Kwetsbaren in het recht. Onze Paralympiërs waren fantastisch! Niks meer over om van te leven. KVG en De Lijn gingen samen op pad P602416

P602416 een uitgave van KVG VORMING vzw

KATHOLIEKE VERENIGING GEHANDICAPTEN

s/KTOBErsNUMMERsJAArGANGs

Afgiftekantoor: Gent X Verschijnt maandelijks, behalve tijdens de maanden februari en augustus ■ Retouradres: A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen

MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE

› Niks meer over om van te leven

› KVG en De Lijn gingen samen op pad

› Onze Paralympiërs waren fantastisch!

› Kwetsbaren in het recht

Inhoud Redactioneel 3

L even zonder appeltje voor de dorst. Het inkomen van veel mensen in een voorziening is te laag om alle kosten te betalen.

6

D  e Paralympics 2012 waren groots. Onze atleten kwamen met zeven medailles naar huis!

8

K  VG in de kijker KVG-Grembergen voert actie n.a.v. de stembusgang.

10

O  penbaar vervoer? Moet kunnen! KVG en De Lijn brengen samen knelpunten in kaart.

12

M  ag het iets meer zijn? Discussie over de tegemoetkomingen aan personen met een handicap.

14

Agenda KVG-vormingsmomenten en vrijetijdsaanbod in de provincies

16

K  wetsbaren in het recht. Jan Nolf schrijft boek over de voorlopige bewindvoering en maakt brug naar de toekomst.

18

Marge Agenda, Publicaties, Ten slotte, Zoek en Vind

20

W  etten en weten. Wanneer wijzigt mijn inkomensvervangende en/of integratie­tegemoet­koming?

22

B ezinning Zacheüs

Colofon HANDISCOOP is een uitgave van de Katholieke Vereniging Gehandicapten-Vormingsbeweging vzw, Verantwoordelijke uitgever: Pierre Gyselinck, Waregemsesteenweg 53, 9770 Kruishoutem Hoofdredactie: Lief Vanbael Eindredactie: Luc Van Tolhuyzen Administratie: Maria Cleiren Lay-Out: Peter Sackx Coverfoto: Luc Dequick Redactieteam: Lief Vanbael, Marc Kempen, Veronique Michel, Peter Sackx Druk: De Cuyper, Drukkerijstraat 11, 9240 Zele, Redactieadres: KVG, ‘Huize Mathieu Van Gorp’, Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, fax 03 248 14 42, e-mail [email protected], www.kvg.be, Prk. 000-0487925-15, Reclame: KVG-Vorming vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, Jaarabonnement: € 20. De redactieraad is niet verantwoordelijk voor ingezonden artikels (teksten van gelegenheidsschrijvers, lezersbrieven, koopjes, zoekertjes). Enkel teksten die ondertekend zijn kunnen worden opgenomen. De redactieraad be­houdt zich het recht om in­gezonden stukken in te korten of te weigeren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten met uitdrukkelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de advertenties. Een opname van een advertentie in Handiscoop biedt geen garantie voor goede kwaliteit van de aangeprezen producten. Verschijnt maandelijks op 25 000 exemplaren. Sommige informatie uit Handiscoop (o.m. Standpunten) is ook na te lezen op internet. Handiscoop is 6 maanden na de verschijningsdatum beschikbaar in pdf op www.kvg.be.

17 oktober Werelddag van verzet tegen armoede

In 1992 riep de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties 17 oktober uit tot ‘Werelddag van verzet tegen extreme armoede’. In ons land kwam het ‘Platform voor welvaart en tegen ongelijkheid’ al op 30 september op straat onder het motto ‘Ontsnappen uit armoede is een zaak voor iedereen!’. En met als krachtige oproep: „de ongelijkheid in onze samenleving moet stoppen. Diverse beleidskeuzes vergroten de kloof tussen arm en rijk in plaats van die te verkleinen. De zwaksten in onze maatschappij betalen opnieuw de rekening van de crisis én de besparingsmaatregelen”. Wij vrezen echter dat het nieuws over de stembusgang op 14 oktober de berichtgeving over de werelddag tegen armoede helemaal zal verdringen. De uitslag van de al maanden in de media opgeklopte ‘clash’ tussen De Wever en Janssens in Antwerpen zal ongetwijfeld nog dagenlang geanalyseerd worden op radio, tv en in de krant. Zonde is dat, want het is ontzettend belangrijk dat zoveel mogelijk organisaties het thema ‘armoede’ op de maatschappelijke en politieke agenda blijven plaatsen. En daarvoor hebben we de medewerking van de pers heel erg nodig. Het thema ‘armoede’ ligt ook ons nauw aan het hart. Jarenlang voelden wij het met onze ellenbogen aan dat nog te veel mensen met een handicap of gezinnen met een kind met een handicap het met een heel beperkt inkomen moeten stellen. Door onze inkomensenquête (2010) kunnen wij dat ‘aanvoelen’ met harde cijfers staven. Niet minder dan 1 op 4 mensen met een handicap heeft een inkomen beneden de armoedegrens. Een hallucinant cijfer is dit. Toch hebben wij vaak het gevoel dat mensen met een handicap in

heel die armoedeproblematiek nog te weinig aan bod komen. Nochtans hebben zij, naast een beperkt inkomen, vaak ook nog veel extra kosten omwille van hun handicap: remgelden van (para)-medische prestaties en hulpmiddelen, kosten voor begeleiding of assistentie, extra kosten om zich te verplaatsen, enz.

Ontsnappen uit armoede is een zaak voor iedereen!

En kosten voor hun verblijf in de voorziening! Hoe vaak hebben wij al heftig moeten reageren wanneer sommige directies van voorzieningen, ambtenaren en andere onwetenden weinig genuanceerde uitspraken doen als ‘alle bewoners van een voorziening hebben toch een dikke spaarboek’. Hans Van Hassel, ook een directeur van een voorziening, spreekt in dit blad echter een heel andere taal. Als sommige mensen met een handicap al een ‘dikke spaarboek’ hebben, en dit mag zeker niet veralgemeend worden, dan hebben ze dit meestal te danken aan hun ouders. Wie een lage integratietegemoetkoming krijgt, in een voorziening woont en het enkel met zijn gewaarborgd zakgeld moet doen, heeft op het einde van de maand niets over! Die komt er zelfs niet toe om een aantal noodzakelijke kosten te betalen. En laat dit net de verhalen zijn die wij het meest horen. A propos … maak op 14 oktober een wijze keuze!

Leven zonder appeltje voor de dorst Veel mensen zijn van mening dat personen met een handicap die in een voorziening verblijven voldoende financiële middelen overhouden om goed te kunnen leven. De bewoners betalen wel een dagprijs, maar als ze hiervoor met hun inkomen niet rondkomen, dan legt de overheid toch bij? Bovendien hebben heel wat mensen met een handicap vaak een flinke cent op hun spaarrekening. Of niet?

Handiscoop sprak hierover met Hans Van Hassel, directeur van De Kerselaar. De Kerselaar is een kleinschalige voorziening met 50 bewoners. Oorspronkelijk, in 1987, had De Kerselaar enkel een erkenning voor een ‘tehuis werkenden’. Daarna is er een erkenning als ‘tehuis niet werkenden’ bijgekomen. In De Kerselaar leven de bewoners in groepen van 6 tot 10 personen. Ze nemen zoveel mogelijk zelf huishoudelijke taken op zich, maar kunnen daarnaast beroep doen op begeleiding. De jongste bewoner is 21 jaar en de oudste 87. Omdat de bewoners ouder worden, wordt hun zorgvraag groter en groeit de nood aan een meer intense ondersteuning. Handiscoop: Hoe staan de bewoners er financieel voor? Hans: Je kunt de financiële situatie van de bewoners zien als een afspiegeling van de maatschappij. We hebben bewoners die over aanzienlijke financiële middelen beschikken. Maar er zijn er heel wat met financiële problemen zodat ze zelfs noodzakelijke medicatie niet kunnen betalen. De meeste van onze bewoners hebben een inkomen van iets meer dan 1.000 euro per maand. Of ze wat reserve hebben, spaargeld of een budget om onverwachte uitgaven te kunnen betalen, hangt meestal af van

In De Kerselaar wonen 50 mensen tussen 21 en 87 jaar. hun netwerk, zoals een familie met voldoende financiële middelen. Handiscoop: Waar geven jullie bewoners het meest aan uit? Hans: Er is natuurlijk de dagprijs voor het wonen in en de dienstverlening van

3

De Kerselaar. Deze dagprijs bedraagt momenteel 32,70 euro. Maar elke bewoner moet, op basis van de huidige regelgeving, een gedeelte behouden van zijn inkomen na het betalen van de dagprijs, het ‘gewaarborgd persoonlijk inkomen’. Zo moeten de bewoners van

oktober 2012

Hans Van Hassel: „Veel bewoners hebben niet genoeg middelen om noodzakelijke medicatie te betalen.” het tehuis voor werkenden minstens 350,40 euro overhouden of 1/3de van hun arbeidsinkomen of van het vervangingsinkomen dat voortspruit uit eerder gepresteerde arbeid. Maar omdat er op dit moment weinig werk is in de beschutte werkplaats en verschillende bewoners daardoor terugvallen op een lagere werkloosheidsuitkering, daalt ook het gemiddeld inkomen. Bij de bewoners van het tehuis voor niet-werkenden hangt het bedrag van hun ‘persoonlijk gewaarborgd inkomen’ af van de aard van de handicap. Personen met een lichte verstandelijke handicap en/of een motorische of zintuiglijke handicap moeten minstens 350,40 euro per maand van hun inkomsten overhouden. Bewoners met een matige verstandelijke handicap houden slechts 186,88 euro van hun persoonlijke inkomsten over. Handiscoop: Wat moeten ze daarmee betalen? Hans: Veel van onze bewoners hebben aanzienlijke medische kosten: doktersconsultatie, paramedische behande-

oktober 2012

lingen en vooral medicatie. Daarnaast hebben zij kosten voor hun kleding, kappersbezoek en andere verzorging, een abonnement, … kortom voor alles waaraan een doorsneemens zoal behoefte heeft. Als bewoners verplaatsingen willen maken of activiteiten willen doen buiten het kader van de voorziening, dan moeten ze dat ook zelf betalen. De meeste bewoners hebben nog recht op een socio-culturele toelage van het VAPH. Bij De Kerselaar brengen we die, via de maandelijkse factuur, in mindering van de eigen financiële bijdrage van de bewoner. Onze voorziening biedt een aantal gratis activiteiten aan de bewoners, maar de behoefte aan de invulling van hun vrije tijd kan natuurlijk veel ruimer zijn dan wat De Kerselaar biedt. Wij kunnen rekenen op een aantal vrijwilligers om bewoners te begeleiden bij hun individuele vrijetijdsbesteding. Handiscoop: Hoe gaat jullie voorziening om met bewoners met een te laag inkomen?

4

Hans: We moeten hier onderscheid maken tussen bewoners die eenmalige hoge uitgaven hebben en bewoners die elke maand opnieuw geconfronteerd worden met een tekort aan inkomen voor noodzakelijke uitgaven. Onze voorziening heeft een sociaal fonds van ongeveer 2.000 euro per jaar. Dit bedrag staat opzij voor een belangrijke, maar eenmalige grote uitgave waarvoor een bewoner onvoldoende middelen heeft. Vanuit dit sociaal fonds hebben wij bijvoorbeeld al eens een prothese vergoed, en een grote factuur van een bewoner voor tandverzorging, een driewieler die belangrijk was voor de mobiliteit van een bewoner maar waarvoor de overheid toch geen tussenkomst kon geven. Voor mensen die structureel elke maand tekort komen, proberen we ook een structurele oplossing te vinden. Bijvoorbeeld een verhoging van de integratietegemoetkoming te bepleiten of een bijkomende steun vanwege het OCMW aan te vragen. Dit lukt echter zelden. Tot nu toe konden we maar voor één bewoner bijkomende steun van het OCMW verkrijgen omdat wij konden aantonen dat de uitgaven voor specifieke medicatie zorgden voor een structureel onevenwicht tussen zijn inkomsten en zijn uitgaven. Handiscoop: Spelen schulden ook een rol? Hans: Enkele bewoners hebben zeker schulden. Voor sommigen was dit de directe aanleiding om een voorlopig bewindvoerder aan te stellen. Maar schulden spelen geen hoofdrol in de precaire situatie van sommige bewoners. Handiscoop: Staatssecretaris Courard heeft een herziening van het stelsel van de tegemoetkomingen aangekondigd. Ook in de zorg zijn er talrijke veranderingen op komst. Zo voorziet men dat in de toekomst bewoners van hun eigen inkomen zelf hun woon- en leefkosten moeten betalen waardoor het systeem van het gewaarborgd persoonlijk inkomen zal wegvallen. Wat zijn jouw bekommernissen bij deze evoluties? Hans: De meeste bewoners ontvangen een tegemoetkoming of combineren

Onze bewoners zijn trots op hun werk. hun inkomen uit arbeid met een integratietegemoetkoming. Wanneer het inkomen uit arbeid wegvalt omwille van gezondheidsproblemen of door een al dan niet tijdelijke werkloosheid, dan daalt het maandelijks inkomen van onze bewoners sterk. Nochtans worden deze bewoners net dan geconfronteerd met stijgende medische kosten of hebben ze grotere kosten omdat hun ‘vrije tijd’ toeneemt. In de huidige regelgeving zorgt het gewaarborgd persoonlijk inkomen dan voor een kleine buffer. Maar een buffer die voor elk van onze bewoners noodzakelijk is om persoonlijke uitgaven te helpen financieren. De werkingssubsidies die een voorziening van het VAPH ontvangt, is verre van toereikend om deze uitgaven te kunnen dragen. Omdat deze subsidie, omwille van besparingen, al enkele index-aanpassingen heeft overgeslagen, volstaat die nu eigenlijk al niet meer om alle kosten van een voorziening te financieren. Ik begrijp dat ook personen met een handicap aangemoedigd moeten worden om te werken. Het huidige economische klimaat zorgt er echter voor dat reguliere werkgevers, zelfs de sociale economie, steeds minder ruimte hebben om onze doelgroep werk te verschaffen. Voor de werkende bewoners van De Kerselaar is werkloosheid zeker geen geschenk. Onze bewoners vinden werken heel belangrijk en zijn meestal erg geëngageerd en trots op hun werk. Het gewaarborgd persoonlijk inkomen afschaffen, treft in de eerste plaats mensen die werkloos of ziek worden. De eigen financiële bijdrage voor de kosten van de zorg is een kost die mensen zonder handicap niet hebben. Na het betalen van die financiële bijdrage moet er een persoonlijk inkomen kunnen overblijven voor individuele kosten.

Jos

woont in De Kerselaar, in het tehuis ‘niet werkenden’. Hij heeft een tegemoetkoming van 1.153,93 euro per maand. Omdat zijn moeder al oud is, verblijft Jos permanent in de voorziening. Elke maand betaalt hij een verminderde dagprijs van 967,05 euro (31 dagen aanwezigheid) en houdt hij het gewaarborgd minimum inkomen (zakgeld) van 186,93 euro over. Daarvan moet hij nog zijn rekeningen betalen: gemiddeld gaat het om ongeveer 100 euro per maand gezondheidskosten, 15 euro voor telefoonkosten en 80 euro voor zijn mobiliteit. Jos wil eenmaal per maand op bezoek gaan bij zijn moeder in Brussel. Gezien zijn handicap moet hij beroep doen op vervoer per taxi. Dat kan hij niet elke maand betalen. Hij heeft helemaal geen budget over voor kleding, ontspanning, of andere behoeften.

Leen

woont ook in De Kerselaar. Zij werkt in de beschutte werkplaats en heeft een inkomen van 1.180,24 euro per maand. Maandelijks betaalt zij 719,40 euro aan de voorziening (voor 22 dagen aanwezigheid) en houdt 460,84 euro (1/3de van haar loon) over. De extra kosten bedragen gemiddeld 75 euro per maand voor gezondheidszorg, 30 euro telefoonkosten en 50 euro voor mobiliteit. Leen hecht veel belang aan een verzorgd voorkomen en kledij. Bij haar familie heeft ze doorheen het jaar geen kosten, maar ze betaalt haar jaarlijkse vakantie met haar zus in het buitenland zelf (ongeveer 150 euro). Leen houdt van sociale contacten en is aangesloten bij een vereniging. Haar voorlopige bewindvoerder houdt nauwlettend haar uitgaven in de gaten want haar bescheiden budget dwingt Linda telkens tot het maken van keuzes. Bovendien is haar inkomen de laatste tijd onzeker door gebrek aan werk in de beschutte werkplaats. Jos én Leen hebben buiten extra gezondheidskosten nog andere kosten die het gevolg zijn van hun handicap. Zo betaalt Jos bijvoorbeeld jaarlijks 415,41 euro en Linda 424,88 euro voor hun voorlopige bewindvoering, 3% van hun jaarlijkse inkomsten.

In mijn visie is er niet één oplossing. Het gaat niet alleen over een hogere tegemoetkoming of over lagere remgelden bij medische behandelingen. De overheid moet er voor blijven zorgen dat een aantal diensten en gezondheidszorg betaalbaar worden aangeboden. Onze bewoners moeten aan de slag kunnen blijven om hun inkomen met eigen arbeid te verhogen. Kunnen werken draagt in belangrijke mate bij tot inclusie van welke doelgroep ook. Daarom moet er ook blijvend geïnvesteerd worden in de sociale economie. En werkgevers moeten gestimuleerd worden om mensen met een handicap betaald werk

5

te bieden. Overheden hebben hierbij een voorbeeldfunctie. Van hen verwachten wij niet minder dan dat ze het aantal personen tewerkstellen dat ze zichzelf hebben voorgeschreven. Voor de meeste bewoners is het belangrijk dat hervormingen, met een maximale participatie tot doel, niet leiden tot een verslechtering van hun financiële situatie. Het is niet omdat je je zorg hebt, dat je verder maar in armoede moet leven. Herman Janssens

oktober 2012

De Paralympics 2012 waren groots! Marieke ‘Wielemie’ Vervoort: 1 x goud, 1 x zilver. Vanaf juli 2007 deelde Wielemie met de Handiscooplezer haar dagboek. In die periode probeerde zij haar grote droom, deelnemen aan de Iron Mantriatlon van Hawaï, te realiseren. Ook al haalde zij, door allerlei technische tegenslagen de eindmeet niet … ze zette een echte prachtprestatie neer! „Op slechte dagen zou ik er wel eens de brui willen aan geven, maar ik maak me sterk. Het ligt niet in mijn karakter om mij te laten wegzinken. Ik trek mij op aan de dingen die ik nog wel kan. Ik moest leren zien ‘hoe rijk ik nog ben  …’” vertelde Marieke aan Handiscoop toen het met haar gezondheid bergaf ging. In Londen heeft Marieke overtuigend getoond ‘hoe rijk ze nog is’! Door een gouden medaille te halen voor de 100 meter én een zilveren voor de 200 meter rolstoelsprint gaf ze ons allen een grote les in doorzettingsvermogen.

© Olivier Papignies

Onze Bocciaploeg heeft haar bronzen medaille dik verdiend. Wij zijn ontzettend trots op hen.

Brons voor ‘onze’ bocciaploeg.

Voor ons is Marieke ‘Wielemie’ Vervoort dé sportvrouw van het jaar! © Luc Dequick

© Luc Dequick

Amazone Michèle George haalde voor ons land maar liefst twee gouden medailles in de paardensport..

oktober 2012

6

In amper drie jaar tijd zijn bocciaspelers Kirsten De Laender, Pieter Cilissen, Pieter Verlinden en Julie Lamberecht er in geslaagd om als team op te klimmen tot de zevende plaats op de wereldranglijst. De voorbije maanden konden wij volgen hoe intens deze atleten zich op de Spelen in Londen hebben voorbereid. De acht landenteams die het tijdens de Paralympics tegen elkaar moesten opnemen, waren echt aan elkaar gewaagd. Vooral toen Kirsten en Pieter C., na een dipje in de halve finale, voor een derde plaats moesten strijden tegen een ijzersterk Korea was de spanning om te snijden …

Nog meer blinkend metaal … De bronzen medaille voor marathonloper Frederik Van Heede was de kers op de taart.

Drie gouden, een zilveren en drie bronzen medailles … voor onze paralympiërs. Niemand had hiervan durven dromen. Ook andere atleten hebben in Londen schitterende prestaties geleverd en zijn maar nipt naast de podiumplaatsen geëindigd. De KVG-groep wil hen allen van harte feliciteren en hen nog een schitterende sporttoekomst wensen. Wij hebben het ontzettend gewaardeerd dat wij dag na dag de prestaties van onze paralympische atleten, ook via de gewone media, konden volgen. Het is ooit anders geweest! Wij hopen van harte dat deze Spelen de sport voor mensen met een handicap een stevige boost geven waardoor ook deze topsporters, net zoals de atleten zonder handicap, zich met het allerbeste materiaal en met de meest deskundige coaches volop kunnen voorbereiden op de volgende Paralympische Spelen binnen vier jaar in Rio. Wij kijken er alvast naar uit!

© Luc Dequick

Handbiker Wim Decleir keerde met brons terug naar huis.

Lief Vanbael

r tee n! s e ne nv n i l w o wet e e s e b k a n f o r t a onder d w u p om n ú n g c verkoo p j – a i G r e n s l enaar eig lev i n 100%

Bre

© Luc Dequick

yne

rd Wo

TE KOOP

39 appartementen 70% VERKOCHT I WERKEN GESTART!

CARE RESIDENCE ZILVERVESTEN LIER, TRANSVAALSTRAAT I WONEN EN WELZIJN OP MAAT

Op wandelafstand van centrum en openbaar vervoer 1 of 2 slaapkamers Volledig rolstoelvriendelijk ingericht Ondergrondse parkeerplaats 24/24 uur noodoproepsysteem Zorgverlening à la carte Vanaf � 149.900 excl. kosten

Bezoek ons modelappartement! Maak een afspraak: 03 820 82 82 [email protected] www.coresdevelopment.be

7

oktober 2012

Het programma van

de vragende partij Op 14 oktober kiezen we een nieuw gemeentebestuur. Voor heel wat KVG-afdelingen is de stembusgang een mooie gelegenheid om de noden en wensen van personen met een handicap nog eens extra in de verf te zetten bij de lokale politici. Handiscoop ging op 22 september een kijkje nemen in het OostVlaamse Grembergen. Daar verzamelden heel wat bestuursleden en leden voor de actie van KVG-Grembergen. Voorzitter Solange Peirsegaele geeft een woordje uitleg. Handiscoop: Hoe zijn jullie op het idee voor deze actie gekomen? Solange: Ik heb zelf twee kinderen met een fysieke handicap. Elke dag opnieuw ervaren wij de beperkingen aan den lijve. Onze kinderen kunnen niet overal binnen en door de slechte staat van de voetpaden kan ik mijn zoon niet alleen naar de winkel laten gaan. Dat is zo oneerlijk, want andere kinderen kunnen dat wel. Door met an-

oktober 2012

Burgemeester Piet Buyse (vooraan, midden) en schepen Bart Van Malderen (vooraan, links) maken kennis met de noden en wensen van personen met een handicap. deren te praten over wat er in onze gemeente beter kan, groeide het idee om iets te doen met de komende gemeenteraadsverkiezingen. Het bestuur van onze KVG-afdeling stond er direct voor open en iedereen staat volledig achter de actie. Met een klein werkgroepje gingen we aan de slag. Maar hoe begin je eraan? We kozen het memorandum van KVGnationaal als leidraad. Bij elk thema vroegen we ons af: is dit voor ons van toepassing? Met het memorandum als vertrekbasis kijk je ook ruimer dan alleen je eigen situatie, en dat is zeker

8

een voordeel. Daarom hebben we in de werkgroep ook iemand uitgenodigd met een visuele handicap die niet in ons bestuur zit. Dat verbreedt onze eigen achtergrond die vooral vertrouwd was met de problemen rond motorische handicaps. We merken nu wel dat we nog iets te weinig aandacht hebben voor de noden van mensen met een verstandelijke handicap. We hadden geen vertegenwoordiger van deze doelgroep in onze werkgroep, maar we hebben toch geprobeerd om ook hun belangen zo goed mogelijk op te nemen. Voor de meeste zaken beperken we ons tot de situatie in Grembergen zelf,

al richten we ons soms naar de fusiegemeente Dendermonde. Handiscoop: Hoe luiden jullie concrete eisen? Solange: We werken met drie grote blokken waarvan ‘wonen’ de spits afbijt. In Grembergen zijn er maar twee sociale woningen aangepast voor personen met een handicap. Sinds 1978 kwamen er geen meer bij. Wij vragen dat één op de tien sociale woningen toegankelijk zou zijn. Eigenlijk is dat nog te weinig als

Minstens één op tien sociale woningen moet toegankelijk zijn. je rekening houdt met de sterk verouderende bevolking en de nood aan toegankelijke woningen. Het tweede luik draait om mobiliteit. Het grootste probleem is het gebrek aan goede voetpaden. In ons memorandum noemen we de gevaarlijke straten bij naam zodat de politici direct weten waar de grootste knelpunten zich bevinden. Maar er is meer: oversteekplaatsen zonder geluidssignaal voor mensen met een visuele handicap, verwarrende zebrapaden en onvoldoende voorbehouden parkeerplaatsen. We maken dus ook een lijstje van de plaatsen waar er volgens ons dringend parkeerplaatsen moeten komen. Soms weten we niet goed of de zaken die we aankaarten wel gemeentelijke materie zijn. Nu het postkantoor gesloten is, hebben we een postpunt in een ontoegankelijke krantenwinkel. Maar ook personen met een handicap moeten hun post kunnen regelen! We nemen dit item dus op in ons eisenpakket. Als de post geen gemeentelijke bevoegdheid blijkt, kan de gemeentepolitiek zich toch achter onze vraag scharen en het probleem aan de juiste instantie voorleggen.

‘Toegankelijke gebouwen’ is het derde facet. Het oude gemeentehuis is een voorbeeld van hoe het zeker niet moet. Als rolstoelgebruiker kan je de deur niet zelf openen en het gebouw niet betreden. Er is ook publieke infrastructuur voor culturele of sportieve doeleinden die qua toegankelijkheid een onvoldoende scoort. Soms uit de ontoegankelijkheid zich niet (alleen) in het gebouw zelf, maar ook in de informatie daarover. Het zwembad is toegankelijk en er worden zelfs speciale zwemsessies voor mensen met een handicap georganiseerd. Maar niemand weet dat. En zo kunnen wij nog voorbeelden geven waarbij de communicatie duidelijker kan. Grembergen voorziet enkele premies voor mensen met een handicap. Wel, ik hoorde er zelf voor het eerst over toen mijn kinderen bijna veertien en zestien jaar waren. En we wonen hier van toen ze geboren zijn… Over toegankelijke informatie hebben we zelf een voorstel voor de stad Dendermonde. De stad moet zelf de burgers informeren, niet alleen via websites maar ook, liefst herhaaldelijk, in het stadsmagazine. Maar verenigingen, zoals de onze, kunnen ook hun rol spelen! Als de stad ons tijdig op de hoogte brengt, kunnen wij onze leden inlichten. Samen kunnen we de doelgroep maximaal informeren over het thema ‘handicap’ in onze gemeente. Zo zouden de mensen niet langer zelf op zoek moeten naar belangrijke informatie. Handiscoop: Hoe hebben jullie de actie van vandaag opgevat? Solange: We hebben alle politieke partijen uitgenodigd, net als alle politici die op de verkiezingslijst staan. We starten met een korte inleefervaring aan het oud gemeentehuis. We vragen aan enkele politici om in een rolstoel te zitten of een blinddoek aan te doen. Zo moeten ze zonder hulp proberen om het gebouw binnen te gaan. Daarna gaan we via een gevaarlijke baan zonder voetpaden naar het Gildenhuis. Daar stellen we ons memorandum voor. Elke aanwezige krijgt een exemplaar mee naar huis. We voorzien ook ruimte voor interactie. Zo vragen we aan elke partij waarom er (vrijwel) niets over handicap in hun verkiezingspropaganda staat. We vragen ook hun standpunt over een

9

Solange Peirsegaele helpt een van de schepenen bij het veilig oversteken. aantal aangehaalde kwesties. En reken er maar op dat we hen daar na de verkiezingen nog wel eens aan zullen herinneren! Handiscoop: Waarom vinden jullie het belangrijk om hier als KVGafdeling zoveel energie in te steken? Solange: KVG streeft naar een betere, inclusieve maatschappij. Als afdeling kunnen wij hieraan een steentje bijdragen. We moeten meer aanbieden dan ontmoetingskansen en gezelligheid, al is dat natuurlijk ook erg belangrijk. In onze afdeling voorzien we bij elke activiteit een stukje vorming: een woordje over mantelzorg, over de werking van het OCMW, … We houden deze lange traditie in ere, want we merken dat er elke keer mensen zijn die er iets van oppikken. De actie van vandaag past dus perfect in de visie van onze afdeling. Je moet je als KVG laten horen. Het ontbreekt de gemeenten nog vaak aan een visie over handicap. De gemeente ligt niet spontaan wakker van onze noden; we moeten ze dus wakker schudden. En zo iets kan je niet individueel doen. Daar heb je een groep voor nodig. We hebben al onze KVG-leden opgeroepen om hier vandaag massaal aanwezig te zijn. Want hoe meer volk er is, hoe meer indruk we maken op de politici. Als personen met een handicap mogen we onze beleidsmakers tonen dat wij iets te zeggen hebben over hoe wij onze gemeente wensen! Veronique Michel

oktober 2012

Openbaar vervoer? Moet kunnen! Gebruik maken van het openbaar vervoer is voor veel mensen met een handicap helemaal niet vanzelfsprekend. Nog te veel trams, bussen en haltes zijn ontoegankelijk. Het personeel is helaas niet altijd even deskundig, behulpzaam of vriendelijk. En de communicatie aan reizigers met een beperkte mobiliteit laat wel eens te wensen over. Dat kan – en moet dus - beter!

KVG en De Lijn sloegen de handen in elkaar en dienden samen een project in bij Vlaams Minister Crevits. Dit project brengt knelpunten in kaart en geeft De Lijn aanbevelingen voor een betere dienstverlening. Maar bovenal brengt het project beide partijen met elkaar in contact. Want als personen met een handicap en personeelsleden van De Lijn mekaar kennen, groeit het begrip en de bereidheid om samen naar oplossingen te zoeken. Dit voorjaar gingen twintig duo’s op pad. Elk duo bestond uit een persoon met een fysieke handicap en een medewerker van De Lijn. Samen legden ze een vooraf uitgestippeld traject af met de (bel-)bus en/ of de tram. Ook Elke Dhont (25) uit het Oost-Vlaamse Melsen ging de uitdaging aan. Handiscoop: Maakte je vóór dit project al gebruik van het openbaar vervoer? Elke: Ik had al een viertal keer met De Lijn gereden. Ik ga naar het dagcentrum in Bottelare en vorig jaar logeerde ik een aantal nachten in een voorziening in Oosterzele. Het traject Bottelare-Oosterzele legde ik met de belbus af. Maar ik hield er geen goede herinneringen aan over. Ik vond dat sommige chauffeurs

oktober 2012

nogal bruut reden. En blijkbaar waren ook andere mensen die mening toegedaan want in die periode zijn een paar klachten ingediend over de rijstijl van één bepaalde chauffeur. Het is mij ook een keer overkomen dat mijn rolstoel niet werd vastgezet. Ik voelde me dus niet zo veilig. Handiscoop: Waarom wilde je meewerken aan dit project? Elke: Omdat ik hoop dat de veiligheid op het openbaar vervoer voor ons, mensen met een handicap, zal verbeteren. Als er daarnaast ook meer aangepaste bussen komen, geeft De Lijn ons de kans om ook het openbaar vervoer te gebruiken. Door mijn deelname wil ik hen dat laten inzien. Handiscoop: Hoe zag het project er concreet uit voor jou? Elke: Het begon toen vormingswerker Sara me belde om te polsen of ik wilde meewerken. Daarna hebben we mijn traject uitgestippeld. In eerste instantie was het de bedoeling dat ik thuis zou vertrekken. Maar in Melsen rijdt geen belbus, en hier de gewone bus nemen was onmogelijk. Toen dokterde Sara een nieuwe reisweg uit: aan het dagcentrum in Bottelare is wel een belbushalte, dus werd dat ons vertrekpunt. Ik ging op stap met de verantwoordelijke van

10

Elke hoopt dat de veiligheid op het openbaar vervoer voor mensen met een handicap zal verbeteren.

de belbuscentrale in Oost-Vlaanderen. Sara ging mee als observator. Die eerste keer hadden we geen echt reisdoel. We volgden gewoon het traject van de belbus. Onderweg heb ik een goeie babbel gehad met die medewerker van De Lijn. Ik heb mijn ervaringen van vorig jaar aan hem voorgelegd. Voor die man was het project ook bijzonder interessant. Hij zit meestal aan zijn bureau en neemt bijna nooit zelf de belbus. Toen hij de belabberde toestand zag van sommige riemen waarmee ze de rolstoelen vast zetten, schrok hij. Hij beloofde om na te gaan of ze kunnen worden vernieuwd. Handiscoop: En was daarmee de kous af? Elke: Integendeel! Ik had de smaak te pakken en vroeg aan die man of het mogelijk was om ook de tram eens uit te proberen. Hij zei me dat ik de rit een week vooraf moest reserveren bij de belbuscentrale. Die zou een aangepaste tram voor mij inleggen naar Gent. Maar

Maar we gaven het niet op en ondernamen een nieuwe poging om naar de Veldstraat in Gent te gaan. En bij ons derde traject verliep alles vlekkeloos. Of beter: de heenreis was prima. Ik was goed vastgemaakt met een riem, een soort autogordel, rond mijn middel. De rolstoel zelf was niet vastgezet; ik vraag me af of dat wel veilig is. Wat als de tram bruusk remt? De tram van de terugweg had dan weer geen riem. Gelukkig was Sara erbij om mij vast te houden.

toen Sara en ik in Melle van de belbus stapten, was er geen toegankelijke tram te bespeuren. Achteraf hoorden we dat er wel een aangepaste tram was gereserveerd, maar die is de verkeerde richting uit gestuurd …

Project ‘Busje komt zo?’ Personen met een handicap en De Lijn samen op pad Samen met De Lijn onderzocht KVG-Vorming hoe we het gebruik van bus en tram bij mensen met een handicap kunnen verbeteren. In dit project: - namen twintig duo’s de bus. Elk duo bestond uit een persoon met een fysieke handicap en een medewerker van De Lijn. - vulden ongeveer vijftig mensen onze enquête in over de communicatiekanalen van De Lijn - deelden mensen met een handicap hun ervaringen ivm De Lijn op twee rondetafelgesprekken En nu? Momenteel verwerken we alle informatie en bundelen we de belangrijkste conclusies. Dan bezorgt KVG-Vorming aan De Lijn een lijst van knelpunten en een pak nuttige adviezen. De Lijn engageert zich om onze aanbevelingen in te passen in de opleiding van hun chauffeurs. Daarnaast besteden ze aandacht aan dit project in hun interne nieuwsbrieven zodat al hun personeelsleden op de hoogte zijn. Ook KVG gaat met de resultaten aan de slag: wij gieten de tips voor personen met een handicap in een handige brochure en plannen enkele info-momenten over dit thema. Hou de agenda in Handiscoop zeker in de gaten! Meer weten over dit project? Tel. 03 216 29 90 of [email protected].

Handiscoop: Wat vond je van de dienstverlening onderweg? Elke: De belbusverantwoordelijke had me gezegd dat als je vooraf reserveert de chauffeurs verplicht zijn om je te helpen. Bij ons derde traject was dat inderdaad het geval. De chauffeur heeft het hellend vlak uitgeklapt, de rolstoel op de tram geholpen en mij vastgezet. En tja, de ene chauffeur is al wat vriendelijker dan de andere. Op onze ritten waren er twee chauffeurs waarbij de voorzichtigheid en de vriendelijkheid wel wat te wensen overlieten, maar de anderen vielen goed mee. Handiscoop: Hoe kijk je nu terug op dit experiment? Elke: Ik heb geleerd dat ik niet zelfstandig op pad kan gaan, zeker niet met de tram. Enkele mensen uit het dagcentrum hadden me vooraf verzekerd dat het allemaal wel zou lukken. Maar zij zitten zelf niet in een rolstoel en kunnen niet zo goed inschatten wat er allemaal komt bij kijken. Ik heb ook een en ander opgestoken. Een eerste les is: je rit op tijd reserveren. Zo ben je zeker dat op jouw traject een toegankelijk voertuig rijdt en dat je hulp krijgt. Er kan maar één rolstoel per belbus worden vervoerd. Voor de belbuscentrale is dat een heel gepuzzel. Hoe sneller je reserveert, hoe zekerder je bent van de rit die jij echt wil. Ook belangrijk: sta op tijd aan de halte! Ik zie het nu wel zitten om vaker met het openbaar vervoer te reizen. Wist je trouwens dat er bij de NMBS ook nog veel werk aan de winkel is? Als KVG daar ooit een project over indient, mag je me zeker bellen! Veronique Michel

11

oktober 2012

Mag het iets meer zijn? 1,5 miljoen Belgen met een handicap.

KVG vertegenwoordigers op bezoek bij staatssecretaris Philippe Courard. (uiterst links)

I

n volle zomer lanceerde Dhr. Philippe Courard, staatssecretaris voor ‘Sociale Zaken, Gezinnen, Personen met een handicap, belast met Beroepsrisico’s’ de discussienota ‘Tegemoetkomingen die geen handicaps veroorzaken - openbare raadpleging over de wetgeving inzake de tegemoetkomingen voor personen met een handicap’. Adviesraden, voorzieningen, organisaties, … van personen met een handicap werden uitgenodigd om voor 30 september hun standpunten en aanbevelingen aan zijn kabinet te bezorgen. Het spreekt voor zich dat KVG al eerder met een stevig, goed gedocumenteerd dossier over de tegemoetkomingen aan personen met een handicap bij Courard langsging. Trouwens … wij zaten al lang op hete kolen. Door de aanslepende regeringsonderhandelingen moesten wij maanden wachten voor wij de resultaten van onze inkomensenquête (2010) en de beleidsaanbevelingen die wij daaruit formuleerden aan een bevoegde minister of staatssecretaris konden voorleggen. Maar wij zullen niet nalaten om uitgebreid op deze discussienota te reageren. Ook KVG-ers die actief zijn in plaatselijke adviesraden voor personen met een handicap zullen onze standpunten en ideeën over de tegemoetkomingen mee naar de vergadertafel nemen.

oktober 2012

De staatssecretaris gaat er in zijn nota van uit dat ongeveer 1,5 miljoen Belgen, dat is 1 op 6, een handicap heeft. Het gaat om mensen van alle leeftijden. En omdat België zich engageerde om het VN-verdrag voor gelijke kansen van personen met een handicap in de praktijk te brengen, betekent dit dat ons land er nu ook moet voor zorgen dat ‘mensen met een handicap kunnen leven als gelijke en gelijkwaardige leden van de maatschappij en dat de obstakels waarop ze stoten moeten weggewerkt worden, ook in het cruciale domein van de sociale bescherming’. Dit vertalen wij als ‘een voldoende inkomen hebben om volop aan de samenleving te kunnen deelnemen’. Wat echter niet met zoveel woorden in de nota staat, maar wat wij uit goede bron vernamen (dit wil zeggen rechtstreeks van de medewerkers van dhr. Courard) is dat een eventuele vernieuwing of aanpassing van de wetgeving met de huidige budgetten zal moeten gebeuren. De economische crisis, weet je. Dit geeft ons echter weinig speelruimte om serieuze aanbevelingen voor een verbeterde wetgeving te formuleren. Maar KVG blijft ijveren voor een tegemoetkomingssysteem dat mensen met een handicap toelaat om menswaardig te leven.

Tegemoetkomingen, de basisprincipes … KVG ligt mee aan de basis van de huidige stelsels van tegemoetkomingen aan personen met een handicap die dateren van 1987 en wij blijven ook nu nog helemaal achter onze uitgangspunten van

12

toen staan. Maar toendertijd werden niet al onze wensen in de wetgeving opgenomen en in de loop der jaren is er natuurlijk heel wat gewijzigd m.b.t. visie op handicap en inclusie. Bovendien werd de huidige wetgeving de voorbije jaren serieus scheefgetrokken omdat alle bevoegde ministers of staatssecretarissen meenden dat ze aan de wet moesten sleutelen, zonder daarvan de draagwijdte goed in te schatten. Als we nu aanbevelingen mogen doen voor een nieuwe of aangepaste wetgeving m.b.t. tegemoetkomingen, dan blijven wij bij onze basisprincipes van twee ‘soorten’ tegemoetkomingen: Enerzijds moeten mensen met een handicap, die geen recht hebben op een inkomen uit arbeid, ziekteverzekering, werkloosheid, … een inkomen krijgen dat hen toelaat om een menswaardig leven te leiden. Voor de inkomensvervangende tegemoetkoming (wetgeving 1987) werd dit bedrag gelijkgesteld aan het leefloon. Als wij echter uit onze inkomensenquête leren dat 25%, dus 1 op de 4 mensen met een handicap, een inkomen heeft onder de armoedegrens, dan is het overduidelijk dat het bedrag van de inkomensvervangende tegemoetkoming serieus moet opgetrokken worden. Bovendien moeten de meeste mensen met een handicap levenslang van dit ‘leefloon’ leven, terwijl de andere mensen meestal slechts tijdelijk, in een moeilijke periode in hun leven, een leefloon nodig hebben. KVG stelt dan ook voor om het bedrag van de inkomensvervangende tegemoetkoming op te trekken tot minstens de geïndexeerde EU-SILC-norm (een Europese armoedenorm). Voor een alleenstaande komt dit dan neer op ongeveer 940 euro per maand. Bovendien is KVG van mening dat er voor de toekenning van een tegemoetkoming veel grotere vrijstellin-

gen moeten gelden op het inkomen van een eventuele partner. De wetgeving moet ook toelaten dat mensen met een handicap aangemoedigd worden te gaan werken zonder dat zij het risico lopen om hun tegemoetkoming te verliezen wanneer ze om een of andere reden niet kunnen blijven werken. Anderzijds moeten mensen met een handicap een tegemoetkoming krijgen om de ‘niet-becijferbare meerkosten’ die hun handicap met zich meebrengt te bekostigen. Het gaat om kosten die mensen zonder handicap niet hebben: extra kosten om zich te verplaatsen, kosten omdat hun hulpmiddelen of therapieën niet volledig terugbetaald worden, kosten voor een begeleider omdat mensen het op hun eentje niet redden, … Onze lijst van dergelijke ‘meerkosten’ is ellenlang! Een rechtvaardige en objectieve evaluatieschaal moet toelaten om deze ‘meerkosten’ op een goede manier in te schalen. Voor alle duidelijkheid … voor KVG dient deze tegemoetkoming (‘integratietegemoetkoming’ in de huidige wetgeving) niet om de kosten op te nemen voor hulpmiddelen, medische en paramedische prestaties of zorg. Het gaat voor ons louter om de ‘niet-becijferbare meerkosten’. Liefst zagen wij dat er helemaal geen rekening gehouden wordt met het inkomen, ook niet met dit van de partner, voor de toekenning van de integratietegemoetkoming. Een handicap, en de extra kosten die hij met zich meebrengt, verdwijnt niet wanneer je gaat bijv. gaat werken of gaat samenwonen met een partner.

hun loon verliezen, maar daar bovenop ook nog eens hun tegemoetkoming zien verminderen, … Op 22 september vergaderde de sociale beleidsraad van KVG. Tientallen geëngageerde vrijwilligers hebben zich nog eens gebogen over deze materie

en hun ideeën, ervaringen, aanbevelingen, … werden nog meegenomen in de nota die onze organisatie, netjes op tijd, aan staatssecretaris Courard bezorgde. Wordt vervolgd! Lief Vanbael

www.openkijkophandicap.be Waar KVG naartoe wil met de tegemoetkomingen voor personen met een handicap lees je in de standpunten van deze Handiscoop. Wij pleiten vooral voor een hogere inkomensvervangende tegemoetkoming en een integratietegemoetkoming die enkel dient om de ‘niet-becijferbare’ meerkosten van een handicap te kunnen bekostigen en daardoor ook zou moeten uitgekeerd worden, los van het inkomen dat mensen met een handicap hebben. Kun jij je vinden in dit standpunt? Of heb je een heel andere mening hierover? Wat zijn voor jou, voor jouw kind ‘niet-becijferbare meerkosten’? Welke kosten heb jij, omwille van je handicap, die je familie, vrienden, buren, … zonder handicap niet hebben? … Je kan je reacties kwijt aan de redactie van Handiscoop: [email protected] of tel. 03 216 29 90. Heel erg bedankt alvast.

fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be lifti w.trap

ww

Onze traplift ... ... Uw comfort Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

Tegemoetkomingen, de punten en de komma’s … In afwachting van een grondige vernieuwing van de wetgeving, en dit is niet mogelijk zonder extra middelen, kunnen er in de huidige wetgeving al heel wat aanpassingen gebeuren om een aantal anomalieën en onrechtvaardige toestanden weg te werken. Wij denken dan o.a. aan het aanpassen van de vrijstellingen op het inkomen van de partner of het inkomen uit arbeid; het feit dat mensen met een handicap die moeten stoppen met werken niet alleen

NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne [email protected] | www.trapliftinfo.be

13

oktober 2012

!'%.$! Antwerpen

Limburg

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected]|

10 en 17 oktober - 19.30 u. - initiatie SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren - Antwerpen. l  11 oktober - 19.30 u. - infoavond: wat is PAB? (i.s.m. Absoluut) - Zoersel. l  18 oktober - 19.30 u. - infoavond: wat is PAB? (i.s.m. Absoluut) - Mechelen. l  24 oktober - 19.30 u. - infoavond: zorg/ ondersteuning voor personen met een handicap in de toekomst - Antwerpen. l 

| Vrije Tijd | tel. 03 235 85 57  | gsm 0472 61 43 46 | |[email protected] |

13 oktober - 8.30 u. - uitstap naar Walibi. 19 oktober - 19 uur - petanque Wommelgem. l  29 oktober - 17.30 u. - koken: pompoentaart - Lier. l  3 november - 14 uur - line dance Zoersel. l  Elke dinsdag - 19.30 u. - yoga Mortsel. l  Elke woensdag - 19 uur - zwemmen Antwerpen. l 

l 

Vlaams-Brabant | KVG-Vorming | tel. 016 23 51 61 | |[email protected] | |www.kvg-vlaamsbrabant.be |

16 oktober - 19.30 u. - infoavond: snippervoorzieningen - Asse. l  13 november - 19.30 u. - infoavond: voetreflexologie - Leuven. l 

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected] |

10 oktober - 19.30 u. - infoavond: beschermingsmaatregelen - Zellik. l  6 november - 19.30 u. - infoavond: afscheid nemen - Leuven. l  14 november - 19.30 u. - infoavond: relaties, seksualiteit en handicap - Roosdaal. l 

9 oktober - 19.30 u. - infoavond: wat is PAB? (i.s.m. Wiric en Absoluut) - SintTruiden. l  18 oktober - 19.30 u. - infoavond: erfrecht - Hasselt. l  20 oktober - 10 uur - praatgroep voor ouders van kinderen tot 12 jaar, ook de kinderen zijn welkom - Hasselt. l  25 oktober - 19.30 u. - infoavond: hoe kun je je voorbereiden op de medische controle voor de bijkomende kinderbijslag? - Hasselt. l  15 november - 19.30 u. - gespreksavond voor leden van gebruikersraden - Hasselt. l 

| Vrije tijd | tel. 011 23 22 04 of 05 | |[email protected] |

13 oktober - 10.30 u. - kookclub voor personen met een verstandelijke handicap - Hasselt. l  13 oktober - 16 uur - Pass Hasselt 30+: filmnamiddag voor mensen met autisme - Kinepolis, Hasselt - info: passhasselt@ gmail.com. l  20 oktober - 16 uur - Pass Hasselt: jeneverfeesten - Hasselt - info: passhasselt@ gmail.com. l  9 november - 20 uur - caféavond voor jongvolwassenen met een fysieke handicap en vrienden - Hasselt. l  10 november - 16 uur - Pass Hasselt 30+: praatnamiddag ‘het huishouden’ - Hasselt - info: [email protected] l  elke woensdag - 14 uur - Creabij, crea voor kinderen met een handicap en brussen- Ookerbij, Hasselt. l  elke zaterdagvoormiddag - individuele muziektherapie - Hasselt. l  maandelijks op zaterdag - 14.30 u. - dansen voor jongeren en jongvolwassenen met een verstandelijke beperking - Beringen. l 

Turnhout | KVG Vorming | tel. 014 40 33 62 | |turn­[email protected] | l 

oktober 2012

21 oktober - 14 uur - herfstwandeling Wortel.

14

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

17 oktober - 19.30 u. - infoavond: afscheid nemen - Merksplas. l  15 november - 19.30 u. - infoavond: erfrecht - Mol. l 

| Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen | tel. 014 40 33 61 | |[email protected] |

19 oktober - 19 uur - Mega Party Turnhout. l  30 oktober - 20.15 u. - toegankelijke cultuur: Dans Dans van Het Kip - Geel. l  wekelijks op donderdag - 17 uur en 18 uur - muziekbeleving met slaginstrumenten - Turnhout. l  eerste vrijdag van de maand - 19.15 u. bowling - Rijkevorsel. l  elke zaterdag - 10 uur G-voetbal Balen. l  elke maandag en/of donderdag - 18 uur - G-tennis Beerse- Beerse. l 

Oost-Vlaanderen | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

10 oktober - 19.30 u. - infoavond: hoe kun je je voorbereiden op de medische controle voor de bijkomende kinderbijslag of de tegemoetkomingen? - Aalst. l  7 november - 19.30 u. - infoavond: leren leven met een handicap, met een kind met een handicap - Dendermonde. l  13 november - 19.30 u. - infoavond: beschermingsmaatregelen - Gent. l 

West-Vlaanderen | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

17 oktober - infoavond: erfrecht Roeselare. l  13 november - infoavond: wat is PAB? (i.s.m. Absoluut) - Roeselare. l  13 en 20 november - 19.30 u. - initiatie SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren - Roeselare. l 

Getuigenissen ‘handicap en geloof’

KVG-Kenniscentrum

De Werkgroep Christelijke Identiteit en Zingeving nodigt je van harte uit op deze boeiende middag. Volgende mensen brengen een getuigenis over de rol die (hun) handicap en geloof spelen in hun leven: - Katleen Kerremans: als tochtgenoot van mensen (met en zonder handicap) en met God als inspirerende gids, ‘rolt’ Katleen door het leven en neemt ze allerlei engagementen op vanwaaruit ze concreet gestalte wil geven aan haar roeping en opdracht als pastorale werkster. - Het gezin van Marcel en Hilde De Bakker telt 17 kinderen, van wie 12 adoptiekinderen met een handicap. Hun sterk geloof ligt aan de basis van dit bijzonder engagement. Het echtpaar is ook actief in de vzw Emmanuël zvzk (‘zwanger van een zorgenkind’).

| tel. 03 216 29 90 | |[email protected] |

11 oktober - 13.30 u. - vorming: zorgvernieuwing, kennismaking met nieuwe begrippen Roeselare. l  16 oktober - 13.30 u. - vorming klare wijn: bijkomende kinderbijslag - Sint Niklaas. l  18 oktober - 13.30 u. - vorming klare wijn: Beschermingsmaatregelen - Leuven. l  13 november - 13.30 u. - vorming, het abc van het PAB - Roeselare. l 

VIBEG

Wij heten je welkom op zaterdag 17 november 2012 om 14 uur in het Gemeenschapscentrum Jan vander Noot, Mudaeusstraat 9, 2960 Brecht (de zaal is volledig rolstoeltoegankelijk). De deelnameprijs bedraagt 3 euro voor KVG-leden of 5 euro voor niet-leden (consumptie inbegrepen). Graag inschrijven vóór 14 november; deelnameprijs wordt ter plaatse betaald. Info en inschrijven: KVG-Vorming, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected]

| tel. 016 23 51 21 | [email protected]| |www.vibeg.be |

9 oktober - 19.15 u. - proeven van cultuur: Concert Living Roots - Schouwburg Leuven. l  25 oktober - 10 uur - Veilig op stap in zone 30… met de beste gids: de politie! - Kessel-Lo. l 

Supportersclub Antwerpen Samen met een aantal geëngageerde RAFC-supporters start KVG een supporterswerking voor personen met een handicap. Heb je zin om mee te gaan en den Antwerp naar eerste klasse te supporteren? Ook personen met een handicap worden met open armen ontvangen in het Bosuilstadion! Wij verwachten je op een van de volgende wedstrijden: - zaterdag 13 oktober: RAFC Antwerp - AFC Tubize - zondag 4 november (om 15uur):

RAFC Antwerp - KSV Roeselare - zaterdag 1 december: RAFC Antwerp - KSV Oudenaarde Afspraak om 19.30 u. voor de zaterdagen en 14.30 u. voor de zondagwedstrijd aan de hoofdtribune aan de Jan Welterslaan (ter hoogte van het vijvertje). Deelnemen kost 5 euro (begeleider of assistent is gratis). Breng ook wat zakgeld mee voor een drankje. Inschrijven is verplicht en kan telkens tot de maandag voor de wedstrijd bij KVG Antwerpen-Mechelen, 03 235 85 57 of 0472 61 43 46 of [email protected].

Aangepaste keukens op maat van uw wensen

ontdek len kom langstoen onze onzaalmodel Leopoldlaan 104 | Overpelt Tel . 011 82 38 28 | [email protected]

Open: Maandag - vrijdag 09:30-12:00 & 14:00-18:00u Woensdag enkel op afspraak | Zaterdag 10:00-16:00u Zondag en feestdagen zijn rustdagen

keukens

Neem alvast een kijkje op www.aangepastekeukens.be 110301IJ L&E Interieur Handiscoo1 1

3/02/2011 18:02:03

15

oktober 2012

Rechtvaardige rechters Rechters die mensen ter harte nemen „In 2011 telden wij in België 11.609 nieuwe bewindvoeringen, in 2005 waren dat er nog 6.265”, leren wij uit het nieuwe boek ‘Kwetsbaren in het recht - Voorlopige bewindvoering: de juridische bescherming van kwetsbare personen’ van Jan Nolf, erevrederechter over het kanton Roeselare.

Het aantal mensen dat een bewindvoerder toegewezen kreeg, is dus op enkele jaren tijd zo goed als verdubbeld. Deze enorme stijging is deels te verklaren door een steeds ouder wordende bevolking, een complexere samenleving waardoor alsmaar meer mensen ‘kwetsbaar’ zijn voor mogelijke (financiële) misbruiken, het feit dat mensen beter geïnformeerd worden over juridische beschermingsmogelijkheden en het taboe daaromtrent verdwijnt, … Voor alle duidelijkheid: een voorlopige bewindvoering kan pas toegekend worden als er sprake is van een ‘gezondheidsprobleem’. Ouderdom op zich bijvoorbeeld of het hebben van een licht verstandelijke handicap, is geen reden om een voorlopige bewindvoerder aan te vragen. Voorwaarde is dat de persoon ‘omwille van zijn gezondheidstoestand geheel of gedeeltelijk, tijdelijk of permanent niet in staat is zijn goederen te beheren’.

Op de vooravond van een nieuwe wetgeving. In 2003 werd de wetgeving op de voorlopige bewindvoering, die dateert van 1991, in beperkte mate aangepast. Sindsdien gebeurde er op wetgevend vlak zo goed als niets meer. An-

oktober 2012

dere en al oudere juridische beschermingsmaatregelen, zoals bijvoorbeeld de verlengde minderjarigheid (1973) beantwoorden niet altijd meer aan de noden van mensen. Bovendien komt een grote groep van mensen hiervoor niet in aanmerking. Ondertussen kenden wij wel een hele evolutie wat betreft, voor onze sector, ‘kijk op handicap’, inclusie, burgerrechten, emancipatie van personen met een handicap, … En neemt het aantal mensen met bijv. dementie of psychische problemen die nood aan bescherming hebben alsmaar toe. Er waren veel redenen om werk te maken van een eigentijdse wetgeving voor de juridische bescherming van mensen die dit om een of andere reden nodig hebben. Een nieuwe wetgeving staat nu echt voor de deur. In Handiscoop van mei hebben we al een tipje van de sluier opgelicht. Maar zo vlug het nieuwe wetsvoorstel, hopelijk nog deze maand, ook de zegen van de senaat krijgt, zullen wij je via dit blad verder informeren.

‘Kwetsbaren in het recht’ In het zicht van deze nieuwe geharmoniseerde wetgeving, grotendeels geba-

16

Jan Nolf blikt terug op 25 jaar ervaring met de voorlopige bewindvoering. seerd op de huidige wetgeving op de voorlopige bewindvoering, komt het boek ‘Kwetsbaren in het recht’ als geroepen. Net geen vijfentwintig jaar lang was Jan Nolf vrederechter in het kanton Roeselare. Op een eerlijke, ongezouten, maar gefundeerde wijze blikt hij in zijn boek terug op een jarenlange ervaring met het toekennen en organiseren van de voorlopige bewindvoering. Ook als binnen enkele maanden een nieuwe wetgeving in de praktijk wordt gebracht, blijft de inhoud van dit boek actueel. Want Jan Nolf behandelt in zijn boek gedetailleerd een aantal thema’s die met de nieuwe wetgeving niet zullen veranderen. Zijn betrokkenheid bij mensen op wie deze wetgeving van toepassing is, verwoordt Jan Nolf treffend in het voorwoord van zijn boek: ‘Voorlopige

bewindvoering, de vrederechterlijke bescherming van kwetsbare medemensen, is de bevoegdheid die vrederechters wellicht het pijnlijkst dicht bij de burgers brengt: van ziekenhuisbed tot keukentafel, van intensive care tot pluche salons, bij ontroerde families of vereenzaamde enkelingen. De comapatiënt die voor het ongeval nog een fitte wielertoerist was. Of de verslaafde mid-lifer, jarenlang door drugs of alcohol verteerd. Of zoveel wegglijdende Alzheimers, van wie ik me de trage glimlach nog goed herinner (…) Je dringt in de privésfeer door en probeert een ‘bezorgde rechter’ te zijn in de Angelsaksische betekenis: ‘a judge who cares’ (‘een rechter die mensen ter harte neemt’) …’ In zijn boek neemt Jan Nolf de huidige wetgeving, vanuit alle mogelijke invalshoeken, kritisch onder de loep. Hij staat uitgebreid stil bij een aantal knelpunten waarmee hij in de dagelijkse praktijk te maken had en stoffeert die met recente rechtspraak. Drie grote thema’s springen er uit: - De medische inbreng. Jan Nolf heeft het over een ‘tandembeoordeling’ waarbij de procedure slechts kan ingesteld worden wanneer de medicus via een verslag eerst zijn inbreng heeft gehad, waarna de rechter oordeelt. Je kunt stellen dat de arts ‘de deur openzet’ en de vrederechter beslist of men het systeem ‘binnengaat’. Maar om een correcte beslissing te kunnen nemen moet de vrederechter wel over relevante medische gegevens beschikken. Thema’s als beroepsgeheim, de noodzaak van verder onderzoek door de vrederechter wanneer een degelijke medische verklaring ontbreekt, … komen in dit hoofdstuk aan bod. - De territoriale bevoegdheid van de vrederechters. De wetgever heeft deze bevoegdheid toevertrouwd aan de lokale ‘nabijheidsrechter’ met als doel de drempel voor de belanghebbenden en familieleden zo laag mogelijk te houden. Toch blijkt het in de praktijk vaak anders te verlopen. Jan Nolf pleit dan ook voor een spontaan onderzoek door de vrederechter van zijn bevoegdheid in alle fases van de bewindvoering, opdat altijd de ‘nabijheidsrechter’ zou oordelen.

- De kosten van zowel de eigenlijke procedure als de kosten voor de bewindvoerder. Op dit vlak gaat Jan Nolf lijnrecht in tegen de hoge tarieven die via het Tijdschrift voor vrederechters gepromoot worden, vooral door de Franstalige vrederechters. Samen met hem hopen wij dat in de uitvoeringsbesluiten van de nieuwe wetgeving deze materie op een duidelijke en voor de beschermde persoon rechtvaardige wijze geregeld wordt. Als organisatie die de belangen van personen met een handicap en hun

Je dringt in de privésfeer door en probeert een bezorgde rechter te zijn.

gezin altijd centraal stelt, waren wij erg tevreden over een aantal cassante uitspraken in dit boek. Wij hopen dat de inhoud en draagwijdte ervan goed begrepen zullen worden door degenen die dit tot nu toe niet willen begrijpen … - ‘Het is, als algemene trendbreuk met een dubieus verleden uitdrukkelijk niet de bedoeling dat de bewindvoering een opdracht wordt voor advocaten die beroepsmatig op grote schaal dergelijke taken zouden vervullen. - ‘Het voorlopig bewind wordt ingesteld in functie van de beschermde persoon en niet om toekomstige erfenissen veilig te stellen’. - Louter fysieke problemen volstaan niet voor de aanstelling van een bewindvoerder. Casman merkt op dat motorische problemen op het praktische vlak wel het ‘eigen optreden tot beheer van goederen beletten (…) maar niet het uiten van een eigen wil met betrekking tot dat beheer’. - ‘Bewindvoerders zijn meer dan boekhouders’. - ‘Een kritische zelfbevraging van de vrederechter lijkt op zijn plaats, des te

17

meer in het vooruitzicht van een naderende hervorming’. - Enz. enz.

Een aanrader! ‘Kwetsbaren in het recht’ is een juridisch werkstuk. En wij geven het eerlijk toe … de stukken over de recente rechtspraak waren moeilijk. Maar dit boek bevat zoveel interessante tips voor de (toekomstige) praktijk van de bewindvoering en zoveel concrete informatie die ook ‘niet-juristen’ helpt om deze complexe materie onder de knie te krijgen. Zo vinden wij achteraan in het boek alle nodige kant- en klare formulieren mét een praktische, eenvoudige toelichting voor de ‘leek’. Wat wij vooral waarderen is dat Jan Nolf er als geen ander in slaagt om de menselijke kant van deze juridische materie en de noodzaak van ‘nabijheid’ en een ‘warme betrokkenheid’ bij de beschermde persoon te verwoorden. Deze betrokkenheid wordt niet alleen verwacht van de familiale bewindvoerders, ook van de aangestelde juridische bewindvoerders én van de vrederechters die in de nieuwe wetgeving een nog grotere verantwoordelijkheid krijgen! Lief Vanbael

‘Kwetsbaren in het recht. Voorlopige bewindvoering: de juridische bescherming van kwetsbare personen’ van Jan Nolf is een juridische uitgave van uitgeverij UGA. Dit boek telt 196 bladzijden en kost 45 euro. ISBN-nummer: 9789089772749.

oktober 2012

Publicaties Mijn kind heeft een verstandelijke beperking!?

Ouders willen het allerbeste voor hun kind en hem/haar een goede opvoeding geven. Als dit kind echter een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand blijkt te hebben, wordt alles minder vanzelfsprekend. Het ‘anders zijn’ van een kind brengt in het gezin ongetwijfeld veel vragen en onzekerheden mee. Pasklare antwoorden zijn er niet. Wel bundelde de thuisbegeleidingsdienst De Tandem zijn ervaringen met ouders in de brochure ‘Mijn kind heeft een licht verstandelijke beperking!? Op weg naar beter begrijpen’. In deze leidraad wordt beknopt, maar helder uitgelegd wat een dergelijke beperking inhoudt en wat de gevolgen zijn voor het kind en het gezin, nu en als het volwassen is. Deze brochure (ISBN 978-90-4412831-4), telt 25 blz. en kost 5 euro. Bestellen bij: De Tandem vzw, 09 228 99 29, [email protected], www.detandem.be.

Ten slotte Kus voor een klus

Elk jaar beloont de wedstrijd ‘Kus voor een klus’ slimme uitvindingen of kleine trucs die het dagdagelijkse leven van mensen met een handicap verbeteren. Dit jaar ontving Handicap International 33 projecten, waaronder 11 Franstalige, 10 Nederlandstalige en 12 ‘schoolprojecten’. De winnaars zijn: - in de categorie ‘ergonomie’: Famille Maene Philippe uit Ham-sur-Heure met het project ‘desserte pour Gabriel‘. - in de categorie ‘design’: Delabassée

oktober 2012

David uit Tournai met het project ‘siège électrique d’appoint’ - in de categorie ‘gebruiksvriendelijkheid’: Geert Wasteels uit Ninove met het project ‘nagel- en vijshouder’. - in de categorie ‘scholen’: Dries Bovijn van de Howest met het project ‘grondtiller’. Handicap International, www.handicapinternational.be, 02 233 01 02. Over-Hoop

Over-Hoop vzw, de lotgenotenvereniging voor families met jonge verkeersslachtoffers organiseert op zaterdag 17 november vanaf 13.30 u. in CC Westrand in Dilbeek, voor de 5de keer een ontmoetingsdag. Deze keer worden niet alleen gezinnen uitgenodigd, maar ook de professionele hulpverleners rond deze families. Samen met de aanwezigen en gastsprekers, Astrid Rubbens (Rondpunt vzw), Dr. Catherine Vanderlinden (UZGent) en Annemie Vandermeulen (Trefpunt Zelfhulp vzw) reflecteert Over-Hoop over de betekenis en het belang van een lotgenotenvereniging voor families met jonge verkeersslachtoffers. In een filmpje stellen ze de jongerenwerking van Over-Hoop voor. ‘Special Proud’, een bandje van de voorziening Zonnestraal uit Lennik, verzorgt het muzikaal gedeelte. Zij zullen de aanwezigen ook naar het ‘Meet&Wish’moment begeleiden, waarin lotgenoten en hulpverleners een wens voor Over-Hoop formuleren. Over-Hoop biedt de aanwezigen een dessertenbuffet en een drankje aan. Er wordt ook kinderanimatie voorzien. Voor meer informatie: www.over-hoop.be, [email protected], 016 47 23 88.

verdedigingstechnieken. Deze praktische cursus wordt begeleid door Irene Zeilinger van Garance vzw en vindt plaats op maandag 12 november van 9 tot 16 uur in de sportzaal van het Leopold-II park, Stationslaan, 8620 Nieuwpoort (naast het zwembad). Leden van Persephone betalen 10 euro, niet-leden betalen 15 euro (wel eigen lunchpakket meebrengen). De deelnameprijs storten op rekening BE10 0013 5130 7404 van Persephone vzw. Voor meer informatie en inschrijvingen: Persephone vzw, 03 322 46 40, [email protected], www.persephonevzw. org. Vermeld bij je inschrijving wel of je assistentie of praktische hulp nodig hebt. Ziekte van Huntington

Op vrijdag 12 oktober om 19.30 u. organiseert de Huntington Liga, in het Hof van Watervliet, Oude Burg 27 in Brugge een informatieavond voor families die betrokken zijn bij de ziekte van Huntington. Ook huisartsen en andere hulpverleners zijn welkom. Tijdens deze infoavond geeft professor dokter P. Santens van het UZ Gent meer uitleg over de symptomen van deze ziekte en de behandeling. Mevrouw A. Van Tongerloo, psychologe van het Centrum voor Medische Genetica van het UZ Gent heeft het dan nog over erfelijkheid, psychologische aspecten en de gevolgen van deze ziekte. Er is gelegenheid tot het stellen van vragen. Deelname is gratis. Voor informatie: Sociale Dienst van de Huntington Liga, 016 45 27 59, socialedienst@ huntingtonliga.be, www.huntingtonliga.be Smile to me

Zelfverdediging voor vrouwen

Persephone vzw organiseert een cursus zelfverdediging voor vrouwen met een lichamelijke of zintuiglijke handicap. Tijdens deze cursus leer je o.a. tijdig gevaarlijke situaties herkennen. Je leert je lichaamstaal in de strijd te gooien en je verbaal te verdedigen en je leert bovendien enkele concrete

18

Twee mama’s van een kind met een ernstige fysieke handicap organiseren een ontmoetingsdag voor hun kinderen, hun broers en zussen, hun ouders op zondag, 7 oktober van 10.30 u. tot 18 uur in Zonnig Leven, Jan Vanderstraetenstraat 198 in SintPieters-Leeuw. Het wordt een leuke dag met o.a. clowns, ballonnenplooiers, grime, … Assistentie is voor-

Thuis blijven

zien. Wel graag vooraf een seintje bij Nathalie Rahoens, 0477 64 28 74 of Carine Singelé, 0489 69 89 96.

met de Handi-Move

TIL & VERZORGINGS

systemen

Q Q

Van de redactie

Q

Foto ‘Standpunten’ Handiscoop september (p. 12 - 13)

Q

Op uitdrukkelijk verzoek van de betrokkenen verklaart de redactie dat de geplaatste foto op geen enkele wijze in verband mag gebracht worden met de inhoud van het artikel.

Q

KVG-leden kunnen gratis een advertentie plaatsen in de rubriek Zoek&Vind. Teksten hiervoor kun je bezorgen aan de redactie: Handiscoop, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected]. Geef ook je lidnummer door.

Te koop

n Elektrische rolstoel Permobil c350 corpus r-net - maar 1 jaar gebruikt + elektrisch aangedreven tillift Handimove met 2 tildoeken + douchestoel + toiletstoel aquatec (type Ocean Vip) - positionering mogelijk - prijzen: overeen te komen Inlichtingen: Anita Cant, 0477 47 16 52  of 03 755 58 88.

n Shoprider Mercurius 3 - lengte: 31 cm, breedte: 70 cm, hoogte: 1.30 cm, bodemvrijheid: 15 cm - batterijen van 2 x 12 V en 70 A - actieradius: 50 km 15 km/uur - champagnekleur - vraagprijs: 1.000 euro - Inlichtingen: Annie Wouters, 014 51 30 74.

n Tribike Flash driewieler - lichtblauw - voor kinderen van 8-12 jaar - met kilometerteller - vraagprijs: 495 euro - Inlichtingen: familie Van der Male, [email protected] of 0474 24 15 99. n Mini crosser M13W - compleet met batterijen van 12 V en 75 A - ac-

Q Q

Q

altijd een oplossing voor efficiënt en comfortabel tillen van en naar rolstoel, toilet, bad, douche, bed... zelfstandig gebruik en maatwerk mogelijk advies over woningaanpassing en subsidies ruime toonzaal met testzone 30 jaar specialist in de thuiszorg meer dan 50.000 klanten wereldwijd service 7/7

Bekijk het volledige gamma in onze ruime toonzaal of op www.handimove.com

tieradius: 60 km - met verlichting en richtingaanwijzer, comfortzetel, stokkenhouder, zijspiegel en 8 A-lader - 15 km/uur - nooit gebruikt - aankoopprijs: 6.200 euro - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: Eduard Vereecken, 03 295 89 79 of 0487 14 66 91; Vera Vereecken, 02 242 05 86 of 0494 70 87 65; Bieke Vereecken, 03 238 12 16.

n Aanhangfiets groter model - wiel: 24 inch - voor kinderen tot ongeveer 12 jaar - met 7 versnellingen, drinkbus, veiligheidsvlag - vraagprijs: 120 euro Inlichtingen: annemie.jaspart@telenet. be, 016 47 33 44.

n Twee opzetbrillen voor mensen met netvliesproblemen - aangekocht via Licht en Liefde bij optieker - maat: medium - verstelbaar in grote - 1 voor klaarte en daglicht - 1 voor duister en TV kijken - Prijs: 60 euro per exemplaar. Inlichtingen: De Smedt, 0472 39 58 36. n Driewiel-scooter Herenwal Big Max-R 3-wiel (benzine) - kleur: rood + Scooter Practicomfort MobiGo Grande Vitesse - demonteerbaar - maximum 11 km/uur - actieradius: 35 km - inclusief nieuwe batterijen kleur: blauw-grijs + Scooter Vermeiren 4-carpo 4, maximum: 17 km/uur - actieradius: 45 km - kleur: champagne. + stuuraanpassing: rem en gas aan stuur voor auto’s uitgerust met auto-

19

Handi-Move Ten Beukenboom 13 9400 Ninove Tel 054 31 97 26 [email protected]

matische versnellingsbak. Inlichtingen: 089 71 75 28 of 0479 59 24 83. Gezocht

n Wij zijn op zoek naar enkele jonge mensen om af en toe eens kinderopvang te zijn voor Joren, een jongen van 11 jaar met een ernstige meervoudige handicap. Wij wonen in de buurt van Leuven en zijn bereid om je thuis, je kot, aan het station of bushalte op te halen en terug te brengen. Interesse? Veerle Wauters of Jan Van de Velde, 0497 31 71 26.

n Ik verzamel postzegels, zowel uit eigen land als uit het buitenland ik ben ook bereid om te ruilen. Alle zendingen zijn welkom bij Jozef Lierman, Maalse Steenweg 173/102 - 8310 Sint-Kruis-Brugge, 050 60 90 44 of 0477 50 08 82. Gratis

n Trip-Trapstoel + stalen verpleegster + douchestoel - Inlichtingen: 0495 60 50 42.

oktober 2012

Hoe administratieve wijzigingen melden?

TEGEMOETKOMINGEN AAN PERSONEN MET EEN HANDICAP Wanneer wijzigt mijn inkomensvervangende en/of integratietegemoetkoming? De tegemoetkomingen aan personen met een handicap worden toegekend op basis van zowel een ‘medische’ evaluatie, de gezinssituatie als een inkomensonderzoek. Eenmaal men een tegemoetkoming ontvangt kan deze, naast de aanpassing aan de index, worden verhoogd, verminderd of zelfs volledig wegvallen wanneer zich wijzigingen voordoen. Factoren die kunnen leiden tot een herziening van de tegemoetkoming zijn stijgende of dalende inkomsten, het terugvallen op een vervangingsinkomen, een nieuwe gezinssituatie en een verslechtering of verbetering van de handicap. De FOD tegemoetkomingen plant een administratieve herziening van de tegemoetkoming om de vijf jaar voor iedereen die een tegemoetkoming geniet. De tegemoetkoming wordt dan opnieuw berekend op basis van de recente inkomensgegevens. Het is echter belangrijk om zelf alle wijzigingen die zich voordoen tijdig en op de juiste manier te melden aan de dienst tegemoetkomingen. Niemand wil een brief in de bus waarin gevraagd wordt een som geld terug te betalen. Ook om een hogere tegemoetkoming te kunnen genieten moeten sommige wijzigingen correct worden doorgegeven, dit om te voorkomen dat je inkomsten waarop je recht hebt zult mislopen.

oktober 2012

Een vuistregel om te onthouden: als je denkt recht te hebben op een hogere tegemoetkoming omdat je inkomsten zijn verminderd of weggevallen, dan moet je steeds zelf bij het gemeentehuis aankloppen en een nieuwe administratieve aanvraag doen. Maar opgelet! Een lager inkomen betekent niet altijd dat je recht hebt op een hogere tegemoetkoming, ook al lijkt dit logisch. Zo kan je tegemoetkoming verminderen of zelfs wegvallen, wanneer je op een uitkering van de sociale zekerheid terugvalt (dit leggen wij verder in het artikel uit). In dit artikel willen wij enkele van de vaak voorkomende wijzigingen toelichten. Beginnen met werken Wie een tegemoetkoming geniet en begint te werken, moet dit binnen de 3 maanden melden aan de dienst tegemoetkomingen via een gewone brief, e-mail of fax met vermelding van dossiernummer (= rijksregisternummer) en de datum waarop men is beginnen werken. Is de periode van tewerkstelling korter dan drie maanden per kalenderjaar, dan moet je dit niet doorgeven. Zo wil de overheid mensen met een handicap de kans te geven om het op de arbeidsmarkt te proberen zonder het risico te lopen dat je je tegemoetkoming zal verliezen wanneer de stap naar de arbeidsmarkt niet zou lukken. De nieuwe beslissing volgt ten vroegste in het volgende kalenderjaar en gaat pas in voege de eerste dag van de maand die volgt op de dag waarop men de nieuwe beslissing heeft ontvangen. Er volgt geen terugvordering van ontvangen tegemoetkomingen. Als je begint te werken kan je dus gedurende een aantal maanden de ontvangen tegemoetkoming cumuleren met inkomsten uit arbeid. In bepaalde situaties kan beginnen te werken betekenen dat je zelfs recht

20

hebt op een hogere tegemoetkoming. Dit kan zo zijn wanneer je gedurende een langere periode ziekte- of werkloosheidsuitkeringen hebt ontvangen en dan terug aan het werk gaat. Het komt er dan op aan om op het juiste tijdstip een nieuwe administratieve aanvraag via het gemeentehuis te doen om de hogere tegemoetkoming te kunnen krijgen. Wanneer deze administratieve aanvraag het best gebeurt, moet individueel bekeken worden. Hogere of lagere inkomsten Stijgen je belastbare inkomsten en vermoed je dat dit op jaarbasis een verschil van 20 % of meer zal uitmaken t.o.v. het vorige jaar, dan moet je dit binnen de 3 maanden doorgeven aan de dienst tegemoetkomingen via een e-mail, fax of een gewone brief met vermelding van je dossiernummer en de datum vanaf wanneer de inkomsten zijn gestegen. Indien je een ‘huishouden’ vormt, zal het totaal van de inkomsten van beide personen in aanmerking genomen worden. De dienst tegemoetkomingen zal pas een nieuwe beslissing nemen wanneer de inkomsten op jaarbasis wel degelijk met 20 % gestegen zijn. Is dit niet het geval, dan blijft alles bij het oude. Volgt er een nieuwe beslissing, dan valt ze pas in het volgende kalenderjaar in de bus en gaat ze in voege vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de dag waarop men de nieuwe beslissing heeft ontvangen. Je zal dan ook geen terugvordering krijgen omdat je de wijzigingen correct en tijdig meldde. Zijn je inkomsten verminderd én ontstaat er daardoor recht op een hogere tegemoetkoming, dan kan je deze verhoging enkel bekomen door een nieuwe administratieve aanvraag te doen via het gemeentehuis. Aangezien de dienst tegemoetkomingen steeds rekening houdt met het inkomen op jaarbasis gaat de hogere tegemoetkoming niet meteen in. Men neemt de inkomsten van 2 jaar terug in aanmerking of dat van vorig kalenderjaar indien dit laatste 20 %

is gewijzigd t.o.v. het inkomen van 2 jaar terug. Het heeft dus geen zin meteen naar het gemeentehuis te gaan. Uitzondering hierop is wanneer je belastbare inkomsten volledig zouden wegvallen, want daar houdt men onmiddellijk rekening mee. Vervangingsinkomsten na arbeid Wie een inkomen uit de sociale zekerheid verwerft na arbeid (bijv. een ziekte- of invaliditeitsuitkering, een werkloosheidsuitkering of een pensioen) ziet zijn inkomen daardoor dalen. Toch zal ook de tegemoetkoming hierdoor waarschijnlijk verminderen. Dit komt omdat op arbeidsinkomsten een hogere vrijstelling toegepast wordt dan op vervangingsinkomsten. Hierdoor wil men personen met een handicap aanmoedigen om te gaan werken. Deze wijziging moet je binnen de drie maanden doorgeven aan de dienst tegemoetkomingen met vermelding van de datum vanaf wanneer je een vervangingsinkomen ontvangen hebt. De dienst tegemoetkomingen kan ten vroegste in het volgende kalenderjaar een nieuwe beslissing nemen en deze gaat pas in voege op de eerste dag van de maand die volgt op de dag waarop men de nieuwe beslissing heeft ontvangen. Bij een correcte aangifte volgen er geen terugvorderingen. Een voorbeeldje: Linda werkte en kwam voor langere tijd op de mutualiteit terecht (ziekte-uitkering) vanaf maart 2011. Ze gaf dit binnen de drie maanden door aan de dienst tegemoetkomingen via een e-mail met vermelding van haar dossiernummer (= rijksregisternummer). In april 2012 kreeg ze via de post de nieuwe beslissing met de melding dat ze een lagere integratietegemoetkoming zou ontvangen. Deze beslissing ging in voege op 1 mei 2012.

Wijziging van de gezinssituatie Wijzigingen in de gezinstoestand moet je in principe niet zelf melden omdat de dienst tegemoetkomingen via de kruispuntbank van de nieuwe situatie, nadat die bij de gemeentediensten werd aangepast, op de hoogte wordt gebracht. Toch raden we je aan om dit wel te doen, en wel zo snel mogelijk. Dit kun je via een gewone brief, e-mail of fax met vermelding van dossiernummer en de datum waarop je gezinssituatie gewijzigd is. Een eventueel lagere tegemoetkoming gaat immers steeds in op de 1ste dag van de maand volgend op de maand waarin de wijziging zich voordeed. In deze situaties worden teveel uitgekeerde bedragen steeds teruggevorderd, ook wanneer de beslissing pas veel later bij je in de bus valt. Het is dus in je eigen voordeel om wijzigingen in je gezinssituatie zo snel mogelijk te melden. Ook wanneer de gewijzigde gezinstoestand tot een hogere tegemoetkoming kan leiden (bijv. als je nog bij je ouders inwoont en dan alleen gaat wonen), dan krijg je die vanaf de 1ste dag volgend op de maand waarin de wijziging zich voordeed en heb je recht op achterstallen. Welke de gevolgen zijn van de wijziging van je gezinssituatie voor je tegemoetkoming kunnen onze diensten berekenen, de inkomsten spelen uiteraard ook een rol. Ook als je kind bijv. in een voorziening gaat wonen, dan moet je dit via een gewoon schrijven (brief, e-mail, fax) meedelen aan de dienst tegemoetkomingen omdat dit een invloed heeft op de tegemoetkoming. Maar meestal neemt de voorziening dit zelf op.

Voor je een nieuwe aanvraag doet, raden we je aan dit eerst met je arts te bespreken en met onze dienst contact op te nemen om dit grondig te bekijken. Individueel advies Dat het hier om een complexe materie gaat, is duidelijk. Leden van KVG kunnen altijd terecht bij onze sociale dienst. We raden aan om bij twijfel altijd individueel advies in te winnen. De gevolgen voor je inkomen kunnen groot zijn. Je kunt wijzigingen altijd per brief, e-mail of fax doorgeven aan de FOD dienst tegemoetkomingen. Besef wel dat je geen enkel ‘bewijs’ hebt als je een gewone brief hebt verstuurd, terwijl je een verzonden e-mail wel kan terugvinden of een verzendrapport kan uitprinten na het verzenden van een fax. Aangetekend verzenden is duur en niet noodzakelijk. Wie gebruikt maakt van Handiweb kan via deze online webapplicatie ook wijzigingen doorgeven via e-mail. Francis Leemans FOD dienst tegemoetkomingen: - fax: 02 509 81 85 - e-mail: [email protected] - adres: Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid, Directie-generaal Personen met een handicap, Administratief Centrum Kruidtuin - Finance Tower, Kruidtuinlaan 50 bus 150, 1000 Brussel.

KVG

Nieuwe medische aanvraag. Indien je handicap in negatieve zin is geëvolueerd en je zelfredzaamheid verder is verminderd, of je kan door de verergering van je handicap niet meer gaan werken, dan kun je op ieder ogenblik een nieuwe medische aanvraag doen via het gemeentehuis.

21

Met vragen over sociale wetgeving kun je terecht bij de medewerkers van Geserbu in jouw provincie of op de dienst maatschappelijk werk van jouw CM-kantoor of het CMInfopunt Chronisch Zieken.

oktober 2012

Met de moed der wanhoop Tien jaar lang, tot 2008 heeft Paul Antipoff, Poff voor de vrienden, deze bladzijde met een column gevuld. Nu is Poff niet meer. Hij overleed op 18 juli, net geen 47 jaar oud. De columns van Poff lokten vaak veel discussie en controverse uit. Hij kon daar met volle teugen van genieten. Ook mensen die omwille van hun handicap afhankelijk waren van hun omgeving waren het niet altijd met hem eens. Elke beleving is voor iedereen toch weer anders. En wie, zoals Poff, op vele vlakken afhankelijk is van anderen en toch op tafel durft te kloppen, eisen durft te stellen,… wordt ervaren als een ‘moeilijke’! Toen wij terugblikten op onze boeiende momenten met Poff en zijn columns er nog eens bijhaalden, trof het ons opnieuw hoe raak hij zijn gevoelens en ervaringen kon verwoorden. De mooie en blije momenten, of net de moeilijke, zoals zijn voortdurende worsteling met zijn afhankelijkheid. Even ter herinnering … Op 28 juli 1993 vertrok Poff naar Niger om een vriend te bezoeken die daar met poliopatiënten werkte. Op vrijdag 13 augustus kreeg Poff last van nekpijn, misselijkheid en koorts. Tien dagen later ontwaakt hij in een Brussels ziekenhuis. Hij kan zich niet meer verroeren, niet meer ademen, niet meer spreken. Een onbekend virus heeft hem geveld. Later schreef hij twee boeken over zijn ervaringen en zijn zoektocht, zijn strijd naar een zo zelfstandig mogelijk leven: ‘Het Neusgatenperspectief’ en ‘Ça va, Poff’. En KVG kon heel vaak op Poff rekenen als woordvoerder of als ervaringsdeskundige bij acties, zoals de ‘Prijs van de Liefde’. Maar, we laten Poff beter zelf aan het woord. Een kleine bloemlezing uit zijn columns.

oktober 2012

Maar hoe laat ik los? … Mensen vragen me soms waar ik de energie haal, waar ik de moed haal om te leven met mijn toch zware fysieke beperkingen. „’k Weet niet  …”, antwoord ik dan heel bescheiden. Maar soms wordt het me allemaal té veel en ontbreekt elke goesting, elke levenslust. (…) Op zo’n moment wil ik niemand zien … alleen zijn, op mijn eiland waar ik koning ben  … een eenzame koning die in het verlies van zijn beweeglijkheid schreeuwt om verandering die er nooit zal komen. Om moedeloos van te worden. Moedeloos. „Wat gebeurt er toch”, vragen vrienden, „gisteren zo opgewekt, vol plannen. En vandaag laat je alles los.” Loslaten, ja loslaten, daar gaat het om. Wie niet kan loslaten, kan morgen onmogelijk opnieuw beginnen. Mooie woorden. Maar hoe laat ik los? Door te huilen en iets stuk te slaan? Lukt me niet! Schreeuwen? Lukt me niet. Huilen? Ja, maar als de holtes van mijn ogen zich als een kuip met traanvocht vullen, moet ik opnieuw om hulp vragen. En wie toont graag zijn zwakke kanten aan een vreemde? Niemand! Schrik gekwetst te worden  … Het lukt me niet alles los te laten. Een klein beetje misschien wel. Want op het einde moet ik de draad weer oppikken en verder leven. Wat voor nut heeft het dan de kankeren? Ik moet er het beste van maken … … Oh politiekers, weet dat de groep van mensen met een handicap een potentiële groep is die hun stem meer en meer zal laten horen. Weet dat wij mondiger worden en ons steeds minder zullen laten betuttelen …

22

… “Wat doe je zoal op een dag” is een vaste vraag op lezingen. “Niet meer of minder dan jij”, kaats ik terug … … Dag zalig klote leven. Ik hou van je. Ook in mijn onbeweeglijk lichaam hou ik van je. Maar het is verdomd moeilijk om afhankelijk te zijn. Steeds weer opnieuw. Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik hulp moet inroepen om verder te kunnen … Bedenk maar eens hoe het is als je eens een dag alleen wilt zijn, hoe je die invult en hoe gezellig dit kan zijn. Wel, die intimiteit is mij ontnomen. De dagdagelijkse afhankelijkheid knaagt aan mijn ziel als aan een eindeloos stuk hout, zo secuur dat de pijn die ik voel niet het knagen is, maar de leegte die het achterlaat. De leegte is mijn onmacht. De onmacht tegenover een situatie die nooit meer zal veranderen. De onmacht waar zoveel mensen bang voor zijn, waar zoveel mensen omheen lopen … … Ik zal blijven opkomen voor minderheden en hopen dat we ooit in een samenleving zullen wonen waarin elk van ons gelijkwaardig is. Maar dit zal pas gebeuren als we (…) niet langer zondebokken zoeken om te ontkomen aan onze eigen beperkingen. Met die gedachte in het achterhoofd ga ik stemmen … … Ligt de kracht niet juist in de aanvaarding van het onmogelijke? De Handiscoopredactie wenst Marjolijn en Basil, Marcel en Louis, de zonen van Poff, heel veel moed om samen, met steun van familie en vrienden, verder te gaan …

Zacheüs Je bent gevlucht hoog in een boom:  weg van de mensen,  weg van hun oordelen en vooroordelen.  Een plek voor jou alleen,  waar je jouw laatste beetje hoop  nog veilig kan vasthouden.  Zo’n boom heb je soms nodig,  maar je hoort er niet thuis.  Grond heb je nodig  om met twee voeten op te staan.  Vaste grond van vergeving en begrip:  iemand die in jou gelooft, 

iemand die je respecteert, ook in je anders zijn.  Iemand die je ziet en die je graag ziet,  die je noemt bij je naam  en niet bij je titel, rol of functie.  Iemand die je kent,  dieper dan jij jezelf kent.  Iemand voor wie je meer bent  dan de corrupte, de eigenzinnige of de marginale.  Iemand die in jou een mens heeft gezien,  een beeld van God die liefde is. Carlos Desoete

KVG Algemeen Secretariaat Gezin en Handicap A. Goemaerelei 66 2018 Antwerpen tel. 03 216 29 90 fax 03 248 14 42 [email protected] KVG Antwerpen/Mechelen Stenenbrug 96 2140 Borgerhout, tel. 03 235 85 57 fax 03 272 58 89 [email protected] KVG Oost-Vlaanderen Oud-Strijderslaan 1 9000 Gent tel. 09 227 34 41 [email protected] Project Vrije tijd gsm 0497 60 19 57 KVG West-Vlaanderen Ardooisesteenweg 73 8800 Roeselare tel. 051 24 88 06 fax 051 20 51 89 [email protected]

KVG Limburg Rederijkersstraat 53 3500 Hasselt tel. 011 23 22 05 fax 011 23 37 16 [email protected]

Hier vind je de gegevens van het algemeen KVG-secretariaat en van de regionale secretariaten. Op elk van die secretariaten zijn medewerkers van KVG-diensten beschikbaar.

Ook-er-bij Schoolstraat 40 3500 Runkst-Hasselt tel. 011 28 57 40 011 28 57 43 [email protected]

KVG Regio Turnhout Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout tel. 014 40 33 60 fax 014 40 33 65 [email protected]

KVG Vlaams-Brabant/ Brussel Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo tel. 016 23 51 61 fax 016 23 51 67 [email protected]

Vrijetijdswerking SVGK tel. 014 40 33 61 [email protected]

’t Mankement Noorderlaan 4 1731 Zellik ’t Mankement, tel. 02 466 77 82 Intro, tel. 02 465 67 00 Project Vrije Tijd tel. 016 23 51 61 [email protected] Snoezelruimte: 02 466 77 82

23

Vibeg Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo, tel. 016 23 51 21 fax 016 23 09 93 [email protected] JKVG Van Vaerenberghstraat 6 2600 Berchem, tel. 03 609 54 40 fax 03 609 54 41 [email protected]

oktober 2012

"«i˜ÊŽˆŽÊœ«Ê…>˜`ˆV>«

Tot uw dienst