Landcommanderij Alden Biesen driemaandelijks Afgiftekantoor 3500 Hasselt 1 P4A9140. jaarprogramma 2016

Landcommanderij Alden Biesen • driemaandelijks • Afgiftekantoor 3500 Hasselt 1 • P4A9140

januari - februari - maart 2016

jaarprogramma 2016

Alden

Biesen

n e 4 ld

n e s Bie agenda

1000 jaar graafschap Loon / 5 maart

INHOUD

Het is je vergeven als je als Limburger nauwelijks iets weet over het graafschap Loon, nochtans een essentieel deel van je geschiedenis. Wij proberen er wat aan te doen op ons colloquium van 5 maart. Vier sprekers zullen enkele tipjes van de historische sluier lichten en ons meer vertellen over de grootse Loonse plannen van 2018.

5 Johannespassion van J.S. Bach / 25 maart

Goede Vrijdag is van oudsher hét moment om van dit muzikaal meesterstuk te genieten. De Bach Academie Alden Biesen biedt je opnieuw de gelegenheid om een kwaliteitsvolle uitvoering o.l.v. Luc Ponet mee te maken. Kippenvelmomenten in de kerk.

2 Agenda 3 Voorwoord 4 Historisch

1000 jaar graafschap Loon: 5 maart 5 Muziek Mastreechter Staar in concert: 2 apr. Johannespassion: 25 maart Dauwconcert: 24 apr. Festivalconcerten: 9 en 13 aug. BarokFest: 1 en 2 okt. Zomeropera: 21 mei t.e.m. 18 juni Alba Nova: 26 jun. Kerstconcert: 17 dec.



6 Dauwconcert / 24 april

Bij het krieken van de dag, de dauw nog vers, schallen de jachthoorns in Alden Biesen! Een wandeling doorheen het domein, mini-concerten op verrassende plaatsen, … en een heerlijk ontbijt ter afsluiting! En dat samen met de jachthoorn­blazers La Vénerie uit Wiemesmeer en het Ensemble Agimont uit Maastricht. Zeg nu nog dat we je niet verwennen!

10 Vertelkasteel Int. Vertelfestival: 18 t.e.m. 26 apr. Verhalen in het park: 15 okt.

8 Tsjaikovski’s Eugen Onegin op de Zomer-

13 Bezoeker

opera / 21 mei t.e.m.18 juni

Twee zussen, twee vrienden en een noodlottige afloop. Een schitterend verhaal met de sprookjesachtige muziek van Tsjaikovski, sfeervolle decors, prachtige kostuums én natuurlijk de kwaliteitsvolle muzikale uitvoering en cast die je van Zomeropera gewoon bent. Laat je meeslepen door de grote dansscènes en de intieme momenten, voel Olga’s verdriet en Tatjana’s tweestrijd. Eugen Onegin wordt in het Russisch gezongen met Nederlandstalige boventiteling. Een wondermooie opera die je niet mag missen! Met een aangepast programma voor de jeugd en het traditionele slotconcert.

10 Int. Vertelfestival / 18 t.e.m. 26 april

Met 21 edities blijk je een ‘grown up’ festival te zijn. Ons Vertelfestival is dat al veel langer en blijft ook dit jaar een van de referenties op Europese schaal wat meertalige Vertelevents betreft. Het vertellers- en verhalenpalet is dit jaar bijzonder gevarieerd. Literaire highlights als Shakespeare (400 jaar geleden gestorven) en Roald Dahl (100 jaar geleden geboren) passeren de revue, gecombineerd met verhalen van pijn en hoop uit Senegal, Pakistan, Peru, Israël en Iran. Allemaal gebracht door native speakers natuurlijk. Maak onze British Ladies Night mee op vrijdag, de Vertelcarrousel op zaterdagavond of onze gezellige familienamiddag op zondag.

12 Bloesemwandelingen / 3, 10, 17, 24 april

Exact is het nooit in te plannen, dat moment waarop de bloesempracht Haspengouw met een schitterend bloemendeken bedekt. Maar dat deze florale pracht er ook dit jaar weer zal zijn, is een feit. Geniet mee en volg onze bloesemwandelingen in de lentemaand april.

14 Internationaal Keramiek Festival / 15-16 mei

Kom de grote diversiteit van schalen, sculpturen, sierraden,… van keramisten bewonderen, een weekend lang. Je kan je zelfs een origineel stuk aanschaffen.

2

Cultuur- en natuurbeleving op haar best! De Schatten van Vlieg 16 Evenementen Int. keramiekfestival: 15-16 mei Dag van het kasteel: 16 mei Land- & tuinbouwdag: 3 jul. De Kers: 10 jul. Elran Arabian Cup: 16-17 jul. Schots Weekend: 9 t.e.m. 11 sept. Fleuramour: 23 t.e.m. 26 sept. Bilzen, de boom in: 15 okt. Sintpaleis: nov. Intocht Sint: 6 nov. Bestorming van Alden Biesen: 11 dec. 20 Europese werking 22 Tentoonstellingen Limburgse academies: 9 jul. t.e.m. 28 aug. De muren spreken: 15 t.e.m. 30 okt.



23 Congreskasteel

Beste lezer,

n e Ald

Onlangs hebben wij ons beleidsplan 2016-2020 voorgesteld. Zulke meestal lijvige teksten vertrekken van een doordachte missie (zie kader), nemen een SWOT-analyse (sterkten-zwakten) als premisse en hechten er vervolgens een uitgebreide lijst van actiepunten met timing aan vast. Het onze is niet anders. We beseffen wel op een belangrijk keerpunt te staan. 2015 was een woelig jaar voor de Landcommanderij: de verdere inkrimping van de financiering, de kristallisering van de besteding van de SALKmiddelen in een nieuw ambitieus project, de beslissing om de rentmeesterswoning tot een kwaliteitshotel om te bouwen, en natuurlijk de uitgebreide commotie over de mogelijke transfer van Alden Biesen naar de Stad Bilzen. Een organisatie wordt daar niet rustig van. Maar uit ons beleidsplan blijkt opnieuw een groot vertrouwen in de toekomst. Al onze bestaande troeven worden nog versterkt: het Vertelkasteel, het Congreskasteel, de Europese werking, de evenementen al dan niet met externe partners. Ondanks het bijkomende accent op commerciële activiteiten verliezen we de focus op onze cultuur-historische taak niet. Ik richt hier even de spots op. Het Historisch Studiecentrum Alden Biesen (Hisab) bevestigt zijn doorstart met een eerste project rond 1000 jaar graafschap Loon, als spil van samenwerking tussen de talloze historische en heemkundige kringen. Samen bouwen we trouwens ook aan het bijzondere feestjaar 2020 waarin de site Alden Biesen haar 800-jarig bestaan zal vieren. We hopen dat het klank- en lichtspel ‘Bilzen Mysteries’ van de Stad Bilzen een toeristische meerwaarde zal vormen bovenop de huidige, kwalitatief hoogstaande

n e s Bie

voorwoord

gidsenwerking. En dit alles moeten we verwezenlijken met een steeds beperktere overheidsfinanciering, vertrouwend op onze eigen inkomsten uit het congrescentrum, evenementen en de Europese dossiers. Geen sinecure maar we gaan ervoor. Rode draad doorheen dit alles is onze aandacht voor de jeugd. Alden Biesen is geen oubollig kasteel, jongeren moeten ontdekken dat achter de eeuwenoude muren een moderne, enthousiaste en innovatieve werking bruist. In haast alle events wordt er speciale aandacht aan hen besteed, sommige nemen hen in het bijzonder in het vizier. En dan hebben we het niet alleen over het Sintpaleis, maar ook het Vertelfestival, de Zomeropera en AlbaNova, en zovele andere tot zelfs onze Europees getinte initiatieven toe. Dit jaar komt daar opnieuw de Schat van de Vlieg bij! Jongeren zijn immers ook onze toekomst en hun interesse in Alden Biesen kan niet vroeg genoeg gewekt worden. In dit jaarprogramma kan je heel wat oude bekenden ontdekken telkens opgefrist met vernieuwde thema’s. Noblesse oblige. Merk op dat muziek opnieuw een bijzondere plaats inneemt en dat we enkele nieuwe tentoonstellingen naar Bilzen halen. We zijn ervan overtuigd dat je je gading zeker vindt in dit rijke aanbod alsook de weg naar je vertrouwde Alden Biesen. Lies Kerkhofs directeur

Missie Landcommanderij Alden Biesen 2016-2020 Alden Biesen wil haar unieke site ontsluiten en haar infrastructuur en expertise inzetten om bij te dragen tot de ontwikkeling van een internationaal cultureel en erfgoedlandschap. Ze wil dit bereiken door het aanbieden van een cultuur-historisch kader en een hoogstaande dienstverlening, waarbij de bevolking (lokaal, regionaal, nationaal, Europees) kan participeren aan een divers en kwalitatief aanbod van culturele, toeristische, educatieve en erfgoedactiviteiten met een sterk Europees karakter.

Schrijf je in voor het tijdschrift of nieuwsbrief via www.alden-biesen.be/praktische informatie Volg ons ook online:

www.facebook.com/Landcommanderij-Alden-Biesen www.twitter.com/AldenBiesen (@AldenBiesen) www.instagram.com/aldenbiesen (@aldenbiesen)

Colofon Dit tijdschrift kwam tot stand dankzij de medewerking van Lies Kerkhofs, Stefan Lycops, Ingrid Willems, Guy Tilkin, Katrijn Beelen, Pat Vincent en met hulp van de andere personeelsleden van Alden Biesen. Verantw. uitgever: Lies Kerkhofs, directeur Vlaamse overheid Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen T I 089 51 93 93, F I 089 41 70 33, E I [email protected] www.alden-biesen.be Foto cover: © Eckhardt fotografie

3

n e s Bie

historisch

n e ld 1000 jaar graafschap Loon

/ 5 maart Hisab-colloquium Het graafschap Loon blijft nog steeds een nobele onbekende in de geschiedenishandboeken. Nochtans behoorde het grootste deel van de huidige provincie Limburg zowat 7 eeuwen tot deze illustere feodale eenheid, eerst drie en een halve eeuw als autonoom graafschap, daarna droeg de Luikse prins-bisschop de grafelijke titel tot aan de Franse Revolutie. De oudste gegevens van een ‘comes Lossensis’ dateren uit de periode 1008-1018. Tijd om dit essentieel deel van de Limburgse geschiedenis uit de vergeethoek te halen. Dat dacht ook het Historisch Studiecentrum Alden Biesen (Hisab) dat in 2015 met een nieuwe voorzitter (Maike Meijers) en Raad van Bestuur een doorstart kende. Samen met een uitgebreid netwerk van Limburgse erfgoedorganisaties als heem- en geschiedkundige groepen, gidsenverenigingen en anderen wil Hisab een historisch initiatief opzetten dat in 20172018 culmineert in een gedenkwaardige tentoonstelling. We starten met een colloquium op 5 maart in de Landcommanderij, waar een viertal sprekers het graafschap vanuit verschillende hoeken belichten. Vergeten we ook niet dat in 2016 twee belangrijke publicaties over Loon zullen verschijnen: een uitgave van de doctoraatsscriptie van dr. Johan Van der Eycken over de Loonse adel in de middeleeuwen én een schitterend Davidsfondsboek over het graafschap Loon van de hand van dr. Jan Vaes, dat naast de eerder verschenen prestigieuze ‘Graafschap Vlaanderen’ en ‘de Bourgondische hertogen’ mag prijken.

BEKNOPT PROGRAMMA Jan Vaes De Graven van Loon: Loons, Luiks, Limburgs Tim Vanderbeken Erfgoedzorg in en van het graafschap Loon. Een poging tot overzicht Stefan Lycops Loon in de Nieuwe Tijd: oorlogsleed en stagnatie Rombout Nijssen Wat nu gedaan? Is het definitieve boek over Loon geschreven?

Wil je op de hoogte gehouden worden over ons initiatief ‘1000 jaar graafschap Loon’ of heb je een goed idee voor ons project, mail [email protected]. Ben je geïnteresseerd in de historische werking in Alden Biesen? Surf dan naar www.alden-biesen.be of schrijf je in voor de Nieuwsbrief. RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

4

n e s Bie

muziek

n e De “Koninklijke zangvereniging Ald

Mastreechter Staar” in concert / 2 april Het grootste en oudste (133 jaar) mannenkoor uit Nederland staat voor zijn eerste concert in Alden Biesen onder leiding van de Bilzenaar Frederik Verhooghe. De ‘Staar’ verwijst naar de ster in het Maastrichtse wapen. Dit koor, dat een bijzondere band heeft met het Nederlandse koningshuis, geniet grote bekendheid als gastkoor bij de concerten van André Rieu. In een zeer gevarieerd concertprogramma trekken ze op een muzikale reis door het land van bekende en minder bekende opera’s, Slavische liederen, musicals en medleys van lichte muziek. Met medewerking van sopraan Syrinx Jessen en eigen solist, bas/bariton Bèr Schellings. Kon. Zangver. Mastreechter Staar (NL)

Datum: 2 april om 20.00u Plaats: Rijschool Prijs: € 15,00 Reservering: via www.mastreechterstaar.nl

   

Bach Academie en Organum Alden Biesen

Bach Academie Alden Biesen

 

Johannespassion - J.S. Bach / 25 maart Uitvoerders: Bach Academie Alden Biesen o.l.v. Luc Ponet met als solisten: Elke Janssens (sopraan), Pawel Jakub Wojtasiewicz (altus), Philip Defrancq (evangelist), Teun Michiels (tenor-aria’s), Joris Grouwels (Christus) en Jan Vandercrabben (bas-aria’s). Goede Vrijdag is sinds jaren al onlosmakelijk verbonden met een muzikaal passieverhaal in Alden Biesen. Zangers, instrumentalisten en solisten van de Bach Academie brengen het publiek telkens opnieuw in vervoering door een steeds anders geïnspireerde en historisch geïnformeerde uitvoering van één van de belangrijkste meesterwerken uit de klassieke muziek. Plaats: kerk van Alden Biesen Datum: 25 maart om 20.00u Prijs: € 25,00 / € 23,00 (voorverkoop) Reservering: T l +32 (0)89 51 93 90 E l [email protected]

Meer info: [email protected]

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

Bach Academie Alden Biesen

5

n e ld

n e s Bie muziek

Jachthoornblazers ‘La Vénerie’ (BE)

Dauwconcert / 24 april Uitvoerders: Jachthoornblazers ‘La Vénerie’ (Wiemesmeer), Ensemble Agimont (Maastricht), o.l.v. Rémy Syrier (clavecimbel) met Claudia Couwenbergh (sopraan), Elin Eriksson (barokviool), Trudy Strauss (viola da gamba). Bij het krieken van de dag, de dauw nog vers, schallen de jachthoorns in Alden Biesen! Een wandeling door het domein, mini-concerten op verrassende plaatsen, … en een heerlijk ontbijt ter afsluiting! Het Maastrichtse Ensemble Agimont heeft zich gespecialiseerd in het stijlgetrouw en levendig uitvoeren van muziek uit de 17de en 18de eeuw, en bespeelt authentieke instrumenten of kopieën daarvan. De combinatie van sopraan, barokviool, viola da gamba en klavecimbel laat rijke en zeer gevarieerde programma’s toe. In buitenlandse archieven en bibliotheken wordt gezocht naar niet gepubliceerde, verloren gewaande of zelfs volledig onbekende werken van bijzondere kwaliteit. Het ensemble voert de luisteraar langs diverse thema’s, zoals “Muziek aan het hof van Versailles”, “Londen, muzikale metropool van de achttiende eeuw” of  “Muziek van en over vrouwen”. 

Ensemble Agimont (NL)

Datum: 24 april om 7.30u met aansluitend ontbijt Prijs: € 28,00 Reservering: T l +32(0)89 51 93 65 E I [email protected]

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

6

Meer info: [email protected] of [email protected]

n e s Bie

muziek

n e FestivalconcertenAld BarokFest Internationale Zomeracademie Alden Biesen

Alden Biesen 2016

/ 9 en 13 augustus

Het BarokFest Alden Biesen brengt gedurende het hele weekend barokke musiceervreugde naar de Landcommanderij. Uitvoeringen van 17de- en 18de-eeuwse composities krijgen er via open repetities en geïnspireerde concertuitvoeringen gedurfde verklankingen gebaseerd op historisch geïnformeerde (her-) interpretaties. Bart Naessens 1 oktober om 20.00u - Uitvoering van Motetten van J. S. Bach door BachPlus o.l.v. Bart Naessens, een versie voor 10 zangers en het Van Peteghemorgel. 2 oktober om 15.00u - Uitvoering van de Mariavespers van C. Monteverdi door Capella Nova o.l.v. Marleen Reynders. Uniek qua opzet en bezetting. Vanaf de eerste tonen reeds mee­ slepend, naar een ander universum, een andere realiteit: deze van woord, klank en emotie!

Openingsconcert door Sigiswald Kuijken / 9 augustus Twee suites voor violoncello solo (op violoncello da spalla uitgevoerd, het instrument waarvoor Bach ze concipieerde) Nr 1 in G groot BWV 1007 Nr 3 in C groot BWV 1009 Partita nr 2 in d klein voor viool solo BWV 1004 Datum: 9 augustus om 20.00u Prijs: € 15,00 / € 12,00 (voorverkoop)

Christian Brembeck (orgel/ klavecimbel) en Luc Ponet (orgel) / 13 augustus

Christian Brembeck

In het kader van de Internationale Zomeracademie Alden Biesen en in een coproductie met het festival ‘Leuven Orgelstad’ brengen beide klavieristen een programma met o.a. composities voor twee toetsinstrumenten (orgel en klavecimbel).

/ 1 & 2 oktober

Een vast gegeven binnen het BarokFest zijn de open repetities: het publiek kan kennis maken met het intense voorbereidingsproces, het laboratoriumwerk dat voorafgaat aan een muziekuitvoering. Prijs: € 25,00 / € 23,00 in voorverkoop (per concert) € 40,00 / € 38,00 (voor beide concerten) Reservering: T I +32 (0)89 51 39 44 E I [email protected]

Datum: 13 augustus om 20.00u Prijs: € 15,00 / € 12,00 (voorverkoop) Reservering: www.organum-aldenbiesen.be (voor beide concerten)

Meer info: [email protected] of [email protected]

Meer info: [email protected]

Kerstconcert ‘Weihnachts-Oratorium’ / 17 december In de zes cantates van het Weihnachts-Oratorium schetst Bach op geniale wijze de geschiedenis van de geboorte van Jezus Christus (nieuw testament). De Bach Academie brengt voor het eerst in Alden Biesen de eerste drie cantates: ‘Jauchzet, frohlocket’, ‘Und es waren Hirten in derselben Gegend’ en ‘Herrscher des Himmels, erhöre das Lallen’.Koor, instrumentalisten en solisten van de Bach Academie Alden Biesen o.l.v. Luc Ponet. Datum: 17 december om 20.00u Prijs: € 25,00 / € 23,00 (voorverkoop) Reservering: T I +32 (0)89 51 93 44 E I [email protected] Meer info: [email protected] RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

Luc Ponet

7

n e s Bie muziek

n e ld Zomeropera

/ 21 mei t.e.m. 18 juni

Eugen Onegin - Tsjaikovski Twee zussen, twee vrienden en een noodlottige afloop.

‘De Zomeropera’ Onegin draagt de signatuur van regisseur Carlos Wagner en decor- en kostuumontwerper Marnik Baert. Zij weten als geen ander om op basis van de sprookjesachtige muziek van Tsjaikovski het verhaal een magischrealistische dimensie te geven. Bevinden we ons in het heden of in de 19de eeuw? Is het werkelijkheid, een droom of een flash back? Het dreamteam wordt vervolledigd met Enrico Delamboye en Leslie Suganandarajah als dirigenten en Tom Baert als choreograaf. Deze creatieve ploeg realiseerde in 2013 de voorstellingen van Rigoletto voor de Zomeropera. Laat je meeslepen door de prachtige muziek, geniet van de grote dansscènes en de intieme momenten, voel Olga’s verdriet en Tatjana’s tweestrijd. Eugen Onegin wordt in het Russisch gezongen met Nederlandstalige boventiteling. Een wondermooie opera die je niet mag missen! Een realisatie van Alden Biesen Zomeropera vzw, in co-productie met Theater Koblenz. Publieksvoorstellingen: 21, 25, 26, 27, 28 mei en op 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 16, 17, 18 juni op de (overdekte) erekoer van het kasteel. Aanvang om 20.15u. Einde voorzien rond 23.00u. Capaciteit van de tribune: 500 personen. Prijs per ticket: € 55,00 (inclusief pauzedrank en 1 programmaboek per 2 kaarten) € 40,00 / € 30,00 / € 20,00 excl. € 2,00 administratiekost per bestelling. De e-tickets worden gemaild na ontvangst van betaling. RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

8

n e Ald

n e s Bie

muziek

AlbaNova tussen leven en dood / 26 juni

Operasprookje voor kinderen: ‘De gelaarsde kat’ van César Cui

Met deze co-productie met de International Opera Academy mikken we op kinderen van 6 tot 9 jaar. In een regie en bewerking van Lucija Dedic en in het Duits gezongen met Nederlandstalige vertelstem.

Midzomerfestival voor creatie en muzikaal erfgoed

Publieksvoorstellingen: 18 en 19 juni om 14.00u en om 16.00u. Prijs per ticket: € 10,00 plus € 2,00 administratiekost per bestelling. De e-tickets worden gemaild na ontvangst van betaling. Schoolvoorstellingen: 20 en 21 juni om 11.00u en 13.30u. Prijs per leerling: € 4,00, begeleidende leerkrachten mogen gratis mee (inschrijven via [email protected]) Duur van de voorstelling: ongeveer 50 minuten. Plaats: Rijschool, ongenummerde plaatsen. Capaciteit van de tribune: 160 personen

© T. Jordens

“Opera-slot” concert o.l.v. Willy Claes Dit jaar sluiten we het Zomeroperaseizoen naar goede traditie af met een Slotconcert met solisten van de International Opera Academy. Een gevarieerd programma met de mooiste opera en operette aria’s, gepresenteerd door Fred Brouwers.

© T. Jordens

Muziek op de grens van leven en dood. Van Orpheus en Eurydice over Schuberts zwanenzang tot Amerikaanse traditionals in een hedendaagse bewerking.

Voorstelling: 20 juni op de erekoer van het kasteel. Aanvang om 20.15u. Einde voorzien rond 23.00u. Prijs per ticket: € 25,00 / € 19,00 excl. € 2,00 administratiekost per bestelling. De e-tickets worden gemaild na ontvangst van betaling.

AlbaNova 2016 schuwt de grote emoties niet en legt ze met onder andere Dialogos, Jan Van Elsacker, Thomas Bauer, Jos Van Immerseel en Ictus Ensemble in handen van een topcast. Festivalgast Benjamin Glorieux neemt tientallen cellisten en amateurzangers mee in een muzikaal avontuur dat oud en nieuw verbindt. AlbaNova spit samen met een schare binnen- en buitenlandse topartiesten en -ensembles de thematiek uit en vergast je op een onvergetelijke zondag.

INFO EN BESCHIKBAARHEID VAN TICKETS VOOR ZOMEROPERA Reservaties mogelijk vanaf 1 maart via www.zomeropera.be RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

AlbaNova is een organisatie van Musica, Impulscentrum voor Muziek en Landcommanderij Alden Biesen.   Meer info in ons zomernummer of op www.albanovafestival.com

9

n e ld

n e s Bie

vertelkasteel

Julien Staudt (BE)

Internationaal Vertelfestival / 18 t.e.m. 26 april

De twintigste verjaardag van het Internationaal Vertelfestival ligt nog vers in het geheugen of daar kondigt zich de eenentwintigste editie al aan. Volgens insiders zou het festival met zijn eenentwintig lentes nu eindelijk een volwassen festival zijn, een ‘grown-up festival’ zoals de Britten het zo mooi zeggen. Maar volwassen of niet, achter de schermen treft een enthousiaste ploeg opnieuw de nodige voorbereidingen om ook van dit festival een geslaagde editie te maken. Een vertelfestival van deze omvang komt tot stand in fasen: prospectie, vertellers boeken en opmaak programma, afsluiten van contracten, inschrijvingen, praktische afhandelingen, publiciteit…

Katy Cawkwell (GB)

Aan een inhoudelijk sterk festival gaat vaak een degelijke prospectie vooraf. Hoewel er heel wat goede voorstellingen zijn, blijken ze lang niet allemaal geschikt voor een Vertelfestival. De grens tussen vertellen en theater is soms erg dun en vaak moeilijk te trekken. Toch is het mooi wanneer tijdens een Vertelfestival verschillende stijlen aan bod komen, waarbij het hele gamma van puur vertellen tot vertel­theater de revue passeert. Ook nu bieden wij een gevarieerd vertelprogramma aan dat het mogelijk maakt kwaliteitsvolle voorstellingen te combineren.

Susana Tornero (ES)

“De grens tussen vertellen en theater is soms erg dun”. RGB 223/162/122

RGB 223/162/122

10

tekst bij foto??

Dit jaar kan niet worden voorbijgegaan aan enkele grote namen. Naar aanleiding van de sterfdatum van William Shakespeare - misschien wel de grootste toneelschrijver ooit - bijna exact 400 jaar geleden, kan de eerste, tweede en der-

n e Ald

Nick Hennessey (GB)

de graad van het secundair onderwijs kiezen voor een verhaal uit het oeuvre van deze grootmeester. Ook het basis­ onderwijs kan genieten van een toegankelijk verteld Shakespeare­ verhaal. Een aanrader! Maar ook die andere grote Britse schrijver, Roald Dahl, wordt geëerd. Hij zag 100 jaar geleden het levenslicht. Dat straffe verhalen zich niet steeds hoeven af te spelen in een ver verleden maar ook een sterke link kunnen hebben met het heden, bewijzen verschillende vertellers. De Verhalenkat brengt op een coole manier een eigentijdse voorstelling over wie je bent en wie je graag zou willen zijn, waarbij hete hangijzers als pes-

n e s Bie

vertelkasteel

ten en uitsluiting niet uit de weg worden gegaan. Een heel andere voorstelling brengt Frans Swartelé. Hij strijdt voor de rechten van kinderen overal ter wereld. Zijn verhalen situeren zich op de vuilhoop in Dakar, in het Pakistan van de Taliban, in Peru…verhalen van pijn maar ook van hoop. In ‘The Kingdom of Fire and Clay’ gaan de Israëli Raphael Rodan en de Iranees Sahand Sahebdivani, 2 gezworen vijanden of toch niet…, samen op zoek naar hun achtergrond en naar wat ‘thuis’ voor hen betekent. Dit is geen gewone voorstelling maar een waarin politiek en frictie maar ook vriendschap centraal staan. Een voorstelling die relevant is in het licht van de huidige situatie. Naast inhoudelijk sterke voorstellingen bieden wij je de uitzonderlijke kans verhalen te horen en zien vertellen door “native speakers”. Dit principe is en blijft een belangrijke pijler van ons Vertelfestival. De taalafdelingen van het volwassenenonderwijs kunnen ’s avonds kiezen uit 8 talen waarvan er een aantal, zoals Engels, Frans en Spaans, in verschillende niveaus worden aangeboden. Tijdens het weekend wordt het grote publiek, zij

die geïnteresseerd zijn, verwend met een British Ladies Night op vrijdag tijdens welke 3 Britse vertelsters het podium kleuren. Mannen zijn uiteraard welkom, zij het…om te luisteren. Op zaterdagavond kan je je opnieuw aansluiten bij een taalgroep naar keuze tijdens onze verhalencarrousel. Je wandelt in groep over het domein en je houdt op welgekozen plaatsen halt voor een goed verhaal. Ook families kunnen opnieuw ons festival bezoeken op zondagnamiddag met tal van leuke verhalen in de verschillende zalen van ons kasteelcomplex en met wervelende vertelanimatie op de buitenpleinen.

Sahand Sahebdivani (IR)

Noteer alvast het vertelweekend van 22 tot en met 24 april in je agenda want het belooft weer een mooie editie te worden.

PROGRAMMA Op weekdagen: scholenprogramma: 9.00u tot 15.30u. Maandag 18 april - 19.30u: volwassenenonderwijs: NT2, Frans (beginners), Engels (beginners), Spaans (beginners + gevorderden) Dinsdag 19 april - 19.30u: volwassenenonderwijs: Frans (gevorderden), Engels (gevorderden), Spaans (beginners + gevorderden), Italiaans Woensdag 20 april - 19.30u: volwassenenonderwijs: Frans (beginners ), Engels (beginners + gevorderden), Italiaans, Duits en Zweeds Donderdag 21 april - 19.30u: volwassenenonderwijs: Frans (gevorderden), Engels (beginners + gevorderden), Italiaans en Portu gees Vrijdag 22 april - 20.00u: British Ladies Night met Katy Cawkwell, Emily Hennessey, Nell Phoenix Zaterdag 23 april - 20.00u: Verhalencarrousel (4 taalgroepen: NNEE, NDFE, DEEN, EENF) Zondag 24 april - 14.00u tot 18.00u: Familiefestival! VOOR INLICHTINGEN: Scholenprogramma: Katrijn Beelen, T I +32 (0)89 51 93 54 Avondscholen: Karin van Damme, T I +32 (0)89 51 93 65 Weekendprogramma: Constance Neven, T I +32 (0)89 51 93 43 RGB 223/162/122

RGB 223/162/122

11

n e ld

n e s Bie

vertelkasteel

Verhalen in het Park / 15 oktober Hoewel het nieuwe jaar nog pril is en het najaar nog veraf, willen we nu al je aandacht vragen voor een nieuwe editie van Verhalen in het Park. Wanneer de avonden zich al vroeg in het duister hullen, worden hier de vuurkorven aangestoken en de poorten van onze Tiendschuur open­gezet om je in een gezellige herfstige sfeer te ontvangen met een hapje en een drankje, een streep muziek en heerlijke verhalen voor jong en oud. De Engelse tuin en de mooie omgeving van de Landcommanderij vormen het natuurlijke decor voor twee vertelwandelingen, in de namiddag een op maat van kinderen en een voor volwassenen tijdens valavond.

Je bent uiteraard van harte welkom… noteer alvast zaterdag 15 oktober!

RGB 223/162/122

RGB 223/162/122

12

Meer info: E I [email protected] W I www.alden-biesen.be

n e Ald

n e s Bie

bezoeker

Onweerstaanbare aantrekkingspool in Haspengouw Alden Biesen blijft bezoekers boeien. Op haar troeven komt dan ook geen sleet: de historische kracht van het architecturaal patrimonium in al zijn grandeur en met een onevenaarbare sfeer, de schitterende en zeer afwisselende natuurpracht met zijn boomgaarden, open velden, de Engelse tuin, de moerassige rietvelden, en natuurlijk het enorme aanbod waarmee de Landcommanderij een grote diversiteit aan meerwaardezoekers kan verwennen.

GIDSEN VAN PAPIER, LEVENSECHT OF VIRTUEEL Je kan de rijke geschiedenis van de landcommanderij Alden Biesen als balijezetel van de Duitse Orde volgens jouw voorkeur verkennen. Voor de doe-het-zelvers is er een in drie talen beschikbare wandelgids, waarmee je ad random langs de mooiste hoek-

jes van het domein wordt geleid. In groep kan je een gids van vlees en bloed volgen en wordt je tocht verlevendigd met talloze verhalen, anekdotes en pittige details. Net dat ietsje meer dus. Vraag naar de nieuwe gidsenbrochure met alle mogelijke arrangementen in het Onthaalcentrum. En als een eerder ludiek, ontspannen, speelse maar zeer educatieve beleving je aanspreekt, kan je onze ‘teambuilding’ reserveren, vol verrassende ‘doe-activiteiten’ als boogschieten, puzzels oplossen, 3D-bouwwerken optrekken en zoveel meer. Leerrijk plezier met een gezond competitie-accent. Op www.alden-biesen.be vind je alle informatie in 4 talen. Natuurlijk moet je deze inspanning wegspoelen met een heerlijk streekbiertje op de gezellige terrassen van het Gasthuis of het Apostelhuis, waar je ook van een uitstekende gastronomie kan genieten.

BILZEN MYSTERIES

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

Naast de gekende erfgoedtroeven, zoals het prachtig gerestaureerde appartement van de landcommandeur, de permanente tentoonstelling, de rijk gestoffeerde kerk, de Franse en de Engel-

13

n e ld

n e s Bie

bezoeker

se tuin, speelt de stad Bilzen dit jaar nog een extra toeristische joker uit. Een ambitieus klank- en lichtspel met taferelen op verschillende locaties op het domein, ondersteund met de modernste multimediale technieken, zal 800 jaar Alden Biesen op een sfeervolle, attractieve wijze evoceren. Een nieuwe impuls die de Landcommanderij als toeristische aantrekkingspool een sterke stimulans zal geven. Opening wordt voorzien in oktober.

Wandelen in Alden Biesen Het hele jaar door is Alden Biesen en het domein toegankelijk voor wandelaars. Om de vele interessante en vaak ‘verborgen’ plekjes niet te missen kan je best een van de geleide wandelingen of de uitgetekende paden volgen. Keuze in overvloed. Een greep uit ons aanbod.

■ BLOESEMWANDELINGEN  HET ONTHAALCENTRUM

De bekende bloesemzee van Haspengouw in april blijkt een uniek fenomeen dat op zo’n schaal maar op enkele plaatsen ter wereld voorkomt. Zin om deel uit te maken van dit natuurwonder? In Alden Biesen vindt er elke zondag in april een geleide bloesemwandeling plaats.

De ontmoetingsplaats blijft het Onthaalcentrum met zijn permanente tentoonstelling, zijn talloze streekproducten, zijn uitgebreid assortiment aan brochures, boeken, kaarten, en natuurlijk zijn vriendelijke medewerkers die je met kennis van zaken alle mogelijkheden van Alden Biesen maar ook van Haspengouw en de hele regio uit de doeken doen. Je kan er elektrische fietsen of groene wagentjes huren waarmee je het glooiende landschap makkelijk de baas kan. En vergeet zeker geen streekproduct mee te nemen. Je vindt er een groot aanbod aan lekkernijen zoals Biesenborrel, Bilzerse Lolly’s, Bilzers Aperitiefke, wijnen van het Wijnkasteel Genoelselderen, mousserende wijnen van Schorpion, Pipo-appelsappen, bieren van de brouwerij Kerkom, stroop en het heerlijke ‘eigen’ bier ‘Heer van Biesen’. Voor meer info: T I +32 (0)89 51 56 54 T I +32 (0)89 51 93 61 E I [email protected] www.alden-biesen.be

14

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

Data: 3 - 10 - 17 en 24 april • Vertrek: aan het Onthaalcentrum om 14.00u (duur 2 uur) • Prijs: € 3,50/ persoon (inclusief een glaasje appelsap) • Vooraf inschrijven: T I +32 (0)89 51 56 54

■ APERITIEFWANDELINGEN De gekende promenades doorheen het domein met bezoek aan onthaalcentrum, kerk, blauwe salon, appartement van de landcommandeur, zaal Reuschenberg (indien vrij), Franse tuinen. Een unieke kans om als individu een professionele rondleiding in en rond Alden Biesen te volgen aan een zeer voordelig tarief. De rondleiding wordt steevast afgesloten met een aperitiefje en een hapje.

n e Ald Data: alle zondagen tijdens de zomervakantie (10 - 17 - 24 - 31 juli & 7- 14 - 21- 28 augustus) • Vertrek: aan het Onthaalcentrum om 11.00u (duur 1.30u) • Prijs: € 6,00/persoon • Vooraf inschrijven: T I +32 (0)89 51 93 61 of T I +32 (0)89 51 56 54

n e s Bie

bezoeker

Bilzen en het wijnkasteel van Genoelselderen behoren tot de mogelijkheden. Wandelingen: 16 km - 4 uur, 8,5 km - 2 uur, 4 km - 1 uur • Vertrek: Alden Biesen • Prijs: € 2,50/ persoon

■ WANDELING ALDEN BIESEN - BILZEN Vanuit de Landcommanderij leidt de wandeling naar Bilzen langs de mooie Demervallei, een afwisseling van akkerbouw en weilanden. De natste delen van de vallei zorgen voor een zompige en venige bodem met broekbosjes, langgerekte rietvelden en populierenaanplantingen. Je wandelt doorheen het natuurgebied de Katteberg naar het sport- en cultuurcentrum De Kimpel in Bilzen. Het parcours is op verschillende plaatsen opgesmukt met info­ panelen en banken. Je kan de wandeling zowel starten vanuit Alden Biesen als vanuit Bilzen. Wandeling: 4 km - 1 uur • Vertrek: Alden Biesen of Markt Bilzen • Prijs: € 2,50/persoon - wandelkaart Greenspot Alden Biesen

Meer info: T I +32 (0)89 51 56 54 T I +32 (0)89 51 93 61 E I [email protected]

■ STREEK-GR HASPENGOUW De Streek-GR Haspengouw is een langeafstandsroute door Haspengouw van ca. 130 km. Wie 130 km te ver vindt, kan de trajecten afsnijden. Er zijn immers doorsteken voorzien, waardoor je je lus kan verkorten met 10 tot 50 km. Maar liefst 81 km van de wandeltrajecten is onverhard, 129 km is autoluw. Dat is op en top genieten van de rust die Haspengouw je kan bieden en ideaal om de natuur en het afwisselende landschap te ontdekken.

■ LANDSCHAPSWANDELING ALDEN BIESEN Deze landschapswandeling, op de oostelijke helling van de boven-Demervallei, voert je langs hoogstamboomgaarden, uitgestrekte akkers op plateaus en beekdalen met natte micro­ natuur. Bereid je voor op grote reliëfverschillen en schitterende panorama’s. Verbindingen naar het nabijgelegen centrum van

De wandelkaart Streek-GR Haspengouw kost € 8,00 en is te verkrijgen in het Onthaalcentrum Meer info: Regionaal Landschap Haspengouw & Voeren, www.rlh.be

Wat is ‘De Schatten van Vlieg’? De Schatten van Vlieg is een zomeractie voor families. In heel Vlaanderen zijn in culturele locaties schatkisten verborgen. Deze kistjes zitten verstopt in de tuin van een kasteel, tussen de boeken in een bibliotheek, in een ruimte van een museum, in een hoekje van een kerk,... De zomervakantie is de periode van het jaar waarin families immers veel tijd met elkaar doorbrengen. We moedigen families aan om erop uit te trekken en het vrijetijdsaanbod te ontdekken. De actie kende in 2015 een groot succes! In Alden Biesen maakten we een reis door Europa. Van Frankrijk naar Nederland, via Engeland tot Duitsland: al reizend langs steden, culturen en talen vond je de weg naar de schat. In 2016 focussen we op beeldprikkels met het thema ‘Zie jij wat ik zie?’. Thema 2016: Zie jij wat ik zie? We worden dag in dag uit door beelden geprikkeld. Iedereen verwerkt deze prikkels verschillend, iedereen kijkt met een andere bril. Zie jij wat ik zie? Of iets helemaal anders? Kinderen kijken op een andere manier dan volwassenen. Zij kijken met verwondering, de basis van elke open blik. Wat als kinderen onze visuele gidsen zouden zijn? Wat als we van bril konden wisselen? Met de zomeractie van 2016 willen we iedereen verschillende manieren van kijken laten ervaren. Meer hierover in ons zomernummer of op www.alden-biesen.be RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

15

n e ld

n e s Bie

evenementen

INTERNATIONAAL KERAMIEK FESTIVAL / 15 en 16 mei Keramisten komen uit de hele Euregio om hun keramiek aan te bieden en informeren je graag over de technieken. Kom genieten van de kunstzinnigheden die door kunstenaars met passie zijn vervaardigd. Meer info: www.joko-events.nl

DAG VAN HET KASTEEL / 16 mei Maandag 16 mei, tweede pinksterdag, organiseert de Nederlandse Kastelen Stichting ‘de Dag van het Kasteel’. Een prachtig evenement voor jong en oud waarbij vele kastelen hun poorten en tuinen openen. Ook enkele Bel­ gische kastelen, waaronder Alden Biesen, zijn uitgenodigd om deel te nemen aan deze actie. De vorige editie kende een groot succes: 73 deelnemende kastelen ontvingen zo’n 70 000 bezoekers. De actie wil de aanwezigen bewust maken van de waarde van erfgoed.

Appartement van de landcommandeur © J. van der Vaart.

Het thema is dit jaar ‘Proef het Verleden’. Een thema, waar Alden Biesen volmondig in kan meestappen. Denken we maar aan de boomgaarden met hun historische fruitrassen, de Hertenberg waar in vroegere tijden herten rondzwierven, de groenten die in de tuin werden geteeld en de uitgebreide banketten die de landcommandeurs organiseerden. Deskundige gidsen zullen die namiddag op verschillende tijdstippen de bezoekers rondleiden door de boomgaarden, tuinen en het kasteel. Prijs: € 5,00 (kinderen tot 12 jaar € 3,00), rondleiding en glaasje saptap inbegrepen. Zet dus tweede pinksterdag in je agenda en ‘Proef het Verleden’ in Alden Biesen. Het wordt hoe dan ook een heerlijke dag! Meer info: [email protected]

16

LAND- & TUINBOUWDAG / 3 juli

n e Ald

De jaarlijkse Land- & Tuinbouwdag van Bilzen - Alden Biesen is en blijft een gebeurtenis van superlatieven. Het is niet alleen het oudste en in oppervlakte grootste evenement van de Landcommanderij maar noteert ook telkens het hoogste bezoekersaantal.

n e s Bie

evenementen

kersenstroopwafels, gezellige verbruiksterrasjes, boeken en materialen, kinderanimatie, enz. Verder maken er ook ‘de Sapmobiel®’ en de Bij-mobiel hun opwachting. ‘De KERS®’ zou ‘de KERS®’ niet zijn als we ook deze editie niet zouden uitpakken met verrassende nieuwigheden…! En zoals steeds, gratis toegang!

Meer info: www.boomgaardenstichting.be

ELRAN ARABIAN CUP / 16 en 17 juli

Vaklui en toeristen uit alle windstreken en families op daguitstap vinden het een ideale vrijetijdsbesteding voor de eerste zondag van de zomervakantie. De combinatie van de wondere wereld van de techniek, het steeds toenemend aantal boerderijdieren en tal van verrassende proeverijen van streekgebonden producten maken het concept uniek. Meer info: www.land-en-tuinbouwdagen.be

De Elran Arabian Cup is een internationale Arabische volbloedshow met tal van demonstraties en attracties. De Arabische paarden worden per leeftijdscategorie gekeurd in verschillende disciplines: aan de hand, in stap en in draf. Een internationale jury beoordeelt de paarden onder meer op voorkomen en elegantie. Hoewel de wedstrijd de jetset aantrekt, is de cup toegankelijk voor het grote publiek. De toegang is gratis. Je kan ook in de stallen dichtbij de raspaarden komen en ze zelfs aaien.

DE KERS® / 10 juli De Nationale Boomgaardenstichting (NBS) nodigt je uit op de 13de editie van ‘de KERS®’. Zonder twijfel de meest zomerse dag in de Landcommanderij, in het bijzonder voor gezinnen en fruitliefhebbers. ‘De KERS®’ brengt mensen van alle leeftijden samen. Zo blijven ervaringen, kersenverhalen en grappige anekdoten van vroeger voortbestaan. Blikvanger vormt de centrale expo van meer dan 250 kersenvariëteiten uit de hele Euregio, aangevuld met talloze nevenactiviteiten. Zoals geleide wandelingen doorheen de prachtige Hertenberg-kersenboomgaard, vele wedstrijden en demo’s, kersengerechten en -recepten, kersenverwerking, cherry pops,

Meer info: www.elrancup.com

17

n e ld

n e s Bie

evenementen

SCHOTS WEEKEND / 9 t.e.m.11 september

Vorig jaar mochten we de 30ste verjaardag vieren met een spetterend vuurwerk en een eigen tartan. Uiteraard vind je de vaste pijlers tijdens de 31ste editie ook weer terug maar we garanderen dat de Schotlandliefhebbers toch weer iets extra krijgen om van te snoepen.

prachtige kleuren van de natuur beter weer dan bloemen? Nationale en internationale floral designers geven het beste van zichzelf en laten de 15.000 bezoekers naar adem happen met hun indrukwekkende creaties. De voorbereidingen voor deze editie zijn alvast begonnen. Een tipje van de sluier: Max van de Sluis en Hanneke Frankema uit Nederland zullen je betoveren op het binnenplein en Elly Lin uit Taiwan zal de kerk laten knallen. En natuurlijk: vrijdag is hoedjesdag! Maandag is de Dag van de Florist met een bijzonder programma voor bloembinders. Meer info: www.fleuramour.be T I +32 (0)14 28 60 80

BILZEN DE BOOM IN / 15 oktober Wist je dat de appel bovenaan de lijst van meest gegeten vruchten in België staat? Deze lekkere pitvrucht is echt superfood, want zij zit boordevol vitamines, proteïnen en antioxidanten.

De Limburgse burgemeesters zullen het alvast tegen elkaar opnemen in een partijtje trouwtrekken. De Schotse vlag wappert opnieuw 3 dagen op de Biesense torens, boven doedelzakbands, dansers, krachtpatsers, whiskyliefhebbers. Celtic Connections in januari is de proefdoos voor heel veel Folk en daar halen we de beste groepen uit voor het komende Schots weekend. Work in progress! Meer info: www.schotsweekend.be

FLEURAMOUR, PASSION FOR FLOWERS / 23 t.e.m. 26 september In het unieke florale event Fleuramour staan dit jaar de vier elementen centraal: water, aarde, lucht en vuur. En wat geeft de

De boomgaarden in Alden Biesen hangen in de oogstperiode vol met deze gezonde snoepjes, volledig bio-gerijpt en klaar om op het fruitplukevenement ‘Bilzen, de Boom In’ door jou geoogst te worden. Iedereen is welkom om appels te rapen en te laten verwerken tot heerlijk appelsap of om gewoon een kijkje te nemen en de boomgaarden te ontdekken. Meer info over deze gezellige gezinsactiviteit vind je vanaf september op www.rlh.be Wil je ondertussen al genieten van heerlijk appelsap uit de boomgaarden van Alden Biesen? Proef dan zeker eens een BIESONDER appelsap. In het Onthaalcentrum van Alden Biesen kan je dit heerlijke drankje kopen. Door BIESONDER appelsap te drinken help je bovendien de natuur een s(t)apje verder.

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

© Patrick Smets

18

Meer info: www.kortwegnatuur.be/appelsap.php

n e Ald

n e s Bie

evenementen

INTERNATIONAAL KUNST & CREATIEF FESTIVAL / 30 oktober

DE INTOCHT & ’T SINTPALEIS / november

Voor kunstenaars en creatievelingen is onze unieke site the place to be op zondag 30 oktober. Hier vindt iedereen een podium om zijn handgemaakte producten te tonen.

We hebben de indruk dat we Hem nog maar net hebben uitgezwaaid en daar kondigt de Goedheilige Man zijn intrede voor 2016 al aan. Rijdend op zijn paard Paulien zal hij weer uittronen boven de menigte en toeschouwers groot en klein begroeten. De Grote Intocht van de Sint in zijn Paleis is in de loop der jaren uitgegroeid tot een niet te missen feest. Daarna volgt de Betovering en verandert de Landcommanderij voor een hele maand in het énige, echte Sintpaleis!

Datum: 6 november - vanaf 15.00u Aankomst Sinterklaas: 16.00u. Toegang: gratis. Meer info: www.joko-events.nl

DE BESTORMING VAN ALDEN BIESEN / 11 december ‘De mooiste 10 mijl van het jaar’. Een vaak gehoorde reactie na de eerste Bestorming van Alden Biesen in 2015. Op de tweede editie van deze unieke loopwedstrijd kunnen loop- en jogfanaten opnieuw de loopschoenen vaststrikken voor een uitdagende tocht van 16 km, 10 km, 6 km of 1,7 km. Telkens moeten een aantal hellingen bedwongen worden, trajecten die alle leiden naar het Apostelhuis, het hoogste punt van het domein. Tal van nieuwigheden zullen deze ‘Bestorming’ tot een memorabele beleving maken. Meer info: www.debestormingvanaldenbiesen.be

© F. Croes

EEN ‘MUST SEE’ VOOR IEDER DIE DE SINT-MAGIE KOESTERT Als de Paleispoorten openzwaaien, stap je meteen een magische wereld binnen. Nooit was je dichter bij Sinterklaas! Hij woont in het Sintpaleis, samen met zijn Pieten en een heleboel kleurrijke Bewoners. Voor even kan jij er ook zijn. En dan…is het genieten! In de Grote Pakjesschuur word je verwend: je mag een handje geven aan Sinterklaas en je krijgt een ‘Grote Zak vol Lekkers’. Bovendien is er voor iedere Kleine Bezoeker een mooie herinnering. ’t Sintpaleis - De magie schuilt ook in jou! Ticketverkoop: 1 oktober Meer info: www.sintpaleis.be

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

© F. Croes

19

n e s Bie europa

n e ld Europa in het Alden Biesen van 2016 Alden Biesen is actief in Europese projecten in de culturele, socio-culturele en de onderwijssector. Deze projecten bieden de ideale formule voor het centrum: innovatieve knowhow helpen creëren en die uitdragen in Vlaanderen en Europa via seminaries, internationale nascholingen, studiedagen, conferenties, workshops en netwerking. In de loop der jaren is de Landcommanderij gespecialiseerd geraakt in thema’s zoals toegepaste vertelkunst, erfgoed, valideren van non-formeel leren. Het centrum is eveneens actief als steunpunt voor vertelkunst en vertelkunde in Vlaanderen en Europa. Alden Biesen herbergt ook de zetel van FEST, de Europese Federatie voor Storytelling. Het concept: “Een Leven Lang Leren” maakt duidelijk dat een mens zijn hele leven leert en dat een initiële opleiding alleen niet voldoende grond biedt om een beroep succesvol uit te oefenen tot aan het einde van de carrière. Onze maatschappij verandert snel, een professionele loopbaan kent meerdere ‘banen’ en de

open grenzen binnen Europa zorgen voor een steeds toenemende mobiliteit van werknemers. Hoog tijd dus om aandacht te besteden aan professionele ontwikkeling en nascholing. De professionele erfgoedsector neemt in dit verband een speciale plaats in. Vele studierichtingen zijn relevant voor de erf-

RGB 156/205/221

RGB 156/205/221

20

INHERIT: nascholing in erfgoedinterpretatie Vele duizenden mensen in Europa zijn betrokken bij het ontsluiten van erfgoedsites en het aanbieden van informeel en non-formeel leren aan bezoekers van natuurgebieden, culturele en erfgoedsites, monumenten en musea. In vele gevallen hebben gidsen en curatoren een academische achtergrond zoals biologie, archeologie, (kunst)geschiedenis. Zij zijn vaak experten in hun vak, maar daarom geen experten in communicatie naar ‘nietexperten’. Dit kan leiden tot presentaties (gidsbeurten, tentoonstellingen) waarbij de objecten en de feiten centraal staan, maar waarbij de relatie met de bezoeker goede interpretatie - ontbreekt. Erfgoedinterpretatie is de kunst om een relatie te creëren tussen de elementen van de erfgoedsite of collectie en het betekenis- en waardenkader van de bezoekers. Het creëert cognitieve en emotionele banden tussen de bezoekers en wat zij kunnen ontdekken in een natuurreservaat, een historische site of een museum. Erfgoedinterpretatie heeft ook een structureel element van ‘leren’ in zich.

Ninfa tuinen (IT)

Bezoek aan Roman Villa Domiziano (IT)

goedsector, maar slechts weinige nemen erfgoed op als toepassingsgebied tijdens de initiële opleiding. Erfgoed komt dus vaak pas kijken bij specialisaties, nascholing of ‘on the job’ training. Het is dan ook belangrijk voor de sector dat ‘competentiegerichte nascholing’ haar intrede doet. Daarom zet de Landcommanderij Alden Biesen al enkele jaren in op projecten over nascholing van erfgoedprofessionals. Twee voorbeelden van innovatieve projecten die kenmerkend zijn voor de Europese werking van Alden Biesen.

InHerit is een Grundtvig Multilateraal project, gecoördineerd door Alden Biesen, en wil de (leer)ervaringen van bezoekers aan erfgoedsites en musea verbeteren door de interpretatiecompetenties van het betrokken personeel te ontwikkelen. InHerit richt zich tot managers, gidsen, curatoren in erfgoedsites die hun banden met hun publiek willen versterken.

InHerit voorziet in het produceren van een competentieprofiel, de ontwikkeling van enkele modelcurricula, een reeks aan­ bevelingen voor het beleid en een trainingshandboek. Al deze teksten en materialen zullen beschikbaar gesteld worden op de projectwebsite: www.interpretingheritage.eu vanaf juli ‘16. De slotconferentie van InHerit vindt plaats in Mechelen, 21-24 mei 2016, in het kader van de jaarlijkse conferentie van Interpret Europe en wordt georganiseerd in samenwerking met Herita. Voor meer info: www.interpreteuropeconference.net Partners in dit project zijn: English Heritage (UK), Malopolski Istitut Kulturi (PL), Interpret Europe (DE), Association for Heritage Interpretation (UK), PLATO, Universiteit Leiden (NL), Universiteit Zagreb (HR), Swedish Centre for Nature Interpretation (SE) Istituto Pangea (IT).

n e Ald

n e s Bie

europa

erkenning van eerder verworven competenties en een Europees certificaat voor de leerresultaten uit de ‘blended’ MODIFY cursus.

betekenis. Op deze manier winnen alle actoren. Niet voor niets investeert Europa in een competentiegerichte aanpak van onderwijs en vorming.

Een ‘aspirant’ sitemanager kan via het profiel nagaan over welke competenties hij/zij best beschikt, op welk niveau de competentievereisten liggen en welke de gangbare context is voor de jobkwalificaties. Een erfgoedorganisatie of selectiecomité die een sitemanager wil aanwerven kan via het profiel de nodige competentiecriteria samenstellen en de kandidaten beoordelen. Een aanbieder van training en/of nascholing kan zijn/haar curriculum samenstellen dankzij de correcte bevraging en beschrijvingen van de noden van de doelgroep. De deelnemers aan een training krijgen een certificaat met referentie naar bouwstenen met een universele

In dit erfgoedproject, onder leiding van de Burghauptmannschaft Österreich (AT), werkt Alden Biesen samen met gerenommeerde organisaties zoals de National Trust (UK), de Narodny Trust (SK), de Portuguese Presidency Historic Estates (PT), de Centro Universitario Europeo per i Beni Culturali (IT). Competentieprofielen en trainingsmateriaal zullen ter beschikking worden gesteld via de projectwebsite (in opbouw): www.modi-fy.eu Meer info: [email protected]

MODI-FY: nascholing voor sitemanagers Het beheer van historische sites stelt hoge eisen aan de verantwoordelijke organisaties. Aan de ene zijde is het belangrijk om de site intact te houden volgens de historische normen en aan de andere zijde is het vaak eveneens belangrijk om een optimale benutting na te streven met, indien mogelijk, lucratieve activiteiten. Dit vereist specifieke competenties voor de managers van deze sites. Károlyi Kastély (HU)

MODI-FY wil een trainingsprogramma uitwerken voor erfgoedsitemanagers om de nodige competenties te verwerven om hun site te beheren op een historisch, cultureel, sociaal en economisch verantwoorde manier. Ook hier was een van de eerste taken het creëren van een competentieprofiel voor de erfgoedsitemanager. Hierbij werden zowel technische (restauratie, energie, architectuur, milieu) als beheers- en culturele velden (geschiedenis, kunstgeschiedenis, communicatie) opgenomen. Zoals in InHerit is dit profiel het uitgangspunt voor leernodenanalyse van de doelgroep en de ontwikkeling van trainingsprogramma’s. Het projectteam werkt ook aan een valideringssyteem,

RGB 156/205/221

RGB 156/205/221

Het Modify-team in Boedapest (HU)

21

n e s Bie

tentoonstelling

n e ld Limburgse academies in Alden Biesen

/

9 juli t.e.m. 28 augustus

De Landcommanderij onderhoudt als unieke historische plek ook haar banden met eigentijdse kunst en cultuur. Het spanningsveld tussen heden en verleden vormt het vertrekpunt van de acht Limburgse academies voor beeldende kunsten. Samen met hun studenten bouwen zij een tentoonstelling met Alden Biesen als volwaardig klankbord voor hedendaagse kunst. Actuele kunst kan immers op ontelbare manieren geïntegreerd worden binnen dit rijke erfgoed. De geëxposeerde kunstwerken bevestigen op subtiele wijze het historische kader of gaan er een boeiende dialoog of interactie mee aan. Zowat de hele zomer te bezoeken. PRAKTISCHE INFORMATIE Wanneer: van 9 juli t.e.m. 28 augustus Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10.00u tot 17.00u Prijs: € 3,00 voor volwassenen - € 2,50 voor 60+, 18 tot 26 jaar en groepen vanaf 15 pers. (zonder gids) € 1,50 voor 7 tot 18 jarigen, lerarenkaart, DAL - kinderen tot 7 jaar, houders van 365.be-kaart: gratis Meer info: E I [email protected] of www.alden-biesen.be

De muren spreken / 15 t.e.m. 30 oktober “De muren spreken - I muri parlano - Walls talk” is een internationaal project over Italiaanse muren en Italiaanse woorden, een collectief verhaal waarin fotografie, kalligrafie en taal samenkomen. Met als concreet resultaat: een boek en een tentoonstelling, in België en Italië. De tentoonstelling was in 2015 al in Brussel en Antwerpen, in 2016 in Milaan, andere Italiaanse steden en… Alden Biesen.

5 5

I T A L I A A N S E

5 5

M U R I

5 5

I T A L I A N

55 woorden leiden er tot evenveel kalligraffiti in een tentoonstelling én tot een schitterend boek.

M U R E N

I T A L I A N I

W A L L S

-

5 5

K A L L I G R A F F I T I

-

5 5

C A L L I G R A F F I T I

-

5 5

C A L L I G R A F F I T I

JORIS WOUTERS J O K E VA N D E N B R A N D T EMILIANO BIAGIO MANZILLO

Meer info: [email protected] of www.alden-biesen.be

RGB 159/190/78

RGB 159/190/78

Lucina- kalligrafie Bruno Gigarel (FR)

22

Granarone- kalligrafie Katharina Pieper (DE)

n e s Bie

congrescentrum

n e ld congreskasteel AldenA Biesen Evenement op Erekoer

Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen van de Euregio. De Landcommanderij, vroegere hoofdzetel van de Balije Biesen en residentie van de landcommandeurs, is nu een indrukwekkende erfgoedsite met een internationale uitstraling en tevens gastvrouw voor tal van evenementen.

Alden Biesen is een levend centrum. Een centrum waar cultuur en toerisme hand in hand gaan met jouw activiteit. De site, met zijn imponerende waterburcht, is een indrukwekkend historisch decor voor allerhande vergaderingen, vormingen en congressen. Wij kunnen elk bedrijf, elke vereniging en elke privépersoon helpen om zijn wensen waar te maken. Van een kleinschalige vergadering, tot een imposant congres. Van een meerdaagse vorming met catering tot een presentatie met een glaasje achteraf. Of zoek je een locatie voor een brainstorming met teambuilding? Samen maken we het mogelijk! Gebruik de polyvalente congres- of vergaderzaal die bij je past: perfect voor 5 tot 300 personen. De historische gebouwen geven jouw evenement een stijlvol en prestigieus karakter. Bovendien bevindt de Landcommanderij zich in het hart van de Euregio, vlak bij het gezellige Bilzen en op een boogscheut van Tongeren, Maastricht, Hasselt, Luik en Aken.

Conferentie in de Rijschool

Samen met je gasten geniet je zelf van die centrale ligging: gemakkelijk bereikbaar via de snelwegen en toch verzekerd van inspirerende rust. Tegenover het kasteel is er een gratis parking. En … onze catering biedt voor elk wat wils. Overnachten? Reserveer tot dertig kamers voor je gezelschap. Nakaarten? In het Gasthuis of Apostelhuis: heerlijk! Meeting in zaal Cuvelier

Meer weten? Onze medewerkers luisteren naar je ideeën en geven gebruiksklare antwoorden om deze te realiseren. Bel hen nu op het nummer +32 (0)89 51 93 47/48 of mail via [email protected] of surf naar www.alden-biesen.be/nl/congres-kasteel Restaurant N. Voorburcht

Receptie in de Tiendschuur

Slaapkamer

RGB 220/202/85

RGB 220/202/85

23