Local Heroes
Reis- en lifestyle magazine over Zuid-Afrika DIGITALE EDITIE FEBRUARI 2013 www.oogvoorzuid-afrika.com
Sani Pass Op het dak van Zuid-Afrika Marc Schoon laat dromen uitkomen Cape Argus: de mooiste fietstour ter wereld De sieraden van YOELL maken het verschil Met een beetje hulp… De zoektocht naar ‘Sugar Man’ Rodríguez Muzikale agenda Zuid-Afrika en NL Met OOG VOOR ZUID-AFRIKA leer je het echte ZUID-AFRIKA kennen
6
12
INHOUD 6 - Making dreams come true... voor iedereen! Interview met Marc Schoon. ‘Mijn grootste doel is om iedereen te laten zien hoe mooi Zuid-Afrika is, dat staat voorop. Making dreams come true is niet voor niets de slogan van Madiba Travel,’ lacht Marc Schoon (36), oprichter en eigenaar van Madiba Travel dat op maat reizen naar Zuidelijk Afrika aanbiedt.
10 - Met een beetje hulp In OOG VOOR ZUID-AFRIKA 2012 besteedden we aandacht aan verschillende projecten die door Nederlanders in Zuid-Afrika worden ondersteund. Herma Visser ging op bezoek bij Lungi’s en Bafanakids om te zien hoe het er nu voor staat.
12 - The Cape Argus Cycle Tour In Nederland houdt in januari en februari de schaatskoorts het land in zijn greep. It giet oan – of niet: dat is de vraag. De onzekerheid speelt geen enkele rol bij een van de grootste evenementen die Kaapstad jaarlijks organiseert: The Cape Argus Cycle Tour. Elke tweede zondag van maart speelt in Kaapstad elk jaar weer de fietskoorts op en nemen 35.000 fietsers het Kaapse Schiereiland over.
16 - Yoell maakt het verschil Hulp bieden is mooi, maar hoe doe je dat? Tegenwoordig vinden we dat mensen niet afhankelijk moeten zijn van aangeboden hulp, maar liefst zelfredzaam. Dat is ook het uitgangspunt van het YOELL-project: vrouwen in townships in Zuid-Afrika de mogelijkheid bieden een zelfstandig bestaan op te bouwen.
Rubrieken 3 - Van de redactie 4 - Fotopagina’s | De Sani Pass 9 - Foto van de maand 18 - Agenda
Van de redactie
COLOFON
Iedereen die in Zuid‑Afrika met vakantie gaat of er (tijdelijk) woont en werkt wordt geconfronteerd met het schrijnende verschil tussen rijk en arm. Voor de een is het land het paradijs, voor de ander is er de dagelijkse strijd om te overle‑ ven. Een strijd die zo in het oog springt dat er niemand is die niet een helpende hand wil uitsteken. Die de mensen wier lach de hemel openbreekt en de zon laat schijnen, een duwtje in de rug wil geven. In dit nummer zetten we – we heten niet voor niets OOG VOOR ZUID‑AFRIKA – een aantal mensen in het zonnetje die zich inzetten voor bijzondere projecten en mensen. Hulp is niet alleen maar geven en mensen afhankelijk maken, hulp is mensen de mogelijkheid bieden op een zelfstandig en trots bestaan. Plaatselijke helden en heldinnen, je vindt ze overal. Ze werken vaak achter de schermen, treden niet op de voorgrond. South African Tourism ontwikkelde daarom de campagne ‘local heroes’. Waarbij mensen in Nederland én Zuid‑ Afrika in het zonnetje gezet worden voor hun bijdrage aan een betere wereld. Je kunt jouw eigen held nomineren op www.jouwheld.nl. Die maakt dan kans op een geheel verzorgde reis naar Zuid‑Afrika. Op de site vind je Nederlandse hel‑ den en drie inspirerende Zuid‑Afrikanen die met hun daadkracht het predicaat ‘local hero’ verdienen. Hoe blij en verrast was ik toen wij in de brievenbus een ‘Zulu‑letter’ vonden, een kleine badge van kralen die je aan een ander geeft. Vroeger de manier in Zuid‑Afrika van vrouwen om hun man die vaak op locatie aan het werk was een liefdesberichtje te sturen. We zijn trots, meer dan trots op deze mooie erkenning en het prachtige gebaar. Niet aarzelen dus, ga naar de site www.jouwheld.nl en nomineer je eigen held… Tot volgende maand… Marjolein Westerterp en Peter Boshuijzen
OOG VOOR ZUID-AFRIKA is een uitgave van MW media i.s.m. TekstBeeld/Haarlem. Uitgever en hoofdredacteur: Marjolein Westerterp M:
[email protected] T: +31(0)6-404 161 88 I: www.oogvoorzuid-afrika.com OOG VOOR ZUID-AFRIKA digitaal is een samenwerking met dORIZON Media. Fotografie: Peter Boshuijzen M:
[email protected] T: +31(0)6-408 760 06 Advertentiemarketing en –acquisitie: Lydia Engel Mediaconsultancy T: +31(0)6-113 231 58 M:
[email protected] I: www.lydiaengel.nl Met dank aan: Inge Abraham, Harald Kolkman – Meridian Travel, MKI, Herma Visser, Renate Tibben, Yvette Wolterinck Social media: www.facebook.com/OOGVOORZA Twitter: @oogvoorZA www.oogvoorzuid-afrika.com
De Sani Pass Op het dak van Zuid-Afrika T E K S T M A R J O L E I N W E S T E RT E R P F O TO G R A F I E P E T E R B O S H U I J Z E N
Via Underberg bereis je de Sani Pass De stilte trommelt in je oren
Op het dak van Zuid‑Afrika staat het leven stil Muzikanten dansen niet
EEN NEDERLANDER IN ZUID-AFRIKA
MAKING YOUR DEREAMS COME TRUE...
VOOR IEDEREEN!
‘Mijn grootste doel is om iedereen te laten zien hoe mooi Zuid‑Afrika is, dat staat voorop. Making dreams come true is niet voor niets de slogan van Madiba Travel,’ lacht Marc Schoon (36), oprichter en eigenaar van Madiba Travel dat op maat reizen naar Zuidelijk Afrika aanbiedt. ‘Maar daarnaast vind ik het minstens zo belangrijk om ook de dromen van anderen waar te maken, en ook op die manier mijn steentje bij te dragen aan de ontwikke‑ ling van dit prachtige land.’ TEK ST: INGE A BR A HA M FOT O’ S : P R I V É B E Z IT
\
Marc en Stephanë in Stellenbosch
In 1998 zet de 22‑jarige Marc voor het eerst voet op Zuid‑Afrikaanse bodem, op uitnodiging van de Knysna Rugby Club om er vier maanden te komen rugbyen. ‘Wat me als eerste in Zuid‑Afrika opviel was de geur. Ik ruik die geur nog steeds, elke keer als ik weer uit het vliegtuig stap. Heerlijk.’ Na die eerste paar maanden is hij verkocht. Daar heeft een ontmoeting met de Zuid‑Afrikaanse Stephané van alles mee te maken. Na vier mooie maanden keert Marc terug naar Leiden, waar hij geschiedenis stu‑ deert. Hij zoekt naar een manier om zo snel mogelijk terug te keren naar Zuid‑Afrika. Als rugbyspeler van het Nederlands team ligt de keuze voor zijn scriptie voor de hand: zijn afstudeeronderzoek richt zich op de sociale en politieke aspecten van het Zuid‑Afrikaanse rugby tijdens en na de apartheid. In 2000 keert Marc terug naar Kaapstad, waar hij aan de University of Cape Town (UCT) zijn afstudeeronderzoek doet. En waar de liefde met Stephané ondertussen verder opbloeit...
Verliefd, verloofd, verloren Als een half jaar later zijn scriptie af is en zijn visum afloopt, krijgt Marc in Amsterdam een baan als finan‑ cieel adviseur aangeboden. Een jaar van heen en weer reizen volgt. Als Stephané vervolgens een baan aan‑ neemt in Londen, is het mogelijk voor haar een Nederlandse verblijfsvergunning aan te vragen. Het stel blijft uiteindelijk acht jaar in Amsterdam wonen, maar reist elk jaar minimaal een maand af naar Zuidelijk Afrika voor familiebezoek en om een nieuw stukje van het continent te ontdekken. ‘Elke keer als ik terugkwam in Nederland vertelde ik familie en vrien‑ den uitgebreid over de mooie plekjes die we dit keer weer gezien hadden. Vrienden hadden het vaak over mijn enthousiasme over het land en hoe aanstekelijk mijn manier van vertellen was. In de loop der jaren klopten steeds meer mensen – vrienden en bekenden, maar ook volslagen onbekenden die via via mijn naam gehoord hadden – bij me aan voor een reisadvies, ‘aan‑ gezien ik zoveel van het land wist’. Ik merkte hoeveel plezier en voldoening ik er uithaalde om mensen de ultieme tips te geven voor een droomreis naar Afrika.’ Zo vielen de puzzelstukjes steeds meer op z’n plaats en in 2007 lanceert Marc officieel Madiba Travel. Begin 2009 zeggen Stephané en Marc, die dan inmiddels
getrouwd zijn, definitief hun banen in Amsterdam op en vertrekken naar Kaapstad. In 2012 wordt daar hun zoon Benjamin geboren. ‘De geboorte van Benjamin was zonder twijfel het hoogtepunt van 2012, maar niet het enige,’ vertelt Marc. Hij verwezenlijkte namelijk ook een van zijn andere dromen: de oprichting van de Stichting Friends of Kurland. ‘We slaagden erin om in 2012 meteen een bijzonder project af te ronden!’ Kurland is een dorp in de Westkaap, niet ver van het populaire plaatsje Plettenberg Bay aan de Garden Route. Het is aan die‑ zelfde Garden Route, in Knysna om precies te zijn, waar Marc in 1998 de Zuid‑Afrikaan Pieter Janse van Rensburg ontmoette. Ze speelden in hetzelfde rugby‑ team en worden goede vrienden. Jaren later zijn ze dat nog steeds. Regelmatig bezoekt Marc Pieter en zijn gezin, en stimuleert hij vakantiegangers die via Madiba Travel een reis boeken hetzelfde te doen. Om kennis te maken met Pieter én met Kurland Village – de grote, zeer arme township van het dorp. Oud‑poli‑ tieagent Pieter zet zich al jaren actief in voor de town‑ ship. Zo bouwde hij ooit eigenhandig het clubhuis van de rugbyclub van Kurland en is hij sinds jaar en dag trainer en coach van de club. Daarnaast organiseren hij en zijn vrouw Naomi dansavonden en leert Pieter dorpsbewoners hoe ze in hun tuintjes bloemkool en spinazie kunnen verbouwen.
Friends of Kurland ‘Met Friends of Kurland wil ik bijdragen aan de ont‑ wikkeling en verbetering van het welzijn van de township en haar inwoners. Mijn broers Paul en Gerbrand hebben me samen met goede vriend Rutger vanuit Nederland geholpen met de formele oprichting. Meteen na de oprichting kozen we als stichting samen met Pieter een drietal projecten waar we geld voor zouden gaan inzamelen. Bovenaan het lijstje stond de bouw van een nieuwe keuken voor ‘moeder’ Johanna, die regelmatig vanuit haar eigen piepkleine keuken, en geheel op eigen kosten, soep voor de kinderen in de township maakte. Vaak was dat de enige maaltijd die deze kinderen die dag kregen. We wilden een nieuwe keuken bouwen op een plek in het dorp waar alle kin‑ deren Johanna konden vinden.’ Eind november vlogen vrijwilligers Romy en Evert – een jong stel dat al eerder Kijk op www.meridiantravel.nl - 7
Links Marc en Johanna voor de oude keuken Onder Johanna in haar nieuwe keuken
in Kurland op bezoek was en zich heel graag belange‑ loos een maand wilden inzetten – vanuit Amsterdam naar Zuid‑Afrika om eigenhandig de nieuwe keuken te bouwen. Op 27 december werd tijdens een groot feest met zo’n 700 dorpsbewoners de opening gevierd. Marc: ‘Een mijlpaal voor de stichting, voor Madiba Travel en natuurlijk vooral voor de inwoners van Kurland Village!’
doet. Haar huis is heel erg klein, terwijl er soms per dag 40 kinderen op de stoep staan.’ Dat het een grote uitdaging is, staat vast. ‘De kosten zijn minstens 10.000 euro en er moeten net als Romy en Evert vrijwilligers komen die het fantastisch vinden zich hiervoor in te zetten. Ik zal me ook dit jaar volop bezighouden met het uitvoeren van dit ideaal – to be continued dus!’
Het werk gaat door. Zoals de afgelopen jaren blijft Madiba Travel na elke geboekte reis een bedrag over‑ maken naar de Stichting Friends of Kurland. Marc: ‘Wat nu bovenaan de wensenlijst staat is een nieuwe crèche voor de armste kindjes waarvan de ouders dag‑ werkers zijn. Hun huidige opvangplek is in het huis van dorpsbewoonster Patricia, die dit geheel vrijwillig
Informatie: Wil je ook je steentje bijdragen aan Kurland Village? Meld je dan aan als vrijwilliger of stort een bedrag op rekening 611039982 ten name van Stichting Friends of Kurland. Aan het einde van elk jaar worden gevers op de hoogte gebracht van de inkomsten en wat er precies met het geld van de stichting verwezenlijkt is. Meer informatie vind je op www.madibatravel.nl.
FOTO VAN DE MAAND
Fotograaf Peter Boshuijzen maakte in de Sabi Sands Wildtuin bij Kruger National Park in het vervagende licht van de zon deze foto van twee hyena pups met hun moeder. ‘Het was een ontroerend moment om zo dicht bij deze dieren te mogen komen. De moeder was met haar twee jongen uit het goed verborgen nest gekomen en gaf ze nog één keer de kans te drinken voordat zij in de nacht verdween om te gaan jagen. De twee pups kenden geen vrees. Ze speelden in ons blikveld, wilden zelfs de jeep aan een onderzoek onderwerpen. Ik heb misschien vijftig opnames van ze gemaakt. Deze springt er voor mij uit vanwege de compositie. De moeder onderin slechts gedeeltelijk in beeld. De achtergrond vaag, de zon die nog net de vacht van het rechter jong raakt. De foto lijkt bijna zwart‑wit wat de sfeer van deze dieren verhoogt. De hyena wordt niet gezien als het mooiste dier van de bush. Maar hier heerst de schoonheid van vrede.’
MET EEN BEETJE HULP…
T
In OOG VOOR ZUID‑AFRIKA 2012 besteedden we aan‑ dacht aan verschillende projecten die door Nederlanders in Zuid‑Afrika worden ondersteund. Herma Visser ging op bezoek bij Lungi’s en Bafanakids om te zien hoe het er nu voor staat. T E K S T: H E R M A V ISSE R F OT OGR AF IE : YVE TTE WOLTERI NCK, PETER BOSHUI JZEN
T
Lungi’s Township B&B Als je wilt ervaren hoe het is om in het township Khayelitsha te slapen, dan moet je bij Lungi’s zijn. In februari 2010 heeft Nomalungelo Pango deze bed & breakfast met de hulp van de Nederlandse Marijke Frijters opgezet. ‘Mijn droom is om de mensen in de township te helpen,’ vertelt Nomalungelo. ‘Om dit te verwezenlijken moest ik eerst mijn eigen leven op orde krijgen. Daarbij heb ik veel hulp van Marijke gekre‑ gen.’ Hoewel ze de enige is in de buurt die een bed & breakfast aanbiedt, loopt het nog niet storm. Het zijn voornamelijk backpackers die haar komen bezoeken. ‘Het is erg moeilijk om reclame te maken, veel mensen weten niet van het bestaan af.’ Nomalungelo: ‘Er zijn nu twee gastenkamers klaar, maar ik zou best willen uitbreiden. In de toekomst hoop ik succesvol ondernemer te worden. Daarom bied ik ook walking tours aan. Ik loop twee uur met mijn gasten door de wijk en laat ze kennis maken met het dagelijkse leven en mijn familie.’ Informatie: Ontmoetingen met lokalen staan vaak hoog op het verlanglijstje van toeristen. Een nachtje in Lungi’s kan daarvoor een prachtige ervaring zijn. www.lungis.co.za
Bafanakids–samen inkoppen? Voetbal is belangrijk in Zuid‑Afrika. Bafanakids is een organisatie die ervoor zorgt dat kinderen in de town‑ ships kunnen voetballen. ‘Voetbal is geen oplossing, maar het helpt,’ vertelt Loyiso Mfuku, de coördinator van Bafanakids. ‘Het gaat er niet om wie het beste is,
het gaat erom dat ook deze kinderen plezier kunnen beleven aan sport. In dit geval voetbal.’ Hans Vonk: ‘Met dit project bieden we kansarme kin‑ deren structuur, regelmaat, trots en teamspirit.’ Bafanakids is drie jaar geleden opgericht in samenwer‑ king met de Nederlander Hans Vonk, die tot 2012 kee‑ per was bij Ajax Cape Town. Bafanakids heeft dan ook een goede relatie met deze voetbalclub. ‘Plezier staat voorop, dat wil ik benadrukken. Toch betekent dit niet dat er niks met de toppertjes wordt gedaan. Voetballertjes met talent worden er wel uitgehaald en komen zo in contact met Ajax Cape Town,’ zegt Loyiso. Hans Vonk heeft een grote rol gespeeld in het succes van Bafanakids. ‘Hij is een Nederlandse professional dus de kinderen kijken enorm tegen hem op. Door hem willen jonge voetballertjes hun droom volgen, hij is een rolmodel voor ze.’ Hoewel Bafanakids succesvol begon door de inspan‑ ningen van Hans Vonk en de goede relatie met Ajax Cape Town, neemt het succes nu af. ‘Vanaf dat moment dat de sleutelpersoon – Hans dus – is terug‑ gegaan naar Nederland, is het vertrouwen helaas sterk afgenomen,’ zegt Loyiso teleurgesteld. ‘Ik doe mijn best de stichting een goede naam te geven en kinderen aan te trekken. Ik geef ik niet op, mijn hart en ziel ligt in Bafanakids.’
Informatie: Sponsor worden van Bafanakids? www.bafanakids.org
THE CAPE ARGUS CYCLE TOUR In Nederland houdt in januari en februari de schaats‑ koorts het land in zijn greep. It giet oan – of niet: dat is de vraag. De onzekerheid speelt geen enkele rol bij een van de grootste evenementen die Kaapstad jaarlijks organi‑ seert: The Cape Argus Cycle Tour. Elke tweede zondag van maart speelt in Kaapstad elk jaar weer de fietskoorts op en nemen 35.000 fietsers het Kaapse Schiereiland over.
W
Die koorts begon 35 jaar geleden toen de Zuid‑ Afrikanen Bill Mylrea en John Stegmann in 1978 de eerste variant van de fietstocht organiseerden. De tocht had destijds een duidelijk maatschappelijk doel: Kaapstad ervan overtuigen dat de stad dringend behoefte had aan fietspaden. De eerste race op 28 okto‑ ber 1978 startte voor het Kasteel (Castle of Good Hope) en eindigde in Camps Bay. Dat eerste jaar deden er 525 deelnemers mee, waarvan er 446 na 104 kilometer de eindstreep haalden.
Grootste wielerrace ter wereld In de jaren die volgden groeide de populariteit van de race in een razend tempo, en verbond de Kaapse krant ‘The Cape Argus’ als sponsor haar naam aan het event. Het traject werd meerdere malen gewijzigd, hoewel vrijwel altijd het ‘Rondje Kaap’ (van Kaapstad naar Cape Point en terug) de basis van de route vormde. Sinds 2010 is het traject hetzelfde gebleven en telt de route 109 kilometer, vertrekkend vanaf het Civic Centre in de binnenstad van Kaapstad. Vervolgens rij‑ den de fietsers via de snelwegen N2 en de M3 richting Muizenberg aan de oostkant van het Cape Peninsula. Via de kust van False Bay passeert het peloton Simon’s Town en Smitswinkel Bay, totdat de ingang van het Cape of Good Hope park gepasseerd wordt. Vervolgens wordt de route aan de westkant van het Kaapse Schiereiland via Scarborough, Kommetjie, Noordhoek, Chapman’s Peak en Hout Bay voortgezet. De laatste horde is het beruchte ‘Suikerbossie’, de laat‑
ste klim van de tocht die de fietsers van Hout Bay naar Camps Bay leidt. De finish is in Green Point naast het Cape Town Stadium. Het is officieel de grootste een‑ daagse, getimede wielerrace ter wereld en daarmee één van de belangrijkste sportieve evenementen die Zuid‑Afrika rijk is. Verschillende wielerlegendes verschenen ooit aan de start van de Argus, waaronder Miguel Indurain (2004 en 2012) Jan Ullrich (2007), Lance Armstrong (2010) en oudgediende Eddy Merckx (2012). Vorig jaar herover‑ de de 92‑jarige Zuid‑Afrikaan Japie Malan zijn titel als ‘oudste deelnemer aan de Cape Argus’ ooit – hij reed met zijn zoon op een tandem de tour in 5.50 uur. Datzelfde jaar reed Maisie Swoboda, de oudste vrou‑ welijke deelneemster ooit, op 76‑jarige leeftijd haar 28ste Argus.
Tour of Storms In het rijtje deelnemers horen ook Paul Langeveld en Noortje de Leeuw. Paul (47) is eigenaar van het Colourful Manor Guesthouse in Gordon’s Bay en daar‑ naast een fervent fietser. Hij reed de Argus tussen 2003 en 2009 maar liefst vijf keer. ‘Dat laatste jaar was één van de zwaarste ritten ooit. Ik was die keer eigenlijk niet van plan te fietsen, maar twee dagen ervoor kreeg ik een inschrijfnummer aangeboden en besloot ik toch mee te doen. Volgens mij is toen slechts iets meer dan de helft van de inschrijvingen daadwerkelijk gestart, lichtgewichten werden bij de start letterlijk van de fiets
geblazen.’ De tocht van 2009 ging de boeken in als de ‘Tour of Storms’. Toen de windstoten snelheden van 100 kilometer per uur bereikten, werd de race in de namiddag officieel gestaakt. De tour werd slechts één keer eerder vroegtijdig afgebroken: in 2002 zorgden temperaturen van 42 graden ervoor dat de organisatie rond drie uur ’s middags de stekker uit het event trok. In 2009 haalde slechts 30 procent van de groep daad‑ werkelijk de finish. Paul hoorde ook bij die groep die‑ hards, maar het was meteen de laatste keer dat hij de tour reed. Datzelfde rampjaar maakte Noortje de Leeuw (29) haar debuut aan de startlijn. De geboren Tilburgse verhuis‑ de in 2006 samen met haar vriend Rutger naar Kaapstad en ze hadden net twee weken voor de Cape Argus fietsen gekocht. ‘Niet bepaald de beste voorbe‑ reiding,’ zegt ze met een knipoog. Ook zij haalde de eindstreep van de ‘Tour of Storms’, al kostte haar dat wel 6,5 uur. ‘Het was een bijzondere ervaring, maar tegelijk ook het zwaarste dat ik ooit gedaan heb ‑ op m’n bevalling na misschien,’ lacht Noortje. Het jaar erop besluit ze nog een keer mee te doen. ‘Het is voor‑ al de mensenmassa en de sfeer die de Argus zo bijzon‑
der maakt. De fysieke uitdaging, dat de hele stad er mee bezig is in de aanloop er naar toe, en tijdens de race de aanmoedigingen van wildvreemden op de pit‑ tige klimmetjes. Het geeft voor mij heel sterk het gevoel van Zuid‑Afrika weer: de saamhorigheid en het enthousiasme.’ Paul is minstens zo enthousiast. ‘De sfeer langs de weg en onder de medefietsers is werkelijk geweldig. Iedereen is zeer gemotiveerd en goedgehumeurd. De Argus is één van de mooiste, zoniet de allermooiste fietsrace die er is. De combinatie van de schitterende omgeving en het publiek is ongekend. En de organisa‑ tie is fenomenaal. Zowel op sportief, logistiek, organi‑ satorisch als medisch gebied. Alles is tot in detail uit‑ gewerkt.’
Hard genieten Hoewel de tocht niet onderschat moet worden, geldt voor veel van de rijders het motto ‘meedoen is belang‑ rijker dan winnen’. Paul fietst regelmatig tochten, vaak langer in kilometers en zwaarder in uithoudingsver‑ mogen, maar de Cape Argus heeft voor hem een bij‑ zondere betekenis. ‘Hard fietsen is niet zo belangrijk, hard genieten is veel belangrijker!’ Dat ervaarde ook
‘Nu fietsen Douwe en ik gemiddeld twee keer per week een stukje Signal Hill op’
WILT U ZELF OOK IN MAART DE CAPE ARGUS BELEVEN? INDIVIDUELE FIETSREIS met Rondreisopmaat.nl Reisdata: maandag 4 maart t/m dinsdag 12 maart 2013 Reissom 9 daags arrangement: € 2.045,- per persoon. Toeslag 1-persoonskamer : € 200,- per persoon
PROGRAMMA
Noortje met vriend Rutger aan de start van de Argus (2011)
Noortje toen zij vanuit Hong Kong – waar ze eind 2010 naartoe verhuisde – in maart 2011 naar Kaapstad vloog voor een bezoek aan vrienden én om voor de derde keer de Cape Argus te fietsen. ‘Dat was veruit de meest bijzondere Argus ooit, omdat we zo ontzettend geno‑ ten van het uitzicht en de ervaring. Juist omdat we toen niet meer in Kaapstad woonden, realiseerden we ons toen pas goed hoe mooi de tocht eigenlijk is. You don't know what you got till it's gone zeg maar.’ Erik Jan Dirks (33) is momenteel volop in training voor zijn eerste Argus‑kilometers. Vorig jaar verhuisde hij met vriendin Marleen naar Kaapstad. ‘In 2012 woon‑ den we ten tijde van de Argus een half jaar in Kaapstad maar had ik mijn fiets nog niet hier. Wel besloot ik toen al, enthousiast gemaakt door een vriend van mij die hem dat jaar voor het eerst fietste, om dit jaar wél te rij‑ den. Nu fietsen Douwe en ik gemiddeld twee keer per week een stukje Signal Hill op, en af en toe fietsen we in het weekend naar Noordhoek en terug. Chapman’s Peak op de fiets rijden is nog veel mooier dan in de auto!’ Het enige waar hij bang voor is, is de kans dat het heel hard gaat waaien. ‘Mijn streeftijd hangt nogal van de wind af, maar Douwe reed hem vorig jaar in 3.50 uur. Dat moet sneller,’ grapt Erik Jan. ‘Maar eigen‑ lijk hoef ik helemaal niet per se zo snel mogelijk, ik wil vooral ook genieten van de omgeving en de mooiste uitzichten die je vanaf je fiets kunt hebben.’ Ook bij Paul kriebelt het om op 10 maart aanstaande toch weer op de fiets te springen. Via iemand die ver‑ hinderd is kreeg hij onlangs een inschrijfnummer aan‑ geboden. De fanatieke wielrenner is het ‘serieus aan het overwegen’ om mee te doen. Lachend: ‘Misschien ga ik ooit die tien keer nog wel eens aantikken. Mijn dochter Pam wil heel graag de Cape Argus fietsen. We hebben afgesproken dat samen te doen in 2016 – dan is Pam 16 jaar. Dat wordt dan mijn mooiste Argus ooit!’ Informatie: De Cape Argus wordt dit jaar verreden op 10 maart. www.cycletour.co.za
Dag 1: Amsterdam–Kaapstad en transfer naar Stellenbosch. Dag 2: ’s Ochtends vrij programma. ‘s Middags een fietstoer in noordwestelijke richting door de wijnlanden, lengte ca. 50 km. Dag 3: Fietstoer in noordelijke richting, met o.a. bezoek aan Wellington en Paarl, lengte ca. 75 km. Dag 4: Vertrek via Franschhoek en de klim naar de Franschhoek Pass (729m) richting de Theewaterkloof Dam en de Viljoenpass in het zuiden naar de kust. Via de Hottentots Hollandberge naar Gordon Bay of Pringle Bay. Twee routes mogelijk: 120 km of de veel kortere vlakke route van 40 km. Dag 5: Vandaag fietsen naar Kaapstad, deels via de prachtige kustroute. Dag 6: Vandaag wordt er niet gefietst. Gelegenheid om een keuze te maken uit het uitgebreide excursieaanbod in en vanuit Kaapstad. De excursies zijn individueel te boeken • Stadsrondrit • Tafelberg • Robben Eiland (reservering ruim voor vertrek, kunnen wij voor u verzorgen) • Kaap de Goede Hoop (evt. ook mogelijk per fiets, lengte ca. 120 km) • Stellenbosch en/of Franschhoek • Stellenbosch Bike & Wine Tour. Dag 7: Cape Argus 2013. Alle deelnemers ontvangen een bandje met een chip om de eigen fietstijd te registreren. Dag 8: De laatste dag in Kaapstad. Gelegenheid voor bezoek aan een van de vele bezienswaardigheden. Aan het einde van dag 8 vertrek met een rechtstreekse retourvlucht Kaapstad-Amsterdam met KLM. Dag 9: Aan het einde van de ochtend aankomst Amsterdam Schiphol.
BIJ DE REIS IS INBEGREPEN: Retourvlucht Amsterdam-Kaapstad met KLM, economy (T)-klasse • luchthavenbelasting € 340,- • 1 stuks bagage max. 23 kg incl. fiets • fietsdoos • transfers van luchthaven-hotel v.v. • 7 overnachtingen in een goed middenklasse hotel in Kaapstad op basis van logies & ontbijt, gebaseerd op verblijf in een 2-persoonskamer • inschrijfgeld Cape Argus 2013 • bagagevervoer • professionele reisbegeleiding • routebeschrijvingen, ook in GPS • reisinformatie
NIET INBEGREPEN: reis- en annuleringsverzekering • consumpties • lunches & diners • excursies • entrees • extra bagage € 200 per stuk • persoonlijke uitgaven • onvoorziene, na publicatie opgelegde brandstof en/of veiligheidstoeslagen
INFORMATIE: www.rondreisopmaat.nl/info/cape_argus en info (020) 822 45 10 of 06 – 51453475 of mail naar
[email protected]
YOELL
MAAKT HET VERSCHIL
Hulp bieden is mooi, maar hoe doe je dat? Tegenwoordig vinden we dat mensen niet afhankelijk moeten zijn van aangeboden hulp, maar liefst zelfredzaam. Dat is ook het uitgangspunt van het YOELL‑project: vrou‑ wen in townships in Zuid‑Afrika de mogelijkheid bieden een zelfstandig bestaan op te bouwen.
l TEKST EN FOTO’S MKI
YOELL is de merknaam van een sieradenlijn die gemaakt wordt door HIV‑positieve vrouwen in Zuid‑ Afrika. Deze vrouwen worden nog vaak verstoten uit hun familie en leefgemeenschap. Hulpverleners van MKI (Medical Knowledge Institute: www.mkifounda‑ tion.nl ) zien dagelijks de problemen waarmee HIV‑ positieve vrouwen te kampen hebben. MKI is een organisatie die voorlichting en scholing geeft over gezondheidszorg aan de bevolking van townships in Zuid‑Afrika. De beschermheer van MKI, emeritus aartsbisschop Desmond Tutu, kwam op een lumineus idee: zorg dat deze vrouwen een inkomen kunnen ver‑ werven waarmee ze zichzelf én MKI kunnen helpen. En laat ze dat doen met iets waar ze goed in zijn: sie‑ raden maken.
Bekende ontwerpers Karin de Man, coördinator van de YOELL‑verkoop‑ punten in Nederland, vertelt hoe het project is opgezet. ‘We willen duidelijk een verschil maken, in alle opzich‑ ten. Dat blijkt al uit onze merknaam: YOELL, een afkorting van ons motto ‘You will... make a difference’, waarmee we de vrouwen aansporen het heft in eigen handen te nemen. Maar ook de sieraden moeten net dat verschil maken, waardoor ze eruit springen. Dat bereiken we door de inzet van professionals: bekende sieradenmakers hebben ontwerpen gemaakt voor YOELL, zoals Fietje Pieters (FIVA‑Jewelry), Ans Markus en onlangs nog Olcay Gulsen (Supertrash). Binnen de gemaakte ontwerpen hebben de vrouwen de ruimte om zelf kralen te kiezen. Zo ontstaan unieke exemplaren. Voor de huidige armbanden wordt er veel gewerkt met kralen van glas, steen, kunststof en gere‑ cyclede materialen.”
Werk en educatie De vrouwen kunnen drie à vier werkdagen terecht in de ateliers. Zij komen en gaan op tijden die voor hen het beste uitkomen en ze kunnen hun kinderen mee‑ nemen. Hoe vaker ze komen, hoe meer ze kunnen ver‑ dienen. Naast het fabriceren van de sieraden zorgen ze ook dat alles verpakt en gereed gemaakt worden voor
transport naar onder andere Nederland. Tijdens een werkdag is er tijd en ruimte voor een warme lunch, ook voor de kinderen. Deze lunch maakt onderdeel uit van het YOELL‑project. Daarnaast krijgen de vrouwen gezondheidseducatie en voorlichting aangeboden. Alle informatie wordt gegeven in hun eigen taal en zoveel mogelijk begeleid door mensen uit de eigen gemeenschap.
Zelfstandigheid Door met HIV ‘gewoon’ door te leven, te werken, gezonde kinderen op de wereld te zetten en goed voor hun kinderen te zorgen, zijn deze vrouwen hét voor‑ beeld in de townships van echte ‘women empower‑ ment’. De opbrengst van de verkoop van YOELL‑sie‑ raden gaat direct terug naar Zuid‑Afrika: naar de vrouwen die de sieraden maken én naar de projecten van MKI.
Actie De sieraden van YOELL zijn verkrijgbaar bij verschil‑ lende verkooppunten en via de webshop: www.yoell.org Speciaal voor de lezers van OOG VOOR ZUID‑AFRIKA is er een aantrekkelijke aanbie‑ ding: de Yoell‑armband Fantasy Small van €20,‑ voor €15,‑. Deze actie duurt zolang de voorraad strekt. Te bestellen via onze website www.yoell.org onder ver‑ melding van ‘actie OOG’.
AGENDA ZUID-AFRIKA
Muzikale held treedt op in Zuid-Afrika Sixto ‘Sugar’ Rodríguez (1942) is een Amerikaanse singer songwriter van Mexicaanse afkomst. Hij bracht in de jaren zeventig twee albums uit – Cold Fact en Coming from Reality - die matig verkochten, en deed een paar optredens in Australië. Daarna trok hij zich terug uit de muziek. Hij werkte als sloper, studeerde filosofie, en was – kansloos – burgemeesterskandidaat in zijn woonplaats Detroit. Zonder dat hij het wist werd zijn muziek veel gedraaid in Zuid-Afrika. Een compilatiealbum – At his best - werd er zelfs platinum. De politiek getinte teksten van de mysterieuze protestzanger Rodríguez sloegen aan bij een generatie jonge, witte Afrikaners die walgden van de apartheid, en de censuur en onderdrukking van de regering Botha: ‘I open the window and listen to the news/ But all I heard was the establishment’s blues’, zong Rodríguez, met zijn licht nasale, Dylan-achtige stem. Rodríguez was een groot inspirator van Zuid-Afrikaanse protestzangers als Koos Kombuis en Johannes Kerkorrel. Hij schotelde hen een uitweg voor uit de nazistaat die Zuid-Afrika op dat moment was. Legende Ver weg van huis groeide Rodríguez uit tot een legende – groter dan de Rolling Stones – over wie het verhaal ging dat hij zelfmoord had gepleegd. Hij zou zich tijdens een rampzalig concert in de VS overgoten hebben met benzine. In 1991 werden zijn beide albums in Zuid-Afrika opnieuw uitgebracht, nu op cd. Rodríguez was volkomen onkundig van zijn succes aan de andere kant van de wereld, tot zijn dochter in 1998 een website, opgezet door twee fanatieke Zuid-Afrikaanse fans – Stephen Segerman en muziekjournalist Craig
Bartholomew-Strydom – over haar vader ontdekte en er een berichtje plaatste. Er werd contact gelegd en in 1998 werd Sixto – Sugar Man – Rodríguez naar Zuid-Afrika gehaald waar hij zes optredens verzorgde. Voorzichtig was hem al verteld dat hij er groter was dan Elvis, dan Jimi Hendrix, dan wie dan ook. In het uitverkochte Bellville Vélodrome in Kaapstad joelde en huilde het publiek, ze aanbaden hem. De ovatie hield maar niet op en was zo luid dat het minutenlang duurde voor hij kon beginnen aan zijn eerste nummer. Terug in Zuid-Afrika Sixto Rodríguez is 70, woont nog in hetzelfde houten huisje in Detroit als in 1970 en maakte sinds 1998 vier ZuidAfrikaanse tournees. Rijk is hij niet. Van emotie geen geen spoor: op de vraag of het niet fijn was geweest om eerder te weten dat hij groot is in Zuid-Afrika, omdat zijn leven dan toch anders zou zijn verlopen, antwoordt hij bedachtzaam dat hij niet zo goed weet wat hij daarop moet zeggen. Over de zoektocht en de gelukkige
afloop ervan gaat de ontroerende documentaire Searching for Sugar Man (2012) van de Zweedse regisseur Malik Bendjelloul. Inmiddels verkrijgbaar op DVD. In februari van dit jaar treedt Rodríguez weer op in Kaapstad en Johannesburg. Kijk voor de concertdata op www.sugarman.org http://youtu.be/eu5W-po-cLI http://youtu.be/VoeIU2RW9FI
Holi One Colour Festival
Op reis met het Koninklijk Concertgebouworkest Ter ere van het 125-jarig jubileum doet het Amsterdamse Koninklijk Concertgebouworkest als eerste symfonieorkest ter wereld binnen een jaar zes werelddelen aan. In ZuidAfrika vinden de optredens plaats in Kaapstad (9 maart), Durban (10 maart) en Pretoria (12 maart). Opgevoerd worden Beethovens Symfonie nr. 7, Peter en de wolf van Prokofjev, het vioolconcert van Tsjaikovksi en Ouverture ‘Cyrano de Bergerac’ van Wagenaar. Soliste is de wereldberoemde violiste Janine Jansen. Speciaal is dat er in ZuidAfrika een speciaal educatief project wordt uitgevoerd met kinderen uit de township van Durban (11 maart). Algemeen directeur Jan Raes: ‘Muziek verbroedert en verbindt. Het orkest is een belangrijke culturele
ambassadeur en wordt door alle belangrijke concertzalen uitgenodigd. Daar zijn we trots op en dat delen we graag met iedereen. In het orkest, dat bestaat uit 120 musici waarvan ongeveer 70 uit Nederland en 50 uit de rest van de wereld, zijn meer dan 20 nationaliteiten vertegenwoordigd. Het is een afspiegeling van de wereld.’ www.rcoamsterdam.com
Cape Carnival
Op 2 maart komt het Holi One Colour Festival naar Kaapstad en op 6 april naar Johannesburg . Het Holi Festival is afkomstig uit de Hindoestaanse cultuur, hier wordt met dit feest het begin van de lente gevierd. Ten tijde van dit feest is iedereen gelijk. Waar de Hindoestaanse maatschappij normaal verdeeld is in traditionele groepen, de kasten, is dat tijdens het Holi One Festival niet zo. Op gelijke hoogte vieren mensen dit kleurrijke feest met elkaar. Kortom: een concept dat prima past bij de Zuid-Afrikaanse Regenboognatie. Het Holi Festival draait om kleur, vrolijkheid, vreugde en vrijheid. Hoe? Door het in de lucht gooien van kleurrijk poeder. Elk uur wordt er afgeteld naar een massale lancering van nieuw, gekleurd poeder. En daarnaast is er natuurlijk ook nog muziek, veel muziek. Ben jij dan in Zuid-Afrika en wil je dit spektakel bij wonen, kaarten kun je bestellen op: Kaapstad: www.webtickets.co.za/event.aspx?itemid=380855780 Johannesburg: www.webtickets.co.za/event.aspx?itemid=401532269 http://youtu.be/zqsRFAJVN 9c
Op 16 maart is het weer zover, het 4e Cape Carnival. Veren, glitter en heel veel make-up, plus enkele honderden figuranten zullen Fan Walk Green Point omtoveren in één groot feestgebeuren. De Cape Carnival parade zal op zaterdag 16 maart rond 18.30 van start gaan, maar toegang wordt reeds verleend vanaf 14 uur. Niet minder dan 12 groepen zullen een swingende show geven. Zowat 2.000 dansers en 9 verschillende swingende figuren zullen de stoet verlevendigen, voornamelijk op Somerset Road. Dit jaar werd gekozen voor het African Legends-thema en hiermee zal hulde worden gebracht aan het culturele erfgoed van ZuidAfrika. www.capetowncarnival.com http://youtu.be/iCtbrI6Qmq8
Kijk op www.meridiantravel.nl - 19
Ikusasa – The future is now
Zuid-Afrika avond Op 1 maart organiseert OOG VOOR ZUID-AFRIKA een Zuid-Afrika avond. Gasten: - ‘BBQ-man’ Harm Jan Bloem presenteert met heerlijke hapjes de ‘taste of Africa’ en vertelt over de spectaculaire braaireis die hij in september met lezers van OOG VOOR ZUIDAFRIKA gaat maken. Hoofdredacteur Ingrid Glorie van Maandblad Zuid-Afrika laat haar licht schijnen over de nieuwe Zuid-Afrikaanse literatuur - MKI-oprichter Harold Robles die aartsbisschop Desmond Tutu vorig jaar naar Nederland haalde, houdt een presentatie over zijn organisatie MKI (Medical Knowledge Insitute, www.mkifoundation.com). - Presentatie en verkoop van de sieradenlijn YOELL, ontworpen door bekende kunstenaars, gemaakt door HIV-positieve vrouwen in Zuid-Afrika. - Zangeres Niki Romijn zingt drie liedjes uit haar Roos van Jou Mond-tour. Gedichten van de Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker, door haar op muziek gezet. - Vertoning Black Butterflies Toegang gratis. Aanvang 18 uur. Adres: Literair café Tsjechov & Co, Delistraat 2, Rotterdam. Informatie:
[email protected] en www.tsjechovenco.nl
In Zulu betekent Ikusasa ‘de toekomst’. Een kleurrijke mix van het spetterende muziek- en dansleven dat Zuid-Afrika rijk is, van traditionele gospel tot African house. Een topcast van vijftien zangers, dansers, acteurs en musici nemen je mee naar het bruisende ‘Alexandra’, een van de grootste townships van Johannesburg. Kijk voor de speellijst op www.wereldtheater.com http://youtu.be/jfbNosEJq90
Amanda Strydom – Ek Loop Die Pad Donderdag 11 april gaat ’Ek Loop Die Pad’, het nieuwe theaterconcert van Amanda Strydom, in première in de Leidse Schouwburg. Strydom is in haar vaderland Zuid-Afrika een superster, een levende legende met een onaantastbare status. Ze ontving er tal van onderscheidingen en prijzen. In Nederland is haar schare fans groeiende en dat is volgens Frits Spits helemaal terecht: ‘Ik vind u écht geweldig, de liedjes zijn prachtig poëtisch. De taal is ongelooflijk.’ Gerard van Maasakkers zei: ‘Ik heb de hele voorstelling op het puntje van mijn stoel gezeten.’ Amanda Strydom is een grote theaterdame die met hetzelfde gemak een politiek strijd-
lied neerzet als een intieme ballad of een rocknummer.’ Ondersteund door drie topmuzikanten wisselt Amanda Strydom Afrikaanse fado af met stevige rock en romantische ballads. ‘Ek Loop Die Pad’ bestaat uit nieuwe én bestaande nummers. Amanda Strydom (Port Elisabeth, 1956) is tot ver buiten de Zuid-Afrikaanse landsgrenzen bekend vanwege haar kwaliteiten als gepassioneerd performer van het inhoudelijke lied, pure muziek en een uiterst hartelijke presentatie waarmee ze haar publiek lieflijk omarmt. Ze weet het publiek niet alleen te ontroeren met haar gevoelvolle vertolkingen, maar ook met haar doorleefde en poëtische liedteksten. Begin jaren ’90 kwam Amanda Strydom in contact met Stef Bos. Strydom maakte
een steeds groter publiek. Stef Bos vroeg Amanda in 2000 om een duet op te nemen van het lied De Taal Van Mijn Hart. Het tweetalige nummer kwam op het album Van Mpumalanga tot Die Kaap en vormde een introductie van Strydom in de lage landen. In maart 2007 kwam de CD Briewe Uit Die Suide uit in de Benelux, haar CD Kerse Teen Die Donker verscheen in 2008. In november 2010 verscheen Stroomop, Amanda’s derde album voor de Benelux. Speellijst 10 t/m 21 april op: www.bostheaterproducties.nl http://youtu.be/ZJVdieJiXWg regelmatig hertalingen van Bos’ liedjes. Dankzij de adoptie van het werk van haar ‘Europese broer’ kreeg Bos in Zuid-Afrika
Kennismaken met Zuid-Afrika FOX Vakanties organiseert weer een aantal Theater: Sound & Light Shows. Wil je meer weten over Zuid-Afrika? Bezoek dan een van de volgende shows. 17 februari, 17 maart, 14 april, 26 mei Reserveren en informatie via www.fox.nl
