a-L.l*cCr,,t-r: Agendapunt voor de vergadering van gedeputeerde staten van Drenthe GS-sfuk
Algemene gegevens
Vera
Opsteller
Ugo Leever (tst 5446) MBE Datum dinsdag 21januari2014 Uiterste behandeldatum in GS: 28 januari 2014 Toelichting: gelijktijdige behandeling in GS-en Groningen en Fryslân. Team
re s u lta at i n b eg roti n g Groen Drenthe Product 6.3. Milieubeleid en ondergrond Programma 8. Groen Drenthe: Klimaat en Energie Product 8.1. Klimaat en Energie
Nr.
P rog ra m m
6
6.3 8 8.1
a, pri o rÍteit,
Voorbereid met
Afwijkende mening
1. R. Westerhof (BC)
Nee
2. J. Schuten (MO)
Nee
3. J. van der Heide (Programma Energie)
Nee Nee
4. A. Graaf (subsidieteam)
Archìvering Datum:
lE"t
)q-,r\
ntwoordel ij k m anag er
Gjalt Gjaltema !1
Akkoord:
Portefeuillehouder Henk van de Boer
Paraaf Annet
Schreven
Communicatíe Registratienummer:
n'\-E/loru0ooçtl
Openbaar: Persbericht:
nr
Bekendmaking: Provinciaal blad
ß F
OR-aangelegenheid: nee
nr
Onderwerp Voortzetting Duurzaamheidslening
-
onderdeel project SEBB
Advies lnstemmen met: 1. € 350.000 van de nog beschikbare EFRO-middelen te bestemmen voor de provinciale duurzaam heidslening bij SVn 2. resterende EFRO-middelen van €364.312,- (Fr:€ 365.835,- en Gr:€ 388.317,-) laten vrijvallen naar het EFRO-programma en SVn en SNN over noordelijke vrijval binnen SEBB informeren 3. bijdrage van € 10.000 vanuít Programma Energie voor financiering maatwerkadviezen 4. uitvoeringsbesluit en nadere regels ten aanzien van de beleidsregel
Beslissrng GS
rn
Beleidsbrief
aan gedeputeerde staten van Drenthe
lnleiding Onder het noordelijk Stimuleringsfonds Energiebesparing Bestaande Bouw (SEBB) zijn sinds 2O0g verschillende regelingen ontwikkeld, die het noorden een impuls hebben gegeven aan de energiebesparingmarkt. De SEBB wordt deels door de noordelijke provincies zelf gefinancierd en deels medegefinancierd met middelen uit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO 2OO7-2013), onder een d.d. 11 juli 201'l door de beheersautoriteit SNN aan de provincie Drenthe (penvoerder) afgegeven beschikking. Op grond van deze beschikking mogen de EFRO-gelden (€ 13,5 mln.) voortwee regelingen worden aangewend: een regeling voor woningcorporaties (SIEBB: € 9 mln., in twee tranches) en een kredietfaciliteit voor particulieren (Duurzaamheidsleninq: € 2,5 mln.). De overige middelen mogen worden ingezet voor communicatie en uitvoeringskosten van de diverse regelingen. Aanvullend op deze beschikking heeft op 26 april 2013 de BC EZ SNN ingestemd met ons om:
-
de uitvoeringsperiode met één jaar te verlengen tot 31 december 2014, en het restantbudget van de reeds afgeronde regeling voor woningcorporaties (€ 3 mln.) in te zetten voor een subsidieregeling voor particuliere woningeigenaren.
ln deze nota ligt de focus op de voortzettinq van de Duurzaamheidsleninq Noord-Nederland (voor particuliere woningeigenaren). ln februari volgt een afzonderlijke nota over de noordelijke subsidieregeling voor particuliere woningeigenaren.
Tot 1 januari 2015 hebben we de tijd om de nog beschikbare EFRO-middelen weg te zetten binnen het project SEBB. Eind december 2013 bedroeg de totale onderbesteding (voor de 3 noordelijke provincies) ongeveer € 5,05 miljoen. Dit budget is beschikbaar voor de uitvoering van het vervolg van de Duurzaamheidslening Noord-Nederland (€ 2,05 mln.) en voor een noordelijke subsidieregeling voor particuliere woningeigenaren (€ 3,0 mln.) die op een innovatieve wijze willen investeren in energiebesparing en duurzame energie. De verwachting is, dat een bedrag van ruim € I mln. niet binnen het project SEBB wordt weggezet. Er zal dus sprake van enige onderbesteding (vrijval). Hierover wordt SNN z.s.m. door de provincie Drenthe (penvoerder van het project SEBB) geïnformeerd, zodat de middelen zo mogelijk nog bij andere projecten binnen het EFRO-programma weggezet kunnen worden dit jaar.
Advies lnstemmen met: 1. € 350.000 van de nog beschikbare EFRO-middelen te bestemmen voor de provinciale duurzaamheidslening bij SVn 2. resterende EFRO-middelen van € 364.312,- laten vrijvallen naar het EFRO-programma en SVn en SNN over totale noordelijke vrijval binnen SEBB informeren 3. bijdrage van € 10.000 vanuit Programma Energie voor financiering maatwerkadviezen 4. uitvoeringsbesluit en nadere regels ten aanzien van de beleidsregel.
Beoogd effect Door ook in 2014 budget voor de Duurzaamheidslening voor particuliere woningeigenaren beschikbaar te stellen, kunnen particuliere woningeigenaren in de noordelijke provincies gebruik blijven maken van deze kredietfaciliteit tot 1 september 2014. De vrijval van middelen blijft hierdoor beperkt. Uiteindelijk moet de regeling, behalve tot lagere woonlasten voor de woningeigenaren, leiden tot behoud van werkgelegenheid in de bouw- en installatiesector en een kennisvoorsprong voor de bouwkolom voor wat betreft innovatieve toepassingen voor energiebesparing in de bestaande bouw.
Beleidsbrief
2
Argumenten 1.1. € 350.000 voor duurzaamheidslening Vanuit de RijksJEFRO-middelen was tot 31 december 2013 reeds € 833.000 voor het revolverende fonds bestemd. Het wordt niet realistisch geacht, dat al deze middelen in 2014 nog worden weggezet. Tot 1 september 2014 verwachten de noordelijke provincies ieder nog een bedrag van € 350.000 te kunnen wegzetten. Dit betreft geen nieuw budget, maar nog onbenut budget uit 2013. Door een intensieve communicatiecampagne toe te passen, waarbij met gemeenten, het Serviceloket van de NMFD en SLIM-consortia wordt samengewerkt, moet het mogelijk zijn in relatief korte tijd nog ca. 35 leningen in de provincie Drenthe af te sluiten (105 noordelijk). 2.1. Restantbudget naar SNN
De noordelijke provincies verwachten niet het totale gereserveerde budget van € 833.000 nog aan duurzaamheidsleningen te kunnen wegzetten. Aanwending voor een eventuele alternatieve regeling passend binnen het project SEBB en EFRO-voorwaarden moet formeel aan SNN ter goedkeuring worden aangeboden. Dit is echter geen optie, omdat dit in dit stadium te veel tijd gaat kosten en eind 2014 he| budget uitgegeven dient te zijn. Er is dus sprake van vrijval. Over het venvachte restantbudget moet SNN, als beheersautoriteit, vroegtijdig geïnformeerd worden, zodatzij kunnen bepalen of het geld nog elders binnen het EFRO-programma weggezet kan worden . Zodra duidelijkheid is over de feitelijke omvang van de onderbesteding wordt door de provincie Drenthe (penvoerder van het project SEBB) SNN op de hoogte gebracht. 3.1. Gratis maatwerkadviezen als lokkertje
Het laten uitvoeren van een maatwerkadvies is een essentiële vooruvaarde om in aanmerking te komen voor de Duurzaamheidslening. Vaak vormt dit voor particulieren een drempel om tot een lening over te gaan. Door aanvragers van duurzaamheidsleningen aan wie de lening uiteindelijk is verstrekt, te belonen door het maatwerkadvies gratis te verstrekken, verwachten we een belangrijke drempel te hebben weggenomen. 4.1. UitvoeringsbeslurT en nadere regels
ln het uitvoeringsbesluit wordt het budget van € 350.000 toegekend aan de regeling tot 1 september 2014. Parliculiere woningeigenaren hebben dan tot 30 november 2014 de tijd om de maatregelen uit te voeren én te betalen (= facturen te overleggen). Daarna wordt het subsidieplafond jaarlijks vastgesteld, e.e.a. gelijk aan de inkomende middelen (i.e. rente en aflossingen) en in ieder geval tot en met 31 december 2015. Enkele particuliere woningeigenaren kunnen vervolgens dan nog lenen op basis van de inkomende rente en aflossingen van de uitgezette leningen. De provincies voldoen hiermee aan de voorwaarde voor EFRO, dat de middelen daadwerkelijk revolverend worden ingezet. Eind 2015 moet worden besloten of op 1 januari 2016 de regeling wordt gecontinueerd, dan wel wordt ingetrokken.
Uitvoering Tijdsplanning De beleidsregel loopt door tot en met 31 december 2015, zodat het revolverende karakter (het terugvloeien en weer beschikbaar stellen van de middelen) zichtbaar wordt. Dat betekent dat de terugvloeiende middelen tot die datum kunnen worden ingezet.
Beleidsbrief
3
Financiën De Duurzaamheidslening ('kredietverstrekking particulieren) wordt
Drenthe) volledig gefinancierd kredietverstrekkingen
als de
uit het
(in Groningen, Friesland
en
dus zowel de kosten van de van de Duurzaamheidslening. Uitgaven
OP-EFRO budget,
beheersJuitvoeringskosten
drukken derhalve niet op de provinciale begroting (zie ook 'Dekkingsplan').
De bijdrage is onderdeel van het noordelijke Stimuleringsfonds Energiebesparing Bestaande Bouw (SEBB), waar de provincie Drenthe in totaal € 2,25 mln. aan heeft bijgedragen. Samen met provincies Fryslân en Groningen bedraagt de totale bijdrage het drievoudige, € 6,75 mln. Naast provinciale middelen zijn ook cofinancieringgelden beschikbaar gesteld door het Rijk (€ 6,75 mln.) en het EFROprogramma (eveneens € 6,75 mln). Voor het noordelijke Stimuleringsfonds is in totaal (tot 2015) derhalve € 20,25 miljoen beschikbaar. Het oorspronkelijke bedrag is onderverdeeld over een aantal posten, te weten Subsidieverlening particulieren (SEBB 2009 en SEBB 2011-2013) I pilot revolverende fondsen (IEBB Assen/ prov. deel fonds Meppel)
. . . . . . .
Kredietverstrekking particulieren (IEBB 2013-20151 Subsidieverlening corporaties (SIEBB 2010-2013 en 2012) Communicatiestrategie Uitvoeringskosten adviesfaciliteit Uitvoeringskosten regelingen SNN Kosten beheer kredietfaciliteit
TOTAAL
€ 6.000.000 € 2,500.000 € 9.000.000
€ 500.000 € 200.000 € 1.250.000 € 800.000 € 20.250.000
De posten zijn schattingen. Iussen de posten kunnen zich verschuivingen voordoen a/s fussenfrTdse evaluatie hier-toe aanleiding biedt.
Uit bovenstaande opsomming blijkt dat er voor de duurzaamheidslening € 2.500.000 is gereserveerd
Voor het financieren van maximaal 35 maatwerkadviezen (gem.€ 250,-) wordt € 10.000,- gereserveerd uit de middelen vanuit het provinciale Energieprogramma.
Dekkingsplan Dekking € 350.000 (t.b.v. kredietverstrekking) en de beheersJuitvoeringskosten van de kredietfaciliteit vanuit bestaande EFRO-gelden uit het SEBB-project. Dekking € 10.000 (maatwerkadviezen) vanuit het provinciale Energieprogramma. Personeel De uitvoering van de regeling wordt gecontinueerd bij dezelfde twee externe partijen: de afdeling Regelingen van SNN voor de inhoudelijke beoordeling van de aanvragen en de SVn voor de financiële toetsing (krediettoets) en administratieve afhandeling (o.a. beheer bouwdepot)van de lening.
Europese aspecten Er worden middelen ingezet van het EFRO-programma
Monitoring en evaluatie De middelen komen van het Europese EFRO-programma. Periodiek moet het project door de provincie Drenthe (penvoerder SEBB) via 'Mijn SNN' aan SNN gerapporteerd worden, zowel financieel als qua inhoudelijke doelstellingen. ln de komende rapportage (medio maart 2014) wordt ingegaan op de onderbesteding.
Beleidsbrief
4
Externe betrokkenen De beleidsregel is opgesteld voor particuliere woninqeiqenaren in de gemeenten binnen de provincie. Gemeenten worden gevraagd hun particuliere woningeigenaren te informeren over de beschikbaarheid van de lening (flyer, bericht huis-aan-huisbladen, inzet energiecoach). SNN geeft algemene informatie en verricht de inhoudelijke toetsing van de aanvragen en SVn verricht de krediettoets en de administratieve afhandeling van de leningen. Partiien en consortia aanqesloten bii 'SLIM wonen met enerqie' zi¡n in staat om op een heldere manier (clusters van) woningeigenaren te overtuigen op welke wijze zij het traject van advies tot uitvoering moeten doorlopen om het gewenste resultaat te bereiken. Zij weten daarbij vanzelfsprekend ook de mogelijkheden van financiering van het energetisch verbeteren van de woning voor de woningeigenaar in beeld te brengen: eigen geld, extra hypotheek en/of een duurzaamheidslening.
Gommunicatie Door gemeenten, partijen en consortia aangesloten bij 'SLIM wonen met energie', de Productgroep Subsidieregelingen van SNN en de noordelijke provincies wordt bij klantcontacten een informatieve flyer (A5) ingezet. Daarnaast wordt via allerlei media aandacht besteed aan de nieuwe mogelijkheid van financiering van het energetisch verbeteren van de woning (SNN-blad, SLIM-krant, websites, persberichten, social media enz.). Hiervoor worden naast generieke communicatiemiddelen ook op specifieke doelgroepen en projecten gerichte communicatiemiddelen ingezet. Vanzelfsprekend zal de Productgroep Subsidieregelingen van SNN geTnteresseerde burgers telefonisch en via de website in meer detail informeren over de duurzaamheidsleningen.
Ac hte rg rond i nformatie Eerste tranche Duurzaamheidslening NN (1 juni Um 31 dec.2014l ln de drie noordelijke provincies zijn per 1 juni 2013 drie identieke provinciale fondsen opgezet met de daarvoor beschikbaar gestelde EFRO-gelden (€ 2,5 mln.). Per provincie is tot eind 2013 € 833.000 gereserveerd voor duurzaamheidsleningen. Conform het uitvoeringsbesluit, is het budget per I januari 2014 op'nul euro' gesteld. Stand van zaken is, dat in Drenthe in de periode 1 juni Vm 31 december 2013 in totaal slechts 14 leningen zijn afgesloten (evenveel als in de andere twee provincies). Op dit moment is in Drenthe voor € 118.688 (Fr; € 117.165,- en Gr: € 144.686,-) beschikt, wat overeenkomt met een gemiddeld investeringsbedrag van € 8.500. Meestal is daarbij gekozen voor een combinatie van isolerende maatregelen en energieproducerende maatregelen.
Voortzetting Duurzaamheidslening NN (1 februariUm 31 aug. 2014) Uit de evaluatie van de Duurzaamheidslening NN is gebleken, dat de regeling onvoldoende bekend is (gemaakt) bij particuliere woningeigenaren en dat er sprake is van enige concurrentie met gemeenten die zelf hun eigen duurzaamheidslening hebben (in Drenthe: Assen en Meppel). Ook heeft de recessie waarschijnlijk bij particuliere woningeigenaren geleid tot enige terughoudendheid om met grote bedragen (rond de € 10.000) te investeren in energiebesparende voorzieningen. Door de communicatie te intensiveren, wordt verwacht, dat de helft van het nog beschikbare budget weggezet moet kunnen worden. Voor een tweede tranche is voor Drenthe nog € 714.312 beschikbaar (voor Friesland en Groningen nog € 715.835 respectievelijk€ 688.317). Met Groningen en Friesland is afgesproken, dat een ieder zich inzet voor het wegzetten van € 350.000 (35 leningen per provincie). Nationaal Energiebespaarfonds (NEF) Naast gemeentelijke duurzaamheidsleningen is ook de rijksoverheid van plan op nationaal niveau een duurzaamheidslening beschikbaar te stellen voor energiebesparing. Het zogenaamde Nationaal Energiebespaarfonds (NEF) wordt begin 2014 operationeel. De rentepercentages liggen ten opzichte van de gemeentelijke en provinciale duurzaamheidsleningen echter aanmerkelijk hoger.
Beleidsbrief
5
Bijlagen
Meekopiëren
1. Uitvoeringsbesluit en nadere regels IEBB 2013-2015
Ja
2. 3.
Niet openbaar
aan gedeputeerde staten van Drenthe
Risico's Niet terugbetalen lening door particulier: een particulier krijgt feitelijk pas beschikking over het door hem/haar gevraagde leenbedrag, wanneer alle door SNN (beoordelaar aanvraag) en SVn (uitvoerder krediettoets)gevraagde gegevens volgens de vereiste vooruvaarden zijn aangeleverd en akkoord bevonden. De particulier krijgt vervolgens van SVn de beschikking over een bouwdepot. Hij/Zij krijgt niet meer, dan is toegekend en eventueel minder, wanneer het totaal van de ingediende facturen op een lager bedrag uitkomt, Theoretisch is het mogelijk, dat een particulier, bijv. door veranderde omstandigheden, (een deel van) de lening niet kan terugbetalen (c.q. aflossen), e.e.a. los van de krediettoets van SVn. SVn zal in zo'n situatie proberen het nog uitstaande bedrag in te vorderen. Lukt dit niet, dan is het niet terugbetaalde deel voor risico van de provincie en vloeit dit bedrag dus niet terug naar de provinciale rekening bij SVn. Hogere uitvoeringskosten de Productgroep Subsidieregelingen van SNN: de Productgroep Subsidieregelingen van SNN heeft in haar offerte een inschatting gemaakt van de uitvoeringskosten voor het fonds. De uitvoeringskosten mogen op grond van Europese regels jaarlijks niet meer dan 3% van het fondstotaal zijn. Gezien het aantal duurzaamheidsleningen dat binnen het beschikbare budget kan worden verstrekt, is het niet waarschijnlijk dat de variabele kosten hoger zullen uitpakken dan is geraamd.
Tekst Openbare besluitenlijst Onderwerp: Noordelijke provincies geven impuls aan energiebesparing in bestaande woningen De colleges van Groningen, Friesland en Drenthe hebben besloten om € 350.000 beschikbaar te stellen voor particuliere woningeigenaren in de provincie, waaruit aantrekkelijke leningen beschikbaar gesteld kunnen worden om een pakket van energiebesparende maatregelen te treffen aan de eigen woning. Aanvragen kunnen tot I september 2014 worden ingediend. Particulieren aan wie een lening is verstrekt, krijgen de kosten van het verplichte energieonderzoek (maatwerkadvies) geheel vergoed. Met deze regeling kunnen particuliere woningeigenaren en bewoners van appartementen, waarvan de woning is gebouwd vóór 1995, eenvoudig en zonder het benodigde geld zelf in één keer op te brengen, het comfort in hun woning verhogen en hun energierekening verlagen. Aanvragen en informatie is verkrijgbaar bij de uitvoeringsorganisatie SNN in Groningen snn.eu/iebb
Vezenden
