Afkortingen
– Acta Sanctorum, quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur. Brussel 1663– – Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht – Archief voor de Geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland – D.P. Blok e.a. (ed.), Algemene Geschiedenis der Nederlanden. Haarlem 1981-1982 – Bibliotheca Catholica Neerlandica Impressa. ’s-Gravenhage 1954 – Bijdragen tot de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem, vanaf 1933: Haarlemse Bijdragen – Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden Bruggeman 224 – J. Bruggeman, Inventaris van de archieven bij het Metropolitaan Kapittel van Utrecht van de Rooms Katholieke Kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie (nieuw opgemaakte versie met invoeging van en hernummerd volgens de supplementinventaris van 1944 (Rijksarchief Utrecht 1997) Bruggeman 228 – J. Bruggeman, herzien door Y.C. Kortlever, Inventaris van de archieven van de apostolische vicarissen van de Hollandse zending en hun secretarissen, 1579-1728 (Rijksarchief Utrecht 1997) – Biblioteca Sanctorum. Rome 1969 – Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde – Dictionnaire d’Histoire et de Géographie Ecclésiastique. Ed. A. Baudrillart e.a., Parijs 1912– – Dizionario degli Istituti di Perfezione. Rome 1973 h – A. Vagant e.a. (ed.), Dictionnaire de Théologie Catholique. Parijs 1903-1972 – Dictionnaire de Spiritualité Ascétique et Mystique Doctrine et Histoire. Ed. M. Viller, Parijs 1937-1995 – [Stalpart van der Wiele, Joannes], Extractum katholicum, tegen alle Gebreken van Verwarde Harsenen. Leuven (B. Masius) 1631 – Bibliotheek Godgeleerdheid, Leuven Gen. Leg. – P. Ribadineira en H. Rosweyde, Generale Legende der Heylighen met het leven Iesu Christi ende Marie wt de H. Schrifture, Oude Vaders ende Registers der H. Kercke. Antwerpen (H. Verdussen) 1619 – [Stalpart van der Wiele, Joannes] Gulde-Iaers Feest-dagen of Den Schat der geestlycke Lof-sangen Gemaeckt op Elcken Feest dagh van ’tgeheele Iaer. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1635 – Stalpart van der Wiele, Jan Baptist, Gulde-Jaer Ons Heeren Iesu Christi op alle de Zonnen-dagen des Iaers. Ingeleid en van aantekeningen voorzien door B.A. Mensink, met musicologische medewerking van J.A.J. Böhmer, Zwolle 1968 – C.A. Höweler en F.H. Matter, Fontes hymnodiae neerlandicae. Impressi 15391700. De melodieën van het Nederlandstalig geestelijk lied. Een bibliografie van de gedrukte bronnen. Bibliotheca bibliografica neerlandica, 18, Nieuwkoop (De Graaf) 1985 / – Icononografisch Bureau, Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie, ’s-Gravenhage – Joannes Baptist Stalpart van der Wiele Brussel – Koninklijke Bibliotheek Albert , Brussel
339
– Lexikon für Theologie und Kirche. Freiburg 1957-1968
340
Mart. Rom. – Martyrologium Romanum, ad novam kalendarii rationem, et eclesiasticae historiae vertitatem restitutum... accesserunt notationes atque Tractatio de Martyrologio Romano. Antwerpen (C. Plantijn) 15892 – Museum Catharijneconvent, Utrecht – Nationaal Biographisch Woordenboek. Brussel 1964-1996 – Plinius, Naturalis historia – P.C. Molhuysen en P.J. Blok (ed.), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Leiden 1911-1937 – Molanus, Natales Sanctorum Belgii g – Nieuwe Taalgids – Archief van de Oud-Bisschoppelijke Clerezie, in het Utrechts Archief – Ons Geestelijk Erf. Tijdschrift voor de geschiedenis van de Vroomheid in de Nederlanden – Provinsjale Bibliotheek Leeuwarden – Rijks Geschiedkundige Publicatiën. 1905– – Revue d’histoire moderne et contemporaine – Revue d’Histoire de la Spiritualité – Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde – Tijdschrift voor Taal en Letteren h – Theologisch Woordenboek. 3 delen, Roermond/Maaseik 1952-1958 Trajecta – Tijdschrift voor de geschiedenis van het katholiek leven in de Nederlanden Nijmegen – Universiteitsbibliotheek Katholieke Universiteit Nijmegen
Bibliografie van geraadpleegde literatuur [Adriaans, Hendrik], Niewe Legende oft D’leven, werken, doot, ende miraculen ons liefs Heeren Iesu Christi met sijn lieve Heylighen. Vergadert meestendeel wt de Boecken van den Eerweerdighen B. Laurentius Surius ende andere gheloofweerdighe schrijvers der Heijligher Catholijcker Kercken. Antwerpen (H. Verdussen en J. van Keerberghen) 1603 Amstelius, Peregrinus [= Augustinus van Teylingen], Extractum Catholicum vervanghende eenighe vraghen op het stuck des gheloofs ende der waren Religie. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1640 Andreas, Valerius, Bibliotheca Belgica: in qua Belgicae seu Germanicae inferioris provinciae, urbesq. Viri item in Belgio Vita Scriptisque clari; & Librorum nomenclatura. Leuven (H. Hastenium) 1623 Astolfi, G.F., Nuovo legendario di sante, vergini, vedove, maritate, penitenti. Venetië 1604 Baronius, Caesar, en Henricus Spondanus, Generale Kerckelycke Historie van de Gheboorte onses H. Iesu Christi, tot het Iaer MDCXXIV, Bewysende den vasten standt der H. Roomsche Kercke; de onghebroken successie der Pausen; de Synoden der Vaderen; victorie der Martelaren; opganck en onderganck der Ketteryen. Oversien, verrijckt, ende noch vermeerdert met eene besondere Kerckelycke Historie van Neder-landt, Vervattende d’outheyt des Gheloofs inde Provincien, stiften der Bisch-dommen, fondatien van Cloosters, de Synoden, Heylighen ende Ketters, Getrocken wt Authentycke Registers en Chronycken, Alles door Heribertus Ros-weydus. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1623 Bataille, Gabriel, Airs de differents autheurs. 4 delen, Parijs 1608-1613 Batavus, Rumoldus, Liedt-Boecxken inhoudende verscheyden liedekens op die principale feest-daghen ende ander Heylighe daghen vanden Jaere. Beginnende van Iaersdach en soo voorts totten eynde. Antwerpen (G. Janssens) 1614 Becanus, Martinus, De iudice controversiarum, id est, An scriptura sit Iudex Controversiarum, ut volunt Adversarij: an potiùs Ecclesia, ut docent Catholici? Mainz (I. Albinus) 1616 ––, Libellus de invocatione sanctorum. Mainz (I. Albinus) 1616 ––, Compendium manualis controversiarum huius temporis de fide ac religione. Douai (B. Bellerum) 1626 Bellarminus, Robertus, Disputationes... De controversiis christianae fidei, adversus huius temporis haereticos. Tribus Tomis comprehensae. Editio tertia... Ingolstadt (David Sartorius) 1590 Berghe, Christiaen vanden, Catholycke Catechismus, ofte kort Onderwys van de Christelycke leeringhe. Tot Profijt Vande jonghe jeucht, ende alle andere die in het oprecht Geloof qualijck onderwesen sijn... ’s-Hertogenbosch (J. Scheffer) 1622 Bleyswijck, Dirck van, Beschryvinge der Stadt Delft, betreffende des selfs Situatie, Oorsprong en Ouderdom, Opkomst en Voortgangh, vermeerderinge van Vryheydt en Jurisdictie, Domeynen en Heerlijckheden, midtsgaders de stichtingen van alle hare publijcke Gebouwen, ende wel insonderheyt de so menigvuldige Kercken, Kapellen,
341
Kloosteren, en andere Kerckelijcke Gestichten van outs aldaer geweest... Delft (A. Bon) 1667 Biblia Sacra. Dat is De geheele Heylighe Schrifture bedeylt int Oudt ende Nieu Testament. Van nieus met groote neersticheyt ouersien, ende naer den lesten Roomschen text verbetert, door sommighe Doctoren inder Heyligher Godtheyt inde vermaerde Universiteyt van Loven. Antwerpen (Jan Moerentorf) 1599 Bly-sangh-Ghedicht / Ter eeren van Iesus Christus, Des Weereldts Zaligh-maker. Wt Vreucht. Over syn Menschelijcke Geboorte, in Bethlehem. Voor ’t Jaer ons Heeren
342
Boësset, Anthoyne, Airs de Cour. Parijs 1620 Boeye, Andreas de, Levens der gehouder persoonen die heylighlyck geleeft hebben, al-hoe-wel sy noch niet al in ’t getal der Heylighen gestelt en zyn. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1631 Bolognino, Guiglielmus, Den Gheestelycken Leeuwercker, vol Godtvruchtighe Liedekens ende Leyssenen, bedeylt in dry deelen. 1. Vande Verborghentheden Christii, ende de H. Maghet Maria. 2. Vande Heylighen. 3. Van ’t Gheloof, Hope, ende Liefde, en eenighe andere deughden... Antwerpen (I. Cnobbaert) 1645 Breviarium Romanum. Ex decreto Sacrosancti Concilii Tridentini restitutum, Pii . Pont. Max. iussu editum. Antwerpen (Plantijn) 1570 Breviarium Romanum. Ex decreto Sacrosancti Concilii Tridentini restitutum, Pii . Pont. Max. iussu editum & Clementis . auctoritate recognitum. Antwerpen (Plantijn en Moretus) 1618 Broedersen, N., Historia compendiaria succesionis Pastorum Delphensium ab illo fere tempore, quo hic Reipublicae et Ecclesiae status est immutatus... Handschrift OudKatholieke Kerk Delft, 1754 ––, Tractatus historicus. 5 delen, Delft (B. van Holzen) 1729-1763 [Canisius, Petrus], Catholisch Handtbüchlein, voll schöner, andächtiger Gebett... Ingoldstadt 1588; vertaling van Manuale catholicorum. In usum pie precandi collectum et cum Romano Calendario nunc primum editum. Fribourg 1587 Canisius, Petrus, Notae in evangelicas lectiones, quae per totum annum festis sanctorum diebus in ecclesia catholica recitantur... Fribourg (A. Gemperlinus) 1593 Catechismus Romanus, ex decreto concilii tridentini, & Pii V. Pont. Max. iussu editus... Leuven (Jan van den Bogaarde) 1567 Catechismus Romanus, ex decreto concilii tridentini, en Pii V. Pontificis Maximi iussu primum editus... Antwerpen (Plantijn en Moretus) 1601 [Coster, Franciscus], Catholiicke Sermoonen op alle de Heylichdaghen des Iaers Inhoudende het leuen der Heyligen, ende d’ uytlegginge der Epistelen ende Euangelien. Antwerpen (Trognaesius) 1616 Coster, Franciscus, Catechismus, Dat is, De Christelijcke leeringhe in maniere van t’samensprekinghe tusschen den Meester ende den Discipel. Antwerpen (Plantijn-Moerentorf) 1604 David, Joannes, Paradisus sponsi et sponsae in quo messis myrrhae et aromatum, ex instrumentis ac mysteriis passioni Christi colligenda, ut ei commoriamur et Pancarpium Marianum septemplici Titulorum serie distinctum. Antwerpen (B. en J. Moretus) 1618 Ferrari, F., Catalogus Sanctorum Italiae in menses duodecim distributo. Milaan 1613 ––, Catalogus generalis sanctorum qui in Martyrologio Rom[ano] non sunt ex variis martylogiis, kalendiis tabulis collecta. Venetië 1625 [Fonck, Joannes], Heylighe-daechs-schole, inhoudende corte uutlegginghe op de Evangelien van de Heylighe-daghen, soo men die hout inde Heylige Kercke door ’t gantsche jaer. Leuven (C. Faber) 1621
Foppens, J.A., Bibliotheca belgica, sive virorum in Belgio vita, scriptisque illustrium catalogus, librorumque nomenclatura. Continens Scriptores à Clariss. Viris Valerio Andrea, Auberto Miraeo, Francisco Sweertio, Aliisque, recensitos, usque ad annum MDCLXXX. 2 delen, Brussel 1739 [Galesinius, Petrus], Martyrologium S. Romanae Ecclesiae usui in singulos dies accomodatum... Petro Galesinio... notationes item, multiplici antiquitatis ecclesiasticae doctrina cumulatae, ad omnem totius Martyrologii explicandi rationem ab eodem enucleate conscriptae... Venetië (I.A. de Antoniis) 1578 [––], Haymo Halberstatensis, ep. † 853 – Historiae sacrae epitome... Adiunctis Petri Galesini notationibus... Keulen (I. Gymnicum) 1573 Gallonio, Antonio, Trattato degli Instrumenti di Martirio e delle varie maniere di martoriare usate da Gentili contro Christiani. Rome 1591 ––, Historie delle Sante Vergine Romane. Rome 1591 Gebeeden aan de Heyligen. Dit is een schoen ghebet van der weerdiger glorioser heiliger [...]. Handschrift 323 Nijmegen, zeventiende eeuw Geestelijcke Harmonie, van veelderley Catholijcke Kerkelijcke Lofsanghen, Leysenen ende Liedekens, die men in ’t Vorstendom Cleve singht... Emmerick (S. Arntzen) 1643 Generale Legende, zie: Ribadeneyra Een Gheestelijck Lust-Hoofken door eenen Catholijcken Pastoor. Emmerick (S. Arntzen) 16425 Den Gheestelijcken Nachtegael. Inhoudende Geestelijcke Lofsangen op alle de Feest-dagen van den ghehelen Jare. Midtsgaders De lof-sangen vande notabelste HH. Maechden, met meer andere Gheestelijcke Liedekens / gestelt op twee Partijen Superius ende Bassus, om bequamelijcken gesongen ende gespeelt te werden. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1634; zie ook: Helmer [Grasius, Cornelius], Vitae Sanctorum; ex selectissimis et probatissimis orthodoxis patribus, primum quidem per V.P. Lippeloo Carthusianum fideli Compendio conscriptae: nunc vero recens Recensitae, exactissime recognitae; ac hactenus tam ex R.P. Ribadeneira, S. Societatis Iesu, quam aliunde desideratis, affatim locupletae: studio & labore V.P. Cornelii Grasii itidem Carthusiani... 4 delen, Keulen (B. Gualtherum) 1616 Gumppenberg, W., Marianischer Atlass von Anfang und Ursprung zwölfhundert wunderthatiger Maria-bilder. 4 delen, Ingolstadt, 1657-1659 [Haraeus, Franciscus], Quinquaginta-duae vitae sanctorum selectiores simul et communiores. Hoc est, pro unaquaque, si libet, anni Dominica unum aliquod insignius vitae vere Christianae exemplar, sparsim ad instructionem omnis generis hominum. Opusculum epitomasticoos collectum ex prolixioribus vitis doctissimi Fratis Laurentii Surii, summa fide, atque adeo ut plurimum etiam verbotenus, per eximium virum, S. Theologiae Licentitum, D.en M. Franciscum Verhaer, Ultraiectinum, Antwerpen (Plantijn) 1588 ––, De vitis sanctorum omnium nationum, ordinum et temporum, ex Tomis R.P.F. Laurentii Surii Carthusiani, Compendium, summa fide digetum, phrasi auctorum servata, imitatione Bedae, Usuardi, Adonis, & ex recentioribus Dn. Ioannis Molani; Additis etiam aliis plurimis fide dignis Sanctorum historiis... opus novum, duplo auctum, illustratumque Chronologia ubique aperta, & Notationibus variis ex scriptis Illustriss. Dn. Caesaris Baronii, Cardin. Onuphrii, Molani, & aliorum. Adjectae sunt & Indices locupletissimi. Keulen (A. Quentelii) 1605 [Heussen, H.F. van], Batavia Sacra, sive Res Gestae Apostolicorum, qui fidem Bataviae primi intulerunt, in dus partes divisa. Brussel (Foppens) 1714 [Heussen, H.F. van, vertaald door H. van Rijn], Kerkelijke Historie en Outheden der
343
344
Zeven verenigde Provincien: derde deel behelzende de Outheden en Gestichten van het rechte Zuid-Holland en van Schieland, van Rhynland, en wel voornamentlijk van de stad Leyden, van Delft en Delfland, mitsgaders van s’Gravenhage. Leiden (D. Haak, S. Luchtmans en J.A. Langerak) 1726 Historia Ecclesiastica. Dat is Warachtighe Beschrijvinge aller ouder Christelijker Kercken. Ten eersten / die HISTORIA ECCLESIASTICA, EUSEBY PAMPHILI CESARIENSIS Elf boecken. Ten anderen, die HISTORIA ECCLESIASTICA TRIPARTITA, SOZOMENI, SOCRATIS, ende THEODORETI twaelf Boecken / Beginnende vande Hemelvaert onses Heeren Christi aen / totten tijde des Keysers Theodosi / dat is omtrent der Jaren Christi / CCCC. Oock soo wort hier in beschreuen der Martelaeren lijden ende strijdt. Van nieus met neersticheyt uyt den Hoochduytschen ouersien ende ghecorrigeert / door Johannem. Dordrecht (P. Verhaghen) 1600 Kiliaen, C., Etymologicum Teutonicae linguae sive dictionarium Teutonico-Latinum, praecipuas Teutonica linguae dictiones et phrases Latine redditas, & cum aliis nonnulis linguis obiter collatas, complectens: [...]. Alkmaar (J. Meester) 1613 Lambrecht, M., D’leven, doot ende lijden der Heyligen, mitsgaders een kerckelicke historie ghetrouwelick int corte by een vergaedert uyt veel gheloovelicke schrijvers. 2 delen, Leuven (Jan van den Boogaerde) 1590 ––, Historia Ecclesiastica oft Een Kerckelicke Historie om clearlijcken te sien d’eendrachticheyt vande heylige catolijcke kercke des Heeren Iesu Christi, oock tot meerder verstandt vande legenden oft leven der heyligen, ghenomen ende nyeen int corte vergadert uut verscheyden ghelooffelijcke legenden, historien ende ouden schrijvers oversien en verm. door Aubertus Le Mire. Antwerpen 1595 Leeuwen, Simon van, Batavia illustrata, ofte Verhandelinge van den Oorspronk, Voortgank, Zeeden, Eere, Staat en Godsdienst van oud Bataviën: mitsgaders van den adel en regeringe van Hollandt, ten deele uyt W. van Gouthoven en andere Schryvers, maar voornamentlyk uyt een menigte van Oude Schriften en authentyque stucken en bewyzen te zamen gesteldt. ’s-Gravenhage 1685 [Lipelous, Zacherias], Vitae sanctorum sive res gestae martyrum, confessorum, atque sanctarum virginum. Eorum praecipue quae per RP Laurentium Surium Sex tomis comprehensae sunt: et nunc restrictis verborum ambagibus, integra tamen historiarum serie ubique fere servata, ad exactissimam doctissimi & praestantissimi vir D. Caesaris Baroni. Chronologiam digestae, ac in quator tomos distributae studio et labore F. Zachariae Lippeloo, Carthusiae Coloniensis alumni. Brescia 1601 Lippomanus, Aloysius, Sanctorum priscorum patrum vitae numero centum sexagintates, per gravissimos et probatissimos auctores conscriptae et nuper per r.p.d. ALOYSIUM LIPOMANUM Episcopum Veronensem in unum volumen redactae, cum scholiis eiusdem omniumpraesentium haereticorum blasphemias & delyramenta profligantibus... Venetië 1551 ––, Historiae de vitis Sanctorum. Pars prima. Cum scholiis eiusdem, omnium haereticorum blasphemias ac deliramenta clare convincentibus, Leuven (Verhasselt) 1571 Long, Isaac le, Boek-zaal der Nederduytsche Bybels, geopent in een Historische Verhandelinge van de Oversettinge der Heyligen Schriftuure in de Nederduytsche Taale, sedert deselve eerste wierdt ondernomen; beneffens de Veranderingen, welke daar omtrent door de Gereformeerde, Luthersche, Mennoniten en Roomschgesinde, van tydt tot tydt tot nu toe gemaakt zyn. Met een omstandig Bericht, van meer dan Hondert Oude Handtschriften, van Bybels en Bybelsche Boeken des Ouden en Nieuwen Testaments, tot op de Vindinge van de Druk-Konst; als meede van meer dan Duysendt diergelyke Exemplaaren, van verschillende Drukken, sedert de Vindinge der Druk-konst, tot nu toe; alle in de Nederduytsche Taale. Doormengt met Historische, Taalkundige, Geestelyke en Wereldtlyke
Aanmerkingen, en met een meenigte van heerlyke en Egte Bewys-Stukken gestaaft, daar van veel nooyt het licht gesien hebben [...]. Amsterdam (H. Vieroot) 1732 Makeblijde, Lodewijk, Den Berch der Gheestelicker Vreughden vol Hemelsche Hoven ende Melodieuse Lof-sangen: tot voorderinghe der Christelicker Deughdtsaemheyt. Antwerpen (H. Verdussen) 1618 ––, Den schat der ghebeden. Antwerpen (H. Verdussen) 1619 ––, Den Schat der Christelicke Leeringhe tot Verklaringhe van den Catechismus... Antwerpen (I. Trognesius) 1620 Mander, Carel van, De Gulden harpe, inhoudende al de liedekens. Haarlem (H. Passchiers van Wesbusch) 1627 Martyrologium. Der Kirchenkalender / darinnen die Christenlichen Feste und Heiligen Gottes / bayder Testament / begriffen / wie dieselbigen durch das gantze Jar in der Christenheit / von Tag zu Tag begangen werden. Auch mit verzeichnuss unzalbarer Heiligen, wo unnd wie sie gelebt und gelidten/ was sie gethan unnd gelassen haben / so wol Gott zü lob/ als zü ihrem eigen Hail/ und ihren Mitchristen zü einem lebendigen Exempel. Alles auffs newest und zum drittenmal / wie nie zuvor / an vielen örtern gemehret und gebessert. Mit dess Ehrwürdigen und Hochgelehrten Herrn D. Petri Canisii ubersehung... Dillingen (Johannes Mayer) 1599 Martyrologium Romanum, ad novam kalendarii rationem, et eclesiasticae historiae vertitatem restitutum... accesserunt notationes atque Tractatio de Martyrologio Romano: auctore Cesare Baronio Sorano... secunda editio ab ipso auctore emendata & compluribus aucta... Antwerpen (Plantijn) 1589 Martyrologium Romanum ad novam kalendarij rationem & ecclesiasticae historiae veritatem restitutum, Gregorii . Pont. Max. iussu editum... Novissimae & correctissimae editioni seorsim accedit Vetus Romanum Martyrologium, hactenus a Cardinale Baronio desideratum una cum Martyrologio Adonis, ad Mss. exemplaria recensito, opera et studio H. Rosweydi S.J. Antwerpen (Plantijn) 1613 Miraeus, Aubertus, Cort verhael van het leven vanden H. Willibrordus Aerts-Bisschop van Utrecht, Apostel van Antwerpen, ende andere plaetsen van Brabant: Item van Hollant, Zeelant, Vrieslant, Overijssel, Gelderlandt, Lutzenburch, Gulick, Cleve, Dennemarcken ende andere omliggende Landen. Met een cort verhael van het leven van sijne Medeghesellen. Haarlem (J. Pauwelsz. en G.J. Cramer) 1614 [––], Sanctorum Galliae Belgicae imagines et elogia; quibus religionibus ortus progressusque in Belgio ostenditur. Antwerpen (J.B. Vrients) 1606 Missale Romanum ex decreto sacrosancti concilii tridentini restitutum, Pii . pont. Max. iussu editum, et Clementis . primum, nunc denuo Urbani Papae Octavi auctoritate recognitum. Antwerpen (Plantijn-Moretus) 1661 Moerentorf, zie: Biblia sacra Molanus, Johannes, Indiculus Sanctorum Belgii. Antwerpen (P. Nutium) 1583 ––, Natales Sanctorum Belgii, & eorundem chronica recapitulatio. Douai (P. Borremans) 1616 ––, De Historia SS. Imaginum et picturarum pro vero earum usu contra abusum. 3 delen, Antwerpen (G. Bellerum) 1617 Molina, L. de, Liberi arbitrii cum gratiae donis, divina praescientia, providentia, praedestinatione et reprobatione concordia. Lissabon 1588 Officia Sanctorum, zie: Rovenius Opmeer, Petrus, Historia Martyrum Batavicorum sive Defectionis a fide maiorum Hollandiae initiata: duas in decades distributa... Keulen (B. Gualtherum en P. Henningen) 1625 Oude en Nieuwe Lofsangen. Amsterdam (C. Stichter) 1740
345
La pieuse alouette avec son tirelire. 2 delen, Valencienne (J. Vervliet) 1619-1621 Planson, Jehan, Airs, mis en musique à quatre parties. Parijs 1595 Het Prieel der Gheestelijcke Melodie: Inhoudende veel schoove [sic] Leysenen / ende Gheestelicke Liedekens van diveersche deuote materien / ende op de principale Hoochtijden des Jaers dienende. Brugge (P. Soetaert) 1609
346
[Ribadeneyra, Petrus de], Flos sanctorum. Madrid (Luis Sánchez) 1601 [––], Manuale di pie et devote preghiere; per tutti li giorni, et festività de l’anno. Venetië (G.B. Ciotti) 1607 –– en Heribertus Rosweydus, Generale Legende der Heylighen met het leven Iesu Christi ende Marie wt de H. Schrifture, Oude Vaders ende Registers der H. Kercke. Antwerpen (H. Verdussen) 16191 en 16292 ––, Flos Sanctorum, seu vitae et res gestae sanctorum ex probatis scriptoribus selectae, et in formam concionum singulari cura ad usum concionatorum accomodatae. 2 delen, Keulen (I. Kinckium) 1630 t’ Roomsch Martelaren-boeck / Naer den heysch vanden nieuwen Calengier ende Waerheyt der Kercklijcker Historien: Beschreuen deur den seer Eerw. Caesar Baronius, Cardinael der H. Roomscher Kercken. Waer by oock ghestelt zijn de Heylighen die inden laetsten Roomschen druck by ghevoecht zijn: Met sommige van desen Lande. Overgheset door Henricum Adriani, Priester ende Pastoor van S. Elisabetthen Gast-huys binnen Antwerpen. Antwerpen (H. Verdussen) 1600 Roomsch Martelaren-boeck door bevel van Gregorius den Derthienden uyt-ghegheven ende met authoriteyt van Urbanus den Achtsten verbetert. Over-gheset in ons Neder-landtsch-duytsch door Andreas de Boeye. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1642 Rosweydus, Heribertus, Fasti Sanctorum quorum vitae in belgicis bibliothecis manuscriptae. Acta praesidalia SS. Martyrum Tharaci, Probi & Andronici: nunc primum integre edita. Antwerpen (Plantijn) 1607 [––], Vitae Patrum. De vita et verbis Seniorum libri X. Historiam eremiticam complectenses: Auctoribus suis et nitori pristino restituti, ac Notationibus illustrati. Antwerpen (Plantijn) 1615 Ros-weyde, Heribertus, Het leven ende Spreucken der Vaderen. Antwerpen (Verdussen) 16432 Rosweyde, Heribertus, Het leven der HH. Maeghden die van Christus tijden tot dese eeuwe in den salighen staet der suyverheydt inde wereldt gheleeft hebben. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1626 Rosweyde, zie ook: Ribadeneyra, Generale Legende Rovenius, Philippus, Het Gulden Wieroock-vat eenen ieghelycken nut ende oorbaer om syn gebeden Godt op te dragen. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1636 [–– en Theodorus de Witt], Officia Sanctorum Archiepiscopatum Ultraiectensis, digesta iuxta normam Breviarii Romani. Leuven (Masius) 1623 [––], Officia Sanctorum Archiepiscopatus Ultrajectensis. Et Episcoporum suffraganeorum Harlemensis, Daventriensis, Leovardiensis, Groeningensis et Middelburgensis, Digesta ad normam Breviarij Romani. Keulen (J. Kinckium) 1641 Sanctorum Galliae Belgicae totiusque Germaniae Inferioris et circumiacentium regionum Imagines et Elogia quibus religionibus ortus progressusque in Belgio ostenditur. Antwerpen (J. Galle) 1663 Sanctorum Galliae Belgicae, zie: Miraeus ’t Schat der Zielen, dat is: Het geheele leven ons Heeren Iesu Christi naer de vyer Evangelisten. Met seer schoone figuren verciert / gesneden door C. van Sichem, Amsterdam (P.I. Paets) 1648 [Stalpart van der Wiele, Jan Baptist], Hemelryck. Dat is: Lof-sangh van ’t Rijcke der
Hemelen ’twelck eertijds beweeght heeft Adrianum Rechter van Nicodemien tot het Gheloof ende Martyrie ons’ Heeren Jesu Christi, Ende nu yder Godvreesend Mensch behoordt te beweghen tot een Godsaligh leven. Delft (A.C. Vrijenberch) 1621 [––], Evangelische Schat Van Christus Jezus ondeckt, van Laurentius gepredickt, van Hippolytus verkregen, ende nu van nieuw ider Christen mensch ten toone gestelt; omme vande bedriegelicke Riickdommen Mammonis te onderscheiden; Ende als wezende ’thogste Goed, met kosten van alle Geschapen Dingen te betrachten. ’s-Hertogenbosch (J.J. Scheffer) 1621 [––], Vrouwelick Cieraet van Sint’ Agnes Versmaedt. ’s-Hertogenbosch (A. Scheffer) 1622 [––], Roomsche Reijs, t’zamenspraeks-gewijs tusschen Pieter de Reijser ende Abacuk Fijnen Broeder. ’s-Hertogenbosch (J. Scheffer) 1624 [––], Gulde-Iaer Ons Heeren Iesu Christi, Eeerste (sic) Deel: Op alle de Zonnen-Dagen des Jaers. ’s-Hertogenbosch (J. Scheffer) 1628 [––], Extractum katholicum, tegen alle Gebreken van Verwarde Harsenen. Leuven (B. Masius) 1631 [––], Den Schat der Geestelijcke lofsangen. Gemaeckt opde feestdagen van t’ geheele Jaer. Gedicht door den Eerwaerdigen heer J.S.V.W. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1634 [––], Gulde-Iaers Feest-dagen of Den Schat der Geestlycke Lof-sangen, Gemaeckt op Elcken Feestdagh van ’tgeheele Jaer. Door den eerw. Heer I.S.V.W., Antwerpen (I. Cnobbaert) 1635 Sucquet, A., Via vitae eternae iconibus illustrata. Antwerpen (Nutius) 1620 [Surius, Laurentius], De probatis sanctorum historiis, partim ex tomis Aloysii Lipomani..., partim etiam ex egregiis manuscriptis codicibus, quarum permultae antehac nunquam in lucem prodiere, nunc recens optima fide collectis per Fr. L.S. Carthusianum... Keulen 1570-1575 [Swaen, Guiglelmus de], Den Singende Swaen: dat is, Den Lof-sangh der Heyligen, Die als Singende Swaenen, de doodt blygeestigh hebben ontfangen. Antwerpen (G. Lesteens) 1655 Theodotus, Salomon, Het Paradys der Gheestelycke en Kerckelycke Lof-sangen / op de principaelste Feest-daghen des gheheelen Jaers. Antwerpen (H. Aertsen) 1638 Vermeulen, Cornelis [C.V.M.P.V.SW.], ’t Ronde Jaer of Den Schat der Geestelijcke Lofsangen. Twee delen, Ghemaeckt Op elcken Sonnendagh van ’t geheele ront-loopende Jaer. Ghemaeckt Op elcken Gheboden Feest-dagh van ’t geheele Jaer. Antwerpen (I. Cnobbaert) 1644 Verscheyden Kers Liedekens, met noch eenighe andere Geestelijcke Liedekens. Emmerick (S. Arentsz) 1645 Vita Deiparae Virginis Mariae. Z.p. z.j. [ca. 1630] Vosmeer, Michael, Diva Virgo et Crux Salvatoris Delfica sive de admirandis, que dei geriitricis Virginis Mariae & Crucis Salutaris beneficio ad antiquum Delfi Hollandiae templum contigerunt... Keulen (B. Gualtherum) 1629 Wichmans, A., Brabantia Mariana tripartita. Antwerpen 1632 ––, Apotheca spiritualium pharmacorum contra luem contagiosam aliosque morbos. Antwerpen (Verdussen) 1626
347
Ook na 1800 verschenen tekstedities of heruitgaven van oorspronkelijk oudere werken zijn in deze rubriek opgenomen.
348
Acquoy, J.G.R., ‘Het geestelijk Lied in de Nederlanden vóór de Kerkhervorming. Aanwijzingen en wenken’, in: Archief voor Nederlandsche Kerkgeschiedenis , ’s-Gravenhage 1886, pp. 1-112 Aigrain, R., L’Hagiographie. Ses sources, ses méthodes, son histoire. Parijs 1953 Alberdingk Thijm, J.A., Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en ZuidNederlandsche literatuur. Deel , 1e en aanvang der 2e helft van de XVIIe eeuw. Amsterdam 1852 ––, ‘Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: Volksalmanak voor Nederlandsche Katholieken (1853), pp. 81-139 ––, ‘Nog iets over Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: Volksalmanak voor Nederlandsche Katholieken (1854), pp. 215-222 ––, ‘Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: Werken. Deel , Verspreide Verhalen. Ed. J.F.M. Sterck, Amsterdam/’s-Gravenhage 1909, pp. 193-242 –– en L.J. Alberdingk Thijm, Oude en nieuwere Kerstliederen, benevens gezangen en liederen van andere Hoogtijden en Heiligedagen, alsook van den Advent en de Vasten gerangschikt naar de orde van het kerkelijk jaar; waaraan zijn toegevoegd: een zestal geestelijke liedekens van gemengden inhoud, alle met de zangwijzen voorzien die er van oudsher bij behooren of thands gebruikelijk zijn, en begeleiding van orgel of piano-forte. Amsterdam 1852 Ampe, A., ‘Marginalia Lessiana’, in: OGE, 28 (1954), pp. 329-373 Andriessen, J., De jezuïeten en het samenhorigheidsbesef der Nederlanden 1585-1648. Antwerpen 1957 ––, ‘Recensie van: Gulde-Iaer Ons Heeren Iesu Christi op alle de Zonnen-dagen des Iaers (Zwolle 1968)’, in: OGE, 43 (1969), p. 206 Angenendt, A., Heilige und Reliquien. Die Geschichte ihres Kultes vom frühen Christentum bis zur Gegenwart. München 1994 Angers, J.-E. d’, L’humanisme chrétien au XVIIe siècle: St. François de Sales et Yves de Paris. ’s-Gravenhage 1970 Antwerps Liedboek, zie: Hellinga Arens, J.C., ‘Twee epigrammen van C.G. Plemp op J.B. Stalpart van der Wiele’, in: Spiegel der Letteren, 4 (1960), pp. 293-294 ––, ‘Gelijck den Salamander: geestelijke omdichting door Stalpart en Revius’, in: NTg, 56 (1963), p. 235 Armstrong, J., The Idea of Holiness and the Humane Response. A Study of the concept of holiness and its social consequences. Londen/Boston/Sidney 1981 Autore, S., ‘Surius’, in: DThC, 14.2, 1939, pp. 1842-1849 Axters, S., Geschiedenis van de vroomheid in de Nederlanden. 4 delen, Antwerpen 19501960 ––, La spiritualité des Pays-Bas. L’évolution d’une doctrine mystique. Leuven/Parijs 1948 Bachelet, X. le, ‘P. Canisius’, in: DThC, 2.2, 1923, p. 1533 Bäumker, W., ‘Niederländische geistliche Lieder nebst ihren Singweisen, aus Handschriften des . Jahrhunderts’, in: Vierteljahrschrift Musikwissenschaft, 4, Leipzig 1888 ––, Das katholische deutsche Kirchenlied in seinen Singweisen. 4 delen, Freiburg im Breisgau 1883-1911
Barone, G., M. Caffiero en F. Scorza Barcellona (ed.), Modelli di santità e modelli di comportamento: contrasti, intersezioni, complementarietà. Turijn 1994 Baronius, C., Annales Ecclesiastici. Ed. A. Theiner, Parijs 1871 Bellarminus, R., De aeterna felicitate sanctorum a cura di Antonio Iodice, opgenomen in: Roberto Bellarmino, Scritti spirituali (1615-1620). Deel , Brescia 1997, pp. 499-863 Bernard, J., G. Lefebvre en F. Rapp, L’époque de la réforme et du concile de Trente. Parijs 1989 Bibliotheca Catholica Neerlandica Impressa 1500-1727. ’s-Gravenhage 1954 Beuken, W.H., ‘Catechese en zanglust in de tijd der Contra-reformatie’, in: TTL, 26 (1938), pp. 32-44 Beyer, J., e.a., Confessional Sanctity, 1550-1800. Frankfurt am Main 2001, in druk Bianchi, L., ‘I primi sviluppi dell’oratorio musicale in italiano al tempo del Baronio’, in: R. de Maio e.a. (ed.), Baronio e l’arte. Atti del Convegno Internazionale di Sora 10-13 ottobre 1984. Sora 1985, pp. 773-785 ‘Bijzondere produkie op nieuwjaarsdag: Stalpart van der Wiele-Marenzio’, in: Literama, 17 (1982), p. 290 Bödeker, H.E., G. Chaix en P. Veit, Le livre religieux et ses pratiques / Der Umgang mit dem religiösen Buch. Göttingen 1991 Böhmer, J.A.J., ‘Een 17de-eeuwse meerstemmige liedbundel met liturgische gezangen in het Nederlands’, in: Gregoriusblad Utrecht, 96 (1972), pp. 25-29 Boer, W.Th. de, Sinews of discipline. The uses of confession in counter-reformation Milan. Rotterdam 1995 Boesch-Gajano, S., ‘Dai leggendari medioevali agli ‘‘Acta Sanctorum’’: forme di trasmissione e nuove funzioni dell’agiografia’, in: Rivista di storia e letteratura religiosa, 21 (1985), pp. 219-244 –– (ed.), Raccolte di vite di santi dal XIII al XVIII secolo: strutture, messaggi, fruizioni. Fasano di Brindisi 1990 ––, ‘La raccolta di vite di santi di Luigi Lippomano: storia, struttura, finalità di una costruzione agiografica’, in: Boesch-Gajano, Raccolte di vite di santi, 1990, pp. 111-130 ––, Santità, culti, agiografia. Temi e prospettive. Rome 1997 –– en L. Sebastiani (ed.), Culto dei santi, istituzioni e classi sociali in età preindustriale. Rome 1984 Boheemen, F.C., en Th.C.J. van der Heijden, ‘Literatuur en toneel te Delft (1572-1667)’, in: De stad Delft: cultuur en maatschappij van 1572 tot 1667. Delft 1981 Boheemen, P. van, en P. Dirkse, Duivels en demonen. De duivel in de Nederlandse beeldcultuur. Utrecht 1994 Bonda, J.W., De meerstemmige Nederlandse liederen van de vijftiende en zestiende eeuw. Hilversum 1996 Bonzon, A., M. Muchembled en M. Venard, La religion dans la France moderne XVI-XVIII s. Parijs 1998 Bosch, G. vanden, Hemel, hel en vagevuur. Preken over het hiernamaals in de Zuidelijke Nederlanden tijdens de 17de en 18de eeuw. Leuven 1991 Bottigheimer, R.B., ‘Bible-Reading, ‘‘Bibles’’ and the Bible for Children in Early Modern Germany’, in: Past and Present, 139 (1993), pp. 66-89 Brachin, P., en L.J. Rogier, Histoire du catholicisme hollandais depuis le 16e siècle. Parijs 1974 [Brandsma, Titus], ‘Jhr. Mr. Dr. Joannes Stalpaert van der Wiele. 29 dec. 1630 - 29 dec. 1930’, in: Carmelrozen, 19 (1931), pp. 138-142 Bredero, G.A., Boertigh, Amoreus, en Aendachtigh Groot Lied-boeck. 3 delen, ’s-Gravenhage 1979 Bremond, C., J. le Goff en J.C. Schmitt, L’exemplum. Turnhout 1982
349
350
Brémond, H., Histoire littéraire du sentiment religieux en France depuis la fin des guerres de religion jusqu’à nos jours. 2 delen, Parijs 1923-1924 Brink, J. ten, Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde. Amsterdam 1897 Brinkkemper, S., en I. Soepnel, Apollo en Christus. Klassieke en christelijke denkbeelden in de Nederlandse renaissance-literatuur. Zutphen 1989 Broderick, J., The Life and Work of Blessed Robert Bellarmine. Londen 1928, 19612 Broeckaert, J., Rederijkersgedichten der XVIe eeuw. Uitgaven van den Koninklijke Vlaamsche Akademie voor taal- en letterkunde, .2, Gent 1893 Brom, G., ‘Neerkassels bestuur van 1662 tot 1676’, in: AAU, 18 (1890), pp. 173-294 ––, ‘Acta der Propaganda over de Hollandsche Missie van 1622 tot 1698’, in: AAU, 31 (1906), pp. 299-422 ––, Vondels bekering. Tilburg z.j. [1907] ––, Vondels geloof. Amsterdam/Mechelen 1935 Bruin, C.C. de, De statenbijbel en zijn voorgangers. Nederlandse bijbelvertalingen vanaf de reformatie tot 1637. Haarlem/Brussel 1993 Bruin, M. de, en J. Oosterman, Repertorium van het Nederlandse lied. Gent/Amsterdam 2001, in druk Bücher, K., Arbeit und Rhythmus. Leipzig/Berlijn 1909 Buitendijk, W.J.C., Het Calvinisme in de spiegel van de Zuidnederlandse literatuur der Contra-Reformatie. Groningen/Batavia 1942 Burkardt, A., ‘Renaissance et dévotion. Les vies des Saints et leurs lectures au début du 17e siècle à travers les procès de canonisation’, in: RHMC, 43 (1996), 2, pp. 214-233 Burke, P., ‘Hoe wordt men een heilige van de Contra-Reformatie?’, in: P. Burke, Stadscultuur in Italië tussen Renaissance en Barok. Amsterdam 1988, pp. 68-84; vertaling van P. Burke, ‘How to be a Counter-Reformation Saint’, in: K. von Greyerz (ed.) Religion and Society in Early Modern Europe 1500-1800. Londen 1984 ––, ‘Popular piety’, in: J.W. O’Malley (ed.), Catholicism in Early Modern History. A Guide to Research. St. Louis 1988, pp. 113-131 Buuren, A.M.J. van, ‘Geertruid van Oosten and ‘‘het daghet in den Oosten’’’, in: M. Wintle (ed.), Modern Dutch Studies. Essays in honour of Peter King. Londen enz. 1988, pp. 75-87, 284-288 Cabibbo, S., ‘Marcella Romana, vedova, nell’età della Controriforma’, in: Barone e.a. (ed.), Modelli di santità, 1994, pp. 283-293 Caffiero, M., ‘Tra modelli di disciplinamento e autonomia suggestiva’, in: Barone e.a. (ed.), Modelli di santità, 1994, pp. 265-281 Campbell, S.F., ‘Nicolas Caussin’s Spirituality of Communication: a meeting of divine and human speech’, in: Renaissance Quarterly, 46.1 (1993), pp. 44-70 Campbell, T.E., The Religion of the Heart. A study of European religious life in the seventeenth and eighteenth centuries Castellucci, A., ‘Mons. Giambattista Vives fondatore del Pont. Collegio Urbano di Propaganda Fide’, in: Alma Mater, 2 (1920), pp. 18 e.v. Certeau, M. de, ‘L’histoire religieuse du siècle. Problèmes de méthodes’, in: Recherches de sciences religieuses, 57 (1959), pp. 231-250 Chaix, G., Réforme et Contre-réforme catholiques. Recherches sur la chartreuse de Cologna au XVIe siècle. Salzburg 1981 ––, ‘Sainteté et ‘‘confessionalisation’’’, in: J. Beyer e.a., Confessional Sanctity, 15501800. Frankfurt am Main 2001 Châtellier, L., L’Europe des dévots. Parijs 1987 Chiesa, M., ‘Agiografia del Rinascimento: esplorazioni tra I poemi sacri dei secoli e ’, in: Luongo, Scrivere di santi, 1998, pp. 205-226 Cignitti, B., ‘Cesare Baronio cultore dei martiri’, in: F. Caraffa (ed.), A Cesare Baronio – scritti vari. Sora 1963, pp. 299-306
Cistellini, A., San Filippo Neri. L’oratorio e la Congregazione oratoriana. Storia e spiritualità. 3 delen, Brescia 1989 Clemens, T., De godsdienstigheid in de Nederlanden in de spiegel van de katholieke kerkboeken 1680-1840. Deel , Analyse van aanbod en appreciatie. Deel , Inventaris van de uitgaven. Tilburg 1988 ––, ‘The restricted Eschaton of the Dutch Roman Catholics’, in: M. Wilks (ed.), Prophecy and Eschatology. Studies in Church History. Oxford 1994, pp. 141-150 Cloet, M., ‘Het gelovige volk in de 17de eeuw’, in: AGN, 8, 1979, pp. 393-417 ––, P. Nissen en H. Storme, ‘Inleiding: status quaestionis van het preekonderzoek in Vlaanderen en Nederland’, in: Trajecta, 2 (1993), pp. 193-203 Cognet, L., La spiritualité moderne. Deel van L. Bouyer, L. Cognet, J. Leclerq en F. Vandenbroucke, Histoire de la spiritualité chrétienne. 3 delen, Parijs 1966 Coigneau, D., Refreinen in het zotte bij de Rederijkers. 3 delen, Gent 1980-1983 Conrad, A., Zwischen Kloster und Welt. Ursulinnen und Jesuitinnen in der katholischen Reformbewegung des 16./17. Jahrhunderts. Mainz 1991 Coster, D., ‘Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: De Stem, 11 (1931), pp. 501-523 Crescentius, P., ‘De catechismus van Rovenius’, in: OGE, 31 (1957), pp. 1-50 Dael, P. van, ‘Geïllustreerde boeken van jezuïeten uit de 17de eeuw: de verhouding tussen woord en beeld’, in: P.P.W.M. Dirkse, Jezuïeten in Nederland. Utrecht 1991 Dagens, J., Bibliographie chronologique de la littérature de spiritualité et de ses sources (1501-1610). Parijs 1952 Dambre, O., De dichter Justus de Harduijn. Gent/Parijs/’s-Gravenhage 1926 Daniel-Rops, H., The Catholic Reformation 1500-1622. Londen/New York 1962 Daniels, J., Les rapports entre Saint François de Sales et les Pays-Bas. Nijmegen 1932 Davidson, C., ‘Saints in Plays: English Theater and Saints’ Lives’, in: Saints. Studies in Hagiography. New York 1996, pp. 145-160 –– en T.H. Seiler (ed.), Iconography of Hell. Kalamazoo 1992 Delehaye, P., L’oeuvre des Bollandistes à travers trois siècles 1615-1915. Subsidia Hagiographica 13 2, Brussel 19592 –– en P. Peeters (ed.), Martyrologium Romanum, opgenomen in: Propylaeum ad AASS dec. Brussel 1940 Delooz, P., Sociologie et canonisations. Luik/Den Haag 1969 Delumeau, J., La peur en Occident (XIVe-XVIIIe siècles). Une cité assiégié. Parijs 19782 ––, Le péché et la peur. La culpabilisation en Occident (XIIIe-XVIIIe siècles). Parijs 1983 ––, Histoire des saints et de la sainteté chrétienne. Deel , Les Saintetés Chrétiennes 1546-1714. Parijs 1987 ––, Rassurer et protéger. Le sentiment de sécurité dans l’Occident d’autrefois. Parijs 1989 ––, Histoire des pères et de la paternité. Parijs 1990 ––, Une histoire du paradis. 2 delen, Parijs 1992-1995 –– en M. Cottret, Le catholicisme entre Luther et Voltaire. Parijs 1996 De Maio, R., ‘L’ideale eroico nei processi di canonizzazione della Controriforma’, in: R. de Maio, Riforme e miti nella Chiesa del ’500. Napels 1973 –– e.a. (ed.), Baronio storico e la controriforma. Sora 1982 –– e.a. (ed.), Bellarmino e la Controriforma. Sora 1990 Demarré, I., Het katholieke volksliedboek in Zuid-Nederland in de eerste helft van de XVIIe eeuw. Dissertatie, 2 delen, Leuven 1963 DeMolen, R.L. (ed.), Religious Orders of the Catholic Reformation, in honor of J.C. Olin. New York 1994 Denzinger, H., Enchiridion Symbolorum. Definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Barcinone 1976 –– e.a., Kompendium der Glaubensbekentnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen. Freiburg im Breisgau 1991
351
352
Deursen, A.Th. van, Bavianen en slijkgeuzen. Kerk en kerkvolk ten tijde van Maurits en Oldebarneveldt. Assen 1974 ––, Cultuurgeschiedenis van de Republiek in de zeventiende eeuw. ’s-Gravenhage 1990 ––, Mensen van klein vermogen. Het kopergeld van de Gouden Eeuw. Amsterdam 1992 Dhotel, J.C., Les origines du catéchisme moderne. D’après les premiers manuels imprimés en France. Parijs 1967 Dichters der Contrareformatie. Een bloemlezing, met inleiding en bibliografische aanteekeningen verzorgd door Anton van Duinkerken. Utrecht (De Gemeenschap) 1932 Dirken, H., Het oude Nederlandse volkslied. Antwerpen 1952 Dirkse, P., ‘Pastoor Joost Cats en zijn betekenis voor de collectie van het Catharijneconvent’, in: Catharijnebrief, 39 (1992), pp. 11-16 ––, ‘Heylighe Patroonen van T’Bisdom Haerlem’, in: Haerlem jaarboek (1993), pp. 35-50 ––, ‘De identiteit van de onbekende begijn van Pieter de Grebber’, in: Haerlem jaarboek (1995), pp. 29-50 Ditchfield, S., Liturgy, Sanctity and History in Tridentine Italy. Pietro Maria Campi and the preservation of the particular. Cambridge enz. 1995 ––, ‘Ideologia religiosa ed erudizione nell’agiografia dell’età moderna’, in: BoeschGajano, Santità, 1997, pp. 79-90 Donnelly, J.P., ‘The Congregation of the Oratory’, in: R.L. DeMolen (ed.), Religious Orders of the Catholic Reformation in honor of J.C. Olin. New York 1994, pp. 189-216 Dubois, J., Le martyrologe d’Usuard. Texte e commentaire. Subsidia Hagiographica 40, Brussel 1965 –– en J.L. Lemaitre, Sources et méthodes de l’hagiographie médiévale. Parijs 1993 –– en G. Renaud, Le martyrologe d’Adon. Ses deux familles, ses trois récensions. Texte et commentaire. Parijs 1984 Dudok van Heel, S.A.C., ‘Amsterdamse schuil- of huiskerken?’, in: Holland, 25 (1993), pp. 1-10 Duinkerken, A. van, ‘Joannes Stalpaert van der Wielen, 1630-1930’, in: De Tijd, 21 december 1930 ––, ‘Stalpaert van der Wielen-herdenking te Delft’, in: De Tijd, 24 december 1930 ––, ‘Recensie van: L.C. Michels, Joannes Stalpart van der Wiele (Tilburg 1931)’, in: De Tijd, 24 juni 1931 ––, zie ook: Stalpart van der Wiele Duyse, Fl. van, Het oude Nederlandsche lied. Wereldlijke en geestelijke liederen uit vroegeren tijd. 4 delen, ’s-Gravenhage/Antwerpen 1903-1908) Eck, A. van, Kunst, twist en devotie. Goudse katholieke schuilkerken 1572-1795. Amsterdam 1994 Elslander, A. van, Het refrein in de Nederlanden tot 1600. Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde .71, Gent 1953 Fenlon, I., ‘Music and Reform in sixteenth-century Italy: Florence, Rome and the Savonarolian tradition’, in: De Maio e.a. (ed.), Bellarmino e la Controriforma, 1990, pp. 851-889 Fremiotti, P., La riforma cattolica del secolo decimosesto e gli studi di archeologia cristiana. Rome 1926 Frijhoff, W., ‘La fonction du miracle dans une minorité catholique: les Provinces-Unies au e siècle’ in: RHS, 48 (1972), pp. 151-178 ––, ‘Katholieke toekomstverwachting ten tijde van de Republiek: structuur, en grondlijnen tot een interpretatie’, in: BMGN, 98 (1983), pp. 430-459
––, ‘De Noordnederlandse oratorianen en de katholieke identiteit. Rond een stelling’, in: M. Monteiro, G. Rooijakkers en J. Rosendaal (ed.), De dynamiek van religie en cultuur. Geschiedenis van het Nederlands katholicisme. Kampen 1993, pp. 210-217 ––, Heiligen, idolen, iconen. Nijmegen 1998 –– en M. Spies, 1650. Bevochten eendracht. Den Haag 1999 Fruin, R., ‘De wederopluiking van het katholicisme in Noord-Nederland, omstreeks den aanvang der e eeuw’, in: R. Fruin, Verspreide geschriften. Deel , ’s-Gravenhage 1901 Frutsaert, E., ‘Zingende katechismus’, in: Biekorf, 39 (1933), pp. 111-116 ––, De R.K. catechisatie in Vlaamsch België vanaf het Concilie van Trente I. Het leerboek of de Catechismus. Leuven 1934 Fruytiers, J., Ecclesiasticus oft de wijse sproken Iesu des soons Syrach op nieuw uitgegeven en van een inleiding en register voorzien door D.F. Scheurleer. Amsterdam 1898 Gamberoni, J., Der Verkehr der Katholiken mit den Häretikern. Grundsätzliches nach den Moralisten von der Mitte des 16. Bis zur Mitte des 17. Jahrhunderts. Brixen 1950 Gentili, A., en M. Ragazzoni, La spiritualità della Riforma Cattolica. La spiritualità italiana dal 1500 al 1650. Bologna 1993 Gerlach, ‘Het geestelijk leven der katholieken in de Nederlanden onder de apostolische vicarissen’, in: OGE, 22 (1949), pp. 387-403; 23 (1949), pp. 413-426; 24 (1950), pp. 313-324; 25 (1951), pp. 197-214 Geschiedenis van de Letterkunde der Nederlanden. 7 delen, ’s-Hertogenbosch/ Antwerpen/Brussel z.j. [2 delen verschenen, 1939-1951] Gielis, M.A.M.E., ‘De Mechelse catechismus in dogma- en mentaliteitshistorisch perspectief’, in: Provinciale Commissie voor Geschiedenis en Volkskunde. Jaarboek 4. Antwerpen 1994, pp. 113-144 Gilmont, J.-F., Les martyrologes protestants du XVIe siècle. Essai de présentation générale. Lic. mém., Leuven 1966 ––, Un instrument de propagande religieuse: les martyrologes du XVIe siècle. Leuven 1968 Gonnet, C.J., ‘De ‘‘Vergaderinghe van de Maeghden van den Hoeck’’ te Haarlem’, in: BGBH, 42 (1923), pp. 34-57 Goosen, Louis, Van Afra tot de Zevenslapers. Heiligen in religie en kunsten. Nijmegen 1992 Goovaerts, A., Histoire et bibliographie de la typographie musicale dans les Pays-Bas. Antwerpen 1880; fotografische herdruk Amsterdam 1963 Graaf, J.J., ‘De ‘‘Vergaderinghe der Maechden van den Hoeck’’ te Haarlem’, in: BGBH, 29 (1905), pp. 128-159 en 272-325; 30 (1906), pp. 290-330; 31 (1908), pp. 106-125; 32 (1909), pp. 292-310; 34 (1912), pp. 321-387; 35 (1913), pp. 283-318; 36 (1915), pp. 1-24 ––, ‘Uit de Akten van het Haarlemsche Kapittel’, in: BGBH, 10 (1882), pp. 1-54, 249-265 Grausem, J.P., ‘Rosweyde’, in: DThC, 14.1 (1939), p. 11 Grégoire, R., Manuale di agiologia. Introduzione alla letteratura agiografica. Fabriano 1987 Grieten, S., ‘Een heilige verbeeld. Iconografie en ideologische recuperatie van de heilige Begga’, in: Jaarboek van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, 1994, pp. 91-186 Grijp, L.P., Het Nederlandse lied in de Gouden Eeuw. Het mechanisme van de contrafactuur. P.J. Meertensinstituut, Amsterdam 1991 ––, ‘The Souterliedekens by Gherardus Mes (1561). An enigmatic pupil of Clemens Non Papa, and popular song of the Mid-Sixteenth Century’, in: A. Clement en E. Jas (ed.), From Ciconia to Sweelinck. Donum natalicium Willem Elders, in: Chloe. Beiheft zum Daphnis, 21, Amsterdam z.j., pp. 245-254
353
354
––, ‘Van geuzenlied tot gedenck-clanck: eerste deel: het geuzenliedboek in de Gouden Eeuw’, in: Zeventiende eeuw, 10 (1994), nr. 1, pp. 118-132 ––, ‘Zingend de dood in. De ultieme betekenis van muziek’, in: Frank Willaert (ed.), Veelderhande liedekens. Het Nederlandse lied tot 1600. Symposium 1996 te Antwerpen, Leuven 1997 Groenveld, S., Huisgenoten des geloofs: was de samenleving in de Republiek der Verenigde Nederlanden verzuild? Hilversum 1995 Gueudre, M.-C., ‘La femme et la vie spirituelle’, in: XVIIe Siècle, 62-63 (1964), pp. 47-77 Hamans, P.W.F.M., Geschiedenis van de katholieke kerk in Nederland. Brugge 1992 Haspels, G.F., De geestelijke Poëzie. Baarn 1909 Haub, R., ‘Canisius als Schriftsteller’, in: J. Oswald en P. Rummel (ed.), Petrus Canisius – Reformer der Kirche. Festschrift zum 400. Todestag des zweiten Apostels Deutschlands, Augsburg 1996, pp. 151-177 Heeroma, K., ‘Camphuysen en Stalpart van der Wiele’, in: NTg, 54 (1961), pp. 212-217 Heijden, M.C.A. van der, zie: Stalpart van der Wiele Heijden-Rogier, N. van der, zie: Stalpart van der Wiele Hellinga, W.Gs. (ed.), Een schoon liedekens-boeck [genaamd het Antwerpsch liedboek van 1544]. ’s-Gravenhage 1968 Helmer, G.J., ‘Over het verband tussen melodische en syntactische geleding in het oude Nederlandse lied’, in: Uit de school van Michels. Nijmegen 1958, pp. 150 e.v. ––, Den Gheestelijcken Nachtegael. Een liedboek uit de zeventiende eeuw. Dissertatie, Nijmegen 1966 ––, ‘Recensie van: Gulde-Iaer Ons Heeren Iesu Christi op alle de Zonnen-dagen des Iaers... (Zwolle 1968)’, in: NTg, 62 (1969), pp. 296-299 Henkel, A., en A. Schöne (ed.), Emblemata. Handbuch zum Sinnbildkunst des XVI. und XVII. Jahrhunderts. Stuttgart 1976 Hensen, A., ‘Levensverhaal van J.B. Stalpaert van der Wielen op verzoek van pastoor Rumold van Medemblick door het Delftsche klopje W.D. Reek in 1630-1632 geschreven’, in: BGBH, 46 (1929), pp. 321-349 ––, ‘Het Album Amicorum van J.B. Stalpaert van der Wielen’, in: BGBH, 46 (1929), pp. 436-440 Hermans, C.R., ‘Anthologisch en bibliografisch berigt wegens een viertal min bekende Noord-Brabandsche Dichters’, in: Geschiedkundig Mengelwerk over de provincie Noord-Braband. Deel , ’s-Hertogenbosch 1840, pp. 177-192, 347 Heyligers, A.R., ‘Correspondentie van Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: BGBH, 59 (1941), pp. 219-244 ––, ‘Biografie en bibliografie van Joannes Stalpaert van der Wiele’, in: BVGO, reeks 7 deel 8 (1937), pp. 175-196, en deel 9, pp. 104-111, bespr. in: OK (1938), p. 166 Hieber, W., Legende, protestantische Bekennerhistorie, Legendenhistorie. Studien zur literarischen Gestaltung der Heiligenthematik im Zeitalter der Glaubenskämpfe. Dissertatie, Würzburg 1970 Höweler, C.A., en F.H. Matter, Fontes hymnodiae neerlandicae. Impressi 1539-1700. De melodieën van het Nederlandstalig geestelijk lied. Een bibliografie van de gedrukte bronnen. Bibliotheca bibliografica neerlandica 18, Nieuwkoop 1985 Hofman, E., Liedekens vol gheestich confoort: een bijdrage tot de kennis van de zestiendeeeuwse schriftuurlijke lyriek. Hilversum 1993 Hollenberg, A., ‘Stalpaert van der Wielen (Joannes)’, in: NNBW, deel , Leiden 1914, pp. 1196-1199 Holt, P., ‘Die Sammlung von Heiligenleben des Laurentius Surius’, in: Neues Archiv der Gesellschaft für ältere deutsche Geschichtskunde, 44 (1922), pp. 341-364
Hoogewerff, G.J., ‘De dichter Joannes Stalpaert van der Wielen’, in: Oud-Holland, 29 (1911), pp. 89-111 ––, Joannes Stalpart van der Wielen. Zijn leven en keur uit zijne lyrische gedichten. Bussum 1920 Hoppenbrouwers, F.J.M., Oefening in volmaaktheid. De zeventiende-eeuwse roomskatholieke spiritualiteit in de Republiek. Den Haag 1996 Hsia, R. Po-Chia, The world of Catholic Renewal, 1540-1770. Cambridge 1998 Hughes, R., Heaven and Hell in Western Art. Londen 1968 Insolera, M., en L. Salviucci Insolera, La spiritualité en images aux Pays-Bas Méridionaux dans les livres imprimés des XVIe et XVIIe siècles. Leuven 1996 Iserloh, E., J. Glazik en H. Jedin, Reformation, Katholische Reform und Gegenreformation. Handbuch für Kirchengeschichte. Deel , Freiburg/Basel/Wenen 1967 Janssen-Aerts, C., ‘Het kerstmotief in enkele geestelijke liederen tussen 1650 en 1675’, in: OGE, 35 (1961), pp. 385-408 ––, ‘De twee uitgaven van Willem de Swaen’s Geestelijke Liederbundel (1655 en 1664)’, in: OGE, 36 (1962), pp. 194-207 ––, ‘Het geestelijk liedboek in de Zuidelijke Nederlanden (1650-1675)’, in: OGE, 38 (1964), pp. 337-392 Jedin, H., ‘Das Konzil von Trient und die Reform der liturgische Bücher’, in: Ephemerides Liturgicae, 59 (1945), pp. 5-38, herdrukt in: H. Jedin, Kirche des Glaubens, Kirche der Geschichte. Ausgewählte Aufsätze und Vorträge. 2 delen, Freiburg/Basel/Wenen 1966, deel , pp. 499-525 ––, Geschichte des Konzils von Trient. 4 delen, Freiburg/Basel/Wenen 1975 ––, Kardinal Caesar Baronius. Der Anfang der Katholischen Kirchengeschichtsschreibung im 16 Jahrhundert. Katholisches Leben und Kirchenreform im Zeitalter der Glaubensspaltung 38, Münster 1978 Joldersma, H., Het Antwerps Liedboek. A critical edition. 2 delen, Ann Arbor 1985 Jonckbloet, W.J.A., Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Groningen 18904 Jorgensen, K.J., ‘The Teatines’, in: DeMolen, Religious Orders of the Catholic Reformation, 1994, pp. 1-30 Kalff, G., Het lied in de Middeleeuwen. Arnhem 1972, fotografische herdruk van 1884 ––, Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde. Deel , Groningen 1909 Kat, A.I.M., De geschiedenis der kerkmuziek in de Nederlanden sedert de Hervorming. Hilversum 1939 Kerssemakers, J., ‘Welke schrijvers werden gelezen in de Nederlanden in de e en e eeuw’, in: OGE, 2 (1928), pp. 393-412 Kirschbaum, E. (ed.), Lexikon der christlichen Ikonographie. 2 delen, Rome 1970 Knippenberg, H.H., Joannes Stalpaert van der Wielen. Een keuze uit zijn werk, met inleiding en aanteekeningen. Blaricum 1924 Knipping, J.B., De iconografie van de Contra-Reformatie in de Nederlanden. 2 delen, Hilversum 1939-1940 Knuttel, J.A.N., Het geestelijk lied in de Nederlanden voor de kerkhervorming. Rotterdam/Brussel 1906 Knuttel, W.P.C., De toestand der Nederlandsche katholieken ten tijde der Republiek. 2 delen, ’s-Gravenhage 1892-1894 ––, Verboden boeken in de Republiek der Vereenigde Nederlanden. Beredeneerde catalogus. ’s-Gravenhage 1914 Kok, M.A., ‘Het katholiek leven binnen de stad Delft in de jaren 1572-1650’, in: De stad Delft. Cultuur en maatschappij van 1572 tot 1667. Delft 1981, pp. 108-112
355
356
Kolb, R., For all the saints. Changing Perceptions of Martyrdom and Sainthood in the Lutheran Reformation. Mâcon 1987 Koorn, F.W.J., Begijnhoven in Holland en Zeeland gedurende de Middeleeuwen. Assen 1981 Kossmann, F.K.H., De Nederlandsche straatzanger en zijn liederen in vroeger eeuwen. Amsterdam 1941 ––, ‘Stalparts Madrigalen’, in: TNTL, 78 (1961), pp. 218-229 Kowalsky, N., ‘Vives Juan Batista’, in: Enciclopedia Cattolica. Deel , Rome 1954, pp. 1566-1568 Kranz, G., Heiligenleben als Bildungsgut in Schule, Erwachsenbildung und Seelsorge. Paderborn 1965 Kronenburg, J.A.F., Maria’s heerlijkheid in Nederland. Geschiedkundige schets van de verering van de H. Maagd in ons vaderland, van de eerste tijden tot onze dagen. 8 delen, Amsterdam 1904-1914 Kruitwagen, B., Catalogus van de handschriften en boeken van het Bisschoppelijk Museum te Haarlem. Amsterdam 1913 ––, ‘De betekenis van den middeleeuwschen heiligenkalender, en de kalenders van Utrecht, Toulouse en van de Karmelieten’, in: Het Boek, 25 (1938-1939), pp. 7-44 Kuiper, E.T., en P. Leendertz jr. (ed.)., Het geuzenliedboek naar de oude drukken. 2 delen, Zutphen 1924-1925 Kuijper Fzn., D., ‘Op Stalparts Zonnen-Dagen’, in: Spiegel der Letteren, 12 (1969), pp. 30-34 Lackmann, M., Verehrung der Heiligen, Versuch einer lutherische Lehre von den Heiligen. Stuttgart 1958 Lanciani, R., Storia degli scavi di Roma. Deel , Rome 1992 Large, P.J., ‘Johannes Stalpaert vander Wiele: acht geestelijke liederen = eight religious songs’, in: Dutch Crossing (1987), pp. 100-125 Leendertz, P., Middelnederlandsche dramatische poëzie. Leiden 1907 Leendertz jr., P., ‘Op losse bladen gedrukte liedjes’, in: Het Boek (1926), pp. 118-121 Leeuwen, C.J. van, ‘Het beeld van Italië in Nederlandse heiligenliederen van de zeventiende eeuw’, in: Nederlandse taal-, vertaal- en letterkunde. Colloquium van docenten in de Neerlandistiek in Zuid-Europa, Trieste, 13-14 april 1992. Trieste 1993, pp. 88-110 ––, ‘Van Jubeljaar tot Gulden Jaar: Rome-reizen en geestelijke bedevaarten in het begin van de zeventiende eeuw’, in: Incontri (2000, in druk) ––, ‘Zang als geestelijk wapen van de Contra-Reformatie’, in: L.P. Grijp e.a. (ed.), Een muziekgeschiedenis der Nederlanden. Amsterdam 2001, in druk ––, Het muzikale repertoire van Joannes Stalpart van der Wiele. Maastricht 2001 Lenaerts, R., Het Nederlands polifonies lied in de zestiende eeuw. Mechelen/Amsterdam 1933 Leuven, L.P., De boekhandel te Amsterdam door Katholieken gedreven tijdens de Republiek. Epe 1951 Levi, A.H.T., ‘La psychologie de la conversion au e siècle: de François de Sales à Nicole’, in: La conversion au XVII siècle. Actes du colloque de Marseille (janvier 1982). Marseille 1983, pp. 19-28 Lieburg, M.J. van, Over weldoeners en wezen, bejaarden en bedeling: uit de geschiedenis van de katholieke wezen- en bejaardenzorg te Delft. Rotterdam 1996 Linden, S. van der, De heiligen. Amsterdam/Antwerpen 1999 Lommel, A. van, ‘Berigten aangaande reliquiën van Heijligen of H. Zaken uit NoordNederland ontvoerd, annis 1582-1630’, in: AAU, 7 (1897), pp. 90-155 Loos, J.C. van der, Vaderlandsche kerkgeschiedenis uit de zeven noordelijke provinciën sinds het concilie van Trente. 5 delen, Amsterdam 1946-1953
Loosen, L., zie: Makeblijde Loosen, L., ‘De liederen in het gebedenboekje (1628) van pater A. van Teylingen ’, in: OGE, 33 (1959), pp. 412-421 Lucas, J.J.A., ‘De drukkersadressen op enkele werken van Johan Stalpart van der Wiele’, in: TTL, 28 (1940), pp. 205-212 Luongo, G. (ed.), Scrivere di santi. Atti del II convegno di studio dell’Associazione italiana per lo studio della santità, dei culti e dell’ agiografia. Napoli, 22-25 ottbore 1997. Rome 1998 Mak, J.J., Middeleeuwse kerstliederen. Melodieën verzorgd door E. Bruning , Utrecht/Brussel 1948 Makeblijde, L., Hymnen en gezangen. Met inleiding en aantekeningen van L. Loosen, Zwolle 1964 Mâle, E., L’Art religieux après le Concile de Trente. Parijs 1932 Marcocchi, M., ‘Spirituality in the Sixteenth and Seventeenth Centuries’, in: J.W. O’Malley (ed.), Catholicism in Early Modern History. A Guide to Research. St. Louis 1988, pp. 163-192 Margry, P.J., Amsterdam en het mirakel van het Heilig Sacrament. Van middeleeuwse devotie tot 20e-eeuwse stille omgang. Amsterdam 1988 ––, ‘Processie versus stille omgang. Het probleem van de openbare godsdienstuitoefening buiten gebouwen en besloten plaatsen in Holland’, in: Holland, 25 (1993), pp. 174-196 –– en C.M.A. Caspers, Bedevaartplaatsen in Nederland. 3 delen, Amsterdam/ Hilversum 1997-2000 Marshall, S. (ed.), Women in reformation and counter-reformation Europe. Public and private worlds. Bloomington/Indianapolis 1989 Martin-Palma, J., Gnadenlehre. Von der Reformation bis zur Gegenwart. Freiburg 1980 Mauquoy-Hendrickx, M., L. Lebeer e.a., Les estampes des Wierix conservées au Cabinet des estampes de la Bibliothèque Royale Albert 1er: catalogue raisonné enrichi de notes prises dans diverses autres collections. 4 delen, Brussel 1978-1983 Mees-Verwey, M., De betekenis van Johannes van Vloten. Een bibliografie met inleiding. Leiden 1928 Mensink, B.A., Jan Baptist Stalpart van der Wiele. Advocaat, priester en zielzorger 1579-1630. Dissertatie Nijmegen, Bussum 1958 ––, ‘Neologismen bij J.B. Stalpart van der Wiele’, in: Leuvense Bijdragen, 49 (1960), pp. 36-72 ––, ‘Archaïsmen bij de priester-dichter Jan Baptist Stalpart van der Wiele (1579-1630)’, in: Uit de school van Michels. Nijmegen 1958, pp. 68-75 Michels, L.C., Joannes Stalpart van der Wiele. Rede ter herdenking van zijn sterfdag... op 29 december 1930, Tilburg 1931 ––, ‘Stalpaert’s benoeming tot pastoor te Delft’, in: BGBH, 40 (1921), pp. 361-369 ––, ‘Pax Christi... Stalpart van der Wiele & Theodorus de Witt’, in TTL, 29 (1931), pp. 211-213 ––, ‘Joan. Stalpart van der Wiele’, in: Historisch Tijdschrift, 10 (1931), pp. 4-35 ––, ‘Apollonia van Veen; familie en vrienden’, in: TTL, 25 (1937), pp. 5-42 ––, Filologische opstellen. Deel , Zwolle 1958; deel , Zwolle 1961 Mierlo, J. van, ‘De betrekkingen tusschen den H. Frans van Sales en de Nederlanden’, in: OGE, 7 (1933), pp. 213-218 Mincoff-Marriage, E., Souterliedekens: een Nederlandsch psalmboek van 1540 met de oorspronkelijke volksliederen, die bij de melodieën behooren. ’s-Gravenhage 1922 Moerman, J.W., Zevenhonderd jaar kerkelijk leven in Schipluiden. Vlaardingen 1994 Molanus, Traité des saintes images. Introduction, traduction, notes et index par F. Boespflug, O. Christin, B. Tassel, 2 delen, Parijs 1996
357
358
Mols, R., ‘De seculiere clerus in de 17de eeuw’, in: AGN, 8, 1979, pp. 369-382 Monna, A.D.A., Zwerftocht met middeleeuwse heiligen. Amsterdam 1988 Monteiro, M., Geestelijke maagden. Leven tussen klooster en wereld in Noord-Nederland gedurende de zeventiende eeuw. Hilversum 1996 ––, G. Rooijakkers en J. Rosendaal (ed.), De dynamiek van religie en cultuur. Geschiedenis van het Nederlands katholicisme. Kampen 1993 Moorsel, P.P.V. van, ‘De devotie tot de H. Willibrord in Nederland van ongeveer 1580 tot ongeveer 1750. Met bizondere aandacht voor de ‘‘Hollandse Zending’’’, in: OGE, 31 (1957), pp. 337-369; 32 (1958), pp. 129-170 en 289-302 Moser, D.R., Verkündigung durch Volksgesang. Studien zur Liedpropaganda und -kathechese der Gegenreformation. Berlijn 1981 Müller, G.H., Gemeinschaft und Verehrung der Heiligen. Geschichtlich-systematische Grundlegung der Hagiologie. Freiburg/Basel/Wenen 1986 Mulder-Bakker, A.B., en M. Carasso-Kok (ed.), Gouden legenden. Heiligenlevens en heiligenverering in de Nederlanden. Hilversum 1997 Mullett, M., The Counter-Reformation and the Catholic Reformation in Early Modern Europe. Londen/New York 1984 ––, The Catholic Reformation. Londen/New York 1999 Nahmer, D. von der, Le vite dei santi. Introduzione all’agiografia. Genua 1998; vertaling van Die Lateinische Heiligenvita. Eine Einführung in die Lateinische Hagiographie. Darmstadt 1994 Nederlandse strijdzangen. Ingeleid en van aantekeningen voorzien door W.J.C. Buitendijk, Culemborg 19772 Neveu, B., ‘L’Érudition ecclésiastique du e siècle et la nostalgie de l’Antiquité chrétienne’, in: Érudition et religion aux xviie et xviiie siècles. Parijs 1994, pp. 333-363 Nijenhuis, W., ‘Religiegeschiedenis 1621-1648: kerk in het meervoud’, in: AGN, 6, 1979, pp. 397-411 Nissen, P.J.M., De katholieke polemiek tegen de dopers. Reacties van katholieke theologen op de doperse beweging in de Nederlanden (1530-1650). Enschede 1988 Noordeloos, P., Cornelis Musius. Pater van Sint Agatha te Delft. Humanist, Priester, Martelaar. Utrecht/Antwerpen 1955 Norberg, K., ‘The Counter-reformation and Women. Religious and Lay’, in: J.W. O’Malley (ed.), Catholicism in Early Modern History. A Guide to Research. St. Louis 1988, pp. 133-146 Oey-de Vita, E., ‘Vertoningen en pantomimes in vroeg-17de-eeuwse toneelstukken (1610 - ca. 1620)’, in: Scenarium, 8 (1984), pp. 9-25 Os, H. van, De Weg naar de Hemel. Reliekverering in de Middeleeuwen. Tentoonstellingscatalogus, Amsterdam/Utrecht 2000 Overgaauw, E.A. (ed.), Martyrologes manuscrits des anciens diocèses d’Utrecht et de Liège: étude sur le développement et la diffusion du martyrologe d’Usuard. Hilversum 1993 Pascucci, V., San Giovanni Leonardi, un protagonista della spiritualità del XVI secolo. Rome 1963 ––, ‘Giovanni Leonardi’, in: DIP, 4 (1977), pp. 1276-1280 Peeters, P., L’oeuvre des Bollandistes. Brussel 1961 Persoons, E., ‘Panorama van de reguliere clerus in de 17de eeuw’, in: AGN, 8, 1979, pp. 383-392 Pey, E.F.B., ‘De manuscripten van Tryn Jans Oly als bron voor een prosopografisch onderzoek naar de klopjes van ‘‘De Hoeck’’ te Haarlem’, in: AGKKN, 28 (1986), pp. 138-160
Philipsen, L.J.M., ‘Begijnhoven en spiritualiteit’, in: OGE, 3 (1929), pp. 165-196 Pijper, F., Martelaarsboeken. ’s-Gravenhage 1924 Plas, M. van der, Vader Thijm. Biografie van een koopman-schrijver. Baarn/Tielt 1995 Platelle, H., Les chrétiens face au miracle. Lille au XVIIe siècle. Parijs 1968 Pollmann, J., ‘Feiten en raadsels rond Stalpert van der Wielen’, in: TTL, 29 (1931), pp. 184-212 ––, Ons Nederlandsche geestelijke volkslied. Bilthoven 1939 ––, ‘Het geestelijk lied in de sfeer der antithese’, in: Donum lustrale die natali vicesimo quinto Universitati Catholicae. Nijmegen 1949, pp. 231-250 Polman, P., L’Elément historique dans la controverse religieuse du XVIe siècle. Gembloux 1932 ––, Godsdienst in de gouden eeuw. Utrecht 1947 ––, ‘Roomse en antiroomse strijdliteratuur uit de dagen der Republiek’, in: Studia Catholica, 12 (1936), pp. 89-104 ––, Stalpart en zijn ‘Roomsche Reijs’. Tilburg (Bergmans) 1938 ––, ‘Het geestelijk leven der katholieken in Nederland onder de apostolisch vikarissen’, in: OGE, 20 (1946), pp. 215-235 ––, ‘Vruchten van de Katholieke Hervorming’, in: Cultuurgeschiedenis van het Christendom. Deel , Het Christendom in de Branding. Amsterdam/Brussel 1950, pp. 397-461 –– (ed.), Romeinsche Bronnen voor de kerkelijke toestand der Nederlanden onder de apostolische vicarissen 1592-1727. Deel , RGP 94, ’s-Gravenhage 1952 Porteman, K., ‘Recensie van: Gulde-Iaer Ons Heeren Iesu Christi op alle de Zonnen-dagen des Iaers... (Zwolle 1968)’, in: Leuvense Bijdragen. Bijblad, 58 (1969), pp. 14-16 –– en G. Huybens, ‘Het Zuidnederlandse geestelijk lied. Een vergeten bladzijde uit de Nederlandse literatuur- en muziekgeschiedenis’, in: Revue belge de musicologie – Belgisch tijdschrift voor muziekwetenschap, 32-33 (1978-1979), pp. 121-142 Post, R.R. (ed.), Romeinsche Bronnen voor de kerkelijke toestand der Nederlanden onder de apostolische vicarissen 1592-1727. Deel , RGP 84, ’s-Gravenhage 1941 ––, Kerkgeschiedenis van Nederland in de Middeleeuwen. 2 delen, Utrecht 1957 Pascucci, V., S. Giovanni Leonardi, un protagonista della spiritualità del XVI secolo. Rome 1963 Pullapilly, C.K., Caesar Baronius: Counter-Reformation Historian. Notre Dame/Londen 1967 Quéniart, J., ‘Contenus et pratiques du livre de cantiques dans la France catholique’, in: H.E. Bodeker e.a. (ed.), Le livre religieux et ses pratiques. Études sur l’histoire du livre religieux en Allemagne et en France à l’époque moderne. Göttingen 1991, pp. 252-268 Rasch, R.A., De cantiones natalitiae en het kerkelijke muziekleven in de Zuidelijke Nederlanden gedurende de zeventiende eeuw. Dissertatie, 2 delen, Utrecht 1985 Rapley, E., The dévotes. Women and Church in seventeenth-century France. Montreal 1990 Reames, S.L., The ‘Legenda Aurea’: a re-examination of its paradoxical history. Madison 1985 Rebling, E., Den Lustelycken Mey. Muziek en maatschappij in de zeventiende eeuw in Nederland. Amsterdam/Antwerpen 1950 Reeck, W. de, Levensverhaal van Jan Stalpaert van der Wiele, den priester-dichter op het groote Bagijnhof te Delft. Geschreven op verzoek van Pastoor Rumold van Medenblick... in de jaren 1630-1632... Delft 1930 ––, ‘De liefde ende patientie Christi’, in: Mensink, Jan Baptist Stalpart van der Wiele, 1958, pp. 197-220
359
360
Reinburg, V., ‘Praying to Saints in the Late Middle Ages’, in: S. Sticca (ed.), Saints. Studies in Hagiography. Binghamton/New York 1996, pp. 269-282 Reynes, G., Couvents de femmes. La vie des religieuses contemplatives dans la France des XVIIe et XVIIIe siècle. Parijs 1987 Roes, H.W., ‘Katholieke geestelijke liederboekjes uit vroegere eeuwen’, in: St. Gregoriusblad, 23 (1898), pp. 48-50, 56-59, 71-74, 83-85; 24 (1899), pp. 58-62, 96-98; 25 (1900), pp. 27-33 ––, ‘R.K. liederboekjes’, in: Rust Roest (1916-1917), passim Roethlisberger, M.G., Abraham Bloemaert and his sons. Paintings and Prints. 2 delen, Doornspijk 1993 Rogier, L.J., ‘De cultus van Sint Willibrord bij de apostolische vicarissen der Hollandse Zending in de zeventiende eeuw’, in: Historisch Tijdschrift, 18 (1939), pp. 246-274 ––, Geschiedenis van het Katholicisme in Noord-Nederland in de 16de en de 17de eeuw. 3 delen, Amsterdam 1945-1947 Roldanus, C.W., Zeventiende-eeuwse geestesbloei. Z.p. 1938 Rooijakkers, G., en Th. van der Zee (ed.), Religieuze volkscultuur. De spanning tussen de voorgeschreven orde en de geleefde praktijk. Nijmegen 1986 Rosa, C. de, ‘I teatini e le origini del Collegio Urbano di Propaganda Fide’, in: Regnum Dei, 4 (1948), pp. 277-290 Rostirolla, G., ‘La musica a Roma al tempo del Baronio: l’Oratorio e la produzione laudistica in ambiente romano’, in: R. de Maio e.a. (ed.), Baronio e l’arte. Atti del Convegno Internazionale di Sora 10-13 ottobre 1984. Sora 1985, pp. 573-771 ––, ‘Laudi e canti religiosi per l’esercizio spirituale della Dottrina cristiana al tempo di Roberto Bellarmino’, in: De Maio e.a. (ed.), Bellarmino e la Controriforma, 1990, pp. 661-849 Rotsaert, K., Tussen Eva en Maria. De vrouw volgens de predikanten van de 17de en 18de eeuw. Aartrijke 1992 [Rovenius, Philippus], Brevis descriptio status, in quo est ecclesia catholica in partibus Belgii ab haereticis accupatis Ao 1616. Ed. A. v[an] L[ommel], in: AGU, deel 1 (1875), pp. 208-226 Sachs, H., e.a., Christliche Ikonographie in Stichworten. München/Berlijn 1998 Sales, F. de, Oeuvres; Introduction à la vie dévote; Recueil des entretiens spirituels; Traité de l’amour de Dieu. Parijs 1969 Sallmann, J.-M., ‘La littérature hagiographique en Italie méridionale de 1500-1750’, in: Boesch-Gajano, Raccolte di vite di santi, 1990, pp. 169-180 ––, Naples et ses saints à l’âge baroque, 1540-1750. Parijs 1994 San Giovanni Leonardi. Fondatore dei Chierici regolari della Madre di Dio. Rome 1938 Santità e agiografia. Atti dell’ congresso di Terni, Genua 1991 Santoro, C., ‘Scrittura femminile e agiografia nel monastero di Sant’Orsola di Milano nel ’600’, in: Luongo, Scrivere di santi, 1998, pp. 247-262 Sarti, R., ‘Zita, serva e santa. Un modello da imitare?’, in: Barone e.a. (ed.), Modelli di santità, 1994, pp. 307 e.v. Schaik, A.H.M., ‘Het pauselijk primaat in de Hollandse zending: een peiling aan de basis’, in: AGKKN, 19 (1977), pp. 115-146 Scheitler, I., Das Geistliche Lied im Deutschen Barock. Berlijn 1982 Schenkeveld-van der Dussen, M.A., ‘Poëzie als gebruiksartikel: gelegenheidsgedichten in de zeventiende eeuw’, in: M. Spies (ed.), Historische letterkunde. Facetten van vakbeoefening. Groningen 1984, pp. 75-92 –– e.a. (ed.), Nederlandse Literatuur, een geschiedenis. Groningen 1993 ––, ‘Wilhelmina de Reeck: biografe van een vereerde pastoor’, in: M.A. Schenkeveldvan der Dussen e.a. (ed.), Met en zonder lauwerkrans. Amsterdam 1997, pp. 147-149
–– en A. de Jeu, Anna Roemersdochter Visscher. Een bloemlezing met inleiding en commentaar. Amsterdam 1999 Scheurleer, D.F., Nederlandsche liedboeken. ’s-Gravenhage 1912; Supplement. ’s-Gravenhage 1923; ongewijzigde herdruk met een voorwoord van R. Rasch, Utrecht 1977 Schmidke, Studien zur dingallegorischen Erbauungsliteratur des Spätmittelalters am Beispiel der Gartenallegorie. Tübingen 1982 Schuckman, C., en D. de Hoop Scheffer (ed.), Maarten de Vos. Hollstein’s Dutch and Flemisch etchings, engravings and woodcuts. Deel 44-46, Rotterdam 1995-1996 Sellink, M., Philips Galle (1537-1612). Engraver and Print Publisher in Haarlem and Antwerp. Dissertatie, 3 delen, Nijmegen 1997 Smits-Veldt, M.B., en H. Luijten, ‘Nederlandse poëzie in de 17de eeuw: verliefde en wijze herders’, in: P. van den Brink e.a. (ed.), Het gedroomde land. Pastorale schilderkunst in de Gouden Eeuw. Zwolle 1993, pp. 58-75 Smits van Waesberghe, J., ‘Problemen rond het kerklied’, in: Gregoriusblad, 80 (1959), pp. 142-157 Soergel, P.M., Wondrous in His Saints. Counter-Reformation Propaganda in Bavaria. Berkeley/Los Angeles/Londen 1993 Spanò-Martinelli, S., ‘Cultura umanistica, polemica antiprotestante, erudizione sacra nel ‘‘De probatis Sanctorum historiis’’ di Lorenzo Surio’, in: Boesch-Gajano, Raccolte di vite di santi, 1990, pp. 131-141 Spiertz, F.X., Het Rituale Contractum et Abbreviatum. Tekstkritische uitgave. Nijmegen 1991 ––, De katholieke liturgie in de Noordelijke Nederlanden in de zeventiende en achttiende eeuw. 2 delen, Nijmegen 1992 Spiertz, M.G., L’église catholique des Provinces-Unies et le Saint-Siège pendant la deuxième moitié du XVIIe siècle. Bibliothèque de la Revue d’Histoire Ecclésiastique 62, Leuven 1975 ––, ‘Godsdienstig leven van de katholieken in de 17de eeuw’, in: AGN, 8, 1979, pp. 344-357 ––, ‘Succes en falen van de katholieke reformatie’, in: H.L.M. Defoer e.a., Ketters en papen onder Filips II. Het godsdienstig leven in de tweede helft van de 16de eeuw (’s-Gravenhage 1986, pp. 58-74 ––, ‘Priests and laymen in a minority church. The Roman Catholic Church in the Northern Netherlands 1592-1686’, in: W.J. Sheils en D. Woods (ed.), The Ministry: Clerical and Lay... Oxford 1989, pp. 287-301 ––, ‘Pastorale praktijk in de Hollandse Zending. Jezuïeten in de Republiek der Zeven Provinciën (1592-1773)’, in: E. Put en M. Wynants (ed.), De jezuïeten in de Nederlanden en in het Prinsbisdom Luik (1542-1773). Brussel 1991, pp. 87-99 Staal, C.H., ‘De Dom van Utrecht bij Jan Baptist Stalpart van der Wiele’, in: 600 jaar Dom. Themanummer van Maandblad Oud Utrecht, 55 (1982), nr. 6, pp. 140-146 De stad Delft: cultuur en maatschappij van 1572 tot 1667. 2 delen, Delft 1981 Stalpaert van der Wiele, Joannes, Het leven en de uitgelezen dichten van Joh. Stalpaert van der Wiele. Met inleiding en aantekeningen van J. van Vloten, Schiedam 1865 Joannes Stalpart van der Wielen. Zijn leven en keur uit zijne lyrische gedichten. Ed. G.J. Hoogewerff, Bussum 1920 Joannes Stalpaert van der Wielen. Een keuze uit zijn werk. Met inleiding en aanteekeningen van H.H. Knippenberg, Blaricum 1924 Joannes Stalpart van der Wielen. Een bloemlezing uit zijn gedichten. Samengesteld en ingeleid door G. Kamphuis, Baarn z.j. Stalpart van der Wiele, J., Gulden jaars feest-dagen. Heiligen der Nederlanden. Bloemlezing. Samengesteld door A. van Duinkerken, Amsterdam 1941
361
362
Stalpart van der Wiele. Poëzie. Gekozen en ingeleid door Clara Eggink, J.C. Bloem en A.L. Sötemann, Haarlem 1954 Stalpart van der Wiele, Joannes, Madrigalia. Met inleiding en aantekeningen van M.C.A. van der Heijden, Zwolle 1960 Stalpart van der Wiele, Johannes. Bloemlezing met inleiding en aantekeningen verzorgd door M.C.A. van der Heijden, Zutphen z.j. [1966] Stalpart van der Wiele, Jan Baptist, Gulde-Jaer Ons Heeren Iesu Christi op alle de Zonnendagen des Iaers. Ingeleid en van aantekeningen voorzien door B.A. Mensink, met musicologische medewerking van J.A.J. Böhmer, Zwolle 1968 Stalpart van der Wiele, Joannes, Vrouwelick Cieraet van SINT’ AGNES Versmaedt. Met inleiding en commentaar van N. van der Heijden-Rogier. Ongepubliceerde dissertatie, 3 delen, Leuven 1978 Starter, J.J., Friesche Lust-hof. Ed. H. Brouwer en M. Veldhuyzen, 2 delen, Zwolle 1966 Storme, H., Die trouwen wilt voorsichtelijck. Predikanten en moralisten over de voorbereiding op het huwelijk in de Vlaamse bisdommen (17de-18de eeuw). Leuven 1992 Strien, T. van, en E. Stronks (ed.), Het hart naar boven. Religieuze poëzie uit de zeventiende eeuw. Amsterdam 1999 Stronks, E., Stichten of schitteren: de poëzie van zeventiende-eeuwse gereformeerde predikanten. Houten 1996 Stuip, R.E.V., en C. Vellekoop, Andere structuren, andere heiligen. Het veranderende beeld van de heilige in de Middeleeuwen. Utrecht 1983 Taveneaux, R., Le catholicisme dans la France classique. 1610-1715. Parijs 19942 Theissing, E., Over klopjes en kwezels. Utrecht 1935 Therry, M., De religieuze beleving bij de leken in het 17de-eeuwse bisdom Brugge (1609-1706). Brussel 1988 Thijs, A.K.K., Van Geuzenstad tot katholiek bolwerk. Maatschappelijke betekenis van de Kerk in contrareformatorisch Antwerpen. Brepols 1990 ––, ‘Antwerpse ‘‘sanctjes’’. Heiligenprentjes voor Noordbrabantse bedevaartplaatsen (17de-18de eeuw)’, in: L.B.C.M. van Liebergen (ed.), Volksdevotie. Beelden van religieuze volkscultuur in Noord-Brabant. Uden 1990 ––, Antwerpen Internationaal uitgeverscentrum van devotieprenten. Leuven 1993 Thomas, K., Religion and the Decline of Magic. Studies in popular belief in sixteenth- and seventeenth-century England. Harmondsworth 19804 Thus, J.H.A., ‘De Sint-Hippolytuskerk – statie en parochie’, in: BGBH, 27 (1903), pp. 273-303 en 443-463 Tilatti, A., ‘Riscritture agiografiche: santi medievali nella cultura friulana dei secoli e ’, in: Zarri, Finzione e santità, 1991, pp. 280-305 Timmers, J.J.M., Christelijke symboliek en iconografie. Bussum 19742 Tollebeek, J., en T. Verschaffel, ‘De jezuïeten en de Zuidnederlandse kerkgeschiedschrijving (1542-1796)’, in: Trajecta, 1 (1992), pp. 313-331 Treffers, B., Een hemel op aarde. Nijmegen 1995 Valerius, A., Nederlantsche Gedenck-clanck. Herdruk met inleidingen van P.J. Meertens, N.B. ten Haeff en A. Komter-Kuipers, Amsterdam 1942 Vandenbroeck, P. (ed.), Hooglied. De beeldwereld van religieuze vrouwen in de Zuidelijke Nederlanden, vanaf de 13de eeuw. Brussel 1994 Vellekoop, K., en H. Wagenaar-Nolthenius, m.m.v. W.P. Gerritsen en A.C. HemmesHoogstadt, Het Antwerps Liedboek. 87 melodieën op teksten uit ‘Een Schoon LiedekensBoeck’ van 1544. 2 delen, Amsterdam 1972 Verbeke, H., ‘Het geestelijk liedboek in de Zuidelijke Nederlanden (1675-1725)’, in: OGE, 39 (1965), pp. 337-393
Verhaak, G.Th.M., Het geestelijk liedboek uit het tertiarissenklooster ‘Mariengraff’ te Grave. 2 delen, Zwolle 1963 Verheggen, E.M.F., ‘Antwerpse devotieprenten met handgeschreven teksten uit de 17de eeuw in de Republiek’, in: Volkskunde, 98 (1997), pp. 41-51 Verhoeven, G., Devotie en negotie. Delft als bedevaartplaats in de late middeleeuwen. Amsterdam 1992 ––, ‘Kerkelijke feestdagen in de late middeleeuwen’, in: Holland, 25 (1993), pp. 156-173 Verkuyl, P.E.L., Battista Guarini’s ‘Il Pastor Fido’, in de Nederlandse dramatische literatuur. Assen 1971 Vermaseren, B.A., De katholieke Nederlandsche geschiedschrijving in de XVIe en XVIIe eeuw over den Opstand. Dissertatie Nijmegen, Maastricht 1941 ––, ‘De bronnen voor onze kennis van het leven van Corn. Musius’, in: AGKKN, 2 (1960), pp. 93-108 Vernooij, A., Het Rooms-Katholieke Devotielied in Nederland vanaf 1800. Nederlands Instituut voor Kerkmuziek, Utrecht 1990 ––, ‘De ware taal van het lied in liturgie en devotie’, in: Louis Grijp (ed.), Zingen in een kleine taal. De positie van het Nederlands in de muziek. Themanummer Volkskundig Bulletin, 21,2 (1995), pp. 232-244 Verstegen, V., Het Nederlandsche geestelijk lied in het begin van de 17de eeuw. Dissertatie, Leuven 1938 ––, ‘Het Prieel der gheestelijcke Melodie’, in: TTL, 28 (1940), pp. 245-265 ––, ‘Marginalia bij geestelijke liedboekjes uit de 17de eeuw’, in: Miscellanea J. Gessler. Z.p. 1948, pp. 1268-1276 Visser, J., Rovenius und seine Werke. Beitrag zur Geschichte der Nordniederländischen Frömmigkeit in der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts. Assen 1966 ––, ‘De mogelijke invloed van de Moderne Devotie op de spiritualiteit van de Nederlandse seculiere clerus aan het begin van de zeventiende eeuw’, in: P. Bange e.a. (ed.), De doorwerking van de Moderne Devotie. Windesheim 1387-1987. Hilversum 1988, pp. 209-216 Visser, P., Broeders in de geest. De doopsgezinde bijdragen van Dierick en Jan Philipsz. Schabaelje tot de Nederlandse stichtelijke literatuur in de zeventiende eeuw. Deventer 1988 Vloten, F. van, Het kostelijckst van al. Een schets van Johannes van Vloten. Deventer 1991 Vloten, J. van, Beknopte geschiedenis der Nederlandsche Letteren van de vroegste tijden tot op heden. Tiel 1865 ––, Beknopte geschiedenis der nieuwe letteren: van de middeleeuwen tot op de helft der 19de eeuw. Amsterdam 1876 Vogler, B., ‘La Réforme et le concept de miracle au siècle’, in: RHS, 48 (1972), pp. 145-150 Vondel, J. van den, Werken. Volledige geïllustreerde tekstuitgave, ed. B.H. Molkenboer e.a., 10 delen, Amsterdam 1930 Vroede, M. de, ‘Kwezels’ en ‘zusters’. De geestelijke dochters in de Zuidelijke Nederlanden, 17de en 18de eeuw. Brussel 1994 Waaijman, C.J., Spiritualiteit, dynamisch-structureel benaderd. -Studies 2, Nijmegen 1992 Walker, D.P., The Decline of Hell. Seventeenth-Century Discussion of Eternal Torment. Chicago 1964 Ward, B., Miracles and the Medioeval Mind. Philadelphia 1982 Weinstein, D., en R.M. Bell, Saints ans Society. The Two worlds of Western Christendom, 1000-1700. Chicago/Londen 1982
363
364
Weiss, J.M., ‘Hagiography by German Humanists, 1483-1516’, in: Journal of Medieval and Renaissance Studies, 15 (1985), pp. 299-316 Welzig, W., ‘Zur Amplifikation in der barocken Heiligenpredigt’, in: W. Welzig, Lobrede. Katalog deutschsprachigen Heiligenpredigten in Einzeldrucken aus den Bestanden der Stiftsbibliothek Klosterneuburg. Wenen 1989 Wijbenga, D., Delft, een verhaal van de stad en haar bewoners. 3 delen, Delft 1986-1988 Wijngaards, N.C.H., Mechteldis van Lom 1600-1653. Dichteres en Annuntiate van Venlo. Zwolle 1957 Winkel, J. te, De Ontwikkelingsgang der Nederlandsche Letterkunde. Deel , Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde van de Republiek der Vereenigde Nederlanden. Haarlem 1923 ––, Liederen van Mechteldis van Lom en andere Annuntiaten, voorafgegaan door de Transcedronkroniek van Barbara de Put. Zwolle 1957 Willaert, F., e.a. (ed.), Een zoet akkoord. Middeleeuwse lyriek in de Lage Landen. Amsterdam 1992 ––, M.M. Kors en H. Vekeman, ‘De betekenis van de Nederlandse en vooral de Brabantse mystiek voor de Europese spiritualiteit’, in: Trajecta, 1 (1992), pp. 5-32 Willaert, L., Après le concile de Trient. La restauration catholique (1563-1648). Parijs 1960 Williams-Krapp, Werner, Die deutschen und niederländischen Legendare des Mittelalters. Studien zu ihrer Ueberlieferungs-, Text- und Wirkungsgeschichte. Tübingen 1986 Wilt, A. de, ‘De verspreiding van S. Franciscus van Sales’ ‘‘Introduction’’ in de Nederlanden tijdens de 17de eeuw’, in: OGE, 27 (1953), pp. 62-88 Wimmer, O., en H. Melzer, Lexikon der Namen und Heiligen. Bearbeitet und ergänzt von J. Gelmi, Innsbruck/Wenen 1988 Wingens, M., Over de grens. De bedevaart van katholieke Nederlanders in de zeventiende en achttiende eeuw. Nijmegen 1994 Winkelman, P.H., Remonstranten en katholieken in de eeuw van Hugo de Groot. Nijmegen 1945 Wolken, B., ‘Stalpart en het Maniërisme’, in: Roeping Roermond, 37 (1961-1962), pp. 554-559 Wouters, A.Ph.F., en P.H.A.M. Abels, Nieuw en ongezien. Kerk en samenleving in de classis Delft en Delfland 1572-1621. 2 delen, Delft 1994 Wright, A.D., The Counter-Reformation: Catholic Europe and the Non-Christian World. Londen 1982 Zarri, G. (ed.), Finzione e Santità tra Medioevo ed Età Moderna. Turijn 1991 Zeeden, E.W., ‘Reflexe des Konfessionkampfs im Kirchenlied’, in: E.W. Zeeden, Konfessionsbildung. Studien zur Reformation, Gegenreformation und Katholischen Reform. Tübinger Beiträge zur Geschichtsforschung 15, Stuttgart 1985, pp. 333-339 Ziegler, J., Sculpture of compassion. The pietà and the beguines in de Southern Low Countries, c. 1300 - c. 1600. Brussel/Rome 1992 Zürcher Bibel-Konkordanz. Volständiges Wort-, Namen- und Zahlen-Verzeichnis zur Zürchner Bibelübersetzung mit Einschluss der Apokryphen. Bearbeitet von K. Huber und H.H. Schmid, Zürich 1969
Liederenregister
Omdat een register van de incipits en van de wijsaanduidingen reeds is opgenomen in de – binnenkort ook via internet te raadplegen – Nederlandse Liederenbank van het Meertens Instituut te Amsterdam, wordt hier volstaan met een numeriek register van de titels van de liederen van de . Behalve het (door mij toegevoegde) liednummer, dat verwijst naar de volgorde waarin de liederen in de bundel staan, geef ik de datum van de feestdag aan en het paginanummer van de . 1. Principium a Jesu (1 januari) 1 2. Den Nieu-besneden (1 januari) 4 3. Nieuwe-jaers osch (1 januari) 7 4. Hilariter (1 januari) 11 5. D’arme wooningh (1 januari) 13 6. Sinte Martina, Maget ende Martelersse (1 januari) 15 7. Sinte Alardus, Abt van Corbijen (2 januari) 17 8. Sinte Genoveva, Maget van Parijs (3 januari) 21 9. Sinte Titus, Discipel Pauli, en Bischop van Creten (4 januari) 25 10. De twee Heylige Eduarden, Koningen van Engeland (5 januari) 27 11. Drie-Konings-geloof (6 januari) 31 12. De dromedarissen. Op het hoogtijd van Drie Koninghen (6 januari) 34 13. Tribus Miraculis (6 januari) 39 14. Madian (6 januari) 42 15. Wil-op (6 januari) 47 16. Sinte Geertruyd van Oosten (6 januari) 48 17. D’Egypte-vlucht (7 januari) 51 18. Sinte Gudula, Patronersse van Brussel (8 januari) 54 19. Sinte Julianus ende Sinte Basilissa, Maegden ende Martelaren (9 januari) 57 20. Sinte Paulus en Sinte Antonius (10 en 17 januari) 59 21. Sinte Salvius Martelaer (11 januari) 63 22. Sinte Satyrus Martelaer (12 januari) 66 23. Sinte Hilarius, Bischop van Poictiers (13 januari) 68
24. Hilarius-Brief, aen Abra sijne Dochter (13 januari) 71 25. Sinte Pontiaen Martelaer (14 januari) 75 26. Sinte Felix Martelaer (14 januari) 79 27. Sinte Joannes Calabyta (15 januari) 79 28. Sinte Marcellus, Paus ende Martelaer (16 januari) 83 29. Sinte Antonius Abt (17 januari) 84 30. Petri ad Cathedram (18 januari) 86 31. Sinte Pieters Stoel (18 januari) 91 32. Sinte Marius, Martha etc., Martelaren, rustende te Gemblours (19 januari) 93 33. Sinte Sebastiaens schutterij (20 januari) 96 34. Sinte Sebastiaen (20 januari) 99 35. Sinte Agnes Minnaer (21 januari) 103 36. Sinte Agnes Bruyloft (21 januari) 106 37. Sinte Agnes Graf (21 januari) 109 38. Sinte Vincentius Martelaer (22 januari) 112 39. Sinte Emmerentiana, Maget ende Martelersse (23 januari) 115 40. Sinte Joannes Eleëmosinarius, Patriarch van Alexandrien (23 januari) 118 41. Sinte Hildefonsus, Bisschop van Toleden (23 januari) 121 42. Sinte Timotheus, Discipel Pauli, en Bisschop van Ephesen (24 januari) 123 43. Sinte Paulus Bekeeringh. De Benjamijnsche Wolf (25 januari) 127 44. Saul-Paul (25 januari) 130 45. Sinte Paula (26 januari) 133 46. Sinte Polycarpus Martelaer (26 januari) 136
365
366
47. Sinte Jan Guldemond (27 januari) 138 48. Sinte Johan Guldemonds, tweede Deel (27 januari) 143 49. Sinte Johan Guldemond, Patriarch van Constantinoplen (27 januari) 148 50. Den Heyligen Keyser Carolus Magnus van Aken (28 januari) 150 51. Sinte Severus Sulpitius, Bisschop, ende Discipel van Sinte Marten (29 januari) 154 52. Sinte Aldegondis, Maget van Mabuysen (30 januari) 156 53. Sinte Marcella, Roomsche Weduwe (31 januari) 159 54. Sinte Ignatius Martelaer, ende Bisschop van Antiochien (1 februari) 163 55. Lieve Vrouwe Licht-misse (2 februari) 166 56. Onser Lieve Vrouwe Feest, bequaem om te singen op alle L. Vrouwen daghen (2 februari) 168 57. Sinte Blasius Martelaer ende Bisschop van Sebasta (3 februari) 172 58. Sinte Rembertus, Bischop van Bremen (4 februari) 174 59. Beata Joanna van Valois, Fondatersse van d’Annuntiaten (4 februari) 176 60. Sinte Agatha (5 februari) 179 61. Sinte Dorothea (6 februari) 183 62. Sinte Amand, Bischop van Luyck, ende Apostel van Vlaenderen (6 februari) 186 63. Sinte Romualdus Abt, Fondateur van Gamaldo (7 februari) 189 64. Sinte Richardus, Koningh van Engeland (7 februari) 191 65 Port van Constantinopel, Betaelt aende Monicken van den Vader (8 februari) 195 66. Sinte Apollonia (9 februari) 195 67. Sinte Sour Maget ende Martelersse, Patronersse van Dordrecht (10 februari) 198 68. Sinte Guillelmus, Den gestaelden Heremijt (10 februari) 201 69. Sinte Scholastica (10 februari) 204 70. Sinte Severinus Abt (11 februari) 209 71. Sinte Eulalia Maget ende Martelarsse van Barcelonen (12 februari) 210 72. Sinte Gregorius . Paus van Romen (13 februari) 212
73. Sinte Valentyn Martelaer (14 februari) 115 74. Sinte Faustinus ende Jovita, Gebroeders, ende Martelaren van Brescia (15 februari) 217 75. Sinte Onesimus, Bischop van Colossen (16 februari) 218 76. Sinte Silvinus, Bischop van Taruanen (17 februari) 221 77. Sinte Simeon, Martelaer, ende Bischop van Jerusalem (18 februari) 223 78. Den Zaligen Bonifacius, van Kameren, buyten Brussel (19 februari) 225 79. Sinte Eucherius, Bischop van Orleans (20 februari) 226 80. Sinte Eleutherius, alias Franco, Bischop van Doornick (20 februari) 228 81. Sinte Pipinus, eersten Hertogh van Brabant (21 februari) 330 82. Cathedra Petri (22 februari) 233 83. Sinte Lazarus, Monick van Constantinoplen (23 februari) 236 84. Sinte Matthias (24 februari) 238 85. Sinte Walburgh, van Antwerpen (25 februari) 243 86. Sinte Felix, , Paus van Romen (25 februari) 243 87. Sinte Alexander, Patriarch van Alexandrien (26 februari) 245 88. Sinte Julianus den Jichtighen, Martelaer van Alexandrien (27 februari) 247 89. De Pest-Martelaren van Alexandrien (28 februari) 248 90. Sinte Switbertus, Bischop van Keysers-weerdt (1 maart) 250 91. H. Bewarenden Engel (1 maart) 251 92. Sinte Carolus, Grave van Vlaenderen (2 maart) 253 93. Sinte Kunegondis, Maget ende Keyserinne (3 maart) 256 94. Sinte Adriaen, Martelaer van Nicodemien (4 maart) 259 95. Sinte Phocas, Martelaer van Antiochien (5 maart) 261 96. De zalige Moeder Coletta, van Gent, reformeerster der Clarissen (6 maart) 263
97. Sinte Thomas van Aquinen, den Engelschen Doctoor (7 maart) 266 98. Sinte Felicitas en Perpetua, Martelerssen Christi (7 maart) 268 99. Sinte Arianus, Martelaer van Egypten (8 maart) 271 100. De Martelaren van Sebasten in Armenien (9 maart) 272 101. Sinte Hymelinus, van Vissenaken, by Tienen (10 maart) 274 102. Sinte Eulogius, Martelaer van Corduba (11 maart) 276 103. Sinte Gregorius, . Paus van Romen (12 maart) 277 104. Sinte Euphrasia, Maget ende Martelersse Christi (13 maart) 280 105. Sinte Machtildis, van Halberstad (14 maart) 283 106. Sinte Longinus, Martelaer van Caesareen (15 maart) 284 107. Ter Heyliger Stee, van Amsterdam (16 maart) 287 108. Sinte Heribertus, Aerdsbischop van Ceulen (16 maart) 288 109. Sinte Geertrudis, van Nivellen (17 maart) 291 110. Sinte Geertrudis (17 maart) 294 111. Sinte Cyrillus, Patriarch van Jerusalem (18 maart) 299 112. Sinte Jutta, Dienst-maegd van Sinte Elizabet (18 maart) 303 113. Sinte Joseph, Bruydegom vande Heylige Maget Maria (19 maart) 305 114. Sinte Wolframnus, van Fontenelle, diemen Wolfert noemt (20 maart) 306 115. Sinte Benedictus (21 maart) 308 116. Sinte Paulus, Bischop van Narbonen, Discipel Pauli (22 maart) 310 117. Sinte Benedictus, Monachus (23 maart) 311 118. Sinte Pigmenius, Priester ende Martelaer (24 maart) 324 119. Marien Boodschap (25 maart) 316 120. Hemelschen Regen (25 maart) 320 121. Sinte Rudgerus ofte Ludgerus, Bischop van Munster (26 maart) 324 122. Sinte Joannes, den Heremijt van Aegijpten (27 maart) 325 123. Sinte Spes, Abt van Nurcia (28 maart) 326 124. Sinte Eustachius, Abt van Parijs (29 maart) 329
125. Sinte Joannes Climacus, Abt vanden Bergh Sinaij (30 maart) 330 126. Sinte Balbina, Maget ende Martelersse van Romen (31 maart) 331 127. Sinte Hugo (1 april) 334 128. Sinte Franciscus de Paula, Fundateur vande Minymen (2 april) 336 129. Sinte Maria Aegyptiaca, Bekeerde Sondaresse (2 april) 339 130. Sinte Ulpianus, Martelaer van Tyrus (3 april) 343 131. Sinte Isidorus, Patroon vande Lantbouwers (4 april) 344 132. De zalige memory van Algerus, ende Juliana, van Luyck (5 april) 346 133. Sinte Marcellinus, Protonotaris des Keysers Honorij, Martelaer (6 april) 348 134. Sinte Hermannus, van Steyneveld (7 april) 349 135. Sinte Dionysius, Bischop van Corinthen (8 april) 351 136. Sinte Waldetrudis, Gravinne van Henegouwen (9 april) 352 137. Sinte Macarius, Patriarch van Antiochien, rustende tot Gend (10 april) 355 138. Sinte Leo, . Paus van Romen (11 april) 357 139. Beatus Reynerus, Kluysenaer van Osen-brugh (11 april) 359 140. Sinte Erken-Bodo, Bischop van Taruanen (12 april) 361 141. Sinte Justinus, Philosooph ende Martelaer Christi (13 april) 362 142. Sinte Tiburtii en Valeriani, Martelaeren tot Romen (14 april) 365 143. Sinte Lyd-wyd, Maget van Schiedam (14 april) 369 144. Sinte Anastasia en Basilissa, Martelarssen Christi (15 april) 373 145. Sinte Engratia, Maget ende Martelersse Christi (16 april) 375 146. Sinte Stephanus, eersten Abt van Cisterssen (17 april) 377 147. Sinte Ursmarus en Erminus, Apostelen van Vlaenderen (18 en 25 april) 378 148. Sinte Wernherus, Martelaer van Wesel (19 april) 381 149. Sinte Hildegondis, Maget Christi (20 april) 382
367
368
150. Sinte Anselmus, Aertsbischop van Cantelbergh (21 april) 384 151. Sinte Sother en Caius, Pausen van Romen, ende Martelaren Christi (22 april) 387 152. Sinte Joris Ridder, ende Martelaer van Cappadocien (23 april) 389 153. Sinte Joris Rustingh (23 april) 390 154. Sinte Joris Vaen (23 april) 395 155. Sinte Joris Gilde (23 april) 396 156. Sinte Egbertus, Sinte Williboords geestelijcken Vader (24 april) 399 157. Sinte Marcus, Evangelist (25 april) 403 158. Sinte Cletus en Marcellinus, Pausen van Romen, ende Martelaren Christi (26 april) 407 159. Sinte Anthimus, Bischop van Nicomedien, met het meerdendeel van sijne Borgers Martelaren (27 april) 409 160. Sinte Vitalis, Martelaer van Ravenna (28 april) 411 161. Sinte Theodora en Didymus, Martelaren van Alexandrien (28 april) 416 162. Sinte Catharina, van Sena (29 april) 419 163. Sinte Robertus, eersten Abt van Cistersen (29 april) 421 164. Memorie van Beatus Roelof den Swygenden, tot Affligem (30 april) 422 165. Sinte Philippus en Jacobus, Apostelen (1 mei) 423 166. De Christelycke Mey, tegens ’t oude spreeck-woord: In de Mey trouwen d’onsalighen (1 mei) 427 167. Sinte Athanasius (2 mei) 429 168. Sinte Antoninus, Aertsbischop van Florencen (2 mei) 431 169. Cruys-Mey (3 mei) 433 170. Sinte Alexander, Paus ende Martelaer Christi (3 mei) 435 171. Sinte Monica, dubbelde Moeder van Sinte Augustijn (4 mei) 437 172. Sinte Augustinus Bekeeringh (5 mei) 440 173. De Latynsche Poort (6 mei) 442 174. Sinte Joannes Damascenus (6 mei) 445 175. Sinte Stanislaus, Bischop ende Martelaer (7 mei) 448 176. Sinte Wiro (8 mei) 450 177. Sinte Michiel, Aerds-Engel (8 mei) 452
178. Sinte Gregorius Nazianzenus (9 mei) 455 179. Sinte Lucas Paduanus (9 mei) 458 180. Sinte Job (10 mei) 460 181. Sinte Gangolf, Martelaer (11 mei) 462 182. Sinte Nereus, Achilleus, en Domitilla, Martelaren (12 mei) 464 183. Sinte Pancratius, Martelaer (12 mei) 466 184. Sinte Servatius, Bischop van Tongeren (13 mei) 468 185. Sinte Glyceria, die men Soetjen noemt, Martelersse van Heraclea (13 mei) 470 186. Sinte Bonifacius, Martelaer (14 mei) 472 187. Sinte Digna, Maget ende Martelersse van Geel (15 mei) 475 188. Sinte Domnolus, Bisschop van Manseau (16 mei) 479 189. Sinte Torpes, Hovelingh van Nero, ende Martelaer Christi (17 mei) 481 190. Sinte Potamion, Bischop, ende Martelaer van Egijpten (18 mei) 484 191. Sinte Jvo, Patroon van de Advocaten (19 mei) 485 192. Sinte Pudens, Roomschen Senateur (19 mei) 489 193. De zalige Memorie van Alcuinus Abt (19 mei) 491 194. De zalige Memorie van Haymo, Bischop van Halverstad (19 mei) 493 195. Sinte Bernardinus van Sena, Minnebroeder (20 mei) 495 196. Constantinus 498 197. Sinte Aemilius, Martelaer (22 mei) 501 198. Sinte Gysbertus, van Gemblours (23 mei) 502 199. Sinte Donatianus en Rogatianus, Martelaren van Nantes (24 mei) 504 200. Sinte Hillebrandus (25 mei) 507 201. Sinte Urbanus, Paus van Romen, en Martelaer Christi (25 mei) 509 202. Sinte Augustyn, Bischop ende Apostel van Engeland (26 mei) 511 203. Sinte Joannes, . Paus van Romen, ende Martelaer Christi (27 mei) 514 204. Sinte Germeyn, van Parijs (28 mei) 517 205. Sinte Maximinus, Bischop van Trier (29 mei) 520
206. Sinte Felix, Paus van Romen, ende Martelaer (30 mei) 521 207. Sinte Paschasius, Diaken vande Heylige Roomsche Kerck (31 mei) 522 208. Sinte Petronella (31 mei) 523 209. Sinte Pamphilus, Martelaer van Caesareen (1 juni) 527 210. Sinte Marcellinus en Petrus, Martelaren van Romen (2 juni) 528 211. Sinte Erasmus, Martelaer van Gajeta (2 juni) 530 212. Sinte Caecilius, Priester van Cartago (3 juni) 531 213. Sinte Quirinus, Bischop ende Martelaer van Seisselmaer in Sclavonien (4 juni) 533 214. Sinte Optatus Milevitanus, Bischop (4 juni) 536 215. Sinte Bonifaes (5 juni) 539 216. Sinte Walterus, Martelaer en Kapellaen van Sinte Bonifaes (5 juni) 542 217. Sinte Sibrandus, Martelaer ende Diaken van Sinte Bonifaes (5 juni) 543 218. Sinte Adolphus, Monick ende Martelaer onder Sinte Bonifaes (5 juni) 545 219. Sinte Norbertus, Bischop van Maegdenburgh, ende Fondateur van Premonstraten (6 juni) 546 220. Sinte Philippus, den Diaken (6 juni) 549 221. Sinte Paulus, Patriarck van Constantinopelen (7 juni) 551 222. Sinte Medardus (8 juni) 553 223. Sinte Primus en Felicianus, Martelaren van Romen (9 juni) 555 224. Sinte Getulius, Martelaer, met sijne gezellen tot Romen (10 juni) 556 225. Sinte Alyd (11 juni) 557 226. Sinte Barnabas, Apostel (11 juni) 560 227. Sinte Cunera, Maghet ende Martelersse van Rheenen (12 juni) 562 228. Sinte Odulphus, Canonick van Utrecht (12 juni) 564 229. Sinte Antonius, de Padua (13 juni) 569 230. Sinte Basilius (14 juni) 572 231. Sinte Landelinus, Fundateur van het Clooster Crispijn in Henegouwen (15 juni) 574 232. Sinte Vitus, Martelaer (15 juni) 577
233. Sinte Lutgardis (16 juni) 578 234. Sinte Lutgardis (16 juni) 579 235. Zalige Memorie Roelandi, & Oliverii (16 juni) 581 236. Sinte Helena, oft Alena, van Vorst, by Brussel (17 juni) 582 237. Sinte Marci en Marcelliani Gebroeders, ende Martelaren Christi (18 juni) 585 238. Sinte Gervasius en Protasius, Martelaren tot Milanen (19 juni) 587 239. Sinte Silverius, Paus ende Martelaer (20 juni) 591 240. Beatus Aloisius Gonsaga (21 juni) 593 241. Sinte Ingelmondus, van Velsen, by Haerlem (21 juni) 597 242. Sinte Paulinus (22 juni) 598 243. Sinte Agrippina (23 juni) 600 244. Sinte Jans-misse (24 juni) 602 245. De Twee Johannen (24 juni) 605 246. Sinte Jans-misse (24 juni) 607 247. Sinte Adelbertus, Archidiaken van Utrecht (25 juni) 609 248. Sinte Adelbertus, Archidiaken van Utrecht (25 juni) 611 249. Sinte Joannes en Paulus, Martelaren (26 juni) 614 250. Sinte Rudolphus (26 juni) 616 251. Sinte Samson, Gast-Waerder (27 juni) 620 252. Sinte Ireneus, Martelaer ende Bisschop van Lyons (28 juni) 622 253. Sinte Potamiena en Basilides, Martelaren (28 juni) 624 254. Sinte Petri en Pauli, Princen der Apostelen (29 juni) 627 255. Sinte Paulus, Commemoracy (30 juni) 631 256. Sinte Rumoldus Martelaer ende eersten Bisschop van Mechelen (1 juli) 633 257. Sinte Ottho, Bisschop van Bambergen (2 juli) 636 258. De Visitatie van de heylighe Maghet Maria (2 juli) 639 259. Den Ongenaemden Jongen, met Marcus ende Mucianus Martelaren (3 juli) 642 260. Sinte Berta, Moeder Abdisse van Blancy (4 juli) 645 261. Sinte Udalricus, Bisschop van Swaven (4 juli) 646
369
370
262. Sinte Cyrilla (5 juli) 647 263. Sinte Godeleva, Martelersse van Gestel, in Vlaenderen (6 juli) 650 264. Sinte Landrada, Maget van Munster-Bilsen (8 juli) 652 265. Sinte Zeno, Colonnel Martelaer, met sijn tien duysend, twee hondert ende drie gesellen (9 juli) 654 266. Sinte Amalberga, Weduwe van Loben, die tot Bins gevierdt word (10 juli) 657 267. Sinte Pius, Paus, den eersten van dien naem (11 juli) 659 268. Sinte Joannes Gualbertus, Fundateur van d’ordre Vallis umbrosae (12 juli) 661 269. Het Heylig Sacrament van Mirakel tot Brussel (13 juli) 663 270. Sinte Bonaventura, van Sinte Franciscus ordre (14 juli) 666 271. Sinte Godefridus van Bullion, Koningh van Jerusalem, Ende Sinte Machtildis, Hertoginne van Lombardijen (15 en 24 juli) 669 272. Sinte Reynildis, Martelersse van Santen (16 juli) 671 273. Sinte Donatus en Hilarius (16 juli en 7 augustus) 672 274. Sinte Alexius, Pelgrim van Romen (17 juli) 673 275. Sinte Fredricus, Martelaer ende Bisschop van Utrecht (18 juli) 677 276. Sinte Arnoldus, Luyt-slager vanden Heyligen Keyser Carolus Magnus (18 juli) 680 277. Sinte Aurea, Maget ende Martelersse van Cordua (19 juli) 685 278. Sinte Margarita, Maget ende Martelersse Christi (20 juli) 686 279. Sinte Margarita (20 juli) 688 280. Sinte Wilgefortis, diemen oock Commerina ofte Ontkommer noemt (20 juli) 691 281. Sinte Maria Magdalena (22 juli) 693 282. Bekeerde Zondersse (22 juli) 695 283. Glorieuse Zonderse (22 juli) 699 284. Vierden Lof-sangh van Sinte Maria Magdalena, Genomen uyt haren Latijnschen Hymnus: Aeterni patris unice (22 juli) 701 285. Sinte Brigitta, Weduwe van Sweden (23 juli) 702
286. Sinte Christina, van Tyrus, ende Sinte Christina, Mirabilis (24 juli) 705 287. Sinte Christophorus, Martelaer Christi (25 juli) 708 288. Sint Jacob, Apostel, den Meerder (25 juli) 711 289. Sinte Anna, de Moeder van onse Lieve Vrouwe (26 juli) 714 290. De Zeven Slapers (27 juli) 717 291. De Martelaren van Aegypten (28 juli) 719 292. Sinte Beatrix, Maget ende Martelersse Christi (29 juli) 722 293. Sinte Martha, Maget, de Weerdinne van onsen Heere (29 juli) 723 294. Sinte Julitta, Martelersse van Caesareen (30 juli) 726 295. Sinte Ignatius Loyola, Fondateur vande Societeyt (31 juli) 728 296. Sinte Ignatius Loyola, Fondateur vande Societeyt (31 juli) 731 297. Sinte Pieters Banden tot Romen (1 augustus) 735 298. De seven Machabeen, met hare Moeder, Martelaren (1 augustus) 737 299. Sinte Sophia met haer Dochters, Fides, Spes, Charitas. Martelerssen tot Romen (1 augustus) 739 300. Beatus Justus, Martelaer inden Briel (2 augustus) 743 301. Sinte Stephanus, Paus van Romen (2 augustus) 746 302. Sinte Lydia, de Purper-koopster (3 augustus) 748 303. Sinte Dominicus, Fondateur vande Orden der Predick-heeren (4 augustus) 750 304. Sinte Maria, ten Sneeuwe, tot Romen (5 augustus) 753 305. Sinte Oswaldus, Koningh van Engeland (5 augustus) 755 306. Sinte Sixtus, . Paus ende Martelaer van Romen (6 augustus) 757 307. Sinte Godschalcus, Martelaer ende Bisschop van Novaren (7 augustus) 759 308. Sinte Cyriacus, Largus, en Smaragdus, Martelaren (8 augustus) 760 309. Sinte Romanus, diemen oock Rommer, ofte Rombertus noemt (9 augustus) 762 310. De Salamander op den dach van
Sinte Laurens, Martelaer (10 augustus) 763 311. Sinte Susanna, Maget ende Martelersse van Romen (11 augustus) 766 312. Sinte Gaugericus, Bisschop van Camerick, ende Patroon van Brussel (11 augustus) 768 313. Sinte Clara (12 augustus) 769 314. Sinte Hippolitis, Martelaer (13 augustus) 771 315. Sinte Hippolitus, Martelaer (13 augustus) 773 316. Sinte Cassianus, Martelaer, en Patroon der Schoolmeesters (13 augustus) 776 317. Sinte Stanislaus a Kosta (14 augustus) 779 318. Sinte Tharsicius, den Acolijth (15 augustus) 784 319. De Hemelvaert van onse Lieve Vrouwe (15 augustus) 785 320. Den Lofsanck Mariae, Ave Maris Stella (15 augustus) 787 321. Sinte Arnulphus, van Oudenburgh in Vlaenderen (16 augustus) 789 322. Sinte Rochus, verbidder vande heete sieckten (16 augustus) 791 323. Sinte Jeroen, Martelaer van Noordwijck (17 augustus) 793 324. Sinte Helena, Keyserinne (18 augustus) 796 325. Sinte Julius, Martelaer ende Senateur van Romen (19 augustus) 799 326. Sinte Bernardus, Abt (20 augustus) 801 327. Sinte Bernardus Pius (20 augustus) 804 328. Gerardus Magnus, van Deventer, Fundateur van de Fratres Bonae Voluntatis (20 augustus) 807 329. Sinte Bernardus Moeder, Aletha (20 augustus) 810 330. Sinte Philibertus, Audemarus, en Austriberta (20 augustus, 10 februari, 9 september) 813 331. Sinte Cyriaca, Weduwe ende Martelersse van Romen (21 augustus) 814 332. Sinte Maurus, Martelaer, rustende tot Fleury by Namen (22 augustus) 815 333. Sinte Sidonius, Bisschop van Auvergne (23 augustus) 817
334. Sinte Bartholomeus, Apostel (24 augustus) 818 335. Sinte Ludovicus, Koningh van Vranckrijck, den . van dien naem (25 augustus) 821 336. Sinte Genesius, Camer-speelder, ende Martelaer tot Romen (25 augustus) 823 337. Sinte Ireneus en Abundus, Martelaren Christi (26 augustus) 825 338. Sinte Caesarius Arelatensis, en Eucherius Lugdunendis Episcopi (27 augustus) 827 339. Sinte Augustinus, Bisschop ende Leeraer (28 augustus) 829 340. Sinte Augustinus, Bisschop ende Leeraer (28 augustus) 831 341. Sinte Sabina, Weduwe ende Martelersse Christi (29 augustus) 835 342. Sinte Veronica (29 augustus) 837 343. Sint Jan Onthooft (29 augustus) 838 344. Sinte Fiacrus, Abt in Ardennen (30 augustus) 842 345. Sinte Paulinus, Bisschop van Trier (31 augustus) 844 346. Sinte Gielis, Abt (1 september) 845 347. Sinte Anna, Phanuel (1 september) 846 348. Sinte Justus, Bisschop van Lions (2 september) 848 349. Sinte Seraphia, Maghet ende Martelersse tot Romen (3 september) 850 350. Sinte Gregorius, Wydingh (3 september) 852 351. Sinte Irmgardis, Ceulsche Maget (4 september) 855 352. Sinte Bertinus, Abt van Sithiu, nu Sinte Omer (5 september) 857 353. Sinte Eleutherius, Abt van Romen (6 september) 858 354. Sinte Joannes, Martelaer van Nicodemien (7 september) 859 355. Onse Lieve Vrouwen Geboorte (8 september) 861 356. Sinte Audomarus, Bisschop van Taruanen in Vlaenderen (9 september) 864 357. Sinte Nicolaus, Tolentinus (10 september) 865 358. Sinte Pulcheria, Keyserinne en Maget Christi (10 september) 867
371
372
359. Sinte Paphnutius, Confessoor ende Bisschop in Aegypten (11 september) 869 360. Sinte Guido, Confessoor van Anderlecht, buyten Brussel (12 september) 871 361. Sinte Amatus, van Douay in Vlaenderen (13 september) 873 362. Heylig Cruys Verheffingh (14 september) 875 363. Sinte Aper, Bisschop van Tullen in Vranckrijck (15 september) 879 364. Sinte Cornelius, Paus van Romen (16 september) 881 365. Sinte Euphemia, Maget en Martelersse van Chalcedonien (16 september) 884 366. Sinte Cyprianus, Aerts-Bisschop van Carthago, ende Martelaer Christi (16 september) 886 367. Sinte Lambertus, Martelaer ende Bisschop van Maestricht (17 september) 888 368. Sinte Ferreolus, Soldaet ende Martelaer van Viennen (18 september) 891 369. Sinte Theodorus, Aerd-Bisschop van Cantelbergh (19 september) 892 370. Sinte Januarius, Martelaer ende Bisschop van Beneventen (19 september) 894 371. Sinte Eustachius, Martelaer, eenen Job van ’t nieuwe Testament (20 september) 896 372. Sinte Matheus, Apostel ende Evangelist (21 september) 900 373. Sinte Mauritius, Martelaer, Colonnel, met ’gansche Legioen (22 september) 901 374. Sinte Linus, Paus van Romen (23 september) 903 375. Sinte Thecla, Maget ende Martelersse (23 september) 904 376. Sinte Gerardus, Bisschop van Canaden in Hungarien (24 september) 906 377. Sinte Cleophas, Discipel van Emaus (25 september) 908 378. Sinte Cyprianus en Justina, Martelaren Christi (26 september) 910 379. Sinte Cosmas en Damianus, Martelaren en Patronen van de Chirurgijns (27 september) 911
380. Sinte Hiltrudis, Maget van Lessy in Henegouwen (27 september) 914 381. Sinte Wenceslaus, eersten Koningh van Bohemen (28 september) 916 382. Sinte Eustochium, Maget Christi (28 september) 918 383. Sinte Michiel, Aerts-Engel (29 september) 920 384. Sinte Hieronymus, Doctoor der Heylige Kercke (30 september) 922 385. Sinte Remigius, Bisschop van Reyms, ende Apostel van Vranckrijck (1 oktober) 925 386. Sinte Alloynus Bavo (1 oktober) 928 387. Sinte Bavo (1 oktober) 931 388. Sinte Leodegarus, Martelaer van Atrecht (2 oktober) 933 389. Sinte Gerardus, Abt van Brongny in Wals-Vlaenderen (3 oktober) 935 390. De Twee Heylige Eeuwaldi, Martelaren van Westphalen (3 oktober) 937 391. Sinte Franciscus, Fundateur van d’Ordre der Minne-broederen (4 oktober) 939 392. Carmelus van Sinte Theresa (5 oktober) 942 393. Sinte Galla, Roomsche Weduwe (5 oktober) 945 394. Sinte Bruno, Fundateur vande Carthuysers (6 oktober) 948 395. Sinte Sergius en Bacchus, Martelaren Christi (7 oktober) 951 396. Sinte Pelagia, die Sondersse tot Jerusalem (8 oktober) 952 397. Sinte Dionysius Areopagita, Apostel ende Martelaer van Vranckrijck (9 oktober) 954 398. Sinte Gosuinus, Abt van Anceyn buyten Douay (9 oktober) 956 399. Sinte Victor, met sijn 330 gesellen Martelaren van Santen (10 oktober) 958 400. Sinte Gommer, Confessoor ende Patroon van Lier (11 oktober) 959 401. Sinte Maximilianus, Bisschop (12 oktober) 960 402. De Seven Heylige Minrebroeders Martelaren van Maroco (13 oktober) 962 403. Sinte Calixtus, Paus ende Martelaer van Romen (14 oktober) 964
404. Sinte Burchardus, Bisschop van Wirts-burgh (14 oktober) 966 405. Sinte Haduwy, Weduwe, end’ Hertoginne van Polen (15 oktober) 967 406. Sinte Maxima, Slavinne, met vier bekeerde Slaven, Martelaren (16 oktober) 969 407. Sinte Andreas, Cretensis (17 oktober) 970 408. P. Gaspar Barzeus, vander Goes (18 oktober) 973 409. Sinte Lucas, Evangelist (18 oktober) 976 410. Sinte Lucas, Medicus Antiochenus (18 oktober) 978 411. Sinte Aquilinus, Bisschop van Evreus in Engeland (19 oktober) 979 412. Sinte Artemius, Viceroy van Egijpten (20 oktober) 982 413. Sinte Malchus, Monick (21 oktober) 984 414. Sinte Ursula, met de elf duysent Maegden (21 oktober) 986 415. Sinte Cordula, Maget ende Martelersse (22 oktober) 989 416. Sinte Gratianus, Martelaer van Amiens (23 oktober) 990 417. Sinte Severinus, Bisschop van Ceulen (23 oktober) 991 418. Sinte Euergyslus, Martelaer ende Bisschop van Ceulen (24 oktober) 993 419. Sinte Chrysanthus en Daria, Martelaren (25 oktober) 995 420. Sinte Crispinus en Crispianus, Martelaren en Patroonen van het Schoen-makers Gilde (25 oktober) 997 421. Sinte Felicissimus en Rogatianus, Martelaren (26 oktober) 1000 422. Sinte Vincentius, van Avila, met sijne twee Susters (27 oktober) 1001 423. Sinte Simonis ende Judae, Apostelen Christi (28 oktober) 1004 424. Sinte Anastasia en Cyrillus, Martelaren (29 oktober) 1007 425. Sinte Marcellus, met sijn twaelf Soonen (30 oktober) 1010 426. Sinte Quintinus, Martelaer van Vranckrijck (31 oktober) 1012 427. Alder Heylighen (1 november) 1013 428. Sinte Caesarius (1 november) 1017 429. Alder Zielen (2 november) 1019 440. Ziel Ghebed (2 november) 1022
431. Sinte Hubrecht, Bisschip tot Luyck (3 november) 1026 432. Sinte Wenefrida, die genoemt wort Weina (3 november) 1028 433. Sinte Malachias, Bisschop van Yrland (3 november) 1030 434. Sinte Carolus Borromeus, Cardinael ende Aerts-Bisschop van Milanen (3 november) 1033 435. Sinte Vitalis en Agricola, Martelaren tot Bononien in Italien (4 november) 1035 436. Heylige Zacharias en Elizabeth, Ouders van Sinte Jan (5 november) 1038 437. Sinte Winocus, Abt van Winocksbergen in Vlaenderen (6 november) 1039 438. Sinte Leonardus van Limoge, die besocht werd tot Maestricht (6 november) 1041 439. Sinte Engelbertus, Aerts-Bisschop van Ceulen (7 november) 1044 440. Sinte Florentius, van Straesburgh (7 november) 1046 441. Sinte Willeboords Testament (7 november) 1048 442. Sinte Willeboord, Bisschop van Utrecht (7 november) 1051 443. Sinte Godefridus, Bisschop van Amiens (8 november) 1055 444. De Heylige Vier Gecroonden, Martelaren tot Romen (8 november) 1057 445. Dedicatio Salvatoris (9 november) 1059 446. Sinte Nympha (10 november) 1061 447. Sinte Marten, Bisschop van Tours, ende Patroon van Utrecht (11 november) 1062 448. Sinte Livinus, Bisschop, die tot Gend gheviert wordt (12 november) 1066 449. Sinte Didacus, Leke-broeder van d’Observanten (12 november) 1067 450. Sinte Lebuynus, Priester, die tot Deventer gheviert wordt (12 november) 1069 451. Sinte Homo-bonus, van Cremona (13 november) 1071 452. Sinte Albricus, Bisschop van Utrecht (14 november) 1073
373
374
453. Sinte Leopoldus, Marck-graef van Oostenrijck (15 november) 1075 454. Sinte Machuyt, Bisschop, Patroon van Gemblours (15 november) 1076 455. Sinte Edmundus, Bisschop van Cantelbergh (16 november) 1079 456. Sinte Gregorius, Thaumaturgus (17 november) 1081 457. Sinte Gregorius, Turonensis (17 november) 1083 458. Sinte Gregorius, Turonensis (17 november) 1084 459. Sinte Romanus, Martelaer tot Antiochien (18 november) 1087 460. Weeuwe-les, van Sinte Elizabeth (19 november) 1088 461. Sinte Eadmundus, Coninck van Engelant ende Martelaer (20 november) 1091 462. Onser L. Vrouwen Presentatie in den Tempel (21 november) 1092 463. Sinte Aelbrecht, Bisschop van Luyck (21 november) 1095 464. Sinte Cecilia, Maghet ende Martelarsse tot Romen (22 november) 1096 465. Sinte Cecilia, Maghet ende Martelarsse tot Romen (22 november) 1101 466. Sinte Cecilia, Maghet ende Martelarsse tot Romen (22 november) 1105 467. Sinte Cecilia, Maghet ende Martelarsse tot Romen (22 november) 1107 468. Sinte Cecilia, Maghet ende Martelarsse tot Romen (22 november) 1110 469. Sinte Philemon (22 november) 1112 470. Sinte Clemens, Paus ende Martelaer (23 november) 1114 471. Sinte Lucretia, Maget ende Martelersse van Emerita in Spangien (23 november) 1118 472. Sinte Trudo, Abt ende Fundateur van Sinte Truyen (23 november) 1119 473. Sinte Chrysogonus en Anastasia, Martelaren Christi (24 november) 1121 474. Sinte Katharyna, ten halven Rade (25 november) 1123 475. Sinte Conradus, Bisschop van Constans (26 november) 1127 476. Sinte Petrus, Patriarch van Alexandrien (26 november) 1130 477. Sinte Odilia, Maghet (27 november) 1131
478. Sinte Stephanus, met sijn 339 gesellen, ghemartiriseert voor ’theylig gebruyc der kerckelijcke beelden (28 november) 1133 479. Sinte Radbodus, Bisschop van Utrecht (29 november) 1135 480. Sinte Andries, Apostel (30 november) 1136 481. Voorloper Christi, inden Advent (1 december) 1138 482. Sinte Eloy, Goud-smid ende Bisschop van Noyons (1 december) 1139 483. Sinte Natalia (1 december) 1142 484. Z. Joannes Ruysbroeck, van Groenendael (2 december) 1143 485. Sinte Bibiana, Maget ende Martelarsse Christi (2 december) 1145 486. Sinte Petrus Chrysologus, Bisschop van Ravennen (2 december) 1148 487. Sinte Franciscus Xaverius, Priester der Societeyt Jesu (2 december) 1149 488. Sinte Walfridus en Radfridus, Martelaren van Groeningen (3 december) 1151 489. Sinte Barbara, Maget ende Martelarsse Christi (4 december) 1154 490. Sinte Sabbas, Abt (5 december) 1156 491. Sinte Nicolaes, Bisschop (6 december) 1157 492. Sinte Asella, Roomsche Maghet (6 december) 1161 493. Sinte Ambrosius, Aertsbisschop van Milanen (7 december) 1163 494. Sinte Leocadia, Maget ende Martelarsse van Toledo, die langh tot Doornick gerust heeft (9 december) 1165 495. Sinte Eulalia, Maget ende Martelarsse van Emerita in Spangien, geleden t’haerder twaelf jaren (10 december) 1167 496. Sinte Ida, Religieuse van ’t Klooster te Rameye by Namen (11 december) 1169 497. Sinte Damasus, Paus van Romen (11 december) 1171 498. Sinte Epimachus en Alexander, Martelaren van Alexandrien (12 december) 1172 499. Sinte Lucia, Maget ende Martelarsse Christi (13 december) 1173 500. Sinte Aubertus, Bisschop van
Camerick, Patroon van ’t Backers Gilde (13 december) 1176 501. Sinte Odilia, Maghet, en voorbidster des gestichts (13 december) 1177 502. Sinte Judocus, Pelgrim ende Konings Soon van Engeland (13 december) 1179 503. Sinte Nicasius, Bisschop van Reyms, met Eutropia sijn suster, etc., Martelaren Christi (14 december) 1181 504. Sinte Spiridion, Confessoor ende Bisschop van Cyprus (14 december) 1183 505. Sinte Folquinus, Bisschop van Taruanen in Vlaenderen (14 december) 1185 506. Sinte Valerianus, Bisschop ende Martelaer in Afrijcken, onder de Wandalen (15 december) 1186 507. Sinte Everardus, Fundateur van Cisoonje in Henegouwen (16 december) 1188 508. Sinte Begga, Fondatersse vande Faelje-beggijnen (17 december) 1189 509. Sinte Wivina, van Bigaerden, buyten Brussel (17 december) 1191 510. Sinte Olimpias, Weduwe en Diakonisse van Contantinoplen (17 december) 1192 511. Sinte Lazarus, Bisschop, ende broeder van Sinte Martha (17 december) 1194 512. Sinte Winibaldus, ofte Baldewinus (18 december) 1196 513. Sinte Megengosus, Gerberga, en Aleydis, rustende inde Abdije van Vilich by Bon (19 december) 1197 514. Sinte Philogonius, Patriarch van Antiochien (20 december) 1198 515. Sinte Thomas, Apostel (21 december) 1199 516. Sinte Flavianus, Veld-oversten, ende
Martelaer onder Julianus den Apostaet (22 december) 1201 517. Sinte Servulus, den heylighen Bedelaer (23 december) 1202 518. Sinte Victoria, Maghet ende Martelarsse Christi (23 december) 1204 519. Dout Hemelen (24 december) 1106 520. Kers-Avond (24 december) 1208 521. Kers-Avond Achas (24 december) 1211 522. Bethlehem, d’eerste Kers-misse (25 december) 1213 523. Harders. de tweede Kers-misse (25 december) 1217 524. Verbum Caro. Derde Kers-misse (25 december) 1222 525. Smeeck-woorden Mariae, tot den nieu-geboren 1226 526. Vley-tranen van Bethleem 1228 527. Pastorel (25 december) 1230 528. De Wonder-Kers (25 december) 1235 529. Den Bruydegom (25 december) 1237 530. Bambino (25 december) 1239 531. Kers-Vyer (25 december) 1244 532. Kers-Huldingh (25 december) 1245 533. Kers-Bruyloft (25 december) 1248 534. Sinte Steven, eersten Martelaer (26 december) 1249 535. Sinte Jan Evangelist (27 december) 1252 536. D’Onnosele Jeughd (28 december) 1256 537. Sinte Thomas, van Cantelbergh (29 december) 1259 538. Beatus Richardus, van Adwerdt by Groeningen (30 december) 1261 539. Sinte Silvester, Paus (31 december) 1262 540. Sinte Columba, Maget ende Martelarsse van Sans in Vranckrijck (31 december) 1264 541. Sinte Melania, Roomsche Weduwe (31 december) 1266
375
Heiligenregister
376
Achter de heilige wordt tussen haakjes het nummer van het lied van de vermeld, waarin de heilige wordt gevierd. Vervolgens wordt verwezen naar de pagina’s van dit boek waar de heilige wordt genoemd. Abra (24) 80, 187, 191, 240 Abundius (337) 201 Abundus zie Abundius Achilleus (182) 187, 201 Adalardus van Corbie (7) Adelbertus van Egmond (247, 248) 70, 81, 244, 259, 260 Adelheid van Clairvaux (329) 80, 81 Adelheid van Schaarbeek (225) 191 Adelheid van Vilich (513) 191 Adolphus, metgezel van Bonifatius (218) 76, 81, 152, 201 Adrianus van Nicomedië (94) 17, 112, 201, 213, 251 Aegidius van Nîmes (346) 109, 297 Aemilius van Afrika (197) 201, 212, 229 Agatha (60) 127, 135, 187, 191, 243, 244, 279 Agnes (35, 36, 37) 19, 54, 81, 127, 186, 191, 200, 212, 214, 231, 244, 245, 275, 280, 281, 293 Agnes Huyn 221 Agricola van Bologna (435) 172, 201, 270, 311 Agrippina van Rome (243) 191 Alardus zie Adalardus Albericus van Utrecht (452) 80 Albertus van Luik (463) 73, 88, 89, 201 Albrecht zie Albertus Alcuinus van York (193) 74, 79, 81, 128 Aldegonda van Mabeuge (52) 191, 293 Alena van Vorst (236) 53, 191 Aletha zie Adelheid Alexander, martelaar van Alexandrië (498) 201 Alexander van Alexandrië (87) 173 Alexander (170) 135, 201, 281 Alexius (274) 128 Aleydis zie Adelheid Algerus van Luik (132) 79, 129, 131 Allerheiligen (427) 39, 48, 77, 332
Allerzielen (429) 39, 57, 77, 107, 299 Alloynus zie Bavo Aloysius van Gonzaga (240) 79, 312 Alyda zie Adelheid Amalberga van Munsterbilzen (266) 80, 175, 187, 191, 193, 194 Amalberga van Maubeuge (266) 80, 175, 187, 193, 194 Amandus van Elnon (62) 80, 130, 260 Amatus van Remiremont (361) Ambrosius van Milaan (493) 126, 128, 131, 140, 270, 279 Anastasia van Rome (144) 187, 191, 201, 236, 281 Anastasia de Oudere van Rome (424) 75 Anastasia van Sirmium (473) 177, 201 Andreas van Kreta (407) 201, 279 Andreas, apostel (480) 100, 201, 207, 240, 311 Anna (289) 80, 100, 101, 171, 187, 193, 195 Anna Phanuel (de Profetes) (347) 100, 135, 193, 194, 240 Anselmus van Canterbury (150) 109, 279 Anthimus van Nicomedië (159) 201, 210 Antoninus van Florence (168) Antonius Abt (20, 29) 53, 80, 171, 224 Antonius van Padua (229) 13, 128, 252, 276 Aper van Toul (363) 128 Apollonia van Alexandrië (66) 150, 191, 219 Aquilinus van Evreux (411) 308 Arianus van Egypte (99) 135, 201 Arnoldus de Citerspeler (276) 140, 176 Arnoldus van Soissons (321) 252, 320 Arnulphus zie Arnoldus van Soissons Artemius van Egypte (412) 107, 201 Asella van Rome (492) 89, 165, 191, 192, 231, 240, 293 Athanasius de Grote (167) 132
Aubertus van Cambrai-Arras (500) 81, 250, 251 Audomarus van Thérouanne (330, 356) 81 Augustinus van Canterbury (202) 275, 301 Augustinus van Hippo (171, 172, 339, 340) 80, 99, 108, 126, 128, 131, 132, 136, 172, 173, 187, 227, 228, 243, 244, 269, 279, 317, 322 Aurea van Cordoba (277) 191, 212 Austreberta (330) 81, 191 Autbertus zie Aubertus Bacchus (395) 135, 201, 212, 232 Balbina (126) 191 Baldewinus (512) 75-77, 80 Barbara (489) 53, 191, 218, 247 Barnabas (226) 100, 101 Bartholomeüs (334) 100, 109, 110, 113, 137, 201, 207, 243 Basilides van Alexandrië (253) 86, 87, 201, 213, 248 Basilissa van Antinoë (19) 153, 201, 245 Basilissa van Rome (144) 187, 201, 236, 181 Basilius van Caesarea (230) 89, 110, 127, 128, 131, 301 Bavo (386, 387) 70, 77, 240, 252, 259, 260, 261, 293 Beatrix (292) 179, 191, 229 Begga (508) 81, 112, 154, 189, 192, 193, 195, 251, 253 Benedictus van Aniane (117) Benedictus van Nurcia (115) 53, 110, 137, 153, 260, 267, 276 Benignus van Utrecht 75 Bernardinus van Siena (195) 312 Bernardus van Clairvaux (326, 327) 80, 81, 97, 99, 125, 127-129, 131, 231, 241, 242 Bertha van Blangy (260) 193, 195 Bertinus van Poperinge (352) 260 Beschermengel (91) 122, 320, 321, 335 Bibiana (485) 81, 191 Birgitta van Zweden (285) 193, 194 Blasius (57) 201, 275, 278 Bonaventura (270) 129 Bonifatius van Kameren (78) 74-76, 7881, 152, 229, 260 Bonifatius van Mainz (215) 64, 201 Bonifatius van Tarsus (186) 201 Borromaeus zie Carolus Borromaeus
Bruno de Kartuizer (394) 52, 53, 140, 177, 297 Burchard van Würzburg (404) 171 Caecilia (464-468) 51, 55, 75, 81, 127, 137, 140, 142, 153, 166, 186, 191, 193, 194, 198, 199, 218, 219, 228, 245, 248, 251, 280, 287, 301 Caecilius van Carthago (212) 135, 225 Caesarius van Arles (338) Caesarius van Damascus (428) 201, 317 Caius zie Gaius Calixtus (403) 201, 218 Caritas (299) 187, 193, 229, 232 Carolus Borromaeus (434) 79, 270 Carolus Bonus van Vlaanderen (92) 171, 201, 208 Carolus Magnus zie Karel de Grote Caspar Barzaeus (408) 74, 79, 201, 205, 300 Cassianus van Imola (316) 131, 201, 248, 251 Catharina van Alexandrië (474) 191, 279, 289 Catharina van Genua 285 Catharina van Siena (162) 191, 192, 200, 239, 295 Christeta (422) 191 Christina van Luik (Mirabilis) (286) 80, 191, 278 Christina van Tyrus (286) 80, 110, 191, 214 Christophorus (287) 172, 201, 214, 237 Chrysanthus van Rome (419) 153, 197, 201, 212, 255 Chrysogonus van Aquileia (473) 177, 201 Clara van Assisi (313) 53, 153, 191, 193 Clemens (470) 75, 201 Cleophas van Emmaüs (377) 100, 101, 201 Cletus (158) 201 Coletta Boilet van Gent (96) 79, 191, 192 Columba (540) 109, 191, 232 Columbanus 55 Concordia (337) 191, 323 Conradus van Constanz (475) 226, 279 Constantijn de Grote (196) Cordula (415) 191, 211 Cornelius (364) 75, 138, 201, 279 Cosmas (379) 135, 201, 251 Crescentia (232) 201 Crispianus van Soissons (420) 201, 251, 301
377
378
Crispinus van Soissons (420) 201, 251, 301 Cunegonda (93) 171, 279 Cunera (227) 191, 269 Cunibertus van Keulen 55 Cyprianus van Carthago (366) 201, 224 Cyprianus van Nicomedië (378) 201, 210, 212, 218 Cyriaca van Rome (331) 153, 193, 201 Cyriacus van Rome (308) 201 Cyrilla van Cyrene (262) 191 Cyrillus van Jeruzalem (111) 128, 131, 171 Cyrillus van Rome (424) 75, 201, 213 Damasus (497) 127, 129 Damianus (379) 135, 201, 251 Daria (419) 153, 197, 201, 255 Didacus of Diego van Alcalà (449) 255 Didymus van Alexandrië (161) 177, 199, 201 Digna zie Dymphna Dionysius de Areopagiet (397) 100, 101, 155, 201, 323 Dionysius van Korinthe (135) 128, 229, 237, 244 Dius van Constantinopel (65) 201 Dominicus (303) 132, 133, 150, 260 Domitilla (182) 187, 191 Domnolus van Manseau (188) Donatianus van Nantes (199) 201 Donatus van Arezzo (273) 201 Dorothea (61) 51, 155, 171, 191, 293 Dymphna (187) 75, 178, 179, 191, 224 Eadmundus van Engeland (461) 201 Edmundus van Canterbury (455) 289 Eduardus (10) 80, 201 Eduardus (10) 80, 201 Edward zie Eduardus Egbertus (156) 76 Eleutherius van Doornik (80) 231 Eleutherius van Spoleto (353) Eligius 250 Elisabeth (436) 100, 101, 187, 192 Elisabeth van Hongarije (460) 112, 187, 193, 251, 308 Eloysius (482) 251 Emmerentiana (39) 191 Engelbertus van Keulen (439) 81, 201, 214, 248, 281 Engelmundus van Velzen (241) 70, 155, 262, 263, 265
Engratia van Zaragoza (145) 191, 215, 231, 320 Epimachus van Alexandrië (498) 201, 245 Erasmus van Gaeta (211) 135, 201 Erkemboden van Thérouanne (140) Ermelinde (266) Erminus (147) 232 Eucherius van Orléans (79) 281 Eucherius van Lyon (338) Eulalia van Barcelona (71) 191, 231, 311 Eulalia van Mérida (495) 79, 191, 212, 220 Eulogius van Córdoba (102) 128, 140 Euphemia van Chalcedon (365) 53, 191 Euphrasia van Constantinopel (104) 191 Eustachius van Luxeuil (124) 110, 111, 276 Eustachius van Rome (371) 171, 201, 311 Eustochium (382) 73, 187, 191, 313 Eutropia van Reims (503) Everardus (507) 231 Evergyslus (418) 201 Ewald de Zwarte en Ewald de Witte (390) 76, 201 Faustinus van Brescia (74) 201 Felicianus (223) 201 Felicissimus (421) 231 Felicitas (98) 187, 191 Felix van Nola (26) 128, 201 Felix (206) 128, 201 Felix (86) Ferreolus van Vienne (368) 201 Fiacrus van Brie (344) 275 Fides (299) 187, 193, 229, 232 Filippo Neri 13, 14, 55, 79, 164, 165, 285 Flavianus (516) 201 Florentius van Straatsburg (440) 81 Folcuinus van Thérouanne (505) 73 Francisca Romana 55, 79 Franciscus de Boria 55 Franciscus de Paula (128) 240 Franciscus van Assisi (391) 109, 128, 240, 260 Franciscus Xaverius (487) 79, 81 Fredericus van Utrecht (275) 201 Gabriël (383) 80, 100 Gaius (151) 201 Galla (393) 137, 193, 194, 281 Gangulphus van Varennes (181) 70, 77, 113, 201
Gaugericus van Cambrai-Arras (312) 232, 252 Geert Grote (328) 79, 81, 129, 240 Geertrui zie Gertrudis Geertruid van Oosten (16) 81, 154, 155, 191 Genesius de Toneelspeler (336) 201, 276, 318 Genoveva van Parijs (8) 191, 252, 289 Gerardus van Boedapest (376) 201, 241 Gerardus van Brogne (389) Gerardus Magnus zie Geert Grote Germanus van Parijs (204) 252 Gertrudis van Nijvel (109, 110) 108, 186, 191, 297, 301 Gervasius van Milaan (238) 201, 219, 270 Getulius van Rome (224) 201 Gielis zie Aegidius Gijsbertus van Gembloux (198) Gislenus (62, 494) 80 Glyceria (185) 191, 255 Godefridus van Amiens (443) 113 Godefroye le Bossu 81 Godelieve van Gistel (263) 171, 232 Godfried zie Godefridus Godschalcus (307) 74, 201, 257 Gommarus (147, 400) 58, 123, 125, 252 Goswinus van Anchin (398) Gratianus van Amiens (416) 74, 201, 226, 231, 320 Gregorius de Grote (103, 350) 111, 126, 128, 129, 131, 140, 153 Gregorius (72) 227, 244 Gregorius (200) 108, 115, 152, 154, 232 Gregorius van Nazianze (178) 129 Gregorius Thaumaturgus (456) 277 Gregorius van Tours (457, 458) 113, 128, 131, 275 Gregorius van Utrecht (452) 76, 80 Gudula van Brussel (18) 109, 191, 240, 252 Guido van Anderlecht (360) 252 Guillelmus zie Willem Hadelinus 55 Hadewych van Polen (405) 193-195 Haimo van Halberstadt (194) 68, 75, 79, 81 Helena zie Alena Helena de Keizerin (324) 275 Heribertus (108)
Herman Jozef van Steinfeld (134) 171, 241 Hieronymus (394) 122, 127-129, 131, 132, 187, 194, 195, 240 Hilarius (273) 201 Hilarius van Poitiers (23, 24) 80, 97, 128, 131, 187, 240, 323 Hildebrand zie Gregorius Hildefonsus van Toledo (41) Hildegard van Bingen 55 Hildegonda van Schönau (149) 74, 191, 198, 276, 320 Hildetrudis (380) 76, 191, 227 Hillebrand zie Gregorius Hiltrude zie Hildetrudis Himelinus van Vissenaken (101) Hippolytus (314, 315) 17, 81, 201, 213, 218, 245 Homobonus van Cremona (451) 187, 197, 251 Hubertus van Luik (431) 251 Hugo van Bonnevaux (127) Hugo van Grenoble (127) Hugo van Poitiers (127) Hungerus van Utrecht 76 Hymelinus zie Himelinus Ida van Nijvel (496) 191, 192 Ignatius van Antiochië (54) 97, 99, 131, 201 Ignatius van Loyola (295, 296) 53, 79, 110, 131-133, 260 Irenaeus van Lyon (252) 127, 131, 201, 272 Irenaeus van Rome (337) 201 Irmgard van Keulen (351) 79, 88, 191, 267 Isabel van Hoy 154 Isidorus Agricolus (de Landbouwer) (131) 53, 73, 75, 79, 251 Isidorus van Sevilla 75 Ivo Hélory (191) 81, 113, 251, 287, 288 Jacobus de Jongere (165) 100, 117, 155, 201, 207 Jacobus de Oudere (288) 100, 101, 201 Januarius van Benevento (370) 58, 201, 220, 277 Jeroen van Noordwijk (323) 70, 76, 189, 201, 287, 288 Joachim (289) Joannes Ruusbroec (484) 79, 81, 97, 99, 335
379
380
Job (180) 100, 107, 108, 110, 111, 179 Jodocus van Ponthieu (502) 58, 81, 112, 234, 236 Johanna van Valois (59) 13, 73, 79, 189, 193-195, 248, 312 Johannes, apostel (245, 535) 80, 100, 101, 138, 201, 207, 231, 320 Johannes , paus (203) 201, 254 Johannes van Alexandrië (40) Johannes Calabyta (27) Johannes Chrysostomus (47, 48, 49) 55, 81, 128, 129, 132, 209, 232, 245 Johannes Climacus (125) 128, 232 Johannes van Damascus (174) 75, 128, 243 Johannes de Doper (244, 245, 246, 343) 80, 81, 100, 103, 105, 150, 153, 187, 201, 205, 225, 229, 280 Johannes van Egypte (122) Johannes Gualbertus (268) Johannes van Nicomedië (354) 201, 212 Johannes van Rome (249) 201 Joost van Schoonhoven (300) 75, 79, 178, 201, 205, 311 Joris (152, 153, 154, 155) 81, 153, 201, 235, 245, 251, 279, 299, 302, 303 Jovita van Brescia (74) Jozef (113) 53, 100, 103, 110, 196, 197, 242, 335 Judas, apostel (423) 100, 117, 118, 120, 150, 201, 207 Judocus zie Jodocus Juliana van Luik (132) 79 Julianus van Alexandrië (88) 201 Julianus van Antinoë (19) 153, 201 Julianus van Terracina (428) 201 Julitta van Caesarea (294) 178, 191 Julius van Rome (325) 201 Justina van Nicomedië (378) 191, 210, 218 Justinus de Filosoof (141) 128, 201, 219 Justus zie Joost Justus van Lyon (348) 156, 281 Jutta van Hongarije (112) 112, 113, 153, 191 Karel de Grote (50, 276) 197, 252 Kerkwijding (445) 39, 326 Koenraad zie Conradus Kruisverheffing (362) 39, 48, 326 Lambertus van Maastricht (367) 201 Landelinus (231)
Landrada van Munsterbilzen (264) 191, 262 Largus (308) 201 Laurentius (310) 17, 157-160, 201, 206, 214 Lazarus (511) 100, 101, 173 Lazarus van Constantinopel (83) 81, 279 Lebuïnus van Deventer (450) 77, 137, 209 Leo de Grote (138) 132, 133, 159 Leocadia van Toledo (494) 191, 271 Leodegardus van Autun (388) 201 Leonardus van Limoges (438) 319 Leopold van Oostenrijk (453) Lidwina van Schiedam (143) 191, 230, 232, 241, 245, 252, 271, 320 Lijdwijd zie Lidwina Linus (374) 128 Livinus van Gent (448) 201 Longinus (106) 100, 201, 208 Lucas, evangelist (179, 409, 410) 100, 101, 135, 153, 270, 279, 311 Lucia (499) 81, 127, 187, 191, 199, 210 Lucretia (471) 135, 191, 319 Ludgerus (121) 80 Lutgardis (233, 234) 81, 187-188, 191, 198, 308, 310 Lydia (302) 100, 101, 226 Maarten zie Martinus Macarius (137) 238, 279 Machteld zie Mathilde Machutus (454) 248, 249, 252 Makkabeeën (298) 100, 101, 201, 204, 205, 210, 213 Malachias (433) Malchus (413) Marcella (53) 80, 129, 187, 191, 193, 195, 293 Marcellianus van Rome (237) 201, 249, 311 Marcellinus, paus (158) 173, 201 Marcellinus van Afrika (133) 128, 201, 251 Marcellinus van Deventer 75 Marcellinus van Rome (210) Marcellus, paus (28) 201, 209, 212 Marcellus van Tanger (425) 201 Marcus, evangelist (157) 100, 101, 201, 207, 224, 249 Marcus, martelaar (259) 201, 212 Marcus van Rome (237) 201, 311
Margaretha van Antiochië (258, 259) 81, 171 Margaretha (Margriet) (278, 279) 137, 186, 191, 199, 213 Maria (119, 120, 258, 319, 320, 304, 355, 462) 39, 49, 51, 55, 71, 77, 80, 81, 99105, 108, 127, 135, 140, 150, 175, 179, 186, 187, 196, 197, 225, 232, 234, 235, 240-243, 247, 248, 285, 287, 291, 302, 303, 311, 322-324, 326, 332, 334 Maria van Egypte (129) 173, 241, 323 Maria de Ellendige 55 Maria Magdalena (281, 282, 283, 284) 53, 81, 100, 101, 127, 175, 178, 186, 241, 243, 281, 322, 323 Marius (32) 201, 204 Martelaren van Egypte (291) 135, 201, 208, 210, 220 Martelaren van Gorcum (300) 79, 205 Martelaren van Japan 311 Martelaren van Marokko (402) 155-156, 201, 212 Martelaren van Sebaste (100) 201 Martha (293) 100, 101, 127, 150, 187, 191, 204 Martha van Gembloux (32) 201 Martina (6) 191, 213 Martinus van Tours (447) 76, 77, 138, 252 Mathilde (105) 191 Mathilde van Lombardije (271) 81, 193 Matteüs (372) 100, 201, 207, 240, 319, 323 Mattias (84) 100, 101, 117, 118-120 Maura 190 Mauritius van Agaunum (373) 153, 201, 210, 211 Maurus van Fleury (332) 201, 213, 277 Maurus van Subiaco 277 Maxima (406) 153, 191, 229 Maximilianus van Pongau (401) Maximinus (205) Mechteld van Halberstadt zie Mathilde Medardus (222) 108 Megingosus van Mühlgau (513) Melanie de Jongere (541) 193, 194, 195 Michaël (177, 383) 71, 80, 100, 138, 262, 320 Mirakel van Amsterdam (107) 260, 261, 274, 277, 278 Mirakel van Brussel (269) 274, 277 Modestus (232) 201 Monica (171) 80, 187, 193, 269
Mutianus (259) 201, 212 Natalia van Nicomedië (483) 112, 209 Nereus (182) 187, 201 Nicasius van Reims (503) 115, 201 Nicolaas van Myra (491) 238, 251, 278 Nicolaas van Tolentino (357) 251 Nonnus (396) 187 Norbertus (219) 73, 75, 279 Nympha (446) 135, 152, 191 Oda van Sint-Oedenrode (477) 75, 81, 191, 249 Odilia zie Oda Odilia van Odiliënberg (501) 75, 191, 275 Odulphus (228) 224 Olivier (235) 74, 79, 201, 281 -Boodschap (119, 120) 101 -Geboorte (355) 51, 101, 107 -Hemelvaart (319, 320) 101 -Lichtmis (55) 81, 101, 225 -Presentatie (462) 101, 225 -ten Sneeuwe (304) 101, 179 -Visitatie (258) 101, 150, 225 Olympias van Constantinopel (510) 81, 128, 191, 193, 194 Onesimus van Kolosse (75) 100, 145, 203 Onnozele Kinderen (536) 104, 105, 175, 203, 289 Ontkommer zie Wilgefortis Optatus van Mileve (214) 243 Oswald van Northumbrië (305) 73, 229 Otger 76 Otto van Bamberg (257) 236 Pachomius 55 Pamphilus (209) 128, 131, 203 Pancratius (183) 203 Paphnutius van Egypte (359) Paschasius van Rome (207) Paula (45) 187, 193, 195, 262 Paulinus van Nola (242) Paulinus van Trier (345) 175 Paulus, apostel (43, 44, 254, 255) 53, 96, 99, 100, 101, 106, 110-112, 138, 150, 177, 179, 187, 191, 194, 195, 197, 203, 207, 240, 255, 262, 281, 304, 307 Paulus van Constantinopel (221) 203 Paulus de Heremiet (20) 80, 224, 296 Paulus van Narbonne (116) 110 Paulus van Rome (249) 203 Pelagia (396) 137, 170, 187 Perpetua (98) 187, 191
381
382
Perpetuus van Maastricht 274 Pestheiligen (89) 203, 208 Petronella (208) 53, 75, 127, 177, 191, 209, 323 Petronius 55 Petrus, apostel (30, 31, 82, 254, 297) 57, 100, 101, 110, 119-122, 138, 139, 150, 177, 203, 207, 231, 255, 262, 277, 311 Petrus Chrysologus (486) 81 Petrus Diaconus (de diaken) 111 Petrus van Alexandrië (476) 203 Petrus van Rome (210) 201 Pepijn (81) 80, 244 Philibertus van Jumièges (330) 81, 155 Philemon (469) 81, 100, 145, 203 Philippus, apostel (165) 100, 155, 203, 207, 311 Philippus Diaconus (de Diaken) (220) 100, 101 Philogonius van Antiochië (514) Phocas van Antiochië (95) 109, 203, 279, 302 Pigmenius (118) 203 Pius (267) Plechelmus 75, 76 Polycarpus van Smyrna (46) 203, 303, 311 Pontianus van Spoleto (25) 203, 219, 224, 231, 257 Potamiena de Oudere (253) 73, 86, 87, 191, 248 Potamion (190) 203 Praxedes (192.5) 80 Primus (223) 203 Prisca 55 Protasius van Milaan (238) 203, 219, 270 Pudens (192) 80, 81, 138, 203, 210, 244 Pulcheria van Constantinopel (358) 73, 75, 112, 191, 192, 231, 244, 245, 247 Quintinus van Amiens (426) 203 Quirinus van Siscia (213) 203 Radboud (479) 64, 129, 140, 301 Radfridus van Bedum (488) 203 Radolphus zie Rudolphus Rafaël (383) 71, 80, 100 Reinhilde van Kontich (272) 13 Reinier de Kluizenaar (139) 74, 232, 239 Remaclus 55 Rembertus (58) 249 Remigius (385) 252 Richardus van Adwerd (538) 79, 82-84, 232
Richardus van Arensberg (538) 79, 82-84, 129, 232 Richardus van Engeland (64) 225, 226 Robertus van Molesme [van Cîteaux] (163) 260 Rochus (322) 73, 314 Roeland (235) 74, 79, 203, 281 Roelof zie Rudolphus Rogatianus van Carthago (421) 203 Rogatianus van Nantes (199) 203 Romanus van Antiochië (459) 203 Romanus Ostiarius (309) 203, 213 Romualdus van Camaldoli (63) Rudger zie Ludgerus Rudolphus de Zwijgende, van Affligem (164) 79, 116, 117 Rudolphus van Bourges (250) 13, 75, 111, 295 Rumoldus van Mechelen (256) 173, 203 Sabas van Palestina (490) Sabina (341) 176, 179, 193, 201 Salvius van Afrika (21) 80, 84, 85, 203 Samson van Constantinopel (251) Satyrus (22) 30, 135, 138, 203 Scholastica (69) 191, 267, 277 Sebastiaan (33, 34) 81, 153, 171, 203, 208, 239, 244, 251, 317 Seraphia van Rome (349) 75, 178, 179, 193 Sergius van Syrië (395) 203, 212 Servatius van Maastricht (184) 130, 317 Servulus van Rome (517) 288, 289, 296 Severinus van Keulen (417) Severinus van St. Maurice (70) 277 Severus Sulpitius (51) 13 Sibrandus, gezel van Bonifatius (217) 76, 81, 152, 203 Sidonius Apollinaris (333) Silverius (239) 203, 208 Silvester (539) 237 Silvinus van Thérouanne (76) Simeon de Styliet (8) 55 Simeon zie ook Simon Simon van Jeruzalem (77) 100, 179, 203, 311 Simon de Zeloot (423) 100, 150, 203, 207, 224 Sixtus (306) 75, 203 Smaragdus (308) 203 Sophia (299) 187, 189, 193, 213 Sother (151) 203 Spes van Nurcia (123)
Spes van Rome (299) 187, 193, 229, 232 Spiridon van Cyprus (504) Stanislaus Kostka (317) 241, 293, 323 Stanislaus van Krakau (175) 113, 203, 277 Stephanus, martelaar (534) 98, 100, 101, 171, 173, 203, 207, 229 Stephanus (301) 128, 203 Stephanus van Cîteaux (146) Stephanus de Jongere van Constantinopel (478) 171, 203 Suitbertus van Teisterbant (90) Sura van Dordrecht (67) 46, 193, 244, 252, 277 Susanna van Rome (311) 153, 172, 192, 193, 231 Symmachus (203)
Valerianus van Avensa (506) 203 Veertig Martelaren zie Martelaren van Sebaste Venantius 55 Verona van Leuven 75 Veronica (342) 75, 100 Victor van Xanten (399) 203 Victoria (518) 193, 231 Vier Gekroonden (444) 201 Vincentius van Avila (422) 203, 272, 273 Vincentius van Zaragoza (38) 203, 231, 272, 273 Vitalis van Bologna (160) 172, 203, 210, 255, 281, 311 Vitus (232) 171, 203, 226 Vulpianus zie Ulpianus
Tarsicius van Rome (318) 203 Thaumaturgus zie Gregorius Thecla (375) 53, 100, 187, 191, 193, 197, 207, 251 Theodora van Alexandrië (161) 177, 190, 191, 199 Theodorus van Canterbury (369) 232, 233 Theophilus van Caesarea (61) 203, 213 Theresia van Avila (392) 53, 75, 79, 191, 284, 285, 303, 335 Thomas van Aquino (97) 51, 129, 131, 251 Thomas van Canterbury (537) 17, 203 Thomas van Kempen (328) 26, 129 Thomas de Ongelovige (515) 100, 101, 150, 203, 207 Tiburtius (142) 138, 203, 219, 245, 254 Timoteüs (42) 100, 101, 179, 245 Titus (9) 96, 99-101, 137, 177 Torpes van Pisa (189) 203, 251 Trudo (472) 257, 260, 275
Walburga van Eichstätt (85) 53-54, 75, 191, 238, 252, 278 Walfridus van Bedum (488) 203 Walter, gezel van Bonifatius (216) 76, 81, 203 Waltrudis van Mons (136) Weina of Wenefrida zie Winefride Wenceslaus van Bohemen (381) 203, 227 Werenfridus (156) 70, 76, 77 Werner van Wesel (148) 74, 91-94, 203, 311 Wigbertus (380) 75-77, 258, 260 Wilfridus van York (156) 76, 258, 260 Wilgefortis (280) 73, 109, 193, 311 Willem van Aquitanië (68) 171 Willibaldus of Winibaldus zie Baldewinus Willibrordus (441, 442) 68, 70, 74-76, 78, 80, 81, 113, 152, 155, 177, 180, 232, 254, 259, 260, 261, 269, 272, 279, 301 Winefride van Wales (432) 193 Winocus van Sint-Winoksbergen (437) 112, 255 Wiro (176) 76 Wivina van Bijgaarden (509) 81, 191, 137, 198 Wolframus van Sens (114) 70, 77, 301
Udalricus van Augsburg (261) Ulpianus van Tyrus (130) 203, 218 Urbanus (201) 203, 210 Ursicinus van Ravenna (160) 203 Ursmarus (147) Ursula (414) 73, 127, 155, 187, 193, 210, 224 Valentijn (73) 203, 226, 227 Valeria van Ravenna (160) 201 Valerianus (142) 138, 203, 219, 245, 254
Zacharias (436) 100, 203 Zeno van Verona (265) 203, 210 Zeven Makkabeeën zie Makkabeeën Zeven Minderbroeders zie Martelaren van Marokko Zevenslapers (290) 153
383
Personen- en zakenregister
384
Adriaanse, Henricus 67, 72, 73 Alberdingk Thijm, J.A. 22-24, 26, 27, 29, 31 Albrecht, aartshertog 89 Alexander de Grote 135 Amstelius, Peregrinus zie Teylingen, Augustinus van Antwerps Liedboek 149, 154-156, 180 apostelen 19, 47, 48, 50, 77, 80, 100, 101, 117-120, 137, 138, 156, 170, 185, 207, 245, 259-260, 262, 275, 281, 317, 318 Arminius 125, 232 ascese 116-117, 131, 183-186, 189-191, 195, 200, 220-221, 275, 281, 293-297, 299, 302, 304-311, 314, 331, 337 Asselbergs, W.J.M.A. 26, 27, 29, 33 Astolfi, G.G. 187 Augustinus van Hippo 80, 99, 108, 126, 128, 131, 132, 136, 172, 173, 187, 227, 228, 243, 244, 269, 279, 317, 322 Axters, S. 338 Baronius, Caesar 13, 14, 53, 61, 63, 65, 67, 73, 74, 91, 108, 129, 167, 176, 177, 327 Barzaeus, Caspar 74, 79, 201, 205, 300 Bataille, Gabriel 146 Batavus, Rumoldus [ps. van Rumoldus van Medenblick] 46, 47, 134, 139, 162 Becanus, Martinus 19, 122, 123, 125, 128, 327 Beda Venerabilis 128 bedevaarten 9, 19, 83, 123, 137, 260-268, 275, 279, 283, 307, 329 beeldenstorm 58, 269, 270, 273, 329 begijnen 16-17, 27, 163, 187, 189, 253 – zie ook Delft, Bagijnhof bekering 16, 76, 86, 96, 100, 101, 104, 106, 112, 170, 173, 178, 183, 185, 209210, 224, 243, 276, 286, 300-301, 308, 310, 311, 313, 318, 320-323, 328, 336337 Belinus van Padua 60 Bellarminus, Robertus 13, 14, 17, 19, 100, 122, 123, 125, 128, 129, 287, 327
Berghe, Christiaen vanden 247 Bernardus van Clairvaux 80, 81, 97, 99, 125, 127-129, 131, 231, 241, 242 Bérulle, Pierre de 285, 336 Bidloo, Lambert 22 Bleyswijck, Dirck van 17 Bloem, J.C. 27, 29 Bloem, Cornelis 126 Bloemaert, Abraham 42, 126, 263 Boësset, Antoine 146, 327 Boeye, Andreas de 71, 196, 197 Böhmer, J.A.J. 29, 143 Bolandus, Johannes 229 Bolognino, Guiglielmus 134 Bolswert, Boetius à 174, 266 Bolswert, Schelderic à 109, 276, 299 Bonaventura 129 Boot van Wesel, Dominicus 40 Borghese, Scipio 15 Bosio, A. 138 Botticelli, Sandro 289 Brand, Geeraardt 22 Bredero, G.A. 143, 146-148, 150, 151 Breviarium Romanum 43, 50, 57, 64, 65, 74, 121 Brink, J. ten 25 Broedersen, N. 11, 22 Bruggen, Johan van der 42 bruid van Christus 103-104, 109, 110, 137, 155-156, 184, 185, 189, 191, 192, 194-201, 212, 216, 280, 290, 293, 337 Buitendijk, W.J.C. 24, 25, 29 Calvijn, Johannes 57, 58, 125, 132, 315 calvinisme zie protestantisme Camphuysen, Dirck 26, 159-161, 330 Campi, Pietro Maria 33 Canisius, Petrus 62, 63, 68, 69 catechismus 15, 17, 20, 45, 49, 106, 128, 129, 163-165, 169-171, 180, 235, 243, 247, 249, 278, 327, 328, 330, 331, 334, 337 Cats, Jacob 12, 26 Cats, Joost Boudewijnsz. 12 Clemens , paus 13, 65
concilie zie Trente confessionalisering 30, 31, 330-333 contrafact 34, 105, 114, 150-160, 218, 262, 326-327 Coster, Dirk 26, 27 Coster, Franciscus 69, 247, 249 Damasus, paus 127 David, Joannes 239, 291, 298, 316, 319, 324 Delft 9, 15-19, 22, 39-40, 77, 205, 238, 271, 326-327 – Bagijnhof 9, 16, 17, 19, 23, 34, 51, 53, 54, 56, 63, 69, 122, 131, 144, 147, 154, 159, 163, 164, 187, 327, 330 – devoties 154, 243, 274-75 – heiligenverering 74-75, 81, 251, 253, 274, 330 – liturgie 162-163 – muziekcultuur 146-147, 159, 161, 164, 167 deugdzaamheid 22, 40, 41, 49, 50, 65, 69, 84, 94, 110, 113, 116, 119, 128, 129, 131, 137, 157, 169-175, 188, 192, 195, 220, 239, 266, 268, 288, 302, 317, 328, 331, 332, 335, 336 dialoog 19, 57-58, 87, 92, 104, 106-108, 112-113, 116, 120, 175-185, 200, 213217, 223-229, 233-244, 295, 300, 308, 322 Diepenbeeck, Abraham van 78, 332 dies natalis 226, 254-257 Diocletianus 131 dominicanen 11, 77, 246, 285, 335 Donatus 125 doop 119, 209, 258, 315, 318 Drieëenheid 116, 229, 298, 324, 332 Dürer, Albrecht 302 duivel 30, 124, 130, 135, 176, 179, 183, 185, 286, 299, 303-304, 309-310, 321 Duyse, Florimont van 29 Dyck, Anthony van 68 Effen, Justus van 22 Eggink, Clara 27, 29 engel 71, 77, 80, 90, 102-103, 122, 137, 140, 142, 179, 230, 249, 273, 288-89, 296-97, 301, 320-21, 334 Epicurus 136 Erasmus van Rotterdam 135 eucharistie 127, 162-163, 208, 261, 268, 276, 289, 301, 305, 311-314, 327, 331, 336
Eugenius, paus 127 Eusebius van Caesarea 128 Eutyches 132 ex-voto 279, 329 extase 335 Ferretti, Giovanni 146, 327 Ficheroux, M. 55 Floris, Franciscus 294 Foppens, J.A. 22 Fra Angelico 289 Freising, O. van 122 Fruytiers, J. 133, 150, 151 Galesinius, Petrus 60, 68, 74 Galle, Joannes 89, 130, 186, 218, 224, 242, 250, 256, 258, 260, 274, 310 Galle, Philip 98, 246, 294 Galle, Theodorus 200, 239, 291, 298, 316, 319, 324 Gallonio, Antonio 187, 205 Gastoldi, Giovanni Giacomo 27, 145, 146, 148, 327 geloofsvervolging / -onvrijheid 15-16, 26, 137, 107-108, 201-222, 236-238, 265, 270, 273, 279, 283, 295, 301-304, 310-314, 329 genade 58, 97, 104, 132, 181-182, 235236, 240-242, 245, 251, 274, 277-278, 286, 301, 309, 314-325, 329, 334, 336 Gezelle, Guido 24 Godfried van Bouillon 80, 113, 152, 201, 209 goede werken 122, 318 Gramaye, Jean-Baptiste 271 Grasius, Cornelius 66, 67 Gregorius de Grote 111, 126, 128, 129, 131, 140, 153 Gregorius , paus 13, 79 Groot, Hugo de 12 Grijp, Louis Peter 51, 143, 151 Guédron, Pierre 146, 327 Gulden Jaar 41-43 Haefacker, Aegidius zie Theodotus, Salomon Haraeus (Verhaer), Franciscus 65, 66, 335 Harduyn, Justus de 12, 23 Haspels, G.F. 24, 25 Heemskerck, Maarten van 306 Heijden, M.C.A. van der 26, 27, 29, 143, 152
385
386
Heijden-Rogier, N. van der 26, 28, 29, 31 Heilige Geest 59, 116, 170, 174, 229 heiligen – afbeelding 33, 48-51, 58, 69, 109, 175, 183, 231, 278, 279, 329, 333 – beelden 33, 58-59, 122-124, 279, 329 – exempel 17, 49, 59, 83, 96, 113, 169175, 180, 182, 185, 186, 207, 221, 227, 239-241, 248, 270, 282, 304, 314, 328, 331, 336 – graf 182, 223, 253-275, 283, 318, 328-29 – kalender 60-64, 73-81, 170, 330, 334 – leven 14, 17, 19, 49, 50, 57, 60-73, 80, 94, 101, 113, 114, 121, 165, 167, 170, 176, 179, 180, 183, 200, 303, 327, 328, 333-335 – lied 20, 31, 32, 41, 45-49, 58, 69, 88, 94, 99, 104, 133, 134, 139-141, 150, 152, 156, 169-170, 176, 283, 326-330, 333 – reliek 19, 58, 64, 89, 122-123, 182, 191, 217, 219, 223-224, 252-254, 265273, 279, 283, 318, 329 – studies 60-71 hel 57, 132, 133, 137, 286, 299-304, 337 hemel 17, 57, 121, 135, 140, 153, 284, 286-298, 337 Hermans, C.R. 22, 31 Heussen, H.F. van 22, 253, 263 Hieronymus 122, 127-129, 131, 132, 187, 194, 195, 240 Hippocrates 135 Hollandse Zending 12, 15, 27, 32-33, 4548, 64, 121, 167, 252, 264, 279, 285, 322, 329-338 Homerus 134 Hooft, P.C. 22-24, 146, 147, 150, 151 Hoogewerff, G.J. 24, 25, 29, 31 Hoogstraten, David van 22 Hoogstraten, S. van 103 Horatius 135 huwelijk 112, 122, 137, 155-156, 185, 193-201, 247-248, 304, 310, 331, 337 Huygens, Constantijn 307 Huyn, Agnes 221 incest 178 inoefening 170, 333 invocatio 223-229, 233-243, 314 Isabella, aartshertogin 89
Jansenius, Cornelis 12, 317 Jansonius, Jacobus 12, 317 jezuïeten 15, 22, 44, 45, 48, 66, 77, 79, 100, 165, 197, 243, 284, 315, 334 Jode, Peter de 179, 190, 210, 232, 244, 293, 313 joden 14, 91-94, 204, 277, 331 Jonckbloets, W.J.A. 25 Jovinianus 132 jubeljaar 41 Julianus Apostatus 131 Kalff, G. 25, 26 Kamphuis, G. 29 karmelieten 284-85, 337 Kempis, Thomas à 26, 129 kerstliederen 24, 39, 77, 80-81, 99-105, 107, 114-116, 155, 168, 176, 225, 238, 240-241, 322-323, 326 ketterij 71, 76, 84-85, 89, 125-128, 130133, 156, 183-185, 232, 237-238, 257, 260, 277, 301, 303, 331 Kiliaen, C. 192 kloppen 11, 16-17, 32, 51, 56, 68, 77, 81, 89, 163-168, 176, 185-201, 253, 279, 283, 284, 305, 327, 330 Knippenberg, H.H. 29 Knipping, J.B. 26, 27 Knuvelder, Gerard 26, 27 kruis 27, 37, 38, 48, 77, 90-94, 100, 137, 155, 195, 207-208, 239-240, 249, 262, 282, 301, 304-314, 331, 337 Lasso, Orlando di 146, 327 Lauwers, Nicolaas 142 lectio / lezen 96-99, 128-131, 139, 169170 Leeuw, Cornelis de 159 Leeuwen, Simon van 22, 23, 55, 330 Legenda Aurea 58, 73, 105, 229, 334 Leonardi, Giovanni 13, 14 Lessius, Leonardus 19, 122, 317, 325 Lipelous, Zacherias 66, 67 Lippomanus, Aloysius 65, 71 Lipsius, Justus 12 Livius 135, 252 Long, Isaac le 105 Lucretia van Rome 197 Lucretius, rechter 179 Luther, Maarten 58, 132 maagdelijkheid 135, 137, 186, 188, 191, 193-200, 220, 240, 281, 288
maagden 12, 19, 28, 48, 51, 67, 68, 77, 86, 89, 101, 103-105, 109, 111, 112, 127, 135, 153, 155, 185-201, 219, 220, 224, 239, 240, 243-245, 251, 253, 280, 281 Macque, Giovanni de 146 Maillart, Petrus 48, 49 Makeblijde, Lodewijk 15, 152, 153, 162, 163, 247 Mallery, Karel de 242 Mander, Carel van 150, 151 Marenzio, Luca 27, 146, 157, 327 Mariadevotie 39, 49, 55, 71, 77, 80, 99105, 108, 127, 135, 175, 179, 186, 188, 197, 225, 232, 234, 240-243, 253, 274, 285, 302-303, 322-324, 326, 334 martelaren 17, 23, 47, 48, 50, 59, 63, 65, 68, 72, 73, 77, 79-81, 84-94, 97, 100, 104, 108, 109, 122, 135-138, 140, 149, 152, 153, 155-157, 170, 171, 176-179, 183, 185, 187, 191, 193, 199-222, 225, 226, 229, 231, 236, 240, 243, 245, 249, 255, 269, 270-272, 277, 281, 288, 299, 300, 303, 304, 311, 323 Martyrologium Adonis 67 Martyrologium Romanum 43, 50, 61, 63, 67, 72-76, 82, 84-85, 94 Martyrologium Usuardis 60, 61 Matraia, Giuseppe 14 Matter, F.H. 143 Maurolycus, Franciscus 60 Maxentius, keizer 212 Mechelen, J. van 179, 190, 210, 232, 244, 293, 313 Medenblick, Rumoldus van [= Rumoldus Batavus] 11, 12, 23, 47, 205 Meertens, P.J. 28 Mensink, B. 26, 28, 29, 31, 176 Merlen, Cornelis van 206, 321 Mes, Gerardus 149, 151, 327 Michels, L.C. 26, 29, 33, 149 Miraeus, Aubertus 47, 68, 69, 205 Mirakel van Amsterdam 260, 261, 274, 277, 278 Mirakel van Brussel 274, 277 missie 13-14, 17, 23, 32, 45, 65, 71, 77, 81, 162, 170, 180, 183-185, 256, 258-261, 271, 285-286, 313, 322, 330-338 Moerentorf, Jan 105, 114, 328 Molanus, Johannes 33, 53, 60, 63, 64, 69, 73-75, 79, 82, 88, 117, 327 Molina, L. de 315, 325 monniken 74, 77, 79, 80, 129, 140, 183, 185, 260, 276
Musius, Cornelis 23, 47, 79, 202, 205, 315 mystiek 96-99, 200, 220-221, 241, 285, 335, 337 naamheilige 79, 229, 231, 249-251 navolging 59, 65, 80, 169-175, 176, 181, 182, 185, 189, 193, 195, 197, 204, 205, 207, 214, 239-241, 248, 251, 282, 309311, 314, 328 Neercassel, Johannes Baptist van 163, 165 Neri, Filippo 13, 14, 55, 79, 164, 165, 285 Nero 131 Nes, Johan van 12 Oirschot, Nou van 221 oorlog 16, 54, 84, 107-109, 204, 236-239, 270-271, 275, 289, 304, 317, 320, 313, 329 Oosterman, Johan 45 Opmeer, Petrus 68-69 oratorianen 13-14, 61-63, 138, 165-167, 176, 285, 335-336 Origenes 128, 171 Ovidius 134 Pasen 37, 91-93, 326 patronaat 17, 47, 53, 81, 87, 123, 140, 150, 153, 182, 189, 218, 219, 228, 231, 235, 238, 245, 248-254, 282, 288, 330, 336 Paulus , paus 13, 15 Pels, Andries 22 Plato 136 Plautus 135 Plemp, C.G. 22, 23, 47, 205 Plinius de Oudere 157, 159 polemiek 19, 20, 49, 55, 59. 65, 71, 85, 89, 121-128, 132-134, 257-260, 265, 272274, 285, 315, 318, 330 Pollmann, J. 26, 27, 143 Polman, P. 26, 27, 122, 123 polyfonie 19-20, 103, 146, 149, 157, 160161, 164-168, 327 Pontius, Paulus 68 Praxiteles 135 protestanten 16, 24, 57-59, 65, 85, 94, 100, 105, 112, 121-127, 132-133, 149150, 204, 232, 237, 259-262, 272-274, 277, 284, 315, 325, 330 – protestantse liederen 149-151, 156, 159-161 Purmerent, Suitbertus 16
387
Quintillianus, Marcus Fabius 233
388
Reeck, Wilhelmina de 11, 12, 55, 176, 177 relieken zie heiligenrelieken Revius, Jacobus 24, 26, 159-161 Ribadeneyra, Petrus de 33, 49, 66, 67, 71, 327 Rijn, H. van 22 Roemers van Wesel, Anna 23, 40, 41 Rooleeuw, R. 159 Rosweyde, Heribertus 33, 49, 50, 57, 60, 66-68, 73, 74, 89, 91, 129, 131, 179, 187, 190, 210, 232, 244, 293, 313, 327, 334, 335 Rovenius, Philippus 12, 15, 17, 51, 64, 75, 76, 149, 162, 163, 271, 284, 285, 317, 325, 330, 335 Rubens, Peter Paul 332 Ruusbroec, Joannes 25, 79, 81, 97, 99, 129 sacrament 71, 260, 285, 301, 305, 311314, 318, 331, 333, 336 – zie ook doop en eucharistie Sacramentsdag 37, 311-312 Sadeler, Jan 166 Sales, François de 284, 285, 336 schuilkerk 43, 87, 279, 313, 329 Seghers, Gerard 142 Sibille van Cumae 41 Sichem, Christophorus à 184 Snyders, Mich. 154 Socrates 136 Sötemann, A.L. 27, 29 souterliedekens 149-151, 156, 327 Spaansgezinden 12-13, 16, 45, 107, 152, 238-239, 329 Starter, Jacob 22, 24, 53, 146-148, 150, 152 Sucquet, Antonius 174, 266 Surius, Laurentius 65-67, 73, 335 Swaen, Willem de 48, 49, 78 Teylingen, Augustinus van [= Peregrinus Amstelius] 22, 23, 53 Theodotus, Salomon [ps. van Aegidius Haefacker] 21, 44, 47, 48, 51-54, 56, 134, 144-148, 151-153, 162, 163, 165 Thijm zie Alberdingk Thijm Tiburtius, edelman 245 Torre, Jacobus de la 193 Trajanus, keizer 179 translaties 19, 73, 76, 77, 219, 269-273, 329
Trente, concilie van 32, 45, 50, 59-61, 71, 236, 315, 326, 335 Trevi, Pietro de 14 Usuardis zie Martyrologium Usuardis vagevuur 57, 59, 107, 121, 298, 299 Valdor, J. 122 Valerius, Adriaen 28, 29 Velde, Jan van de 70 Verdell, Jacob 45 Vergilius 41, 42, 134 Verhaer, Franciscus zie Haraeus Vermeulen, Cornelis 20, 21, 47, 160, 161, 327 vertoningen 104, 167, 176-180 Villamena, Franciscus 61 Vincentius a Paolo 181 visioenen 71, 86-88, 97, 106-107, 220, 244, 335 Vives, Juan Batista 13, 14 Vloten, Johannes van 24, 25, 31 Vondel, Joost van den 22, 23, 25, 183, 187, 217 voorspraak 49, 57, 58, 71, 84, 87, 94, 122, 123, 140, 172, 173, 181, 223, 227, 234236, 239, 241, 242, 244, 251, 252, 282, 299, 302, 315, 317, 324, 328, 336 Vos, Maerten de 166, 256, 280 Vosmeer, Michael 275 Vosmeer, Sasbout 11, 14-18, 64, 154, 205, 253 Vrients, Jan Baptist 69, 89, 130, 250, 258, 260, 274, 310 Wachtelaer, Johannes 64 Walasser, Adam 63, 74 Warnots, M. 63 weduwen 77, 80, 112, 129, 135, 185, 187, 191, 193-195, 197, 200, 245, 251, 253, 262, 277, 331 wereld 49, 153, 286, 294, 304-314 Wichmans, A. 275 Wierix, Anton 65, 102, 170, 302 Wierix, Hieronymus 90, 102, 110, 140, 164, 188, 230, 279, 280, 306 Wilhelmus 28, 144-145, 152, 156 Winkel, J. te 26 Witt, Theodorus de [Christophorus Faber Lovaniensis] 9, 48, 148, 149, 151 wonderen 59, 71, 84, 91, 94, 104-105, 122, 171, 182, 198-199, 205, 218, 219,
227, 238, 243, 254-255, 273-278, 283, 303, 310, 314, 318-319, 334 Zieren, Pieter 11 Zoesius, Nicolaas 64 Zwingli, Huldrych 58
389
