LIVING APART TOGETHER - Emmen Europan inzending 2009
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
OPGAVE STEDELIJK WONEN De gemeente Emmen wil een stedelijke woonomgeving ontwikkelen in een gebied met lage dichtheid, waar vrijstaande en 2 onder 1 kap woningen de norm zijn. Dit met behoud van de huidige kwaliteiten van Emmen, zoals de open en groene structuur van de stad en het autovriendelijk karakter. De opgave is om deze op het eerste gezicht tegenstrijdige belangen op een duurzame wijze te combineren tot een harmonieus geheel. RUIMTELIJKE STRUCTUUR STUDIEGEBIED Het studiegebied wordt begrensd door belangrijke verkeerswegen en is daardoor een duidelijk afgebakende plek. In het gebied zelf is er echter geen eigen identiteit; er bevinden zich half afgemaakte stedenbouwkundige structuren en typologien. De kwaliteiten van het gebied, zoals het park met kerk, de heldere noord/zuid orientatie en het dorpse karakter komen niet goed tot hun recht. RUIMTELIJKE STRUCTUUR INTERVENTIEGEBIED Het interventiegebied bestaat uit twee losse gebieden, beiden met rafelige randen en veel achterkantsituaties, die niet duidelijk met elkaar verbonden zijn. Het gebied aan de oostzijde is extra complex door zijn langgerekte vorm en ligging aan de spoorlijn, het is moeilijk bereikbaar en in zichzelf gekeerd. Het gebied aan de westzijde is een braakliggend terrein wat gebruikt wordt als parkeerplaats voor de naastgelegen supermarkt.
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
groene kwaliteiten versus rommelige structuren en een gebrek aan identiteit
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
DUURZAME STEDENBOUW Van Schaikweg
VELD - De open gebieden aan de noord- en oostzijde van het plangebied worden, net als het naastliggende park, gezien als groene velden waarin losse objecten een plek krijgen.
Buitenweg
BOS
Wilhelminastraat
AVONTUUR
SPELEN
RECREATIE
EEN “GROENE” STRUCTUUR De versnipperde structuren in het gebied worden omgevormd tot herkenbare stedenbouwkundige typologien die niet alleen de bebouwing organiseren, maar ook de rol van groen definiëren.
TUIN - De vrijstaande en 2 onder 1 kap woningen met diepe tuinen die de zuidzijde van het interventiegebied kenmerken blijven behouden. Ze zijn van goede kwaliteit en geven het gebied karakter. BLOK - De loodsen en rommelige structuren aan de zuidzijde van het studiegebied worden vervangen door open bouwblokken met voornamelijk zuidgerichte woningen. EEN EIGEN IDENTITEIT Aan de nieuwe gebieden wordt een sfeer/identiteit gekoppeld die aansluit bij de functie van het gebied en als sociale drager kan functioneren.
a tr ss ar
Spoorw
dw se rd Do at
Buitenweg
naar
SER-
eg van Zwolle
rikweg Prins Hend
Emmen
rikweg Prins Hend
ZEN
Van Schaikweg
VELD
VELD
VELD
Dordsest raat
Wilhelminastraat
Buitenweg
at Dordsestra
TUIN
BLOK
TUIN kweg Prins Hendri
Emmen
Dordsest raat
BLOK
at
Buitenweg
a tr ss ar
BLOK
Spoorw
dw se rd Do
BLOK
eg van Zwolle
naar
kweg Prins Hendri
Dordsestraat
Dordsestra at
Dordsestra at
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
GEBIEDSINRICHTING Van Schaikweg
PARKEERBOS De parkeerplaats voor de supermarkt wordt opnieuw inge-richt, met grote bomen tussen de parkeervakken. De massa van bomen vult de stedenbouwkundige leegte en verandert het aanzien van het gebied compleet.
Wilhelminastraat
Buitenweg
Buitenweg
WATER & VERHARDING De velden worden ingericht als parken die door de bewoners gekoloniseerd en ontdekt kunnen worden. Het parkeren wordt aan de randen opgelost waardoor de binnengebieden zo weinig mogelijk verhard zijn. Hierdoor kan regenwater direct in de grond infiltreren. Drie grote waterpartijen zorgen voor opvang van het regenwater wat van de daken van de nieuwbouw af stroomt.
KERK > ATTRACTIE Het gebied rondom de kerk en het aanliggende park worden bij elkaar getrokken zodat er een groot park ontstaat waarin de kerk als bijzonder gebouw goed tot zijn recht kan komen. Door de kerk een openbare functie te geven, gecombineerd met horeca ontstaat een attractieve plek die voor de gehele buurt betekenins kan krijgen. Een plek waar je op zondagochtend koffie kan drinken en luisteren naar een tango-orkest, je kind naar muziekles kan brengen of kan salsadansen en cocktails drinken.
Emmen
rikweg Prins Hend
Van Schaikweg
at
Buitenweg
a tr ss ar
Spoorw
dw se rd Do
eg van Zwolle
naar
rikweg Prins Hend
VELD
VELD
VELD Buitenweg
Wilhelminastraat
at Dordsestra
Dordsest raat
TUIN
BLOK
Dordsest raat
TUIN kweg Prins Hendri
Emmen
N 50 m
dw se rd Do
BLOK
BLOK
at
Buitenweg
a tr ss ar
BLOK
eg van Zwolle
25 m
Spoorw
5 m 10 m
naar
kweg Prins Hendri
Dordsestraat
Dordsestra at
Dordsestra at
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
ENERGIE ZONNE-ENERGIE Duurzaam bouwen begint bij stedenbouw en de oriëntatie van gebouwen op de zon. Om optimaal van passieve en actieve zonne-energie gebruik te kunnen maken is een zuidoriëntatie van de woningen nodig. In de 2 delen van het plangebeid worden vrijstaande objecten ten opzichte van elkaar verschoven zodat elk bouwblok op de zuidgevel geen belemmeringen heeft. COMPACT BOUWEN Om een stedelijke dichtheid te realiseren worden in elk vrijstaand object 3 woningen ondergebracht. De objecten krijgen hellende daken als referentie aan traditionele woningen en schuren in het Drentse landschap, waarbij de flauwe helling op het zuiden wordt gebruikt voor zonnepanelen. De 3 woningen tezamen vormen een compact volume waaruit weinig warmte verloren gaat en de woningen kunnen profiteren van elkaar’s restwarmte.
Van Schaikweg
Wilhelminastraat
Buitenweg
Emmen
kweg Prins Hendri
at
Buitenweg
a tr ss ar
Spoorw
dw se rd Do
eg van Zwolle
naar
kweg Prins Hendri
Dordsestraat
Dordsestra at
Dordsestra at
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
SOCIALE DUURZAAMHEID & ECOLOGIE EEN PARK ALS TUIN Om een unieke groene woonomgeving te realiseren krijgen de woningen geen prive-tuinen maar een groot gezamenlijk park. Hierin is ruimte voor elementen die niet in een individuele tuin zouden passen maar wel geweldig zijn om naast de deur te hebben, zoals een zwemvijver, een moestuin, en speelvoorzieningen. De maat van het park maakt het mogelijk om grote bomen te laten groeien en ecologisch interessante beplanting aan te leggen. Alle bewoners profiteren van deze enorme tuin waar kinderen de hele dag samen buiten kunnen spelen, waar ouders onder het bladerdak wijn kunnen drinken, waar je in de zon kan liggen, zwemmen, radijsjes kweken of bijzondere vlinders kan bekijken. NIEUWE STEDELIJKHEID : DORPSE KWALITEITEN De samenleving wordt steeds individueler. Voor jonge gezinnen is dit een problematische ontwikkeling. Sociale netwerken in je eigen buurt zijn uitermate belangrijk, als je een keer niet je kinderen van school kunt halen, er iemand ziek is of als je graag koffie wilt drinken bij de speeltuin. In het door ons voorgestelde plan in Emmen maken we een leefomgeving die uitnodigt tot interactie met je buren. Drie woningen per blok in een gemeenschappelijke tuin. Buren boven je en naast je, maar wel zo dat privacy gewaarborgd blijft. Het is een vorm van stedelijk wonen met een dorpse, groene sfeer. Samen appels plukken en een potje jeu de boulen. Het nodigt uit tot communicatie.
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
stedelijk wonen in een groene omgeving met dorpse kwaliteiten
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
DIVERS WONEN PRIVACY Alle woningen kunnen gebruik maken van de gemeenschappelijke tuin, maar hebben ook elk een eigen prive-buitenruimte. Dit kan een serre zijn, een dakterras of een groot balkon. Omdat er 3 woningen in 1 blok zitten is het belangrijk dat de bewoners geen hinder van elkaar ondervinden. De prive-buitenruimtes en entrees zijn daarom aan verschillende kanten gesitueerd. De woningentree is overdekt waardoor een geleidelijke overgang tussen binnen en buiten ontstaat. DIVERSITEIT AAN WONINGTYPES De gemeente Emmen wil op deze locatie in het centrum woningen voor gezinnen en starters ontwikkelen. Deze doelgroep heeft echter verschillende woonwensen. In elk blok bevinden zich 3 verschillende woningen met elk een eigen kwaliteit en eigen formaat. Zo wordt voor elke woningzoekende, starter of gezin, een droomhuis geboden. WONING A heeft een dubbelhoge serre op de zon met daaraan beneden een eetkeuken en boven de woonruimte. De drie grote slaapkamers liggen op de bovenste verdieping. WONING B heeft een dubbelbrede woonruimte op de zon op de begane grond met terras en overstek. Er zijn 2 zelfstandige slaapverdiepingen, voor ouders en voor kinderen.
begane grond
LUZ
1e verdieping
2e verdieping
WONING C heeft een grote open woonruimte op de 1e verdieping met aanliggend ruim balkon en een slaapverdieping daarboven.
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
ZONNE-ENERGIE De drie woningen zijn zodanig naast en onder elkaar gepositioneerd dat de leefruimtes van alle woningen op het zuiden liggen. De woningen maken op verschillende manieren gebruik van de zon: SERRE een dubbelhoge serre zorgt ervoor dat met voorverwarmde lucht de leefruimtes geventileerd kunnen worden. PV-CELLEN actieve zonne-energie door middel van PVcellen op het schuine dakvlak. OVERSTEK een overstek zorgt ervoor dat in de zomer oververhitting voorkomen wordt. ZONLICHT- EN WARMTE De lage winterzon kan onder het overstek door tot ver in de woning doordringen en zorgt voor daglicht en opwarming van de woning.
serre
LUZ
photovoltaische cellen
overstek
zonlicht- en warmte
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
FLEXIBILITEIT De hoofddraagstructuur van de woningen is van beton. De overige wanden worden gemaakt van lichte en herbruikbare materialen. Hierdoor is het mogelijk de scheidingen tussen de drie woningen in een blok aan te passen, de woningen groter of kleiner te maken of het blok een andere functie te geven. Wanneer de leefomstandigheden veranderen, verandert het gebouw mee. begane grond
LUZ
1e verdieping
2e verdieping
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
LIVING APART TOGETHER - Emmen Inzending Europan 2009 Het auteursrecht op dit ontwerp berust bij LUZ architecten. LUZ architecten Maerten Trompstraat 11 2628RB Delft 06-42147738
[email protected] www.luzarchitecten.nl
LUZ
L U Z architecten L AT- w o n i n g e n E m m e n E u ro p a n 2 0 0 9
