Inhoud Isolatie luchtdichting
Bbouwadvies Kris Bruneel
Pressuratie test (Blower-Door) Regelgeving Voorbeelden Case
…luchtdicht + isolatie.
T°
Bbouwadvies
Warmtebalans in een gebouw
Warmtebalans in een gebouw
•1
Trias energetica
Energieverbruik per m²
Stap 1 : beperk het energieverbruik Stap 2: gebruik duurzame energiebronnen Stap 3: gebruik eindige energiebronnen efficiënt
• condenserende ketels. • warmtepompen. • warmtekrachtkoppeling…
Best beschikbare technieken passiefhuisplatform
Bbouwadvies
Soorten isolatie
Isoleren
Technische Eigenschappen: • Lambda. • Dampdicht– dampopen. • Waterdicht. • soortelijke warmte J/(kg.K). • Volumieke massa kg/m³. • Natuurlijke isolatie. • Verwerking- plaatsingsmogelijkheid • Prijs.
B-bouwadvies
Lage Energiewoningen
Van de abstracte cijfers naar praktische cijfers.. Veronderstel een R waarde van 3,5 m²K/Watt
R
D
Minerale wol*
0,034
3,5
0,119
Dcm 11,9
€ 9,8
PU*
0,025
3,5
0,088
8,8
13,9
Cellulose
0,039
3,5
0,137
13,7
9,5
Cellenbeton*
0,120
3,5
0,425
42,5
?
voldoende dik ! Belgische norm
(E80 K45 2010…) Dak 12cm. Muur 9cm. Vloer 6cm. Glas hr. Verbruik verwarming 90kWh/m²
Laag-energiewoning (K30-E60) Dak 25cm. Muur 15cm. Vloer 10cm. Glas hr. Verbruik verwarming 45kWh/m² + comfort.
Passiefhuis Dak 40cm/Muur 35cm/Vloer
Kostprijs materiaal. Kostprijs plaatsing?* 15cm cellenbeton= 4,5cm Minerale wol= R=1,25
20cm/Glas drievoudig/0,6n50 Verbruik verwarming 15kWh/m²
•2
Dik isolatiepakket achter een winddichte laag.
Compactheid compactheidsgraad C = V/A Gebouw 1 Volume V: 600 m3 Verliesoppervlak A: 440 m2 C = 1,36
Gebouw 2 Volume V: 600 m3 Verliesoppervlak A: 500 m2 C = 1,2
Bbouwadvies
Evr architecten Gent
Uiteenlopende Isolatie systemen
www.sto.be
www.maison-passive.be
Woning Bocholt, E. Ubachs
Kantoor Gent, evr-architecten
Bbouwadvies
Renovatie, De Pinte, A. Versele
Na isolatie aan de binnenzijde
Bbouwadvies
Na-isolatie aan de Binnenzijde
•3
Na-isolatie aan de Binnenzijde
Na-isolatie aan de Buitenzijde
Probleem isolatie doorheen gebouwlagen.
Ventilatieverliezen= In- of exfiltratie Door temperatuur verschillen Door onderdruk, wind Door ventilatiesysteem
Bbouwadvies
Concrete oplossingen voor luchtdichtheid Een ononderbroken
luchtdichtheidsschil = oplossingen voor alle knopen Bijvoorbeeld voor massiefbouw: Beton: plaat & vloer Binnenbepleistering Schrijnwerk Dampschermen Luchtdichtingstapes
Luchtdicht bouwen Alles hermetisch dicht. Damprem -Dampscherm Spleten en kieren vermijden aan: Ramen en deuren Aansluitingen schouwen Elektriciteitsnet Afvoeren Knooppunten funderingen-
muurbalk
Verwarmingssystemen Gesloten verbranding… Ventileren met een
ventilatiesysteem
passiefhuisplatform
Damprem laat dampdiffusie toe
•4
Dampscherm- Rem Uitvoering; Sluit zo dicht mogelijk aan tegen isolatie. Komt aan de warme zijde van de woning. Wordt geniet +verlijmd + gekleefd. Wordt niet meer doorboord na de uitvoering. Wordt minutieus aangebracht…
B-bouwadvies
Vocht ingevolge diffusie en convectie.
Lage Energiewoningen
Concrete oplossingen Dakstoel.
Volledige vulling of tegenaan het onderdak.
Bbouwadvies
Details
Moeilijk
•5
Ventilatieverliezen aan deuren
B-bouwadvies
Lage Energiewoningen
Luchtdichtheid in gebouwen
Luchtdichtheid in gebouwen
Met een Pressuratie test of Blowerdoor
test.
gemiddelde luchtdichtheid per type woning
Raam-aansluitingen, Garage- poorten, Aansluitingen van dak op muren, Brievenbus, kieren en spleten bij deuren en ramen. Doorgangen schouwen Doorgangen ventilatiesysteem Doorgangen naar AOR Perfecte luchtdichting = Liften en kokers. Verbetert comfort (tochtstromen). Doorboringen allerhande.
Verbetert akoestisch comfort. Geen Warmteverliezen. Geen inwendige condensatie. Goede werking ventilatiesysteem. Bbouwadvies
Warmteverliezen
n50 (1/h)
Ventilatieverliezen in de gebouwen zijn : 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
9,5 8,5
5,3 4,1
appartement
rijwoning
halfopen bebouwing
vrijstaande woning
In de Gemiddelde woning 10 à 15 volumewisselingen per uur. in een nieuwbouw 4… In een Passiefwoning 0,6 Bbouwadvies
Luchtdichtingstest: Kantoor sportzaal, Ziekenhuis…
Bbouwadvies
•6
Perfecte luchtdichting Kan enkel met een onderdruktest
gecontroleerd worden
B-bouwadvies
Luchtlekken Een luchtlek is een niet gecontroleerde
luchtbeweging tussen deuren, muren, ramen daken… Afhankelijk van het drukverschil kan lucht in het gebouw binnendringen of er uitgezogen worden. De lucht kan evenzeer lege ruimtes binnenin muren en isolatiepakketten doorspoelen.
Lage Energiewoningen
Voorbeeld op onderdruk.
Visualisatie met IR Fotografie
Isolatie in een hellend dak De isolatie is aanwezig maar
dia een luchtlek passeert de koude lucht de isolatie, en stroomt binnen. In de reële situatie vlucht de warme lucht via deze lekken naar buiten. De isolatie dient weinig.
Blower door
Het fototoestel ziet geen lekken. Ze kan enkel het temperatuursverschil ter hoogte van het buitenoppervlak visualiseren.
Blower door • Creëert een drukverschil tussen
• Werd voor de eerste keer in Zweden gebruikt in 1975. • Noorwegen voerde de test in omstreeks 1981.(n50<4) • Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, verenigd koninkrijk,
Zwitserland en België(2006), hebben de test aanvaard.
binnen en buiten.
• Deze zal de lekken accentueren. • Werd met een Europese norm
EN13829 genormaliseerd.
De blower door is universeel aanvaard en wordt gebruikt om de luchtdichtheid van woningen te testen.
•7
Blower door, methodologie
Blower door, methodologie
Alle openingen in de
50 Pascal =
buitenschil dichtmaken.
5 kg/m².
Een ventilator in een van
de openingen (deur) plaatsen. Een onderdruk van 50 Pascal.
0,5 Millibar. 0,0005 Bar. 0,0005098581 kg/cm². ventilator
m3/uur
Of een windsnelheid van
ventilator
m3/uur
9m/sec. Beaufort.
Hoe meer luchtvolume V50 er gemeten wordt ter hoogte van de ventilator onder een onderdruk van 50 pascal, hoe minder het gebouw luchtdicht is.
Luchtlekken niet altijs meetbaar; Bijvoorbeeld
P
v2 ( Pa ) 2
P
1,2 92 48,6 ( Pa ) 2
Kantoorgebouw…
Holle gewelven Bbouwadvies
Luchtdichtingstest: Kantoor sportzaal, Ziekenhuis…
Kantoorgebouw…
Bbouwadvies Bbouwadvies
•8
Eenheden;
Meten van gebouwen
Verschillende verrekeningen worden in Europa gebruikt
maar de basis, 50pascal wordt steeds gebruikt:
Ventilatieverlies verdeeld over het bruikbaar vloeroppervlak W50
Ten voordele van gebouwen met lage hoogtes
Ventilatieverlies verdeeld over het oppervlak van de schil v50
Ten voordele van gebouwen met slechte compactheid.
Ventilatieverlies verdeeld over het beschermd binnen volume van het gebouw. n50
Ten voordele van gebouwen met goede compactheid
Eensgezinswoningwoning
Grotere gebouwen
Inbouwen op gelijkvloers Voordeur Terrasdeur
Bron BlowerDoor GMBH 2007
Controle van de lekken.
103
IR thermografie niet zaligmakend Frontale foto zonder zijdelingse
sporen tonen enkel een koudebrug.
Anemometer Rookstaafjes
19,9 °C
Rookmachines IR Thermografie
15
Enkel ter informatie.
10
Nooit berekenbaar. 5,9°C
Te meten zone- volume
Te meten zone Buitenoppervlak Voor de bepaling van de
Het EPW- of EPU-volume en
maximaal het beschermd volume van het gebouw. Ruimten die niet tot het BV behoren zoals aangrenzende onverwarmde ruimten, worden uitgesloten. In het geval van appartementen is het toegestaan om de meting ofwel uit te voeren op het gehele appartementsgebouw ofwel op het individuele appartement waarvoor de EPB-aangifte wordt opgemaakt.
testoppervlakte Atest van de gebouwschil worden dezelfde conventies gebruikt als voor de bepaling van de warmteverliesoppervlakte. In de meeste gevallen komt Atest overeen met de verliesoppervlakte van het K-peilvolume of desgevallend van het individuele EPW- of EPU-volume. In het geval van een individueel appartementen middenin een gebouw is dit dus enkel de buitengevel. Aangrenzende oppervlakken tellen niet mee bij de Atest als ze verwarmd worden.
•9
Moment van meting
Sluiten of afdichten!
Nadat alle werkzaamheden, die
het luchtdichtheidsscherm kunnen aantasten al zijn uitgevoerd.
Alle vensters en deuren en
garagepoorten zijn geplaatst. Nadat de verwarming, de ventilatie, Sanitair, elektriciteit, zijn geïnstalleerd.
Test A (definitief) of Test B (schil).
Brandkleppen in de schil van de te
meten zone die normaal gesloten zijn (type C) en zich automatisch openen bij brand, moeten gesloten blijven tijdens de meting. Brandkleppen die normaal open zijn (type A en B) en zich sluiten bij brand, mogen niet worden gesloten tijdens de meting. Niet zelfsluitende Ventilatieroosters voor liften moeten open blijven.
Tijdens de Metingen
Resultaten van de Metingen
Mag niemand in en uit.
Van deze metingen maakt men een curve volume =f (op onderdruk)
Moet de ketel uit. Moet bijverwarming uit. Moet het ventilatiesysteem uit. Moet de dampkap uit. Moeten alle sifons met water gevuld zijn. Moeten alle schil-delen gecontroleerd worden. Moet dus alle damprem geplaatst zijn en goed beveiligd zijn
indien onvoldoende bevestigd zuigt de blower door alles los.
Vanaf 21km/u of 4BF is de test niet meer uit te voeren.
Foute uitvoering ? Boller
oeps?
Waar zitten de lekken…?
•10
Saneren is geen optie. Luchtdichtheid hoort ook bij het ontwerp.
Luchtdichtheid en E-cijfer
Resultaten premie Federaal
Luchtdichtheid -Doen
Goede cijfers zorgen voor een
aanzienlijke verbetering van het E-cijfer. Een v50 van 2 levert gemiddeld 10 E-peil punten op. Verreken dit enkel na het afleveren van het attest!
Behaalt je nieuwbouwwoning het E-peil 60 dan krijg je vanaf 2009
gedurende 10 jaar een korting van 20% op je jaarlijkse onroerende voorheffing.
Behaalt je woning het E-peil 40 , dan loopt de korting op tot 40% .
Een goede luchtdichtheid zorgt voor: Goede werking isolatiepakket. Verbeterd comfort. (tochtstromen).
De vermindering wordt verleend voor een termijn van 10 jaar, die
aanvangt in het jaar dat volgt op het jaar waarin het E-peil voor de eerste maal werd toegekend aan het gebouw.
De vermindering wordt door de Vlaamse Belastingdienst automatisch
toegekend op uw aanslagbiljet. U hoeft dus zelf niets te ondernemen.
Minder Warmteverliezen. Geen inwendige condensatie. Geen oververhitting in de zomer. Geen droge lucht in de winter. Betere werking van het ventilatiesysteem. Beter akoestisch comfort.
Gemiddelde besparing €150x10
Test BlowerDoor: certificaat
B-bouwadvies Levert Energie en bouwadviezen.
Het certificaat is geldig bij: Ebp Epc Phpp En is een officieel document
Planadviezen. spouwonderzoek Blower-door testen… Berekent Passief woningen Objectief advies sinds 1998.
meegeleverd bij epb en verkoop van de woning.
Bronnen;
www.passiefhuisplatform.be, ODE, Vea, DENA, Bbouwadvies, Kmi, KNMI, Greenpeace, Dialoog, Bond Beter Leefmilieu, Federale dienst Financiën, Eandis, Vreg, BP world review, KUL, 3E, Vibe
Met dank voor uw aandacht www.passiefhuisplatform
•11
