FOREVER FRIENDS THEMA Vriendschap
DOEL Tieners onderzoeken de betekenis van vriendschappen en ontdekken hoe je vriendschappen kunt onderhouden.
INHOUD Online Opener Spel 1 Spel 2 Starter Weerwoord Praatje Doe Preek van de week Mega Bite Re:flect Uitsmijter
TOTAAL 87 MIN Missing piece Speed daten Valpartij Teamwork Best Friends Friends Vriendschap in een flesje Forever Friends Ouwe Koeien Vriendschapsleutel Vlafriends
7 min 8 min 7 min 10 min 12 min 5 min 10 min 8 min 10 min 5 min 5 min
INTRODUCTIE Op allerlei plaatsen ontmoeten tieners andere tieners. Op MSN, Hyves, school, de sportclub en natuurlijk Rock Solid. Uit onderzoek blijkt dat tieners liever met vrienden (af)spreken op school of thuis dan met (vage) vrienden op internet. In dit programma ontdekken tieners de waarde van vriendschappen. Ze merken ook dat je voor vriendschap je best moet doen. Geven en nemen is in een vriendschap reëel. Tieners vormen een mening hoe ver ze gaan in vriendschappen. Zeg je nooit ‘nee’ en moet je alles delen met je beste vrienden? Tot slot, probeer oog te hebben voor tieners die misschien veel minder in de groep liggen en worstelen met dit onderwerp. Misschien is voor hen vriendschap een onderwerp wat stress oplevert. Probeer juist deze tieners te betrekken bij dit onderwerp. Creëer een open sfeer en zorg dat er op een opbouwende en open manier over elkaar wordt gesproken.
Youth for Christ - Rock Solid
191
FOREVER FRIENDS ONLINE Stuur de tieners een link naar het YouTube filmpje: vrienden voor het leven van Jan Smit. Nodig de tieners uit voor de volgende Rock Solid avond. Vraag hen om hun vrienden mee te nemen, want we gaan het hebben over: vriendschap.
OPENER
MISSING PIECE
7 MIN
Voorbereiding
Zorg voor een aantal ansichtkaarten waarop een afbeelding te zien is die te maken heeft met vriendschap. Bijvoorbeeld van Forever Friends. Schrijf op de achterkant van het kaartje: noteer op de behangrol 4 manieren hoe je nieuwe vrienden kan krijgen. Knip de kaartjes in een aantal stukken (afhankelijk van het aantal vriendengroepjes) en doe ieder stukje in een envelop. Hang een behangrol aan de muur en leg daarbij een stift. Zet erop: Nieuwe vrienden.
Doel
Tieners vormen met behulp van kaartjes een vriendengroepje en geven elkaar tips hoe je nieuwe vrienden kan krijgen.
Activiteit
• • • •
Geef bij binnenkomst iedere tiener een envelop. Vraag hen de envelop te openen en contact te maken met andere tieners tot ze de tekst op de achterkant kunnen lezen. Laat ieder groepje 4 tips geven hoe je nieuwe vrienden kunt ontmoeten. Vertel hen dat deze tieners het vriendengroepje van de avond zijn, waarmee ze veel spellen gaan doen.
Leiderstip:
Leuk om met de kaartjes aan te sluiten bij bestaande vriendengroepjes.
SPEL 1
192
SPEED DATEN
8 MIN
Voorbereiding
Zorg voor twee kringen (binnenkring en buitenkring) met stoelen tegenover elkaar. Zet in het hart van de binnenkring een tafeltje met daarop verschillende materialen uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld: een klerenhanger, een tandenborstel, een kopie van een id. bewijs, een legohuisje, een speelgoed caravan, een tennisbal, een studieboek, een mobieltje enz..
Doel
Tieners ontdekken dat vriendschappen ontstaan door met elkaar te praten en interesse in elkaar te tonen.
Youth for Christ - Rock Solid
Activiteit
• • • • • • •
Vertel
Vraag tieners een plaatje te zoeken in de binnenkring of buitenkring. Na het startsein van een leider gaat iedereen uit de binnenkring iets pakken van de tafel en aan de hand van het voorwerp vragen stellen aan de persoon in de buitenkring. Vertel de tieners dat ze goed naar elkaar moeten luisteren, want hun kennis wordt later nagevraagd. Na 1 minuut gaan de mensen uit de buitenkring twee plaatsen naar rechts. Nu is er weer 1 minuut van een voorwerp pakken, vragen en luisteren. Rouleer daarna nog een keer. Vraag vervolgens als leider aan een aantal personen uit de buitenkring wat de eerste vraag was die ze kregen tijdens de eerste ronde. Vraag vervolgens aan personen in de binnenkring om een samenvatting te geven van wat ze gehoord hebben tijdens de eerste ronde.
Vriendschap en contact ontstaan door tijd met iemand door te brengen en te luisteren. Door interesse in iemand te tonen krijg je eigenlijk altijd contact. Zo kan je er opeens achter komen dat je eenzelfde interesses hebt. Eén gesprekje kan al de basis zijn voor een groeiende vriendschap.
SPEL 2
VALPARTIJ
7 MIN
Voorbereiding
Zorg ervoor dat ieder vriendschapsgroepje een matje en met water gevulde ballonnen heeft. Leg de ballonnen op het matje. Zorg voor handdoeken.
Doel
Tieners ontdekken dat je elkaar bij vriendschap moet kunnen vertrouwen.
Activiteit
• • • • • • •
Vraag de tieners om plaats te nemen in de vriendschapsgroepjes (Opener). Ieder groepje legt op de het matje 2 ballonnen gevuld met water. 1 tiener uit het groepje telt af. Na het ‘GO’ moet één tiener zich laten vallen op de mat. Hij moet erop vertrouwen dat zijn 2 andere vrienden hem opvangen, zodat hij niet nat wordt! Als hij zich niet laat vallen mogen zijn vrienden 1 ballon doorprikken boven zijn hoofd. Na 1 minuut moet de volgende tiener.
Leiderstip:
Leuk om na 2 rondes opeens een blinddoek in het spel te betrekken. Durven de tieners die uitdaging ook aan? Of als leiders de ballonnen vullen met een paar lepels hagelslag of bloem.
193
FOREVER FRIENDS STARTER
10 MIN
Voorbereiding
Maak een parcours waarbij tieners door een hoepel kruipen, 5 rondjes om een stoel rennen, de ene tiener een ballon opblaast en de ander er een knoop inlegt. Ze kruipen onder een tafel door en vervolgens smeert de tiener met de donkerste kleding twee toastjes voor de ander. Hij moet de toastjes opeten waarna ze 1 keer samen moeten springtouwen en zich moeten bevrijden van het touw. Zorg ervoor dat er een toepasselijke prijs is voor het winnende duo die ze samen moeten delen. Zorg voor een scorebord, stift en stopwatch.
Doel
Tieners ontdekken dat je teamwork in vriendschap kunt bereiken door te geven en te nemen.
Activiteit
• • • • •
Vertel
In dit spel zag je hoe belangrijk het is om goed samen te werken. Misschien kon je zelf wel sneller rennen, maar je moet rekening houden met de ander. Door samen te werken, te geven en te nemen kan je veel bereiken in een vriendschap.
Bindt om de beurt twee tieners aan elkaar vast met touw. Na het startsein leggen ze het parcours zo snel mogelijk af. De anderen moedigen hen aan en controleren of het goed gaat. Schrijf de tijd van ieder duo op en kijk op het scorebord wie het snelste is. Geef het snelste team de prijs die ze moeten delen.
WEERWOORD
194
TEAMWORK
BEST FRIENDS?
12 MIN
Voorbereiding
Beamer en filmpje van Paris Hilton My New BFF. http://www.youtube.com/watch?v=_awwIPyB8Vg&feature=related Hang in de ruimte 5 stellingen over vriendschap en zorg voor blanco stickers en stiften. Stellingen: • 125 vrienden op Hyves daar ga ik minstens voor! • Vrienden die ik soms op Hyves spreek zijn net zo belangrijk als real life vrienden. • Kennissen of vrienden vind ik allebei even belangrijk. • Echte vrienden moeten alles van je weten. • Vriendschap is mij alles waard!
Doel
Tieners denken na over de betekenis van vriendschap.
Activiteit
• •
Vertel
De waarde die je hecht aan vriendschappen kunnen per persoon nogal verschillen. Misschien zou jij nooit de beste vriendin van Paris Hilton willen zijn, terwijl anderen dat geweldig vinden en er veel voor doen. Bedenk wat jij van betekenis vindt in vriendschappen.
Youth for Christ - Rock Solid
Laat tieners het filmpje van Paris Hilton zien. Laat tieners even reageren op het filmpje.
Activiteit
• • • • •
Laat alle vriendschapsgroepjes (opener) bij een stelling gaan zitten. Laat ze samen discussiëren over de stelling en daarna gaat iedereen stemmen. Geef iedere tiener 5 stickers en een stift. Ze stemmen op de stelling door er een sticker met cijfer op te plakken. 1 = oneens. 3 = beetje mee eens. 5 = absoluut waar. Na 2 minuten wisselen ze van plaats en gaan naar de volgende stelling. Bekijk na 10 minuten hoeveel punten de stellingen hebben gekregen en wat tieners het meest belangrijk vinden.
PRAATJE
FRIENDS
5 MIN
Voorbereiding
Zorg voor een beamer en zoek op You Tube het liedje: vriendschap van Kus. Laat op de beamer de songtekst zien van het liedje (zie werkblad) of kopieer de tekst voor de tieners.
Doel
Tieners ontdekken dat vrienden echt belangrijk zijn!
Activiteit
Laat tieners het liedje ‘Vriendschap’ van Kus horen en laat de songtekst zien.
Leiderstip:
Alternatief is het liedje van Jan Smit ‘Vriendschap is goud waard’.
Vertel
Het liedje laat een aantal belangrijke aspecten van vriendschap zien. Zo is vriendschap voor iedereen mogelijk. Het is geweldig dat je als je een probleem hebt je bij een goede vriend of vriendin terecht kan om hulp. Echte vrienden staan ook dan voor je klaar. Maar vrienden zijn er natuurlijk niet alleen als je in de puree zit, al wordt daar je vriendschap vaak sterker van! Vriendschap is ook samen toffe dingen ondernemen en kleine dingetjes (bijvoorbeeld een miskoop) vertellen die voor anderen helemaal niet interessant zijn. Delen lucht op en vrienden vinden het wel interessant, omdat het om jou gaat! Tijdens de vakantie ga je samen op stap en geheimen vertel je het eerst aan je beste vriend. Ook school wordt leuker door vrienden. Samen fietsen, even mac’en, in de bus geinen en samen huiswerk maken. Iedere vriendschap kent ook dips. Je verschilt van mening of je bent in elkaar teleurgesteld. Geef echte vriendschap niet zomaar op. Praat het samen uit en durf ook sorry te zeggen. Het is lastig, maar daarna kan je weer samen (sterker) verder. Je hebt natuurlijk ook vrienden waar je wel lol mee hebt, maar verder niet. Je ziet ze bij de sportclub, op school. Hyves of je vrienden in de buurt. Niet alle vriendschappen hoeven even diep te gaan.
195
FOREVER FRIENDS Leiderstip:
Leuk om als Rock Solid leiders te vertellen of jullie goed met elkaar op kunnen schieten. Is er sprake van vriendschap? Waarin verschillen jullie en wat levert soms spanning op. Benadruk ook hoe jullie daar met zijn allen uitkomen! Een alternatief is om te vertellen hoe jij als leider aankijkt tegen vriendschap en wat jouw vrienden voor je betekenen.
DOE
VRIENDSCHAP IN EEN FLESJE
Voorbereiding
Kopieer voor ieder vriendschapsgroepje de kaartjes uit het werkblad en geef ieder groepje een flessenetiket (zie werkblad) en een fles met water. Zorg voor papier en pennen.
Doel
Tieners bedenken hoe je een goede vriendschap kunt onderhouden.
Activiteit
• • • •
• •
Geef ieder vriendschapsgroepje de kaartjes (zie werkblad), een flessenetiket (zie werkblad) een fles gevuld met water, papier en een pen. Ieder groepje heeft een nieuw drankje in hun handen. Na het drinken hiervan loopt je vriendschap gesmeerd! Alleen het drankje moet nog op de markt gebracht worden. Ieder groepje bedenkt een naam voor het drankje en wat er in het drankje zit (bijv. scheutje liefde met een druppeltje eigenbelang). Ze beschrijven ook minsten 5 ‘vriendschap is…’-regels wat je wel en niet kan doen in vriendschap. Als hulp mogen ze kijken naar de ‘vriendschap is…’-kaartjes. Ze moeten wel zelf regels bedenken. Bijvoorbeeld: Nee zeggen, moet kunnen in vriendschap, maar leg wel uit waarom! Ze schrijven alles op het etiket en plakken het etiket op de fles water. Laat ieder groepje vertellen wat er op hun etiket staat.
PREEK VAN DE WEEK
196
10 MIN
FOREVER FRIENDS
8 MIN
Voorbereiding
Zorg voor een Bijbel en denk als leiding na hoe je zelf je relatie met God onderhoudt, zodat je daarover kunt vertellen.
Doel
Tieners ontdekken hoe je met God vriendschap kunt onderhouden en dat Hij Zijn vriendschap aanbiedt.
Vertel
Vrienden zijn belangrijk in je leven. Je kunt met ze lachen, huilen en praten, maar ook gewoon rustig op de bank zitten en samen een film bekijken. God heeft mensen gegeven en geeft ons de opdracht om elkaar lief te hebben. Dat kan concreet betekenen dat je eens een kaartje stuurt als je merkt dat je vriendin in een dipje zit of dat je die vriend bezoekt die al een tijdje thuis zit. Maar niet alleen de vriendschap tussen mensen is belangrijk.
Youth for Christ - Rock Solid
De mooiste vriendschap die wij als mensen kunnen ervaren, is de liefde van God. Hij stuurde Jezus naar de wereld om de relatie tussen Hem en de mens te herstellen. In Joh. 15:11-14 vraagt Jezus aan zijn discipelen om Hem als voorbeeld te nemen in vriendschap. Hij zegt: “Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden”. Precies dat deed Jezus voor ons. Hij gaf zijn leven, zodat er vriendschap tussen God en mens mogelijk is. God gaat als een echte vriend een relatie met ons aan. Hij roept ons op om Zijn vriendschap te accepteren. En wanneer wij Jezus geloven worden wij Gods vrienden. Net zoals in de Bijbel Abraham Zijn vriend wordt genoemd (Jacobus 2: 23). Het is tof om te lezen dat God onze vriend wil zijn. Je weet zeker dat Hij trouw is en nooit over je roddelt. • • • • •
Hoe zorg je dat je vriendschap met God onderhoudt? Net als bij mensen gaat dat niet vanzelf. Vraag tieners om voorbeelden hoe je dat kunt doen? Haak bij de eerdergenoemde ideeën van tieners aan. In welke mate verschilt de vriendschap van mensen met mensen en mensen met God? Gaat God overal met je mee naar toe, breng je tijd met Hem door, praat je en deel je alles met Hem (vooraf / tijdens/ achteraf)? Vertel uit je eigen leven hoe jij je vriendschap met God onderhoudt en dat je juist tegen God ook vaak ‘sorry’ zegt. Toch wil God keer op keer met ons doorgaan. God is echt een eindeloze Vriend!
MEGA BITE
OUWE KOEIEN
10 MIN
Voorbereiding
Zorg voor een Bijbel en koeiendropjes.
Doel
Tieners ontdekken dat de Bijbel ook advies geeft over het onderhouden van vriendschap
Lees
Spreuken 17:9 - Wie vriendschap zoekt, dekt fouten toe, wie ze telkens oprakelt, verliest zijn vrienden.
Acitviteit
• • • •
Vertel
Vraag wat de tieners van bovenstaande uitspraak vinden? Zijn tieners het ermee eens. Waarom wel / niet? Misschien weet een van de tieners het Nederlandse spreekwoord wat een beetje op dit advies lijkt? Geef iedere tiener een koeiendropje.
Eigenlijk is deze uitspraak een goed advies voor iedere vriendschap. Er staat geschreven dat je niet moet beginnen over die keer dat hij lelijk tegen je heeft gedaan. Vergeet het als de ruzie is uitgepraat. Steeds terugkomen over hetzelfde kan leiden tot een nieuwe ruzie. En dat is natuurlijk wat je wilt voorkomen. Daarbij vergeten we vaak de fouten van onszelf eerder als de fouten van de ander. Dat is niet zo eerlijk natuurlijk! Soms kun je een tijdje wat minder van je beste vriend of vriendin hebben. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn! Bedenk ook dat dit vast weer overgaat. Probeer te onthouden dat de ander echt zijn best doet en dat jij ook fouten maakt. Ook God kijkt keer op keer door onze fouten heen en wil met ons verder. Hij roept
197
FOREVER FRIENDS ons op om op dezelfde manier een Vriend te zijn als Hij (preek van de week). Stel je voor dat God keer op keer zou terug komen op onze oude koeien. God heeft met ons ook megaveel geduld. En als je toch iets hoort wat je irriteert, bedenk dan waarom je de vriendschap waardeert. Denk terug aan de leuke momenten die jullie samen hebben beleefd. Voor je het weet lach je weer samen. Iedereen heeft nu eenmaal zo zijn eigenAARDIGHEDEN!
Leiderstip:
Vertel de tieners over een situatie waarbij je zelf misschien wel oude koeien uit de sloot haalde en wat daarvan de gevolgen waren. Vertel of het je uiteindelijk is gelukt om de leuke toffe momenten van de vriendschap vast te houden, waardoor je je vriend(in) kon vergeven.
RE:FLECT
5 MIN
Voorbereiding
Kopieer voor iedere tiener het de werkbladen en zorg voor pennen, scharen en cadeaulint.
Doel
Tieners beschrijven wat zij het belangrijkste vinden in vriendschap.
Activiteit
• •
•
Vraag tieners opnieuw te gaan zitten in de vriendschapgroepjes. Geef elke tienter de werkbladen en een pen. Vraag ze de sleutels en de kaartjes uit te knippen. Iedere tiener schrijft op de sleutels hun reactie op wat er op het kaartje staat. Met het cadeulint worden de sleutels en de kaartjes tot een echte sleutelbos samengebonden. Geef hen de tijd om ook samen te overleggen bij vragen die ze lastig vinden.
UITSMIJTER
VLAFRIENDS
5 MIN
Voorbereiding
Zorg voor (vanille is uitwasbaar) vla, bakjes, vuilniszakken, lepels, theedoeken, stoelen. Maak twee rijen met stoelen tegenover elkaar. Leg vuilniszakken op de grond. Geef de tieners ook vuilniszakken als bescherming. Dit om te voorkomen dat ze helemaal vies worden.
Doel
Tieners vertrouwen elkaar blindelings in de grote vla vriendschapstest.
Activiteit
• • • • • •
198
VRIENDSCHAPSLEUTEL
Youth for Christ - Rock Solid
Geef de tieners allemaal een vuilniszak die ze kunnen aantrekken. Laat ze op de stoelen gaan zitten. Iedere tiener zit tegenover een andere tiener. Geef alle tieners een blinddoek, zodat ze elkaar niet meer kunnen zien. Van ieder duo (tegenover elkaar) krijgt één tiener een lepel en de andere tiener een bakje met vla. De tiener met de lepel moet de vla uit het bakje halen en de andere tiener vla voeren. Elkaar aanwijzingen geven mag natuurlijk. Welk duo heeft het minst gemorst en het snelste het bakje leeg?
Leiderstip: • •
Laat alle tieners tegelijk starten. Op die manier kunnen ze niet om elkaar lachen, maar het voorkomt dat tieners afhaken. Zijn er tieners die geen vla lusten? Zorg dan voor slagroom of jam.
199
FRIEN DS
FOREVER FRIENDS
Kus‛ n a v p a h c s d tekst: ‘Vrien
Song
t
k nieuws ontde ts ie b e h ik p Let o hebben Je moet het erfect Want het is p aar overal Altijd bruikb r iedereen Geschikt voo l n ik ken het a ie h c s is m t g e Je z u meteen Dus tel het n
uur n eindeloze d a v is p a h c s d Vrien ur u door het vu o j r o o v n e g re Door wind en en overal doorhe e j t p e le s p Vriendscha meer alleen Je bent nooit t top dschap is ech n ie r v e m f o Gelo nooit op ng het raakt a b t ie n r a a Wees m aar overal Nu verkrijgb je heen Kijk maar om al hien ik heb t‛ c s is m t g e z e J dereen Vertel het ie ze duur is van eindelo p a h c s d n ie r V vuur jou door het r o o v n e g e r Door wind en rheen je overal doo t p e le s p a h c Vriends meer alleen Je bent nooit
Youth for Christ - Rock Solid
a m *s
* ! k
VRIEN DSCHAP IN EEN FLESJE
soms ook nee kunnen zeggen.
blijven wie je bent. Stop je er anders mee?
samen dingen doen.
delen.
het laatste stukje toiletpapier op de camping aan je vriendin geven.
het tegenovergestelde van verraad.
weten wanneer je je mond moet houden.
iemands grenzen respecteren.
ook accepteren dat de ander fouten maakt.
meer dan alleen leuke dingen doen.
het goede achter iemands rug om vertellen.
wanneer zou jouw grens bereikt zijn?
niet eindeloos toegeven.
zoeken waar je de ander blij mee kan maken.
Youth for Christ - Rock Solid
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ingrediënten:
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................
Vriendschap is: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ingrediënten:
VRIEN DSCHAP IN EEN FLESJE
FOREVER FRIENDS
VRIEN DSCHAPSLEUTEL
VRIEN DSCHAPSLEUTEL
FOREVER FRIENDS
Ik vind het belangrijkste aan vriendschap...
Zo maak ik het goed na een ruzie...
Zo onderhoud ik vriendschap...
Vrienden vinden doe ik...
Jezus is voor mij...
Youth for Christ - Rock Solid
Het leukste om te doen met mijn vrienden vind ik...
Mijn beste vrienden zijn....
