Z
ilt
MAGAZINE VOOR ZEILERS
16 - 8 november 2007
foto: © Kurt Arigo - Rolex
nummer
--- Lucas Schr
over de Transat --- Herintreder in de Singlehanded ---
Wrede schepen in de Barcelona World Race --- Windstille tjalkenrace --Opblaaszeillatten --- en nog veel meer zeilen in beweging...
1
dit is zilt...
Z-reader Toegegeven, deze pagina lees je minder makkelijk in bed, hangmat of kuip. Natuurlijk kun je het proberen met je Palm, Blackberry of Smartphone, maar verwacht niet dat er op zo'n sigarettenpakjegroot scherm veel te genieten overblijft. Toch is het nog slechts een kwestie van tijd voor ook dat probleem tot het verleden behoort. De eerste bewijzen daarvan liggen zelfs al in de winkel. Zo werd in de afgelopen weken met enig tromgeroffel de iLiad gelanceerd. Zelfs het Journaal besteedde uitgebreid aandacht aan een van de eerste elektronische boeklezers. Het gaat om een apparaat met de afmetingen van een paperback, maar dan half zo dun. De inhoud download je van het internet en lezen doe je van het display dat net zo groot is als het hele apparaat. Als je aan het eind van een pagina bent, druk je op het omslaanknopje en verschijnt de volgende. Precies zoals met een boek of tijdschrift. Hoe ideaal wil je het hebben? De geïnterviewden vonden het echter maar niks. De uitgever mocht graag pagina's langs zijn vingers laten glijden, de boekwinkelmevrouw vond het voordeel van drukwerk dat je er een CD bij kon verpakken, en de schrijver wilde na al die eenzame maanden ploeteren toch echt wel iets te signeren hebben.
Ziltilt Z
16/2007 1/2007
2
Als je die vermakelijke beelden gemist hebt, is dat niet erg. Grote kans dat je ze in het komende decennia nog wel eens terug zult zien. Maar dan als voorbeeld hoezeer je er naast kunt zitten. Net als die platenbaas die de Beatles de deur wees, de professor die eind jaren zestig voorspelde dat er ooit markt zou zijn voor wel 200 computers, of mijzelf toen ik me nog maar vijftien jaar geleden afvroeg hoe ik in hemelsnaam een 20 megabyte harde schijf vol kon krijgen. Ongetwijfeld blijven drukpersen voorlopig nog wel even bomen verorberen. Toch hoef je geen helderziende of futuroloog te zijn, om te zien dat digitale media een grote toekomst tegemoet gaan. Maar eigenlijk is dat op deze plek een volledig overbodige observatie. Voor jullie, Zilt-lezers is morgen immers al een halfjaar geleden begonnen...
de Zilt bemanning
Zo lees je Zilt gemakkelijk Download om altijd de jongste versie van de Acrobat Reader. Op dit moment is dat versie 8.1 Je vindt een link linksonderaan de website www.ziltmagazine.nl. Met enkele knoppen kun je vlot bladeren en filmpjes bekijken. Een overzicht van die knoppen vind je hier.
3
Zilt
16/2007
foto: © Marc de Rooy
Adembenemend. Indrukwekkend. Ach, eigenlijk zijn woorden te beperkt om de najaarssfeer van deze zonsondergang weer te geven. Solozeiler Marc de Rooij maakte deze schitterende opname tijdens de Singlehanded op het IJsselmeer.
4
Download deze foto als bureaublad
DOWNLOAD
5
in deze zilt...
2
Z-Reader Een overpeinzing van de Zilt-bemanning.
4
Download Je zeilende uitzicht voor de komende 2 weken.
8
‘Het smaakt naar meer, ja...’ Lucas Schröder over zijn zeer geslaagde Transat 650.
10
Herintreder in de Singlehanded Marc De Rooij voer solo op het IJsselmeer en Wad.j
18
Barcelona World Race ‘Een nieuwe rond-de wereld-race, voor duobemanningen.
26
IJzeren mammoeten zonder wind Een windstille tjalkenrace inspireerde Michiel Scholtes.
30
Goede banaan beter dan matige appel Een dag uit het leven van een jurylid.
Zilt
34
Start Transat Jacques Vabre Mooie foto, fraai filmpje!
16/2007
36
In de Wind Nieuws uit de zeilwereld.
6
40
Luchtlatten Over opblaasbare zeillatten voor rolzeilen.
44
Zoute Noten Over wind- en watergerelateerde muziek.
46
Zilte Spullen Nuttig of leuk, goedkoop of duur: de etalage van Zilt.
48
Zilte Zintuigen Het gevoel van Zilt in twee dimensies.
50
Aangewaaid Jullie eigen zeilnieuws, jullie eigen zeilbeleving.
52
Zilte Wereld
56
Weer & Wind
58
Bemanningslijst
Volg de Zilt-zeilers op de zeven zeeën.
Storm, windstilte of een lekker lopend windje?
Zilt
16/2007
7
Foto’s: © Olivier Blanchet
‘Het smaakt naar meer, ja...’
8
Zilt gesprek: Laurens van Zijp
De Nederlandse zeilers in de Transat 2007 bereikten alle drie heelhuids de finish. Een prestatie om de pet voor af te nemen. In de eindrangschikking werd Jelmer Bouw 27e en Koen van Esch 17e. De relatief onbekende Lucas Schröder zeilde zich enorm in de kijker met de 7e overall plaats... Een paar dagen na de finish traceerde Zilt een ontspannen Lucas op een Braziliaans strand... Over verrassing... 'Wat mij het meest heeft verrast? Dat ik er zelf zo veel plezier in had. Er zijn moeilijke momenten geweest, maar ik heb enorm genoten van de race.' Over de Mini 650... 'De meest oncomfortabele boot om een oceaan over te steken!' Over leven na de Transat... 'Ik kom van ver, was geen ervaren oceaanzeiler. Om dan in zo'n korte tijd zoiets neer zetten... Dat smaak zeker naar meer, ja.' Over zeezeilen... 'Mijn eerste oceaanoversteek maakte ik in 2002. Midden op zee zie je een sterrenhemel die je aan land niet ziet. Waanzinnig, overweldigend.' Over tegenslag... ‘Na drie dagen knalde mijn spi uit elkaar. Dat kostte me een 20, 30 uur om die weer aan elkaar te naaien. Toen brak mijn spiboom in een broach...’ Over Mini-zeilen... ‘Het is ook: weg zijn van de kant, zonder assistentie. Je moet zelf je materiaal aan de praat houden.' Over een mentale dip... 'Je zit daar in je eentje. Dan kun je gaan zitten mokken en balen. Of je kunt gas geven en doorbijten. Met achttien dagen voor de boeg had ik weinig keus.' Klik hier en luister naar het Zilt-gesprek het ophalen kan even duren...
9
Herintreder in
10
foto’s en tekst: Marc de Rooy
de Singlehanded solo over IJsselmeer en Wad De Singlehanded is de oer-solo-prestatietocht over IJsselmeer en Waddenzee. Ooit bedacht door de illustere architect Reid uit Workum. Op 20 oktober startte de 31e editie. De regels zijn simpel: haal een stempel in de meldhavens die je bij de start in Lelystad krijgt opgegeven, zorg dat je vóór woensdag 14.00 uur terug bent en gebruik zo min mogelijk de motor. Verder ben je verplicht om per 24 uur ten minste 8 uur aaneengesloten stil te liggen. Marc de Rooy deed al vier keer mee in een Albin Vega en won een keer. Dit jaar zeilde hij in een kajuitcatamaran.
11
E
erder had ik al ervaren dat de Singlehanded een soort crash-cursus ‘leer uw boot kennen’ is. En ik wil de Sagitta graag beter leren kennen; waar de Vega aanvoelde als een prettig zittende handschoen, is de Sagitta nog een wijde laars. Dat is soms comfortabel, maar je kan er ook over struikelen. Je kunt niet meer vertrouwen op je oude zeilgevoel. Dat mis ik door gebrek aan helling. Een vlaag bijvoorbeeld voel je niet aan die helling, maar aan acceleratie of zie je aan een ander getal op het log.
Dag 1
Zaterdag 20 oktober, begint met vrijwel geen wind, uit het noordwesten. Er ligt een hogedrukgebied stevig geparkeerd boven midden-Nederland. Volgens de gribfiles valt er in het noorden wel meer wind te verwachten dan in het zuiden. Dus: op naar het noorden. Voorlopig is zaterdag volkomen blak. Ik besluit naar Urk te varen en daar de eerste verplichte acht uur rust te nemen. Om 18.30 laat ik het anker vallen voor de haven. 7,5 Mijl in vijf uur...
Dag 2
Zondag al om 04.00 wakker: het waait! Nu mijlen maken! Eerst nog even het anker op. Na het grootzeil gehesen te hebben, haal ik zo enthousiast de ketting binnen dat ik niet goed oplet hoe de boot volvalt. Dat gaat over stuurboord richting dijk... Snel de fok erbij, op alleen grootzeil is de boot bijna niet aan het zeilen te krijgen. Helaas, er is te weinig ruimte om vaart te maken voor een overstag, dus ik noteer de eerste motorseconde. Na deze slechte start vaar ik met de bibbers in de benen de inktzwarte nacht in. 4 Beaufort kan dan opeens veel wind lijken. Dan komt één van de mooiste stukken van de tocht; een sterrenhemel die ik nog niet eerder boven Nederland had gezien. In de gordel van het sterrenbeeld Orion blijken bijvoorbeeld niet enkele sterren te zitten, maar hele sterrenwolken. Voor de rest is er alleen het geknipper van boeien. Momenten als deze maken de Singlehanded bijzonder. Niet alleen de stress die je jezelf oplegt, maar ook de schoonheid van wereld, wind en water. Hoewel de dag nog veelbelovend begon, met 4 Beaufort uit WNW, neemt
12
foto’s en tekst: Marc de Rooy
13
de wind af en ruimt naar NO. Pas om een uur of drie ’s middags ben ik bij de sluis in Kornwerderzand; een gemiddelde van 3 knoop. In het meest optimistische scenario heb je in de Singlehanded 62 uur beschikbaar om te zeilen en de afstand is deze keer – direct gemeten – grofweg 180 mijl. Met de snelheden tot nu toe is niet rond te varen. Als ik na een verregend kruisrak over de Boontjes om zes uur eindelijk in Harlingen aanleg, heb ik daarom een sterke drang om door te zeilen naar de Meep. Ondanks de angst voor het kruisen in het donker in ondiep vaarwater met onverlichte tonnen. Door nu in de Meep te ankeren, kan ik de acht uur rust combineren met de twee uur verplichte ankertijd. Scheelt weer twee uur! Ook dit tochtje blijkt later een hoogtepunt. Er staat weer een beetje wind, de maan komt er bij en in serene stilte zeilen we over het wad. Zo stil, dat je je vanzelf zachtjes over de boot beweegt. Bij de West-Meep is het weer kruisen: de wind is inmiddels naar het oosten geruimd. Gelukkig kan ik mezelf zien varen op de elektronische kaart, zodat ik een redelijk idee heb wanneer de onverlichte tonnen voorbij kunnen komen. Toch blijft het spannend. Ik houd één oog strak op de dieptemeter, het andere op de kaart en houd ook nog wind, water en boeien buiten in de gaten. Bij de Zuid-Meep 17 laat ik het anker vallen in 2 meter diep water, vlak achter de drooggevallen plaat. Het is middernacht. Eindelijk tijd om eens wat te eten…
Dag 3
Om 7.30 gaat de wekker weer af. Bij het eerste ochtendlicht blijken er drie ankerliggers bij gekomen te zijn. Er staat ZO 5 en het is stervenskoud. Ankerop om de NOM 17 te ronden, een verplicht
14
foto’s en tekst: Marc de Rooy routepunt. Daarna stuiven we met een knoop of 9-10 richting Terschelling. Op de Slenk kom ik de kruisende schepen tegen die op Terschelling hebben overnacht. Bij de haven van Terschelling komt mijn slechtste moment van de hele Singlehanded. De haven is voor de wind in te zeilen, maar ik vertrouw er niet op dat ik in het kommetje bij de veersteiger de zeilen op tijd gestreken zal hebben. Dus is het plan buiten de haven fok en grootzeil te strijken en dan de fok weer te hijsen om de haven in te lopen. Het strijken van de fok gaat prima, maar vervolgens krijg ik de boot niet meer goed in de wind en wordt het strijken van het grootzeil een drama. Tegen de tijd dat alles beneden is, zijn we een heel eind opgeschoven richting het dammetje van de Oostelijke Ras. De fok nu hijsen betekent zeker stranding. Dan toch maar op de motor. Helaas, het ding is ook stervenskoud. Hij start wel, met volgas in de vrijloop, maar als ik in lage toeren wil schakelen slaat ‘ie af. Ik krijg ‘m niet lopend in de voorof achteruit. En dat een keer of vijf. Tegen die tijd raakt het roer het eerste basalt, precies op de oostelijke hoek van de haveningang. Gelukkig gaat het erg rustig, maar blij word ik er niet van. Snel roer en zwaard omhoog. Even later kan ik afstappen en probeer ik de boot met de kop door wind en stroom te duwen. Na een tijdje is de motor eindelijk warm genoeg om te helpen en kom ik los. Ik meer af bij een werksteiger, waarna ik inspectiegaten opentrek om te kijken of er lekkage is. Die lijkt afwezig, dus na het scoren van een stempel op de kaart, veel koffie en een gebakken ei ga ik weer verder.
15
Bij Oudeschild heb ik mijn les geleerd en gaat het strijken gesmeerd: eerst het grootzeil, dan de fok. Ik meer af langs een binnenvaarder, haal een stempel en vaar een kwartier later weer naar buiten voor een potje kruisen naar Den Oever. Het is nu hoogwater, boven de Bollen staat voldoende water om een stuk te kunnen afsnijden. Als ik bij het Visjagersgaatje uitkom, zie ik een collega in een Grinde. Je kruist bij het Visjagersgaatje een soort trechter in, omzoomd door lichttonnen én blinde boeien. Gaandeweg neemt de stroom toe, terwijl ook de wind verder aantrekt tot zo’n 25 knoop. Ik heb geen ruimte voor reven, maar trek wat extra twist in fok en grootzeil om de ergste druk kwijt te raken. Het is tweeënhalf uur hard werken, met volle concentratie op snelheid, windhoek, dieptemeter en tonnen. Als ik om half elf vastmaak bij de donkere Stevinsluis, heb ik genoten en een voldaan gevoel. Dat wordt nog versterkt als even later blijkt, dat ik de Grinde op 10 minuten heb gezet!
Dag 4
Dinsdag
gaat
het
aandewindse
rak
naar
Enkhuizen
voorspoedig. Met een paar slagen arriveer ik na drie uur in
Enkhuizen; een gemiddelde snelheid van zeven knoop. Na een snelle schutting gaat het richting Volendam ook weer hard. In een surf noteer ik 11.3 knoop! In Volendam snel een stempel en dan weer door, richting Pampus dat ik om 17.20 rond. In het laatste daglicht vraag ik me af of ik het rif eruit zal halen, maar laat het zitten als de Centrale Post IJsselmeer over NO 6 spreekt. Na een tijdje begint het inderdaad weer met 25 knopen te blazen. De golven staan in een hoek ten opzichte van de wind. Over bakboord duiken de twee boegen geregeld tegelijk onder water, terwijl we over stuurboord rustig liggen en veel vaart maken. Om 22.40 maken we vast bij de Houtribsluis. Na een laatste stukje kruisen meer ik om tien voor twaalf af bij Flevo Marina. Bij een borrel aan boord van een collega wordt mij gevraagd of ik nu blij ben met een cat. “Ja,” kan ik antwoorden, “en ik begin eindelijk wat van die boot te begrijpen!”
16
foto’s en tekst: Marc de Rooy
De Singlehanded is een soort crash-cursus ‘leer uw boot kennen’
17
Wrede boten, ou Barcelona World Race van start
Als op 11 november in Barcelona het startschot klinkt, heeft de internationale oceaanracekalender er een bijzonder evenement bij. Met de Barcelona World Race willen de organisatoren het gat dichten tussen de volledig bemande Volvo Ocean Race en de grote soloraces. In veel opzichten lijkt de race op de Vendée Globe. Net als in die wedstrijd gaan de Open 60's zonder te stoppen rond de wereld. Het grote verschil is echter, dat de boten dit keer niet solo worden gezeild, maar door twee
18
tekst: Ruud Kattenberg
foto: © Gilles Martin-Raget - 2007 Barcelona World Race
ude rotten
bemanningsleden. Waar andere initiatieven de eerste keer soms wat aarzelend van start gaan, werd de Barcelona World Race dadelijk buitengewoon professioneel neergezet. Verantwoordelijk daarvoor is het Engelse Offshore Challenges, de organisatie rond Ellen McArthur. Door die hoge inzet lijkt het aantal deelnemers wat tegen te vallen, maar de kwaliteit van de negen teams is zo groot dat er weinig ruimte voor teleurstelling kan zijn.
19
Kanshebbers Hoog genoteerd staat het team van Vendée-winnaar Vincent Riou en Volvo Ocean Race schipper Sebastien Josse. Door hun ervaring en de splinternieuwe behoren zij tot de absolute kanshebbers. Een waarin Vendée-veteraan Roland belangrijke concurrent is Jourdain en multihullkanon Jean-Luc Nelias hun krachten verenigen. Ook van valt veel te verwachten. Na het verlies van zijn boot in de Zuidelijke Oceaan liet Alex Thomson een nieuw schip bouwen dat er werkelijk fantastisch uitziet. De onstuimige Thomson neemt veelvoudig Whitbread- en Volvo-veteraan Andrew Cape mee. Als de nauwelijks ingevaren boot niet voor verrassingen zorgt en Cape zijn schipper af en toe kan overtuigen dat plankgas niet altijd verstandig is, gaan het tweetal zeker ver komen. Een splinternieuwe boot en een ervaren bemanning zij ook de ingrediënten van . En net als Alex Thomson verenigt Jean-Pierre Dick ook de eigenschappen 'hard gaan' en 'kapot maken'. Maar als Damian Foxall's 300.000 oceaanmijlen die balans naar de goede kans door laat slaan, is een top drie positie zeker mogelijk. Of dat ook voor geldt, durven maar weinigen te voorspellen. Op de eveneens splinternieuwe Open 60 begint de Spanjaard Guillermo Altadill aan zijn zevende wereldomzeiling. Coschipper is de Amerikaan en voormalig olympisch 49er-kampioen Jonathan McKee, die vooral rond de boeien racete. Die intrigerende combinatie is in ieder geval goed voor een belangrijke outsiders rol. Vendée-coryfee Dominique Wavre zeilt met zijn vriendin Michèle Paret, beide zijn 52 jaar en daarmee de oudste deelnemers. Dat geldt niet voor hun boot, werd begin dit jaar te water gelaten. Wavre is een van de meest constante Open 60-zeilers en zal naar verwachting zeker zijn rol in de kopgroep opeisen. Dat geldt ook voor . De boot is al even splinternieuw en de bemanning net zo ervaren. Jérémie Beyou is een zeiler uit de Figaroschool die zich in het traditionele Franse zeezeilcircuit onderscheidde en Sidney Gavignet behoorde tot ABN Amro 1 bemanning die de laatste Volvo Ocean Race won. De twee resterende teams zeilen met wat oudere boten.
20
tekst: Ruud Kattenberg
is de voormalige waarmee Ellen McArthur in 2000 furore maakte. De bemanning bestaat uit de Spanjaard Albert Barques en de jonge Française S e r v a n e E s c o f f i e r . O o k vaart in een boot met een geschiedenis. De ex wordt bemand door het Spaanse duo Javier Sanso en Pachi Rivero.
Tachtig dagen Het record voor de snelste wereldomzeiling in een monohull werd gevestigd in de Vendée Globe 2004-2005. Vincent Riou zeilde zijn toen in iets meer dan 87 dagen van en naar les Sables d' Olonne. Met de nieuwe generatie boten en de tweekoppige bemanningen lijkt de kans dat dat record sneuvelt groot. Waarschijnlijk wordt de echte vraag hoe dicht de teams in de buurt van de magische 80 dagen grens kunnen komen. bekijk de video waarin de boten en zeilers worden voorgesteld
video
Klik hier voor de routekaart
21
teams Team
Schipper, leeftijd. Nat.
Co-schipper, leeftijd, Nat.
Ontwerper
Bouwjaar
Delta Dore
Jérémie Beyou 31, FRA
Sidney Gavignet 38, FRA
Farr
2006
Educacion Albert Sin Bargues Fronteras 47 SPA
Servane Escoffier 26, FRA
Owen Clarke
2000 (Ex Kingfisher)
Hugo Boss
Jonathan McKee 45, USA
Farr
2007
Mutua Javier Madrilena Sanso 38, SPA
Pachi Rivero 43, SPA
Owen Clarke
2003 (Ex Ecover)
PaprecVirbac
Jean-Pierre Dick 42, FRA
Damian Foxall 38, FRA
Farr
2007
PRB
Vincent Riou 35, FRA
Sebastien Josse 32, FRA
Farr
2006
Temenos
Dominique Wavre 52, SWI
Michèle Paret 52, FRA
Owen Clarke
2006
Veolia
Roland Jourdain 43, FRA
Jean-Luc Nelias 45, FRA
Lombard
2004
Guillermo Altadill 45, SPA
22
foto: ©Mark Lloyd / DPPI / OC Events / FNOB
23
advertentie
BVI Spring Regatta
Begint uw zeilseizoen in de zon? De 37e editie van de BVI Spring Regatta vindt plaats in de Britse Maagdeneilanden. Van 4 t/m 6 april 2008. Aan de wedstrijdserie doen circa 150 boten mee. Ook u kunt zich meten met de beste racers van het Caribisch gebied... neem contact op
meer info
www.atp.nl 24
advertentie
25
26
foto’s en tekst: Michiel Scholtes
IJzeren mammoeten zonder wind De Tjalkenrace op het IJsselmeer voor Enkhuizen is meestal een spektakel van denderende tachtigtonners die beukend door de golven gaan. Zoniet de Tjalkenrace van 6 en 7 oktober. Zaterdag staat er een knoop of 5-6 wind. Zondagochtend minder nog en tijdens de wedstrijd wordt het bladstil, waardoor de tjalken verstild boven hun spiegelbeeld liggen te drijven, als in een schilderij. Het wedstrijdcomité blaast de strijd af en verklaart de uitslag van zaterdag tot einduitslag.
27
T
och hoor je niemand klagen. Niet over het weer en niet over de wedstrijd. Wat wil je. De starts zijn beide dagen bloedstollend. Juist bij snelheden van 2-3 knoop kruipt iedereen bovenop de lijn. Een paar tjalken maken een indringstart. In elkaars vuile wind schuiven de schepen ineen als een geklonken harmonica. Je kunt elkaar de hand schudden van boord tot boord. Dikke stalen koppen grommen naar bange roeren. Kluiverbomen hangen dreigend boven achterdekken van de concurrent. Gieken steken dwars over meeliggers in het tuig van de meeligger daarnaast. Ieder moment dreigt er iets te versplinteren, te verbuigen of hopeloos in de knoop te raken, met protesten en uitsluiting tot gevolg. Je wilt weg van het gevaar, maar handen uit de aarde grijpen zich aan je enkels vast. Niemand roept of schreeuwt. Je hoort alleen geklots dat hol klinkt tussen de zeildoekse coulissen. Alles beweegt vertraagd, als in een gedroomde charge van ijzeren mammoeten met reuzenvaandels in de poot. Intense concentratie Zaterdag raakt iedereen over de lijn en drijft de tjalkenknoop uiteen tot individuele schepen, badend in de najaarszon. Het kruisrak naar de bovenboei blijkt een lange reis. Hier al scheidt de weifelende wind de bokken van de schapen. Sommige tjalken zakken mismoedig weg naar een kansloze plaats. Andere zeilen respectabele kruishoeken op een schijnbaar windje van eigen makelij. De onbegrijpelijk snelle Voorwaarts van Peter Glas, zeilt onbedreigd voorop. De nummers twee en drie, de lichte Overwinning van Joost Martijn en de zware Eendracht van Jaap Eissenloefel, duelleren in slow motion. Daarachter zweven tjalken met potentie als de hoekige Harmina van Mathijs Moed en Cas Korver's Zorg met Vlijt met ware appelwangen. Het lichte weer eist kwaliteiten die bij harde wind zo wezenlijk niet zijn. Eendracht's bemanning speelt geconcentreerd met de schoten. De roerganger stuurt op de minste schifting, pikt vlaagjes op die nog geen haar beroeren. Maakt dat uit op een tjalk? Ja, dat maakt alles uit. Schipper Jaap Eisenloeffel houdt overzicht, beargumenteert elke slag, blijft angstvallig op diep water, zeilt de boeien aan over bakboord en zoekt
28
foto’s en tekst: Michiel Scholtes steeds vrije wind. Dat scheelt bootlengtes. Evenals het snel zetten of uitbomen van halfwinders en kluivers na de ronding van de bovenboei. Want op gang komen duurt tien minuten en de eerste die vaart oppikt, loopt bij de ander weg. Mistbank Ineens rolt er een mistbank over de wedstrijdbaan. De voorste schepen zitten midden hun tweede kruisrak, vlak voor de trage broeders die net komen aanzeilen van de bovenboei. Rond de Eendracht verdwijnt schip na schip in een grijs druppeltjesgordijn. De wind trekt aan - onbegrijplijk in een mistbank - en de vaart loopt op tot ruim 5 knoop. "Dit moet niet lang duren..," mompelt Jaap. Want hoe ontloop je een koerskruiser als die zijn kop pas 50 meter voor de klap uit de nevel steekt? Na vijf minuten klaart het op en gaat de wind weer liggen, net voor de ontmoeting met het voordewindse veld. Gezichten ontspannen, schouders zakken. De galop van vijftien blinde tjalken wordt weer een zoetjes grazen. Onthaast trekken de tjalken hun rompen over de finishlijn. De uitslag van zaterdag zal ook de eindklassering zijn.
29
Een goede banaan dan een matige ap
Achter de schermen van e
Dit najaar boog een groep vertegenwoordigers van watersportmedia zich over de keuze van de Hiswa Boot van het Jaar. Jurylid Klaas Jan Hoeve stuurde Zilt zijn impressie. Ik ben met een missie hier. Het is tijd om een multihull op de lijst te krijgen. Dus nomineer ik twee trimarans. Een daarvan brengt het tot de shortlist. Missie geslaagd. Er zijn twee smaken juryleden die - geheel in de traditie van de lage landen - te verdelen zijn in rekkelijken en preciezen. Sommigen nemen hun werk uiterst serieus en gaan fanatiek discussies aan over kwaliteiten en falen van de boten. De rest beleeft vooral een paar aardige dagen met vakgenoten en mooie boten. Ik moet bekennen tot de minder strenge soort te behoren.
30
foto’s en tekst: Klaas Jan Hoeve
is beter ppel
een prijs
Zo gaat het: een elftal journalisten noteert in het seizoen welke boten in positieve zin zijn opgevallen. Tijdens de Hiswa te Water gaat het gezelschap in conclaaf en beziet het veld van kanshebbers. Er sneuvelen een paar en wat rest is een twintigtal boten, een bont palet uiteenlopend van een dagzeiler tot een oceanjacht. Deze longlist moet worden bewerkt tot een shortlist. Daartoe begeeft het journaille zich in een aantal stemronden waarbij factoren als ontwerp, constructie, vaareigenschappen en vooral innovatie een rol spelen. Na deze slachting blijft een shortlist over die – zo benadrukt de voorzitter – nog zeker niet als nominatie gezien mag worden.
31
Dit jaar is er een topgroep van vijf jachten en een reservelijst van nog eens drie. Om van shortlist te promoveren tot een nominatie is een positief testresultaat nodig. Want, hoe leuk een boot ook oogt op de tentoonstelling, dat zegt nog maar weinig over de zeilkwaliteiten. De shortlist is erg uitgedund op de testdag. Voor de wal bij de Koninklijke in Muiden liggen drie boten. In het tableau de la troupe ontbreken de Bestewind (nog niet af), de Dragonfly 35 (andere verplichtingen), de Club Swan 42 (andere verplichtingen en te veel diepgang), de Stila 44 (geen boot beschikbaar) en de Najad 355 (geen boot beschikbaar). Wel te zeilen zijn de Dehler 34, de Ranger 9.9 en de Sunbeam 34, drie zeer verschillende boten. Waarna onverbiddelijk de vraag volgt of je appels en peren kunt vergelijken. Het antwoord is natuurlijk positief; een goede banaan is beter dan een matige appel. Lastiger te beantwoorden is of deze drie jachten wel de competitie van het weggevallen vijftal kunnen missen om de wedstrijd een serieus aanzien te geven. De organisatie heeft bergen verzet om nog meer boten te krijgen, maar het resultaat valt iedereen een beetje tegen. Het is ook lastig om zowel op de testdag als op de Hiswa een boot ter beschikking te hebben; een botenbouwer heeft nog wel wat meer te doen. Of de afhakers de prijs niet echt belangrijk vinden, zoals wel is gefluisterd, of dat er echt sprake is van overmacht, zal per boot verschillen.
Een botenbouwer heeft nog wel wat meer te doen...
32
foto’s entekst: tekst: foto’s enen tekst: Klaas Jan Jan Hoeve Hoeve foto’s en tekst: Klaas foto’s
Het testen zelf is nogal een gedoe. Met een man of elf in een dag drie boten onder de loep nemen, plus lunchen en vergaderen... Opvallend is dat het gezelschap watersportjournalisten moeiteloos allerlei kleine foutjes aan het licht brengt. Een stukje beslag niet goed gemonteerd, de verstaging niet goed afgesteld, de motorisolatie van niet toegelaten materiaal, een kooi te kort voor de moderne mens; het houdt niet op. Je zou haast vergeten dat hier de drie kanshebbers voor de ‘Hiswa Boot van het Jaar’ rondvaren. Elke leverancier kan met een ‘to do’ lijstje naar huis.
Praten over boten blijft leuk...
Afgezien van de kritiek zijn het drie reuze lekkere boten, waarmee zeer verschillende watersportconsumenten zich buitengewoon zullen vermaken. Na het zeilen volgt een geheime schriftelijke stemming zodat slechts de voorzitter weet wie er gewonnen heeft en de prijs helemaal als verrassing op de volgende landhiswa kan worden uitgereikt. Die prijs is er niet alleen om de betreffende boot in het zonnetje te zetten, maar vooral om de watersportsector weer eens in de krant te krijgen. De jury is erin geslaagd een goede boot als winnaar aan te wijzen. Maar de beste van alle nieuwe boten van het afgelopen seizoen? Daar zullen nog veel woorden over worden vuilgemaakt. En daar gaat het maar om: praten over boten blijft leuk, zelfs voor journalisten.
De auteur, Klaas Jan Hoeve, is bij Uitgeverij Gottmer verantwoordelijk voor de Hollandia Watersportboekenreeks.
33
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
foto:© Marcel Mochet / AFP
Transat Jacques Vabre onderweg naar Brazilië
W
at voor Engelsen de Ostar is, is voor Franse zeilers de Transat Jacques Vabre. Op 3 november startte de race voor tweekoppige monohull bemanningen in Le Havre. Een dag later waren de Maxi-Tri´s aan de beurt. Opvallend was het startveld van de Open-60 klasse (foto) met achttien boten, waaronder een groot aantal splinternieuwe schepen.
34
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
video In de video laat de Engelse deelneemster Dee Caffari een aantal van de nieuwste ontwikkelingen bij de Open 60’s zien. video: © Aviva Ocean Racing
Ook de almaar uitdijende vloot Class 40 liep in het oog met liefst 31 boten. Net als de onlangs geëindigde Transat 650 finisht de TJV in het Braziliaanse Salvador de Bahia. Onderweg wordt niet gestopt. Het record voor de circa 5000 mijl lange wedstrijd staat op 13 dagen. In strijd met de traditie van de race werden de eerste dagen van de race echter gekenmerkt door licht weer.
35
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
Claire Leroy en Ed Baird Zeilers van het Jaar De wereldzeilbond ISAF houdt elk jaar de Rolex World Sailor of the Year verkiezing. In 1998 viel Carolijn Brouwer in de prijzen en het jaar erop Margriet Matthijsse. In het Portugese Estoril werden op 6 november de Franse zeilster Claire Leroy en de Amerikaanse matchrace-crack Ed Baird verkozen tot zeilers van het jaar. Leroy won in 2007 het Wereld- en Europees kampioenschap match-
racen. Baird was dit seizoen stuurman van het winnende Alinghi-syndicaat in de America's Cup. De 470-Wereldkampioenen Marcelien de Koning en Lobke Berkhout behoorden tot de genomineerden. In 2005 werden zij in Nederland gekozen tot Sportploeg van het Jaar. In 2005 en 2006 ontvingen ze de Conny van Rietschoten trofee. Afgelopen oktober werd het duo benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. foto’s: Carlo Borlenghi/Rolex
36
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
Merel Witteveen in Yngling Ze voer tijdens het NK dit najaar al op proef mee in de Yngling en nu is Merel Witteveen (22) officieel opgenomen in de Ynglingkernploeg. Ze wordt een van de drie voordekkers in het team. Merel komt uit het project 2012 van het Volvo Talent Plan (de jeugdopleiding van het Watersportverbond). Dit jaar zeilde ze met Lisa Westerhof in de 470-vrouwenklasse en deed gooi naar een olympisch startbewijs. Het duo De Koning/Berkhout won de 470-selectie echter. In de Yngling-ploeg was ruimte ontstaan na het stoppen van Petronella de Jong.
Ingmar Kolman snelste havenmeester Witgoedhandelaren, reclamemakers, politiemensen... Voor elke beroepsgroep bestaat er wel een wedstrijdserie. En nu is er de Exact Havenmeestercup. Een gezamenlijk initiatief van Exact Software en Watersport Scheveningen, importeur van Nacra catamarans. Ingmar Kolman (R) met catcrack Gunnar Larsen. Havenmeesters van alle foto Exact/Watersport Scheveningen jachthavens rond het IJsselmeer waren uitgenodigd voor de eerste editie, eind september. Na de voorrondes en semi-finales gingen uiteindelijk vijf havenmeesters door naar de finales om uit te maken wie de cup mee naar huis mocht nemen. Ingmar Kolman van Jachthaven Hoorn zeilde het snelste en won de catamaranwedstrijd.
37
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
‘De boten zullen erg aan elkaar gewaagd zijn...’
foto: © Ivo Rovira/Alinghi
volgende America’s Cup in 90-voeters
38
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
Volgens de traditie van de America’s Cup bepaalt bekerhouder Alinghi het waar, wanneer en hoe van de volgende wedstrijdserie. Het BMW Oracle syndicaat vindt echter dat de Zwitsers daarbij een deel van de 150 jaar oude regels aan hun laars lappen. Vooral het moment en de plaats waar Alinghi de Cup wil verdedigen zijn al maandenlang inzet van een gevecht dat zelfs voor geschoolde juristen nauwelijks te snappen is. Ongeacht die afloop, kregen de uitdagers deze week meer inzicht in de boot waarin de volgende keer wordt gezeild. Het gaat om een boot die aanzienlijk groter is dan de 70 -voeters uit de laatste edities. Net als bij Volvo 70’s en Open 60’s wordt de nieuwe America’s Cupper volgens een boxrule ontworpen. Ten opzichte van het rating systeem van de vorige boot geeft dit ontwerpers veel meer vrijheid. Waar ze voorheen voortdurend naar een balans moesten zoeken tussen lengte, zeiloppervlak en stabiliteit hebben ze nu feitelijk alleen nog met maximummaten te maken. Het zijn indrukwekkende getallen. De boten zullen 27.4 meter lang worden, maar niet breder mogen zijn dan 5,60 m. De mast torent 37,4 meter boven het water uit en aandewind kan er 475 m2 zeil worden gevoerd. De diepgang is ‘begrensd’ tot 6,5 meter. Een AC 90 mag 23 ton waterverplaatsing hebben. Alinghi’s hoofdontwerper, de Nederlander Rolf Vrolijk (foto) speelde een vooraanstaande rol bij het ontwikkelen van de uitgangspunten voor de nieuwe boot. Vrolijk benadrukt echter dat ook de uitdagers een belangrijke stem hadden. “We wilden werkelijk voor maximum prestaties gaan met een concept dat je logistiek nog aan kunt. En we moesten ons afvragen hoe je een grote boot nog met alleen mankracht aan kunt.” De keuze voor een ‘boxrule’ heeft volgens Vrolijk veel voordelen. “Uiteindelijk zal iedereen ongeveer op dezelfde configuratie uitkomen en zullen de boten erg aan elkaar gewaagd zijn”.
39
Luchtlatten de oplossing voor rolgrootzeilen? Zelfs de meest fervente tegenstander moet toegeven: het gebruiksgemak van een grootzeil dat wordt opgerold in de mast is groot. Zowel als opbergsysteem als bij reven. De prijs voor dat comfort is echter een zeil met een veel minder efficiënte vorm. Maar als het aan de zeilende uitvinder Robert Henderson ligt, is dat binnenkort niet langer meer het geval...
40
foto’s: Robert Henderson, tekst: Sjors van der Woerd
De reden dat rolgrootzeilen minder efficiënt zijn, is niet moeilijk te begrijpen. Waar normaal gesproken vorm, oppervlakte en doeksoort de voornaamste afwegingen van een zeilmaker zijn, is bij een rolgrootzeil de beperkte ruimte van de mast zijn eerste parameter. De noodzakelijke keuze voor minder zwaar doek is niet eens zijn grootste handicap. Dat hij af moet zien van horizontale zeillatten beperkt hem echter enorm in zijn mogelijkheden. Alle jaren zoeken zeilmakers een oplossing voor dat probleem. De meest populaire is die waarbij er dunne verticale latten in de bovenste sectie van het zeil worden gebruik. Die latten passen in de mast, omdat er in de top minder zeil wordt opgewikkeld dan onderin. Ten opzichte van een latloos zeil zijn die verticale latten een grote verbetering. In vergelijking met een traditioneel gelat grootzeil blijft het nog altijd een compromis. De Amerikaan Robert Henderson was actief in het wedstrijdcircuit voor de kust van Miami. Plannen voor een lange reis gaven de doorslag zijn wedstrijdboot in te ruilen voor een pure toerzeiler. Zijn nieuwe 40-voeter met pilothouse was standaard uitgerust met een rolgrootzeil. Robert waardeerde het comfort onmiddellijk, maar kon niet wennen aan de beroerde vorm van het vlakke en te kleine zeil. In plaats van zich daar mopperend bij neer te leggen, bedacht hij een volkomen nieuwe en onconventionele oplossing: Airbattens, een zeil met opblaasbare horizontale latten. Zoals vaker met veelbelovende uitvindingen, is ook Henderson's oplossing van het type 'waarom heb ik dat zelf niet bedacht'. Zijn aangepaste grootzeil is in feite weer een traditioneel zeil met latzakken op plaatsen waar je die verwacht. De luchtdichte binnenzak is gemaakt van Desmopan, een thermoplastisch polyurethaan dat tegen een stootje kan. De 'latten' worden met een kleine compressor opgeblazen. Dat duurt 1 tot 2 minuten. Het controlepaneel voor de pomp kan bij de stuurstand worden gemonteerd. De 2,5 kg die het 12 Volt systeem weegt, zal op een toerboot geen bezwaar zijn. De luchtslang van het type telefoonsnoer loopt via de giek naar de schoothoek van het grootzeil. Daarvandaan gaan dunne 4mm
41
slangen door het achterlijk naar de latten. De slangen in het achterlijk zijn nauwelijks zichtbaar. Op het controlepaneel zit knop voor opblazen en voor leeglopen en schakelaars om dit per lat te kunnen doen. Een meter geeft de druk aan in de lat, die ligt meestal tussen de 15 en 20 PSI. Een handpomp doet het werk nog sneller, die pompt de De bedieningsunit aan de stuurstand latten in slechts 20 seconden vol. Door te spelen met de spanningen op de latten beïnvloed je de vorm van het zeil. Reven is geen probleem, dan laat je gewoon de latten die in de mast verdwijnen leeglopen. Bij het helemaal wegrollen van het zeil worden alle ventielen opengedraaid. Meer controle over de vorm van het zeil is maar een deel van het voordeel. Een rolgrootzeil met Airbattens kan ook een veel grotere uitbouw van het achterlijk hebben. De uitbouw kan zelfs tot voorbij het achterstag lopen, de luchtlatten zijn sterk genoeg om bij een overstagmanoeuvre zonder schade langs het achterstag te komen.
De slangetjes in het achterlijk
Henderson heeft jaren met zijn systeem geëxperimenteerd voordat het dit jaar in Amerika op de markt kwam. Uiteindelijk patenteerde hij het uitgewerkte idee en stapte ermee naar UK Sails in Miami. Die zeilmaker heeft inmiddels al diverse grootzeilen en genua's met het systeem afgeleverd. Nu het Friese De Vries Sails is samengegaan met UK Sails zal het vast niet lang meer duren voordat we de eerste opblaaslatten in Nederland zien.
42
foto’s: Robert Henderson, tekst: Sjors van der Woerd
Zoals bij alle veelbelovende uitvindingen, is ook deze oplossing van het type 'waarom heb ik dat zelf niet bedacht...'
43
Suite Clouds & Rain De zee inspireert! Dichters, schrijvers en ook muzikanten. Laurens van Zijp speurt naar wind- en watergerelateerde liedjes. Deze aflevering: Suite Clouds & Rain Door: David Gates LP: First, 1973 Oké, we blijven nog even in meteo-sferen. Ik placht graag uit het raam te staren. Vroeger, thuis, op m'n kamertje. Daar had ik alle reden toe, want we woonden op het water. Ik zag de Oude Rijn immer glinsteren als een zilver lint. En de wind deed het lover aan de overkant knisperend ritselen. Wolken zeilden door het zwerk. Bij deze staat van meditatie paste uitstekend de Suite Clouds & Rain van David Gates. Begin jaren zeventig had Gates grote successen. Als frontman van de groep Bread, zoetebroodjesbakkers met veel zoetsappigheid. Niet helemaal mijn kopje thee. Ik was meer van Alice Cooper, E.L.P. en Supersister in die dagen. Maar op de eerste solo-LP van Gates, toepasselijk First getiteld, staan interessante stukken. Sailing around the World past natuurlijk naadloos in deze rubriek. Ik kies echter voor het over 8 minuten uitgesponnen Suite Clouds & Rain. Het begint met een blazende wind, gevolgd door piano, aanzwellende synthesizers en hele bossen violen... En dan maar staren naar het water en de lucht... See the clouds adrift so far below Everchanging as they come and go Makes me wonder why I'm up so high When really I am down so low
foto: © Ruud Kattenberg
44
Zoute Noten Of all the wonders I was one allowed I think that I would always choose a cloud Always brings my feelings right out loud Whether I'm ashamed or proud See the clouds they're giving life below In colors that the canvas cannot show Keeping secrets no one else could know For I'm the one who told them so So the next time raindrops fall If it makes you climb the walls just think of green Prettig gezelschap op lange wachten, deze muziek! [ Klik hier en luister naar een fragment: Eerder in deze reeks zijn beschreven: The Downeaster Alexa-Billy Joel (Zilt 1), Sail-on-sailor-Beach Boys (Z2), Last Great American Whale-Lou Reed (Z3), Als het Golft-De Dijk (Z4), All at Sea-Jamie Cullum (Z5), A Salty Dog-Procol Harum (Z6), Down by the Sea-Men at Work (Z7), Southern Cross-Crosby, Stills, Nash (Z8), Single Handed Sailor-Dire Straits (Z9), Sea Fever-William Topley (Z10), Blues voor Slauerhoff-Zijlstra (Z11), Angustia-Cristina Branco (Z12), Dansen aan Zee-Blof & Christina Branco (Z13), The Weather Forecast-The Mastersingers (Z14), Four Seasons in One Day-Crowded House (Z15)
45
in de wind
Historisch expeditieschip Tussen de geparkeerde auto's in de smalle straten van de Amsterdamse Pijp valt een opgetuigde zeilboot direct op, ook al is het een kleine. Voor de deur van meubelmaker Ruud Dubel staat regelmatig een Klepper vouwkano in met klapperende rood-witte zeilen. Dubel is de Nederlandse leverancier van de bekende Klepper kano's, die sinds 1907 (!) in productie zijn. Een boot die al 100 jaar wordt gebouwd moet wel iets bijzonders zijn, en dat is deze kano dan ook. Veel poolonderzoekers, waaronder Amundsen en Byrd waren fan van de Klepper. En al in 1928 stak de Duitse Kapitein Römer de Atlantische Oceaan over met deze fragiel ogende boot. In 1956 zeilde Hannes Lindemann een Klepper van Las Palmas naar St Thomas, in het Caribisch gebied. Zijn boek 'Allein über den Ozean' werd een bestseller en daarmee kreeg Klepper wereldwijd bekendheid. Nog steeds worden Kleppers ingezet bij extreme expedities, maar ze zijn ook populair bij rustzoekers op vakantie, die willen zeilen op plekken waar geen andere zeilboot kan komen. Een opgevouwen kano past in elke auto en gaat volgens Ruud Dubel zelfs prima mee in de trein. Dubel vertelt u graag hoe geweldig het is om zeilend met het voetenroer te sturen op dit prachtige stuk techniek met historie. www. ruuddubel.nl
46
Zilte Spullen Poor man’s Navtex? DCF 77 mag dan cryptisch klinken, de kans dat je de datastroom van het Duitse radiostation allang ontvangt is groot. Het signaal zorgt er namelijk voor dat je huiskamerklok of horloge worden gelijkgezet met een Duitse atoomklok. Jimmy Lengkeek ontdekte dat er sinds een jaar ook vierdaagse weer- en windverwachtingen in het tijdsignaal worden verpakt. Dat gebeurt voor 72 plaatsen tussen Midden-Noorwegen en Zuid-Italië. Om de prognoses te kunnen zien, is een speciale ontvanger nodig. De Irox Cresta Mete-ON1 is er een uit het voorlopig nog beperkte aanbod. Het apparaat wordt voor 299 euro door de Kijkshop verkocht. Googleënd kwamen we ook de Meteotronic-serie van La Crosse tegen, waarvan het model 5100 al voor 69 euro wordt verkocht via www. weerspecialist.nl Of we daadwerkelijk een goedkoop alternatief voor Navtex hebben ontdekt is de vraag. Zilt-weerman Henk Huizinga legt uit dat de weersinformatie weliswaar is gebaseerd op een algemeen geaccepteerd computermodel, maar dat de instelbare locatie’s altijd op land liggen. Hoewel de trend blijft kloppen zul je de prognoses op volle zee, dus met voorzichtigheid moeten hanteren, benadrukt Henk. Ondanks die opmerkingen blijft het systeem, vooral door zijn aantrekkelijk prijs, intrigeren. Om die reden zullen we de prognoses in de komende maanden aan een praktijktest onderwerpen. Wordt dus vervolgd...
47
in de wind Zilte Zintuigen
foto: © Michiel Scholtes
Hoe ruikt de zee? Hoe voelt een storm? Hoe klinkt een windstilte? Zelfs in onze multimediale wereld zijn er nog talloze schijnbaar onmogelijk te beantwoorden vragen. Maar dat weerhoudt ons er niet van naar antwoorden op zoek te gaan. Zintuigen in twee dimensies...
48
foto’s en tekst: Laurens van Zijp
Zilte Zintuigen
Herfst Aan de wal ruikt het naar rode en gele bladeren. Soms schitterend belicht door de lage zon, dan weer gegeseld door een felle bui. Boven het water hangt een mysterieuze sluier. Het gevoel van de naderende winter... Michiel Scholtes legde dit beeld vast tijdens de Tjalkenrace.
49
Illustratie: © Max
In 15 schreven dat zij een zeilreis willen maken die langer is dan de officiële schoolvakantie van hun kinderen. Ze vroegen om reacties en advies van lotgenoten en opnieuw stelde de -familie ons niet teleur. schrijven hoe zij zich in een vrijwel identieke situatie bevonden. In eerste instantie regelden zij de drie weken extra verlof zonder moeite met de school. Tot de schoolleiding, een dag voor vertrek, werd teruggefloten door de leerplichtambtenaar. Jan en Ilona zagen toen geen andere mogelijkheid meer dan het verbod 'aan hun laars te lappen.' Bij thuiskomst vonden ze een procesverbaal op de mat. In plaats van in te gaan op het 500 euro schikkingsvoorstel lieten zij de zaak voorkomen. De aanvankelijke toestemming en het feit dat de kinderen onderweg les kregen, overtuigden zowel de rechter als de officier van justitie en er volgde vrijspraak. Jan en Ilona adviseren om het vooral met de school te regelen en dan maar te zien wat er gebeurt. 'De tijd met je kids is duizendmaal kostbaarder dan een eventuele boete...' Duidelijk is wel dat de verhouding tussen de school en de leerplichtambtenaar het draaipunt is wanneer je om een uitzondingspositie vraagt. De regels bieden de school enige ruimte, maar uiteindelijk is het de overheid die het laatste woord heeft. gaat daar in zijn reactie uitgebreid op in. Als enige mogelijkheid om onder de onderwijswet uit te komen, verwijst Nico naar een tip van zijn leerplichtambtenaar zelf: schrijf jezelf en je kinderen uit uit het bevolkingsregister. Ook ziet een, virtuele, verhuizing naar een buitenland dat als de ideale oplossing. Maar net als Nico Kuijper waarschuwt hij, dat het je wel op een kleine korting op je AOW komt te staan. Waarschijnlijk is het met deze kwestie als met zoveel rond het thema vertrekken; er zijn veel ongemakken maar thuisblijven is met afstand de slechtste optie...
50
Aangewaaid Klassieke Schepenbeurs in Enkhuizen Niks te doen de komende dagen? Zet dan koers naar Enkhuizen. Daar is vanaf morgen 9 tot en met zondag 11 november de Klassieke Schepenbeurs. Een tentoonstelling die zich richt op klassieke en traditionele schepen. Er zijn lezingen en demonstraties. Meer dan honderd schepen zijn te zien en te koop op de beurs en in de haven. Openingstijden: van 10.00 – 18.00 uur. Toegangsprijs: € 10,00. Plaats: de Gependam, Enkhuizen, op loopafstand van het station. Parkeren: volg de borden, de veerboot is gratis. www. klassieke-schepen.nl
6 Uren van de Nieuwe Meer Op zondag 11 november is voor de 28ste keer de 6 Uren van de Nieuwe Meer. Een koppelkoers in de olympische Laser. Elke boot wordt gezeild door twee zeilers die elkaar na een ronde aflossen. Juist dat wisselen is een spannend element in deze race. Er komen naar verwachting 70 teams aan de start. Locatie en organisatie: wsv De Koenen aan het Jollenpad in Amsterdam.
foto: Floris Wijnbergh
51
Op herhaling
Veel plaatsen waar Brigitte en Wouter Kruijt voor anker gaan zijn voor hen bekend terrein. Met hun zeilden ze tussen 1996 en 1999 drie jaar rond de wereld. Nu doen ze met het gezin een rondje Carieb in een jaar. Vanaf het Canarische eiland Lanzarote stuurde Brigitte deze bijzondere plaat. De boot in het midden op de foto is hun 43-voets Koopmans .
52
foto: ©Brigitte Kruijt-van der Loo
Zilte Wereld
53
Springplank Elders in deze Zilt lees je over zeilspijbelen. Veel zeilende ouders denken dat lange reizen niet voor hen zijn weggelegd, omdat de kinderen nu eenmaal naar school moeten.
Voor Brigitte en Wouter Kruijt zijn drie puberende kinderen geen reden om niet op reis te gaan. Jan Willem (14), Annemiek (13) en Michiel (10) voeren al eerder op de Callista rond de wereld, maar toen was school nog niet zo belangrijk. Op deze reis is dat anders. De kinderen krijgen les aan boord en sturen huiswerk in via internet. Als geroutineerde zeilers weten Brigitte en Wouter waar ze aan beginnen. Ze beseffen dat contacten met andere zeilers belangrijk zijn voor hun kinderen. Op de Zilte Wereldkaart zien we dat ze aan dat contact geen gebrek hoeven te hebben. Op dit moment is de Callista op het kleine La Gomera, een van de Canarische Eilanden. En daar zijn ze niet alleen. Door de ARC drukte in Las Palmas, de traditionele vertrekplaats voor een Atlantische oversteek, zoeken veel boten een rustiger alternatief. Gevolg is dat in de kleine haven van San Sebastian nu minstens vijf Nederlandse boten liggen. De Camelot, Loesje, Flux en Lizzy houden de Callista daar gezelschap. La Gomera als nieuwe spingplank naar de Carieb?
54
Zilte Wereld Zoom in op een desolate ankerplek in Patagonië of een tropische baai in de Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik de naam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nu onderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website van de wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende foto’s te zien.
Google Earth In Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Door op de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth. Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratis downloaden.
Geef je positie door Alle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunnen een plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naar
[email protected]. In de pop-up bij de positie is ook plaats voor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent. Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidende tekst veranderen elke twee weken.
Canarische Eilanden
55
in de wind Wekelijks vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga hoe het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn verhaal en klik daarna op je eigen vaarwater in de kaart hieronder.
Waddenzee
IJsselmeer Noordzee kust
Zeeuwse Delta Klik op een zeilgebied voor een gedetailleerde 3-daagse prognose...
Vrijdag
Zaterdag
56
Zondag
Weer & Wind Weerbericht voor 9, 10 en 11 november 2007
video
Het stormseizoen is begonnen Na alle weekenden met hogedruk is het nu de beurt aan de herfstdepressies. Vrijdagmiddag +36: de veroorzaker van het heftige windveld is via Schotland aangekomen boven Zweden. Achter dit laag is koude, onstabiele lucht uit NW binnengedenderd. De talloze isobaren veroorzaken boven de Wadden een NNW wind van 40-45 knopen met zware buien en windstoten die de 50 knopen overschrijden. Aan de zuidwestkust kan van die waarden 10 knopen worden afgehaald. Zaterdagmiddag +60: een volgende depressie nabij IJsland zorgt voor een frontale zone met regen. De wind neemt daarbij tijdelijk af tot 20-25 knopen. Zondagmiddag +60: het laag is boven Polen aangekomen. De wind komt in de ochtend uit het WNW met 25-30 knopen en ruimt na een koufront aan het eind van de morgen naar NW. De wind trekt dan aan naar 30-35 knopen met opnieuw buien en de windvlagen. In het zuidwesten staat wederom 10 knopen minder. Na een korte
rustpauze in het begin zal ook de komende week veel wind
opleveren. Het Zilt weerbericht wordt verzorgd door NIMOS Meteotraining www. nimosmeteo.nl
57
bemanning Zilt
16/2007
Bemanning De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit: Ruud Kattenberg, Sjors van der Woerd, Laurens van Zijp, Michiel Scholtes, Henk Huizinga, Jimmy Lengkeek, Pieter Nijdeken en vele opstappers.
Aan de kajuittafel Onze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelf. Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan:
[email protected]
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie.
58
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis: -elke week het zeilersweerbericht -elke veertien dagen Zilt Magazine Surf naar www.ziltmagazine.nl en vul je e-mailadres in
Of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen 59
