Liturgie en preek Rom 8,13 -GKv te Bergen op Zoom, 11 oktober 2009, 16.00u Motto’s: ‘Dood de zonde die in je zit, anders dood het jou’ – John Owen ‘Het lijk van een vijand ruikt altijd goed’ – Napoleon Bonaparte Verwerkingsvragen: 1.Het doden van je zonde is een gevolg dat de Heilige Geest van God in je werkt, vecht je, strijd je tegen zonde? ‘Dood’ je zonden? 2. Zie je hoe vaak en hoe veel je nog op jezelf gericht bent, en zie je hoeveel God nog te doen heeft, en hoe groot Zijn Naam kan worden in je leven? 3. Kun je zonden benoemen en zo zonde concreet voor jezelf maken? 3. Kun je voorstellen waarom het goed is om als je zonden hebt gedaan, snel zonden te belijden? Ben je een snelle zonden-belijder? Aan je kinderen: Vertel je kinderen dat het nooit goed is om je bij zonden neer te leggen want dan wordt het een gewoonte. Leer ze de geestelijke winst om snel zonden te belijden om te leren vechten tegen zonden. Liturgie: Welkom, door ouderling Votum/zegengroet Aanbidding: -Psalm 86,1.4 ‘Hoor mij, Heer, wil antwoord zenden’ -Psalm 139,1-2.10-11 ‘Heer, U doorgrondt mij van omhoog’ Gebed om de Heilige Geest Zingen, Lied van de week, E&R 173,1-2 ‘Voor uw liefde Heer Jezus, dank u wel!’ Kinderwerk, kinderen gaan naar het Kinderwerk Schriftlezing(en): zie onder Verkondigingstekst en thema: zie onder, gebed Zingen GK 156 ‘Heer, ik kom tot U’ Geloofsbelijdenis gezongen GK 179a [Viering van het heilig avondmaal -lezen van formulier 2 -zingen GK 170,1 ‘Vast Rots van mijn behoud’ -1e t/m 3e tafel, GK 170,2-4] Dank- en voorbedegebed Aankondiging overige mededelingen en bestemming collecte Inzameling gaven Hoe was het op het Kinderwerk? Zingen GK 160 ‘Groot is uw trouw o Heer’ Zegen Leesgedeelte(n): Rom 8 Tekst: Rom 8,13 Preekthema: ‘Zonde – dood de zonde die in je zit!’
Gerwin Pruijssen
Pagina 1 van 5
preek Rom 8,13
‘Hoe ga je om met zonde?’ – we hebben in de afgelopen weken stilgestaan bij Rom 6 en 7… …een korte prekenserie over zonde, vanmiddag over Rom 8, we hebben het net gelezen. We stellen vanmiddag 4 korte praktische vragen vanuit Rom 8,13. Thema: ‘Zonde – dood de zonde die in je zit!’ 1. De eerste vraag – een vraag die direct opkomt uit de tekst: is het zo dat als ik de zonde doodt, dat ik m’n verlossing verspeel?, kijk maar naar de tekst, vss 12-13… …laat dat eens tot je doordringen, ‘als u zich wel door uw zondige wil laat leiden, zult u sterven’, komen dan niet de vragen? Want is het dan zo als ik te weinig tegen de zonde strijdt, en ze niet doodt, dat ik niet in de hemel kom?, verspeel ik dan m’n verlossing?’ – het staat er zo, hoe zit dat? De boodschap van Paulus’ brief ad Romeinen is dit, Rom 5,1: ‘als je gerechtvaardigd bent door het geloof, dan kun je 100% ZEKER ZIJN van je verlossing… …dat je er 1000% zeker van kunt zijn dat je een kind van God bent’. Het evangelie zegt: om wat de Here Jezus door zijn leven en zijn sterven en zijn opstanding voor je deed, daarom mag er die zekerheid, die rotsvaste zekerheid, die niet in jezelf ligt… …want als je je eigen zonde en ontrouw ziet, ga je echt twijfelen: de zekerheid ligt in wat Jezus deed, in wat Hij heeft gedaan, en dat geeft Hij allemaal weg. Maar we hebben nog geen antwoord, ‘als je te weinig de zonde doodt in je leven, staat je verlossing dan op het spel?’ – nee, dat kan niet, wie gerechtvaardigd is, Rom 5,1, kan er zeker van zijn dat die ook verheerlijkt is, kijk maar in 8,29… Wie hij al van tevoren heeft uitgekozen, heeft hij er ook van tevoren toe bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon, die de eerstgeborene moest zijn van talloze broeders en zusters. 30 Wie hij hiertoe heeft bestemd, heeft hij ook geroepen; en wie hij heeft geroepen, heeft hij ook vrijgesproken; en wie hij heeft vrijgesproken, heeft hij nu al laten delen in zijn luister Die zekerheid is cruciaal voor ons, alleen als je volkomen zeker bent van de Here Jezus, dat Hij je Redder is en dat niets je kan scheiden van Hem, DAN kun je vechten tegen de zonde. Dus, het antwoord op de vraag: ‘verspeel ik mijn verlossing als ik te weinig m’n zonde heb gedood?’, is NEE. 2. Maar dan zijn we bij de tweede vraag: hoe zit het dan WEL met die woorden, ‘als je door de Geest je zondige wil doodt, zul je leven’, wat betekent dat dan WEL? Paulus zegt dit: wie dat doet, wie zijn zonde doodt, wie ertegen vecht en ze door de Geest doodt, die LAAT DAARMEE ZIEN dat ‘ie gerechtvaardigd is. Dat vechten en strijden, dat knokken en doden, het is allemaal een BEWIJS van je rechtvaardiging, een teken dat je om Jezus’ wil een vrijgesproken mens bent. En zie je hoe gaaf dat is?, als je je in de afgelopen weken in de preken herkende en je raakte ontmoedigd, want je zag het bij jezelf, zonde bij jezelf en je vecht ertegen, misschien dacht je wel dat je een hopeloos geval bent… …dan leer je vandaag met Rom 8: wie dagelijks tegen z’n zonde strijdt, maar dat ook ECHT DOET, die heeft een bewijs van zijn/haar rechtvaardiging – da’s gaaf, een geweldige bemoediging. Het is een bewijs van je geloof, een bewijs van je vertrouwen op God, een bewijs van je dagelijkse leven met God, als je NIET naar het vlees leeft, maar als je je zondige wil DOODT. Als je de zonde de oorlog verklaart, omdat je het haat, het is een bewijs van je wandelen door Gods Geest – dat zegt Paulus. Maar er zit dus ook een andere kant aan – want als je WEL naar het vlees leeft, als je niet die definitieve verandering hebt doorgemaakt, die wedergeboorte heet… …de verandering die ervoor zorgt dat de blikrichting van je leven in alles niet langer op JEZELF gericht staat, maar op de HERE GOD en de ANDER. Als je die definitieve verandering niet hebt gehad, maar als je altijd bezig bent met jezelf en wat JIJ wilt en dat
Gerwin Pruijssen
Pagina 2 van 5
preek Rom 8,13
altijd doorduwt, als je de zonde toelaat en koestert, erop ingaat wat de zonde je influistert… …DAN leef je naar het vlees, en is dit je toekomst: ‘je zult zeker sterven!’ 3. Maar dan ligt de derde vraag voor de hand, we hebben gezien: het gaat erom dat je NIET naar het vlees leeft, maar naar de Geest, wat betekent het als Paulus hier de woorden ‘vlees’ of ‘lichaam’ gebruikt? De NBV-vert. heeft het vertaald met ‘eigen wil’, maar het spijt me voor de zoveelste keer, maar dat staat er niet. De oudere vert. had het goed: ‘als u naar het vlees leeft, zult u sterven, maar als u door de Geest de werkingen van het lichaam doodt, zult u leven’, wat betekent dat? Paulus zet in Rom 8 twee soorten mensen tegenover elkaar, de ene mens, vs 5, die laat zich door zijn eigen natuur leiden’, de andere mens, ‘laat zich leiden door de Geest’, da’s de tegenstelling. Wat is er met die twee verschillende groepen?, vs 5, ‘wie zich door zijn eigen natuur laat leiden, is gericht op wat ‘ie zelf wil, ‘wie zich laat leiden door de Geest, is gericht op wat de Geest wil’. Je komt bij Paulus het woord ‘vlees’ vaak tegen, de NBV-vert. heeft het id vertaling uitgelegd, het is inderdaad ‘gericht zijn op je eigen wil’. Dat klopt redelijk, want Paulus bedoelt hier met vlees niet de bedekking van je botten, dit [huis/vlees], vlees is ook niet je instincten zoals wel wordt gedacht… …vlees is voor Paulus DE ZONDIGE ZELFGERICHTHEID VAN DE MENS. Het egoisme van de mens, het egoisme van mij, van jou, je zelfgerichtheid, mijn eeuwige angst om ergens verkeerd af te komen, bij in te schieten, de voortdurende zorg dat het wel goed gaat… …vlees = je zelfgerichtheid. Luther legt het zo uit, de mens is ‘incurvatus in se’, letterlijk: in zichzelf GEKROMD als een embryo. Op zichzelf gericht, dat is je vlees, het steigert als je eigen belangen bedriegt worden en die van een ander voorgaan. Dat is het antwoord op de 3e vraag: wat betekent bij Paulus het woord ‘vlees’?, het is zelfgerichtheid en zo leef je als mens zonder Gods doorwerkende Geest. Maar wat zijn dan de werkingen van het lichaam?, je voelt ergens wel aan dat het hier alles mee te maken heeft, het lichaam is een soort bruggehoofd voor de zonde… …het lichaam is een toegangspoort voor zonde, je laat met je lichaam en wat je ermee doet, zien wat in je hart leeft, wat je drijft, waarvoor je gaat. En de bijbel zegt, je lichaam is niet verkeerd, maar het is wel een toegangspoort voor de zonde, je kijkt met je ogen en wat doe je ermee met alles wat je ziet?, heb je een filter aanstaan? Je voelt met je gevoel, maar laat je je door je gevoelens leiden?, je kunt soms van alles zeggen, soms ligt er iets voorop je tong om iets te zeggen, maar heb je een wacht voor je lippen? De werkingen van het lichaam zijn de dingen die je vanuit je zelfgerichtheid DOET als je door de zonde gegijzeld wordt, als koning zonde weer eens de macht krijgt. 4. En dat brengt ons bij de laatste vraag, vs 13, Paulus roept ons op om die werkingen van het vlees te DODEN… …wat betekent dat? Eerst maar eens die uitdrukking, hoe komt dat op je over: HET DODEN VAN DE ZONDE… …het klinkt zo hard en zo radicaal, je moet je zonden DODEN, maar dat is het ook, het is een heel radicale uitdrukking. Maar weet wel, die uitdrukking vind je veel vaker in het Nieuwe Testament – en steeds is de oproep: onderschat de zonde niet, die is zo gemeen, ken je de trucs van je tegenstander, DAN weet je ook dat je er maar op een manier mee kunt omgaan en dat is DODEN. De uitdrukking komt veel vaker voor, het enige verschil is dat er andere woorden gebruikt worden. Het woord dat als synoniem gebruikt wordt (Rom 6,6) voor het ‘doden’ is ‘kruisigen’, ons oude bestaan is met Jezus gekruisigd. Hetzelfde zie je in Gal 5,24, ‘wie Jezus Christus toebehoren heeft zijn bestaan met al zijn hartstochten en begeerten GEKRUISIGD.
Gerwin Pruijssen
Pagina 3 van 5
preek Rom 8,13
De Here Jezus spreekt er ook zo over: ‘wie mijn volgeling wil zijn, moet zijn KRUIS op zich nemen en zo achter Mij aankomen, wie zijn leven wil behouden, zal het verliezen’. Lijkt dat niet enorm op wat Paulus zegt?, vs 13, wie zich door zijn zelfgerichte eigen natuur laat leiden, zal zeker sterven’. Het doden of kruisigen van de zonde, we hebben het aan het begin gezien, dit doden van de zonde is GEEN VOORWAARDE voor je rechtvaardiging… …het is niet de reden dat je een kind van God mag worden. Nee, we zagen: dit doodmaken van je zonde is een GEVOLG, een bewijs van je rechtvaardiging, vrijspraak. Maar kijk nou nog eens, ‘als je door de Geest je zondige wil doodt, zul je leven!’, voel je aan hoe belangrijk het is om je zonden te doden? Want je ziet hier een enorme belofte, ‘doodt je je zondige wil, dan zul je LEVEN’. Paulus leert ons hier in Rom 8 hoe we met die afschuwelijke heerser in ons moeten omgaan, hij geeft ons hier 3 handreikingen om dat te doen. 1. Allereerst, kijk niet over het belangrijkste heen: hoe dood je de zonde?, ‘door de Geest’, dat is het ALLERBELANGRIJKSTE, als je dat vergeet, ga je straks onherroepelijk straks verslagen naar huis. Om het even om te draaien, als je erover nadenkt, als je even aan de kerkgeschiedenis denkt, kloosters, dan besef je dat er in de geschiedenis allerlei manier waren waarmee christenen dachten dat ze in hun leven de zonde konden doden. Wat denk je waarom monniken en nonnen zichzelf pijnigden, waarom ze extreem vastten, waarom ze zoveel in gebed gingen, waarom er geloften werden gedaan? Dat was allemaal gericht op het doden van hun zonden die ze bij zichzelf zagen, om eraf te komen, om het niet meer bij zichzelf terug te zoen… …alleen de vraag is: kun je door vasten, door je lichaam te pijnigen, door geloften te doen, door te bidden, de zonde doden? – en denk niet dat je die gedachte zelf niet hebt! Denk nu niet, daar heb je die Roomsen weer, je hebt dit zelf ook, een voorbeeld: stel, je hebt ene bepaalde zonde gedaan, en je neemt het jezelf heel erg kwalijk, dan kun je jezelf geestelijk pijnigen als een soort genoegdoening. ‘O, ik ben zo slecht,ik ben zo’n slecht mens!’ Maar, God vraagt helemaal niet dat je zo naar jezelf kijkt, dat je dat van jezelf vindt. Maar je kunt het gebruiken als ene soort genoegdoening, met als doel vergeving te krijgen, dat God je geestelijke zelfkastijding ziet en je DAAROM vergeeft. Ander voorbeeld, je hebt een verkeerd programma op TV gezien, wat neem je jezelf voor?: ‘ik ga een week lang gen TV meer kijken’, vroeger heette dat vasten. Je bleef op het web bij sexsites hangen, en wat zeg je tegen jezelf: ‘een week lang geen internet’, vroeger heette dat zelfkastijding. Het gevaar is dat we denken dat we OP EIGEN KRACHT, door jezelf geestelijk te pijnigen, door een bepaalde belofte te doen, verbeten te zijn en te zeggen: ‘je,ik moet en zal eraf komen’… …dat we zo denken van de zonde af te komen, maar wat staat in Rom 8: ‘maar als je DOOR DE GEEST je zondige wil doodt, zul je leven!’ Dus, alleen als je dat door de Geest doet, zul je leven, hoop vinden. 2. Hoe doodt God Geest zonde in je hart en leven?, dat zie je staan in vs 13 en vs 14: ‘zonen Gods’. Wat geeft de Heilige Geest?, de zekerheid van Gods onvoorwaardelijke liefde, de HG geeft je het besef dat je een aangenomen kind van de Vader in de hemel bent, vs 14. De HG zal je steeds laten weten dat je een intens geliefd kind van God bent, ook al doe je zonde… …ons hart draait het altijd weer om, wij denken dat we geliefd moeten worden, maar we ZIJN HET AL door de Here Jezus. Je bent veilig bij de Vader, dat is de basis, de Vader houdt van je, dat is het evangelie, en dat doet de Vader zonder voorwaarden… …dus als je steeds weer in die ene zonde valt, dan houdt de Vader niet minder van je, als je steeds maar weer te kampen hebt met die ene boezemzonde, de Vader houdt niet minder van je! Psalm 103 zegt: ‘Hij doet ons niet naar onze zonde, Hij vergeldt het niet als wij zonden doen’, Psalm 32 zegt: ‘Hij rekent ons de zonden niet aan!’
Gerwin Pruijssen
Pagina 4 van 5
preek Rom 8,13
Dat doet de Heilige Geest, Hij legt het op je hart dat je een aangenomen zoon of dochter van de Vader bent, vs 15, om ons tot in onze tenen blij te laten zijn dat we tegen de Heilige God VADER mogen zeggen. Dat is het eerste dat de Heilige Geest doet. 3. Hoe doet de Heilige Geest dat, de zonde in je doden?, Hij zal je een besef geven, in je geweten bijv. dat je een zonde hebt gedaan. In Joh 16 staat dat de Heilige Geest overtuigt van zonde, Hij zal je laten beseffen en misschien heel duidelijk laten merken, dat je verkeerd zit… …bijv. als een gedachte zondig is, of als je iets verkeerd hebt gezegd, of heel duidelijk verkeerd zondig gedrag. Sommigen duwen dat weg, die overschreeuwen hun zondebesef omdat ze niet kwetsbaar willen worden, hun fouten niet willen toegeven, niet klein willen worden… …die onderdrukken een gevoel van schuld, terwijl anderen het wel zien, en misschien dat zelfs wel zeggen, maar ‘nee, ik ben niet fout, WANT het zit zus en zo…’ Hoe doodt de Heilige Geest zonde in je hart en leven?, door je zondebesef te geven om er wat mee te doen. Wat moet je met dat zondebesef doen? – niet wegduwen, niet overschreeuwen, maar dat besef en gevoel toelaten, dat sowieso. Maar je moet vervolgens vergeving vragen aan de Here God, als je zonde hebt gedaan, wen je aan om snel zonde te belijden. Wie er al lang mee rondloopt, loopt gewoon boos te worden of wrokkig te doen over dat gevoel dat je fout bent. Maar, belijd snel je zonde, belijdt het tegenover de Here, tegenover een ander. Wees een ‘snelle zonde-belijder’. En verzet je dan ook tegen die zonde, DAT is het doden van de zonde, je zult zonden niet totaal kunnen uitroeien uit je hart en leven… …dat was Rom 7, maar je moet die koning/vijandige overheerser verzwakken, door vergeving te vragen en ertegen te strijden. Het gaat erom als we het Heilig Avondmaal vieren als Jezus door zijn Geest bij ons is, Hij confronteert ons liefdevol met onze zonde, om zonde af te breken, en om ons in Hem op te bouwen… …als je zometeen weer die woorden hoort, ‘zijn lichaam is gebroken voor mij’, ‘zijn bloed is vergoten voor mij’, weet dan dat het was om jouw zonde, maar om je te vergeven en je te laten groeien in afhankelijkheid van Hem. Het Avondmaal is ook gegeven om door Gods Geest weer radicaal tegen de zonde te vechten, zijn Geest wil in jou vechten tegen alles wat je bij Jezus weghaalt. Dat kan alleen door Gods Geest – kijk straks naar brood en wijn, en besef hoe Jezus om ons vocht om ons te behouden, strijd tegen de zonde en door die door Gods Geest die in je woont. Laten we bidden
Gerwin Pruijssen
Pagina 5 van 5
preek Rom 8,13
