Kwalificatiedossier VMBO Transport & Logistiek
Sector: Logistiek Branche: Transport en logistiek Beroepengroep: VMBO Transport & Logistiek Versie 2010-2011
Versie 16 februari 2010
1
Inhoudsopgave Inleiding .....................................................................................................................................3 Deel A: Beeld van de beroepengroep.....................................................................................4 Deel B: De kwalificaties ...........................................................................................................7 1. Inleiding........................................................................................................................... 7 2. Algemene informatie ....................................................................................................... 7 2.1 Colofon ...................................................................................................................... 7 2.2 Formele vereisten...................................................................................................... 8 2.3 Typering Beroepengroep........................................................................................... 9 2.4 Loopbaanperspectief............................................................................................... 10 2.5 Trends en innovaties ............................................................................................... 11 3. Overzicht van het kwalificatiedossier ............................................................................ 13 4. Beschrijving van de leerwegen ..................................................................................... 14 4.1 VMBO Transport & Logistiek Basisberoepsgerichte leerweg ................................. 15 4.2 VMBO Transport & Logistiek Kaderberoepsgerichte/ Gemengde leerweg ............ 16 4.3 Verschillen in de VMBO leerwegen BB en KB/GL .................................................. 18 5. Beschrijving van de kerntaken ...................................................................................... 20 5.1 Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie ................................................................................ 20 5.2 Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op ............................................ 23 5.3 Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit ............ 24 5.4 Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering ................................................................. 26 6. Totaal overzicht proces-competentie-matrices ............................................................. 27 6.1 Proces-competentie-matrix Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie......................................................................... 28 6.2 Proces-competentie-matrix Ontvangt goederen en slaat goederen op .................. 29 6.3 Proces-competentie-matrix Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit ........................................................................................................ 30 6.4 Proces-competentie-matrix Ondersteunt de rituitvoering........................................ 31 Deel C: Uitwerking van de kwalificaties ...............................................................................32 1. Inleiding......................................................................................................................... 32 2. Uitwerking leerwegen.................................................................................................... 32 2.1 VMBO Transport & Logistiek Basisberoepsgerichte leerweg ..................................... 32 2.2 VMBO Transport & Logistiek Kaderberoepsgerichte/ Gemengde leerweg ................ 61 Deel D: Verantwoording .........................................................................................................94 1. Inleiding......................................................................................................................... 94 2. Proces- en inhoudsinformatie ....................................................................................... 94 2.1 Betrokkenen ............................................................................................................ 94 2.2 Verwantschap.......................................................................................................... 94 2.3 Discussiepunten ...................................................................................................... 94 3. Ontwikkel- en onderhoudsperspectief........................................................................... 98
Versie 16 februari 2010
2
Inleiding Voor u ligt het kwalificatiedossier vmbo Transport & Logistiek. Dit dossier kent dezelfde opbouw en onderdelen van de kwalificatiedossiers uit het mbo, ter bevordering van de aansluiting tussen het vmbo en het mbo. In deel A wordt voor alle geïnteresseerden een beschrijving gegeven van beroepen in de transport en logistiek waar vmbo-leerlingen worden opgeleid. Het geeft beknopt aan wat er van medewerkers in de transport en logistiek wordt verwacht. Tevens wordt aangegeven in welke mbo-opleidingen kunnen instromen na het afronden van de vmbo-opleiding Transport & Logistiek. In deel B, de kwalificaties, worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven. Deze eisen geven samen weer wat de leerling moet kunnen als hij/zij de opleiding VMBO Transport & Logistiek heeft afgerond. In deel C wordt een uitwerking gegeven aan hetgeen in deel B is gesteld. Deel C is zowel inhoudelijk als methodologisch aan deel B gekoppeld, er is een één op één relatie tussen respectievelijk de kerntaken, de proces-competentie-matrices en de daarin opgenomen werkprocessen met deze entiteiten in deel C. In deel D wordt verantwoording afgelegd over de totstandkoming van dit kwalificatiedossier. Ook vindt u hier de verwijzingen naar het voor dit dossier relevante bronnenmateriaal. Zo is er in deel D een vergelijkingstabel opgenomen tussen de kerntaken en werkprocessen uit dit dossier en de geglobaliseerde eindtermen Transport & Logistiek (versie 2008). Hierin is per werkproces te zien welke eindtermen daarin aan bod komen. Hieronder vindt u de grafische weergave van de relaties tussen de verschillende elementen van dit kwalificatiedossier.
Versie 16 februari 2010
3
Deel A: Beeld van de beroepengroep
Wij bezorgen voor u, elke dag weer….. De familie Janszen begint de dag al jaren met het smeren van zes boterhammen: twee met kaas, drie met jam en nog een met hagelslag. Ook twee beschuitjes worden er gesmeerd. Vier glazen melk en een bak koffie op tafel, en het ontbijt kan beginnen! Na het lezen van de krant en het poetsen van de tanden, gaat iedereen zijn eigen weg: naar het werk of naar school. Transport en logistiek maakt het mogelijk, elke dag weer. Elke dag worden 75 miljoen pakken melk, 600.000 rollen beschuit, 550.000 kg kaas, 3 miljoen pakken koffie, 350.000 potten jam, 4,4 miljoen kranten en 850.000 tubes tandpasta uit het magazijn gehaald en vervoerd. Per Nederlander wordt 92 kg goederen vervoerd per dag, per jaar meer dan 540 miljoen ton. En dat over een afstand van meer dan 7 miljard kilometer. Dankzij transport en logistiek kunnen we elke dag ontbijten. De wereld van de transport en logistiek Zonder logistiek is er geen transport. Logistiek zorgt er namelijk voor dat de juiste producten op het juiste moment op de juiste plek komen. Logistiek zie je overal om je heen. Denk maar eens aan het ziekenhuis, de horeca, het leger of de weg- en waterbouw. De opleiding De opleiding Transport & Logistiek heeft vooral te maken met beheer en vervoer van goederen. Daar komt veel bij kijken. Je leert om goederen op de juiste manier in te pakken en van codes te voorzien, maar ook om ze goed op te bergen. Dat is belangrijk want je moet ze natuurlijk ook weer terug kunnen vinden! Maar ook de organisatie van logistieke processen krijgt aandacht; in welke volgorde doe je iets en hoe doe je dat dan het handigst? En welke hulpmiddelen kun je daarbij het best gebruiken? Op school leer je veel door zelf te doen. Niet alleen door oefensituaties in het praktijklokaal,
Versie 16 februari 2010
4
maar soms wordt de hele school gebruikt als realistische oefensituatie. Bijvoorbeeld door alle goederen die de school binnenkomen te distribueren. Aan het werk: wat wordt er werknemers in de transport en logistiek verwacht? Als je kiest voor de opleiding Transport & Logistiek is het belangrijk dat je gemotiveerd, flexibel en praktisch bent ingesteld en je moet goed systematisch kunnen werken. Rekenwerk en het werken met geautomatiseerde systemen vind je leuk. Veiligheid staat bij jou voorop en daarom werk je volgens afgesproken regels. Je gaat bewust om met materialen en middelen. Je kunt netjes en zorgvuldig werken, ook onder grote tijdsdruk! Doorstroommogelijkheden na de opleiding Op het vmbo word je voorbereid op een beroepsopleiding in de richting van Transport & Logistiek. Met je diploma kun je verder leren in de richting van het goederenvervoer (chauffeur goederenvervoer) of in de richting van de opslag (logistiek medewerker). Ook is het mogelijk om een opleiding te volgen voor het (midden-)kader in de logistiek. Je wordt dan Manager Opslag en Vervoer, Logistiek Teamleider of Logistiek Supervisor. Bekijk hiervoor ook het schema op de volgende pagina. Soms zijn er regionale samenwerkingsverbanden tussen vmbo’s en mbo’s op het gebied van Transport & Logistiek. Dan kunnen er extra mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld om versneld door het mbo-programma te gaan of een uitgebreid programma te volgen.
Versie 16 februari 2010
5
Versie 16 februari 2010
6
Deel B: De kwalificaties 1. Inleiding Voor u ligt deel B van het kwalificatiedossier vmbo Transport & Logistiek. In dit deel worden op hoofdlijnen de diploma-eisen beschreven voor vmbo-leerlingen in de richting Transport & Logistiek. De diploma-eisen zijn beschreven aan de hand van beschrijvingen van de kerntaken van de beroepen waarin de vmbo-er (via een mbo-opleiding) kan gaan werken. Met behulp van competentiematrices wordt aangegeven welke competenties bij de uitvoering van de kerntaken aangewend worden. Net als in het gehele kwalificatiedossier worden in deel B geen uitspraken gedaan over de manier waarop het onderwijs ingericht moet worden om te kunnen voldoen aan de diplomaeisen. Dat is de taak van de vmbo-instellingen. Naast de beschrijving van de diploma-eisen worden in deel B ook een typering gegeven van het beroep, worden de belangrijkste ontwikkelingen in de sector genoemd en worden loopbaanmogelijkheden aangegeven. 2. Algemene informatie 2.1 Colofon Onder regie van
Platform VMBO Transport & Logistiek en Vakopleiding Transport en Logistiek (VTL)
Ontwikkeld door
Werkgroep Transport & Logistiek
Verantwoording
Vastgesteld door: Het Platform VMBO Transport & Logistiek Op: Te:
Versie 16 februari 2010
7
2.2 Formele vereisten Diploma(s)
VMBO Structuur
Typering en niveau van het profiel In- en doorstroomrechten
Leerwegdifferentiatie
Examinering
Bron- en referentiedocumenten
Versie 16 februari 2010
Diploma vmbo Transport en Logistiek Basisberoepsgerichte Leerweg (BB) Diploma vmbo Transport en Logistiek Kaderberoepsgerichte Leerweg (KB) Diploma vmbo Transport en Logistiek Gemengde Leerweg (GL) Dit kwalificatiedossier past in de vmbo structuur, sector Techniek (of Economie), afdeling Transport en Logistiek. Dit kwalificatiedossier is geschikt voor de basisberoepsgerichte, kaderberoepsgerichte en de gemengde leerweg. Dit kwalificatiedossier is beroepsvoorbereidend en geeft aansluiting op kwalificaties op niveau 2, en niveau 3 en 4 in het mbo. Voor in- en doorstroomrechten worden de wettelijke bepalingen aangehouden zoals vermeld in: - de Doorstroomregeling VMBO-Beroepsonderwijs (Ministerie van OCW, 2003) - WEB: Wet Educatie en Beroepsonderwijs (Staatsblad 501, 31 oktober 1995) Dit kwalificatiedossier geldt voor de opleiding vmbo Transport en Logistiek. Het onderscheid tussen de leerwegen (BB en KB/GL) komt tot uitdrukking in deel C. Voor de basisberoepsgerichte leerweg en voor de kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg is er een deel C gemaakt waarin de werkprocessen die gelden voor die leerweg uitgewerkt zijn in prestatie-indicatoren en vakkennis en vakvaardigheden. De prestatie-indicatoren en vakkennis en vakvaardigheden spelen een rol bij de examinering. De examineringseisen voor de opleiding vmbo Transport en Logistiek zijn vastgelegd in het examenprogramma Transport en Logistiek. In deel D van dit kwalificatiedossier zijn de werkprocessen uit het kwalificatiedossier vergeleken met de geglobaliseerde eindtermen uit het examenprogramma T&L (versie 2008). Zo is te zien hoe dit competentiegerichte kwalificatiedossier past binnen het eindtermgerichte examenprogramma. - In dit kwalificatiedossier is gebruik gemaakt van het Examenprogramma VMBO Transport en Logistiek (versie 2008) en de kwalificatiedossiers Assistent logistiek medewerker (19 december 2008) en Arbeidsmarktgekwalificeerd assistent (17 december 2008) - De volgende kwalificatiedossiers zijn geraadpleegd in verband met de doorstroommogelijkheden: o Logistiek medewerker (19 december 2008) o Chauffeur goederenvervoer (19 december 2008) o Manager opslag en vervoer (19 december 2008)
8
2.3 Typering Beroepengroep
De leerling wordt voorbereid op de werkzaamheden in alle typen bedrijven in de sector goederenvervoer en logistieke dienstverlening zoals een expeditiebedrijf of transportbedrijf. Deze beroepsoriëntatie vindt zowel binnen- als buitenschools plaats. De leerling werkt en leert op school in een gesimuleerde werkomgeving. Hij leert zo te werken in een arbeidsorganisatie. Hij maakt kennis met het verwerken van de goederenstroom, waaronder lossen, inslaan, controleren, sorteren, stickeren en ompakken, orderverzamelen, verzendklaar maken van goederen en (ver)plaatsen in een (gesimuleerde) magazijnlocatie. Daarbij werkt de leerling ook met geautomatiseerde systemen en maakt hij (onder toezicht) gebruik van interne transportmiddelen. De leerling gaat om met goederen van verschillende aard onder verschillende omstandigheden (bijvoorbeeld diepvriesproducten, gevaarlijke stoffen, bederfelijke goederen). De leerling levert ook goederen aan klanten bijvoorbeeld aan de balie in het magazijn en hij inventariseert de voorraad. Naast het verwerken van de goederenstroom, voert de leerling werkzaamheden uit ten behoeve van het goederenvervoer. Daarnaast verricht hij administratieve handelingen zoals het verzamelen en controleren van vervoersdocumenten, verwerken van documenten in het administratieve systeem en het archiveren van documentatie. Over het algemeen voert de leerling, onder toezicht en/of begeleiding van een docent, eenvoudige en routinematige werkzaamheden uit, op school. De werkzaamheden hebben meestal een kort-cyclisch karakter hebben. De leerling is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen werkzaamheden, maar de docent draagt de eindverantwoordelijkheid. Bij het werken in teamverband is de groep verantwoordelijk voor het gezamenlijke resultaat. De leerling moet zijn uitgevoerde werk zelf controleren, voordat hij het oplevert aan zijn opdrachtgever. Dit kan een eigen docent zijn, maar ook een leidinggevende in een stagebedrijf. De leerling heeft continu aandacht voor de eigen en andermans veiligheid en reageert adequaat in onverwachte situaties en bij calamiteiten. De leerling werkt en gedraagt zich volgens voorschriften en is zich goed bewust van de consequenties van zijn handelen voor de uitvoering van het werk van anderen.
Versie 16 februari 2010
9
2.4 Loopbaanperspectief
De leerling wordt voorbereid op werkzaamheden in alle typen bedrijven in de sector goederenvervoer en logistieke dienstverlening. Na afronding van de opleiding in de basisberoepsgerichte leerweg kan de leerling doorstromen naar mbo-opleidingen op niveau 2 zoals logistiek medewerker of chauffeur goederenvervoer. Na afronding van de opleiding in de kaderberoepsgerichte of gemengde leerweg kan de leerling doorstromen naar mbo-opleidingen op niveau 3 of 4 zoals logistiek teamleider, logistiek supervisor of manager opslag en vervoer. Voor deze opleidingen gelden geen aanvullende voorwaarden tenzij er wettelijke beroepsvereisten gelden die de instroom verhinderen (bijvoorbeeld een minimale leeftijd voor het behalen van het rijbewijs).
Versie 16 februari 2010
10
2.5 Trends en innovaties Hieronder worden enkele, voor de in dit kwalificatiedossier beschreven beroepen relevante ontwikkelingen beschreven. Deze ontwikkelingen worden beschreven om instellingen daarmee de mogelijkheid te bieden in de opleiding al rekening te houden met toekomstige veranderingen in de beroepsuitoefening. Arbeidsmarkt en Beroepspraktijkvorming
Wetgeving en regelgeving
Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening
Versie 16 februari 2010
Voor gegevens over de huidige arbeidsmarkt wordt verwezen naar de jaarlijkse publicaties van het kenniscentrum VTL. Het meest recente rapport is te downloaden op: www.vtl.nl/Arbeidsmarktonderzoek.aspx In deze publicatie zijn gegevens te vinden over het aantal arbeidsplaatsen voor afgestudeerde mbo-ers. Ook is er informatie te vinden over het aantal stageplaatsen voor mboers. Deze informatie is natuurlijk ook bruikbaar voor het VMBO. • Door ongevallen met interne transportmiddelen, gevaarlijke stoffen en afvallende lading, is de wetgeving op het gebied van Arbo, veiligheid, gezondheid en milieu verder aangescherpt. Dit vraagt steeds meer eigen verantwoordelijkheid van medewerkers. Leerlingen krijgen hier ook mee te maken. • Medewerkers moeten hun werkzaamheden verrichten binnen de kaders van wet- en regelgeving op tal van gebieden, bijvoorbeeld op het gebied van ladingsoorten. Deze wet- en regelgeving verandert frequent. Ook voor leerlingen is het belangrijk actuele voorschriften bij te houden. • Ondernemingen in het goederenvervoer krijgt te maken met een toename van het aantal ICT-toepassingen binnen de onderneming. Voorbeelden hiervan zijn: administratiepakketten, vrachtuitwisselingssystemen, boordcomputers, satellietcommunicatie, rit- en routeplanningspakketten, elektronisch berichtenverkeer, digitale tolheffing en de digitale tachograaf. Voor de leerling betekent dit dat hij in toenemende mate te maken krijgt met het bedienen van deze apparatuur en het interpreteren en verwerken van gegevens. • Er ontstaan steeds meer logistieke dienstverleners die (een deel van) het voorraadbeheer en de distributie van productiebedrijven overnemen. Doordat logistieke dienstverleners meer toegevoegde activiteiten (van vaak meerdere Klanten) gaan uitvoeren, wordt er meer van medewerkers verwacht. Leerlingen moeten daarom leren VAS-activiteiten en administratieve activiteiten uit te voeren. • In magazijnen wordt steeds vaker gewerkt met geïntegreerde managementsystemen, om de werkprocessen steeds efficiënter te laten verlopen. Er wordt ook steeds vaker gewerkt met gemechaniseerde en geautomatiseerde transportmiddelen en dynamische opslaglocaties. Hier door neemt de productiecapaciteit toe en neemt het risico op fouten af. Leerlingen moeten leren omgaan met computers, machines en geïntegreerde processen. • Door de toenemende internationalisering en uitbreiding van de Europese Unie krijgen medewerker steeds vaker te maken met buitenlandse collega’s, chauffeurs en producten. Leerlingen moeten leren met buitenlandse 11
•
Versie 16 februari 2010
collega’s te communiceren en anderstalige teksten op goederen leren begrijpen. Toenemende complexiteit van producten, snellere productverandering door technologische ontwikkelingen en automatisering van bedrijfsprocessen vragen van medewerkers een lerende houding. Leerlingen moeten bereid zijn om ook na hun opleiding te blijven leren.
12
3. Overzicht van het kwalificatiedossier
Een kwalificatiedossier kan één of meerdere uitstromen bevatten. Met behulp van onderstaande matrix wordt, door te markeren welke kerntaken en werkprocessen de verschillende uitstromen gemeen hebben, duidelijk gemaakt waar de verwantschap tussen de verschillende uitstromen zich bevindt en waar uitstromen van elkaar verschillen.
Leerweg
1.Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.1 Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen 1.2 Voert de werkzaamheden uit 1.3 Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden 1.4 Rondt de werkzaamheden af 1.5 Stuurt medeleerlingen aan
Kaderberoepsgerichte / Gemengde leerweg
Werkproces
Basisberoepsgerichte leerweg
Kerntaak
X
X
X X
X X
X
X X
2.1 Lost goederen 2.2 Controleert goederen 2.3 Slaat goederen op
X X X
X X X
3.1 Verzamelt goederen 3.2 Behandelt producten 3.3 Maakt goederen verzendklaar 3.4 Laadt goederen 3.5 Levert goederen aan klanten 3.6 Inventariseert de voorraad 3.7 Voert voorraadbeheer uit
X X X X X X
X X X X X X X
4.1 Voert de rit- en routeplanning uit 4.2 Voert de dagelijkse controle uit 4.3 Verzorgt de vervoersadministratie 4.4 Verzorgt de ritafhandeling
X X X X
X X X X
2. Ontvangt goederen en slaat goederen op
3. Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit
4. Ondersteunt de rituitvoering
Versie 16 februari 2010
13
4. Beschrijving van de leerwegen
In dit hoofdstuk worden de leerwegen binnen dit kwalificatiedossier nader beschreven. Het gaat om de volgende leerwegen: • •
VMBO Transport & Logistiek Basisberoepsgerichte leerweg (§ 4.1) VMBO Transport & Logistiek Kaderberoepsgerichte/ Gemengde leerweg (§ 4.2)
In paragraaf 4.3 wordt het verschil tussen de leerwegen aangegeven.
Versie 16 februari 2010
14
4.1 VMBO Transport & Logistiek Basisberoepsgerichte leerweg Algemene informatie Context van de uitstroom
Typerende beroepshouding
Niveau van beroepsuitoefening
Rol en verantwoordelijkheden
Complexiteit
Nederlands en Moderne Vreemde talen
Rekenen en Wiskunde
Versie 16 februari 2010
Tijdens de opleiding vmbo T&L wordt de basisberoepsgerichte leerling voorbereid op een beroepsgerichte vervolgopleiding (niveau 2 mbo) in de sectoren goederenvervoer en logistieke dienstverlening. Na deze mbo-opleiding kan de leerling aan het werk als bijvoorbeeld chauffeur goederenvervoer of logistiek medewerker. De leerling werkt tijdens de opleiding voornamelijk in gesimuleerde omgevingen op school. Dit kunnen nagebootste omgevingen zijn zoals een vrachtwagen of magazijn, maar het kan ook zijn dat de school de logistiek van binnengekomen goederen verzorgt. De leerling werkt adequaat, efficiënt en kostenbewust. Hij werkt volgens de gestelde (wettelijke) regels en normen en levert werk af van een goede kwaliteit. De leerling heeft een lerende houding en een servicegerichte instelling. Het kwalificatiedossier is op het niveau van een voorbereidend beroepsbeoefenaar. Na afronding van de basisberoepsgerichte leerweg kan de leerling instromen in een mbo-opleiding op niveau 2. De leerling ontvangt opdrachten van de docent of de leidinggevende in het stagebedrijf. Over het algemeen voert de leerling eenvoudige en routinematige werkzaamheden uit, die meestal een kort-cyclisch karakter hebben. De leerling is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen werkzaamheden. Bij teamwerk is de groep verantwoordelijk voor het gezamenlijke resultaat. De leerling dient het uitgevoerde werk zelf te controleren, voordat hij het oplevert aan de docent of leidinggevende. De leerling werkt en gedraagt zich volgens de normen en voorschriften en is zich goed bewust van de consequenties van zijn handelen voor de uitvoering van het werk van anderen. De leerling doet voornamelijk routinematige werkzaamheden en voor zijn werk gelden standaardprocedures. Door het werken in een gesimuleerde omgeving is de complexiteit van het werk beperkt. Voor de eisen betreffende de beheersing van het Nederlands en de (Moderne) Vreemde Taal of Talen wordt verwezen naar het examenprogramma Nederlands en Engels of Duits (BB). Voor de eisen betreffende de beheersing van het rekenen en de wiskunde wordt verwezen naar het examenprogramma Wiskunde (BB).
15
4.2 VMBO Transport & Logistiek Kaderberoepsgerichte/ Gemengde leerweg Algemene informatie Context van de uitstroom
Typerende beroepshouding
Niveau van beroepsuitoefening
Rol en verantwoordelijkheden
Complexiteit
Versie 16 februari 2010
Tijdens de opleiding vmbo T&L wordt de kaderberoepsgerichte leerling en de voorbereid op een beroepsgerichte vervolgopleiding (niveau 3 of 4 mbo) in de sectoren goederenvervoer en logistieke dienstverlening. Ook een leerling die de gemengde leerweg volgt, wordt hierop voorbereid. Na genoemde mbo-opleiding kan de leerling aan het werk als bijvoorbeeld logistiek teamleider, logistiek supervisor of manager opslag en vervoer. De leerling werkt tijdens de opleiding voornamelijk in gesimuleerde omgevingen op school. Dit kunnen nagebootste omgevingen zijn zoals een vrachtwagen of magazijn, maar het kan ook zijn dat de school de logistiek van binnengekomen goederen verzorgt. De leerling werkt adequaat, efficiënt en kostenbewust en levert werk af van een goede kwaliteit. De leerling heeft een lerende houding en een servicegerichte instelling. Van de leerling wordt verwacht dat hij zich proactief en flexibel opstelt bij het uitvoeren van werkzaamheden, het meedenken over verbeteringen in het werkproces, het voorkomen van fouten en het bijdragen aan een prettige werksfeer en een positief bedrijfsimago. Van de leerling wordt tevens verwacht dat hij het belang inziet van veilig en milieuverantwoord werken met gereedschappen, apparatuur en materialen, en handelt conform de van toepassing zijnde Arbo- en (milieu)wetgeving. Het kwalificatiedossier is op het niveau van een voorbereidend beroepsbeoefenaar. Na afronding van de basisberoepsgerichte leerweg of de gemengde leerweg kan de leerling instromen in een mboopleiding op niveau 3 of 4. De leerling ontvangt opdrachten van de docent of de leidinggevende in het stagebedrijf. Over het algemeen voert de leerling eenvoudige en routinematige werkzaamheden uit, die meestal een kort-cyclisch karakter hebben. De leerling is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen werkzaamheden. De leerling dient het uitgevoerde werk zelf te controleren, voordat hij het oplevert aan de docent of leidinggevende. De leerling werkt en gedraagt zich volgens de normen en voorschriften en is zich goed bewust van de consequenties van zijn handelen voor de uitvoering van het werk van anderen. De leerling kan als taak krijgen om enkele medeleerlingen aan te sturen, onder begeleiding van de docent. In dat geval is hij verantwoordelijk voor het gezamenlijke resultaat. De leerling legt verantwoording af aan de docent over de voorgang van zijn werkzaamheden en de bereikte resultaten. De leerling doet voornamelijk routinematige werkzaamheden en voor zijn werk gelden standaardprocedures. Door het werken in een gesimuleerde omgeving is de complexiteit van het werk beperkt. De opdrachten die de leerling krijgt toegewezen zijn mede afhankelijk van zijn eigen instelling/houding, zelfstandigheid, nauwkeurigheid en verantwoordelijkheidsgevoel. Door een 16
Nederlands en Moderne Vreemde talen
Rekenen en Wiskunde
Versie 16 februari 2010
groter of zwaarder takenpakket of tijdsdruk kan de complexiteit toenemen. Voor de eisen betreffende de beheersing van het Nederlands en de (Moderne) Vreemde Taal of Talen wordt verwezen naar het examenprogramma Nederlands en Engels of Duits (KB of GL). Voor de eisen betreffende de beheersing van het rekenen en de wiskunde wordt verwezen naar het examenprogramma Wiskunde (KB of GL).
17
4.3 Verschillen in de VMBO leerwegen BB en KB/GL Het Examenprogramma VMBO Transport & Logistiek (versie 2008) is nog steeds gebaseerd op eindtermen (= kennis en vaardigheden). Daarin komt duidelijk tot uitdrukking dat bij de basisberoepsgerichte leerweg het accent meer ligt op basisbegrippen en vaardigheden. Bij de kaderberoepsgerichte leerweg en de gemengde leerweg wordt naast de vaardigheden ook aandacht besteed aan procedures en achterliggende ideeën. Daarnaast onderscheidt de kaderberoepsgerichte leerweg zich van de basisberoepsgerichte leerweg en gemengde leerweg door de verplichte integratieve opdracht. In het nieuwe competentiegerichte kwalificatiedossier zijn voor de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg de vereiste competenties aangegeven. Competenties zijn ontwikkelbare vermogens van mensen waarmee ze in voorkomende situaties adequaat, gemotiveerd, proces- en resultaatgericht kunnen handelen. Competenties zijn samengesteld van karakter en relateren aan onderliggende vaardigheden, kennis en houding. Competenties krijgen pas betekenis in een context. Of iemand over de gevraagde competenties beschikt, wordt zichtbaar in gedrag dat leidt tot succes bij uitoefenen van een taak. In het competentiegerichte kwalificatiedossier wordt uitgegaan van het KBB(powered by SHL) . Dit model omvat 25 competenties en is speciaal voor het competentiemodel (mbo-)onderwijs ontwikkeld en ook geschikt voor gebruik in het vmbo. In het nieuwe competentiegerichte kwalificatiedossier komen de niveauverschillen tussen de leerwegen tot uitdrukking in de vereiste competenties, de uitwerking van de competenties in prestatie-indicatoren en de vakkennis en vakvaardigheden. Omdat het competentiegerichte kwalificatiedossier nog moet aansluiten bij een eindtermgericht examenprogramma is in deel D aangegeven hoe en waar de eindtermen terugkomen in het dossier. Onderstaand overzicht laat per kerntaak en werkproces zien waar precies de verschillen zitten tussen de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg. Extra voor KB/GL in kerntaak 1: • Werkproces 1.1 competentie K en de prestatie-indicator bij Q is uitgebreider (voortgang bewaken) • Werkproces 1.2 prestatie-indicator bij J is uitgebreider (correcte spelling en grammatica en duidelijke opbouw van teksten) • Werkproces 1.5 is geheel nieuw werkproces Extra voor KB/GL in kerntaak 2: • Werkproces 2.1 vakkennis is uitgebreider (planningsmethodieken) • Werkproces 2.2 vakkennis is uitgebreider (kennis van voorraadsystemen, prestatieindicator bij K is uitgebreider (goederen voor nieuwe productgroepen administratief invoeren) • Werkproces 2.3 vakkennis is uitgebreider (opslagmethoden, routing, opslagcondities) Extra voor KB/GL in kerntaak 3: • Werkproces 3.1 vakkennis is uitgebreider (RFID, samenstellen routing en lay-out magazijn) • Werkproces 3.7 is geheel nieuw werkproces Extra voor KB/GL in kerntaak 4: • Werkproces 4.1 vakkennis is uitgebreider (tachograaf, navigatiesystemen, rijtijdenbesluit) • Werkproces 4.2 vakkennis is uitgebreider (constructie, ladingcondities, vignetten en Versie 16 februari 2010
18
• •
tolvoorschriften) Werkproces 4.3 vakkennis is uitgebreider (grensoverschrijdingen, internationale transportvergunningen) Werkproces 4.4 competentie E en het verwerken van de urenregistratie en rij- en rusttijden in de werkprocesomschrijving, prestatie-indicatoren en vakkennis
Versie 16 februari 2010
19
5. Beschrijving van de kerntaken In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken van dit kwalificatiedossier beschreven. 5.1 Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie Beschrijving kerntaak: 1
De leerling ontvangt van de docent een schriftelijke of mondelinge werkopdracht of meerdere kleine opdrachten die in een bepaalde volgorde moeten worden uitgevoerd. In de werkopdracht is duidelijk aangegeven wat er moet gebeuren en wanneer het klaar moet zijn. De leerling leest of luistert actief naar de opdracht van de docent. Hij vraagt door als iets niet duidelijk is. De leerling bereidt zijn eigen werk voor door relevante informatie te verzamelen, te lezen en kennis te nemen van de planning. Hij kiest een volgorde voor zijn eigen werkzaamheden en stemt dit met de docent af. De leerling zoekt de materialen, gereedschappen en materieel bij elkaar die nodig zijn om de opdracht uit te voeren.
Werkprocessen bij kerntaak 1 1.1 Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen 1.2 Voert de werkzaamheden uit 1.3 Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden 1.4 Rondt de werkzaamheden af 1.5 Stuurt medeleerlingen aan (KB)
De leerling voert zijn werkzaamheden op een veilige en verantwoorde wijze uit. Hij werkt nauwkeurig en geconcentreerd en gaat zorgvuldig en milieubewust om met materialen en apparatuur. De leerling werkt volgens de bedrijfsvoorschriften, houdt zich aan de afgesproken tijdsplanning en komt afspraken na. Als de leerling tijdens het uitvoeren van zijn werk ergens over twijfelt of als het werk anders verloopt dan hij had gepland, overlegt hij dit met de docent. Hij legt duidelijk uit wat het probleem is en draagt eventueel zelf een oplossing aan. Soms werkt de leerling samen met een of meer andere leerlingen. In dat geval stemt hij de verdeling van de werkzaamheden met hen af en stelt zich hierbij flexibel op. Hij stelt gerichte vragen om de samenwerking te bevorderen, luistert naar medeleerlingen en houdt rekening met wat door hen gezegd wordt. In 1
Indien de leerling de werkprocessen niet op school maar in een bedrijf uitvoert, wordt met docent de leidinggevende of begeleider bedoeld. Dit geldt voor het gehele document.
Versie 16 februari 2010
20
voorkomende gevallen heeft de leerling contact met interne of externe klanten. Hij verstrekt relevante informatie aan alle belanghebbenden. De leerling noteert de gewerkte uren aan de betreffende werkzaamheden. De leerling evalueert de eigen werkzaamheden gericht op het proces middels zelfreflectie. Aanvullend vraagt hij om feedback van medeleerlingen en wijzigt zijn werkwijze indien nodig naar aanleiding van de evaluatie en feedback. Hij doet voorstellen voor verbetering van de kwaliteit van het eigen werk. De leerling evalueert met de docent het proces, het tussentijdse resultaat en het eindresultaat van zijn werkzaamheden aan de hand van de gemaakte afspraken. Hij brengt samen met de docent in kaart wat goed en nog niet goed gaat en bepaalt welke competenties hij verder moet ontwikkelen en welke activiteiten hij daartoe moet ondernemen. De leerling toont de motivatie om te leren en hanteert en combineert verschillende leeractiviteiten. De leerling brengt een boodschap duidelijk over. Hij legt een probleem op duidelijke wijze voor aan de docent. Hij toont beheersing in het uiten van gevoelens. De leerling hanteert correcte omgangsvormen en stemt de communicatie af op de ander en op de situatie. Hij vraagt zonodig door om de noodzakelijke informatie helder te krijgen. De leerling houdt de werkplek overzichtelijk en netjes. Na afloop van de werkzaamheden ruimt hij volgens voorschriften en huisregels de werkplek op. Hij bergt gebruikt materieel en gebruikte gereedschappen op. Indien van toepassing maakt hij gebruikte hulpmiddelen en de werkplek schoon. Hij verzamelt afval en restmateriaal, sorteert dit en voert dit volgens voorschriften af. Op eigen initiatief meldt de leerling aan de docent de afronding van de opdracht/werkzaamheden, de eventuele onvolkomenheden en dat hij aan nieuwe werkzaamheden kan beginnen. De kaderberoepsgerichte/gemengde leerling stuurt medeleerlingen aan bij het voorbereiden, uitvoeren en afronden van werkzaamheden. Hij verdeelt de werkzaamheden, houdt overzicht over de werkzaamheden, bewaakt de voortgang van de werkzaamheden en de samenwerking binnen de groep. De leerling grijpt in bij problemen. Hij geef instructies aan de medeleerlingen over het wat, wanneer en hoe en koppelt de resultaten en zijn bevindingen terug aan de docent.
Versie 16 februari 2010
21
Toelichting: De leerling is zich bewust van het feit dat zijn werk een onderdeel is van alle werkzaamheden binnen het (gesimuleerde) bedrijf. Hij houdt er rekening mee dat medeleerlingen afhankelijk zijn van het werk dat hij levert. De leerling stelt zich sociaal op en is bereid zijn competenties te blijven ontwikkelen.
Versie 16 februari 2010
22
5.2 Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op Beschrijving kerntaak: De leerling meldt zich tijdig bij de losplaats om de goederen in ontvangst te nemen. Hij maakt de losplaats vrij en toegankelijk. De leerling begeleidt de chauffeur naar de losplaats. Op aanwijzingen van de docent maakt de leerling bevestigingen los en lost hij de goederen van de binnengekomen vracht met behulp van interne transportmiddelen. De leerling plaatst de goederen op het ontvangstperron en transporteert deze zo nodig met interne transportmiddelen naar een (tijdelijke) locatie.
Werkprocessen bij kerntaak 2 2.1 Lost goederen 2.2 Controleert goederen 2.3 Slaat goederen op
De leerling controleert de ontvangen goederen aan de hand van vrachtbrieven. Hij telt de goederen (kwantitatieve controle) en gaat na of de goederen geen afwijkingen vertonen (kwalitatieve controle). Hij registreert de resultaten van deze controles en bespreekt dit, indien nodig, met de docent. De leerling laat de begeleidende documenten door de docent aftekenen. Wanneer tijdens de controle iets niet in orde blijkt, meldt de leerling dit aan de docent. Goederen die niet aan de eisen voldoen, handelt de leerling af conform voorschriften. De leerling boekt de ontvangen goederen in het (geautomatiseerde) administratieve systeem in. De leerling maakt de goederen opslaggereed en maakt zonodig ruimte in de opslagplaats. Hij transporteert de goederen met de juiste transportmiddelen naar de bestemde locatie en slaat de goederen op conform de voorschriften. Vervolgens controleert hij deze opslag op juistheid. Onvolkomenheden meldt hij aan de docent. Verpakkingsmaterialen en ander niet meer te gebruiken materiaal ruimt de leerling op en interne transportmiddelen brengt hij terug. De leerling handelt administratieve zaken rondom de goederenopslag af. Toelichting: De leerling moet bij de goederenontvangst het evenwicht vinden tussen een snelle inslag van goederen en het secuur uitvoeren van de controles. Gemaakte fouten hebben nadelige consequenties voor het vervolg van het logistieke proces. De leerling is zich bewust van mogelijke risico’s voor derving en probeert derving zoveel mogelijk te voorkomen.
Versie 16 februari 2010
23
5.3 Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit Beschrijving kerntaak: De leerling verzamelt goederen/orders aan de hand van het (digitale) goederenverzamel- of besteldocument. De leerling kiest het meest geschikte interne transportmiddel en houdt rekening met de routing. Tijdens het verzamelen controleert de leerling de goederen op onder meer kwaliteit, kwantiteit, houdbaarheidsdatum en beschadigingen. Afwijkingen en opvallende zaken registreert hij (in een geautomatiseerd systeem) en meldt hij aan de docent. De leerling zet de verzamelde goederen op de daarvoor bestemde plaats neer en brengt de interne transportmiddelen terug.
Werkprocessen bij kerntaak 3 3.1 Verzamelt goederen 3.2 Behandelt producten 3.3 Maakt goederen verzendklaar 3.4 Laadt goederen 3.5 Levert goederen aan klanten 3.6 Inventariseert de voorraad 3.7 Voert voorraadbeheer uit (KB)
De leerling voert handelingen op producten uit voordat deze goederen verzonden worden. Hij bewerkt of behandelt producten, stelt pakketten samen, voegt productinformatie toe en/of brengt een andere of extra verpakking aan. De leerling controleert de verzamelde goederen op juistheid, kwaliteit en kwantiteit. Hij meldt afwijkingen aan de docent en lost problemen na overleg op. De leerling splitst zo nodig goederen of voegt goederen samen en brengt bescherming/verpakking aan. De leerling voegt etiketten, labels, transportstickers en vrachtdocumenten toe. Hij verplaatst de te verzenden goederen naar de verzendlocatie. De leerling registreert dat de goederen verzendklaar staan en meldt dit aan de docent. Op aanwijzingen (van de chauffeur of docent) laadt de leerling de goederen in een vrachtauto of container met behulp van interne transportmiddelen. Hij verdeelt volgens instructies de goederen over de laadruimte, stuwt en verankert de goederen. Dit laat hij controleren. Afwijkingen en schade meldt de leerling aan de docent. De leerling overhandigt de benodigde documenten aan de chauffeur. De leerling ontvangt een vraag naar een bepaald product, een serie producten of pakket goederen van een interne of externe klant. Hij zoekt de benodigde materialen en/of hulpmiddelen erbij en verzamelt de producten. Zonodig verpakt hij
Versie 16 februari 2010
24
de goederen voor verzending en voert hij een laatste controle uit. Hij verwerkt de levering conform voorschriften in de administratie. De leerling overhandigt de producten aan de klant. In geval van problemen, afwijkingen of schade roept de leerling de hulp in van de docent. De leerling telt (een deel van) de fysieke voorraad en vergelijkt de gevonden aantallen met de geadministreerde voorraad. Tevens controleert hij de opgeslagen goederen op status. De leerling rapporteert de resultaten van de voorraadcontrole en voorraadvergelijking aan de leidinggevende. De leerling registreert afwijkingen, meldt deze aan de docent en werkt de voorraadadministratie bij. De leerling maakt gebruik van middelen en materialen bij het tellen, administreren en verwerken van goederen, bijvoorbeeld om goederen tijdelijk te verplaatsen. De kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling boekt inkomende goederen in en uitgaande goederen af. Hij signaleert of er goederen onder de minimumvoorraad vallen of boven de maximumvoorraad uitkomen. Hij meldt dit aan de docent. Op verzoek van de docent vraagt de kaderberoepsgerichte/gemengde leerling offertes aan voor nieuwe producten en vergelijkt deze op basis van gegeven criteria zoals prijs, kwaliteit en levertijd. Hij informeert de docent over zijn bevindingen. De kaderberoepsgerichte/gemengde leerling fungeert als aanspreekpunt voor locatiebeheer en hij bepaalt de locatie van goederen. Toelichting: De leerling moet het juiste evenwicht vinden tussen veiligheid en werksnelheid. Hij moet zich realiseren dat fouten nadelige consequenties kunnen hebben voor het vervolg van het logistieke proces. De leerling is zich bewust van mogelijke risico’s voor derving en probeert derving zoveel mogelijk te voorkomen.
Versie 16 februari 2010
25
5.4 Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering Beschrijving kerntaak: Ter voorbereiding van de rit verzamelt de leerling benodigde informatie over de ladinggegevens en bestemmingen. Hij zoekt aan de hand van atlassen en digitale programma’s, landkaarten, plattegronden en postcodes straten, wijken en plaatsen op. Hij voert diverse berekeningen uit en combineert en verwerkt de verzamelde gegevens tot een efficiënte routeplanning. De leerling maakt vervolgens een verdeling van de goederen over de auto (laadplan).
Werkprocessen bij kerntaak 4 4.1 Voert de rit- en routeplanning uit 4.2 Voert de dagelijkse controle uit 4.3 Verzorgt de vervoersadministratie 4.4 Verzorgt de ritafhandeling
De leerling voert voor aanvang van de rit een elementaire rijklaar controle van de vrachtauto uit. Hij controleert de vrachtauto en lading, stelt schades aan voertuig en ladingruimte vast en meldt deze aan de docent. De leerling bereidt de vervoersadministratie voor. Voor aanvang van de rit controleert hij de ladingdocumenten en laat hij deze door de docent invullen. Hij controleert de aanwezigheid en juistheid van de verplichte voertuig- en persoonlijke documenten en meldt de docent wanneer dit niet in orde is. Na afloop van de rit handelt de leerling conform de geldende voorschriften retouren emballagegoederen af en verzorgt hij de bijbehorende administratie. Hij verwerkt terugkomende formulieren van de vracht zoals vrachtbrieven en rembours. De kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling werkt tevens de urenregistratie bij en handelt de rij- en rusttijden af.. Toelichting: De leerling moet bij het maken van een laad- en routeplan de afweging maken tussen klanteisen en optimale route.
Versie 16 februari 2010
26
6. Totaal overzicht proces-competentie-matrices In de proces-competentie-matrix wordt met een kruisje aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen van een kerntaak. Wanneer in de tabel in plaats van een kruisje een O staat, geldt deze competentie alleen voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg. Wanneer er geen enkel kruisje staat bij een werkproces (alleen een O), dan is dit werkproces alleen van toepassing voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg.
Versie 16 februari 2010
27
6.1 Proces-competentie-matrix Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie
T
U
V
W
X
Y Bedrijfsmatig handelen
Materialen en middelen inzetten
S
Ondernemend en commercieel handelen
Vakdeskundigheid toepassen
R
Gedrevenheid en ambitie tonen
Formuleren en rapporteren
Q
Met druk en tegenslag omgaan
Presenteren
P
Omgaan met verandering en aanpassen
Overtuigen en beïnvloeden
O
Instructies en procedures opvolgen
Relaties bouwen en netwerken
M N
Kwaliteit leveren
L
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘kant’ richten
K
Plannen en organiseren
J
Leren
I
Creëren en innoveren
H
Onderzoeken
G
Analyseren
F Ethisch en integer handelen
1.5
E Samenwerken en overleggen
1.4
D Aandacht en begrip tonen
1.3
C Begeleiden
1.2
B Aansturen
1.1
A Beslissen en activiteiten initiëren
Werkprocessen
Competenties
X X X O X X X Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen X X X X X X X Voert de werkzaamheden uit X X X X Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden X X X Rondt de werkzaamheden af O O Stuurt medeleerlingen aan N.B. De kruisjes geven aan welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen. Een rondje (O) betekent dat deze competentie/dit werkproces alleen geldt voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg.
Versie 16 februari 2010
28
6.2 Proces-competentie-matrix Ontvangt goederen en slaat goederen op
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
X
X Werkprocessen
X X
X
2.2
Controleert goederen
X
X
X Lost goederen
X 2.1
29 Versie 16 februari 2010
A
Beslissen en activiteiten initiëren
Slaat goederen op X X X X N.B. De kruisjes geven aan welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen. Een rondje (O) betekent dat deze competentie/dit werkproces alleen geldt voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg. 2.3
Competenties Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op
6.3 Proces-competentie-matrix Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit
Competenties C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
Materialen en middelen inzetten
B
Vakdeskundigheid toepassen
A
3.1
Verzamelt goederen
X
X
X
X
3.2
Behandelt producten
X
X
X
X
3.3
Maakt goederen verzendklaar Laadt goederen
X
X
X
X
X
X
X
X
Werkprocessen
3.4 3.5 3.6 3.7
Levert goederen aan X X X X klanten Inventariseert de X X X X X X voorraad Voert voorraadbeheer O O O O O uit N.B. De kruisjes geven aan welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen. Een rondje (O) betekent dat deze competentie/dit werkproces alleen geldt voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg.
Versie 16 februari 2010
30
6.4 Proces-competentie-matrix Ondersteunt de rituitvoering
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
31 Versie 16 februari 2010
D Begeleiden
4.4
C Aansturen
4.3
B
Beslissen en activiteiten initiëren
4.2
Voert de rit- en X X X X routeplanning uit Voert de dagelijkse X X X controle uit Verzorgt de X X X vervoersadministratie Verzorgt de O X X ritafhandeling N.B. De kruisjes geven aan welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen. Een rondje (O) betekent dat deze competentie/dit werkproces alleen geldt voor de uitstroom kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg. 4.1
A
Werkprocessen
Competenties Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering
Deel C: Uitwerking van de kwalificaties
1. Inleiding Deel C is vastgesteld door het vmbo platform Transport & Logistiek met een brede basis van belanghebbende partijen. In gezamenlijkheid is besloten dat de nadere uitwerking van deel C het onderwijs een goede basis biedt om een voorbereidende beroepsopleiding op te bouwen. In dit deel van het kwalificatiedossier wordt de informatie uit deel B gespecificeerd, voor de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte/ gemengde leerweg. In de proces-competentiematrices wordt specifiek per leerweg aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de onderscheiden werkprocessen. In de detaillering van de matrices wordt verantwoord waarom en hoe deze competenties van toepassing zijn.
2. Uitwerking leerwegen 2.1 VMBO Transport & Logistiek Basisberoepsgerichte leerweg
Versie 16 februari 2010
32
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie Proces-competentie-matrix basisberoepsgerichte leerling T&L Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
S
T
U
V
W
X
Y Bedrijfsmatig handelen
Formuleren en rapporteren
R
Ondernemend en commercieel handelen
Presenteren
Q
Gedrevenheid en ambitie tonen
Overtuigen en beïnvloeden
P
Met druk en tegenslag omgaan
Relaties bouwen en netwerken
O
Omgaan met verandering en aanpassen
Ethisch en integer handelen
M N
Instructies en procedures opvolgen
L
Kwaliteit leveren
K
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
J
Plannen en organiseren
I
Leren
H
Creëren en innoveren
G
Onderzoeken
F
Analyseren
E Samenwerken en overleggen
1.4
D Aandacht en begrip tonen
1.3
C Begeleiden
1.2
B Aansturen
1.1
A Beslissen en activiteiten initiëren
Werkprocessen
Competenties
X X X X X X Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen X X X X X X X Voert de werkzaamheden uit X X X X Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden X X X Rondt de werkzaamheden af Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
33
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.1 werkproces Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen Omschrijving: De leerling ontvangt van de docent een schriftelijke of mondelinge werkopdracht of meerdere kleine opdrachten die in een bepaalde volgorde moeten worden uitgevoerd. In de werkopdracht is duidelijk aangegeven wat er moet gebeuren en wanneer het klaar moet zijn. De leerling leest of luistert actief naar de opdracht van de docent. Hij vraagt door als iets niet duidelijk is. De leerling bereidt zijn eigen werk voor door relevante informatie te verzamelen, te lezen en kennis te nemen van de planning. Hij kiest een volgorde voor zijn eigen werkzaamheden en stemt dit met de docent af. De leerling zoekt de materialen, gereedschappen en materieel bij elkaar die nodig zijn om de opdracht uit te voeren. Gewenst resultaat: Een goed voorbereide werkopdracht. Adequaat geïnformeerde betrokkenen. Een goede onderlinge samenwerking. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden D De leerling luistert geïnteresseerd en geduldig naar • Luisteren • Kennis van wettelijke en Aandacht en begrip zijn collega’s, laat hen uitspreken en behandelt hen bedrijfs-procedures • Verdraagzaamheid en tonen met respect zodat de samenwerking goed verloopt. welwillendheid tonen • Kennis van arbo-, veiligheidsvoorschriften en E De leerling vraagt tijdig medeleerlingen of de docent • Anderen raadplegen en regels Samenwerken en om hulp wanneer hij iets niet begrijpt zodat betrekken • Gebruiken van persoonlijke overleggen opdrachten tijdig kunnen worden voorbereid en • Afstemmen beschermingsmiddelen • Aanpassen aan de groep verantwoord en efficiënt kunnen worden uitgevoerd. • Inzetten van communicatieve Tevens bespreekt hij eerst zijn ideeën en plannen vaardigheden met medeleerlingen alvorens tot de uitvoering over te • Kennis van de gaan zodat de samenwerking goed verloopt. organisatiestructuur van de De leerling toont zich in de samenwerking met F • Integer handelen afdeling/het bedrijf anderen eerlijk en betrouwbaar, houdt zich aan Ethisch en integer • Verschillen tussen • Rekenen met tijd handelen gemaakte beloften en behandelt iedereen mensen respecteren • Kennis van de bedrijfstak rechtvaardig zodat de samenwerking goed verloopt. transport en logistiek en De leerling kiest en verzamelt materialen, L • Geschikte materialen en Nederland als distributieland Materialen en (transport)middelen en persoonlijke middelen kiezen middelen inzetten beschermingsmiddelen die geschikt zijn voor de gegeven opdracht, zodat de werkzaamheden op verantwoorde, efficiënte en veilige wijze kunnen worden uitgevoerd.
Versie 16 februari 2010
34
Q Plannen en organiseren
•
Activiteiten plannen
T Instructies en procedures opvolgen
• • •
Instructies opvolgen Discipline tonen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures
•
Versie 16 februari 2010
De leerling maakt op basis van de instructies, afspraken en gegeven prioriteiten een logische volgorde voor het uitvoeren van zijn werkzaamheden, zodat deze efficiënt op elkaar zijn afgestemd. De leerling werkt bij de voorbereiding van de werkzaamheden ordelijk en volgt gedisciplineerd instructies en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
35
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.2 werkproces Voert de werkzaamheden uit Omschrijving: De leerling voert zijn werkzaamheden op een veilige en verantwoorde wijze uit. Hij werkt nauwkeurig en geconcentreerd en gaat zorgvuldig en milieubewust om met materialen en apparatuur. De leerling werkt volgens de bedrijfsvoorschriften, houdt zich aan de afgesproken tijdsplanning en komt afspraken na. Als de leerling tijdens het uitvoeren van zijn werk ergens over twijfelt of als het werk anders verloopt dan hij had gepland, overlegt hij dit met de docent. Hij legt duidelijk uit wat het probleem is en draagt eventueel zelf een oplossing aan. Soms werkt de leerling samen met een of meer andere leerlingen. In dat geval stemt hij de verdeling van de werkzaamheden met hen af en stelt zich hierbij flexibel op. Hij stelt gerichte vragen om de samenwerking te bevorderen, luistert naar medeleerlingen en houdt rekening met wat door hen gezegd wordt. In voorkomende gevallen heeft de leerling contact met interne of externe Klanten. Hij verstrekt relevante informatie aan alle belanghebbenden. De leerling noteert de gewerkte uren aan de betreffende werkzaamheden. Gewenst resultaat: Het werk wordt conform de voorschriften voor veiligheid, milieu en Arbo uitgevoerd. Een goede kwaliteit van het afgeleverde werk. Een goede samenwerking. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling schakelt tijdig medeleerlingen of de • Anderen raadplegen en • Kennis van wettelijke en Samenwerken en docent in bij knelpunten en bespreekt deze om ze betrekken bedrijfs-procedures overleggen samen op te lossen en de samenwerking te • Afstemmen • Kennis van arbo-, veiligheidsvoorschriften en • Aanpassen aan de groep bevorderen. De leerling is zich ervan bewust dat medeleerlingen afhankelijk zijn van het werk dat hij regels levert en dat een goede samenwerking en • Gebruiken van persoonlijke afstemming daarom nodig is. beschermingsmiddelen J De leerling hanteert vaktaal in zijn verslagen • Correct formuleren • Inzetten van communicatieve Formuleren en (mondeling + schriftelijk). Hij noteert alle benodigde • Nauwkeurig en volledig vaardigheden rapporteren gegevens accuraat, beschrijft begrijpelijk en op een rapporteren • Bedienen van logisch gestructureerde wijze. • Structuur aanbrengen transportmiddelen K De leerling werkt snel en precies bij het uitvoeren van • Kennis van • Vakspecifieke manuele Vakdeskundigheid de werkzaamheden en toont een goed ruimtelijk vaardigheden urenregistratiesystemen toepassen inzicht bij het interpreteren van tekeningen en aanwenden • Basiskennis van EHBO schema’s zoals laadplannen, kaarten, orderpick • Vakspecifieke mentale routes en plattegronden zodat de werkzaamheden vermogens aanwenden snel en correct worden uitgevoerd. De leerling • Gevoel voor ruimte en berekent de gewerkte uren en vult deze op de richting tonen urenverantwoordingsstaten in.
Versie 16 februari 2010
36
L Materialen en middelen inzetten
•
T Instructies en procedures opvolgen
• •
•
• U Omgaan met verandering en aanpassen
•
V Met druk en tegenslag omgaan
•
Versie 16 februari 2010
•
•
Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Goed zorgdragen voor materialen en middelen
Instructies opvolgen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures Aanpassen aan veranderde omstandigheden Met diversiteit (tussen mensen) omgaan Effectief blijven presteren onder druk Gevoelens onder controle houden
De leerling kent de werking van de gebruikte materialen en middelen en maakt er verantwoord en effectief gebruik van zodat er geen schade wordt toegebracht aan de materialen, middelen, omgeving of personen. De leerling signaleert onvolkomenheden of noodzakelijk onderhoud aan materialen en (transport)middelen zodat gerichte acties ondernomen kunnen worden. De leerling werkt bij de uitvoering van de werkzaamheden ordelijk en volgt gedisciplineerd instructies en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
De leerling gaat flexibel om met veranderingen in het takenpakket en gewijzigde taken en past zijn eigen gedrag daarop aan, zodat het werk conform opdrachten wordt uitgevoerd en van goede kwaliteit is. De leerling gaat bij het uitvoeren van zijn taken respectvol om met klanten en andere betrokkenen binnen en buiten de school. De leerling blijft onder (tijds)druk gericht op het uitvoeren van de werkzaamheden, zodat het werk correct en tijdig voltooid wordt. Tevens houdt de leerling onder moeilijke omstandigheden zijn gevoelens onder controle, geeft hij op passende wijze uiting aan zijn gevoelens en neemt hij opmerkingen van medeleerlingen niet persoonlijk op, zodat de onderlinge samenwerking goed verloopt.
37
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.3 werkproces Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden Omschrijving: De leerling evalueert de eigen werkzaamheden gericht op het proces middels zelfreflectie. Aanvullend vraagt hij om feedback van medeleerlingen en wijzigt zijn werkwijze indien nodig naar aanleiding van de evaluatie en feedback. Hij doet voorstellen voor verbetering van de kwaliteit van het eigen werk. De leerling evalueert met de docent het proces, het tussentijdse resultaat en het eindresultaat van zijn werkzaamheden aan de hand van de gemaakte afspraken. Hij brengt samen met de docent in kaart wat goed en nog niet goed gaat en bepaalt welke competenties hij verder moet ontwikkelen en welke activiteiten hij daartoe moet ondernemen. De leerling toont de motivatie om te leren en hanteert en combineert verschillende leeractiviteiten. De leerling brengt een boodschap duidelijk over. Hij legt een probleem op duidelijke wijze voor aan de docent. Hij toont beheersing in het uiten van gevoelens. De leerling hanteert correcte omgangsvormen en stemt de communicatie af op de ander en op de situatie. Hij vraagt zonodig door om de noodzakelijke informatie helder te krijgen. Gewenst resultaat: Een goede kwaliteit van het afgeleverde werk. Adequaat geïnformeerde betrokkenen. Constante ontwikkeling en toepassing van de eigen competenties. Suggesties (ontwikkelingsplan) voor verbetering van de uitvoering en het resultaat van de werkzaamheden. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling vraagt medeleerlingen en de docent om • Anderen raadplegen en • Gebruiken van feedback en deelt zijn ervaringen en inzichten met Samenwerken en betrekken reflectievaardigheden overleggen betrekking tot het ontwikkelproces met hen, zodat • Proactief informeren • Gebruiken van POP mogelijkheden voor verbetering aan het licht komen. • Toepassen van regels voor P De leerling gebruikt de zelfreflectie en feedback van • Leren van feedback en het geven en ontvangen van medeleerlingen en de docent om de werkzaamheden Leren fouten feedback steeds beter uit te voeren en een ontwikkelingsplan • Zichzelf verder willen op te stellen, om zijn eigen effectiviteit te vergroten en ontwikkelen zijn functioneren te verbeteren. De leerling gaat na of de werkzaamheden conform de S • Kwaliteitsniveaus halen eisen/opdracht zijn uitgevoerd waarbij hij de gewerkte Kwaliteit leveren uren optelt en afwijkingen in hoeveelheid en kwaliteit van het werk en andere onvolkomenheden rapporteert zodat deze gegevens meegenomen kunnen worden in het evaluatiegesprek.
Versie 16 februari 2010
38
V Met druk en tegenslag omgaan
Versie 16 februari 2010
•
Constructief omgaan met kritiek
De leerling ontvangt kritiek op zijn functioneren of op het opgeleverde werk zonder onvriendelijk of defensief te worden en ziet kritiek als een suggestie voor verbetering zodat deze meegenomen kunnen worden in zijn ontwikkelingsplan.
39
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.4 werkproces Rondt de werkzaamheden af Omschrijving: De leerling houdt de werkplek overzichtelijk en netjes. Na afloop van de werkzaamheden ruimt hij volgens voorschriften en huisregels de werkplek op. Hij bergt gebruikt materieel en gebruikte gereedschappen op. Indien van toepassing maakt hij gebruikte hulpmiddelen en de werkplek schoon. Hij verzamelt afval en restmateriaal, sorteert dit en voert dit volgens voorschriften af. Op eigen initiatief meldt de leerling aan de docent de afronding van de opdracht/werkzaamheden, de eventuele onvolkomenheden en dat hij aan nieuwe werkzaamheden kan beginnen. Gewenst resultaat: Het werk is klaar en de werkplek opgeruimd conform de voorschriften voor veiligheid, milieu en Arbo. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling meldt uit zichzelf afronding van de • Proactief informeren • Kennis van wettelijke Samenwerken en opdracht en bevindingen aan de docent zodat deze procedures overleggen op de hoogte is. • Kennis van arbo-, L De leerling maakt de werkplek vrij van restanten en • Goed zorgdragen voor veiligheidsvoorschriften en Materialen middelen afval waarbij hij materialen en transport-, materialen en middelen regels inzetten schoonmaak- en andere hulpmiddelen veilig opbergt • Kennis van kwaliteitseisen zodat de werkplek schoon en veilig is en er geen • Bedienen van schade ontstaat aan materialen en middelen. transportmiddelen T De leerling ruimt op en maakt schoon waarbij hij • Werken conform • Gebruiken van persoonlijke Instructies en gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsvoorgeschreven beschermingsmiddelen procedures opvolgen en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Discipline tonen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Instructies opvolgen
Versie 16 februari 2010
40
Kerntaak 2 Ontvangt en slaat goederen op
T
U
V
W
X
Y Analyseren
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
I
J
K
L Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
X
X
X X
X
H
X
G
Onderzoeken
S F
X Controleert goederen
X 2.3
Slaat goederen op
41 Versie 16 februari 2010
R E
2.2
X
Q D
X
X
P C
Lost goederen
X
O B
2.1
X
M N A
Werkprocessen
Competenties Proces-competentie-matrix basisberoepsgerichte leerling T&L Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.1 werkproces Lost goederen Omschrijving: De leerling meldt zich tijdig bij de losplaats om de goederen in ontvangst te nemen. Hij maakt de losplaats vrij en toegankelijk. De leerling begeleidt de chauffeur naar de losplaats. Op aanwijzingen van de docent maakt de leerling bevestigingen los en lost hij de goederen van de binnengekomen vracht met behulp van interne transportmiddelen. De leerling plaatst de goederen op het ontvangstperron en transporteert deze zo nodig met interne transportmiddelen naar een (tijdelijke) locatie. Gewenst resultaat: De goederen zijn zonder schade en conform aanwijzingen gelost en geplaatst op de (tijdelijke) locatie. Afwijkingen zijn gemeld aan de docent. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling overlegt vooraf de uitvoering van het werk • Inzetten van communicatieve E • Proactief informeren met medeleerlingen en bouwt een goede werkrelatie Samenwerken en vaardigheden • Anderen raadplegen en met hen op, hij schakelt bij problemen tijdig de hulp in • Hanteren van vaktaal overleggen betrekken van medeleerlingen of de docent en meldt afwijkingen • Gebruiken van tiltechnieken • Afstemmen • Aanpassen aan de groep om de goederen snel, veilig en zonder schade te • Elementaire kennis van kunnen lossen. gevaarlijke stoffen De leerling gebruikt bij het lossen en vervoeren van K • Vakspecifieke manuele • Elementaire kennis van goederen lichamelijke kracht, snelheid, precisie en Vakdeskundigheid vaardigheden brandpreventie coördinatie en hanteert hierbij de passende toepassen aanwenden • Basiskennis van EHBO losmethoden, zodat de goederen snel, veilig en • Vakspecifieke fysieke zonder schade gelost en vervoerd zijn. kwaliteiten tonen L De leerling kiest de materialen en transportmiddelen • Materialen en middelen Materialen en die hij tijdens het lossen nodig heeft en gebruikt deze doeltreffend gebruiken middelen inzetten op effectieve en verantwoorde wijze zodat geen • Geschikte materialen en schade ontstaat aan mensen, goederen, materialen, middelen kiezen middelen en omgeving. T De leerling volgt bij het lossen gedisciplineerd • Instructies opvolgen Instructies en instructies en aanwijzingen van de docent op, komt • Werken conform gemaakte werkafspraken na en werkt volgens de procedures opvolgen voorgeschreven procedures en veiligheidsvoorschriften om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Discipline tonen
Versie 16 februari 2010
42
V Met druk en tegenslag omgaan
Versie 16 februari 2010
• •
Effectief blijven presteren onder druk Gevoelens onder controle houden
De leerling blijft onder druk en in stressvolle situaties gericht op het werk en de zaken die gedaan moeten worden en houdt in moeilijke situaties zijn gevoelens onder controle zodat de samenwerking prettig verloopt en de werkzaamheden snel en veilig uitgevoerd worden.
43
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.2 werkproces Controleert goederen Omschrijving: De leerling controleert de ontvangen goederen aan de hand van vrachtbrieven. Hij telt de goederen (kwantitatieve controle) en gaat na of de goederen geen afwijkingen vertonen (kwalitatieve controle). Hij registreert de resultaten van deze controles en bespreekt dit, indien nodig, met de docent. De leerling laat de begeleidende documenten door de docent aftekenen. Wanneer tijdens de controle iets niet in orde blijkt, meldt de leerling dit aan de docent. Goederen die niet aan de eisen voldoen, handelt de leerling af conform de voorschriften. De leerling boekt de ontvangen goederen in het (geautomatiseerde) administratieve systeem in. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens voorschriften gecontroleerd op kwaliteit en kwantiteit. Bevindingen zijn geadministreerd en gemeld en afwijkingen zijn volgens voorschriften verwerkt. De documenten zijn ondertekend. De voorraadadministratie voor bestaande productgroepen is bijgewerkt. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling bespreekt de bevindingen met de docent • Anderen raadplegen en • Kennis van kwaliteitseisen Samenwerken en en overlegt over de administratieve en fysieke betrekken • Gebruiken van tel- en overleggen afwikkeling van afwijkingen zodat de docent goed rekenvaardigheden geïnformeerd is. • Inzetten van communicatieve De leerling handelt in lijn met ethische maatstaven en F • Ethisch handelen vaardigheden geldende normen en waarden en houdt rekening met • Kennis van vrachtbrieven Ethisch en integer • Omgevingsverantwoord de omgeving (milieu) zodat er geen verstoringen handelen handelen (diverse modaliteiten) optreden. De leerling leest en interpreteert etiketten, labels en K • Vakspecifieke mentale Vakdeskundigheid andere opschriften nauwkeurig opdat bij de controle vermogens aanwenden toepassen van goederen afwijkingen aan het licht komen en derving wordt voorkomen en hij de goederen op de juiste wijze in het administratieve systeem kan invoeren (voor bestaande productgroepen). T De leerling volgt gedisciplineerd instructies, • Werken conform Instructies en aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften voorgeschreven procedures opvolgen op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken. procedures • Discipline tonen • Instructies opvolgen • Werken conform veiligheidsvoorschriften
Versie 16 februari 2010
44
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.3 werkproces Slaat goederen op Omschrijving: De leerling maakt de goederen opslaggereed en maakt zonodig ruimte in de opslagplaats. Hij transporteert de goederen met de juiste transportmiddelen naar de bestemde locatie en slaat de goederen op conform de voorschriften. Vervolgens controleert hij deze opslag op juistheid. Onvolkomenheden meldt hij aan de docent. Verpakkingsmaterialen en ander niet meer te gebruiken materiaal ruimt de leerling op en interne transportmiddelen brengt hij terug. De leerling handelt administratieve zaken rondom de goederenopslag af. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens voorschriften en zonder schade opslaggereed gemaakt en getransporteerd. De goederen zijn opgeslagen op de daarvoor bestemde locatie. Correcte registratie van opgeslagen goederen in het daarvoor bestemde systeem. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden F De leerling handelt in lijn met ethische maatstaven en • Ethisch handelen • Kennis van opslagmethoden Ethisch en integer geldende normen en waarden en houdt rekening met (FIFO en LIFO) • Omgevingsverantwoord handelen de omgeving (milieu) zodat er geen verstoringen handelen • Sorteren, ompakken en optreden. etiketteren K De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, • Vakspecifieke fysieke • Kennis van soorten precisie en coördinatie terwijl hij rekening houdt met Vakdeskundigheid kwaliteiten tonen voorraden (werk en toepassen de kenmerken van de goederen en opslagplaats, • Vakspecifieke mentale grijpvoorraad) zodat de goederen snel, veilig en zonder schade vermogens aanwenden • Inzicht in locatie- en opgeslagen zijn. Tevens leest en interpreteert hij artikelcodering etiketten, labels en codes correct en telt hij vlot en • De weg kennen in het accuraat zodat hij geen fouten maakt in de registratie magazijn (routing) van opgeslagen goeden (op lijsten of in een (digitaal) • Kennis van derving systeem). • Basiskennis van L De leerling maakt tijdens het opslaggereed maken en • Materialen en middelen opslagcondities Materialen en het opslaan van goederen effectief en verantwoord doeltreffend gebruiken (omloopsnelheid, diepvries, middelen inzetten gebruik van materialen en (transport)middelen zodat zware of lichte goederen) geen schade ontstaat aan mensen, goederen, materialen en middelen en omgeving.
Versie 16 februari 2010
45
T Instructies en procedures opvolgen
•
• • •
Versie 16 februari 2010
Werken conform voorgeschreven procedures Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen Discipline tonen
De leerling pakt goederen om, verplaatst goederen en slaat goederen op, waarbij hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
46
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit Proces-competentie-matrix basisberoepsgerichte leerling T&L Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit
Competenties
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
Materialen en middelen inzetten
B
Vakdeskundigheid toepassen
A
3.1
Verzamelt goederen
X
X
X
X
3.2
Behandelt producten
X
X
X
X
3.3
Maakt goederen verzendklaar Laadt goederen
X
X
X
X
X
X
X
X
Levert goederen aan klanten Inventariseert de voorraad
X
X
X
X
Werkprocessen
3.4 3.5 3.6
X
X
X
X
X
X
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
47
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.1 werkproces Verzamelt goederen Omschrijving: De leerling verzamelt goederen/orders aan de hand van het (digitale) goederenverzamel- of besteldocument. De leerling kiest het meest geschikte interne transportmiddel en houdt rekening met de routing. Tijdens het verzamelen controleert de leerling de goederen op onder meer kwaliteit, kwantiteit, houdbaarheidsdatum en beschadigingen. Afwijkingen en opvallende zaken registreert hij (in een geautomatiseerd systeem) en meldt hij aan de docent. De leerling zet de verzamelde goederen op de daarvoor bestemde plaats neer en brengt de interne transportmiddelen terug. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens opdracht en zonder schade verzameld, gecontroleerd en op de daarvoor bestemde locatie neergezet. Afwijkingen zijn geregistreerd en gemeld. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het verzamelen van goederen af • Proactief informeren • Kennis van arbo-, met medeleerlingen en schakelt indien nodig hulp in. Samenwerken en veiligheidsvoorschriften en • Afstemmen overleggen Tevens meldt hij opvallende zaken zoals regels • Anderen raadplegen en voorraadtekorten en –overschotten en het opraken • Gebruiken van tel- en betrekken van de grijpvoorraad zodat de betrokken goed rekenvaardigheden geïnformeerd zijn. • Kennis van elektronische De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, K • Vakspecifieke fysieke verzamelsystemen (o.a. precisie en coördinatie terwijl hij rekening houdt met Vakdeskundigheid kwaliteiten tonen barcodelezer, pick to voice, toepassen de kenmerken van de goederen, zodat de goederen pick to light) snel, veilig en zonder schade verzameld zijn. • Gebruiken van logistieke De leerling maakt bij het verzamelen van goederen L • Materialen en middelen (computer)systemen en Materialen middelen effectief en verantwoord gebruik van materialen, doeltreffend gebruiken programma’s inzetten (elektronische) lijsten en (transport)middelen zodat • Bedienen van geen schade ontstaat aan mensen, goederen, transportmiddelen materialen en middelen en omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken T De leerling verzamelt, controleert en verplaatst • Werken conform • Gebruiken van persoonlijke Instructies en goederen waarbij hij gedisciplineerd instructies, voorgeschreven beschermingsmiddelen procedures opvolgen aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften procedures • Kennis van opvolgt om fouten te voorkomen, risico’s te beperken • Werken conform orderverzamelroutes en en afwijkingen volgens procedures te verwerken. veiligheidsvoorschriften orderverzameldocumenten • Instructies opvolgen • De weg kennen in het • Discipline tonen magazijn (routing) • Inzicht in lay-out magazijn
Versie 16 februari 2010
48
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.2 werkproces Behandelt producten Omschrijving: De leerling voert handelingen op producten uit voordat deze goederen verzonden worden. Hij bewerkt of behandelt producten, stelt pakketten samen, voegt productinformatie toe en/of brengt een andere of extra verpakking aan. Gewenst resultaat: De producten zijn conform de opdracht behandeld. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling stemt de handelingen af met E • Proactief informeren • Inzetten van communicatieve medeleerlingen en schakelt indien nodig de hulp van Samenwerken en vaardigheden • Afstemmen overleggen de docent in. Tevens meldt hij afwijkingen en het • Hanteren vaktaal • Anderen raadplegen en gereed zijn voor verzending zodat betrokkenen goed betrekken • Gebruiken van tiltechnieken geïnformeerd zijn. • Gebruiken van tel- en De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, K • Vakspecifieke manuele rekenvaardigheden precisie en coördinatie terwijl hij, rekening houdend Vakdeskundigheid vaardigheden • Kennis van met goederenkenmerken, handelingen op producten toepassen aanwenden verpakkingsmiddelen en uitvoert, zodat de bewerkte goederen snel, veilig en • Vakspecifieke fysieke methoden zonder schade verder het logistieke proces in gaan. kwaliteiten tonen • Gebruiken van persoonlijke L De leerling maakt tijdens het uitvoeren van • Materialen en middelen beschermingsmiddelen Materialen en handelingen op producten efficiënt, effectief en doeltreffend gebruiken • Kennis van arbo-, middelen inzetten verantwoord gebruik van materialen en middelen veiligheidsvoorschriften en zodat geen schade ontstaat aan mensen, goederen, regels materialen, middelen en omgeving. Resterende • Kennis van verpakkingsmaterialen voert de leerling af, waarbij milieuvoorschriften zoveel mogelijk hergebruikt wordt. De leerling behandelt producten waarbij hij T • Werken conform gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsInstructies en voorgeschreven procedures opvolgen en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Discipline tonen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Instructies opvolgen
Versie 16 februari 2010
49
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.3 werkproces Maakt goederen verzendklaar Omschrijving: De leerling controleert de verzamelde goederen op juistheid, kwaliteit en kwantiteit. Hij meldt afwijkingen aan de docent en lost problemen na overleg op. De leerling splitst zo nodig goederen of voegt goederen samen en brengt bescherming/verpakking aan. De leerling voegt etiketten, labels, transportstickers en vrachtdocumenten toe. Hij verplaatst de te verzenden goederen naar de verzendlocatie. De leerling registreert dat de goederen verzendklaar staan en meldt dit aan de docent. Gewenst resultaat: De verzamelde goederen zijn voorzien van passende bescherming/verpakking en de bijbehorende documenten. De goederen zijn geregistreerd als ‘te verzenden’ en staan op de juiste plaats klaar voor verzending. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het verzendklaar maken van • Proactief informeren • Kennis van wettelijke goederen af met medeleerlingen, schakelt indien Samenwerken en procedures • Afstemmen overleggen nodig hulp in en meldt afwijkingen, om de goederen • Kennis van arbo-, • Anderen raadplegen en snel, veilig en op de juiste manier verzendgereed te veiligheidsvoorschriften en betrekken maken. regels K De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, • Vakspecifieke manuele • Kennis van Vakdeskundigheid precisie en coördinatie bij het samenstellen van vaardigheden verpakkingsmiddelen en – toepassen verzendeenheden terwijl hij, rekening houdend met aanwenden methoden goederenkenmerken, goederen beschermt, verplaatst • Bedienen van • Vakspecifieke mentale en controleert, zodat de goederen zonder schade vaardigheden transportmiddelen verzonden worden. aanwenden • Gebruiken van tiltechnieken • Vakspecifieke fysieke • Gebruiken van persoonlijke kwaliteiten tonen beschermingsmiddelen L Conform de voorschriften kiest de leerling tijdens het • Geschikte materialen en • Kennis van eigenschappen Materialen en verzendklaar maken van goederen voor een middelen kiezen en toepassingsmogelijkheden middelen inzetten passende verzendeenheid en bescherming, hij maakt • Materialen en middelen van materialen en hiervan geen onnodig gebruik en recyclet indien doeltreffend gebruiken hulpmiddelen nodig materialen, zodat materiaalverspilling wordt • Kennis van derving voorkomen. Daarnaast maakt hij effectief en • Kennis van verantwoord gebruik van (transport)middelen zodat milieuvoorschriften geen schade ontstaat aan mensen, goederen, • Kennis van veiligheids- en materialen en middelen en omgeving. behandelingsetiketten T De leerling controleert en beschermt goederen en • Werken conform • Inzetten van communicatieve Instructies en voorziet ze van de bijbehorende documenten waarbij voorgeschreven vaardigheden procedures opvolgen hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en procedures
Versie 16 februari 2010
50
• • •
Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen Discipline tonen
bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
• • •
•
Versie 16 februari 2010
51
Hanteren vaktaal Gebruiken van stapeltechieken Gebruiken van technieken voor samenstellen verzendeenheden (sjorren, sealen) Kennis van soorten etiketten
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.4 werkproces Laadt goederen Omschrijving: Op aanwijzingen (van de chauffeur of docent) laadt de leerling de goederen in een vrachtauto of container met behulp van interne transportmiddelen. Hij verdeelt volgens instructies de goederen over de laadruimte, stuwt en verankert de goederen. Dit laat hij controleren. Afwijkingen en schade meldt de leerling aan de docent. De leerling overhandigt de benodigde documenten aan de chauffeur. Gewenst resultaat: De goederen zijn zonder schade geladen en conform instructies verdeeld, gestuwd en verankerd. Afwijkingen zijn gemeld. De benodigde documenten zijn overhandigd aan de chauffeur. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het laden van goederen af met de • Proactief informeren • Kennis van wettelijke Samenwerken en docent en/of chauffeur, schakelt indien nodig hulp in procedures • Anderen raadplegen en overleggen en meldt afwijkingen, om de goederen snel, veilig en betrekken • Kennis van arbo-, zonder schade te kunnen laden. veiligheidsvoorschriften en • Afstemmen regels De leerling gebruikt bij het laden van goederen K • Vakspecifieke manuele • Kennis van laadmethoden lichamelijke kracht, snelheid, precisie en coördinatie Vakdeskundigheid vaardigheden en hanteert hierbij de passende laadvolgorde en toepassen • Verdelen, stuwen en aanwenden laadmethoden, zodat de goederen snel, veilig en verankeren van goederen • Vakspecifieke fysieke zonder schade geladen zijn. • Bedienen van kwaliteiten tonen transportmiddelen De leerling maakt tijdens het laden van goederen L • Materialen en middelen • Kennis van eigenschappen effectief en verantwoord gebruik van materialen en Materialen middelen doeltreffend gebruiken en toepassingsmogelijkheden inzetten (transport)middelen zodat geen schade ontstaat aan van logistieke materialen en mensen, goederen, materialen en middelen en hulpmiddelen omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken T De leerling laadt goederen waarbij hij gedisciplineerd • Instructies opvolgen instructies, aanwijzingen en bedrijfs- en Instructies en • Gebruiken van persoonlijke • Werken conform veiligheidsvoorschriften voor het laden, verdelen, procedures opvolgen beschermingsmiddelen voorgeschreven stuwen en verankeren van goederen opvolgt om • Kennis van derving procedures fouten te voorkomen en risico’s te verkleinen. • Inzicht in rit- en routeplanning • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Elementaire kennis van gevaarlijke stoffen • Discipline tonen • Elementaire kennis van brandpreventie • Basiskennis van EHBO
Versie 16 februari 2010
52
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.5 werkproces Levert goederen aan klanten Omschrijving: De leerling ontvangt een vraag naar een bepaald product, een serie producten of pakket goederen van een interne of externe klant. Hij zoekt de benodigde materialen en/of hulpmiddelen erbij en verzamelt de producten. Zonodig verpakt hij de goederen voor verzending en voert hij een laatste controle uit. Hij verwerkt de levering conform voorschriften in de administratie. De leerling overhandigt de producten aan de klant. In geval van problemen, afwijkingen of schade roept de leerling de hulp in van de docent. Gewenst resultaat: De klant heeft de juiste producten ontvangen. De producten zijn correct verpakt en zonodig voorzien van bijbehorende documenten. De administratie is bijgewerkt. De docent is tijdig geïnformeerd bij problemen. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling stelt de juiste vragen aan de klant en E • Proactief informeren • Kennis van assortiment schakelt indien nodig hulp in van de docent zodat de Samenwerken en • Anderen raadplegen en • Kennis van arbo-, klant vlot en correct wordt geholpen aan de gewenste overleggen betrekken veiligheidsvoorschriften en producten. regels K De leerling bepaalt welke informatie hij van de klant • Vakspecifieke mentale • Bedienen van nodig heeft en hij verricht lichamelijke arbeid en Vakdeskundigheid vermogens aanwenden transportmiddelen toepassen handwerk bij het verzamelen en verzendklaar maken • Vakspecifieke manuele • Kennis van eigenschappen van goederen en het besturen van transportmiddelen vaardigheden en toepassingsmogelijkheden zodat aan de klantvraag wordt voldaan en de aanwenden van logistieke materialen en goederen snel, veilig en zonder schade geleverd • Vakspecifieke fysieke hulpmiddelen worden. kwaliteiten tonen • Kennis van administratieve De leerling bedient de benodigde (transport)middelen L systemen • Materialen en middelen Materialen middelen correct en zet ze effectief en verantwoord in zodat doeltreffend gebruiken • Inzetten van communicatieve inzetten geen schade ontstaat aan mensen, goederen, vaardigheden materialen en middelen en omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken De leerling werkt ordelijk en stipt en houdt rekening T • Werken conform met de procedures en veiligheidsvoorschriften om Instructies en voorgeschreven fouten te voorkomen en risico’s te verkleinen. procedures opvolgen procedures • Werken conform veiligheidsvoorschriften
Versie 16 februari 2010
53
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.6 werkproces Inventariseert de voorraad Omschrijving: De leerling telt (een deel van) de fysieke voorraad en vergelijkt de gevonden aantallen met de geadministreerde voorraad. Tevens controleert hij de opgeslagen goederen op status. De leerling rapporteert de resultaten van de voorraadcontrole en voorraadvergelijking aan de leidinggevende. De leerling registreert afwijkingen, meldt deze aan de docent en werkt de voorraadadministratie bij. De leerling maakt gebruik van middelen en materialen bij het tellen, administreren en verwerken van goederen, bijvoorbeeld om goederen tijdelijk te verplaatsen. Gewenst resultaat: De voorraadgegevens zijn conform voorschriften opgesteld. De docent is geïnformeerd over de omvang en status van de voorraad en eventuele afwijkingen. De voorraadadministratie is bijgewerkt. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het inventariseren van de voorraad • Proactief informeren • Kennis van wettelijke af met collega’s, schakelt indien nodig hulp in en Samenwerken en procedures • Afstemmen overleggen meldt afwijkingen, om de voorraad snel, veilig en • Kennis van arbo-, • Anderen raadplegen en zonder schade te kunnen inventariseren. veiligheidsvoorschriften en betrekken regels F De leerling handelt eerlijk en betrouwbaar en noteert • Integer handelen • Gebruiken van tel- en Ethisch en integer correct, zodat geen derving of manipulatie van rekenvaardigheden handelen gegevens optreedt. • Werken met J De leerling stelt een nauwkeurige rapportage op • Nauwkeurig en volledig voorraadbeheersystemen Formuleren en zodat de getelde goederen duidelijk leesbaar, rapporteren rapporteren accuraat en overzichtelijk beschikbaar zijn. Op basis • Gebruiken van tiltechnieken hiervan werkt hij de administratie bij zodat de fysieke • Gebruiken van persoonlijke voorraad overeenkomt met de administratieve beschermingsmiddelen voorraad. • Kennis van voorraadbeheer L De leerling maakt tijdens het inventariseren van de • Materialen en middelen • Interpreteren van etikettering Materialen middelen voorraad effectief en verantwoord gebruik van doeltreffend gebruiken (o.a. THT en UVD) inzetten materialen en (transport)middelen zodat geen schade • Kennis van ADR ontstaat aan mensen, goederen, materialen en middelen en omgeving. De leerling telt en controleert eerst de goederen snel, S • Systematisch werken Kwaliteit leveren zorgvuldig en systematisch, waarna hij de gevonden aantallen vergelijkt met de geadministreerde voorraad om fouten te voorkomen.
Versie 16 februari 2010
54
T Instructies en procedures opvolgen
•
• • •
Versie 16 februari 2010
Werken conform voorgeschreven procedures Discipline tonen Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen
De leerling inventariseert de voorraad waarbij hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsen veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico´s te beperken en afwijkingen volgens procedures te verwerken.
55
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering Proces-competentie-matrix basisberoepsgerichte leerling T&L Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering J
K
L
M
N
O
P
Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
4.2 4.3 4.4
Voert de rit- en routeplanning uit Voert de dagelijkse controle uit Verzorgt de vervoersadministratie Verzorgt de ritafhandeling
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Bedrijfsmatig handelen
I
Ondernemend en commercieel handelen
H
Gedrevenheid en ambitie tonen
G
Met druk en tegenslag omgaan
F
Omgaan met verandering en aanpassen
E
Instructies en procedures opvolgen
D
Kwaliteit leveren
C
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
B
Plannen en organiseren
A
Werkprocessen 4.1
Competenties
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
56
.Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.1 werkproces Voert de rit- en routeplanning uit Omschrijving: Ter voorbereiding van de rit verzamelt de leerling benodigde informatie over de ladinggegevens en bestemmingen. Hij zoekt aan de hand van atlassen en digitale programma’s, landkaarten, plattegronden en postcodes straten, wijken en plaatsen op. Hij voert diverse berekeningen uit en combineert en verwerkt de verzamelde gegevens tot een efficiënte routeplanning. De leerling maakt vervolgens een verdeling van de goederen over de auto (laadplan). Gewenst resultaat: Een duidelijke laad- en routeplanning die aan de bedrijfseconomische eisen voldoet. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling schakelt bij problemen of vragen tijdig de E • Anderen raadplegen en • Kennis van rit- en hulp in van de docent. Samenwerken en betrekken routeplanningsdocumenten overleggen • Gebruik van sjor- en K De leerling leest gegevens uit diverse bronnen zoals • Vakspecifieke mentale stuwmaterialen Vakdeskundigheid routegegevens, kaarten, tekeningen, vermogens aanwenden • Kennis van aanduidingen in toepassen verkeersinformatie en ladinggegevens nauwkeurig en • Gevoel voor ruimte en het wegennet correct, combineert gegevens en vertaalt deze naar richting tonen • Kennis van elementaire de realiteit om te komen tot een efficiënte verkeersregels routeplanning. • Lezen van kaarten, De leerling toont technisch inzicht en kan vlot en plattegronden etc. accuraat berekeningen uitvoeren zoals • Toepassen van schaal oppervlakteberekeningen, volumeberekeningen en • Gebruiken van astverdelingen om een optimaal laadplan op te routeplanningsprogramma’s stellen. • Gebruiken van tel- en De leerling houdt bij het plannen van de ritten Q • Activiteiten plannen rekenvaardigheden Plannen en rekening met laad-, los- en venstertijden opdat het • Kennis van gangbare routeplan aan de bedrijfseconomische eisen voldoet. organiseren begrippen o.a. venstertijden De leerling houdt zich bij het opstellen van het T • Werken conform • Kennis van routeplan en laadplan aan de reglementering van het Instructies en voorgeschreven vervoersmodaliteiten wegvervoer, de regels voor belading en geldende procedures opvolgen procedures • Kennis van nationaal en • Werken overeenkomstig wettelijke richtlijnen. internationaal wegvervoer de wettelijke richtlijnen
Versie 16 februari 2010
57
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.2 werkproces Voert de dagelijkse controle uit Omschrijving: De leerling voert voor aanvang van de rit een elementaire rijklaar controle van de vrachtauto uit. Hij controleert de vrachtauto en lading, stelt schades aan voertuig en ladingruimte vast en meldt deze aan de docent. Gewenst resultaat: De vrachtauto is geschikt voor verkeersdeelname en voor een veilig vervoer van de lading. De docent is tijdig en juist geïnformeerd. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling informeert de docent vlot en bondig over • Proactief informeren • Kennis van correct gebruik en Samenwerken en de staat van de vrachtauto en de lading, onderhoud van banden overleggen gesignaleerde storingen, over preventief onderhoud • Kennis van gebruik en en over noodzakelijke reparaties, zodat de docent dagelijks onderhoud van het goed geïnformeerd is. koppelmechanisme K De leerling controleert de vrachtauto aan de hand van • Kennis van geconditioneerd • Vakspecifieke mentale Vakdeskundigheid de checklist rijklaar controle en de checklist controle vermogens aanwenden vervoer toepassen onderweg en voert hiervoor handelingen uit aan de • Vakspecifieke manuele • uitvoeren van preventief vrachtauto opdat de vrachtauto gereed is voor een vaardigheden onderhoud van voertuigen en veilige inzet en opdat de condities voor de lading aanwenden eenvoudige reparaties o.a. optimaal Blijven. • Vakspecifieke fysieke verlichting kwaliteiten tonen • Lezen en interpreteren van De leerling houdt zich bij het uitvoeren van de T instructie- en handboeken • Werken conform dagelijkse controle aan de bedrijfsprocedures en de Instructies en voorgeschreven • Elementaire kennis van procedures opvolgen (inter)nationale wet- en regelgeving en draagt zorg procedures voertuigcomponenten voor handhaving van de optimale condities voor de • Werken conform lading zodat de vrachtauto geschikt is voor veiligheidsvoorschriften • Werken overeenkomstig verkeersdeelname en voor een veilig vervoer van de lading. de wettelijke richtlijnen
Versie 16 februari 2010
58
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.3 werkproces Verzorgt de vervoersadministratie Omschrijving: De leerling bereidt de vervoersadministratie voor. Voor aanvang van de rit controleert hij de ladingdocumenten en laat hij deze door de docent invullen. Hij controleert de aanwezigheid en juistheid van de verplichte voertuig- en persoonlijke documenten en meldt de docent wanneer dit niet in orde is. Gewenst resultaat: Complete en volledige set verplichte ladingdocumenten, voertuigdocumenten en persoonlijke documenten. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling controleert de benodigde documenten en • Anderen raadplegen en • Kennis van Samenwerken en meldt problemen aan de docent, zodat deze betrekken ladingdocumenten, overleggen maatregelen kan treffen. voertuigdocumenten en • Proactief informeren persoonlijke documenten K De leerling leest, begrijpt en interpreteert documenten • Vakspecifieke mentale Vakdeskundigheid correct opdat problemen tijdens het vervoersproces vermogens aanwenden toepassen worden voorkomen. T De leerling houdt zich door het zorgdragen voor • Werken conform Instructies en documenten aan de relevante wetgeving opdat voorgeschreven procedures opvolgen problemen tijdens het vervoersproces worden procedures voorkomen. • Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen
Versie 16 februari 2010
59
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.4 werkproces Verzorgt de ritafhandeling Omschrijving: Na afloop van de rit handelt de leerling conform de geldende voorschriften retour- en emballagegoederen af en verzorgt hij de bijbehorende administratie. Hij verwerkt terugkomende formulieren van de vracht zoals vrachtbrieven en rembours. Gewenst resultaat: Retour- en emballagegoederen en retourformulieren zijn conform voorschriften afgehandeld. De administratie is bijgewerkt. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden K De leerling leest, begrijpt en interpreteert documenten • Kennis van formulieren o.a. • Vakspecifieke mentale Vakdeskundigheid correct zodat hij de gegevens correct kan verwerken vermogens aanwenden retour- en toepassen en administreren. emballagedocumenten, De leerling handelt goederen volgens de geldende T vrachtbrieven, rembours • Werken conform Instructies en voorschriften af en neemt de (wettelijke) richtlijnen in voorgeschreven procedures opvolgen acht bij het bijwerken van de administratie zodat procedures problemen worden voorkomen en aan de wettelijke • Werken overeenkomstig verplichtingen wordt voldaan. de wettelijke richtlijnen
Versie 16 februari 2010
60
2.2 VMBO Transport & Logistiek Kaderberoepsgerichte/ Gemengde leerweg
Versie 16 februari 2010
61
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Analyseren
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
X
X
F
G
H
I
J
K
L Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Materialen en middelen inzetten
E Aansturen
Vakdeskundigheid toepassen
D Beslissen en activiteiten initiëren
X
X X X X
X
X
X
X X
1.2
1.3
1.4
1.5
62
X X X X
X X
X X
Onderzoeken
P C
1.1
Versie 16 februari 2010
X X
O B
Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen Voert de werkzaamheden uit Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden Rondt de werkzaamheden af Stuurt medeleerlingen aan
X
M N A
Werkprocessen
Competenties Proces-competentie-matrix kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling T&L Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
63
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.1 werkproces Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen Omschrijving: De leerling ontvangt van de docent een schriftelijke of mondelinge werkopdracht of meerdere kleine opdrachten die in een bepaalde volgorde moeten worden uitgevoerd. In de werkopdracht is duidelijk aangegeven wat er moet gebeuren en wanneer het klaar moet zijn. De leerling leest of luistert actief naar de opdracht van de docent. Hij vraagt door als iets niet duidelijk is. De leerling bereidt zijn eigen werk voor door relevante informatie te verzamelen, te lezen en kennis te nemen van de planning. Hij kiest een volgorde voor zijn eigen werkzaamheden en stemt dit met de docent af. De leerling zoekt de materialen, gereedschappen en materieel bij elkaar die nodig zijn om de opdracht uit te voeren. Gewenst resultaat: Een goed voorbereide werkopdracht. Adequaat geïnformeerde betrokkenen. Een goede onderlinge samenwerking. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden D De leerling luistert geïnteresseerd en geduldig naar • Luisteren • Kennis van wettelijke en Aandacht en begrip zijn collega’s, laat hen uitspreken en behandelt hen bedrijfs-procedures • Verdraagzaamheid en tonen met respect zodat de samenwerking goed verloopt. welwillendheid tonen • Kennis van arbo-, veiligheidsvoorschriften en E De leerling vraagt tijdig medeleerlingen of de docent • Anderen raadplegen en regels Samenwerken en om hulp wanneer hij iets niet begrijpt zodat betrekken overleggen opdrachten tijdig kunnen worden voorbereid en • Gebruiken van persoonlijke • Afstemmen verantwoord en efficiënt kunnen worden uitgevoerd. beschermingsmiddelen Tevens bespreekt hij eerst zijn ideeën en plannen • Inzetten van communicatieve met medeleerlingen alvorens tot de uitvoering over te vaardigheden gaan zodat de samenwerking goed verloopt. • Bedienen van De leerling toont zich in de samenwerking met F • Integer handelen transportmiddelen Ethisch en integer anderen eerlijk en betrouwbaar, houdt zich aan • Verschillen tussen • Kennis van de gemaakte beloften en behandelt iedereen handelen mensen respecteren organisatiestructuur van de rechtvaardig zodat de samenwerking goed verloopt. afdeling/het bedrijf De leerling leest nauwkeurig informatieve teksten, K • Vakspecifieke mentale • Rekenen met tijd tekeningen en gebruiksaanwijzingen en begrijpt wat Vakdeskundigheid vermogens aanwenden • Kennis van de bedrijfstak ermee bedoeld wordt zodat hij deze informatie kan toepassen transport en logistiek en gebruiken bij het voorbereiden van de opdracht. Nederland als distributieland Tevens voert hij vlot en accuraat berekeningen uit ter voorbereiding van de opdracht.
Versie 16 februari 2010
64
L Materialen en middelen inzetten
•
Q Plannen en organiseren
• • •
Activiteiten plannen Tijd indelen Voorgang bewaken
T Instructies en procedures opvolgen
• • •
Instructies opvolgen Discipline tonen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures
•
•
Versie 16 februari 2010
Geschikte materialen en middelen kiezen Goed zorgdragen voor materialen en middelen
De leerling kiest en verzamelt materialen, (transport)middelen en persoonlijke beschermingsmiddelen die geschikt zijn voor de gegeven opdracht, zodat de werkzaamheden op verantwoorde, efficiënte en veilige wijze kunnen worden uitgevoerd. Tevens signaleert de leerling onvolkomenheden of noodzakelijk onderhoud aan materialen en (transport)middelen zodat gerichte acties ondernomen kunnen worden. De leerling maakt op basis van de instructies, afspraken en gegeven prioriteiten een logische volgorde voor het uitvoeren van zijn werkzaamheden, zodat deze efficiënt op elkaar zijn afgestemd. Tevens houdt hij de tijd in de gaten en bewaakt hij de voortgang zodat de deadlines en doelen behaald worden. De leerling werkt bij de voorbereiding van de werkzaamheden ordelijk en volgt gedisciplineerd instructies en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
65
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.2 werkproces Voert de werkzaamheden uit Omschrijving: De leerling voert zijn werkzaamheden op een veilige en verantwoorde wijze uit. Hij werkt nauwkeurig en geconcentreerd en gaat zorgvuldig en milieubewust om met materialen en apparatuur. De leerling werkt volgens de bedrijfsvoorschriften, houdt zich aan de afgesproken tijdsplanning en komt afspraken na. Als de leerling tijdens het uitvoeren van zijn werk ergens over twijfelt of als het werk anders verloopt dan hij had gepland, overlegt hij dit met de docent. Hij legt duidelijk uit wat het probleem is en draagt eventueel zelf een oplossing aan. Soms werkt de leerling samen met een of meer andere leerlingen. In dat geval stemt hij de verdeling van de werkzaamheden met hen af en stelt zich hierbij flexibel op. Hij stelt gerichte vragen om de samenwerking te bevorderen, luistert naar medeleerlingen en houdt rekening met wat door hen gezegd wordt. In voorkomende gevallen heeft de leerling contact met interne of externe klanten. Hij verstrekt relevante informatie aan alle belanghebbenden. De leerling noteert de gewerkte uren aan de betreffende werkzaamheden. Gewenst resultaat: Het werk wordt conform de voorschriften voor veiligheid, milieu en Arbo uitgevoerd. Een goede kwaliteit van het afgeleverde werk. Een goede samenwerking. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling schakelt tijdig medeleerlingen of de • Anderen raadplegen en • Kennis van wettelijke en Samenwerken en docent in bij knelpunten en bespreekt deze om ze betrekken bedrijfs-procedures overleggen samen op te lossen en de samenwerking te • Afstemmen • Kennis van arbo-, bevorderen. De leerling is zich ervan bewust dat veiligheidsvoorschriften en medeleerlingen afhankelijk zijn van het werk dat hij regels levert en dat afstemming daarom nodig is. • Gebruiken van persoonlijke J De leerling hanteert vaktaal en correcte spelling en • Correct formuleren beschermingsmiddelen Formuleren en grammatica in zijn verslagen (mondeling + • Nauwkeurig en volledig • Inzetten van communicatieve rapporteren schriftelijk). Hij noteert alle benodigde gegevens rapporteren vaardigheden accuraat, beschrijft begrijpelijk en op een logisch • Structuur aanbrengen • Bedienen van gestructureerde wijze. De teksten hebben een transportmiddelen duidelijk te volgen opbouw. • Basiskennis van EHBO K De leerling werkt snel en precies bij het uitvoeren van • Vakspecifieke manuele de werkzaamheden en toont een goed ruimtelijk Vakdeskundigheid vaardigheden toepassen inzicht bij het interpreteren van tekeningen en aanwenden schema’s zoals laadplannen, kaarten, orderpick • Vakspecifieke mentale routes en plattegronden zodat de werkzaamheden vermogens aanwenden snel en correct worden uitgevoerd. De leerling • Gevoel voor ruimte en berekent de gewerkte uren en vult deze op de richting tonen urenverantwoordingsstaten in.
Versie 16 februari 2010
66
L Materialen en middelen inzetten
•
T Instructies en procedures opvolgen
• •
•
• U Omgaan met verandering en aanpassen
•
V Met druk en tegenslag omgaan
•
Versie 16 februari 2010
•
•
Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Goed zorgdragen voor materialen en middelen
Instructies opvolgen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures Aanpassen aan veranderde omstandigheden Met diversiteit (tussen mensen) omgaan Effectief blijven presteren onder druk Gevoelens onder controle houden
De leerling kent de werking van de gebruikte materialen en middelen en maakt er verantwoord en effectief gebruik van zodat er geen schade wordt toegebracht aan de materialen, middelen, omgeving of personen. De leerling signaleert onvolkomenheden of noodzakelijk onderhoud aan materialen en (transport)middelen zodat gerichte acties ondernomen kunnen worden. De leerling werkt bij de uitvoering van de werkzaamheden ordelijk en volgt gedisciplineerd instructies en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
De leerling gaat flexibel om met veranderingen in het takenpakket en gewijzigde taken en past zijn eigen gedrag daarop aan, zodat het werk conform opdrachten wordt uitgevoerd en van goede kwaliteit is. De leerling gaat bij het uitvoeren van zijn taken respectvol om met Klanten en andere betrokkenen binnen en buiten de school. De leerling blijft onder (tijds)druk gericht op het uitvoeren van de werkzaamheden, zodat het werk correct en tijdig voltooid wordt. Tevens houdt de leerling onder moeilijke omstandigheden zijn gevoelens onder controle, geeft hij op passende wijze uiting aan zijn gevoelens en neemt hij opmerkingen van medeleerlingen niet persoonlijk op, zodat de onderlinge samenwerking goed verloopt.
67
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.3 werkproces Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden Omschrijving: De leerling evalueert de eigen werkzaamheden gericht op het proces middels zelfreflectie. Aanvullend vraagt hij om feedback van medeleerlingen en wijzigt zijn werkwijze indien nodig naar aanleiding van de evaluatie en feedback. Hij doet voorstellen voor verbetering van de kwaliteit van het eigen werk. De leerling evalueert met de docent het proces, het tussentijdse resultaat en het eindresultaat van zijn werkzaamheden aan de hand van de gemaakte afspraken. Hij brengt samen met de docent in kaart wat goed en nog niet goed gaat en bepaalt welke competenties hij verder moet ontwikkelen en welke activiteiten hij daartoe moet ondernemen. De leerling toont de motivatie om te leren en hanteert en combineert verschillende leeractiviteiten. De leerling brengt een boodschap duidelijk over. Hij legt een probleem op duidelijke wijze voor aan de docent. Hij toont beheersing in het uiten van gevoelens. De leerling hanteert correcte omgangsvormen en stemt de communicatie af op de ander en op de situatie. Hij vraagt zonodig door om de noodzakelijke informatie helder te krijgen. Gewenst resultaat: Een goede kwaliteit van het afgeleverde werk. Adequaat geïnformeerde betrokkenen. Constante ontwikkeling en toepassing van de eigen competenties. Suggesties (ontwikkelingsplan) voor verbetering van de uitvoering en het resultaat van de werkzaamheden. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling vraagt medeleerlingen en de docent om • Anderen raadplegen en • Gebruiken van feedback en deelt zijn ervaringen en inzichten met Samenwerken en betrekken reflectievaardigheden overleggen betrekking tot het ontwikkelproces met hen, zodat • Proactief informeren • Gebruiken van POP mogelijkheden voor verbetering aan het licht komen. • Toepassen van regels voor P De leerling gebruikt de zelfreflectie en feedback van • Leren van feedback en het geven en ontvangen van medeleerlingen en de docent om de werkzaamheden Leren fouten feedback steeds beter uit te voeren en een ontwikkelingsplan • Zichzelf verder willen op te stellen, om zijn eigen effectiviteit te vergroten en ontwikkelen zijn functioneren te verbeteren. De leerling gaat na of de werkzaamheden conform de S • Kwaliteitsniveaus halen eisen/opdracht zijn uitgevoerd waarbij hij de gewerkte Kwaliteit leveren uren optelt en afwijkingen in hoeveelheid en kwaliteit van het werk en andere onvolkomenheden rapporteert zodat deze gegevens meegenomen kunnen worden in het evaluatiegesprek.
Versie 16 februari 2010
68
V Met druk en tegenslag omgaan
Versie 16 februari 2010
•
Constructief omgaan met kritiek
De leerling ontvangt kritiek op zijn functioneren of op het opgeleverde werk zonder onvriendelijk of defensief te worden en ziet kritiek als een suggestie voor verbetering zodat deze meegenomen kunnen worden in zijn ontwikkelingsplan.
69
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.4 werkproces Rondt de werkzaamheden af Omschrijving: De leerling houdt de werkplek overzichtelijk en netjes. Na afloop van de werkzaamheden ruimt hij volgens voorschriften en huisregels de werkplek op. Hij bergt gebruikt materieel en gebruikte gereedschappen op. Indien van toepassing maakt hij gebruikte hulpmiddelen en de werkplek schoon. Hij verzamelt afval en restmateriaal, sorteert dit en voert dit volgens voorschriften af. Op eigen initiatief meldt de leerling aan de docent de afronding van de opdracht/werkzaamheden, de eventuele onvolkomenheden en dat hij aan nieuwe werkzaamheden kan beginnen. Gewenst resultaat: Het werk is klaar en de werkplek opgeruimd conform de voorschriften voor veiligheid, milieu en Arbo. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling meldt uit zichzelf afronding van de • Proactief informeren • Kennis van wettelijke Samenwerken en opdracht en bevindingen aan de docent zodat deze procedures overleggen op de hoogte is. • Kennis van arbo-, L De leerling maakt de werkplek vrij van restanten en • Goed zorgdragen voor veiligheidsvoorschriften en Materialen middelen afval waarbij hij materialen en transport-, materialen en middelen regels inzetten schoonmaak- en andere hulpmiddelen veilig opbergt • Kennis van kwaliteitseisen zodat de werkplek schoon en veilig is en er geen • Bedienen van schade ontstaat aan materialen en middelen. transportmiddelen T De leerling ruimt op en maakt schoon waarbij hij • Werken conform • Gebruiken van persoonlijke Instructies en gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsvoorgeschreven beschermingsmiddelen procedures opvolgen en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Discipline tonen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Instructies opvolgen
Versie 16 februari 2010
70
Kerntaak 1 Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie 1.5 werkproces Stuurt medeleerlingen aan Omschrijving: De leerling stuurt medeleerlingen aan bij het voorbereiden, uitvoeren en afronden van werkzaamheden. Hij verdeelt de werkzaamheden, houdt overzicht over de werkzaamheden, bewaakt de voortgang van de werkzaamheden en de samenwerking binnen de groep. De leerling grijpt in bij problemen. Hij geef instructies aan de medeleerlingen over het wat, wanneer en hoe en koppelt de resultaten en zijn bevindingen terug aan de docent. Gewenst resultaat: Medeleerlingen weten wat zij precies moeten doen, wanneer het klaar moet zij en hoe zij de werkzaamheden moeten uitvoeren. De docent is tijdig en correct geïnformeerd. Een goede samenwerking in de groep. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden B De leerling wijst taken toe aan medeleerlingen • Taken delegeren • Inzetten van communicatieve Aansturen waarbij hij zorgt voor een evenwichtige verdeling. Hij vaardigheden • Instructies en geeft vooraf duidelijk aan wat er moet gebeuren, aanwijzingen geven • Luistervaardigheden wanneer en hoe en corrigeert medeleerlingen indien • Taken verdelen nodig zodat zij precies weten wat zij moeten doen en • Omgaan met hiërarchie hoe het moet gebeuren. E De leerling deelt kennis, ervaringen en inzichten met • Proactief informeren Samenwerken en de medeleerlingen. Hij benoemt problemen duidelijk • Bevorderen van de overleggen en maakt zaken bespreekbaar in het team en in zijn teamgeest overleg met de docent. Hij bevordert een goede verstandhouding en samenwerking tussen de teamleden zodat de samenwerking binnen en buiten het team goed verloopt.
Versie 16 februari 2010
71
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op
V
W
X
Y Analyseren
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
J
K Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Onderzoeken
U I
72 Versie 16 februari 2010
T H
X
X X
S G
X X X
X Slaat goederen op
X Controleert goederen
2.3
R F
X 2.2
Q E
X X
P D
X Lost goederen
O C
Werkprocessen
X 2.1
M N B
L A
Competenties Proces-competentie-matrix kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling T&L Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.1 werkproces Lost goederen Omschrijving: De leerling meldt zich tijdig bij de losplaats om de goederen in ontvangst te nemen. Hij maakt de losplaats vrij en toegankelijk. De leerling bepaalt welke van de gereedstaande vrachten als eerste gelost moeten worden. Hij begeleidt de chauffeur naar de losplaats. Op aanwijzingen van de docent maakt de leerling bevestigingen los en lost hij de goederen van een binnengekomen vracht met behulp van interne transportmiddelen. De leerling plaatst de goederen op het ontvangstperron en transporteert deze zo nodig met interne transportmiddelen naar een (tijdelijke) locatie. Gewenst resultaat: De goederen zijn vlot, zonder schade en conform aanwijzingen gelost en geplaatst op de (tijdelijke) locatie. Afwijkingen zijn gemeld aan de docent. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling overlegt vooraf de uitvoering van het werk • Inzetten van communicatieve E • Proactief informeren met medeleerlingen en de chauffeur en bouwt een Samenwerken en vaardigheden • Anderen raadplegen en goede werkrelatie met hen op, hij meldt op eigen overleggen betrekken • Hanteren van vaktaal initiatief belangrijke zaken en schakelt bij problemen • Afstemmen • Gebruiken van tiltechnieken • Aanpassen aan de groep tijdig de hulp in van medeleerlingen of de docent om • Kennis van de goederen snel, veilig en zonder schade te kunnen planningsmethodieken lossen. • Elementaire kennis van De leerling gebruikt bij het lossen en vervoeren van K • Vakspecifieke manuele gevaarlijke stoffen goederen lichamelijke kracht, snelheid, precisie en Vakdeskundigheid vaardigheden • Elementaire kennis van coördinatie en hanteert hierbij de passende toepassen aanwenden brandpreventie losmethoden, zodat de goederen snel, veilig en • Vakspecifieke fysieke • Basiskennis van EHBO zonder schade gelost en vervoerd zijn. kwaliteiten tonen L De leerling kiest de materialen en transportmiddelen • Materialen en middelen Materialen en die hij tijdens het lossen nodig heeft en gebruikt deze doeltreffend gebruiken middelen inzetten op effectieve en verantwoorde wijze zodat geen • Geschikte materialen en schade ontstaat aan mensen, goederen, materialen, middelen kiezen middelen en omgeving. T De leerling volgt bij het lossen gedisciplineerd • Instructies opvolgen Instructies en instructies en aanwijzingen van de docent op, komt • Werken conform procedures opvolgen gemaakte werkafspraken na en werkt volgens de voorgeschreven procedures en veiligheidsvoorschriften om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Discipline tonen
Versie 16 februari 2010
73
V Met druk en tegenslag omgaan
Versie 16 februari 2010
• •
Effectief blijven presteren onder druk Gevoelens onder controle houden
De leerling blijft onder druk en in stressvolle situaties gericht op het werk en de zaken die gedaan moeten worden en houdt in moeilijke situaties zijn gevoelens onder controle zodat de samenwerking prettig verloopt en de werkzaamheden snel en veilig uitgevoerd worden.
74
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.2 werkproces Controleert goederen Omschrijving: De leerling controleert de ontvangen goederen aan de hand van vrachtbrieven. Hij telt de goederen (kwantitatieve controle) en gaat na of de goederen geen afwijkingen vertonen (kwalitatieve controle). Hij registreert de resultaten van deze controles en bespreekt dit, indien nodig, met de docent. De leerling laat de begeleidende documenten door de docent aftekenen. Wanneer tijdens de controle iets niet in orde blijkt, meldt de leerling dit aan de docent. Goederen die niet aan de eisen voldoen, handelt de leerling af conform de voorschriften. De leerling boekt de ontvangen goederen in het (geautomatiseerde) administratieve systeem in. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens voorschriften gecontroleerd op kwaliteit en kwantiteit. Bevindingen zijn geadministreerd en gemeld en afwijkingen zijn volgens voorschriften verwerkt. De documenten zijn ondertekend. De voorraadadministratie voor bestaande productgroepen is bijgewerkt. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling bespreekt de bevindingen met de docent • Anderen raadplegen en • Kennis van kwaliteitseisen Samenwerken en en overlegt over de administratieve en fysieke betrekken • Gebruiken van tel- en overleggen afwikkeling van afwijkingen zodat de docent goed rekenvaardigheden geïnformeerd is. • Inzetten van communicatieve De leerling handelt in lijn met ethische maatstaven en F • Ethisch handelen vaardigheden geldende normen en waarden en houdt rekening met • Kennis van vrachtbrieven en Ethisch en integer • Omgevingsverantwoord de omgeving (milieu) zodat er geen verstoringen handelen handelen pakbonnen (diverse optreden. modaliteiten) De leerling leest en interpreteert etiketten, labels en K • Vakspecifieke mentale • Kennis van Vakdeskundigheid andere opschriften nauwkeurig opdat bij de controle vermogens aanwenden voorraadsystemen toepassen van goederen afwijkingen aan het licht komen en derving wordt voorkomen en hij de goederen op de juiste wijze in het administratieve systeem kan invoeren (voor bestaande en nieuwe productgroepen). T De leerling volgt gedisciplineerd instructies, • Werken conform Instructies en aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften voorgeschreven procedures opvolgen op om fouten te voorkomen en risico’s te beperken. procedures • Discipline tonen • Instructies opvolgen • Werken conform veiligheidsvoorschriften
Versie 16 februari 2010
75
Kerntaak 2 Ontvangt goederen en slaat goederen op 2.3 werkproces Slaat goederen op Omschrijving: De leerling maakt de goederen opslaggereed en maakt zonodig ruimte in de opslagplaats. Hij transporteert de goederen met de juiste transportmiddelen naar de bestemde locatie en slaat de goederen op conform de voorschriften. Vervolgens controleert hij deze opslag op juistheid. Onvolkomenheden meldt hij aan de docent. Verpakkingsmaterialen en ander niet meer te gebruiken materiaal ruimt de leerling op en interne transportmiddelen brengt hij terug. De leerling handelt administratieve zaken rondom de goederenopslag af. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens voorschriften en zonder schade opslaggereed gemaakt en getransporteerd. De goederen zijn opgeslagen op de daarvoor bestemde locatie. Correcte registratie van opgeslagen goederen in het daarvoor bestemde systeem. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden F De leerling handelt in lijn met ethische maatstaven en • Kennis van opslagmethoden • Ethisch handelen Ethisch en integer geldende normen en waarden en houdt rekening met (FIFO, LIFO en ABC-analyse) • Omgevingsverantwoord handelen de omgeving (milieu) zodat er geen verstoringen handelen • Sorteren, ompakken en optreden. etiketteren K De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, • Vakspecifieke fysieke • Kennis van soorten precisie en coördinatie terwijl hij rekening houdt met Vakdeskundigheid kwaliteiten tonen voorraden (werk en toepassen de kenmerken van de goederen en opslagplaats, • Vakspecifieke mentale grijpvoorraad) zodat de goederen snel, veilig en zonder schade vermogens aanwenden • Inzicht in locatie- en opgeslagen zijn. Tevens leest en interpreteert hij artikelcodering etiketten, labels en codes correct en telt hij vlot en • Opstellen routing accuraat zodat hij geen fouten maakt in de registratie • Kennis van derving van opgeslagen goeden (op lijsten of in een (digitaal) • Basiskennis van systeem). opslagcondities De leerling maakt tijdens het opslaggereed maken en L • Materialen en middelen (omloopsnelheid, diepvries, Materialen en het opslaan van goederen effectief en verantwoord doeltreffend gebruiken zware of lichte goederen, middelen inzetten gebruik van materialen en (transport)middelen zodat vraagfrequentie) geen schade ontstaat aan mensen, goederen, materialen en middelen en omgeving.
Versie 16 februari 2010
76
T Instructies en procedures opvolgen
•
• • •
Versie 16 februari 2010
Werken conform voorgeschreven procedures Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen Discipline tonen
De leerling pakt goederen om, verplaatst goederen en slaat goederen op, waarbij hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
77
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit Proces-competentie-matrix kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling T&L Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit
Competenties C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
Kwaliteit leveren
Instructies en procedures opvolgen
Omgaan met verandering en aanpassen
Met druk en tegenslag omgaan
Gedrevenheid en ambitie tonen
Ondernemend en commercieel handelen
Bedrijfsmatig handelen
Materialen en middelen inzetten
B
Vakdeskundigheid toepassen
A
3.1
Verzamelt goederen
X
X
X
X
3.2
Behandelt producten
X
X
X
X
3.3
Maakt goederen verzendklaar Laadt goederen
X
X
X
X
X
X
X
X
Levert goederen aan klanten Inventariseert de voorraad Voert voorraadbeheer uit
X
X
X
X
Werkprocessen
3.4 3.5 3.6 3.7
X
X
X
X
X
X X
X
X
X
X
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
78
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.1 werkproces Verzamelt goederen Omschrijving: De leerling verzamelt goederen/orders aan de hand van het (digitale) goederenverzamel- of besteldocument. De leerling kiest het meest geschikte interne transportmiddel en houdt rekening met de routing. Tijdens het verzamelen controleert de leerling de goederen op onder meer kwaliteit, kwantiteit, houdbaarheidsdatum en beschadigingen. Afwijkingen en opvallende zaken registreert hij (in een geautomatiseerd systeem) en meldt hij aan de docent. De leerling zet de verzamelde goederen op de daarvoor bestemde plaats neer en brengt de interne transportmiddelen terug. Gewenst resultaat: De goederen zijn volgens opdracht en zonder schade verzameld, gecontroleerd en op de daarvoor bestemde locatie neergezet. Afwijkingen zijn geregistreerd en gemeld. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het verzamelen van goederen af • Proactief informeren • Kennis van arbo-, met medeleerlingen en schakelt indien nodig hulp in. Samenwerken en veiligheidsvoorschriften en • Afstemmen overleggen Tevens meldt hij opvallende zaken zoals regels • Anderen raadplegen en voorraadtekorten en –overschotten en het opraken • Gebruiken van tel- en betrekken van de grijpvoorraad zodat de betrokken goed rekenvaardigheden geïnformeerd zijn. • Kennis van elektronische De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, K • Vakspecifieke fysieke verzamelsystemen (o.a. precisie en coördinatie terwijl hij rekening houdt met Vakdeskundigheid kwaliteiten tonen barcodelezer, pick to voice, toepassen de kenmerken van de goederen, zodat de goederen pick to light) snel, veilig en zonder schade verzameld zijn. • Kennis van logistieke De leerling maakt bij het verzamelen van goederen L • Materialen en middelen (computer)systemen en Materialen middelen effectief en verantwoord gebruik van materialen, doeltreffend gebruiken programma’s inzetten (elektronische) lijsten en (transport)middelen zodat • Bedienen van geen schade ontstaat aan mensen, goederen, transportmiddelen materialen en middelen en omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken T De leerling verzamelt, controleert en verplaatst • Werken conform • Gebruiken van persoonlijke Instructies en goederen waarbij hij gedisciplineerd instructies, voorgeschreven beschermingsmiddelen procedures opvolgen aanwijzingen en bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften procedures • Kennis van opvolgt om fouten te voorkomen, risico’s te beperken • Werken conform orderverzamelroutes en en afwijkingen volgens procedures te verwerken. veiligheidsvoorschriften orderverzameldocumenten • Instructies opvolgen • Kennis van RFID • Discipline tonen • Samenstellen routing • Samenstellen lay-out magazijn
Versie 16 februari 2010
79
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.2 werkproces Behandelt producten Omschrijving: De leerling voert handelingen op producten uit voordat deze goederen verzonden worden. Hij bewerkt of behandelt producten, stelt pakketten samen, voegt productinformatie toe en/of brengt een andere of extra verpakking aan. Gewenst resultaat: De producten zijn conform de opdracht behandeld. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling stemt de handelingen af met E • Proactief informeren • Inzetten van communicatieve medeleerlingen en schakelt indien nodig de hulp van Samenwerken en vaardigheden • Afstemmen overleggen de docent in. Tevens meldt hij afwijkingen en het • Hanteren vaktaal • Anderen raadplegen en gereed zijn voor verzending zodat betrokkenen goed betrekken • Gebruiken van tiltechnieken geïnformeerd zijn. • Gebruiken van tel- en De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, K • Vakspecifieke manuele rekenvaardigheden precisie en coördinatie terwijl hij, rekening houdend Vakdeskundigheid vaardigheden • Kennis van met goederenkenmerken, handelingen op producten toepassen aanwenden verpakkingsmiddelen en uitvoert, zodat de bewerkte goederen snel, veilig en • Vakspecifieke fysieke methoden zonder schade verder het logistieke proces in gaan. kwaliteiten tonen • Gebruiken van persoonlijke L De leerling maakt tijdens het uitvoeren van • Materialen en middelen beschermingsmiddelen Materialen en handelingen op producten efficiënt, effectief en doeltreffend gebruiken • Kennis van arbo-veiligheid en middelen inzetten verantwoord gebruik van materialen en middelen procedures zodat geen schade ontstaat aan mensen, goederen, • Toepassen van materialen, middelen en omgeving. Resterende milieuvoorschriften verpakkingsmaterialen voert de leerling af, waarbij zoveel mogelijk hergebruikt wordt. De leerling behandelt producten waarbij hij T • Werken conform gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsInstructies en voorgeschreven procedures opvolgen en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te procedures voorkomen en risico’s te beperken. • Discipline tonen • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Instructies opvolgen
Versie 16 februari 2010
80
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.3 werkproces Maakt goederen verzendklaar Omschrijving: De leerling controleert de verzamelde goederen op juistheid, kwaliteit en kwantiteit. Hij meldt afwijkingen aan de docent en lost problemen na overleg op. De leerling splitst zo nodig goederen of voegt goederen samen en brengt bescherming/verpakking aan. De leerling voegt etiketten, labels, transportstickers en vrachtdocumenten toe. Hij verplaatst de te verzenden goederen naar de verzendlocatie. De leerling registreert dat de goederen verzendklaar staan en meldt dit aan de docent. Gewenst resultaat: De verzamelde goederen zijn voorzien van passende bescherming/verpakking en de bijbehorende documenten. De goederen zijn geregistreerd als ‘te verzenden’ en staan op de juiste plaats klaar voor verzending. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het verzendklaar maken van • Proactief informeren • Kennis van wettelijke goederen af met medeleerlingen, schakelt indien Samenwerken en procedures • Afstemmen overleggen nodig hulp in en meldt afwijkingen, om de goederen • Kennis van arbo-, • Anderen raadplegen en snel, veilig en op de juiste manier verzendgereed te veiligheidsvoorschriften en betrekken maken. regels K De leerling gebruikt lichamelijke kracht, snelheid, • Vakspecifieke manuele • Kennis van Vakdeskundigheid precisie en coördinatie bij het samenstellen van vaardigheden verpakkingsmiddelen en – toepassen verzendeenheden terwijl hij, rekening houdend met aanwenden methoden goederenkenmerken, goederen beschermt, verplaatst • Bedienen van • Vakspecifieke mentale en controleert, zodat de goederen zonder schade vaardigheden transportmiddelen verzonden worden. aanwenden • Gebruiken van tiltechnieken • Vakspecifieke fysieke • Gebruiken van persoonlijke kwaliteiten tonen beschermingsmiddelen L Conform de voorschriften kiest de leerling tijdens het • Geschikte materialen en • Kennis van eigenschappen Materialen en verzendklaar maken van goederen voor een middelen kiezen en toepassingsmogelijkheden middelen inzetten passende verzendeenheid en bescherming, hij maakt • Materialen en middelen van materialen en hiervan geen onnodig gebruik en recyclet indien doeltreffend gebruiken hulpmiddelen nodig materialen, zodat materiaalverspilling wordt • Kennis van derving voorkomen. Daarnaast maakt hij effectief en • Toepassen van verantwoord gebruik van (transport)middelen zodat milieuvoorschriften geen schade ontstaat aan mensen, goederen, • Kennis van veiligheids- en materialen en middelen en omgeving. behandelingsetiketten T De leerling controleert en beschermt goederen en • Werken conform • Inzetten van communicatieve Instructies en voorziet ze van de bijbehorende documenten waarbij voorgeschreven vaardigheden procedures opvolgen hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en procedures
Versie 16 februari 2010
81
• • •
Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen Discipline tonen
bedrijfs- en veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico’s te beperken.
• • •
•
Versie 16 februari 2010
82
Hanteren vaktaal Kennis van stapeltechieken Gebruiken van technieken voor samenstellen verzendeenheden (sjorren, sealen) Kennis van soorten etiketten
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.4 werkproces Laadt goederen Omschrijving: Op aanwijzingen (van de chauffeur of docent) laadt de leerling de goederen in een vrachtauto of container met behulp van interne transportmiddelen. Hij verdeelt volgens instructies de goederen over de laadruimte, stuwt en verankert de goederen. Dit laat hij controleren. Afwijkingen en schade meldt de leerling aan de docent. De leerling overhandigt de benodigde documenten aan de chauffeur. Gewenst resultaat: De goederen zijn zonder schade geladen en conform instructies verdeeld, gestuwd en verankerd. Afwijkingen zijn gemeld. De benodigde documenten zijn overhandigd aan de chauffeur. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het laden van goederen af met de • Proactief informeren • Kennis van wettelijke Samenwerken en docent en/of chauffeur, schakelt indien nodig hulp in procedures • Anderen raadplegen en overleggen en meldt afwijkingen, om de goederen snel, veilig en betrekken • Kennis van arbo-, zonder schade te kunnen laden. veiligheidsvoorschriften en • Afstemmen regels De leerling gebruikt bij het laden van goederen K • Vakspecifieke manuele • Kennis van laadmethoden lichamelijke kracht, snelheid, precisie en coördinatie Vakdeskundigheid vaardigheden en hanteert hierbij de passende laadvolgorde en toepassen • Verdelen, stuwen en aanwenden laadmethoden, zodat de goederen snel, veilig en verankeren van goederen • Vakspecifieke fysieke zonder schade geladen zijn. • Bedienen van kwaliteiten tonen transportmiddelen De leerling maakt tijdens het laden van goederen L • Materialen en middelen • Kennis van eigenschappen effectief en verantwoord gebruik van materialen en Materialen middelen doeltreffend gebruiken en toepassingsmogelijkheden inzetten (transport)middelen zodat geen schade ontstaat aan van logistieke materialen en mensen, goederen, materialen en middelen en hulpmiddelen omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken T De leerling laadt goederen waarbij hij gedisciplineerd • Instructies opvolgen instructies, aanwijzingen en bedrijfs- en Instructies en • Gebruiken van persoonlijke • Werken conform veiligheidsvoorschriften voor het laden, verdelen, procedures opvolgen beschermingsmiddelen voorgeschreven stuwen en verankeren van goederen opvolgt om • Kennis van derving procedures fouten te voorkomen en risico’s te verkleinen. • Inzicht in rit- en routeplanning • Werken conform veiligheidsvoorschriften • Elementaire kennis van gevaarlijke stoffen • Discipline tonen • Elementaire kennis van brandpreventie • Basiskennis van EHBO
Versie 16 februari 2010
83
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.5 werkproces Levert goederen aan klanten Omschrijving: De leerling ontvangt een vraag naar een bepaald product, een serie producten of pakket goederen van een interne of externe klant. Hij zoekt de benodigde materialen en/of hulpmiddelen erbij en verzamelt de producten. Zonodig verpakt hij de goederen voor verzending en voert hij een laatste controle uit. Hij verwerkt de levering conform voorschriften in de administratie. De leerling overhandigt de producten aan de klant. In geval van problemen, afwijkingen of schade roept de leerling de hulp in van de docent. Gewenst resultaat: De klant heeft de juiste producten ontvangen. De producten zijn correct verpakt en zonodig voorzien van bijbehorende documenten. De administratie is bijgewerkt. De docent is tijdig geïnformeerd bij problemen. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden De leerling stelt de juiste vragen aan de klant en E • Proactief informeren • Kennis van assortiment schakelt indien nodig hulp in van de docent zodat de Samenwerken en • Anderen raadplegen en • Kennis van arbo-, klant vlot en correct wordt geholpen aan de gewenste overleggen betrekken veiligheidsvoorschriften en producten. regels K De leerling bepaalt welke informatie hij van de klant • Vakspecifieke mentale • Bedienen van nodig heeft en hij verricht lichamelijke arbeid en Vakdeskundigheid vermogens aanwenden transportmiddelen toepassen handwerk bij het verzamelen en verzendklaar maken • Vakspecifieke manuele • Kennis van eigenschappen van goederen en het besturen van transportmiddelen vaardigheden en toepassingsmogelijkheden zodat aan de klantvraag wordt voldaan en de aanwenden van logistieke materialen en goederen snel, veilig en zonder schade geleverd • Vakspecifieke fysieke hulpmiddelen worden. kwaliteiten tonen • Kennis van administratieve De leerling bedient de benodigde (transport)middelen L systemen • Materialen en middelen Materialen middelen correct en zet ze effectief en verantwoord in zodat doeltreffend gebruiken • Inzetten van communicatieve inzetten geen schade ontstaat aan mensen, goederen, vaardigheden materialen en middelen en omgeving. • Gebruiken van tiltechnieken De leerling werkt ordelijk en stipt en houdt rekening T • Werken conform met de procedures en veiligheidsvoorschriften om Instructies en voorgeschreven fouten te voorkomen en risico’s te verkleinen. procedures opvolgen procedures • Werken conform veiligheidsvoorschriften
Versie 16 februari 2010
84
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.6 werkproces Inventariseert de voorraad Omschrijving: De leerling telt (een deel van) de fysieke voorraad en vergelijkt de gevonden aantallen met de geadministreerde voorraad. Tevens controleert hij de opgeslagen goederen op status. De leerling rapporteert de resultaten van de voorraadcontrole en voorraadvergelijking aan de leidinggevende. De leerling registreert afwijkingen, meldt deze aan de docent en werkt de voorraadadministratie bij. De leerling maakt gebruik van middelen en materialen bij het tellen, administreren en verwerken van goederen, bijvoorbeeld om goederen tijdelijk te verplaatsen. Gewenst resultaat: De voorraadgegevens zijn conform voorschriften opgesteld. De docent is geïnformeerd over de omvang en status van de voorraad en eventuele afwijkingen. De voorraadadministratie is bijgewerkt. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling stemt het inventariseren van de voorraad • Proactief informeren • Kennis van wettelijke af met collega’s, schakelt indien nodig hulp in en Samenwerken en procedures • Afstemmen overleggen meldt afwijkingen, om de voorraad snel, veilig en • Kennis van arbo-, • Anderen raadplegen en zonder schade te kunnen inventariseren. veiligheidsvoorschriften en betrekken regels F De leerling handelt eerlijk en betrouwbaar en noteert • Integer handelen • Gebruiken van tel- en Ethisch en integer correct, zodat geen derving of manipulatie van rekenvaardigheden handelen gegevens optreedt. • Werken met J De leerling stelt een nauwkeurige rapportage op • Nauwkeurig en volledig voorraadbeheersystemen Formuleren en zodat de getelde goederen duidelijk leesbaar, rapporteren rapporteren accuraat en overzichtelijk beschikbaar zijn. Op basis • Kennis van voorraadbeheer hiervan werkt hij de administratie bij zodat de fysieke • Interpreteren van etikettering voorraad overeenkomt met de administratieve (o.a. THT en UVD) voorraad. • Kennis van ADR L De leerling maakt tijdens het inventariseren van de • Materialen en middelen Materialen middelen voorraad effectief en verantwoord gebruik van doeltreffend gebruiken inzetten materialen en (transport)middelen zodat geen schade ontstaat aan mensen, goederen, materialen en middelen en omgeving. De leerling telt en controleert eerst de goederen snel, S • Systematisch werken Kwaliteit leveren zorgvuldig en systematisch, waarna hij de gevonden aantallen vergelijkt met de geadministreerde voorraad om fouten te voorkomen.
Versie 16 februari 2010
85
T Instructies en procedures opvolgen
•
• • •
Versie 16 februari 2010
Werken conform voorgeschreven procedures Discipline tonen Werken conform veiligheidsvoorschriften Instructies opvolgen
De leerling inventariseert de voorraad waarbij hij gedisciplineerd instructies, aanwijzingen en bedrijfsen veiligheidsvoorschriften opvolgt om fouten te voorkomen en risico´s te beperken en afwijkingen volgens procedures te verwerken.
86
Kerntaak 3 Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.7 werkproces Voert voorraadbeheer uit Omschrijving: De leerling boekt inkomende goederen in en uitgaande goederen af. Hij bepaalt per product wat de minimum en maximumvoorraad moet zijn en signaleert of er goederen onder de minimumvoorraad vallen of boven de maximumvoorraad uitkomen. Op verzoek van de docent vraagt hij offertes aan voor nieuwe producten en vergelijkt deze op basis van gegeven criteria zoals prijs, kwaliteit en levertijd. Hij informeert de docent over zijn bevindingen. De leerling fungeert als aanspreekpunt voor locatiebeheer en hij bepaalt de locatie van goederen. Gewenst resultaat: De voorraad is op het gewenste niveau. De administratie is op orde. De docent is geïnformeerd over de omvang van de voorraden en opgevraagde offertes. De locatie van goederen is praktisch en duidelijk bepaald. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling informeert de docent over • Proactief informeren • Kennis van wettelijke Samenwerken en voorraadoverschotten of voorraadtekorten en de procedures overleggen informatie uit de opgevraagde offertes zodat hij goed • Kennis van arbo-, op de hoogte is. veiligheidsvoorschriften en De leerling handelt eerlijk en betrouwbaar en boekt F • Integer handelen regels correct in/af, zodat geen derving of manipulatie van Ethisch en integer • Gebruiken van tel- en gegevens optreedt. handelen rekenvaardigheden De leerling berekent en bewaakt per product de K • Vakspecifieke mentale • Kennis van voorraadbeheer Vakdeskundigheid minimum en maximum voorraadomvang. Hij leest en vermogens aanwenden • Interpreteren van etikettering toepassen interpreteert offertes en vergelijkt deze op gegeven (o.a. THT en UVD) criteria. Hij bepaalt de locatie van goederen onder • Kennis van ADR andere op basis van de aard van de goederen, • Werken met gewicht, soort, en seizoen. voorraadbeheersystemen De leerling boekt goederen snel, zorgvuldig en S • Systematisch werken • Kennis van verzekerings-, Kwaliteit leveren systematisch in om fouten te voorkomen. klachten- en schadeafhanDe leerling werkt gedisciplineerd en conform T • Werken conform delings-procedures Instructies en voorgeschreven instructies, procedures en voorgeschreven • Kennis van procedures opvolgen veiligheidsvoorschriften om fouten en hoge kosten te procedures voorraadbeheerstechnieken voorkomen. • Discipline tonen • Kennis van opslageisen van • Werken conform goederen o.a. food en veiligheidsvoorschriften gevaarlijke goederen • Instructies opvolgen • Werken met catalogi • Kennis van soorten voorraden
Versie 16 februari 2010
87
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering Proces-competentie-matrix kaderberoepsgerichte/ gemengde leerling T&L Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering J
K
L
M
N
O
P
Beslissen en activiteiten initiëren
Aansturen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Ethisch en integer handelen
Relaties bouwen en netwerken
Overtuigen en beïnvloeden
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Materialen en middelen inzetten
Analyseren
Onderzoeken
Creëren en innoveren
Leren
4.2 4.3 4.4
Voert de rit- en routeplanning uit Voert de dagelijkse controle uit Verzorgt de vervoersadministratie Verzorgt de ritafhandeling
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y Bedrijfsmatig handelen
I
Ondernemend en commercieel handelen
H
Gedrevenheid en ambitie tonen
G
Met druk en tegenslag omgaan
F
Omgaan met verandering en aanpassen
E
Instructies en procedures opvolgen
D
Kwaliteit leveren
C
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘Klant’ richten
B
Plannen en organiseren
A
Werkprocessen 4.1
Competenties
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Betekenis van de kerntaak voor deze uitstroom In deze matrix is per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor deze uitstroom. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
Versie 16 februari 2010
88
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.1 werkproces Voert de rit- en routeplanning uit Omschrijving: Ter voorbereiding van de rit verzamelt de leerling benodigde informatie over de ladinggegevens en bestemmingen. Hij zoekt aan de hand van atlassen en digitale programma’s, landkaarten, plattegronden en postcodes straten, wijken en plaatsen op. Hij voert diverse berekeningen uit en combineert en verwerkt de verzamelde gegevens tot een efficiënte routeplanning. De leerling maakt vervolgens een verdeling van de goederen over de auto (laadplan). Gewenst resultaat: Een duidelijke laad- en routeplanning die aan de bedrijfseconomische eisen voldoet. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling houdt zo mogelijk rekening met sociale • Anderen raadplegen en • Lezen tachograafschijven of Samenwerken en aspecten van chauffeurs, raadpleegt hen zonodig en betrekken werking digitale tachograaf. overleggen schakelt problemen of vragen tijdig de hulp in van de • Afstemmen • Kennis van rit- en docent. routeplanningsdocumenten K De leerling leest gegevens uit diverse bronnen zoals • Vakspecifieke mentale • Gebruik van sjor- en Vakdeskundigheid routegegevens, kaarten, tekeningen, vermogens aanwenden stuwmaterialen toepassen verkeersinformatie en ladinggegevens nauwkeurig en • Kennis van aanduidingen in correct, combineert gegevens en vertaalt deze naar het wegennet de realiteit om te komen tot een efficiënte • Kennis van elementaire routeplanning. verkeersregels De leerling toont technisch inzicht en kan vlot en • Lezen van kaarten, accuraat berekeningen uitvoeren zoals plattegronden etc. oppervlakteberekeningen, volumeberekeningen en • Kennis van schaal lastverdelingen om een optimaal laadplan op te • Gebruiken van stellen. routeplanningsprogramma’s Q De leerling houdt bij het plannen van de ritten • Activiteiten plannen • Gebruiken van Plannen en rekening met laad-, los- en venstertijden opdat het navigatiesystemen organiseren routeplan aan de bedrijfseconomische eisen voldoet.
Versie 16 februari 2010
89
T Instructies en procedures opvolgen
•
•
Werken conform voorgeschreven procedures Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen
De leerling houdt zich bij het opstellen van het routeplan en laadplan aan de reglementering van het wegvervoer, de regels voor belading en geldende wettelijke richtlijnen.
• • • • •
Versie 16 februari 2010
90
Gebruiken van tel- en rekenvaardigheden Kennis van gangbare begrippen o.a. venstertijden Inzicht in rijtiidenbesluit (ook t.a.v cao) Kennis van vervoersmodaliteiten Kennis van nationaal en internationaal wegvervoer
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.2 werkproces Voert de dagelijkse controle uit Omschrijving: De leerling voert voor aanvang van de rit een elementaire rijklaar controle van de vrachtauto uit. Hij controleert de vrachtauto en lading, stelt schades aan voertuig en ladingruimte vast en meldt deze aan de docent. Gewenst resultaat: De vrachtauto is geschikt voor verkeersdeelname en voor een veilig vervoer van de lading. De docent is tijdig en juist geïnformeerd. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling informeert de docent vlot en bondig over • Proactief informeren • Kennis van de principes van Samenwerken en gesignaleerde storingen, over preventief onderhoud de constructie, correct overleggen en over noodzakelijke lopende reparaties, zodat de gebruik en onderhoud van docent goed geïnformeerd is. banden. K De leerling controleert de vrachtauto aan de hand van • Kennis van gebruik en • Vakspecifieke mentale de checklist rijklaar controle en de checklist controle Vakdeskundigheid vermogens aanwenden dagelijks onderhoud van het toepassen onderweg en voert hiervoor handelingen uit aan de koppelmechanisme • Vakspecifieke manuele vrachtauto, opdat de vrachtauto gereed is voor een vaardigheden • Kennis omtrent veilige inzet en opdat de condities voor de lading aanwenden ladingcondities in relatie tot optimaal Blijven. verschillende typen ladingen. • Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen • Uitvoeren van preventief onderhoud van voertuigen en T De leerling houdt zich bij het uitvoeren van de • Werken conform noodzakelijke lopende Instructies en dagelijkse controle aan de bedrijfsprocedures en de voorgeschreven (kleine)reparaties. procedures opvolgen (inter)nationale wet- en regelgeving en draagt zorg procedures voor handhaving van de optimale condities voor de • Lezen en interpreteren van • Werken conform lading, zodat de vrachtauto geschikt is voor instructie- en handboeken veiligheidsvoorschriften • Kennis van vignetten en • Werken overeenkomstig verkeersdeelname en voor een veilig vervoer van de lading. tolvoorschriften buitenland de wettelijke richtlijnen • Elementaire kennis van voertuigcomponenten
Versie 16 februari 2010
91
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.3 werkproces Verzorgt de vervoersadministratie Omschrijving: De leerling bereidt de vervoersadministratie voor. Voor aanvang van de rit controleert hij de ladingdocumenten en laat hij deze door de docent invullen. Hij controleert de aanwezigheid en juistheid van de verplichte voertuig- en persoonlijke documenten en meldt de docent wanneer dit niet in orde is. Gewenst resultaat: Complete en volledige set verplichte ladingdocumenten, voertuigdocumenten en persoonlijke documenten. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling controleert de benodigde documenten en • Anderen raadplegen en • Kennis van Samenwerken en meldt problemen aan de docent, zodat deze betrekken ladingdocumenten, overleggen maatregelen kan treffen. voertuigdocumenten en • Proactief informeren persoonlijke documenten K De leerling leest, begrijpt en interpreteert documenten • Vakspecifieke mentale • Werken met Vakdeskundigheid correct opdat problemen tijdens het vervoersproces vermogens aanwenden grensoverschrijdingen, toepassen worden voorkomen. expediteurs en speciale, de T De leerling houdt zich door het zorgdragen voor • Werken conform goederen begeleidende Instructies en documenten aan de relevante wetgeving opdat voorgeschreven documenten procedures opvolgen problemen tijdens het vervoersproces worden procedures • Werken met internationale voorkomen. • Werken overeenkomstig transportvergunningen, de wettelijke richtlijnen kentekenbewijzen, rijbewijzen
Versie 16 februari 2010
92
Kerntaak 4 Ondersteunt de rituitvoering 4.4 werkproces Verzorgt de ritafhandeling Omschrijving: Na afloop van de rit handelt de leerling conform de geldende voorschriften retour- en emballagegoederen af en verzorgt hij de bijbehorende administratie. Hij verwerkt terugkomende formulieren van de vracht zoals vrachtbrieven en rembours. Tevens werkt de leerling de urenregistratie bij en handelt hij de rij- en rusttijden af. Gewenst resultaat: Retour- en emballagegoederen en retourformulieren zijn conform voorschriften afgehandeld. De administratie is bijgewerkt. De urenregistratie is op orde. Competentie Component(en) Prestatie-Indicator Vakkennis en vaardigheden E De leerling ontvangt de benodigde formulieren en • Anderen raadplegen en • Kennis van urenregistratie Samenwerken en documenten van de chauffeur of docent of vraagt zelf • Kennis van rij- en betrekken overleggen hierom en vraagt zonodig om een toelichting zodat hij • Afstemmen rusttijdenregeling de gegevens correct kan verwerken. • Kennis van formulieren o.a. K De leerling leest, begrijpt en interpreteert documenten • Vakspecifieke mentale retour- en Vakdeskundigheid correct zodat hij de gegevens correct kan verwerken vermogens aanwenden emballagedocumenten, toepassen en administreren. vrachtbrieven, rembours T De leerling handelt goederen volgens de geldende • Werken conform Instructies en voorschriften af en neemt de (wettelijke) richtlijnen in voorgeschreven procedures opvolgen acht bij het bijwerken van de administratie en procedures urenregistratie zodat problemen worden voorkomen • Werken overeenkomstig en aan de wettelijke verplichtingen wordt voldaan. de wettelijke richtlijnen
Versie 16 februari 2010
93
Deel D: Verantwoording 1. Inleiding De verantwoording bij het kwalificatiedossier heeft tot doel de ontwikkeling van het kwalificatiedossier toe te lichten en te verantwoorden. Het is een verantwoording van de stappen die zijn gezet bij het opstellen van het kwalificatiedossier zodat voor derden de procesgang transparant is. Het is een toelichting op de keuzes die zijn gemaakt bij het opstellen van de kwalificaties, zodat voor gebruikers inzichtelijk is wat wel en niet in het kwalificatiedossier is opgenomen en waarom die keuzes zijn gemaakt. Het is een vooruitblik op het ontwikkelingsperspectief van de kwalificaties in het licht van de dynamiek op de arbeidsmarkt en de dynamiek in de relaties tussen opleidingsinstellingen en behoeften van het bedrijfsleven. Het Verantwoordingsdocument is van en voor de gebruikers. De verantwoording helpt het beroepsonderwijs keuzes te maken bij de inrichting van het onderwijs, de inhoud van de beroepspraktijkvorming en de examinering. De verantwoording bestaat uit twee delen: • Proces- en inhoudsinformatie • Ontwikkel- en onderhoudsinformatie In Proces- en inhoudsinformatie staat reflectie op het ontwikkelingsproces van het kwalificatiedossier centraal. Belangrijke thema's zijn wie in welke hoedanigheid betrokken is geweest bij de ontwikkeling van het kwalificatiedossier en welke onderwerpen en discussies aan de orde waren. In de Ontwikkel- en onderhoudsinformatie geven de betrokken partijen aan welke agenda voor de toekomst uit het overleg en de discussiepunten tussen alle partijen tijdens het tot stand komen van het kwalificatiedossier naar voren zijn gekomen.
2. Proces- en inhoudsinformatie 2.1 Betrokkenen In opdracht van het Platform VMBO Transport en Logistiek is in 2008 een eerste versie van het kwalificatiedossier ontwikkeld door het expertisecentrum van VTL in samenwerking met leden van het Platform. Deze versie van het kwalificatiedossier omvat (nog) geen uitgewerkt deel C. In 2009/2010 is met dezelfde werkgroep deel C uitgewerkt voor de leerwegen BB en KB/GL. 2.2 Verwantschap Voor de ontwikkeling van voorliggend kwalificatiedossier is gebruik gemaakt van een eerdere versie van het vmbo kwalificatiedossier Transport en Logistiek (concept 2005) en de reeds genoemde mbo kwalificatiedossiers. Daarnaast is er gebruik gemaakt van het examenprogramma Transport en Logistiek (geglobaliseerde eindtermen versie 2008). 2.3 Discussiepunten In de werkgroep en in overleg met VTL is uitgegaan van de onderstaande uitgangspunten: -
In het kwalificatiedossier wordt uitgegaan van leerlingen die zelfstandig werken in een gesimuleerde beroepsomgeving Op basis van de geglobaliseerde eindtermen uit het examenprogramma is een vertaaltabel gemaakt Havenlogistiek is niet opgenomen omdat dit geen geëigende doorstroomrichting is
Versie 16 februari 2010
94
-
Voor de basisberoepsgerichte leerweg is een uitstroom gemaakt in deel C. De kaderberoepsgerichte leerweg en gemengde leerweg zijn gecombineerd in een uitstroom in deel C omdat deze inhoudelijk hetzelfde zijn.
Vertaaltabel competenties – eindtermen Onderstaande tabel laat per werkproces zien welke eindtermen uit het geglobaliseerde examenprogramma daarin aan bod komen. Deze eindtermen komen in beide uitstroomvarianten voor (BB en KB/GL). De uitstroom KB/GL is op een aantal punten uitgebreider, daarom wordt een aantal extra eindtermen toegekend. Dit is te zien in de laatste kolom. Kerntaak
Werkproces
VMBO eindterm
Extra voor KB/GL
1.1 Bereidt de werkzaamheden voor en verdeelt deze in stappen 1.2 Voert de werkzaamheden uit 1.3 Evalueert en bespreekt de uitvoering en het resultaat van zijn werkzaamheden 1.4 Rondt de werkzaamheden af 1.5 Stuurt de medeleerlingen aan
1, 3, 4, 5, 7, 8, 9,15, 19
2
2.1 Lost goederen
3, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 19, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 49, 50, 51 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 20, 28, 38, 39, 40, 41, 51, 52, 54 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 18, 19, 20, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 50, 51, 52, 53
1. Voert eenvoudige uitvoerende werkzaamheden uit in een (gesimuleerde) arbeidsorganisatie
3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 19, 38 3, 4, 10
3, 4, 8, 9, 45 3, 4, 5, 11, 12
2. Ontvangt goederen en slaat goederen op
2.2 Controleert goederen 2.3 Slaat goederen op
60, 63
63, 64
63, 64
3. Verzamelt en verzendt goederen en voert voorraadbeheer uit 3.1 Verzamelt goederen
Versie 16 februari 2010
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12,19, 20, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 53, 54, 55
62, 63, 64, 66, 67, 68
95
3.2 Behandelt producten
3.3 Maakt goederen verzendklaar
3.4 Laadt goederen
3.5 Levert goederen aan klanten
3.6 Inventariseert de voorraad
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12,19, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 56, 57, 58 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12,19, 20, 21, 23, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 56, 57, 58, 59 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12,19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 56, 57, 58, 59 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 27, 28, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 56, 57, 58, 59 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12,19, 38, 39, 40, 41, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 51, 52, 53, 54, 55
3.7 Voert voorraadbeheer uit
60, 70, 71
62, 63
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12, 48, 52, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68
4. Bereidt de rituitvoering voor 4.1 Voert de rit- en routeplanning uit 4.2 Voert de dagelijkse controle uit 4.3 Verzorgt de vervoersadministratie 4.4 Verzorgt de ritafhandeling
3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 15, 18, 22, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 33, 34, 35, 36, 37 3, 4, 7, 8, 9, 11, 18, 22, 23, 26, 28, 30, 31, 32, 38, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 18, 24, 26, 28, 29, 56, 57, 58, 59 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 18, 19, 20, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55
61 62, 63
Om aan te geven of en waar de 72 geglobaliseerde eindtermen precies terugkomen in het vmbo kwalificatiedossier T&L, is onderstaande tabel gemaakt. In de cellen staan de cijfers van de werkprocessen van de betreffende kerntaak. Eindterm VMBO
Kerntaak 1
Kerntaak 2
Kerntaak 3
Kerntaak 4
1 2 3 4 5 6 7
1 1 1, 2, 3, 4, 5 1, 2, 3, 4, 5 1, 5 2 1, 2
1, 2, 3 1, 2, 3 2, 3 2, 3 1, 2, 3
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
1, 2, 3, 4 1, 2, 3, 4 1, 3, 4 1, 4 1, 2, 3, 4
Versie 16 februari 2010
96
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
1, 2, 4 1, 2, 4 2, 3 2, 5 2, 5
1, 2, 3 1, 2, 3 1, 2, 3 1, 2, 3 1, 2, 3
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
1, 2
1, 2
4
Versie 16 februari 2010
1, 2, 3, 4
1
2, 3 1, 3 2, 3
2
2
1, 2, 3, 4 1, 2, 3, 4
1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 3, 4, 5 5 5 5 5 5 5 5
1, 2, 3 1, 2, 3 1, 2, 3 1, 2, 3
1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6
1, 3 1, 3 1, 3 1, 3 1, 3
1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 3, 4, 5, 6 1, 2, 4, 5, 6 2, 5, 6, 7
1 1, 3 1, 2, 3
6
1, 2, 3, 4 4 4 1, 2 1, 2 1, 3 1 1, 2, 3 1, 2, 3 1, 3 2 2 2 1 1 1 1 1 2
4 4 4
97
52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72
2, 3 3 2
1
1, 2, 3 2, 3
6, 7 1, 6 1, 6 1, 6 2, 3, 4, 5 2, 3, 4, 5 2, 3, 4, 5 3, 4, 5 4 1, 6, 7 1, 6, 7 1, 7 7 1, 7 1, 7 1, 7
4 4 4 4 3 3 3 3 3 4 4
4 4
De eindtermen 13 ,14, 16 en 17 komen niet in het kwalificatiedossier naar voren. Deze eindtermen komen voort uit het oude VICTO programma. Dit programma is verouderd en wordt niet meer getoetst. Eindterm 42 en 69 acht de werkgroep niet van toepassing omdat deze te ver af staan van het beroep. Eindterm 72 is een integratieve opdracht voor de kaderberoepsgerichte leerweg. Dit is wat de leerling extra doet ten opzichte van de basisberoepsgerichte en gemengde leerweg in het centraal schriftelijk praktijkexamen (CSPE). Het dossier vmbo heeft op basis van de bandbreedtes binnen het format van het mbo te veel competenties. Dit komt omdat er ook competenties zijn gekozen die gaan over het goed functioneren in een arbeidsorganisatie. Deze competentie zijn gekozen omdat er voor het vmbo nog geen brondocument leren, loopbaan, burgerschap (LLB) bestaat. Het aantal items in de kolom vakkennis en vaardigheden is ook hoger dat de bandbreedtes binnen het format van het mbo. Dit heeft te maken met de verwerking van de eindtermendocumenten die gelden voor het vmbo. 3. Ontwikkel- en onderhoudsperspectief Na de ontwikkeling van vorm en inhoud van het dossier wordt de implementatie ter hand genomen. Naar aanleiding van de ervaringen die tijdens de implementatieperiode worden opgedaan, zullen eventueel voorstellen tot aanpassing worden gedaan.
Versie 16 februari 2010
98