Antwerpen Hilda Claeyé Oranjemolenstraat 26 2300 Turnhout GSM: 0494 45 13 97 Email:
[email protected] Luc Deckers (*) Driekoningenstraat 66 2600 Berchem GSM: 0473 98 22 16 Email:
[email protected] Eveline Van Boom - Dhooghe Jezusstraat 14 2000 Antwerpen GSM: 0473 48 14 90 Email:
[email protected] Gerrit Vervoort (*) en Liliane Baeyens R. Veremansstraat 11 2627 Schelle Tel: 03 289 47 97 GSM: 0477 60 32 77 Email:
[email protected]
Limburg Gilbert Drabbe Kapelstraat 29 3720 Kortessem Tel: 011 37 78 37 GSM: 0473 67 15 30 Email:
[email protected] Maan Duipmans en Paula Reyners Hoekstraat 7 3950 Bocholt Tel: 089 47 35 93 GSM 0496 51 64 61 Email:
[email protected] Marijke Bomans Kreemerstraat 68 3660 Opglabbeek Tel: 089 85 85 08 Email:
[email protected] Jozeph Timmers en Maaike Gijsbrechts Knaepenstraat 13 3550 Heusden Tel: 011 42 46 17 GSM: 0478269015 Email:
[email protected]
Fons Vrolix (*) en Mia Timperman Deken Dolstraat 53 3930 Hamont-Achel Tel: 011 44 63 16 GSM: 0472 94 17 46 GSM: 0477 49 08 41 Email:
[email protected] Liliane Weltjens de Merodelaan 32 3620 Lanaken GSM: 0478 38 67 74 Email:
[email protected] Carine Baldewijns
(*) lid van de Raad van Bestuur
Lokale Contact Teams
Rudi Vanstiphout en Lut Lijnen Boogstraat 45 3530 Houthalen Tel: 011 52 42 29 Email:
[email protected]
1 ovk_nl.indd 1
12/9/2011 9:03:44 AM
Oost-Vlaanderen Luc Vancoillie (*) en Rita Faems Passtraat 297 9100 St-Niklaas GSM: 0486 66 82 07 Email:
[email protected]
Pascale Bauthier Averbeekstraat 28 bus 103 1745 Opwijk Tel: 0474 87 91 65 Email:
[email protected]
Marijke Desmet Pontstraat 3 9681 Maarkedal Tel: 055 21 73 23 Email:
[email protected]
Annemie Hemelaers (*) Gildenstraat 19 3110 Rotselaar Tel: 016 58 05 39 Email:
[email protected]
Roger Huylebroeck (*) Kerkwegel 17 9230 Wetteren Tel: 09 369 38 70 Email:
[email protected]
Willy Kerremans Papenboskant 33 1861 Wolvertem Tel: 02 269 38 29 GSM 0478 65 26 59 Email:
[email protected]
Paul Vande Walle (*) Stationstraat 14 9690 Kluisbergen Tel: 055 38 80 37 Email:
[email protected]
Lokale Contact Teams
Vlaams-Brabant
Marleen Smets Herseltsesteenweg 215 3200 Aarschot Tel 016 56 22 53 (tussen 16u30-17u30) Email:
[email protected]
(*) lid van de Raad van Bestuur
2 ovk_nl.indd 2
12/9/2011 9:03:44 AM
West-Vlaanderen Ivan Tytgat Berkenstraat 23 8710 Ooigem Tel : 056 66 75 21 Gsm: 0472 70 86 43 E-mail:
[email protected] Bernard Berton Zuringweg 3 8791 Beveren-Leie Tel: 056 70 19 77 Gsm: 0496 36 00 99 E-mail:
[email protected]
Lokale Contact Teams
Ronny Kimpe (*) Pieter Jan Renierstraat 16 8540 Deerlijk Tel: 056 72 78 58 Email:
[email protected]
3 ovk_nl.indd 3
12/9/2011 9:03:44 AM
Beste leden, We schrijven deze regels met buiten een zonnetje dat een schaduwspel speelt met de bomen vol herfstkleuren. Deze laatste editie van 2011 bevat een dossier vol informatie over SAVE en wat deze 4 letters betekenen voor OVK. Op het moment dat jullie dit lezen, staat 2012 voor de deur. Jullie vinden hierbij dan ook al wat informatie over de activiteiten die volgend jaar aangeboden worden. Dit ledenblad is van jullie: aarzel niet gedachten, teksten, gedichten, foto’s te delen met de lotgenoten. Wij bieden jullie alvast onze warme en oprechte wensen aan bij de aanvang van dit nieuwe jaar. Het coördinatieteam
Bijdrage lidmaatschap OVK 2012 Deze bijdrage is een teken van uw solidariteit met OVK. Het lidgeld staat u toe tegen heel voordelig tarief deel te nemen aan de vele activiteiten die wij u aanbieden (lotgenotenweekends, ateliers, nationale ledendag, …). Daarnaast bieden wij onze leden kosteloos diensten aan zoals de praatgroepen, de jaarkalender, bepaalde activiteiten. Als lid ontvangt u uiteraard ook het ledenblad (4x/jaar). Deze bijdrage is te betalen door lotgenoten die langer dan één jaar geleden lid werden van OVK en bedraagt € 10 per jaar voor een individueel lid. Als meerdere leden op hetzelfde adres wonen, wordt een bijdrage van € 15 gevraagd. U kan uw lidmaatschap nu reeds in orde brengen door € 10 of € 15 te storten op de OVKrekening: IBAN BE35 737-0094860-37, met als mededeling: Bijdrage 2012 + naam + familie van ..(naam van uw kind). Alvast bedankt.
Editoriaal
OVK
Fonds ‘Vrienden van OVK’ Het Fonds ‘De vrienden van OVK’ steunt onze vereniging en haar projecten. Een gift doen kan via de Koning Boudewijnstichting (KBS) op het rekeningnummer: IBAN BE10 0000 0000 0404 met als mededeling: S70200 - FVV OVK. Iedereen kan dit doen, ook wie geen lotgenoot is en onze vereniging een warm hart toedraagt. Voor giften vanaf € 40 per kalenderjaar krijgt u van de KBS een fiscaal attest. U kunt uiteraard ook minder dan € 40 geven; u ontvangt dan geen fiscaal attest. Om misverstanden te voorkomen: dit staat los van de lidmaatschapsbijdrage van OVK. Het lidmaatschap is voorbehouden aan lotgenoten en kan niet fiscaal afgetrokken worden.
4 ovk_nl.indd 4
12/9/2011 9:03:44 AM
Woord van de voorzitter Samen Actief voor Veilig vErkeer Beste lotgenoot,
Alles is begonnen in 1995 met de eerste versie van het SAVE-charter. Sinds 1996 biedt OVK haar leden de mogelijkheid een SAVE-bord te plaatsen ter herdenking van hun kind en als oproep aan alle weggebruikers om veilig te rijden. Sindsdien is de SAVE-actie voortdurend geëvolueerd en nieuwe initiatieven zagen het licht. We hopen dan ook dat het dossier u er meer informatie over geeft. Wie lid wordt van OVK, engageert zich het SAVE-charter te respecteren. Wie een SAVE-sticker op zijn wagen kleeft, engageert zich de boodschap van de sticker te respecteren. Uw keuze is uw engagement. Gebruikt iemand anders uw wagen? Wijs die persoon dan op de boodschap die uw
auto draagt. Anders verliest de boodschap haar kracht en de vereniging haar geloofwaardigheid. Wees altijd bewust van het engagement dat u uitdraagt en van de inzet van OVK voor veiliger verkeer. 2012 staat voor de deur… Ik wens jullie een warm nieuw jaar, waarin we steun vinden bij elkaar en onze naasten, en waarin we samen actief zijn voor veilig verkeer.
Editoriaal
Het SAVE-logo is u uiteraard niet onbekend. Maar misschien kent u niet alle acties die ermee verbonden zijn. Op de volgende pagina’s leest u meer over de acties waarvoor dit logo, deze oproep voor veilig verkeer, gebruikt wordt.
Paul Vande Walle
5 ovk_nl.indd 5
12/9/2011 9:03:44 AM
SAVE Samen Actief voor Veilig vErkeer Het ontstaan van SAVE
Dossier
OVK wil drie missies vervullen: • Hulp, begeleiding en ondersteuning (aan)bieden aan families die een kind verloren in een verkeersongeval; • Verbetering nastreven van de opvang en de begeleiding van de families van verkeersslachtoffers door alle professionelen die met hen in contact treden; • Actief werken aan de bewustwording van de rol van elkeen inzake verkeersveiligheid, en de nog steeds te grote verkeersonveiligheid in België bekampen, meer in het bijzonder waar het kinderen en jongeren aangaat.
De SAVE-acties, ontwikkeld door OVK, kaderen in de derde doelstelling. Reeds enkele maanden na haar oprichting in 1995, nam OVK deel aan een rondetafelbespreking over weekendongevallen, bijeengeroepen door de Koning. In de aanloop naar die rondetafel ontwierp OVK een verkeersveiligheidscharter voor weggebruikers. Hierin wordt een reeks van attitudes opgenomen die voor het grootste deel door de wegcode zijn voorzien en
die ertoe bijdragen dat kinderen en jongeren minder gevaar lopen in het verkeer. Het charter kreeg de naam SAVE-charter, waarbij SAVE stond voor Stop Agressie in het VErkeer. Omdat niet alle jonge verkeersslachtoffers worden gedood of gewond ten gevolge van agressie, maar velen ook door “gewone” onvoorzichtigheid, werd al vlug een nieuwe betekenis gegeven aan SAVE: Samen Actief voor een Veilig vErkeer, wat overigens beter overeenkomt met de slogan die in Franstalig België werd gevoerd: SAuvons la Vie de nos Enfants.
Het SAVE-charter Wie zich als gewone weggebruiker en niet-lid van OVK actief wil inzetten voor veiliger verkeer, kan het SAVE-charter ondertekenen. Door het aanbrengen van de SAVE zelfklever op het voertuig geeft men aan zich in het verkeer op een niet-agressieve manier te willen gedragen, met eerbied voor de andere weggebruikers. Het SAVE-charter van 1995 werd in 2007 bijgewerkt en bestaat uit 7 regels die de veiligheid van kinderen nastreven door alle weggebruikers aan te zetten tot een meer voorzichtige houding. Wie SAVE-lid wordt (door
6 ovk_nl.indd 6
12/9/2011 9:03:44 AM
Evolutie van het aantal personen die het SAVE-charter voor particulieren onderschrijven en geen lotgenoot zijn: • 2007 : 159 • 2008 : 86 • 2009 : 38 • 2010 : 133 • 2011 : 81
Dossier
betaling van het jaarlijks lidgeld van €25), ontvangt 2 zelfklevers en het trimestrieel ledenblad van de vereniging. De jaarlijkse hernieuwing van de toetreding tot de SAVE-actie en het driemaandelijks ledenblad herinneren de leden permanent aan de SAVEverbintenissen.
7 ovk_nl.indd 7
12/9/2011 9:03:44 AM
Dossier OVK-leden onderschrijven automatisch het SAVE-charter bij toetreding tot de vereniging.
8 ovk_nl.indd 8
12/9/2011 9:03:45 AM
SAVE-lotgenoten
SAVE-borden
SAVE-lotgenoten zijn de ouder(s) van een verkeersslachtoffer van 26 jaar of ouder. De SAVE-lotgenoten hebben zoals de leden van OVK toegang tot de activiteiten en diensten door de vereniging aangeboden, met uitzondering van de plaatsing van een SAVE-bord en de vermelding van de naam van hun overleden kind op de jaarlijkse kalender die de vereniging uitgeeft. Beide genoemde acties hebben inderdaad tot doel te sensibiliseren voor het te groot aantal jonge verkeersslachtoffers.
In 1996 wordt de SAVE-actie uitgebreid met SAVE-borden. Bij de herdenking van Adeline Matthijs (7 jaar) wordt het eerste SAVE-bord geplaatst op de plaats van een ongeluk.
Elke SAVE-lotgenoot onderschrijft door zijn SAVE-lidmaatschap het SAVE-charter. OVK heeft 65 SAVE-lotgenoten in Vlaanderen en 3 in Wallonië.
Intussen staan er 174 SAVE-borden in België, waarvan 126 in Vlaanderen (+ 1 voor alle verongelukte kinderen in Geraardsbergen). Sommige borden dragen meerdere namen. Deze borden, die op de plaats van het ongeval staan, dragen de voornaam en de leeftijd van het jonge verkeersslachtoffer. Het is in de eerste plaats een eerbetoon aan dit kind. Daarnaast spoort het ook de chauffeurs aan verantwoord te rijden, door hen er op te wijzen dat op die plek een kind of jongere het leven liet: al deze kinderen hadden het recht te leven! De SAVE-borden hebben dus zowel een herdenkings- als een preventieve functie.
Wees eerlijk. Wat zegt een getal, zelfs als het betrekking heeft op doden en zwaar gewonden. 200 doden bij een aardbeving in Turkije? “Valt nog mee, had veel erger kunnen zijn.” Tot één van de 200 doden een gezicht krijgt: een vriend, een familielid,… De wereld wordt te klein voor je verdriet, die ene was de wereld. Maar dat geldt natuurlijk voor alle slachtoffers: het zijn gezichten, geen nummers, altijd wel voor iemand.
Dossier
Statistieken met een gezicht
Dat is ook zo in het verkeer. Er zijn cynici die er tevreden mee zijn dat het aantal verkeersslachtoffers in vergelijking met tien, twintig en dertig jaar geleden aanzienlijk is gedaald. Maar ze zijn te snel tevreden. Ten eerste omdat een deel van de winst te danken is aan therapeutische hardnekkigheid en een drastische beperking van de bewegingsvrijheid van onze kinderen. En ten tweede omdat elk slachtoffer er één
9 ovk_nl.indd 9
12/9/2011 9:03:45 AM
te veel is. Het is altijd iemands kind, broer, zus, vader, moeder, vriend of vriendin. Zelf word ik er dagelijks aan herinnerd. Aan het begin van onze straat staat een herinneringsbord van Ouders van Verongelukte Kinderen (OVK) voor Jelle Janssens. Gisteren was het dertien jaar geleden dat hij omkwam bij een ongeval. Een auto verleende geen voorrang aan rechts en botste op een vrachtwagen geladen met glas. Het glas kwam terecht op Jelle, die met de fiets volgde. Verkeerd moment, op de verkeerde plaats. Je zou kunnen zeggen: “een dom ongeluk”. Maar er bestaan alleen maar domme ongelukken, geen slimme of intelligente. Als de vrachtwagen of de auto langzamer hadden gereden, dan was er waarschijnlijk niets gebeurd. Dom gedrag waarover al te gemakkelijk banaliserend en vergoelijkend wordt gedaan. Omdat er meestal niks gebeurt. Meestal, maar niet altijd. Als het dan wel gebeurt, zijn de gevolgen wél voor altijd. Ik heb Jelle nooit gekend. Toch is hij een stuk van mijn, ons leven geworden. Je zou denken dat zo’n bord op de duur onzichtbaar wordt. Maar dat klopt niet. Ik zie het elke dag. En Jelle heeft intussen een gezicht gekregen. Ik ken zijn ouders. En hun verdriet. Misschien is het voor hen een troost te weten dat hun ongeluk (in alle betekenissen van het woord) in die dertien jaar een belangrijk deel van mijn motivatie is geworden.
http://deanderekrispeeters.wordpress.com/2011/11/14/statistiekenmet-een-gezicht/
Dossier
De plaatsing van een SAVE-bord. De vraag voor de plaatsing van een SAVE-bord kan aan het Lokaal Contactteam of aan de regionale coördinator gesteld worden. Er zijn wel enkele aandachtspunten: de familie dient minstens één jaar lid te zijn van OVK. SAVE-borden kunnen niet geplaatst worden voor verkeersslachtoffers die ouder waren dan 25 jaar. Bovendien dient de strafrechtelijke procedure omtrent het ongeval beëindigd te zijn en moeten de bevoegde autoriteiten hun toestemming geven voor de plaatsing (belangrijk om weten is dat OVK geen borden mag plaatsen op autosnelwegen). Als een familie een SAVE-bord heeft
gevraagd, nemen de leden van het Lokaal Contactteam en de regionale coördinator de logistieke aspecten op zich. Uiteraard gebeurt dit in nauw overleg met de familie. Meestal vindt de onthulling van een bord plaats met een herdenking, maar soms wenst de familie dit in alle intimiteit te doen. Eerst en vooral wordt de locatie bepaald voor de plaatsing van het bord, en op basis daarvan worden de bevoegde autoriteiten gecontacteerd (gemeente, Agentschap Wegen en Verkeer,…) voor de vergunningen. Een dienstorder (van 2006) van de Vlaamse Gemeenschap (afdeling Verkeerskunde) steunt OVK in de aanvragen voor het plaatsen van een
10 ovk_nl.indd 10
12/9/2011 9:03:45 AM
OVK neemt de bestelling en de kosten voor de aanmaak van het bord op zich. Mocht het bord beschadigd worden, dan vervangt OVK dit gratis. OVK vraagt aan de technische diensten van de betrokken gemeente het bord, in de mate van het mogelijke, een week voor de onthulling te plaatsen en het af te dekken.
De onthulling van een SAVE-bord. Als de familie dit wenst, wordt een herdenking georganiseerd, met de steun van OVK. De vereniging vraagt de gemeente officieel toelating om de herdenking te organiseren en vraagt de nodige politie-omkadering te voorzien: vaak komen immers heel wat familieleden, vrienden, kennissen en sympathisanten naar een herdenking. Het is dus belangrijk de nodige plaats en veiligheidsmaatregelen te voorzien. Indien gewenst, kan OVK de burgemeester vragen een woordje te zeggen. Zowel het Lokaal Contactteam als de regionale coördinator kunnen de familie helpen bij de organisatie, de teksten, de muziek, … Ook de uitnodiging wordt samen met de familie opgesteld. De uitnodiging wordt naar alle lotgenoten uit de provincie ge-
stuurd en naar de Raad van Bestuur. De familie ontvangt exemplaren om naar hun naasten te verzenden. Voor de herdenking zelf overlegt OVK met de familie over haar wensen en suggesties. Globaal gezien duurt een herdenking ongeveer één uur, waarbij teksten en muziek elkaar afwisselen. Na een welkomstwoord door een vertegenwoordiger van OVK, neemt soms de burgemeester of een schepen het woord. Het volgende deel is volledig voor de ouders, broers, zussen en naasten van het jonge verkeersslachtoffer: ze getuigen over de overledene, het gemis, de mooie herinneringen, …. Tot slot vindt een eerbetoon aan het herdachte kind plaats, maar ook aan alle jonge verkeersslachtoffers. Dit gebeurt door de namen voor te lezen van alle kinderen van wie de ouders lid zijn van de vereniging. Indien gewenst, kan de familie na de ceremonie de aanwezigen uitnodigen voor een drankje. Het is een moment van delen, in een warme sfeer, rond een kop koffie. OVK neemt de helft van de kosten voor de vriendschapsdrank op zich, met een maximum van € 300. Naast de emotionele betekenis van de plaatsing van een SAVE-bord ter herdenking van een verongelukt kind en alle gevoelens die ermee gepaard gaan, zijn de plaatsing en de herdenking ook een uiting van grote solidariteit tussen de OVK-leden, maar ook tussen de naasten van het jonge slachtoffer en zijn of haar familie.
Dossier
SAVE-bord bij de diensten Wegen en Verkeer. Deze omzendbrief stipuleert een aantal (veiligheids)voorwaarden in verband met de afmetingen en de inplanting van het bord en ook dat het bord na 10 jaar kan weggenomen worden (indien de gemeente de bevoegde autoriteit is, kan zij de termijn bepalen).
11 ovk_nl.indd 11
12/9/2011 9:03:45 AM
Gepersonaliseerde SAVE autostickers Toen mijn kleine Olivier werd gedood, nu bijna 15 jaar geleden, wou ik mijn pijn tonen aan de hele wereld. Ik wou mijn verdriet, mijn onmacht uitschreeuwen. Ik schreef teksten voor mezelf maar ook voor kranten en tijdschriften, nam deel aan televisie- en radioprogramma’s, … . Op een dag kwam ik op het idee om een papieren band te maken om op de achterruit te kleven, met hierop een foto van Olivier en een eenvoudige maar duidelijke boodschap: “Mijn zoon, Olivier, 6 jaar, gedood door een roekeloze chauffeur. Respecteer de wegcode, of u bent misschien de volgende die iemand doodt”. Bijna 10 jaar lang heb ik rondgereden met deze boodschap. Wanneer ik stilstond op een kruispunt of aan een verkeerslicht, kon ik in de achteruitkijkspiegel de reacties van de mensen in het voertuig achter me zien. Elke keer ik verder reed, had ik het gevoel dat de boodschap op een of andere manier was aangekomen en dat ik mensen kon bewust maken van de gevaren van het verkeer. Jammer genoeg heb ik me hierbij lang – meer dan 10 jaar - alleen gevoeld. Van in het begin heb ik de Raad van Bestuur voorgesteld er een boodschap voor alle rouwende ouders van te maken. Veel raadsleden liepen niet echt warm voor het idee. Ook de formulering stuitte op heel wat bezwaren, ook juridische. Ik bleef echter terugkomen met het idee … tot een luisterend oor mijn nood hoorde (bedankt, Sitto).
Dossier
Vetrekkend vanuit mijn ‘artisanale’ band en na veel overleg hebben we gerealiseerd wat mij al die jaren zo na aan het hart lag. Dat elke ouder, als hij of zij dat wenst, een preventieve boodschap met de foto van zijn/haar kind op de wagen kan plaatsen. Zo kwamen de SAVE-autostickers tot stand. Ik denk dat het heel belangrijk is voor de ouders om op die manier iets te kunnen bijdragen tot meer verkeersveiligheid, tot bewustmaking en verandering van gedrag op de weg; iets wat wij, ouders van een verkeerslachtoffer, zo graag willen. Michel Delentrée Papa van Olivier Franstalig voorzitter OVK
Deze autostickers zijn bedoeld voor de ouders, broers en zussen en hebben tot doel aan de buitenwereld te tonen dat 'ik als ouder/broer/zus' een kind/broer/ zus heb verloren in het verkeer en om weggebruikers te doen stilstaan bij hun gedrag in het verkeer.
Aantal aangevraagde SAVE-autostickers: NL • • • •
2008 : 98 2009 : 113 2010 : 116 2011 : 59
FR • • • •
2008 : 74 2009 : 23 2010 : 37 2011 : 4
12 ovk_nl.indd 12
12/9/2011 9:03:45 AM
In 2004 werd een afspraak gemaakt met de Vlaamse overheid voor het gebruik van SAVE-borden op plaatsen waar, omwille van een bijzondere gevaarsituatie, flitspalen werden aangebracht. Deze anonieme SAVE-borden hebben als doel de weggebruiker erop te wijzen dat de flitspalen er niet staan om verkeersboetes binnen te rijven maar om een veiligere wegomgeving te bewerkstelligen.
SAVE-charter Steden & Gemeenten In de loop van 2011 werd een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan het SAVEverhaal. Er werd een nieuw soort SAVE-charter ontwikkeld: het SAVEcharter Steden & Gemeenten. Naast de individuele weggebruikers wenst OVK ook de lokale overheden te betrekken bij haar strijd voor meer verkeersveiligheid. Aan de hand van het nieuwe charter wenst OVK steden en gemeenten blijvend aan te sporen een beter en veiliger mobiliteitsbeleid te voeren, in het bijzonder op plaatsen waar kinderen en jongeren vaak aan het verkeer deelnemen, opdat er geen (jonge) verkeersslachtoffers zouden vallen. Het charter bestaat, net zoals dat van de weggebruikers, uit 7 SAVEdoelstellingen die een grotere veiligheid beogen voor elke weggebruiker
en voor jongeren en kinderen in het bijzonder. Het volledig project bestaat uit een stappenplan dat de gemeente zal moeten doorlopen wanneer zij zich engageert. Gemeenten die het SAVEcharter Steden & Gemeenten ondertekenen, stellen een actieplan op dat aan de projectstuurgroep wordt voorgelegd. De gemeente heeft één jaar om de acties uit te voeren en kan hierbij, indien nodig, beroep doen op de steun van de projectcoördinator, Veva Daniels. Na afloop van dat jaar wordt nagegaan in hoeverre de doelstellingen gerealiseerd zijn. Op basis van deze evaluatie wordt het SAVElabel (al dan niet) toegekend. De leden van de stuurgroep zijn: Astrid Rubbens (Rondpunt), Helmut Paris (verkeerspsycholoog, Vlaamse overheid), Benoit Velghe (mobiliteitsambtenaar Schaarbeek), Willy Kerremans (lotgenoot), Koen Van Wonterghem (afgevaardigd bestuurder OVK) en Veva Daniels (projectcoördinator). Op 22 september 2011 ondertekende de Gemeente Wetteren als eerste het SAVE-charter Steden & Gemeenten (zie ook de rubriek ‘In de pers’). Momenteel zijn in Vlaanderen reeds met een 15-tal gemeenten (al of niet vergevorderde) gesprekken lopende.
Dossier
SAVE-borden voor flitspalen
Vanaf nu wordt het project ook voorgesteld aan de Waalse en de Brusselse gemeentebesturen.
13 ovk_nl.indd 13
12/9/2011 9:03:45 AM
SAVE-charter Steden & Gemeenten 1. De opmaak en evaluatie van een verkeersveiligheidsanalyse. Een verkeersveiligheidsanalyse kan verschillende soorten van onderzoek omvatten maar houdt in dat een volledige inspectie wordt gedaan van alle wegen en gebieden in de gemeente, alsook van de geplande wegwerkzaamheden en infrastructuurprojecten. Het doel ervan is de knelpunten op vlak van verkeersveiligheid in kaart te brengen en oplossingen te formuleren.
Dossier
2. De implementatie van het STOP-principe. Het STOP-principe, wat sterk wordt aanbevolen door de Vlaamse regering, stelt een rangorde op van wenselijke mobiliteitsvormen: op de eerste plaats komen de Stappers (voetgangers), vervolgens de Trappers (fietsers), dan het Openbaar (en collectief) vervoer en op de laatste plaats pas de Personenwagen (het privaat gemotoriseerd verkeer). Elke mobiliteitsbeslissing dient aan het STOP-principe getoetst te worden. Hierbij moet gekeken worden naar de ruimere context, dus niet alleen de pure verkeers- en mobiliteitsbeslissingen moeten het STOP-principe in acht nemen, doch ook de ruimtelijke beslissingen i.v.m. locatiekeuze en administratieve beslissingen kunnen met het STOP-principe werken.
3. De afstemming van het mobiliteitsbeleid op kinderen en jongeren. In deze doelstelling kunnen een aantal deeldoelstellingen worden geformuleerd: A. Het systematisch veiliger maken van plaatsen waar kinderen en jongeren vertoeven (scholen, sportcentra, speelpleinen, woonwijken, …). B. De gemeente moet zorgen dat
jongeren deze plaatsen autonoom en veilig kunnen bereiken. C. De gemeente dient uitdrukkelijk de verkeersveiligheid te verkiezen boven de verkeersdoorstroming en parkeren, wanneer keuzes moeten gemaakt worden.
4. Het garanderen van een hoog handhavingsniveau. Door het garanderen van een hoog handhavingsniveau kan men de verkeersveiligheid in een gemeente verbeteren. Uit onderzoek is immers gebleken dat indien de politie op regelmatige basis controles uitvoert, en dus de objectieve pakkans opdrijft, het aantal overtredingen daalt. En indien het aantal overtredingen daalt, dan wordt de verkeersveiligheid automatisch verbeterd.
5. De voorbeeldfunctie van de gemeente/stad en van de beleidsverantwoordelijken. De gemeentebesturen en hun personeelsleden hebben een voorbeeldfunctie op vlak van duurzame en veilige mobiliteit. Er moet gestreefd worden naar een zo duurzaam mogelijk beleid, dat voorrang geeft aan het STOP-principe op vlak van verplaatsingen. 6. Een actief sensibilisatie- en educatiebeleid voeren. De gemeente heeft de taak, naast zelf het goede voorbeeld te geven, de bevolking ook actief aan te sporen tot een veilige attitude in het verkeer. Dit kan gerealiseerd worden door de ontwikkeling van een uitgebouwd sensibilisatie- en educatiebeleid. Sensibilisatie en educatie kunnen op verschillende niveaus plaatsvinden en bij verschillende
14 ovk_nl.indd 14
12/9/2011 9:03:45 AM
doelgroepen, niet alleen bij kinderen en jongeren: scholen, jeugdbewegingen, verenigingen in de gemeenten met als doelgroep volwassenen, bedrijven, ….
7. De opvang van verkeersslachtoffers optimaliseren. Naast preventie moet het gemeentebestuur ook aandacht hebben voor de noden en de opvang van zij die een verkeersongeval hebben
meegemaakt en al hun na(ast)bestaanden. Om dit te verwezenlijken, dient te worden voldaan aan een aantal subdoelstellingen: A. Het gemeentebestuur moet proactief het hulpaanbod bekend maken voor verkeersslachtoffers en hun naasten. B. De gemeente moet zorgen voor meer overkoepelende samenwerking tussen de verschillende hulp-, zorg- en dienstverleners na een verkeersongeval.
SAVE virtuele kaart Binnenkort vinden jullie op de OVK website (www.ovk.be) een kaart met daarop de locaties van de SAVE-borden. Ieder van ons kent een aantal SAVE-borden, omdat ze ons persoonlijk aanbelangen of omdat ze ergens staan waar we regelmatig langskomen. Er zijn ook SAVE-borden die we ontdekken als we een nieuwe route nemen. Zeker is dat ze ons niet onverschillig laten en dat we er altijd vol emoties voorbijkomen. Er staan reeds heel wat SAVE-borden in België, maar waar exact? OVK ontwikkelt een virtuele kaart met de plaatsen van de SAVE-borden en de naam en leeftijd van de jongere die op die plek verongelukte. De kaart wordt gemaakt in samenwerking met het Naamse webbedrijf Defimedia, dat op die manier haar steentje wil bijdragen aan onze vereniging.
SAVE gadgets Om de SAVE-actie meer bekendheid te geven, liet OVK artikelen vervaardigen met het SAVE-logo erop: • Een marineblauwe rugzak (€ 15 • Een felblauw sportzakje (€ 5) • Een gele fluorescerende regen bestendige rugzakhoes (€ 5) • Een paraplu (€ 15) • Een kaars (€ 7) • Een balpen (€ 0,5)
Dossier
We houden jullie op de hoogte van de lancering van de virtuele kaart. Aarzel niet om op dat moment jullie bemerkingen of suggesties met ons te delen. Alain Moreau Papa van Olivier
15 ovk_nl.indd 15
12/9/2011 9:03:46 AM
Herdenking Melissa Hellinx Tongeren, 10 september 2011
Op zaterdag 10 september 2011 werd te Tongeren een SAVE-bord onthuld voor Melissa Hellinx. Melissa, 20 jaar jong, kwam in een auto-ongeval om het leven. Nog zo jong, nog zo veel van het leven verwacht, maar het mocht helaas niet zijn.
Herdenkingen
Na de verwelkoming door Gilbert Drabbe van het LCT Limburg, sprak Patrick Dewaele, burgemeester van Tongeren, de ouders, broer, familie, vrienden en de vele aanwezige leden van OVK een troostend woordje toe. Hij wees op de gevaren in het verkeer en dat ieder kind omgekomen in het verkeer er een teveel is. Al die kinderen hadden nog het recht op een leven.
Nadien las de mama van Melissa een pakkende tekst, gesteund door de papa en de broer van Melissa. Een vriendin van Melissa vertelde wat een toffe vriendin ze wel was. Vele tranen vloeiden. De burgemeester legde een mooie bloemenkrans van de stad Tongeren neer bij het SAVE-bord en ook familie en vrienden betuigden hun medeleven met bloemen. Daarna werden de namen van alle sterrenkinderen gelezen, met mooie muziek gekozen door Melissa’s ouders. Het SAVE-bord herdenkt Melissa en doet de weggebruikers nadenken over hoe moordend het verkeer kan zijn.
Lieve Mel, We hielden veel van je, maar dat wist je wel. Jij was onze Melissa, een naam die papa je gaf Een blije baby met een lieve lach die zoveel liefde gaf. Je groeide op tot een mooie dochter, een grote zus, waar broer Niels altijd bij terecht kon. Je studeerde voor leerkracht, je moest nog op leerlingenbegeleiding, iets wat je zo graag deed. Vele mooie herinneringen, spelen met de poes, altijd iets te vertellen, ochtendhumeur… Maar nu, zonder jou … door de deur waar je altijd binnenkwam en riep “hey mama, ik ben thuis”, je plaats aan tafel blijft leeg, en dan klopt mijn hart in mijn keel. Lieve Mel, we missen je elke dag meer en meer. Je bent voor altijd ons kind, grote zus. Voor altijd een plaats in ons hart Je mama, papa en broer
16 ovk_nl.indd 16
12/9/2011 9:03:46 AM
Het Belang van Limburg, www.hbvl.be, 12 oktober
Eerste SAVE-bord aan Luikersteenweg Zaterdagnamiddag werd aan de Luikersteenweg het allereerste SAVEbord op Tongers grondgebied onthuld. Het is een eerbetoon door de ‘Ouders van Verongelukte Kinderen’ aan Melissa Hellinx die op 18 januari 2010 verongelukte t.h.v. huisnummer 144.
Burgemeester Dewael legde een bloemenkrans neer in naam van de stad. De moeder en een vriendin van Melissa hielden een emotionele toespraak. Hierna werden de voornamen van 600 verongelukte kinderen vernoemd.
Herdenkingen
Ingestuurd door Dirk Roefflaer
17 ovk_nl.indd 17
12/9/2011 9:03:47 AM
Herdenking Rob Buysse Zonhoven, 16 oktober 2011
Op 12 september 2010 verongelukte Rob Buysse op 21-jarige leeftijd op de N74 in Zonhoven ter hoogte van het afrittencomplex met de E314. Op 16 oktober 2011 werd zijn SAVE-bord ingehuldigd onder een stralende zon. Ruim 200 familieleden, vrienden en kennissen van Rob en vele OVK-lotgenoten waren aanwezig om dit ogenblik te delen met Suzy, Willy, zus Vicky en broer Tim. Na een toespraak van burgemeester De Raeve van Zonhoven onthulde hij samen met de ouders Suzy en Willy het SAVE-bord.
Geflankeerd door Suzy en Willy, richtte Willy’s broer Walter zich met de woorden van mams en paps tot Rob. Ten slotte werden de namen van al onze verongelukte kinderen vernoemd. Tijdens een ‘natje en een droogje’ in zaal Sint Martinus in Houthalen werd flink wat nagepraat en konden velen een gedachte neerschrijven in het boek voor Rob.
Gilbert Drabbe Papa van Stephanie LCT Limburg
Herdenkingen
Rob had vele vrienden en een 5-tal onder hen brachten hun gevoelens naar voren
met enkele korte, gebalde maar recht uit het hart komende zinnen.
18 ovk_nl.indd 18
12/9/2011 9:03:47 AM
Lieve Rob,
wel, lieve zoon. Mooie herinneringen.
Hier staan we dan. Is dit niet schitterend? Kijk maar eens goed vent. Al deze mensen zijn speciaal voor jou... en ons naar hier gekomen. Het verwarmt ons droevig hart zoveel steun en sympathie te mogen ervaren. Zie Rob, hoeveel van je vrienden hier aanwezig zijn. Je mams en ik zijn heel erg ontroerd te zien hoe je verder leeft in de harten van al deze jonge mensen. Hoe ze je niet vergeten zijn. Is dit niet schitterend?
Rob, je was eenvoudig, vol enthousiasme en vriendelijkheid. Voor iedereen een vriendelijk woord of een hartelijke groet. Een lolbroek die iedereen met een kwinkslag wist te amuseren. Getuigen zijn al je vrienden hier. In meningsverschillen had je, vent, veelal met een eenvoudige kijk op de situatie, overschot van gelijk. Je maakte het ons op die manier soms niet gemakkelijk, maar Rob… Mooie herinneringen.
Lieve zoon, je geboorte op 5 februari 1989 was een feest. Zes jaar na je zus Vicky, was jij ons tweede grote liefdesgeschenk. Rob, je was een superbrave zachte jongen die al spelend opgroeide in de warme schoot van ons gezin. Je deelde alles met je jongere broer en zielsverwant Tim. Als één iemand je werkelijk goed kende, was het wel je kleine broer Tim. Weet je nog? Je grote passie was voetballen. Verdedigen. 10 jaren lang, elk weekend langs Vlaanderens voetbalvelden supporteren met het ganse gezin. Mooie herinneringen.
Zo kan ik, lieve zoon, nog even doorgaan. Je was onze onuitputtelijke bron van levenslust. Doch Rob, op 12 september 2010, veranderde hier op dit kruispunt, jouw en onze zorgeloze wereld in het ultieme drama. Die regenzondag werd je, lieve zoon, het dodelijk slachtoffer van een zwaar auto-ongeval. Een slippartij aan hoge snelheid en de passagierszetel werden je fataal. Sindsdien, Rob, is niets meer hetzelfde.
De stralende warme zon in je jonge leven was je lieve Nathalie. Zoveel je van je vrienden hield, nog veel meer hield je van je prutske. Sinds 9 maart 2006 waren jullie een onafscheidelijk koppel. Je Natje was echt jouw enige grote liefde. Samen met je Natje groeide je uit tot een verantwoordelijke volwassen jongeman die grootse plannen had voor de toekomst. Werk, huisje, tuintje en zeker kinderen. Je hield zo ontzettend veel van kinderen. Dat typeerde je
“Voor de wereld was hij één van de zovelen, maar voor ons was hij de hele wereld”. Rob, wie kent dit gezegde niet. Wel, jongen, jij was NIET één van de zovelen. Jij was onze knappe zoon, ons lichaam, ons bloed. Je was de schitterende broer van Vicky en Tim. Je was de prachtige kleinzoon van Lieve en Maurice. Je was de liefdevolle partner van Nathalie. De trouwe boezemvriend van Sidney, Bram, Thomas en Bert. De fijne vriend van al deze jonge mensen hier aanwezig. En ja, lieve Rob, voor ons… was jij de ganse wereld. Rob, lieve zoon… je was er, je bent er, je zal er altijd zijn… voor ons. Love you vent, forever. Dikke liefhebbende sterrenknuffel en dito vies vette bomme zoen.
Herdenkingen
Later werd je de wat stoere rebelse tiener. Je was zot van brommers, muziek van 2Pac en breakdansen. Dat kon je bijzonder goed. Studeren daarentegen deed je niet zo graag. Maar des te meer, lieve zoon, hield je van mensen. Je deelde je tienerjaren vooral met je vrienden. Snel, snel eten en dan weer de deur uit. “Mijn vrienden wachten”, riep je ons dan na. Zij waren voor jou superbelangrijk. En jij voor hen. Samen waren jullie te vinden in de veranda bij Bram, de kelder bij Sid of thuis bij Thomas. Nu en dan stak je ook wel wat apenstreken uit. Weet je nog die keer dat je een ei in die politieman zijn wagen gooide? Of de sprong in het water van een 14 meter hoge brug in Corsica? Je was van niets of niemand bang. Mooie herinneringen.
Zoals je weet, lieve kerel, werd het voorbije jaar een ware nachtmerrie gedomineerd door verdriet en bovenal een onwezenlijk intens gemis. Eén van de lichtpunten in deze duisternis is het plaatsen van dit SAVE-bord, dat jouw naam draagt, zoon. “Rob 21 jaar”. Wij wilden dit bord heel erg graag vent, in jouw nagedachtenis, om ALLE weggebruikers het signaal te sturen “Wees voorzichtig in het verkeer”. Hopelijk kan jij, lieve zoon, op deze manier nog helpen vermijden wat jou, ons en onze lotgenoten is overkomen. Al was het maar… één mensenleven.
Je “gouden” mams en paps.
19 ovk_nl.indd 19
12/9/2011 9:03:47 AM
Herdenking Laetitia Vandevelde, Lauren De Cleyn en Emilie Leus Oosterzele, 11 november 2011
Op 11 november 2011 was het precies 2 jaar geleden dat drie jonge vrouwen verongelukten door een roekeloze, dronken chauffeur. De herdenking werd bijgewoond door honderden familieleden, vrienden en lotgenoten. Het ondraaglijke leed, de stilte die achterblijft, waren voelbaar bij alle aanwezigen. In de toespraak van Jan, papa van Laetitia, werd de vraag herhaald om op de plaats van
Herdenkingen
Laetitia, Il y a deux ans déjà … L’automne venait de commencer Et tes études de médecine tu avais courageusement entamées Les jours commençaient à ressembler aux nuits Mais rien ne parvenait à te décourager Tu avais décidé de tout réussir, de tout tenter et de te surpasser Et cette journée du 11 novembre avait bien commencé Une journée qui s’annonçait agréable Sans trop de contrainte après 2 jours fatigants d’un baptême en médecine Et pour couronner le tout des gâteaux à acheter Un chouette programme en somme Pour une super-équipe, entourée de Lauren, Emilie et Nicolas Qui étaient tous aussi enthousiastes que toi Mais votre voyage s’est soudain arrêté Qui pouvait imaginer que par ce jour gris de novembre Tout allait basculer Trois jeunes filles formidables, Emilie, Lauren, Laetitia
het ongeval de snelheid te beperken tot 50 km/uur, iets wat beloofd was na het ongeval. Op de tonen van een van de lievelingsliedjes van Laetitia werd het bord onthuld. Het heengaan van de meisjes laat een enorme leegte na bij al de mensen die hen omringden.
Roger Huylebroeck Papa van Björn LCT Oost-Vlaanderen Ont soudain été obligées de nous quitter Et nous restons avec nos souvenirs, ces morceaux du passé Comme un miroir brisé Mais ces souvenirs d’un bonheur trop court sont bien là Et regarde Laetitia Tes amis, ta famille, ils sont tous là Et tous ensembles nous nous sommes réunis Pour que jamais personne n’oublie Pour que dans nos mémoires vos noms Restent à jamais gravés Pour que votre souvenir, votre vitalité, votre gaieté Restent dans nos cœurs pour l’éternité On voulait vous dire à toutes les trois Que ce panneau à vos noms on l’a placé là Pours que tous les conducteurs qui passeront Fassent désormais attention Et qu’ils puissent penser à vous trois Quand ils verront votre nom Emilie, Lauren, Laetitia Jamais on ne vous oubliera. Evelyne Mama van Laetitia
20 ovk_nl.indd 20
12/9/2011 9:03:47 AM
Een maand geleden, rond de verjaardag van Laetitia, kreeg ik plots witte plekken op mijn weelderige haardos. Thuis schoven ze een halve meter op aan tafel want ze dachten dat het besmettelijk was. De dermatoloog kon mij gerust stellen: geen schurft, psoriasis of schimmel maar wel het verwerken wat er twee jaar geleden gebeurd is... In zijn boeken zegt Manu Keirse: Iemand verliezen voelt als een amputatie... hopelijk verlies ik mijn hoofd niet te snel. Laetitia, voor uw verjaardag had je al gezorgd voor de warmste 1 oktober ooit ... maar vandaag voelen we de aanwezigheid van de drie meisjes dankzij deze warme zonnestralen. We spreken van de 3 meisjes maar vergeten al te vaak dat er nog een vierde slachtoffer is. Een jongen die nu in het 4e jaar geneeskunde zit en het gelukkig zeer goed stelt. Een jongen met buitengewone menselijke waarden, die ons al vanaf het begin opgevallen waren, maar die bij elke ontmoeting enkel bevestigd worden. Het ga je goed Nicolas, doe zo voort. Het plaatsen van een SAVE-bord gebeurt vaak op een latere datum, wanneer de families zich al wat sterker voelen ... maar we vonden dat we de symboliek van 1111-11, een elf-je voor elk meisje dat te vroeg heengegaan is, niet voorbij mochten laten gaan. Het plaatsen van een SAVE-bord doen we ter nagedachtenis van drie beloftevolle enthousiaste meisjes die de kans niet hebben gekregen om hun dromen te realiseren... nl. andere mensen helpen en genezen.
Het plaatsen van een SAVE-bord is maar een druppel op een hete plaat zonder adequaat verkeersbeleid. Want in een land waar nauwelijks alcoholcontroles gebeuren, een land waar de pakkans veel te laag is, een land waar politici na meer dan 20 jaar gepalaver de moed nog altijd niet hebben om het rijbewijs met punten door te voeren.. wel in zo’n land vrees ik dat er nog veel zulke drama’s zullen gebeuren. Wij hopen dat het plaatsen van een SAVEbord iedereen, maar zeker de snelheidsduivels zal doen nadenken over wat er gebeurd is, hen leert wat zo’n geel kruis wil zeggen en wat SAVE betekent, en zo hun rijgedrag positief beïnvloedt. Tot slot doen wij het zeker ook voor de familie Van de Putte, die onmiddellijk na het ongeluk met heel de familie hulp geboden heeft in zeer moeilijke omstandigheden, die ons zeer dikwijls met open armen ontvangen hebben, die de initiatiefnemers zijn voor het oprichten van het monument ... Maar die al jaren niet op straat durven komen, laat staan spelen, omwille van de talrijke snelheidsduivels die zich hier in Francorchamps wanen. Hier stond eerst een bord met 70 km/u, na het ongeluk kwam er een bord met 50 km/u, maar dit slechts voor enkele maanden, en nu hangt er al een hele tijd niets meer. Blijkbaar is er niets gebeurd of was het niet erg genoeg? Mogen we nogmaals aandringen bij de betrokken instanties om hier minstens een opflikkerend snelheidsbord te plaatsen of een snelheiddrempel, opdat de talrijke bestuurders hier hun vaart zouden minderen en niet méér ongelukken zouden veroorzaken. Wij danken U bij voorbaat. Jan Vandevelde Papa van Laetitia
Herdenkingen
Toen lotgenoten ons een jaar geleden bezochten, zeiden ze dat we maar halfweg waren in onze lijdensweg. Twee jaren zijn zeker nodig, NIET om te genezen maar wel om het een plaats te geven.
21 ovk_nl.indd 21
12/9/2011 9:03:47 AM
Celine Baes Westvleteren
In alle intimiteit werd een SAVE-bord geplaatst voor Celine Baes
Herdenking Sam Vergote
Herdenkingen
15 oktober 2011 Het doet ontzettend veel deugd dat er nog zoveel mensen naar de herdenkingsdienst van Sam zijn gekomen. Zoveel jonge gasten die Sam nog een warm hart toedragen en ook vrienden, collega’s, lotgenoten en zeker ook de familie. Jullie hebben mij een hart onder de riem gestoken en het heeft mij zoveel steun gegeven. Het verblijdt mijn hart te weten dat Sam nog niet vergeten is. Ook aan de mensen die in gedachten bij ons waren en degenen die mij steunende woorden toezonden: Ik wil jullie allen uit het diepst van mijn hart bedanken. Warme groeten,
Marina Truyaert Mama van Sam
22 ovk_nl.indd 22
12/9/2011 9:03:48 AM
Joren Arnauts 3 oktober 2010
Ter herdenking van Joren bood de familie de theatermonoloog “Flits!” van Wim Geysen aan.
Herdenkingen
Op 3 oktober was het 15 jaar geleden dat onze Joren plots uit ons leven werd weggerukt... We hebben een lange, moeilijke weg afgelegd... Maar werden gesteund door zoveel lieve lotgenoten. Daarom wilden we jullie nog zo graag eens ontmoeten. Jos en Titine Arnauts Herbots Leen en Wim met Jarne en Jerbe Sofie en Gert met Joni Joren(+)
23 ovk_nl.indd 23
12/9/2011 9:03:48 AM
Onthulling van SAVE-borden Voor meer info over de verschillende herdenkingen, contacteer ons op 02 427 75 00 of via
[email protected]
Vlaanderen
Falco Christiaens, 16 jaar Zele, 5 februari 2012
Jasper Vanfleteren, 20 jaar Waregem, 4 maart 2012
Kelly Mortier, 18 jaar Torhout, 18 maart 2012
Julie Laure Vercauteren, 9 jaar Wachtebeke, 31 maart 2012
Guillaume Châtelain, 20 jaar Torhout, 14 april 2012
Wouter Cordier, 15 jaar Leupegem, 28 april 2012
Glen Goethals, 20 jaar
Herdenkingen
Gent, 29 april 2012
Wallonië
Yannicke Delporte, 20 jaar Spy, 7 januari 2012
Adriano Mifsud, 19 jaar Nijvel, 28 januari 2012
Axel Manfredi, 21 jaar Juprelle, 31 maart 2012
Marco Micciche, 18 jaar Couillet, 29 april 2012
24 ovk_nl.indd 24
12/9/2011 9:03:48 AM
Praatwandeling LCT VlaamsBrabant en LCT Limburg 4 september 2011 Een 40-tal lotgenoten trokken naar de nationale luchthaven in Zaventem.
Praatwandeling LCT Antwerpen, Yerseke, 18 september 2011 Het LCT Antwerpen en vele lotgenoten keken uit naar deze dag. Het weer was ons gunstig gezind. We hebben lekkere mosseltjes gegeten in Yerseke. Nadien maakten we met z’n allen een mooie wandeling van ongeveer 1,5u op de dijk, met een kalme zee op de achtergrond.
Activiteiten
We konden met elkaar babbelen over onze kinderen en dat heeft deugd gedaan.
Na de wandeling dronken we nog iets. In het huiswaarts keren, keek ik naar onze vrienden-lotgenoten en zag hier en daar een glimlach op het gelaat. Dan kan het voor ons, LCT, niet meer stuk. Gerrit en Liliane Vervoort-Baeyens Ouders van Jamie LCT Antwerpen
25 ovk_nl.indd 25
12/9/2011 9:03:48 AM
Nationale Ledendag Gent, 2 oktober 2011
Dit jaar vond de ledendag, die Franstalige en Nederlandstalige families bijeenbrengt, plaats in Gent onder een warme herfstzon. Rode draad doorheen de dag was het symbool van de zonnebloem. Bij aankomst
kreeg elke deelnemer een papieren zonnebloemblaadje waarop hij of zij iets kon schrijven, een gedachte, een overpeinzing, een tekening,… Elkeen werd ook uitgenodigd zijn bloemblaadje toe te voegen rond een groot zonnebloemhart. Ook al is het jammer dat we met zoveel zijn, het doet deugd dat we elkaar via deze weg kunnen ontmoeten, elkaar steun geven. Hoop dat onze kinderen het ginder met elkaar ook goed hebben.
Voor altijd mijn dikke vriend
Wij zijn nog altijd samen, nu en voor altijd
Activiteiten
Ook na 17 jaar is de open wonde nog daar
Je pense à toi et tu nous manques tous les jours
Na de ochtendkoffie en het welkomstwoord door de voorzitters, gingen de workshops van start. Sommigen leerden massage- of yogatechnieken, anderen gaven uiting aan hun gedachten en emoties door te schrijven, te zingen, via foto’s of met klei. Een laatste groep volgde een workshop over rituelen.
Ik hoop dat iedereen zich goed zal voelen bij elkaar, samen met onze verongelukte kinderen.
De jongste broers en zussen trokken naar het Design Museum waar ze, na de rondleiding, zelf iets ontworpen, geïnspireerd door hun broer of zus. De oudere brussen leerden een internetblog maken, waarbij hun broer of zus centraal stond.
26 ovk_nl.indd 26
12/9/2011 9:03:49 AM
Na de lunch wandelden de ouders doorheen Gent of bezochten de Boekentoren, terwijl de broers en zussen met een raft de Leie verkenden. Tijdens het herdenkingsmoment werd de zonnebloem, met alle persoonlijke bloemblaadjes, in een veldje geplaatst en elke
familie werd uitgenodigd een zonnebloem te planten. Deze zonnebloemen werden nadien aan de ouders aangeboden. Een afscheidsdrink sloot deze zonnige herfstdag af die in het teken stond van de emoties die alle leden van de vereniging met elkaar verbinden.
Activiteiten
edereen elen bij t onze en.
27 ovk_nl.indd 27
12/9/2011 9:03:51 AM
We willen heel in het bijzonder Marc Herbert bedanken voor zijn aanwezigheid op de ledendag. Het was voor velen een grote en vooral aangename verrassing dat hij er bij was tijdens het herdenkingsmoment. Marc, we willen je ook bedanken voor de mooie woorden die je tot de aanwezigen richtte. Die zijn tot diep in ons hart aangekomen.
Activiteiten
Workshop rituelen We werden vanuit TransCendere gevraagd een workshop te begeleiden rond rituelen. Wij ontmoeten vaak mensen die geconfronteerd worden met de dood en het daarbij horende verwerkingsproces. Wij geven rituelen daar een belangrijke plek bij. We wilden op een waarderende manier op onderzoek gaan naar wat werkt bij het verwerken van een dergelijke, ingrijpende gebeurtenis. Hoe graag we ook meteen aan de slag wilden met onze deelnemers, we voelden dat we eerst tijd moesten nemen om de verhalen van elkeen te beluisteren. En daar merkten we al een immense diversiteit op in de manier waarop mensen vertelden over wat hen overkomen was. De vraag die ook permanent in ons achterhoofd speelde was: “Wat in dit proces, wat
in de manier waarop er nu gepraat wordt, wat in de manier waarop mensen reageren op elkaars verhaal werkt ondersteunend en wat duwt weer op de pijn, eerder dan voor heling te zorgen?” We voelden ons in een soort spanningsveld zitten om dit te benoemen en we denken dat hier samen bewust over waken een heel belangrijk aspect is bij het bij elkaar brengen van lotgenoten.
28 ovk_nl.indd 28
12/9/2011 9:03:52 AM
Heel veel overgangsrituelen worden helaas op een mechanische manier uitgevoerd waardoor hun helende kracht uitgehold wordt. Het domein van de kleinere, dagelijkse helingsrituelen blijkt nog vrij onontgonnen te zijn. We merk(t)en dat mensen deze rituelen vaak doen zonder echt stil te staan bij het feit of ze helend werken of niet. Het is bijna een soort gewoonte geworden waar ze soms geen afscheid meer van kunnen of durven nemen, ook al is ze haar functie verloren. Door er even bij stil te staan, beseften sommige ouders dat ze mogelijks aan iets nieuws toe waren, dat een bepaalde praktijk eigenlijk eerder een gewoonte was geworden i.p.v. een ritueel dat ondersteunend werkte. Ten slotte namen we wat tijd om op zoek te gaan - d.m.v. duo-interviews - naar wat ondersteunend had gewerkt of werkte. Het is quasi onmogelijk om dit uit te schrijven in een korte tekst, maar een aantal zaken viel ons op: • “Erover kunnen praten”, waardoor het kind, dat zo hard gemist wordt, weer een plek krijgt - i.p.v. stilletjes te verdwijnen - is en blijft een heel belangrijk iets. Maar, hoe je over je overleden kind praat, blijkt ook impact te hebben op de ruimte die je krijgt (en blijft krijgen) om over je kind te kunnen praten.
• De vrienden van het overleden kind blijken een heel krachtige rol te kunnen spelen in het naar boven halen van mooie herinneringen. • We zagen bij verschillende mensen dat zingeving een belangrijke krachtbron is. “Het is dat het zo moest zijn”, een verwoording van aanvaarding, blijkt een mogelijke sleutel richting verwerking. En net deze “shift” lijkt er voor te zorgen dat ouders op een andere, diepere manier gaan leven: meer genietend van het moment, meer zorg dragend voor anderen, bewuster keuzes makend, ... . Dit is de les die ouders vaak uit deze ingrijpende gebeurtenis halen waardoor alles wat zachter wordt. • Ook een krachtige hulpbron bleek “door de ogen van het overleden kind leren kijken”. Vragen die ouders helpen om het leven terug te omarmen zijn bv.: “Hoe zou ons kind willen dat ik mijn leven verder leidt? Hoe zou ons kind hiermee omgegaan zijn? Wat zou hij/zij nu tegen me zeggen?” • Maar ook eerlijk durven zijn met jezelf kan een belangrijke hefboom zijn. Jezelf betrappen op het feit dat je bang bent om terug gelukkig te zijn, jezelf betrappen op het feit dat je iets blijft doen om je te verzetten tegen de pijn, jezelf betrappen op het feit dat je door in boosheid te blijven zitten - hoe terecht die ook is - niemand helpt, ... Dit is een beknopte greep uit de aspecten die met elkaar gedeeld werden. Het doet bijna onrecht aan de gesprekken zelf. Met heel veel dank en respect t.a.v. de ouders die hun verhaal deelden tijdens onze workshop ... Philippe & Barbara www.transcendere.be
Activiteiten
Na elkeens verhaal te hebben beluisterd, toonden we dat er grosso modo twee soorten rituelen bestaan die kunnen helpen bij rouw. Met name overgangsrituelen - zoals een doop, een trouw, een begrafenis, ... maar ook helingsrituelen - zoals het dagelijks aansteken van een kaarsje bij de foto van je overleden kind.
29 ovk_nl.indd 29
12/9/2011 9:03:52 AM
Praatwandeling LCT Oost-Vlaanderen Maarkedal, 8 oktober 2011 zicht, dus ook het einde van de ca. 17 km lange memorabele dagwandeling. Lucy en Walter: proficiat voor locatie, begeleiding maar vooral commentaar en uitgebreide leerzame documentatie. Nicky De Cattelle zus van Sarah
Activiteiten
Op wat een schitterende dag zou worden, startten we in Schorisse, tussen Ronse en Brakel, met zijn twaalven, aan het geboortehuis van dichter Omer Wattez, om de naar hem genoemde wandeling te maken. In dit golvend landschap, met in de zon badende vergezichten en holle en bolle paadjes en wegeltjes, werd geregeld op de adem getrapt, vanwege een paar steile hellingen. Het lezen van Omers gedichten op de panelen her en der bracht soelaas. De door Wattez uitgevonden naam “Vlaamse Ardennen” liegt er niet om, hoewel het niveauverschil hier de 65 m. nauwelijks overschrijdt.
Ik huil, ik jank, ik ween, ik snotter maar ik verberg, ik lach schijnheilig Heeft niemand het dan door ? Ik ben verdrietig…. Sarah De Cattelle
Op de taalgrens met het Henegouwse La Houppe kruisten we nogmaals de Molenbeek en trokken we noordwaarts door het Bos Ter Rijst. Op een mooie uitkijkpost verorberden we onze boterhammen, die even verder, in de gezellige ezelboerderij “Giteane”, met een frisse consumptie werden doorgespoeld. Om de wandeling compleet te maken, doorkruisten we een van de mooiste plekjes van de Vlaamse Ardennen: het natuurreservaat “Het Burreken”. De prachtige omgeving deed de soms moeilijke stukken vergeten. Het St-Pieterskerkje van Schorisse kwam in
30 ovk_nl.indd 30
12/9/2011 9:03:53 AM
Lotgenoten-herfstweekend Kapelle-op-den-Bos, 22-23 oktober 2011
Het herfstweekend van OVK ging door op 22 en 23 oktober. Het weekend vond plaats in het Koningsteen te Kapelle-op-den-bos. Bij het aankomen, voelden we de rust op ons neerdalen. Dit had zeker te maken met de mooie locatie en het groot domein, met veel natuur. Er waren 10 volwassen en 6 brussen aanwezig. De volwassen werden begeleid door de therapeut Geert en de kinderen door therapeute An.
In het doosje opgedragen aan alle sterrenkinderen vonden we het volgende tekstje: Voor een verlies weet ik geen woorden. Voor een verlies weet ik geen daad. Alleen een knuffel kan de pijn verzachten. Bedankt aan alle lotgenoten die aanwezig waren om hun verhalen en warmte met elkaar en met ons te delen! Eefje en Sofie
Activiteiten
Tijdens het weekend konden de ouders, broers en zussen briefjes schrijven naar de sterretjes, via een zelfgemaakte sterrenhemel. De briefjes en tekeningen werden verzameld in een doosje verbonden met elk
sterretje. De lotgenoten kregen dit doosje mee naar huis.
31 ovk_nl.indd 31
12/9/2011 9:03:53 AM
Allerheiligen activiteit LCT Limburg 29 oktober 2011
Kringen in het water Parels in tranende ogen Dromen voor later Kleuren en regenbogen.
Activiteiten
Cirkels, rond en open Rust en evenwicht Symbolen die ons laten hopen Op een nieuw vergezicht…. Zoals de meesten in België en ver daar buiten, hebben wij ook onze overledenen herdacht op 1 november. Grafstenen worden gepoetst en netjes in orde gebracht en mensen sleuren af en aan met potten chrysanten, boeketjes bloemen en sierlijke bloemstukken. Ook wij hebben onze sterrenkinderen herdacht, al verschilt het niet zoveel van andere dagen. Er gaat geen dag, zelfs geen uur voorbij dat we niet aan hen denken, maar op 1 november werden ze extra in de bloemetjes gezet. We hebben voor onze workshop bloemschikken dan ook voor een makkelijk maar mooi stuk gekozen, zodat ook onervaren mama’s konden deelnemen. Rond 14 uur hadden we afspraak in Hasselt. De opkomst was niet zo groot, maar de sfeer was er niet minder om. Het was zoals “thuiskomen”. We hoefden niet na te denken over hoe we over onze kinderen vertelden. Je voelt onmiddellijk dat je tussen lotgenoten zit en je kan naar hartenlust
vertellen en ervaringen uitwisselen. Een blik, een woord, een zin … meer was er niet nodig om elkaar te begrijpen. Maar tussendoor moest er ook gewerkt worden! De meesten hadden al ervaring met een bloemstuk maken en wie het niet kon, werd geholpen, zodat we allemaal naar huis gingen met een bloemstuk om trots op te zijn. Het is één van de weinige dingen die we kunnen doen voor onze kinderen en het is met zo veel liefde gemaakt. De namiddag voelde voor allen zo goed aan, dat we al onmiddellijk afspraken deze activiteit nog eens te herhalen in het voorjaar. Met een warme “tot ziens” en dito knuffel namen we afscheid van elkaar en onze kinderen keken op ons neer en zagen dat het goed was…. Graag tot een volgende keer!
Carine, mama van Vincent(†) en Michelle
32 ovk_nl.indd 32
12/9/2011 9:03:54 AM
Praatwandeling LCT Oost-Vlaanderen Gooik, 5 november 2011
André en Frieda, papa en mama van Kenny Haegeman (04/12/199222/11/2006) organiseerden voor de tweede maal een praatwandeling in het mooie Pajottenland. 26 lotgenoten verzamelden aan het Dorpsplein in Gooik.
Activiteiten
Na een tocht van iets meer dan 2 uur (met onderweg een korte pauze) werden we in afspanning ‘In de Groene Poort’ verwacht voor een drankje en een hapje.
33 ovk_nl.indd 33
12/9/2011 9:03:54 AM
Praatwandeling LCT West-Vlaanderen 6 november 2011 Na een geslaagde winterwandeling in Wijnendale vorig jaar, organiseerde het Lokaal Contactteam West–Vlaanderen op 6 november een herfstwandeling in Wijnendale. Wij verzamelden met een dertigtal lotgenoten op de parking van “broodherberg Wijnendaele wandeling” te Torhout.
Wijnendaele” nog een lekkere belegde boterham geserveerd met de gepaste groenten en drank. Er werd nog wat gezellig nagepraat door de aanwezige lotgenoten, waarna iedereen tevreden huiswaarts keerde.
Het werd een rustige wandeling aan de rand van het bos en rond het kasteel.
Ivan Tytgat Papa van Delphine LCT West-Vlaanderen
Halverwege de wandeling werden de wandelaars verrast met een tussenstop. Er werd even gepauzeerd voor een kop warme koffie met een heerlijk stukje zelfgebakken cake en chocolademousse (met dank aan alle bakkers en helpers).
Activiteiten
Na de wandeling werd er in “broodherberg
Praatwandeling LCT Antwerpen 16 oktober 2011
De lotgenoten wandelden in Domein Het Vierselhof in Ranst.
34 ovk_nl.indd 34
12/9/2011 9:03:54 AM
Op de agenda
Concert OVK 4 februari 2012, 20u
De Raad van Bestuur van de vzw “Ouders van Verongelukte Kinderen” nodigt u vriendelijk uit op het
15e concert ten voordele van de vereniging op zaterdag 4 februari 2012 om 20u in de Sint-Amanduskerk te Kluisbergen-Kwaremont
met het Flanders Recorder Quartet “Vier op n’ rij” Het Flanders Recorder Quartet (Bart Spanhove, Tom Beets, Paul Van Loey en Joris Van Goethem) bestaat 20 jaar en heeft zich ontwikkeld tot een ensemble dat tot de wereldtop behoort, met meer dan 1500 optredens in de beroemdste concertzalen. en als voorprogramma het Kinderkoor “De Arnootjes” uit Anzegem o.l.v. Katrien De Praetere
Na het concert wordt een drankje aangeboden in het gemeentelijk ontmoetingscentrum op het Kwaremontplein. Genummerde toegangskaart: € 25 (middenbeuk) Niet-genummerde toegangskaart: € 20 (zijbeuk) Leden OVK: € 10 Kaarten te bekomen bij Paul Vande Walle:
[email protected] of 055/388037 of 055/305358, of door overschrijving op rekeningnummer: 285-0516471-72
Activiteiten
Het geheel wordt gepresenteerd door Fred Brouwers.
Wie de vereniging wil steunen, kan dit doen door een overschrijving op rekeningnummer: IBAN BE10 0000 0000 0404 met als mededeling: S70200 - FVV OVK. Vanaf € 40 ontvangt u een fiscaal attest.
35 ovk_nl.indd 35
12/9/2011 9:03:54 AM
Tips van lotgenoten Hart van Goud
Getuigenissen
Een boek van Jonas en Luc Descamps Welk groter eerbetoon kan er aan een verongelukt kind gegeven worden dan het zelf te laten vertellen over zijn te korte leven. Het lijkt misschien vreemd op het eerste zicht want Jonas is er natuurlijk niet meer en hij heeft geen biografie nagelaten. En toch is Luc Descamps er wonderwel in geslaagd om Jonas zelf te laten vertellen. Ik twijfel er niet aan dat het een enorme steun betekent voor de ouders en de zus van Jonas. In het boek zegt Jonas “Afscheid nemen vind ik wel moeilijk”. Uit persoonlijke ervaring weten wij allemaal dat dit inderdaad zeer moeilijk is. Het voelt raar aan om het ook eens van de andere kant te horen. Kan het eigenlijk wel dat er een invloed door het overleden kind uitgeoefend wordt op de schrijver? Ik weet wel
dat veel lotgenoten troost putten uit hun geloof. Persoonlijk voel ik dat niet zo. Maar wie ben ik om aan Luc Descamps te twijfelen als hij schrijft “Toch waren de impulsen die ik kreeg zo sterk dat ik me geregeld afvroeg wie hier nu aan het schrijven was”. In het voorwoord: “Een kind verliezen is het ergste wat je als ouders kan meemaken, een tak van onze levensboom wordt afgerukt. Met dit verlies leren omgaan is een levenslange zoektocht doorheen pijnlijke momenten en fijne herinneringen. De leegte die dit verlies achterlaat is steeds verweven met het verdriet. Vele ouders die hun kind verloren zullen ongetwijfeld een deel van hun eigen kind herkennen in het verhaal van Jonas, een lief, vrolijk en behulpzaam kind dat opkwam voor anderen en iedereen aan het lachen bracht. Dit boek bevat ook een
36 ovk_nl.indd 36
12/9/2011 9:03:55 AM
teken van hoop, de hoop dat we ons kind ooit terug zullen zien, terug zullen voelen, ongeacht hoe en in welke vorm dit ook zal zijn. Verder leven na dit verlies kan men inderdaad pas als men het verlies heeft aanvaard, wat niet hetzelfde is als het “verwerkt” hebben. De steun van anderen is hierbij een cruciale factor. Aan het verlies kunnen we helaas niets meer veranderen, aan het opnieuw zin geven van ons verdere leven wel. Loslaten is moeilijk, vergeten onmogelijk...” (Luc
Vancoillie, vader van Lieselot, Maxim en Enzo (†), lid van OVK) Wie meer wil weten over Jonas en zijn te korte leven moet dit boek zelf lezen. Ik kan het alleen maar sterk aanbevelen want “Jonas was een bijzondere jongen, die heel veel mensen had geraakt”. Luc Deckers Papa van Nele (voor altijd 13) Hart van Goud (c) 2011 Abimo Uitgeverij & Luc Descamps. ISBN 9789059327924
Annemie Hemelaers, mama van Kristel, had veel aan:
“Met mijn ziel onder de arm”, Het nieuwe boek van Riet Fiddelaers-Jaspers gaat over rouw bij volwassenen. Liefde en rouw zijn met elkaar verweven. Wie liefheeft, neemt het risico van verlies erbij. Want zonder rouw gaat het niet. Aan de hand van stappen in de verliescirkel neemt Riet Fiddelaers-Jaspers de lezer mee op verkenning door het rouwlandschap. Haar rijke ervaring blijkt uit de voorbeelden uit de dagelijkse praktijk die ze beschrijft. Uitgave van In de Wolken, Heeze. ISBN 9789077179000
Getuigenissen
van Riet Fiddelaers-Jaspers
37 ovk_nl.indd 37
12/9/2011 9:03:55 AM
Luc Vancoillie en Rita Faems, ouders van Enzo, wilden deze film met jullie delen:
We hebben onlangs de première bijgewoond van de film “Pas de Deux” op het filmfestival te Gent. “Pas de Deux” is een film van Anna Van Der Wee, wiens tweelingbroer op zijn twintigste in een tragisch ongeluk om het leven kwam. Om de impact van zijn overlijden op haar leven te kunnen vatten, blikt ze terug op vroegere relaties en andere herinneringen. Ze neemt de kijker bovendien mee op een reis langsheen vier continenten, waarbij ze tweelingen tussen 18 en 80 jaar ontmoet. “Pas de Deux” is een ontroerende, maar ook lichtvoetige zoektocht naar de antwoorden op universele vragen rond eenzaamheid, verbondenheid en eenheid” (bron: http://tickets.filmfestival.be/tickets.cgi?go=moviedetail&id=11-0357&lang=nl) Onze drijfveer voor het bekijken van deze film was een stille hoop op het bekomen van een aantal antwoorden op tot op heden nooit beantwoorde vragen inzake het verlies van Enzo, tweelingbroer van Maxim. Van bij aanvang van deze film werden we ontroerd en lieten we de emoties over ons heen komen. We zaten als het ware midden in het verhaal van deze film. Een kort verslagje van een bijzondere documentaire:
Getuigenissen
Anna’s verhaal De documentaire is Anna’s uiterst persoonlijk relaas van de zoektocht naar de betekenis van dat verlies. ‘Eens een tweeling, altijd een tweeling.’ ‘Pas de Deux’ is een openhartige documentaire over tweelingen, hoe het voelt om er één te zijn en wat het betekent als je een tweelingbroer of – zus verliest. Anna praat over haar tweelingbroer Dirk in de verleden tijd. Hij was degene die goed kon stilzitten, zij niet. Dirk kwam om het leven op zijn twintigste
en sindsdien moet Anna zonder haar boezemvriend verder. De film gaat over dat gemis en die afwezigheid, die thuis volledig los van haar werd verwerkt.
Ervaringsexperts Het is moeilijk om zich in te beelden hoe het voelt om als tweelingen door het leven te gaan. Een deskundige legt uit dat tweelingen, of ze nu tweeof eeneiig zijn, al voor de geboorte een speciale band hebben gesmeed. Op een bepaald ogenblik komt een Amerikaans chirurg aan het woord die een fascinatie heeft voor tweelingen en als hobby foto’s neemt van twee-
38 ovk_nl.indd 38
12/9/2011 9:03:55 AM
Alle wetenschappers die in de documentaire aan het woord komen, maken zelf deel uit van een tweeling. Zij die ook met het verlies te maken hebben gehad, geven hun relaas van hoe ze doorheen de jaren zijn omgegaan met dit verlies.
Tweelingen Anna Van der Wee stelt zich de vraag of je ooit echt kan scheiden van je tweelingbroer of –zus. Aan de hand van interviews met haar vroegere geliefden en getuigenissen van andere tweelingen met een relatie legt ze uit hoe moeilijk het is om een intieme relatie aan te gaan met een partner. Eén van de partners getuigt dat hij steeds in de schaduw stond van Anna’s broer die door zijn afwezigheid steeds zo intens aanwezig was. Anna’s dochter vertelt dat ze begrip heeft voor de vele relaties in het leven van haar moeder. Ze vertelt dat haar mama doorheen haar relaties steeds op zoek was naar intensiteit om die grote leegte te vullen die haar broer achterliet. Op het einde van de film trekt Anna
naar de Yoruba stam, een etnische groep uit Zuid-Nigeria. De Yoruba tellen verhoudingsgewijs het grootste aantal tweelingen ter wereld. Bovendien gaan ze op een bijzondere manier met de band tussen tweelingen om. Anna reist naar het West-Afrikaanse land om er een ritueel te ondergaan dat haar overleden tweelingbroer van haar moet scheiden, wat voor haar uiteindelijk helend werkt. De ziel van de overleden tweelingbroer of zus wordt in een houten beeldje bewaard. Anna krijgt na de ceremonie het beeldje met de ziel van haar broer mee als teken dat ze terug verenigd is met de ziel van haar broer en dat ze na zovele jaren weer erkend wordt als tweeling. Na de filmvoorstelling vroeg Frieda Van Wijck aan Anna Van der Wee of het beeldje nu geen bijzondere plaats heeft gekregen. Anna zwijgt even en kijkt naar beneden waar haar handtas staat en neemt meteen het beeldje uit haar handtas. Een zeer ontroerend en veelzeggend moment…. Deze film biedt naast het oprechte persoonlijke verhaal ook een divers en multicultureel beeld van de manier waarop samenlevingen en individuen omgaan met deze speciale band tussen twee mensen. Luc en Rita Vancoillie-Faems Ouders van Lieselot, Maxim en Enzo (†) Pas de Deux, © 2011 Wild Heart Productions & 2255795 Ontario Inc..
Getuigenissen
lingen vanaf het eerste moment als ze na de geboorte worden herenigd. Wanneer hij op latere leeftijd aan zijn moeder vraagt hoe het mogelijk is dat hij zo gefascineerd is door tweelingen werd zijn moeder bleek en vernam hij pas dan dat hij ook als tweeling werd geboren.
39 ovk_nl.indd 39
12/9/2011 9:03:55 AM
Getuigenissen
Willy Kerremans, papa van Bart, stuurde deze tekst en tekening in, gemaakt door een medestudente aan de academie
40 ovk_nl.indd 40
12/9/2011 9:03:56 AM
Carine Baldewijns, mama van Vincent (†) en Michelle, stuurde deze tekst: Het stelt je dikwijls gerust als je praat met lotgenoten over hoe zij hun rouw beleven. En dat is heel anders dan dat “andere” mensen je vertellen over hoe je moet rouwen of wat je moet doen om “het” te verwerken. Ik heb er veel over opgezocht op internet en boeken gelezen en ik vond deze mythes geruststellend om te lezen. Ik hoop dan ook dat jullie er iets aan hebben. We hebben per slot van rekening allemaal een grote noemer gemeen: we hebben allemaal een kind verloren in een ongeluk…
Rouwmythes, praatjes zonder grond… Over rouw bestaan veel fabels of praatjes zonder grond. Ze doen vaak meer kwaad dan goed. Veel mensen vragen zich namelijk af of hun manier van rouwen wel normaal is, of voelen zich nodeloos ongerust omdat ze het niet doen volgens het boekje. Tijdens een rouwproces pendel je voortdurend heen en weer tussen twee polen: stilstaan bij het verlies en doorgaan met je leven. Dat is lastig, maar die afwisseling tussen beide aspecten is een gezonde manier om te rouwen.
Mythe 1: Iedereen volgt hetzelfde patroon Integendeel: iedereen rouwt op zijn eigen manier. Eén overlijden treft meestal een heleboel mensen, maar het verlies is voor iedereen verschillend: diezelfde persoon is je kind, je ouder, je zus, je kleinkind of je vriendin.
Dat leidt soms tot misverstanden en ruzie. De één wil verder, de ander kan dat nog niet. Moeder wil overal foto’s, vader vindt dat net veel te confronterend. De jongste zus bezoekt vaak het kerkhof, de oudste nooit. Volgens vader blijft moeder in haar verlies vaststeken, volgens haar raakt het hem allemaal niet. Al dan niet naar het kerkhof gaan of foto’s op de kast zetten, is echter geen norm voor hoeveel verdriet je vanbinnen voelt. R.I.P. : Rouwen Is Persoonlijk
Bron: www.gezondweb.be
Volgende keer vertel ik jullie graag meer over mythe 2.
Getuigenissen
Je reageert ook op je eigen manier. Je moet de kans en de tijd krijgen om je eigen weg te vinden, maar het kan ingewikkeld zijn. Bijvoorbeeld: wanneer een gezin een kind verloren heeft, dan rouwt ieder gezinslid op zijn eigen manier, maar ze moeten wel samen hun weg zoeken.
Carine, mama van Vincent (†) en Michelle
41 ovk_nl.indd 41
12/9/2011 9:03:56 AM
Verkeersdagen Oktober 2011 Leden van LCT Limburg gingen getuigen op de verkeersdagen in Peer en Bree.
Vroemtuut Een nieuw educatief theaterstuk over verkeer voor 4 tot 6 jarigen
Sensibilsatie
Een verkeersongeval en de gevolgen ervan in de kleuterklas bespreken, kan een moeilijke opgave zijn voor een leerkracht. Het is immers een emotioneel geladen thema. Omdat het theaterstuk een klassikaal gedeelde ervaring wordt, zet dit de kleuters aan om te praten over eigen ervaringen in het verkeer en worden gevoelens en (veilig) gedrag bespreekbaar gemaakt. Info: www.wimgeysen.be
De Dood in Kinderschoenen Reizende expo In het vorige ledenblad bespraken we het boek ‘De Dood in Kinderschoenen’, over kindergraven. De tentoonstelling gebaseerd op het naslagwerk kan nu als reizende expo ontleend worden. Alle informatie op http://www.plechtigheden.be/de-dood-in-kinderschoenen/index.php
42 ovk_nl.indd 42
12/9/2011 9:03:56 AM
De Standaard, 3 september 2011
‘Ik heb zoveel gebrek aan moed gezien’ Dubbelinterview met Paula en Peter D’Hondt. Volledig artikel: http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=3O3ES JIS&word=verkeer
Peter: ‘De rode draad in het verhaal van mij en van mijn moeder is de parabel van het vette varken. Een vet varken weet niet dat een mager varken honger heeft. Dat geldt voor alle domeinen van onze maatschappij: de economie, de politiek, het verkeer. Verkeer is hét domein waar het egoïsme en de collectieve veiligheid continu met elkaar in botsing komen. Wanneer rijdt iemand een rond punt op? Als het vrij is? Neen. Als de bestuurder vindt dat hij daar al lang genoeg gestaan heeft.’ ‘Vandaag hebben we weer een nieuw hoogtepunt van onverdraagzaamheid in het verkeer bereikt. In uw krant stond het voorstel van Touring om gebotste auto’s desnoods weg te takelen met gewonden erin, om de wachtende chauffeurs toch maar snel door te laten. Wat is het volgende?
Dat men de slachtoffers ter plekke cremeert?’ Hoe komt het dat de Belg zich zo anarchistisch gedraagt in het verkeer? Peter: ‘Inzake verkeersveiligheid is er geen tussenweg: je bent ervoor of je bent ertegen. Het zijn in de politiek altijd dezelfden die tegen maatregelen zijn om de verkeersveiligheid te verhogen.’ De liberalen? Peter: ‘Daar mag ik geen antwoord op geven. Maar ik zal een voorbeeld geven. Herinnert u zich nog de heroïsche debatten bij de invoering van de veiligheidsgordel? Over hoe die gordel onze persoonlijke vrijheid zou fnuiken. Het was alsof de terreur naar OostEuropees formaat werd ingevoerd. Terwijl we nu weten dat de verplichte gordel honderden, duizenden levens heeft gered.’
In de pers
U treedt hard en repressief op tegen hardleerse verkeersovertreders. Hoe komt het dat België het zo slecht doet inzake verkeersveiligheid?
‘De mens heeft iets met snelheid. Je kunt iedereen overtuigen om ‘s
43 ovk_nl.indd 43
12/9/2011 9:03:56 AM
morgens rechts te rijden op de weg. Maar om die mensen te overtuigen dat het nuttig is om in een bebouwde kom 50 kilometer per uur te rijden, is veel moeilijker. Het lijkt of je dat alleen maar kunt doen door repressief op te treden.’ Waarom doet Nederland het zoveel beter op verkeersvlak?
In de pers
Paula: ‘In het begin van mijn politieke carrière, de jaren zeventig, ben ik naar Nederland gegaan omdat ze daar een verkeerscampagne hadden gelanceerd met als thema “Stop de kindermoord”. Ik vond dat een harde, maar goede campagne en wilde dat hier ook doen. Maar ook in mijn fractie waren er mensen die van snelheid hielden. Ik was een heel actief lid van de commissie verkeerswezen. Ik was er de enige vrouw. In die periode werden in de gemeente As 23 kinderen voor de schoolpoort doodgereden door een vrachtwagen. Maar dat kan toch niet, die kinderen? We moesten iets doen, maar ik was een roepende in de woestijn.’ Heeft de politiek gefaald? Hoe lang is het geleden dat Jean-Luc Dehaene het rijbewijs met punten wilde invoeren? Het is er nog steeds niet, terwijl het de verkeersveiligheid bevordert.
Peter: ‘De wet dateert van 18 juli 1990. Dat is dus 21 jaar geleden. Je zou kunnen zeggen dat de wet volwassen is, maar helaas zijn er nog steeds geen uitvoeringsbesluiten.’ Paula (verbaasd): ‘Is dat echt, Peter? Nog geen enkel uitvoeringsbesluit? Weet je waarom Jean-Luc per se dat departement wilde? Omdat hij daar moeilijke zaken kon realiseren, vertelde hij me. Onder andere het rijbewijs met punten. Maar hij ondervond later dat er geen ziel zat in de wet, dat te weinig parlementsleden er echt in geloofden.’ Nog eens: heeft de politiek gefaald? Peter en Paula: ‘Absoluut.’ Paula: ‘Er is nooit druk geweest van een alert parlement, op enkele uitzonderingen na, zoals Jos Ansoms, Jef Van den Bergh of David Geerts.’ Peter: ‘Het was ook lang niet populair om strenge verkeersregels te promoten. Vergelijk het met het idee om hogere belastingen in te voeren. Niemand vindt dat tof, maar niet alle dingen in het leven zijn tof.’
44 ovk_nl.indd 44
12/9/2011 9:03:56 AM
De Standaard, 5 september 2011 Auteur: Veerle Beel
Hilde Crevits investeert in verkeersgetuigen
(…) ‘Er bestaan al heel wat initiatieven terzake. (…) Samen met de vzw Rondpunt wil ik proberen het aanbod uit te breiden naar heel Vlaanderen.’ (…) Astrid Rubbens van Rondpunt: ‘Rondpunt wordt het aanspreekpunt voor scholen en slachtoffers en nabestaanden die willen getuigen. We gaan inzetten op personeel dat de getuigen kan informeren, helpen en ondersteunen. Wij geloven sterk in de kracht van een getuigenis. Maar misschien zijn er slachtoffers of ouders die twijfelen of ze dit wel aankunnen. Of die opvang nodig hebben nadat hun getuigenis alle emoties weer heeft losgeweekt.’ (…) Voor Crevits is het belangrijk dat Rondpunt een ‘netwerk’ van getuigen uitbouwt: ‘Alleen als er een voldoende groot aanbod is, kun je een impact hebben op het rijgedrag van de Vlamingen. Ik heb dat zien gebeuren met het ecologische bewustzijn: dat is ook
van de grond af opgebouwd. Ik krijg nu van bedrijven geen powerpoint meer binnen zonder dat er een ecologische voetafdruk bij zit. Maar over veilig rijgedrag van hun personeel zie ik niets. Zuinig rijden is standaard. Maar veilig rijden nog niet.’ Wil ze met dit project ook de bedrijven bereiken? Crevits: ‘Het eerste doel is nu de scholieren van 17 en 18 jaar. Net zoals voor West-Vlaanderen en Limburg engageren we ons om in de drie andere provincies 140 à 150 bezoeken per schooljaar te organiseren. En daarna, als het aanbod groot genoeg is, hoop ik inderdaad dat ook de verenigingen en de bedrijven vragende partij worden.’ Het aantal dodelijke slachtoffers op de weg is sinds 2000 fors gedaald, tot net onder de 1.000 per jaar voor het hele land, maar het cijfer blijft de jongste jaren stabiel. ‘Té stabiel’, zegt Crevits. ‘Er is nog een grote mentaliteitsverandering nodig in Vlaanderen. Als je ziet hoeveel boetes voor snelheidsovertredingen er werden uitgeschreven bij de grote wegwerkzaamheden van deze zomer. Eén op de drie auto’s reed er te snel.’ (….)
In de pers
BRUSSEL - De Vlaamse minister van Mobiliteit, Hilde Crevits, trekt 200.000 euro uit om meer slachtoffers van het verkeer, of hun ouders, in de scholen te laten getuigen.
45 ovk_nl.indd 45
12/9/2011 9:03:56 AM
En dan wordt de refter muisstil ‘Toen Bart verongelukte, hebben wij besloten dat we hem geen twee keer gingen begraven. Eenmaal was al erg genoeg. En dus wou ik over hem blijven spreken. Dat kan gelukkig nog steeds bij familie en vrienden, ook bij de vrienden van Bart. Zijn beste vriend is deze zomer naar de Pyreneeën gefietst en terug. Voor hij naar huis reed, kwam hij eerst bij ons langs. Dat doet deugd.’ ‘Sinds drie, vier jaar ga ik er ook over getuigen op scholen, voor een publiek van jongeren die even oud zijn als Bart toen hij overleed. De eerste keer was ontzettend moeilijk. Ik begon ook toen al met een video van tien minuten over Bart, en over zijn ongeluk. Die beelden zijn best aangrijpend. Nu ik het al vaker heb gedaan, kan ik mijn emoties beter beheersen. Als ik het te moeilijk krijg, stop ik even of ik neem een slok van mijn glas water. De leerlingen zien dat, en ze begrijpen en appreciëren het. Het is muisstil in zo’n refter.’ ‘Door dat persoonlijke verhaal, dat hen raakt, staan ze ook open voor een boodschap. Ik vertel ze dat ze voorzichtig moeten zijn op de weg. Vandaag zijn het nog zwakke weggebruikers, die kwetsbaar zijn, morgen zitten ze zelf achter het stuur.’
In de pers
‘Ik moedig ze aan om assertief te zijn: stap niet in een auto bij iemand die gedronken heeft. Je hebt maar één leven, wees er zuinig mee. Elke maand sterft een hele klas door verkeersongevallen: zorg dat je er niet bij bent. Achteraf zijn er die mij komen bedanken of die me hun eigen verhaal komen vertellen.’ ‘Op deze manier probeer ik zin te geven aan de dood van mijn kind. Het is niet gemakkelijk om zin te geven aan zoiets negatiefs. Maar op de een of andere manier geeft het mij toch energie. Mij en alle andere ouders die dit doen. Het verzacht de pijn een beetje.’ ‘Vroeger werd ik boos als iemand me zei dat de tijd alle wonden heelt. Nu begrijp ik dat. De pijn wordt een beetje zachter. Maar verdwijnen doet hij niet. Het is een sluimerende vulkaan, die soms ineens weer uitbarst.’ Interview met Willy Kerremans, papa van Bart
46 ovk_nl.indd 46
12/9/2011 9:03:56 AM
De Nieuwe Antwerpenaar, augustus 2011
Trager rijden of niet? Vijf Antwerpenaren gaan in gesprek met elkaar over het tragerrijden-debat. Gerrit Vervoort, papa van Jamie en lid van het LCT Antwerpen nam deel aan de rondetafel. Gerrit: “(…) Het probleem van overdreven snelheid is vooral een kwestie van mentaliteit. Ik rijd nu al jaren in Antwerpen er er zijn niet alleen meer auto’s, de chauffeurs zijn ook veel egoïstischer. Mijn zoon is twintig jaar geleden doodgereden door een jongeman die wilde laten zien dat hij na school héél rap thuis kon zijn. Ik weet dat mensen klagen en zagen over alle regels en de borden en de flitspalen. Maar dat hebben we aan onszelf te danken. Moest iedereen gewoon correct en veilig rijden, zouden er veel minder regeltjes nodig zijn”. Het volledige artikel kan je lezen op: http://epub01.publitas.com/111/52/#/spreadview/16/
Andersvalide maakt droom verongelukte broer waar HASSELT - In Kuringen stelden Vera Renckens, haar andersvalide zoon Tom Vandereyken (29), een hele hoop vrijwilligers en een professioneel team gisteren het ‘Huis van Niels’ voor: een zelfstandig woonproject voor fysiek gehandicapten.
Een gewoon huisje met achterbouw aan de Albertkanaalstraat in Kuringen: daar verwezenlijken mama Vera Renckens en haar 29-jarige andersvalide zoon Tom Vandereyken de droom die jongere broer Niels en zijn vriendin hadden: een studio inrichten
In de pers
Het Nieuwsblad.be, 9 september 2011 Auteur: Phillip Pergens
47 ovk_nl.indd 47
12/9/2011 9:03:57 AM
In de pers
voor Tom zodat hij zelfstandig zou kunnen inwonen bij hen. ‘Dat waren de toekomstplannen van Niels’, zegt de moeder. Maar aan die plannen kwamen abrupt een einde. ‘Exact twee jaar geleden, op 8 september, kwam onze Niels bij een tragisch verkeersongeval om het leven. Een zware klap om te verwerken, maar het werd ons duidelijk dat we nog een verhaal moesten afmaken, en daarom startten we het project ‘Huis van Niels’ op.’
Een prachtig initiatief en heuse primeur voor Limburg. ‘Het huis krijgt vijf aparte units, voor ieder eentje. Ze beschikken elk over een slaapwoongedeelte en aangepaste badkamer. De bewoner kan deze naar eigen smaak inkleden. Een centrale woonkamer met keuken, bergruimte en de nodige voorzieningen voor de was en plas zijn ook aanwezig. Een gezamenlijk terras en ruime tuin moet hen nog meer samenbrengen.’
Zorg verzekeren
Eindelijk goedkeuring
Tom en Vera wijzigden de plannen lichtjes: een aantal vrijwilligers waaronder Niels’ vriendin en goede vriend, sprongen mee op de kar, en een professioneel team, betaald met het Persoonlijk Assistentie Budget (PAB), stond hen bij. ‘We gaan het huis verbouwen tot een kleinschalige woonvorm met vijf studio’s voor mensen met een fysieke handicap. Op die manier krijgen ze de kans om een zelfstandig leven op te bouwen in combinatie met persoonlijke assistentie. Die assistentie is overigens een must voor de kandidaat-huurders, want we willen mensen met een PAB hier samenbrengen. Op die manier kan de nodige zorg creatief en flexibel op elkaar worden afgestemd en kunnen de bewoners hun leven ook zinvol uitbouwen. Iedereen moet dan wel een deel van zijn budget afstaan, om zorg en permanentie de klok rond te kunnen verzekeren.’
Het idee leeft al langer, maar de goedkeuring van het plan is er nu pas. ‘Dat kostte ons heel veel moeite, maar de ruimten zijn ontworpen en goedgekeurd in samenwerking met het toegankelijkheidsbureau. De mogelijkheden om alles in te vullen zijn breed en divers.’ Het project moet nog gerealiseerd worden en deskundigen schatten de kosten op 325.000 euro. ‘We zijn dus nog op zoek naar geldschieters die ons willen helpen met de uitvoering van het project. We krijgen de steun van de stad Hasselt voor de realisatie, maar er rest ons nog veel werk.’ Kandidaat-bewoners brachten gisteren alvast een bezoek aan het huis en kregen uitleg over het project. Meer informatie: www.huisvanniels.be en
[email protected]
48 ovk_nl.indd 48
12/9/2011 9:03:57 AM
Het Nieuwsblad.be, 24 september 2011, Auteur: Peter Dirix
Gemeente gaat resoluut voor veiliger verkeer
WETTEREN - Op de 11de Verkeersveilige Dag die deze week plaatsvond, heeft de gemeente als eerste het SAVE-charter voor Steden en Gemeenten ondertekend. SAVE staat voor ‘Samen Actief voor VEilig Verkeer’ en is een initiatief van OVK, de vereniging van Ouders van Verongelukte Kinde-
ren. Door als eerste te tekenen, wil Wetteren een voortrekkersrol spelen en een signaal geven voor meer verkeersveiligheid. 2011 is dan ook geen goed jaar op verkeersvlak, want er vielen al driemaal zoveel doden als de voorbije jaren op Wetterse wegen. Er is dus werk aan de verkeerswinkel.
In de pers
nvdr: (van links naar rechts op de foto) Koen Van Wonterghem, Peter D’Hondt, korpschef Gerritjan Maes, burgemeester Alain Pardaen, Roger Huylebroeck, schepen van mobiliteit Sofie Nicque
49 ovk_nl.indd 49
12/9/2011 9:03:57 AM
In de pers
Het Belang van Limburg, 17 oktober 2011
Op tv Willy Kerremans in ‘Kijk uit’ op 22 oktober 2012. De uitzending was gewijd aan vluchtmisdrijven. http://www.polfed-fedpol.be/verkeer/c-k/verkeer_c-k_old_nl.php#092011 Onthulling SAVE-bord voor Laetitia, Lauren en Emilie http://vtm.be/nieuws/binnenland/77275-verongelukte-studenten-herdacht
50 ovk_nl.indd 50
12/9/2011 9:03:58 AM
Het Nieuwsblad.be, 31 oktober 2011,Auteur: Peter Malaise
10 jaar geleden verongelukte zoon van Ronny en Bernadette Hillewaere: ‘Nog elke dag praten we over Stijn’
1 november. Herfstvakantie, de jaarlijkse cyclocross op de Koppenberg en het herdenken van onze overledenen. Voor Bernadette Bouquet en Ronny Hillewaere uit Kluisbergen is de datum blijvend verbonden met het tragische overlijden van hun zoon Stijn. ‘Wij waren op vakantie in Egypte en kwamen op 4 november terug naar huis. Stijn had ons gevoerd naar de luchthaven en zou ons komen ophalen’, zeggen Bernadette en Ronny. ‘We stapten van het vliegtuig maar aan de uitgang was er van Stijn geen spoor. We probeerden hem te bellen op gsm, maar hij antwoordde niet. Dan maar naar ons huis gebeld.’ ‘Mijn broer nam de telefoon op’, zegt Ronny. ‘Hij woont in Menen, dus waarom neemt hij nu de telefoon op schoot het door mijn hoofd. En toen kregen we het verhaal. Stijn had in de nacht een zwaar verkeersongeval gehad in Melden en vocht voor zijn leven in het ziekenhuis. Hij was in kritieke toestand. We zijn dan onmiddellijk naar het ziekenhuis geweest maar Stijn is niet meer bij bewustzijn gekomen. Op 7 november is hij overleden zonder dat we afscheid hebben kunnen nemen.’
Niet voorzien uitje ‘Wat mij het meeste pijn gedaan heeft is te moeten lezen in een krant dat hij agressief was na het ongeval en dat ze hem moeten boeien hebben’, zegt mama Bernadette. ‘Stijn was een brave jongen, door velen geliefd. Dokters hebben ons achteraf die agressie
uitgelegd. Hij had bij het ongeval een hersenbloeding opgelopen. En een hersenbloeding kan agressie veroorzaken. Het ongeval is ook een tragisch toeval. Hij heeft die zaterdagavond vrienden naar de Night of the Proms gevoerd. Hij had zelf kaartjes om twee weken daarna met zijn vriendin te gaan. Maar vrienden vroegen hem om hen te voeren omdat ze geen vervoer hadden. Hij vond dat niet erg, zo zag hij de Proms twee keer. Toen hij iedereen naar huis gevoerd had, is hij op de Berchem weg in slaap gevallen en van de weg geraakt.’ ‘Ik heb heel diep gezeten’ gaat Bernadette verder. ‘We zijn goed opgevangen geweest door slachtofferhulp en de vereniging Ouders van Verongelukte Kinderen. Ronny was directeur van het Atheneum Ronse en ik gaf daar les. Zes weken na zijn dood ben ik opnieuw gaan werken en dat heeft me goed gedaan. Ik kon zo mijn zinnen verzetten. En de leerlingen hebben zeer veel respect betoond en hebben me ook geholpen. Maar een kind vergeet je niet. We praten nog elke dag over Stijn. We vieren nog altijd zijn verjaardag. Vieren... we eten iets speciaals en iedereen komt langs die dag, maar echt vieren is dat natuurlijk niet.’ Bernadette: ‘Je begrijpt pas echt wat een kind verliezen is, als je het zelf meegemaakt hebt. Vanaf oktober begint het al te knagen. 1 november komt eraan. Ik verjaar op 3 november, Stijn overleed op 7 november en verjaarde op 18 november. Ook na tien jaar blijven het donkere dagen. Elk jaar houden we ook een namis waarin zelfgemaakte teksten en muziek centraal staan. Familie en vrienden komen samen met ons om Stijn te herdenken. We willen de herinnering levendig houden. We kozen ook voor een open graf. We konden echt geen steen op zijn buik leggen. Zo blijft hij als het ware bereikbaar voor ons.’
In de pers
KLUISBERGEN - Tien jaar geleden kwamen Bernadette Bouquet en Ronny Hillewaere terug van een deugddoende vakantie uit Egypte. Hun zoon Stijn zou hen afhalen op de luchthaven. Toen beiden geland waren was er van Stijn geen spoor.
51 ovk_nl.indd 51
12/9/2011 9:03:58 AM
Speelkalender Flits! Dit is de speelkalender zoals bekend op het moment van publicatie. Meer info op www.wimgeysen.be. Januari
Februari
Maart
12 24-25 31 2 6 7 16-17 22 29
Heilig Hart College - Halle VTI - Lier Heilig Graf Instituut - Turnhout Burgerschool - Roeselare CC De Kruisboog – Tienen CC Hasselt Zaal Antigone – Sint-Niklaas Heilig Hart College - Lanaken MMI – Kortemark
Flits! boeken kan via 0486 43 27 74 of
[email protected] Flits! is op DVD te koop bij OVK (€ 15 voor leden, € 20 voor niet-leden. Beide + € 2 verzendingskosten).
Samenwerking tussen Assuralia en OVK
Varia
Assuralia is de beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen. Zij groepeert bijna alle Belgische en buitenlandse verzekeringsmaatschappijen die in België werkzaam zijn. OVK sloot met Assuralia een samenwerkingsakkoord om tegemoet te komen aan eventuele problemen van onze leden met verzekeringsmaatschappijen. Assuralia heeft haar leden verzocht binnen elke verzekeringsmaatschappij een contactpersoon voor OVK aan te duiden. Indien u als lid van OVK problemen hebt met een verzekeringsmaatschappij, contacteer Sofie (02 421 65 86 of
[email protected]).
Jaarverslag 2010 Het OVK-jaarverslag van 2010 is verkrijgbaar. Voor een exemplaar: geef een seintje op
[email protected] of 02 427 75 00.
52 ovk_nl.indd 52
12/9/2011 9:03:58 AM