Management en Organisatie
VWO 6
25 januari 2011 proeftoets
Hst 31, 37 t/m 43 100 minuten
Opgave 1 Handelsonderneming Astan bv heeft gegevens verzameld. Deze gegevens zijn nodig voor het opstellen van de liquiditeitsbegroting en de resultatenbegroting in het vierde kwartaal van 2009. kwartaal
omzet exclusief 19% btw
inkopen exclusief 19% btw
derde kwartaal 2009
€ 7.800.000
€ 4.260.000
vierde kwartaal 2009
€ 8.736.000
€ 3.420.000
Verder is gegeven: - de brutowinst is 160% van de inkoopprijs exclusief btw; - de omzetten en de inkopen zijn binnen een kwartaal gelijkmatig verdeeld; - de inkopen zijn voor 60% op rekening en voor 40% contant; - de krediettermijn van de crediteuren is 2 maanden; - de verkopen zijn geheel op rekening; - de krediettermijn van de debiteuren is 1,5 maanden; - de verkoopkosten zijn steeds 8% van de omzet exclusief btw in een bepaalde maand en worden steeds 2 maanden later contant betaald; de btw van de verkoopkosten is 19% - de resterende schuld van een 4% hypothecaire lening bedraagt op 1 januari 2009 € 450.000,-; op deze lening wordt de interest elk half jaar achteraf betaald op 1 mei en 1 november. Jaarlijks wordt op 1 mei € 25.000,- op deze lening per bank afgelost. a. Bereken de bedragen voor de liquiditeitsbegroting van het vierde kwartaal van 2009: vul daartoe het schema bij deze opgave in en licht alle bedragen toe met een berekening. b. Bereken de bedragen voor de resultatenbegroting van het vierde kwartaal van 2009: vul daartoe het schema bij deze opgave in en licht alle bedragen toe met een berekening.
Opgave 2 Van korfbalvereniging ODI uit Hoenkerk zijn gegeven: - de balans per 1 januari 2009, en - het overzicht van ontvangsten en uitgaven over 2009 Deze balans en het overzicht staan in het bronnenmateriaal bij deze opgave. Verder zijn de volgende gegevens over 2009 bekend. - Op 31 december 2009 bedraagt de nog te ontvangen contributie € 1.500,-. - Op 31 december 2009 bedraagt de nog te betalen zaalhuur € 1.200,-; tevens is er € 600,- aan zaalhuur vooruitbetaald voor 2010. - Op 31 december 2009 moet nog € 1.000,- aan salarissen van de trainers betaald worden. - De afschrijving op materialen bedraagt over 2009 € 1.400,-. - Op de 6% lening is € 800,- afgelost. De rente van deze lening wordt elk jaar achteraf betaald 30 september. Op die datum vindt ook de aflossing plaats. a. Toon met een berekening aan dat de interestlast over 2009 € 888,- bedraagt. b. Stel de staat van baten en lasten over 2009 samen. c. Stel de balans per 31 december 2009 samen.
Opgave 3 Een onderneming schaft op 1 januari 2007 een machine. Van deze machine is gegeven: - aanschafwaarde incl. installatiekosten € 500.000,- restwaarde € 40.000,- levensduur 8 jaar Met deze machine wordt een product gemaakt dat steeds contant wordt verkocht. De jaarlijkse winst bedraagt € 150.000,-. Deze winst wordt steeds in april van het volgende jaar uitgekeerd. Op 1 januari 2007 ziet de startbalans er zo uit: Balans per 1-1-2007 -------------------------------------------------------------Machine € 500.000 Eigen vermogen € 900.000 Vlottende activa € 300.000 Liquide middelen € 100.000 ----------------€ 900.000 € 900.000 a. Bereken de afschrijving op de machine over 2007.
b. Stel de balans per 31 december 2008 samen. Op 1 januari 2009 stijgen de aanschafwaarde en de restwaarde van deze machine. De gegevens zijn: - aanschafwaarde incl. installatiekosten € 600.000,- restwaarde € 48.000,- levensduur 8 jaar c. Bereken hoeveel de jaarlijkse afschrijving bedraagt vanaf 1 januari 2009. d. Stel de balans per 1 januari 2009 samen na de herwaardering
Opgave 4 Onderneming Fenz nv heeft op haar balans een 7% converteerbare obligatielening staan. De schuldrest van deze lening bedraagt op 1 januari 2009 € 60.000.000,-. De conversie voorwaarden luiden: tegen inlevering van 2 obligaties en een bijbetaling van € 150,- in contanten heeft een obligatiehouder recht op 5 aandelen. De nominale waarde van een obligatie bedraagt € 100,-; de nominale waarde van een aandeel bedraagt € 20,-. a. Bereken de conversiekoers in euro’s. Gedurende de conversieperiode worden 450.000 converteerbare obligaties omgeruild. b. Bereken met welk bedrag de post ‘Liquide Middelen’ toeneemt door deze conversie. Op het moment van de conversie bedraagt de beurskoers van een obligatie € 98,-. Op dat zelfde moment is de beurskoers van een aandeel € 82,-. Obligatiehouder Sil converteert vanuit zijn onderkomen in de Bijlmermeer 400 obligaties. c. Bereken het financiele voordeel van deze conversie voor Sil. Opgave 5 Julia nv heeft over 2009 de balansen per 1 januari en per 31 december opgesteld. Ook is de resultatenrekening over 2009 opgemaakt. Deze balansen en de resultatenrekening staan in het bronnenmateriaal dat bij deze opgave hoort. Op de balans staan onder andere immateriele vaste activa. Daartoe behoort ook door Julia nv betaalde goodwill. a. Geef nog een voorbeeld van immateriele vaste activa. b. Noem een reden waarom goodwill soms niet wordt geactiveerd. c. Komen op de balans van Julia nv wettelijke reserves voor?
Verklaar het antwoord. Op 30 juni 2009 heeft er een emissie van aandelen plaats gevonden. d. Bereken de emissiekoers van de aandelen. Op basis van de gegevens in de bijlage berekent de huisbankier van Julia nv: - de quick ratio - de rentabiliteit van het gemiddeld geinvesteerd eigen vermogen (REV) - de rentabiliteit van het gemiddeld geinvesteerd totaal vermogen (RTV) - de solvabiliteit. e. Bereken de quick ratio op 31 december 2009. Antwoord in 1 decimaal. De interestkosten van het gemiddeld vreemd vermogen bedroegen in 2009 € 38.000.000,-. f. Bereken REV en RTV in 2009. g. Is er in 2009 sprake geweest van een gunstig financieel hefboomeffect? Verklaar het antwoord en geef ook aan wat de oorzaak is van dit hefboomeffect. De huisbank van Julia nv is bereid om begin 2010 een lening te verstrekken, mits de solvabiliteit niet lager wordt dan 40%: zie ook formuleblad h. Bereken hoe groot de genoemde lening in dat geval maximaal mag zijn. i. Bereken het rendement op het aandeel Julia nv. Antwoord in 1 decimaal.
Management en Organisatie
VWO 6
25 januari 2011 proeftoets
Hst 31, 37 t/m 43 100 minuten
Formuleblad Opgave 5 vlottende activa exclusief voorraden en inclusief liquide middelen Quick ratio = ---------------------------------------kort vreemd vermogen eigen vermogen Solvabiliteit = ---------------- x 100% vreemd vermogen winst REV = ------------------------ x 100% gemiddeld eigen vermogen winst + interestkosten vreemd vermogen RTV = -------------------------------------- x 100% gemiddeld totaal vermogen dividend + koerswinst Rendement op aandelen = ------------------------- x 100% Koerswaarde begin periode
Bronnenmateriaal bij opgave 2 ODI HOENKERK Balans per 1 januari 2009 -------------------------------------------------------------Materialen € 18.000 Eigen Vermogen € 31.800 Nog te ontvangen 6% Lening € 15.000 contributies € 2.900 Nog te betalen Nog te ontvangen zaalhuur € 3.500 sponsorgelden € 4.000 Nog te betalen Liquide middelen € 27.100 bestuurskosten € 1.475 Te betalen rente € 225 ---------------€ 52.000 € 52.000 Overzicht van ontvangsten en uitgaven 2009 Ontvangsten: Contributie Sponsorbijdragen Totaal ontvangsten Uitgaven: Zaalhuur Materialen Rente 6% lening Aflossing lening Salarissen trainers Bestuurkosten Totaal uitgaven Ontvangsten min uitgaven
€ 22.700,€ 5.000,---------- + € 27.700,€ 14.000,€ 3.000,€ 900,€ 800,€ 6.000,€ 7.800,---------- + € 32.500,€
4.800,- tekort
Bronnenmateriaal bij opgave 5 Julia nv x € 1.000.000,Balansen 2009 per ------------------------------------------------------------1/1 31/12 1/1 31/12 ------------------------------------------------------------Materiele vaste Aandelenvermogen 200 260 activa 158 197 Algemene reserve 40 59 Financiele vaste Agioreserve 80 120 vaste activa 12 15 Voorzieningen 30 21 Immateriele vaste 6 5 6 Obligatielening 100 80 Voorraden 145 160 Te betalen winstDebiteuren 260 230 uitkeringen 14 41 Overige vlottende Crediteuren 154 142 activa 40 110 Overige vlottende Liquide middelen 15 36 passiva 18 15 --------636 753 636 753 De winstverdeling over 2009 ziet er als volgt uit: - vennootschapsbelasting € 15.000.000,- te betalen dividend € 21.000.000,- te betalen dividendbelasting € 5.000.000,- reservering € 19.000.000,Verder is gegeven: . Alle op 31 december 2009 geplaatste aandelen delen volledig meest in de winst over 2009. . De nominale waarde per aandeel is € 20,-. De koers van het aandeel is op 1 januari 2009 € 52,- en op 31 december € 56,-. . Van alle mutaties in het vermogen wordt aangenomen dat ze plaats hebben gevonden op 30 juni 2009.
Management en Organisatie
VWO 6
25 januari 2011 proeftoets
Hst 31, 37 t/m 43 100 minuten
Naam: .................................. Opgave 1
Invulschema
liquiditeitsbegroting debiteuren crediteuren contante inkopen brutowinst verkoopkosten interest(kosten) aflossing
N.B. Vergeet niet de toelichtingen te geven!
resultatenbegroting
Management en Organisatie 25 januari 2011 proeftoets
VWO 6
Hst 31, 37 t/m 43 100 minuten
Uitwerkingen Opgave 1 a. Maximumscore 9 liquiditeitsbegroting
resultatenbegroting
debiteuren
€ 9.838.920
(2)
crediteuren
€ 4.736.000
(2)
contante inkopen
€ 1.627.920
(1)
brutowinst
€ 5.376.000
(2) (1)
verkoopkosten
€ 772.262,40
(2)
€
interest(kosten)
€
(1)
€
aflossing
8.500 -
(1)
698.880 1.466,67 -
a. Toelichtingen 7.800.000 8.736.000 Debiteuren = --------- x 1,5 x 1,19 + --------- x 1,5 x 1,19 3 3 = € 4.641.000 + € 5.197.920 = € 9.838.920,4.260.000 3.420.000 Crediteuren = --------- x 2 x 1,19 + --------- x 1 x 1,19 3 3 = € 3.379.600 + € 1.356.600 = € 4.736.200,Contante inkopen = 3.420.000 x 40% x 1,19 = € 1.627.920,7.800.000 8.736.000 Verkoopkosten = --------- x 2 x 1,19 + --------- x 1 x 1,19 3 3 = € 495.040 + € 277.222,40 = € 772.262,40 Interest = (€ 450.000 - € 25.000) x 4% x 6/12 = € 8.500,b. Maximumscore 4 € 8.736.000 (2)Brutowinst = ----------- x 160 = € 5.736.000,260 (1)Verkoopkosten: € 8.736.000 x 8% = € 698.880,(1)Intereskosten: € 425.000 x 4% x 1/12 = € 1.466,67
(1)
Opgave 2 a. Maximumscore 2 € 15.000 x 6% x 9/12 + € 14.200 x 6% x 3/12 = € 888,b. Maximumscore 7 Baten Contributies Sponsorbijdragen Totaal Lasten Zaalhuur Materialen Rente 6% lening Salarissen trainers Bestuurkosten
€ 21.300,€ 1.000,---------€ 22.300,-
Totaal
€ 11.100,€ 1.400,€ 888,€ 7.000,€ 6.325,---------€ 26.713,-
Saldo baten/lasten
€
4.413,- negatief
Toelichtingen: - Contributies: € 22.700 +- € 2.900 + € 1.500 = € 21.300 - Sponsorbijdragen: € 5.000 - € 4.000 = € 1.000,- Zaalhuur: € 14.000 - € 3.500 + € 1.200 - € 600 = € 11.100 - Salarissen: € 6.000 + € 1.000 = € 7.000,- Bestuurskosten: € 7.800 - € 1.475 = € 6.325,c. Maximumscore 7 Balans per 31 december 2009 -------------------------------------------------------------Materialen € 19.600 Eigen Vermogen € 27.387 Nog te ontvangen 6% Lening € 14.200 contributies € 1.500 Nog te betalen Vooruitbetaalde zaalhuur € 1.200 zaalhuur € 600 Nog te betalen Liquide middelen € 22.300 Salarissen € 1.000 Te betalen rente € 213 ---------------€ 44.000 € 44.000 Opgave 3 a. Maximumscore 2
€ 500.000 - € 40.000 Afschrijving = -------------------- = € 57.500,8
b. Maximumscore 4 Balans per 31-12-2008 -------------------------------------------------------------Machine € 385.000 Eigen vermogen € 785.000 Vlottende activa € 300.000 Netto winst € 150.000 Liquide middelen € 250.000 ----------------€ 935.000 € 935.000
c. Maximumscore 2 € 600.000 - € 48.000 Afschrijving = -------------------- = € 69.000,8 d. Maximumscore 4 Balans per 31-12-2008 -------------------------------------------------------------Machine € 462.000 Eigen vermogen € 785.000 Vlottende activa € 300.000 Nettowinst € 150.000 Liquide middelen € 250.000 Herwaarderings reserve € 77.000 ----------------€ 1.012.000 € 1.012.000
Opgave 4 a. Maximumscore 2 2 x € 100 + € 150 Conversiekoers = ----------------- = € 70,5 b. Maximumscore 1
450.000 Toename liquide middelen = ------- x € 150 = € 33.750.000,2
c. Maximumscore 2 Ingeleverd: 400 x € 98 + 400/2 x € 150 = € 69.200,Terug: 400/2 x 5 x € 82 = € 82.000,---------Voordeel € 12.800,Opgave 5 a. Maximumscore 1 . Concessie . Octrooi . Licentie b. Maximumscore 1 Er is te grote onzekerheid omtrent de verwachte winsten (cashflows) van het overgenomen bedrijf. c. Maximumscore 1 Nee, een wettelijke reserve is de herwaarderingsreserve. En die ontbreekt. d. Maximumscore 2
€ 40.000.000 Emissiekoers = € 20 + ------------------ = € 33,33 3.000.000 aandelen e. Maximumscore 2 230 + 110 + 36 376 Quick ratio = -------------- = --- = 1,9 41 + 142 + 15 198
f. Maximumscore 4 € 60.000.000 (2)REV = --------------------------------- x 100% (€ 320.000.000 + € 439.000.000)/2 =
€ 60.000.000 ------------- x 100% = 15,8% € 379.500.000
€ 60.000.000 + € 38.000.000 (2)RTV = --------------------------------- x 100% (€ 636.000.000 + € 753.000.000)/2 =
€ 98.000.000 ------------- x 100% = 14,1% € 694.500.000
g. Maximumscore 2 Gunstig: REV > RTV Oorzaak: IVV < RTV h. Maximumscore 2 EV = 260 + 59 + 120 = 439 VV = 753 - 439 = 314 439 --- x 100% = 40% VV VV = 439 x 100/40 = 1.097,5 Extra VV = 1.097,5 - 314 = € 783.500.000,i. Maximumscore 2 (€ 26.000.000/13.000.000) + € 56 - € 52 Rendement = ------------------------------------------- x 100% € 52 € 2 + € 4 = --------- x 100% = 11,53% € 52 Aantal aandelen = € 260 mln/€ 20 = 13.000.000
