LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER

LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER door Michel van den Einden

DE STRUCTUUR VAN BOMEN

Tekenoefening

Winter is voor landschapschilders een geweldige tijd. Niet alleen vanwege het effect dat de laagstaande zon op het kleurenpallet heeft, of omdat er dingen in de natuur gebeuren die typisch alleen bij de winter horen zoals sneeuw en ijs. Hoewel dit prachtige natuurverschijnselen zijn willen we ons nu eens richten op een ander fenomeen dat alleen in de winter lukt: het goed kijken naar bomen. Ik kan altijd naar bomen kijken hoor ik je denken. Dat is ook zo. Maar in de winter zijn de meeste loofbomen kaal. Eindelijk zitten de blaadjes ons niet meer in de weg. Nu kunnen we heel nauwkeurig kijken naar de structuur van iedere boomsoort. Tenslotte, landschappen schilderen in realistische stijl vereist toch dat we niet lukraak een paar bomen schilderen. Iedere boom heeft zijn eigen kenmerken. In deze serie gaan we eens een paar tekenoefeningen doen, die ervoor zorgen dat je op de hoogte raakt met de structuur van bomen. We beginnen met een gewone Berk. Tijdens het tekenen behandelen we een aantal valkuilen die je moet vermijden bij iedere boomsoort. Dit zal je helpen om meer realisme te ontwikkelen. Daarna gaan nog 7 in Nederland veel voorkomende bomen tekenen. Hierdoor leer je ook gedetailleerder observeren. Trek de natuur in, of kijk eens met andere ogen naar de kale bomen in uw straat of wijk. Herken de verschillen, denk na over de vormen, de specifieke kenmerken. Dat zal je helpen om al je geschilderde bomen te verheffen van: “het is een boom” naar “het is een Iep” of “het is een Ruwe Berk”. Deze extra lessen zijn een verdieping voor bijvoorbeeld les 19, 19a of 28. Het is een goede oefening om een of meerdere van deze lessen nogmaals te schilderen maar dan je schilderij te voorzien van een boom van je eigen keuze, wellicht afwijkend van de boom die in de les voorgesteld wordt. Als je zo ertoe aangezet wordt om anders te kijken, om de natuur aandachtig te observeren en dat heel getrouw na te bootsen leer je beslist schilderen als een meester!

Copyright © 2016 Paintschoolonline.com

1

DE GEWONE BERK We gaan om de techniek van het bomen tekenen te leren stap voor stap een Gewone Berk tekenen. Zo komen we langs alle tips en trucs om zo mooi en realistisch mogelijk te schilderen. Als je deze werkwijze volgt zal je daarna gemakkelijk van boomsoort kunnen wisselen. Aan het einde van het hoofdstuk kan je voorbeelden zien van andere bomen, ieder met zijn eigen kenmerken en structuur. STAP 1 de stam Begin met een vloeiende lijn verticaal van beneden naar boven. De lijn mag niet recht lopen. Bomen hebben vrijwel nooit een rechte stam. Let ook goed op waar de boom uit de grond komt. De aanzet van de wortels is bijna altijd te zien. Dit effect bereik je door deze de stam een kromming te geven.

Maak vervolgens de stam af door de tweede verticale lijn. Volg nauwkeurig de bochten van de eerste lijn, denk aan de wortelaanzet en zorg ervoor dat de stam steeds smaller wordt. Doe dit geleidelijk en zorg ervoor dat de punt zo spits mogelijk is. De breedte van de stam wordt bepaald door het soort boom, zie daarvoor verderop de rest van de boomsoorten. Er zijn ook boomsoorten waarvan de hoofdstam zich spitst. Deze behandelen we in een volgende les.


2

STAP 2 hoofdtakken Begin met een paar zijtakken. Met deze bepaal je de vorm van de boom. Voor deze takken geldt hetzelfde als voor de stam, ze zijn nergens recht en worden geleidelijk dunner. De eerste stuks teken je wat meer verticaal. Let erop dat de takken dunner zijn dan de stam.

Bedenk wel dat hoofdtakken rondom aan de stam zitten. De takken die je nu tekent kunnen wat horizontaler zijn en kruizen voor en achter elkaar langs. Als je ze zo tekent krijg je een realistisch effect. Met deze takken geef je de hoofdvorm van de boom aan. Dit zal per boomsoort verschillen en het is goed om daar in deze fase al rekening mee te houden.


3

STAP 3 zijtakken Nu breng je zijtakken aan op de hoofdtakken. Doe dat per tak, en doe dit geconcentreerd zodat je geen takken overslaat. Ook deze takken bestaan vaak uit twee lijnen, van dik bij de aanzet dun uitlopend. Tijdens het schilderen van een boom is het van belang om op te letten welke kleur deze takken hebben. Bij deze Berk hebben deze takken omdat ze wat jonger zijn vaak nog niet de kenmerkende witte kleur van de bast en de hoofdtakken.

Tip: Ga bij u in de buurt op zoek naar een Berk, en bekijk welke takken we moeten schilderen met als hoofdkleur een witte tint, en welke takken we donkerder op moeten zetten. Werk langzaam van de ene kant naar de andere kant, zorgvuldig takje voor takje. Probeer altijd de zijtakken dunner te houden dan de hoofdtakken, net zoals de hoofdtakken eerder dunner waren dan de stam. Aan de onderzijde van de boom zijn de takken wat horizontaler. Dit groeit zo omdat de bladeren aan deze takken dan nog zonlicht kunnen opvangen. Teken deze onderste takken om de vorm van de boom “compleet” te maken. Tip: Let op dat de contouren van de boom grillig zijn, maar wel de juiste vorm hebben. Dit kan per soort verschillen.


4

STAP 4 bladdragende takjes De volgende serie takjes zijn de takken waar de blaadjes aan groeien. Deze zijn korter en dunner en groeien ook weer kriskras aan de zijtakken. Het gevolg is dat je boom voller en voller is. Vooral bij bomen die in een wintertafereel staan zijn deze takken van belang voor een realistisch effect. STAP 5 afwerking Nu kunnen we de stam gaan afwerken. Denk tijdens het schilderen na over de kleur van de stam, bijvoorbeeld wit in het geval van een Berk. Ook komt het soms voor dat de noordzijde van de stam een groene gloed heeft door mosgroei. Denk ook aan het aanbrengen van schaduw om zo de ronde vorm van de takken te benadrukken. Nu heb je een mooie Gewone Berk getekend. Laat de hem niet zweven maar teken nog wat grassprietjes en begroeiing aan de voet van de boom. Er zijn natuurlijk veel verschillende bomen in Nederland. We hebben hiervan een selectie online gezet. Deze keer zonder begeleidende tekst, maar gewoon als voorbeeld. Kijk nauwkeurig naar de de verschillende types, bekijk hun hoogte en breedte, de stand van de takken, de vorm van de stam. Teken al deze bomen meerdere keren na. Volg dezelfde stappen maar pas per soort de verschillende eigenschappen aan. Zo krijgt elke boom zijn eigen structuur. Als je dit tijdens het schilderen als basis gebruikt kan je heel natuurgetrouwe bomen schilderen. Het aanbrengen van blaadjes is dan een koud (maar langdurig) kunstje. Veel oefenen, ook gewoon met potlood en papier en je leert al snel nog mooiere bomen te maken. Zoals voor elke schilderles geldt, eenmalig de les doornemen en het schilderij of de tekening een keertje maken wil niet zeggen dat je de techniek beheerst. Het zou goed zijn om een iedere boom uit de serie een aantal malen te tekenen, zodat je deze les niet meer nodig hebt als je bijvoorbeeld de hiernaast weergegeven Les 19 Peellandschap, voorziet van een Ruwe Berk of een Eik in plaats van een Gewone Berk.


5

LEER SCHILDEREN ALS EEN MEESTER

Recommend Documents