16-9-2014
Ademhaling Lesstof Beauty Level Basics 2 • Blz. 132-141
Ademhalingsorganen/luchtwegen Bouw algemeen • Van binnen naar buiten – Slijmvlies en trilhaarepitheel – Circulair verlopend glad spierweefsel – Bindweefsel
De neus Bouw • Trilhaarepitheel met slijmvliescellen • Dak: zeefbeen • Bodem: verhemelte • Verbinding met bijholten • Neusamandel
De keelholte Bouw • Mondholte, neusholten, strottenhoofd en luchtpijp komen hier samen • De huig: deze sluit de neusholten af tijdens het slikken • De keelamandelen: achterste deel mond. Bestaan uit lymfoïd weefsel
De neus Functie • Stofdeeltjes en bacteriën tegenhouden en verwijderen • Keuren van ingeademde lucht d.m.v. reukorgaan • Verwarmen en bevochtigen van ingeademde lucht
De keelholte Functie • Ademweg en slikkanaal
1
16-9-2014
Het strottenhoofd Bouw • Kraakbeen (stembanden: bindweefsel) Ligging • Bovenste deel van de luchtpijp Functie • Strottenklepje • Stembanden
De luchtpijp Ligging • Voor de slokdarm Functie • Transportkanaal voor passerende lucht
De luchtpijp Bouw • Trilhaarepitheel met slijmcellen • Hoefijzervormige kraakbeen ringen – om luchtpijp open te houden
• Bind- en spierweefsel – om mee te kunnen geven wanneer grote voedselbrokken door de slokdarm passeren
De luchtpijptakken Bouw • Zie luchtpijp Ligging • Ter hoogte van de 4e/5e borstwervel • Splitst zich in 2 delen – rechtertak (3 afsplitsingen) – linkertak (2 afsplitsingen)
De kleinste luchtpijptakken: bronchioli Bouw • Geen kraakbeenringen • Wel glad spierweefsel • Geen trilhaarepitheel
De longblaasjes/alveoli Bouw • Eénlagig plaveiselepitheel = endotheel • Trosvormige blaasjes omgeven door haarvaten Ligging • Aan het eind van de bronchioli
2
16-9-2014
De longen Bouw • Bevat kwabben – rechts: 3 – links: 2
De longen Bouw • Longvliezen/pleurabladen – Longvlies • binnenste blad: zit om de longen
• Bevat longblaasjes (is het eigenlijke longweefsel)
– Borstvlies • buitenste blad: aan de binnenkant van de borstkas
• Pleuraholte
De longen • Pleuraholte – ruimte tussen de 2 vliezen – gevuld met vocht
Doel ademhaling Mogelijk maken van gaswisseling d.m.v. • Opnemen zuurstof (O²) – Inademen
• Afgeven kooldioxide (CO²) en waterdamp – uitademen
De longen Ligging • In de borstholte Functie • Gaswisseling tussen longen en bloed d.m.v. diffusie • Gaswisseling tussen longen en buitenlucht door in- en uitademing
Samenstelling Inademingslucht • 20% zuurstof • 0,03% kooldioxide • 79% stikstof • (Overig) waterdamp
3
16-9-2014
Samenstelling Uitademingslucht • 16% zuurstof • 4% kooldioxide • 79% stikstof • (Overig) waterdamp
Typen ademhaling • Gecombineerde ademhaling – borst en buikademhaling werken samen
Ademhalingsspieren • Uitwendige tussenribspieren – vergroten de borstholte bij inademing
• Inwendige tussenribspieren – verkleinen de borstholte bij de uitademing
Typen ademhaling • Borstademhaling – opheffen van ribben – de borstkas vergroot
• Buikademhaling – middenrif beweegt • borstkas vergroot • buikholte verkleind
Ademhalingsspieren • Middenrif/diafragma – belangrijkste ademhalingsspier – koepelvormige spier – scheidt borst- en buikholte – trekt bij inademing samen en plat dan af (borstholte vergroot, buikholte verkleind) – Veert bij uitademing passief terug (borstholte verkleind)
Ademhalingsspieren • De buikspieren – ontspannen bij de inademing – veren bij de uitademing terug en drukken het middenrif omhoog – spannen zich aan bij versterkte ademhaling
4
16-9-2014
Ademhalingsspieren • De scheve halsspieren – spannen zich bij de inademing en heffen de 1e en 2e rib omhoog – borstkas vergroot zich – ontspannen zich bij de uitademing
Regeling van de ademhaling • Gemiddeld 12-15 x per minuut • Kan aangepast worden naar behoefte • Wordt geregeld door het ademcentrum (autonoom/vegetatief) • Prikkel = verhoogde concentratie CO² in bloed
Hulpademhalingsspieren • Grote borstspier • Kleine borstspier • Borstbeensleutelbeentepelspier Spelen een rol bij versterkte ademhaling
Aandoeningen • Bronchitis – Ontsteking bronchiën
• Longontsteking – Ontsteking van de longblaasjes en omringende weefsel
• Luchtweginfectie – Ontsteking slijmvlies
5
