Landgoed Löthe en Nieuw Elzenhof

Masterplan

Landgoed Löthe en Nieuw Elzenhof te Leuth

SB4 BUREAU VOOR HISTORISCHE TUINEN, PARKEN EN LANDSCHAPPEN LANDSCHAPPEN

Masterplan


Opdrachtgever: Rob Daamen BV. 19 Februari 2007. Projectnummer: 6780.

SB4 BUREAU VOOR HISTORISCHE TUINEN, PARKEN EN LANDSCHAPPEN LANDSCHAPPEN

Costerweg 1 N

6702 AA Wageningen Wageningen

Tel. 03170317-424167

Ruurloseweg 81

7251 LC Vorden

Tel. 05750575-519455

SB4 INHOUD:

INLEIDING. ........................................................................................3 1. KORTE ORIËNTATIE. .....................................................................4 1.1. Locatie......................................................................................4 1.2. Beleidskader nieuwe landgoederen. ...........................................5 1.3. Overige uitgangspunten bij het ontwerp. .....................................5 1.4. Vooroverleg en deelonderzoeken. ..............................................6 2. ER WAS EENS... ............................................................................7 3. MASTERPLAN. ............................................................................. 11 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6.

Algemeen. .............................................................................. 12 Het Parkbos. ........................................................................... 14 De Kasteeltuin......................................................................... 15 Het Landgoedpark. .................................................................. 16 De Landschapstuin. ................................................................. 17 Principe-doorsnedes. ............................................................... 18

4. GEBOUWEN................................................................................. 23 4.1. Löthe. ..................................................................................... 23 4.2. Nieuw Elzenhof. ...................................................................... 25 BIJLAGE 1. STEDENBOUWKUNDIG ADVIES. ................................... 27 BIJLAGE 2. ARCHEOLOGISCH VOORONDERZOEK......................... 29 BIJLAGE 3. PROEFSLEUVENONDERZOEK...................................... 40 BIJLAGE 4. PROFIEL NABIJ BOTSESTRAAT. ................................... 41 BIJLAGE 5. ONDERZOEK WATERHUISHOUDING. ........................... 42 BIJLAGE 6. FLORA- EN FAUNAONDERZOEK................................... 45 BIJLAGE 7. NSW. ............................................................................. 52 BIJLAGE 8. ONTWERPTEKENINGEN VAN DE GEBOUWEN. ............ 53

© 2007, SB4 Bureau voor Historische Tuinen, Parken en Landschappen te Wageningen.


SB4


INLEIDING. Aan de noordrand van het dorp Leuth in de Ooijpolder bezit familie R. Daamen een haakvormig terrein dat zij gebruikt als productiegrond in de vorm van een laagstamboomgaard en een klein gedeelte maïsakker. Aangrenzend naar de Botsestraat bezit de kerk van Leuth een strook grond, thans eveneens in gebruik als akker. Familie Daamen is voornemens hun fruitbedrijf te beëindigen en op hun grond (aangevuld met het perceel van de kerk) twee nieuwe landgoederen te realiseren. De beleidskaders bieden deze mogelijkheid en ook met de kerk is een principe overeenkomst gesloten. In januari 2006 heeft familie Daamen opdracht gegeven aan SB4 Bureau voor Historische Tuinen, Parken en Landschappen voor het opstellen van een eerste schets voor de terreininrichting. Deze schets is na voorbespreking met de Welstandscommissie het vertrekpunt geweest voor het ontwikkelen van de landhuiscomplexen. Een intensieve samenwerking tussen SB4 en Friso Woudstra architecten heeft geleid tot twee geheel eigen bebouwingsclusters met een optimale afstemming tussen groen en rood. Terreinplan en landhuisontwerpen worden gepresenteerd in voorliggend masterplan dat mede gebaseerd is op vooroverleg met betrokken instanties en op onderzoek naar archeologie, waterhuishouding, natuurwaarden. Het voorliggende rapport begint met een korte oriëntatie op terrein en ontwerpkader. Vervolgens wordt in de vorm van een sprookjesverhaal een ruimtelijke onderbouwing voor het plan gegeven, waarna een toelichting op het masterplan en bij de gebouwen wordt gegeven. Ter informatie zijn de rapportages van de onderzoeken naar archeologie, waterhuishouding, natuur en NSW-rangschikking als bijlage opgenomen.

Wageningen, februari 2007.

3

SB4


1. KORTE ORIËNTATIE.

1.1. Locatie. Het L-vormige plangebied ligt ten noorden van het dorp Leuth in de Ooypolder en heeft een oppervlakte van circa 13,8 hectare. (Afb. 1.1.) In het noorden en zuiden grenst het gebied aan percelen met een gevarieerd agrarisch gebruik; voornamelijk akkers en laagstamboomgaarden. (Afb. 1.2.) De ontsluiting van het plangebied is tweezijdig, via de Bredestraat in het westen en via de Botsestraat in het oosten. De Bredestraat, waarlangs verschillende boerderijen en fruitkwekerijen liggen, voert vanuit het dorp Leuth in noordwestelijke richting naar de dijk. Aan de andere zijde van het dorp loopt de Botsestraat, de provinciale weg N840, in noordoostelijke richting naar het dorp Kekerdom. Tegenover het plangebied, aan de zuidzijde van de Botsestraat, ligt een industrieterrein. Het plangebied is momenteel grotendeels in gebruik als appel- en perenboomgaard welke vanaf de Bredestraat wordt ontsloten. Een klein gedeelte van het terrein is in gebruik als maïsakker en wordt ontsloten vanaf de Botsestraat. De grenzen van het plangebied worden grotendeels gevormd door greppels of watergangen.

Afb. 1.1: Ligging plangebied (Fragment topografische kaart, 1: 50.000, 1996.)

Afb. 1.2: Plangebied met toponiemen. (Recente luchtfoto.)

4

SB4 1.2. Beleidskader nieuwe landgoederen. Voor het ontwikkelen en realiseren van nieuwe landgoederen is door de verschillende overheden beleid ontwikkeld waarin tevens randvoorwaarden worden gesteld. Hieronder wordt een beknopt overzicht gegeven van het voor landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof relevante beleid van Rijk, provincie en gemeente. Het Rijk. De inzet van het Rijk is het realiseren van nieuw bos, landschappelijke kwaliteit en nieuwe natuurwaarden. Met het toestaan van nieuwe landgoederen in het buitengebied tracht het Rijk hiervoor een impuls te geven. Het ‘Bosbeleidsplan’ (1993) stelt dat er meer bos moet komen in Nederland. ‘Structuurschema Groene Ruimte’ (1995) beschrijft plannen voor het instandhouden en ontwikkelen van natuur en landschapswaarden, waarvan onder andere de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) een gevolg is. Het Rijk omschrijft een landgoed als een openbaar toegankelijk boscomplex (al dan niet met overige gronden) met daarin een woongebouw van “allure” met maximaal 2 á 3 wooneenheden en een minimale omvang van de bebossing van 5 hectare. Verder geeft zij aan dat gemeenten en provincies aanvullende voorwaarden kunnen stellen. Provincie Gelderland. Volgens Streekplan Gelderland (1996) moet in nieuwe initiatieven de functieverandering bijdragen aan de versterking van de landschappelijke, ecologische en cultuurhistorische kwaliteit van het geheel, waarbij een aantasting van de karakteristieke elementen is daarbij niet acceptabel. Tevens moet duidelijk zijn hoe de functies wonen, werken, bos, natuur en landbouw duurzaam als één geheel kunnen voortbestaan. Provincie Gelderland adviseert om bij de totstandkoming van nieuwe landgoederen de omschrijving van het Rijk te volgen. Gemeente Ubbergen. Omstreeks 2004 heeft Gemeente Ubbergen in samenwerking met de gemeenten Groesbeek en Millingen a/d Rijn een Regionaal Landschapsontwikkelingsplan (LOP) opgesteld. Daarin worden nieuwe landgoederen gezien als instrument om het landschap vorm te geven en wordt gesteld dat nieuwe landgoederen een belangrijke impuls kunnen geven aan het landschap op voorwaarde dat zij voldoen aan een aantal eisen. Verder ziet het LOP nieuwe landgoederen als middel om enerzijds particuliere wensen te verwerkelijken en anderzijds doelen en opgaven van het gemeentelijke ruimtelijk beleid te realiseren en een bijdrage aan de gemeenschap te leveren.


-

De oppervlakte van een nieuw landgoed is zodanig, dat tenminste 5 hectare nieuw bos of nieuwe natuur wordt gerealiseerd. - Een nieuw landgoed heeft maximaal drie woningen per 5 hectare nieuw bos of nieuwe natuur - Maximaal 10% van de oppervlakte is privé-domein, de rest is openbaar toegankelijk. Verder geeft de notitie aan dat een nieuw landgoed bij het dorp Leuth van het type ‘dorpsmeent’ moet zijn. Voor dit type geldt dat bewoners van het landhuis en de inwoners van het dorp samen kunnen genieten van cultuur en natuur. Een dorpsmeent ligt aan de dorpsrand en is minimaal 5.6 hectare groot. Zij moet voldoen aan de omschrijving zoals Rijk en provincie die voor een nieuw landgoed geven, met een ruime definitie van ‘boscomplex’. Er moet gestreefd naar herstel en behoud van cultuurhistorische waarden, waarbij nieuwe elementen mogelijk zijn, mits duidelijk 21e eeuws. Het landhuis met bijgebouwen omvat maximaal 3 woningen. Het voor publiek afgesloten erf mag maximaal 0.5 hectare groot zijn, het overige terrein is publiek toegankelijk. Als thema voor een nieuw landgoed van het type dorpsmeent geldt: ‘hof op terp met een torentje’. Als algemene richtlijn voor de ontwikkeling van een nieuw landgoed wordt in de beleidsnotitie gesteld: - het gaat om een ruimtelijke eenheid van gebouw(en), tuin en landschap. - de bebouwde oppervlakte bedraagt maximaal 1,5% van de totale oppervlakte met een maximum van 1.000 m². - de bebouwing omvat maximaal 1 hoofdgebouw en 2 bijgebouwen, die in onderling verband zijn ontworpen en gesitueerd. - de parkeerplaatsen van bewoners bevinden zich binnen het privé-domein. Per woning zijn minimaal 2 parkeerplaatsen in gesloten gebouwen voorhanden - de maximum bouwhoogte van het hoofdgebouw is 10 meter - de maximum bouwhoogte van de bijgebouwen is 6 meter. - van de maximum bouwhoogte kan worden afgeweken voor ‘ornamenten’ die nodig zijn om de bebouwing echt speciaal te maken en die bijdragen aan de uniekheid van de locatie en het omliggende landschap. - alle woningen moeten worden ondergebracht in het hoofdgebouw.

In aanvulling op het LOP heeft Gemeente Ubbergen een ‘Beleidsnotitie nieuwe landgoederen in de gemeente Ubbergen’ opgesteld (15 juli 2004). Hierin is een eigen definitie van nieuw landgoed opgenomen: - Een nieuw landgoed is een ruimtelijke eenheid van landschap, tuin en gebouw(en), die gestalte krijgt door een bewuste architectonische opzet van het geheel. - Een nieuw landgoed neemt elementen van het bestaande landschap in zich op, maar voegt er ook nieuwe aan toe. - Een nieuw landgoed heeft een woongebouw van allure,

5

1.3. Overige uitgangspunten bij het ontwerp. Bij het ontwerp is, naast de door overheden gestelde randvoorwaarden, rekening gehouden met de volgende uitgangspunten: - In het plangebied worden twee landgoederen gerealiseerd, die ieder afzonderlijk aan de gestelde eisen voldoen en een eigen identiteit dragen. - De beide landgoederen moeten zowel functioneel als visueelruimtelijk met elkaar verbonden zijn en duidelijke eenheid vormen. - Er wordt voldaan aan de voorwaarden voor rangschikking onder de NSW.

SB4

1.4. Vooroverleg en deelonderzoeken. Bij het opstellen van voorliggend masterplan heeft intensief vooroverleg plaatsgevonden met betrokken instanties, met name met Gemeente Ubbergen, en zijn naar aanleiding hiervan verschillende deelonderzoeken uitgevoerd. Welstand. Na een startoverleg bij de Gemeente Ubbergen op 31 januari 2006 in aanwezigheid van de landschapsarchitecte van het Gelders Genootschap, zijn de eerste inrichtingsschetsen voor het terrein op 23 februari 2006 gepresenteerd aan Gemeente Ubbergen en aan de landschapsarchitecte van het Gelders Genootschap. Deze inrichtingsschetsen, vergezeld van een ruimte-massa studie voor de gebouwen, zijn als pre-advies gepresenteerd en besproken in de vergadering van de welstandscommissie op 3 april 2006. Een tweede versie van de gebouwen is voorgelegd aan de commissie op 26 juni 2006. Daarbij heeft de commissie opgemerkt dat er voldoende onderscheid moet zijn tussen de verschillende bouwmassa’s. De toren van Löthe moet nadrukkelijker boven het complex uitsteken; de hoofdwoning moet zich wel duidelijk blijven onderscheiden van de andere massa’s; de poort zou minder dominant mogen zijn. De aan deze opmerkingen aangepaste ontwerpen zijn gepresenteerd in de vergadering van Welstand op 30 oktober 2006. Bij brief van 2 november 2006 heeft de welstandscommissie laten weten positief te staan ten opzichte van de gepresenteerde plannen. Stedenbouw. Gezien de vorm en ligging van het plangebied heeft de inrichting hiervan gevolgen voor de toekomstige invulling van de akkers tussen plangebied en dorpsbebouwing van Leuth. Gemeente Ubbergen heeft daarom in mei 2006 aan Pouderoyen Compagnons gevraagd in hoeverre de voorgenomen ontwikkeling, volgens voorliggend plan, belemmeringen oproepen voor woningbouw op dit terrein. Pouderoyen concludeert in haar advies van 18 mei 2006 dat de ontwikkeling van de landgoederen geen (extra) belemmering vormt voor woningbouw aan de noordoostzijde van Leuth en dat er eerder sprake is van een meerwaarde. (Zie bijlage 1.) Ontsluiting vanaf de Botsestraat. Gemeente Ubbergen stelt als eis voor de ontwikkeling van de twee nieuwe landgoederen een ontsluiting voor auto’s vanaf de Botsestraat (provinciale weg). Het beleid van Provincie Gelderland is om op regionale wegen zo weinig mogelijk nieuwe aansluitingen te maken. De huidige ontsluiting van het perceel langs de Botsestraat vindt plaats via een onofficiële aansluiting nabij de Reusensestraat, vanuit landschapsarchitectonisch oogpunt is deze aansluiting niet geschikt voor ontsluiting van de nieuwe landgoederen. De bestaande onofficiële aansluiting wordt momenteel ook gebruikt door landbouwverkeer naar het agrarische perceel tussen de nieuwe landgoederen en de bebouwde kom. De gemeente wil geen landbouwverkeer door de woonwijk toestaan. Tijdens overleg met Provincie Gelderland en Gemeente Ubbergen op 24 april 2006 is besloten dat de huidige onofficiële aansluiting van de Reusensestraat wordt opgeheven en de ontsluiting van het landgoed zal gaan plaatsvinden via een nieuwe aansluiting op de Botsestraat tegenover de huidige groenstrook van het industrieterrein aan de zuidzijde van de Botsestraat. Tevens wordt de grens van de bebouwde kom verplaatst zodat de nieuwe aansluiting binnen de bebouwde kom


van Leuth komt te liggen. De ontsluiting van de agrarische grond voor landbouwverkeer dient vervolgens via het landgoed te verlopen. Bewoners van de woonwijk die momenteel gebruik maken van de onofficiële aansluiting van de Reusensestraat op de provinciale weg kunnen voortaan via de woonwijk naar de rotonde rijden, zoals altijd bedoeld. Archeologie. Volgens de Cultuurhistorische Waardenkaart van Gelderland (2004) geldt voor het plangebied een hoge verwachting voor het aantreffen van archeologische resten. Volgens de meer gedetailleerde beleidsadvieskaart van de Gemeente Ubbergen (2005) ligt het plangebied in een zone met een middelmatige tot hoge archeologische verwachting. Op grond van deze gegevens is opdracht gegeven aan archeologisch adviesbureau RAAP voor het opstellen van een archeologisch vooronderzoek: een bureau- en een inventariserend veldonderzoek. In haar rapport van 2 oktober 2006 concludeert RAAP dat er ter plaatse van de voorgestelde gebouwen geen archeologische resten zijn aangetroffen zodat de geplande werkzaamheden naar verwachting geen verstoring van archeologische waarden zullen opleveren. In de omgeving van de Botsestraat zouden echter restanten van een Romeins grafveld kunnen liggen, daarom adviseert RAAP voor dit gebied vervolgonderzoek door middel van proefsleuven. (Zie bijlage 2.) Na overleg met Gemeente Ubbergen op 25 oktober 2006 is opdracht gegeven aan Bureau Archeologie van Gemeente Nijmegen dit proefsleuvenonderzoek uit te voeren. In haar rapportage van 14 februari 2007 adviseert Bureau Archeologie om binnen de eerste 15 tot 20 meter vanuit de Botsestraat geen grondwerkzaamheden beneden maaiveld uit te voeren. Ophoging van het terrein is geen probleem. (Zie bijlage 3.) Op grond van deze aanbeveling is het profiel voor de hier ontworpen vijver iets aangepast. (Zie detail in bijlage 4.) Waterhuishouding. Tijdens een eerste overleg met Waterschap Rivierenland op 6 maart 2006 is gesteld dat in principe hydrologisch en kwel neutraal gebouwd moet worden. Als streefpeil voor de aangrenzende A-watergang houdt het Waterschap 9.45 m + NAP aan. Adviesbureau Geofox-Lexmond heeft de gevolgen van de voorgestelde terreininrichting voor de waterhuishouding onderzocht en hierover overleg gevoerd met Waterschap Rivierenland. In haar rapportage van 22 september 2006 concludeert Geofox-Lexmond dat zowel de geplande noordelijke als de zuidelijke vijver geen effect heeft op kwel, inzijging of oppervlaktewater. (Zie bijlage 5.) Natuurwaarden. In het overheidsbeleid is gesteld dat nieuwe landgoederen moeten bijdragen aan verhoging van de natuurwaarden. In het kader van de noodzakelijke bestemmingsplanwijziging is een flora- en faunaonderzoek noodzakelijk. Om negatieve bijeffecten van het plan op dit punt in een vroeg stadium uit te sluiten en het plan zonodig tijdig te kunnen aanpassen heeft bureau Faunaconsult in september 2006 een flora- en faunaonderzoek inclusief een veldinventarisatie uitgevoerd. In haar rapportage van september 2006 stelt Faunaconsult dat realisatie van de nieuwe landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof geen blijvend negatieve effecten heeft, doch dat door de forse toename van de hoeveelheid bomen en struiken en de aanleg van vijvers het plangebied voor

6

bijzondere soorten juist sterk in kwaliteit zal toenemen. Bovendien wordt een bijdrage geleverd aan de hoeveelheid gerealiseerde oppervlakte Gelderse Ecologische Hoofdstructuur. (Zie bijlage 6.) NSW-rangschikking. Het voorliggende plan is door SB4 doorgerekend met betrekking tot de door de NSW gestelde eisen voor rangschikking. Na realisatie zullen de landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof zowel ieder afzonderlijk als gezamenlijk hier ruimschoots aan voldoen. (Zie bijlage 7.)

SB4 2. ER WAS EENS... …de geschiedenis van de landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof…

Landgoederen en buitenplaatsen hebben over het algemeen een lange en rijke geschiedenis. Na hun ontstaan tussen de Vroege Middeleeuwen en de late negentiende eeuw zijn zij verschillende malen aangepast naar de veranderende mode van de tijd. Drastische ingrepen in het terrein gingen meestal samen met een wisseling van eigenaar. Zoekend in oude archieven valt soms nog iets te achterhalen van hun beweegredenen en bedoelingen, soms moeten we het slechts doen met dat wat we uit het huidige terrein kunnen afleiden aangevuld met een aantal mondelinge overleveringen waarbij men zich moet afvragen: ‘Zijn ze waar, of zijn ze niet waar?’


Eerst de feiten: Leuth is een klein dorpje in de Ooypolder bij Nijmegen en valt onder de gemeente Beek-Ubbergen. Het gebied direct ten noorden van het dorp wordt gekenmerkt door een agrarisch grondgebruik met een afwisseling tussen akkers en weiden en ook een flink aantal boomgaarden. Vanuit het dorp voert de Bredestraat in noordelijke richting en hierlangs liggen verschillende boerderijen. Aan de oostzijde van het dorp ligt de provinciale weg naar Kekerdom.

Voor de landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof is de toekomstige terreininrichting te lezen als een sprookjesboek. En zoals het een sprookje betaamt: het mooie verhaal bezit een kern van waarheid, is doorspekt met fictie en vertelt ons een boodschap. In dit geval vertelt het ons de achterliggende gedachten van de geplande terreininrichting.

7

Als een haakvorm aan de noordzijde om het dorp Leuth ligt het grondgebied van de toekomstige landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof. Dit interessante terrein met een oppervlakte van omstreeks 13 hectare bestaat momenteel uit laagstamboomgaarden en maïsakker, doorsneden en omgeven door enkele watergangen. Opmerkelijk is de vorm van het terrein met een stevige verbinding naar de Botsestraat en een hele lange smalle uitloper naar de Bredestraat, precies breed genoeg voor een fraaie ontsluiting. Deze vorm van het terrein is ongetwijfeld het gevolg van haar ontstaansgeschiedenis.

SB4


Dan het sprookje: Want ooit, lang, lang geleden was deze lange lijn onderdeel van de imposante toegangslaan naar de oude burcht Löthe. Hoe die burcht er uitzag is niet meer goed bekend, maar wel weten we dat hij gemarkeerd werd door een hoge verdedigbare toren. Deze toren, die een opvallend punt gevormd zal hebben in het toenmalige landschap, moet aan het eind van de lange, rechte oprijlaan gestaan hebben en zal dus al van verre te zien zijn geweest.

Zoals gebruikelijk in vroeger tijden stonden toren en hoofdas nooit op zichzelf. Zij zullen onderdeel hebben uitgemaakt van een uitgestrekte tuinaanleg, even imposant als de toegangslaan. Het was toen gebruikelijk dat zo’n tuin een geometrische opzet had en vooral ook gebaseerd was op een interessante maatverhouding. Ritme, regelmaat, symmetrie en stervormige lanenpatronen waren in die tijd zeer geliefd. Vanwege de tijd waarin deze tuin aangelegd moet zijn, zal er een oud Leuths maatstelsel zijn aangehouden en is het niet verwonderlijk dat de maten hier niet op hele en halve meters uitkomen. De lijnen van het landgoed sloten enerzijds aan op het omringende landschap, anderzijds werd ook het landschap aangepast aan de heersende richting van het landgoed. Hoe de toenmalige tuin bij Löthe er precies heeft uitgezien vertelt het sprookje ons niet, maar van de oude lijnvoering kunnen we nog wel een paar restanten terugvinden.

8

In de loop der jaren nam de rijkdom toe en groeide landgoed Löthe. We mogen aannemen dat Löthe van groot belang werd voor de regio. Het complex zal geen in zichzelf gekeerd element meer zijn geweest, maar door zichtrelaties verbonden met de wijde omgeving. De verdedigingstoren was onderdeel geworden van een heel gebouwencomplex, waarbij er ter beveiliging nog steeds een gracht zal zijn geweest. Het terrein achter de burcht werd nu ook ingericht als tuin en park. Omdat het een nieuwe fase in de geschiedenis betrof, werd er wel aangesloten op de oude aanleg en het rasteridee maar ging men nu uit van metrische maten met een patroon van 25 x 50 meter. Het nieuw aangelegde terrein had een wat andere vorm en daarom kreeg het nieuwe raster een iets afwijkende richting met de toren als schakelpunt. Zoals we kunnen zien komen de huidige kavelgrenzen nog vrijwel met dit patroon overeen. Zoals gebruikelijk in vroeger tijden was er ook op Löthe een intensieve samenhang tussen het gebouwencomplex en de structuur van de parkaanleg, waarbij niet meer precies is na te gaan of het park van het gebouw is afgeleid, of juist andersom. In ieder geval was er nu ook aan de oostzijde van de burcht sprake van een zichtlaan als verbinding met het omliggende landschap.

SB4 Van de toenmalige parkaanleg vertelt ons sprookje niet alles. Natuurlijk bestond de parkaanleg uit meer dan alleen wegen en paden. Er moet een rijkversierde en uitbundig gedecoreerde tuin geweest zijn, met wandellanen, beelden, priëlen, bomen, hagen, en nog veel meer. De kennis daarover is bijna helemaal verloren gegaan, we weten alleen nog dat er twee grote vijvers aanwezig waren. In de oprijlaan, ongeveer halverwege de Bredestraat en de oude toren lag een ovale waterkom. Deze vormde een sieraad in de parkaanleg, maar werd natuurlijk tegelijk ook gebruikt als visvijver en leverancier van verse vis; een door de heer van Löthe geliefde lekkernij. De locatie van de vijver zal wel afgeleid zijn van de naastgelegen sloot, die nu nog als een droge greppel op de kaart te vinden is en die voor wateraanvoer gezorgd moet hebben. Geheel aan het andere eind van het landgoed lag er een ronde vijver in het park. Vanuit de burcht was deze waarschijnlijk in de verte al te zien en dan hebben uitgenodigd voor een aangename wandeling door het terrein. Gelukkig zijn van deze twee waterpartijen restanten bewaard gebleven zodat we van deze fase van de geschiedenis van Löthe ook nu nog elementen hebben.


Hoewel sprookjes meestal zeggen dat kasteelheren eeuwig leven, legde de Heer van Löthe op zeker moment toch zijn hoofd ter aarde. Het bezit moest vervolgens verdeeld worden onder zijn twee zonen en zij besloten het landgoed te splitsen. Elk van de twee broers kon zodoende beschikken over een eigen terrein. Zoals gebruikelijk was het de oudste broer die de voorvaderlijke burcht in bezit kreeg. De jongere broer kreeg een vrijwel even groot grondgebied toebedeeld en wat extra geld. Omdat ook de jongste broer een sterke binding had met Leuth en graag een aanzienlijke woonplek wilde bezitten, bouwde hij op zijn erfdeel een eigen landhuis met bijgebouwen. De bouwvlek, die niets onder deed voor die van zijn oudere broer, situeerde hij in de omgeving van de oude ronde vijver, zodat hij die vijver in zijn tuin kon integreren. Hij noemde zijn bezit ‘Nieuw Elzenhof’.

9

Natuurlijk liet de jongste broer bij zijn nieuwe huis een mooi park aanleggen. En omdat ze inmiddels in een nieuwe tijd leefden was de mode wel wat veranderd ten opzichte van die in de tijd van zijn vader. Vandaar dat hij koos voor een park in landschapsstijl, sterk in harmonie met zijn nieuwe landhuis. De ontwerper die hij daarvoor inhuurde probeerde zoveel mogelijk profijt te trekken van de oude aanleg. Zodoende werd de bestaande ronde waterpartij vergraven en verbonden met de sloot langs de buitenrand van het park. De waterpartij kreeg enkele verbredingen en straalde veel meer het idee van een natuurlijk stromende beek uit. Geheel volgens de nieuwe stijl kregen de wegen en lanen een gebogen verloop en werden zij omgeven door losse bomen en boomgroepen. Huis en aanleg werden georiënteerd op de doorgaande weg tussen Leuth en Kekerdom van waaraf ze goed zichtbaar waren en ook ontsloten werden. Het water voor het huis zorgde voor een mooie spiegeling.

SB4 De oudste broer zag dit alles gebeuren en kreeg het gevoel dat hij niet kon achterblijven met zijn ondertussen als ouderwets bestempelde park. Bovendien was hij inmiddels aan bijna alle zijden wat van het vroegere grondbezit kwijtgeraakt, zodat de oude geometrische aanleg ook was aangetast. Daarom besloot ook hij om zijn terrein te laten moderniseren en aan de nieuwe landschapsstijl aan te passen. Omdat er in zijn park nog wel een aantal fraaie oude bomen stonden, maar misschien ook uit financiële overwegingen, koos hij er daarbij voor om alleen de meest in het oog springende delen van zijn terrein aan te passen. Dat betekent dat er van de oude aanleg nog steeds structuurlijnen herkenbaar zijn en enkele elementen bewaard zijn gebleven. Het veelgeroemde zicht vanaf de entree op de toren bleef natuurlijk bestaan, maar de nieuwe toegangsweg ging zich ruim om deze zichtlijn heen slingeren. Het oude sterrenbos kreeg het aanzien van een parklandschap met vanaf gebogen wandelpaden een aangename afwisseling tussen open en besloten ruimtes. De twee broers hadden een goede onderlinge band en verbonden hun landgoederen met een fraaie en ruime laan, die uitzicht bood over de aangrenzende landbouwgronden. Vooral vanuit het dorp springt deze laan sterk in het oog, waarmee de landgoederen voor die tijd als heel modern oogden. De achterliggende bossen bleven nog vrijwel ongewijzigd, wat mogelijk te maken had met de kwaliteit van de bomen en de te verwachten houtopbrengst. De precieze reden weten we helaas niet en we kunnen het de broers ook niet meer vragen. Slechts een klein stukje van het bos werd gekapt en vervangen door een hoogstamboomgaard met een diversiteit aan smakelijke vruchten.


De moraal van dit verhaal: Door dit sprookje weten we dat de toekomstige terreinaanleg op de landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof niet zomaar is ontstaan, maar het resultaat is van een interessante geschiedenis. De schijnbaar gegroeide afwisseling in bosvakken, lanen, paden, weiden, boomgaard, waterpartijen en fraaie solitaire bomen heeft de bewoners van de landgoederen, én de inwoners van het dorp Leuth, veel te bieden en vertoont overeenkomsten met de verschillende tijdlagen die we ook op andere landgoederen aantreffen. De lanen zorgen samen met de kleinere paden voor een diversiteit aan wandelmogelijkheden, soms door open terrein, soms door dichte bosgebieden en met aansluitingen op de dorpskom van Leuth. De beide landgoederen worden daarom van waarde als uitloopgebied en als speelplek, en zijn bruikbaar voor evenementen en manifestaties. Door de gevarieerde beplanting met onder meer bloemrijke graslanden, fruitbomen en notenbomen valt er voor de bezoeker heel wat te halen.

10

SB4


3. MASTERPLAN.

Afb. 3.1: Masterplan.

11

SB4


3.1. Algemeen. Uit de (fictieve) ontstaansgeschiedenis, zoals in hoofdstuk 2 beschreven, volgt dat het plangebied is verdeeld in twee landgoederen, Löthe en Nieuw Elzenhof. (Afb. 3.2.) Hoewel beide landgoederen qua eigendom gescheiden zijn, vormen zij visueel-ruimtelijk een eenheid. (Afb. 3.1.) De woongebouwen nemen een prominente plek in op de landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof en bepalen hun omgeving. Het gebouw van Löthe ligt op het knikpunt van het plangebied en vormt zodoende de schakel tussen de verschillende delen van het plangebied. Het gebouw van Nieuw Elzenhof is een eyecatcher aan de Botsestraat en vormt tevens een representatieve entree voor het dorp Leuth. Löthe en Nieuw Elzenhof hebben beiden een eigen hoofdentree, respectievelijk aan de Bredestraat en aan de Botsestraat. (Afb. 3.3.) Een doorlopende slingerende laan verbindt beide entrees met elkaar en daarbij eveneens de twee landgoedkernen. Via een zijpad van deze laan is het bouwland ten zuidwesten van Nieuw Elzenhof ontsloten. Twee neventoegangen vanuit de aangrenzende woonwijk maken de landgoederen goed bereikbaar voor de inwoners van Leuth. Een derde neventoegang aan de noordzijde neemt het park op in het (toekomstige) regionale netwerk van wandelpaden. Een uitgebreid intern padenstelsel verbindt de verschillende ruimtes met elkaar en maakt diverse korte en lange rondwandelingen mogelijk. Nabij de hoofdtoegang aan de Botsestraat ligt in het bos een kleine parkeerplaats voor parkbezoekers.

Afb. 3.2: Twee landgoederen.

Afb. 3.3: Entrees.

Afb. 3.4: Oriëntatie van de gebouwen.

Afb. 3.5: Privé - openbaar.

De landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof, beiden circa 6,9 hectare groot, sluiten naadloos op elkaar aan, maar onderscheiden zich door een herkenbare eigen identiteit. De twee woonclusters onderscheiden zich door verschillen in vormgeving, positionering van de verschillende bouwelementen en hun oriëntatie ten opzichte van de omgeving. (Afb. 3.4.) Terwijl Löthe een naar binnen gekeerd karakter heeft waarbij de privé-ruimten (per landgoed maximaal 10% van het areaal) letterlijk binnen de slotmuur liggen, heeft Nieuw Elzenhof meer contact met zijn directe omgeving doordat de privé-tuinen rondom de gebouwen liggen. (Afb. 3.5.) Anderzijds vormt de toren van Löthe een landmark in zijn wijde omgeving en is een knooppunt van zichtlijnen, terwijl Nieuw Elzenhof zich slechts aan één zijde ten volle presenteert, namelijk naar de Botsestraat. (Voor een uitgebreide beschrijving van de gebouwen wordt verwezen naar hoofdstuk 4.)

12

SB4

De identiteit van de landgoederen wordt versterkt door de inrichting en vormgeving van het omliggende terrein. Nieuw Elzenhof heeft een duidelijk landschappelijke tuinen parkaanleg, terwijl de inrichting bij Löthe de kenmerken heeft van een formele aanleg. Door de suggestie van een oorspronkelijk aanleg in de classicistische stijl die in verschillende fases is verlandschappelijkt, kan in het ontwerp een indeling van vier sferen en stijlen gemaakt worden. (Afb. 3.6.) De vierdeling van het landgoed in een Parkbos, Kasteeltuin, Landgoedpark en Landschapstuin biedt ruime mogelijkheden voor de inpassing van functionele en esthetische elementen, zoals vijvers, zichtpunten en kunstobjecten die afhankelijk van het deelgebied anders zijn vormgegeven zodat een variatie in ruimtelijke sferen en beleving wordt bereikt. (Afb. 3.7.) Deze onderverdeling biedt tevens een houvast voor de toepassing van beplantingstypen die het terrein in verschillende grotere en kleinere ruimtes opdeelt. De positionering en het gebruik van de beplanting verbindt deze ruimtes met elkaar. (Afb. 3.8.) Zichtrelaties met de omgeving verankeren de landgoederen in het landschap en maken het van buitenaf zichtbaar en beleefbaar. (Afb. 3.9.) De variatie in ruimtes binnen het park is een aanleiding voor uiteenlopende vormen van recreatie (zoals wandelen, spelen en vliegeren) en natuurbeleving.


Afb. 3.6: Vier deelgebieden.

Afb. 3.7: Vijvers en mogelijke locatie kunstobjecten.

Afb. 3.8: Interne zichtlijnen verbinden de deelgebieden.

13

Afb. 3.9: Zichtrelaties met de omgeving.

SB4


3.2. Het Parkbos. Volgens het sprookje is het Parkbos ontstaan uit een sterrenbos met een rechte eikenlaan als symmetrieas die vanaf de entree recht op de toren van Löthe was gericht. Na de splitsing in twee landgoederen is het sterrenbos omgevormd naar de Landschapsstijl. Desondanks bleven enkele formele elementen, zoals de laan en de vijver, behouden. Het parkbos is gelegen tussen de Bredestraat en de burcht Löthe. (Afb. 3.10.) Het Parkbos heeft een bosachtige sfeer en is aangelegd in de Landschapsstijl terwijl verschillende elementen, zoals een vijver en een rechte eikenlaan, een eerdere formele aanleg suggereren. De entree wordt gemarkeerd door hoge brede beukenhagen die na circa 135 meter aansluiten op de eiken die de zichtlijn in de voormalige laan begeleiden. Vanaf de entree bestaat een zichtlijn op de toren van Löthe. Deze voert door de voormalige laan; een open zone met een kruidenrijk grasland. Onderbrekingen in de laan doen voorkomen dat er bomen door ouderdom zijn uitgevallen en geven tegelijk de sfeer van de Landschapsstijl. Hiermee wordt aangesloten op de in het midden van de 19e eeuw vaker toegepaste werkwijze, waarbij ten tijde van de omvorming van de formele tuinen tot park in de Landschapsstijl restanten van de oude lanen werden behouden als clumps in de nieuwe aanleg.

Afb. 3.10: Het Parkbos.

De hoofdontsluiting verloopt via een slingerende essenlaan. Waar de beukenhagen aansluiten op de eikenlaan draait de hoofdweg af en slingert deze door het bos tot de burcht alwaar hij afbuigt richting Nieuw Elzenhof. Slingerende wandelpaden doorkruisen het bos en voeren langs de formeel aandoende ovale vijver in het midden van het Parkbos en langs diverse uitzichtpunten. (Afb. 3.11.) Naar de burcht Löthe toe wordt de bebossing minder dicht; het Parkbos opent zich en de burcht is vanuit de bosrand goed zichtbaar. De spannende afwisseling tussen dichte bossen en open plekken in het Parkbos biedt verrassende en fraaie zichten door het park en naar de omgeving. Punten waar wandelpaden samenkomen, zijn een logische aanleiding voor een verbijzondering, bijvoorbeeld door de plaatsing van een bank, een opvallende boom of een kunstobject.

Afb. 3.11: Ovale vijver.

14

SB4


3.3. De Kasteeltuin. De toren van Löthe is, volgens het sprookje, het oudste element in het plangebied en ligt verankerd met zichtlijnen in het landschap. Rondom de toren zouden later de burcht en de formele tuin zijn gegroeid. Hoewel in de Kasteeltuin op hoofdlijnen de formele aanleg (waaraan een raster van 25 x 50 meter ten grondslag lag) bleef gehandhaafd, werd de open ruimte rondom de burcht later verfraaid naar ideeën van de Landschapsstijl. Voor de burcht ligt een driesplitsing van wegen. De essenlaan buigt vanuit het Parkbos af naar de burcht terwijl de hoofdontsluitingsweg als een lindelaan verder gaat richting Nieuw Elzenhof. De Kasteeltuin heeft een open karakter waar de burcht dominant in aanwezig is. (Afb. 3.12.) De open ruimte direct rondom de burcht presenteert zich als bloemrijk grasland met enkele solitaire bomen die de burcht in een groen kader zetten en de zichten op de fraaie gevels benadrukken. (Afb. 3.13.) De burcht wordt omgeven door een brede, droge gracht. Een langzaam oplopend talud aan de buitenzijde en steile taluds aan de binnenzijde van de gracht maken dat de burcht visueel boven het maaiveld uitstijgt. Stinzenplanten kleuren de gracht jaarlijks blauw. Om de gracht toegankelijk te maken voor beheer is aan de achterzijde van de burcht een hellingbaan gesitueerd.

Afb. 3.12: De Kasteeltuin.

Een heldere structuur van rechte elzenlanen deelt de Kasteeltuin in meerdere vakken. Twee vrij liggende rijen eiken, ten noordoosten van de burcht, suggereren het restant te zijn van een oude formele laan en benadrukken de zichtlijn op de fraaie achtergevel van de burcht. Een tweede visuele verbinding met het landschap is de zichtlijn langs de Awatergang ten noorden van het plangebied, gericht op de toren. Langs deze watergang is voor de toekomst eventueel een recreatieve verbinding gedacht. De vakken binnen de laanstructuur zijn wisselend ingericht als dichte bossen, transparante boomgaarden en open graslanden. Langs de perceelsgrenzen liggen voornamelijk dichte bosvakken die de Kasteeltuin een naar binnen gekeerd karakter geven. Enkele open vakken versterken de relaties met de omgeving. Kruisingen van lanen kunnen aanleiding zijn voor een verbijzondering, bijvoorbeeld de plaatsing van een bank of een ornament. De boomgaard is gevuld met verschillende hoogstamfruitbomen van oude fruitrassen zoals noten, pruimen, kersen of abrikozen, die zodanig zijn gekozen dat er geen negatieve gevolgen zullen zijn voor omliggende fruitkwekerijen als gevolg van bijvoorbeeld parasieten of ziektes. Kleinvee, bijvoorbeeld schapen, kan vrij rond lopen in de met beuken omhaagde boomgaard.

Afb. 3.13: Zichtlijnen op de burcht.

15

SB4


3.4. Het Landgoedpark. Volgens het sprookje hebben de twee broers hun landgoederen met elkaar verbonden door een lange slingerende laan. Het gebied tussen hun huizen hebben zij samen ingericht opdat hun tuinen mooi op elkaar zouden aansluiten en het gedeelde eigendom zich toch als één groot landgoed zou presenteren. Het Landgoedpark, gekenmerkt door de Landschapsstijl, vormt het overgangsgebied van Löthe en Nieuw Elzenhof waarin een lange slingerende lindelaan de beide landgoedkernen met elkaar verbindt. (Afb. 3.14.) Vanaf de slingerlaan sluiten gebogen paden aan op de rechte lanen van de Kasteeltuin. Een zijpad van de lindelaan ontsluit het aangrenzende perceel bouwland zuidwestelijk van Nieuw Elzenhof. Het Landgoedpark kent een overwegend open karakter. Bomen en boomgroepen begeleiden de zichten over bloemrijke graslanden en verbinden het Landgoedpark met de Kasteeltuin en de omgeving. Boomsoorten die opvallen door bijvoorbeeld bloei, vrucht, bladkleur of habitus geven deze ruimte een bijzonder karakter dat elk seizoen beleefbaar is. De grote open ruimte is bij uitstek geschikt voor vele vormen van recreatie als vliegeren, balspelen, etc.

Afb. 3.14: Het Landgoedpark.

Aan de rand van de bloemenweide, achter dikke rietkragen en dichte beplanting, ligt een verborgen waterpartij met moerassige oevers. (Afb. 3.15.) Via een vlonder in het verlengde van de meest zuidelijke elzenlaan, op de grens van de Kasteeltuin, is deze ‘geheime vijvertuin’ toegankelijk waarvandaan vergezichten over het omliggende landschap. De omgeving van de vijver biedt een natuurlijke en rustige omgeving voor fauna en de aflopende oevers van de vijver bieden goede mogelijkheden voor de ontwikkeling van diverse flora. Een dichte bosstrook vormt de visuele grens tussen het Landgoedpark en de Landschapstuin.

Afb. 3.15: De ‘geheime’ vijvertuin.

16

SB4


3.5. De Landschapstuin. De jongste broer heeft in het sprookje een nieuw landhuis met daar omheen een tuin in Landschapsstijl aan de Botsestraat gesticht. Met uitzondering van een formele waterpartij zou hij geen rekening hebben gehouden met de aanwezige classicistische aanleg. Centraal in de aanleg van de Landschapstuin ligt het op de Botsestraat georiënteerde hoofdgebouw dat qua architectuur het karakter heeft van een herenboerderij. (Afb. 3.16.) Het landgoed Nieuw Elzenhof wordt ontsloten via een slingerende lindelaan vanaf de Botsestraat om De vijver wordt overspannen met een sierlijke brug. Daarna buigt de laan om het erf waarna het via een tweede boog uiteindelijk aansluit op de essenlaan van Löthe. De ontsluiting van het erf van Nieuw Elzenhof, via een door bosbeplanting verborgen pad vanaf de lindelaan, is vanaf de Botsestraat niet zichtbaar. Slingerende paden doorkruisen de Landschapstuin en sluiten aan op de paden van het Landgoedpark. De paden maken de spannende afwisseling van besloten bossen en open ruimtes beleefbaar en brengen de bezoeker langs verschillende hoogtepunten zoals de vijver, het huis en plekken met fraaie zichten, zowel door het park als naar het omliggende landschap. Afb. 3.16: De Landschapstuin.

De hof is tegen de bosrand op een glooiende helling geplaatst. Voor het huis ligt een landschappelijk vormgegeven vijver in een diepe kom die het gebouw weerspiegelt. (Afb. 3.17.) Clumps, solitaire bomen en heestergroepen sturen zichtlijnen vanuit de tuin en vanaf de Botsestraat over de landschappelijk vormgegeven vijver naar het huis. (Afb. 3.18.) Hoge beukenhagen rondom de privé-tuinen van Nieuw Elzenhof geven de tuinen het karakter van een oude moestuin. Daarnaast geven ze privacy aan de bewoners en worden de tuinen opgenomen in het parkensemble.

Afb. 3.17: De landschappelijke vijver.

Afb. 3.18: Zichtlijnen op Nieuw Elzenhof.

17

SB4


3.6. Principe-doorsnedes.

18

SB4


19

SB4


20

SB4


21

SB4


22

SB4


4. GEBOUWEN.

4.1. Löthe. In aansluiting op het sprookje van de ontstaansgeschiedenis van het landgoed en de bijzondere rol die in sprookje en landschapsontwerp is weggelegd voor de woontoren, is het gebouwencomplex van landgoed Löthe uitgewerkt als een schakering van verschillende bouwdelen rondom een binnenplaats. Het complex suggereert een historische groei doordat de drie woonhuizen en de bijgebouwen refereren naar verschillende tijdsperioden met de daarbij behorende stijlkenmerken. Materialen en kleuren zullen hierop worden afgestemd, waarbij eventuele kleurnuances zodanig zullen zijn, dat het geheel rust uitstraalt. Blikvanger is de markant op de hoek geplaatste woontoren. Via een naastgelegen poort wordt het binnenterrein ontsloten, waarbij de poort de fysieke grens tussen publiek en privaat terrein bepaalt. Recht tegenover de poort bevindt zich het hoofdhuis, waarin één woning, dat in verschijningsvorm het meest monumentaal is. De beide andere woningen worden ondergebracht in eigen volumes, steeds gekoppeld door een lager tussendeel waarin garages en dienstruimtes worden ondergebracht. Gekozen is om de woonverdieping in principe op de eerste etage te situeren met aansluitend aan elke woning een groot terras. Hierdoor ontstaat als vanzelf de gewenste privacy en is de privé-buitenruimte strak bepaald. De bouwdelen en terrassen zijn zo gesitueerd dat er optimaal gebruik gemaakt wordt van bezonning en uitzicht. De woningen van Löthe kennen dus geen grondgebonden tuin, anders dan de gemeenschappelijke binnenplaats. Behalve functioneel (als centrale ontsluiting van woningen en bijgebouwen) heeft deze plaats een samenbindende factor en biedt ruimte aan beperkte groenvoorzieningen. Ter verhoging van sfeer en karakter wordt er centraal op de binnenplaats een markante boom geplaatst. Naast de bouwdelen wordt de binnenplaats omsloten door een halfhoge “vestingmuur”, zodat er ook een relatie bestaat met het omliggende park. Het gebouwencomplex staat verder aan de buitenzijde met de voeten in een droge ‘gracht’, waardoor het zich als een autonome bouwmassa presenteert. Tevens zorgt de gracht voor afstand tussen landgoedbezoekers en bewoners, zonder een harde grens te zijn. Zie voor meer details van gebouw en indeling de ontwerptekeningen in bijlage 8.

23

SB4


Bezonning terrassen rond 10.00 uur ´s morgens.

Bezonning terrassen rond 18.00 uur ´s avonds.

24

SB4


4.2. Nieuw Elzenhof. Evenals het park rondom Nieuw Elzenhof een andere sfeer kent als het terrein rondom Löthe, verschillen ook de gebouwencomplexen van elkaar. Voor Nieuw Elzenhof is aansluiting gezocht op de streekeigen kenmerken van het gebied De Duffelt, zowel qua bouwmassa als in detaillering. De Duffelt kent vele herenboerderijen met hoge en formele woonhuizen. Kenmerkend is het rijk versierde metselwerk aan de dakranden van schuren en de dikwijls van platdak voorziene tussenbouwen. De schuren worden veelal gekenmerkt door een zadeldak tussen twee eindmuren en met een rijk gedecoreerde achtergevel met een vakverdeling door ‘steunberen’. De bebouwing van landgoed Nieuw Elzenhof bestaat uit een complex van verschillende bouwdelen. Een lange formele gevel is gericht naar de Botsestraat en vormt het aanzicht van het landgoed naar buiten toe. Hierachter, en daarmee aan het oog onttrokken, ligt een omsloten erf waarvan de wanden gevormd worden door een ‘schuur’, enkele kleinere bijgebouwen en een hek waarachter opgaand bos. De drie wooneenheden, ontsloten vanaf het erf, zijn ieder ondergebracht in een eigen massa, telkens gescheiden door een lage tussenbouw bestemd voor garages en dienstruimtes. De linkerwoning is een knipoog naar de afgebroken boerderij Oude Elzenhof en hier zullen de oude, bewaard gebleven gevelankers worden herplaatst. Het omsloten erf waarborgt de privacy voor bewoners doordat het vanaf de opengestelde wegen en paden niet zichtbaar is en tegelijk een fysieke barrière vormt. Beperkte groenvoorzieningen op het erf moeten bijdragen een aantrekkelijke sfeer. Daarnaast kent elke woning een privé-tuin die zodanig zijn gesitueerd dat de lange aanzichtgevel niet wordt aangetast. De tuinen van elk ca. 700 m2 worden terzijde van het gebouwencomplex geplaatst en zijn op het zuidwesten gericht. Ter bewaking van de eenheid het creëren van een micro-klimaat en het bereiken van een boerse uitstraling worden de tuin omgeven door een manshoge beukenhaag. Daarmee wordt tevens voorkomen dat individuele tuinwensen een verstoring van het totaalbeeld veroorzaken. Zie voor meer details van gebouw en indeling de ontwerptekeningen in bijlage 8.

25

SB4


26

SB4


BIJLAGE 1. STEDENBOUWKUNDIG ADVIES.

27

SB4


28

SB4


BIJLAGE 2. ARCHEOLOGISCH VOORONDERZOEK.

29

SB4


30

SB4


31

SB4


32

SB4


33

SB4


34

SB4


35

SB4


36

SB4


37

SB4


38

SB4


39

SB4


BIJLAGE 3. PROEFSLEUVENONDERZOEK.

40

SB4


BIJLAGE 4. PROFIEL NABIJ BOTSESTRAAT.

41

SB4


BIJLAGE 5. ONDERZOEK WATERHUISHOUDING.

42

SB4


43

SB4


44

SB4


BIJLAGE 6. FLORA- EN FAUNAONDERZOEK.

45

SB4


46

SB4


47

SB4


48

SB4


49

SB4


50

SB4


51

SB4


BIJLAGE 7. NSW.

Rangschikking onder de Natuurschoonwet (NSW) vereist een terrein van minimaal 5 hectare waarvan minimaal 30% van de oppervlakte bezet is met houtige opstand (of 20% houtige opstand wanneer minimaal 50% van het gebied uit natuurterrein bestaat). In geval van openstelling is een minimum aan toegankelijke wegen en paden vereist van 50 meter padlengte per ha bos en 25 meter padlengte per hectare overig terrein. De opengestelde paden dienen gelijkmatig over het terrein verspreid te zijn. De oppervlaktes houtige opstand en de open te stellen lengtes wegen en paden zijn voor de toekomstige landgoederen Löthe en Nieuw Elzenhof zowel afzonderlijk als gezamenlijk uitgerekend. Daarbij is uitgegaan van een verdeling van het totale plangebied over de twee landgoederen volgens rode lijn zoals weergegeven op de kaarten hiernaast. In de berekening van de houtige opstand is meegenomen het opgaand bos, de boomgaard en de structuurbepalende lanen. Kleine heesterbosjes en solitaire bomen zijn buiten beschouwing gelaten. (Zie bovenste afbeelding.) Voor de berekening van de opengestelde padlengtes is uitgegaan van de wegen en paden op de onderste afbeelding. Löthe Oppervlakte Oppervlakte aan bos en boomgaard Oppervlakte lanen Totaal houtige opstand Percentage houtige opstand Vereiste hoeveelheid opengesteld padlengte Opengestelde padlengte volgens plan

Plangebied

6,90 ha 2,51 ha

Nieuw Elzenhof 6,93 ha 2,41 ha

0,69 ha 3,20 ha 46%

0,70 ha 3,11 ha 45%

1,39 ha 6,31ha 45%

3,20 x 50 + 3,70 x 25 = 253 m 1750 m

3,11 x 50 + 3,82 x 25 = 251 m 1512 m

253 + 251 = 504 m

13,84 ha 4,92 ha

3262 m

Concluderend kan gesteld worden dat zowel landgoed Löthe als landgoed Nieuw Elzenhof ruim voldoende houtige opstand bezitten om te voldoen aan de eisen van de NSW. Ook de lengte aan opengestelde paden voldoet ruimschoots aan de gestelde eisen.

52

SB4


BIJLAGE 8. ONTWERPTEKENINGEN VAN DE GEBOUWEN.

53

Landgoed Löthe en Nieuw Elzenhof

Recommend Documents