MOW
MAG
Nieuws uit het ministerie mow • Verschijnt driemaandelijks • # 24 • 31 januari 2013
Nieuwe blikvanger
Zeeheldenplein is af Antwerpen 2030 Economische groei met respect voor de omgeving De toekomst van de Kust Project Vlaamse Baaien Ramp vermeden MSC Flaminia veilig naar haven gesleept
Beste collega A
angezien dit de eerste MOWmag van 2013 is, allereerst onze (wat late) beste wensen voor het nieuwe jaar. MOW heeft in 2013 weer heel wat plannen op het schap liggen, en we hopen dat iedereen daar met volle toewijding aan zal meewerken. Overigens kijkt onze organisatie ook een stuk verder dan dit jaar alleen. De toekomstvisie Antwerpen 2030 krijgt dit jaar verder vorm. Het project Vlaamse Baaien heeft zelfs 2100 als tijdshorizon, al blijven we ook op de kortere termijn niet bij de pakken zitten. En samen met Flanders Port Area werken we aan faciliteiten in onze havens om zeeschepen LNG te laten tanken. LNG is de (milieuvriendelijke) brandstof van de toekomst, en met de bunkerfaciliteiten in onze havens nemen we het voortouw in Europa. Om al die toekomstplannen concreet vorm te geven, heeft MOW naast ervaren rotten ook jong bloed nodig. De website www.bouwmeeaanvlaanderen.be is bedoeld om de broodnodige nieuwe medewerkers aan te trekken. Ze werd onlangs in een nieuw jasje gestoken. En als bewijs dat MOW de jonge krachten binnen de organisatie waardeert, gaat binnenkort de vereniging JongMOW van start. Kick-off op 1 maart! Naar goede gewoonte besteedt dit nummer ook nu weer veel aandacht aan wat ons beleidsdomein de voorbije maanden heeft gerealiseerd. In Gent en Zeebrugge zijn belangrijke onderdelen van de Vessel Traffic Services verder uitgebouwd. Ook in de werken aan de Noord-Zuid Kempen is veel vooruitgang geboekt, met onder meer een nieuwe brug die via het Albertkanaal op haar plaats werd gevaren. Een precisiewerkje dat op veel belangstelling kon rekenen. Tot slot groot nieuws in Oostende: het vernieuwde Zeeheldenplein is volledig afgewerkt. Daardoor is de Oostendse binnenstad een stuk beter beschermd tegen zware stormen. Het plein is ook een echte blikvanger voor de stad: een nieuwe place to be waar de mensen nu al graag flaneren! Veel leesgenot de redactie
Colofon
MOWmag brengt informatie over actuele thema’s en activiteiten van het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare erken. Ons adres: MOWmag, Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. Redactiecontacten: Jenny Leemans - Agentschap Wegen en Verkeer W –
[email protected] – 02 553 75 57 Laura Vanderwegen – Departement Mobiliteit en Openbare Werken – laura.vanderwegen@ mow.vlaanderen.be – 02 553 71 04 Tom Moortgat – Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust –
[email protected]. be – 02 553 77 12. Ideeën en suggesties kunt u ook mailen naar
[email protected]. Coördinatie: Nancy De Ceuleneer – Departement Mobiliteit en Openbare Werken –
[email protected] – 02 553 71 53. MOWmag verschijnt driemaandelijks. Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www.jaja.be. Verantwoordelijke uitgever: ir. Fernand Desmyter, secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. © 2007 MOWmag
2
MOW
MAG
In dit nummer 09
14
Dit najaar werd de rekruteringswebsite www.bouwmeeaanvlaanderen.be vernieuwd. De site kreeg een heel andere look & feel, de inhoud werd geactualiseerd, en enkele nieuwe functionaliteiten zijn toegevoegd.
Een jaar geleden startte het Agentschap Wegen en Verkeer met het project Noord-Zuid Kempen. Dat moet een vlottere en veiligere mobiliteit in de regio garanderen. Als alles goed verloopt, zullen de werkzaamheden tegen de zomer van 2014 klaar zijn.
Bouwmeeaanvlaanderen.be in een nieuw jasje
10
22
Zeeheldenplein is af
Het Zeeheldenplein in Oostende is volledig gerenoveerd. Het nieuwe plein blijkt nu al the place to be voor wandelaars en recreanten in de Stad aan Zee.
Bouwmeeaanvlaanderen.be in een nieuw jasje
09
Zeeheldenplein is af
Noord-Zuid Kempen op kruissnelheid
10
Vlaamse zeehavens in de ban van LNG
LNG (Liquefied Natural Gas of vloeibaar aardgas) lijkt de scheepsbrandstof van de toekomst te worden. Zou het niet mooi zijn als schepen LNG zouden kunnen bunkeren in de Vlaamse havens? Flanders Port Area onderzocht de mogelijkheden.
Noord-Zuid Kempen op kruissnelheid
14
En verder…
MSC Flaminia veilig naar haven gesleept
20
Vlaamse zeehavens in de ban van LNG
22
06 Toekomstplan Antwerpen 2030 08 VTS verder uitgebouwd 12 Project Vlaamse Baaien 15 JongMOW uit de startblokken 16 eDelta binnenkort verplicht
3
GEFLITST
Eerste ‘betonlegging’ Deurganck Op 13 november, ongeveer een jaar na de start van de werken, is de eigenlijke bouw van de Deurganckdoksluis op de Antwerpse Linkeroever begonnen. Die sluis wordt de grootste ter wereld. Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits heeft de eerste kubieke meter beton gestort als start van de sluisconstructie. Het voorbije jaar is voor de sluis vooral veel grond verzet. Ongeveer een kwart van de totale 9,1 miljoen m3 grond is uitgegraven. Nu worden eerst de dwarsmuren gegoten, die aansluiten op de bestaande kaaimuren van het Deurganck dok. Op de werf wordt dan dagelijks tot 2.000 m3 beton gestort. Voor de bouwconstructies zal in totaal 795.000 m3 gewapend beton nodig zijn. Daarvoor wordt 22.000 ton constructiestaal gebruikt. Dat is drie keer zoveel als al het staal in de Eiffeltoren. De constructie wordt verstevigd met 57.000 m3 damplanken. Intussen wordt er gewerkt aan
37 defibrillatoren voor Vloot Eind oktober kregen de vaartuigen van de DAB Vloot 37 defibrillatoren aan boord. Dat zijn toestellen om een stroomstoot toe te dienen aan iemand die een hartstilstand heeft, en zo het hart weer te doen kloppen. De installatie van de defibrillatoren past in het Hartveilig Project dat Vloot samen
met het Rode Kruis heeft opgezet. Binnen dat project hebben bijna 300 bemanningsleden van de schepen een opleiding gekregen om de toestellen te gebruiken. Dat leverde de DAB een certificaat Hartveilige Organisatie op.
Margaux Op 6 december 2012 kreeg de afdeling ATO bezoek van studente Margaux uit het zevende jaar Kantoor van het Koninklijk Atheneum in Ukkel. Het doel van de kijkstage was om een realistisch beeld te geven van een administratieve job. Margaux ging langs bij enkele administratieve medewerkers van de afdeling. Ze kreeg uitgelegd hoe de afdeling
4
MOW
MAG
doksluis de bouw van de sluisdeuren onder toezicht van de afdeling Maritieme Toegang. De betonwerken zullen begin 2015 afgerond zijn. De graafwerken lopen nog tot april 2014 en de baggerwerken naar de toegangsgeul starten in januari 2015. Ook aan de stalen structuren, zoals sluisdeuren en bruggen, wordt nog gewerkt tot het voorjaar van 2016. Parallel worden tussen november 2013 en november 2015 de bedienings- en machinegebouwen gebouwd. Als alles volgens plan verloopt, zullen in het voorjaar van 2016 de eerste schepen in de nieuwe sluis worden geschut. Dan zullen ook de nieuwe spoor- en wegbruggen klaar zijn. De Deurganckdoksluis op de Linkerscheldeoever is van groot belang voor de haven van Antwerpen. Niet alleen moet ze bijdragen tot een vlotte hinterland ontsluiting voor grotere tonnenmaatschepen, ze speelt ook een belangrijke rol in de verdere ontwikkeling van de Antwerpse haven (zie ook p.6).
Nieuwe luchtvaartmaatschappij voor Antwerpen
op stage omgaat met dossierbeheer en maakte kennis met een deel van het personeels beleid. Onder meer het prikklokbeheer en het inplannen van evaluatiegesprekken kwamen aan bod. Niet alleen voor de studente, maar ook voor lesgevers Katlijn, Patrick en Sonja was dit een positieve ervaring. Een initiatief dat zeker voor herhaling vatbaar is!
Op 29 oktober 2012 vloog de nieuwe luchtvaartmaatschappij bmiregional voor de eerste keer tussen Antwerpen en Manchester. Op de inhuldigingsvlucht reisde een delegatie mee met vertegenwoordigers van de stad en de provincie Antwerpen, de Kamer van Koophandel, de Britse ambassade en de Luchthaven Antwerpen. Ze werden op het stadhuis in Manchester ontvangen door de Deputy Lord Mayor. Bmiregional vliegt nu tweemaal per dag heen en weer tussen Antwerpen en Manchester. De route werd oorspronkelijk eind 2006 opgestart door het vroegere VLM Airlines en was al na 6 maanden succesvol,
met gemiddeld 2.500 passagiers per maand. Intussen werd VLM Airlines overgenomen door CityJet, onderdeel van de groep Air France – KLM. Om organisatorische redenen zette CityJet de route half september stop. Met de komst van bmiregional komt er een einde aan het tijdperk waarin slechts één luchtvaartmaatschappij actief was op de Luchthaven Antwerpen. Na het faillissement van Sabena en het vertrek van grote luchtvaartmaatschappijen als KLM en British Airways in 2001, was het toenmalige VLM Airlines meer dan 10 jaar de enige maatschappij die lijnvluchten aanbood vanuit Antwerpen.
5
Antwerpen 2030
Economische met respect voor In het voorjaar van 2013 legt de Vlaamse Regering definitief het ruimtelijk uitvoeringsplan vast voor de verdere ontwikkeling van de Antwerpse haven. Dat is een mijlpaal in de realisatie van het Maatschappelijk Meest Haalbare Alternatief (MMHA), het groeiscenario dat de Vlaamse Regering voor het Antwerpse havengebied heeft uitgestippeld. Een belangrijke partner daarbij is het Centraal Netwerk, een uitgebreid overlegforum van stakeholders.
S
inds begin 2012 is Jan Hemelaer, afdelingshoofd Algemeen Beleid, door de Vlaamse Regering aangesteld als procesmanager voor de ontwikkeling van het havengebied. ‘Het MMHA heeft als horizon 2030’, zegt hij. ‘Samengevat gaan we uit van een haveninbreiding op de Rechteroever, waar de haven al sterk uitgebouwd is. In de Waaslandhaven op de Linkeroever komt er havenuitbreiding.’ Beide sporen zijn niet zomaar een verhaal van economie en beton. ‘We hebben heel bewust naar een balans gezocht tussen economische ontwikkeling, de leefbaarheid van de polderdorpen, natuurontwikkeling, mobiliteit, leefmilieu, landbouw, erfgoedwaarden en recreatie. We prediken dus geen ongebreidelde groei, maar groei met respect voor de omgeving.’
MMHA
Een aantal stappen om de havenontwikkeling te verwezenlijken, zijn intussen al genomen. Na een brede consultatie van verschillende
6
MOW
MAG
betrokkenen met een belang in het gebied, koos de Vlaamse Regering in september 2009 voor het ‘Maatschappelijk Meest Haalbare Alternatief’ (MMHA). Dat is het scenario dat kiest voor een verdere groei van de haven in evenwicht met de omgeving. In april 2012 werd het MMHA vertaald naar een ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP). Tijdens een openbaar onderzoek deze zomer konden alle belanghebbenden vervolgens gedurende twee maanden hun stem laten horen over dit ontwerp-GRUP. Jan Hemelaer: ‘De ingediende bezwaren en opmerkingen worden op dit ogenblik verwerkt. Volgens de huidige timing zal de Vlaamse Regering het GRUP in het voorjaar van 2013 definitief vaststellen. Op dat moment kan de uitvoering van verschillende deelprojecten van start gaan.’
Een multifunctionele haven
Hoe ziet de toekomst van de Haven van Antwerpen er uit? De haven zal verder uitgroeien als
V.l.n.r. Jan Verboven (VLM), Ine Dhondt (Dep. Ruimte Vlaanderen), Greet Bernaers (GHA) en Jan Hemelaer (Dep. MOW)
Centraal Netwerk: enkele reacties Peter Symens (Natuurpunt)
‘Wij verwachten veel van dit constructieve overleg. We willen absoluut de vinger aan de pols houden als de inrichting en het beheer van de natuurgebieden straks op de agenda staan.’
groei
Leen Franchois (Boerenbond)
‘Dat het middenveld bij dit grootse project wordt betrokken, vinden we een heel goede zaak. Het Centraal Netwerk is een heel breed overlegforum dat als klankbord kan dienen, maar wij hopen dat er ook kleinere werkgroepen komen om concreet in te gaan op bepaalde thema’s, zoals het flankerend landbouwbeleid.’
Eddy Bruyninckx (CEO van het Havenbedrijf)
‘Dit proces loopt al meer dan een decennium. De doelstellingen en afspraken rond de havenontwikkeling moeten behouden blijven én worden uitgevoerd. Ook nu het Actieprogramma verder vorm krijgt, vinden wij het heel belangrijk om proactief met de diverse stakeholders in contact te blijven en hen in te lichten over de juiste inhoud en het verloop van het proces.’
de omgeving knooppunt van belangrijke transportroutes. Daarbij wil ze zich profileren als de haven met de meest duurzame modal split t.a.v.de andere Europese havens. Goederenstromen zullen meer en meer via milieuvriendelijke vervoerswijzen verlopen: het spoor, de binnenvaart en pijpleidingen. ‘Tegen 2030 willen we bijvoorbeeld voor het containertransport naar een verdeling van 40 % via de weg, 40 % op het water en 20 % per spoor.’ Het MMHA voorziet ook ruimte voor meer logistieke ontwikkelingen. Verwacht wordt dat de behoefte aan capaciteit om containers te behandelen de komende jaren alleen maar zal toenemen. Vandaar de beslissing van de Vlaamse Regering om ruimte te reserveren voor de groei van de havenactiviteit op Linkeroever. Maar verdere havenontwikkeling is maar mogelijk als tegelijkertijd natuurwaarden worden gerealiseerd. De polders en de schorren van de Schelde hebben een unieke natuurwaarde, die van Europees
belang is. Vlaanderen wil zich blijven inzetten om de natuurdoelstellingen van Natura 2000 te realiseren. Voor de betrokken landbouwers en bewoners komt er een pakket van flankerende maatregelen die de sociaal-economische gevolgen van het project zo goed mogelijk opvangen. Ook met de effecten van de havenontwikkeling op de mobiliteit wordt rekening gehouden. Zo staan er maatregelen voor een betere verkeersdoorstroming op de agenda en komt er een betere weginfrastructuur. Er zullen ook maatregelen genomen worden om de CO2-uitstoot die de havenontwikkeling tot gevolg heeft, te beperken.
Partnerschap
De realisatie van de havenontwikkeling volgens het MMHA is een proces van jaren. Om voldoende draagvlak voor de hele operatie te krijgen, wil de Vlaamse Regering er zoveel mogelijk partijen bij betrekken. ‘Daarom hebben we op 7 november 2012 het Centraal
Netwerk opgericht, met vertegenwoordigers van overheden en middenveld in het gebied’, zegt Jan Hemelaer. ‘In het Centraal Netwerk zullen alle aspecten van het verdere ontwikkelingsproces aan bod komen. Stakeholders kunnen vanuit hun ervaringen op het terrein knelpunten aanbrengen, en we zoeken dan samen naar oplossingen.’ ‘Ons uitgangspunt is dat we alle stakeholders in een vroege fase bij de nieuwe ontwikkelingen willen betrekken. Dat moet resulteren in een betere en efficiëntere uitvoering van het totaalproject én een groter draagvlak voor de maatregelen.’ De grote opkomst op de eerste vergadering van het Centraal Netwerk toonde alvast aan dat de betrokkenheid bij het proces rond de Haven van Antwerpen groot blijft. Binnen een half jaar komt het netwerk een tweede keer samen. Meer info: www.havenvandetoekomst-antwerpen.be
7
VTS verder uitgebouwd De Vlaamse overheid voert in de vier Vlaamse zeehavens investeringsprojecten uit voor Vessel Traffic Services (VTS). Die systemen moeten een veilig en vlot scheepvaartverkeer garanderen. Dit najaar zijn in de haven van Zeebrugge en in de haven van Gent enkele VTS- investeringen opgeleverd.
D
e investeringen zijn voor niet-commerciële apparatuur ter ondersteuning van de havenkapiteindienst, met onder meer radar-, camera- en communicatieapparatuur. De VTS-investeringsprojecten maken het mogelijk dat de verkeers begeleidingsdiensten, de havenautoriteiten, de loodsdiensten en de andere nautische dienstverleners optimaal kunnen samenwerken. Zo ontstaat een ‘nautische keten’: een geïntegreerde verkeersbegeleiding voor het volledige traject tussen de zee en de ligplaats van de schepen. Binnen elke haven of havencluster wordt ook een lokaal havencoördinatiecentrum uitgebouwd voor de verschillende nautische diensten samen, zodat de communicatie tussen alle partijen optimaal zal verlopen.
Zeebrugge
Begin september is de vierde verdieping van het Vandammehuis ingehuldigd. De havenkapiteindienst is naar die verdieping verhuisd, zodat de zesde verdieping verder kan worden omgevormd tot een gemeenschappelijke werkvloer. Alle operationele diensten van de Maatschappij van de Brugse Zeevaartinrichtingen (MBZ) en de loodsdienstcoördinator van de DAB Loodswezen zullen werken op die zesde verdieping.
8
MOW
MAG
Gent
In het Gentse havengebied is begin november een netwerk van 8 radars ingehuldigd. Met het nieuwe radarsysteem kan de scheepvaart in de haven voortaan beter worden begeleid bij nacht en ontij. Het radarsysteem wordt gebruikt door het H avenbedrijf Gent en door Uitkijk Z elzate (aan de Zelzatebrug) van de afdeling Scheepvaartbegeleiding. De nieuwe radars staan op de meest kritieke verkeersknooppunten opgesteld zodat het hele kanaal en al de dokken in kaart worden gebracht. De afdeling Scheepvaartbegeleiding heeft in 2006 al in een camerasysteem in de Gentse haven geïnvesteerd. Met 45 kleuren camera’s in het havengebied kan het Haven bedrijf er al enkele jaren makkelijk een oogje in het zeil houden. Boven op het bestaande camerasysteem zijn dus nu op de gevaarlijke verkeersknooppunten de nieuwe radars geplaatst. De beelden van de camera’s en de radar zijn te zien op schermen in de kapiteinskamer. Ook die kapiteinskamer, van waaruit het scheepvaartverkeer wordt begeleid, en de crisisruimte in het Havenbedrijf zijn gerenoveerd. Er zijn nieuwe consoles geplaatst die een goed overzicht geven van alle informatie uit de verschillende informatiesystemen.
Bouwmeeaanvlaanderen.be
in een nieuw jasje Dit najaar werd de rekruteringswebsite www.bouwmeeaanvlaanderen.be vernieuwd. De site kreeg een heel andere look & feel, de inhoud werd geactualiseerd, en enkele nieuwe functionaliteiten werden toegevoegd.
D
e site www.bouwmeeaanvlaanderen.be is een platform met alle openstaande vacatures van het Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken. Na enkele jaren was de site aan vernieuwing toe. De afdeling Personeel en Logistiek gaf de website een grondige facelift en maakte ze heel wat gebruiksvriendelijker. Een van de belangrijkste aanpassingen is dat de openstaande vacatures nu gemakkelijker te raadplegen zijn. Met de nieuwe zoekfunctie kunnen geïnteresseerden makkelijker op zoek gaan naar vacatures op maat. Er is ook een RSS-feed toegevoegd waarmee geïnteresseerden automatisch op de hoogte worden gebracht van nieuwe vacatures. Zo hoeven ze zelf niet steeds de moeite te doen om naar de site te surfen.
Om potentiële kandidaten wegwijs te maken in de organisatie, is op www.bouwmeeaanvlaanderen.be een heleboel informatie opgenomen over het beleidsdomein MOW en de drie entiteiten: het Departement MOW, het Agentschap Wegen en Verkeer en het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust. Van iedere afdeling wordt kort weergegeven welke werkzaamheden ze uitvoert. Ook worden enkele interessante projecten in de kijker gezet. Voorts geeft de site een overzicht van de voordelen bij Mobiliteit en Openbare Werken en kun je je (netto)loon berekenen via een link naar de salarissimulator. Ook interessant: de site geeft een aantal voorbeeldtests waarmee je jezelf kunt testen, zoals een persoonlijkheidsvragenlijst of een test rond abstract redeneren.
Een job bij MOW.
Vertel erover! De afdeling Personeel en Logistiek blijft verder werk maken van een dynamische website die continu up-to-date wordt gehouden. In de nabije toekomst zullen de getuigenissen (rubriek Collega’s aan het woord) worden vernieuwd. Ook jij kan je steentje bijdragen. We zijn op zoek naar personeelsleden die willen vertellen over hun functie. Als je interesse hebt, kan je een mailtje sturen naar:
[email protected].
9
Het Zeeheldenplein in Oostende is volledig gerenoveerd. Het nieuwe plein blijkt nu al the place to be voor wandelaars en recreanten in de Stad aan Zee.
Nieuwe blikvanger
Zeeheldenplein D
e renovatie van het Zeeheldenplein was een grote uitdaging voor de afdeling Kust, zegt afdelingshoofd ir. Kathleen Bernaert‘Hier is niet alleen gewerkt aan de beveiliging tegen overstroming, maar ook aan de verfraaiing van de leefomgeving. We hebben gestreefd naar een zo groot mogelijk respect voor de Oostendse zeedijk, die zonder meer waardevol historisch erfgoed is. Maar tegelijkertijd is het nieuwe Zeeheldenplein een voorbeeld van aantrekkelijke architectuur die de dagelijkse beleving van de kust en de zee des te aangenamer maakt.’
Veiligheid voorop
In 2011 zijn in de omgeving van het Zeeheldenplein de werken gestart die Oostende moeten beschermen tegen mogelijke extreem zware storm. Die werken pasten in het grotere plan voor een verbeterde zeewering en de maritieme toegankelijkheid van Oostende, beter bekend als het Openbare Werken-plan. Er zijn ingrijpende werken uitgevoerd aan de ha-
10
MOW
MAG
ventoegang, met onder meer de bouw van twee nieuwe havendammen, en tegelijk is de strandzone verhoogd en verbreed die gelegen is voor het stadscentrum van Oostende. Ir. Kathleen Bernaert ‘Met deze werken is langs de Vlaamse kust de zwakste schakel aangepakt in de afweer tegen het geweld van de zee. Het Noodstrand dat de zeedijk moet beschermen vanaf het Groot Strand tot aan de westelijke havendam, is volledig afgewerkt.’ Ondanks het brede strand bleef de zone aan het Klein Strand echter bedreigd door zware golfaanvallen. Hier was het nodig om bijkomende maatregelen tegen overstroming te nemen. Dat was de aanzet tot de volledige renovatie van het Zeeheldenplein.
Plein x 3
Na de renovatie is het Zeeheldenplein driemaal zo groot geworden als tevoren. ‘De bestaande dijk rond het plein is plaatselijk verbreed om te functioneren als een constructie om de golven te dempen. Met een terrasvormige
is af uitbouw is een nieuwe promenade gemaakt. Het Zeeheldenplein sluit nu fraai aan op de Albert I Promenade, op de wandelweg van de nieuwe westelijke havendam en op de Visserskaai.’ ‘In het Plein is de oorspronkelijke historische bastionvorm afgetekend in de bevloering. Het monument van de op zee omgekomen zeelieden, dat menig Oostendenaar diep in het hart draagt, blijft centraal staan. Er is evenmin geraakt aan het vertrouwde en geklasseerde Westerstaketsel.’
Wandeling in zee
De laatste ingrepen voor de afwerking zijn in september uitgevoerd. Na de drukte van het zomerseizoen zijn nog ruim 7.500 vierkante meter gele klinkers gelegd op het bovenplein en zijn glazen windschermen geplaatst rond het verzonken fonteinplein. Ook de helling naar de westelijke havendam is afgewerkt. Voor de recreanten is het nu afwachten tot die havendam opengesteld wordt voor een wandeling ‘in zee’.
11
De toekomst van de Kust
Project Vlaamse Baaien
12
MOW
MAG
© Vilda – Yves Adams
zet bakens uit Hoe ziet de Kust eruit tegen het einde van de eeuw? Daar wordt nu al volop over nagedacht. MOW zet de bakens uit met het Masterplan Vlaamse Baaien. Op 23 november vond voor dat project een Ontmoetingsdag voor overheden plaats met verschillende workshops. Ook op het terrein zijn al concrete stappen genomen om de toekomstvisie te onderbouwen.
H
et algemene doel van het project Vlaamse Baaien is om een integrale gebiedsvisie te ontwikkelen voor de kust, op de lange termijn tot 2100 en in eerste instantie op de middellange termijn tot 2050. Die visie moet het kader vormen voor alle uit te voeren projecten en maatregelen in de kustzone. Het is belangrijk om een dergelijk kader te scheppen, al was het maar om onze kustzone de komende decennia te kunnen beschermen tegen de veranderende klimaatomstandigheden, zegt Luc Van Damme, projectleider Vlaamse Baaien. ‘We moeten ervoor zorgen dat we daarbij zoveel mogelijk gebruikmaken van de natuurlijke processen. Alleen zo kunnen de beschermingsmaatregelen ook op lange termijn effectief blijven.’ ‘We willen er niet alleen voor zorgen dat onze kustzone de komende decennia een veilige zone blijft, maar ook dat ze een aantrekkelijke zone blijft, waar de economie kansen krijgt. Bovendien willen we zoveel mogelijk inspelen op de opportuniteiten inzake duurzame energieontwikkeling, zodat dit gebied ook in de toekomst een vitaal gebied blijft.’
Deadline 2014
Veiligheid, duurzaamheid, aantrekkelijkheid, natuurlijkheid en ontwikkeling vormen meteen de kern van het Masterplan Vlaamse Baaien. Deze multifunctionele benadering vraagt om een goede afstemming. In het Ambtelijk Overlegorgaan Vlaamse Baaien, dat wordt voorgezeten door ir. Fernand Desmyter, secretaris-generaal van het Departement MOW, worden de belangen van de verschillende sectoren op tafel gelegd. De SG evalueert in samenspraak met de verschillende betrokken
partijen welke win-situaties aanleiding kunnen geven tot verder onderzoek of tot een beslissing. Een projectgroep onder leiding van MOW werkt de vijf basisprincipes nu verder uit, samen met privé partners, universitaire instellingen en andere overheidspartners. De belangrijkste doelstelling is om tegen 2014 een onderbouwd en gedragen Masterplan Vlaamse Baaien op tafel te hebben. ‘De bedoeling is dat ook andere belangrijke initiatieven aan de kust en in de kustzone sporen met de langetermijnvisie van Vlaamse Baaien’, zegt Luc Van Damme. ‘Onder meer het Masterplan Kustveiligheid hoort daarbij. Via dat plan pakt het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK), afdeling Kust stelselmatig de zwakke schakels aan om de kust beter te beschermen tegen zware stormen. Er zijn al belangrijke werken uitgevoerd onder meer in Koksijde, De Panne, Oostende en Wenduine.’ Een andere pijler van Vlaamse Baaien is de oprichting van een innovatief onderzoeksplatform. ‘Dat wordt een samenwerkingsverband tussen de Vlaamse overheid en de privé-sector. Het platform zal naast de uitvoering van studies, onderzoeken en proefprojecten ook instaan voor de commercialisering van de Vlaamse knowhow in binnen- en buitenland.’ Een eerste onderzoek is overigens nu al aanbesteed. ‘Begin dit jaar start binnen het project Meetnet Vlaamse Kust een eerste meetproject ter hoogte van de Broersbank voor de kust van Koksijde. Het meetnet moet aantonen in welke mate ondiepe zandbanken en eilandontwikkeling de kracht van stormgolven beïnvloeden. Die kennis is onder meer nodig om de bescherming van de kust te optimaliseren.’
Ontmoetingsdag
De krijtlijnen van Vlaamse Baaien mogen dan al vastliggen, voor de rest is er nog veel werk aan de winkel. Daarom nodigde de secretaris-generaal van het departement MOW op 23 november 2012 ruim 120 vertegenwoordigers van Vlaamse en federale overheidsinstellingen, wetenschappelijke instituten, universiteiten en experts in Oostende uit voor een Ontmoetingsdag Vlaamse Baaien. De dag werd georganiseerd door de communicatiecel van het Departement en gestoffeerd door de voorzitters van de werkgroepen die de verschillende onderzoeksthema’s in het project Vlaamse Baaien hebben toegelicht. Als gastsprekers gaven ook RWO, Vlaams Bouwmeester en de federale overheid hun visie op de ontwikkelingen in de kustzone. ‘De ontmoetingsdag is de aftrap voor verder wetenschappelijk onderzoek dat in 2014 moet leiden tot een blauwdruk van het Masterplan Vlaamse Baaien’, zegt Luc Van Damme. ‘Verantwoordelijken legden hun plannen op tafel, met inspirerende verhalen over kust en natuur en kust in ontwikkeling. De deelnemers gaven op hun beurt een overzicht van hun eigen projecten in de kustzone, en boeiende ideeën om Vlaamse Baaien verder te stofferen.’ De ontmoetingsdag draaide dus rond wederzijdse informatie-uitwisseling, zodat alle huidige en toekomstige plannen in de kustzone goed afgestemd raken met Vlaamse Baaien. ‘Een heel nuttige denkoefening waarvan we in elk geval al veel hebben geleerd’, zegt de projectleider. ‘Vanaf nu kunnen we volle kracht vooruit!’ Meer info: De presentaties van de ontmoetingsdag Vlaamse Baaien zijn beschikbaar op www.mow.vlaanderen.be/ interneontmoetingsdagvlaamsebaaien.
13
De nieuwe brug wordt minutieus over het Albertkanaal gelegd.
Noord-Zuid Kempen op kruissnelheid Een jaar geleden startte het Agentschap Wegen en Verkeer met het project Noord-Zuid Kempen. Dat moet een vlottere en veiligere mobiliteit in de regio garanderen. Als alles goed verloopt, zullen de werkzaamheden tegen de zomer van 2014 klaar zijn. Een stand van zaken.
Herinrichting op- en afrittencomplex Geel-West (E313)
Een eerste deelproject van de Noord-Zuid Kempen is de herinrichting van de op- en afrit Geel-West van de E313. Op de afritten en de naburige kruispunten staan er al jaren dagelijks files, met onveilige situaties tot gevolg. Door de armen van die kruispunten en afritten te bundelen op twee rotondes en de verschillende verkeersstromen van elkaar te scheiden, zal het verkeer beter kunnen doorstromen. Het lokale verkeer komt terecht op de rotondes, terwijl het doorgaand verkeer via een fly-over rechtstreeks over de E313, de noordelijke rotonde en het Albertkanaal kan rijden. Duizenden vierkante meter grond zijn intussen verzet om het terrein op de bouw van de fly-over voor te bereiden. Hij staat nu in de steigers.
Nieuwe bruggen
In november ging al een nieuwe brug over de E313 open. De oude brug vlak daarnaast werd onlangs gesloopt om plaats te maken voor een tweede nieuwe brug in 2013. Zo’n 200 enthousiaste kijklustigen waren er al getuige van hoe de nieuwe brug over het Albertkanaal naar haar plaats werd gevaren. De brug rust voorlopig nog op tijdelijke steunpunten, maar wordt in 2013
14
MOW
MAG
uitgebouwd tot een tuikabelbrug die met stalen kabels aan pylonen vasthangt. Ze wordt ongetwijfeld een eyecatcher voor de wijde omgeving.
Nieuwe verbindingsweg Geel-Kasterlee (N19g)
Het tweede deelproject van de Noord-Zuid Kempen is de aanleg van een nieuwe verkeersas van bijna 7 kilometer tussen Geel en Kasterlee (N19g). Die weg loopt parallel met de bestaande N19, die dwars door de dorpskern van Kasterlee gaat en te veel verkeer moet slikken. Op het tracé van de nieuwe weg, bestemd voor doorgaand verkeer, komen er geen kruispunten met lokale wegen. Hij gaat met bruggen over de Kleine Nete en het Kanaal Bocholt-Herentals. Ter hoogte van het natuurgebied De Hoge Mouw gaat de weg over in een tunnel van 500 meter, de langste in de Kempen. De tunnel zal bedekt worden met aarde zodat de natuur erboven zich kan herstellen.
Minder hinder-maatregelen
Een grootschalig project als de Noord-Zuid Kempen veroorzaakt uiteraard hinder voor het verkeer, de omwonenden en ondernemers in de buurt. Daarom heeft het Agentschap Wegen en Verkeer in een voorbereidende fase al 11 kruispunten in en rond Geel
Kempenaren verwelkomen de nieuwe brug bij Geel-West.
Kick-off op 1 maart
JongMOW
5.000 bezoekers op de werf van de N19g in Kasterlee.
volledig heringericht. Ze vangen het verkeer op dat tijdens de werken wordt omgeleid. De aanpassingen zijn definitief en blijven dus na de heropening van Geel-West behouden. Daarnaast neemt het Agentschap Wegen en Verkeer ook tal van initiatieven om tijdig en correct te informeren over de voortgang van de werken. Op www.noordzuidkempen.be zijn nieuwsberichten, filmpjes, foto’s en omleidingsplannetjes te vinden.
Veel belangstelling Het valt op dat de Kempenaars het project Noord-Zuid Kempen een warm hart toedragen en met veel belangstelling de werkzaamheden volgen. Uit hun reacties blijkt elke keer weer hoe opgelucht ze zijn dat er straks een einde komt aan de verkeerschaos waarmee ze al jaren te maken hebben. Tijdens de Open Wervendag in mei 2012 bezochten ruim 5.000 geïnteresseerden de werf van de Noord-Zuid Kempen in Kasterlee. Een groot succes! Tijdens de volgende Open Wervendag, op 28 april 2013, is het publiek welkom op de werf bij Geel-West.
uit de startblokken Na enige voorbereiding achter de schermen schiet vanaf maart JongMOW uit de startblokken. De nieuwe vereniging is een platform waar jonge personeelsleden van het Departement MOW elkaar op een informele manier kunnen ontmoeten. De feestelijke startactiviteit vindt plaats op 1 maart 2013.
J
ongMOW werd opgericht door zeven enthousiaste vertegenwoordigers van diverse afdelingen op initiatief van de Directieraad van het Departement MOW. Het voornaamste doel is om netwerking en kennisdeling tussen jongeren te stimuleren. Ook zal JongMOW fungeren als een klankbordgroep voor de directie. Innovatieve ideeën aanbrengen, kan via JongMOW. Het meterschap van Ilse Hoet, afdelingshoofd Haven- en Waterbeleid en het jongste afdelingshoofd van het departement, verzekert de directe lijn met het management. JongMOW richt zich tot alle personeelsleden van het Departement MOW die jonger zijn dan 35. Jaarlijks organiseert de vereniging een vijftal activiteiten, zoals onthaaldagen, werf- en bedrijfsbezoeken, interessante
opleidingen en gastlezingen. Daarnaast kunnen JongMOW’ers deelnemen aan tal van boeiende en uitdagende cultuur- en sportactiviteiten. Alle JongMOW’ers worden uitgenodigd op de kick-off van JongMOW op vrijdag 1 maart 2013. Op die startactiviteit zit je ongetwijfeld goed voor een leuke namiddag met de bekendmaking van de komende activiteiten. Er is ook een verrassing voor alle deelnemers. Binnenkort volgen meer details over de kick-off. Houd dus zeker de aankondigingen in je mailbox en via posters, flyers of de muurkrant in de gaten! Tot dan!
Meer info:
[email protected]
15
eDelta binnenkort verplicht D
e migratie van het oude Deltasysteem naar eDelta is gestart. In september-november 2012 werden 400 Delta-dossiers die nog niet in uitvoering zijn, naar eDelta gemigreerd. In het voorjaar van 2013 volgt nog een aantal dossiers die in uitvoering zijn. Alleen de dossiers met een beperkte resterende looptijd, waarvoor de migratie-inspanning te hoog is, worden nog in Delta beheerd. Als die afgerond zijn, wordt Delta stopgezet.
Voordelen
De nieuwe applicatie oogt vanzelfsprekend heel wat moderner dan het oude Delta, dat al meer dan een decennium in gebruik is. Daarnaast zijn er ook veel inhoudelijke verschillen. • eDelta is via het internet toegankelijk. Je kunt de applicatie dus ook bereiken van op andere plaatsen dan je vaste werkplek. • eDelta maakt gebruik van een gedecentraliseerd gebruikersbeheer: de gebruikers en hun rollen worden binnen de eigen entiteit beheerd. • eDelta maakt zoveel mogelijk gebruik van authentieke bronnen. Elke betrokkene behoudt de controle over de eigen gegevens. • eDelta voert meer controles uit. De controles zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat de gegevens die door andere partijen gebruikt worden, ook betrouwbaar zijn. • Ook bestekbepalingen, standaardbestekken en –teksten kunnen in eDelta worden beheerd. De gebruiker beschikt altijd
16
MOW
MAG
over de meest recente teksten. • Facturen worden niet meer in eDelta geregistreerd, maar in het financieel systeem. De verantwoordelijkheid voor die facturen ligt dus niet meer bij de dossierbeheerder, maar bij de afdeling die verantwoordelijk is voor factuurbehandeling. • De betrokken partijen worden centraal beheerd. Terwijl Delta een wildgroei had aan financiers, inschrijvers en aannemers, streeft eDelta naar het gebruik van unieke betrokken partijen. Dat zal ook de rapportering ten goede komen. • eDelta maakt papierloos werken mogelijk. Documenten kunnen in het digitale dossier worden aangemaakt en bewaard, en kunnen worden geraadpleegd door de andere actoren. • De rapporteringsomgeving van Delta werd herbouwd: eRIO komt in de plaats van RIO. De eDelta-gegevens worden dagelijks overgebracht naar eRIO, waar gebruikers standaardrapporten kunnen uitvoeren of eigen rapporten kunnen bouwen en uitvoeren.
eDelta is het product van samenwerking
eDelta is een toepassing van en voor de vijf MOW entiteiten, gebouwd met de inzet van alle betrokken afdelingen en vele medewerkers. De juristen bepalen hoe eDelta moet omgaan met de huidige regelgeving en hoe te anticiperen op de aangekondigde
nieuwe wetgeving. Vragen en dilemma’s van de afdelingen komen bij hen terecht en waar nodig worden nieuwe dienstorders opgesteld. De Delta coaches en dossierbeheerders hebben een significante inspanning geleverd voor de bouw en uitrol van eDelta : eerst door de vereisten en de specificaties van het nieuwe systeem te bepalen, vervolgens door de applicatie intensief te testen en tot slot door de collega’s op te leiden en te begeleiden. In de voorbije jaren werden heel wat werkgroepen gestart en werden vele collega’s en afdelingen betrokken. Met Afdeling Begroting en Boekhouding en met het agentschap Centrale Accounting werd nauw samengewerkt opdat de factuurafhandeling in de toekomst vlotter zou verlopen. Met eIB werd samengewerkt voor het gebruik van de gemeenschappelijke ICT infrastructuur en het gebruik van de gemeenschappelijk applicaties van de Vlaamse overheid zoals MAGDA en WebIDM.
Verdere stappen
De invoering van versie 4.1 is geen eindpunt. eDelta wordt in 2013 uitgebreid, onder meer met: • verbeteringen die de gebruikers veel werk besparen, zoals de mogelijkheid om inschrijvingsprijzen op te laden, • de nieuwe prijzendatabank, • een koppeling met het financieel systeem van W&Z en De Scheepvaart,
Sinds april 2012 kunnen de meeste overheidsopdrachten inzake Werken worden beheerd met de applicatie eDelta. Met de oplevering van eDelta v4.1 in februari 2013 realiseert het Beleidsdomein MOW een belangrijke mijlpaal. De MOW-afdelingen worden opgeroepen om ten laatste vanaf 1 maart 2013 alle nieuwe overheidsopdrachten inzake Werken in eDelta op te maken.
• een koppeling met Historia voor AWV en MDK en EPM voor het Departement. Het beleidsdomein MOW heeft voorts beslist om eDelta in 2013 in gebruik te nemen voor het beheer van alle opdrachten inzake Leveringen en Diensten met een geraamd bedrag vanaf 67.000 euro, in lijn met de beslissing van de Vlaamse Regering van 20 mei 2011. Om na te gaan in welke mate eDelta moet worden aange-
past en welke ondersteuning de afdelingen nodig hebben, zijn begin dit jaar enkele pilootprojecten gestart. De algemene uitrol is voorzien voor de tweede jaarhelft van 2013, afhankelijk van de bevindingen uit de pilootfase. Tot slot zullen op termijn ook studiebureaus gebruik kunnen maken van eDelta, zowel voor het ontwerp van het bestek als voor de opvolging van opdrachten.
Ondersteuning eDelta is een uitgebreide applicatie met een groot aantal functies. De gebruikers moeten immers de uitgebreide regelgeving kunnen volgen, de talrijke lang lopende en complexe overheidsopdrachten beheren en kunnen samenwerken over de grenzen van organisaties en applicaties heen. Om de afdelingen te ondersteunen bij de ingebruikname voorziet de afdeling Algemene Technische Ondersteuning diverse vormen van ondersteuning: • op het extranet zijn een tiental handleidingen beschikbaar, • op het extranet staan eLearning modules, • ATO biedt opleidingen aan dossierbeheerders en aan trainers die door de afdelingen zijn aangeduid om de collega’s op te leiden, • de afdelingen kunnen terecht bij de eDelta helpdesk.
Meer info: Lees meer op het MOW e-procurement extranet.
17
Kort
Hoog bezoek uit Myanmar In maart 2012 vond een handels missie plaats naar Myanmar, het vroegere Birma, onder leiding van de Vlaamse MinisterPresident. Van 7 tot 11 november bracht de Minister van Transport van Myanmar een tegenbezoek aan Vlaanderen. FITA (Flanders International Technical Agency) nam de coördinatie van het bezoek op zich. Het bezoek aan MOW werd gestart met een lunchvergadering voor de delegatie uit Myanmar onder leiding van de minister en voor de Vlaamse delegatie onder leiding van de secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken. ‘De delegatie was bijzonder geïnteresseerd in de manier waarop de Vlaamse
overheid overstromingen tracht te voor komen en hoe ze aan waterbeheersing doet’, zegt Geert Van Cappellen, Area Manager FITA. ‘In 2008 veroorzaakten een cycloon en de bijhorende overstromingen meer dan 138.000 doden in Myanmar en werden 800.000 woningen vernietigd. Nog vorig jaar zijn 85.000 mensen op de vlucht moeten gaan voor overstromingen.’ ‘Tegelijkertijd wil Myanmar het vervoer over de binnenwateren stimuleren en de bevaarbaarheid verbeteren van de Ayeyarwady-rivier (oude naam: Irrawaddy), de economische ruggengraat van het land.’
Werven
De minister bezocht de entiteiten van het beleidsdomein MOW die met waterwegen bezig zijn. Hij bracht een bezoek aan diverse werven op het Albertkanaal en op de oevers van de Schelde. Op het programma stonden onder meer de pompinstallaties aan de sluis van Ham, de Deurganckdok-
Cursus Bruginspecteur De afdeling Expertise Beton en Staal organiseerde in november een driedaagse cursus bruginspecteur voor personeelsleden die een beperkte ervaring hebben met bruginspecties. De cursus behandelde onder andere schadefenomenen en gebreken aan kunstwerken. Een honderdtal deelnemers volgde de uiteenzettingen. In het voorjaar van 2013 wordt de cursus afgesloten met een praktijksessie op het terrein.
18
MOW
MAG
sluis in aanbouw en het gecontroleerde overstromingsgebied Kruibeke-Bazel- Rupelmonde. Na het bezoek keerde de Minister van Transport terug naar Myanmar, terwijl de rest van de delegatie nog een week in Antwerpen is gebleven om de APEC-cursus Port-engineering te volgen.
Prille relatie
Geert Van Cappellen: ‘De relatie VlaanderenMyanmar staat, net zoals de democratie in Myanmar, nog in de kinderschoenen. We zijn er ons niet altijd van bewust hoe groot de bijdrage van het beleidsdomein MOW kan zijn om de welvaart en het welzijn van de bevolking in landen als Myanmar te verbeteren. Dat kan al door relatief eenvoudige acties, zoals onze kennis delen. Bovendien zijn de zakelijke opportuniteiten voor onze studiebureaus en waterbouwers zeer groot. De Vlaamse expertise en aanpak worden sterk gewaardeerd.’
50ste Op 23 oktober 2012 vond de 50ste Kwaliteitsvergadering plaats van de Technische Ondersteunende Diensten (TOD). De kwaliteitsvergaderingen werden in 2004 opgestart als onderdeel van de procedure om een ISO-certificaat te behalen. Onder meer dankzij de opvolging in de kwaliteitsvergaderingen heeft TOD het ISO-certificaat in 2004 behaald en werd het in 2007 en 2010 vernieuwd. De doelstelling van de
Samenwerking met het Verre Oosten Secretaris-generaal ir. Fernand Desmyter ondertekende in september 2012 in New Delhi een nieuwe Letter of Intent met een concreet samenwerkingsprogramma voor de jaren 2013 tot 2015. Het document past binnen het Memorandum of Understanding dat de Vlaamse en Indiase transportministers in september 1997 hebben ondertekend. De ondertekening werd begeleid met een gezamenlijk seminarie over Port Logistics and Inland Waterway Transport. Voor Vlaanderen spraken ir. Fernand Desmyter, ir. Louis Van Schel en ir. Freddy Wens In het kader van de
vriendschapsverdragen met de Mekong landen Thailand, Vietnam, Cambodja en Laos vloog de delegatie vervolgens naar Bangkok om er deel te nemen aan een tweedaags seminarie over The Effects of Climate Change and Port Environmental Protection Technologies. Het seminarie werd gezamenlijk georganiseerd en gesponsord door MOW, de Port Authority of Thailand, de Mekong River Commission en de associatie voor watergebonden infrastructuur PIANC. Meer dan 100 deelnemers uit 11 verschillende landen namen deel aan het seminarie.
Kwaliteits vergadering TOD vergaderingen is nu om het systeem te borgen, te vereenvoudigen en continu te v erbeteren. Tijdens de acht jaar dat de vergaderingen plaatsvonden, zijn er heel wat wijzigingen doorgevoerd. Naar aanleiding van Beter Bestuurlijk Beleid werd het certificaat opgesplitst over twee entiteiten: AWV en het departement. Voor het departement ging dit over vier afdelingen van de Technisch Ondersteunende diensten: AMS, ABS,
GEO en ATO. Later kwam het Waterbouwkundig Laboratorium erbij. Intussen is uit de afdelingen AMS en ABS de afdeling EBS ontstaan. Ook de oorspronkelijke groep kwaliteitsverantwoordelijken die deelnamen aan de vergadering, is in de loop der jaren flink gewijzigd. Slechts één verantwoordelijke heeft de volledige acht jaren meegedraaid: Danny Willaert van EBS Gent. Dat is een pluimpje waard!
Infosessies Prijs herziening De afdeling Algemene Technische Ondersteuning organiseert een reeks informatiesessies over prijsherziening in overheidsopdrachten. Geïnteresseerden kunnen zich nog altijd inschrijven. Als de kosten voor personeel, materiaal of brandstoffen in de loop van een project erg schommelen, worden de prijzen aangepast. Het is belangrijk dat die prijsherzieningen kunnen blijven gebeuren, omdat de prijzen voor grondstoffen en brandstoffen steeds volatieler worden. Bovendien zal de nieuwe wetgeving op overheidsopdrachten, die vermoedelijk in de loop van dit jaar in werking zal treden, prijsherziening niet langer beschouwen als een uitzondering maar juist verplichten voor het gros van de werken die het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken laat uitvoeren. In samenwerking met opleidingsspecialist EBP organiseert de afdeling Algemene Technische Ondersteuning nu infosessies over de theoretische aspecten van prijsherziening, geïllustreerd met praktijksituaties en rekenvoorbeelden. De sessies richten zich onder meer tot bestekschrijvers, leidend ambtenaren, projectingenieurs, werfleiders en dossierbehandelaars. De opleiding wordt afgerond met een korte toelichting van de functionaliteiten voor prijsherziening in de eDelta-applicatie. Elke deelnemer ontvangt een handig naslagwerkje. De eerste sessies vonden plaats in het najaar van 2012 en in januari 2013. Geïnteresseerden kunnen zich nog inschrijven voor de resterende sessie op 21 februari 2013, in het auditorium van het Ferrarisgebouw, van 9 tot 12.30 uur. Meer info en inschrijving:
[email protected]
19
Ramp vermeden
MSC Flaminia veilig naar haven Het Maritiem Reddings- en Coördinatiecentrum (MRCC) van de afdeling Scheepvaartbegeleiding (MDK) heeft deze zomer een cruciale rol gespeeld bij de doorvaart van het onfortuinlijke containerschip MSC Flaminia in de Noordzee. Dankzij intensief overleg is alles goed verlopen.
20
MOW
MAG
gesleept O
p zaterdag 14 juli ontstond aan boord van het containerschip F laminia een brand op meer dan 1000 mijl van de Engelse kust, in het midden van de Atlantische O ceaan. Het schip was onderweg van Charleston (VS) naar Antwerpen. De brand was bijzonder hevig en eiste het leven van twee bemanningsleden. Eén bemanningslid bleef vermist. De bemanning moest het schip verlaten en werd door een ander vaartuig aan boord genomen. De Nederlandse bergingsmaatschappij Smit Salvage slaagde erin de MSC Flaminia op sleeptouw te nemen en kon uiteindelijk de brand bedwingen.
Odyssee
Voor de MSC Flaminia startte daarmee een ware odyssee die de kustwachten van Engeland, Frankrijk, België, Nederland en Duitsland wekenlang in de ban zou houden. Kapt. Rejane Gyssens (hoofd MRCC): ‘De MSC Flaminia maakte zwaar slagzij en door het bluswater was de diepgang opgelopen tot meer dan 16,5 meter. Bovendien bleven er nog brandhaarden aan boord die niet konden worden bedwongen.’ ‘Onze eerste zorg was de stabiliteit en structurele integriteit van het zwaar gehavende schip’, zegt kapt. Rejane Gyssens. ‘Het was niet zo gemakkelijk om die te onderzoeken, want tot overmaat van ramp werd het weer de grote spelbreker. De bergers moesten het schip verlaten door een storm, waardoor alles vertraging opliep. Eind augustus kon uiteindelijk een nieuw inspectieteam aan boord gaan om de stabiliteit te onderzoeken en de nog aanwezige brandhaarden te controleren.’
Uitgebreide voorzorgen De MSC Flaminia wordt naar veiliger oorden gesleept.
Het Maritiem Coördinatiecentrum in Oostende stond de hele tijd in nauw contact met
de bergers en de Belgische Kustwachtpartners. Het MRCC hield ook dagelijks contact met de Kustwacht van de andere betrokken landen. ‘Het was een bijzonder delicate opdracht om een vluchthaven te vinden om de brandhaarden te blussen en de lading te lossen. Uiteindelijk verklaarde de Duitse overheid zich bereid om het containerschip in haar territoriale wateren te ontvangen.’ Het onfortuinlijke schip moest dan wel doorheen het Kanaal en de B elgische en Nederlandse territoriale wateren worden gesleept. Ons land gaf daar de toestemming voor na intensief overleg met alle nationale en internationale Kustwachtpartners. Om de doortocht in onze exclusief economische zone (EEZ) op circa 30 mijl van onze kust veilig en vlot te laten verlopen, werd het Noodplan Noordzee geactiveerd. Kapt. Jacques Dhavé (administrateurgeneraal MDK): ‘Uitgebreide voorzorgsmaatregelen werden genomen om de veiligheid van de bevolking en het milieu te garanderen. Het konvooi werd tijdens de doortocht in Belgische wateren begeleid door een vaartuig van de Scheepvaartpolitie en de A963-Stern van de marinecomponent. Een vliegtuig van de beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee (BMM) voerde observatievluchten uit.’
Geen incidenten
Op donderdag 6 september om 2.25 uur arriveerde het sleeptransport in de Belgische exclusief economische zone. Om 7 uur verliet de sleep zonder incidenten onze wateren. Momenteel bevindt de MSC Flaminia zich in de Jade Weserport van Wilhelmshaven. Daar is het schip verder onderzocht en wordt het de volgende maanden gelost.
21
De Fluxys LNG-terminal in Zeebrugge
© Fluxys LNG
LNG (Liquefied Natural Gas of vloeibaar aardgas) lijkt de scheepsbrandstof van de toekomst te worden. LNG is milieuvriendelijk en veruit het goedkoopste alternatief voor zware stookolie. Flanders Port Area, het samenwerkingsverband van de Vlaamse zeehavens, onderzocht de mogelijkheden om LNG te bunkeren in de Vlaamse havens.
Brandstof van de toekomst
Vlaamse zeehavens in de ban van LNG M
eer en meer ziet de scheepvaart LNG als nieuwe brandstof voor schepen. Dat heeft alles te maken met de scherpere limieten die de International Maritime O rganization vanaf 2015 oplegt voor de zwaveluitstoot van schepen in de zogenoemde Sulphur Emission Control Areas (onder meer het Kanaal, de Noordzee en de Baltische Zee). Onder diezelfde regelgeving dalen de zwavellimieten vanaf 2020 ook scherp buiten die gebieden.
Aantrekkelijke oplossing
De naleving van die strengere normen vormt een grote uitdaging voor de maritieme sector omdat ze meerkosten kunnen meebrengen. Volgens sommigen zouden de nieuwe normen kunnen leiden tot een ‘modal backshift’ van maritiem transport naar wegtransport. In die context duikt LNG op als aantrekkelijke oplossing om de stringentere emissie normen te respecteren en terzelfdertijd de zeevaart competitief te houden. In vergelijking met zware stookolie is zwavelarme maritieme diesel immers bijzonder duur. Ook ontzwavelingsinstallaties op de schepen zijn erg duur, en de technologie is bovendien nog in ontwikkeling. LNG, daarentegen, heeft een betere prijsstructuur, de uitstoot van zwavel en fijn stof is verwaarloosbaar, de NOx-emissie ligt 85-90 % lager en de koolstofuitstoot daalt met 15-20 %.
22
MOW
MAG
Vlaamse LNG-studie
Om te bestuderen welke maatregelen op korte termijn moeten worden getroffen om bunkering van LNG mogelijk te maken in de Vlaamse zeehavens, heeft Flanders Port Area een onderzoeksopdracht uitgeschreven. De afdeling Haven- en Waterbeleid van het departement MOW coördineerde deze opdracht. De studie geeft aan op welke punten het juridisch en regulerend kader moet worden aangepast om bunkering van LNG in de Vlaamse havens mogelijk te maken. Die wijzigingen zullen de Vlaamse Overheid, de Vlaamse zeehavens, Fluxys LNG en andere betrokken actoren op korte termijn uitvoeren. Een tweede luik van de studie was een marktonderzoek naar het potentiële aandeel van LNG in de bunkermarkt van de verschillende havens. Op basis van die informatie kunnen de Vlaamse zeehavens de juiste strategische beslissingen nemen voor de uitbouw van LNG-infrastructuur. Het bijbehorende logistieke model kan worden gebruikt om verschillende bevoorradings mogelijkheden voor LNG tegen elkaar af te wegen. De risico- en veiligheidsanalyse geeft dan weer inzicht in de potentiële risico’s van het gebruik en de distributie van LNG in een havenmilieu. Meer info: www.flanderslogistics.be/fpa/lng.php
LNG in Europa Op dinsdag 11 september keurde het Europees Parlement de aangepaste Europese zwavelrichtlijn goed. De richtlijn zet niet alleen de limieten van de International Maritime Organization in Europese wetgeving om, maar maakt een aantal normen nog strenger om de uitstoot van zwavel vanaf 2015 te verminderen. Ook op Europees niveau werd het gebruik van LNG overigens al onderzocht. Het North European LNG Infrastructure Project schetst een Europees kader voor het gebruik van LNG als scheepsbrandstof, inclusief de nodige infrastructurele ontwikkelingen. De studie is dus complementair aan de Vlaamse LNG-studie. MOW, de haven van Zeebrugge en infrastructuurbeheerder Fluxys LNG werkten ook aan deze studie mee.
Coördinatiepunt Wegenwerken gaat op in Gipod In 2009 richtte AWV het Coördinatiepunt Wegenwerken op om de eigen werken en die van gemeentebesturen op elkaar af te stemmen. Dat coördinatiepunt wordt nu geïntegreerd in het Generiek InformatiePlatform Openbaar Domein (Gipod).
G
ipod is een initiatief van het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen. Via het platform kan alle informatie over innames van het openbare domein worden uitgewisseld – dus veel meer dan alleen wegenwerken. Het platform kan worden gebruikt door iedereen die actief is op het openbare domein: beheerders, nutsmaatschappijen, vervoermaatschappijen, aannemers van wegenwerken, enzovoort. Gipod detecteert automatisch als een werf met een andere overlapt. De beheerders van die werven krijgen dan een waarschuwing. De integratie van het Coördinatiepunt Wegenwerken (CPW) in Gipod is sinds 1 december een feit. Vanaf dan kunnen geen werven meer worden toegevoegd of gewij-
zigd in het CPW. Nieuwe werven moeten worden ingevoerd via Gipod. De bestaande informatie uit CPW werd volledig overgezet naar Gipod. Meer info: Alle informatie over het Gipod is te vinden op www.agiv.be. Klik door op Gipod. Als je bijkomende vragen hebt of een account voor je entiteit wilt aanvragen, mail dan naar
[email protected].
23
Een job bij Mobiliteit en Openbare Werken
Verrassend veelzijdig!
Neem een kijkje op www.bouwmeeaanvlaanderen.be. Deze site werd onlangs vernieuwd. Je vindt er alle openstaande vacatures binnen het Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken. Ook is er andere interessante info te vinden, bijvoorbeeld over de inte voordelen binnen MOW, de grootschalige projecten waarmee MOW bezig is, … Aan jou om het allemaal te ontdekken!
www.bouwmeeaanvlaanderen.be