nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
Led’s talk light
- Bloem uit het Universum - Eindhoven, City of Light 2010 - Peter Struycken ‘verlicht’ Meerrijk
Led’s talk light nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
Eindhoven, City of Light Eindhoven en ‘licht’ zijn nauw met elkaar verbonden. Vanuit historisch perspectief door de vestiging van Philips in Eindhoven eind 19e eeuw, maar ook vandaag de dag neemt Eindhoven in de ontwikkeling van verlichting wereldwijd nog steeds een leidende positie in. Niet voor niets zijn Philips Lighting Global en Philips Design nog steeds in Eindhoven gevestigd. Kennis, innovatie, creativiteit en design, duurzaamheid komen in Eindhoven op een natuurlijke manier bij elkaar en leiden tot nieuwe inzichten, ontwikkelingen en producten die de wereld helpen verbeteren: ‘Bright ideas for planet earth’ ©. foto Verse Beeldwaren
Brainport Brainport Eindhoven is een toptechnologische regio; een broedplaats voor innovatie en de thuisbasis voor bedrijven, kennis- en researchinstellingen van wereldklasse. De regio Eindhoven met ruim 700.000 inwoners, biedt meer dan 50.000 arbeidsplaatsen in de hightech-, automotive- en maakindustrie. Brainport Eindhoven bedenkt en maakt de technologie van morgen die bijdraagt aan een veilige, groene en zorgzame samenleving en aan duurzame economische ontwikkeling met hightech services van bedrijven en instellingen als: Philips Lighting, Philips Design, Philips Research, DAF, ASML, VDL, NXP, FEI Company, TomTom, Technische Universiteit Eindhoven, FOM, TNO Industrie en Techniek, Design Academy Eindhoven, PDE Automotive, High Tech Campus Eindhoven, de High Tech Automotive Campus, Holst Centre en talloze kleinere incubators. foto Verse Beeldwaren
Design In 2009 werd Eindhoven genomineerd voor de titel World Design Capital 2012. De jury bewonderde de passie en overtuiging waarmee Eindhoven zich ontfermt over de creatieve energie in de stad. Daarbij maakt Eindhoven volgens de jury gebruik van een wereldwijd ongekende hoeveelheid hoogstaande opleidingsinstituten, onderzoekscentra en een cultuur waarvan de beginnende jonge designgemeenschap volop gebruik maakt. Eindhoven is inmiddels een toonaangevende stad op het gebied van design en doet mee in de wereldtop.
Europese stad van de toekomst De toonaangevende Britse Financial Times heeft Eindhoven uitgeroepen tot Europese stad van de toekomst vanwege het vestigingsklimaat, de economische potenties en infrastructuur. In de categorie steden tot 250.000 inwoners is Eindhoven uitgeroepen tot de meest ondernemersvriendelijke stad van Europa. Eindhoven, een stad in de spotlights om trots op te zijn.
Rob van Gijzel, burgemeester van Eindhoven
Led’s talk light nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
foto Verse Beeldwaren
Peter Struycken ‘verlicht’ Meerrijk
Eindhoven, dat nu het centrum van de wijk vormt. Het werk beslaat een ruimte van 30 x 30 meter en bestaat uit zestig verticale lichtkolommen van 120 cm x 20 cm die
Sinds april van dit jaar wordt Eindhovens nieuwste grote stadsuitbreidingswijk
doorlopend van kleur veranderen. Alhoewel het werk ook overdag zal branden,
Meerhoven opgesierd door een lichtkunstwerk van Peter Struycken, ‘Lichtwerk
vertoont het zich ‘s avonds in zijn volle glorie.
Meerrijk’ genaamd. Peter Struycken maakt verschillende soorten kunst zoals schil-
Het werk en het lichtprogramma zijn door mij bedacht en in nauwe samenwerking
derijen, film en vormgeving van binnen- en buitenruimtes, vaak met behulp van
met euroGenie en F. van Manen gerealiseerd. Het is in opzet gelaagd. Dat wil zeg-
licht. Zo heeft hij de verlichting van onder meer het plafond van het Muziektheater
gen dat ik rekening heb gehouden met de niet-speciaal-geïnteresseerde voorbij-
te Amsterdam, de arcade van het Nederlands Architectuurinstituut te Rotterdam
ganger die het werk als ‘leuk’ ervaart en met een meer geïnteresseerde kijker die
en de inrichting en verlichting van de concertzaal van Tilburg ontworpen.
zich verdiept in de eigenschappen van kleurverandering, tijdbeleving en de daarmee samenhangende verandering van stemming.’
Over ‘Lichtwerk Meerrijk’ vertelt hij: ‘Het kunstwerk is aangebracht op drie liggers
Een ander bekend werk van Struycken is de uit puntjes opgebouwde postzegel
van 30 meter onder drie bogen van de voormalige hangar van het vliegveld
met de beeltenis van koningin Beatrix uit 1981.
Bloem uit het universum Na een kortstondig bezoek aan Eindhoven vertegenwoordigt de interactieve lichtinstallatie ‘Bloem uit het Universum’ van Titia Ex, van 11 t/m 14 april Eindhoven op de Luminale in Frankfurt am Main. ‘Bloem uit het Universum’ is een reusachtige lichtbloem met een hart gevormd naar een hersencel, omgeven door een krans van sierlijke stelen. Onder het hart rusten zeven hulzen in een kring, waarin de kiem van beweging verborgen is. De bezoeker die om het kunstwerk heen loopt, zet een golf van bewegende kleuren in gang. De bloem registreert de kleuren in haar omgeving en brengt die over op de ‘bloembladen’ waarin de krans is verdeeld. Aan de randen van de bloembladen vloeien de weerspiegelde kleuren langzaam in elkaar over. De hersencel in het hart heeft oplichtende uitlopers die meegaan of contrasteren met de kleuren in de krans. Zo beïnvloeden toeschouwer en omgeving de lichtbloem en ontstaat een dynamische wisselwerking. Kleur en beweging worden in het kunstwerk dooreen geweven. De context verandert voortdurend, toeschouwer en lichtsculptuur vermengen en verbinden zich en worden samen opgenomen in een eenheid van tijd; er is geen begin of einde aan. De intelligentie van de natuurlijke orde overheerst. www.titiaex.nl
foto Verse Beeldwaren
Led’s talk light nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
Led’s sport Met steun van de Provincie Noord-Brabant kan in Eindhoven led-verlichting voor sportvelden verder ontwikkeld worden. Dynamische verlichting die minder stroom verbruikt, gedimd en zonder wachttijd aan- en uitgeschakeld kan worden. De provincie, de gemeente, Sports and Technology , InnoSportNL en de bedrijven LED Expert en Heijmans werken gezamenlijk aan de ontwikkeling van deze nieuwe vorm van verlichting. Iedere sport vraagt een eigen soort verlichting. In januari opende de eerste led-verlichte tennisbaan en vanaf april is ook led-verlichting specifiek voor hockeyvelden gereed. Voor de zomer volgt led-voetbalverlichting en tot slot zal Eindhoven een heel sportpark met led gaan verlichten; de verschillende sportvelden maar ook alle andere voorzieningen als de kantine, kleedkamers en straatverlichting. Led’s sport! foto Verse Beeldwaren
Eindhoven kijkt naar Lichtkunst De voorjaarstentoonstelling 2010 in Kunstlicht in de Kunst is getiteld SpotLights: Eindhoven kijkt naar Lichtkunst en is te zien vanaf 3 april. Het kijken naar, ervaren van en praten over lichtkunst staat centraal. Dit vanuit het idee dat iedereen kunst op zijn eigen manier beleeft. Een aantal werken uit de collectie zijn ‘in the spotlight’ gezet en vormen de basis voor het gesprek met de stad. De eerste groep die deelneemt aan deze serie van tentoonstellingen is groep 8 van basisschool Rapenland. Voorafgaand aan de tentoonstelling zijn zij aan de slag gegaan met een aantal werken uit de collectie. De centrale vraag hierbij was: wat zie ik? De resultaten van de gesprekken met de basisschoolleerlingen van Rapenland vervullen een belangrijke rol in de tentoonstelling. Halverwege de looptijd van de tentoonstelling zal een andere groep Eindhovenaren uitgenodigd worden om hun
AGENDA
3 april – 4 juli
SpotLights, Kunstlicht in de Kunst, Eindhoven
11-16 april
Light+Building beurs, Frankfurt, Duitsland
11-16 april
Bloem uit het Universum, Senckenberg Museum, Frankfurt, Duitsland
14 april
Bezoek LUCI-steden aan Light+Building beurs, Frankfurt, Duitsland
23 april
Opening lichtkunstwerk IMPULS, CKE, Eindhoven
visie op deze werken te geven.
26 april
Opening dynamische LED-verlichting hockeyveld, Eindhoven
1 mei – 31 oktober
World Expo, Shanghai, China
6 mei
Oplevering BID-boek WK voetbal 2018 of 2022. Start aftellen via licht-klok tot 2 december wanneer bekendgemaakt wordt wie het WK mogen organiseren
15-16 mei Prijsvraag REFLECTION
foto Kunstlicht in de Kunst
Dit jaar schrijft Kunstlicht in de Kunst voor de derde maal in haar bestaan de Lichtkunst Prijsvraag uit. Het thema voor 2010 is REFLECTION. Deelnemende kunstenaars worden uitgenodigd een eigen interpretatie te geven aan dit thema. Kunstlicht in de Kunst richt zich dit jaar met de prijsvraag op nieuw talent en jonge kunstenaars. Eindexamenkandidaten van kunstacademies en pas afgestudeerde kunstenaars worden speciaal uitgenodigd om deel te nemen. De aansluitende de tentoonstelling die dit najaar wordt gehouden heeft dan ook als titel ‘Nieuwe Lichting’. Meer informatie is te vinden op www.kunstlichtkunst.nl
Art & Design Sale, TAC, Eindhoven
18 mei
Holland Paviljoen Dag, Shanghai, China
19 mei
Lichttherapie voor betere sportprestaties, Lezing door Toine Schoutens, Bibliotheek Eindhoven, Emmasingel
1-3 juni
Lumiville, Lyon, Frankrijk
Led’s talk light nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
Pixpong Een van de talloze initiatieven en projecten die in het kader van Eindhoven “City of Light 2010” te zien zullen zijn is Pixpong. Een markant punt in Eindhoven vormt de lichtmatrix (24x16 pixels) op de Kennedytoren (83 meter hoog). Het idee is om negen maanden lang, elke maand, een matrix-animatie op de Kennedytoren te tonen. Het onderliggende thema is licht. Doel is om de matrix een permanenter karakter te geven en het te laten uitgroeien tot één van de licht-ikonen van Eindhoven. Om het project goed te kunnen communiceren is gezocht naar een pakkende naam. Dat is Pixpong geworden. Het is een samengesteld woord dat vooral op klank is gekozen. Pix verwijst naar de pixels van de matrix. Pong naar het archetype van het computerspel ‘pong’, maar ook naar de estafettevorm van de opdracht én de dualiteit tussen de ontwerpers (ping-pong). Met dit project worden licht, technologie en design gekoppeld. Door de ligging van de Kennedytoren is de matrix voor veel mensen zichtbaar. Het is tevens een duurzaam project aangezien de matrix nagenoeg geen energie verbruikt. Het project bestaat uit twee delen: het maken van een matrix-animatie en het vastleggen en uitzenden/verspreiden van de eigen animatie bijvoorbeeld via internet op platforms als YouTube en Idealize. Een belangrijk onderdeel van het project is de verslaglegging van de animatie. Elke ontwerper doet dat afzonderlijk zodat een grote diversiteit aan filmpjes onstaat. Dit willen we doen door in de opdrachtomschrijving het maken van een filmpje centraal te stellen. Hierdoor zal een grote diversiteit aan filmpjes op het net verschijnen. Door gebruik te maken van dezelfde naamgeving gaan de filmpjes elkaar versterken. Opdrachtgever van het project is de gemeente Eindhoven en de projectcoördinatie is in handen van Marcel Sloots van Volle-Kracht. De technische ondersteuning wordt verzorgd door Peter Olsthoorn van Logica en Oddone. De deelnemende ontwerpers: 1. Hugo Vrijdag, 2. Edhv, 3. HeyHeyHey, 4. Marieke van de Graft, 5. foto Jeroen de Priester
Betere concentratie leerlingen door blauw licht Kinderen op de basisschool blijken zich beter te kunnen concentreren wanneer er de juiste kleur en kracht van licht in de klas is. Dat hebben experimenten van de Universiteit Twente uitgewezen. Sinds oktober 2009 experimenteren ze op een basisschool in Wintelre met verschillende kleuren en sterktes licht in de klaslokalen. Op verschillende momenten werd de kinderen gevraagd een concentratietest te maken. De groep die de test maakte onder een speciaal krachtig blauwgetint licht scoorde beduidend hoger. De eerste keer scoorden ze 8,7 procent beter dan de leerlingen uit de controleklassen. Na een maand zelfs 13,6 procent hoger. Onderzoeker en hoogleraar onderwijskunde Peter Sleegers van de Universiteit Twente noemt de eerste uitkomsten bijzonder hoopgevend, maar is het nog te vroeg om te kunnen zeggen of ook de leerprestaties met het lichtsysteem worden verbeterd. Bron: www.gezondheidsnet.nl foto www.gezondheidsnet.nl
Space 3, 6. Scherpontwerp, 7. Oddone, 8. Erosie, 9. Volle-Kracht.
Led’s talk light nieuwsbrief - april 2010 - nummer 11
Gemeente Eindhoven gaat een partnership aan met Idealize (onderdeel van Sanoma Digital, uitgever van o.a. ‘nu.nl’). Idealize is hét interactieve online platform in Nederland voor creatives dat geheel gewijd is aan nieuwe markten, merken en mensen. Eindhoven is de innovatieve en creatieve hotspot van Nederland. Door de samenwerking met Idealize krijgen we een eigen podium voor de creatieve sector van onze stad. Gedurende ‘City of Light 2010’ zetten we Licht & Design extra in de schijnwerpers via dit vernieuwende platform: www.idealize.nl.
foto Atelier Vrijdag
Nieuw lichtreclamebeleid
Tijdelijke stadsvijver
De gemeente en de lichtreclamebedrijven (UNETO-VNI) hebben gezamenlijk
Met de Betekenaar projecteerde kunstenaar Hugo Vrijdag op vrijdag 19 en zaterdag
gewerkt aan een nieuw lichtreclamebeleid. Hierbij stond het benutten van de posi-
20 maart ter ere van het begin van de lente een tijdelijke stadsvijver op de Blob in
tieve effecten van lichtreclame om de levendigheid en de herkenbaarheid van de
Eindhoven.
stad te versterken voorop. Dit heeft geleid tot een onderscheidend en stimulerend beleid met een differentiatie naar verschillende gebieden in de stad. Het reclamebe-
De term Blob is afgeleid van bilinear object, ook wel blobitectuur genoemd. Een
leid, dat nu is vastgesteld door de Eindhovense gemeenteraad, combineert innova-
architectuurstijl waarbij de buitenkant van een bouwwerk grillige vormen heeft. De
tief en stimulerend beleid met een beperkt aantal duidelijke en goed handhaafbare
term is bedacht door de architect Greg Lynn.
regels.
Philips en PSV gaan voor duurzaam Philips en PSV slaan de handen ineen op het gebied van energiebesparing en duurzaamheid. Er wordt op verschillende manieren aandacht besteed aan de lancering van het project tussen PSV en haar hoofdsponsor, waaraan ook spelers hebben meegewerkt. De aftrap had plaats op 4 februari en voor die gelegenheid werd de zuidoosthoek van het stadion groen uitgelicht. Deze actie werd herhaald op 19 maart en toen kleurde het stadion rood, de kleur van sponsor Nike. Grote besparing Philips en PSV zijn samen bezig om te laten zien dat energiebesparing en sfeervolle verlichting hand in hand kunnen gaan. De hoofdsponsor liet dat toepasselijk zien in de woningen van Timmy Simons en Dirk Marcellis, die hun volledige medewerking verleenden aan de campagne. Op jaarbasis besparen zij dankzij nieuwe Philipsverlichting respectievelijk 57 en 35 procent op hun energierekening. Maar ook in het Philips Stadion wordt er klimaatneutraal geopereerd door onder andere de afname van groene stroom. In het stadion van PSV worden maar liefst duizend energie-zuinige TL-lampen geïnstalleerd als vervanging van de oude verlichting. Meer informatie: www.psv.nl foto © PSV Media
