Uitgave #2 – juni 2007
ful lcircl e
H E T O NAFH ANK E LIJK E M AG AZ INE VO O R D E U BU NTU - G E M E E NS CH AP
LINSPIRE & M ICROSOFT LINSPIRE TEK ENT VOOR PATENTBESCH ERM ING
RECENSIES:
? T G L O V E I W
SYSTEM 76 LAPTO P VAN O NTVANGST TO T H ET O PSTARTEN VAN UBUNTU
H ANDLEIDING :
UBUNTU O P EEN M AC M INI BASIS INSTALLATIE VAN VPN UBUNTU VO O R O M A!
INSTALLATIE :
STAP-VO O R-STAP INSTALLATIE VAN K UBUNTU 7.04 : FEISTY
Ful lCircl e m agaz ine is nie t ve rbonde n m e t of afh ank e l ijk van CanonicalLtd.
ful lcircl e Nie uw s
p.03
Sm aak van de m aand - K ubuntu
p.06
H andl e iding Ubuntu op de M ac M ini Ubuntu voor om a Virtue e lPrivaat Ne tw e rk e n Scribus - De e l2
p.09 p.12 p.16 p.17
Uw m aande l ijk s ve rs l ag van de ge be urte nis s e n in de w e re l d van Linux e n ope ns ource program m a's De z e m aand toont Robe rt Cl ips h am ons e e n s tap-voors tap ins tal l atie van K ubuntu Linux 7.04
Re ce ns ie - Sys te m 76 Laptop
p.20
P.17
P.16
p.24
P12
P.20
P.09
P.24
U ove rw e e gt de aans ch af van e e n l aptop?Sys te m 76 l e ve rt prim a l aptops m e t Ubuntu voor-ge ïs tal l e e rd!
Inte rvie w - GRAM PS
M ijn ve rh aal- 6 M nd. m e t Ubuntu
STAP- VOOR- STAP INSTALL
p.29
P.06
Ve ch te n om te l e re n l e ve n m e t Linux na jare n W indow s .
Ubuntu Je ugd
p.31
Vraag & Antw oord
p.35
Brie ve n
M ijn bure aubl ad & M ijn PC Toon ons uw w e rk be e s t!
p.33 p.36
De Top 5
p.37
H oe e e n bijdrage l e ve re n
p.39
Andre w M in pre s e nte e rd z ijn top 5 W idge ts
W il tu h e l pe n om de vol ge nde uitgave n te vul l e n?
Al l e te k s t e n afbe e l dinge n die in dit m agaz ine z ijn uitge brach t onde r de Cre ative Com m ons Attribution-BySh are Al ik e 3.0 Unporte d l ice ntie . Dit be te k e nt dat u de artik e l s k an aanpas s e n, k opië re n, ve rde l enen ove rbre nge n, m aar e nk e lvol ge ns de vol ge nde voorw aarde n: u m oe t h e t w e rk opdrage n aan de origine l e aute ur (m ins te ns e e n naam , e -m ail adre s of url ) e n aan dit m agaz ine via de naam (Ful lCircl e ) e n de url w w w .ful l circl e m agaz ine .org (pre s e nte e r de artik e l s nie t op e e n m anie r dat h e t l ijk t of u z e z e l f ge s ch re ve n h e e ft of dat h e t ove r uw w e rk gaat). Al s u de e l ne e m t aan dit w e rk , e e n artik e lw ijz igt, of op e e n artik e l ve rde r bouw t, m oe t u h e t re s ul taat onde r de z e l fde , ge l ijk w aardige of com patibe l e l ice ntie uitbre nge n.
2
VO O RW O O RD U k an e e n aantalve rande ringe n opm e rk e n aan h e t de s ign de z e m aand (z e gt h ij m e t e e n ge z onde dos is s arcas m e ). W e h e bbe n nogalw at re actie s ge k re ge n, z ow e lgoe de al s sl e ch te , op h e t de s ign van uitgave één e n m e t de z e uitgave h ope n w e aan uw w e ns e n te z ijn te ge m oe t ge k om e n. Afge z ie n van w at k l e inigh e de n, w as uitgave #1 e e n ove rw e l dige nd s ucce s . O nz e s e rve r s l aagde e rin s tand te h oude n te ge n 'h e t Digg e ffe ct' e n be die nde m e e r dan 15.000 dow nl oads in de e e rs te 24 uur na de publ icatie . Wel k e ge ne ugte n h e bbe n w e voor u ge bunde l d in dit num m e r?W e l , w e h e bbe n h andl e idinge n voor Virtue e l Privaat Ne tw e rk e n (VPN), voor h e t ins tal l e re n van Ubuntu op e e n M ac, h oe ie m and z ijn 80-jarige grootm oe de r tot e e n Ubuntuge bruik e r be k e e rde (!), e n e e n uits te k e nde be s pre k ing van e e n Sys te m 76 Darte r l aptop. En, uite raard, h e e lve e lm e e r! En onth oudt: al s u ins praak h e bbe n ove r h e t m agaz ine , bre ng dan e e n be z oe k je aan onz e m aande l ijk s e ve rgade ring, die ope n s taat voor ie de re e n. Z ie de l aats te pagina van de z e uitgave voor de data e n tijde n. M e t vrie nde l ijk e groe te n, Ronnie Editor
Dank aan: l inuxge e k e ry voor de w e bs ite e n .org naam , m yk al Re born, uk ubuntu e n m rm onday voor de Ful lCircl e l ogo. UbuntuForum s .org om h un forum volte l ate n s pam m e n te rw ijlw e m e t dit proje ct be z ig w are n. H e t Ubuntu M ark e ting Te am voor de h ul p bij de prom otie e n ve rde l ing van dit tijds ch rift. En bove nal : de ge h e l e Ubuntu-ge m e e ns ch ap om dat h e t één grote , be h ul pz am e , bl ije fam il ie is . D it m agaz ine is tot s tand ge k om e n m e t:
3
NIEUW S Ubuntu onde rte k e nt pate ntove re e nk om s t M icros oft nie t
Taiw ane s e firm a l ance e rt ope ns ource m obie l e te l e foon
M ark Sh uttl e w orth , s tich te r van Ubuntu, h e e ft duide l ijk ge m aak t dat Ubuntu nie t ge ïnte re s s e e rd is in h e t s l uite n van e e n ove re e nk om s t m e t M icros oft z oal s die re ce nt aange gaan z ijn door Lins pire , Xandros e n Nove l l .
De NEO 19 73 van Firs t Inte rnational Com pute r (FIC), w ordt ge pl and al s de e e rs te in e e n re e k s van te l e foons ge bas e e rd op h e t Ope nM ok o pl atform .
"W e h e bbe n ge w e ige rd om h e t de bat ove r e e n ove re e nk om s t m e t M icros oft aan te gaan onde r de dre iging van nie t nade r ge s pe cifice e rde pate ntinbre uk e n”, ze i Sh uttl e w orth zate rdag in e e n bl ogpos t.
W il l iam Lai, van O pe nM ok o's afde l ing voor ge m e e ns ch aps ontw ik k e l ing z e i dat de 2,5G touch -s cre e n te l e foon onl ine be s ch ik baar z alw orde n ge s te l d vanaf de s ite van O pe nM ok o, voor e e n be drag van 350 USD. Er w ordt ve rw ach t dat de te l e foon k l aar z alz ijn in s e pte m be r.
Z ijn opm e rk inge n z ijn e e n antw oord op de s pe cul atie s in de pe rs dat, al s ve rvol g op de afs praak tus s e n Lins pire e n M icros oft van afge l ope n w e e k , Ubuntu, al s partne r van Lins pire , s ne lz ou k unne n vol ge n.
O pe nM ok o w e rd opge rich t door FIC om h e t ope ns ource pl atform voor de te l e foon te ontw ik k e l e n. FIC m aak t de h ardw are ge ge ve ns be s ch ik baar voor s oftw are ontw ik k e l aars e n w e rk t nauw m e t h e n s am e n.
H oe dan ook , ne t z oal s bij de re ce nte M icros oftafs prak e n m e t Nove l le n Xandros , is e r e e n ande r as pe ct van de ove re e nk om s t die w at e m otie s h e e ft l os ge m aak t in de ope ns ource ge m e e ns ch ap – de aank oop van be s ch e rm ing te ge n pate ntre ch tz ak e n door Lins pire .
De te l e foon com m unice e rt via GSM (Gl obalSys te m for M obil e com m unication) ne tw e rk e n e n ve rz e ndt data via GPRS (Ge ne ralPack e t Radio Se rvice s ), m e t datas ne l h e de n van 60 k bps tot 80 k bps .
M icros oft be w e e rt dat Linux inbre uk e n pl e e gt te ge n e e n aantalvan h aar pate nte n e n dat Linuxbe drijve n pate ntl ice ntie s z oude n m oe te n afs l uite n. Sh uttl e w orth z e gt dat de inte l l e ctue l e e ige ndom s argum e nte n van M icros oft onge l dig z ijn e n dat in e l k ge vale e n be s ch e rm ings ove re e nk om s t vanuit M icros oft ge e n e ch te barrière z alvorm e n om e e n proce s aan te s panne n. h ttp://w w w .te ch w orl d.com
4
De ve rw ach te functie s z ul l e n o.a. e e n 266 M h z Sam s ung CPU, 64 M B fl as h ge h e uge n, 128 M B DRAM , Bl ue tooth , W iFi, GPS (Gl obalPos itioning Sys te m ), 3D grafis ch e ve rs ne l l ing e n be w e gings ge voe l ige ve rs ne l l ings m e te rs be vatte n. h ttp://w w w .l inuxins ide r.com
NIEUW S Re dH at de vol ge nde om de pate ntove re e nk om s t te te k e ne n? “W e zoude n graag de ze l fde afs praak m ak e n m e t
Re d H at”, ze i Tom Robe rts on, al ge m e e n m anage r voor be drijfs inte ropabil ite it e n s tandaarde n bij
M icros oft.“W e s taan al tijd ope n voor e e n ge s pre k m e t h e n”.
Dit ge voe lis voorl opig nog nie t w e de rz ijds bij Re d H at. H e t be drijf h e e ft l ate n w e te n nie t
ge ïnte re s s e e rd te z ijn in e e n ove re e nk om s t. Le igh
Day, w oordvoe rds te r van Re d H at, h e e ft be ve s tigd dat dit nog s te e ds h e t ge valis .
“ W e bl ijve n ge l ove n dat ope ns ource e n de
ve rnie uw ing die h e t ve rte ge nw oordigt, ge e n onde rw e rp z ou m oge n z ijn van e e n
ons am e nh ange nde be l as ting die ge e n trans parantie bie dt”, z e i z e .
Toch vrage n s om m ige n z ich nog af - aange z ie n
M icros oft de ove rige Linux e e ndje s ne tje s op e e n
rijtje pl aats t - of Re d H at de vol ge nde k an z ijn. De ge ruch te n s ugge re re n dat e e n pact w e le e ns onve rm ijde l ijk z ou k unne n z ijn.
h ttp://w w w .com pute rw orl duk .com
Ubuntu H om e Se rve r Editie Ee n nie uw e h om e s e rve r-e ditie van Ubuntu is in de m aak . Ubuntu H om e Se rve r ge doopt, m oe t de concurre ntie aangaan m e t W indow s H om e Se rve r, die m om e nte e l in e e n be ta-fas e z it. Ubuntu H om e Se rve r be vindt z ich voorl opig nog m aar in de pl annings - e n ontw ik k e l ings fas e e n e r is nog ge e n l ance rings datum voorz ie n. O ntw ik k e l aars z ijn nog s te e ds nodig, dus al s u de nk t dat u ons k an h e l pe n, be z oe k dan w w w .ubuntuh om e s e rve r.org voor m e e r de tail s.
Ve ne zue l aans e ove rh e id w e ns t Linuxge bas e e rde com pute rs te ve rk ope n De Ve ne z ue l aans e ove rh e id h e e ft officie e lh e t Bol iviaans e com pute rinitiatie f ge l ance e rd. Ee n proje ct dat tot doe lh e e ft om goe dk ope Linux ge bas e e rde l aptop- e n de s k topcom pute rs in m as s aproductie te ne m e n. De z e com pute rs
z oude n die ne n om in ove rh e ids program m a's inge s ch ak e l d te w orde n e n e ve ntue e look
ve rk och t te w orde n aan h e t grote publ ie k . De
com pute rs , die al l e m aalge fabrice e rd w orde n in de s taat Fal con in Ve ne z ue l a, w e rde n
ontw ik k e l d door h e t Ve ne z ue l aans e m ins te rie
van Lich t, Indus trie e n H ande lin s am e nw e rk ing m e t de Ins pur-groe p uit H ong K ong.
De prijs cate gorie ë n s ch om m e l e n tus s e n 405 USD e n 1.400 USD voor ve rs ch il l e nde
m ode l l e n, afh ank e l ijk van s am e ns te l l ing van de h ardw are onde rde l e n. “ De prijs van ande re
ge l ijk w aardige m e rk e n be draagt 9 30 USD, de
prijs van onz e com pute r is 69 0 USD, bijna 40 proce nt goe dk ope r,” z e gt H ugo Ch ave z , pre s ide nt van Ve ne z ue l a, te rw ijlh ij één s pe cifie k m ode lbe s pre e k t. “ M aar, al s
toe voe ging, h e e ft h e t e e n ve rh oogde w aarde , aange z ie n h ij uitge rus t is m e t
ope ns ource program m a's e n u e r drie jaar
garantie bij k rijgt, w aar ande re m e rk e n s l e ch ts één jaar garantie bie de n.”
Ve ne z ue l a is nie t h e t e e rs te l and in Z uidAm e rik a dat de adoptie van Linux e n ope ns ource force e rt. H e t Linux
be s turings s ys te e m is w ijd ve rs pre id in Braz il ië , w aar e e n e nth ous ias te m inis te r voor
ove rh e ids te ch nol ogie ooit de w e ns uitdruk te om e e n “ contine nt van ope ns ource ” te s ch e ppe n.
h ttp://ars te ch nica.com
5
SM A A K VA N D E M A A ND Ge s ch re ve n door Robe rt Cl ips h am Afge l ope n m aand h e bbe n w e u ge toond h oe ge m ak k e l ijk h e t w e lnie t is om Ubuntu te ins tal l e re n. De z e m aand doe n w e h e tz e l fde m e t K ubuntu. Dit be s turings s ys te e m is ge bas e e rd op Ubuntu, m aar h e e ft e e n aantalgrote ve rs ch il l e n. H e t e e rs te dat u z alm e rk e n door naar de s cre e ns h ots te k ijk e n, is dat e r ge e n s poor van bruin is op e e n s tandaard K ubuntu-bure aubl ad. Dat k om t om dat K ubuntu e e n com pl e e t ande re ge bruik e rs inte rface h e e ft. Dat l aats te h e e ft te m ak e n m e t de m anie r w aarop u inte ractie voe rt m e t uw com pute r. Dat k an via e e n te rm inalof K ons ol e z ijn, w aar de com pute r re age e rt op com m ando's die u intypt. Dit k an ook via e e n grafis ch e inte rface z ijn, z oal s u z ie t bij Ubuntu/K ubuntu.
de CD te s tarte n. H e e ft u dat nog nie t ge daan, k ijk dan in h e t vorige num m e r voor uitl e g h ie rove r. W anne e r h e t m e nu (re ch ts ) ve rs ch ijnt, l aat u e e rs t de CD control e re n op foute n. Al s de CD vrij is van foute n, k ie s t u 'Start or ins tal lK ubuntu'. Al s h e tl aadbal k je (onde r) volis , z alu e e n ops tarts ch e rm te z ie n k rijge n w aarop aange ge ve n s taat w at e r nog w ordt ge l ade n.
K ubuntu (l ink s ) e n Ubuntu (re ch ts ) De ge bruik e rs inte rface s die u h ie r z ie t z ijn van h e t K De s k top Environm e nt - K DE - e n h e t GNU O bje ct M ode lEnvironm e nt - GNO M E. U k an z e be s t be ide n probe re n om te z ie n w e l ke u het l e uk s te vind om m e e te w e rk e n. Al s u be ide om ge vinge n goe d vindt, dan is dat ge e n probl e e m ; GNO M E e n K DE draaie n z onde r probl e m e n naas t e l k aar op de z e l fde com pute r. Ins tal l atie Z odra u h e t voorbe re ide nde w e rk h e e ft ge daan z oal s dat be s ch re ve n s taat in ful lcircl e 1, k unt u doorgaan m e t de ins tal l atie van K ubuntu. Ste e k de CD-RO M in uw CD-s pe l e re n h e rs tart uw com pute r. W e ne m e n aan dat u uw BIO S alh e e ft inge s te l d om van
6
Nadat de CD z ijn ding h e e ft ge daan, z ie t u de K ubuntu-w e rk om ge ving (onde r). Van h ie ruit k an u alk e nnis m ak e n m e t e e n h oop ope ns ource program m a's w aaronde r: Ee n com pl eet k antoorpak k e t Ee n ch atprogram m a Ee n w e bbrow s e r Ee n IRC-cl ie nt
Ge noe g ge s pe e l d?K l ik dan op h e t 'Ins tal l 'icoontje op h e t bure aubl ad om K ubuntu te ins tal l e re n. H e t e e rs te dat de s e tup z alvrage n, is uw voork e urs taal :
De z e taalz alge bruik t w orde n tijde ns de ins tal l atie e n al s s tandaardtaalvoor K ubuntu. Ve rvol ge ns ge e ft u aan w aar u l e e ft, z odat K ubuntu de tijd autom atis ch aan k an pas s e n aan uw l ocatie . Bove ndie n z ale r ook e e n dow nl oads e rve r in uw buurt w orde n ge z och t, z odat u s ne l l e r update s k an dow nl oade n. Z odra u h e e ft aange ge ve n w aar u be nt, z alh e t ins tal l atie program m a vrage n naar uw toe ts e nbordl ayout (onde r). O m dat bijna e l k l and e e n aantaltoe ts e n op e e n ande re pl aats op h e t toe ts e nbord h e e ft s taan, k an u be s t e ve n e e n paar te k e ns type n in h e t te s tve l d. Ve rs ch ijnt e r e e n ande r te k e n op uw s ch e rm dan die ge ne die u h e e ft inge druk t?Dan h e e ft u e e n ve rk e e rde toe ts e nbordinde l ing ge k oz e n. M e rk op dat vooral de " e n @ probl e m e n k unne n ve roorz ak e n.
Nu is h e t tijd om uw h arde s ch ijf te partitione re n. De s tandaardoptie - 'Re s iz e partition' - is voor de m e e s te n de be s te k e uz e . De z e optie z alde ruim te op uw h arde s ch ijf ve rde l e n tus s e n W indow s e n K ubuntu.
O p h e t vol ge nde s ch e rm k an u e rvoor k ie z e n om ge bruik e rs ins te l l inge n van W indow s te im porte re n. U k an bijvoorbe e l d aluw docum e nte n im porte re n, m aar ook uw bure aubl adach te rgrond. Al s h e t ins tal l atie program m a ge e n ge bruik e rs h e e ft k unne n vinde n, z alh ij vrage n e e n aantal ve l de n in te vul l e n (onde r), z odat u z ich k an aanm e l de n al s K ubuntu ge ïns tal l e e rd is . Be w aar uw w ach tw oord op e e n ve il ige pl aats !
De l aats te s tap z e t al l e ge ge ve ns nog e ve n op e e n rijtje (re ch ts onde r), z odat u e ve ntue e lnog k an te ruggaan om ie ts te ve rande re n.
7
U k rijgt ook toe gang tot e e n aantal ge advance e rde ins te l l inge n, m aar u k an daar be s t afbl ijve n al s u nie t w e e t w aarvoor z e die ne n. Ee n l aats te k l ik op Ins tal l e re n z alde ins tal l atie in gang z e tte n. Uw ins te l l inge n w orde n nu ve rw e rk t e n K ubuntu w ordt ge ïns tal l e e rd.
U k an z ich nu aanm e l de n bij uw k e rs ve rs ge ïns tal l e e rd be s turings s ys te e m m e t de ge bruik e rs naam e n w ach tw oord die u e e rde r h e bt opge ge ve n (bove n). Al s al l e s goe d ve rl ope n is , k an u bij h e t ops tarte n van uw com pute r k ie z e n tus s e n K ubuntu e n uw ande r be s turings s ys te e m .
Al s de s e tup ge re e d is , k l ik dan op O K , m e l d u af via h e t K -m e nu e n h e rs tart uw PC.
K ubuntu (be l ow )
8
O m K ubuntu bij te w e rk e n, k l ik t u op h e t update -pictogram (re ch ts ) in de re ch te rbe ne de nh oe k van uw taak bal k. Ge e f uw w ach tw oord in e n vol g de ins tructie s om uw s ys te e m bij te w e rk e n. M och t u op probl e m e n s tuite n, k unt u al tijd om h ul p vrage n in #ubuntu op ch at.fre e node .ne t, of op w w w .ubuntuforum s .org.
H O W - TO Ge s ch re ve n door Dark m as te r3 Dit is e e n be k nopte s ne l s tartgids voor e n be s pre k ing van de ins tal l atie van Ubuntu Fe is ty Faw n op e e n Inte lM ac M ini. Fe is ty is de e e rs te
Ubuntu dis tributie die e e n aantalvan de nie uw s te ge s l ote n s tuurprogram m a's van h ardw are fabrik ante n inte gre e rt in e e n z e e r h andige m anage r voor be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's . O p de z e m anie r w ordt de ins tal l atie e e n fl uitje van e e n ce nt bij h e t vol ge n van de z e h andl e iding. U h oe ft nie t te be s ch ik k e n ove r s pe cial e com pute rvaardigh e de n om tot e e n pe rfe ct re s ul taat te k om e n. Ik h oop dat u e r van k an ge nie te n.
H ardw are be nodigh e de n O m te be ginne n ge e f ik h ie r de e ige ns ch appe n van de h ardw are van de Inte lM ac M ini die ik be z it e n voor de ins tal l atie ge bruik t h e b: Inte lM ac M ini 1.66Gh z Inte lCore Duo 512M B m e m ory 60GB h arddis k Al s u e e n M ac M ini h e e ft die k rach tige r is dan de m ijne , dan h oe ft u z ich ge e n z orge n te m ak e n, de ins tal l atie ve rl oopt op de z e l fde m anie r. Voorbe re idinge n
a) H e t BootCam p icoontje (l ink s ) b) H ie r z ie t u h e t BootCam p s ch e rm (onde r) w aar u de grootte van e l ke partitie k an ins te l l e n. U be paal t h oe groot el k e partitie m oe t z ijn, m aar onth oudt dat Linux e nk e ls oftw are k an ins tal l e re n in z ijn e ige n partitie . Dus m aak die partitie vol doe nde groot e n ga ve rde r! Laat nu BootCam p voor w at h e t is e n ga ove r naar de vol ge nde s tap.
O m Fe is ty Faw n te ins tal l e re n op e e n Inte lM ac M ini z alu de vol ge nde s oftw are m oe te n dow nl oade n: Ubuntu Fe is ty Faw n (Inte lX86) van: h ttp://w w w .ubuntu.com /ge tubuntu/dow nl oad BootCam p voor O SX van: h ttp://w w w .appl e .com /m acos x/bootcam p/ Starte n m e t h e t e ch te w e rk Laat ons nu be ginne n: 1) Ins tal l e e r BootCam p, s tart h e t op e n ve rde e lje h arde s ch ijf in tw e e de l e n. De partitie die voor W indow s be doe l d is , is die partitie die w e z ul l en ge bruik e n om Fe is ty te ins tal l e re n. Laat ons e e n aantalil l us tratie s be k ijk e n die h e t partitione rings proce s ve rduide l ijk e n:
2) Brandt h e t ISO -be e l d van Ubuntu Fe is ty Faw n (ge bruik h ie rvoor h e t 'Sch ijfh ul pprogram m a' dat re e ds aanw e z ig is in M acO SX via Program m a's -> H ul pprogram m a's ) e n s te e k e e n cd-rom in de s pe l e r. Nadat u h e t ISO -be s tand op de cd-rom ge brand h e e ft, k e e rt u te rug naar BootCam p. Ne ge e r de “ s tart ins tal l atie ” k nop. Uite raard h oe ve n w e ge e n W indow s te ins tal l e re n, dus w e s te k e n de Ubuntu Fe is ty-cd in de s pe l e re n kl ik k e n op H e rs tart M acO SX).
9
aan te m ak e n. De z e nie uw e partitie z alge bruik t w orde n al s root, uw h oofdpartitie in Linux. K e n aan de z e partitie h e t s ym bool“ /” toe e n form ate e r h e t al s e xt3. Cre ë e r nu e e n nie uw e partitie vanuit de re s te re nde vrije ruim te e n k ie s e rvoor om dit te ge bruik e n al s “ s w ap”. W e z ijn h ie rm e e k l aar. Start de ins tal l atie e n configure e r die naar uw e ige n w e ns e n.
3) H oudt de Al t-k nop inge duw d op h e t oge nbl ik dat u h e t M acO SX ops tartge l uid h oort. Er z ale e n ops tarts ch e rm ve rs ch ijne n. H e t l ive -cd m e nu van Fe is ty Faw n k om t op h e t s ch e rm . U z al w aars ch ijnl ijk uw toe ts e nbord nie t k unne n ge bruik e n in dit m e nu. M aak u ge e n z orge n, w ach t ge w oon e ve n af. Na e nk e l e s e conde n z al de Ubuntu Live -cd be ginne n te l ade n e n w ordt u m e e ge nom e n naar h e t Ubuntu Fe is ty bure aubl ad. 4) W ow ! De draadl oz e ne tw e rk k aart w e rk t m e t de nie uw e , voorge ïns tal l e e rde be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's . De m anage r van de be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's ve rw ittigt u dat de z e s tuurprogram m a's nie t ope ns ource z ijn: m aar l igt u daar e ch t w ak k e r van?Pe rs oonl ijk z ou ik graag h e bbe n dat e r voor e l k s tuk je h ardw are e e n ope ns ource s tuurprogram m a be s ch ik baar is , m aar dat is vandaag nog nie t h e t ge vale n dan ve rk ie s ik productivite it bove n h e t cate goris ch ve rw e rpe n van s tuurprogram m a's m e t e e n ge s l ote n broncode . De Inte l3D grafis ch e k aart w e rk t, uite raard, m e te e n m e t h e t inge bouw de ope ns ource s tuurprogram m a. Al l e s is pe rfe ct dus ! Laat ons nu Ubuntu ins tal l e re n. 5) Dubbe l kl ik op h e t Ins tal l -icoontje op h e t bure aubl ad e n ins tal l e e r Ubuntu al s norm aal . K ie s e rvoor om de partitie s m anue e lte be w e rk e n. Dit ge de e l te is nu ve e le e nvoudige r dan in al l e vorige Ubuntu ve rs ie s . Daar be n ik e rg ge l uk k ig m e e . Local is e e r de FAT32-partitie e n ve rw ijde r die . De z e partitie z alom ge vorm d w orde n tot vrije ruim te . M aak nu e e n nie uw e partitie van de z e vrije ruim te , m aar onth oudt dat u m ins te ns 600 M B vrijh oudt om e e n bijk om e nde SW AP-partitie
10
6) H e rs tart de M ac M ini e n onth oudt dat u, e l ke k e e r al s u Ubuntu Linux w e ns t op te s tarte n, de al t-toe ts die nt in te duw e n bij h e t ops tarte n e n ve rvol ge ns “ W indow s ” (ja, e ch t) m oe t k ie z e n uit h e t daaropvol ge nd m e nu).
De z e gids is bijna afge l ope n e n u h e e ft Ubuntu ge ïns tal l e e rd op uw M ac M ini! H e t m oe il ijk s te ge de e l te is e ch te r ... dat u na e e n aantaldage n ge bruik van Ubuntu de vol l e dige h arde s ch ijf van uw M ac aan Linux w il t be s te de n! Laats te puntje s op de i In uw Inte lM ac M ini z it één van de be s te be s ch ik bare 3D-k aarte n voor de Linuxw e re l d. Ee n Inte lvide ok aart. Z e is z e k e r nie t z o e xtre e m of k rach tig al s e e n grafis ch e k aart van Nvidia of ATI, m aar h é, ..., h e t s tuurprogram m a is ope ns ource , u h e e ft e r nooit probl e m e n m e e e n z e is s upe rs ne l onde r Linux. Dus al s u van vuurw e rk h oudt, w aarom z oude n w e dan nie t e e ns e e n paar pijl en afs ch ie te n?Al s u van Com piz h oudt (de e ch te bas is e ffe cte n), k unt u dit e e nvoudig active re n via de nie uw e Fe is ty Bure aubl ad Effe cte n: Sys te e m - - > Voork e ure n - - > De s k top Effe cte n
te rw ijlBe rylaldraait. O m te rug ove r te s ch ak e l en naar Com piz k oppe l“ be ryl -m anage r” l os van de “ s e s s ie m anage r”. K l ik m e t de re ch te rk nop van je m uis op h e t “ be ryl -m anage r” icoontje , s e l e cte e r “ ve ns te r de corator” --> M e tacity. K l ik opnie uw m e t de re ch te rm uis k nop op h e t “ be ryl -m anage r” icoon e n k ie s Afs l uite n. Nu k unt u opnie uw de De s k tope ffe cte n active re n.
Active e r h e t e n daar gaat u. U z ale nk e love r w ie be l e nde ve ns te rs e n e e n rote re nde k ubus be s ch ik k e n. Al s u e rvoor k ie s t om ove r ve e lm e e r e ffe cte n e n h andige functie s te be s ch ik k e n e ve nal s ove r duiz e nde n nutte l oz e , m aar s ch itte re nde oogs noe pje s (om uw vrie nde n e e n de m ons tratie van Ubuntu te ge ve n e n h un k in op de grond te l ate n val l e n al s h un m ond z ich van ve rbaz ing ope nt), h e e ft u Be rylnodig. Voore e rs t m oe t u de de s k tope ffe cte n te rug uits ch ak e l enen ve rvol ge ns vol gt u de vol ge nde s tappe n:
5) Ge nie t van je s upe rs ne l l e 3D bure aubl ad op e e n M ac M ini, z onde r e nige z ich tbare ins panning!
1) Be rylz it in de officië l e pak k e tte n te ge nw oordig, dus l aat ons dit s ne le ve n binne n h al e n! Start Synaptic, z oe k ach te r Be ryle n ins tal l e e r alw at je m aar w il t. Ik raad aan om e l k e xtra pl ugin pak k e tje voor Be rylte ins tal l e re n die u m aar k an vinde n :-). 2) Sys te e m - - > Voork e ure n - - > Se s s ie s . K l ik op nie uw : vulBe rylin bij Naam e n “ be ryl -m anage r” (z onde r aanh al ings te k e ns ) bij O pdrach t. Dat is al l es! 3) Z onde r w e e r op te s tarte n: druk op al t-F2. Ge e f be ryl -m anage r in e n druk op e nte r. H e t Be rylpane e l -icoon ve rs ch ijnt e n Be ryldraait! W O W ! W anne e r u h e t s ys te e m w e e rops tart z al Be rylautom atis ch opge s tart w orde n. 4) O nth oudt dat, indie n u dit ve rk ie s t, u Com piz k an draaie n in pl aats van Be ryl . Probe e r nie t om Com piz te draaie n te rw ijlBe rylge active e rd is . O m Com piz te s tarte n: Sys te e m - - > Voork e ure n - > De s k tope ffe cte n. Active e r de w appe re nde ve ns te rs e n de rote re nde k ubus . Doe dit nooit
Appl e 's M ac M ini is k l e in, h e e ft e e n pe rfe cte vorm ge ving e n h e t k an Ubuntu draaie n. W at k an e e n m e ns nog m e e r ve rl ange n?
11
H O W - TO Ge s ch re ve n door K nigh tw is e
UBUNTU VO O R OMA
Z ij z e gge n dat h e t ie ts is voor w e re l dvre e m de type s , voor ne rds , z e z e gge n dat h e t ie ts is voor m e ns e n m e t e e n afdruk van de
e nte rtoe ts ge tatoe ë e rd op h un pink . W ij z e gge n dat h e t typis ch ie ts is voor je om a! Ja m e ns e n, ik ne e m nie m and in de m al ing. Voor ie de r, die te bang is om m e t z ijn k l e ine te e n h e t w ate r van h e t grote Linuxm e e r te voe l e n, h e b ik ge rus ts te l l e nde w oorde n. Al s e e n om a h e t alk an, k an ie de re e n h e t. Voor al l e duide l ijk h e id is h e t m is s ch ie n goe d te z e gge n dat w e h e t nie t gaan h e bbe n
ove r h oe van e e n Linux m ach ine e e n s e rve r ge m aak t k an w orde n m e t SQL, PH P, Apach e , Sam ba e n w at e r al l e m aalnog m e e r val t te be de nk e n. W e gaan h e t h e bbe n ove r de voorde l e n van h e t ge bruik e n van Linux op ... e e n ge w one de s k top.
W aarom dit e xpe rim e nt? Als inds 19 9 9 s toe i ik m e t Linux. Ik h e b ge z ie n h oe de e e rs te de s k topve rs ie s z ich h e bbe n ontw ik k e l d e n ik h e b ge z ie n h oe Linux s te e ds be te r w e rd al s be s turings s ys te e m . Vorig jaar h oorde ik van Ubuntu Linux e n ik h e b ve rs ch il l e nde artik e l s ge s ch re ve n e n podcas ts ge m aak t ove r h e t ge bruik van Ubuntu op e e n de s k top. Ik be n abs ol uut ge e n Linux profe e t: ik pim p ge e n pinguïns . Laat m ij l os op de te rm inale n ik voe lm e ne t z o l e k k e r in m ijn ve lal s Dirty H arry in e e n nage l s al on. Toch h e b ik w e lz o m ijn ide e ë n ove r h e t ge bruik van e e n com pute r. Ik vind dat de te ch nol ogie die ge bruik t w ordt ve il ig e n s im pe lm oe t z ijn e n dat e e n com pute r voor jou m oe t w e rk e n e n nie t ande rs om . Linux h e e ft l ange tijd de naam ge h ad te m oe il ijk e n te inge w ik k e l d te z ijn. Dus h e t w e rd tijd voor e e n e xpe rim e ntje . Z ou h e t m oge l ijk z ijn e e n Linux de s k top s ys te e m s am e n te s te l l e n dat ge m ak k e l ijk in ge bruik w as , vrij van virus s e n, s pam e n ge bruik e rs foute n e n w aar ve e ls oftw are bij w as ?Ee ns k ijk e n ... Stap 1: Vind e e n om a. De fam il ie van m ijn vrie ndin is re de l ijk op com pute rs ge rich t. H aar vade r is e e n com pute r-te ch ne ut, h aar m oe de r z it de h e l e dag op M SN, h aar z us te rs l e ve n onl ine e n de om a ... k om t ook alaardig k ijk e n. H e t is nie t z o dat z e al l e m aalcom pute rge k z ijn, m aar z e s taan w e lope n voor de te ch nol ogie . O m a be gon z o'n 15 jaar ge l e de n te gam e n nadat
12
z e e e n cons ol e m e t Te tris e rop van e e n van h aar k l e ink inde re n h ad “ ge l e e nd”. Na e e n hel e nach t m e t rode k oontje s ge s pe e l d te h e bbe n, w as z e ve rk och t ge raak t aan de kl e ine s pe l cons ol e s . O nge ve e r tw e e jaar ge l e de n k re e g z e e e n oude IBM Th ink pad l aptop m e t W indow s 9 5 e rop voor w at s im pe l e s pe l l e tje s z oal s ... ja, ja ... Te tris e n z o. Toe n z e m e dan ook vorige w e e k in panie k opbe l de m e t de m e de de l ing dat z e pe r onge l uk w at s ne l k oppe l inge n h ad ve rw ijde rd e n h aar s pe l l e tje s h e t nie t m e e r de de n e n toe n z e z e l fs z e i e rove r te de nk e n om e e n nie uw e l aptop aan te s ch affe n, toe n w as h e t tijd om in te grijpe n.
O m a M e m e (h ie rbove n)
Stap 2: Vind e e n l aptop. H e t w as e e n pe ul e ns ch ile e n l aptop te vinde n voor onz e cybe r-om a. De vade r van m ijn vrie ndin h ad nog e e n oude Com paq l aptop l igge n. M e t e e n 800 M h z proce s s or e n 256m b ram e n e e n k apot PCM CIA s l ot op h e t
m oe de rbord w as z e ge prom ove e rd tot de z al igh e id. H e t w as bl ijk baar nie t e ch t goe d voor de l aptop ge w e e s t om de PCM CIA-k aart onde rs te bove n in h e t s l ot te duw e n. De draadl oz e functie s h adde n h e t opge ge ve n e n, aange z ie n de fam il ie toch ale e n nie uw e l aptop h ad ge k och t, l ag de Com pac nu s tof te ve rz am e l e n. Eén afge s ch re ve n l aptop, één nooddruftige om a ... bingo!
actie s pe l l e n. Ide aalvoor onz e te s t. W e h e bbe n z o'n 100 s pe l l e n ge dow nl oad e n dat w as dan dat.
M e t de l aptop ve il ig onde r de arm w e rd h e t tijd om w at be s turings s ys te m e n m e t “ La M am a” door te ne m e n. Aan h e t vol ge nde m oe s t vol daan w orde n:
M aar w at val t e r nou nog te doe n w anne e r Te tris al500 k e e r ge w onne n is e n de oge n m oe z ijn van h e t k ijk e n naar val l e nde vorm pje s ?Dan is h e t tijd om e e n fil m pje te pak k e n, nie tw aar?H e l aas onde rs te une n de m e e s te Linuxdis tributie s ge e n m pe g2 (DVD) e n m p3. M aar m e t de l aats te Ubuntuve rs ie val t al l e s w at be tre k k ing h e e ft op vide o ge m ak k e l ijk te ins tal l e re n. W anne e r e e n m e dia be s tand ge ope nd w ordt, z alUbuntu vrage n of al l e h e e rl ijk h e de n ge ïns tal l e e rd m oe te n w orde n.
A) H e t m oe t e e nvoudig te ge bruik e n z ijn.
Stap 4: H oe h oude n w e h e t s im pe l .
B) H e t m oe t ve il ig z ijn te ge n virus s e n, m al l w are e n ge bruik e rs foute n.
Goe d, h e t is nie t h andig om voor onz e s upe rom a e e n inge w ik k e l d s ys te e m te h e bbe n. Dus w e m ak e n al l e s z o s im pe l m oge l ijk .
Stap 3: Op zoe k naar e e n pinguïn.
C) Er m oe t ge noe g gratis s oftw are bij z itte n. H ie rdoor vie lW indow s XP Pro dire ct alaf. Ve rs ch il l e nde Linux ve rs ie s s tre de n om de e e r, m aar Ubuntu k re e g de h oofdprijs . Toe n w e rd h e t tijd om e rop l os te gaan. H e t duurde onge ve e r 20 m inute n om e e n s tandaard ISO im age van de 5.10 ve rs ie te dow nl oade n. De h e l e ins tal l atie nam onge ve e r e e n uur in be s l ag. De ins tal l atie ve rl ie p gl adje s e n w e w e rde n al l e e n m aar ge vraagd naar de ins te l l inge n van h e t l and, de toe ts e nbord ins te l l inge n e n de ge bruik e rs naam . Dat ging dus goe d. Ubuntu k re e g de h e l e h arde s ch ijf tot h aar be s ch ik k ing dus w e h adde n nie t e e n vre e m d ops tartprogram m a om m e e te be ginne n. H e t m oe s t ne t z o s im pe lz ijn al s h e t toas te n van e e n broodje . Nadat de bongo's bij h e t e e rs te ops tarte n h adde n ge roffe l d, ginge n w e dire ct naar de Synaptic pak k e tbe h e e r om s pe l l e tje s aan de ins tal l atie toe te voe ge n. Ubuntu h e e ft w at s tandaards pe l l e tje s , m aar w anne e r w e in de Synaptic k ijk e n, w ane n w e ons in e e n w aar Arcadië . Er z itte n pittige h e rs e nbre k e rs bij e n
Stap 1: Autom atis ch inl ogge n. In h e t m e nu Be h e e r k an m e n in h e t Aanm e l dve ns te r e rvoor k ie z e n autom atis ch in te l ogge n. Z o s tart de l aptop in e e n k e e r goe d op voor de ge bruik e r z onde r ge doe m e t inl ognaam e n w ach tw oorde n. O m a w e rk t te ns l otte nie t voor h e t Pe ntagon. Stap 2: M ag ik h e t m e nu, al s tubl ie ft? Dank z ij de Gnom e de s k top z ie t h e t m e nu e r alaardig e e nvoudig uit, m aar ve e loptie s z ijn nie t e ch t nodig. Dus w e h e bbe n in h e t h oofdm e nu e e n s pe l l e tje s m e nu toe ge voe gd, e e n icoontje voor de Dvd- e n CD-s pe l e r e n h e t icoon voor Afs l uite n e n de re s t h e bbe n w e ve rw ijde rd. Ve rvol ge ns w e rd de m e nubal k onde raan h e t s ch e rm ge z e t e n de bal k onde raan w e rd bove naan ge z e t. Daarbove n h e b ik nog e e n icoontje voor h e t h oofd-s tartm e nu ge l ate n z odat ik , m och t h e t nodig z ijn, daar al l e program m a's e n ins te l l inge n z ou k unne n be nade re n. Stap 3: Uitl e gge n h oe h e t w e rk t Goe d om a, nu e ve n opl e tte n. Druk op de bl auw e k nop om de com pute r aan te doe n. W ach t tot u de
13
m uz ie k h oort. Dan z itte n e r vie r k noppe n aan de onde rk ant van h e t s ch e rm . Eén ge e ft u h e t m e nu m e t ALLE s pe l l e tje s e rin. Al s u e e n fil m w il t afs pe l e n doe t u e e n DVD e rin e n druk t u op de tw e e de k nop m e t h e t k l e ine fil m s poe l tje . W il t u m uz ie k afs pe l e n?Dan doe t u e r e e n CD in e n k l ik t u op h e t cd'tje . En om h e th e l e s ys te e m af te s l uite n, k l ik t u op h e t de urtje .
Dat w as al l e s . Ee n h al f uur l ate r k on om a de com pute r ge bruik e n, h ad z e de k e uz e uit 100 s pe l l e tje s , k on z e fil m s e n cd's afs pe l enen k on z e h aar s ys te e m aan e n uit doe n z onde r bang te z ijn om op de ve rk e e rde k nop te druk k e n. W ie z e i e r ook al w e e r dat Linux inge w ik k e l d w as ? Concl us ie . H e t w as duide l ijk : om a w as bijz onde r in h aar nopje s . Z e h ad nu e e n s tabie le n ve il ig be s turings s ys te e m e n h oe fde z ich ge e n z orge n te m ak e n ove r h e t indruk k e n van ve rk e e rde k noppe n. W ant, om e e rl ijk te z ijn, die w are n e r ook nie t. Er k w am e e n gl im l ach van oor tot oor toe n z e z ag h oe ve e ls pe l l e tje s z e k on s pe l e n z onde r h aar com pute r in de w ar te m ak e n. “ Dit is ve e le e nvoudige r dan m ijn vorige com pute r” z e i z e , te rw ijlz e nog e ve n e e n bl ik w ie rp op h aar oude W indow s com pute r. Ik z alonz e cybe r-om a e n h aar com pute r de k om e nde w e k e n nog e e n be e tje in de gate n h oude n om te z ie n of z e w at m e t e l k aar ove rw e g k unne n. Nu com pute rs m e e r e n m e e r h un intre de
14
doe n in ons dage l ijk s e l e ve n, is h e t l ogis ch dat vrijw e lie de re e n e r e e ntje w ilh e bbe n. M aar, voor de com pute rk e nne r van de fam il ie (e n profe s s ione l e IT-cons ul tant) z ou h e t uitl ope n op e e n dram a w anne e r ie de re e n al tijd onde rs te und m oe t w orde n. Dus e e n ve rs im pe l de Ubuntu ins tal l atie z orgt e r al voor dat e r ge e n te l e foontje s k om e n ove r virus s e n, ins tabie l e be s turings s ys te m e n e n s pyw are . Z e l fs al s z e onl ine z ou w il l e n gaan dan h oe fde ik al l e e n m aar tw e e k noppe n van Fire fox e n Pidgin (h e t vroe ge re Gaim ) aan h aar m e nubal k toe te voe ge n, h aar e e n s ne l curs us ch at 'n' s urf te ge ve n e n z e z ou z ich w e lre dde n. Ee n w e inig onde rh oud vrage nd be s turings s ys te e m . H e t is e e n e e nvoudige r e n ve il ige r be s turings s ys te e m in de h ande n van e e n one rvare n ge bruik e r. Goe d, nie t al l e cd's die in de w ink e ll igge n, k unne n ge ïns tal l e e rd w orde n, m aar aldat s noe pgoe d z it e r bij Linux albij. Z o val te r nog ge l d te be s pare n ook ! W at ove rbl ijft is dan te ns l otte de grote vraag: h e e ft ie m and om a de l aats te tijd nog e rge ns ge z ie n?
Ve rge e t nie t om w w w .ful l circl e m agazine .org te be z oe k e n voor h e t al l e rl aats te nie uw s . En re gis tre e r op onz e bl og om e e n e m ailte ontvange n bij e l k e nie uw e m agaz ine uitgave !
W aarom
zou u zich nie t re gis tre re n op de Ubuntu Forum s e n de e l ne m e n aan de ge m e e ns ch ap? Ubuntu is e e n com pl e te Linuxge bas e e rde be s turings s ys te e m , vrij ve rk rijgbaar m e t e e n ge m e e ns ch ap e n profe s s ione l e onde rs te uning. Al s l id van Ubuntu Forum s , k unt u de e l ne m e n op onze actie ve e n groe ie nde ge m e e ns ch ap.Re gis te re n op ons forum ge e ft u toe gang tot h e t pl aats e n van nie uw e be rich te n, onde rs te uning, ge bruik van privé be rich te n, h e t dow nl oade n van afbe e l dinge n van onze gal e rij e n ve e lve e lm e e r!
15
H O W - TO Ge s ch re ve n door M ark (ook ge k e nd al s M ous e cl one )
VIRTEELPRIVA AT NETW ERK EN
Ik ge bruik alUbuntu s inds ve rs ie 6.06. Ik h e b alconne ctie s tot s tand ge brach t onde r 6.06 m e t pptp-config, op 6.10 m e t k vpnc e n nu op 7.04 m e t ne tw ork -m anage r-pptp. Die ve rbinding tot s tand bre nge n w as ve ruit h e t m ak k e l ijk s t m e t 7.04. Ik h ad e nk e lnog ge w il d dat dit voorge ïns tal l e e rd w e rd. Late n w e e r aan be ginne n.
H e t vol ge nde com m ando voor de te rm inalz al e rvoor z orge n dat je onm idde l l ijk k an be ginne n.
s udo apt-ge t ins tal lne tw ork -m anage r-pptp Nu z ou je VPN m oe te n z ie n onde r h e t ne tw e rk icoon. K l ik op h e t ne tw ork icoontje , dan VPN Conne ctions e n dan Configure e r VPN.
O p h e t e inde z ou je ie ts m oe te n h e bbe n dat e r z o uitz ie t: Ik w e e t dat ve e l m e ns e n h ie r ie ts te ge n h e bbe n, m aar op dit punt z ou ik h e rs tarte n. W ilje e ch te r nie t h e rs tarte n dan k an je de onde rs taande com m ando's inge ve n. NOTA: e l k com m ando m oe t apart inge ge ve n w orde n.M e t ande re w oorde n m ag e r pas op e nte r ge druk t w orde n na e l k voork om e n van 're s tart'
s udo /e tc/dbus 1/e ve nt.d/25Ne tw ork M anage r re s tart s udo /e tc/dbus 1/e ve nt.d/26Ne tw ork M anage rDis patch e r re s tart Daarna h e b je :
Kl ik dan op h e t toe voe ge n k nopje . W ande ldoor de w iz ard h e e n. Z org e rvoor dat je de optie s juis t ins te l t. De nm -appl e t durfde bij m ij e e ns te cras h e n toe n ik de route m e t de /24 of /[ne tw ork ] nie t juis t ins te l de .
16
Dit is ve ruit de m ak k e l ijk s te m anie r om VPN op te z e tte n dat ik tot nu toe be n te ge nge k om e n. Ik vind al l e e n dat Ubuntu de z e m oge l ijk h e id voorge ïns tal l e e rd z ou m oe te n h e bbe n. Langs de ande re k ant ge bruik t nie t e l ke ge bruik e r VPN e n is h e t m is s ch ie n w e lgoe d dat dit e ruit ge l ate n w e rd. Z o bl ijft e r m inde r ove rbodige functie s ove r voor de ge w one th uis ge bruik e r.
H O W - TO Ge s ch re ve n door Ronnie Tuck e r
PART 2
De vorige m aand h e bbe n w e e e n nie uw docum e nt ge m aak t, voorbe e l dte k s t toe ge voe gd, k ol om m e n ge m aak t, k ol om m e n ge l ink t e n te k s t l ate n ove rl ope n van de e ne k ol om in de ande re . De z e m aand h oude n w e ons vooralbe z ig m e t h e t toe voe ge n van afbe e l dinge n aan ons docum e nt.
Ee rs t w at te ch nis ch e inform atie . JPG afbe e l dinge n ge bruik e n com pre s s ie om de be s tands grootte k l e in te h oude n. Dit l ijk t m is s ch ie n h andig, m aar e r w ordt w e le e n prijs voor be taal d; u l oopt de k ans dat e r arte facte n in uw afbe e l dinge n k om e n. Arte facte n z ijn kl e ine vie rk antje s die u s om s in afbe e l dinge n z ie t – m e e s talop w e bpagina's die vaak e e n h oge com pre s s ie ge bruik e n voor h un afbe e l dinge n – h e t m ag dan w e lgoe d l ijk e n op e e n w e bpagina, h e t z ie t e r s l e ch t uit in e e n docum e nt, vooralal s h e t profe s s ione e lge print m oe t w orde n. GIF afbe e l dinge n h e bbe n, aan de ande re k ant, m aar e e n be pe rk t kl e ure npal e t. GIF k an e e n goe d ide e z ijn voor e e n tw e e k l e urig l ogo m aar w il t u e e n ful l col our afbe e l ding ge bruik e n tot 250 k l e ure n, dan is h e t be te r PNG afbe e l dinge n te ge bruik e n. Probe e r vooralnie t e e n s l e ch te k w al ite it JPG/GIF om te z e tte n in e e n PNG; z oie ts doe t de afbe e l ding ge e n goe d. Be gin al tijd m e t e e n afbe e l ding van de be s te k w al ite it die u k unt vinde n.
O m e e n afbe e l ding in h e t docum e nt te z e tte n, kl ik k e n w e op de k nop Afbe e l ding invoe ge n e n w e te k e ne n nu e e n vak ne t z oal s w e de vorige m aand e e n te k s tvak h e bbe n ge te k e nd.
O m e e n afbe e l ding in te voe ge n, re ch ts k l ik t u in h e t afbe e l dings vak e n k ie s t u voor Afbe e l ding ve rk rijge n.
Er ve rs ch ijnt dan e e n s ch e rm m e t be s tande n van w aaruit u de afbe e l ding die u w il t invoe ge n k unt k ie z e n. K l ik daarna op de k nop O pe ne n.
17
Nu is de afbe e l ding w e e r te groot. Tijd om al l e s aan te pas s e n. K l ik in h e t Eige ns ch appe nve ns te r op h e t tabbl ad Afbe e l ding.
Goe d, w e h e bbe n e e n probl e e m . U z ie t dat de afbe e l ding e r m aar l el ijk inge propt is e n w e m aar e e n k l e in de e lvan de afbe e l ding k unne n z ie n. W e m oe te n ie ts be s l is s e n. M oe t h e t te k s tvak e ve n groot z ijn al s de oors pronk e l ijk e afbe e l ding?O f pas s e n w e de afbe e l ding aan h e t te k s tvak aan?W e de m ons tre re n be ide m oge l ijk h e de n. O m h e t afbe e l dings vak e ve n groot al s de oors pronk e l ijk e afbe e l ding te m ak e n z oude n w e h e t afbe e l dings vak k unne n uitre k k e n. Ge m ak k e l ijk e r is h e t om re ch ts te k l ik k e n in h e t afbe e l dings k ade r e n daar te k ie z e n voor K ade r aan afbe e l ding aanpas s e n.
18
H ie r val t de pl aats e n de grootte van de afbe e l ding te z ie n. M aar l ate n w e e r q ua grootte m aar nie t w at op l os gok k e n. Late n w e al l e s m aar aanpas s e n in h e t docum e nt z e l f. K ie s voor Sch al e n naar fram e grootte . Z o pas s e n w e de afbe e l ding aan door h e t afbe e l dings k ade r aan te pas s e n. Le t e rop dat Proportione e l s taat aange vink t om dat ande rs de afbe e l ding m is s ch ie n te ve r w ordt uitge re k t. Kl ik op h e t afbe e l dings k ade r e n pas h e t aan.
En natuurl ijk k unt u h e t afbe e l dings k ade r sl e pe n naar de pl aats w aar u de afbe e l ding w il t h e bbe n. H e t e nige probl e e m w at w e nu nog h e bbe n, is dat de afbe e l ding de te k s t be de k t. De opl os s ing is dat de te k s t om de afbe e l ding h e e n m oe t l ope n. Re ch ts k l ik in h e t afbe e l dings k ade r e n ga naar h e t ve ns te r Eige ns ch appe n. K ie s voor h e t tabbl ad Vorm . Dat tabbl ad is ie ts nie uw s voor ons m aar nu h oe ve n w e al l e e n m aar te k ie z e n voor de Te k s t Loopt O m Fram e optie . En h opl a! De te k s t l oopt k e urig de h oe k je s om . Ve rs ch uif h e t afbe e l dings fram e m aar e e ns ove r de te k s t e n u z ie t dat de te k s t z ich k e urig aanpas t aan de pl aats van de afbe e l ding. H e t l ijk t w e lm agie !
H e t e nige probl e e m w at w e nog nog h e bbe n, is dat de te k s t aan de re ch te rk ant van de afbe e l ding e r e e n be e tje te dich t op s taat. Ge e n probl e e m e ige nl ijk . M e t h e t afbe e l dings fram e nog s te e ds ge s e l e cte e rd e n in h e t tabbl ad Vorm (in h e t ve ns te r Eige ns ch appe n) k ie z e n w e Contourl ijn
ge bruik e n. K l ik ve rvol ge ns op Vorm Be w e rk e n e n e r ve rs ch ijnt e e n nie uw ve ns te r. Ge e n panie k nu! H e t m e e s te in dit ve ns te r gaan w e nu nie t ge bruik e n. M aar l e t op: h e t afbe e l dings fram e is nu bl auw om l ijnd. Vink in dit nie uw e ve ns te r Contourl ijn Be w e rk e n aan. O nz e bl auw e om l ijning h e e ft nu bl auw e bol l e tje s op ie de re h oe k ge k re ge n. K l ik m aar e e ns l ink s op de bl auw e bol l e tje s en sl e e p z e e rge ns naartoe . De contourl ijn be w e e gt dan e n de te k s t e rin be w e e gt dan m e e . Spe e lm aar w at m e t de contourl ijn tot al l e s naar uw z in is . Be nt u k l aar, k l ik dan w e e r op de Contour Be w e rk e n optie om de z e functie uit te s ch ak e l e n e n ve rvol ge ns op Be w e rk ing Be ë indige n om h e t ve ns te r te sl uite n.
En dat is dan onge ve e r al l e s w at u m oe t w e te n ove r afbe e l dinge n!
Vol ge nde m aand gaan w e k ijk e n naar te k s t. W e w il l e n te ns l otte nie t k e e r op k e e r paragrafe n te k s t k ie z e n e n daarbij l e tte rtype s enl e tte rgrootte s dus w e k unne n e e n Paragraafs tijlk ie z e n. M aar dat h oude n w e te goe d voor de vol ge nde m aand.
19
RECENSIE Ge s ch re ve n door Al an M .H ood
SYSTEM 76 D A RTER LA PTO P
Alz e s m aande n l e e s ik op de Ubuntu fora ove r Sys te m 76, e e n be drijf dat l aptops e n de s k tops ys te m e n ve rk oopt m e t Ubuntu op. Er de e d z ich e e n m oge l ijk h e id voor om e e n Sys te m 76 com pute r te k ope n nadat ik be s l ote n h ad dat m ijn oude rs h un l aptop, e e n Com paq Pre s ario (AM D 1.5 Gh z , 512 M b, ATI-grafis ch e k aart, 20 Gb h arde s ch ijf) die Ubuntu 6.06 draaide , aan ve rvanging toe w as . Ee n Darte r l e e k m ij prim a w ant h ij is l ich t, s tijl vole n draait e e n be k e nd ope ratings ys te e m .
Se l e ctie van de onde rde l e n e n h e t be s te l l en Ik be s te l de nie t de norm al e Darte r van Sys te m 76. Ik ve rk oos om de z e te upgrade n naar e e n s ne l l e re proce s s or, m e e r RAM ge h e uge n e n e e n grote re h arde s ch ijf. (Z ie de s pe cificatie s aan de re ch te rk ant). H e t s ys te e m w e rd be s te l d op vrijdag 20 april 2007. H e t be s te l l e n w as s im pe le n vanz e l fs pre k e nd via de Sys te m 76 w e bs ite (w w w .s ys te m 76.com ) e n k ort na de orde r te h e bbe n doorge ge ve n k re e g ik e e n e -m aildat de Darte r ve rs tuurd z ou w orde n binne n 5 dage n. Sys te m 76 h ie l d z ich aan h aar w oord e n de com pute r w e rd op tijd ve rs tuurd. O m dat ik e e n l e ve rings adre s h ad doorge ge ve n dat ve rs ch il de van h e t adre s op de factuur w e rd ik ge vraagd om h e t adre s te be ve s tige n. Ik s prak toe n m e t Carl bij Sys te m 76 e n h ij z orgde e rvoor dat m ijn orde r nog de z e l fde dag z ou ine e nge s tok e n w orde n. Al s of dat nog nie t ge noe g w as z orgde Carle r ook voor dat de ve rz e ndtijd ve rk ort w e rd tot 2 dage n z onde r e xtra k os te n. Pre cie s z oal s ge pl and arrive e rde de com pute r op Fig.1 m aandag 30 april 2007. Toe n de Darte r aank w am w as ik e e n be e tje ve rras t door de doos w aarin de z e w as ve rpak t. Daar s tond nie ts op buite n h e t
20
Sys te m 76 Darte r Laptop Spe cificatie s CPU - Inte lCore 2 Duo: Core 2 Duo T7200 2.0GH z 4M B 667F
RAM - 1.5 GB DDR2 667 M H z (1 x 1 GB + 1 x 512 M B) H ard Drive - 80 GB 5400 RPM *
Graph ics - Inte lGM A 9 50 224 M B Inte grate d Graph ics Scre e n - 13.3” W ide s cre e n W XGA (1280X800) Sound - Inte lH igh De finition Audio Ne tw ork ing -10/100(LAN)
W ire l e s s - Inte l802.11 abg & Bl ue tooth Card Re ade r - 4 in 1 Card Re ade r
CD ROM Drive - CD R, CD RW , DVD R and DVD DL Expans ion - PCI Expre s s Card Sl ot (34/54)
Ports - VGA, 3x USB 2.0, M ic In, H e adph one O ut, Fire W ire 139 4B, S-Vide o Batte ry - 6 Ce l lLith ium Ion
Dim e ns ions - 12.4" x 8.9 " x 1.24" (W x D x H ) W e igh t - 4.3 l bs * Upgrade d
l e ve rings adre s (Figuur 1). H e t ande re dat m e opvie lw as dat de m ach ine k l e ine r w as dan ande re l aptops (z ie 8.5"x11" bl ad papie r in de afbe e l ding). De com pone nte n z ate n goe d ve rpak t m e t k artonne n bl ade n (ge e n pl as tic, papie r, of ande re m il ie uonvrie nde l ijk e m ate rial e n) e n de l aptop z e l f z at in e e n nog kl e ine re doos binne n in de ande re doos . In de doos trof ik de l aptop aan, de batte rij, tw e e CDs (e e n h andl e iding e n W indow s drive rs ), e e n draagtas , e e n pam fl et be tre ffe nde de Inte lCore 2 Duo proce s s or, eenel e k tricite its s noe r, e e n adapte r, e e n bl ad m e t rich tl ijne n e n e e n brie fje om dank je te z e gge n. (Z ie figuur 2). De draagtas is goe d opge vul d, is van goe de k w al ite it e n h e e ft ve l e kl e ine re z ak je s .
l uids pre k e rs m oe te n aans ch affe n. H e t tik k e n van de toe ts e n van h e t toe ts e nbord s toort nie t e n voe l t goe d aan. De toe ts e n op h e t toe ts e nbord z ijn ve rras s e nd groot w aar ge bruik e rs m e t grote re vinge rs h e e lbl ij m e e z ul l e n z ijn. De tw e e pl as tie k e n z il ve re n k noppe n van h e t m uis pad k l ik k e n e ch te r ie ts te l uid. H e t s ys te e m is h e e ls til , w aar m ijn m oe de r h e e lbl ij m e e is , om dat h aar l aptop ve e ll aw aai m aak t.H e t e nige ge l uid dat de l aptop m aak t is w anne e r e r s ch ijfactivite it is . H e t k nopje w aarm e e je h e t de k s e lom h oog k unt doe n is ve il ig e n toch m ak k e l ijk in te druk k e n. Buite n de l age k w al ite it van de l uids pre k e rs ge e f ik de Darte r e e n goe de be oorde l ing. H ardw are Com patibil ite it
H ardw are die onm idde l l ijk w e rk te Dit ging vrij goe d m aar h e l aas nie t pe rfe ct. Ik w as h e t m e e s t bang voor de vie r be l angrijk s te com pone nte n (draadl oos inte rne t, grafis ch e adapte r, h e t s ch e rm e n de m uis ) aange z ie n de z e de m e e s te ge bruik e rs k opz orge n k unne n ge ve n bij h e t ins tal l e re n van Ubuntu op e e n z e l fge bouw de m ach ine . Ik vie lbijna om ve r toe n ik de Darte r voor h e t e e rs t ops tartte e n de ne tw e rk be h e e rde r onm idde l l ijk de draadl oz e ne tw e rk e n in m ijn buurt h e rk e nde . Ik w as ook onde r de indruk van h e t fe it dat 3D-acce l e ratie goe d w e rk te Fig.2 e n daarom w as h e t aanz e tte n van de De s k top-e ffe cte n k inde rs pe l . Ik vond h e t ook l e uk om te ontde k k e n dat de Inte lGM A 9 50 K w al ite it ch ips e t s te rk ge noe g is om De s k top-e ffe cte n Ik h e b e e rde r all aptops van k w al ite it ge bruik t z onde r probl e m e n te l ate n draaie n (Com piz m e t de k rach t van paarde n e n ik h e b e r ook of Be ryl ). Ik w as e ve n bl ij om te ontde k k e n alge bruik t die al s w e gw e rptoe s te l l en dat h e t s ch e rm pre cie s w e rk te z oal s in de aanvoe l de n. H oe w e e gt de Sys te m 76 Darte r adve rte ntie s tond (e e n re s ol utie van l aptop op te ge n de ande re ?H e e lgoe d 1280x800) z onde r dat ik daar ie ts voor e ige nl ijk . H e t de k s e lis van pl as tic m aar is m oe s t doe n. s te vig. H e t s ch arnie r dat h e t de k s e laan de H ardw are die ge de e l te l ijk w e rk t l aptop vas th oud is s te vig. De l uids pre k e rs z ijn k l e in e n nie t alte l uid, ook alz e t je h e e l e probl emenmet h e t ge l uid ope n. Voor norm aalge bruik in e e n Er w are n e nk e l com patibil ite it. Som m ige n w e rde n opge l os t re de l ijk rus tige k am e r is h e t nive au van h e t door e e n update van de drive r m aar nie t ge l uid goe d ge noe g. Al s je e ch te r je ge l uid al l e m aal . De apparate n die e e rs t m aar h al f toch h arde r w ilk rijge n z ulje e xte rne
21
w e rk te n e n daarna opge l os t w e rde n z ijn de CD-Rom e n de m icrofoon. Toe n ik de Darte r pas h ad, k w am e n e r ook ande re probl emen voor. De Darte r be vroor s om s al s ik e e n ge brande CD in de CD-Rom drive aanbrach t w ant dan s ch oot de CPU-be l as ting om h oog. (Z ie figuur 3). De aans l uiting voor e e n m icrofoon w e rk te e e rs t ook nie t. Nadat ik ge be l d, ge -e m ail d e n ge ch at h ad m e t de m e ns e n van Sys te m 76 k onde n de z e probl e m e n nie t onm idde l l ijk opge l os t w orde n m aar e r k w am e e n update voor de drive rs e nk e l e weken l ate r die al l e s opl os te .
Fig.3
Er z ijn e ch te r tw e e h ardw are -com pone nte n die m aar ge de e l te l ijk functione e lbl ijve n e n dit z ijn de Fn-toe ts e n e n de 4-in-1 k aartl e z e r. Nie t al l e Fn-toe ts e n w e rk e n op de Darte r, z oal s de tw e e toe ts e n die de s ch e rm h e l de rh e id re ge l e n e n h e t k nopje dat w is s e l t tus s e n LCD-s ch e rm e n CRT-m onitor. De Fn-toe ts , die de s tandby-m odus active e rt, w e rk t corre ct m aar h e t s ys te e m re age e rt h ie rna nie t m e e r. Al l e ande re Fn-toe ts e n (draadl oos inte rne t, e m ail , brow s e r, s ch e rm afz e tte n, m uis pad aan/af z e tte n e n vol um e ) w e rk e n z onde r probl e e m . De 4-in-1 k aartl e z e r w e rk t m e t SD-k aarte n, m aar nie t m e t de M e m ory Stick Pro van Sony of m e t de M ul tim e dia Cards (M M C). Aange z ie n de apparate n die de z e ops l agk aarte n ge bruik e n ook aan te s l uite n z ijn via e e n USB-draad is dit w aars ch ijnl ijk s l e ch ts e e n k l e ine e rge rnis voor de m e e s te ge bruik e rs . H ardw are die nie t w e rk t De e ne rgie be h e e r-functie s van de Darte r z ijn nie t z o goe d. De e nige optie die goe d w e rk t is h e t s ch e rm uits ch ak e l e n, w ant z ow e l
22
s tandby al s sl aaps tand w e rk e n nie t goe d. Ene rgie be h e e r is al tijd ale e n probl eem ge w e e s t bij ve rs ch e ide ne Linux-dis tributie s e n ik ge e f toe dat dit e e n com pl e x probl eem is . Ik h oopte e ch te r dat dit probl e e m nie t aanw e z ig z ou z ijn bij e e n Darte r m aar hel aas is de z e nie t im m uun voor de e ne rgie be h e e rprobl e m e n. Se rvice e n Onde rs te uning De s e rvice van Sys te m 76 is h e e lgoe d, van de aank oop tot h e t opl os s e n van h ardw are probl e m e n. O m dat m ijn be s te l l ing nie t onm idde l l ijk ge produce e rd k on w orde n z orgde Carlvan Sys te m 76 e rvoor dat de l aptop binne n de 2 dage n ve rs tuurd z ou w orde n z onde r m ij daarvoor ie ts e xtra aan te re k e ne n. Ik h e b contact ge h ad m e t Sys te m 76 via e -m ail , te l e foon e n de fora. Sys te m 76 antw oordde op al l e m anie re n van com m unicatie op e e n be vre dige nde m anie r. De antw oorde n op m ijn e -m ail s k w am e n s te e ds binne n de 24 uur. Toe n ik h un te ch nis ch e onde rs te unings num m e r opbe l de , k re e g ik nie t onm idde l l ijk e e n pe rs oon aan de l ijn. Ik w e rd e ch te r nie t aan h e t l ijntje ge h oude n m aar w e rd ge vraagd e e n boods ch ap ach te r te l ate n. Er be l de dan ie m and (Tom ) van Sys te m 76 binne n h e t uur e n w e be s prak e n de h ardw are probl emen vol l e dig e n w at w e h e t be s te e raan k onde n doe n. De onde rs te uning van Sys te m 76 re age e rde e ve n s ne lop h e t forum , binne n 24 uur dus . Ik w as vooralonde r de indruk van h e t antw oord op h e t forum - "Ve rdorie ! Ik dach t dat ik h e t opge l os t h ad!" van th om as aaron (e e n m e de w e rk e r bij Sys te m 76). Opm e rk inge n van tw e e W indow s - ge bruik e rs Te rw ijlik de z e be oorde l ing aan h e t s ch rijve n w as , h ad ik ook de k ans om de Darte r te tone n aan tw e e W indow s -ge bruik e rs die nog nooit Linux h e bbe n ge bruik t. De e e rs te W indow s -ge bruik e r w as e e n vrie nd die l angs k w am e n is e e n W indow s Pow e r Us e r (W PU). Ik gaf m ijn vrie nd de Darte r z odat h ij
op h e t Inte rne t k on, z ijn e -m ailk on nak ijk e n e n z ich be z ig k on h oude n. H ij aanvaardde m ijn aanbod e n nam de Darte r m e t z ich m e e voor e e n w e e k e ndje . H ij m aak te ve rs ch e ide ne opval l e nde opm e rk inge n. H ij m e rk te op dat de Darte r re s pons ie f, s ne l e n s tilis . H ij m e rk te ook op dat de grijz e l e tte rs op de toe ts e n te m oe il ijk l e e s baar w are n e n dat dit h e t voor h e m m oe il ijk e r m aak te om m e t z ijn tw e e w ijs vinge rs te type n. Ik k an bl ind type n e n daarom h ad ik e r nie t bij s til ge s taan dat dit e e n probl eem z ou k unne n z ijn voor s om m ige ge bruik e rs . H ij vond de Darte r uitz onde rl ijk h andig voor z ijn tw e e USB-drive s te te s te n nadat w e ginge n gol fe n e n z ijn k arre tje in e e n vijve rtje w as ge re de n. H ij vond dat de Darte r h e m goe d h ie l p om z ijn drive s te te s te n.
Fig.4
Nadat ik de Darte r voor vijf w e k e n h e b ge bruik t k an ik ve il ig z e gge n dat de Darte r e e n ge w e l dige l aptop is voor ie de re e n die e r e e n w ilom te s urfe n, e -m aile n k antoorw e rk . H ij is s ne le n h e e ft ge noe g grafis ch e k rach t om De s k top-e ffe cte n te draaie n. Ik m aak te m e z orge n dat de GM A 9 50 nie t k rach tig ge noe g z ou z ijn om Com piz of Be rylte draaie n m aar dit w as com pl e e t onge grond. De k rach t van de Darte r ve rz orgt nie t e nk e l m oe ite l oos de 3D e ye -candy m aar ook de al l e daags e appl icatie s ope ne n z ich binne n e nk e l e s e conde n tijd. H e t h e l e s ys te e m is kl e in e n re s pons ie f. De Darte r is ook e e n l igh tge w ich t dat w e inig l aw aai m aak t e n grote toe ts e n h e e ft op h e t toe ts e nbord. O m dat ik m e ge e n z orge n m oe s t m ak e n ove r probl e m e n m e t com patibil ite it die de m e e s te ge bruik e rs onde rvinde n al s z e Linux ze l f ins tal l e re n, h e e ft h e t be s te l l e n van de Darte r m e t Ubuntu Fe is ty Faw n (7.04) m ij h e tl e ve n m ak k e l ijk e r ge m aak t. Som m ige h ardw are probl e m e n w are n nog s te e ds aanw e z ig m aar w e rde n na e e n update van de drive rs opge l os t. O ok alis de com patibil ite it nie t pe rfe ct, toch k om t h e t aardig in de buurt. De l aats te probl e m e n die ove rbl ijve n (de Fn-toe ts e n, de 4-in-1 k aartl e z e r e n h e t e ne rgie be h e e r) vorm e n voor m ij m aar e e n k l e in m inpuntje . Sam m e nvatting: De Darte r m e t de Inte lCore 2 Duo T7200 CPU e n 1,5 Gb RAM is e e n ge w e l dig s ys te e m dat nog s im pe lte ge bruik e n is ook , dank zij h e t Ubuntu Fe is ty Faw n be s turings s ys te e m .
De tw e e de W indow s -ge bruik e r w as e e n col l e ga e n ge e n W PU. H ij ging ak k oord m e t h e t te s te n van de Darte r nadat ik h e m ve rte l de ove r de fantas tis ch e e ye -candy. H e t e e rs te w aarove r h ij m e de vol ge nde dag s prak w as de 3D-K ubus . H ij vond de k ubus e e n onge l oofl ijk h andige functie om dat je z o e xtra w e rk ruim te k rijgt. H ij m e rk te ook op dat H e t s ys te e m w e rk t, de h ardw are die nie t w e rk t vorm de nie t onm idde l l ijk e e n onove rk om e l ijk h ij ge e n probl e m e n h ad onde rvonde n m e t probl e e m e n e r w as e nige com pute rconfiguratie O pe n O ffice om e e n docum e nt te m ak e n e n nodig w aarvoor e nk e le e n bas is k e nnis van op te s l aan. O ve r h e t al ge m e e n vond h ij dat com pute rs ve re is t w as . h e t s ys te e m m ak k e l ijk w e rk te . Ne t z oal s de AlH ood l e e ft in M inne s ota, USA. H ij is e e n fanaat W PU m e rk te h ij op dat de Darte r s ne le n voor te ch nis ch e s pul l e n e n ge bruik t Linux s inds 2000, s tabie lw as . m e t Core lLinux. Alh e e ft ook e rvaring m e t M andriva,
4/5
Concl us ie e n W aarde ring.
Xandros e n de Ubuntu dis tro's . Naas t z ijn ope ns ource fanatis m e is h ij ook e e n m an, e e n vade r van tw e e e n ge nie t h ij van tijd buite n door te bre nge n.
23
G RA M PS D EVELO PER
INTERVIEW Ge ïnte rvie uw d door Adrian Re a
Don Al l ingh am is de l e ide r van de ontw e rpe rs voor de GRAM PS ge ne al ogie -s oftw are . H ie r z e tte n w e Don onde r in h e t s potl igh t e n s te l l e n h e m de vrage n die jul l ie , de l e z e rs , h e bbe n inge s tuurd door onz e Ful lCircl e pre vie w uitgave . W il t u m e e r w ill e re n ove r GRAM PS,dan ve rw ijz e n w e u naar uitgave # 1 van ful lcircl e voor e e n vol l e dige
Dus , Don, w at is jouw ach te rgrond be tre ffe nde com pute rs e n program m e re n? Ik be n albe z ig m e t com pute rs e n program m e re n s inds de vroe ge jare n 80. Ik be gon op h e t col l e ge m e t h e t s ch rijve n van program m a's voor VAX/VM S e n UNIXs ys te m e n m e t Fortran, Pas cale n C. M ijn e e rs te job na col l e ge w as s oftw are ontw e rpe n, die ge bruik t w e rd in VLSI ch ips . Ge dure nde onge ve e r 13 jaar h e b ik nie t aan s oftw are ge w e rk t e n h e b ik VLSI-ch ips ontw orpe n. Nadat ik de s oftw are -e ngine e ring ach te r m ij l ie t, h e b ik grote nde e l s e nk e lge program m e e rd in h ardw are be s ch rijvings tal e n (z oal s Ve ril og e n Sys te m Ve ril og) e n s cripttal e n (z oal s Pe rle n Pyth on). O nge ve e r z e s jaar ge l e de n be gon ik m e t h e t GRAM PS proje ct e n s inds die n doe ik aan program m e re n in Pyth on. Is GRAM PS h e t e e rs te s tuk s oftw are w aar je aan h e bt ge w e rk t? GRAM PS is de e e rs te gratis s oftw are w aar ik aan w e rk . Vroe ge r in m ijn carrière , ontw ie rp ik ook ge s pe cial is e e rde s oftw are voor h e t ontw e rp van VLSI-pl anne n. H oe h e b je l e re n program m e re n e n h oe l ang h e b je daarove r ge daan? Ik h e b grote nde e l s m e ze l fl e re n program m e re n. Ik h e b w e lFortran e n Pas calge vol gd op col l e ge , m aar daarnaas t h e b ik ge e n e ch te opl e iding in program m e re n ge vol gd. Ik h e b program m e re n voornam e l ijk ge l e e rd door te w e rk e n m e t ande re m e ns e n e n door boe k e n te
24
l e z e n. M aar z e l fs na 20 jaar, vind ik van m e z e l f dat ik nog s te e ds k an bijl e re n. W aar k w am de ins piratie vandaan om e e n ge ne al ogie - program m a te s ch rijve n? De ins piratie voor GRAM PS vond ik bij m ijn vade r. H ij w as onde rz oe k aan h e t ve rrich te n naar onz e fam il ie s tam boom m aar h ad ve e l m oe ite m e t W indow s e n h e t ge ne al ogie program m a dat h ij daaronde r ge bruik te . H ij w ou nie t ove rs tappe n op Linux tot daar e e n w e rk e nd ge ne al ogie -program m a voor z ou z ijn. Ik ve rm oe dde dat h e t m ak k e l ijk e r z ou z ijn om e e n ge ne al ogie -program m a te s ch rijve n dan om W indow s te re pare re n, dus ik be gon m e t w e rk e n aan h e t program m a. Toe n ik ie ts h ad w at re de l ijk w e rk te , ove rtuigde h ij m e om h e t program m a uit te ge ve n. H oe l ang h e b je e rove r ge daan om e e n s tabie l e ve rs ie van GRAM PS te ontw e rpe n? Dat h angt e r e ige nl ijk van af w at jij ve rs taat onde r "s tabie l ". H e t k os te m ij bijna drie jaar om de 1.0-ve rs ie uit te ge ve n, m aar e r w are n ve l en die de s oftw are alm e t s ucce s ge bruik te n daarvoor. De e e rs te uitgave , ve rs ie 0.0.1 k os te m ij bijna tw e e m aande n om ine e n te s te k e n. Wel k e voorde l e n h e e ft GRAM PS ove r ande re ge ne al ogie - s oftw are ? Z oal s h e t bij gratis s oftw are h oort, z orgt GRAM PS e rvoor dat jij de e ige naar van je data be nt. De m e e s te program m a's s l uite n jouw data in e e n e ige n form aat op. O p dit punt be n je com pl e e t afh ank e l ijk van dit program m a om aan
je data te k unne n. De m e e s te ge ne al ogie -program m a's k unne n e xporte re n naar GEDCO M m aar doe n dit m e e s talz e e r z w ak je s . Dit k om t om dat GEDCO M e ige nl ijk e e n form aat is dat ontoe re ik e nd is e n om dat program m a's h un e ige n incom patibe l e e xte ns ie s voor GEDCO M m ak e n. H e e lvaak w ordt s om m ige van jouw data nie t ge ë xporte e rd, w aardoor h e t onm oge l ijk w ordt om aljouw data naar e e n ande r program m a ove r te bre nge n. GRAM PS k an ook naar GEDCO M e xporte re n m aar k an ook naar e e n XM L-be s tand e xporte re n dat al l e data in de databas e be vat. Er w e rd z e l fs e e n XM L DTD voorz ie n. H oe zou jij h e t s ucce s van GRAM PS be oorde l en e n h oe zou je w il l en zie n dat h e t program m a ve rde r e vol ue e rt? Z ijn e r s pe cifie k e aanpas s inge n in GRAM PS dat je graag zou ontw ik k e l e n? Dat h angt e rvan af w at je pre cie s be doe l t m e t s ucce s . GRAM PS is e e n vrij onove rz ich te l ijk program m a al s je dit ve rge l ijk t m e t Fire fox of Evol ution. M aar al s je aan de doe l m ark t de nk t, is GRAM PS w e lh e e lbe k e nd in de Linux ge ne al ogie -ge m e e ns ch ap. W at ik ve rs ta onde r s ucce s is - "Is h e t program m a ge w orde n w at je e rvan ve rw ach tte ?" Dan z ou ik m oe te n z e gge n dat GRAM PS ve r voorbij m ijn ve rw ach tinge n is ge gaan. GRAM PS w ordt com pl e te r e n de functie s be ginne n vas t te l igge n. Daardoor m oe te n w e m inde r tijd doorbre nge n m e t de databas e e n GUI-probl e m e n e n k unne n w e m e e r tijd inve s te re n in h e t ge ne re re n van e e n rapport e n aan data-anal ys e .
W aar vind jij de tijd voor h e t product te rw ijlh e t je ge e n ge l d opl e ve rt, ook alm ag je e r trots op zijn? Ik h e b e e rs t e n voorale e n h e e lbe gripvol l e fam il ie . M ijn vrouw is w e e r te rug naar col l e ge e n ik m oe t ie ts te doe n h e bbe n te rw ijlz ij h aar h uis w e rk m aak t ;-) De tijd die ik in GRAM PS s te e k varie e rt van tijd tot tijd e n h angt s te rk af van m ijn w e rk ure n e n de tijd die ik in m ijn fam il ie s te e k . Al s ik h e t te druk k rijg ne m e n ande re ontw e rpe rs vaak e e n ge de e l te van h e t w e rk ove r. El k e re l e as e van GRAM PS h ad e e n naam die l e tte rl ijk uit e e n M onty Pyth on s cript k om t. W as e r e e n s pe cial e re de n om M onty Pyth on te k ie ze n? Ve l e n van h e t te am van ontw e rpe rs z ijn grote fans van M onty Pyth on e n aange z ie n GRAM PS dan toch ge s ch re ve n is in Pyth on l e e k h e t ons toe pas s e l ijk . Je m oe t trouw e ns toch toe ge ve n dat "M onty Pyth on and th e H ol y Grail " e e n van de grappigs te fil m s al l e r tijde n is . GRAM PS be vat nu e e n k rach tige databas e m aar w ordt w e linge w ik k e l de r voor de nie uw e re ge bruik e rs .H oe vind je de bal ans tus s e n e e nvoud e n ge bruik s vrie nde l ijk h e id voor de nie uw e ge bruik e rs te rw ijlde m e e r e rvare n ge ne al ogis te n vrage n om inte grite it van de databas e e n om nie uw e functie s ? W e be dach te n e e n fictie ve "Tante M arth a" die w e al s ons doe l publ ie k ge bruik e n. Ie de re e n h e e ft w e le e n Tante M arth a in h un fam il ie . Z ij is de com pute rge bruik e r die nie t ve e love r com pute rs w e e t e n die e ige nl ijk ook nie t m e e r w ilw e te n. Z e w ilge w oon e e n paar dinge n k unne n doe n op h aar com pute r z onde r dat z e
25
daar ve e ltijd in m oe t s te k e n. El k e nie uw e functie die w e toe voe ge n, onde rgaat de "Tante M arth a-Te s t". W e s te l l en ons de vraag of e r van Tante M arth a ve rw ach t k an w orde n dat z ij die functie z albe grijpe n. Al s h e t antw oord daarop "ne e " is , dan m oe te n w e be de nk e n of de functie w e lz altoe ge voe gd w orde n m e t ofte w e le e n ve rs im pe l ing van h e t probl e e m z odat z e h e t toch z alk unne n be grijpe n of ande rz ijds de nie uw e functie k unne n ve rande re n dat z e z ich e r nie t druk in h oe ft te m ak e n. Z oal s h e t ook bij GNO M E is probe re n w ij goe de de faul t-w aarde n in te bouw e n. Voor de m e e s te ge val l e n is dit ge noe g om com pl e xe probl e m e n af te h ande l e n. Voor de m e e s te m e ns e n is de de faul t-w aarde goe d ge noe g om te doe n w at z e w il l e n doe n e n m oe te n z e z ich nie t m e t ie ts ande rs be z ig h oude n. H e b je e e n favorie te Linux- dis tributie om m e e te w e rk e n? Alde m ach ine s in m ijn h uis (dat z ijn e r z e s , toe n ik de l aats te k e e r k e e k ) draaie n m e t Ubuntu. M ijn s e rve r draait 6.06 LTS e n de re s t draait 7.04. Ik draai alUbuntu s inds de re l e as e van 4.10.
GRAM PS is onde rtus s e n ze l fs om ge ze t naar e e n M acintos h e n W indow s ve rs ie .H oe voe lje je daarbij? GRAM PS w e rd uitge ge ve n m e t de GPLl ice ntie . Dit z orgt e rvoor dat m e ns e n de s oftw are k unne n om bouw e n naar w at z e m aar w il l e n. Ik h e b ge e n inte re s s e in M acintos h of W indow s m aar ik vind e r nie ts ve rk e e rd aan. Ik m e rk e ch te r w e le e n ve rs ch iltus s e n Linux e n W indow s ge bruik e rs . Linux ge bruik e rs z ijn m e e r ge ne igd om "gratis s oftw are " te inte rpre te re n al s "e ve n vrij al s vrije m e nings uiting". Z e z ijn m e e r ge ne igd om m e e te h e l pe n aan h e t proje ct e n om ons te h e l pe n om h e t program m a be te r te m ak e n. Ge bruik e rs van W indow s z ijn m e e r ge ne igd om "gratis s oftw are " te inte rpre te re n al s "gratis bie r" e n z e z ijn m e e r op z oe k naar e e n program m a dat h e n nie ts z al k os te n. H e t re s ul taat m ag e r z ijn e n z e z ijn nie t z o s ne lge ne igd om ie ts te doe n om te h e l pe n. Onde rvind je ve e lm oe il ijk h e de n bij h e t s ys te e m aan te pas s e n aan al l e ve rs ch il l e nde cul ture n w ant fam il ie ve rw ijzinge n zijn toch ande rs in ande re de l e n van de w e re l d?
De ve rtal inge n w orde n ve rz orgd door e e n groot te am van ve rtal e rs . GRAM PS is e e n re de l ijk m oe il ijk program m a om te ve rtal e n om dat h e t te k s t-ge bas e e rde rapporte n k an ge ne re re n. De ve rtal e rs s te k e n e e n ve rbl uffe nde h oe ve e l h e id aan w e rk in h e t ve rtal e n.
Ve e lvan de com pl e xite it in h e t ontw e rp in GRAM PS k om t ne t door dit probl eem. Bijvoorbe e l d, e e n naam l ijk t h e e ls im pe lm aar k an ook h e e lcom pl e x w orde n. In s om m ige cul ture n w ordt e e n naam ge s ch re ve n z oal s Voornaam Ach te rnaam , te rw ijlbij ande re cul ture n h e t ne t om ge draaid is . Som m ige cul ture n w e rk e n dan nog m e t patronym is ch e nam e n te rw ijlande re n dat nie t doe n. O m corre ct m e t nam e n om te s pringe n m oe s te n w e e e n onge l oofl ijk fl e xibe ls ys te e m ontw e rpe n z odat de ge bruik e rs z e l f k unne n k ie z e n h oe z e w il l e n dat e e n naam w ordt w e e rge ge ve n.
O ve r de form ate n: De broncode van Gram ps w ordt e nk e luitge brach t e n ge e n e nk e l ins tal l atie pak k e t voor w e l k e dis tributie dan ook . W e h e bbe n vrijw il l ige rs die ins tal l atie pak k e tte n ontw e rpe n voor ve rs ch il l e nde Linux-dis tributie s , z oal s Ubuntu, De bian, Fe dora, SuSE e n z e l fs W indow s .
In ande re ge val l e n m oe s te n w e ge s pe cial is e e rde code s ontw e rpe n voor ve rs ch il l e nde ge bie de n. Ee n goe d voorbe e l d h ie rvan is de Ve rw anth e ids cal cul ator. In ve e l Enge l se l ande n is e r e e n onde rs ch e id tus s e n ne ve n e n nich te n. Je vindt uits prak e n z oal s "tw e e de ne e f l angs m oe de rs k ant". Ande re
H oe l uk t h e t je om zo ve e lve rtal inge n naar ande re form ate n uit te bre nge n voor ande re Linux- dis tributie s ?
26
cul ture n m ak e n z o'n onde rs ch e id dan w e e r nie t m aar m ak e n e nk e lh e t onde rs ch e id tus s e n ne ve n e n nich te n.
z ijn re de l ijk w at program m a's e n e ve nve e l ve rs ch il l e nde form ate n. H e t is ge w oon nie t prak tis ch om e l k form aat te ontl e de n.
H oe l uk t h e t je om e e n te am van ontw e rpe rs die ve rs pre id zijn ove r de ge h e l e w e re l d te l ate n s am e nw e rk e n aan e e n e nk e lproduct?
W e z oude n graag e e n s tandaard ge ne al ogie form aat h e bbe n dat de te k ortk om inge n van GEDCO M goe dm aak t, m aar dit be s taat h e l aas nie t. In h e t ve rl e de n h e bbe n w e ge probe e rd om ande re proje cte n aan te s pre k e n om m is s ch ie n s am e n z o'n form aat te ontw e rpe n m aar w e vonde n w e inig inte re s s e .
O ns IRC-k anaal(#gram ps op irc.fre e node .ne t) is de s l e ute ltus s e n de com m unicatie tus s e n ontw e rpe rs e n ge bruik e rs . W e l e ve n w e lm e t ve rs ch il l e nde tijdz one s e n dat m aak t h e t s om s m oe il ijk om in h e t IRC-k anaalte z ijn, m aar h e t l e ve rt ook ve l e voorde l e n op. Via IRC k unne n w e in re al -tim e dis cus s ie s voe re n e n z o k rijge n w e ook de k ans om e l k aar te l e re n k e nne n. Z odra je e l k aar k e nt w ordt h e t ve e l m ak k e l ijk e r om s am e n te w e rk e n. H e t is be l angrijk dat al s je aan e e n proje ct m e e w e rk t, je je e ige n e go opz ij k an z e tte n e n naar e e n cons e ns us toe k an w e rk e n. M e e s talk om t e r door e e n be e tje dis cus s ie e n e e n com prom is e e n be te r ide e uit de bus . H oe m oe il ijk is h e t om te w e rk e n m e t ande re form ate n, zoal s GEDCOM , e n ande re ge ne al ogis ch e program m a's te rw ijlconve rs ie m oge l ijk h e de n toch ge w e ns t zijn binne n GRAM PS? H e t dich ts te bij e e n s tandaard voor ge ne al ogie s oftw are is GEDCO M , m aar al s uitw is s e l ings form aat is dit onde rm aats . Dit form aat w e rd ontw ik k e l d door de LDS-K e rk om de be nodigdh e de n van de LDS-K e rk te be vre dige n. Er z ijn e ch te r re de l ijk w at dinge n die GEDCO M nie t aank an. De m e e s te com m e rcië l e program m a's be dach te n h un e ige n ge s l ote n form ate n. W e probe re n nie t om de z e form ate n te ontl e de n. Er
Je h e bt ve e ltijd ge s tok e n in h e t ontw e rpe n van GRAM PS, dat onde r GPLw ordt uitge brach t.Be n je nooit bang dat jouw code , ze l fs alw ordt die ge bruik t binne nin de l ice ntie , ve rde r ontw orpe n e n ge prom oot k an w orde n door e e n ande r te am die h e t dan e e n nie uw e naam ge e ft e n de aandach t aan jouw program m a w e gne e m t? H ie r m aak ik m e z e l f hel e m aalge e n z orge n ove r. Al s e r ie m and is die de code nog k an ve rbe te re n te rw ijlh ij binne n de re ge l s van GPL bl ijft, dan is dat goe d voor h e n. Uite inde l ijk l e ve rt dit e nk e lvoorde e lvoor de ge bruik e r op. Uite inde l ijk draait gratis s oftw are h ie r om . H e t doe t m e de nk e n aan de De bian-Ubuntu re l atie of de Ubuntu-Lins pire re l atie . H e b je e e n s trate gie om m e e r ontw e rpe rs aan te tre k k e n? W e h e bbe n w e lh ul p nodig m aar ik ve rdoe m ijn tijd nie t aan nie uw e ontw e rpe rs aan te tre k k e n. Enk e l e jare n ge l e de n h e bbe n w e e e n be l onings s ys te e m ge probe e rd m aar z onde r s ucce s . H ie rdoor ge l oof ik dat e e n pe rs oon z e l f de m otivatie m oe t vinde n om e e n w aardige contributie aan dit proje ct te l e ve re n.
27
Ove r h e t h e l e s ys te e m ge s prok e n, s am e n m e t de ontw e rpe rs e n de ge m e e ns ch ap e r om h e e n, w at zou je dan ze gge n dat de groots te k rach te n e n zw ak h e de n zijn? Ik z ou z e gge n dat onz e k rach t l igt in de goe de arch ite ctuur van de code e n in de goe de ge m e e ns ch ap.
H e t ove rge bl e ve n de rde , is h e t inte re s s ante ge de e l te . De z e cate gorie be s taat uit ge ne al ogie program m a's , w e ns k aart-program m a's , re ce pte nprogram m a's , h uis - e n tuinontw e rpprogram m a's e n nog s oortge l ijk e program m a's . W at je ook de nk t van de z e w ink e l s , z e k e nne n h un k l ante n w e le n w e te n e ch t w e lw at h un kl ante n w il l e n.
O nz e groots te z w ak h e id is h e t ontbre k e n aan ontw e rpe rs . GRAM PS is e e n inge w ik k e l d program m a e n ve re is t h e e lve e londe rs te uning. H e e lre ge l m atig ge be urt h e t dat de vrage n voor onde rs te uning ons ove rw e l dige n.
Ik ontw ik k e l de GRAM PS ook ge de e l te l ijk om de z e l e e gte op te w il l e n vul l e n. Ik ge l oof dat Linux aantre k k e l ijk e r z alw orde n al s dit e e n bre de r as s ortim e nt aan program m a's z ou gaan aanbie de n.
Er w ordt te ge nw oordig ve e lge praat ove r de k rach t van Ubuntu/Linux de s k top, vooralal s die ve rge l e k e n w ordt m e t W indow s Vis ta. Ge bruik t jouw fam il ie Linux of vind je h e t e e rde r m oe il ijk om h e t te prom ote n in e e n door W indow s ove rh e e rs te om ge ving?
Wel k e program m a's e n ontw e rps ys te m e n h e b je ge bruik t om GRAM PS te ontw ik k e l e n?
Ik ge bruik alz e ve n of ach t jaar e nk e lLinux. M ijn vrouw e n z oon draaie n al l e be i ook Linux e n gaan e nk e lte rug naar W indow s voor s pe cifie k e program m a's (z oal s AutoCad e n iTune s ).
W at voor advie s zou je nog ge ve n aan e e n ande re program m e ur?
Linux z ou m ak k e l ijk e r om te prom ote n z ijn al s de bre e dte van h e t as s ortim e nt aan s oftw are voor Linux ve rgroot w e rd. Linux h e e ft m e e r dan ge noe g m uz ie k s pe l e rs , IRC-program m a's e n RSS aggre gators . M aar dat z ijn nie t de program m a's die aantre k k e l ijk z ijn voor Tante M arth a e n tot Linux e e n bre de r as s ortim e nt h e e ft aan s oftw are z alh e t m aar ge de e l te l ijk aantre k k e l ijk bl ijve n.
GRAM PS is ge s ch re ve n in Pyth on, m e t PyGTK , e n Gl ade . Ik program m e e r e nk e lin Em acs .
Z org e rvoor dat je program m e e rt om dat je graag program m e e rt. Z org dat je je e ige n e go aan de k ant k an z e tte n e n dat je k an l uis te re n naar ande re n. Z o z alje nie t e nk e lm e e r l e re n, m aar je z alook ontde k k e n dat je de ide e ë n van ande re n k unt ge bruik e n om jouw proje ct te ve rbe te re n. Don w ordt h arte l ijk be dank t om onde r de s potl igh t te zitte n e n ge gril d te w orde n!
Al s je e e n w ink e lbinne nw ande l t, die s oftw are ve rk oopt, dan k rijg je w e le e n ide e van w at Linux nog m is t. O nge ve e r e e n de rde van de s oftw are be s taat uit s pe l l e tje s . Nog e e n de rde be s taat uit antivirus program m a's , fire w al l s , antis pyw are e n ande re s ys te e m ge re e ds ch appe n. De ge ïnte rvie w de voor vol ge nde m aand is nie m and m inde r dan Col in W ats on, de te am -l e ide r van h e t ins tal l e e r-te am , e e n l id van de Ubuntu Com m unity Councile n Line M anage r voor de h e l ft van h e t dis tro te am ! Em ailjul l ie vrage n voor Col in naar: q ue s tions @ ful l circl e m agazine .org
28
M IJN VERH A A L Z ES M AAND EN G e s ch re ve n door M att H oy
ENK ELLINUX
Vandaag, donde rdag 22 fe bruari 2007, is h e t z e s m aande n ge l e de n dat ik m ijn h arde s ch ijf h e b ge form atte e rd e n ach te rbl e e f m e t e nk e lLinux. H e t w as e e n fout van GRUB w aarm e e h e t al l e m aalbe gon op 22 s e pte m be r 2006.
Ik h ad e e n W indow s XP e n Ubuntu Dappe r Drak e (6.06 LTS) dual -boot s ys te e m e n die w as vrij e e nvoudig. H e t groots te de e lvan m ijn h arde s ch ijf h oorde toe aan XP om dat ik Linux nog m aar e e n m aand ge bruik te . U k unt h ie ronde r l e z e n w at e r al l e m aalge be urd is , m aar k ortw e g k w am ik in de probl e m e n door w at z e l f te te s te n. De z e s ituatie , z oal s ik nu w e e t, w as h e e l m ak k e l ijk op te l os s e n m aar toe n w is t ik dat nog nie t e n ging ik ve rde r m e t w at z e l f te pruts e n e n ve rnie tigde daarm e e m ijn XP-partitie . Toe n be s l oot ik om m ijn h arde s ch ijf te form atte re n. Nadat al l e s van m ijn h arde s ch ijf ge w is t w as , w e rd Ubuntu m ijn prim air ope rating s ys te e m e n tot de z e dag h e b ik nooit nog te rug ge k e k e n. De dis tributie die ik ge bruik is Ubuntu, "Linux for H um an Be ings ". Ik be gon toe n m e t Ubuntu 6.06, Dappe r Drak e e n h e b s inds die n ook ge üpgrade naar 6.10 Edgy Eft. Ubuntu is ge bas e e rd op De bian e n k an ge bruik t w orde n m e t GNO M E (Ubuntu), K DE (K ubuntu) e n XfCE (Xubuntu). Ik ge bruik GNO M E w ant ik pre fe re e r h e t m inim al is m e van GNO M E te ge nove r de l ayout van K DE. K DE e n XfCE z ijn w e lbe s ch ik baar op m ijn s ys te e m (bij h e t inl ogge n, k an uit e e n m e nu ge k oz e n w orde n) m aar ik ve rk ie s om z e nie t te ge bruik e n. Ik raad Ubuntu aan, aan ie de re e n die Linux w iluitprobe re n. H e t is h e l e m aalgratis , nie t z oal s ande re popul aire dis tributie s dus , e n h e e ft e e n groot aantalge bruik e rs die e r z ijn om m e ns e n ve rde r te h e l pe n, m aar e r is ook pre m ium onde rs te uning be s ch ik baar van profe s s ional s . O m m e e r te ontde k k e n ove r Ubuntu k unt u naar de pagina ove r Ubuntu gaan op M BH oy.com of naar Ubuntu.com . Alm ijn h ardw are w e rk t. De printe r, w e bcam , te l e foon, Pock e tPC, iPod, e nz ovoort e n dat is
e ige nl ijk be s t w e le e n pre s tatie aange z ie n h ardw are -onde rs te uning m e e s talde groots te re de n is w aarom m e ns e n nie t ove rs tappe n op Linux. O nde rs te uning voor m ijn iPod w as m ak k e l ijk . Ik com pil e e rde ge w oon de l aats te ve rs ie van l ibgpod e n ins tal l e e rde Am arok 1.4.5 daarove r; O m de printe r aan de praat te k rijge n h e b ik w e lvan printe r m oe te n w is s e l enmet ie m and, m oe t ik e e rl ijk toe ge ve n. Le xm ark w il ge e n Linux-drive rs ontw ik k e l e n voor h un al l -in-one (printe r,s canne r,fax) aanbod dus ik m oe s t w is s e l e n te ge n e e n s tandaard Z 601 die e nk e lk an printe n. O nde rs te uning voor m ijn te l e foon w as w aars ch ijnl ijk h e t m ak k e l ijk s t e n be h e l s de h e t s ynch ronis e re n via bl ue tooth , m aar Pock e tPC is m e e s tale e n ram p van e e n toe s te lom aan de praat te k rijge n e n m aar w e inig m e ns e n s l age n daarin, om dat de Pock e tPC ge bas e e rd is op W indow s M obil e . Ik l ie t s ync ge w oon ge l ove n dat m ijn De l lAxim X3 e e n iPaq w as e n com pil e e rde ve rvol ge ns tal l oz e drive rs e n s tuk je s s oftw are . H e t re s ul taat w as z o dat ik de Pock e tPC k on inpl ugge n e n onm idde l l ijk k on s ynch ronis e re n z onde r probl e m e n. Prach tig, toch ? De s oftw are w aar ik op dit m om e nt h e t m e e s t van h oudt, is Am arok , K ope te , Fire fox, Th unde rbird, Vive , gFTP, VM W are , M ul tis ync e n ve e lm e e r. Am arok is , naar m ijn m e ning, de be s te s oftw are die ooit op m ijn s ch e rm is ve rs ch e ne n. H e t is h e t w aard om al l e e n voor Am arok alove r te s tappe n op Linux. H e t is e e n prach tige Linux m e dia s pe l e r. H e tl aat ook toe om l ie dje s op m ijn iPod te pl aats e n e n w ordt cons tant ge bruik t om m uz ie k af te s pe l e n, te k ope n e n naar m ijn iPod te z e tte n. K ope te is ve rge l ijk baar m e t M SN M e s s e nge r voor K DE. H e t h e e ft e nk e l e l e uk e e ffe cte n e n l aat toe dat ik m e t m ijn vrie nde n k an ch atte n. Fire fox e n Th unde rbird z ijn onm is baar, z e k om e n z e l fs
29
voorge ïns tal l e e rd m e t Ubuntu. Vive h e b ik ook al ge noe m d. H e t is de s ne l s te DVD-rippe r die ik ooit h e b ge z ie n. gFTP z orgt e rvoor dat ik be s tande n op de M BH oy.com s e rve r k an z e tte n, VM W ARE z orgt e rvoor dat ik ande re ope rating s ys te m e n k an draaie n binne n m ijn Ubuntu de s k top e n M ul tis ync z orgt voor de s ynch ronis atie m e t m ijn Pock e tPC. H e t z ijn al l e m aalprach tige program m a's e n al s je Linux ge bruik t raad ik je z e k e r aan om e r e e ns e nk e l e van uit te probe re n e n ande rs raad ik je aan om e r e e ns ove r na te de nk e n om ove r te s tappe n. Tot s l ot z ou ik w il l e n z e gge n dat m ijn tijd bij Linux ve e lvol doe ning gaf e n s panne nd is ge w e e s t. Ik h e b ve e lbijge l e e rd e n nu m aak ik ook de e luit van w at h e e lw aars ch ijnl ijk de vrie nde l ijk s te e n groots te ge m e e ns ch ap is , rond w e l k proje ct dan ook , in de w e re l d. Voor ik ove rs tapte h ad ik ook tw ijfe l s , daarom h ie l d ik ook al tijd m ijn XP partitie bij m e voor de e e rs te m aand. Eve n s ne ldippe n in Linux w as nie t ge noe g, ik h ad nie t de juis te ge e s te l ijk e ins te l l ing of de juis te re de n om al l es aan de praat te k rijge n m aar z odra h e t m ijn e nige optie w as , w as ik ge dw onge n om de z e dinge n aan de praat te k rijge n. Ik re al is e e rde m e h oe
l e uk h e t k an z ijn om z e l f e ve n op z oe k te gaan naar de opl os s ing m aar om dan de re s ul tate n te z ie n e n te de l e n m e t de Ubuntu ge m e e ns ch ap w as nog ve e ll e uk e r. Natuurl ijk z ou m ijn fantas tis ch e com pute r (17-inch m onitor e n e e n 26inch m onitor aan de m uur, m e t 2.1 Cre ative Labs s pe ak e r s ys te m , e e n iPod, e e n Bl ue tooth te l e foon, e e n Pock e tPC, e e n draadl oos toe ts e nbord e n m uis ) h ie r h e l e m aalnie t m e e r z ijn al s Linux e r nie t w as ge w e e s t m e t z ijn vrie nde l ijk e , be h ul pz am e m e ns e n op h e t inte rne t die m e z o ve e lh e bbe n ge h ol pe n tijde ns de z e z e s m aande n. (De m e e s te h ul p k re e g ik van de Ubuntuforum s , e e n s ite die u ge w oon e e ns m oe t be z och t h e bbe n al s u Ubuntu w il t gaan ge bruik e n, of z e l fs al s u e e n e rvare n ge bruik e r be nt). Probe e r h e t vandaag nog. Linux is gratis e n ik , z ow e lal s duiz e nde n ande re n, z ijn h ie r om u te hel pe n indie n nodig. Ik raad h e t e ch t aan, voor m ij w as h e t tot nu toe e e n fantas tis ch e e rvaring e n ik w e e t dat h e t nog m aar ne t be gonne n be n.
Ubuntu is e e n ope rating s ys te e m dat ontw ik k e l d is door de ge m e e ns ch ap e n is ge s ch ik t voor l aptops , de s k tops e n s e rve rs .Of u h e t nu th uis , op s ch oolof op h e t w e rk ge bruik t, Ubuntu h e e ft al l e s w at u nodig h e e ft, van te k s tve rw e rk ing tot e m ail - appl icatie s , tot w e bs e rve r- s oftw are e n program m e e r- tool s. Ubuntu is , e n zalal tijd gratis zijn.U be taal t ge e n l ice ntie s .U k unt Ubuntu dow nl oade n, ge bruik e n e n de l e n m e t uw vrie nde n, fam il ie e n s ch oolof w e rk zonde r dat dit u ie ts k os t.
30
UBUNTU JEUG D Ge s ch re ve n door Sam ue lBarre tt De toe k om s t van O pe n Source l igt in de h ande n van de jonge m e ns e n van vandaag, dat is w aarom de z e bl adz ijde n in dit h oe k je van h e t tijds ch rift e r is voor de jonge re n of die ge ne jong van h art z ijn.
OK , Ik h e b Ubuntu ge ïns tal l e e rd, w at nu? U h e bt Ubuntu ge ïns tal l e e rd, U z it voor uw s ch e rm uw w e rk te be w onde re n e n pl ots re al is e e r u z ich dat uw favorie te program m a e r nog nie t is of dat de re e ds ge ïns tal l e e rde program m a's e r e e n be e tje s toffig uitz ie n. W e ldat gaat ve rande re n! In h e t tijds ch rift van de z e m aand w ordt ge toond w e l k e de opw inde nds te e n l e uk s te program m a's die be s ch ik baar z ijn in Linux. Fl ock Fl ock is e e n s ocial e w e b 2.0 brow s e r die U de m oge l ijk h e id ge e ft van uw foto's m ak k e l ijk te de l e n, uw favorie te w e b pagina's te be z oe k e n e n h e t w e b k an doorz oe k e n m e t z 'n k rach tige z oe k ge re e ds ch ap. Ge bas e e rd op M oz il l a Fire fox is Fl ock z e k e r pl e z ie rig!
Fl ock is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w .ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =Fl ock Th unde rbird
W e b ge bas e e rde e m ailis de w e re l d s ne laan h e t ve rove re n, m aar z ou h e t nie t m ooi z ijn al s aluw e m ailop één pl aats be k e k e n k on w orde n?M e t Th unde rbird k an U dit. Th unde rbird is e e n re vol utionaire toe pas s ing van de M oz il l a groe p die U toe l aat uw e m ail s
op te h al e n e n z e op te s l aan op e e n m ak k e l ijk be re ik bare pl aats .
M oz il l a Th unde rbird is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Audacity Audacity is e e n vrij program m a dat ge l uid opne e m t e n k an aanpas s e n, h e t l aat U toe van uw opnam e s l ive audio te m ak e n ne t al s h e t m ak e n e n aanpas s e n van uw e ige n podcas ts e n m ul ti-track opnam e s .
Audacity is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t De m ocracy Pl aye r De m ocracy is e e n vide o s pe l e r die e ruit s pringt. De m ocracy bie dt U de m oge l ijk h e id om U te abonne re n op inte rne ts h ow s via RSS, te z oe k e n op Youtube , Googl e Vide o e n m ak k e l ijk BitTorre nt be s tande n te
31
dow nl oade n m e t de m oge l ijk h e id de z e in h e tz e l fde program m a te be k ijk e n.
Pidgin De m ocracy Pl aye r is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Songbird Songbird is e e n digital e juk e box e n w e b brow s e r h e rm ixe r. Songbird l aat toe u in te s ch rijve n op uw favorie te radio podcas ts , e e n l ijs t te k rijge n van al l e afs pe e l bare ge l uids be s tande n op e e n be paal de w e bpagina e n uw ge l uids be s tande n te organis e re n op uw com pute r.
Pidgin is e e n ins tant m e s s aging program m a voor Linux w aarm e e u z ich k unt ve rbinde n m e t AIM , ICQ, Jabbe r/XM PP, M SN M e s s e nge r, Yah oo!, Bonjour, Gadu-Gadu, IRC, Nove l lGroupw is e M e s s e nge r, QQ, Lotus Sam e tim e , SILC, SIM PLE e n Z e ph yr. Pidgin h e e ft de m oge l ijk h e id om te ge l ijk e rtijd ve rs ch il l e nde accounts te h e bbe n, be s tande n te ve rz e nde n, nudge s te ve rz e nde n e n uw buddy icoon te ve rande re n. Pidgin is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w .ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =Pidgin Ink s cape
Songbird is h ie r ve rk rijgbaar: h ttp://w w w .ge tde b.ne t/app.ph p?nam e =Songbir d XCh at
Ink s cape is e e n ope ns ource ve ctor grafis ch e e ditor ge l ijk w aardig aan Adobe Il l us trator. M e t z ijn e e nvoudig te ge bruik e n inte rface m aak t Ink s cape z e k e r de cre ative k ant in je l os .
XCh at is e e n IRC (Inte rne t Re l ay Ch at) program m a voor Linux. M e t XCh at k unt u m e e rde re IRC ch at k anal e n e n s e rve rs be z oe k e n, u k unt ope nbaar e n privé ch atte n e n, nog h e t be l angrijk s t, u k unt de #ful l circl e m agaz ine e n #ubuntu-youth k anal en be z oe k e n op irc.fre e node .ne t XCh at is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t Ink s cape is be s ch ik baar via: Synaptic/Apt-Ge t
32
BRIEVEN El k e m aand w il l e n w e e e n aantale m ail s publ ice re n. M och t u ook e e n brie f w il l e n inz e nde n voor publ icatie , e e n com pl im e nt of z e l fs e e n k l ach t, e m ailde z e dan naar: l e tte rs @ ful l circl e m agaz ine .org. NB.Som m ige brie ve n zul l e n, in ve rband m e t de be s ch ik bare ruim te , w orde n inge k ort.
Al l e m e ns e n die h e bbe n m e e ge w e rk t aan dit proje ct w orde n h arte l ijk be dank t. Ik h e b nog nie t al l e s ge l e z e n, m aar w at ik tot nu toe ge z ie n h e b, h e e ft e e n prim a k w al ite it e n ik vind h e t prach tig dat al l e s z o goe d voor el k aar is ge k om e n. M att Z im m e rm an
Goe d ge daan, dat m agaz ine ! O p dit m om e nt ge bruik ik ge e n Linux m aar ik h oop e r binne nk ort m e e te be ginne n. H e t m agaz ine h e e ft e e n m ooie m ix van artik e l e n e n ging m e nie t ve r bove n de pe t, z oal s vaak h e t ge valis w anne e r h e t ove r Linux gaat. De e e rs te uitgave w as prach tig e n ik k ijk nu aluit naar de vol ge nde uitgave s . Le e Sch w abe
Ik be n e e n tam e l ijk nie uw e Linuxge bruik e r e n w ilu h arte l ijk be dank e n voor dit nie uw e m agaz ine . Er is w aars ch ijnl ijk h ard aan ge w e rk t e n ik s te lh e t e rg op prijs . H e t is fijn dat u ie ts h e e ft voor ie de re e n, z ow e lvoor de s tarte nde m aar ook voor de m e e r e rvare n ge bruik e rs . Ga al s tubl ie ft door m e t dit prach tige m agaz ine . FaDe 420
M e t ve e lpl e z ie r h e b ik Ful lCircl e M agaz ine Is s ue #1 ge l e z e n. M aar ik z ou h e t h e e lgraag w il l e n printe n e n dan l e z e n. Dus z ou ik h e t fijn z ijn, w anne e r u e e n l ink noe m t in uw artik e l e n, u ook de urle rbij ge e ft e n nie t al l e e n m aar e e n “ u k unt h e t h ie r vinde n” l ink tite l . Al vas t be dank t, ik be n be nie uw d naar de vol ge nde e ditie s ! M ack Rich ards Re dactie : W e z ul l e n ons be s t doe n, indie n m oge l ijk , de vol l e dige URL's w e e r te ge ve n, m aar s om s z ijn URL's ge w oon te l ang e n z ou h e t e e n nach tm e rrie z ijn w anne e r u dat al l e m aalz ou m oe te n intype n. M aar w e z ul l en e r om de nk e n!
Ik h e b ne t uw e e rs te uitgave ge l e ze n e n e r vol op van ge note n. H e t w as e rg inform atie f e n z ag e r goe d e n com pl e e t uit. Ik z alh e t vas t re ge l m atig gaan l e z e n. Ik ge bruik GNU/Linux (Ubuntu vanaf de e e rs te dag) s inds onge ve e r e e n jaar e n ge bruik h e t s inds tw e e m aande n al s m ijn prim aire be s turings s ys te e m . Uw m agaz ine gaat e r bij m ij in al s k oe k . Ga z o door! Jul l ie doe n h e t nie t voor nik s . Joh n from M ontre al , PQ
Dit bl ad is w e rk e l ijk onge l oofl ijk . Als urfe nde h e b ik h e t ge vonde n e n ik raak te e rg ge boe id aange z ie n ik nog e e n be tre k k e l ijk nie uw e K ubuntuge bruik e r be n (Dappe r Drak e w as m ijn e e rs te dis tro). De h ow tos z ijn m ooi e n inte re s s ant. Doorgaan, vooraldoorgaan! Garry Butl er
33
Nu ik Ubuntu e e n paar m aande n in ge bruik h e b, vind ik h e t ve rbaz ingw e k k e nd h oe ve e lik voor norm aalh e b ge acce pte e rd toe n ik W indow s ge bruik te . Te ge nw oordig, nu ik W indow s al l een op h e t w e rk ge bruik , e rge r ik m e aan aldie dinge n die s tandaard z ijn onde r W indow s : h e t s te e ds l angz am e r draaie n, de cras h e s , bl auw e s ch e rm e n e n fatal e uitz onde ringe n.
Re dactie : H arte l ijk be dank t M ich ae l . GRAM PS is vas t e ch t ie ts voor u. Ik h e b h e t inde rtijd voor m ijn s tam boom ge bruik t e n h e t w as h e e rl ijk om e rm e e te w e rk e n. Le e s vooralin de z e uitgave h e t e xcl us ie ve inte rvie w m e t Don, de h oofdontw ik k e l aar van GRAM PS.
Be dank t e n ga vooraldoor.
H e t w as bijz onde r pl e z ie rig om de e e rs te e ditie van Ful lCircl e te l e z e n, m aar ik h e b nog w at com m e ntaar op h e t “ top 5 l inux s pe l l e n” - artik e l . Ik h e b bijna al l e Linuxs pe l l e n uitge probe e rd e n vol ge ns m ij is e r bijna nik s be te r dan Tre m ul ous (w w w .tre m ul ous .ne t) e n h ttp://e n.w ik ipe dia.org/w ik i/Tre m ul ous voor m e e r inform atie .
Ste ve Goodm an Re dactie : Dit is s l e ch ts e e n s e l e ctie van de e m ail s die w e h e bbe n ontvange n na h e t uitk om e n van de e e rs te uitgave . Al l e be trok k e ne n w il l en ie de re e n be dank e n voor de goe de w e ns e n e n inge z onde n artik e l e n. Bl ijf vooralartik e l enen ve rh al e n ins ture n!
Ik w ilu ie ts ve rte l l e n w at m is s ch ie n inte re s s ant is voor e e n toe k om s tig artik e l : Fe is ty Faw n is nie t com patibe lm e t Nvidia G80 k aarte n (8800 gts e n gtx). Al s je h ie r m e e r ove r l e e s t op h e t inte rne t, k om je e r ach te r dat de m e e s te m e ns e n prope rty of re pos itory drive rs ins tal l e re n e n ve rvol ge ns e e n z w art s ch e rm k rijge n. M is s ch ie n k unt u h e t probl e e m anal ys e re n e n in uw bl ad aan de orde bre nge n?
Ve rb Re dactie : Be dank t Ve rb. Tre m ul ous z ie t e r inde rdaad h e e le rg bijz onde r e n l e k k e r gl ad uit. Ee n van de te am l e de n z ale rop ge z e t w orde n om h e t s pe luit te probe re n e n e r h ope l ijk e e n re ce ns ie ove r s ch rijve n in e én van de k om e nde e ditie s . O f, nog be te r: is e r m is s ch ie n e rge ns ie m and die e e n grondige re ce ns ie ove r Tre m ul ous w ils ch rijve n?
Die go Giao Re dactie : H e e ft e r nog ie m and probl e m e n m e t de G80?O nth oud: U k unt Launch Pad ge bruik e n om bugs te rapporte re n. Doe dat vooral . Al s nam e l ijk nie m and e e n bug m e l dt, is e én ding z e k e r: h ij w ordt dan nooit ge re pare e rd! Ik w ilu com pl im e nte re n m e t uw m agaz ine . Ik vind dat e r goe d ove r nage dach t is e n ook de uitvoe ring is goe d. Ik h ad nog nooit ove r Gram ps ge h oord e n ga nu ve rm oe de l ijk e e n s tam boom m ak e n. Ik vond h e t fijn om in dit m agaz ine juis t ove r dit program m a ge h oord te h e bbe n. M ich ae lNaugh ton
34
H ie r bove n: Tre m ul ous in h aar prach tige 3d-gl orie !
VRA A G EN A NTW O O RD Ge s ch re ve n door Robe rt Cl ips h am H e e ft u e e n aan Ubuntu ge re l ate e rde vraag w aarop u graag e e n antw oord w il t, dan k unt u h e m h ie r naartoe m ail e n: q ue s tions @ ful l circl e m agazine .org. Dan z orge n w ij e rvoor dat de vraag bij Robe rt k om t om be antw oord te w orde n. Ge e ft u al s tubl ie ft z ove e lm oge l ijk inform atie ove r uw probl eem.
H oe k an ik m ijn ge bruik e rs naam e n w ach tw oord ve rande re n om bij Ubuntu in te l ogge n? M oe t ik dan e e n nie uw e account aanm ak e n? Al l e inl og-de tail s z ijn te ve rande re n door te gaan naar Sys te e m > Be h e e r > Ge bruik e rs e n groe pe n. Daar k unt u uw naam k ie z e n e n al l e s aanpas s e n. In K ubuntu gaat u naar h e t K m e nu > Sys te m Se ttings > Us e r M anage m e nt > Adm inis tratorm ode . K ie s de ge bruik e r e n pas al l e s m aar aan. h ttp://ubuntuforum s .org/s h ow th re ad.ph p?p=2845188 Som m ige van m ijn 3D appl icatie s draaie n e rg l angzaam e n ik w e e t nie t of Ope nGl ge ïns tal l e e rd is .Enig ide e w e l k e pak k e tte n Ope nGLins tal l e e rt/be vat? O pe nGlw ordt onde rs te und door de 3D-drive rs van uw grafis ch e k aart. H e e ft u e e n Ati of Nvidia k aart, dan k unt u de drive rs h ie r vinde n: Sys te e m > Be h e e r > Be pe rk t onde rs te unde s tuurprogram m a's . h ttp://w w w .ope ngl .org/
Ubuntu zie t e r pre ttig uit, m aar is e r ook e e n m anie r om h aar e r e ve n m ooi al s , of ze l fs m ooie r dan, Vis ta uit te l ate n zie n? Com piz is alge ïns tal l e e rd op Ubuntu. Ga naar Sys te e m > Voork e ure n > Bure aubl ade ffe cte n e n s ch ak e ldie dan in. W il t u nog ve rde r gaan, dan k unt u Be rylge bruik e n (w w w .be ryl -proje ct.org) of de th e m a 's ge bruik e n van gnom e -l ook .org of k de -l ook .org. h ttp://ubuntuforum s .org/s h ow th re ad.ph p?t=439 230 H oe ins tal l e e r ik Ubuntu Studio? Ga naar Toe pas s inge n > Ins tal l e re n/Ve rw ijde re n, z oe k naar ubuntu s tudio e n ins tal l eer ne t z oal s de ande re program m a's . h ttp://ubuntuforum s .org/s h ow th re ad.ph p?t=439 717
35
M IJN BUREA UBLA D Ge s ch re ve n door Rob K e rfia Dit is uw k ans om de w e re l d uw m oois te bure aubl ad te l ate n z ie n. Stuur ons aub e e n e -m ailm e t s ch e rm afdruk k e n e n foto’s naar: m is c@ ful l circl e m agazine .org. Stuur daarbij ook e e n s tuk te k s t ove r uw bure aubl ad, s pe cificatie s van uw com pute r e n inte re s s ante w e e tje s ove r uw bure aubl ad of com pute r. Dit is m ijn bure aubl ad. H ie r ge be urt h e t m e e s te w e rk voor de Ful lCircl e M agaz ine w e bs ite . Ik ge bruik Ubuntu 7.04 (m e t e e n be w e rk te k e rne l ).
M ijn bure aubl ad be s taat uit Be rylm e t de XFCE 4 – ge e n GNO M E, ge e n K DE.
H e t is e rg s ne le n l ich t. H e t th e m a is Ubuntu Studio (u k unt de z e k rijge n via h un re pos itory. Er z ijn ins tructie s op ubuntus tudio.org). H e t Em e ral d th e m a is Sk y. Dit al l e s draait op e e n 17 inch M acBook Pro m e t e e n 2.33GH z Inte lCore 2 Duo, 2 GB RAM e n e e n 256M B ATI M obil ity Rade on X1600.
M IJN PC Ge s ch re ve n door Danie lCoh e n AM D Ath l on 2800+ 1.84 GH z, nVidia Ge Force 5200 FX, 2GB DDR RAM , DVD- RW , Logite ch X- 230 2.1 Luids pre k e rs , Saite k Gam e r’s Toe ts e nbord, Optis ch e M uis 3000, W acom Vol ito 2, h da1 = 120gb, h db1 = 80gb, h dc1 = 250gb. Incl us ie f aanpas s inge n: Ve ntil ator control l e r, 4 UV ve ntil atore n, 3 UV TL-ve rl ich ting (2 bl auw e n, 1 paars e ), h arddis k k oe l e rs e n m onitors . Toe n ik de z e k och t, w as h e t e e n s im pe l e com pute r w e l k e e ch t nie t – e n nog s te e ds nie t – goe d w as om s pe l l e n m e e te s pe l e n. M aar w at de z e com pute r m ij z o s pe ciaalm aak t, is dat dit m ijn e e rs te ze l fge m aak te com pute r is , onge ve e r 3 jaar ge l e de n. W anne e r u e e n com pute r z e l f w il t bouw e n z ijn e r al l e rl e i probl e m e n, z oal s de ve ntil ator die nie t pas t naas t de grote vide ok aart, m aar al s het e e nm aalaf is , ge e ft h e t w e l is w aar ve e lm e e r vol doe ning, m aar is h e t nie t pe rs e goe dk ope r! In ve rge l ijk ing m e t e e n De l lvind ik dat z e l f s am e nge s te l de com pute r, com pl e e t m e t toe te rs e n be l l e n, e r s tuk k e n be te r uit z ie t.
36
O p dit m om e nt h e b ik e e n boot van 4 be s turings ys te m e n (ja 4 s ys te m e n) W indow s XP, Ubuntu 7.07, Fe dora 7 e n W indow s Vis ta ( ge w onne n bij in e e n w e ds trijd, ande rs z ou h e t e r nu nie t ops taan). Ik ge bruik W indow s voor al l e s pe l l e n die nie t onde r W ine draaie n, m aar voor de re s t ge bruik ik al l e e n m aar Linux. Ge l uk k ig w e rk e n al l e onde rde l e n in m ijn com pute r e rg goe d onde r Ubuntu e n Fe dora.
TO P5 W ID G ETS/A PPLETS Ge s ch re ve n door Andre w M in El k e m aand ge e ft Andre w u e e n Top5 l ijs t van s pe l l e n, program m a’s of w at h ij ook m aar k an vinde n op h e t inte rne t! Al s u ide e ë n h e e ft voor e e n l ijs t, s tuur ons dan al s tubl ie ft e e n e -m ailnaar: m is c@ ful l circl e m agazine .org e n w e z ul l e n h e t doors ture n naar Andre w .
K Note s H om e page : h ttp://pim .k de .org/com pone nts /k note s .ph p Ee n van de be s te m anie re n om dinge n voor e l k aar te k rijge n is
ge bruik te m ak e n van e e n notitie bl ok . M ijn groots te probl e e m is dat ik al tijd ge bruik m aak van de com pute r, z odat ik z e nie t z ie . Dit is
w aarom ik K Note s ge bruik , e e n virtue l e notitie program m a voor
GNU/Linux ge bruik e rs . Ge bruik de toe ts e ncom binatie Al t-Sh ift-N om
e e n nie uw e notitie te m ak e n (of re ch te rm uis k nop op h e t icoontje van K Note s e n k l ik Nie uw e Notitie ). U k unt al arm e n ins te l l e n, notitie s ops l aan naar te k s t be s tande n, k l e ur e n l e tte rtype ve rande re n, notitie s
ve rbe rge n, bove n of onde r al l e s ch e rm e n h oude n, notitie s cre ë re n d.m .v. ‘t k l e m bord (Al t-Sh ift-C), notitie s
z oe k e n, e n ve e lm e e r. Al s bonus , ve rs ch ijnt h e t ook in K ontact (de PIM van K DE) onde r de notitie -s e ctie . Al s u K ubuntu ge bruik t, dan is K Note s voor-ge ïns tal l e e rd. Al l e ande re Ubuntu ge bruik e rs k unne n h e t ins tal e re n via de re pos itorie .
Side Candy Ne tw ork H om e page : h ttp://w w w .gde s k l e ts .org/ Side Candy Ne tw ork h e e ft e e n s im pe l e taak , e n h e t w e rk t goe d. H e t e nige w at h e t doe t, is inform atie
rapporte re n ove r uw inte rne t ve rbinding. H e t l aat uw ne tw e rk k aarte n z ie n (de z e k unt u w ijz ige n in de configuratie ), Uw IP adre s , e n de upl oad e n
dow nl oad s ne l h e de n. Al l e s w at u m oe t w e te n ove r
uw inte rne t is ve rpak t in de z e k l e ine w idge t dat virtue e lge e n ruim te ge bruik t. H e t is e e n k l e in ge re e ds ch ap van ons ch atbare w aarde .
O m Side Candy Ne tw ork te ins tal l e re n, h e e ft u gDe s k l e ts (e e n GNO M E w idge t e ngine ) nodig (de z e k unt u
vinde n in de Ubuntu unive rs e re pos itory). O pe n gDe s k l e ts , ga naar de Sys te m /Ne t s e ctie , e n dubbe l kl ik op Side Candy Ne tw ork .
37
Quote of th e Day H om e page : h ttp://w w w .gde s k l e ts .org/?q =de s k l e t/vie w /181 Quote van de Dag h aal t q uote s uit m e e rde re bronne n e n toont de z e in e e n w idge t op uw bure aubl ad. H e t onde rs te unt ach te rgronde n, ve rgrote n/ve rk l e ine n e n h e t w e rk t goe d. Nu k unt u uits prak e n q uote n van ie de re e n van Confucious (“ Dom h e id is nie t de nach t van de ge dach te n, m aar e e n nach t z onde r m aan e n s te r”) naar Juan Ram on Jim e ne z (Al s z e je ge l ijnd papie r ge ve n, s ch rijf dan s ch e e f). Quote van de Dag is e e n gDe s k l e ts w idge t. H e t is nie t z oal s Side Candy Ne tw ork , e e n program m a dat al in gDe s k l e ts z it. U m oe t e e rs t h e t Quote -van-de -Dag-arch ie fbe s tand dow nl oade n van de w e bs ite . Dan, ope n gDe s k l e ts , k l ik be s tand > Ins tal l e e r pak k e t… ga nu naar h e t be s tand w at u ge dow nl oad h e e ft, e n dubbe l kl ik op Quote van de Dag.
l iq uid w e ath e r+ + H om e page : h ttp://l iq uidw e ath e r.ne t/ W e e r rapporte re n is e e n van de m e e s t popul aire w idge ts . Liq uid w e ath e r+ + (l w p) w e rk t goe d om rapporte n van h e t w e e r te h al e n van drie w e e rvoors pe l l ings s e rvice s (W e ath e r.com , Accuw e ath e r, and th e BBC). M aar m e e r dan al l e e n de te m pe rature n, ge ne re e rt h e t ook e e n 5 dage n rapport, l aat w indrich ting e n s ne l h e id z ie n, h e l de rh e id, UV, aardbe vinge n, w e bcam s , e -m ail - of printfunctie van h e t actue l e weer e n/of voors pe l l inge n van de k om e nde 5 dage n (Re portLab nodig), ge e ft rapporte n van m e e rde re s te de n e n onde rs te unt h e t ve rande re n van h e t uite rl ijk . O m Liq uid W e ath e r te ins tal l e re n, h e e ft u Supe rK aram ba (e e n w idge t e ngine voor K DE ge bruik e rs , te dow nl oade n via Ubuntu unive rs e re pos itory) nodig. U h e e ft ook Im age M agick (im age m agick in de Ubuntu re pos itorie s ) e n PyQT nodig. Al s al l e be nodigdh e de n z ijn ge ïns tal l e e rd, dow nl oad h e t .s k z be s tand van de l w p w e bs ite e n dubbe l kl ik e rop (of ope n Supe rK aram ba, k l ik O pe n Lok aalTh e m a, e n k ie s h e t be s tand dat je h e bt ge dow nl oad).
Buil dAM on H om e page : h ttp://k de -l ook .org/conte nt/s h ow .ph p/Buil dAM on+ Buil d+ Your+ O w n+ Sys te m + M onitor?conte nt=53736 Ge e n e nk e lw idge t-artik e lis com pl e e t z onde r de ve rm e l ding van e e n s ys te e m m onitor (e e n m onitor die h e t vol ge nde rapporte e rt: h e t ge bruik van de CPU, ge h e uge n ge bruik , H DD te m pe ratuur, e n ande re s ys te e m inform atie ). H e t is e ige nl ijk onm oge l ijk te k ie z e n w e l k e u m oe t ge bruik e n. Som m ige m e ns e n vinde n de e ne inform atie be l angrijk e r dan de e e n ande r. (pe rs oonl ijk w e e t ik h e t l ie fs t h oe ve e lRAM ik vrij h e b, te rw ijlande re n l ie ve r w il l e n w e te n h oe ve e lH DD ruim te z e nog ove r h e bbe n). Dit is de re de n w aarom ik van Buil dAM on h oudt. Aange z ie n h e t m aar e e n w idge t is , k om t h e t m e t l e gio s e ns ore n, m e te rs , e n grafie k e n, e n h e t k an tot in h e t one indige w orde n aange pas t (e r is ve e lw aarde volcom m e ntaar in de code , z odat m e ns e n z onde r program m e e re rvaring e rm e e uit de voe te n k unne n). H e t ge e ft ve e ls ys te e m inform atie (ge bruik e rs naam , h os tnaam , k e rne l , tijd onl ine , e tc), CPU ge bruik , CPU (e n GPU) te m pe ratuur, H DD te m pe ratuur, ve ntil ator s ne l h e id, ge h e uge n ge bruik , h arddis k ge bruik , W l an s ignaals te rk te , toe gangs poort te k s t, h arddis k SM ART inform atie , rapporte n ove r de ge bruik e rs die inge l ogd z ijn ge w e e s t, h e e ft ne tw e rk grafie k e n, e n ve e lm e e r. O m Buil dAM on te k unne n draaie n, h e e ft u Supe rK aram ba nodig. Dow nl oad de Buil dAM on.tar.gz e n pak de z e uit, ope n e e n van de voorbe e l d-th e m e s , e n ve rande r h e t. O m uw e ige n cre atie te ge bruik e n, dubbe l kl ik op h e t th e m e be s tand (of ope n Supe rK aram ba, k l ik O pe n Lok aalTh e m a, e n k ie s h e t th e m a).
38
H O E EEN BIJD RA G E LEVEREN W e z ijn al tijd opz oe k naar nie uw e artik e l e n om toe te voe ge n aan Ful lCircl e. Voor artik e lrich tl ijne n, ide e ë n, e n voor ve rtal inge n, be k ijk onz e w ik i : h ttp://w ik i.ubuntu.com /UbuntuM agazine M ailuw atik e l e n naar: articl e s @ ful l circl e m agazine .org
Al s u nie uw s h e e ft te ve rm e l de n, e m aildit naar: ne w s @ ful l circl e m agazine .org Stuur uw com m e ntaar of e rvaringe n m e t Linux naar: l e tte rs @ ful l circl e m agazine .org H ardw are /s oftw are re ce ns ie s k unne n ge s tuurd w orde n naar: re vie w s @ ful l circl e m agazine .org Vrage n ove r toe k om s tige inte rvie w s w orde n ge s tuurd naar: q ue s tions @ ful l circl e m agazine .org Lijs te n e n bure abl ad/com pute r foto's k w orde n ge s tuurd naar: m is c@ ful l circl e m agazine .org Al s u vrage n h e e ft k unt u ons forum be z oe k e n op: w w w .ful l circl e m agazine .org
Inform atie Re dacte ur Ronnie Tuck e r
W e bs ite be h e e rde r Rob K e rfia
Com m unicatie - m anage r Robe rt Cl ips h am
Ve rgade ringe n M e de w e rk e rs ve rgade ring: z ate rdag 7, 14, 21 e n 28 jul i om 16.00u Al ge m e ne ve rgade ringe n (ie de re e n is w e l k om ) : z ate rdag 14 jul i om 17.00u Ve rgade ringe n w orde n ge h oude n op h e t IRC k anaal#ful l circl e m agazine , die u k unt vinde n op irc.fre e node .ne t s e rve r. U k unt ook onz e w e bIRC pagina ge bruik e n, w aarbij u h e t IRC k anaalk an be nade re n vanuit uw w e b brow s e r.
Uite rs te datum voor m agazine uitgave 3 is zondag 15 jul i. Proje ct uitgave datum voor uitgave 3 is vrijdag 27 jul i.
39
