OK maar Nederland kampt met een zestal grote bedreigingen en zal, zolang die niet weg zijn genomen, nimmer gaan behoren tot de top 3 van innovatieve landen. Drie punten hebben we zelf gedefinieerd en drie zijn te vinden in een actueel document van het World Economic Forum. Dit regelma­ tig verschijnende Global Competitiveness Report volgen wij al jaren. Bij gastcolleges en lezingen vormt het één van onze belangrijkste bronnen. De drie bedreigingen die het WEF report noemt zijn: een angstige overheid als het om launching customership gaat, zeer matige investeringen in R&D bij het bedrijfs­ leven en een gebrek aan gekwalificeerde wetenschappers en ingenieurs. Twee punten die de overheid zich aan dient te trekken en één punt dat het bedrijfsleven betreft. Alle drie oplosbaar, maar wanneer beginnen we daar nu eindelijk eens aan. De drie punten die de NOVU al jaren in onder meer de cursus “Van idee tot markt” noemt zijn: samenwerken valt Nederlanders kennelijk zwaar, het bedrijfsleven heeft behoorlijk last van het “not invented here” syndroom en het innovatietraject wordt veel te traag doorlopen. In feite ook alle drie oplosbaar, maar wanneer beginnen we daar nu eindelijk eens aan. Het kan goed zijn dat het voor ons als NOVU, nagenoeg 24/7 bezig met innovatie, duidelijk is hoe je dat dan oplost. Tegelijkertijd is het voor velen die verantwoordelijk zijn voor het beleid binnen bedrijfsleven en overheid wellicht minder simpel. Laten we er eens één uitpakken, het NIH syndroom. Een mooi praktijkgeval dat bijna ieder­ een wel kent: de inkeping in het beschuitje. Eén van onze gewaardeerde leden stelde een aantal jaren geleden beschuitmaker nummer 1 voor te gaan bakken met een in­ keping. Hij kreeg niet of nauwelijks voet aan de grond en kreeg tevens te horen dat men daar heel wat meer dan hij van beschuit maken wist. Eén jaartje en wat proce­ dures later is alles gelukkig toch nog goed gekomen. Juist input van buiten het bedrijf kan verfrissend werken. Open innovatie is prima, mits het spel door alle betrokken partijen sportief wordt gespeeld. Laten we er vandaag nog mee beginnen. Dan heb­ ben we in ieder geval de zes bedreigingen voor een gezond innovatief klimaat in ons land teruggebracht tot vijf. Wouter Pijzel directeur

10

Oog voor de markt Edwin van der Heide is geen uitvinder ‘pur sang’, zijn kwaliteiten liggen veel meer op het gebied van innovatief on­ dernemerschap. Hij ziet marktkansen en pakt die ook en laat zich niet uit het veld slaan door tegenslagen, maar haalt daar juist de positieve dingen uit. Zijn focus is heel breed en varieert van Ontbijtservice tot kleefklimmen.

13 14 15 Sta open voor ‘open source’

Het fenomeen 3D printen neemt een enorme vlucht. Sinds het concept is uit­ gelegd in diverse media zoals Klokhuis en de Wereld Draait Door begrijpt het hele land ineens wat het is. Zelfgebouwde 3D printers beginnen zich te verspreiden over het land. ProtoSpace loopt vooraan.

Recht in de praktijk

Annette Mak neemt de lezer dit keer mee in de wereld van het Gemeen­ schapsmerk, in het Engels Community Trademark genaamd, en de oppositie­ procedure. Ook al betekent het Gemeen­ schapsmerk, dat betrekking heeft op 27 lidstaten, een grote stap voorwaarts, het blijft een ingewikkeld systeem.

Invloed is goed

Er zijn verschillende stijlen om invloed uit te oefenen. Waarschijnlijk gebruikt u ze al, maar als u ze weet te onderscheiden en op de juiste manier in te zetten, kan dat uw invloed sterk doen groeien.

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 3

J U N I

2 0 1 1

3 27-06-2011 15:23:19

Uitgeperst

door Douwe Brongers

Een overzicht van een aantal artikelen in kranten, weekbladen of van internet, waar

Nep

een uitvinder, soms NOVU lid, wordt ge-

Stel je hebt je huis verkocht (gefeliciteerd

noemd. Of van artikelen die voor uitvinders

in deze dagen), je trekt in je nieuwe huis

Het beste idee?

in het algemeen van belang kunnen zijn.

(gefeliciteerd) en je ‘oude’ huis staat nog

Wim de Vroedt deed met het TV­pro­

Toezending van dit soort artikelen, ook uit

in de verkoop en is al helemaal leeg (jam­

gramma ‘Het beste idee van Nederland’

streekbladen, wordt op prijs gesteld.

mer). Marijn Muller bedacht een oplos­

mee. Hij had een klem uitgevonden die

sing om kandidaat kopers te beïnvloeden:

het mogelijk maakt een ondersteunende

hij verkoopt volgens het AD meubels van

wandelstok tegen een muur of aan een ta­

karton. Je zet in de kamer kartonnen ban­

fel te klemmen. Hij won er een prijs mee,

ken, kasten, etc., kortom: het huis ziet er

maar net als het met veel andere winnen­

www

ingericht, dus aantrekkelijker, uit. Ik neem

de uitvindingen uit het programma ver­

Ik durf het haast niet voluit te schrij­

graag aan dat Marijn voor dit soort meu­

gaat: je kunt ze nergens kopen. Volgens

ven, maar volgens een artikel in het AD

bels dan ook met kartonnen munten be­

een woordvoerder van het programma zijn

moet je dit als volgt lezen: Willy Wortel

taald wil worden.

fabrikanten niet happig op innovaties. Vol­

Wedstrijd. En het gaat over leerlingen in

gens mij gaat die redenering, zeker waar

Alphen aan den Rijn, dus niks WorldWide.

het de wandelstok voor slecht­lopenden

de groep die de beste uitvinding bedacht

Roeien met de riemen die je hebt

had, zou de prijs winnen. Eén van de be­

In het blad ‘Roeien’ lees ik over ergernis

schreven ideeën was een lolly­machine.

en frustratie. Die twee staan vaak garant

Paraso la ti do

Maar daar was geen lol aan. Een andere

voor een uitvinding. Nu door ons lid Dick

Alweer iets uit Alphen aan den Rijn (ja, het

uitvinding, uitgelegd door de Willy W. van

Ubbink. Hij is roeier en als hij zijn boot op

schietincident in mijn winkelcentrum zijn

de groep, betreft een warmtebox. In het

de kant haalt, moet die op schragen gelegd

we al weer bijna vergeten), en deze keer

kort: in plaats van de hete lucht van een

worden. Op een keer viel zijn skiff van de

iets zonnigs. Dorpsgenoten Jos de Wit en

kachel rechtstreeks naar buiten te voeren,

schragen af omdat de schragen niet stabiel

zijn vader hebben, zo lees ik in het AD

leg je een pijp aan waardoor de af te voe­

en sterk genoeg waren. Dick deed er twee

(sectie Alphen), een mini­parasol bedacht

ren lucht langer in huis blijft en zo extra

jaar over, maar dan heb je ook wat: de

die je boven je ijsje of koele drankje op ta­

warmte in huis afgeeft. Heus, van zo’n

DinXX. Dat is een aluminium schraag met

fel kan zetten. Dan wordt je consumptie

WWW en die uitvindingen word ik niet

binnenveren en flexibele verbindingen. Uit

niet door de zon verwarmd. Deze tafel­

warm.

testen bleek dat zijn boot, ook bij harde

parasols zouden nog niet bestaan. De

wind, niet meer van de schragen kan val­

uitvinders denken aan uitbaters van ter­

len. Bij mogelijke fabrikanten heeft hij dus

rassen, die hun uitvinding zouden willen

een poot om op te staan.

kopen. Ik denk dat die uitbaters liever het

Op een school hielden ze een wedstrijd en

Uitvinder van het jaar Eind 2010 is dr. Frank Ladru door Siemens

betreft, mank.

hoofd koel houden.

uitgeroepen tot uitvinder van het jaar. Dat mag in deze rubriek vermeld wor­

Hond

den. Ladru heeft al zestig patenten op zijn

Iedereen heeft wel iets waar hij zich aan

Oude wijn in nieuwe zakken

naam staan. Wij noemen dat ‘octrooien’

ergert. Veel mensen noemen de overlast

Jan Honinx heeft het ei van Columbus be­

maar het Technisch Weekblad waarin ik

van dat wat honden op straat achterlaten

dacht. Of toch niet? U kent ze misschien,

dit lees, noemt het nog steeds ‘patenten’.

een bron van ellende. In een recente af­

die bekertjes met mineraalwater die je

Fout! Frank werd met name uitverkoren

levering van mijn lijfblad het AD lees ik

soms in vliegtuigen krijgt. Afsluiting van

omdat hij iets aan schoepen van gastur­

dat studenten uit Tilburg iets hebben uit­

folie eraf en je kunt drinken. Of die melk­

bines toevoegt, waardoor het rendement

gevonden om de ergernis te verminderen.

bekers in de kantine: dekseltje eraf en je

van de installatie fors omhoog gaat. Eén

Ralph van den Broeck legt uit: geef de

kunt drinken. Nu heeft onze Jan, volgens

van de problemen is dat de temperatuur

hondenbezitter een pasje en voldoende

het AD, iets uitgevonden: een wijnglas

van de schoepen wel kan oplopen tot bo­

poepzakjes (voor de hondenpoep, uiter­

dat afgesloten wordt met een kunststof

ven de smelttemperatuur van het metaal.

aard…). De eigenaar gooit het gevulde

folie/dekseltje. Je koopt een paar van die

Maar dankzij een door hem ontwikkelde

zakje in een automaat, terwijl hij zijn pasje

glazen, dekseltje eraf en je kunt drinken.

deklaag op het metaal is dat probleem be­

door een gleuf haalt. Na registratie krijgt

Hoef je geen hele fles te slachten. Ik vind

heersbaar geworden. Gezien deze uitvin­

de eigenaar korting op zijn hondenbelas­

dit geen uitvinding. De Belgen kennelijk

ding hoeft hij over zijn andere 60 ‘paten­

ting. Minder belasting betalen? Daar zit

wel, maar ík heb dan ook niet te diep in

ten’ niet meer op te sch(o)eppen.

een luchtje aan, daar stink ik niet in!

het glaasje gekeken.

4

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 4

J U N I

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:20

D

e

U

I

T

V

I

N

D

I

N

G

V

a

N

.

.

.

georganiseerd reizen Een idee uitvoeren dat binnen twee eeuwen uitgroeit tot een bedrijfstak waarin tientallen miljoenen mensen hun brood verdienen en honderden miljard euro’s omgaan.

de te verzamelen. Uiteindelijk kreeg hij 570

namelijk steeds dichter bij. Cook speelt hier

passagiers aan boord en staat 5 juli 1841 te

handig op in. Als in 1851 in het Hyde Park

boek als de eerste georganiseerde reis.

in Londen de internationaal vermaarde Great Exhibition wordt gehouden, heeft Cook de­

Service

finitief zijn schaapjes op het droge. Hij be­

Aanvankelijk bezorgt het succes van deze

weert voor liefst 165.000 mensen de reis te

eerste reis Cook geen zakelijke ingevingen.

hebben georganiseerd. Vier jaar later gaat

Thomas Cook (1808­1892) zou dit onmo­

Pas nadat hij de daarop volgende zomers

zijn eerste reisgezelschap naar het Europese

gelijk bedacht kunnen hebben toen hij op

nieuwe uitstapjes voor geheelonthouders

vasteland, waarbij onder meer de Wereld­

London Road in het district Leistershire op

organiseert, vindt de doorslag plaats. De

tentoonstelling van Parijs wordt aangedaan.

de postkoets wachtte en zijn idee kreeg. De

Midland Counties Railway Company zien in

Even later volgen andere bestemmingen in

industriële revolutie bevond zich in Enge­

de georganiseerde reizen genoeg reden om

Europa en Egypte.

land op één van zijn hoogtepunten als in de

Cook een contract aan te bieden. Voor iede­

eerste decennia van 1800 de eerste stoom­

re passagier krijgt hij voortaan een percen­

Traveler Cheque

treinen worden ontwikkeld. Nadat de Mid­

tage. Nu hij aan de reizen gaat verdienen,

Cook was in veel reisbestemmingen de eer­

land Counties Railway voor personenver­

begint hij de organisatie van zijn reizen uit

ste. Maar daar bleef het niet bij. Als reis­

voer is aangelegd, ziet hij het voor zich. Nu

te breiden met service. In 1845 stelt hij een

organisator probeerde hij het zijn klanten

was het mogelijk om binnen afzienbare tijd

handboekje samen dat speciaal is bestemd

zo makkelijk mogelijk te maken. Zo intro­

een groep mensen te verplaatsen.

voor enkele honderden reizigers die met

duceerde hij in 1868 “de hotelcoupon”,

de trein van Leicester naar Liverpool gaan:

die goed was voor een overnachting en/

anti-alcoholbijeenkomst

de eerste reisbrochure. Even daarop start

of maaltijd in een hotel. In 1874 kwam hij

Want daar was het Cook vooral om te doen.

hij met het regelen van onderdak voor het

met de “circular note”, een voorloper van

Als predikant zag hij in alcohol de verper­

treingezelschap.

de Traveler Cheque. Zeven jaar nadat hij

soonlijking van het kwaad waartegen hij

in 1872 zijn eerste wereldreis organiseert,

ten strijde trok. Met de opkomst van de

wereldtentoonstelling

houdt Cook het voor gezien en nemen zijn

spoorwegen zag hij een doeltreffend mid­

Zijn gebrek aan commerciële inzichten speelt

kinderen en zakenpartners het over. Een

del om zijn boodschap van geheelonthou­

hem parten als hij zich een jaar later verga­

gedenksteen bij zijn geboortehuis in het

ding over Engeland te verspreiden. Hij zou

loppeert aan een reis van 350 personen van­

Engelse Melbourne herinnert Cook als volgt:

een treinreis tussen Leicester en Loughbo­

uit Leicester naar Schotland. Dit leidt hem

“Met hem werd het reizen makkelijker.” De

rough organiseren. Daar werd immers een

naar een faillissement. Desondanks zet hij

reiziger is hem daar dankbaar voor.

anti­alcoholbijeenkomst gehouden waarvoor

door. Het alsmaar groeiende spoorwegnet­

Cook zoveel mogelijk medestanders probeer­

werk plus de stoomboot brengen de wereld

René IJzermans V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 5

J U N I

2 0 1 1

5 27-06-2011 15:23:21

S

P

e

L

e

R

I

N

H

e

T

V

e

L

D

Rabobank investeert in innovatie Durf, vernieuwingszin en innovatie zijn za­

ning is dat het geleende

ken die belangrijk zijn en waar Rabobank

bedrag

Dommelstreek graag in investeert. Voor de

scholden als de innovatie

eigen organisatie, maar ook voor de ont­

onverhoopt mislukt. De

wikkeling van het werkgebied. Samen met

speciale

klanten, relaties, inwoners en ondernemers

missie die de aanvragen

zorgt men voor een bloeiend, energiek en

voor het Innovatiefonds

ondernemend klimaat in Geldrop, Heeze­

beoordeelt,

Leende en Nuenen. Dit doet de bank onder

vier adviseurs. Twee ad­

meer via de innovatiewedstrijd ‘Het beste

viseurs vanuit de bank en

idee van Dommelstreek’ en de unieke Inno­

twee externe adviseurs.

vatielening.

Allen met gevoel voor

wordt

kwijtge­

Innovatiecom­

bestaat

uit

en ervaring met inno­

Regionaal karakter

vaties.

een

tal voorwaarden te voldoen. Het begint met

De Innovatielening is een specifiek product

maximale looptijd van vijf jaar, waarbij

een tastbaar product dat innovatief is, maat­

van Rabobank Dommelstreek. Het gaat

na twee jaar een tussenevaluatie plaats­

schappelijk verantwoord en dat bijdraagt

hierbij om een renteloze lening die bedoeld

vindt. Men kan maximaal een bedrag van

aan

is om innovatieve projecten te financieren.

€ 75.000,­ lenen uit dit Innovatiefonds.

het werkgebied van Rabobank Dommel­

De

Innovatielening

heeft

Innovatie is nieuw, spannend en moet zich

de

economische

ontwikkeling

van

streek. Alle overige bijzonderheden zijn te

nog bewijzen. Banken kunnen dat niet al­

Criteria

vinden via www.rabobank.nl/particulieren/

tijd financieren. Rabobank Dommelstreek

Om voor deze speciale lening in aanmerking

lokalebanken/dommelstreek/cooperatief_

durft dat wel! Bijzonder aan de Innovatiele­

te komen, dient de aanvraag aan een aan­

dividend/innovatielening/

Smart, smarter en strijd De nieuwe generatie mobiele telefoons,

van een gesloten systeem, uitsluitend voor

palen wat er gebeurt. En al die giganten be­

de smart phones, werken met verschillen­

Apple dus, alle andere besturingssystemen

schikken over een eigen, al dan niet trouwe,

de besturingssystemen. De meestgebruikte

zijn gebaseerd op ‘open source’ toepassin­

gebruikersgroep c.q. achterban. Het maakt

zijn Microsoft Windows Mobile, Symbian

gen, waarbij een browser de belangrijkste

daarbij niet uit of het nu gaat om bier, voet­

(Nokia), Google Android, Blackberry OS

toegangspoort tot informatie blijft.

bal, popmuziek of mobiele telefoons. Het

en PalmOS. De iPhone van Apple, is uitge­

opvallende bij deze laatste productgroep is

rust met een aangepaste versie van Apples

De wereld van de ‘smart phones’ is zo

trouwens dat het niet puur en alleen om het

eigen besturingssysteem iOS (iPhone ope­

langzamerhand uitgegroeid tot een ware

product gaat, het is ook de belevingswereld

rating system). Deze laatste maakt gebruik

arena, waar een gigantische concurrentie­

die daarbij hoort, de lifestyle.

strijd gaande is tussen Apple en de Anderen, waarbij het vooral Google is die temidden

Veel strijd

van die anderen de koers bepaalt. De strijd

De belangen zijn groot en dat betekent

van deze smart spelers gaat voornamelijk

dat er op juridisch gebied grote gevechten

over de besturingssystemen iOS en Android

plaatsvinden. Zo is Samsung momenteel

en de producten die hiermee uitgerust zijn.

verwikkeld in een strijd met Apple. De ene

Heel lang waren ze ‘maatjes’, Apple en

partij klaagt de ander aan over toepassin­

Google, maar deze titanen, want zo mag je

gen/onderdelen die de iPad en de iPhone

ze wel noemen, vliegen elkaar tegenwoor­

betreffen. Over en weer wil men elkaars

dig regelmatig in de haren. De inzet bij deze

producten zien voordat die de markt op

‘battle’ is de gunst van de consument. Het

gaan omdat men meent dat er sprake is

is opvallend dat deze strijd zich alleen in het

van octrooi­inbreuk. De vraag is of dit soort

Westen afspeelt, in Europa en de VS. Sym­

grote jongens nog wel met octrooien moet

bian is dé speler in de andere continenten.

werken. Een beschermingsduur van 20 jaar voor een mobiele vinding, een product met

6

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 6

J U N I

Gebruikers

zo’n ongelofelijk korte productlevenscyclus,

In de markt zijn het de grote merken die be­

is dat eigenlijk wel smart?

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:22

N

O

V

U

N

I

e

U

w

S

Slimme jongens in het noorden Op vrijdagmiddag gaat bij het ene bedrijf de deur wat eerder dicht dan normaal, maar bij andere juist wat later omdat de medewerkers nog even blijven hangen voor de wekelijkse dan wel maandelijkse bedrijfsborrel. Onlangs werden beide systemen samengevoegd tijdens de NOVU regioborrel bij I.C.Y. bv, het bedrijf van NOVU lid René Nederhoed, in Lemmer. Terwijl de medewerkers van het bedrijf de deur uitgingen, ging de deur juist open voor de NOVU leden die zich hadden aangemeld voor de NOVU regioborrel ‘noord’. Leden die al wat langer lid zijn, kennen René Nederhoed van het interview met hem jaren geleden in Vindingrijk. Toen ging het over de timer-thermostaat, inmiddels is daar heel wat aan toe te voegen. De innovatieve activiteiten van I.C.Y. liggen voornamelijk op het gebied van domotica, GebouwBeheerSysteem (GBS)/telemetrie en energiebesparing. Een interessant aandachtsgebied voor een regioborrel. ming en gaskachels. De producten zijn met

systeem. Daarna is het een kwestie van ‘on­

name geschikt in situaties waar de gebruiker

der controle houden’.

van de ruimte niet degene is die de energie­ rekening betaalt. Voorbeelden daarvan zijn

Slimme thermostaat

bungalowparken, hotels, kantoren, scholen

In de zakelijke markt is het bedrijf inmiddels

en sportkantines.

goed vertegenwoordigd, maar hoe zit dat dan met de consumentenmarkt. Die markt

Detectie

vergt immers een volledig andere aanpak.

Hoe werkt die thermostaat dan? Het is een

Sinds het afgelopen ‘stookseizoen’, zoals

feit dat gasten in huisjes in vakantieparken

dat in deze branche heet, werkt I.C.Y. sa­

zich nauwelijks druk maken over hun ener­

men met Essent. Alle nieuwe Essent klanten

Energiebesparing is een onderwerp dat

gieverbruik aldaar. Als men binnenkomt

ontvangen gratis een ‘slimme thermostaat’.

René Nederhoed altijd geïnteresseerd heeft.

gaat de thermostaat op ‘lekker warm’, maar

Wat er zo slim is aan deze thermostaat?

Energieverspilling vormde een enorme bron

als men weggaat, vergeet men de knop te­

Veel energie wordt onnodig verbruikt door­

van ergernis. Over het algemeen is zoiets

rug te zetten op ‘verantwoord warm’. Zo

dat het programma van een klokthermostaat

dé basis voor een uitvinding. Zo ook in dit

kwam René Nederhoed op het idee om een

veelal niet is afgestemd op het leefgedrag

geval. Dat leidde ertoe dat hij zo’n vijftien

thermostaat te maken die de aanwezig­

van de bewoner. Daarnaast wordt bij vertrek

jaar geleden besloot om van zijn hobby zijn

heid van mensen detecteert. Als er na een

vaak vergeten de thermostaat lager te zet­

werk te maken en voor zichzelf te gaan

bepaalde tijd geen beweging meer wordt

ten. De Slimme Thermostaat volgt het leef­

beginnen. De timer­thermostaat, waarvoor

waargenomen, gaat de temperatuur auto­

patroon en zorgt ervoor dat de verwarming

hij in 1999 nog een medaille in de wacht

matisch omlaag. Dat kan geleidelijk, maar

alleen dan brandt wanneer het nodig is. Zo

sleepte op de Salon des Inventions in Ge­

dat kan ook na bijvoorbeeld twee uur. De

is er een groot verschil tussen het energie­

nève, is de basis geweest van zijn huidige

ontwikkeling van dit product is destijds in

verbruik van een stel tweeverdieners en dat

bedrijf I.C.Y. (Intelligent Contols Ymir, mak­

opdracht gedaan. De voorwaarde van de

van een bejaard echtpaar. Het handige aan

kelijker is ‘I see why’). Een bedrijf dat mo­

‘launching customer’ was wel dat de inves­

dit systeem is ook dat de thermostaat door

menteel 17 medewerkers telt. Rondom die

tering binnen drie jaar terugverdiend moest

middel van USB aan een computer gekop­

timer­thermostaten is een complete lijn van

zijn. Nou, dat is ruimschoots gelukt, dat was

peld kan worden. Met behulp van een soft­

producten ontwikkeld die wordt toege­

namelijk al binnen anderhalf jaar het geval.

ware applicatie kunnen alle instellingen heel

past in situaties waar comfort, robuustheid

Dat is tot op de dag van vandaag nog zo.

eenvoudig en overzichtelijk via een compu­

en energiebesparing hand in hand gaan.

Doordat hij met dit nieuwe product de ener­

ter aangepast worden.

Ze zijn toe te passen op CV, stadsverwar­

giekosten met 30% kon verlagen, dacht hij

ming, elektrische verwarming, vloerverwar­

dat de bungalowparken voor hem in de rij

Timer-thermostaat voor CenterParcs

Gastheer René Nederhoed

Netwerken

zouden staan. Helaas!

Naast een toelichting over en een demon­

Het probleem bleek niet

stratie van het speciale I.C.Y. netwerk ging

groot genoeg te zijn,

de groep aanwezigen na afloop van de pre­

maar dat was toen. Nu,

sentatie en de rondleiding over tot een hele

zo’n tien jaar later, hangt

andere vorm van netwerken, waarbij eigen

de timer­thermostaat in

business en eventuele toekomstige business

alle grote parken aan de

centraal stond. Het was een middag waar

muur. Alleen is de be­

velen veel energie van gekregen zullen heb­

sparing slechts één keer

ben om in hun eigen vinding te stoppen.

Een enthousiaste groep NOVU leden was

echt zichtbaar, na de

naar Lemmer gekomen

overschakeling op het

Desirée Gerritsen

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 7

J U N I

2 0 1 1

7 27-06-2011 15:23:24

093129

ni

e

u

w

s

&

ni

e

u

w

tj

e

s

Patenttrol Apple heeft ontwikkelaars van applicaties

De term trolling is afkomstig uit het crimi­

toestemming van de octrooihouder om de

voor het mobiele systeem iOS verdedigd

nele dialect en staat voor het 'patrouilleren

uitvinding zelf te maken, te verkopen of toe

nadat een zogenoemde ‘patenttrol’ ver­

in de buurt op zoek naar mensen' en is be­

te passen.

schillende ontwikkelaars een brief stuurde

doeld om angst in te boezemen.

Lodsys stuurde onlangs brieven naar ver­

omdat zij een octrooi zouden schenden met

Apple is ervan overtuigd en heeft dat ook

schillende ontwikkelaars vanwege het ge­

het uitvoeren van betalingen in apps. Een

per – publieke - brief aan het bedrijf Lodsys

bruik van betalingen binnen applicaties voor

­‘patenttrol’ is een bedrijf dat een groot pak­

laten weten, dat Apple een licentie heeft op

het updaten van deze apps. Lodsys is de

ket octrooien beheert met geen ander doel

het betreffende octrooi en dat de ontwik­

octrooihouder van het octrooi waarin deze

dan munt te slaan uit rechtszaken tegen

kelaars van applicaties voor Apple daarom

specifieke handeling staat beschreven.

bedrijven die deze octrooien zouden schen­

automatisch beschermd zijn. Voor de goede

den.

orde, met een licentie krijgt de licentie­nemer

© NU.nl/Colin van Hoek

Betalen met je mobiel Softwaregigant Google heeft onlangs haar

Door deze speciale chip in een telefoon in

Samsung Nexus S. Dit is vooralsnog namelijk

nieuwe dienst ‘Google Wallet’ onthuld. De

te bouwen, kan er dus met een mobieltje

de enige Android-telefoon die een NFC-chip

consument kan hierdoor - in deelnemende

betaald worden. Google heeft nu een appli­

bevat. In eerste instantie is de dienst Wal­

winkels - betalen met een mobiele tele­

catie voor haar besturingssysteem Android

let alleen voor de Verenigde Staten bedoeld.

foon. Het systeem maakt gebruik van de

gelanceerd waardoor dit kan. Voor Google

Google topman Eric Schmidt gelooft dat het

Near Field Communications (NFC)-techniek.

Wallet werkt het bedrijf samen met credit­

in 2012 bij een op de drie restaurants en

Een NFC-chip kan data opslaan en uitwis­

cardmaatschappij MasterCard en de Ameri­

winkels mogelijk is om af te rekenen met de

selen met een speciale lezer. Deze techniek

kaanse bank Citigroup.

mobiele telefoon.

wordt onder meer ook gebruikt in de OV-

Momenteel is er nog maar één telefoon op

chipkaart.

de markt waarop Wallet te gebruiken is: de

© NU.nl/René Hartkamp

(advertentie)

Specialist in online meten MWM2 is hèt onderzoeksbureau gespecialiseerd in online onderzoek. MWM2 ondersteunt opdrachtgevers in onderzoeksadvies & projectmanagement en biedt eigen, hoogwaardige en beproefde onderzoekstechnologie. Daarnaast biedt MWM2 toegang tot panels. Zowel zakelijke als consumenten panels. MWM2 is marktleider in Nederland op het gebied van dedicated online researchpanels en communities. Meer informatie over de diensten en producten van MWM2? Bezoek onze website www.mwm2.nl of neem contact op met Daniël Blog of Rogier Boerhave 020 – 41 22 405.

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 8

27-06-2011 15:23:24

093129-3 Arnold+Siedsma ad Link:ad 225 x 145,5 mm

14-08-2009

16:48

Pagina 1

Een goed idee verdient bescherming Een goed idee is soms meer waard dan u denkt. Of het nu gaat om een nieuw product, een nieuwe methode, een merk of een model, u wilt uw intellectuele eigendom omzetten in een exclusief commercieel succes. Arnold + Siedsma verzorgt octrooibescherming en merk- en modelregistraties. Daarnaast voeren onze advocaten civielrechtelijke procedures bij inbreuk op uw rechten wanneer dat nodig mocht zijn.

Den Haag München Antwerpen Octrooien Merken en Modellen

Advocatuur

www.arnold-siedsma.nl

3343 DEL} adv trots:2455 DEL} adv trots

10-12-2007

20:23

Pa

(advertenties)

trots

op je idee? Van uw creativiteit en investeringen wilt u nu natuurlijk zelf de vruchten gaan plukken. Dan is bescherming van uw idee met een octrooi ook een verstandige zaak. DeltaPatents adviseert ondernemingen op het gebied van Intellectuele Eigendom. Wij leveren met name diensten voor het beschermen van uitvindingen door middel van een octrooi. Onze octrooigemachtigden adviseren bedrijven, zowel groot als klein, op tal van gebieden, waaronder elektronica, telecommunicatie en software.

Kijk voor meer informatie op www.deltapatents.com Telefoon +31 (0)40 293 8800

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 9

J U N I

2 0 1 1

9 27-06-2011 15:23:24

P

O

R

T

R

e

T

N

O

V

U

-

U

I

T

V

I

N

D

e

R

Idee versus markt “Eén van de grootste kwellingen van de menselijke geest is een nieuw idee”, schreef de Engelse econoom Walter Bagehot ooit. Dat dit niet voor iedereen geldt, wordt door NOVU-leden aangetoond. Het is weliswaar geen sinecure om een idee levensvatbaar te maken, maar alleszins de moeite waard. Dat geldt zeker voor Edwin van der Heide (1962).

Tekst: René IJzermans Portretten: Anne van Gelder ‘Ik ben absoluut geen techneut’, laat hij

luk van deze vergunning die heel veel waard

bestellen en het idee was geboren.’ Parasai­

meteen bij aanvang van het interview we­

bleek te zijn. Niemand bleek dat eerder voor

ling heeft dan echter al zijn geld opgeslokt.

ten, ‘tegelijkertijd heb ik wel altijd grote be­

elkaar te hebben gekregen. Of ze niet de

Om een start te maken klopt hij bij banken

wondering gehad voor mensen die met een

juiste toon hadden aangeslagen of iets an­

aan voor een bedrag van 10.000 gulden. Hij

oorspronkelijk idee komen. Dat fascineert

ders, feit was dat ik er wel één had en mak­

wordt overal afgewezen. ‘Ze hadden moeite

me al sinds ik schoolverlater ben. Aanvanke­

kelijk compagnons kon vinden.’

om hun lach in te houden’, vertelt hij. Van

lijk was ik niet gericht op uitvindingen. Mijn

der Heide legt zich daar niet bij neer en pakt

initiatieven kwamen in het begin voort uit

Ontbijtservice

het anders aan door te vertellen hoe zijn

ideeën binnen de dienstverlening.’

Het avontuur duurt welgeteld één zomer.

plan in elkaar steekt. “Wat denk je’, haalt hij

‘Zo’n beetje de slechtste zomer van de eeuw,

terug, “ik ben 25 jaar. Als dit mis gaat ga ik

Parasailing

1988. Normaal onderneem je zoiets met een

een baan zoeken en gewoon terugbetalen.

Het verhaal van Van der Heide komt vooral

financiële buffer. Die had ik dus niet.’ Nog

Ik ga toch niet op mijn 25e een probleem

voort uit de commerciële instelling die hij

datzelfde jaar begint hij met Ontbijtservice.

van 10.000 gulden maken.” Tenslotte kreeg

van jongs af aan bezit. Na de afgeronde

‘Dat is begonnen omdat ik mijn toenmalige

hij het gewenste bedrag. Vier maanden la­

hotelschool en een paar jaar freewheelen,

vriendin en huidige vrouw een ontbijtje voor

ter was alles terugbetaald en een jaar later

denkt hij een markt te zien op watersport­

het behalen van haar diploma wilde aan­

kreeg hij een veel hogere lening om een be­

gebied. ‘Ik had wat gereisd en zag toen

bieden. Een ontbijtje op bed bleek niet te

drijfspand in te richten. ‘Vanaf dat moment

boten met parachutes erachter: parasailing.

ging alles vanzelf.’

Toen dacht ik, dat is er helemaal niet in Ne­ derland. Ik ben dat toen gaan onderzoe­

Formule

ken en ontdekte dat er inderdaad niets op

Van der Heide zegt veel aan free publicity te

dat gebied was. Nou is de zee en de bran­

hebben gehad. ‘Dat is iets wat ik tot op de

ding in Nederland anders, maar je kon toch

dag van vandaag aardig beheers. Je moet

wel wat.’ Hij vroeg een vergunning aan bij

de toon weten te raken, snappen hoe je de

Scheveningen en die kreeg hij. ‘Ik had geen

pers aanspreekt en weten wat je in je eer­

kennis van zaken en geld, maar wel het ge­

ste oneliners vertelt. Al moet je daarin wel

10 V I N D I N G R I J K 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 10

J U N I

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:33

P

O

R

T

R

e

T

N

O

V

U

-

U

I

T

V

I

N

D

e

R

echt zijn.’ De ontbijtservice heeft zich ont­

worden ondernomen. ‘Daarbij kun je aan

verklaart de mislukking vanuit een cultuur­

wikkeld tot een franchiseorganisatie. Hij be­

alle mogelijke vrijetijdsbestedingen den­

verschil met landen als België en Frankrijk

zit geen vestigingen meer, maar nog wel de

ken, van duiken of bergbeklimmen tot aan

waar

formule. ‘Ik ben niet goed in voortdurend

bloemschikken. Met deze bon ben ik naar

‘Nederlanders schamen zich niet om zelf

hetzelfde doen, wel in opstarten, in het met

de marktleider op het gebied van cadeau­

tweedehands spullen te verkopen. Sterker

veel energie beginnen van iets nieuws.’ De

bonnen gestapt, de VVV. Bovendien bezat

nog, dat vinden we slim. Bovendien heb ik

ontbijtservice is een dermate groot finan­

de VVV veel kennis op dit gebied. Het idee

de winkel door het onderwijs laten runnen.

cieel succes dat hij het zich kan veroorloven

is toen opgepakt en we zijn de bon gaan

Dat was de filosofie erachter. Ik ben sinds

om er een jaar lang met vrouw en kinderen

exploiteren. Voor de schaalgrootte waarmee

1990 parttime docent aan de Haagse Hoge­

tussenuit te gaan. Daar beslist hij om met

we dit hadden opgezet, met 300 distributie­

school. Het leek me een uitdaging om on­

ideeën voor nieuwe producten aan de slag

punten en 1500 activiteiten was het geen

derwijs en ondernemerschap te combineren.

te gaan, uitvindingen. Hij ziet het voor zich

succes.’ Was hij in het begin niet bang dat

Daar hoor je steeds meer over. Ik heb het

om een product te gaan bedenken vanuit

de VVV er met zijn idee vandoor zou gaan?

gedaan. Maar praktisch waren er te grote

een behoefte die hij ziet of een probleem

‘Ik denk wel dat ik geluk heb gehad, al kan

verschillen tussen deze twee werelden.’

dat hij signaleert. ‘Al moet je wel toetsen of

het natuurlijk altijd gebeuren dat je wordt

die behoefte ook door anderen wordt ge­

belazerd. Dat weerhoudt me niet. Ik stuur

Tegenslagen

voeld en het probleem ook door anderen zo

een idee op en weet wel een beetje aan wie.

De hoeveelheid tegenslagen roept de vraag

wordt ervaren. Dat is de kunst. Verder heb

Het contact verloopt meestal via via en vaak

op of dit hem niet weerhoudt om telkens

je een techneut nodig die het maakt.’

zijn dat voor die partij belangrijke mensen.

maar weer opnieuw aan iets nieuws te be­

Die willen ze niet zo graag voor schut zet­

ginnen. Hij geeft toe dat hij bovengemid­

ten.’

deld veel dingen heeft gedaan die mis zijn

Poezengezicht Zijn eerste idee komt voort uit een vergis­

dit

goed

bezochte

winkels

zijn.

gelopen, ‘maar ik ben nog nooit aan een

sing. ‘Ergens eind jaren negentig zag je in

Speurdersstore

project begonnen wat ik niet kon overzien.

auto’s van die grijze matjes tegen de ruiten

Daarop begint hij een nieuw avontuur

Als je het worstcase scenario niet kunt over­

verschijnen, om de zon te weren. Ik vond

waarvan hij veel verwacht. De aflopende

zien, dan moet je er niet aan beginnen. Ik

dat een saaie bedoeling. Toen zag ik een

kleine advertentiemarkt als Speurders en

doe wel mijn uiterste best en ga heel ver om

paar weken later een matje met een poezen­

Mini’s in dagbladen brengen hem op het

iets tot een succes te maken, maar als het

gezicht erop. Ik dacht, wat leuk, daar heeft

idee om een tweedehandswinkel te starten

niet werkt, ja, het is niet het einde van de

een kind dat saaie schermpje een poezenge­

voor de betere spullen. ‘Denk daarbij aan

wereld. Er zijn belangrijker dingen in het le­

zicht gegeven. Tot ik een paar dagen later

design meubels, kunst en antiek’, zegt Van

ven. Ik heb inderdaad heel veel gedaan en

opnieuw een poezengezicht zag en daarna

der Heide. Het idee was om spullen in con­

daarvan zijn er maar een paar succesvol.

allerlei stripfiguren erop ontdekte. Toen is

signatie te verkopen, een beproefd concept

Gelukkig heb ik een aantal bronnen van in­

het idee ontstaan om een zelf betekenbaar

in andere Europese landen. Samen met een

komsten waardoor ik niet helemaal afhan­

schermpje te maken. Dan kunnen kinderen

compagnon die veel expertise op dit gebied

kelijk ben van al die zakelijke avonturen.

iets kwijt en het ook aan de buitenwereld

heeft stappen ze naar de Telegraaf met het

Bovendien ben ik ervan overtuigd dat er

laten zien.’ Hij laat een stift maken met af­

voorstel om naast Speurders.nl een fysieke

ook wel een keer iets goeds staat te gebeu­

wasbare inkt, legt het met een octrooiaan­

winkel te openen: Speurdersstore. Na een

ren. De veelheid van initiatieven die ik heb

vraag vast en zoekt een distributeur. ‘Er

kleine drie jaar houdt hij het voor gezien. Hij

genomen maakt wel dat ik op veel terreinen

zijn er misschien een paar honderdduizend

heb geleerd. Dat moet zich zeker een keer

van verkocht. Toen ben ik ermee gestopt.

gaan uitbetalen.’

Het bracht niet datgene wat we ervan ver­ wachtten. ‘Ik denk dat dat komt omdat heel

Vlaggenstok

veel mensen toch huiverig zijn voor stiften

Eén van zijn successen komt alsnog voort uit

op de achterbank. Dan kan er wel duidelijk

de Speurdersstore. ‘We hadden een enorm

opstaan dat het afwasbare inkt is, maar dat

pand in het centrum van Den Haag met

mocht allemaal niet baten. Dat was mijn

zestig meter gevel. Omdat er veel verkeer

eerste uitvinding.’

was zocht ik naar een mogelijkheid om via deze gevel te communiceren. Een blikvanger

VVV

dwars op de gevel, waarbij ik makkelijk mijn

In de veelheid van bedrijven die nieuw in

boodschap kan tonen, verwisselen en laten

hun soort waren vergeet Van der Heide

zien wat vergunningvrij was. Toen ik naar de

de VVV­actiefbon die hij heeft bedacht en

gevel keek zag ik de vlaggenstokhouder zit­

waaraan hij een paar jaar vrij intensief heeft

ten en kwam de oplossing: WindoFlag. Een

gewerkt. Hij krijgt het idee om een bon te

transparante plastic hoes waar een poster in

introduceren waarmee een activiteit kon

kan die waterdicht en windvast op een vlag­

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 11

J U N I

2 0 1 1

11 27-06-2011 15:23:34

P

O

R

T

R

e

T

N

O

V

U

-

U

I

T

V

I

N

D

e

R

De veelheid van initiatieven die ik heb genomen, maakt dat ik op veel terreinen heb geleerd. Dat moet zich zeker een keer gaan uitbetalen.

der Heide over een andere behoefte uit de markt. ‘Er bestaat een industriële manier van abseilen die vanuit het bergbeklimmen genstok kan worden bevestigd. Deze manier

Wij zijn omgekeerd begonnen en dachten

is doorontwikkeld. Dit is een snel groeiende,

van adverteren werkte meteen goed. Je zag

markt te zien in de vrijetijdsindustrie.’

veilige en goedkope manier van werken

mensen ernaar kijken.’ Om zo snel mogelijk

op hoogte. Via deze wereld werden we op

bij een goede marktpartij aan te haken laat

Snowboardbindingen

het idee gebracht om met dezelfde mo­

hij er een aantal van maken en komt tot een

De techniek van kleefklimmen leent zich hier

biele techniek ankerpunten te ontwikkelen

licentieovereenkomst met een bedrijf dat

echter niet voor. De bindingen voor hand en

waar een plateau op gemaakt kan worden.

kennis van deze markt heeft en naadloos

voet zijn met hun zeven en zeventien kilo

Want met het werken met touwen is het

aansluit bij een beperkt aantal producten

te zwaar en niet snel genoeg om gebruiks­

heel moeilijk om de touwen aan het staal

voor reclame­uitingen. ‘Het was nooit mijn

vriendelijk te zijn. Want het idee was om

vast te maken. Veilige ankerpunten zouden

ambitie om vlaggenkoning van Nederland te

met de handen en voeten in snowboard­

dit werk efficiënter en sneller maken.’ De

worden. Dit is zo veel makkelijker dan zelf

bindingen met magneten tegen een stalen

ontwikkeling van de mobiele ankerpunten is

de markt op te moeten.’ Inmiddels wordt

wand te kunnen klimmen. ‘De techniek be­

deels gedaan door TNO en Techmaster. De

WindoFlag internationaal verkocht.

staat uit een systeem van Electro Permanent

octrooiaanvraag loopt.

magneten die constant kracht uitoefenen.

magneten

Het veiligheidssysteem zorgt ervoor dat de

multinationals

Sinds een aantal jaar bevindt Van der Heide

klimmer maximaal één magneet tegelijk kan

De prototypes van het ankersyteem wor­

zich in een uitvinderstraject dat qua techniek

uitschakelen om zich te verplaatsen. Door

den gemaakt. ‘Dat loopt wel’, zegt Van der

en ontwikkeling veelomvattend is. Hij ver­

spierkracht kun je de magneet onmoge­

Heide. ‘We zijn nu hard bezig om de pro­

telt hoe hij tijdens het jaarlijkse feestje van

lijk lostrekken.’ Op Holland Innovation in

ducten in licentie onder te brengen en heb­

het Innovatieplatform in contact komt met

2007 werd op een stalen klimwand het eer­

ben contacten met een aantal partijen waar­

een wetenschapper die veel van de werking

ste prototype gepresenteerd. ‘Er was heel

van we hopen dat ze het willen opnemen

van magneten wist. ‘Ik heb ook iets met

veel bekijks van pers en publiek en toen

in hun productrange. Daar zitten we dicht

magneten, met het magische ervan en zo

werd duidelijk dat we de toepassing moes­

tegenaan.’ Hij ziet ook in dat het ingeslagen

raakten we in gesprek over allerlei toepas­

ten gaan zoeken binnen de industrie. Denk

traject een hele lange adem van hem vraagt.

singen.’ Het gesprek is dermate interessant

daarbij aan de offshore­industrie, scheeps­

‘Omdat het gaat om een veiligheidsproduct.

dat ze later afspreken om tot een aantal zin­

wanden, stalen bruggen, silo’s. Dat soort

Mensen zijn huiverig. Plus je hebt te maken

nige toepassingen met magneten te komen.

objecten van staal. Om daaraan te werken

met grote organisaties zoals Shell en Esso.

‘We hebben toen abstract een aantal heel

worden kranen ingezet en steigers opgezet.

Die stellen ontzettend strenge voorwaar­

leuke concepten bedacht en vastgelegd en

Maar voor kleine klusjes is deze techniek

den aan bedrijven die voor hen werken. En

degene die ons het meeste aansprak heb­

vele goedkoper, sneller en duurzamer.’

ook die aannemers zijn multinationals. Dat

ben we eruit gehaald en de taken onderling

zijn allemaal bedrijven die niet over één dag

verdeeld. Bas Gravendeel is de expert en ik

abseilen

ijs gaan en het liefst werken met beproefde

doe de zakelijke kant.’ Hij laat weten hoe ze

Om het klimmen te vereenvoudigen wordt

concepten. En dat is dit dus nog niet. Het is

eigenlijk voor de lol begonnen met klimmen

nu een laatste slag gemaakt: motorele­

één van de lastigste markten die ik me voor

met magneten. ‘We maken het en zien wel.

mentjes. ‘Dan hoef je het gewicht niet meer

kan stellen, ook omdat ik er geen netwerk

Je moet wel altijd de drie O’s onderzoeken:

zelf op te tillen.’ Tijdens het uitdragen van

in had. Het is echt verdomd moeilijk, maar

de markt, de techniek en de bescherming.

deze geoctrooieerde techniek hoorde Van

het gaat lukken hoor!’

12 V I N D I N G R I J K 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 12

J U N I

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:41

N

I

e

U

w

S

U

I

T

H

e

T

V

e

L

D

Sta open voor ‘open source’ Het fenomeen ‘3D printen’ neemt een enorme vlucht op dit moment. Sinds het concept is uitgelegd in diverse media (Klokhuis, Labyrint, De Wereld Draait Door) begrijpt het hele land ineens wat het is.

Een fascinerend concept dat mij, als tech­ neut die graag een beetje filosofeert, diep raakte! De mogelijkheid om thuis je eigen producten te kunnen maken, een afstam­ meling van de machine maken, misschien

De laatste masterclass Ultimaker leverde 7

zelfs verbeteren, met als achterliggend idee

nieuwe Ultimakers op

het decentraal produceren, democratiseren van productie, de economische keten kort­

chine van ons wilden kopen, is een apart

Tweeënhalf jaar geleden liep ik tegen het

sluiten, de “Long Tail” van producten, ik

bedrijf opgezet. Nooit gedacht dat we met

RepRap project aan van Adrian Bowyer: een

noem maar een paar kreten... Het idee van

zijn drieën dit zouden gaan doen!

zelfbouw 3D printer, waarvan alle gegevens

3D printen brengt zoveel mogelijkheden en

op het internet waren gepubliceerd. Na vele

vragen met zich mee! Wat gaat het bijvoor­

De eerste klanten

avonduren knutselen met een aantal lief­

beeld doen met octrooirecht als je thuis din­

De eerste 100 machines zijn inmiddels ver­

hebbers is er inmiddels een bedrijf ontstaan

gen voor eigen gebruik na mag maken met

kocht en afgezien van een paar kinderziek­

dat 3D printers verkoopt als bouwpakket:

een druk op de knop?

tes gaat het erg goed met de machines.

Ultimaking Ltd. Een compleet uit de hand

Sommige hebben een plek gevonden op

gelopen knutselproject omdat iemand be­

Samenwerken

het bureau van een ingenieur bij een engi­

sloten had juist ‘open’ te zijn in de dingen

In de avonduren ben ik bij ProtoSpace, sa­

neering company. In plaats van wachten op

die hij deed: open source.

men met collega Joris en nog een aantal

een print van een bedijf maken ze nu zelf

anderen deze fascinerende machine gaan

het printje, waardoor de ontwikkeling veel

Toegankelijk

bouwen. Resultaat hiervan was dat we een

sneller gaat. Een ander gebruikt hem om

Adrian Bowyer, een professor aan de Uni­

masterclass zijn gaan geven in het bouwen

prototypes te printen voor het ontwerpbu­

versity of Bath, Engeland, had het idee om

van deze machine. Vanaf het begin wa­

reau waar hij werkt en maakt er prachtige

3D printen zo toegankelijk mogelijk te ma­

ren ook Martijn Elserman en Erik de Bruijn

zichtexemplaren mee. Een grote chemicals

ken voor iedereen. Gebaseerd op en gefas­

hierbij betrokken. Wat tijdens de workshop

fabriek wil er een op de research afdeling

cineerd door het symbiose concept in de

al opviel was dat het originele ontwerp

hebben om materialen mee te testen om te

natuur (bijtjes en bloemetjes) heeft hij dit

nog niet goed genoeg functioneerde. Maar

zien of ze geschikt zijn voor 3D printen. Nog

concept toegepast op mens en machine. Als

doordat er wereldwijd 100 man (inmiddels

een ander wil de machine bouwen en daar­

de mens lief is voor de machine maakt de

meer dan 10000) bezig was er ook een te

na aanpassen aan de producten die ze er

machine een mooi product, sommige pro­

bouwen, waarbij men tegen dezelfde pro­

zelf mee willen printen. En dit is iets nieuws:

ducten zijn onderdelen voor een nieuwe

blemen opliep, zijn we al onze ideeën en

wij maken geen product waar garantie op

machine, zodat de machine kans maakt om

oplossingen gaan delen. Deze manier van

zit, nee, we moedigen onze afnemers zelfs

zichzelf te reproduceren. Hij noemde het de

samenwerken is al bekend uit de software

aan er mee te experimenteren en de kennis

RepRap: Replicating Rapid Prototyper.

wereld, maar wij zijn het gaan doen in de

die ze opdoen te delen! Juist doordat we alle

hardware wereld. De ontwikkeling van de

bouwtekeningen op internet hebben gezet,

De Ultimaker maakt

machine heeft hierdoor een enorme vlucht

samen met de elektronica, de software en

steeds mooiere en

genomen. Het leuke is dat er een hoop

de firmware, kan iedereen er naar hartenlust

grotere voorwerpen

spin­off van deze machine is ontstaan: De

mee experimenteren! Dit brengt veel men­

Makerbot, De Shapercube, De RapMan en

sen juist naar ons product.

nu dus ook de Ultimaker. Op dit moment krijgen we ook heel veel Het printen van de onderdelen van een

vraag vanuit onderwijsland, waardoor we

nieuwe machine kostte zoveel tijd dat ie­

bezig zijn hiervoor een paar projecten op te

mand van de masterclass zelf een nieuw

zetten. Laat kinderen de mogelijkheden zien

ontwerp is gaan maken, uit hout gesneden

en kijk vervolgens waar hun fantasie hen

Het nieuwste ont-

met de lasersnijder. Met alle kennis die we

brengt!

werp Ultimaker,

hadden opgedaan en met iedereen die ons

de XL

heeft willen helpen, is een nieuw ontwerp

Nu moeten we maar eens onderzoeken hoe

ontstaan dat we nu als zelfbouwpakket zijn

open source de wereld is van een bedrijf

gaan verkopen. Niet omdat we daarop uit

runnen!

waren, maar omdat we gepubliceerd heb­ ben wat we aan het doen zijn. Door de vele

Siert Wijnia

positieve reacties van mensen die een ma­

Labmanager ProtoSpace

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 13

J U N I

2 0 1 1

13 27-06-2011 15:23:44

U

w

R

e

C

H

T

I

N

D

e

P

R

a

K

T

I

J

K

© A.Bulsink

Het Gemeenschapsmerk en de oppositieprocedure Ik schrijf al zeer lang columns in Vindingrijk. Voor zover ik kan nagaan, heb ik u nooit verteld over het Gemeenschapsmerk of op zijn Engels het Community Trademark (de “CTM”). Gezien het zeer grote succes van de CTM vond ik het een goed idee haar nu in de schijnwerpers te zetten en eens beter te kijken naar de zogenaamde oppositieprocedure.

een stapje terug

er het probleem van de nationale merken en

deze procedures vindt plaats in de Engelse

Om het grote succes van de CTM en de

andere rechten.

taal en is schriftelijk. Na het uitwisselen

oppositieprocedure te begrijpen eerst een

van de stukken volgt dan het oordeel van

stapje terug. Voor 1996 – het geboortejaar

Doordat in feite bescherming wordt aange­

het OHIM. Van het oordeel kan vervolgens

van de CTM – bestonden er slechts natio­

vraagd voor 27 jurisdicties kunnen bedrijven

weer beroep worden ingesteld bij het OHIM

nale merken binnen de Europese Unie. Een

in die 27 jurisdicties bezwaar aantekenen te­

en vervolgens het Europese Hof van Justitie.

– belangrijke – uitzondering daarop vormde

gen de verlening van een CTM en ook later

Zolang de oppositie niet in het voordeel van

het Beneluxmerk. Het Beneluxmerk gaf de

de nietigheid van het merk inroepen. Dat

de aanvrager is beslist, is het merk niet ver­

houder, die zijn merk in het Beneluxmer­

zijn uiteraard de bedrijven die van mening

leend. U begrijpt dat de oppositieprocedure

kenregister had geschreven, bescherming in

zijn dat zij oudere rechten hebben in het

vaak ook een tactisch wapen is.

Nederland, België en Luxemburg. Een hou­

betreffende territorium dan de partij die de

der van een Frans merk echter had slechts

CTM heeft aangevraagd of daar houder van

Altijd dus weer een diepe zucht als de drie

bescherming in Frankrijk, de houder van

is. Zo’n ouder recht kan een CTM zijn maar

maanden termijn om is en het merk wordt

een Duits merk slechts in Duitsland en ga

ook een nationaal merk of zelfs een han­

ingeschreven.

zo maar door. Dit maakte dat een bedrijf

delsnaam o.i.d. Het is dus mogelijk dat een

dat zaken deed in een aantal landen van de

bedrijf dat in Finland zaken doet en over een

Europese Unie in al die landen afzonderlijk

Fins merk beschikt kan voorkomen dat een

een merk moest aanvragen. Hij werd dan

veel groter bedrijf dat zaken doet in Spanje,

geconfronteerd met afzonderlijke fees, op­

Frankrijk, Italië, Griekenland en Oostenrijk

positieprocedures en afwijkende plaatselijke

zijn CTM krijgt. Als deze casuspositie zich

gebruiken. Zeer vervelend en vaak erg kost­

voordoet dan wordt er aan de grotere partij

baar. Er waren wel manieren om het leed

geen CTM verleend. Hij valt dan weer terug

iets te verzachten maar ideaal was het niet.

op de nationale bescherming.

Ingewikkeld

Tactisch wapen

Door de introductie van de CTM is dit niet

Een groot deel van dit soort bezwaren

meer nodig. U volgt een aanvraagprocedure

wordt afgehandeld in de oppositieproce­

en hebt dan – als de CTM wordt verleend –

dure die zich afspeelt bij het Europees Mer­

vervolgens bescherming in de 27 lidstaten

kenbureau (het “OHIM”) in Alicante. Het

van de Europese Unie. Voor een kleine EUR

instellen van een oppositieprocedure heeft

2000 hebt u vaak al zo’n Gemeenschaps­

veel voordelen vandaar het grote aantal op­

merk. Dat tarief is inclusief de bijstand van

positieprocedures. Nadat het OHIM heeft

een gemachtigde. Het Gemeenschapsmerk

aangegeven dat zij in principe bereid is om

is een zeer groot succes geworden. Veel

de CTM te verlenen, kan er gedurende een

ondernemingen in Nederland die buiten de

termijn van drie maanden oppositie worden

Deze column wordt verzorgd door

Benelux zaken doen, zijn in het bezit van

ingesteld door entiteiten die menen dat zij

Mr M. Annette Mak. Zij is advocate bij

een CTM. Niettegenstaande het feit dat de

oudere rechten hebben dan de aanvrager.

Schenkeveld Advocaten N.V. en verant-

CTM een grote stap voorwaarts is, blijft het

In ons voorbeeld, de Fin dus. Het instellen

woordelijk voor Signfield, het merken- en

systeem – en dat kan eigenlijk ook niet an­

van de oppositie begint door het indienen

modellenbureau van dit kantoor. Zij

ders – ingewikkeld. Naast de gewone pro­

van bepaalde formulieren, daarna volgt een

is gespecialiseerd in het recht van de

blemen, zoals de vraag of het betreffende

substantiëring waarna de aanvrager zijn ant­

Intellectuele Eigendom.

teken wel kan worden gemonopoliseerd, is

woord kan indienen. Het grootste deel van

14 V I N D I N G R I J K 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 14

J U N I

Annete Mak

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:47

m

a

N

a

G

e

m

e

N

T

T

I

P

S

door Bert Wolters

Invloed is goed Wat vindt u van invloed? Heeft u zelf veel invloed op de beslissingen van anderen, of worden uw beslissingen door een ander bepaald? Er zijn verschillende stijlen om invloed uit te oefenen. Waarschijnlijk gebruikt u ze al, maar als u ze weet te onderscheiden en op de juiste manier in te zetten, kan dat uw invloed sterk doen groeien. Bij elke stijl geeft een voorbeeldzin duidelijkheid wat wordt bedoeld.

ning, ondersteun de ander of moedig hem aan en reageer op wat de ander denkt of voelt. ‘Wat vind jij van dat voorstel?’ – Luisteren: vat samen wat de ander heeft gezegd of kijk of je begrijpt wat hij voelt: ‘Begrijp ik goed dat je die informatie eerst

Duwen en trekken

gie (u duwt de ander uw richting op), over­

Bij invloedvaardigheden kunt u uw energie op

bruggen, inspireren en wegbewegen, vallen

twee verschillende manieren inzetten: u kunt

onder trekenergie (u neemt de ander mee in

Inspireren

duwen of trekken. Duwen houdt in dat u zelf

uw richting).

Met inspireren probeert u de ander te laten

positie inneemt en de ander naar uw doel toe

goed bij elkaar wilt zoeken?’

meegaan in uw voorstel of idee. Deze stijl

‘duwt’. Deze stijl vergt wat meer kracht en

Overreden

geeft zin en inhoud aan werkzaamheden die

kan daarmee, bij slecht gebruik, eerder leiden

Hierbij komt u met voorstellen of ideeën:

moeten worden gedaan. Het brengt mensen

tot terugduwen van de ander. U kunt ook

– Voorstellen doen: ‘Zullen we om 5 uur

samen voor een gezamenlijk doel. U kunt

trekken: hiermee laat u de ander meer in zijn

stoppen?’

dit doen door:

waarde en probeert u hem te verleiden mee

– Argumenten aanvoeren: ‘Als we nu nog

– Koppelen: verbinden van gezamenlijke

te helpen om uw doel te bereiken. Dit is min­

even hard doorwerken, kunnen we van­

doelen, interesses of waarden ‘Ik merk

der confronterend en de ander krijgt meer het

middag vroeg naar huis.’

dat we allebei de kwaliteit van ons werk

idee dat hij het zelf wil. Welke stijl u hanteert

erg belangrijk vinden.’

hangt af van de situatie, uw gesprekspart­

Stellen

ner en het doel dat u wilt bereiken. Iemand

Hierbij geeft u precies aan wat u van de an­

interessante

proberen te interesseren in het investeren in

der verwacht, u geeft een oordeel over de

singen, maar ook het delen van hoop en

uw product vergt een andere werkwijze dan

ander en vertelt wat het gevolg zal zijn. De

verwachtingen ‘Yes, we can!’

iemand aansporen een project snel af te ron­

stijl bevat dus:

den. Vaak gebruikt u beide stijlen afwisselend.

– Normen stellen: dit verwoordt eisen, nor­

Als u alleen duwt, kunt u worden gezien als

men, verwachtingen en feedback: ‘Ik wil

Tenslotte is er nog de stijl van wegbewegen:

autoritair, maar als u alleen trekt, kunt u als

dit vanmiddag om 5 uur hebben’. ‘Ik heb

– Afstand nemen is hierbij een constructieve

onzeker overkomen, waarbij onduidelijk blijft

hierbij je hulp nodig.’

wat u nu eigenlijk wilt.

– Oordelen: ‘Ik vind dat je je administratie keurig op orde hebt.’

Invloedstijlen

– Uitruilen: voor wat hoort wat: ‘Als je nu

Er worden vaak 5 invloedstijlen onderschei­

even doorwerkt, gaan we straks een ijsje

den:

kopen.’

– Overreden

– Bezielend voorspellen: het schetsen van mogelijkheden

en

oplos­

Wegbewegen

manier. Op dit moment laat u de situatie even rusten, om er op een later moment op terug te komen ‘Als we eerst nog meer informatie over dit onderwerp verzamelen, komen we er volgende week op terug.’ – Ontwijken is echter niet constructief. U gaat iets uit de weg zonder het op te los­

– Stellen

Overbruggen

sen. De situatie verandert niet op dit punt

– Overbruggen

Hiermee geeft u aan dat u geïnteresseerd

en de ander kan dit negatief waarderen.

– Inspireren

bent in de ander en u probeert zich in zijn

‘Jij zegt ook nooit wat je ervan vindt!’

– Wegbewegen

situatie in te leven. Dit kunt u doen door:

Ontwijken gebeurt vaak onbewust, er ligt

Overreden en stellen horen bij de duwener­

– Betrekken: vraag om informatie of een me­

geen keuze aan ten grondslag.

Duwen

Trekken

Overreden: – Voorstellen doen – Argumenten aanvoeren Stellen: – Normen stellen – Oordelen – Uitruilen

Overbruggen: – Betrekken – Luisteren Inspireren: – Koppelen – Bezielend voorspellen

Invloedrijk U ziet dat er verschillende manieren zijn om invloed uit te oefenen. De ene stijl past waarschijnlijk beter bij u dan de andere. Voor alle stijlen geldt echter dat ze vaar­ dig moeten worden toegepast en in de juiste situatie, anders keren ze zich tegen u. Welke gebruikt u nu en wat is het effect?

Weggewegen: – Afstand nemen – Ontwijken

Misschien leidt een andere stijl tot meer invloed? Probeer het eens, want invloed is mooi … als je het zelf hebt.

Figuur 1: Invloedstijlen

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 15

J U N I

2 0 1 1

15 27-06-2011 15:23:49

D

e

P

R

a

K

T

I

J

K

Kennis verzilveren iDexpress, de joint venture van ABN-AMRO Dialogues Incubator, dutch en NOVU, organiseerde op 22 juni jl. het eerste symposium uit een reeks met het thema ‘de praktijk van het valoriseren van kennis’. Daarbij gaven sprekers afkomstig uit het bedrijfsleven, van kennisinstellingen en van de overheid toelichting aan de hand van eigen succesverhalen en minder succesvolle voorbeelden uit de praktijk. Een, bij voorbaat, interessante reeks voor iedereen die zich bezig houdt met het ontdekken, vastleggen en commercialiseren van intellectuele eigendom of zich hierin interesseert. In zijn openingswoord merkte Popke Rein Munniksma (iDexpress) op dat de thematiek van de dag bijzonder actueel is. De start van de zomer, 21 juni, was namelijk tevens de ‘Dag van de valorisatie’. Enkele dagen eerder maakte minister Maxime Verhagen, via de zogenaamde bedrijfslevenbrief, bekend dat er volgend jaar een fonds komt van 500 mil­ joen euro waaruit het midden­ en kleinbedrijf geld kan lenen voor het starten van innova­ tieve projecten. Wat dit in detail betekent

Ouke Arts

Derk van Wingerden

Dap Hartmann

voor de innovatief actieve NOVU leden zal in een volgende uitgave van Vindingrijk na­

ondernemerschap. Veel octrooien blijven

drijf dat organisaties adviseert bij het bepa­

der aan bod komen. Duidelijk is wel, dat er

onbenut op de plank liggen en dat moet

len van een winnende strategische route in

beweging zit in de innovatieve agenda van

veranderen. Die kennis gaat men meer en

een veranderende wereld. Voor nieuwe pro­

de overheid. Tijdens het symposium bij ABN­

meer valoriseren.

ducten geldt: hoe kom ik tot een werkend

AMRO Dialogues House, een zeer inspireren­

business model en wat is het uiteindelijke

de omgeving voor de aanwezigen, ging het

Het belang van valorisatie

doel ervan. Veelal gebruikt men bij de start

vooral over de ‘triple helix’, het bevorderen

Als vertegenwoordiger van de overheid

van een dergelijk traject het ‘canvas model’.

van samenwerking tussen kennisinstellingen,

kwam Derk van Wingerden, projectleider

Aan de hand van de door Dap Hartmann

overheid en bedrijfsleven.

creatieve industrie en innovatie, van de Pro­

genoemde producten zoals Ampelmann en

vincie Utrecht aan het woord. Via een aan­

Holland Container innovations werd het ge­

Van technologie naar business

tal voorbeelden uit de – Utrechtse – praktijk

bruik van het canvas model toegelicht. Het

Dat was de kern van de lezing van Dap

onderstreepte hij het belang van valorisatie

gebruikte model kan ook gezien worden als

Hartmann, universitair docent aan de TU

voor de BV Nederland. De overheid verlegt

‘prototyping met je businessmodel’, je test

Delft op het vakgebied innovatiemanage­

de inzet van publieke middelen steeds meer

immers je model. Het grotendeels technisch

ment en ondernemerschap. Hoe weet men

van subsidiëren naar tactisch investeren en

geöriënteerde publiek kreeg als ­ gratis ­ ad­

bij een instituut als de TU Delft nieuwe

dan niet gericht op één organisatie, maar

vies mee, dat men ook de commerciële kan­

technologie, ontstaan vanuit eigen onder­

op een voorziening, een bijdrage voor een

sen goed in kaart dient te brengen bij het

zoek, om te buigen naar geldgenererende

groter geheel. ProtoSpace, Dutch Game

opzetten van een dergelijk model.

business. Aan de hand van een aantal

Garden en Designercafé werden daarbij als

voorbeelden uit de praktijk werd duidelijk

voorbeeld genoemd. Alle drie zijn gevestigd

wat doet iDexpress?

gemaakt hoe men te werk gaat. Een mooi

in Utrecht, maar dat wil nog niet zeggen dat

iDexpress brengt vindingen van uitvinders,

voorbeeld daarbij vormde Ampelmann, een

deze voorzieningen slechts voor Utrechtse

productontwikkelaars en onderzoekers naar

zesbenig hydraulisch platform met bewe­

gebruikers bestemd zijn. Ook iDexpress is

de markt door deze partijen actief in contact

gingscompensatie dat de toegang tot off­

een voorbeeld van een mede door de over­

te brengen met investeerders en bedrijven.

shore­faciliteiten aanzienlijk vergemakkelijkt

heid gecreëerde infrastructuur die ten goede

Maar ook omgekeerd kan iDexpress een

en versnelt. De basis van deze vinding is de

komt aan een brede gebruikersgroep. De

R&D of innovatievraagstuk binnen het eigen

jaren geleden in Delft ontwikkelde techno­

overheid stimuleert ondernemerschap zodat

uitvindersnetwerk voorleggen ten behoeve

logie voor flightsimulators. Door deze tech­

nieuwe wegen worden ingeslagen. Belang­

van organisaties die geen oplossing hebben

nologie, die door middel van octrooien be­

rijk daarbij is wel dat er uiteindelijk geld aan

voor hun business uitdagingen. Hiermee is

schermd is, te modificeren, is een volledig

verdiend wordt.

iDexpress de open R&D afdeling van ver­

nieuwe toepassing gecreëerd. De focus van

schillende bedrijven.

de TU is dat er een optimale wisselwerking

werkend business model

plaatsvindt tussen onderzoek, onderwijs en

Ouke Arts is werkzaam bij Thaesis, een be­

16 V I N D I N G R I J K 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 16

J U N I

Desirée Gerritsen

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:52

m

e

R

K

e

N

&

m

O

D

e

L

L

e

N

what’s in a name……. Je hebt een prachtig, nieuw product bedacht, ontworpen en ontwikkeld. Maar dan? Je wilt jouw product natuurlijk graag op de markt brengen. Het eerste wat je dan doet, is het bedenken van een pakkende naam. Je zoekt een naam die bij je product past. Maar mag je hierbij bijvoorbeeld plaatsnamen gebruiken?

wat mag wel, wat mag niet? Plaatsnamen die (nagenoeg) niet bekend zijn mag je gebruiken. Of namen die niet bekend zijn als productieplaats van pro­ ducten waarvoor het merk bestemd is. Suyderseebrood voor broodproducten was

waar kom jij vandaan?

het product uit een bepaalde stad, streek of

bijvoorbeeld geen probleem. Immers er is

Bij het bedenken van namen wordt regel­

land. In de dagelijkse praktijk worden ook

geen relatie tussen merk en productieplaats.

matig gebruik gemaakt van geografische

nog wel eens zogenaamde “oorsprongs­

Beemsterkaas daarentegen werd niet ge­

plaatsen (geografische herkomstaanduidin­

benamingen” gebruikt. Dit soort bena­

accepteerd door het Benelux Bureau voor

gen). Vaak klinkt het leuk en informeert de

mingen waarborgen dat de goederen zijn

de Intellectuele Eigendom (BBIE). De naam

naam de consument over de herkomst van

gefabriceerd volgens bepaalde, veelal door

Springbok Travel werd door het BBIE gewei­

de overheid, vastgestelde en gecontro­

gerd omdat Springbok een plaats in Zuid­

leerde kwaliteitsnormen. Denk hierbij aan

Afrika is waarnaar men kan reizen. Wij vin­

de Noord­Hollandse Edammer of de naam

den het letterlijk wat ver gezocht. Zeker als

Champagne.

je weet dat namen als Noordpool en Ocean wel als deugdelijke merken worden gezien.

maar zijn geografische namen wel als merk te beschermen?

Wees dus voorzichtig als het gaat om het

Het antwoord houdt vele juristen en zelfs

gebruik van plaats­ en/of oorsprongsnamen.

het Europese Hof van Justitie nog dagelijks

Het zou zonde zijn van alle inspanningen en

bezig. In bepaalde gevallen is het mogelijk

kosten als je een heel nieuw merk moet ont­

merkbescherming te verkrijgen. Een aantal

wikkelen. Laat je dan ook goed informeren

beperkingen speelt hierbij echter een rol.

over wat wel en wat niet kan bij het gebruik

Geografische namen die als soortnamen

van geografische namen.

worden beschouwd kunnen in principe geen merk zijn zoals bijvoorbeeld Goudse stroop­

Theo Visser

wafels en Deventer koek.

Novagraaf Nederland BV

De scherpe kantjes van lingerie Naar aanleiding van de door lingerieontwerpster Marlies Dekkers aangespannen rechtszaak tegen lingerieketen Sapph oordeelde de rechter in Utrecht onlangs dat Sapph inbreuk maakt op de auteursrechten van Marlies Dekkers door BH’s te produceren met bandjes boven de cups. Diverse ontwerpen van Dekkers zijn zo oorspronkelijk dat ze worden beschermd door het auteursrecht, aldus de rechtbank.

Een echte Marlies Dekkers

Als gevolg hiervan moet Sapph met onmid­

de rechtbank beoordeelde, vertoonden vier

enkele keren uitgesteld. Blijkbaar was het

dellijke ingang stoppen met het maken van

BH’s en één slip wel heel erg veel overeen­

beoordelen van bandjes en kantjes geen ge­

de betreffende lingerie en een schadever­

komsten met de producten van Dekkers.

makkelijke zaak. Marlies Dekkers laat weten

goeding betalen aan Marlies Dekkers. De

Sapph moet nu inzicht geven in de door

met een gevoel van vreugde de uitspraak te

hoogte van de vergoeding is op dit moment

haar behaalde winst met deze vijf produc­

hebben vernomen. “Het is fijn te weten dat

nog niet bekend. Indien het bedrijf zich niet

ten.

je als kunstenaar beschermd wordt door au­

aan de uitspraak van de rechtbank houdt,

teursrecht.” Zij wijst erop dat haar ontwer­

moet het een dwangsom betalen van maxi­

Deze rechtszaak loopt al enkele jaren. Drie

pen de schoonheid van de vrouw benadruk­

maal 5 miljoen euro.

jaar geleden sommeerde Marlies Dekkers

ken, terwijl concurrent Sapph de vrouw als

haar concurrent om tienduizenden BH’s

lustobject neerzet. “De schoonheid van de

De inbreuk door Sapph heeft vooral betrek­

en slips uit de winkel te halen. Aangezien

vrouw heeft gewonnen.”

king op de BH’s met bandjes boven de cups.

Sapph hier niet op inging, werd de gang

Van de tien BH’s en drie slips van Sapph die

naar de rechter ingezet. De uitspraak werd

Bron: ANP/NUzakelijk, mei 2011

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 17

J U N I

2 0 1 1

17 27-06-2011 15:23:53

N

O

V

U

N

I

nieuwe L E D

N O V U

e

U

E N

w

S

Focus op onderzoek

Aanmeldingen in de periode

Bij sommige mensen krijg je het gevoel

1 april – 1 juni 2011.

dat ze een soort ideeënautomaat zijn,

De naam die tussen haakjes staat, is de

druk op de knop en er rolt een idee uit.

contactpersoon bij de bedrijfsnaam die

Maar zoals ieder NOVU lid inmiddels wel

erboven vermeld staat. Een lidmaatschap

weet, is een idee nog niks. Er moeten nog

is immers altijd persoonsgebonden.

handen en voeten gecreëerd worden, oftewel, maak van je idee een vinding,

C.I. Becker, Sint Pancras

maak hem tastbaar. Begin met octrooi­ onderzoek. Maak daarvoor een afspraak

Clean Fuels b.v., Enschede (R.V. Siemons)

op een donderdag op het NOVU kantoor en laat je begeleiden door Fransje Wein­

Dröes Ontwerp, Amsterdam (A.K. Dröes)

berg van NL Octrooicentrum. Eventueel gevolgd door een bezoek aan ProtoSpace als je wel wat advies kunt gebruiken bij

R.C. Goet, De Cocksdorp H.B. Kerkhof, Amsterdam

het uitvoeren van het technisch onderzoek

De winnaars van de wisselbeker, de groep

en het maken van een prototype. Heb je

van John Sijm (rechts)

deze twee fasen achter de rug, dan vol­

De Keuze Architecten, Amsterdam (B.B. Ruyssenaars) Luxor Licht, Den Bosch (R.J. Reichert)

gen de wat complexere O’s, namelijk het

het kader van de minor ‘Business control

marktonderzoek en de aanzet voor het

& ondernemen’. De studenten die hieraan

ondernemingsplan.

deelnemen, krijgen daarmee de gelegen­ heid hun theoretische kennis toe te pas­

Samenwerking

sen op een echt praktijkproject, waarbij

NOVU benadrukt bij het doorlopen van

ze samenwerken met een uitvinder. Het

M.A.W. Oomen, Ophemert

het traject van idee tot markt dat samen­

NOVU­HRO project wordt binnen de op­

werking cruciaal is bij het realiseren en

leiding dan ook wel het ‘uitvindersproject’

H.L.G. van Pelt, Veldhoven

commercialiseren van een vinding. Ga

genoemd. Op 15 juni jl. werd de minor

niet in je eentje zitten ploeteren, doe de

van januari afgerond bij ProtoSpace. De

dingen die je goed beheerst zelf en vraag

studenten moesten in een presentatie van

hulp, daar waar het ingewikkelder wordt.

drie minuten de essentie van het rapport

Zo blijkt in de praktijk dat veel NOVU le­

duidelijk maken, oftewel de uitkomst van

den het doen van marktonderzoek of het

het marktonderzoek en elementen van

verzamelen van informatie voor het on­

het ondernemingsplan vermelden. Kort,

dernemingsplan graag willen uitbesteden.

bondig en duidelijk presenteren blijkt voor

D.W.L. Offerhaus, Soest

P. Quaak, Utrecht P.C.F. Spierings, Heerhugowaard Wallvision, Heeze (W.J.A. van de Wall) R.J.F.J. van Wesenbeeck, Montel de Gelat (F)

sommige studenten een lastige opgave te

R.M.A.M. Wauters, Emmerich­Elten (D)

Hogeschool Rotterdam

zijn. Maar wel een goede voorbereiding

Al een aantal jaar werkt de NOVU sa­

op het zakenleven dat voor hun ligt.

men met de Hogeschool Rotterdam in

aanmelden voor september

anne bedankt!

NOVU leden die het octrooionderzoek voor hun idee al hebben afgerond en

Na een periode van acht jaar neemt foto­

eventueel al beschikken over een pro­

grafe Anne van Gelder afscheid van de re­

totype kunnen zich aanmelden voor het

dactie. Anne heeft vanaf april 2003 t/m juni

nieuwe NOVU­HRO project dat start op

2011 alle portretten verzorgd voor de cover

7 september a.s. Er zijn 17 projectgroepen

en voor het hoofdartikel. Vanwege verhui­

beschikbaar, wat betekent dat 17 NOVU

zing naar het buitenland kan zij haar acti­

leden kunnen deelnemen. Dit is een laag­

viteiten helaas niet langer voortzetten. Ge­

drempelige manier om een enorme boost

lukkig heeft zij gezorgd voor professionele

aan het ontwikkeltraject van een vinding

opvolging, in de persoon van Jorrit ’t Hoen.

te geven. Geïnteresseerden in deelname

Anne, namens de NOVU enorm bedankt

kunnen via [email protected] het aanmel­

voor je enthousiaste inzet voor Vindingrijk

Bestuurslid Irma van ’t Hek bekijkt de vin-

dingsformulier aanvragen. De deelname­

in de afgelopen jaren!

ding van Willy van Maasakkers

kosten bedragen € 185,­ per groep.

18 V I N D I N G R I J K 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 18

J U N I

2 0 1 1

27-06-2011 15:23:55

COLOFON

N

O

V

U

L

E

D

E

N

S

E

R

V

I

C

Vindingrijk® Magazine van de NOVU

NOVU leden ontvangen 6x per

belang kunnen zijn. Deze inleidingen

ISSN: 1568 ­ 3702

jaar zonder extra kosten het NOVU

worden aangekondigd op de NOVU

Oplage: 1350 exemplaren.

magazine ‘Vindingrijk’.

site, in het magazine ‘Vindingrijk’ en meestal ook via een mailing.

Frequentie: 6x per jaar. Jaargang 21, nummer 3, juni 2011

E

Op dinsdag­ en donderdagmid­ dag wordt op het NOVU kantoor te

Brainstormsessies voor en met NOVU

NOVU-kantoor en redactie-adres:

Utrecht een persoonlijk spreekuur

leden. Met strategische partners

Nijverheidsweg 16 b

op afspraak gehouden. De spreek­

in deze organiseren wij met enige

3534 AM Utrecht

uren op octrooigebied worden i.s.m.

regelmaat brainstormsessies.

Postbus 10152

NL Octrooicentrum gehouden. Deze

3505 AC Utrecht

vinden in de regel op donderdag plaats

Leden die het commercialiseringstra-

Tel. 030 ­ 246 77 07

(in Utrecht).

ject van hun vinding willen uitbesteden, kunnen terecht bij IDexpress. Deze orga­

Fax 030 ­ 244 02 61 Site: www.novu.nl

Leden kunnen in een vroeg stadium

nisatie brengt vindingen van uitvinders,

E­mail: [email protected]

een vinding collegiaal laten toetsen

productontwikkelaars en onderzoekers

door één of meerdere erkende NOVU

naar de markt door deze partijen actief

leden.

in contact te brengen met investeerders

Redactie:

en bedrijven (matchmaking). NOVU is

Douwe Brongers, René IJzermans, Desirée Gerritsen, Bert Wolters

Maandelijks organiseert de NOVU, met

mede­initatiefnemer van IDexpress.

name voor nieuwe leden, de cursus Foto omslag:

‘Van idee tot markt’. Er kunnen per

Specialistische cursussen

Anne van Gelder

keer maximaal 12 deelnemers (ook

Naast de algemene cursus ‘Van idee tot

niet­leden) inschrijven. De cursus

markt’ organiseert de NOVU betaalba­

neemt één dag in beslag.

re specialistische workshops zoals ‘oc­

Vormgeving en realisatie:

trooizoeken in digitale octrooibronnen’

DeltaHage grafische dienstverlening

Voor het laten vervaardigen van

en ‘marketing voor uitvinders’.

Advertentie acquisitie:

prototypes beschikt de NOVU, in een

Jetvertising, Rijswijk

samenwerkingsverband met 9 andere

Toegang tot het ledenbestand via een

Tel. 070 ­ 399 00 00

organisaties, over een laagdrempelig

besloten gedeelte op de NOVU site.

prototype laboratorium centraal in

Er kan onder meer op vakgebied en

Abonnementen:

Nederland in de stad Utrecht. Dit lab,

woonplaats worden geselecteerd.

Vindingrijk wordt kosteloos toegezonden

met de naam ProtoSpace, beschikt

aan NOVU leden en donateurs.

onder andere over een 3D kleuren

Beschikbaar stellen van vergader-

Geïnteresseerden kunnen zich voor

replicator en een lasersnijder. Er zijn

accommodatie in het centraal in

 40,– per jaar abonneren.

open dagdelen en gesloten dagdelen.

Nederland gelegen NOVU kantoor.

Twee kundige labmanagers staan voor Adreswijzigingen:

ondersteuning ter beschikking.

Toetsing van ideeën en vindingen via www.novuster.nl. Aansluitend kunnen

Gaarne zo spoedig mogelijk (met het oude adreslabel bijgevoegd) sturen naar

Verstrekken van geheimhoudings-

vindingen door onafhankelijke deskun­

het NOVU kantoor.

verklaringen op maat, zodat de

digen worden beoordeeld, bijvoor­

betreffende NOVU leden toch

beeld bij het technostarterspreekuur.

Opzeggen lidmaatschap/abonnement:

adequate bescherming genieten tijdens

Het NOVU verenigingsjaar komt overeen met

en na het communiceren van een vin­

Speciaal ten behoeve van bedrijfsleden

een kalenderjaar. Indien men geen gebruik meer

ding aan een potentiële marktpartij of

is de in company training ‘Innovatie

anderszins ondersteunende partij.

binnen het MKB’ ontwikkeld.

van het lidmaatschap wil maken of het Vindingrijk abonnement wil beëindigen, dient men dit vóór 1 december schriftelijk aan het NOVU kantoor kenbaar te maken. Deze opzegging wordt

Regelmatig organiseert de NOVU

schriftelijk bevestigd.

inleidingen en lezingen over onderwerpen die voor de leden van

© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of verveelvoudigd, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van bestuur of redactie. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten, te redigeren of niet te plaatsen.

Nadere informatie bij de NOVU office manager, Desirée Gerritsen Telefoon 030 – 246 7707

ADVERTEERDERSINDEX Pagina 8: MWM2 Pagina 9: Arnold & Siedsma, DeltaPatents, Lara Inventing Pagina 20: ProtoSpace

V I N D I N G R I J K

1105408 Vindingrijk nr 03.indd 19

J U N I

2 0 1 1

19 27-06-2011 15:23:55

(advertentie)

ProtoSpace FabLab Utrecht Je eigen ideeën of concepten tastbaar maken Zelf werken met digitaal aangestuurde machines Diverse workshops, van rapid prototyping tot robots bouwen Voor iedereen toegankelijk

Het Lab

Maak prototypes van je ideeën en concepten Het Lab van ProtoSpace is een werkplaats waar startende ondernemers, kunstenaars, uitvinders en studenten zelf hun ideeën of concepten tastbaar kunnen maken. Onze moderne, digitaal aangestuurde machines vertalen een ontwerp van computerbestand naar een 2D- of 3Dmodel in één of meerdere kleuren. In ons Lab kun je terecht voor een snelle ‘uitdraai’ van je ontwerp, maar ook voor de ontwikkeling en verfijning van je prototype, zonodig in alle beslotenheid. Op onze website vind je meer informatie over alle mogelijkheden van Het Lab.

De Lounge

Ruimte voor innovatie en ideeënuitwisseling De Lounge van ProtoSpace biedt ruimte voor innovatieve processen en ideeënuitwisseling. Iedereen is hier welkom. In een open sfeer wordt hier over vernieuwende concepten van gedachten gewisseld en worden brainstormsessies gehouden. Er vinden regelmatig (gast)colleges en workshops plaats op het gebied van innovatie. Daarnaast kunnen ook maatwerkevenementen worden georganiseerd over innovatie en daaraan gerelateerde onderwerpen. De Lounge vormt zo een ‘hotspot’ voor creatieve ideeën. Kom langs en laat je inspireren. Kijk op de website voor onze lounge-activiteiten.

ProtoSpace beschikt o.a. over een lasersnijder, een CNC-frees en een 3D-kleurenprinter voor het vervaardigen van 3D-objecten in full colour.

Make your vision come to life www.protospace.nl ProtoSpace is een gezamenlijk initiatief van Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht, Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, Nederlandse Orde van Uitvinders (NOVU), Technocentrum Utrecht (TCU), Syntens, Taskforce Innovatie Regio Utrecht, UtrechtInc. en Stichting FabLab.nl. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

PTS_CorpAdvA4_2011_V1.indd 1105408 Vindingrijk nr 03.indd 201

02-02-11 11:28 27-06-2011 15:23:56