AC C TT U U EE EE LL EE N N II N N FF O OR RM M EE R R EE N ND D B B LL A AD D V VO OO OR R D D EE A AM M SS TT EE R RD DA AM M SS EE A AB BV VA AK KA AB BO O -- LL EE D D EE N N] A
Loondoorbetaling bij ziekte
Februaristaking 65 jaar geleden
COR & ABVAKABO
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
[ EE EE NN NUMMER
24 BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO LAGERE OVERHEDEN
april 2 0 0 6
LOONDOORBETALING BIJ ZIEKTE FORS VERSLECHTERD!
N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
In het CAO-akkoord 2004-2005 voor het gemeentepersoneel zijn regels opgenomen over de loondoorbetaling bij arbeidsverzuim. De ingangsdatum van die regels was 1 januari 2006. Ger Geldhof, kaderlid van ABVAKABO FNV en voorzitter van de Ondernemingsraad van het GVB geeft zijn indruk weer van de verbijsterende ontwikkelingen t.a.v. de regeling loondoorbetaling bij ziekte. Wat houdt de regeling in? Al na een
de collega die werkzaamheden in
kering (de WIA is de opvolger van
half jaar ziekte kan de bezoldiging
het kader van zijn of haar reïntegra-
de WAO) voor duurzaam en volle-
worden gekort. Dat is van belang
tie verricht, over de gewerkte uren
dig arbeidsongeschikten zou wor-
omdat de potentiële groep die hier-
100% van het loon ontvangt, ook
den verhoogd. Dit WAO-akkoord uit
door kan worden getroffen daar-
al betreft dit arbeid die normali-
de SER is daarna in alle FNV-bonden
door groot is.
ter lager bezoldigd is. Verder is een
door de betreffende bondsbestu-
Schematisch:
extra financiële stimulans afgespro-
ren aan de bondsraad voorgelegd.
• gedurende de eerste 6 maaden
ken: aan de zieke collega die voor
Ook binnen ABVAKABO FNV is dat
50% of meer werkzaamheden ver-
gebeurd. Bij die gelegenheid heeft
richt in het kader van reïntegratie
ondergetekende namens de afde-
wordt een extra percentage van 5%
ling Amsterdam verzet gepleegd
toegekend bovenop het percenta-
tegen dit akkoord. Onze redene-
ge loondoorbetaling dat geldt voor
ring was dat zo een grote korting
de uren wegens ziekte tot een maxi-
op je loon als je ziek bent asociaal is
mum van 100% van de bezoldiging.
en niet door een vakbond mag wor-
100% • in de 7de tot en met de 12de maand 90% • in de 13de tot en met de 24ste maand 75% • na de 24ste maand tot einde dienstverband 70%
Op deze wijze moet de regeling een
den geaccordeerd. Helaas verloren
In alle gevallen moet tenminste het
prikkel voor zieke werknemers zijn
we dat in de bondsraad van ABVA-
minimumloon worden uitbetaald of
om te reïntegreren.
KABO FNV; een meerderheid uit de
indien het een deeltijder betreft,
rest van het land vond het ‘zoet’ uit
een evenredig deel van het mini-
Zoals iedereen zelf kan vaststellen
het akkoord hiertegen opwegen.
mumloon. Onderdeel van de CAO-
is dit niet echt een prettige rege-
Een ander argument daarbij was dat
afspraak is ook dat bij dienstonge-
ling. Menigeen is dan ook geneigd
dit een moeizaam bereikt compro-
vallen de zieke collega gedurende
de vakbondsbestuurder die dit
mis in de SER was tussen werkge-
het dienstverband recht blijft hou-
met de werkgever heeft afgespro-
vers en vakbonden en het daarmee
den op volledige bezoldiging. In
ken, verwijten te gaan maken. Maar
voor het kabinet moeilijk werd om
de CAO is verder afgesproken dat
dat is te kort door de bocht. Daar-
dit terzijde te leggen. Het kabinet
voor moet je de achtergronden van
had namelijk van tevoren aangege-
deze afspraak wel eerst kennen. Het
ven dat een unaniem SER-advies zou
zit als volgt. Bij ziekte 170% loon
worden overgenomen. Dat was voor
Inhoud
Loon bij ziekte
2
in 2 jaar behoorde tot het WAO-
de vakbonden een reden geweest
Fe b r u a r i s t a k i n g 1 9 4 1 , 6 5 j a a r g e l e d e n
4
akkoord, waarover tussen vak-
om met dit compromis akkoord te
Co l u m n O m e J a n
6
bonden en werkgevers in de Soci-
gaan. Want een verdeeld advies zou
Ee n s t i l l e r e v o l u t i e
7
aal Economische Raad (SER) over-
het kabinet de gelegenheid geven
CO R & A B VA K AO / d e e l 3
8
eenstemming was ontstaan. In dat
zijn eigen plan te trekken en daar
Ontwikkelingen Reiniging
10
WAO-akkoord was tegenover dit
was men behoorlijk huiverig voor.
Afscheid van Rebecca
11
‘zuur’ als ‘zoet’ opgenomen dat,
Na ABVAKABO FNV bleek dat voor
Ingekomen: foute pensioenprognose
12
als CAO-partijen dit uitgangspunt
dit compromis ook bij de andere
vertalen in hun CAO, de WIA-uit-
FNV-bonden het groene licht werd
ri het salaris zal ontvangen dat hoort
ter dat de zieke collega op 4 janu-
niem SER-advies. Daarna ontstond
bij de op de 3de werkdag van januari
ari als gevolg van bijvoorbeeld een
er alsnog oorlog, want het kabinet
verwachte reïntegratieactiviteiten.
terugval in zijn ziekte moet stop-
brak zijn belofte, legde het unanie-
Over deze procedure is vooraf van-
pen met zijn reïntegratieactiviteiten
me SER-advies terzijde, De Geus
uit de directie met de OR op geen
en weer ziek thuis komt te zitten.
kwam met zijn eigen, nog veel slech-
enkele wijze gecommuniceerd.
Op de 3de werkdag van de maand
tere, WAO-plannen en het overleg
Iedere collega die langer dan een
februari zal worden teruggekeken
met de vakbonden daarover en over
half jaar ziek was, ontving van P&O
of er in de maand januari terecht
de vroegpensioenregelingen mis-
een brief, ook degene die vanwe-
100% was uitbetaald. In het onder-
lukte volledig. Gevolg was een groot
ge een dienstongeval ziek thuis is
havige geval zal de conclusie zijn dat
aantal stakingen in het hele land,
en ook degene waarvan bekend is
dit niet terecht was en dan zal deze
uitmondend in een demonstratie
dat deze reïntegratieactiviteiten
‘fout’ worden hersteld door de van
op het Museumplein die zijn weer-
verricht die voldoen aan de crite-
toepassing zijnde korting over de
ga niet kende. Eén van de eisen van
ria. Deze collega’s werden daarmee
maand januari in mindering te bren-
de vakbonden op het Museumplein
onnodig schrik aangejaagd en in een
gen op de bezoldiging van de zieke
was dat het unanieme SER-advies
aantal gevallen heeft dat tot grote
collega in de maand februari. Op de
over de WAO alsnog door het kabi-
kwaadheid geleid.
3de werkdag van de maand febru-
net moest worden overgenomen.
In de P&O-brief die aan de zieke
ari wordt echter ook vooruit geke-
Mijn vermoeden is dat maar weini-
collega’s thuis is gestuurd en in de
ken en als de betreffende collega
gen op dat plein zich toen realiseer-
interne kennisgeving werd niet ver-
dan nog steeds ziek is zal dit er toe
den, dat dit inhield dat we dus ook
meld dat bij dienstongevallen de
leiden dat de van toepassing zijnde
vochten om (onder andere) 170 %
zieke collega gedurende het dienst-
korting over de bezoldiging van de
loon in 2 jaar bij ziekte in de CAO
verband recht blijft houden op vol-
maand februari ook in mindering zal
te krijgen! Enfin, hoe raar kan het
ledige bezoldiging. Verder staat in
worden gebracht op de bezoldiging
lopen. Daarna werd het Museum-
de P&O-brief die aan de zieke colle-
van de zieke collega. Gevolg: deze
plein-akkoord gesloten en daar-
ga’s thuis is gestuurd, en in de inter-
zieke collega krijgt op 23 februari een
in kwam het kabinet onder ande-
ne kennisgeving niet vermeld dat
bijna dubbele korting op zijn bezol-
re over de brug inzake het unanie-
in alle gevallen tenminste het mini-
diging. In geval de van toepassing
me SER-advies over de WAO. Dus
mumloon wordt uitbetaald of indien
zijnde korting 25% is, betekent dit
was onze landelijke onderhandelaar
het een deeltijder betreft, een even-
bijna een halvering van de bezoldi-
voor de gemeente-CAO wel min of
redig deel van het minimumloon.
ging van de zieke collega! Naar onze
meer verplicht ook dit onderdeel in
De informatie aan de zieke colle-
mening is dat onaanvaardbaar.
de CAO op te nemen. Wat ons nu in
ga is daarmee niet volledig en niet
Om de ellende voor de betreffen-
de praktijk echter lelijk opbreekt, is
juist geweest; deze onzorgvuldig-
de zieke collega compleet te maken,
dat die CAO-onderhandelaar geen
heid heeft in voorkomende geval-
staat in de interne P&O-werkin-
uitvoeringsregels heeft afgespro-
len onnodig geleid tot irritatie en
structies van het GVB: “Er wor-
ken over dit onderdeel. En daar grij-
onrust bij de zieke collega’s.
den geen voorschotten verstrekt.”
pen vandaag de dag sommige werk-
De gehanteerde procedure leidt
Waarom hiertoe is besloten, wordt
gevers hun kans.
zomaar tot fouten.
niet duidelijk gemaakt, maar het
Voorbeeld: bij een zieke collega
effect lijkt ons wél duidelijk: de sta-
schat de leidinggevende op de 3de
peling van kortingen zal de zieke
werkdag van de maand januari in dat
collega met forse gezondheidspro-
deze zieke collega niet moet wor-
blemen, die de pech al had dat hij
den gekort omdat deze zieke colle-
zich weer ziek moest melden, finan-
ga conform de criteria reïntegratie-
cieel nog forser in de problemen
activiteiten verricht.
brengen.
Dit wordt aan P&O doorgegeven en
Ondertussen is het ons ook duide-
die geeft dat tijdig door aan de sala-
lijk geworden dat de korting ook
risadministratie, waardoor de zieke
wordt toegepast op zeer ernstig
collega op 23 januari zijn volledi-
zieke collega’s waarvoor reïnte-
ge bezoldiging over de maand janu-
gratie op geen enkele manier aan
ari krijgt. Niet uit te sluiten is ech-
Lees verder op pagina 4
Wat is bij het GVB nu de praktijk? De leidinggevende van de (langer dan een half jaar) zieke collega moest uiterlijk op de 3de werkdag van januari aan P&O melden of de betreffende zieke collega in verband met zijn reïntegratieactiviteiten niet of niet geheel moest worden gekort. Dit omdat dit dan nog tijdig kon worden doorgegeven aan de salarisadministratie waardoor de zieke collega op de 23ste janua-
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
gegeven. En dus kwam er een una-
Wij vinden dat onaanvaardbaar.
aan de orde kan zijn. Op hun salaris
De GVB-directie wil hier niets aan
mag niet worden gekort.
veranderen. Daarom hebben we
c. Als door toedoen van derden, bij-
Ruud Cornelisse, de vakbonds-
voorbeeld als gevolg van wacht-
bestuurder van AVAKABO FNV,
tijden bij opnamen in een zieken-
gevraagd dit in het Georganiseerd
huis, iemand in aanmerking komt
Overleg aan de orde te stellen. Op
voor een korting, moet die niet wor-
het moment dat ik dit schrijf
den opgelegd. Middels een medi-
(7 maart) is net bekend geworden
sche verklaring kan dit worden vast-
dat we op 14 maart het antwoord
gesteld.
N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
van de gemeente op zijn eisen zullen krijgen. Het zal u duidelijk zijn
Ik denk dat de gemeente Amster-
wat wij willen:
dam als onze werkgever de redelijk-
de orde kan zijn. Sommigen van
a. Probeer de eventuele aanpassing
heid en billijkheid van deze voor-
hen zijn zelfs terminaal. De kor-
van het loon niet in de maand zelf
stellen moet inzien, maar ja, dat
ting op de bezoldiging die geheel
door te voeren maar in de daarop
dacht ik ook van de GVB-directie
of gedeeltelijk kan worden teniet
volgende maand. Daarmee wordt
en die hebben ijskoud nee gewei-
gedaan middels reïntegratieac-
het volgende bereikt:
gerd. Dat zegt veel over hen. Mis-
tiviteiten zal op hen echt niet het
1. Er wordt voorkomen dat kortin-
schien wil de gemeente Amster-
bedoelde stimulerende effect heb-
gen worden gestapeld en er wordt
dam zich aansluiten bij dat onbe-
ben om te reïntegreren. Wat wel het
altijd de juiste bezoldiging betaald;
schaafde onaangename standpunt.
effect zal zijn is dat de korting deze
2. De leidinggevende heeft meer
Wat mij betreft gaan we dan over
collega (en zijn gezinsleden) nog
tijd om de juiste informatie te ver-
tot plan B: wie niet horen wil, moet
verder in de problemen zal brengen.
strekken en dus wordt de kans klei-
maar voelen. Ofwel, het lijkt mij het
Ook de collega die ziek thuis zit
ner dat als gevolg van een te late
waard om voor een humane en fat-
te wachten op een behandeling
melding een zieke collega onterecht
soenlijke regeling dan maar actie
als gevolg van de wachtlijsten in
wordt gekort.
te gaan voeren. Uit solidariteit met
de gezondheidszorg, wordt toch
b. Laat artsen beoordelen voor
die zieke collega. Misschien bent u
gewoon gekort. Dit terwijl hier
welke zeer ernstig zieke collega’s
dat morgen zelf wel.
sprake is van overmacht.
reïntegratie op geen enkele manier
FEBRUARISTAKING, 65 JAAR GELEDEN Op 25 februari jl. voorafgaand aan de herdenking van de Februaristaking 1941, vond ook deze keer de gebruikelijke bijeenkomst van ambtenaren plaats. Deze bijeenkomst wordt al decennia georganiseerd door het Amsterdamse ABVAKABO FNV Herdenkingscomité. Omdat de staking dit jaar 65 jaar geleden heeft plaatsgevonden, werd aan deze bijeenkomst in de Boekmanzaal van het Stadhuis extra aandacht besteed door de bond. Dit in de vorm van de presentatie van een boekje over de staking en de onthulling van de herinneringsplaketten in het stadhuis.
voor sommige aanwezigen een tenenkrommend betoog over het verdeeld herdenken van de staking, het al dan niet spontane karakter van de staking, het politieke getouwtrek rond de herdenking en de conclusie dat de staking de deportatie van de joden niet heeft tegengehouden. Tenslotte was er een bijdrage van wethouder Ahmed Aboutaleb namens het gemeente- bestuur, die voor de vuistweg de aanwezigen te kennen gaf n.a.v. de ontwikkelingen “unheimische” gevoelens te hebben en stelde zich de vraag of de wereld er mee gediend is dat mensen elkaar mogen beledigen naar aanleiding
Als eerste spreker trad Jenneke van
met name op de werkplek.
van de in Denemarken verschenen
Pijpen vice-voorzitter ABVAKABO
Vervolgens een bijdrage van de heer
spotprenten. Hij sprak de hoop uit
FNV op. Zij ging in haar bijdrage in op
Slot, historicus en schrijver van het
om samen met de vakbeweging
het thema, discriminatie van nieuwe
werkje het “nee van Amsterdam”.
discriminatie op de werkplek te
Nederlanders in de maatschappij,
Hij voerde een merkwaardig,
kunnen bestrijden.
ABVAKABO wordt in de inleiding
zou hebben. Het werkje voegt
voorzitter van het ABVAKABO
aangegeven dat, nu de staking 65
echter niets toe aan de feiten en
comité Herdenk de Februaristaking
jaar geleden heeft plaatsgevonden,
gebeurtenissen die andere historici
en één van de stakers in 1941 het
er vanuit de bond aanleiding
al op dat punt, maar ook over de rol
werkje “het nee van Amsterdam”
was om extra aandacht voor de
van de CPN hebben beschreven.
in ontvangst nemen. Hij deed
Februaristaking te vragen.
Ook bij dit werkje gaat het kennelijk
de ontvangst van het werkje
Over het verhaal van de heer Slot
om wat er weggelaten wordt.
echter af met de opmerking dat
merkt zij op dat het een aangrijpend
Deze staking kwam niet zomaar
het de zoveelste interpretatie
relaas is geworden over onder andere
uit de lucht vallen, zoals ook
van de gebeurtenissen rond de
trambestuurders, vuilnismannen en
Harmsen in zijn studies aangeeft.
Februaristaking was en verwachtte
stratenmakers die met gevaar voor
In de strijd tegen het opkomende
dat dit niet de laatste zou zijn.
eigen leven in verzet kwamen.
fascisme heeft de CPN sinds het
Vervolgens waarschuwde hij de
Helaas, de lezer zal tevergeefs
aan de macht komen van Hitler
aanwezigen dat de ratten weer
zoeken naar dit relaas althans, wat in
arbeiders in de bedrijven regelmatig
opstaan en dat deze bestreden
het werkje wordt aangegeven is de
geconfronteerd met antifascistische
dienen te worden.
afgelopen 50 jaar door verschillende
acties. Veel arbeiders werden in de
Jan Moelee onthulde de
historici al net zoveel keer op schrift
jaren 30 gemobiliseerd voor b.v. hulp
herinneringsgedenkplaketten in
gesteld.
aan Duitse vluchtelingen, de Spaanse
de hal van het stadhuis waarna de
Wat er bij deze mensen aan vooraf is
republiek of het totstandkomen
aanwezigen zich op weg begaven
gegaan om tot deze daad te komen
van een eenheidsfront tegen het
naar de Dokwerker om de jaarlijkse
en hoe ze hiermee zijn omgegaan in
fascisme. Deze acties werden
herdenking bij te wonen.
de oorlogsjaren en na de bevrijding.
verankerd in het denken van velen.
Het “Nee van Amsterdam”
Maar enkele historici zoals de in 2005
Hieraan deed de oproep van de CPN-
Onder auspiciën van het
overleden vakbondshistoricus Ger
secretaris een neutrale houding aan
hoofdbestuur van de ABVAKABO
Harmsen hebben zich deze vragen
te nemen tegenover de bezetter in
FNV en geschreven door historicus
wel gesteld en onderzoek gedaan
de eerste oorlogsdagen niets aan
Erik Slot is een boekje tot stand
daarop antwoord te krijgen.
af, in tegendeel. Dat optreden van
gekomen, dat handelt over de
Als de bond geïnteresseerd was in
de CPN maakte arbeiders weerbaar
februaristaking van 1941.
het verzet van de trambestuurders,
tegen het fascisme.
vuilnismannen en stratenmakers dan
In het werkje wordt aan de bond het
had de bond best een interessant
NVV in die periode één zin gewijd.
onderzoek kunnen laten uitvoeren.
Deze werd “gelijkgeschakeld” en
Onder meer naar de relatie van
geconfronteerd met het weglopen
de Februaristakers, werkzaam
van zijn leden. Voor de rest mag
bij de overheid en de stakers
de lezer gissen. Ook hier gaat het
in 1955 waarover historicus H.
kennelijk om wat er weggelaten
Peer, overigens in opdracht van
wordt. Wat deden de bestuurders,
de AbvaKabo, vele jaren geleden
wat was de positie van de joodse
een interessant boek heeft laten
bestuurder bij de bond? Vragen die
verschijnen. Het zou ons niet
kennelijk niemand stelt, die voor een
verbazen als de conclusie zou zijn
bond die zich vandaag de dag keert
dat hier sprake is van dezelfde
tegen discriminatie, toch wel van
groep gemeentelijke arbeiders met
belang zijn. In de zin van wat doe je
dezelfde ideële motieven in 1941 en
als je dit als bond overkomt.
in 1955.
In zijn bijdrage memoreerde de
Het werkje “Het nee van
heer Slot dat er tot ver in de jaren
Amsterdam” gaat uitgebreid in op de
60 sprake was van gescheiden
maatregelen van de bezetter tegen
herdenken van de Februaristaking
joodse Nederlanders. Hierin zijn
door de organisatoren van de
de gebeurtenissen chronologisch
staking als het gemeentebestuur.
gerubriceerd en afgezien van enkele
Onderzoek heeft duidelijk gemaakt
Door Edith Snoey, voorzitter van de
banaliteiten is een keurig werkje dat ook 50 jaar geleden niet misstaan
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
Na deze bijdrage mocht Jan Moelee,
Lees verder op pagina 6
dat de organisatoren, de CPN
verbieden van neonazi-bewegingen
Al met al, het werkje van het
niet alleen wenste te herdenken
e.d. De notabelen wensten in de
hoofdbestuur van de ABVAKABO
maar ook van deze gelegenheid,
jaren 50 en 60 echter niet in een
FNV doet nauwelijks recht aan
geheel in de traditie van de
demonstratie mee te lopen die
de stakers, in het bijzonder de
staking zelf, er een demonstratie
georganiseerd werd door de CPN.
werklieden in dienst van de
van maakte met antifascistische
Wie er uiteindelijk aan het eind van
gemeente Amsterdam en de mannen
thema’s. Zoals: tegen de Duitse
de jaren 60 water bij de wijn heeft
en vrouwen die deze staking
herbewapening, tegen vrijlating
gedaan, daarover kunnen historici
organiseerden.
van oorlogsmisdadigers, voor het
filosoferen.
Column
N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
Ome Jan Hoera, hoera, de economie trekt aan en hoe! Enige voorbeelden, de media kopt: Schiphol verdient dik aan zorgstelsel en hoeveel dan wel? 15 Miljoen! De volgende kop: koers Randstad fors hoger na recordwinst van 25% en een omzet van ruim 6,64 miljard. Toen ik dit gelezen had en nog meer
pas op de plaats maken op z’n minst.
van die prachtige berichten zag staan,
Maar de prijzen maken geen pas op
was ik zo egoïstisch te denken, dat
de plaats en stijgen.
ze nu ook wel zouden denken aan de mensen die in armoede verkeren.
Het gevolg is koopkrachtverlies, dat
Maar dat is natuurlijk een stomme
de mensen met een laag inkomen het
gedachte.
hardste treft. Maar zie, de economie komt weer uit het dal zoals dat toen
De mensen die beschikken over
werd beschreven en er werden weer
miljoenen en miljarden kan je niet
superwinsten gemaakt.
lastig vallen met verhalen over armoede, lage pensioenen en lage
Werd het nu voor ons ook beter?
belangenbehartigers of ze die
lonen. Ze hebben wel andere zorgen
Dat zou je verwachten, maar nee,
twijfels kunnen wegnemen. Zal het
aan het hoofd!
wij die hebben ingeleverd, pas
straks aan de tafel knokken worden
op de plaats hebben gemaakt,
voor ons belang of slikken en stikken?
Maar misschien kan, als we straks
koopkrachtverlies hebben geleden,
Dat is dus de vraag, die ook nog
weer aan de onderhandelingstafel
wij bleven onder de gesel van de
wel eens een rol kan spelen bij het
zitten met de werkgevers en hun
matigingswet. Geen looneisen stellen
voortbestaan van een strijdbare
regeringsvertegenwoordigers, onze
opdat we niet opnieuw in een
vakbeweging.
belangenbehartiger duidelijk maken
crisis komen.
dat de vakbonden het niet aan hun leden kunnen verkopen om genoegen
Ondanks al die mooie praatjes
te nemen met niks. Dus er zal toch iets
zijn we toch weer in die spiraal
moeten gebeuren, maar wat? Laten
terechtgekomen van crisis.
we eens terugkijken.
Oorzaak, te hoge lonen wordt ons voorgehouden.
Hoe is het spel in het jongste verleden
Met deze ervaringen op zak,
gespeeld? Crises, er werd ons
heb ik niet zo’n prettig gevoel
voorgehouden dat je in crisistijd geen
overgehouden. En hoewel ik
looneisen kon stellen. Daarover zijn
in het begin hoera riep, blijven
de vakbonden en de werkgevers het
er toch twijfels bestaan. Het
met elkaar eens. Dat betekent een
is nu aan de vakbonden, onze
AGENDA 2006: EEN (STILLE) REVOLUTIE? Deel 1
termijn voor de medewerkers (kunnen) inhouden? In dit eerste deel gaan we in op de achtergronden en de inhoud van ‘Agenda 2006’. In deel twee staan we met name stil bij de concrete gevolgen en de rol van de ondernemingsraad en de vakbond. De paarse krokodil U kent vast die reclamespot met de paarse krokodil. Een meisje is in het zwembad dat speelgoedbeest vergeten, en komt nu samen met haar moeder hem ophalen. De paarse krokodil staat achterin het hokje van de portier, maar ze krijgen hem niet mee. Daarvoor moeten ze eerst een formulier invullen. Deze reclamespot is niet voor niets zo aansprekend. De paarse krokodil staat namelijk model voor de klantonvriendelijkheid van de overheid. Je komt er niet doorheen, krijgt niet wat je wilt of je wordt van het kastje naar de muur gestuurd. De paarse krokodil staat ook symbool voor het gebrek aan vertrouwen in de overheid. Allerlei maatschappelijke vraagstukken, zoals
(jeugd)criminaliteit, het schoolver-
Met kantelen wordt niet bedoeld dat
zuim en voortijdig schoolverlaten,
het stadsdeelkantoor negentig gra-
onveiligheid e.d., worden te wei-
den gedraaid wordt. Ook niet het
nig daadkrachtig aangepakt. Veel
achteroverslaan van biertjes. Wel dat
betrokken instellingen en gemeente-
de logica van de klant en de maat-
lijke organisaties werken tevens langs
schappelijke omgeving tot richt-
elkaar heen.
snoer voor het denken en doen van
Het gaat ons daarbij niet om de
gemeentelijke organisaties wordt
schuldvraag of het bevestigen van
genomen. Van buiten naar binnen.
vooroordelen rondom de ‘ambte-
Deftig geformuleerd: de organisatie
naar’. Medewerkers moeten helaas
moet ‘vraaggestuurd’ zijn. In plaats
nog te vaak werken in structuren en
van ‘aanbodgestuurd’: van binnen
met hulpmiddelen die verstikkend of
naar buiten.
niet meer van deze tijd zijn.
Om dit waar te kunnen maken zul-
Het College heeft terecht gesteld
len alle werkprocessen opnieuw ont-
dat echt een andere weg ingeslagen
worpen moeten worden. Eerst wordt
moet worden. De burger als ‘klant’
bepaald wat naar het publieksloket
wil meer kwaliteit, snel en accuraat
kan (frontoffice). Daar worden de
geholpen worden, liefst maar bij één
‘klanten’, het liefst door medewer-
loket zijn ‘boodschappenlijst’ kunnen
kers die van vele markten thuis zijn,
afwerken en goedkoper uit zijn. Bij
geholpen.
Appie Heijn kan dat toch ook?
Om de dienstverlening naar de klant (loket en leefomgeving) geïntegreerd
Verbeterprogramma’s Agenda 2006 is een verzamelnaam voor zestien programma’s, die allen een beter presterend concern Amsterdam beogen. Nu heeft Amsterdam niet ineens het licht gezien. Al langer zijn er plannen gelanceerd en initiatieven genomen. Te denken valt aan het Rijk (‘Andere Overheid’), de VNG (‘Visie 2015’) en afzonderlijke gemeenten (met als bekendste voorbeelden Dordrecht, Tilburg en Moerdijk). Deze verbeterprogramma’s tonen veel overeenkomsten. We doen ze hieronder uit de doeken. We nemen bij deze beschrijving de stadsdeelorganisatie als voorbeeld. Echter, de principes zijn veelal ook op andere gemeentelijke organisaties van toepassing. ‘Kantelen’ van de organisatie
te kunnen aanbieden, zullen ook in de zogenaamde ‘backoffice’ de werkprocessen logischer ingedeeld moeten worden. Nu zijn huidige organisa-
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
Met het actieprogramma ‘Agenda 2006’ heeft het College de modernisering van de overheid voor de komende jaren letterlijk op de agenda gezet. Het motto is: ‘betere resultaten door slimmer te werken’. Welke veranderingen zal dit actieprogramma op korte en middellange
ties meestal langs de lijn van vakdisciplines georganiseerd. Dat leidt tot interne schotten en het versnipperd Lees verder op pagina 8
oppakken van klantvragen en maat-
• Digitalisering van dossiers en ande-
len bij betrokken zijn).
schappelijke problemen.
re gegevens binnen het kantoor,
Anderzijds is in samenwerking met
Met deze operatie wordt de klassieke
waardoor tijd bespaard wordt en
vier stadsdelen (West-gebied) een
piramide als organisatievorm verla-
klanten betrouwbaarder bediend
gezamenlijke afvalinzamelingsorga-
ten. Er ontstaan grotere afdelingen of
kunnen worden
nisatie (stichting) tot stand gekomen.
clusters, omdat de aandachtsgebie-
• Oprichting van callcenters (met één
Deze samenwerkingsverbanden heb-
den immers breder zijn. Via een ‘net-
centraal telefoonnummer) nemen
ben verschillende doelen of rede-
werkachtige’ opzet wordt intensie-
taken over van dure klantencontac-
nen: kostenbesparing, vermindering
ver tussen de afdelingen gecommu-
ten aan het loket. Immers, 80% van
kwetsbaarheid en door het bijeen-
niceerd en samengewerkt. Dit komt
de ‘klantvragen’ zijn identiek (FAQ)
brengen van geld en menskracht is er
ook tot uitdrukking in de fysieke
• Via webselfservice tenslotte, kan
meer ruimte voor professionalisering.
inrichting van de werkplekken. Kan-
de burger straks veel ‘producten’ of
Samenwerking in de keten tus-
toortuinen hebben tot doel om muur-
informatie vanuit de huiskamer, 24
sen verschillende maatschappelijke
tjes te slechten.
uur per dag verkrijgen of opvragen.
instellingen en gemeentelijke orga-
N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
Elektronische dienstverlening De huidige informatie- en communicatietechnologie maakt het mogelijk om de dienstverlening richting de burger enorm te verbeteren. Het gaat daarbij in hoofdlijnen om: • Stroomlijning van basisgegevens, zodat gegevens die door verschillende overheidsorganisaties worden gebruikt, makkelijker afgestemd of uitgewisseld kunnen worden • Invoering van de Elektronische Nederlandse Identiteitskaart (DigiD), waardoor de burger maar één keer de gegevens hoeft te verstrekken
nisaties staat nog in de kinderschoe-
Samenwerken Een ander verbeterprogramma betreft het bedrijfsmatig samenwerken tussen gemeentelijke organisaties. Tot nu toe krijgt dit vooral vorm door het oprichten van zogenaamde ‘Shared Service Centra’ (SSC; gemeenschappelijke dienstencentra). Ondersteunende functies worden dan uit de ‘moederorganisaties’ geplukt en bijeengezet in een aparte organisatie. Op dit moment wordt gewerkt aan een SSC voor HR (P&O), ICT en Financiën (waar drie stadsde-
nen. Er zijn wisselende successen te melden. In het Amsterdamse is dat de crisisopvang. De bovenstaande geschetste ontwikkelingen hebben uiteraard gevolgen voor de medewerkers. Opvallend is dat er in de stukken over ‘Agenda 2006’ nauwelijks gerept wordt over deze personele gevolgen. En dat terwijl er toch wel belangwekkende conclusies hierover te trekken zijn. Wij komen daar in het volgende deel uitgebreid op terug.
CENTRALE ONDERNEMINGSRAAD AMSTERDAM EN DE ROL VAN ABVAKABO 3 In de Amsterdams Aaneen van februari 2006 stond een derde artikel over de instelling van een Centrale Ondernemingsraad (COR) in de gemeente Amsterdam. Inmiddels vindt er een doorbraak plaats ten aanzien van de vorming van een Centrale Ondernemingsraad in Amsterdam. Voorts werd in het artikel het Amsterdams Groepsbestuur ABVAKABO Amsterdam gestimuleerd om de koppen bij elkaar te steken om een visie voor de toekomst neer te leggen. In dit artikel zullen kort de laatste ontwikkelingen worden geschetst. Centrale Ondernemingsraad Amsterdam De gemeente wilde om praktische redenen starten met een Groepsondernemingsraad (GOR) gevormd door de centrale diensten, zonder de stadsdelen. En op termijn de vorming
concept raadsadres heeft de gemeente een gesprek gehad met de Initiatiefgroep COR. Dat heeft geresulteerd in de instelling van een projectgroep GOR/COR - met deelname vanuit de Initiatiefgroep, onder leiding van een projectleider vanuit de Bestuursdienst. De Projectgroep heeft inmiddels al een en ander afgerond, te weten: een plan van aanpak, een conceptreglement,
van een COR.
een communicatieplan en een program-
Echter op 24 januari jl. heeft het Colle-
ma voor een te houden startconferen-
ge van B&W besloten dat de voorkeur
tie in maart 2006 en een werkconferen-
niet langer uitgaat naar een GOR maar
tie voor alle betrokken ondernemings-
naar een COR, inclusief de stadsdelen.
raden, later in het voorjaar 2006.
Onder druk van een te verwachten uit-
In het voorlopig reglement wordt in
spraak van de kantonrechter en een
ieder geval het principe ‘alle OR-en in
de COR en elke OR 1 stem’ gevolgd.
ten tegen een in te stellen COR heeft
onder meer: gefragmenteerd stadsbe-
Voorts is het de bedoeling dat de GOR/
geen zin. Immers, elk orgaan zal te allen
stuur in Amsterdam met deelreorgani-
COR van start gaat op 1 juli 2006.
tijde haar bestaansrecht moeten bewij-
saties, de beperkingen voor de bezol-
Nu er daadwerkelijk een GOR/COR
zen. Vanuit de praktijk (o.m. Den Haag),
digd bestuurders, afstand AGB/ bezol-
van start zal gaan is er werk aan de win-
blijkt dat er voor COR overleg of Geor-
digd bestuurders naar BLG’s en leden,
kel, voor alle betrokken partijen, onder
ganiseerd Overleg afstemming plaats
de communicatie en de status en inbed-
andere:
vindt tussen bonden en COR.
ding van het AGB. Het is wel duidelijk
• De gemeente, de ondernemingsra-
dat het huidige AGB naar eer en gewe-
den, de bestuurders en de bonden
Dat laat onverlet dat het AGB ABVA-
ten zich een weg hebben gebaand om
moeten een visie ontwikkelen ten aan-
KABO wel een toekomstvisie in de vorm
zo goed en zo kwaad als het kan hun
zien van de COR;
van een beleidskader moet ontwikke-
belangenbehartigingstaak uit te voe-
len. Onderwerpen daarin kunnen zijn:
ren. Er is afgesproken dat eind maart
• Taakomschrijvingen van voorzitter,
2006 de huidige AGB-leden, de bezol-
de positie van de bestuurders en de
secretaris, afzonderlijke leden met
digd bestuurders aangevuld met een
relatie tot het bestuurlijk stelsel;
taken, bezoldigd bestuurder;
aantal kritische kaderleden een strate-
• Er moet duidelijkheid komen over de bevoegdhedenverdeling OR en COR,
• De rol van het AGB bij aansturing, wer-
gische conferentie gaan houden met
worden over faciliteiten voor COR-
ving/vorming, begeleiding en com-
als doel het daadwerkelijk ontwikkelen
leden en financiële voor de leverende
municatie naar leden en kaderleden in
van een beleidskader ABVAKABO.
diensten en stadsdelen;
BLG’s, OR-en, vakbondsconsulenten,
Bron: Centrale Ondernemingsraad
kaderleden, medezeggenschapsorga-
(COR) Gemeente Amsterdam Nieuws-
nen, vakbondsplatformen e.d.
brief 11-2-2006
• Er moet duidelijkheid komen over de bevoegdhedenverdeling tussen OR/ COR en Georganiseerd Overleg tussen de bonden en de gemeente; • Et cetera. Het starten van een Centrale Onder-
• Bevoegdheden/ onderwerpen Georganiseerd Overleg; • Amsterdamse arbeidsvoorwaarden;
nemingsraad is niet alleen iets voor
• Raamsociaal statuut;
Amsterdam. Den Haag heeft er al een,
• Rechtspositionele uitwerking CAO
in Rotterdam is er pas een gestart,
sector gemeenten;
Utrecht volgt binnenkort en voor wat
• Modernisering ARA;
betreft Amsterdam staat het in de stei-
• Wachtgeld;
gers.
• Ziektekostenregeling; • Integriteitbeleid;
Amsterdams Groepsbestuur ABVAKABO Het zal belangrijk zijn voor ABVAKABO om als belangenbehartiger zichtbaar en merkbaar aanwezig te blijven. Samen optrekken met Bedrijfsledengroepen, OR-en en in te stellen COR zal nu dan ook het meest effectief zijn. Afzet-
• Uitplaatsing openbaar onderwijs; • Klokkenluiderregeling; • Et cetera. Een eerste discussie heeft geleid tot vaststelling van een aantal oorzaken van de huidige problematiek. Dat zijn
Naschrift redactie De redactie volgt de discussie geinteresseerd. Zij is echter van mening dat voor het vormen van een nieuw AGB het belangrijk is om de aandachtspunten: taakomschrijvingen van voorzitter, secretaris, afzonderlijke leden met taken, bezoldigd bestuurder en de rol van het AGB bij aansturing, werving/ vorming, begeleiding en communicatie naar leden en kaderleden in BLG’s, OR-en, vakbondsconsulenten, kaderleden, medezeggenschapsorganen, vakbondsplatformen e.d. prioriteit te geven. De overige thema’s zijn voor uitwerking aan het nieuwe Groepsbestuur.
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
• Er zullen afspraken gemaakt moeten
N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
ONTWIKKELINGEN REINIGING/ VEEGDIENST & HVI Zware werkomstandigheden bij de
leid te ontwikkelen. Uit de enquê-
tabel. Ze blijven de arbeidsvoor-
veegdienst
te blijkt verder dat er nog veel te
waarden van ambtenaren houden,
Van de werkzaamheden bij veeg-
verbeteren valt aan de arbeids-
alhoewel ze formeel niet meer de
diensten blijken de reinigers het
omstandigheden van vegers: vaak
ambtenarenstatus hebben. De bon-
handvegen en het legen van afval-
moeten te zware afvalbakken wor-
den zijn hier eind vorige jaar mee
bakken als fysiek zwaar te ervaren.
den getild, zijn er te hoge inwerp-
akkoord gegaan. De locatie van de
Dit is een van de uitslagen van een
hoogtes van de veegvoertuigen etc.
gemeenschappelijke werf wordt
AbvaKabo enquête, waar leden van
In Amsterdam zijn in de stadsde-
het Westelijk Havengebied, tegen-
zo’n 90 ondernemingsraden van
len OudZuid en Centrum veel van
over het Afval Energie Bedrijf (AEB).
gemeentelijke reinigingsdiensten
de zware afvalbakken vervangen
Deze wordt wellicht eind 2006
aan mee hebben gewerkt. De uit-
door bakken die machinaal kunnen
opgeleverd.
slagen van de enquête zijn jongst-
worden geleegd. Een zuigbuis op
leden februari 2006 in een Abva-
de veegmachine ‘slurpt’ de inhoud
De aangekondigde samenwerking
Kabo-brochure met de titel “ Resul-
van de afvalbak op. Perfect is het
tussen de afvaldiensten van Oud-
taten enquête veegdiensten” gepu-
systeem niet, maar al wel een arbo-
Zuid en Zuideramstel leek eind
bliceerd. Andere opvallende resul-
verbetering.
2005 plots te zijn afgeketst. Het
taten zijn dat bij de meeste veegdiensten risico-inventarisaties (RI&E) onbekend zijn en dat doorstroommogelijkheden er voor de vegers niet of nauwelijks zijn. Het ontbreken van een loopbaanbeleid voor vegers, was een reden voor de Beleidsadviescommissie Milieudiensten (BAC Milieu) van de AbvaKabo om aan het A&O fonds Gemeenten voor te stellen om gezamenlijk een voorbeeld loopbaanbe-
dagelijks bestuur van Zuideramstel
Samenwerking/fusie De samenwerking van 4 stadsdeel afvalinzameldiensten (Geuzenveld, De Baarsjes, Bos&Lommer en OudWest) krijgt concrete vormen. De werving van een directeur, die de nieuwe ‘Afvalstichting’ moet gaan leiden, is in volle gang. Voor onze stadsdeelcollega’s die naar het nieuwe bedrijf overgaan lijken de nieuw arbeidsvoorwaarden accep-
vond de hoge kosten van de samenvoeging op korte termijn (nog) niet opwegen tegen de kostenvoordelen op termijn. Recent werd bekend dat Zuideramstel toch weer de samenwerking bespreekbaar maakt. Voor de chauffeur-beladers van beide stadsdelen blijft het nog onzeker wat er nu echt gaat gebeuren. Ook de dagelijks besturen van Osdorp en Slotervaart hebben het besluit genomen de mogelijk heden van nauwe samenwerking van hun afvaldiensten te onderzoeken. Vooral in de samenwerking op straat worden efficiencyvoordelen verwacht. Mogelijk dat rond de zomer van 2006 de resultaten van het onderzoek bekend zullen worden. Ook de Milieupolitie van 3 stadsdelen (Bos&Lommer, Geuzenveld, Oud-West en het gebied Westpoort ) gaan nauw samenwerken. Dit gaat al op korte termijn gebeuren. Streefdatum is 1 juli 2006.
10
De samenwerking en inzet vindt
veelvoud aan handhavingstaken van
gedragen strategie om de ambte-
plaats onder aansturing van de
de politie overneemt (bv parkeer-
lijke organisatie in grotere eenhe-
Dienst Stadstoezicht. Schaalvoor-
overtredingen), zal de druk op cen-
den te organiseren, van de schaal-
delen zouden tot een betere inzet
tralisatie van de milieupolitie nog
voordelen te profiteren en ze liefst
in deze stadsdelen moeten leiden
verder toenemen.
op enige afstand van de politiek te
en ook resulteren in meer productieve uren. Naast de bedrijfsmatige voordelen is er volgens de initiatiefnemers ook een meer onderbouwd handhavingsbeleid mogelijk. Met het vooruitzicht dat wellicht per 1 januari 2007 de Bestuurlijke Boete in Amsterdam wordt ingevoerd, wat betekent dat de stadsdelen een
plaatsen. Dit betekent voor veel
Centralisatie De hiervoor beschreven samenwerkingsinitiatieven bij de Amsterdamse afvaldiensten en Milieupolitie lijken de opmaat naar nog meer ‘schaalvergroting’, fusies, centralisatie, en niet alleen bij de afvaldiensten. Er lijkt sprake van een breed
collega’s reorganisaties en onzekerheid over hun toekomstige arbeidsvoorwaarden en werkplek. In die trajecten hoort het personeel goed te zijn georganiseerd, bijvoorbeeld in een sterke AbvaKabo-bedrijfsgroep. Een ‘vinger aan de pols’ is meer dan ooit nodig.
Per 1 januari van dit jaar heb ik, na
Bedrijfsledengroep (BLG), de deelna-
kunnen doen. De Ledenraad is een
bijna 20 jaar, mijn taken als kaderlid
me aan het Afdelingsgroepsbestuur
belangrijk orgaan binnen de bond en
bij Haven Amsterdam (v/h Gemeente-
(AGB) en de Ledenraad heb ik in zijn
beslissingen die daar worden geno-
lijk Havenbedrijf) grotendeels neer-
geheel beëindigd. Mijn taken als Vak-
men, worden uitgedragen in de
gelegd.
bondsconsulent 1e lijn (VBC) gedeel-
Bondsraad.
telijk, nieuwe zaken zal ik niet meer Mijn drukke baan als account mana-
aannemen maar de zaken die ik nog
Ik heb dit werk met ongelofelijk veel
ger bij de Unit Vastgoed van de Com-
onderhanden heb zal ik afwikkelen.
plezier gedaan, aan het begin van
merciële Sector van Haven Amster-
mijn kadercarrière het lidmaatschap
dam en mijn drukke privéleven, waar-
De BLG bij Haven Amsterdam
en het plaatsvervangend voorzitter-
in ik o.a. de mantelzorg van mijn
behoeft in zijn geheel nieuwe krach-
schap van de MC (voorloper van de
ouders op me heb genomen, hebben
ten, omdat de nog zittende leden óók
OR) met een uitbouw naar de eerder-
mij tot dit besluit gebracht.
aangegeven hebben met dit werk te
genoemde functies.
De vertegenwoordiging in de
willen stoppen.
Mijn ervaring is dat je ook jezelf ver-
Een vertegenwoordiging in het AGB
rijkt met het doen van dit werk, je
heb ik in meerdere opzichten, ter
ontwikkelt jezelf en kunt daar in je
ondersteuning van de OR en behar-
loopbaan je voordeel mee doen.
tiging van belangen personeel, als belangrijk ervaren en zou dan ook
Een ieder waarmee ik in deze klei-
een nieuwe invulling behoeven voor
ne 20 jaar binnen alle gelederen heb
Haven Amsterdam.
samengewerkt, wil ik hiervoor hartelijk bedanken.
Het AGB is belangrijk voor de voe-
Tot slot wil ik leden bij Haven
ding van de bond en haar bestuur-
Amsterdam oproepen om een bij-
ders, is belangrijk voor de leden
drage te leveren in het kaderwerk en
omdat dit de ingang is bij de bond
daarbij hoef je echt niet alle genoem-
waar zaken aan de orde gesteld kun-
de taken op je te nemen, maar één
nen worden en is zeker ook belangrijk
is alvast een goed begin. Ik zou dan
voor de diensten en bedrijven van
ook willen zeggen MELD JE AAN!!!
BULLETIN VAN HET AFDELINGSGROEPSBESTUUR ABVAKABO FNV AMSTERDAM LAGERE OVERHEDEN
AFSCHEID VAN REBECCA ELZENAAR
het concern Amsterdam om zaken te
11
INGEKOMEN Geachte redactie, In november 2005 heb ik van het ABP een nieuw pensioenoverzicht ontvangen. Op dit overzicht staat een prognose gebaseerd op de nieuwe pensioenregeling. Tot mijn verbazing wijkt deze prognose behoorlijk af van zowel eerdere overzichten als van de getallen uit de voorlichting. De verschillen betreffen de hoogte van het pensioen bij uittreden voor het 65ste jaar en de leeftijd. Ik heb het ABP en de ABVAKABO hiervan direct in kennis gesteld. N U M M E R 2 4 - april 2 0 0 6
In eerste instantie heeft het ABP ontkend dat deze verschillen zouden bestaan. De berekening was juist uitgevoerd. De ABVAKABO heeft na lang aandringen, ook daar was sprake van ongeloof, de zaak uiteindelijk nader onderzocht. Uit dit onderzoek blijkt dat de berekeningen van het ABP niet juist zijn. Er is vergeten de inkoop naar het verleden, een essentieel onderdeel van het pensioenakkoord in de prognoses op te nemen. Hierdoor kan een en ander nogal wat schelen. Per 1 januari 2008 zal de inkoop in de prognoses zijn verwerkt. Ik hoop dat jullie naar aanleiding van mijn schrijven in het Amsterdamse
Colofon
hieraan ruchtbaarheid willen geven, waarbij ik opmerk dat de vakbond ABVAKABO niet geheel vrij van schuld is. Zij hebben evenals het ABP
Amsterdams Aaneen is een bulletin van en voor de
nagelaten het akkoord voor bestaande gevallen te toetsen.
Amsterdamse leden Lagere Overheden, uitgegeven onder verantwoording van het Afdelingsgroepsbestuur LO.
Met vriendelijke groeten,
Redactie: Simon Logman, Kees de Jong, Jelle Silberman, Nico Lammers, Jonny Middelkoop
Rinus de Heus
Aan dit nummer werkten verder mee: Ronald de Goede, Jan Moelee, Gerrie Geldhof Correctie: Judy Janssen Vormgeving/lay-out Vormgevingsbureau Stadsdrukkerij Amsterdam n.v. Druk: Stadsdrukkerij Amsterdam NV
Oplage: 9.500
Schriftelijke reacties richten aan: Redactie Amsterdams Aaneen Gatwickstraat 33-39 1040 HB Amsterdam Telefoon 020-5818426/424 Fax 020-5818448 e-mail:
[email protected] Ingezonden reacties kunnen (in overleg) worden ingekort. Anonieme reacties worden niet in behandeling genomen.
12
