Levensmiddelenhygiëne, autocontrole en traceerbaarheid: wij helpen u op weg Informatiebrochure voor werkgevers
Levensmiddelenhygiëne, autocontrole en traceerbaarheid: wij helpen u op weg 1. Hygiënisch werken: een noodzaak - Méér dan een propere keuken
4
- Wat moet u doen?
4
- Hoe eraan beginnen?
5
2. Opleidingen en ondersteuning 2.1. HACCP
2
6
Opleidingen
6
- Levensmiddelenhygiëne & HACCP (voor personeel)
6
- Levensmiddelenhygiëne & HACCP (op maat)
7
- Levensmiddelenhygiëne & HACCP (voor leidinggevenden)
7
- Handhygiëne in de voedingssector
7
- Terugkoppelen van de auditresultaten aan directie of werknemers
8
- Evaluatie kennis personeel
8
Ondersteuning
8
- Ondersteuning op maat
8
- Food-Service
8
- Screening
8
- Audit levensmiddelenhygiëne & HACCP
9
- Metingen
9
- Evaluatie handhygiëne via microbiologische staalname
9
- Microbiologische controle oppervlakken
9
- Temperatuurmetingen
9
- Ondersteuning implementatie van een autocontrolesysteem
10
- Planstudie
10
2.2. BRC - ISO 22000 – FEDISFOOD
10
Opleidingen
10
- Implementatie van een BRC-systeem (voor management)
10
- Implementatie van een BRC-systeem (voor werknemers)
10
- Implementatie van een ISO 22000-systeem (voor management)
10
Ondersteuning
11
- Ondersteuning op maat
11
- Ondersteuning BRC
11
- Ondersteuning ISO 22000
11
- Pre-audit BRC - ISO 22000 – FEDISFOOD
11
3
1. Hygiënisch werken: een noodzaak Hygiënisch werken is noodzakelijk om consumenten een veilig product te bieden. Elke ondernemer of werknemer in de voedingssector moet zich daarvan bewust zijn. Consumenten geven u immers niet zomaar hun vertrouwen. U moet hun vertrouwen verdienen, elke dag weer. De Europese en de Belgische overheid helpt u om het vertrouwen van consumenten te behouden. De bestaande wetgeving heeft tot doel de voedselveiligheid te garanderen, van de riek tot aan de vork. Vele ondernemingen en werknemers willen deze wetgeving opvolgen, maar zien dikwijls door de bomen het bos niet meer.
Méér dan een propere keuken Levensmiddelenhygiëne is méér dan een propere keuken. Ook andere risico’s moeten van nabij bekeken worden zoals bijvoorbeeld: chemische producten correct gebruiken, de mogelijke risico’s inschatten van contaminatie met scherpe voorwerpen, zorgen voor een uniforme personeelshygiëne in uw onderneming, een preventief ongediertebestrijdingsplan uitwerken,... Stuk voor stuk zijn het elementaire onderdelen van een goed werkend autocontrolesysteem. Ze zijn essentieel voor de hedendaagse bedrijfsvoering van ondernemingen die onder de wetgeving vallen.
Wat moet u doen? Vanaf januari 2006 zijn de nieuwe Europese eisen voor levensmiddelenhygiëne van toepassing bij de productie, de verwerking, de verhandeling en het hanteren van voedingsmiddelen. Het betreft o.a. verordening (EG) 852/2004 over levensmiddelenhygiëne. Ter aanvulling is er op lidstaatniveau het K.B. van 22 december 2005 over de levensmiddelenhygiëne. Sinds 1 januari 2005 moet elke operator die actief is in de voedselketen een autocontrole- en
4
traceerbaarheidssysteem opzetten. Dat systeem moet de veiligheid van zijn producten kunnen garanderen (K.B. van 14 november 2003 over autocontrole, meldingsplicht en traceerbaarheid). Het moet gebaseerd zijn op de HACCP-normen (Hazard Analysis Critical Control Points). Voor kleinere ondernemingen is er een soepeler systeem. Kleinere ondernemingen kunnen op die manier de verplichtingen op een vereenvoudigde manier in de praktijk omzetten (M.B. van 24 oktober 2005).
Hoe eraan beginnen? Autocontrole en traceerbaarheid: ook voor uw onderneming? De deskundigen van IDEWEIBEVE staan klaar om u te helpen en om uw vragen te beantwoorden. Wij beschikken over HACCP- en BRC-deskundigen. Zij helpen u bij de ontwikkeling, het onderhoud en de evaluatie van uw HACCP-autocontrolesysteem in uw onderneming. Wie een Smiley* wenst te behalen kan rekenen op IDEWE-IBEVE om de eisen van de overheid uit werken zodat uw onderneming klaar is voor certificering. * Een Smiley is een label dat uw leveranciers en klanten duidelijk maakt dat u over een gecertificeerd autocontrolesysteem beschikt.
De troeven van IDEWE-IBEVE:
Al
onze deskundigen krijgen permanente vorming over levensmiddelenhygiëne,
relevante reglementeringen en technologische ontwikkelingen.
U kan beroep doen op onze jarenlange ervaring in een waaier van sectoren, waar we ondersteuning gaven aan zowel grote ondernemingen als kleine zelfstandigen.
Bij de uitvoering van hun opdrachten zijn onze deskundigen gebonden aan het beroepsgeheim. Informatie over personen, activiteiten en processen blijft in vertrouwen bewaard.
De praktische aspecten van de samenwerking met u worden in onderling overleg bepaald.
Wij bieden u onze diensten aan tegen een correcte prijs. 5
2. Opleidingen en ondersteuning Als ISO-gecertificeerde onderneming is IDEWE-IBEVE door de Vlaamse Regering erkend als opleidingsinstelling. U kan uw opleidingscheques dus voor alle opleidingen bij IDEWE gebruiken. Dit betekent dat een opleiding voor de helft door u wordt betaald en de andere helft door de Vlaamse Gemeenschap, mits u aan de voorwaarden voldoet.
2.1. HACCP Opleidingen Zoals omschreven in (EG) Nr. 852/2004 bijl.2/II moet al wie met levensmiddelen omgaat, worden opgeleid op het gebied van levensmiddelenhygiëne, naar gelang hun beroepsactiviteit. De opleiding Levensmiddelenhygiëne & HACCP (‘standaard’ of ‘op maat’) voldoet aan de eis van de overheid om uw personeel op te leiden in de materie van levensmiddelenhygiëne. U ontvangt van IDEWE-IBEVE een attest als bewijs dat uw personeel deze opleiding heeft gevolgd.
Levensmiddelenhygiëne & HACCP (voor personeel) De opleiding brengt de basiselementen van levensmiddelenhygiëne op een duidelijk en praktische manier. Ze is modulair opgebouwd en behandelt volgende onderwerpen: - grondslagen levensmiddelenhygiëne; - wetgeving levensmiddelenhygiëne in België en de EU (beperkt); - HACCP, etiologie en theorie; - bacteriegroei en microbiologische controles; - verschillende risicogroepen; - allergenenbeleid; - reinigen en desinfecteren; - personeelshygiëne.
6
Levensmiddelenhygiëne & HACCP (op maat) De docent-deskundige brengt vooraf een bezoek aan uw onderneming. De opleiding wordt vervolgens op maat uitgewerkt. Verbeterpunten én advies op maat van uw onderneming worden verwerkt in het opleidingspakket.
Levensmiddelenhygiëne & HACCP (voor leidinggevenden) De opleiding behandelt de beginselen van levensmiddelenhygiëne. Ze legt de nadruk op de Europese en Belgische wetgeving. Ze brengt meer informatie over de uitwerking van het autocontrolesysteem op het niveau van het management. Volgende onderwerpen komen aan bod: - grondslagen levensmiddelenhygiëne; - voedselveiligheidssystemen; - wetgeving levensmiddelenhygiëne in België en de EU (uitgebreid); - HACCP, etiologie en theorie.
Handhygiëne in de voedingssector Deelnemers verwerven kennis over handhygiëne in de levensmiddelensector. De opleiding is modulair opgebouwd en behandelt volgende onderwerpen: - microbiologische groei; - persoonlijke hygiëne; - waarom handen wassen; - techniek om tot een goede handhygiëne te komen; - voor- en nadelen van ontsmettende gels; - factoren die het niet-uitvoeren van handhygiëne bevorderen; - praktijktechnieken.
Terugkoppelen van de auditresultaten aan directie of werknemers Werd uw onderneming geauditeerd door onze HACCP-deskundige? Dan worden de resultaten via een duidelijke presentatie voorgesteld.
7
Evaluatie kennis personeel Wat weten uw personeelsleden voor en na de opleiding? Op uw vraag testen we hun kennis. Zo krijg u een duidelijk beeld wat de cursisten tijdens de opleiding geleerd hebben.
Ondersteuning
Ondersteuning op maat (offerte per halve dag) Een HACCP-gericht autocontrolesysteem is een wettelijke verplichting voor voedingverwerkende ondernemingen en ondernemingen die gerelateerd worden aan levensmiddelen (verpakkingsmaterialen, transport,...). IDEWEIBEVE helpt u om aan die verplichting te voldoen. We begeleiden u met het uitwerken van een autocontrolesysteem. U werkt de opdrachten van de HACCP-deskundige uit. Zo helpt u zelf mee aan het ontwerp van uw autocontrolesysteem en hebt u zelf nadien de touwtjes in handen. Uiteraard kan het hele autocontrolesysteem ook worden ontwikkeld door onze dienst.
Food-Service Food-Service is een overeenkomst voor minimaal drie jaar. In die periode kunt u een beroep doen op onze deskundige. Food-Service omvat een jaarlijkse interventie rond levensmiddelenhygiëne in uw onderneming. Elk jaar kiest u tussen een audit, opleiding, andere dienstverlening of een bijzondere studie. De formule omvat bijkomende service zoals telefonische ondersteuning en u ontvangt, na uitwerken van voorgestelde actiepunten, een zelfklever die uw leveranciers en klanten duidelijk maakt dat u werk maakt van levensmiddelenhygiëne.
Screening Bij een screening brengt onze deskundige levensmiddelenhygiëne een bezoek aan uw onderneming. Tijdens het bezoek vervult hij de rol van een reguliere bedrijfsbezoeker aan uw onderneming. Op basis van een gestandaardiseerd onderzoekssysteem geeft hij u een eerste idee van de stand van zaken op het gebied van levensmiddelenhygiëne. Alle bevindingen verzamelt hij in een rapport.
8
Audit levensmiddelenhygiëne & HACCP Deze doorlichting gaat na in welke mate de eisen van de Belgische wetgeving en de HACCPprincipes effectief worden toegepast bij het beheer en de dagelijkse exploitatie van de productie- en aanpalende lokalen in uw onderneming. Bij de doorlichting worden microbiologische evaluaties en temperatuurscontroles uitgevoerd. U ontvangt een uitgebreid rapport met alle vaststellingen en eventuele adviezen ter verbetering. Het rapport kan u gebruiken om de verbeterpunten in een werkbaar actieplan te gieten. Als u dat wenst, kan u daarvoor een beroep doen op onze diensten. Volgende aspecten komen o.a. aan bod tijdens de doorlichting: - ontwikkeling, beheer en evaluatie van het wettelijk verplichte autocontrolesysteem; - uitwerking en toepassing van de goede praktijken (GMP/GHP); - uitwerking en toepassing van de HACCP-principes binnen uw onderneming.
Metingen - Evaluatie handhygiëne via microbiologische staalname Werknemers geven een microbiologisch staal om hun handhygiëne na reinigen te eva lueren. Zij ontvangen persoonlijk het resultaat van hun test. De werkgever ontvangt de ‘anonieme’ resultaten om zo het handhygiënebeleid te kunnen evalueren. - Microbiologische controle oppervlakken Door middel van microbiologische staalnames kan u de efficiëntie van het reinigingsproces of de persoonlijke hygiëne van uw personeel evalueren. Op kritische punten worden dan stalen genomen door onze deskundige. U ontvangt een overzicht van de resultaten. Onze deskundige staat tot uw beschikking voor aanvullend advies. - Temperatuurmetingen Onze deskundige meldt zich aan in uw keuken of productielokalen. Hij voert willekeurige maar strategische temperatuurmetingen uit. U ontvangt een meetrapport. Onze deskundige geven u graag aanvullend advies.
9
Ondersteuning implementatie van een autocontrolesysteem IDEWE-IBEVE helpt u bij de uitwerking het HACCP-autocontrolesysteem in uw onderneming zodat u helemaal klaar bent voor certificering door een door de overheid erkende instelling.
Planstudie Tijdens een planstudie worden alle aspecten besproken die van belang zijn voor een goede levensmiddelenhygiëne in lokalen die dienst zullen doen om levensmiddelen te verwerken (keuken, productieruimte, kleedkamers personeel, magazijnen,...). Ook alle bijkomende elementen die verbonden zijn aan een nieuwbouw of verbouwing, komen aan bod. Onze deskundige bespreekt met u aan de hand van plannen, de elementen die verbonden zijn aan een nieuwbouw of verbouwing voor wat levensmiddelenhygiëne betreft.
2.2. BRC - ISO 22000 – FEDISFOOD Opleidingen
Implementatie van een BRC-systeem (voor management) Deze opleiding geeft u alle informatie voor het behalen van een BRC-label. Tips en valkuilen komen uitgebreid aan bod.
Implementatie van een BRC-systeem (voor werknemers) U werkt aan de implementatie van een BRC-gericht systeem in uw onderneming? Dan is het erg belangrijk dat ook uw personeel meer inzicht verwerft in dat systeem. De opleiding maakt hen duidelijk welke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de nieuwe structuur voor hen zijn weggelegd. Onze lesgever geeft een antwoord op al hun vragen.
Implementatie van een ISO 22000-systeem (voor management) Deze opleiding brengt u meer informatie wat het behalen van een ISO 22000-certifiëring inhoudt, samen met het bespreken van tips en valkuilen.
10
Ondersteuning
Ondersteuning op maat (offerte per halve dag) IDEWE-IBEVE geeft u advies op maat bij het werken naar een certifiëring voor BRC, ISO 22000 of FEDISFOOD. U kunt onze deskundigen op verschillende manieren inzetten: frequente begeleiding bij de uitwerking van een kwaliteitssysteem, de uitwerking van procedures en instructies, de oplossing van praktische problemen in uw onderneming,...
Ondersteuning BRC Aan de hand van de ‘Global Standard For Food Safety’ helpt onze deskundige u met het uitwerken van een BRC-systeem in uw onderneming. Indien u reeds gecertificeerd bent voor ISO9001:2000 hebt u al een hele weg afgelegd en moeten een aantal aanpassingen uitgewerkt worden. Neem gerust contact op indien u meer informatie wenst (
[email protected]).
Ondersteuning ISO 22000 IDEWE helpt u bij het uitwerken van deze ISO-norm. ISO 22000 is de combinatie van ISO 9001 en HACCP. Uw werkt samen met onze deskundige om dit systeem toe te passen in uw onderneming zodat u helemaal klaar bent voor certificering.
Pre-audit BRC - ISO 22000 – FEDISFOOD Aan de hand van de gevraagde norm wordt uw onderneming geauditeerd. Die pre-audit geeft de elementen weer die onvoldoende zijn uitgewerkt. Er volgt een uitgebreid verslag met een opsomming van de (non-) conformiteiten die nadien kunnen worden uitgewerkt in een verbeterplan.
11
Voor meer informatie kunt u steeds terecht bij uw regionaal IDEWEsecretariaat of bij een deskundige levensmiddelenhygiëne (
[email protected],
[email protected]). IDEWE-IBEVE Antwerpen Tel. 03 218 83 83 Fax 03 230 56 78
[email protected]
IDEWE-IBEVE Hasselt Tel. 011 24 94 70 Fax 011 22 35 62
[email protected]
IDEWE-IBEVE Namur Tel. 081 32 10 40 Fax 081 30 13 71
[email protected]
IDEWE-IBEVE Brussel Tel. 02 237 33 24 Fax 02 230 05 69
[email protected]
IDEWE-IBEVE Leuven Tel. 016 39 04 38 Fax 016 39 04 02
[email protected]
IDEWE-IBEVE Turnhout Tel. 014 40 02 20 Fax 014 40 02 29
[email protected]
IDEWE-IBEVE Gent Tel. 09 264 12 30 Fax 09 264 12 39
[email protected]
IDEWE-IBEVE Mechelen Tel. 015 28 00 50 Fax 015 28 00 60
[email protected]
IDEWE-IBEVE Roeselare Tel. 051 27 29 29 Fax 051 27 29 59
[email protected]
www.idewe.be © IDEWE - Niets uit deze uitgave mag, in enige vorm of op enige wijze, verveelvoudigd of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Verantwoordelijke uitgever: dr. Simon Bulterys, IDEWE, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven. – 20165/102009. Wettelijk depot: D/2009/11.422/21