MAAK IK EEN TESTAMENT? Erven en onterven Prof. Walter Pintens
1
Wettelijk stelsel 3 vermogens Eigen vermogen Man - Goederen verkregen vóór het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk om niet: schenking erfenis testament
Gemeenschappelijk vermogen Inkomsten uit arbeid; Inkomsten uit eigen goederen
Eigen vermogen Vrouw - Goederen verkregen vóór het huwelijk; - Goederen verkregen tijdens het huwelijk om niet: schenking erfenis testament
2
Scheiding van goederen 2 vermogens Eigen vermogen Man
Eigen vermogen Vrouw
-alle goederen verkregen vóór en tijdens het huwelijk;
- alle goederen verkregen vóór en tijdens het huwelijk;
- alle inkomsten
- alle inkomsten 3
Erfrecht langstlevende echtgenoot 1) LLE + afstammelingen
Tom+ X
Jan
Mia
Els
Mia: vruchtgebruik van de nalatenschap Jan en Els: blote eigendom van de nalatenschap, ieder de helft ! Alle kinderen zijn gelijk ! Alle LLE zijn gelijk: geen onderscheid tussen eerste en tweede huwelijk
4
Erfrecht langstlevende echtgenoot 2) LLE + andere erfgenamen dan afstammelingen Karel +
Audrey
Sofie
Jeroen+
X
Alice
Vincent
a) Gehuwd onder gemeenschapsstelsel
Eigen vermogen Jeroen
Gemeenschappelijk vermogen
Eigen vermogen Alice
Alice: ½ gemeenschappelijk vermogen in volle eigendom (andere helft verkrijgt ze via huwelijksvermogensrecht) eigen vermogen Jeroen in vruchtgebruik Andere erfgenamen: blote eigendom eigen vermogen Jeroen Sofie: ½ in blote eigendom Audrey en Vincent: ieder ¼ in blote eigendom
5
Erfrecht langstlevende echtgenoot b) gehuwd onder scheiding van goederen
Eigen vermogen Jeroen
Eigen vermogen Alice
Alice: nalatenschap in vruchtgebruik Andere erfgenamen: nalatenschap in blote eigendom Sofie: ½ in blote eigendom Audrey en Vincent: ieder ¼ in blote eigendom
6
Erfrecht langstlevende echtgenoot 3) LLE (geen andere erfgenamen)
LLE erft alles in volle eigendom
7
Omzetting van het vruchtgebruik
Vruchtgebruik heeft nadelen
Omzetting mogelijk in: - volle eigendom - kapitaal - rente
Geen omzetting m.b.t. VG op gezinswoning zonder toestemming LLE
8
Omzetting bij tweede huwelijk An+
X
Jens 40 jaar
Eric
63 jaar
X
Lien
22 jaar
Elise 38 jaar
Bij omzetting wordt Lien vermoed 20 jaar ouder te zijn dan oudste kind uit vorige relatie: Lien wordt 60 jaar
9
Verbetering positie LLE/andere erfgenamen Toebedeling in huwelijkscontract (alleen voor echtgenoten) duur → optie Schenking - notariële schenking - handgift Lage schenkingsrechten
- 3% voor LLE en afstammelingen - 7% voor anderen
Alleen voor roerende goederen Geen progressievoorbehoud
10
Verbetering positie LLE/andere erfgenamen
Testament geschreven
Eigenhandig
gedagtekend gehandtekend
Notarieel Internationaal 11
Langstlevende partner Wettelijke samenwoning Erfrecht sedert mei 2007 - vruchtgebruik op gezinswoning - huurrecht op gezinswoning Feitelijke samenwoning Geen erfrecht → testament nodig 12
Onterving Huwelijkscontract: Wet Valkeniers Door schenking of testament Rekening houden met reserve Kinderen:
1 kind: 1/2 2 kinderen: 2/3 3 kinderen of meer: 3/4
Ascendenten:
1/4 in elke lijn
LLE:
1/2 nalatenschap in vruchtgebruik vruchtgebruik op gezinswoning en huisraad
13
Successierechten in rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen samenwonenden Schijf 0,01 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 250.000 EUR boven de 250.000 EUR
3% 9% 27 %
! Gezinswoning vrijgesteld sinds januari 2007 (enkel voor langstlevende) ! Roerende en onroerende goederen in afzonderlijke massa’s belast (per erfgenaam en niet globaal)
14
Samenwonende? de persoon die met de erflater wettelijk samenwoont de persoon die ten minste één jaar ononderbroken met de erflater samenwoont en er een gemeenschappelijke huishouding mee voert tot op de dag van overlijden Uittreksel uit het bevolkingsregister = een weerlegbaar vermoeden. ! Uitzondering bij overmacht ! Drie jaar voor vrijstelling gezinswoning
! Gezinswoning niet vrijgesteld indien samenwonende partner bloedverwant in rechte lijn is
15
Tarief tussen broers, zusters en andere personen
Broers en zusters (per erfgenaam, geen splitsing roerende en onroerende goederen) 0,01 EUR - 75.000 EUR: 30 % 75.000 EUR - 125.000 EUR: 55% boven de 125.000 EUR: 65 %
Anderen (globaal, geen splitsing roerende en onroerende goederen) 0,01 EUR - 75.000 EUR:
75.000 EUR - 125.000 EUR: boven de 125.000 EUR:
45 %
55% 65 %
16
Duo-legaat Prof. em. Weijs heeft een vermogen van 200.000 EUR. Hij wenst zijn neef Thomas als erfgenaam in te stellen en een legaat aan de K.U.Leuven te vermaken Twee hypotheses: - hypothese 1: geen duo-legaat, dus enkel neef Thomas erft - hypothese 2: wel duo-legaat, dus zowel neef Thomas (125.000 EUR) als de K.U.Leuven (75.000 EUR) erven 17
Hypothese 1: geen duo-legaat K.U.Leuven
Vlaams Gewest
Thomas
Brutolegaat
200.000 EUR Nihil
Berekening -75.000 EUR 45% -50.000 EUR 55% -75.000 EUR 65% Nettolegaat Totaal S.R.
S.R.: aan
33.750 EUR Nihil
aan
27.500 EUR
aan
48.750 EUR
Successierechten (S.R. hierna)
110.000 EUR
90.000 EUR Nihil 110.000 EUR 18
Hypothese 2: wel duo-legaat Vlaams Gewest
Thomas
Brutolegaat
125.000 EUR
Berekening S.R.: 1. Op legaat Thomas: -75.000 EUR aan 45% -50.000 EUR aan 55% 2. Op legaat K.U.Leuven: -75.000 EUR aan 8,8% Nettolegaat Totaal S.R.
ten laste van K.U.Leuven
K.U.Leuven 75.000 EUR
1. 33.750 EUR 27.500 EUR
2. 125.000 EUR
S.R.
6.600 EUR
61.250 EUR
6.600 EUR
7.150 EUR 67.850 EUR
19
Kinderen en duo-legaat Twee kinderen Per hypothese evenveel roerende als onroerende goederen Duo-legaat niet voordelig zolang slechts 3 en 9% successierechten verschuldigd Duo-legaat voordelig vanaf 27% successierechten 4 x € 250.000 = € 1.000.000 20
21
