KunstKrant. mee! Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland. Impressionisten in de Hermitage. Martin Sijbesma bij galerie Terbeek

KunstKrant

ZESTIENDE JAARGANG NUMMER 5 SEPTEMBER/OKTOBER 2012

M E E N !

e e m

Kenne GrEgoire

Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland

Kenne Grégoire bij galerie Mokum

www.kunstkrant.com

In dit nummer o.a.: • Het Paradijs van Theo Ettema in galerie Groeneveld in Almelo • Fotomanifestatie Noorderlicht in Friesland: Terra Cognita • BTW op kunst terug naar 6%: kunst wordt goedkoper • Vooruitblik: Kunstmaand Ameland in november • Parelen in Museum De Lakenhal in Leiden

Impressionisten in de Hermitage

Martin Sijbesma bij galerie Terbeek

pagina 2 kunstkrant september/oktober 2012

Nieuw in Nederland

Kunst in Heerde Openstelling beeldenpark Het beeldenpark is elke woensdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur vrij toegankelijk voor publiek. Vanaf 1 oktober gelden gewijzigde openingstijden.

Expositie Margarita Pueva Schilderijen en beelden Geboren in Pernik, Bulgarije en met haar schilderen beeldhouwkunst vele internationale wedstrijden en symposia gewonnen. Haar werk is ruim 94 keer tentoongesteld in landen over de hele wereld. Sinds 1991 woont en werk ze in Duitsland en startte ze in 2003 haar Pueva Gallery in Düsseldorf.

Expositie van 5 sept. t/m 4 nov.

Veenweg 12, 8181 NL Heerde landgoedhetveen.nl

kunstkrant september/oktober 2012 pagina 3

O-68 exposeert werk van diverse kunstenaars op de Open Art Fair O-68 is een galerie voor moderne en hedendaagse kunst in Velp, bij Arnhem, die ruimte biedt aan (inter)nationale kunstenaars. Daarnaast brengt de galerie startende talentvolle kunstenaars onder de aandacht. De galerie is voor iedereen die zich wil laten raken door de schoonheid van kunst. Op de Open Art Fair wordt werk van de volgende kunstenaars getoond:

• Dovrat Amsily-Barak, Israel • Julia Boersma, Arnhem • Deborah Essés, London • Luba Kostenko, St. Petersburg • Mar, Amsterdam • Gillian Meijer, Frankrijk • Jan Pater, Castricum

Jan Pater: Il vento in azurro, 2011. Voorkant.

• Paul Veshev, St Petersburg

bezielt: die vorm halen uit steen! Beelden, verbeelding, inzicht zijn termen die ook op het werk van Mar van toepassing zijn. Deborah Essés schept 5 dimensies, lengte-breedte-diepte-tijdemotie op het 2-D canvas. Ze had onlangs in London een expositie over sporters. Voor de “Open Art Fair” hebben wij werken uit de serie “Tango Tales”.

De semi-abstracte werken uit de serie “Ancient Jerusalem” in pastel op papier van Paul Veshev zijn gemaakt eind jaren ‘90 van de vorige eeuw, de postPerestroika periode, geliefd, bij kunstverzamelaars. Veshev wordt besproken in het boek ‘Abstraction in Russsian art of the 20th century’, gepubliceerd door het “Russian Museum” in 2001. Goed vertegenwoordigd in Russische musea is ook Luba Kostenko, die zowel in St. Petersburg als London en Wageningen woont en werkt. Van haar hebben we tekeningen en schilderijen, bijvoorbeeld het hier getoonde “Vrouw met groene hoed”

Dovrat Amsily-Barak: The attentive nursemaid, 2012.

Julia Boersma: Form 1, 2012. Kunst moet inspireren, niet decoreren. Anne-Mie Emons, de galeriehoudster van O-68, is emerita hoogleraar Plantencelbiologie aan Wageningen Universiteit. Celbiologen kijken naar microscopische beelden van cellen om via verbeelding inzicht te krijgen in hun werking. Visuele kunstwerken zijn ook beelden, die via de verbeelding van de toeschouwer inzicht geven in de wereld. Het meest experimentele werk van O-68 is van Julia Boersma. Zij maakt digitale kunst en put inspiratie uit “The Origin of Species” van Darwin. Haar werken verhalen over gevoelens, kwetsbaarheid, lijfelijkheid. Wie we ook zijn, wat we willen, we moeten het doen met dat lijf, gehoorzamen aan de eigen lijfelijkheid.

Luba Kostenko: Dame met groene hoed, 1998.

Jan Pater: Il vento in azurro, 2011. Achterkant.

Wat raakt ons zo dat het de kunstenaar lukt inzicht te geven in onze maatschappij, in onszelf? Vooral het menselijk lichaam. Daar kunnen we niet omheen. De beelden van Jan Pater zijn torsen gehouwen uit prachtige steen. Dat is wat deze beeldhouwer

Kunst legt verbanden, verwijst naar eerder werk. De “Staged photographs”, van Dovrat Amsily-Barak verwijzen naar schilderijen van Vermeer. Het is die precieze enscenering en uitlichting die dit werk zo diepgaand mooi maken. Dezelfde citatie zien we in “The Vessel of Vermeer” van Gillian Meijer, die zich vooral laat inspireren door gezichten. In Frankrijk noemen ze haar werk “Désordre Intime”

Gallery O-68 Oranjestraat 68, 6881 SG Velp, bij Arnhem Open: di-vr 2-5 T: 026-3639222; M: 06-12594329, E: [email protected] W: www.gallery-O-68.com


KNSTNWS Odding nieuwe directeur Rijksmuseum Twente Arnoud Odding is afgelopen zomer de nieuwe directeur geworden van Rijksmuseum Twenthe. De kunsthistoricus, museumadviseur en publicist was tot 2011 directeur van het Nationaal Glasmuseum te Leerdam. Hij komt op een cruciaal moment voor het museum in Enschede, daar de Raad voor Cultuur in mei kritisch geoordeeld heeft over het museum. Odding volgt Lisette Pelsers op, die eerder dit jaar directeur werd van het Kröller-Muller Museum.

Van Goghs laatste werk Lange tijd werd gedacht dat Korenveld met kraaien het laatste schilderij was dat Vincent van Gogh (1853-1890) had gemaakt. Nu blijkt uit een recent ontdekte brief van Van Gogh, dat het Boomwortels moet zijn. Medewerkers van het Van Gogh Museum hebben het ontdekt, en het staat beschreven in het onlangs verschenen boek Van Gogh: New Findings (WBooks, € 45,-).

Joop van Caldenborgh het invloedrijkst Joop van Caldenborgh is volgens Stichting Kunstweek de invloedrijkste persoon in de kunst. De eigenaar van chemiebedrijf Caldic is een van de grootste kunstverzamelaars van Nederland. Zijn beeldentuin bij Wassenaar is beperkt te bezichtigen. Begin dit jaar diende hij een voorstel in om een museum te bouwen voor zijn Caldic Collectie.

Kenne Grégoire bespeelt de werkelijkheid

Humor aan een zijden draadje Soms kan een opdracht verstrekkende gevolgen hebben. Begin jaren ’90 maakte Kenne Grégoire enkele schilderijen in opdracht waarvoor de Commedia dell’ arte het uitgangspunt was. Het thema liet hem niet meer los. Nog steeds is de schilder gefascineerd door de figuren uit het geïmproviseerde Italiaanse volkstoneel die vanaf de 16de eeuw furore maakten, maar daarnaast is er volop ruimte voor andere onderwerpen. ‘Ik doe wat ik leuk vind en dat is heel veel. Ik werk niet per definitie binnen vaste kaders of volgens een vooropgezet plan. Ogenschijnlijk schiet mijn werk daardoor alle kanten op, maar dat is schijn,’ benadrukt de kunstenaar die woont en werkt in Deest bij Nijmegen.

Door Wim

van der

Beek

Pope.

Hoe hij het allemaal een beetje in de hand houdt? Kenne Grégoire weet het zelf ook niet precies: ‘Voor buitenstaanders die een overzicht van mijn werk zouden zien, is er waarschijnlijk geen touw aan vast te knopen. Mijn kunst is soms romantisch, soms bizar. Het realiteitsgehalte varieert, maar al mijn werk blijft wel binnen de kaders die gelden voor realistische of figuratieve schilderkunst. Hoewel ik veel bewondering heb voor een kunstenaar als Klaas Gubbels, die genoeg heeft aan één koffiepot als basis voor zijn complete oeuvre, zit ik zelf totaal anders in elkaar. Ik zou me rot vervelen met één koffiekan. Ik word voortdurend geprikkeld door nieuwe uitdagingen. Dat kunnen bijvoorbeeld impulsen zijn die uitgaan van het werk van Caravaggio of Rembrandt. In mijn enthousiasme denk ik bij het zien van hun werk: zoiets wil ik ook eens uitproberen. Het gaat daarbij niet om iets namaken, maar om het meenemen van invloeden van anderen in je eigen werk. De vertaalslag naar je eigen idioom, daar gaat het om.’

Langer kunst kijken

Criticus.

Museumbezoekers kijken gemiddeld negen seconden naar een kunstwerk. Met Museum minutes wil de Kunsthal mensen verleiden langer naar kunst te kijken, door moderne kunstwerken uit het Haags Gemeentemuseum op een nieuwe en verrassende manier te presenteren. De tentoonstelling opent op 29 september.

Timbre Verveling krijgt in leven en werk van Kenne Grégoire (1951) weinig kans. De schilder die in 1973 zijn opleiding aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam voltooide en daar les kreeg van onder anderen Otto B. de Kat, formuleert het zo: ‘Ik vind heel veel onderwerpen interessant en laat me niet graag beperken. Zo werd op een gegeven moment mijn belangstelling voor beeldhouwen onweerstaanbaar. Hoewel ik in de eerste plaats schilder ben, is ook beeldhouwkunst voor mij een aangename uitlaatklep. Ondanks de diversiteit in mijn werk is er wel degelijk sprake van een eigen manier van werken. Het is als met het timbre van je stem. Dat verandert niet, tenzij je zelf doelbewust een gek piepstemmetje opzet, maar feitelijk kun je dat timbre niet veranderen. Zo kan ik ook mijn schilderkunstige handschrift niet veranderen. De toets, de manier van uitwerken en het kleurgebruik blijven mijn specifieke handschrift verraden.’ Aanvankelijk was de toets in het werk van Grégoire los. Daarna werd hij vaster. Recent werk is weer minder vastomlijnd. Kenne Grégoire verklaart: ‘Ook dit is geen bewuste keus. De toets wordt mede bepaald door het onderwerp. Zo werd ik door Het huis van Eden, een opdracht voor een wandschildering in de vergaderzaal van Woningbouwvereniging Het Oosten in Amsterdam, ineens weer nadrukkelijk bepaald bij het trompe-l’oeil principe. Die invloed ijlde vervolgens na in mijn vrije werk.’

Gerrit Bennerprijs 2012 Paul Panhuysen (Borgharen, 1934) heeft deze zomer de Gerrit Bennerprijs ontvangen. Hij maakt abstracte tekeningen en geluidsculpturen. Panhuysen was eerder directeur van academie Vredeman de Vries, werkte bij het Haags Gemeentemuseum en het Van Abbemuseum en leidde tot 1997 in Eindhoven het Apollohuis. Aan de Gerrit Bennerprijs is een bedrag van € 5.000 verbonden en een tentoonstelling in het Princessehof in Leeuwarden, t/m 2 september.

Rijksmuseum richt in Eind augustus is het Rijksmuseum begonnen met inrichten, nadat het Amsterdamse museum negen jaar dicht is geweest voor een verbouwing. Er zullen circa 8.000 objecten worden geplaatst. In april gaat het Rijksmuseum weer open.

Kenne Grégoire

New York ‘Verwonderlijk is dat niet, want er bestaat geen scherpe scheidslijn tussen mijn vrije werk en schilderijen die ik in opdracht maak. Ik blijf in alle gevallen binnen mijn eigen stijl. Dat wordt niet alleen in Nederland opgemerkt en gewaardeerd, maar sinds kort ook in New York. Het werk dat ik alvast liet verschepen voor een tentoonstelling die komend voorjaar te zien zal zijn, is al onmiddellijk verkocht,


column

kleine kunstirritaties Schattig? Tinkebell, de Nederlandse kunstenaar Katinka Simonse, gaat gekleed in schattige, roze kleren en maakt gebruiksdingen en speelgoed van echte dieren. Tegenwoordig laat ze professionele mensen de dieren doden en prepareren, maar aanvankelijk deed zij dat zelf. Zo draaide zij in 2004 de nek om van haar zieke kat Pinkeltje, vilde haar en prepareerde het vel om er een handtas van te maken. Dit kwam haar op duizenden hate mails te staan, waarin men haar een soortgelijke dood toewenste als die van haar kat. Haar nieuwste project My Little Pony, Cupcake, een opgezet paard met enorme opgeplakte ogen en voorzien van rolschaatsen, werd in mei 2012 op de Pulse Art Fair in New York getoond. Tinkebell wordt ‘wereldberoemd’, net als Damien Hirst die ook met dieren werkte.

Uithuilen. terwijl ik daar toch nog een relatief onbekende schilder ben. Kennelijk wordt de manier waarop ik tegen de werkelijkheid aankijk en mijn eigen invulling aan de realiteit geef snel, makkelijk en positief opgepakt.” Het is verleidelijk om de schilderkunst van Kenne Grégoire toegankelijk te noemen. In zekere zin is ze dat, maar gemakkelijk is het werk niet altijd. Vaak schuilen er addertjes onder het gras. Schilderijen die er aanvankelijk heel realistisch en eenduidig uitzien, blijken bij nader inzien een dubbele bodem te bevatten. Met de emotionele lading gebeurt hetzelfde. De taferelen zijn zelden voor één gat te vangen. Vaak wekken ze paradoxale gevoelens op. Melancholie, compassie, absurditeit, hunkering en verlangen, teleurstelling, eenzaamheid, bedrog en verraad, zelfoverschatting en hoogmoed, angst en onzekerheid duiken in verschillende vormen en hoedanigheden op. In schilderijen als Revolutie (2008), Verstokte roker en Jarig (eveneens 2008) laat de schilder zien dat bijna alle facetten van het leven van twee kanten bekeken kunnen worden. Het schilderen van die ambivalentie bevalt hem. Hij kan er zijn ei in kwijt. Absurditeit en weemoed worden elkaars tegenhanger. Schijn en werkelijkheid gaan een-tweetjes met elkaar aan. Ze leiden tot schilderijen waarin de werkelijkheid een bizarre wending, een merkwaardige draai of extra verdieping krijgt. Volkstoneel Hier is Grégoire op z’n best omdat hij de kijker confronteert met een visie op de condition humaine die ondanks de dieper liggende betekenislagen altijd licht verteerbaar of humoristisch blijft. De relatie met het oude volkstoneel is nooit ver weg. De schromelijke overdrijving, overacting en andere uitvergrote of aangedikte stijlfiguren maken situaties in één oogopslag duidelijk en slijpen er tegelijk de scherpe kantjes af. Door die theatrale en verhalende invalshoek veranderen de schilderijen en beelden van Grégoire in onderhoudende allegorische voorstellingen. Soms gaat de neiging tot pa-rodiëren behoorlijk ver. Zo refereert het schilderij Attractie aan de freakshows die vroeger op kermissen of op Coney Island te zien waren. De amorfe, uitpuilende vleesberg van vergroeide lijven met ongerijmde proporties is wrang en deerniswekkend tegelijk. Humor hangt hier aan een zijden draadje. Iets anders liggen de verhoudingen in de landschappen, stillevens, portretten en interieurschilderijen. Ook hier bespeelt Kenne Grégoire de werkelijkheid, maar dat gebeurt iets subtieler en minder opvallend dan in de theatrale schilderijen

Demonen.

De dans.

Hebben we hier met een zieke geest te maken of met een geëngageerde kunstenaar die bezorgd is om het lot van dieren. Tinkebell beweert dat het haar erom gaat hoe hypocriet wij met dieren omgaan. Wij doden en eten sommige op, maar vertroetelen andere tot in het absurde of passen hen aan onze behoeften aan. Zo willen wij bijvoorbeeld perfecte, naakte huisdieren hebben, waarvoor wij niet meer allergisch zullen zijn. Misschien komt er een dag dat wij paarden gaan fokken, zoals het suikerzoete speelgoedbeest My Little Pony, met gigantische ogen, enorme manen en rolschaatsen in plaats van hoeven. Tinkebell wil ons dus laten nadenken over een aspect van onze verdorven westerse cultuur. Dat wij hypocriet met dieren omgaan is een feit, maar niet het hele verhaal. Al vanaf de prehistorie, toen mensen voor het eerst dieren domesticeerden, delen wij ons leven met dieren die niet alleen een nuttige functie hebben. Aan hen ervaren wij de gemeenschappelijke afkomst met en de gewenste ethische houding ten opzichte van andere levende wezens. De dubbele houding die wij tegenover dieren hebben komt voort uit ons eigen karakter: niets dierlijks, maar ook niets menselijks is ons vreemd en dit uit zich in onze cultuur.

Het lawaai. waarin gemaskerde of gedeformeerde mensen met afgetakelde lichamen en onprettige gebreken ten tonele worden gevoerd. Ook de landschappen, stillevens, portretten en interieurs wringen en schuren soms, maar de overkill en de exuberantie ontbreken of zijn minder prominent aanwezig. Al blijft het merkwaardig om te zien wat de effecten zijn van een gewichtloze keuken in een stilleven dat letterlijk alles op de kop zet, inclusief de term ‘stilleven’ zelf. En wat te denken van een interieur met ingepakte chaise longue? Of een interieur vol oosterse heerlijkheid waarin de grandeur van weleer gerevitaliseerd wordt? Of het ingepakte landschap waarvan het pakpapier half verwijderd is? Met Kenne Grégoire weet je als kijker nooit helemaal welke kant het opgaat en dat is precies wat de schilder wil. Zijn motivatie is even simpel als legitiem: ‘Het is heerlijk om te doen.’

Bij Katinka Simonse komt hier nog iets bij. Haar schattig voorkomen doet aan kleine meisjes denken die sentimenteel met dieren/speelgoedbeesten omgaan. Maar dit roze meisje doodt of laat huisdieren doden om er kunst van te maken, waardoor zij geld verdient en roem vergaart. En dit is wat het publiek haar vooral kwalijk neemt. Dieren opeten en dieren vertroetelen, hoe tegenstrijdig ook, is in de westerse cultuur geaccepteerd, maar geliefde huisdieren gebruiken voor kunst, dat gaat kennelijk te ver. Je zou kunnen zeggen dat Tinkebell goed werk doet, zij het dat aan dit ‘meisje’ ook een steekje loszit. In 2010 redde zij een straathond in Gambia. Zij liet het dier opereren, verzorgen en haalde haar naar Nederland om haar vervolgens in het asiel te laten opsluiten. Tevreden nam zij foto’s van de hond achter de tralies: het kunstwerk was geslaagd, zij had het beest gered! Tinkebell heeft dus alles over voor de kunst, zelfs de menselijke neiging om je aan een ander levend wezen te hechten.

Katalin Herzog

Tentoonstellingen: Kenne Grégoire, schilderijen; 9 september t/m 7 oktober, Galerie Mokum, Oudezijdsvoorburgwal 334, Amsterdam. Kenne Grégoire exposeert in mei volgend jaar solo in Arcadia Gallery, New York.

Galerie Mokum 50 jaar! Vanwege het vijftigjarig bestaan van galerie Mokum is er aansluitend een groepstentoonstelling van alle vaste kunstenaars van de galerie. Van 13 oktober tot en met 11 november is er werk te zien van onder anderen Joke Frima, Dennis Modelgaard, Karel Busker, Henk Helmantel en Nico Heijligers. Meer informatie op www.galeriemokum.com

Katalin Herzog heeft naast haar weblog http://kunstzaken.blogspot.com ook de weblog Beautifulworld, katalinherzog.tumblr.com met foto’s en korte teksten.

kleine kunstirritaties

advertentie_Kunstkrant 03-08-12 15:38 2012 Pagina 1 pagina 6 kunstkrant september/oktober

c e n t r u m e x 08.09 2012 beelden po t/m d e k u n s t s i 18.11 e m m e n t i e 2012 ergens anders karola pezarro

www.cbkemmen.nl Van 1 t/m 30 november

Een Giclée voor een nieuwe abonnee! Word nu abonnee van de KunstKrant en maak kans op een ingelijste giclée van Marius van Dokkum.

is het weer kunstmaand op Ameland

Deze humoristische prent op canvas wordt verloot onder de nieuwe abonnees die zich in juli en augustus 2012 aanmelden. In het volgende nummer wordt de winnaar bekend gemaakt.

Kunstmaand A m E l AND

De Giclée is beschikbaar gesteld door Art Revisited. Voor Giclée Dealers zie:

The Nordic Art connection to Ameland Exposities van 70 kunstenaars uit Duitsland, Zweden, Denemarken en Nederland op meer dan 35 locaties. Naast exposities worden er workshops en avondvoorstellingen georganiseerd.

A b o n n e m e n t

KunstKrant

Ja,ikikwil wilop opde dehoogte hoogteblijven blijvenvan vande debeeldende beeldendekunst kunstininNederland. Noordoost-Nederland. Ik vind het om Ja, Ik vind het gemakkelijk gemakkelijk om de KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor €18,- (verzend- en administratiede KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor e 18,- (verzend- en administratiekosten) krijg ik de kosten) krijg ik de eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. automatisch verlengd. naam adres postcode woonplaats

Hierbij machtig ik de abonnementenservice van de KunstKrant om €18,- af te schrijven van mijn bank-/girorekening

bank-/gironummer

Kijk voor meer informatie over de kunstmaand, openstelling én speciale kunstmaandarrangementen op www.kunstmaandameland.com. [email protected] Of bel 0519-546 561

t.n.v. plaats datum

handtekening

Deze bon invullen en in een voldoende gefrankeerde envelop opsturen naar:

Abonnementenservice KunstKrant — Postbus 7 — 9780 AA Bedum

Of mail naar [email protected] • www.kunstkrant.com


The Obsession of Art is weer terug in Den Haag De galerie presenteert de volgende kunstenaars op de kunstbeurs ARTI12: Lizette Luijten, Anne Dewailly, Andrea Padovani, Marco Klee en Fabrizio Pozzoli Na een afwezigheid van twee jaar is The Obsession of Art weer terug met een grote stand op ARTI12. ARTI is een jonge beurs voor figuratieve en hedendaagse kunst en design. Ongeveer 40 galeries uit binnen- en buitenland nemen deel aan de beurs. De kunstbeurs heeft een druk programma met gratis rondleidingen, lezingen, optredens, een speciale dag voor expats en een after party. Ieder jaar komen meer bezoekers naar Den Haag. Het afgelopen jaar hebben 10.000 mensen de beurs bezocht.

betekenis van dit KunstKustDorp, m.i.v. Museum Kranenburg, gespecialiseerd in de Bergense School. The Obsession of Art organiseert regelmatig evenementen voor groepen en bedrijven. Thema’s zijn uiteenlopend, solopresentaties, literaire lezingen, introducties van kunst en kunstenaars. In het kader van het Art-in-Concert programma worden regelmatig concerten georganiseerd, van pop tot klassiek. De Steinway concertvleugel behoort tot de standaard uitrusting.

Tijdens ARTI12 zullen Fabrizio Pozzoli, Panta Rhei, 70 x 70 x 30, Unique, original, steelwire and brances o.a. van de volgende kunstenaars werken getoond worden: Lizette Luijten (NL – wonderlijke schoonheid van het nieuwe AVRO tv-programma ‘De Nieuwe van het leven en de kracht van puurheid), Anne Rembrandt’. Galerie 10 vertegenwoordigt het duo Dewailly (FR - verstilt èn vertraagt de dynamiek zowel nationaal als internationaal en is dit jaar ook van het leven in ontroerende momenten ) Andrea aanwezig met een stand op ARTI12. Padovani (IT – Wil de wereld mooier kleuren, hij droomt het wonder van het leven) Marco Klee (IT – Alicia Winters Galería creëert stillevens Still a Life) en Fabrizio Pozzoli (IT - Dit jaar is er ook een samenwerking met een creëert zijn draad beelden als een bevlogen regisseur aantal Spaanse galeries. De hedendaagse Spaanse van ongrijpbare emoties). kunst getuigt van grote creativiteit en diversiteit en daar wordt dit jaar extra aandacht aan besteed. V&B Alicia Winters is de initiator van dit internationale Op de beurs zal een solotentoonstelling te zien project. Ze is voorzitter van de stichting Pasión, zijn van het inmiddels bekende kunstenaarsduo een stichting die zich inzet voor de promotie van V&B. Alex Jacobs, één van de twee, is de winnaar Spaanse kunstenaars. Zelf heeft zij een galerie met louter Spaanse hedendaagse kunstenaars. Op ARTI12 presenteert zij vijf kunstenaars uit haar portfolio.

Spaanse galeries Naast deze galerie zullen er ook nog drie uit Spanje afkomstige galeries deelnemen: Ra del Rey uit Madrid, Víctor Lope Arte Contemporáneo uit Barcelona. En eveneens uit Barcelona Villa del Arte.

Anne Dewailly, Moonlight 100 x 100 cm, Original oil painting Galerie The Obsession of Art wordt al bijna 20 jaar geleid door Yvonne en Joost van Zoelen. Een internationaal kunsthuis dat een exclusieve stal van internationale meesters vertegenwoordigt. De kunstenaars worden gedurende een langere periode in grote geografische gebieden gepresenteerd. Soms in de Benelux, regelmatig en Europa en vaak wereldwijd. De keuze van kunstenaars is gebaseerd op het “IMU ® principe. ‘I’ = ‘Inspiratie’, zonder diepere boodschap verliest een kunstwerk snel bindende kracht. ‘M’ = ‘Meesterschap’, het natuurlijk verbond van talent en vakmanschap. ‘U’ = ‘Uniciteit’, de kunstenaar als schepper van unieke artistieke belevenissen. Naast schilderijen wordt er ook brons, glas en andere sculptuur werk geëxposeerd. De thuisgalerie van The Obsession of Art is gevestigd in Bergen – NH, gekozen om de kunsthistorische

Ra del Rey bestaat al twintig jaar. De galerie ontplooit diverse activiteiten. Hun credo is dat kunst boven commercie en norm staat. Vandaar dat er, in samenwerking met de kunstenaars zelf, poëzie, muziek , theater en andere vormen van kunst in hun galerie te ervaren zijn.

Victor Lope Arte Contemporáneo bestaat sinds 2007, maar de eigenaar Victor Lope is al vanaf 1994 zeer actief in de kunstwereld. Met o.a. Ars y Scientia, een eigen cultureel programma waarin kunst als een therapeutische, aanvullende waarde wordt gezien en waarin hij de interactie tussen het publiek en de kunst zoekt. De galerie neemt deel aan veel internationale kunstbeurzen. Lizette Luijten , Dancing Joy, 150 x 120 cm, Original oil painting.

Bert van Zetten, Nemo Jantzen, Marcel en Jutta Huisman hebben Villa del Arte Galleries uit Barcelona in 1996 opgericht. Hun gezamenlijke inzet en passie voor kunst, heeft samen met een unieke aanpak en de bereidheid om een aantal minder bekende kunstenaars exposeren bijgedragen aan een steeds veranderende eigentijdse collectie van een constant hoog niveau. De galerie vertegenwoordigt meer dan 30 nationale en internationale, gevestigde en opkomende kunstenaars, fotografen en beeldhouwers. ■ Kunstbeurs ARTI12 Fokker Terminal, Binckhorstlaan 249, Den Haag Van woensdag 3 tot en met zondag 7 oktober 2012 Kijk voor de openingstijden en het programma op www.artidenhaag.nl


KNSTNWS

Impressionisten in de Hermitage Amsterdam

Eindelijk weer plezier maken

Zwart/wit Fotomuseum Het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam staat de komende drie jaar in het teken van Zwart/Wit. Grote internationale en nationale fotografen, kunstenaars en vormgevers verbinden zich binnen dit thema aan tentoonstellingen en installaties. Ook de entree van het museum wordt hier nu bij betrokken. De wereldwijd bekende Rotterdamse vormgever Richard Hutten is gevraagd de entree van het museum in zwart-wit te ontwerpen, inclusief de museum shop en het café. Het bijzondere ontwerp is een echte eye catcher die de zichtbaarheid van het museum vergroot en de Zwart/Wit programmering versterkt. De nieuwe entree wordt op zaterdag 15 september feestelijk geopend. Dan begint ook een expositie met werk van fotografiepionier Lewis Hine (1874-1940).

Bij een verandering in mode en kunst zijn altijd een paar eigenwijze voorlopers nodig. Dat geldt ook voor de kopers. Zonder Ivan Morosov, Sergej Sjtsjoekin of Stepan Jelisejev, Russische zakenmensen die rond 1900 impressionistische schilderijen aankochten, had de Hermitage in Sint Petersburg nooit zo’n mooie collectie gehad. Daaruit heeft de zusterinstelling in Amsterdam kunnen putten bij het samenstellen van de huidige tentoonstelling. Anders dan de donkere, precies geschilderde, moraliserende voorstellingen die toen in de mode waren, kozen de impressionisten voor een zonnig palet, een losse schildertrant en eigentijdse onderwerpen.

Door Aernout Hagen

Annabelle Birnie naar Drents Museum Per 1 november is Annabelle Birnie (1968) de nieuwe directeur van het Drents Museum. Momenteel werkt ze nog bij de ING als directeur Sponsoring, Art Management & Events. Birnie was tot 2010 verantwoordelijk voor de ING Collectie. Het Drents Museum en ING werken al jaren samen op het gebied van figuratieve kunst. In 2010 schonk het bankbedrijf 273 werken uit de ING Collectie. Sindsdien is het hoofdsponsor en partner van het museum in Assen. Annabelle Birnie volgt Michel van Maarseveen op, die vanaf 1 juli directeur is van Museum Paleis het Loo.

De tentoonstellingsmakers hebben ervoor gekozen om het contrast te laten zien tussen verschillende, gelijktijdige kunststromingen. Dus niet alleen impressionisten, maar ook de officiële kunst van de Salons waartegen zij zich afzetten, en daarnaast voorlopers en navolgers. Maar het evenwicht is nu een beetje uit zicht geraakt. De tentoonstelling omvat tachtig werken, waaronder maar zo’n 25 impressionistische schilderijen. Bovendien komen sleutelfiguren als Manet en Degas er bekaaid vanaf: Manet is vertegenwoordigd met één tekening en Degas met een tekening die inmiddels al weer retour is naar Petersburg, omdat hij niet langer mocht worden uitgeleend. Anderzijds is de achtergrondinformatie uitstekend verzorgd. Je kunt heel goed zien welke

Ticket voor vijf musea Vijf musea in Rotterdam bieden één gezamenlijke toegangskaart aan. Met het Museumpark ticket krijgen bezoekers toegang tot Museum Boijmans-Van Beuningen, het NAi, het Chabot Museum, de Kunsthal en het Natuurhistorisch museum. Het ticket kost € 27,50 en is 40% goedkoper dan de prijs van losse kaartjes. Bovendien geeft het ticket kortingen in de museumwinkels en –restaurants. Voor wie niet alle musea in één dag kan bezoeken: de kaart blijft een half jaar geldig.

Pascal Dagnan-Bouveret, Aquarelliste in het Louvre, 1881, Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.

gebeurtenissen destijds van invloed waren op de kunsten. Alles speelt zich af in of rond Parijs. De eerste treinstations en brede boulevards worden aangelegd, de hoepelrok verdwijnt uit het stadsbeeld, de Eiffeltoren wordt gebouwd.

Vrolijke vluchtigheid Het was eigenlijk wonderbaarlijk hoe Frankrijk zich herstelde van de vernietigende nederlaag van november 1870 in de oorlog tegen Duitsland onder leiding van Pruisen. Het waren zware tijden, de economie beleefde een dieptepunt. Maar, tegen alle voorspellingen in, krabbelde Frankrijk weer overeind. Duitsland mocht dan voortaan als industriële grootmacht de baas zijn in Europa, de Fransen lieten zich niet terneer drukken. En op het gebied van de cultuur was niet Berlijn nummer 1, maar Parijs. Een groepje kunstenaars voelde de stemming bij de opkomende bourgeoisie in Parijs perfect aan. Tussen alle donkere schilderijen met verheffende boodschappen verschenen daar ineens zonnige voorstellingen met lichte onderwerpen die een enorm optimisme uitstraalden. Verhalen uit de klassieke oudheid vormden niet langer de voornaamste inspiratiebron. Het dagelijks leven in en rond de grote stad was fascinerend, kleurrijk en goed genoeg om vast te leggen, juist in haar vrolijke vluchtigheid. De dichter en criticus Charles Baudelaire had zich in een recensie in 1846 al in die richting uitgesproken: ‘Het Parijse leven biedt een overvloed aan poëtische en prachtige onderwerpen. Al die prachtige dingen zijn om ons heen en komen op ons af, zoals de lucht die ons omgeeft, maar we zien ze niet.’ Geuzennaam Het was Édouard Manet die de leus ‘Il faut être de son temps’ als eerste serieus nam en met het schilderen van de stoomwolken van een arriverende trein

Louis le Roy overleden In Oranjewoud is op 15 juli Louis le Roy (1924) overleden. De kunstenaar-filosoof werd vooral bekend door zijn eco-kathedraal bij Mildam. Op een stuk land bouwde hij stapels stenen en stoeptegels, terwijl hij het ecologisch proces zijn gang liet gaan. De eco-kathedraal wordt nu beheerd door Stichting Tijd, die de tuin de komende honderd jaar mag doorontwikkelen. Op 10 oktober, de Dag van de Duurzaamheid, is het mogelijk aan de tuin mee te werken.

Galerie van het jaar Met ingang van dit jaar is er de jaarlijkse verkiezing van ‘galerie van het jaar’. Vanaf 20 september kan er gestemd worden op www.galerievanhetjaar.nl Pierre-Auguste Renoir, Portret van de actrice Jeanne Samary, 1878, Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.

Pierre-Auguste Renoir, Meisje met een waaier, 1880, Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.


Topstukken Dat is bijvoorbeeld goed te zien bij het schilderijtje Aquarelliste in het Louvre uit 1881 van Pascal DagnanBouveret. Een vrouw schildert op een waaier figuurtjes na van een 18de-eeuws schilderij van Antoine Watteau in het Louvre. De beelduitsnede is als die van een foto: het schilderij van Watteau op de achtergrond, een spieraam met doek op de vloer en twee hoge krukken verschijnen maar gedeeltelijk binnen het beeldkader. Kunstenaars die werken van grote meesters bestuderen en kopiëren, die kun je nog steeds in het Louvre aantreffen. In een tijd waarin helden en goden de meest gangbare hoofdpersonen waren, is de keuze voor de vrouw in haar elegante, roze jurk die ingespannen bezig is in een hoekje van een museumzaal, zeker opvallend. Naast haar staat een geopende schilderskist met verftubes. Dat schilders buiten hun atelier gingen werken, was voornamelijk te danken aan de beschikbaarheid van de verftube, een uitvinding uit 1841 van de Amerikaanse kunstenaar John Goffe Rand.

De waaier als mondain, beetje exotisch attribuut komt vaker voor. Zij speelt een schilderkunstige hoofdrol op Renoirs Meisje met een waaier. Het vermiljoenrood en ultramarijnblauw van de waaier komen terug bij een stoel, de kleding en het sprietige haar van het meisje. Een van de topstukken op de tentoonstelling is Renoirs portret ten voeten uit van de actrice Jeanne Samary uit 1878. Renoir heeft haar wel twaalf keer geschilderd. Hier verschijnt zij op 21 jarige leeftijd als deftige dame in lange baljurk. Dat was op haar eigen verzoek, zij had haar grootste succes in de rol van dienstmeisje in komedies van Molière, maar wilde nu wel eens als serieus actrice worden gezien.

Camille Pissarro, Place du Theâtre Français, 1898, Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.

Ferdinand Heilbuth, Boottochtje over de Seine, ca. 1880, Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg. in een pas gebouwd treinstation zijn eigen tijd uitbeeldde als een periode van vooruitgang. Daarna volgden Edgar Degas, Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Camille Pisarro, Berthe Morisot en Alfred Sisley. Door een criticus werden zij bespot als ‘impressionisten’, waarna ze die benaming als geuzennaam overnamen. Op 15 april 1874 vond hun eerste groeps-

expositie plaats in de fotostudio van Félix Nadar aan de Boulevard des Capucines, nummer 35. Het is veelzeggend dat het evenement juist in een fotostudio plaatsvond. De uitvinding van de fotografie zou een enorme invloed hebben op de weg die de schilderkunst toen zou gaan.

Claude Monet, Vrouw in een tuin, 1867. Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.g.

Jean-Louis Forain schilderde de drukte na een theatervoorstelling. Heren met hoge hoeden en wufte dames met blote jurken lopen langs elkaar in een spel van kijken en gezien worden. Ferdinand Heilbuth koos voor het afbeelden van een boottochtje over de Seine. Een jonge vrouw houdt even de roeispanen stil om te kijken naar een naderende zwaan, terwijl een oudere vrouw de touwtjes van het roer stevig in handen heeft. Nog meer levendigheid valt te ontdekken op de Place du Theâtre Français gezien vanuit de tweede verdieping van het Grand Hôtel du Louvre door Camille Pisarro. Zonnestralen tussen boombladeren vormen lichte okervlekjes op de straat. Het gekrioel van figuurtjes die zich naar gereedstaande paardentrams spoeden om daar tegen elkaar gepropt af te reizen, is fascinerend. Een tafereeltje dat zo weer voorbij is, maar door Pisarro snel en vakkundig is vastgelegd. Toen een zekere Vincent van Gogh in maart 1886 in Parijs arriveerde, was hij direct onder de indruk van de heldere kleuren van de impressionisten. Ook zijn schilderijen zijn vanaf 29 september in de Hermitage te zien. ■ Impressionisme: sensatie & inspiratie, t/m 13 januari in Hermitage Amsterdam, Amstel 51, informatie: www.hermitage.nl. Vanaf 29 september schilderijen uit de collectie van het Van Gogh Museum.

Claude Monet, Weilanden in Giverny, 1888. Staatsmuseum De Hermitage, St. Petersburg.

PAGINA 10 KUNSTKRANT september/oktober 2012

AFTRAP NIEUWE SEIZOEN! GRONINGER KUNSTINSTELLINGEN PRESENTEREN ZICH OP ZATERDAG 15 SEPTEMBER VAN 15.00 T/M 23.00 UUR DEELNEMERS: GRONINGER MUSEUM, CBK GRONINGEN, GALERIE NOORD, PICTURA, NOORDERLICHT, WALLHOUSE, NP3, ANN’S ART, WEP, GALERIE WITH TSJALLING:, SIGN, KUNSTRUIMTE 09.

DE GALERIJ EXPOSITIERUIMTE SC HO U WB U R G

DE

INTERMEZZO 17.30 - 18.30 UUR IN HET GRONINGER MUSEUM MET TOESPRAAK ANDREAS BLÜHM AFTERPARTY 23.30 - 04.00 UUR IN VERA MEER INFORMATIE WWW.SHAKEN-NOT-STIRRED.INFO

Burgemeester Wuiteweg 24 (ingang Gauke Boelensstraat) • Postbus 31 9200 AA Drachten t 0512-335025 • f 0512-335090 • e [email protected] • // www.lawei.nl openingstijden: woensdag t/m zondag, 14.00 - 17.00 uur, voorafgaand aan, tijdens de pauze van, en na voorstellingen (hoofdingang Schouwburg De Lawei)

LAWEI

Nazomer-expositie Galerie Tolg’Art Wierden Niko van der Klugt en Harjo Martinus van 30 augustus t/m 7 oktober 2012

zo 2 september t/m zo 14 oktober 2012

Laag op Laag Piera Campo - fotografie (gemengde technieken) Sikko Mulder - gemengde technieken Jitse Sikkema - beelden

Harjo Martinus

Zo 30 september Bezoek gratis van 14.00 tot 17.00 uur de open dag en geniet van een verrassend aanbod!

Volg ons op twitter! twitter.com/tolgart

Niko van der Klugt

Tolgaarde 6-8 | 7642 ez Wierden | Tel. 06-15007247 | www.tolg-art.nl Open | do. 13 – 17.30 | vr. 13 – 20.30 | za. 10 – 16 uur | elke 1e zo. v/d mnd 13 – 17 uur

09-07-12 15:16

KUNSTROUTE GRENSLOOS KUNST VERKENNEN in De Wijk (Dr) & IJhorst ( Ov) 13 t/m 30 september 2012 elke donderdag t/m zondag van 11 uur tot 17 uur.

foto: laura lappi

www.grenslooskunstverkennen.nl

Tegen inlevering van deze bon de tweede entreekaart gratis

KORTINGSBON

advertentie kunstkrantmrt aug.2012.indd 1


Btw op kunst terug naar 6%

‘Kunst wordt weer goedkoper’ Op 1 juli is de btw op kunst teruggebracht naar 6%. Dit waren de vijf politieke partijen van het zogenaamde ‘Lenteakkoord’ overeengekomen. Daarmee werd de btw-verhoging op kunst door het kabinet Rutte, anderhalf jaar geleden, teruggedraaid. Is kunst nu ook goedkoper geworden? Illand Pietersma “Jazeker, we hebben de prijzen meteen verlaagd”, reageert Pascalle Verhees van galerie Wildevuur in Hooghalen opgewekt. “We zijn daar heel eerlijk in. Toen de btw in januari door het kabinet verhoogd werd naar 19%, hebben we de prijzen omhoog gedaan. In overleg met de kunstenaar, natuurlijk. En nu het btw-tarief weer terug is op 6%, gingen de prijzen weer naar beneden.” ‘Lenteprijzen’, staat er op de website van galerie Wildevuur, vrolijk verwijzend naar het Lenteakkoord. En wie een beetje rondstruint op internet, ziet dat vele galerieën lagere prijzen aankondigen in verband met de btw-verlaging op kunst. Voorzitter Guus Broos van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA) nuanceert dit algemene beeld enigszins. Niet alle kunst was anderhalf jaar geleden duurder geworden. “Sommige galerieën en kunstenaars hebben ondanks de tariefsverhoging naar 19% indertijd de prijs gelijk gehouden, of slechts een beetje verhoogd. Galerist en kunstenaar hebben

toen bijvoorbeeld de pijn van het verlies gedeeld. Het effect van de huidige btw-verlaging zal dus verschillend zijn. In sommige gevallen blijft de prijs gelijk, in andere gevallen wordt kunst goedkoper.” Erik Bos van galerie Nouvelles Ima-ges in Den Haag bevestigt deze tendens. “Een aantal kunstenaars, zoals bijvoorbeeld Armando, had per 1 januari 2011 de prijs verhoogd; die gaat nu weer naar beneden. Andere kunstenaars hadden de prijs ongemoeid gelaten en veranderen nu ook niets.” Of de btw-verlaging meteen ook een positieve uitwerking heeft op de kunstverkoop, kan Bos nog niet zeggen. “In de zomer is het over het algemeen rustig in de galerie. Belangrijker is ook hoe de economie zich ontwikkelt. In de hele MKB-sector is het sentiment niet goed. Pas als de consument weer duidelijk besluit kunst te kopen, zal de prijsverlaging echt effect hebben.”

alleen zou gelden voor de podiumkunsten. Door de inzet van de NGA en verschillende andere initiatieven en petities van kunstenaars is nu ook de btw voor de beeldende kunst terug op het oude, lage niveau. Broos kan niet verklaren waarom er verschillend tegen de beeldende kunst en podiumkunsten werd aangekeken. “Daar heeft de politiek nooit een duidelijke reden voor gegeven.” Bij het bekend worden van de btw-verlaging knipte en plakte Pascalle Verhees spontaan een grappig prentje in elkaar voor de website van de galerie. “Het illustreert het dubbele gevoel dat ik bij de hele gang van zaken heb. We zijn overgeleverd aan de willekeur van een visieloze regering. Het is blijkbaar makkelijk scoren met zo’n btw-tarief, terwijl dat maar een klein onderdeel is van de situatie in de kunstsector.”

‘Kunstsector heeft behoefte aan duidelijkheid’

Broos is het daarmee eens. “Afgelopen anderhalf jaar is de omzet van een aantal galerieën gedaald. Wellicht kan de prijsverlaging die daling een halt toe-roepen. Het terugdraaien van de btw op kunst naar 6% is in ieder geval een positief signaal naar de samenleving, dat kunst niet duurder wordt. Tegelijk geeft het de galeriesector een extra stimulans.” Opvallend was dat de tariefsverlaging aanvankelijk

“Eigenlijk hebben we totaal geen invloed gemerkt op de verkoop – zowel toen de prijs omhoog ging als toen die weer daalde”, vervolgt Verhees. “Het is nog steeds druk in de galerie, maar er dreigt wel een donkere wolk. De doorgeslagen crisis heeft momenteel meer impact op het sentiment van de consument. Niet alleen in onze branche. Waar we nu behoefte aan hebben is duidelijkheid, zodat iedereen weet waar we naar toegaan op de lange termijn.”

19e internationale Fotomanifestatie Noorderlicht

Terra Cognita moet je ervaren De 19e editie van Fotomanifestatie Noorderlicht schetst een genre-overstijgend beeld van de relatie tussen mens en natuur aan de hand van werk van meer dan 100 internationale fotografen. Voor het eerst trekt Noorderlicht daarvoor naar een landelijke tentoonstellingslocatie: hoofdlocatie is museum Belvédère op Landgoed Oranjewoud, bij Heerenveen. Het resultaat is niets minder dan een liefdesverklaring: een uitdagende, visueel adembenemende tentoonstelling die tegelijk het hoofd en het hart beroert. Natuur inspireert Echte natuur, zo wordt gezegd, bestaat niet meer. Zeker niet in het ontwikkelde Westen. Maar hoewel de moderne mens de natuur naar eigen inzicht heeft gecultiveerd en geasfalteerd, blijft hij hunkeren naar de rust, ruimte en vrijheid die de natuur belooft. Dat is meer dan louter romantiek. Natuur, of het nu een tuintje is of een uitgestrekt bos, heeft een aantoonbaar positief effect op ons welzijn: patiënten herstellen er sneller, stress vermindert. Contact met natuur stimuleert bovendien de rechter hersenhelft, waar creativiteit huist. Natuur inspireert. Terra Cognita gaat over het ervaren van natuur, in al haar verschijningsvormen. Van de tactiele, ademende en levende natuur, tot haar gedroomde en fantastische incarnaties – de natuur in onze ge-

dachten. Hoewel de mens soms nauwelijks aanwezig lijkt te zijn in de foto’s, drukt hij onmiskenbaar zijn stempel. In al dit werk verraadt het landschap de emoties en gedachten die de maker er op geprojecteerd heeft. De diverse en complexe wijze waarop wij landschappen zien en ervaren – de natuur in onze genen en onze gedachten – vindt haar weerslag in de reikwijdte van Terra Cognita. Van tijdloos zwart-wit tot conceptueel of computer-gegenereerd: de versmelting van genres is totaal. Een tentoonstelling die je, net als de natuur zelf, niet moet zien maar moet ervaren. Zes hoofdstukken Terra Cognita is een fotografische reis in zes hoofdstukken, met werk dat afwisselend landschaps-, documentaire-, kunstfotografie en computergegenereerd beeld omvat. De hoofdlocatie is museum Belvédère, hét museum voor moderne en hedendaagse kunst in Friesland. Belvédère toont vier van de zes hoofdstukken. De tentoonstelling begint buiten aan de voorzijde in een dicht begroeid woud. Een plek waar de bezoeker zichzelf in kan verliezen. Om iedere hoek kan iets onverwachts tevoorschijn komen: The Enchanted Forest. Binnen volgt het hoofdstuk Safe Haven, waar verhalen verteld worden over de natuur als veilige plek voor de mens. Via gemanipuleerd werk in het hoofdstuk Inspiration – van bergen die letterlijk de grilligheid van beurskoersen volgen tot werk dat teruggrijpt op de taal van de schilderkunst – eindigt de tentoonstelling buiten met Into the Unknown: een reis naar de onzicht-

bare wereld, van microscopisch tot kosmisch, waarin de natuur zelfs in de laatste pixel maakbaar blijkt.

Kwetsbaar In kunsten cultuurhistorisch Museum Dr8888 in Drachten is het hoofdstuk Urban Jungle te vinden, over hoe we natuur naar ons toe halen via parken en andere openbare ruimtes, tuinen en zelfs huiskamers. De natuur blijft roepen, ook na onze trek naar de veiligheid en voorspoed van de stad. Het veelzijdige Museum Willem van Haren exposeert Untamed. Hier laat de natuur zich van zijn andere kant zien. De onvoorstelbare krachten die gepaard gaan met natuurrampen herinneren ons aan onze nietigheid. Hier zien we hoe kwetsbaar het door de mens gecultiveerde land blijft. In een nevententoonstelling in de Blokhuispoort in Leeuwarden geven gastcuratoren hun visie op het thema van Terra Cognita. Verder is er een satellietprogramma met galeries, musea en podia verspreid door heel Friesland, die hun eigen fototentoonstelling organiseren. Ook is er een kerkenroute, opgezet i.s.m. Stichting Alde Fryske Tsjerken, met foto-exposities in prachtige oude Friese kerkjes. Uitgebreide informatie is te vinden op www.noorderlicht.com ■ Terra Cognita, Fotomanifestatie Noorderlicht, van 2 september t/m 7 oktober. Hoofdlocaties: Museum Belvédère, Oranje Nassaulaan 12 en Museum Willem van Haren, Minckelersstraat 11, Heerenveen; Museum Dr8888,


Galerie Terbeek in Beetsterzwaag

‘Het contact met de klanten kan heel intens zijn’ Galerie Terbeek, verrassend – persoonlijk – intens, staat er op de banner van de galerie in de Hoofdstraat van Beetsterzwaag. Galeriehoudster Anita Terbeek wil graag uitleggen wat ze daar allemaal mee bedoelt. De galerie brengt figuratieve kunst, schilderijen

Wolkenpartijen Indrukwekkend zijn ook de grote Waddenlandschappen van Heleen Vriesendorp, zowel door het formaat, de sfeer, het beperkte palet, de monochrome kleur als de verfopbreng. De kunstenaar is vaak op de eilanden te vinden. Woeste wolkenpartijen boven de stilte en onbeweeglijkheid van het Wad. ‘Onze kunst is internationaal toonaangevend,’ zegt Anita Terbeek, ‘en vaak in museale collecties opgenomen. Je merkt ook dat het de mensen niet uitmaakt waar het vandaan komt, als het maar kwaliteit heeft.’ Tussen namen als Marcel van Hoef (‘zijn werk is van de Scheringacollectie naar het nieuwe museum van Hans Melchers verhuisd’) en Mark Dedrie, met fraaie, gekleurde bronzen van vogels behoort de Poolse Ewa Rzeznik tot de exclusieve kunstenaars van de galerie. Van haar hand zijn de kleurige strandgezichten die helemaal met een paletmes zijn opgezet.

en beeldhouwwerk. Nu eens niet van de Noordelijke Figuratieven, ook niet alleen maar Friese kunstenaars. ‘Ik ga voor kwaliteit en voor prijzen die betaalbaar zijn voor mensen die van kunst houden’, zegt Anita Terbeek. Zo is bijvoorbeeld een aantal Henk Helmantel-achtige stillevens in de galerie opvallend laag geprijsd. ‘We doen niet mee aan het ophypen van kunst.’ Door eric Bos

Liefst vierhonderd vierkante meter telt Galerie Terbeek. Dat zie je zo. Na de lichte, ruime entree kom je in een museale ruimte terecht waar de wanden vol hangen met figuratieve kunst in samenspraak met beeldhouwwerk van hoofdzakelijk dieren en mensfiguren. Maar ook verfijnde keramiek van Hein Severijns is er te vinden. Je zou verwachten dat galerie Terbeek de zoveelste galerie is die in dezelfde vijver vist als de andere galerieën in Friesland. Maar een snelle blik leert anders. Friezen, andere Nederlanders en buitenlanders zorgen voor een gevarieerd programma, van de bronzen dierfiguren van Jozephine Wortelboer tot de monumentale stillevens van de Spanjaard Antonio Fuertes waarop enorme citroenen prijken. Het is werk met een Spaanse signatuur waarin de kleur zwart een belangrijke rol speelt. Anita Terbeek legt uit dat de beroemde Velázquez het grote voorbeeld van Fuertes is. ‘Het is zo sterk van licht, dat als de lampen uit zijn sommige details nog oplichten.’ Vergankelijkheid Anita Terbeek legt graag iets uit over het werk in haar galerie. Dat bedoelt ze met ‘persoonlijk’. Het contact met de klanten kan heel ‘intens’ zijn, de ontmoeting met de kunstwerken evenzo, vertelt ze. Ze wijst op enkele merkwaardige schilderijen van Nadine Callebaut, langwerpige, monochrome panelen, waarop een vage schildering van een kindergezicht is te zien. ‘Kunst kijken kan een heel intense beleving zijn. Sommige mensen beginnen heel hard te huilen als ze voor dit werk staan. Anderen vinden het griezelig. Dat komt omdat het herinneringen wekt en het je confronteert met

hij. Zijn atelier bevindt zich op de bovenverdieping van de voormalige Gereformeerde kerk van Kûbaard. Er zijn meer Friese schilders in de stal van galerie Terbeek, zoals Jan Kooistra met verstilde Waddengezichten en romantische bloemstillevens, maar ook werk van kunstenaars uit het buitenland. Onder hen treffen we het kleurig en intens geschilderd impressionistische werk van Natalia en Vladimir Tchaikovsky aan en een serie aangenaam ogende taferelen van de Italiaanse schilder Simon Pasini. Dat zijn geen fraaie doorkijkjes, landschapjes of stillevens, maar volbloed eigentijdse onderwerpen zoals jonge mensen in de metro of in een park tezamen gefixeerd op een afbeelding op een mobieltje.

Galeriehoudster Anita Terbeek. vergankelijkheid’, legt Terbeek uit. Nadine Callebaut maakt zelf haar verven en zet over een aantal onderlagen in één keer het portret in olieverf op. ‘Het doet de mensen aan dode kinderen denken.’ Anita Terbeek zegt goed naar haar klanten te luisteren. ‘We hanteren hier een hoog service-niveau.’ Ze komt ook wel met haar kunstwerken bij de klanten thuis en merkt het onmiddellijk als ze in de galerie aarzelen bij een aankoop. ‘Dan zeg ik altijd: dan moet u het niet doen. Alleen als u er zeker van bent. Want je hebt niks aan klanten die achteraf teleurgesteld zijn. Prettig is ook dat we een renteloze kunstkoopregeling kunnen aanbieden.’ Huisschilder Op 1 september opent de nieuwe tentoonstelling met werk van de bijzondere Friese schilder Martin Sijbesma, van oorsprong een huisschilder die zichzelf het vak heeft geleerd en hoog-figuratieve, nostalgische stillevens maakt, maar ook enigszins vervreemdende taferelen met antieke auto’s. Zo hangen op het moment waarop dit interview plaats had alvast twee grote schilderijen van landschappen met een oude Citroën in de galerie. Sijbesma schildert ook wel lelijke eendjes, kortom, nostalgische automobielen. De kunstenaar laat op zijn website weten waar het hem om gaat. ‘Door de juiste combinatie van object en kleur wil ik rust uitbeelden en een sfeer van warmte, romantiek en nostalgie creëren’, schrijft

Passie Drs. Anita Terbeek, geboren in Jutphaas, komt uit een zakenfamilie en begon met een galerie in het Groningse Kropswolde, later in haar boerderij in het Friese Echtenerbrug en tenslotte in Beetsterzwaag. Ze studeerde af in cultuurwetenschappen en reisde met haar man naar de Verenigde Staten en naar Engeland. ‘Daar kon ik helaas geen baan vinden in dat vak. Maar ik heb altijd een passie, een liefde voor kunst gehad. Omdat we in 2003 in Nederland een huis zochten, kregen we het idee van een galerie. Zo kwamen die dingen samen, dat was heel erg leuk en dat is het nog steeds, vooral het contact met zoveel mensen en van zoveel verschillende niveaus.’ Ze geeft toe dat een galerie hebben een enorme kostenpost is. Maar ze wil geen internet-galerie waar

Mark DeDrie.


Galerie Terbeek is gevestigd in de Hoofdstraat 42 in Beetsterzwaag. Op 1 september begint vanaf 13.00 uur een tentoonstelling met schilderijen van Martin Sijbesma, die duurt t/m 28 oktober. Open: do-zo 13-17. Zie www.galerieterbeek.nl

Martin Sijbesma exposeert in september en oktober bij galerie Terbeek. sommige galerieën toe overgaan. ‘Een echte galerieruimte heeft heel veel charme, dat mis je op internet’, zegt ze. Je kunt het werk in het echt zien, de kleuren komen veel beter uit en de omgeving speelt een positieve rol, je wordt gastvrij ontvangen en er staat altijd een kopje koffie klaar, weet ze uit ervaring. Ze runt de galerie alleen, maar haar man en beide zoons komen wel helpen als ze op een kunstbeurs staat. ‘Sommige beurzen zeggen tegenwoordig op het laatste moment af. Dat is heel vervelend voor de kunstenaars, maar ja, daar kun je niets tegen doen.’ De kreet ‘verrassend’ tot slot, staat misschien wel voor de ervaring die je hebt als je in de bescheiden landelijke hoofdstraat van Beetsterzwaag, bij wijze van spreken tussen bakker en slager, ineens een galerie van een behoorlijk postuur en formaat aantreft. En uiteraard het galerieprogramma. Over kwaliteit en smaak valt altijd te twisten, maar Galerie Terbeek toont een heel ander programma dan veel andere galerieën. En dat is inderdaad verrassend.

Een drieluik van Ewa Rzeznik.

Nature Now bij CBK Drenthe in Assen

Eigentijdse opvattingen van natuur in de kunst Natuur is hip. Dat is het in Drenthe ook altijd al geweest. Het is dus niet verwonderlijk dat natuur de hoofdrol speelt in de openingstentoonstelling van het CBK Drenthe in De Nieuwe Kolk in Assen. De eigen wil en invloed van de natuur op de mens wordt door kunstenaars als Erik Odijk, Claudy Jongstra en Peter de Cupere zichtbaar gemaakt. Nature Now opent

op 22 september en laat eigentijdse opvattingen van natuur in de kunst zien. Het uitgangspunt van Nature Now is de natuur als bundeling van oerkracht met als tegenhanger de natuur als dienstbaar aan de mens. Hierin zit de tegenstelling van emotie en rationaliteit gevat: ontzag voor het sublieme, het ongrijpbare, staat tegenover een zakelijke houding tot de natuur. Allerminst gaat het hier over de mens die de natuur zou beheersen! In tegenstelling: de natuur bezit zelf een scheppende, artistieke kracht die dicht ligt bij wat kunstenaars creëren. Sema Bekirovic laat ons hiervan getuige zijn in haar video Koet. Bekirovic geeft persoonlijke eigendommen aan een paartje meerkoeten, waarmee zij hun nestje bouwen. Het resultaat is verbluffend in haar eenvoud en schoonheid. Beleving De kunstenaars in de expositie onderzoeken de verschillende verschijningsvormen van de natuur anno nu. Zo houdt Claudy Jongstra het proces van grondstof tot eindproduct in eigen hand, zodat ze volledig duurzaam kan werken. Jongstra behoedt met haar

werkwijze bijzondere planten en zeldzame heideschapen van uitsterven. Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich Persijn Broersen en Margit Lukács, die met een eeuwigdurende cyclus van groei en sterfte een lelie de natuurwetten laat trotseren. De veelzijdigheid van de natuur is in de expositie letterlijk te ervaren. Peter de Cupere creëert een gigantische geurinstallatie van achtenhalve meter hoog met een diameter van drie meter, die de bezoeker aan moet raken om de geur vrij te laten. Hoe het klinkt als een komkommer groeit, is te ervaren in de installatie van Ronald van der Meijs. Natuur is een populair onderwerp in de kunstwereld, zoals blijkt uit de vele exposities die er de komende tijd over natuur zijn. Het verschil dat het CBK Drenthe maakt ten opzichte van de andere tentoonstellingen, is dat de werken in Nature Now de natuur de hoofdrol laten spelen. De werken tonen het spanningsveld tussen de creaties van de natuur en de creaties van de kunst. Ze laten zien waar emotie en beleving overgaan in idee en andersom. ■ Nature Now, 24 sept t/m 8 jan in CBK Drenthe in De Nieuwe Kolk, Weiersstraat 1, Assen. Open: di-vr 13-17, za 13-16.


B e e l d & T u i n ... Zeven hectare paradijs, waar natuur

en kunst elkaar ontmoeten. De tuin met een

Engels karakter: grote open ruimtes en intieme

thematuinen. Honderd boomsoorten, en dertig

kunstenaars uit Nederland, Duitsland en België geven elkaar en de bezoeker de ruimte. En na

enkele uren dwalen is het goed toeven op het

terras en in de Galerie, en dat allemaal in Gees, in magisch zuid-oost Drenthe!

Beelden in Gees

Schaapveensweg 16 7863 TE Gees

Zomeropening van 6 mei

www.evertvanhemert.nl

t/m 30 september 2012 woensdag t/m zondag van 12.00 – 17.00 uur

www.beeldeningees.nl

fons haagmans akerstraat blues 01 09 - 18 11 2012

01 09 - 18 11 2012 Een multidisciplinair programma in het teken van de fietscultuur en de wielersport. met: Stephan Vanfleteren / Pieterjan Ginckels / Tonny Strouken / Bicycle Film Festival

Bongerd 18, 6411JM Heerlen +31(0) 45 - 577 2200 www.schunck.nl

Bongerd 18 Heerlen / www.schunck.nl

MUSEUM SCHOKLAND

foto: Han van Hagen

Een verzameling schilderijen van kerkinterieurs voor het eerst bijeengebracht

Henk Helmantel & Maarten ‘t Hart Broeders in Kunst en Kerk 14 juli t/m 31 december 2012

DE KUNST... IN UITLEEN Middelbuurt 3, 8319 AB Schokland 0527 - 25 13 96

www.schokland.nl

Moleneind NZ 22

●

9203 ZP Drachten

●

telefoon 0512 - 51 32 23

●

www.kunstuitleen-veenstra.nl


Theo Ettema exposeert bij galerie Groeneveld

Een paradijs Kunnen we in Almelo, in de expositieruimte van galerie Groeneveld, een blik werpen in het paradijs? Nou, dat is toch wat veel gevraagd. Schreef John Milton al niet ergens in de zeventiende eeuw dat het paradijs verloren was? We kunnen echter in Almelo wel een blik werpen op de schilderijen van Theo Ettema uit Eefde die onder de titel Paradijs zijn ideeën over dat lusthof in acrylverf gestalte heeft gegeven. ‘Niet dat ik eens even zal laten zien hoe het paradijs eruitziet. Nee, mijn bedoeling is vanuit mijn gevoel van wat het paradijs is iets tot uitdrukking te brengen van de stemming die daar zou kunnen heersen,’ zegt hij zelf. Door Gerard Berends

Behalve kunstschilder en filosoof is Ettema dichter en ook in zijn gedichten duidt hij meerdere malen op het paradijs of althans het paradijselijke. In zijn meest recente dichtbundel Liefste in het rood, gedichten over liefde jou en mij begint bijvoorbeeld het gedicht Vind mij in jouw tuin met In het paradijs van mijn geliefde / ben ik gekomen / om te helen en te zijn. Waarom in het paradijs van de geliefde? Omdat het verlangen naar een ontmoeting en een verbondenheid van de ik en de ander, daarbij een grote rol speelt. ‘Het gaat dan niet meer om het belang van de een, om mijn belang, maar het belang van ik én die ander. Het persoonlijk belang lost op in het belang van de ander. Een dergelijk samengaan zou je het goddelijke kunnen noemen.’ Hij voegt er aan toe dat hij juist thema’s als heimwee, het verlangen naar huis, naar harmonie, naar verbondenheid het best kan verwoorden. Vandaar de gedichten dus. Noodzaak Maar ook in verf, zo blijkt uit een rondgang door zijn atelier, weet de tachtigjarige schilder zich uitstek-

end te uiten en zonder belerend te zijn, zonder opdringerigheid, zonder boodschapperigheid. Iedereen moet de werken maar op zijn eigen wijze aanschouwen. ‘Ik geef mensen de mogelijkheid om naar de schilderijen te kijken en er iets aan te beleven.’ Dat is alles. Het liefst ziet Ettema wel graag dat mensen toch voor zichzelf verwoorden wat ze raakt of niet raakt, dat ze letten op belichting, compositie, materiaalgebruik. ‘Dat het dus niet blijft bij mooi of niet mooi.’ Maar dat is een zaak van de kijker, van het publiek. En wat is dan Ettema’s zaak? ‘Schilderen is voor mij een noodzaak. Je wilt schilderen wat je ten diepste raakt, maar tegelijk weet je dat dat nooit te bereiken is. Maar het verdrijft in ieder geval wel de mogelijke zwaarmoedigheid van het bestaan.’ Veel van zijn werken zijn geïnspireerd door stillevens en door stadsgezichten en vooral door landschappen, al dan niet met bomen en akkers. Het maakt echter niet uit wat hij schildert. ‘Kunst geeft het innerlijk leven weer. Dat is de echte werkelijkheid. Dus of het uitgangspunt van de landschapsschilderijen nu de werkelijkheid gelegen is in de mooie landelijke

zich het schone onverwachte, want hoe ik soms aan bepaalde kleurstellingen of beelden kom, weet ik ook niet. Misschien uit het onbewuste. En er zijn natuurlijk de invloeden van tijd en traditie. Schilderen heeft te maken met schoonheid, met harmonie.’ Maar komt het bij hem nooit eens voor dat hij niet weet hoe hij verder moet met zijn compositie, zijn kleurgebruik, zijn licht-donkerverdeling? ‘Jawel, maar dan wacht ik rustig. Dat is gewoon een oefening in geduld. Ik heb vele dagen dat ik twee of drie uur in het atelier bezig ben en een enkele keer ben ik maar een halfuur echt aan het schilderen. Dan weet ik niet hoe verder te gaan en ga ik wat opruimen of schoonmaken of geniet ik van de tuin, ook een paradijsje. Soms duurt het wachten wel een dag, of twee dagen. Maar er is geen sprake van spanning. Ik weet dat er altijd een oplossing komt. En intussen kan ik dan ook nog gedichten schrijven of met de hark en de schoffel wat in de tuin werken.’ Hij kijkt naar de grote tuin naast zijn huis. ‘Weet je,’ zo gaat hij verder, ‘als je goed kijkt, zie je dat de natuur iets bovennatuurlijks heeft.’ Hij lijkt een beetje verrast van zijn eigen conclusie en blijft nog even turen. De hele tuin jouw paradijs van welkom ademt liefde Uit gedicht Paradijs

omgeving van zijn woonplaats of de landschappen uitgedacht zijn in het atelier is van ondergeschikt belang. Grote verschillen tussen beide soorten zijn er niet, want hij geeft zijn eigen interpretatie aan die visuele werkelijkheid. En voor Ettema betekent dat meestal dat hij vanuit het landschap, in het akkerlandschap soms zelfs gebruik makend van stro in zijn werk, toch zoekt ‘naar de verstilling’. Inderdaad, schilderijen die oproepen tot inkeer, tot rust, tot meditatie eventueel. Harmonie Hij heeft bij het ter hand nemen van zijn penselen vaak nog geen voorstelling van het uiteindelijke schilderij ‘maar,’ zo zegt hij, ‘al doende ontvouwt

Opening expositie De solotentoonstelling Paradijs wordt zaterdag 6 oktober tussen 15.00 en 17.00 uur geopend in Galerie&Skulpturenpark Groeneveld in Almelo. Tijdens de opening zal Theo Ettema zijn gedicht Paradijs voordragen. Aansluitend is er een programma met Italiaans buffet en een optreden van Flor de luna, een groep van 6 musici die het gedicht Paradijs in een muzikuitvoering heeft vormgegeven. Voor kosten, reserveringen en verdere informatie: zie www.galerie-groeneveld.nl. De expositie is tot 20 januari te zien bij Galerie&Skulpturenpark Groeneveld, Groeneveldsweg 8, Almelo, T 0546-818111. Open: wo-zo 12-17.


Expositie

EXPOSITIE tentoonstelling

annet bakker 25 augustus t/m 30 september 2012

9 september t/m 4 oktober

11/8 t/m 22/9 2012

FOPPE’S KEUZE samenstelling: Foppe de Haan in combinatie met keramiek van

ANGELE GEUSKENS 29/9 t/m 10/11 2012

GROEPS-EXPOSITIE

met kunstenaars uit de afgelopen 20 jaar in combinatie met objecten van

kijk voor meer informatie op

www.opdewind.nl

Vierburenweg 11 • 9922 TE Westeremden T (0596) 55 18 77 • M 06 51 46 38 12

Maartje Frenken

JAN VAN DER MEULEN

Gerard Engels

LIJSTENMAKERIJ - KUNSTHANDEL- KUNSTUITLEEN Singel 82 Sneek Tel.: [email protected] - 422772 Singel 82 Sneek www.baxkunst.nl

Galerie Jan Jetten

Vanaf 8 sept t/m eind okt schilderijen van Noëlla Roos

expositie olieverfschilderijen en aquarellen

www.noëllaroos.com www.eddyroos.com

Emmaweg 48-50 Uithuizen 0595-431067

Presentatie nieuw werk 1 en 2 september, 6 en 7 oktober, 3 en 4 november open: za + zo 13–17 uur en op afspraak Dorpsstraat 33, 7971 CP Havelte tel. 0521-341605 www.janjetten.nl

KLASSIEKEACADEMIE voor beeldende kunst

B e e t s t e r z w a a g

Het werk van de internationaal vermaarde Simon Pasini is voor de Benelux bij galerie Terbeek te zien.

Hoofdstraat 42, 9244 CN Beetsterzwaag | T +31 (0) 512 820 300 | [email protected]

www.galerieterbeek.nl

VAKOPLEIDINGEN SCHILDEREN EN BEELDHOUWEN

klassieke-academie.nl Klassieke Academie voor beeldende kunst Telefoon: 050 3189202

Akerkhof 43C 9712 BC Groningen

Email: [email protected]


Waar hemel en aarde samenkomen

Rob Moonen: The Other Horizon In het kader van de Floriade 2012

De kunstprojecten van multitalent Rob Moonen (Schaesberg, 1958) worden inhoudelijk gekenmerkt door een circulaire en seriële benapresenteert Museum van Bommel dering. Zijn oeuvre kent geen scherpomlijnd begin of een glashelder eind: begin en einde zijn feitelijk één. Deze karakteristieken treffen van Dam in Venlo, recente we ook aan op de foto’s in The Other Horizon. Globetrotter Moonen foto’s van Rob Moonen. Op de heeft spelenderwijs eigentijdse varianten op de panorama’s van Caspar David Friedrich gerealiseerd. De verrassende vergezichten in tentoonstelling The Other Horizon Europa, Midden-Amerika of Azië kennen oneindig veel schakeringen in licht en een ongelimiteerd aantal varianten in vorm en kleurstaat het telkens superstrak nuances. Scherpe verschillen tussen water en lucht worden afgewisregistreren van (zee)landschappen seld met diffuse versmeltingen van zee en horizon.

en vergezichten centraal. Parallel aan JCJ Vanderheijden (1928 – 2012) toont globetrotter Moonen iedere keer weer op originele

Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Infinite Loop met tekstbijdragen van Alex de Vries, Loek Grootjans en Rick Vercauteren. Bovendien is de publicatie bij Museum van Bommel van Dam verkrijgbaar als speciale editie: boek inclusief foto van 30x45 cm in een oplage van 25 exemplaren.

wijze het anders samenkomen van Van 2 september 2012 t/m 6 januari 2013 in Museum van Bommel van Dam – hemel en aarde.

Rob Moonen – #02082009 18.12 Kalibubuk Bali Sea

Deken van Oppensingel 6 in Venlo. www.vanbommelvandam.nl


Van lusthof tot volkstuin 25.03 t m 28.10.2012 www.princessehof.nl Het gehele tuinseizoen is in Leeuwarden de tentoonstelling Groen Geluk te bezoeken in Keramiekmuseum Princessehof. Tuinen uit verschillende eeuwen vormen het decor voor keramiek met een groen tintje. Een tentoonstelling die de echte tuin- én keramiekliefhebber niet mag missen!


Schilderen en tekenen op de klassieke en figuratieve Wackers Academie Olieverfstudies van bananen, aubergines en paprika’s, kleuren de hoge en lichte ateliers van de Wackers Academie. Het zijn de werken van derde- en vierdejaarsstudenten. Leerlingen uit het eerste en tweede jaar worden door deze studies geprikkeld, maar moeten nog even geduld hebben. Het uitgangspunt van de particuliere opleiding is namelijk dat studenten eerst leren tekenen, en dan de schilderkunst onder de knie leren krijgen. Een oude methode die haar vruchten afwerpt. Er hangt een persoonlijke en betrokken sfeer in het oude schoolgebouw in de Eerste Helmersstraat in Amsterdam vlak bij het Vondelpark. Studenten komen van heinde en verre en variëren in de leeftijd van achttien tot zeventig jaar. Zij hebben er wat voor over om les te krijgen van gedreven en professionele kunstenaars, zoals onder andere Sam Drukker, Maarten Welbergen, Jim Harris, Irma Braat en Robert Vorstman. En dat is niet voor niets. Want de lessen zijn van hoge kwaliteit en toegankelijk voor mensen van ieder niveau. Eerst leren tekenen Eens werd tegen Michelangelo gezegd: “Gij moet eerst kunnen tekenen en het materiaal beheersen, wilt gij zelfs een stuk marmer kunnen beoordelen”. En dat is precies waar ook de klassieke en figuratieve Wackers Academie anno 2012 in gelooft. Dat docenten veel hameren op aspecten als vorm,

plaatsing, verhouding en compositie, blijkt als een leraar over de schouders van de student meekijkt bij een les modeltekenen: “Hoeveel hoofden passen er in het hele lichaam?” herinnert hij de student. Met een breinaald meet de student nog eens na. Hij telt en merkt dan dat de verhoudingen niet correct zijn en veegt het houtskool van zijn papier. Zijn leermeester begeeft zich naar de student achter de volgende ezel waar hij begint over hoe arceringen voor plasticiteit kunnen zorgen. De student knikt en gaat ijverig aan de slag: er valt nog heel wat te leren. Voor ieder wat wils De Wackers Academie biedt voor ieder wat wils. Zo bestaat sinds 2008 de tweejarige zaterdagopleiding Wackers Young. Talentvolle jongeren tussen twaalf en achttien jaar krijgen hier de mogelijkheid zichzelf te ontwikkelen. Zij kunnen dan later eventueel doorstromen naar de dagopleiding Tekenen Schilderen. Om studenten de kans te geven het werk van de oude meesters en hedendaagse kunst van dichtbij te bestuderen, organiseert de academie excursies en studiereizen. Studenten gaan dit jaar naar Istanbul, en in andere jaren werden steden als Berlijn, Parijs en Madrid aangedaan. In het verlengde hiervan worden jaarlijks gastdocenten uitgenodigd uit binnen- en buitenland. In de weekenden biedt de academie regelmatig de mogelijkheid om mee te doen aan intensieve Masterclasses. Er wordt dan dieper ingegaan op bijvoorbeeld het portret-, model- of landschap schilderen. Voor studenten voor wie de dagopleiding te intensief is bestaat de mogelijkheid de opleiding Wackers Basics te volgen in de avonduren of op zaterdag. En dankzij de zelfstandig uit te voeren zomeropdrachten of de lessen in de zomerateliers hoeven studenten ook in de zomermaanden niet stil te zitten. Plastic poppen en metalen kaasschaven Van het natekenen van een sleutelbos in OostIndische inkt, tot het naar waarneming overnemen van opeengestapelde stoelen en krukken. Het is slechts een greep uit het gevarieerde lesaanbod. Met de olieverf nog vers op de doeken, maakt een

groepje studenten een rondje door de ateliers en bespreken zij het werk van hun collega’s. Speelgoed, potten en pannen, vazen en andere voorwerpen staan in de kasten van de ateliers. Spullen waarvan je in de eerste instantie zou denken dat het niet in een atelier thuis hoort. Maar als je goed kijkt naar de werken van de leerlingen, komen de plastic pop, marmeren vaas en metalen kaasschaaf terug in de geschilderde stillevens die op de vensterbanken staan te drogen. Op de woensdagochtend begeven eerste- en tweedejaarsstudenten zich naar het Vondelpark, de dierentuin of de bibliotheek voor het maken van buitenstudies. Met vaak geïnteresseerde omstanders om zich heen, leren zij snel impressies vast te leggen en deze eventueel later in het atelier uit te werken.

Nieuw talent Walter Bosman, Silvia Copray, Gineke Zikken, Paul Smulders, Bairbre Duggan, Kayo Temel en Lies Jonkers: allemaal namen van oud-studenten waarvan het werk regelmatig terug te vinden is in galeries, tentoonstellingen of beurzen. De academie is daar trots op en levert ieder jaar weer studenten af die hun weg naar succes vinden. Ook oud-studente Irma Braat heeft na haar afstuderen een vliegende start als professioneel kunstenares gemaakt. Net als veel andere docenten aan de academie, schilderde ook zij bij het televisieprogramma ‘Sterren op het doek’. Verder maakte ze ook de illustraties voor het boek Vincent Van Gogh. Inmiddels doceert zij nieuw talent op de Wackers Academie. www.wackersacademie.nl [email protected] tel.: 020 664 2902 Eerste Helmersstraat 271, 1054 DZ Amsterdam

16e Kunstmaand Ameland in november

Eiland als vertrekpunt In november vindt de zestiende Kunstmaand Ameland plaats. De contouren van een bijzonder programma zijn inmiddels duidelijk. De komende vijf jaar heeft de organisatie zich ten doel gesteld om door middel van kunst het begrip ‘eiland’ nader te onderzoeken. Zij wil zo een breed spectrum aan kunst presenteren die geïnspireerd is op eilanden, zeelandschappen en eilandbewoners. Het begrip ‘eiland’ dient daarbij als breed vertrekpunt. Het kan ook staan voor een afgebakend gebied, voor eenlingen in de maatschappij. Tegelijkertijd blijft er ruimte voor het presenteren van kunst, die voor Ameland gemaakt is, zonder dat het onderwerp noodzakelijk typisch maritiem moet zijn.

Artistieke top In totaal zijn er voor dit jaar meer dan zeventig kunstenaars uit tal van Europese, vooral Scandinavische landen, uitgenodigd om hun werken op Ameland te presenteren of om er speciaal werk te komen maken. Ruim de helft van de kunstenaars is afkomstig uit Nederland, met een stevige vertegenwoordiging van het Noorden. De organisatie is zeer tevreden dat de artistieke top uit met name Friesland en Groningen dit jaar present is. Onder andere komen er tentoonstellingen van de Friese kunstenaars Stella van Acker (Schiermonnikoog), Wilco Berga (Harlingen), Marco Goldenbeld (St. Jacobiparochie), Evert van Hemert (Kolderwolde), Peter Hiemstra (Oldeberkoop), Dolph Kessler (Oentsjerk) en José Witteveen (Leeuwarden). Uit de provincie Groningen zijn onder andere Eduard Bezembinder, Eveline van Duyl, Mara Piccione en Isabella Werkhoven vertegenwoordigd. Naast tentoonstellingen van bestaand of speciaal voor de gelegenheid gemaakt werk komt er ook een groot aantal projecten dat inspeelt op de specifieke omgeving en thema’s die het eiland biedt. Een groep studenten van Academie Minerva maakt ter plaatse werken voor een buitenroute in het gebied rondom de Eendenkooi. Titel en vertrekpunt voor de route is ReCycle, rond het thema recycling en duurzaamheid. Er zijn werken van en over fietsen – beweging, hergebruik en kringloop zijn daarbij centrale onderwerpen. JCJ Vanderheyden Bij galerie Dit Eiland in Hollum komt een kunstproject geïnspireerd op de werkwijze van de onlangs overleden Nederlandse kunstenaar JCJ Vanderheijden (1928-2012). In een cabine in het weiland bij de galerie gaan vier kunstenaars gedurende de Kunstmaand ieder een week aan het werk – net als Vanderheijden dat ook deed. Een bijzondere glasexpositie van Bertil Vallien, de beroemde Zweedse glaskunstenaar die onder andere werkt voor Orrefors/Kosta Boda, zal met collega Göran Warff deelnemen. De Leeuwarder kunstenaar Bouke Groen is van

plan een geluidskunstwerk te maken van geluiden die hij gaat opvangen rondom de Amelander NAM-locatie in Ballum. Verder ontwikkelt het Drentse kunstenaarsduo Saskia Boelsums en Peter Veen een project in het wachtlokaal van Wagenborg in Holwerd, voor de wachtende bezoekers. ■ Kunstmaand Ameland duurt de gehele maand november. Vele locaties geven een bijzonder beeld tijdens deze Kunstmaand zowel in het landschap als in de kerken, galeries, hotels etc. Alle locaties zijn te bezichtigen van dinsdag t/m zondag. In een praktisch routeboekje is alle informatie te vinden, alsook op de website www.kunstmaandameland.com


Margot Homan

‘Het is werkelijk een troost dat dergelijk meesterschap nog bestaat’ (Ernst H. Gombrich) Op 8 september 2012 toont Morren Galleries Amsterdam nieuw werk van beeldhouwster Margot Homan. Homans middelgrote en mensgrote sculpturen ademen een sfeer van tijdloze klasse en nostalgie en treffen de beschouwer in eerste instantie door de krachtige poses en de virtuoze wijze waarop de anatomie is weergegeven. In haar streven naar perfectie wedijveren haar klassieke beelden met die van Praxiteles en Lysippus, de meesters van de Griekse Oudheid. Echter, wanneer de beschouwer zich de tijd gunt om langer en beter te kijken, dan ziet hij dat Homans scheppingen opvallende, vernieuwende elementen bevatten. Door Karin

van der

Beek

een perfecte beheersing van het oude ambacht van beeldhouwen en modelleren, waarmee ze voortbouwt op een eeuwenoude traditie. Door te volharden en zeer bewust te kiezen voor de klassiek georiënteerde beeldhouwkunst heeft ze zich de afgelopen twintig jaar kunnen ontwikkelen tot een gerenommeerde kunstenares in die richting. Tijdens haar opleiding aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg was het niet toegestaan om figuratief werk te maken. Dit bood ook voordelen, want zo was zij na haar opleiding in staat om haar ideeën op eigen wijze, geheel onbevangen, vorm te geven. Omdat het op dat moment in Nederland niet mogelijk was een klassieke kunstopleiding te volgen, was Homan wel genoodzaakt zich de anatomie van het menselijke lichaam door zelfstudie eigen te maken. Zij bracht veel tijd door met anatomieboeken, zodat zij zich op den duur het weergeven van het menselijk lichaam volledig eigen maakte. In welk opzicht verschillen haar beelden van haar eeuwenoude collega’s? Griekse beelden staan veelal in een rustpose (contraposto) en stralen een kalme grandeur uit. Margots figuren zijn daarentegen vaak gebeeldhouwd in een voorwaartse houding: balancerend , dansend of zwevend. Oftewel, met het accent op daadkracht en energie; de mens die voorwaarts wil, zijn grenzen verleggend! Het mooiste compliment dat Margot Homan de laatste jaren ontving, was afkomstig van de belangrijkste kunsthistoricus van de 20e eeuw, de Oostenrijkse/ Engelse hoogleraar (Oxford en Cambridge) Ernst H. Gombrich (1909-2001): ‘Ik heb kennis gemaakt met uw verbazingwekkende werk. Het is werkelijk een troost dat dergelijk meesterschap nog bestaat’. Het valt niet te ontkennen dat wanneer je jouw atelier binnenloopt, er direct een link is met de beeldhouwkunst uit de klassieke Griekse oudheid. Natuurlijk voel ik een zielsverwantschap met kunstenaars uit de Renaissance en de Griekse oudheid, omdat mijn kunstenaarschap als het ware met een aantal aspecten uit die wereld samenvalt. Echter, de Griekse oudheid is geenszins mijn uitgangspunt. Ik functioneer niet in een bepaalde stijl, maar werk puur vanuit mijn intuïtie en persoonlijkheid. In die zin zou je mij misschien een eenling kunnen noemen! Heeft die eigenzinnigheid te maken met een kunstzinnig nest? Nee, helemaal niet! In mijn jeugd was in de verste omtrek geen kunstenaar te bekennen en als gezin bezochten we nooit een museum! Ik kom uit een wetenschappelijk milieu; mijn vader was biochemicus. Mijn moeder stierf jong, waardoor ik

Margot Homan (1956) kan worden omschreven als een eigenzinnige en gepassioneerde kunstenares, die zich gedurende haar zevenentwintig jaar kunstenaarschap weinig heeft aangetrokken van de heersende kunstopvattingen. Haar beelden tonen

mij misschien gesterkt voelde om eerder een eigen weg te kiezen.

Je werkt niet met modellen. Is dat niet ontzettend lastig? Het is heel bewust dat ik zonder modellen werk. Ik wilde andere doelen stellen en meer naar een idee werken in plaats van naar een model. Het idee of concept dat ik wil uitbeelden, is niet gekoppeld aan een specifiek individu, maar meer aan het algemeen menselijke, het universele. Een model daarentegen poseert en draagt altijd een eigen geschiedenis in zich.

Wat is dan precies de essentie van jouw beelden. In mijn beelden ben ik op zoek naar een evenwicht, naar een balans: van het mannelijke en het vrouwelijke, strijd en aanvaarding, emotie en berusting. Ik probeer het moment uit te beelden waarop het conflict is geharmoniseerd, hoewel die emotionele basis er onderhuids nog wel is. Mijn beelden tonen dramatiek, maar het wordt nooit theatraal. De dramatiek in mijn werk is eerder verstild en ingetogen. Mijn vrouwelijk figuren bijvoorbeeld, die beeld ik voornamelijk sterk uit, maar tegelijkertijd kwetsbaar; ik vind de vrouw een heroïsch en sterk wezen.

Maar die balans en dat evenwicht, daar lag bij de Grieken toch ook veel accent op, met bijvoorbeeld hun contraposto houding. Dat is waar, de Grieken streefden met hun beelden puur naar harmonie, evenwicht en naar het goddelijke. Bij mij ligt het accent op het zoeken naar een balans tussen ingetogenheid en expressiviteit, vaak in min of meer tegengestelde emoties en voor mij is juist het puur menselijke belangrijk. Ingetogenheid kom je op dit moment niet veel tegen, maar laatst zag ik een videopresentatie van de kunstenaar Bill Viola en daar zat die ingetogenheid wel helemaal in.

Wat beoog je met je werk? In de eerste plaats schoonheid! Schoonheid waarvan de mensen, hoop ik, kunnen genieten. In ons bestaan krijgen we allemaal te maken met momenten van diepe tragiek, emoties die niemand kan ontlopen. Beeldende kunst is, net als muziek en literatuur, bij uitstek geschikt om die gevoelens te sublimeren tot iets positiefs. Die positieve uitstraling heeft te maken met mijn geloof in vooruitgang; in die zin ben ik een evolutionair. Mijn uiteindelijke streven is om met mijn beelden vanuit mijn hart te communiceren om zo rust, troost en schoonheid te kunnen bieden. ■ Tentoonstelling van 8 september tot 21 oktober 2012 bij Morren Galleries –Prinsengracht 572 in Amsterdam Tel: 020 3206015, www.morrelgalleries.nl


Solo-expositie Evert den Hartog

bij Morren Galleries op OPEN ART FAIR in Utrecht In tegenstelling tot voorgaande jaren presenteert Morren Galleries op de Open Art Fair in Utrecht een solotentoonstelling met het werk van Evert den Hartog (1949). Op deze tentoonstelling wordt een unieke combinatie getoond van zijn allernieuwste beelden met fotografie. Op IJsland maakte Den Hartog landschapsfoto’s van de ruige en ongerepte natuur en deze zullen een prachtige combinatie vormen met de perfectie van zijn beelden. Door Karin

van der

Beek

Den Hartog kan ongetwijfeld worden gerekend tot Nederlands belangrijkste beeldhouwer van dieren. Deze kunstenaar, geboren in een klein dorp in de Alblasserwaard, besloot na het beëindigen van de Rotterdamse Academie voor Beeldende Kunsten dat zijn passie lag in het maken van sculpturen, voornamelijk van dieren. Zijn collectie is zeer omvangrijk; van stieren, giraffen en olifanten tot watervogels en hazen. Vooral vogels en stieren weet hij steeds opnieuw in een spannende hoedanigheid te verbeelden. Het weergeven van de dynamiek van dieren is voor deze kunstenaar geen enkel probleem, noch laat hij zich door de zwaartekracht beperken. Zijn vogels zweven op de top van hun vleugels, dieren balanceren lichtvoetig op één been of worden midden in een actie vereeuwigd. ‘Steeds ben ik op zoek naar een “beeld” waarin de spanning even wordt stilgezet, om de toeschouwer dit bewuste moment te laten zien’, aldus Evert den Hartog. Deze poses zijn zeker geen gemakkelijke opgave en toch heb je bij het bekijken van de dierbeelden geenszins het gevoel dat hieraan een zeer arbeidsintensief proces vooraf ging. Treffend is de eenvoud waarmee hij de dieren verbeeldt en dat is nou precies de kracht van zijn werk. Je zou Den Hartog in zekere zin een minimalist kunnen noemen. Hij gebruikt voor het uitbeelden van een dier een minimum aantal lijnen en vormen, alleen de meest noodzakelijke en doeltreffende. Dit resulteert

in contouren waarmee hij de absolute essentie van het dier weet te definieren. Morren Galleries toont op de Open Art Fair het allernieuwste werk van de kunstenaar. Den Hartog: ‘De nieuwe beelden die ik heb gemaakt zijn nog verder gestileerd en zo probeer ik steeds dichter bij de essentie van mijn onderwerpen te komen’.

De huid van het brons is zó glad en ‘zacht’ dat bijna geen enkele beschouwer van zijn werk de verleiding kan weerstaan zijn hand er langs te laten glijden. Een hoog aaibaarheidsgehalte dus. Het vergt een specifieke werkwijze om een bronzen beeld zo perfect glad te krijgen. Den Hartog gebruikt voor het maken van de basisvorm grote stukken polyurethaanschuim, dat hij snijdt, raspt en polijst, net zo lang totdat hij de exact juiste vorm en ultieme gladheid heeft verkregen. Het is dan vervolgens het vakmanschap van de bronsgieter die de perfectie van het basismodel moet vertalen naar brons. Den Hartog werkt hiervoor samen met de Belgische bronsgieterij Art Casting, die om zijn precieze en ambachtelijke werkwijze bekend staat. Een ander aspect dat opvalt in het werk van deze beeldhouwer is het mooie patina. Het patina wordt gevormd tijdens het oxidatieproces, één van de laatste handelingen bij het bronsgieten, dat de kleur van het beeld bepaalt. De eenvoud van vormen en de intens mooie en natuurlijke tinten, gemêleerd en verfijnd, doen liefhebbers van zijn werk iedere keer opnieuw versteld. ■ Solotentoonstelling Evert den Hartog – Open Art Fair in Utrecht bij Morren Galleries – standnummer 19-20 De eerste lustrum-editie van de Open Art Fair vindt plaats van dinsdag 11 tot en met zaterdag 15 september 2012 en voor het eerst in nauwe samenwerking met de 50 Plus Beurs.


galerie de roos van tudor

Eewal 47/49 8911 GR Leeuwarden

Galerie de Roos van Tudor is gevestigd in het centrum van de stad in twee monumentale panden aan de Eewal te Leeuwarden. In de galerie kan een keuze gemaakt worden uit schilderijen, brons, grafiek en keramiek. Naast de solo exposities is er een vaste, exclusieve collectie van kunstwerken uit stock te bezichtigen van o.a. Ton Bouchier, Henk Krist, José Witteveen, Elsje van Heck, Robert Zandvliet, Rosemin Hendriks, Gabriëlle Kroese, Eline Jansen, Evert van Hemert, Hanneke Roelofsen, Melis v.d. Sluis, Caro Kroon, Grietje Huisman, Dorien Plaat, José van Kleef, Hendrik Elings, Marlene Bons.

Exposities: 8 september – 6 oktober Mim Molenaar “A different language” schilderijen en gemengde technieken

13 oktober – 18 november Maartje Strik solo schilderijen

24 november – 15 januari “Landschappen” van Elsinga tot Lindeboom

Tournee tentoonstellingen georganiseerd vanwege het 25 jarig bestaan van de galerie: 1 september – 14 oktober Ton Mertens “Fier” schilderijen in Museum Drachten 15 september – 25 november Abe Gerlsma “Wetter” Fries Scheepvaartmuseum Sneek

De galerie is één van de door het Mondriaan Fonds geselecteerde galeries, waar particulieren d.m.v. een renteloze lening in maximaal 36 termijnen, kunst kunnen aanschaffen. Openingstijden: woensdag t/m vrijdag 13.30-17.00 uur, zaterdag 11.00-17.00 uur

www.roosvantudor.nl

058-2161636


Museum De Lakenhal verrast met Parelen in kunst, natuur & dans Een hap lucht, een duik onder water, sferisch blauw en dan een

en bijzondere bruiklenen van onder meer Naturalis, staan deze werken aan de basis van een compleet nieuwe museumbeleving.

overweldigende hoeveelheid parels. Vanaf 16 september verrast museum De Lakenhal in Leiden met Parelen in kunst, natuur & dans: een unieke en grensoverschrijdende tentoonstelling. Een museale choreografie In opdracht van museum De Lakenhal stelde choreografe Karin Post de tentoonstelling Parelen samen, waarvoor zij dans, kunst en natuurhistorie heeft gecombineerd. Nieuwe installaties van onder meer Rob Birza, Berend Strik en Marijke van Warmerdam gaan een dialoog aan met nieuwe dansfilms van Leine Roebana, Het Nationale Ballet, Natalia Horecna en Michael Schumacher. Aangevuld met kunst en objecten uit de eigen collectie van museum De Lakenhal

Verhaal van de parel Op de tentoonstelling wordt in negen scènes het verhaal van de parel verteld. Het levensverhaal van Aboriginalmeisje Siluce, op een audiotour meeslepend verteld door Pierre Bokma en geschreven door toneelschrijver Rob de Graaf, vormt hierbij de rode draad. Van de warme stranden van de Stille Zuidzee wordt Siluce over het water meegevoerd naar de koude kades van de Noordelijke Nederlanden. Precies zoals de parels die vanaf de 17de eeuw werden meegenomen door VOC-schepen. Terwijl het verhaal van Parelen zich in iedere zaal verder ontvouwt, verwateren de grenzen tussen museumbezoeker, luisteraar en publiek. Al bij de oude Egyptenaren en Romeinen was de parel als zeldzaam natuurjuweel favoriet. Eeuwen later zouden rijke kooplieden parels vanuit verre oorden mee naar huis nemen om ze daar op hun Hollandse kledij te dragen of als pronkstuk in rariteitenkabinetten op te nemen. Toen in de 19de eeuw voor het eerst kunstmatige zoetwaterparels gekweekt werden, nam de exclusiviteit van parels af en verwerden zij van een product voor de allerrijksten tot een luxegoed voor een breed publiek. Vanitas en Barbie Zuiverheid, lust, ijdelheid en schoonheid: vanwege hun symboliek spreken parels al eeuwenlang tot de verbeelding van kunstenaars. Op David Bailly’s Vanitas met portret van een jonge schilder (1651) ligt een parelsnoer nadrukkelijk op de voorgrond. Maar niet alleen op geschilderde stillevens van oude meesters zien we parels terug, ook in de moderne kunst duiken ze regelmatig op. Marlène Dumas behangt haar Barbie (1997) ermee en Erwin Olaf laat ze op zijn foto Pearls (1986) overvloedig uit de mond van zijn model golven. De brede oriëntatie op kunstdisciplines en geschiedenis maakt van museum De Lakenhal een pionier op tentoonstellingsgebied en van Parelen een niet te missen ervaring.

‘Noorderlicht blijft!’

Fotografie in Karmelklooster Drachten De jaarlijkse Fotomanifestatie Noorderlicht kent een uitgebreid satellietprogramma. Naast de hoofdlocaties in Oranjewoud (museum Belvédère), Heerenveen, Drachten en Leeuwarden zijn er tal van andere plekken in Friesland met foto-exposities, waarin het vrij staat te reageren op het hoofdthema Terra Cognita. Een daarvan is het Karmelklooster in Drachten, dat deel uitmaakt van een kerkenroute langs zeven plekken. In het klooster wordt onder meer geëxposeerd door Tryntjse Nauta, Pieter de Vries en Peter Elzinga. Tryntsje Nauta - De zee roept Wat bezielt jonge jongens (en een handvol meisjes) van amper twintig om te kiezen voor een leven

op zee? Op één van de meest afgelegen plekken van Nederland, het Willem Barentsz Instituut op Terschelling, bereiden jongeren zich vier jaar lang voor op een leven als zeeman/vrouw. In studentenkamers vol onpersoonlijke elementen, en in vrijwel identieke uniformen wordt hen een toekomstige identiteit aangemeten, waar ze nog niet helemaal mee versmolten lijken te zijn. Voor Tryntsje is dit beeld een metafoor voor de levensfase waarin de jongeren verkeren: een overgang van jeugd naar volwassenheid, een niemandsland tussen twee werelden, schijnbaar tussen wal en schip. Tryntsje Nauta woonde wekenlang tussen hen in en portretteerde deze nieuwe generatie zeelieden en hun uitzicht op zee. Pieter de Vries – Terra inCognita, van helsdeur tot duivels hoorn. Pieter de Vries zou qua thema bij zijn werken liever spreken over Terra inCognita: onbekend land. “We zien de Wadden nooit van boven. Het Wad is op deze manier voor velen totaal onbekend. Alleen als ‘plat’ gebied is het bekender, als je er door heen loopt of vaart”. De Vries wil de mensen laten zien “Hoe mooi het land bij hun achterdeur is, hoe bijzonder de Wadden zijn, ook het Duitse en Deense Wad. De vormen, de kleuren ontstaan door de natuurkrachten zijn op het wad alle dagen anders. Hier evo-

Bij de tentoonstelling worden live dansperformances, lezingen en andere activiteiten georganiseerd. Daarnaast wordt het publiek uitgenodigd om online persoonlijke verhalen over parels of de tentoonstelling te delen. Bijzondere erfstukken, toepasselijke gedichten en onbeantwoorde vragen vormen zo een levendige aanvulling op wat er te zien is in het museum. Aan de tentoonstelling werken verder mee: Johan Ambaum, Maura Biava, Peter Delpeut, Yvonne Fontijne, Conny Groenewegen, Koen Hauser, Yannis Kyriakides en studenten van het Koninklijk Conservatorium, Daniëlle Kwaaitaal, Jiri Kylian, Fransje Killaars, Hans van Manen, Peter Struycken en Anne van der Zwaag. ■ Parelen in kunst, natuur & dans, 16 september t/m 13 januari, museum De Lakenhal, Oude Singel 28-32, Leiden. www.lakenhal.nl

lueert de schepping nog bij elk tij. Het is prachtig om te zien en vast te leggen.” Het werk van Pieter de Vries is al op diverse beurzen getoond: PAN, Art Nockturne Knocke, Arti en Art Fair Den Bosch.

Peter Elzinga – Noorderlicht blijft! Peter Elzinga exposeert in het klooster met zijn werk over het noorderlicht, dat hij op 16 juli 2012 vastlegde in Holwerd in Friesland, de enige plek zo ongeveer waar dit licht in Nederland te zien was. Het leverde een bijzondere serie op met ook een mooi thema: ‘Noorderlicht blijft!’. ■ De expositie is geopend van 2 september t/m 7 oktober. Op alle zondagmiddagen zijn er in het Karmelkloost concerten, rondleidingen en zijn tevens de tuinen te bezichtigen. Het klooster is in deze periode geopend op zaterdag- en zondagmiddag van 13 tot 17 uur. Voor meer informatie over de entree, toegang tot de concerten en mogelijkheden voor logies kunt u kijken op www.karmelklooster.nl.


donderdag t/m vrijdag 12.30 - 17.00 uur zaterdag 11.00 - 17.00 uur en op afspraak noorderhaven 40 8861 an harlingen tel 0517 - 417116 www.galeriedevis.nl

Anke Roder

Joris Collier

Wim Claessen

Peter Keizer

Merit de Jong

Jan Loman


kunstkrabbels Joep Hommerson solo bij Atelier Horneman

T

ot 7 oktober is het werk van kunstenaar Joep Hommerson te bezichtigen bij Atelier Horneman in Ten Boer. Hommerson deed eerder mee aan de groepsexpositie Werkelijke fantasieën, maar verdiende in de ogen van de galeriehouders Martin Horneman en Stefanie Ottens een eigen solotentoonstelling. Hommersons schilderijen verbeelden een magische wereld die versterkt wordt door de bijna fluorescerende blauw- en paarstinten. De schilderijen gaan onder andere over het leven en de dood. Het verval en ontstaan van leven in bijvoorbeeld de flora is letterlijk en symbolisch weergegeven. Hommersons werk spreekt tot ieders verbeelding. Het is dan ook geen wonder dat het is opgenomen in het boek Methamorphosis 2. Dit is een overzichtsboek van ‘s werelds beste ‘fantasierijke en pop-surrealistische figuratieve kunst’, zoals uitgever en online galerie beinart.org vermeldt. Behalve monumentale en kleinere olieverfschilderijen zijn er tijdens de expositie veel etsen van Hommerson te bezichtigingen. De expositie is voor iedereen toegankelijk. Hommersons werk is te bezichtigen tot en met 7 oktober aan de Ticheldobben 8 in het Groningse Ten Boer. Gratis entree. Openingstijden: vr/za 11-17, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspraak. Voor meer informatie: www.atelier-horneman.nl

KNSTNWS Grimm en Borzo exposeren nieuw werk Ger van Elk As is, as was / As was, as is

V

an zaterdag 8 september tot en met zaterdag 20 oktober organiseert Grimm Gallery, in samenwerking met Galerie Borzo, een tentoonstelling van de Nederlander Ger van Elk. Bij Grimm zal Van Elk, momenteel een van de meest gewaardeerde conceptuele kunstenaars wereldwijd, zijn meest recente werk presenteren. Daarnaast tonen beide galerieën ook een selectie van eerder werk. Onder de spiegelbeeldige titel As is, as was / As was, as is presenteert Ger van Elk in Amsterdam op twee locaties tegelijk een ogenschijnlijk spiegelbeeldig dubbelwerk. Toch is het ene werk specifiek in en voor de ruimte van Borzo en het andere in en voor de ruimte van Grimm gemaakt. Dubbelzinnigheid tekent ook de aard van het werk. Naar believen laat het zich als schilderij of als sculptuur begrijpen. Kenmerkend voor het latere werk van Ger van Elk is de herhaling of selectie van eerdere thema’s uit zijn oeuvre. As is, as was / As was, as is verwijst zowel naar de allesbepalende coördinaten uit La Pièce als naar de melancholische tendens van de serie Adieu. Nieuw is de impressionistische meditatie over het eeuwig vrouwelijke dat beurtelings opdoemt en wegebt. Als in een droom, of - misschien - een boze droom?

Narcissus in park Vijversburg

Beelden over eigenliefde

N

arcissus. Dat is het thema van de tentoonstelling die de Nederlandse Kring van Beeldhouwers tot en met 28 oktober in park Vijversburg in Tytsjerk organiseert. Vijftien kunstenaars uit het hele land geven vorm aan de mythe over deze beeldschone jongeman. De laatste tentoonstelling in de beslotenheid van het bestaande park, dat volgend jaar groots uitbreidt. In de Griekse Oudheid deed de mythe de ronde, dat Narcissus lang en gelukkig zou leven, zolang hij niet wist hoe mooi hij was. En dat was hij! Iedereen werd verliefd op hem. Ook de nimf Echo. Dat deed hem weinig. Tot hij zijn eigen spiegelbeeld in het water zag. Hij kon zijn ogen er niet vanaf houden en vergat alles en iedereen om zich heen. Op de plaats waar hij stierf, kwam parmantig een gele bloem op; een ‘narcis’. Het thema Narcissus sluit prachtig aan bij de vijvers in het park, even ten oosten van Leeuwarden. En bij de aandacht voor ons uiterlijk, die steeds extremere vormen aanneemt. Met de belofte van eeuwige schoonheid in het verschiet en onverdraagzaamheid als keerzijde. IJdele namaakbomen Variërend van een enorme piepschuimen kop, tekst drijvend in het water, een lachspiegelobject, ijdele namaakbomen, echoënde stenen, zich herhalende geometrische vormen, tot een verstild klassiek beeld duikt het thema telkens in een andere gedaante op. Tussen hoge bomen, groen en water. Op de beeldententoonstelling is werk te zien van vijftien leden van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers. Onder hen Gjalt Blaauw, Adri A.C. de Fluiter, Marieke Geerlings, Eja Siepman van den Berg en Gonda van der Zwaag (afb.). Narcissus is tot 28 oktober dagelijks te bezichtigen van 10.00-16.00 uur aan de Swarteweisein 2 in Tytsjerk. Toegang gratis. Meer informatie op www.vijversburg.nl

Tegen de keer in, geestig en speels Ger van Elk (1941, Amsterdam) behoort tot de avant-garde generatie die de kunst van de late jaren zestig en zeventig op de kaart heeft gezet. Thema’s als auteurschap en originaliteit, die voor de ontwikkeling van de conceptuele kunst van grote betekenis zijn gebleken, hadden zijn warme belangstelling. Net als zijn tijdgenoten Bas Jan Ader, John Baldessari, Gilbert & George, Vito Acconci en Joseph Kosuth verafschuwde hij het idee van kunst als decoratief object en ontwikkelde hij alternatieve manieren van werken. In hun pogingen om het kunstobject te herdefiniëren, kwamen al deze kunstenaars onafhankelijk van elkaar tot gelijksoortige oplossingen; met name concentreerden zij zich op het gebruik van taal en van mechanische reproductietechnieken. Uitgangspunt voor het vaak geestige, speelse en subversieve werk van Van Elk is de gedachte dat kunst tegelijkertijd een echte en fictieve constructie is. “Wat ik beoog is een realistische representatie van niet-realistische situaties”, verduidelijkt hij zelf. Deze spanning tussen werkelijkheid en verbeelding en tussen aan- en afwezigheid is één van de grondthema’s in zijn oeuvre. Andere terugkerende thema’s zijn de verwijzing naar de kunsthistorische canon en de herschikking van traditionele categorieën door klassieke schildertechnieken te combineren met de nieuwste technische verworvenheden. Grimm Gallery is gevestigd aan aan de Keizersgracht 82 & Frans Halsstraat 26 in Amsterdam; Borzo aan de Keizersgracht 516. Beide woensdag t/m zaterdag ’s middags geopend.

Galerie DeMedici stopt Na de expositie Finale, een nieuw begin is galerie DeMedici te Nunspeet gestopt, wegens de ‘voortschrijdende leeftijd’ van galeriehouders Suze Meddens en Migchel Dirksen. Zij begonnen in 1995 met de galerie voor hedendaagse kunst, die de laatste zeven jaar gevestigd was in het oude gemeentehuis van Nunspeet. Meddens en Dirksen zetten hun activiteiten op bescheiden schaal voort. Zo blijven ze voorlopig een aantal bedrijfscollecties verzorgen.

Prijzen Minerva-examen Tijdens de eindexamenexpositie van Academie Minerva in Groningen ontvingen vier afgestudeerden een prijs: Astrid Schrage (Klaas Dijkstra Academieprijs), Klasiena Soepboer (Coba de Groot stipendium) en Wouter van Tilborg en Savina Radeva (beiden een Academie Minervaprijs). Acht andere studenten zijn door museumdirecteur Han Steenbruggen geselecteerd voor de tentoonstelling Inside out/ outside in van 11 t/m 28 oktober in Museum Belvédère in Heerenveen.

Armando Museum Het Armando Museum gaat naar landgoed Amelisweerd in Utrecht. De gemeenteraad van Utrecht is daar deze zomer mee akkoord gegaan. De vorige locatie, de Elleboogkerk in Amersfoort, werd in 2007 door brand verwoest. De kerk wordt gerestaureerd, maar het museum kan er niet naar terugkeren.

Zwaard van Grutte Pier naar Holland Het zwaard van Nederlands bekendste piraat Grutte Pier is afgelopen zomer terechtgekomen op vijandig gebied: in Holland. Het topstuk uit het Fries Museum is tijdelijk in bruikleen opgenomen in de tentoonstelling Echte Piraten in het Maritiem Museum van Rotterdam. Het zwaard van Grutte Pier is bij de opening van het nieuwe Fries Museum in september 2013 weer in Leeuwarden te zien.

UW BRVN Verrassing Heden de giclée opgehaald en uitgepakt: dat was een verrassing. Wij waren ons er niet van bewust dat er überhaupt iets te winnen viel bij onze aanmelding, en Peter Durieux is een van de realistische schilders waar we altijd even wat extra aandacht aan geven op exposities (Wildevuur, Møhlmann). Vooral voor zijn dromerig inspirerende Franse landschappen. Dus een dubbele verrassing. Bedankt. K. Geijzendorffer, Veendam Reactie van redactie: Gefeliciteerd, mijnheer Geijzendorffer. Veel plezier met uw giclée, en met uw abonnement op de KunstKrant, natuurlijk.

Ideeënbus KunstKrant Heeft u ideeën of suggesties voor de KunstKrant? Stuur ze ons. U kunt uw opmerkingen en ingezonden brieven mailen naar: [email protected]

Ook kans maken op een giclée? Wordt abonnee en u krijgt de KunstKrant thuisgestuurd. Iedere twee maanden wordt een andere giclée verloot onder de nieuwe abonnees. Zie de bon in deze krant. Deze keer stelt Art Revisited een werk van Marius van Dokkum beschikbaar.


Rob van Assen schildert schipbreuk uit 1956… Galerie ArtBoutique organiseert per 1 september 2012 een expositie van scheepsportretten van fijnschilder Rob van Assen in het Palace Hotel Noordwijk. Veelzijdig fijnschilder Rob van Assen is een autodidact en onder andere zeer bedreven in het schilderen van scheepsportretten. Zijn liefde voor schepen dateert al uit zijn vroege jeugd toen hij vlakbij een jachtwerf in Leiden opgroeide. Op zijn veertiende maakte hij zelfs al een prachtig schilderij van de ‘Zwarte Zee’ in de woeste golven. De bekendheid van deze 67-jarige bescheiden kunstschilder is de laatste jaren flink toegenomen. Van Assen is de maker van de oceaan-collectie, een serie van 99 schilderijen van alle walvissoorten, welke in 2006 is aangekocht door museum Ecomare op Texel. Het liefst schildert Van Assen werken van grote afmetingen. Naast moderne sloepen en zeiljachten schilderde hij bekende veerboten, marinevaartuigen, passagiersschepen en een aantal redding- en sleepboten.

Als oud bewoner van Terschelling heeft hij een voorliefde voor de bekende zeesleepboot de ‘Holland’. Hij heeft dit geweldige schip al vaker in olieverf op het doek of paneel vereeuwigd. Zijn nieuwste schilderij is een spectaculair scheepsportret op doek van 130 x 180 cm.

Nadat het schip voor de brug gebroken was bracht de ‘Brandaris’ ook de bemanning veilig aan wal. (lees het hele verhaal op www.scheepsportretten.nl)

Zeesleepboot de ‘Holland’ en reddingboot de ‘Brandaris’ komen in aktie rond de ondergang van de ‘Ecuador’ in 1956. Dit indrukwekkende schilderij is van museale kwaliteit en wordt tijdens de expositie voor het eerst aan het publiek getoond. De scheepsramp was een bijzonder verhaal… Een prachtig schip ging nodeloos verloren door een fatale vergissing… Kapitein Erik Gustaf Persson verliet op 28 februari 1956 de haven van Rotterdam met zijn zestien jaar oude passagiers- en vrachtschip ‘Ecuador’. In totaal had hij 47 opvarenden aan boord en een kostbare lading ter waarde van meer dan 16 miljoen gulden. Op een gegeven moment raakte het schip uit de koers als gevolg van een fataal misverstand. De kapitein had van de loods opgekregen ‘eighty six’ (86) te varen. Echter de loods had bedoeld om routeboei E.T. 6 aan te houden. De klankverwantschap van die aanduiding was de inleiding tot de ondergang van het kapitale schip ‘Ecuador’. Zeesleepboot de ‘Holland’ werd opgeroepen met de melding dat het Zweedse m.s. ‘Ecuador’ ergens bij Terschelling was gestrand en waarschijnlijk sleepbootassistentie nodig had. De ‘Holland’ voer onmiddellijk uit. In de richting van de Westergronden trof men het schip aan dat aan de grond geraakt was.

Drie generaties Noordwijkse reddingboten Expositie scheepsportretten KNRM en de ‘Holland’ Tijdens de expositie worden een aantal indrukwekkende schilderijen tentoongesteld waar schepen van de KNRM en de bekende ‘Holland’ voorkomen.

Galerie ArtBoutique schenkt bij verkoop 10% aan de KNRM respectievelijk de Stichting Zeesleepboot Holland. In het Palace Hotel wordt deze expositie gecombineerd met de doorlopende foto-expositie met beelden van de KNRM in aktie. Expositie-info: Locatie: Palace Hotel, Picképlein 8, 2202 CL Noordwijk Tel. 071-3653000 Periode: van 1 september tot 1 november 2012. Dagelijks vrij toegang.

Ondanks verwoede pogingen slaagde de ‘Holland’ er niet in het schip los te trekken. Na enkele dagen met voortdurend zwaar weer werd de reddingboot ‘Brandaris’ verzocht zo spoedig mogelijk langszij te komen. Passagiers en enkele bemanningsleden gingen op de ‘Brandaris’ over. De kapitein bleef met enkele bemanningsleden en de bergingsleider Volkert Doeksen nog aan boord.

MEER DAN MAATWERK KUNSTGIETWERK IN:

BRONS - ALUMINIUM - RVS EN GIETIJZER

Noorderstraat 370 9611 AV Sappemeer

Tel: +31 (0) 598 - 39 29 97 Fax: +31 (0) 598 - 39 62 20

[email protected] www.gieterijborcherts.nl


kunstkrabbels Utrechtse kunstenaars in Gronings Houwerzijl

5xBASiC in Ruimtela

V

ijf Utrechtse kunstenaars exposeren van 9 september tot 7 oktober autonoom werk in de Ruimtela in Houwerzijl: Alf Slegers, Bas Lobik, Emmy Beenken, Peter van der Horst en René Eicke tonen er wandobjecten en schilderijen. De vijf kunstenaars kunnen gerekend worden tot de Utrechtse harde kern van beeldende kunstenaars, die de basis van de schilderkunst als uitgangspunt nemen. Hun werk is ‘basic’ omdat het uitgaat van datgene waarin de schilderkunst alleen maar zichzelf kan zijn. Het gebruikt geen eigenschappen van andere kunstzinnige disciplines, zoals imitatie of verwijzing naar betekenissen. Binnen zelf gestelde artistieke regels komen deze kunstenaars tot autonome vormen.

Het gaat hun om de universele eigenschappen van verf en drager in relatie tot ruimte en tijd. Lijn, vlak, vorm, kleur en textuur scheppen een eigen domein waarin ontwerpprincipes een rol spelen zoals verhouding, ritme, variatie, toeval en wetmatigheid. Uitspraken met universele zeggingskracht maken zich los van de dagelijkse werkelijkheid. Eigenschappen drijven boven zoals harmonie, een-

Typisch Holland! in Huizen en Bellingwolde

A

voud, directheid of fijngevoeligheid. Zouden die eigenschappen op hun beurt een nieuwe basis kunnen leggen voor het alledaagse? Alf Slegers (1959) maakt wandobjecten met als resultaat een ultieme harmonie tussen vlak, toon en ruimtelijkheid. Met gebruik van minimale middelen bouwt hij zijn werken op uit strakke vormen, horizontaal en vertikaal gericht. Ze zijn gemaakt van multiplex of MDF en krijgen meestal een egale laag verf, die de nuances van de vormen subtiel aan het licht brengt. Bas Lobik (1965) schildert op uiterst consequente wijze lagen verf over elkaar. Ieder nieuw vlak is iets smaller dan het vorige, waardoor alleen de randen in een oneindig variërende kleurenreeks zichtbaar blijven, terwijl aan de onderkant de verf van het doek afdruipt. Het laatst aangebrachte vlak is zo smal als de breedte van zijn penseel en daarmee is het schilderij af. Door de opeenhoping van acrylverf krijgt het doek reliëf en aan de onderzijde ontstaan grillige slierten. Het resultaat is een monument van gelaagdheid, van tijd en van bestaan. Emmy Beenken maakt schilderijen opgebouwd uit patronen. Zij laat zich inspireren door de opbouw van de wereld uit elementaire deeltjes en rasterpatronen uit historisch drukwerk. Zij hanteert een specifieke doordruktech-

niek van olieverf, die stippen oplevert van diverse grootte, vorm en kleur. Ze brengt ze aan in verschillende structuren waarbij werken ontstaan van een grote complexiteit. De vormen en patronen onderling lijken visueel te resoneren. Peter van der Horst (1961) schildert doeken zodanig dat er spanning ontstaat tussen datgene wat wordt geschilderd en wat wordt weggelaten. Hij begeeft zich daarmee op de rand van het ontstaan van vierletterwoorden zoals WAAN of SHOW. En daarmee begeeft hij zich ook op de rand van wat schilderen eigenlijk is. Gevoelige, vaak verrassende schilderijen zijn het resultaat, die ieders gedachten over het bestaan kunnen voeden. René Eicke (1954) hanteert in zijn schilderijen en tekeningen de spanning tussen regelmaat en afwijking. De werken zijn het directe resultaat van zijn afzonderlijke, geconcentreerde handelingen binnen de door hemzelf gestelde structuur. In diverse afmetingen brengt hij druppels witte verf aan op doek in een spel met verschillende patronen. 5xBASiC wordt zondag 9 september om 15.00 uur geopend door Jacob van der Veen, curator van Kunstruimte 09 in Groningen. Ruimtela, aan de Hollemastraat 16 in Houwerzijl is in ‘s weekends geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Zie www.ruimtela.nl

Helmantel en ’t Hart in Museum Schokland

Primeur Broeders in Kunst & Kerk

E

en verzameling schilderijen van kerkinterieurs van Henk Helmantel en Maarten ‘t Hart is voor het eerst bijeengebracht in Museum Schokland. De monumentale kerk op Schokland is tot het eind van het jaar tegelijk zelf interieur van deze expositie. Helmantel en ’t Hart hebben elkaar eind jaren ‘70 leren kennen. Dat mondde uit in een vriendschap, die nu al 35 jaar stand houdt. Ze maakten ooit samen op een Zündapp een kerkentocht, stopten waar een middeleeuwse kerk op hun pad kwam, gluurden door de ramen en haalden de sleutel bij de koster op. In het plaatsje Finkum hebben zij gebroederlijk gewerkt aan de St. Vituskerk. Toch hebben zij nooit samen geëxposeerd. Daarin heeft Museum Schokland nu de primeur. Dat zij bewondering voor elkaar hebben, blijkt zowel uit de expositie als uit de bijgeleverde catalogus; hierin wordt toegelicht wat hun werk voor elkaar betekent. Het thema kerkinterieurs kent een rijke traditie in Nederland. Vanaf de 17de eeuw stond het kerkinterieur binnen de beeldende kunst sterk in de belangstelling. Ondanks dat veel kerken de religieuze functie in de loop ter tijden

Huizer Museum en Museum De Oude Wolden

fgelopen voorjaar bespraken we in de KunstKrant al de expositie Typisch Hollands in Museum Nairac in Barneveld. In de zomer is de tentoonstelling in aangepaste vorm neergestreken in het Huizer Museum en vanaf 30 september wordt de expositie voortgezet in Museum De Oude Wolden in Bellingwolde. In Huizen is de tentoonstelling nog t/m 15 september te zien, onder de titel Typisch Holland!. Molens, tulpen en klompen, haring, Delfts blauw, ‘kopje koffie’ en spruitjes; hedendaagse kunstenaars geven met één of meerdere werken hun persoonlijke - vaak speelse en ironische - kijk op het clichébeeld van Nederland in diverse technieken en materialen: schilderijen, fotografie, keramiek, mixed media, textiel en videokunst. Met enige variatie op de beroemde uitspraak van prinses Maxima: typisch Hollands bestaat niet. Of wel? Zodra je vanuit het buitenland de grens weer passeert is er geen vergissing meer mogelijk: we zijn weer thuis, dit is Nederland. En dat komt niet alleen door de plaatsnamen en de nummerborden. Zodra je het benoemt, worden het clichés, maar toch. Het grappige is, dat veel dingen die als typisch Hollands ervaren worden, uit een – ver – buitenland komen. De oorsprong van ons Bintje ligt in Peru en tulpen komen uit Turkije. Spruitje Theo Leijdekkers en Beatrix Frederiks maken monumentale ‘portretten’ van tulpen. Van Hanneke Giezen zijn er diverse porseleinen tulpenklompen. Ook Nanon Morsink en Linda Vloedgraven hebben zich op de klompen gestort. Vloedgraven heeft er Delftsblauwe, bijna oosterse sloffen van gecreëerd en Morsink heeft zich laten inspireren door geitenwollen sokken. En wat te denken van de Postzaktassen van Sacha Wendt of het Lucifertafeltje van Kees Moerbeek? Een prachtig weids landschap, een houtsnede van Vincent van Ojen en een spruitje van Mario ter Braak. Diepgroen en satijnachtig glanzend is het een ‘gespierde’ schoonheid. Peter Boersma toont een lange tafel waaraan de ‘aardappeldaters’ plaats kunnen nemen. Erica Scheper maakt opvallende schilderijen en tekeningen, teveel caravans bij elkaar in een sfeervol bos. Frank Lisser toont uniforme huizen in een keurig aangeharkte Vinexwijk, terwijl Guido Orsetti als Italiaan, uitstekend het typisch Holland gevoel weet vast te leggen in houten geveltjes. Delfts Blauw Patrick Bergsma laat in een vierluik naast het gezellige ‘bakkie doen’ wat minder aangename onderwerpen zien: comazuipen en voetbalhooligans, vervat in ‘opgeblazen’ Delftsblauwe tegels van een bij een meter. Ien van Laanen ontwierp oer-hollandse tegeltjes en ook Marianne van Heeswijk en Reina de Vries hebben het Delfts Blauw gebruikt. Sietske Bosma combineert in haar werk de traditionele klederdracht met een hedendaags element. Diederick Kraaijeveld heeft van oud sloophout prachtige portretten gemaakt van een jonge koningin Beatrix en Maxima. Natuurlijk laat het museum naast de ‘Typisch Hollandse’ producten, ook de typisch Huizense aspecten zien: Het Huizer melkmeisje, de Zuiderzee, het Huizer Mannetje, de Huizer klederdracht en enkele Huizer schilders die het oude dorp hebben vastgelegd. Samen met de meer dan twintig hedendaagse kunstenaars geeft de tentoonstelling een ‘typisch Hollandse’, eigenzinnige kijk op wat Nederland Hollands maakt. In de vervolgexpositie in Museum De Oude Wolden in Bellingwolde zullen een aantal nieuwere werken getoond worden, en worden tevens enkele nieuwe kunstenaars toegevoegd, onder wie Marianne Aulman, Wendy Limburg en Petra van der Steen. Typisch Holland!, t/m 15 september in het Huizer Museum, Achterbaan 82, Huizen. Open: di-za 13.30-17. 30 september t/m 2 december in Museum De Oude Wolden, Hoofdweg 161, Bellingwolde, open: wo-vr 11-17, za/zo 13-17.

verloren hebben, blijft een kerkruimte immer intrigeren. Is het de stilte, die afgespiegeld wordt in de ruimte, die ons aanspreekt? De Romaanse crypte, de kooromgang, het licht weerspiegeld in gladstenen vloeren? Wellicht heeft deze tentoonstelling daar een antwoord op. Extra activiteiten Op zondag 30 september (14.00 uur) geeft gastconservator Han van Hagen een lezing het thema kerkinterieurs, waarbij ook de werken van de 17-eeu-

wse schilders als Pieter Saenredam, Gerrit Houckgeest en Hendrick van Vliet aan de orde zullen komen. Zaterdag 3 november (14.00 uur) geeft Maarten ’t Hart toelichting op de expositie en signeert hij de catalogus. Zaterdag 24 november (14.00 uur) komt Henk Helmantel naar het museum in de Noordoostpolder voor een toelichting en signeersessie. Broeders in kunst & kerk, Museum Schokland, Middelbuurt 3, Schokland. T/m 31 december, di-zo 11-17.

PAGINA 28 KUNSTKRANT september/oktober 2012

Atelier Marten Bos CONSERVERING EN RESTAURATIE VAN SCHILDERIJEN

schoonmaken van schilderijen hechten van scheuren in doek en bedoeken repareren van panelen behandelen van bladderendeen loszittende verf restauratie van schilderijlijsten inlijsten van schilderijen schadetaxaties Hoofdstraat West 48, 8391AP Noordwolde Fr tel. 0561 433033

www.ateliermartenbos.nl

Atelier Marten Bos

PrintDruk.nl

YVONNE VISSER

•Flyers • Uitnodigingen • Programma's

VENUS‛

brons 2012

• Brochures • Posters • Entreebewijzen Voor tentoonstellingen, activiteiten en evenementen Voordelige combinatiemogelijkheden van flyers, posters e.d.; vraag informatie

21 september ‘s avonds: Personal Class Oosterpoort Groningen 22+23 september: Open Atelier Nijlande 11.00-17.00 uur 4-7 oktober AffordableArtFair Stockholm 25-28 oktober AffordableArtFair Amsterdam zie onze site voor alle gegevens. www.yvonnevisser.nl • 0592 243294 •

NIJLANDE (bij Assen)


kunstkrabbels

KNSTNWS

Expositieruimte van het Fries Congrescentrum Drachten

Ku[n]st In Zicht en Het Mismaakte Landschap

De Stichting Kunstkring Gaasterland wil in de zomer van 2013 een fotoroute uitzetten door het prachtige landschap van Gaasterland in Zuid West Friesland. Op markante plaatsen komen ongeveer 20 panelen van 2 x 3 meter te staan met foto’s rond het thema Knipoog naar Gaasterland. De Kunstkring roept fotografen op werk in te sturen dat voldoet aan het thema en geschikt is voor plaatsing op grote panelen. Inschrijven kan nog tot 15 september. Meer informatie op www.kunstkringgaasterland.nl

I

n de Expositieruimte van het Fries Congrescentrum in Drachten openen op 2 september twee tentoonstellingen waarin het landschap centraal staat. De eerste expositie is Ku[n]stwerken, een bijzonder Nederlands project waar de stichting XXL ART sinds 2008 aan werkt. Met een vaste groep Nederlandse en buitenlandse kunstenaars wordt de Nederlandse kust vastgelegd vanaf een schip. De kusten van Zeeland en Zuid-Holland zijn die van het noorden voorgegaan en afgelopen voorjaar tentoongesteld in Den Haag. De panorama’s zijn alle 2,5 meter breed en 50 cm hoog. Inmiddels zijn in het kader van dit grootschalige project de kusten van Groningen en Friesland, dus ook de Waddeneilanden, op in totaal 36 werken afgerond. Uit die provincies zijn ook kunstenaars uitgenodigd mee te varen en te schilderen. Bij elkaar is daardoor 90 meter ku[n]stwerk ontstaan, die tot 7 oktober in het Fries Congrescentrum te zien is, in een speciaal gecreëerde ambiance. Fototentoonstelling De Nederlandse Fotobond heeft deze zomer een fotowedstrijd georganiseerd voor alle leden van de fotoclubs in Nederland. De doelstelling was om

Gaasterland zoekt fotografen

tijdens Fotomanifestatie Noorderlicht, die zich dit jaar in diverse plaatsen in Friesland afspeelt, een tentoonstelling te houden met werken van fotoclubleden. Het thema van deze tweede expositie is: Het mismaakte landschap. Mismaakte landschappen, gefotografeerd over de gehele wereld en helemaal naar vrije interpretatie, mochten ingezonden worden. 57 Fotografen gingen de uitdaging aan en leverden series in. De onderwerpen zijn heel gevarieerd: verlaten en overwoekerde industrieterreinen, op de tekentafel ontstane ‘natuur’, overblijfselen van gekapte bomen in een versteende omgeving, schimmige zwart-bruine impressies en nog veel meer. De jury bleek een kleine voorkeur te hebben voor Nederlandse landschappen. In totaal zijn 66 foto’s van 16 fotografen geselecteerd voor de tentoonstelling die tot 12 oktober duurt. Fotografen, die hun eigen werk willen laten beoordelen, zijn van harte welkom op zondag 9 september van 14.00-17.00 uur met hun portfolio. Aanmelding, via de website van het Fries Congrescentrum, is dan wel noodzakelijk. Met topfotografen vindt een bespreking plaats van het werk dat meegenomen wordt. Kijk voor meer informatie op www. fotobond-friesland.nl en www.friescongrescentrum.nl. De Expositieruimte van het Fries Congrescentrum is te vinden aan de Oprijlaan 3 in Drachten en is geopend op werkdagen van 9.00-17.00 uur en in het weekeinde van 11.00-17.00 uur.

Fotocollectie Wereldmuseum verhuisd Het Wereldmuseum Rotterdam heeft zijn fotocollectie overgedragen aan het Nederlands Fotomuseum. De collectie behoort tot de belangrijkste volkenkundige fotoverzamelingen van Nederland. De circa 120.000 historische en hedendaagse afdrukken bevatten werk van o.a. Sebastiao Salgado, David Goldblatt en E.S. Curtis (afb.). De overdracht betekent een verrijking van de antropologische fotografie van het Fotomuseum. Dat beschikt over geklimatiseerde depots, waar de objecten beter bewaard kunnen worden. Op 16 november organiseren de twee musea een symposium over collectiemobiliteit.

Drie exposities over invloed Winschoter kunstenaar

Galerie Judy Straten

Nature in Horst

Op zoek naar Bas Jan Ader

O

nder de noemer Nature opent zondag 2 september bij galerie Judy Straten in Horst een tentoonstelling met installaties, objecten, mixed media, sieraden en fashion. De tentoonstelling duurt tot 7 oktober en omvat werk van vier exposanten.

Space 1 en Space 2 Marianne Lammersen toont beelden en installaties van glas en keramiek maar waarin bijvoorbeeld ook boomstronken en stof voorkomen. Het idee van de maakbaarheid van de natuur staat hierin centraal. Materiaal met een industrieel karakter plaatst zij tegenover vormen uit de anatomie en natuur. Jacomijn van der Donk maakt ‘natuurlijke sieraden’. Samen met tactiliteit vormt beweging de kern van haar werk, de oorsprong van haar vormentaal. De natuur neemt de plaats in van cultuur. Tijdens haar wandelingen vind ze altijd wel takken, zaden, knoppen. Waren die vondsten tot voor kort niet meer dan een aanleiding tot het maken, nu neemt ze ook dat materiaal letterlijk. Ze zoekt naar een manier om vorm te geven aan wat ze ervaart in de natuur, een streling van de wind, kleine geluiden, geuren, verstilling. Judith van Vliet is fashion designer, in 2012 opleiding afgerond aan de HKU-Utrecht. Zij vind het een uitdaging conventionele basis-mode te combineren met onconventionele materialen zoals hout en riet. In haar collectie heeft zij ‘het pak’ gebruikt als westers uniform. De materiaalbewerking bepaalt de vorm van het ontwerp en geeft het een persoonlijkheid. Danielle Frenken, ook dit jaar afgestudeerd aan de HKU, exposeert mixed/media op papier en objecten/assemblages. Vaak zijn het dieren versmolten met hun omgeving of omringd door het niets. Een schemerwereld waarin geen sprake is van ruimte en tijd. De assemblages brengen door de diversiteit aan mogelijke combinaties andere betekenissen voort. Ze zijn een herschepping van wat al bestaat maar waarin het ene nooit los staat van het andere. De galerie aan de Schoolstraat 7 in het Limburgse Horst is geopend van wovr 10-17 en za/zo 13-17. Meer informatie op www.galeriejydystraten.nl

Z

eventig jaar na het geboortejaar van Bas Jan Ader (1942-1975) onderzoekt een aantal kunstenaars in drie exposities de culturele nalatenschap van de uit Winschoten afkomstige kunstenaar en performer. Onder de titel In Search of… is geen werk van Ader zelf te zien, maar van kunstenaars die door hem zijn beïnvloed. Ader werd met name bekend door de film I’m too sad to tell you, waarin hij huilt voor de camera. De eerste tentoonstelling is in september en oktober in de kerk van Nieuw-Beerta, waar Aders vader dominee was. De expositie wordt op 2 september om 15.00 uur geopend met een optreden van Lucky Fonz III, een groot fan van Bas Jan Ader. Van 6 tot 28 oktober is er een tweede tentoonstelling in het onlangs aangeworven gebouw van Academie Minerva, het vroegere Groninger Museum. Ader zou hier in de jaren zeventig exposeren, ware het niet dat hij tijdens een zeiltocht over de Atlantische Oceaan in 1975 vermist raakte. Op de derde locatie – de legendarische galerie Waalkens in Finsterwolde – gaat een groep Minerva-studenten aan de slag met de thematiek in Aders werk. Bas Jan Ader exposeerde in 1973 bij ‘boer Waalkens’ met o.a. Gilbert & George en Ger van Elk. In het weekend van 27 en 28 oktober is de presentatie van de kunstwerken van de studenten. Op de openingsdag worden busreizen georganiseerd vanuit Groningen en Utrecht. Verder zijn er lezingen, is er een filmweekend en verschijnt er een publicatie. Meer informatie op www.insearchof.nl en in de agenda achterin de KunstKrant.

Nieuw Veluws museum Herman van Ree uit Nunspeet gaat een nieuw museum bouwen in zijn eigen woonplaats, zo meldt De Stentor. De voormalig internetondernemer wil er 150 schilderijen in onderbrengen van Noord-Veluwse kunstenaars als Jos Lussenburg, Ben Viegers en Chris ten Bruggencate. Van Ree legt er zelf 1,5 miljoen euro voor op tafel. Het museum komt aan de Stationslaan in Nunspeet.

Kraaijpoel overleden Op 8 augustus is de Groninger kunstenaar en essayist Diederik Kraaijpoel (1928-2012) overleden. Hij was onder meer docent aan Academie Minerva en gaf les aan de Klassieke Academie in Groningen. Kraaijpoel wordt wel beschouwd als aartsvader van het Noordelijk Realisme, omdat hij veel van de hedendaagse figuratief schilderende kunstenaars heeft opgeleid. Zelf schilderde hij veelal desolate fantasielandschappen. Kraaijpoel kreeg landelijke bekendheid door een aantal kritische publicaties tegen non-figuratieve kunst en ten faveure van de ambachtelijke kunst.

Art Assen Art EvenTT heet voortaan Art Assen. De naam van de kunstbeurs in de TT-Hall is veranderd om verwarring met andere art events te voorkomen. Art Assen vindt dit jaar plaats op 3 en 4 november. Zie de bon in deze krant.


ARA ART FAIR 20 & 21 okTobeR Op de ARA ART FAIR exposeren circa 100 beeldend kunstenaars in -door hen zelf voor één weekend- omgetoverde kleine galerietjes in de zalen, kamers, suites en gangen van ‘van der Valk- Hotel ARA’ in Zwijndrecht. Er zijn gevarieerde werken van hedendaagse kunst te zien, die in aanwezigheid van en door de kunstenaars gepresenteerd worden. U kunt denken aan schilderijen, beelden, keramiek, glas, textiel, sieraden, fotografie en dergelijke van figuratief en traditioneel tot abstract en progressief.

ARA ART FAIR

De ARA ART FAIR is een informele Kunstbeurs, die we dit jaar voor de 9e keer organiseren. Een begrip zowel onder kunstliefhebbers als onder kunstenaars. Een heerlijk weekend in oktober om voor een bezoek vrij te houden in uw agenda! www.valk-art.nl

za.19 & zo.20 November 2011

entree: € 5,- p.p. inclusief consumptie en parkeren.

Hotel ARA ARA || Veerweg Veerweg 10 | Zwijndrecht Zwijndrecht Hotel van 10.00 18.00 | www.hotelara.nl 10.00 uuruur tot tot 18.00 uuruur | www.hotelara.nl


kunstkrabbels Drachtster broers Rinsema en De Stijl

Rins & Does bij Mondriaan In het Mondriaanhuis in Amersfoort worden in de tentoonstelling Rins & Does bij Mondriaan werken samengebracht van Evert en Thijs Rinsema en van Theo van Doesburg in de context van het leven en werk van Piet Mondriaan. In deze grote, vrijwel het gehele Mondriaanhuis omvattende tentoonstelling is niet alleen aandacht voor kunstwerken als Van Doesburgs schilderij Compositie XXII uit 1922, maar ook veel aandacht voor meubilair, architectuur en literatuur. Met Rins en Does uit de titel van de tentoonstelling worden de broers Evert en Thijs Rinsema bedoeld, die bevriend waren met Theo van Doesburg, de grote gangmaker achter De Stijl. Van Doesburg had Evert Rinsema in 1914 ontmoet toen ze beiden als militair in Noord-Brabant werden gemobiliseerd. Via Evert maakte Van Doesburg kennis met broer Thijs, met wie Evert een schoenmakerij in Drachten dreef. Persoonlijk contact met Mondriaan kreeg Van Doesburg pas later in februari 1916. De Rinsema’s hebben Mondriaan nooit ontmoet. Zijn werk kenden ze wel. Ze hebben het onder meer gezien op de tentoonstelling van de Section d’Or in 1920 in het Stedelijk Museum. Ook de ideeën van Mondriaan kenden ze via het tijdschrift De Stijl. De ideeën en beeldend werk van de broers zijn in De

Stijl echter niet uitgedragen. Wél bundelde Van Doesburg in 1920 aforismen die Evert Rinsema schreef, onder de titel Verzamelde Volzinnen, als eerste Stijleditie, een onafhankelijke publicatie in het kader van De Stijl. Van Thijs’ beeldende werk is nooit iets in De Stijl gereproduceerd. Hij liet zich in omgekeerde richting echter wel door het blad inspireren bij zijn artistieke aspiraties.

Topjaren Van Doesburg hield zijn leven lang contact met de broers. Ze stelden hem voor aan de gemeente-architect Cees Rienk de Boer met wie Van Doesburg een reeks woningen, een winkel en een school in Drachten realiseerde. In deze architectuurprojecten zijn Van Doesburgs kleurontwerpen zowel op de gevels als in de interieurs verwezenlijkt. Van zijn kant bracht Van Doesburg de Rinsema’s in contact met de Duitse dadaïst Kurt Schwitters, die enkele keren in Drachten bij Evert en Thijs is geweest. Hij hield er dada-avonden en stimuleerde de broers om collages te maken en houten doosjes met decoratief inlegwerk. De bijzondere resultaten van deze vriendschappen en samenwerkingen worden t/m 30 september in het Mondriaanhuis getoond en gecombineerd met enkele opmerkelijke werken die de enorme reikwijdte van de Stijlideeën en opvattingen in de periode 1920-1925 laten zien. Naast architectuur en dada in Drachten, werden in die jaren ook de eerste Stijlschilderijen gemaakt. En er werd volop geëxperimenteerd met proza en poëzie. Van Doesburg en Mondriaan stelden samen met Antony Kok het tweede Stijlmanifest over literatuur op, wat de weg vrij maakte om in De Stijl Van Doesburgs verzen af te drukken en ook om de eerste uitgave van de Stijledities te realiseren: Evert Rinsema’s Verzamelde Volzinnen. In dezelfde tijd wist Van Doesburg Mondriaan te overtuigen een essay te schrijven. Het waren topjaren van de Stijlbeweging waarin de kunstenaars aan verschillende kunstvormen werkten, in uiteenlopende stijlen. De resultaten worden in het Mondriaanhuis niet van elkaar gescheiden, maar juist gezamenlijk, naast elkaar voor het voetlicht gehaald. Daarmee worden de verschillen in werk, maar vooral ook de enorme durf, energie en ondernemingslust van de makers in de schijnwerper gezet.

Mystiek bos in Vledder

e schilder Hermanus wil een werk maken, dat geheel beantwoordt aan de waarneembare werkelijkheid, ook wanneer hij even zijn verbeelding laat gaan. Hij benadert zijn taak gevoelsmatig en intuïtief. De schilder werkt niet aan de hand van academische beginselen van perspectief, anatomie, kleurenkennis en stofuitdrukking. Hij kent geen grenzen. En juist omdat er geen opgelegd inzicht is doorbreekt hij deze principes, of hij schakelt ze gewoon uit en laat ze in zijn werk typisch en zelfs aantrekkelijk zijn. Door deze kenmerken bestaan er binnen de naïeve kunststroming waartoe het Poëtisch Realisme behoort alleen personaliteiten zoals de schilder Hermanus. Deze mensen werken volstrekt geïsoleerd en het werk staat op zich. Deze naïeve schilder is iemand die bij uitstek voor zichzelf werkt. Hij observeert zijn onderwerp of beeldt het zich in en gaat daarna probleemloos aan het werk. Het doorzettend vermogen in een eigen vormgeving creëert het kenmerkende spontane, een glimlach opwekkende, charmerende en vaak anekdotische en poëtische karakter van de schilderijen. Schilders zoals Hermanus, die wel een opleiding hebben genoten kunnen tot werkelijk aantrekkelijke composities komen, die ook plastisch een bijzondere waarde hebben. In hun concrete weergave zijn het schilderijen met een eigen natuurlijkheid, zuiverheid en echtheid. Is het intussen niet vreemd maar ook verhelderend, dat een figuur als Henri Rousseau, die men graag ‘Vader der Naïeven’ noemt, een bijzondere waardering geniet van deze schilder en de toenmalige werkende artiesten uit de vorige eeuw. Het waren de eerste schilders die alle academisme afzwoeren en zelfs wilden vernietigen. Een kunstvorm met een heel eigen tragiek en dramatiek is vooral een kunst die voor de maker én voor het publiek voorkomt als een der zuiverste uitingen van een artistiek en menselijk geladen gemoed. Een kunst die het leven betrapt in spontaniteit en blijheid. Hermanus exposeert vanaf 6 oktober samen met Rian van Nieuwkerk in galerie Mignon. Kijk op www.galeriemignon.nl en www.schilderhermanus.nl

Paddenstoelenschilderijen Zijn recentste werk bestaat uit schilderijen, opgebouwd uit dunne lagen. Paddenstoelen in allerlei vormen en kleuren die, ondanks de sterk verdunde verf, erg sterk naar voren komen. Door de nat-in-nat techniek ontstaan schimmelachtige vormen en structuren die weer goed passen bij het onderwerp. Druipers vormen sporen waarmee zijn schilderijen zich lijken voort te planten. Het project De Museums Vledder werkt met deze expositie samen met het project ‘Mythe van de natuur’. Het doel van dit project is het belang van de natuur onder de aandacht te brengen. Kunst – n al zijn facetten – wordt hierbij ingezet als katalysator. Kunstenaars uit alle disciplines laten ons ervaren en zien welke mythe van de natuur er bestaat in het hedendaagse landschap. Beeldhouwers, schilders, fotografen, theatermakers, musici, filmmakers, schrijvers en geluidskunstenaars brengen op locatie hun verhaal over de mythe. Warffemius: Mythe van de natuur, tot 30 september in Museums Vledder, Brink 1, Vledder. Info: www.museums-vledder.nl

Kunstkring Ooghoogte is een nieuw kunstenaarsinitiatief van een aantal professionele kunstenaars, wonend en werkend in OostGroningen. Het streven is elke twee maanden een nieuwe expositie te realiseren. Daarnaast zijn er lezingen, workshops en bijzondere optredens. Zondag 9 september om 15.00 uur is de opening van de eerste tentoonstelling in de kunstruimte en beeldentuin van Kunstpodium De Leegte in Nieuwolda. Tot 14 oktober exposeren zes leden van Kunstkring Ooghoogte hun werk in de voormalige dokterswoning. Op het aangrenzende natuurterrein staan beelden van o.a. Sjanet Bijker en Jan Ketelaar.

Foppe’s keuze In het kader van het twintigjarig bestaan van galerie Peter Bax in Sneek, is er tot 22 september een bijzondere expositie met de titel Foppe’s keuze. De Friese topvoetbaltrainer Foppe de Haan heeft een selectie gemaakt binnen de collectie van de galerie. Een deel van de opbrengst gaat naar het Foppe de Haan Fonds, dat zich inzet voor kinderen met minder kansen. De selectie omvat werken van onder anderen Ad Verstijnen, Anton Heyboer, Maya Wildevuur en Jan Potma (afb.). Zaterdag 22 september is De Haan in de galerie om zijn keuze toe te lichten.

Shaken, not stirred

Warffemius: Mythe van de natuur

D

Kunstkring Ooghoogte

Het Mondriaanhuis in Amersfoort is dagelijks geopend, behalve op maandag. Meer informatie op www.mondriaanhuis.nl

Hermanus in galerie Mignon te Wijk bij Duurstede

eze zomer exposeert Piet Warffemius in De Museums Vledder. Abstracte stalen bomen en ijle schilderijen maken een mystiek bos waarin het aangenaam dwalen is. Het nieuwste werk van Warffemius is plantaardig. Bomen en paddenstoelen. Boombeelden die geïnspireerd zijn op gebruiksvoorwerpen uit Nepal. Schilderijen van paddenstoelen die niet te determineren zijn. Twee richtingen en verschillende technieken die gemeen hebben dat ze verwijzen naar de natuur en de mystiek. Etnografische voorwerpen die Warffemius verzamelde tijdens zijn reizen naar Nepal leveren de eenvoudige, stilistische vorm die we terug zien in zijn boombeelden. Hoewel vrij abstract, zijn ze onmiddellijk als boom herkenbaar. Warffemius ontwerpt zijn bomen in karton en laat ze uitvoeren in cortenstaal of brons. Net als in de natuur in verschillende formaten, van hand-groot tot plafondhoogte.

KNSTNWS

D

Op zaterdag 15 september trappen verschillende galeries en kunsteninstellingen in Groningen gezamenlijk het nieuwe seizoen af met de manifestatie Shaken, not stirred. Van 15.00 tot 23.00 uur is iedereen welkom een kijkje te nemen bij onder anderen Ann’s Art, Noorderlicht, Pictura of With Tsjalling. De nieuwe directeur van het Groninger Museum, Andreas Blühm, geeft om 17.30 een lezing, ’s avonds is er een gesprek over kunst, film en theater bij het CBK. Vanaf 23.30 uur is de afterparty in Vera. Info: http://shaken-not-stirred.info

Steven Sterk zet galerie alleen voort In 2010 gingen galerie Smarius uit Sonnega en Steven Sterk uit Beetsterzwaag samenwerken op het bedrijventerrein van Gorredijk, in een pand met een bijzondere gevel van roestbruin cortenstaal en een expositieruimte van museale omvang. Vanaf 1 september richt galerist Marcel Smarius zich vanuit zijn woonplaats op de kunstmakelaardij. Steven Sterk blijft de galerieruimte in zijn pand aan de Hellingbaas 1 in Gorredijk gebruiken voor kunstactiviteiten. Zo is er tot 7 oktober een foto-expositie van Dolph Kessler, Jitske Hagens en Ellen de Vries, in het kader van fotomanifestatie Noorderlicht.

Open Monumentendag Op zaterdag 8 en zondag 9 september openen duizenden monumenten de deuren voor het publiek. Het thema is dit jaar Groen van Toen. Welke gebouwen gratis geopend zijn is te vinden op www.openmonumentendag.nl

hrfstwnd pagina 32 kunstkrant september/oktober 2012

Grote orkesten, grootse concerten The Arnhem Symphonic Winds & Budapest Saxophone Quartet Zutphen • Hanzehof • zaterdag 13 oktober 2012 • 20.15 uur

Fanfareorkest Kunst Na Arbeid Lunteren & Gelders Fanfare Orkest Ede • Cultura • zaterdag 3 november 2012 • 20.00 uur

Het Gelders Orkest & Het Groot Gelders HRFSTWND Blaasorkest Arnhem • Musis Sacrum • zondag 4 november 2012 • 13.15 uur

Koninklijke Harmonie Oosterbeek & Altena Brass Arnhem • Musis Sacrum • zondag 11 november 2012 • 15.30 uur

Harmonieorkest OBK Bennekom & Het Gelders Blaaskwintet Wageningen • Junushoff • zaterdag 24 november 2012 • 20.15 uur

Fanfarecorps Psalm 150 Dinxperlo & Fanfare St Cecilia Millingen aan de Rijn Ulft • DRU Cultuurfabriek • zondag 25 november 2012 • 15.00 uur

Nationaal Jeugd Fanfare Orkest & Eendracht Winterswijk Winterswijk • De Storm • zaterdag 8 december 2012 • 20.00 uur

Harmonie Koningin Wilhelmina Wamel & Philharmonie Gelre Nijmegen • De Vereeniging • zondag 9 december 2012 • 15.00 uur

www.hrfstwnd.nl hrfstwnd is een initiatief van KCG en MUI in samenwerking met de deelnemende orkesten


expositieagenda Groningen adorp

Hooghe Huys Torenweg 31, T 050-5020535, open za/zo 12-16. T/m 16 sept Arseniy Pantchenko, Eddie van Marum. 19 sept t/m nov Annemarie de Groot. aduard

Kloostermuseum Hofstraat 45, T 050-4032109, open T/m 1 nov di-za 10-17, zo 13-17. Van klooster tot kerk. appingedam

De Gangerie Kniestraat 6, T 0596-628230, open apr-sept op afspr. Greet Dijkstra, schilderijen. Museum Møhlmann Westersingel 102-104, T 0596-682856, open vr-zo 13-17. T/m 16 sept Drago Pecenica 50 jaar. Zomergoed. 23 sept t/m 16 dec 14e Onafhankelijke Realisten tentoonstelling, 88 kunstenaars. Museum Stad Appingedam Wijkstraat 25. T/m 30 sept Inspirerend Groningen. De Noordelijke Kunsthof Blankenstein 2, T 0596-624488, open vr-zo 14-17. 8 sept t/m 21 okt Aafke Steenhuis (schilderijen), Leo vd Bos (beelden).

Kunstroutes Groningen Kunst-aan-Huis route Beijum Groningen Za/zo 6/7 okt 13.30-18 Route langs 20 kunstenaars in Groningse wijk Beijum. Startpunt Pand 49, Ypemaheerd 49. 10e A-Kwartier Kunstroute Groningen Zo 7 okt, 11-17. Jubileumroute langs 25 ateliers, musea en galerieën in het A-Kwartier in Groningen. Info: o.a. Wallstreet Studio, Muurstraat 8b, VVV, CBK en www.kunstinheta-kwartier.nl

bellingwolde

Atelier Bell’Arte Rhederweg 66, T 0597-531600, open 1e zo vd mnd v.a. 12 u. Elizabeth Kodde, schilderijen. Emmelot Boeken&Kunst, Hoofdweg 74, T 0597-530738, open za/ zo 13-17. Museum De Oude Wolden Hoofdweg 161, T 0597-531509, open wovr 10-17. 30 sept t/m 2 dec Typisch Hollands, div. kunstenaars. delfzijl

Galerie HOP Het oude postkantoor, open wo, za 13-17. Molen Adam Molenberg 1, open wo, za/zo 14-17. den andel

Galerie Den Andel Streekweg 1, T 0595-422726, open vr-zo 13–17 en op afspr. T/m 23 sept A touch of Australian light, Hélène Grégoire, Johan de Vries, Henk Adriaan Meijer. 30 sept t/m 24 dec. Klein is fine, 6 schilders, 4 beeldhouwers. den ham

Hamsterborg T/m 16 sept za/zo 13-17. Anneke Hoes (schilderijen), Wim vd Schors (houten objecten). eenrum

Galerie Kunst om de hoek Hoofdstraat 25, T 0595-492206, open za/ zo 13-17 en op afspr. Kunsthuis Noordwaarts Hoogstraat 14, T 0595-438150, open vr-zo 13-17 en op afspr. De Oude Post Galerie Raadhuisstraat 2, T 0595-491434, open dagl. 13-17. Ulrich H. Reising, sieraden, beelden, schilderijen. Galerie het Raadhuis Raadhuisstraat 17, T 0595-497002, open vr-zo 13-17. T/m 21 okt Van Stad tot Wad, Sip Hofstede, Antje Sonnenschein, Theo Onnes. 26 okt t/m 23 de Zover het oog reikt, Gerard Koster 80 jaar, schilderijen. finsterwolde

De Groninger Kroon Reiderwolderpolder 4, T 0597-354261, open za 14-17, zo 11-18. en op afspr. T/m 21 okt Als kat en hond, Elza vd Berg, Jittie Wildeman e.a. Galerie Waalkens Hoofdweg 39, open za/zo 27/28 okt 12-17. In search of…, Minervastudenten geïnspireerd door Bas Jan Ader.

’t zandt

Galerie Ruigewaert Rijksstraatweg 1, T 0594-213738, open za/ zo 12-18 en op afspr. 9 sept t/m 4 nov De zomer voorbij, Christiaan Afman, Marcel Duran e.a.

Atelier Lissebon Lissebonsepad 1, T 0596-581041, open zo 13-17. Schilderijen en tekeningen van Edward Hölzel en Rosiet Baris.

onnen

Galerie Appèlbergen Zuidveld 31, T 06-55740700, open za/zo 13-17. oude pekela

Het Kunsthuis Molenweg 4, T 0597-655268, open wo-zo 12-17. Vestingmuseum Molenweg 6. Za 8 sept 15.30 lezing Henk Helmantel, 4 schilderijen, zo 9 sept 13.30-17 te bezichtigen.

Noorder 7 1e zo vd mnd 12-17. 30 km lange route door NO-Groningen. Routebeschrijving bij bibliotheken, VVV en locatie Waarkunst. Info: www.noorder7.nl

roodeschool

Open atelier Stad en Ommeland 1e zo vd mnd 12-17. Info: 050-4062064.

saaxumhuizen

Open ateliers Ten Boer Stichting KAT 1e zo vd mnd 13-17. Info: Bertus Hidding, Kollerijweg 18, Woltersum, tel: 050-5710707 of www.stichtingkat.nl Open Ateliers Westerkwartier 1e zo vd mnd 12-17. 10 kunstenaars in de regio Westerkwartier. Info: www.openatelierswesterkwartier.nl

LITI galerie/pottery Laanweg 1, T 0595-412548/412402, open do/ vr 10-16, za 13-16 en op afspr. Tiny Bouter-Snijders (keramiek), Linda Bouter (schilderijen). Galerie de Pronkkoamer Saaxumhuizerweg 2, T 0595-425078, open za/zo 10.30-17. T/m 23 sept Margo de Graaf, Mildred Kuipers, Peter R. Hein e.a., div. techn. sappemeer

Galerie de Smederij De Vosholen naast nr 58, T 0598-399899 tst 243, open do-za 13.30-16.30. 8 sept t/m 19 okt Jitske vd Wal, Ankie de Boer, Jos Boerjan, textiel, keramiek, gem. techn. scheemda

Fotogalerie Lichtzone Oude Kijk in ’t Jatstraat 36, open wo-zo 12-17. 27 okt t/m 18 nov Duister, Pim Benus, Anja Datema e.a. Galerie Muskee Munnekeholm 5, open wo-za 12-17. Galerie Noord Nieuwstad 6, T 050-3113322, open di-za 13-17, 1e zo vd maand 13-17. T/m 27 sept artXing, Jenny Chung, Reina Dijkstra, Joost Schmidt e.a. 29 sept t/m 25 okt Dubbelfocus, Kitty Boon, Anneliet van Beelen. Noorderlicht fotogalerie Akerkhof 12, T 050-3182227, open wo-zo 12-18. T/m 9 sept Dies Irae, Paolo Pellegrin. Lethyn Art Steentilstraat 40-42, T 06-29102240, open do-za 12-17 en op afspr. 8 sept t/m 1 dec Anja Knoopers, Jan vd Brink e.a. Het Paleis Boterdiep 111, T 050-3118849. 16 sept 13-17 Dans en beweging, open ateliers en culturele activiteiten. Galerie Pand49 Ypemaheerd 49, open di-za 13.30-17. Portiersloge Haddingestraat 26. T/m 28 sept Willem Corsius. Remonstrantse kerk Coehoornsingel 14, open ma-vr 9-16.30. 17 sept t/m 2 nov Mijn hemel, Ans Bakker, glasobjecten. Sign Winschoterkade 10, T 050-3132651, open di-za 12-17, zo 14-17. Station Noord Kastanjelaan 1. Station Noordwest, t/m 15 sept Drie Eenheden, Jacob Bos, ferrie=differentieel, Paul Borggreve, installatie. Galerie Van Starkenborg Winsumerweg 1, open wo-zo 13-17. T/m 28 okt Re-Design, 3e internationale ontwerpwedstrijd, meer dan 20 kunstenaars. Depot Jan Steen A-Kerkstraat 18, open za/zo 13-17. Kunstproeverij Erika Stulp Oude kijk in ’t Jatstraat 62, T 0503184651, open do, vr 12-18, za 12-17 en op afspr. Universiteitsmuseum Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. T/m 4 nov Aboriginal kunst uit Australië. Wallstreet Studio Muurstraat 8b/Boteringeplaats, T 050-3111269, open wo, vr/za 14-17 en op afspr. 2 sept t/m 7 okt Jubileum overzichtsexpositie 10de A-Kwartier Kunstroute. Galerie with tsjalling Oosterstraat 26, open wo-vr 12-18, za 12-17. Galerie Z E S Ganzevoortsingel 6, T 050-3147680, raamexposities. T/m 11 sept Joanna Paszkiewicz. Art Gallery Erik Zwezerijnen Folkingestraat 65, open do-za 12-18. Zwierig Figuratief.

Friesland

Atelier Reny de Boer Thorbeckelaan 25, T 0597-615957, open dagelijks tot 21. Beelden, schilderijen, sculpturen.

Atelier Route 99 Noord-West Groningen 1e zo vd mnd, 12-17. 17 kunstenaars in Noordwest-Groningen. Zowel figuratief als abstract. Info: www.route99.nl

Galerie Beeldkracht Torenstraat 6-8, T 0597-591068, open wo-za 10-18, zo 12-17 en op afspr. 9 sept t/m 4 nov Ad Arma, div. techn. slochteren

Galerie Fine Arts Hoofdweg 32, T 0598-423146, open wo-zo 10-17. O.a. Karel Appel, Klaas Gubbels, Jan vd Kooi. Fraeylemaborg Hoofdweg 30, dagelijks 10-17, wknd/feestdagen 13-17. Kunsthal Slochteren gemeentehuis, Hoofdweg 10a, open ma-vr 9-16.30. 7 sept t/m 13 nov 8 Slochter kunstenaars, Lucas Klein, Trijnie Mohlmann, Hans Prins e.a. ten boer

Atelier Horneman Ticheldobben 8, T 06-50563099, open vr/za 1117, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 7 okt Joep Hommerson. ter apel

Klooster Ter Apel/Galerie II Boslaan 3-5, T 0599-581370, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 2 sept Kees Thijn, schilderijen. thesinge

Kunsthal Bart Art Box Thesingerweg 4, T 050-3061909/0643533703, open za/zo 13-17. 10 sept t/m 14 okt (finnissage) Werk in uitvoering, Aakon Aakonson, Ljugomyr Satanevic. 28 okt t/m 25 nov Vader 83 & dochter 45, Cor de Nobel & Borg de Nobel, o.a. tekeningen, schilderijen. Marcel Duran Kloosterkerk, Kapelstraat 2a, T 050-5778101, open za/ zo 13-17 en op afspr. Herbert Koekkoek Bovenrijgerweg 19, T 050-3024869, open 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Metalen beelden.

aldtsjerk Galerie Bloemrijk Vertrouwen Van Sminiaweg 70, T 058-2561176, 06-25356418, open do-za, 14-17 en op afspr. ameland Kunstmaand Ameland november, 70 internationale kunstenaars op 30 locaties. Galerie Bo Lumen Douwe Klipweg 10, Ballum, open wo-za 10.3016.30. Dit Eiland Burenlaan 1, Hollum, T 0519-554405, open za/zo 11.3015.30 en op afspr. Armando, Warffemius, Raveel e.a. appelscha Buitencentrum SBB Terwisscha 6a, open di-zo 10-17, t/m sept Mythe van de Natuur, Trijntje Muys, schilderijen. Atelier M Steegde 9, T 0516-431621. Marianne Herschel (keramiek), Jos Koeijvoets (schilderijen). Volle Leven Oude Willem 5, open ma-zo 13-17, t/m sept Mythe van de Natuur, Sabine Liedtke, Eva Kipp, Kitty Boon. bakhuizen Homan-Hupkens in prent en beeld Gaestwei 14, T 0514581312/06-13020602, open vr-zo 12-17 en op afspr. Reinder Homan, Sofie Hupkens, grafiek, beelden. beetsterzwaag Galerie Van Harinxma Van Harinxmaweg 4, T 0512-385511, open vr-zo 13-17. Kunsthuis Syb Hoofdstraat 70, T 0512-382376, open za/zo 13-17. T/m 18 sept Terra Nova, Sjoerd van Leeuwen, Harald den Breejen. 19 sept t/m 23 okt Master Artistic Research, UvA. Galerie Terbeek Hoofdstraat 42, T 0512-820300, open wo-zo 13-17 en op afspr. 2 sept t/m 28 okt Martin Sijbesma, schilderijen. Kunstruimte Wagemans Hoofdstraat 24a, T 06-51552333, open vr-zo 12-17. en op afspr. berlikum Atelier Hiske Wiersma Kleasterdyk 32, T 06-20193896, open 1e za/ zo vd mnd 13-17 en op afspr. Schilderijen. bolsward Titus Brandsma Museum Grote Dijlakker 11, T 0515-581799, open di-za 13-17. Galerie Lalande Grote Dijlakker 31, T 06-23096263 open vr 14-18, 19-21, za 14-18 en op afspr. Daniël Nauta e.a., schilderijen. boyl Galerij Els de Niet Boylerweg 63, T 0561-421030, open do-za 13-17 en op afspr. Schilderijen en fotowerken.

tolbert

burum Galerie-studio Aafke Holman Herestraat 2, T 0594-249621, open za/zo 13-17. Aafke Holman (schilderijen). 29 sept t/m 25 nov Morgen, schildergroep Artoptwee.

Galerie Euro-Art Mensumaweg 21, T 0594-511464, open za 13-17, 1e en 3de zo vd mnd 13-17 en op afspr. Viola Holt, Arie Zuidersma, Anton Heijboer, Marion Nap. Roesd De Holm 34, T 0594-549707, open wo-vr 10-17.30, za 10-17. T/m 15 sept Jan van Loon Uitgelicht. 19 sept t/m 3 nov Eric De Vree, schilderijen.

damwoude Atelier Jan Reinder Adema Hoofdweg 43, T 0511-424696, open vr/ za 13.30-17 en op afspr. Galery Koos Hiemstra Hoofdweg 25, T 0511-421251, open op afspr. of op avontuur. Eigen werk.

haren

Galerie Aanblick Kromme Elleboog 52, T 050-5340485 open vr/za 13-17 en op afspr. Hans Musters, Gerda Onnes, Marcel Duran, Wouter Okel, e.a., schilderijen, beelden. Centrum za 8 sept, 11-17. Kunst- en cultuurmarkt, 95 kunstenaars. Hortus Kerklaan 34, T 050-5370053, open dagl. 9.30-17. T/m 20 okt Beeldenstorm, Groninger beeldhouwers.

uithuizen

Kunstuitleen Schoolstraat 14, open di-vr 13.30-16, vr 18.30-19.45. Museum Eddy Roos Emmaweg 50, T 0595-431067, open apr t/m okt za/zo 13-17 en op afspr. Eigen werk en Rachel Dieraert, schilderijen. 8 sept t/m okt Noëlla Roos, schilderijen. Atelier Gijs van der Sleen Brouwerijstr. 42 (ing. Cohenstr.), T 0610249689, open indien aanw. en op afspr. Schilderijen, foto’s.

de wilgen Atelier Amapola Hoptunen 13, T 06-52539055, open za/zo 13-17 en op afspr. 5 okt t/m 2 dec Margôt Ritman, Dientje Kats, Gerard Herder, schilderijen, beelden. Galerie Buitengewoon Dr. Heawei 52, T 0512-518684, open 1e en laatste za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 30 sept Deense zomer, Hanne B Sönnichsen, wandkleden.

hoogezand

Kerk za/zo 1/2 sept, 10-18. In een ogenblik, Fotogroep Garmerwolde.

Reinder Bleeker Stationsweg 23, T 0598-380392, open ltste zo vd mnd 13-17 en op afspr. Schilderijen, inkten. Wiea Duintjer Hoofdstraat 157, T 06-20018630, open laatste wknd vd mnd, za/zo 13-17 en op afspr. Bronzen beelden.

groningen

hornhuizen

Kunstruimte 09 Herebinnensingel 11, T 050-8795291, open wo-zo 13-17. 15 sept t/m 21 okt High-lights. Atelier 233 Antillenstraat 1, T 050-5412547, open 1e zo vd mnd 12-17. en op afspr. Werk van vier schilders. Aa Kunst Aweg 47-48, T 050-3126963, open do-za 13-17. Der Aa-Kerk Akerkhof, rond kerk zo 2 sept 11-17 Katjee, kunstmarkt. Academie Minerva Praediniussingel 59, open 6 t/m 28 okt ma-do 9-21, vr 9-17, za/zo 11-17. In search of…, kunstenaars geïnspireerd door Bas Jan Ader (1942-1975). Atelier Andersom Emmalaan 3, T 050-5347660, open 1e zo vd mnd 12-17. Marion van Wijk-Kraus, schilderijen, portretten. Ann’s Art Munnekeholm 8, T 050-3122822, open do-za 12-17 en op afspr. 6 sept t/m 13 okt Gertjan Scholte-Albers, schilderijen. Kunsthandel Richard ter Borg Folkingestraat 33, T 050-3110918, open wo-za 12-17. Galerie Peter te Braak Noorderhaven 50, T 050-3180311, open vr/ za 11-18. Schilderijen 20e eeuw. CBK Groningen Trompsingel 27, T 050-3680160, open wo-zo 13-17. T/m 23 sept Frank Havermans, objecten. DIA (gem. Groningen) Kreupelstraat 1, kantoortijden. T/m 15 okt Ynskje Penning, bronzen beelden. Galerie Doornik & Schelfhout Munnekeholm 22, T 06-25365567, open wo-za 13-17 en op afspr. Philip Elchers Grachtstraat 30, open wo-vr 12-17 en op afspr. Forma Aktua Pinakotheek Nieuwstad 10, T 050-3133342, open di-zo 13-17. T/m 12 sept Irma Horstman (beelden), Coby Bos, Sari Piek (schilderijen). Galleria Unexpected Schuitendiep 47, T 050-3183144, ma-vr 9.3016.30, za/zo 13.30-16.30. Gezondheidscentrum Lewenborg Kajuit 438. T/m 10 okt Bernadette Kuis, schilderijen. Groninger Museum Museumeiland 1, T 050-3666555, open di-zo 10-17, vr 10-22. T/m 23 sept Iris van Herpen, mode. T/m 30 sept Painting Canada. Tom Thomson and the Group of Seven. T/m 18 nov Yin Xiuzhen, objecten. 7 okt t/m 31 mrt Urban Gothic, Marc Bijl. Atelier Henk Kraayenzank Visserstraat 40, T 050-3135798. T/m 9 sept Zinnebeelden, Javier López Pinón. Kunstatelier de Gast Lage der A 26, T 06-30100807, open do-zo 13-17. Kleurrijke kunst van Pietie Buijs. KunstenZo Oosterstraat 55, open wo-vr 12-18, za 11-17. Kunstwinkel met werk van 10 kunstenaars.

Galerie Art & Job Tammingastraat 63, T 0595-481967, open di-zo 12-18. Galerie Gewaagd Dijksterweg 2, T 0595-487071, open vr-zo 13-17 en op afspr.

garmerwolde

niezijl

oudeschans

bad nieuweschans

Andersom Anders Voorstraat 22, T 0597-521019, open vr-zo 12-18. Jonathan Otten, (gem. techn.) en gastbeeldhouwer. Beelden in de bocht Hamdijk 2, T 0597-797017, open t/m 30 sept do-zo 10-16. Beeldentuin. Atelier/beeldentuin Cilia de la Court Oudezijl 14, T 0597-671737, open za/zo 12-18 en op afspr. Galerie Ka Voorstraat 47, T 0597-522299, open zo 13-17.30 en op afspr. Carla van den Berg, Klaas Russchen, Hans Bode. Gesso-Giz Voorstraat 17, T 06-30518706, open za/zo 11-17 en op afspr. Wim Hendriks, José van Bergen.

Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van november/december uiterlijk 10 oktober naar het volgende adres: KunstKrant Noordoost-Nederland, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar [email protected]

usquert

Galerie PRA Streeksterweg 87, T 06-51270653, 1e zo vd mnd 13-18 en op afspr. Saskia Masselink. veendam

houwerzijl

Ruimtela Hollemastraat 16, T 06-16692184, open za/zo 13-17 en op afspr. 9 sept t/m 7 okt 5xBasic, René Eicke, Peter vd Horst e.a. 14 okt t/m 11 nov 4:1 Alie Waalkens, Els van’t Klooster e.a. kornhorn

Fred Diekmann Provincialeweg 44, T 0594-659729, open 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Beelden, tekeningen, schilderijen. La table ronde Keramisch atelier Henneke Chevalier, Provinciale weg 44, T 0594-659729, open 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. marum

Tony Simon Marktstraat 18, T 0594-642087, open 1e zo vd mnd 12-17. Schilderijen en tekeningen. Gonny Visscher Hamrik 15, T 0594-643420, open 1e zo vd mnd van 12-17. Sieraden van antieke kralen.

Galerie 5 VanBeresteyn, Museumplein 5c, T 0598-631030, open diza 12-17. 20 okt t/m 1 dec deelnemers Kunst om de vijvers. Kunst om de vijvers Museumplein en Hertenkamp, za/zo 20/21 okt 12-17, evenement met o.a. 15 kunstenaars. Atelier Johanna Lups Bocht Oosterdiep 6, T 0598-619608, open 1e za vd mnd 11-16. Abstracte schilderijen en keramiek. Veenkoloniaal Museum Museumplein 5, T 0598-364224, open di-do 11-17, vr-zo 13-17. T/m 9 sept, Harry Cock, foto’s. warfhuizen

Fotogalerie l’Héritage Baron van Asbeckweg 22, open 1e zo vd mnd 11-17. Werk van Hans Sas. Nou nóg mooier Lijstenmakerij & kunst, Baron van Asbeckweg 38, open wo-za 10-18. wedde

Kunstkamer Wedde Lageweg 29, T 0597-561631, open vr-zo, 13-17 en na afspr. Bart van Oijen, Jente Bagchus, schilderijen, keramiek. wehe den Hoorn

Galerie Jacoba Wijk Mernaweg 29, T 0595-572531, zo 13-17 en op afspr., feestd. gesl. T/m 30 sept Carla vd Puttelaar, Frans Franciscus, Ruud de Rode, Christiaan Kuitwaard e.a.

middelstum

Borg Ewsum Oosterburen 1, T 0595-552195, wo-zo 13-17. 5 sept t/m 28 okt Lourens Lubbers , Trudi Skála. midwolda

Galerie Maya Wildevuur Op de Ennemaborg, Hoofdweg 100, T 0597552950, open vr-zo 14-17.

westeremden

Kunstgang Op de wind Aylsumaheerd, Vierburenweg 11, T 0596551877, open vr-zo 13-17 en op afspr. T/m 30 sept De neus is een luciferdoosje, Annet Bakker, schilderijen. Marjanne Sorgdrager (sieraden), Leen Kaldenberg (schilderijen). De Weem Abt Emopad 2, T 0596-551415, open t/m okt, do-za 1317. T/m 27 okt Ieder jaar anders I, Henk Helmantel.

nieuwolda

Galerie 10 bij 10 Dok 1a. T 0655374588, open vr/za 13-17.30, zo 14-17 en op afspr. Kunstpodium de Leegte Hoofdstraat 115, T 0596-541172, open op afspr. 9 sept t/m 14 okt zo 11-17 Kunstkting Ooghoogte. Atelier/galerie Yvonne Struys Hoofdstraat 45, T 0596-542926, open op afspr. Permanent twee- en driedimensionaal werk.

winschoten

nieuw-beerta

winsum

Ned. Herv. Kerk Hoofdweg 18, open 2 sept t/m 28 okt vr-zo 12-17. In search of…, kunstenaars geïnspireerd door Bas Jan Ader.

Atelier Kwintus Hoofdstraat 1 Obergum, T 0595-443771, open do-za 10-17, tussen de middag dicht. Harma de Graaf.

Galerie Marten Randa Stationsweg 41, T 0597-414140, open vr 12-22, za/zo 12-18 en op afspr. Ook beeldentuin. Galerie Veldpape Engelenstilstraat 14, T 0597-413546, open wo-za 13-17 en op afspr. Chinese kunst, schilderijen van Nederlandse en buitenlandse kunstenaars.

dokkum Galerie Jan Kooistra Diepswal 3, T 0511-423964, open vr 14-17 en 19-21, za 14-17 en op afspr. Olieverfschilderijen en aquarel. Kunstkantoor Vleesmarkt 13, open do 13-17.30, vr 13-21, za 13-17. T/m 29 sept ARTchipel, Gerhild van Rooy, Beatrice Kluivers e.a. dokkumer nieuwe zijlen Galerie-kunstcafé De Dream Sylsterwei 21, T 0511-451121, open za/zo 11-17. donkerbroek Galerie Huize Hynsteblom Bokkekampsweg 4, T 0516-491730, 0613402657, open zo 14-17. Marty Poorter. drachten E.M. Galerie Heideanjer 8b, T 06-22121831, open do-za 13-18 u. 2 sept t/m 9 okt Terra animata, ihkv Noorderlicht. Fries Congrescentrum Oprijlaan 3, T 06-55112997, open ma-vr 9-17, za/zo 11-17. 2 sept t/m 7 okt. Het mismaakte landschap, Nederlandse Fotobond, foto’s. Ku[n]st in zicht, schilderijenpanorama 90 meter kusten Groningen, Friesland. 13 okt t/m 10 dec Ankie Douma (schilderijen), Ineke Posthumus (keramiek). De Galerij Burg. Wuiteweg 24, ingang Boelensstraat, T 0512-335025, open wo-zo 14-17 en rond voorstellingen De Lawei. 2 sept t/m 14 okt Laag op laag, Piera Campo (foto’s), Sikko Mulder (gem. techn.), Jitse Sikkema (beelden). Karmelklooster Burg. Wuiteweg 162, T 0512-512103, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m 7 okt Tryntsje Nauta, Pieter de Vries, foto’s ihkv fotomanifestatie Noorderlicht. Museum aan de A7 Lavendelheide 15, T 0512-587777, open ma-vr 9-17. 2 sept t/m 14 okt Yvonne Lacet, constructeur van het alledaagse, foto’s ihkv Noorderlicht. Museum Dr8888 Museumplein 2, T 0512-515647, open di-za 11-17, zo, feestd. 13-17. 2 sept t/m 7 okt Urban Jungle, fotomanifestatie Noorderlicht. Kunstuitleen Veenstra Moleneind NZ 22, T 0512-513223. Boiten, Hassan, schilderijen. Jan J. de Vries Wimerst 12, T 0512-513524, open vr-zo 12-17 en op afspr. Friese landschappen. franeker Arte Assoluto Prinses Beatrixstraat 21, T 0517-394720, open op afspr. Gé Corporaal, schilderijen. Galerie der Franeker Courante Kunsten Eise Eisingastraat 21, T 0517-382308, open za 12-15.30 (tot 1 okt) en op verzoek. Douwe Elias, schilderijen.


expositieagenda De Lijstenmaker Laene 15b, T 0517-397971, open di-vr 9.30-12.30, 13.30-18, za 9.30-13. Collectie etsen en giclées. Harry Wever Noord 24, t/m 29 sept Bob Brenkman, Stijn Rietman, Oesje Zegel, Harry Wever e.a., schilderijen, objecten. gersloot Het Gemaal Hooivaartsweg 14, T 06-23030115, open za 12-17, zo op afspr.

Kunstroutes Friesland Kunstroute Smallingerland Za/zo 15/16 sept, 13-17. Atelierroute langs 14 kunstenaars in Drachten. Flyers en info: o.a. bij De Galerij, Museum Drachten en op www.kunstroutesmallingerland.nl


langezwaag Galerie Weekhout ’t Hou 6, T 0513-689002, open za-zo 13-17. Galerie Anne Huitema ’t Hou 1a, T 0513-688515, open zo 13-18 en op afspr.

haulerwijk Galerie Hummel Leeksterweg 29, T 0516-425000, open di-vr 9.3017.30, do tot 21, za 9.30-16. T/m 15 okt Zomerstreken.

jubbega Kunstlokaal No8 AlleskAn, Schoterlandseweg 55, T 0516-463141, open za/zo 12-18.

leeuwarden Galerie 92 Eewal 92, T 058-2991170, open wo-zo 13-17 en op afspr. Artemisia in Kunstzaken Eewal 98, T 058-2998841, open do-za 12.30-17. Atelier Dirk Beintema Turfmarkt 8, T 0629238982, open do-za 13-17.30 en op afspr. Blokhuispoort Blokhuisplein 40. 2 sept t/m 7 okt Terra Cognita, fotomanifestatie Noorderlicht. Historisch Centrum Groeneweg 1, T 058-2332350, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. 14 okt t/m 3 mrt Sporen van Saskia, vrouw van Rembrandt in Leeuwarden. Galerie De Kleine Hoogstraat Kleine Hoogstraat 14, T 058-8442545, tijdens exposities do-za 13.30-17 en op afspr. T/m 8 sept Nieuw Klassiek, Marian Gerrits, Ans Smits e.a. Koot-Art Kleine Hoogstraat 9, open do/vr 13-18, za 12-17. Kunstuitleen Friesland Wissedwinger 1, T 058-2125400, open di-vr 10-17, za 12-17. 8 sept t/m 3 nov Alexander van Noort. Galerie/atelier ’t Lamberthûs Eewal 90, T 058-2501099, open vr/ za 13-17. Pier Pander Museum Groeneweg 1, T 058-2338399, open za/zo 13-17. Keramiekmuseum Princessehof Grote Kerkstraat 11, T 0582948958, open di-zo 11-17. T/m 28 okt Groen geluk. Van lusthof tot volkstuin. Galerie De Roos van Tudor Eewal 47-49, T 058-2161636, open wo-vr 13.30-17, za 11-17, 2e zo vd mnd 14-17. 8 sept t/m 6 okt A different language, Mim Molenaar. 13 okt t/m 18 nov Maartje Strik, schilderijen.

heerenveen Museum Belvédère Oranje Nassaulaan 12, T 0513-644999, open di-zo 11-17. T/m 26 aug Auke de Vries, beelden, tekeningen. 2 sept t/m 7 okt Terra Cognita, fotomanifestatie Noorderlicht. Museum Willem van Haren Minckelersstr. 11, T 0513-623408, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. T/m sept beeldenhof. T/m 16 sept Atelier des refusés, olv Walter Baas. 2 sept t/m 7 okt Untamed, fotomanifestatie Noorderlicht. 23 sept t/m 11 nov Annemieke Harkema, tekeningen.

katlijk African Tribal Art Galerie De Ruijter-Van Santen, Aaltjelaan 2, T 0513-631130/06-51381263.

Tresoar Boterhoek 1, T058-7890789. Kunsthandel & galerie De Vries Turfmarkt 1, T 06-52037004 open do-za 13-17.30 en op afspr.

kollum Gemeentehuis open: kantoortijden. 5 okt t/m 12 dec Met ander ogen, schildergroep Aafke holman. Galerie Jitsche Hemkes p/a Drukkerij Broersma, Voorstraat 100/102, T 0511-451321, open t/m sept, zo-vr 14-17. Hans de Jong, Thom de Jong, schilderijen, beelden, grafiek. Atelier Kunstlokaal 7 Voorstraat 55, T 0511-450752, open vr/za 14-17, indien aanw. en op afspr. Max en Louise de Winter.

menaldum Ki Beau galerie Lytsedyk 10, T 0518-452142, open vr 13-17, za 1117. Dana Andreev, Jaap van Dijk, Hans Jouta e.a.

gorredijk Galerie Hoogenbosch Stationsweg 66, T 0513-465178, open do-zo 13.30-17.30 en op afspr. Cordèls Kunstkliniek Stationsweg 66a, T 0513-464122, open zo 13.30-17. Galerie Steven Sterk Hellingbaas 1, T 0561-499566, 06-10595904, open do-zo 13-18. T/m 7 okt Dolph Kessler, Jitske Hagens, Ellen de Vries, foto’s ihkv Noorderlicht. harlingen Galerie/Atelier Acanthus Zuiderhaven 71a, T 0517-415173, open di-za 10-12, 13.30-18. Klaes Posthuma, schilderijen. Wilco Berga (schilderijen, grafiek), Tanja Blokland (objecten). Ook Jan Deodatus en Skelte Visser. Atelier Groenhuizen Heiligerweg 60, T 06-21200148, open vr-za 10-17. Rob Groenhuizen (schilderijen). Galerie De Vis Noorderhaven 40, T 0517-417116, open do/vr 12.3017, za 11-17 en op afspr. T/m 29 sept Musée de la mere, Harm-Jan Boven, Gerrit Benner, Wim Buitendijk e.a. T/m 6 okt The rite of spring, Merit de Jong, foto’s, ihkv Noorderlicht.

hindeloopen ’t Huis met Kunst Tuinen 5–7, T 0514-523208, open vr-za 13.3017.30. Permanente expositie Pieter van den Brug. Galerie Het Sluishuis Beeldentuin Nancy Muns, ’t Oost 12, T 0514522009, open za/zo 11-17 en op afspr. Schilderijen, beelden. joure Atelier Bertina Röntgenweg 1, T 06-47058805, open 1e zo, 3e wo vd mnd 13-17 en op afspr. Bertina Tilma, schilderijen. Museum Joure Geelgietersstraat 1-11, T 0513-412283, open di-vr 10-17, za-ma 14-17. T/m 30 sept Klaas Gubbels.

Trimdiel Keunstrûte Za/zo 22/23 sept 12-17. Ruim 20 kunstenaars op 12 locaties in Leeuwarderadeel. Overzichtsexpositie in galery De Garaazje, Moundyk 17, Stiens. Info: www.leeuwarderadeel.nl Kunstroute Hurdegaryp Za/zo 29/30 sept, 11-18. 16 inwoners Hurdegaryp, dorp ‘tusken wâld en wetter’ tonen kunst aan huis. Info: www.kunstroutehurdegaryp.nl of 0511-476008. Mythe van de Natuur T/m sept. Fietsroute langs 15 monumentale kunstwerken in het Drents-Friese Wold, tussen Diever, Hoogersmilde en Appelscha. Route en info: www.mythevandenatuur.nl Kunstroute Goutum 6/7 okt, za 11-17, zo 13-17. Kunstroute bij kunstenaars thuis, in hun atelier of in de Agneskerk, Schuur de Vries en Dorpshuis. Info: www.kunstroutegoutum.nl

koudum Atelier-Galerie 13 Manen Hoofdstraat 37a, open di-do 10-17. Beelden, schilderijen div. kunstenaars. Beeldhouwcentrum Koudum Hoofdstraat 4, T 0514-522676, open di-za 10-12.30, 13.30-17. Kunstroutes & workshops. Galerie De Souverijne Hoofdstraat 26-28, T 06-10374486, open woza 13-16 en op afspr. T/m 29 sept Loes Bosveld (art quilts), Hanneke vd Woude (grafiek).

metslawier Changes Design Roptawei 27, T 0519-242382, open ma-za 10-18 en op afspr. Brood, Klashorst, Warhol, Appel, Corneille e.a. nijega Galerie Dinie Boogaart Kommisjewei 21-23, T 0512-372735, open vr-zo 13-17. noordwolde ’t Vlechtwerk Mandehof 13, T 0561-430641, open di-do 11-16.30. T/m 20 sept Henk Fledderus, Ciska Beun, schilderijen. olterterp Galerie Lauswolt bij De Slag, Selmien West 2, T 0512-301695, open di-za 10-12, 13.30-17, zo 13.30-17. T/m 9 sept Jan Groenhart, Pieter Knorr, Grietje Postma e.a.

Keramiekatelier Elysia Verhoeven Grafiekatelier Siemen Dijkstra

oosterstreek Atelier Grensweg Dwarsvaartweg 78, T 0561-433122, open vr/za 13-17 en na afspr. Jeltje Baas, schilderijen. oosthem Galerie Oosthem Hernepaed 4, T 0515-533105, open do-za 11-17 en op afspr. oude bildtzijl Aerden Plaats Ds. Schuilingstraat 4-6, T 0518-421012, open za/zo, (t/m sept wo-ma) 10.30-16.30. Kunstkring Uytland. Galerie/atelier De Trapjes Oude Bildtdijk 94, T 0518-421293, open 1e za/zo vd mnd 13-17 en op afspr. John Maes (schilderijen, grafiek), Joske Maes-Pellens (beeldweefsels). oudehorne Galerie Pereboom Eilewijksreed 10, T 0513 542110, open zo 12-17. Hanneke Pereboom, glas, steen, brons, schilderijen. raard OerKa Irene Verbeek Museum kerkje van Raard, T 050-5291360, open vr-zo 14-17 en op afspr. Een zee van tijd. rottevalle Galerie-Atelier Klaske Kalsbeek-Vlasma Heidbuorren 3, T 0512342047, open vr/za 13-18 en op afspr. ruigahuizen De Egelantier kunstuitleen, Jan Jurjensingel 3, open 1e, 3e za vd mnd 14-16.30. Petra van Rijn, schilderijen, ikonen. sint annaparochie. Atelier Elbow Nieuwebildtdijk 220, T 0614410607, open 1e zo vd mnd 14-17. Ellen Floris, Waddenfoto’s; Bowe Roodbergen, lichtobjecten, grafiet. Hendrik Elings Oudebildtdijk 202, open t/m sept 1e zo vd mnd. Thuisexpositie Hendrik Elings. sneek Galerie Bas Marktstraat 3, T 0515-426383, di-vr 13-17, za 12-16. T/m 11 sept Sporen van Joods leven. 15 sept t/m 23 okt Simmersalon, eindexamenwerk academie Zwolle. Galerie Peter Bax Singel 82, T 0515-422772, open di-vr 13.30-18, do 19-21, za 10-17. T/m 22 sept Foppe’s kleuze, Corneille, Heyboer, Brood, Wildevuur e.a. Angèle Geuskens, keramiek. Gemeentelijke tuin Stadhuis, Waltaplein, open t/m sept, kantoortijden, Dries Reeder, Adri de Fluiter e.a., beeldentuin. tijnje La Lanka galerie/beeldentuin, De Warren 17, T 0513-571154, open t/m 11 sept, do-zo 13-17. tjerkwerd Galerie Artisjok Kerkstraat 19, T 0515-579193, open do-za 13-17 en op afspr. T/m 27 okt Rondom Wonderen, Ada Stel, keramiek, schilderijen. Gerrit Wijngaarden Waltaweg 25, T 0515-579323, open op afspr.

GALERIE VOOR HEDENDAAGSE KUNST

T/m 23 september expositie van de kunstenaars Anne Post toe Slooten, Ans Schuiling, Elly Huizinga, Froukje Tolsma, Margo de Graaf, Mildred Gravesteyn en Peter R. Hein Expositie van 29 september t/m 25 november 2012 Swa van Dael - schilderijen (zie foto “Kisses”), Wilhelmina van Beek-Zoutewelle - papieren kartonreliëfs, Maryke Wiegers - grafisch werk, Rachel van Balen - schilderijen, Rieneke Gollnau - grafisch werk, Miriam Geerts - divers, Henk ter Horst - schilderijen, Liesbeth Dedert - objekten

Expositie van het nieuwste werk vers uit het atelier Openingstijden: di t/m zo van 13 tot 17 uur

Lheeweg 10b te Dwingeloo tel: 0521-597146/597636

“Kisses” van Swa van Dael

Saaxumhuizerweg 2/ ingang Nienhuisweg 9957 NH Saaxumhuizen Telefoon 0595 - 425078 Openingstijden: za en zo van 10.30 tot 17.00 uur en op afspraak e-mail: [email protected] website: www.pronkkoamer.nl


expositieagenda tytsjerk Vijversburg beeldenpark, Swarteweisein 2, T 0511-432427, open ma/di 9-15, wo/do 9-12. T/m 28 okt Narcissus, Joost Barbiers, Merel Holleboom, Lia Versteege e.a., beelden. de veenhoop Atelier Ton ter Linden Kruswei 14, T 0512-462098. Open dagen 14/16, 29/30 sept; 27/28 okt 10-17, Glas in kunst, Carien Tromp. veenklooster Galerie de Kuiperij Kleasterwei 14a, T 0511-443081, open vr, za 13-17 en op afspr. Galerie Noordvleugel Fogelsangh State, Kleasterwei 1, T 0511442436, open di-za 10-17. Doorlopende expositie 10 realisten. veenwouden De Schierstins Hoofdstraat 1, open di-zo 13.30-17. T/m 14 okt Elbrich Wind-Wartena, schilderijen. 20 okt t/m 2 dec Vrouwelijke modellen, Hermien Koen, gem. techn. wijnjewoude Atelier/Galerie Jan Kerkstra/Marion Pannekoek Tsjerkereed 4, T 0516-481857, open do-za. Hedendaagse sieraden. Galerie De Wouden Merkebuorren 54, T 0516-481964, open za 1117 en op afspr. Joop van Bergen, beelden. wommels Galerie Nijdam Terp 38, T 0515-331505, do-za 13.30-17. O.a. Siemen Dijkstra, Reinder Homan, Tjeerd Landman. wolvega Hannie Mein Keramiekgalerij Frisaxstraat 12, T 0561-614545, open ma 13.30-18, di-vr 09.30-18, do tot 21, za 09.30-17. 29 sept t/m 27 okt deelnemers HMKprijs. workum Galerie Piets Althuis Noard 18, T 0515-542282. Piets Althuis, Sjoerdtje Hak. T/m 29 sept dagl 13-17, Water en wind. Galerie Berger Noard 23A , T 06-20234810, open di-za 11-17. Div. kunstenaars, sieraden, schilderijen, objecten. T/m 8 sept Jan Kok, schilderijen. Gertrudis kerk 1 sept 1e Art Fair, 30 kunstenaars. Galerie Kesk-Art Noard 5, T 06-30590478, open vr-zo 13-18, mei-okt wo-vr 13-18, za/zo 11-18. T/m sept Martin Alkema, Fransje Versloot e.a. Galerie De Vereeniging Sud 13, T 06-28676254, open vr-zo 13.3017. 1 sept t/m 28 okt Vrijheid, Nienke Nijhof (schilderijen), Eric van Wattum (bronzen paarden).

Drenthe annen Atelier-galerie de Strubbel Schipborgerweg 5, T 0592-271974, open op afspr. Cees Drubbel, schilderijen. ansen Galerie Ansen Kerkdijk 10, T 0522-471170, open op afspr. Beelden in steen, brons, keramiek en hout. assen Het Aardscheveld beeldentuin/galerie, Anreperstraat 184, T 0592316403, open t/m eind sept za 11-16, zo 12-16 en op afspr. Adventskerk Lindelaan, open vrij 10-11.30, zo 10.30-12. T/m 16 sept Hout tot Behoud. 23 sept t/m 16 nov Gert Roelofsen. CBK Drenthe/kunstuitleen Assen Weiersstraat 1/f, T 088-0128000, open wo-vr 13-17, za 13-16. 24 sept t/m 8 jan Nature now, Erik Odijk, Claudy Jongstra e.a. Drents Museum Brink 1, T 0592-377773, open di-zo 11-17. T/m 2 sept Griezelige perfectie, Ger Siks. T/m 28 okt Vikingen! T/m 4 nov Van Berlage tot Zwart, affiches. 15 sept t/m 27 jan Screech, through thick and thin, Simon Schrikker, schilderijen. balloo Galerie Drentsche Aa Balloo 27, T 0592-241214, open vr/za 13-17 en op afspr. T/m 2 sept Musch, v. Dulmen-Krumpelmann, Siemen Dijkstra, Reinder Homan e.a. balkbrug Atelier/galerie Daniël Douglas Den Kaat 15, T 06-28815329. Open t/m 23 sept do-zo 13-17, Reestdal landschappen, schilderijen. beilen Brunstingerhof Sportlaan8, T 0593-522838, open op afspr. Stefanuskerk Prins Bernhardstraat 12, open 8 t/m 23 sept, za/zo 13-17. De Psalmen, een verbeelding in kleur, Aafke Holman. boschoord Jean le Noble Schoollaan 2, T 0561-421261, open vr-zo 14-17 en op afspr. Non-figuratieve schilderijen. buinerveen Galerie atelier 41 Zuiderstraat 41, T 0599-212673, open 1e vr-zo vd mnd 10-12.30 en op afspr. Cor Sonke, schilderijen. buinen Atelier 2xCopier Molenstraat 22, T 0599-638737, dagl welkom. Henk Copier en Anneke Copier-Vlaar, schilderijen, beelden. diever Gemeentehuis Raadhuislaan 1. T/m sept Mythe van de Natuur, Trinette Scheper (gem. techn.), Annet Vroom (objecten). Atelier Jenny Nes Broekemastraat 21, T 0521-593255, open vr-za, 1e, 3e zo vd mnd 13-16 en op afspr. Schilderijen. dwingeloo Atelier/galerie Aan de Vaart Dieversluis 2f, T 0521-593403, 0646276038, open 1e, 3e vr, zo vd mnd 13-17 en op afspr. Levien Drost (glasobjecten) en gastexposanten. ACM+ Entingheweg 15 A, T 06-16517888/06-44496322, open t/m sept za/zo 13-17 en op afspr. Maria Berkhout (beelden), Joop Vos (schilderijen). 21 sept t/m 7 okt vr-zo 13-17, All things beautiful, Henrike Scholten, Aimée Terburg e.a. Art Garden Drenthe Honingvlaken 10, T 0521-599064, open di-za 10-18, zo 13-17. Elke 2 mnd nieuw werk. Kunstbureau ARTeria Dwingelderwijk 37, open vr/za 12-17 en op afspr. T/m 16 sept Kunst voor de fietstas. Erica Scheper, Siemen Dijkstra, Arjan van Arendonk e.a. Atelier de Garage Achter de hoven 12, T 0521-592058, open mei t/m okt zo 13-17 en op afspr. Trijntje Muys, aquarellen. OverEntinghe Cultureel centrum, Entingheweg 13, open di, do 13.30-16. T/m sept Mythe van de Natuur, Helga Bijl.

Keramiek- & grafiekatelier Elysia Verhoeven en Siemen Dijkstra, Lheeweg 10b, T 0521-597636/597146, open di-zo 13-17 en op afspr. eelde Museum De Buitenplaats Hoofdweg 76, tel. 050-3095818, open di-zo 11-17. T/m 7 okt Tuin der lusten, Natasja Bennink (beelden); Anamorfose, Olga Wiese; Kijkdozen, Jan Steen e.a.


Kunstroutes Drenthe Grensloos Kunst Verkennen 13 t/m 30 sept, do-zo 11-17. Route rond De Wijk (Dr.) en IJhorst (Ov.) Info: www.grenslooskunstverkennen.nl

eext De Braams Hof Hoofdweg 21, open 8 t/m 16 sept za/zo 11-17. Onvoltooide tijd, Adriaan Nieuwenhuis, tekeningen. Ook in atelier Adriaan Nieuwenhuis, Frabrieksstraatje 1 en hotel-rest. De Rustende Jager, Hoofdstraat 20.

Mythe van de Natuur T/m sept. Fietsroute langs 15 monumentale kunstwerken in het Drents-Friese Wold, tussen Diever, Hoogersmilde en Appelscha. Route en info: www.mythevandenatuur.nl

emmen CBK De Fabriek, Ermerweg 88b, T 0591-685820, open wo-zo 13-17. 8 sept t/m 14 okt nieuwe aanwinsten kunstuitleen. 8 sept t/m 18 nov Ergens anders, Karola Pezarro, textiel. Grote Kerk Marktplein, open di-do, za 13-17. 30 sept t/m 15 dec Kunst Rijk Emmen. Kunsthuis 1927 Dordsestraat 27, T 0591-618003, open ma-vr 9-17.30, do tot 20.30, za 9-17. O.a. Herman Brood, Anton Heyboer.

Galerie-boetiek ’t Veurhuus Schapendrift 10, T 0521-381932, open vr/za vanaf 12 u. en op afspr. Annette Kiewiet-Huitink (beelden), sieraden, aardewerk, etc. Museums Vledder Brink 1, T 0521-383352, open wo-zo 11-16. T/m 30 sept Warffemius, schilderijen, beelden.

gees Beelden in Gees beeldentuin en galerie, Schaapveensweg 16, T 0524-582141, open wo-zo 12-17. T/m 30 sept Mette Bus, Jan Steen, Hartwig Doden e.a. havelte Yvonne Casander Veldkamp 7, T 0521-599310, 06-50487771, open op afspr. Schilderijen, objecten. Galerie Jan Jetten Dorpstraat 33, T 0521-341605, open za/zo 13-17 en op afspr. Olieverfschilderijen en aquarellen. hoogersmilde Galerie Wietze de Boer Rijksweg 207, open wo-za 13-17. T/m sept Coby Bos, Wietse de Boer, Rene vd Bruggen, schilderijen. hooghalen Galerie Wildevuur Zwiggelterweg 4, T 0593-592411, open vr-zo 12-18 en op afspr. T/m 2 sept Chris Herenius. 7 sept t/m 7 okt Hans Parlevliet, schilderijen. lhee Atelier Galerie Anny van Veen Lhee 75, T 0521-597433, open di-vr 10-18, za 10-17. T/m dec Geert Biel (glas), Joke Spin (schilderijen). meppel Galerie/atelier Nies Nijland-Pol Zuideinde 52 T 0522-256575, open vr/za 13-17 en op afspr. Nies Nijland, keramiek, schilderijen en gastexposanten. Kunsthuis Secretarie Hoofdstraat 22, T 0522–850644, open di-zo 13–17, do 10–17, vr 18-20. T/m 2 sept Stien Eelsingh. 8 sept t/m 7 okt Fotogroep Meppel. Kunsthuis De Stijl Touwstraat 6, 06-30666682, open wo-vr 13.3017.30, za 11-17 en op afspr. nieuw amsterdam Galerie van Strien Vaart nz 176, T 0591-551630, open vr-zo 13-17. 2 sept t/m 21 okt Jannes Koetsier, Gerrie Wachtmeester e.a. nieuw buinen Goedewaagen Keramisch museum, Glaslaan 29a, T 0599-616090, open ma-vr 10-16, za/zo 13-17. T/m 30 sept Pieter Ploeger, Sander Alblas, grafiek, keramiek. Silo del Arte Zuiderdiep 7, T 06-22922601, dagelijks welkom. Erik Zwezerijnen, schilderijen en Louisa van den Hof, glaskunst. nieuweroord Atelier & Gangerie Delibre Middenraai 41a, T 0528-373766, open za/zo 13-16 en op afspr. Delia Bremer. nieuw-roden Kunstpaviljoen Zevenhuisterweg 4b, T 050-5016383, open za/zo 1317. T/m okt 12,5 jarig jubileum, Overzicht collectie, Studio Job, Piet Hein Eek, Maarten Baas e.a. Amsterdamse School. Trouwen Anno Nu. nooitgedacht Hof van Saksen Veldweg 22-24, open za/zo 27/28 okt 11-17 u. Art-event. oosterhesselen Atelier Fontein Geubel 13, T 0524-582441, open dagelijks 11-16. Ben Fontein, Geertje Biessen. paterswolde Galerie Aanblick Fletcher Familiehotel, Groningerweg, T 0505340485, dagl 8-22. T/m 31 dec Gertjan Scholte-Albers, Jan Brinkgreve, Frans Brommer, Inge Groenen e.a. Galerie Lemferdinge Lemferdingelaan 2, T 050-3091377, open vr-zo 12-17. T/m 9 sept Ver. Drentse Natuurfotografen. rolde Collectie Harms Rolde Hoofdstraat 38, T 0592-242521, open za 1317 en op afspr. Realistische schilderkunst. Atelier Kees van Rijen Nijlanderstraat 16, T 0592-242560, open op afspr. of indien aanw. Schilderijen. roden Galerie Aan de Vaart Aan de Vaart 10a, T 5015441, open vr/za 1218. Elly Hardholt (schilderijen), Rob Gorter (meubels). Koetshuis Mensingeweg 3, T 050-5013035, open do-zo 13-17. 8 t/m 23 sept Pakkend papier, Eva Kipp, Koen vd Velden e.a. Kunstuitleen bibliotheek, Mr. Apothekerstraat 13, T 050-5018940, open di, do 18-20. T/m 17 sept Zomergevoel in kleuren rood, Arjan van Arendonk, Nelleke Verkaik e.a. ruinen Galerie/atelier Benderse Benderse 15, T 0522–472569, open indien aanw. en op afspr. Hendrik Oomen (schilderijen), Ineke Oomen (glas in lood). schoonebeek Atelier de Salon ’t Rak 15, T 0524-531266, open indien aanw. en op afspr. O.a. Marjolijn van Ginkel, schilderijen. tynaarlo Niet Nieuw Design Transportweg 2, T 0592-545554, open di-vr 1018, za 11-17. T/m 8 jan Harry Tuinman, schilderijen, foto’s. Pronckgoedt Kunst en Antiek, Esweg 2, T 0592-541812, open za/zo 10–17 en op afspr. Schilderijen, Drentse schilders, antiek. vledder Atelier De Klei Linde Dorpsstraat 10, T 0521-382787, open ma-za 10-18 en op afspr. Cees Vermeer, Liz Hansen, beelden. Ramart Vledder Oosterkamp 10, T 06-27086088, open 1e zo vd mnd, sept: 3e zo vd mnd. Herman Brood, Hugo Claus, Cremer e.a.

wittelte Galerie De Ambachtsman Wapserveenseweg 15, T 0521-598244, open t/m sept vr-zo 13-18. div. kunstenaars; beeldentuin. Galerie De Herkenning Meester Broerweg 2, T 0521-598007, open do-zo 13-17 en op afspr. T/m okt. 15 jarig jubileum. Doet Boersma, Bob Tomanovic e.a. Atelier Ineke Ottenhof Wittelterweg 16, T 0521-598033, ’s middags open. Schilderijen. yde Kunst B&V Norgerweg 153, T 0592-559332, open 1e za/zo vd mnd 11-17 en op afspr. Diek Boerman en Hieke Veenstra. Galerie Brink 7 Brink 7, T 050-4061580, open zo-wo 13-17 en op afspr. 2 sept t/m 28 okt Geurt Busser, Waddenschilderijen. Harma Helmantel, weelderige keramiek. zuidlaren Galerie Zuidlaren Middenstraat 7a, T 06-11072682, open op afspr. E.B. von Dülmen Krumpelmann, schilderijen, tekeningen. zuidwolde Atelier Bazuinerveld Bazuinerweg 6, T 0528-353300, open za/zo 10-16 en op afspr. Gerrit Jan Makaske.

Overijssel almelo Alberts kunstuitleen en galerie Grotestraat 117, T 0546-454721, open di-za 12-17.30. Groeneveld galerie en skulpturenpark, Groeneveldsweg 8, T 0546818111, open wo-zo 12-17. 6 okt t/m 20 jan Paradijs, Theo Ettema, schilderijen. Keramiekcentrum Westerdok Trompstraat 2, open wo 11-13, za, 1e zo vd mnd 13-16. beuningen Het Dinkelwerk Denekamperstraat 49, T 0541-355955, open di-vr 10-17, za 10-16, zo 13-17. Kunstenares Karin Veldhuis, edelsmid Patricia de Jonge, Rikie Braakhuis (Tiffany, glas). boekelo Atelier Malingré Diamantstraat 27, T 053-4281261, open 1e zo vd mnd 13-17, op afspr. of op de bonnefooi. Schilderijen. borne Bornse Synagoge Ennekerdijk 17, open tijdens exposities za/zo 1417. 15 sept t/m 28 Sochi projekt, Rob Hornstra, foto’s. Galerie Twee10 Stationsstraat 36, T 074-8513105, open zo 13-17, vr/za op afspr. de pol Expositie Beeldschoon Löhnislaan 4, T 0521-588679, open vr/za 13-17, zo en feestd. 11-17. delden De Pook galerie & kunstuitleen, Noorderhagen 58a, T 074-3767065, open wo-vr 13-18, za 11-17, zo 13-17. T/m 21 okt Pal Kepenyes, beelden. deventer Galerie Koningshof Grote Overstraat 16-18, T 0570-672753, open ma, di, do-za 12-18. Galerie/atelier De Kunsten TG Gibsonstraat 19, 0570-615569, open vr-zo 13-17. Kunstenlab Laboratoriumplein 1, T 0570-611848, open di-zo 13-17. T/m okt o.a. Erica Scheper. Loes & Reinier International Ceramics Korte Assenstraat 15, T 0570613004, open wo-vr 11-18, za 11-18. Galerie De Schoone Schijn Boxbergerweg 31, open do-za 10-16. Galerie Urbach Kleine Overstraat 51, open do 19-21, vr/za 13-17.30 en op afspr. diepenheim Galerie Àlafran Grotestraat 45, T 0547-351718, open wo-zo 12-17 en op afspr. Drawing Centre Kuimgaarden 1, open di-zo 11-17. Kunstvereniging Diepenheim Grotestraat 17, T 0547-352143, open di-zo 11-17. Galerie Visée Grotetraat 41, T 06-18653279, open vr-zo 13-17 en op afspr., jan gesloten. T/m 16 sept Lieuwe Kingma (schilderijen), div. beeldhouwers. enschede Galerie Beeld & Aambeeld Walstraat 13, T 053-4300357, open wo-za 10-17, do 10-21. 8 sept t/m 17 okt Ali Rashid (gem. techn.), Sylvia Blickman (sieraden). 20 okt t/m 21 nov Peter vd Akker, gem. techn. Dynamo Expo HB Blijdensteinlaan 85, T 053-4786042, open wo-vr 13-17 en op afspr. Simon Gautier Leliestraat 12, T 06-12024970. Franse figuratieve en abstracte schilderijen. O.a. landschappen, portretten. House of Art and Cooking Walstraat 16, T 053-4346042, open di-zo 17-22 en op afspr. Wisselende exposities. Galerie Lambert Hofpassage 6, T 06-53972589, Lucebert, Wolvecamp, Klashorst, Brood, Cremer e.a. TETEM kunstruimte Stroinksbleekweg 16, T 053-2308791, open dozo 11-17. T/m 2 sept Phil Bloom. Multi Solo. Rijksmuseum Twenthe Lasondersingel 129-131, T 053 4358675, open di-zo en feestdagen 11–17. T/m 16 sept Ladies & gentlemen, portretten uit de Britse gouden eeuw. T/m 30 sept High above ground, Koen Vermeule.

giethoorn Galerie Duine-Rhee Molenweg 36, T 0521-360210, open zo 14-17 en op afspr. T/m 1 okt Klashorst, Alechinsky, e.a. Rhoda Kunst en Keramiek Binnenpad 41, T 0521-362040, open ma-zo 10-18 en op afspr. Landschappen en stillevens van o.a. G.J. Veenstra, H. Wijngaard, R. Smelt, en R. Meilof. heino/wijhe Museum de Fundatie/kasteel Het Nijenhuis ’t Nijenhuis 10, T 0572-388188, open di-zo 11-17. T/m Claassen, Zadkine, Van Pallandt e.a. 9 sept t/m 6 jan Hidden Series, Danielle Kwaaitaal. Ademloze ruimtelijkheid, Jan Hendrik Verstegen. kalenberg Atelier/Galerie Marlène Kalenberg Noord 5, T 0561-477573, open t/m sep di-zo 14-16. okt-apr op afspr. Keramiek Montse Zurilla. kampen Galerie De Andere Tijd Voorstraat 46, T 038-3323674, open do-za 10-18. Galerie Atelier Geerstraat 26, T 038-3312811, open do-za 14-17. Jan Brokkelkamp, schilderijen, glas. Gemeentelijke expositieruimte IJsselkade 33, T 038-3317417, open di-za 11-17. T/m 9 sept Wouter Berns, schilderijen. Ikonenmuseum Buiten Nieuwstraat 2, T 038-3858483, open wo 1317, do-za 10-17. T/m 3 nov Beeld ontmoet Ikoon, Henk Helmantel. Koornmarktspoort IJsselkade 1, T 038-3317361, open di-za 11-17. T/m 9 sept Brutale keramiek, Cheops. Kunstkelder Rozhanitsa Oudestraat 137a, di-do 10-18, vr 10-21, za 10-17. Kunstuitleen Kunstgreep. Stedelijk Museum Kampen Oudestraat 133, T 038-3317361, di-za 10-17, zo 13-17. T/m 9 sept Brutale keramiek, Cheops. losser Galerie Artisto Martinusplein 14, open do-za 13.30-16. Galerie Heininkshoes Martinusplein 4, T 053-5360624, open di/wo 9-12, do/vr 9-17. Galerie Erfje Kuiper Kloppenstraat 42, T 053-5385995, open do-zo 12-17 en op afspr. 6 sept t/m 21 okt Henny Verbeek. 25 okt t/m 25 nov Harrij Johannes. Galerie ‘t Nien-End Sportlaan 46, T 053-5382589, open do, za/zo 14-17 en op afspr. nieuwleusen Galerie Korpershoek Oosterveen 27, T 06-41150897, vr-zo 13-17. nijverdal Galerie Sous-Terre Van den Bergsweg 3, T 0548-616838, open ma 13-17, di-za 10-17. ootmarsum Chez-Moi Ton Schulten Galerie International, Marktstraat 4-6/ Gasthuisstraat 3-6, T 0541-291760, open wo-vr 14–17, za 11-17, zo 13-17. Ton Schulten en gastexposanten. Galerie Collect-art Gasthuisstraat 8, T 06-53677925, open do-zo 13-17 en op afspr. Galerie Bianca Leusink Grotestraat 26, open di-zo 13-17. Schilderijen Bianca Leusink. Museum Ton Schulten Kerkplein 16-17, T 0541-291763, open wo-zo 14-17, za 11-17. Tarpan Art Markt 7, open wo-vr 13-17, za 11-17, zo 12-17. O.a. Wil Willemsen, Hendrik van Veenendaal, Ad Arma en Ad Verstijnen. raalte Dorie Haarman The Art Company, De Waag 11, T 0572-363009, open di-vr 9.30-17.30, za 9.30-16.30. Schilderijen, keramiek, glas, o.a. Johanna Walters, Dario Bosa, Bertazoli e.a. schalkhaar School van Frieswijk Avergoorsedijk 2, T 0570-530516, t/m 16 sept Verzamelkunstenaars 2012. staphorst Galerie Hein Elferink Kastanjelaan 5, T 0522-242414, open do 1418, vr/za 10-18, 2de zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 6 okt Célio Braga. 13 okt t/m 17 nov Henrik Eiben, Iris Bouwmeester. steenwijk Galerie Bruelle Komputsingel 5, T 0521-344533, open vr/za 10-17, 3e zo van de mnd 13-17. Stadsmuseum Markt 64, T0521-511704, open di-vr 10-12, 13-17, za 13-17. T/m 13 dec Bert Brante, Miek Brante-Bloemen, schilderijen. Galerie Steenwijk Nicolaas ter Maethstraat 2, T 0521-5512486, open ma-vr 13.30-17, do 19-20.30, za 10-12.30. ijhorst De Galerij Kerkweg 12, T 0522-441367, open vr-zo 14-18 en na afspr. T/m 30 sept Han van Hagen (grafiek), Lia van Rhijn (keramiek). wetering Atelier Daniëlle Broekhuizen-Mazzola Wetering-oost 56, T 0521371388, open op afspr. wierden Galerie Tolg’Art Tolgaarde 6-8, T 0546-657589, open do 13-17.30, vr 13-20.30, za 10-16, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 7 okt Digital paintings versus… robuuste schilderijen, Niko vd Klugt, Harjo Martinus. 11 okt t/m 17 nov Zwolle komt berg over… om Twente te

Kunstroutes Overijssel Grensloos Kunst Verkennen 13 t/m 30 sept, do-zo 11-17. Route rond De Wijk (Dr.) en IJhorst (Ov.) Info: www.grenslooskunstverkennen.nl Kunstschatten Losser 2de zo vd mnd 13-17. 17 galerieën en ateliers in gemeente Losser. Info: galerie Erfje Kuiper, Kloppenstraat 42, Losser en www.kunstschattenlosser.nl Atelierroute Vechtdal Mei t/m aug laatste wknd vd mnd 11-17. Info: www. vechtdalkunst.nl Natuurgebied De Weerribben Route met twaalf kunstwerken. Info: Bezoekerscentrum De Weerribben, Ossenzijl. Kunststappen 1e zo vd mnd 13-17. Galeries en ateliers in Almelo en Wierden. Info: www.kunststappen.nl Kunstroute Zwolle Laatste zo vd mnd 14-17. Info: www.kunstroutezwolle.nl


expositieagenda verrassen, Anneke Kieft, Joep Bos (schilderijen), Hanneke Bloemen (beelden). witharen Atelier Witharen Witharenweg 24, T 0523-676272, open t/m sept do-zo 11-17 en op afspr. Galerie en beeldentuin. Carla Dijs, Hugo Galama, Jeannette Claessen e.a. zwolle Anningahof Beeldenpark, Hessenw. 9, t/m okt, wo-zo 13-18. KCO Kunst & Cultuur Overijssel, Kamperstraat 11-13, T 038-4225030, open di-vr 11-17 en op afspr. T/m 23 aug Ontmoetingen, Duitse en Nederlandse grafici. Kunstuitleen Zwolle Voorstraat 31, T 038-4216118, open di-za 11-17, do 11-21. T/m 15 sept Brigit Daamen, sieraden. T/m 29 sept Loodzwaar en lichtzinnig, Marianne van Heeswijk, objecten. T/m 31 okt Stitched, Hanna de Bruijn (Mooi Anders), designvoowerpen. Galerie Het Langhuis Goudstraat 8, T 038-4215268, open do-zo 13.30-17. Galerie Lang Licht Spoelstraat 28, T 038-4549786, open vr/za 12-16 u en op afspr. Annette vd Vegte, Theo Jaasma, Michiel Galama e.a. Stedelijk Museum Melkmarkt 41, T 038-4214650, open di-zo 11-17. T/m sept Topstukken, Gerard ter Borch, Derk Jan vd Laen e.a. 9 sept t/m 18 nov Rituelen. Het Vrouwenhuis Voorstraat 46, T 038-4224823, open alleen voor groepen, alleen op afspr. Zes penseelprinsessen, Aleijda Wolfsen, Aleida Greve e.a. Galerie de Zwolse School Rhijnvis Feithlaan 54, open zo 13-17.

Flevoland almere Galerie ARTnivo Amersfoortweg 46, T 06-44888551, open ma-za 12-18, eerst bellen. Corrosia! Expo Markt 5, T 036-5215929, open di-za 12-17. Het Kunsthuis New Yorkweg 39, T 036-5329182, winkeltijden. Museum De Paviljoens Odeonstraat 3, T 036-5450400, open 12-17. T/m 23 sept De Nederlandse identiteit?, Tiong Ang, Daan van Golden, Charlotte Schleiffert e.a. dronten Galerie kunstuitleen Aan de Amstel Amstel 44, T 0321-325501, open do-za 10-17. emmeloord Galerie KIK Bedrijfsweg 20, T 06-27523759, open do-za 13.30-17.30, vr 19-21 en op afspr. espel Galerie de Paardenstal Noordermiddenweg 2-1, T 0527-612654, open do-za, 1e, 3e, 5e zo vd mnd 13.30-17. T/m 21 okt ook beeldentuin. 6 sept t/m 4 nov Sterk werk, Marjolein van Ginkel (schilderijen), Margreet Zwetsloot (keramiek). lelystad Atelier 05 Karveel 5505, T 0320-245108, open mei t/m sept ltste zo vd mnd 12-17, hele jaar op afspr. Martine Bakker, schilderijen. Bos Fine Art Buitenplaats 131, T 0320-244826, open zo 14-17 en op afspr. Go4art Hollandse Hout 296, T 0320-228899, open di-do, 1e zo vd mnd 14-17. Angèle Hoegee, Marius Meulenberg, Roland Meijer, beeldentuin. Nieuwland Erfgoedcentrum Oostvaardersdijk 1-13, open di-vr 11-17, za/zo 11.30-17. T/m 28 okt Schipbreuk. De noodlottige reis van de Batavia. nagele Museum Nagele Ring 23, T 0527-653077, open do-zo 13-17. T/m 28 okt Lizan van Dijk (schilderijen), Joop Masséus (div. techn.). Basisschool Ring 23 (naast museum Nagele). T/m 16 sept Perspective of Disappearance, Hiryczuk/Van Oevelen. schokland Museum Schokland Middelbuurt 3, T 0527-251396, open di-zo 11-17. T/m 31 dec Broeders in kunst en kerk, Henk Helmantel & Maarten ’t Hart, schilderijen.

Kunstroutes Flevoland Kunst Route Lelystad Ltste zo vd mnd 14-17. Open ateliers kunst en kunstnijverheid. Info: www.kunstroutelelystad.com

Gelderland almen Galerie De blauwe deur Bakkersteeg 2, T 0575-433447, open wo 10-17, do/vr (eind mrt-1 nov) 14-17, 1e za/zo vd mnd 12-17. T/m 21 sept Nelleke Wiersma, grfiek. apeldoorn Coda Museum Vosselmanstraat 299, T 055-5268400, open di-vr 1017.30, do-koopavond, za 10-17, zo 13-17. T/m 16 sept Hotel Stories. arnhem Dudok Koningstraat 40, T 026-3511872. 1 okt t/m 12 nov Albert van der Weide, tekeningen Galerie in de Kerkstraat Kerkstraat 8, T 026-4429502, open do 1419.30, vr/za 12-17, 1e zo vd mnd 13-16. Museum Moderne Kunst Arnhem Utrechtseweg 87, T 026-3775300, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 7 okt hedendaagse Poolse kunst. Wanrooij Gallery Zwanenstraat 6, T 026-4436068, open do-za 11-17 en op afspr. asperen KunstFort Asperen Langendijk 60, open mei t/m sept, di-zo 10-17. T/m 23 sept Marc Bijl, Zoro Feigl, Bernard Heesen e.a. Land & Beeld galerie en beeldentuin, Oude Zuiderlingedijk 12, T 0315-632423, open t/m 10 okt za/zo 10-16 en op afspr. appeltern Sous-Terre Walstraat 2a, open dagl 10-1. Galerie en beeldenpark.

Kunstroutes Gelderland KunstZondagVorden Zo 9 sept, 11-17. Route langs vijf galeries en vier ateliers. Info en routebeschrijving bij VVV aan de Dorpsstraat en op www. kunstzondagvorden.nl Kunst in Beeld Zutphen 1e zo vd mnd. 9 galeries en musea in en rond Zutphen. Info: www.kunstinbeeld.com Een rondje kunst Zutphen 1e zo vd mnd, 12-17. 11 open ateliers. barchem Woodbrookershuis Woodbrookersweg 1, T 0573-441734, open mavr 9-17. Marijke Sondorp, tekeningen. breedenbroek Galerie 21 Terborgseweg 21, open vr-zo 13.30-17.30. T/m 30 sept Ine de Laak, Minka de Weerd e.a. buren Burense KunstKring Kniphoek 14, open 22 sept t/m 7 okt za/zo 1317. Misschien is niets geheel waar en zelfs dát niet, najaarsexpositie leden Burense KunstKring. doesburg Lalique Museum Gasthuisstraat 1, T 0313-471410, open wo-vr 1417, 1e zo vd mnd 12.30-17 en op afspr. Galerie P&E Art & Tax Meipoortstraat 16, T 0313-472144, open woza 12-17, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. De Swarte Ram Ooipoortstraat 60, T 0313-476239, open za/zo 12-17 en op eefde Galerie Vorm en Beeld Mettrayweg 25, T 0575-519519/542051, open do-zo 13-17 en op afspr. Regelmatig themaexposities. eerbeek Expositie Beeldschoon Tophovenier Meeuwis de Vries, Soerense Zand Zuid 13, T 06-30332868, open 1 t/m 30 sept vr-zo 13-17. 30 kunstenaars. epe De Aventurijn Polweg 2, T 0578-610535, do-za, 2e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Kunsthuis KEK Beekstraat 5, open vr, zo 14-17, za 11-17. garderen Beeldentuin Oude Barnevelderweg 5, open ma-za 10-17, vr 10-21. T/m 27 okt Koninklijke Appels, 52 kunstenaars. heerde De Queeste galerie en Beeldentuin, Koerbergseweg 6, T 0620881914, open vr 19-21, za/zo 14-17. T/m 30 sept Loes Landman, Anke de Vries, schilderijen, sculpturen. Het Veen landgoed, Veenweg 12, open wo-zo 13-18, beeldenpark. heumen Marishuis ateliermuseum Jac Maris (1900-1996), Looistraat 57, T 024-3580151, open wo 14-17, za/zo 13-17. laag-keppel Espace Enny Dorpsstraat 14, T 0314-381808, open do-za 11-17 en op afspr. 7 okt t/m 1 dec Short stories of silence, Lynne Leegte, Carla vd Puttelaar, Lique Schoot, o.a. foto’s. De Kunstkamer Dorpssstraat 23, T 0314-381025, open 1ste zo vd mnd 12-17 en op afspr. Herman van den Broek. Galerie de Waker Dorpsstraat 9, T 0314-380507, open do-zo 13.3017.30 en op afspr. Regelmatig wisselende collecties. lochem 15a galerie en beeldentuin, Galgengoorweg 15a, T 0575-469458, open t/m 31 okt do-zo 13-17 en op afspr. T/m 14 okt Cees van Rutten (wandreliëfs), Maximilian Verhas (bronzen). Galerie Air Kijksteeg 9, T 0573-252396, open za/zo 13-17 en op afspr. 20 okt t/m 4 nov Sporen in het land, Ina Wolters, schilderijen. Kunsthandel De Drieluik Achterstraat 6, T 0573-256656, wo-za 11-18, zo 12-18. neede Galerie de Berendjeshoek Oudestraat 53, T 06-53397046, open za 13-16.30 en op afspr. Hasto, Jacob Kanier, Elke Paleit e.a. Galerie Needien Bremstraat 34, T 0545-292465, vr-zo 14-17. nijkerk Galerie Polhus Spoorstr. 1a, T 033-2456986, open vr-zo 13.30-17. nijmegen Galerie de Natris Van Dulckenstraat 20, T 024-3234689, open zo 13-17. Galerie Stills Voorstadslaan 68, T 024-6416350, open do-zo 12-17. 1 sept t/m 14 okt Gelders landschap, Marena Seeling, Inge Pollet e.a. 21 okt t/m 25 nov groepsexpositie. Galerie Wit Licht Grotestraat 48, T 06-44943517, open do 14-20, vr 12-18, za/zo 12-17. oosterbeek Kunstgalerij Albricht Utrechtseweg 107, T 026-3611876, open wo-za 11-17 en op afspr. otterlo Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, T 0318-591241, open di-zo 10-17, beeldentuin tot 16.30. T/m 28 okt Verlangen naar volmaaktheid – 21 jaar verzamelen. stroe Galerie In de oude school Stroeërschoolweg 6, T 0342-442527, open wo, vr/za, 1e, 3e zo vd mnd 13.30-17. ulft Galerie bij de Boeken Hutteweg 24. velp Art Gallery O-68 Oranjestraat 68, 026-3639222, open di-vr 14-17. T/m 15 sept Zomerexpositie, alleen op afspr. 28 okt t/m 25 nov Aboriginal Art. Klas Vijf Oranjestr. 36d, T 026-4458575, do-za 12-17, zo 13-17. vorden Galerie De Burgerij Zutphenseweg 11, T 06-51112390, open vr-zo 13-17.


Galerie Agnes Raben Nieuwstad 20, T 0575-551647, open do-ma 11-17 en op afspr. 2 sept t/m 14 okt Dwalen in beschermd gebied, Christine Bittremieux, Anna Bolten, Hans de Bruijn, Jessica Muller. wageningen Het Depot Generaal Foulkesweg 64, T 0317-424420, open do-zo 11-17. Galerie Wit Hamelakkerlaan 38, T 0317-410930/06-21712810, open do-zo 13.30-17.30. warnsveld Galerie JansenKooy Lage Lochemseweg 7, T 0575-431481, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17.30 en op afspr. zutphen Galerie De andere Kant Marspoortstraat 16, 0575-476996, open wo-za 11-17, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Galerie iZarte Laarstraat 47, T 0575-549370/06-13802505, open wo 12-18, do/vr 10-18, za 10-17, 1e, ltste zo vd mnd 12-17 en op afspr. Kunstuitleen Zutphen Lokenstraat 6-8, 0575-540814, open vr/za 13-17.

Utrecht amersfoort Museum Flehite Westsingel 50, T 033-2471100, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 4 nov Eemlandse buitenplaatsen. Galerie IQ Havik 37a, T 033-4450595, open wo-za 11-17. KAdE Smallepad 3, T 033-4225030. 22 sept t/m 6 jan The dwelling life of man, topstukken van Amerikaanse en Europese fotografen. Mondriaanhuis Kortegracht 11, T 033-4600170, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 30 sept Rins en Does bij Mondriaan, Evert en Thijs Rinsema, Theo van Doesburg. breukelen Galerie Peter Leen Herenstraat 25, T 06-51707729, open do t/m zo 13-17 en op afspr. T/m sept Harold Aspers e.a. langbroek Art Options Amerongerwetering 13, T 0343-592322, open mei t/m okt za/zo 13.30-17 en hele jaar op afspr. Tm 30 sept Hollandse kusten. 6 t/m 28 okt Hollandse verstedelijking. Galerie Laimböck Doornseweg 10, T 0343-561699, open zo 13-18 en op afspr. utrecht Bos Fine Art kantoor Eelman Nienhuys Makelaars, Nachtegaalstraat 3, T 06-16484645, open za/koopzo 14-17 en na afspr.; bezichtigen tijdens kantoortijden. Centraal museum Agnietenstraat 3, T 030-2362362, open di-zo 1117. T/m 9 sept Italiaanse invloeden op Utrechtse Oude Meesters. Jaarbeurs&11-15 sept Open Art Fair, dagl 10-17.30. Morren galleries Oudegracht 338-340, T 030-2317752, open wo-za 11-17, zo 12-17. Morren galleries Burg. Reigerstraat 2a, T 030-2381867, open wo-za 11-17, zo 12-17. Museum voor hedendaagse Aboriginal Kunst Oudegracht 176, T 030-2380100, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 9 dec Outsider/ insider, Gordon Bennett. soest Galerie de Ploegh Pimpelmees 3, T 035-6090411, open wo-vr 11-17, za 11-16. T/m 13 okt Beeldtaal in Kunstenpark Engendaal, Dominique Ampe, Peter vd Akker, Famke Hajonides e.a. wijk bij duurstede Galerie Article Oeverstraat 17, T 0343-573534, open za, 1e, 3e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 29 sept Nancy Kroon (schilderijen), Monique Spapens (objecten). 7 okt t/m 10 nov Rosalinde Bakker (schilderijen), Jenny Roost (sieraden). Galerie De Bekoring Oeverstraat 21, T 0344-682607, open do-za 11-17, zo 13-17. Galerie Elfring Art Oeverstraat 9, T 06-125-17258, open za/zo 13.30-17. Jonkergouw galerie Wilhelminastraat 2a, T 0343-481144, open 1e, 3e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Kunst aan de Lek Lekdijk-Oost 19, T 0343-591390, open 1e, 3e wknd vd mnd, 13-17 en op afspr. Ook beeldentuin. Galerie Betsy Liepert Oeverstraat 8, T 0343-575740, open za/zo 12.30-730 en op afspr. T/m 7 okt Jacqueline Smets, Malou Claire e.a. 20 okt t/m 6 jan Victoria de Haas (schilderijen), Toos Vos, Ad vd Brink (beelden). Galerie Mignon Peperstraat 52a, T 06-44671389, open za/zo 13.3017.30. T/m sept Karen Opstelten, Jan Wijers. V.a. 6 okt Hermanus, Rian van Nieuwkerk. De Pruimengaard beeldentuin, Middelweg )0st 9a, T 0343-573410, open vr-zo 13-18. T/m 2 sept Antoinette Briët, Dick van Wijk e.a. Reinaerde Atelier ’t Rondeel Outsider art gallery en kunstuitleen, Kokkstraatje 35/39, T 0343-591343, open ma-vr 10-16, 1e zo vd mnd 13-17.

Kunstroute Utrecht Kunst Atelier Route Leersum Za/zo 1 en 2 sept, 12-18. Kunstroute van Kunst Gilde Heuvelrug. Routekaart en overzichtstentoonstelling in het Gildehuis, Kerkplein 10, Leersum.

Noord-Holland aalsmeer Sous-Terre Kudelstaartseweg 1, T 0297-364400, open za/zo 13-17 en op afspr. alkmaar Op ArtMuseum Pettemerstr. 12, open dagl. 10-18. Optische kunst. Sluistuinen Oude Heldersweg 85b, open di-za 10-17. T/m 15 nov Sluistuinénkunst, beelden div. kunstenaars. amstelveen Cobra Museum Sandbergplein 1, T 020-5475050, open di-zo 11-17. T/m 9 sept Open de kooien van de kunst, Lucebert. Cobra – andere tijden. T/m 7 okt Cobra cities.

amsterdam Amsterdam Museum Kalverstraat 92/St. Luciensteeg 27. T/m dec Mijn stad, Barbara Broekman, tapijt. De Appel arts centre, Prins Hendrikkade 142, open di-zo 11-18. T/m 23 sept Topsy Turvy, leve de omgekeerde wereld, James Ensor, David Lloyd, Matthew Barney e.a. Galerie Bart Bloemgracht 2, T 020-3205208, open wo-vr 11-18, za 12-17, 1e zo vd mnd 12-17. Beeldend Gesproken galerie/kunstuitleen, Borgerstraat 102, T 0205904500, open ma-vr 9-18, za 14-17. Galerie BMB Kerkstraat 127-129, T 020-6229963, open wo-za 12.3017.30 en na afspr. T/m 8 sept Yiannis Velis, Daniël Levi e.a. 15 sept (opening 17 u.) t/m 27 okt Willi Siber, Christofer Kochs (objecten), Jos Jonkergouw, sieraden. Borzo Kunsthandel bv, Keizersgracht 516, T 020-6263303, open woza 13-17. Sept/okt Ger van Elk. Galerie Brandt Prinsengracht 799, T 020-6223132, open wo-za 11.30-17.30, zo 12-17. Prins Claus Fund Gallery Herengracht 603, T 020-3449160, open ma-vr 10-17. T/m 23 nov Culture in defiance. Foam fotografiemuseum, Keizersgracht 609, T 020-5516500, open dagl 10-18, do-vr 10-21. T/m 14 okt Album Beauty, Erik Kessels. Van Gogh Museum Paulus Poterstraat 7, T 020-5705200, open dagl. 10-18, vr 10-22. T/m 23 sept Schoonheid in veelvoud, prentencollectie Bonnard, Gauguin, Vuillard e.a. Grimm Gallery Keizergracht 82 & Frans Halsstraat 26, open wo-za 12-18. 8 sept t/m 20 okt Ger van Elk. Hermitage Amstel 51, T 020-5308755, open dagl. 10-17, wo 10-17. T/m 31 jan Impressionisme: sensatie & inspiratie, Monet, Renoir e.a. 29 sept t/m 25 april Vincent van Gogh. Kewlox expo Overtoom, T 030-2314041. T/m 12 okt Piet Hein Eek. Galerie Lieve Hemel Spiegelstraat 3, T 020-6230060, open di-za 12-18. Museum Van Loon Keizersgracht 672, T 020-6245255, open wo-ma 11-17. Huis Marseille Keizersgracht 401, T 020-5318980, open di-zo 11-18. T/m 9 sept Chino Otsuka, foto’s. Galerie Mokum Oudezijds Voorburgwal 334, T 020-6243958, do-zo 12-17. 9 sept t/m 7 okt Kenne Grégoire. 13 okt t/m 11 nov Mokum 50 jaar! Groepsexpositie. Morren Galleries Prinsengracht 572, T 020-3206015, open do-za 11-17, zo 12-17. Gallery Nine Keizersgracht 522, T 06-13212049, open do-za 12-17 en op afspr. Openbare Bibliotheek Staatsliedenbuurt, Van Hallstraat 615. 8 sept t/m 30 okt Josien Wallast, foto’s. Galerie Oker Kerkstraat 78A. Atelier Oostervosch Vinkenstraat 154, open do/vr, zo 12-17 en op afspr. T/m 30 nov Lotte Teussink. Persmuseum Zeeburgerkade 10, T 020-6928810, open di-vr 10-17, zo 12-17. T/m 23 sept Peter van Straaten en Jo Spier. Allard Pierson Museum Oude Turfmarkt 127, T 020-5252556, di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 16 sept Paard & ruiter, van Homerus tot Djenghis Khan. Rembrandthuis Jodenbreestraat 4, T 020-5200400, open dagl. 10-17. T/m 30 sept Houtsneden, Wendlien Schönfeld. Westergasfabriek Klönne Plein 1, open 25-28 okt, do, za/zo 11-18, vr 11-20. Affordable Art Fair. World Fashion Center Beursplaza, Kon. Wilhelminaplein 13. Zo 30 sept, 11-17.30, Nationale Kunstjaarbeurs. blaricum Galerie De Vlierhove Fransepad 1, ing. Dorpsstraat, T 035-5383736, open do-zo 14-17. haarlem De Hallen Grote Markt 16, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 12-17. T/m 2 sept Naar zee. Frans Hals Museum Groot Heiligland 62, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 12-17. Teylers Museum Spaarne 16, T 023-5160960, open di-za 10-17, zo 12-17. T/m 16 sept Eet smakelijk! Eten en drinken in de kunst. huizen Huizer Museum Achterbaan 82, T 035-5250223, open di-zo 13.30-17. T/m 15 sept Typisch Holland, Erica Scheper, Peter Boersma, Sietske Bosma e.a. laren Galerie Bianca Landgraaf Zomertuin 11, T 035-5335987, open wo-zo 13-17. T/m 23 sept o.a. Herman van Veen, Erica Scheper, Peter Hiemstra e.a. Lionel Gallery Brink 9, T 035-5318521, open wo-za 11-17.30 en op afspr. Singer Museum Oude Drift 1, T 035-5393939, open di-zo 11-17. 12 sept t/m 13 jan Erotique, Rodin.

Zuid-Holland alphen aan de rijn Galerie Helga Hofman gebouw M+, Hoorn 131, T 0172-421174, open wo/do 12-17, za 11-17 en op afspr. STA-ART galerie Hooftstraat 33, T 0172-769112, open wo-za 11-17, koopzo 13-17.

den haag Galerie Ariana Vondelstr. 20, T 070-3923613, open wo-za 11.30-17, 1e zo vd mnd 14-17 en op afspr. T/m 22 sept Wim Zorn, Liesbeth Crooijmans. 17 okt t/m 17 nov Loes Stuyfzand, Janos Lorant. Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, open di-zo 11-17. T/m 30 sept The Rainbow Nation, Zuid-Afrikaanse sculpturen. Gemeentemuseum Stadhouderslaan 41, T 070-3381111, open di-zo 11-17. T/m 23 sept Born in a balloon, Karin van Dam. T/m 4 nov Goud uit Java. Zilver uit Batavia. T/m 11 nov Keep on dreaming, Hans van Bentem. T/m 1 jan Ontdek het moderne, Monet, Kandinsky, Bacon e.a. T/m 1 jan 2014 Mondriaan en De Stijl. Noordeinde winkelgebied rond Paleis Noordeinde, 1, 2 sept, za 10-20, zo 12-18, Art & Fashion o.a. 15 galeries. Galerie Ramakers Toussaintkade 51, T 070-3634308, open wo-za 12-17. 2 t/m 30 sept Klaus Baumgärter, Fons Brasser, Yumiko Yoneda e.a. 7 okt t/m 11 nov On the road to Kathmandu, Job Koelewijn, Warffemius, Sjoerd Buisman e.a. Galerie De Twee Pauwen Oranjestraat 1/Noordeinde, T 0703925443, open wo-za 11-17, zo 13-17.

Kunstroute Zuid-Holland Kunstroute Leiden Za/zo 22/23 sept, 12-18. Info: www.kunstrouteleiden.nl


expositieagenda GOUDA Galerie Honingen Hoge Gouwe 127, T 0182–551366, open do-zo 13-17 en op afspr. Museum Gouda Achter de kerk 14, T 0182-331002, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 30 sept In your face, Suzan Schuttelaar, winnaar Goudse Salon 2012. T/m 28 okt Van Rosario tot ruimte, kunstaardewerkfabriek Regina. 8 sept t/m 4 nov De fantasiewereld van Wim Jansen, tekeningen. LEIDEN De Lakenhal Oude Singel 28/32, T 071-5165360, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. 16 sept t/m 13 jan Parelen in kunst, natuur & dans, Rob Birza, Berend Strik, Peter Struycken e.a. T/m 13 jan De Stijl. LISSE Kasteel Keukenhof Keukenhof 1, T 0252-750690, open di-zo 11-17. T/m 21 okt Hof van Appel, beelden Karel Appel. NOORDWIJK ArtBoutique Hogeweg 55, T 071-3618754, open na afspr. Jan vd Brink, Jan Nederlof, John Wassenaar e.a. Palace Hotel Picképlein 8, T 071-3653000, open dagl. T/m 1 nov Scheepsportretten, Rob van Assen, schilderijen. ROTTERDAM Boijmans van Beuningen Museumpark 18-20, T 010-4419400, open di-zo 11-17. T/m 16 sept Minimal Myth. T/m 30 sept Duitse kunst van Kiefer tot Henning. T/m 1 jan Jeff Wall. Chabot Museum Museumpark 11, T 010-4363713, open di-vr 11-16.30, za 11-17, zo 12-17. T/m 30 sept Klaas Gubbels, terug in Rotterdam. Een overzicht van 60 jaar schilderen. Kunsthal Museumpark, Westzeedijk 341, T 010-4400301, open di-za 10-17, zo 11-17. T/m 21 okt Aanwinst. Nederlands Fotomuseum Las Palmas, Wilhelminakade 332, T 0102030405, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 28 okt Steenbergen Stipendium, dé fotografietalenten van 2012. 15 sept t/m 6 jan Fotograferen voor verandering, Lewis Hine. Onderzeebootloods RDM-straat 1, open t/m 30 sept di-zo 12-18, Ballads, Sarkis, installatie. Zic Zerp Galerie Van Speykstr. 129, T 06-27823456, open wo-za 1218 en op afspr. T/m 8 sept Inside out: Bodies, Borders and Territories, Pim Top (foto’s), Ronald Bal (films), Johan van Dijke (schilderijen). SCHIEDAM Stedelijk museum Hoogstraat 112, T 010-2463666, open di-zo 10-17. Stichting Kunstwerkt Pand Paulus, Korte Haven 125, open vr-zo 13-17. T/m 9 sept Open ateliers. 16 sept t/m 14 okt Betrekkingen. 21 okt t/m 11 nov Zilvertoon. ZEIST Slot Zeist Zinzendorflaan 1, T 030-6921704, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. 2 okt t/m 30 dec Evert Thielen.

Zeeland MIDDELBURG De Vleeshal Zusterstraat 7, T 0118-652000, open di-zo 13-17. T/m 5 sept Nedko Solakov. 14 sept t/m 28 okt Architecture without building, Yona Friedman, Jean-Baptiste Decavèle. Zeeuws Museum Abdij 3-4, T 0118-653000, open di-zo 11-17. SCHEVENINGEN Art on Tour Palaceplein 252, open do-zo 13-17. ZIERIKZEE Galerie La Ligne Rouge Meelstraat 25, T 0111-413752, open za/ zo 13-17.

Noord-Brabant DEN BOSCH Jan van Hoof Galerie Vughterweg 58-60, T 073-6142343, open do-zo 14-18 en op afspr. Galerie Mark Peet Visser Parade 29, T 073-6125774, open do-zo 12-18 en op afspr. EINDHOVEN Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10, T 040-2381000, open di-zo 1117. T/m 23 sept René Daniëls. T/m 30 sept Roland Schimmel. T/m 7 okt John Baldessari. 8 sept t/m 6 jan Piero Gilardi. Galerie Willy Schoots Willemstraat 27, T 040-2222592, open wo-vr 11-18, za 11-17.

VALKENSWAARD De Kunstkeuken galerie & kunstuitleen, T 040-2016814, open wo/do 10.30-18, vr 10.30-21, za 10.30-17, zo 12-17. Erlinde Ufkes Stephanus, Heyboer e.a.

Limburg HEERLEN Kuepers Art Kloosterweg 1, T 06-55522101, open wo-vr 13-18, za 13-17. 27 sept t/m 8 nov Underneath my skin, Arlaque de Clerque & Raquel Rodrigo Iglesias. Schunck* Glaspaleis, Bongerd 18, T 045-5772200. T/m 30 dec Wir sind so fröhlich, Ton Slits, installaties. HORST Galerie Judy Straten Schoolstraat 7, T 077-3661910, open wo-vr 10-17, za/zo 13-17. 2 sept t/m 7 okt Nature, Marianne Lammersen, Jacomijn vd Donk e.a. MAASTRICHT Gallery Bell’Arte Jekerweg 51, T 043-3211702, open di-za 11-17, zo 14-17 en op afspr. 2 sept t/m Invisible Trails, Arvid & Elbe Stevens, foto’s. Bonnefantenmuseum Avenue Céramique 250, open di-zo 11-17. Huub Hannen galerie Boschstraat 50, T 043-3255552, open do-zo 13-17 en op afspr. VENLO Museum Van Bommel Van Dam Deken Van Oppensingel 6, T 0773513457, open di-zo 11-17. T/m 23 sept Focus op Venlo. T/m 7 okt Margriet Smulders. 2 sept The Other Horizon, Rob Moonen, foto’s. Mapping the landscape.

Duitsland BERSENBRÜCK Museum des Landkreises Osnabrück Stiftshof 4, T +49-5439-441, open di-vr 9-12, 14-17, za/zo 14-17. BORKEN Stadtmuseum Marktpassage 6, T 0049-2861-939242, open di-za 15-18, zo 10.30-17.30. BREMEN Kunsthalle Bremen Am Wall 207, T 0421-329080, open di 10-21, zo 10-17. 5 sept t/m 25 nov Wolfgang Wagner-Kutschker. 20 okt t/m 17 feb Gegen den Strich, Friedensreich Hundertwasser. Paula Modersohn-Becker Museum Böttcherstrasse 6-10, T 04213365077, open di-zo 11-18. T/m 28 okt Worpsweder Lichtbilder: die Künstlerkolonie in frühen Fotografien. COESFELD Glasmuseum Alter Hof Herding Letter Berg 38, T +49-2546-930511, open wo, za 14-17, zo 11-17. DUISBURG Museum DKM Güntherstrasse 13-15, T +49-203-9355547-0, open vr-ma 12-18 en op afspr. T/m 1 okt Christiane Möbus, Timm Ulrichs. T/m 26 nov Norbert Frensch, schilderijen. 7 sept t/m 26 nov Christián Salineros, landschappen. T/m 28 jan kunst uit Gandhara en kunst uit Egypte. Blinky Palermo, grafiek. Stiftung Wilhelm Lehmbruck Museum Düsseldorfer Straße 51, T +49-2032833138, open di-za 11–17, zo 10–18. 14 sept t/m 14 okt Night Zoo, Afnes Brigida Giannone. DÜSSELDORF Museum Kunstpalast Ehrenhof 4-5, T +49-211-8990200, open. 8 sept t/m 6 jan Das rätselhafte Weib, Max Klinger. 23 sept t/m 13 jan Andreas Gursky, foto’s. EMDEN Kunsthalle Emden Hinter dem Rahmen 13, T 0049-4921975050, open di 10-20, wo-vr 10-17, za/zo, feestd 11-18. T/m 9 sept Herbert Brandl. 15 sept t/m 20 jan Künstlerkinder, Von Runge bis Richter, von Dix bis Picasso. Neuland! Nolde, Gauguin und andere Entdecker. GROSSEFEHN Galerie Ulbargen Güldnerstrasse 2, T +49-4943407359, open vr-zo 11-18. 16 sept t/m 13 okt Drents Schildersgenootschap. HAMBURG Kunsthalle Glockengiesserwall, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m 23 sept Lost places, foto’s. T/m feb Kunst uit jaren 50.

HEESWIJK-DINTHER Interart beeldentuin&galerie, Gouverneursweg 6c, T 0413-293328, open mei t/m 14 okt do-zo 13-17. Pépé Gregoire, Jeroen Henneman, Hans Jouta e.a.

KEULEN Museum Ludwig T +49-221-22127519. T/m 30 sept The Sixties, Claes Oldenburg. 22 sept t/m 6 jan Co-mix, Art Spiegelman. 27 okt t/m 3 feb A bigger picture, David Hockney.

HEEZE Galerie des Beaux Arts Jan Deckersstraat 45, T 040-2262810, open wo-za 11-17, zo 13-17. 9 sept t/m 4 okt Maartje Frenken, Gerard Engels.

LINGEN Kunstverein Lingen Kunsthalle Kaiserstrasse, T 0049-591-59995, open di-vr 10-17, do 10-20, za/zo 11-17. 15 sept t/m 4 nov Kim Nekarda, Lingener Kunstpreis 2012.

HEUSDEN Galerie Lilja Zakirova Engstraat 5, T 0416-661830, open do-zo 13-17 en na afspr.

OLDENBURG Horst Janssen Museum Am Stadtmuseum 4-8, open di-zo 10-18. Landesmuseum Schlossplatz 1/Damm 1, T 0049-441-2207306, open di-vr 9-17, do 9-20, za/zo 10-17. Edith-Ruß-Haus für Medienkunst Katharinenstraße 23, T +49(0)-441 235 31 94, open di-vr 14-17, za/zo 11-17.

LITHOIJEN Sous-Terre Batterijstraat 23a, T 0412-482159, open za/zo 13-17 en op afspr. OSS Museum Jan Cunen Molenstraat 65, T 0412-629328, open di-zo 12.30-16.30. T/m 21 okt Maartje Folkeringa. T/m 31 dec 2013 Pizzeria Vasari, Gijs Frieling. RUCPHEN Galerie Dom’Arte Langendijksestraat 3, T 0165-563415, open do/vr 11-17, za/zo 14-17 en op afspr. TILBURG Studio van Dusseldorp Wilhelminapark 110, T 013-5420468, open do-zo 13-17 en op afspr. De Pont Wilhelminapark 1, T 013-5438300, open di-zo 11-17, 3e do vd mnd 17-20. T/m 28 okt Innocence is precisely: never to avoid worst, Philippe Vandenberg & Berlinde De Bruyckere.

WILHELMSHAVEN Kunsthalle Wilhelmshaven Adalbertstrasse 28, T 0049-442141448, open di 14-20, wo-zo 11-17. 100 Meisterwerke – inszenierte Malerei im Raum. WITTMUND Funnix beeldentuin, Funnix 2, T 04467-481, open t/m 2 sept do, za 14-18, zo 13-18. Herbert Nouwens, John Deckers, Auke Wassenaar e.a.


België

KunstKrant Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland

ANTWERPEN Art Forum Nassaustraat 15, T +32-3-2342160, open wo-vr 10-17. Extra City Kunsthal Tulpstraat 79, T +32-3-6771655, open wo-zo 14-19, do 14-20. MuHKa Leuvenstraat 32, T +32-3-2609999, open di-zo 11-18, do 11-21. T/m 18 nov Jimmie Durham, retrospectieve. T/m 20 dec Extra Muros: Meesterwerken in het MAS. Galerie Schoots + Van Duyse Napoleonkaai 15, +32-3-6891314, open wo-za 12-18. BRUSSEL Paleis voor de schone kunsten Ravensteinstraat 23, T +32-25078200, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m 16 sept Nikon Press Award. T/m 23 sept Mappin Cyprus. Toots Theatre Vanderborghtgebouw, Schildknaapstraat 50. T/m 6 jan, wo-zo 10-18.15, Toots90, multimediaspektakel. Wiels Av. Van Volxemlaan 354, T +32-2-3400050, open wo-zo 11-18. GENT S.M.A.K. Citadelpark, T +32-9-2407601, open di-zo 10-18. T/m 11 nov Le Décor et son double, Daniel Buren. Chambers d’Amis. SINT-LIEVENSE-ESSE (HERZELE) De Oude Steenbakkerij Kauwstraat 103, open t/m 9 sept za 14-18, zo 11-18. Arpia 2012 Kunstenfestival, Masashi Echigo, Griet Dobbels, Johan Opstaele e.a. KASTERLEE De Hoge Rielen 7 sept t/m 8 okt, 15e Pan American Puppetry Arts Institute, Dragon Dance Theatre. LEUVEN Museum Leuven Leopold Vanderkelenstraat 28, T +32-16-272929, open ma-zo 11-18, do 11-22. T/m 14 okt Colors, Sol LeWitt.

www.kunstkrant.com Uitgave, vormgeving & opmaak Connect Printmedia, ISSN 1389-8462 Industrieweg 4, 9781 AC Bedum/Postbus 7, 9780 AA Bedum E-mail: [email protected], telefoon: 050-3013636, fax: 050-3012732 Abonnementen Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Opzeggen van een los abonnement kan schriftelijk of via de e-mail worden gedaan, voor 1 december Abonnementsgeld bedraagt € 18,- per kalenderjaar Uitgiftepunten Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Redactie Hoofdredacteur: Illand Pietersma, Postbus 494, 9700 AL Groningen E-mail: [email protected], telefoon: 06-18535018 Aan dit nummer werkten mee: Wim van der Beek, Eric Bos, Arnout Hagen en Gerard Berends Advertentiewerving Eddy van den Berg, T: 038-4220364/06-53170662 E-mail: [email protected] Advertenties Aanleveren van advertenties bij voorkeur als pdf- of jpgbestand via de e-mail: [email protected] Deadlines Het aanleveren van zowel kopij als advertenties kan tot uiterlijk de 10e van de maand voor verschijning Verschijning 6 keer per jaar: januari/februari, maart/april, mei/juni, juli/ augustus, september/oktober, november/december Verspreiding Gratis verspreiding in heel Nederland via galeries, musea, VVV-kantoren, openbare bibliotheken, culturele centra (theaters etc.), instituten, opleidingen, boekhandels en hotels.

www.kunstkrant.com

Mail en win een gratis boek van Jan Adam Zandleven De tentoonstelling van Jan Adam Zandleven (1868-1923) in Museum Flehite in Amersfoort was afgelopen zomer een groot succes. In de vorige KunstKrant besteedde Wim van der Beek ruime aandacht aan de ‘Kleine Meester’ van de Veluwe. U kunt het artikel nalezen in het archief op www.kunstkrant.com In een speciale actie stelt Museum Flehite in samenwerking met de KunstKrant nu 30 exemplaren beschikbaar van de informatieve en rijk geïllustreerde catalogus (waarde € 14,90) voor de eerste dertig personen die reageren. Maak kans op een gratis exemplaar van Jan Adam Zandleven 18681923 (uitg. Scriptum Art) door een mail te sturen naar: [email protected] o.v.v. Zandleven.



25 - 28 OKTOBER 2012 WESTERGASFABRIEK AMSTERDAM HEDENDAAGSE KUNST VAN 100 TOT 5000 EURO affordableartfair.nl #aafamsterdam #livingwithart

AA_fullcolourC.eps ABN AMRO full-colour for coated paper Width shield: 20 mm Overlap: 0,05 mm


Open Art Fair vindt plaats van

dinsdag 11 t/m zat. 15 september in Hal 10 van de Jaarbeurs in Utrecht en sluit aan bij de 50PlusBeurs. In principe kan elke bezoeker van de Open Art Fair met dezelfde kaart ook de 50PlusBeurs bezoeken. Zie ook: www.openartfair.nl Margot Homan, Ikaros, Brons Hoogte 70 cm

U kunt gratis kaarten bij ons bestellen Tjeerd Landman, Voorjaar 60 x 40 cm, olieverf op linnen

---------------------------------------------------------------

G

L

alerie auswolt

bij juwelier De Slag, Selmien West 2 in Olterterp

olieverf op fijnlinnen, 25 x 40 cm

Yt Osinga, Takje met aalbesjes in glas

Herfst-expositie 2012 U bent welkom bij de feestelijke opening op 23 sept. vanaf 16.00 uur. Tijdens de opening live-muziek. Voorbezichtiging op vrijdag 21 en zaterdag 22 sept. De expositie loopt t/m zondag 18 november Schilderijen van: Willie Berkers Janhendrik Dolsma Flip Gaasendam Ellen Geerts Henk Helmantel Piet van de Hoef Pieter Knorr Reinout Krajenbrink Tjeerd Landman Jan van Loon Yt Osinga Pieter Pander Grietje Postma

NGA Aangesloten bij Nat. Kunstkoop Regeling

Henk Helmantel

Lid van de Ned. Galerie Associatie

Matthijs Röling

Heeft u een schilderij van één van deze kunstenaars en u wilt het verkopen? Neem dan kontakt op

Sytse Singelsma Peter Smit Ruud Verkerk Gerrie Wachtmeester Gerard van de Weerd e.a. Beelden van: Margriet Barends Anita Franken Evert den Hartog Margot Homan Andrijana Martinovic e.a.

Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag 10.00 - 12.00 uur en 13.30 - 17.00 uur zondag 13.30 - 17.00 uur. Tel. 0512 - 30 16 95 www.galerielauswolt.com

Stel uw tomtom in op: Olterterp, Aldhof 9, schuin tegenover nummer 9 vindt u onze galerie

KunstKrant. mee! Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland. Impressionisten in de Hermitage. Martin Sijbesma bij galerie Terbeek

Recommend Documents