KunstKrant
Informatiekrant voor beeldende kunst
ZEVENTIENDE JAARGANG NUMMER 6 NOVEMBER/DECEMBER 2013
M E E N !
e e m
George Minne
www.kunstkrant.com
In dit nummer o.a. • Galerie Dom ‘Arte: kwaliteit en virtuositeit • Fascinatie voor wolken in Museum IJsselstein • Eerste Nederlandse beeldengalerie Bell’Arte 20 jaar • Topfotograaf Carli Hermès: De kunst van het verleiden • Aziatische kunst in de lift - Kunstbroeders, KAdE, Wereldmuseum • Nederland-Ruslandjaar afgesloten in Stedelijk Amsterdam en Lakenhal Leiden • Beelden van George Minne beleven in Gerhard-Marcks-Haus in Bremen
pagina 2 kunstkrant november/december 2013
Openstelling beeldenpark
UNIEK OP DE VELUWE OPVLIEGENDE UIL
Voel je vrij om te wandelen op Landgoed ‘t Veen, geniet van de sprengen, de ijsvogels, de natuur, voel je vrij. Het is een unieke beleving. Met de openstelling van ons landgoed geven we mensen de ruimte te genieten van de natuur. Onderweg raakt u niet uitgekeken.
exclusief verkrijgbaar
Een uitgebreide collectie unieke tuinbeelden, exclusieve zonnewijzers en de grootste keuze van Nederland wat waterornamenten betreft, kijkt u uw ogen uit. De beelden zijn vervaardigd uit brons, graniet, marmer en RVS. Een beeld krijgt haar kracht door een unieke sokkel. Al onze 100 en 1 sokkels zijn uit voorraad leverbaar en u heeft de keuze, wij adviseren en plaatsen in heel Nederland.
Elke beeld is net zo uniek als u. Kom het beleven!
BLUE BIRD exclusief verkrijgbaar
Veenweg 12, 8181 NL Heerde, landgoedhetveen.nl, 06-5530 2635 (Joop), 06-1002 9884 (Lizette) Openingstijden: van woensdag tot en met zondag van 11.00 tot 17.00 uur.
kunstkrant november/december 2013 2013 pagina 3
EINDER IN TWEEVOUD en FOUND IN TRANSLATION Art Gallery O-68 in Velp exposeert moderne en hedendaagse kunst, zowel van Nederlandse als van buitenlandse kunstenaars. Van 6 oktober tot en met 3 november EINDER IN TWEEVOUD van Marena Seeling en July Leesberg en van 17 november tot en met 15 december FOUND IN TRANSLATION van Elies Auer en Jacob Kerssemakers Marena Seeling studeerde aan ArtEZ Arnhem vrije kunst
en grafiek. Zij groeide op in een dijkhuis met uitzicht op de Waal en de uiterwaarden. Tijdens haar jeugd is het silhouet van de oprukkende industriële bebouwing een vanzelfsprekend onderdeel van de horizon. Dit beeld van het geïndustrialiseerde polderlandschap bij haar geboortedorp Weurt komt terug op de schilderijen van Seeling. Op het snijvlak van figuratie en abstractie onderzoekt zij het geziene, hoe de ervaring van ruimte zich verhoudt tot het platte vlak van het canvas en de opbreng van verf. Het gecalculeerde toeval is essentieel in haar werk. De kwaststreek is belangrijk. Deze geeft richting, vorm en kader. Kleur is tijdens dit proces de aanjager en het witte doek zijn tegenhanger als de ultieme ruimte.
Marena Seeling, zonder titel, 2012, olie op linnen, 120x200 cm
Jacob Kerssemakers schildert en tekent landschappen. Hij werkt bij voorkeur ‘en plein air’ op ezels van eigen ontwerp en makelij. In zijn schilderijen toont Kerssemakers het hier en nu: de uitgebrande faculteit bouwkunde in Delft, de spoordijk in Amsterdam, straten in Berlijn, moskeeën in Kenia, het IJslandse landschap. De wereld, dichtbij huis en veraf.
In 2012 gaat Marena terug naar Weurt voor het project ‘Schetsen aan verrommeling’. De tegenstrijdigheden in het geïndustrialiseerde landschap dagen haar uit die ruimte te definiëren. De serie aquarellen, ‘en plein air’ daar gemaakt, maakt deel uit van de expositie in Art Gallery O-68. De afgelopen jaren waren de schilderijen van Marena Seeling o.a. te zien bij: ‘Gezicht op Weurt’ CBK (1997) Nijmegen; ‘Landschap/Landscape’ Galerie AdK (2002) Amsterdam; ‘ Weurt’ Heden (2006) Den Haag; Loods 6 (2010-2011) Amsterdam; ‘Inside – Outside’ Galerie Wit (2012) Wageningen; Arti et Amicitiae (2013) Amsterdam; ‘Land – shape’ Galerie Agnes Raben (2013) Vorden. Haar werk bevindt zich in collecties van diverse overheden en particulieren. Ze ontving projectsubsidies van de provincie Gelderland.
Kerssemakers volgde zijn kunstopleiding aan de Rietveld Academie (1999-2001) en de Wackers Academie (2007-2012), beide in Amsterdam. Hij experimenteert momenteel met een techniek waarbij hij die lange landschappen verknipt, de stroken onder elkaar plakt en daar weer een ander beeld uit dezelfde omgeving overheen schildert. Dit geeft de toeschouwer de sensatie van tegelijk in en uit ‘zoomen’. Deze extra dimensie aan het wisselende perspectief gebruikt hij in het hier getoonde ‘Klein Offem’. Jacob Kerssemakers, Klein Offem, 2013, 150 x150 cm olie & acryl op doek
Jacob zegt (Palet 353, p. 36-38): ‘Veel plezier beleef ik aan het maken van panorama’s. Dit zijn lange tekeningen (van een meter of vijf) waarbij ik de hele horizon teken, 360 graden in het rond op een rol papier met behulp van een klein rollenplankje’.
Kerssemakers exposeerde in Amsterdam, Hilversum, Noordwijk, Apeldoorn, Drachten, Utrecht, Weesp, Berlijn en Kenia. Hij is genomineerd voor de ‘The New Van Gogh’ film-competitie over werkwijze (2013).
Elies Auer studeerde arJuly Leesberg, Sterrenhemel 1, 2009, olie op linnen, 100x120cm
July Leesberg woont en werkt in Wageningen. Haar grootvader wijdde de kleine July in in de geheimen van de natuur. Hij leerde haar de Nederlandse en Latijnse namen van de planten in haar omgeving.Aanvankelijk richtten Leesberg’s interesse en studie zich dan ook op de natuur, met name op de plantenwereld. Zij voelt verwantschap met Maria Sybilla Merian. In 2001 studeerde zij af aan Artez Fine Art Arnhem, met reusachtige bloemportretten, waarvoor zij de Siemens kunstprijs won. Door een langdurig verblijf in het tropisch regenwoud van Colombia ervaart Leesberg hoe weinig er van die wilde wereld nog te zien is in het Nederlandse landschap. Hierdoor gegrepen, laat zich meevoeren in het geconstrueerde landschap van haar vaderland. De verwondering over het ongerepte maakt plaats voor de fascinatie voor de vastbeslotenheid waarmee de Nederlander zich meester maakt van zijn natuurlijke omgeving. Wat Leesberg schildert is de ervaring van het sublieme in het hedendaagse landschap. Het werk gaat over de dynamiek van door mensenhanden gemaakte horizonnen. In 2009 kocht het historisch museum van Wageningen een groot werk aan: ‘Manhattan aan de Rijn 2’. Werk van haar hing in 2011 en 2013 in het Gemeentemuseum Den Haag, tijdens de ZomerExpo. Naast haar schilderijen in acryl- en olieverf werkt Leesberg ook met video en fotografie.
chitectuur en volgde cursussen voor professionele schilders in Indonesië, Frankrijk en Nederland. Karakteristiek voor haar werk zijn de sterke kleuren in een balans tussen figuratief en abstract. Auer’s werk is gedreven door een continue zoektocht om impact te creëren met detail. De landschappen, steden, straten en gebouwen zijn niet naar de werkelijkheid geschilderd Ze zijn verzonnen. kenbaar aan de tijd van de dag of de overweldigende kracht van de natuur. Toch vraagt de kijker zich af: ‘Waar is dat ook al weer? Wanneer was ik daar?’ Elies gaat zo een dialoog aan met de kijkers, die hun eigen conclusies moeten trekken. Haar schilderijen zijn in particuliere en bedrijfscollecties in Nederland, België, Engeland, Portugal, Italië en Polen. Ze heeft geëxposeerd in Nederland, Duitsland, Portugal, Polen en Indonesië.
Elies Auer: Barricade, 2009, acryl op linnen, 80 x 100 cm
22 December Kerstreceptie: verkoop werken in stock
Art Gallery O-68 Oranjestraat 68 6881 SG Velp, GLD
Amsily-Barak, Auer, Corneille, Brodsky, Dali, Diehl, Esses, Haeberling, Kerssemakers, Leesberg, Mar, Ogiuo, Onabanjo, Orara, Ovraiti, Seeling,Veshev
Open tijdens expositie: di-vr, 2-5 uur, en op afspraak 026-3639222 / 06-12594329
[email protected] www.gallery-o-68.com
pagina 4 kunstkrant november/december 2013
www.dinieboogaart.nl
KNSTNWS
Museum IJsselstein: Nieuwe visie op Hollandse luchten
Fascinatie voor wolken
Dutch Desing Awards Modeontwerpster Iris van Herpen won het Golden Eye van de Dutch Design Awards. Ze viel onder meer in de prijzen met haar sculpturale jurken, die ze met behulp van een 3D-printer maakt. Winnaars in andere categorieën zijn journalist/ontwerpster Femke Herregraven en een ‘wokkeltrap’ van Onix in een kerktoren van Uitwierde.
Al weer een jaar geleden ging Museum IJsselstein open onder een nieuwe naam. Het expositieaanbod rechtvaardigt een groot publiek. Toch is het museum relatief onbekend bij kunstminnend Nederland. De expositie In de wolken zou daar zo maar verandering in kunnen brengen.
Alzheimer-programma
Door Wim
Het succesvolle Alzheimer-programma in het Stedelijk Museum in Amsterdam en het Van Abbemuseum in Eindhoven gaat landelijk. Het programma maakt kunst en cultuur toegankelijk voor mensen met dementie. De rondleidingen en workshops blijken op hen en hun omgeving positieve effecten te hebben. Tien musea in Nederland en België zullen het Stedelijk en Van Abbe navolgen.
van Der
Beek
Aan de hand van foto’s, installaties en schilderijen van Berndnaut Smilde, JCJ Vanderheyden, Daan de Jong, Wout Berger, John Körmeling en Marisca Voskamp zoomt Museum IJsselstein in op de eeuwenoude fascinatie van Nederlandse kunstenaars voor imposante en dreigende of juist poëtische en verstilde wolkenluchten. De typisch Hollandse luchten maakten furore dankzij de schilderijen van 17de-eeuwse meesters. Nog steeds voegen hedendaagse kunstenaars nieuwe dimensies toe aan het brede spectrum van visies en mogelijkheden dat door de eeuwen gevormd is.
Van ommerenDe Voogtprijs 2013 Wie het lijstje met namen van deelnemende kunsteExpositie recente Rik van Hazendonk is de winnaar van de werken 2013 naars bekijkt, zal al snel geneigd zijn te denken dat
Boogaart
Van Ommeren-De Voogtprijs 2013, die is uitgereikt tijdens de Najaarssalon van Pulchri Studio in Den Haag. Hij krijgt t/m 13 november een solo-expositie bij Pulchri, evenals de twee andere genomineerden, t/m Marc van Bilderbeek en Sjef Henderickx.
John Körmeling één van de minst voor de hand liggende keuzes is. Maar schijn bedriegt. Het beeldende oeuvre van Körmeling leunde altijd sterk aan tegen architectuur. Maar zijn tegendraadse en onorthodoxe kijk op de wereld om hem heen, zorgde ervoor dat hij zich nooit voor een gat liet vangen en elke vorm van beperking op afstand hield. Körmeling is een ontot 17.00 uurconventionele vrijdenker die deelterreinen en randgebieden maar al te graag annexeert of integreert in beeldvormingsprocessen. Met veel T e l . ( 0 5 1 2 ) 3zijn 7 2eigenzinnige 735 ] gevoel voor understatement zoekt hij steeds weer de grenzen van het (on)mogelijke op. In 1989 bedacht hij het totaal onuitvoerbare werk Gat in de wolk, destijds bedoeld voor het Eendrachtsplein in Rotterdam. Zijn toelichting is even simpel als hilarisch. Droogjes constateert hij: “Je kunt het nog zo goed doen, maar als het regent is het altijd klote. Ieder mens zit liever op een lelijk plein in de zon dan op een mooi plein in de regen. Dus ik dacht: laat op het plein gewoon de chaos bestaan die er al is en maak een gat in een wolk waar gegarandeerd altijd een spetter licht doorheen valt. Dan wordt het vanzelf het mooiste plekje van Nederland.”
22 november 15 december 2013 vrijdag t/m zondag 13.00
[ K Demeester o m m i s j e w e i directeur 21-23 l Nijega l
van Frans Hals Museum Ann Demeester wordt de nieuwe directeur van het Frans Hals Museum in Haarlem. Zij volgt Karel Schampers op, die per 1 februari met pensioen gaat. Demeester gaf eerder leiding aan W139 in Amsterdam en is momenteel directeur van het Appel Arts Centre.
Amsterdam Art Weekend In het weekend van vrijdag 29 november t/m zondag 1 december is de tweede editie van Amsterdam Art Weekend, een internationaal georiënteerde kunstmanifestatie. Werkplaatsen, galeries en instituten verenigen zich om het beste en meest actuele te laten zien, wat Amsterdam op het gebied van hedendaagse kunst te bieden heeft. Motto: Amsterdam staat aan de wieg van uitzonderlijk talent. Zie www.amsterdamartweekend.nl
Paradoxen De enige vraag die overblijft, is: Hoe maak je als kunstenaar een gat in een wolk? Körmeling weet dat ook nog niet precies, maar voorlopig construeerde hij alvast een model dat vooralsnog alleen op schaal is uitgevoerd in Madurodam. Een lamp die acht keer zo sterk is als het grote licht van een autokoplamp hangt boven een miniatuurhuisje. Tussen huisje en lamp bevindt zich een bewolkte lucht met een opening waar de schijnwerper doorheen straalt, precies op een nietig mensje in een tuinstoel. Dat is pas echt genieten voor de bevoorrechte zonaanbidder!
De bijdragen van Körmeling vormen ongetwijfeld de meest alternatieve variaties op het wolkenthema. Minder ludiek maar niet minder vervreemdend is het werk van Marisca Voskamp. Tegenstellingen en schijnbare tegenstrijdigheden zijn voor haar eerder regel dan uitzondering. Universele thema’s als verlangen, leven en dood en ontheemding zijn op een persoonlijke manier verwerkt en ingekleurd. Jeugdervaringen vormen de basis voor haar visie en fantasie. Voskamp etaleert in haar artistieke projecten een sterke voorkeur voor vergankelijkheid. De voorliefde voor niet duurzame materialen sluit daar naadloos bij aan. Ongebruikelijke materialen als zeep, riet, aarde, gras en plastic genieten de voorkeur. De kunstenares geeft zich onvoorwaardelijk over aan paradoxale beeldvormingsprocessen. De uitkomsten zijn steeds weer verrassend ongewoon en onderstrepen dat niets is wat het oppervlakkig gezien lijkt te zijn. Op verzoek van Museum IJsselstein realiseerde Voskamp een project waarbij medewerkers en bezoekers van het museum zijn betrokken. Verbindende factor is de lucht die mensen in- en uitademen. Plastic zakjes met uitgeademde lucht fungeren als katalysator in het work-in-progress project. Samen vormen de zakjes met verpakte lucht het groeiobject Ademtocht: een wolk die gedurende de expositie steeds verder uitdijt.
Binnenwolken Berndnaut Smilde verkent de schemerzone tussen datgene wat wij als echt en onecht ervaren en het diffuse gebied tussen de opties die wij voor mogelijk of onmogelijk houden. Dat terrein wordt door hem op intrigerende en enerverende manier in beeld gebracht. Hoe onwerkelijk de foto’s van Smilde ook lijken, ze zijn niet gemanipuleerd of digitaal bewerkt. De kunstenaar ontwikkelde een methode om een perfecte witte wolk te creëren in een binnenruimte. Dat gaat niet zomaar. De ruimte moet tochtvrij zijn en de temperatuur en luchtvochtigheid worden zorgvuldig op elkaar afgestemd. Wanneer aan alle randvoorwaarden is voldaan, kan de kunstenaar
JCJ Vanderheyden, Lange Horizon, 2000.
van der Sleen Appel,Corneille GijsSchilderijen en fotografie en tijdgenoten in Museum De Buitenplaats Winnaar ets van Homan te Eelde ouborg Prijs 2013
De Ouborg Prijs 2013 is toegekend aan Marcel van Eeden. De prijs wordt om de twee jaar toegekend aan een Haagse kunstenaar en bestaat uit een geldbedrag van € 10.000,- en een publicatie. Daarnaast is vanaf 8 november in het Gemeentemuseum Den Haag zin installatie Sammlung Boryna te zien, met zestig tekeningen en twee sculpturen.
De ets van Reinder Homan is deze keer gewonnen door mevrouw M.F. ter Haar-Bronkhorst uit Koudekerk a/d Rijn. Gefeliciteerd! De ets komt naar u toe. Ook kans maken op zo’n fraai kunstwerk? Word abonnee en u krijgt de KunstKrant thuisgestuurd. Iedere twee maanden wordt onder de abonnees een originele ets verloot van Reinder Homan. Zie de bon in deze krant.
5 oktober 2013 t/m 9 februari 2014
www.museumdebuitenplaats.nl
Analoge fotografie, handafdruk.
Brouwerijstraat 42, 9981 JM Uithuizen T-06-10249689 www.gijsvandersleen.com MUSEUMKAART GELDIG Open atelier eerste zondag van de maand Marisca Voskamp, Ademtocht.
kunstkrant november/december 2013 pagina 5
JCJ Vanderheyden, Horizon (licht blauw), 1988. met behulp van een rookmachine en uitgekiende belichting ‘binnenwolken’ creëren. Op zijn eigen, onnavolgbare manier vereeuwigt hij het kortstondige en schijnbaar ongrijpbare ogenblik. Zo maakt hij het onmogelijke waar. In de paradoxale fotobeelden blijken schijnbare tegenstellingen (binnen en buiten, tijdelijkheid en eeuwigheid, echt en onecht) ineens niet meer met elkaar te conflicteren. Dat is magie van de zuiverste soort. De titels van de werken die Daan de Jong exposeert, verwijzen vaak naar muziekstukken of muziekjargon. In de aanloop naar het scheppingsproces experimenteert de kunstenaar onder meer met fotografie, film, schetsen en dagboeken. Tijdens de reizen die hij onderneemt, luistert hij naar muziek die hij later (in zijn atelier) omzet in schilderijen die op reiservaringen en gemoedstoestanden zijn gebaseerd. Ritmiek en melodieuze fragmenten worden vertaald in onvervalste schilderkunst. Wolken en landschap-
pen vertegenwoordigen twee kanten van dezelfde medaille. Beide beeldbepalende elementen vertegenwoordigen de stemming van de kunstenaar. Maar het zijn toch vooral de wolken die de toon zetten. Onbegrensde ruimte JCJ Vanderheyden hanteert andere referentiekaders. Hij speelt met waarnemingen die ons beeld van de zichtbare en onzichtbare werkelijkheid beïnvloeden. Observatie, tijd en ruimte zijn belangrijk in zijn werk. De kunstenaar die vorig jaar overleed, wil de onbegrensde ruimte vatten. Ooit keek hij tijdens een vliegreis uit het raampje en zag blauwe en witte vlakken. Hij realiseerde zich dat dit was, wat hij eerder geschilderd had. De tijd werd als het ware omgekeerd. Hij schilderde iets wat hij pas later herkende als zijn onderwerp. In zijn werk balanceert hij voortdurend op het scherp van de snede tussen figuratie en abstractie.
Berndnaut Smilde, Nimbus D’Aspremont, 2012, Collectie Manders.
Ook in de fotowerken van Wout Berger is iets merkwaardigs aan de hand. De ontstaansgeschiedenis is bijzonder. Op een vaste plek op zijn slaapkamer plaatste de kunstenaar zijn statief met camera. Vanaf die plek binnenskamers zoomde hij in op het landschap van zijn directe woonomgeving. Het uitzicht wordt bepaald door een meer met daarboven wisselende wolkenluchten. In een periode van tweeënhalf jaar maakte Berger ongeveer honderdvijftig foto’s. Een deel daarvan werd opgenomen in het boek When I open my eyes, dat vorig jaar verscheen. Verschillende jaargetijden, tijdstippen en weersomstandigheden bepalen de sfeer en intensiteit van de gefotografeerde omgeving. ■ In de wolken, t/m 2 februari in Museum IJsselstein, Walkade 2, IJsselstein. Informatie: www.museumijsselstein.nl.
pagina 6 kunstkrant november/december 2013
KLASSIEKEACADEMIE voor beeldende kunst
VAKOPLEIDINGEN SCHILDEREN EN BEELDHOUWEN
Bij Atelier van Hulsen kunt u terecht voor het ontwerpen, veranderen en repareren van uw sieraden. Bovendien is er een uitgebreide collectie sieraden aanwezig in goud en zilver, waaronder de molleboon- en ginkgocollectie. Tijdens de open zondagen in december hebben wij een sfeervolle schuurfair met kerstspullen tegen inkoopsprijs.
Openingstijden Woensdag t/m zaterdag 10.00-12.00 uur 13.00-17.00 uur
klassieke-academie.nl Klassieke Academie voor beeldende kunst Telefoon: 050 3189202
Akerkhof 43C 9712 BC Groningen
Open zondagen 8, 15 en 22 december 13.00-17.00 uur
Gesloten 23 dec. t/m 1 jan.
Atelier van Hulsen, Goud- & Zilversmederij Borgweg 38, Zeerijp Tel. 0596-573062, www.ateliervanhulsen.nl
Email:
[email protected]
MEER DAN MAATWERK KUNSTGIETWERK IN:
BRONS - ALUMINIUM - RVS EN GIETIJZER
Noorderstraat 370 9611 AV Sappemeer
Tel: +31 (0) 598 - 39 29 97 Fax: +31 (0) 598 - 39 62 20
[email protected] www.gieterijborcherts.nl
kunstkrant november/december 2013 pagina 7
George Minne beleven in Gerhard-Marcks-Haus in Bremen
Ieder beeld een andere expressie George Minne (1866-1941) behoort tot de drie grote voorlopers van de moderne beeldhouwkunst. Terwijl zijn Franse collega’s Auguste Rodin en Aristide Maillol ook vandaag de dag nog wereldberoemd zijn, is Minne relatief onbekend. Het Gerhard-Marcks-Haus in Bremen toont een overzicht van het werk van deze Belgische kunstenaar.
George Minne, “Raum der Knienden” beelden uit 1895-1929
George Minne, “Raum der Knienden” beelden uit 1895-1929
Rond 1900 ontwikkelden kunstenaars als George Minne het idee dat een kunstwerk door de toeschouwer niet begrepen, maar ‘beleefd’ moet worden. Een beeld van de mens had niet één bepaalde betekenis, maar de toeschouwer werd geacht de lichaamshouding en expressie van het werk te interpreteren. Deze overgang van ‘weten’ naar ‘beleven’ is een van de belangrijkste kunsthistorische ontwikkelingen aan het begin van de twintigste eeuw. Opeens kon iedereen kunst begrijpen en niet alleen connaisseurs. Minne’s kunst werd gewaardeerd als voorstelling van het innerlijk leven van de mens. Met zijn knielende jongelingen werd hij ver buiten België beroemd. Maar ook zijn beeldhouwkunstige inventies, met name de vereenvoudiging van de vorm en het belang van contour en lijn zouden grote invloed hebben.
De tentoonstelling in het Gerhard-Marcks-Haus laat zien dat Minne, hoewel hij maar weinig thema’s had, van beeld tot beeld telkens een andere expressie zoekt. Daarmee werd hij een belangrijke voorloper van het expressionisme. Ook het late werk van de kunstenaar is op de tentoonstelling te zien – voor de eerste keer buiten België. Oeuvre overzicht De tentoonstelling, waarin werken uit Belgische, Duitse, Engelse en Nederlandse collecties zijn samengebracht, is het eerste overzicht van het oeuvre van deze bijzondere kunstenaar sinds de jaren tachtig. Het project maakt deel uit van een langdurig samenwerkingsverband tussen het Gerhard-Marcks-Haus in Bremen en museum Beelden aan Zee in Scheveningen, waardoor belangrijke beeldhouwers die in
George Minne, blik in de tentoonstelling, Badende I, 1899 (links), Badende, 1931 (rechts)
vergetelheid zijn geraakt weer onder de aandacht kunnen worden gebracht. De tentoonstelling zal (in iets kleinere vorm) vanaf 31 januari in Scheveningen te zien zijn.
Bij de tentoonstelling verschijnt een tweetalige catalogus (D-NL). Rondleidingen en informatie zijn ook in het Nederlands beschikbaar. ■ George Minne. Ein Anfang der Moderne, t/m 26 januari in het Gerhard-Marcks-Haus, Am Wall 208, 28195, Bremen. Open: di-zo 10-18, do 10-21. Meer informatie op www.museeninbremen.de
pagina 8 kunstkrant november/december 2013
Marie-José Robben, Zeevlam.
Galerie Dom ’Arte: Marie-José Robben en PAN
Verfvirtuositeit en puur schildersplezier Gerry Broos laat er geen misverstanden over bestaan. In haar galerie in het Brabantse Rucphen wordt het woord kwaliteit met hoofdletters geschreven. Naast een interessant aanbod van beeldhouwkunst valt vooral de groep schilders op die met regelmaat in haar galerie exposeren en van wie zij werk laat zien op de grote Nederlandse kunstbeurzen. Tijdens de komende PAN in Amsterdam zijn in de stand van Galerie Dom’Arte schilderijen te zien van Marc Mulders, Koen Delaere, Theo Kuijpers en Leon Adriaans. In dezelfde periode exposeert Marie-José Robben in de galerie. Hoe verschillend het werk van deze vijf kunstenaars ook is, ze hebben
ren en Esther Jiskoot tot de generatie van beeldende kunstenaars die in de jaren zestig werden geboren. Confrontatie Gerry Broos maakt geen geheim van haar ambities. Ze legt de lat hoog. Dat blijkt niet alleen uit het expositieprogramma van haar galerie en de kunstenaars met wie zij werkt, maar ook uit de nevenactiviteiten die in de galerie en beeldentuin of op andere locaties plaatsvinden. Die activiteiten variëren van een interessant lezingenaanbod (onder meer over de relatie tussen filosofie en kunst) tot projecten die in opdracht van bedrijven worden gerealiseerd. Uit het overstelpende kunstaanbod selecteert galerie Dom ’Arte kwalitatief hoogstaande schilderijen en beeldhouwwerken. Het besef en het herkennen van kwaliteit zijn essentieel. Persoonlijke voorkeuren zijn daaraan ondergeschikt. “De kunstwerken die
met elkaar gemeen dat ze zich manifesteren als schilders pur sang: rasechte verfvirtuozen die er steeds opnieuw in slagen om het maximale rendement uit verf te halen.
Door Wim
van der
Beek
Het selecteren van kunstenaars die zij presenteert op de grote beurzen, moet voor Gerry Broos steeds weer een lastige opgave zijn. Want de toonaangevende kunstenaars die dit jaar een prominente plek krijgen op de PAN, maken deel uit van een veel grotere groep groep schilders en beeldhouwers die stuk voor stuk hun sporen hebben verdiend in de naoorlogse hedendaagse schilder- en beeldhouwkunst in Nederland. Klinkende namen als Armando, Alphons Freymuth, Jan Commandeur, Frank van Hemert, Klaas Gubbels, Ger Lataster, Sjoerd Buisman, Toon Teeken, Bert Frijns en Marijke de Goey komen voor op het lijstje van kunstenaars met wie Gerry Broos werkt of heeft gewerkt. En dat is nog maar een grove en vrij willekeurige selectie. Ook jongere kunstenaars zijn goed vertegenwoordigd. Zo behoren Gé-Karel van der Ster-
Gerry Broos bij de entree van haar galerie Dom ‘Arte.
wij laten zien, kunnen zowel figuratief als abstract zijn,” licht de galeriehoudster toe. “De keuze voor bepaalde kunstwerken heeft alles te maken met de gewenste reflectie, inspiratie of de esthetische voorkeur van de klant. Wij bedienen de kunstliefhebber op een zo hoog mogelijk niveau. Het is onze intentie om optimaal tegemoet te komen aan de wensen van het publiek. Inspiratie is steeds het sleutelwoord. De toeschouwers moeten gestimuleerd en geïnspireerd worden door de kunstwerken waarnaar ze op zoek zijn.”
Met nadruk stelt Broos vast dat ze met haar galerie Dom ’Arte bewust aanstuurt op confrontaties tussen kunst en kijker. Dat kunnen aangename en sensationele confrontaties zijn, euforische of esthetische openbaringen, maar ook ontmoetingen met kunst die wringt of schuurt, tot nadenken stemt of aan-
kunstkrant november/december 2013 pagina 9
column
kleine kunstirritaties Wat is Daan Roosegaarde?
Marie-José Robben, Seeligkeit.
Marie-José Robben, Une nuit sauvage.
spoort tot (zelf)onderzoek: “De focus ligt steeds op solide kunstwerken die hun waarde en bestaansrecht bewijzen doordat ze ook na langere tijd niet aan zeggingskracht inboeten. Anders geformuleerd: het gaat om schilder- en beeldhouwkunst met een hoge intrinsieke waarde, die duurzaam kijkgenot garandeert. De galerie is voortdurend op zoek naar beeldende kunst die zowel binnen- als buitenruimtes een extra cognitieve en esthetische allure geven. Het perspectief kan per locatie of situatie verschillen, maar de mate waarin de kijker inspiratie uit het getoonde kunstwerk put moet altijd onveranderd hoog zijn.”
proces op gang, voorkomen ontsporingen en houden Robben bij de les. Uiteindelijk draait alles om de dialoog tussen kunstenaar en materie. De dynamiek die op het doek ontstaat is het gevolg van acties en reacties, gebaren en ingrepen die elkaar uitlokken, en artistieke overwegingen en beslissingen die het uiteindelijke beeld bepalen. Natuurlijk gaan de schilderijen over sfeer en atmosfeer, over kleursensaties, emotionele beleving en stemmingsmomenten, over zonsondergangen, avondluchten, groeiprocessen en bloemenpracht. Maar ze gaan ook over de manier waarop waarnemingen en gewaarwordingen worden verwerkt en over de vertaling van persoonlijke beleving in concrete schilderkunstige handelingen. Penseelvoering en verfgebruik, structuur en textuur, de relatie tussen compositie, vorm en inhoud spelen een belangrijke rol. Niet voor niets werden Robbens landschappen in het verleden vaak aangeduid als verflandschappen. De bedoelde schilderijen gaan evenzeer over de weergave van het landschap als over de effecten van verfgebruik en schildertrant.
Ademhalen In de maanden november en december exposeert Marie-José Robben in galerie Dom ’Arte recente schilderijen. In dezelfde expositie zijn ook glasobjecten van Sabine Lintzen te zien. Het is verleidelijk om in te zoomen op de onderwerpen die Marie-José Robben aanpakt in haar schilderkunst. Haar inspiratiebronnen vindt zij vooral in de natuur. Landschappen en bloemen sporen haar aan tot schilderkunst waaruit geestdrift spreekt. Minstens even belangrijk is de onvoorwaardelijke overgave aan het scheppingsproces. Dikke verflagen bepalen de kijker nadrukkelijk bij het scheppingsproces en bij de essentie van schilderkunst: verf op doek. De beeldmiddelen zijn met zorg afgestemd op verbeeldingskracht, zinsbegoocheling en magie. Robben heeft door de jaren heen een eigen stijl ontwikkeld. Zowel haar thematiek als haar werkwijze komen voort uit een solide schildertraditie, maar haar beeldtaal is volstrekt authentiek. Zij voegt nieuwe dimensies en zienswijzen toe aan het spectrum van de schilderkunst. Dat doet ze met veel energie en overgave. Elk schilderij onderstreept dat schilderen voor haar hetzelfde is als ademhalen. De schilderijen van Marie-José Robben (Kaatsheuvel, 1959) ademen verf. Puur schildersplezier en verfvirtuositeit vormen de basis van de picturale expedities die zij in haar atelier onderneemt. De onderwerpen fungeren als vliegwiel. Ze brengen het scheppings-
Marie-José Robben (schilderijen) en Sabine Lintzen (glasobjecten), 17 november t/m 22 december in galerie Dom’Arte, Langendijksestraat 3, Rucphen. T/m 10 november is er nog een solo-expositie van Klaas Gubbels. Meer informatie: www.galeriedomarte.nl. Tijdens de kunstbeurs PAN in Amsterdam (24 november t/m 1 december) laat de galerie werk zien van Marc Mulders, Koen Delaere, Theo Kuijpers en Leon Adriaans.
Daan Roosegaarde weet precies ‘wat’ hij is, maar daar zijn nog geen woorden voor. Dus grossiert hij in karakteriseringen van zichzelf als: dominee, ondernemer, architect, ontwerper en innovator. En hij bevindt zich er overal tussenin. Roosegaarde maakte veel indruk als de laatste Zomergast van het seizoen 2013. Vol geestdrift zat hij tegenover Wilfried de Jong die steeds maar wilde weten of hij nu kunstenaar dan wel designer was. Maar de ‘jonge uitvinder’ legde zich niet vast en noemde zich ook geen kunstenaar, hoewel hij zich in de periferie van de kunstwereld bevindt. Roosegaarde weet ook precies ‘wie’ hij is. Hij is nog steeds die jongen die vroeger nergens in paste en hierin zijn identiteit vond, toen hij op de kunstacademie vrij spel kreeg om zijn ideeën vorm te geven en op het Berlage Instituut leerde om ze ook te verwoorden. Sindsdien praat hij als Brugman om een nieuwe wereld tot stand te brengen, waarin verbeelding en technologie elkaar ontmoeten. Met de oude wereld houdt hij zich niet bezig. ‘Meneer Rozebottel, dat lukt u nooit’, wil hij niet horen. Die oude wereld is op sterven na dood. Nu komt het erop aan om de ver gevorderde technologie te gebruiken om onze omgeving te verbeteren en ons dichter bij elkaar en de natuur te brengen. Aanvankelijk werden zijn werken als Dune, een ‘korenveld’ van leds die op aanraking reageert, door de musea opgepikt. Nu de crisis heeft toegeslagen en bedrijven moeten vernieuwen om het hoofd boven water te houden, werkt hij onder andere met de wegenbouw samen om een zichzelf verlichtende snelweg, Smart Highway, te realiseren. Zijn enthousiasme is aanstekelijk en hoopgevend in deze tijden, maar – en dit woord is bij hem taboe – hij is ook zeer naïef. Met hoeveel aplomb hij ideeën als ‘nieuwe wereld’ en ‘menselijkheid’ ook gebruikt, hij begrijpt ze maar ten dele. Dit komt doordat hij een utopist is die zichzelf als eenling overschat. Utopisten hebben de neiging om te denken dat alles geheel anders kan. Of zij nu het nieuwe slechts voorstellen of door revoluties willen bewerkstelligen, zij beseffen vaak niet dat het oude niet zomaar weggedacht of weggevaagd kan worden, omdat het in dingen en mensen verankerd is. Hoewel Roosegaarde meent de wereld aan te kunnen, is hij geen grote revolutionair. Eerder is hij een creatieve bemiddelaar tussen bestaande technologieën, bestaande problemen en nieuwe oplossingen, maar hij kijkt wel neer op tradities. Hoe begrijpelijk dit vanuit zijn enthousiasme voor de toekomst ook is, het is juist dit dedain dat utopisten altijd heeft opgebroken. In de loop der tijd hebben wij gezien dat ‘weg met de religie’ (Verlichting), ‘weg met het privébezit’ (Marxisme) en ‘weg met de voorstellende kunst’ (abstracte kunst) het denken prikkelen, maar bij realisering niet alleen nieuwe ideeën en vormen, maar ook ellende veroorzaken. Op den duur verandert er wel iets in de cultuur, maar nooit bij toverslag, nooit overal en zeker niet door één individu. ‘Meneer Rozebottel’ gaat het integreren van de technologie in ons dagelijks leven te langzaam. Beseft hij wel dat die technologie zijn prijs heeft wat de uitbuiting van de aarde betreft? Ziet hij wel dat de technologie nog lang niet voor iedereen beschikbaar is en in sommige landen ook niet de prioriteit heeft? En, is hij wel van het gevaar doordrongen dat de grote bedrijven, waarmee hij samenwerkt, makkelijk zijn kleine studio kunnen opslokken? Zijn wolkeloze geest is tegelijk zijn grootste goed en zijn valkuil. Enig gevoel voor betrekkelijkheid en een beetje melancholie zijn wel nodig om aan vernieuwingen diepgang te verlenen. Maar misschien komt die wijsheid nog wel. Katalin Herzog
Zie weblog http://kunstzaken.blogspot.com en weblog Beautifulworld, katalinherzog.tumblr.com.
Overzicht van galerie Dom ‘Arte.
kleine kunstirritaties
pagina 10 kunstkrant november/december 2013
Gong Dong (1977/ China), titel ‘We Sky’, ensemble van 6 beelden, brons/wit gelakt, ca. 30 cm hoog, oplage 300.
Galerie Kunstbroeders is gespecialiseerd in kunst van hedendaagse Chinese kunstenaars. Wij presenteren u de exclusieve kunst van o.a. Gong Dong, Wu Jia Hui, Xie Aige, Fang Ming, Zhang Yong e.v.a.
Open van vrij- t/m zondag, 13.00 - 18.00 uur. Tevens op afspraak. Weverssingel 22 (achter Theater De Flint) - 3811 GK AMERSFOORT - (M) 06 14 133 123 / 06 53 461 596 - www.kunstbroeders.com
kunstkrant november/december 2013 pagina 11
Gong Dong Een naam die klinkt als een klok
Gong Dong, titel ‘Birthmark Series’, brons/wit gelakt, serie van 4, afmeting 15 cm (H), oplage 99.
De Chinese kunstenaar Gong Dong (1977).
De Chinese kunstenaar Gong Dong werd in 1977 geboren in de zuidoostelijke provincie Fujian in China. Al op de basisschool, die de ingetogen Gong Dong goed doorliep, wist hij heel zeker wat hij later wilde worden: kunstenaar. Getekend door het plotselinge verlies van zijn vader, veroorzaakt door een noodlottig ongeluk, en de daardoor
Benelux In Nederland had nog niemand van Gong Dong gehoord tot zo’n drie jaar geleden. Rijk Schipper, één van de partners in Galerie Kunstbroeders in Amersfoort, introduceerde de kunstenaar in de Benelux via enkele exposities in samenwerking met Van Loon Galleries in Vught. Inmiddels is Gong Dong ook bij ons een naam. Galerie Kunstbroeders verwierf de afgelopen twee jaar diverse nieuwe werken van de Chinese kunstenaar en zette hem in de Lage Landen nog beter op de kaart. Kunstliefhebbers en –verzamelaars weten inmiddels waar de klok luidt als zij de naam Gong Dong horen. Niet verwonderlijk dat de Amersfoortse galerie van de broers Rijk en Carl Schipper goede zaken doet met het werk van Gong Dong.
inmiddels ook in de USA, is hij zeer authentiek gebleven als mens. Wij willen Gong Dong volgend jaar naar Europa halen voor diverse solo-exposities.” Gong Dong in Amersfoort Voor wie de, overwegend wit gelakte, bronzen beelden van Gong Dong wil zien, is een bezoek aan de Amersfoortse Galerie Kunstbroeders een aanrader. Gedurende het hele jaar exposeren de broers, naast het werk van andere opkomende en gevestigde Chinese kunstenaars, werk van Gong Dong.
moeilijke leefomstandigheden waarmee hij geconfronteerd werd, was Gong Dong er alles aan gelegen zijn levensdoel te bereiken... Een geval apart Toen Gong Dong werd toegelaten tot The Art Institute van de Universiteit van Fuzhou, was dat voor hem een belangrijke en grote stap in de kunstwereld. Al snel werd het de docenten duidelijk dat Gong Dong ‘een geval apart’ was. Nu, ruim twintig jaar later, is Gong Dong nog steeds een kunstenaar die op zich zelf staat en nauwelijks in een hokje te plaatsen is. Een groot beeldend kunstenaar die vanuit zijn boeddhistische leefwijze beelden creëert die op je netvlies blijven hangen.
Rijk Schipper: “Wij hebben al jaren een hechte en persoonlijke relatie met Gong Dong. Dat resulteert erin dat hij ons direct - dus zonder tussenkomst van agenten - zijn nieuwste werken aanbiedt. Buiten dat, is hij een zeer plezierig mens om mee om te gaan. Beschouwend, rustig en zeer bescheiden. Ondanks het feit dat zijn kunstwerken in de belangstelling staan in Singapore, Dubai, Zuid-Korea, Hong Kong en
Gong Dong, titel ‘Tumbling Man’, brons/wit gelakt, afmeting ca. 105 x 80 cm (HxB), 1/8.
■ Galerie Kunstbroeders is gevestigd op de Weverssingel 22, Amersfoort en is geopend op vrijdag- t/m zondag van 13.00-18.00 uur. Tevens op afspraak. www.kunstbroeders.com
Gong Dong, titel ‘No. 38 Daffodil Road’, brons/wit gelakt, afmeting ca. 70 x 65 x 70 cm (HxBxD), 3/8.
pagina 12 kunstkrant november/december 2013
KNSTNWS Moderne Aziatische kunst zit in de lift De markt voor moderne kunst in Azië groeit. Dit meldt De Volkskrant naar aanleiding van een bezoek dat vier verzamelaars uit China en Indonesië aan Nederland brachten. Zij bezochten onder meer de tentoonstelling Suspended histories in museum Van Loon in Amsterdam. In deze tentoonstelling reageert een tiental internationale, hedendaagse kunstenaars op het koloniale verleden in de VOC-tijd.
37 hedendaagse Japanse kunstenaars in KAdE
Now Japan In Kunsthal KAdE is een grote overzichtstentoonstelling met actuele Japanse kunst. De afgelopen vijftien jaar stal Takashi Murakami de show met zijn op manga- en anime-georiënteerde cartoon-figuratie. Zijn stijl van werken domineerde exposities over hedendaagse Japanse kunst in Europa en de Verenigde Staten. KAdE laat in de tentoonstelling Now Japan zien dat er ook veel andere artistieke posities worden ingenomen op de archipel, zowel esthetisch als
‘China Start’ in Drachten
inhoudelijk.
Met de tentoonstelling China Start toont Museum Dr8888 werken van jonge Chinese kunstenaars van 10 tot 22 jaar oud. Zij worden opgeleid aan de Dalian MyArt Academy. Daar worden talenten gestimuleerd om kunstenaar te worden. De expositie duurt t/m 17 november.
Primeur Japanse prenten In het Sieboldhuis in Leiden is vanaf 7 december voor het eerst in Europa een tentoonstelling te zien van de Japanse prentkunstenaar Utagawa Kuniyoshi (1797-1861). Onder meer hedendaagse mangakunstenaars hebben zich door zijn fantasierijke prenten laten inspireren. De expositie is in twee delen. Tot 19 januari zijn de thema’s: helden, horror en mooie vrouwen. Daarna tot 9 maart landschappen, komische prenten en acteurs. Gelijktijdig toont Rijksmuseum Volkenkunde schetsen van Kuniyoshi.
Contrast heropend Eind september is in Tilburg galerie Contrast na een grondige verbouwing feestelijk heropend. Dat gebeurde met de opening van de expositie Van hier tot Tokio (t/m 2/11). Acht kunstenaars, onder wie keramiste Karin Bablok, beeldhouwer Hans Innemee en Evelien Bannenberg (tekeningen) hebben zich laten inspireren door Japanse kunst. Daarnaast worden er authentieke Japanse scrolls getoond.
Yumiko Morisue, Sieve, 2013. Foto Mike Bink. Anders dan bij veel andere ‘niet-westerse’ landen, zijn Japanse kunstenaars bij vrijwel elke internationale stroming sinds de Tweede Wereldoorlog betrokken geweest: bij de ‘informelen’ (Gutai-beweging), bij Op Art (Soto), bij Fluxus (Yoko Ono), bij de conceptuelen (On Kawara), bij performance art (Yayoi Kusama) en bij de postmodernisten (Murakami). In het diffuse en pluriforme veld van de actuele kunst zijn artistieke posities steeds vaker individueel. Van stromingen is allang geen sprake meer, wel van attitudes en trends. Dit soort bewegingen hebben een universeel en globaal karakter, maar worden ook vaak lokaal ingekleurd. Zo zit er Japanness in de geselecteerde werken voor de tentoonstelling, maar zijn de betrokken kunstenaars tegelijkertijd niet alleen te framen in hun lokale cultuur. Zen-filosofie en ambacht Niemand die zich bezig houdt met Japan of de Japanse kunst kan ontsnappen aan de ‘zen’-filosofie die een fundamenteel onderdeel van het Japanse leven vormt. Now Japan laat zien hoe het eeuwenoude filosofische concept in de hedendaagse Japanse kunst actueel wordt gehouden. Het zit in het werk van kunstenaars als Zon Ito, Hiroe Saeki, Yamamoto Masao en Shinji Ohmaki, en het is een onderlegger in veel meer werk, ook al is dat niet altijd expliciet. Een ander opvallend aspect van de hedendaagse Japanse kunst is de diepe worteling in culturele en ambachtelijke tradities. Met name ambachtelijkheid kenmerkt veel aspecten van de Japanse cultuur. In het dagelijks leven zie je veel perfect gemaakte en afgewerkte objecten of attributen. Deze zorg voor detail zie je ook terug in de kunst. Japanse kunstenaars ontkennen tradities niet, maar laten deze op een vanzelfsprekende manier terugkomen in hun werk. Het ‘Westen’ heeft een veel gecompliceerdere verhouding met de traditie. Sinds de twintigste eeuw domineert de voortgangsgedachte en wordt traditie beschouwd als regressief en is het zelfs enigszins verdacht. Niet in Japan. Hedendaagse Japanse kunstenaars gaan op een subtiele, vanzelfsprekende manier om met deze thematiek, werkend vanuit hun sterke culturele traditie.
Fukushima en engagement Een deel van de show in KAdE gaat in op de nieuwe artistieke posities die zijn ingenomen na de dubbele ramp van Fukushima (tsunami en daaropvolgende nucleaire crisis in maart 2011). Dit had een merkbare impact op kunstenaars in Japan. Veel van hen zijn er nauw bij betrokken geraakt. Ze gingen naar het rampgebied om te helpen, zetten talloze geldinzamelacties op en begonnen er uiteindelijk op te reflecteren in hun kunstwerken. Onder meer de groep Chim�Pom speelt hierbij een actieve rol. Zij organiseerden in 2012 in het Watari’um Museum in Tokyo een expositie over ‘activistische’ kunst, wat een nog vrij jonge focus is binnen de hedendaagse kunst in Japan. Social critique is überhaupt niet vanzelfsprekend in Japan, maar kreeg na de tsunami-ramp een behoorlijke vlucht. Er zijn meer kunstenaars te zien in de tentoonstelling die zich bezighouden met deze thematiek. Een belangrijk werk in dit verband is The finger pointing worker: een video van een man die, gekleed in een speciaal pak tegen radioactiviteit, priemend wijst naar een camera. Deze camera is een webcam die 24 uur per dag is gericht op de beschadigde kernreactor van Fukushima. De actie van de kunstenaar - die anoniem wil blijven - veroorzaakte ten tijde van de performance behoorlijk wat opschudding, doordat ze tegen sociale codes in ging. ‘Geëngageerde kunst’ is een betrekkelijk nieuw genre binnen de Japanse kunst.
Los van bovenstaande invalshoeken toont KAdE in Now Japan kunstenaars die op hun eigen manier de complexiteit van het Japanse dagelijks leven representeren, zodat een zo compleet mogelijk beeld ontstaat. ■ Now Japan, t/m 2 februari in KAdE, Smallepad 3, Amersfoort. open: di-vr 11-17, za/zo 12-17. Zie www.kunsthalkade.nl
van der Sleen Appel,Corneille GijsSchilderijen en fotografie en tijdgenoten Japanse beelden in Rijksmuseum ingewijd in Museum De Buitenplaats te Eelde Japanse priesters hebben in het Rijksmuseum twee 14de-eeuwse beelden ingewijd middels een symbolisch vuurritueel. De tempelwachters maken deel uit van het Aziatisch Paviljoen van het Amsterdamse museum. Daar zijn ook de onlangs verworven Japanse tekeningen te aanschouwen van onder meer de Nederlandse handelspost Deshima.
5 oktober 2013 t/m 9 februari 2014
www.museumdebuitenplaats.nl
Analoge fotografie, handafdruk.
Brouwerijstraat 42, 9981 JM Uithuizen T-06-10249689 www.gijsvandersleen.com MUSEUMKAART GELDIG Open atelier eerste zondag van de maand Momoyo Torimitsu, Somehow I don’t feel comfortable, 2007. Foto Mike Bink.
kunstkrant november/december 2013 pagina 13
Wereldmuseum duikt in geschiedenis van Japanse strips en animatie
De wereld van Manga Met de zeer uitgebreide tentoonstelling over Manga onderzoekt het Wereldmuseum in Rotterdam de moderne Japanse strips en animaties. Wat gaat er schuil achter de snoezige meisjes met grote ogen, stoere krijgers en solitaire helden? De expositie toont de veelzijdige wereld van de manga met historische beelden, kunst en natuurlijk veel striptekeningen en filmbeelden. Door Illand Pietersma
Enta, Hanakaze. game-figuren als Oni en Evil Ryu uit de recente game Super street fighter IV duidelijk geïnspireerd op de demonische godheden Fujin en Raijin met hun gekleurde uiterlijk en stekelige kapsels. Andere krijgers vertonen evidente overeenkomsten met nog oudere tempelbeschermers uit de Chinese Tang-dynastie.
Hippo, White samurai. Meteen vanaf het begin word je de tentoonstelling De wereld van Manga ingezogen. In een soort doolhof wordt je geconfronteerd met honderden jaren oude beelden uit de Kamakura- en Edo-periode in Japan. Imposante tempelwachters, dreigend ogende drakengeneraals, angstaanjagende dondergoden en afschrikwekkende monsterkoppen met scherpe tanden kijken je in het halfduister aan. Er lijkt geen weg meer terug in deze spannende opstelling. De sculpturen zijn al eeuwenoud, maar vormen nog steeds een inspiratiebron voor de hedendaagse tekenaars en makers van computergames. Zo zijn de vurige
Samoerai en Hokusai Op deze manier maakt het Wereldmuseum in Rotterdam meteen duidelijk dat het in De wereld van Manga niet alleen leuk plaatjes en filmpjes kijken is. Het wil de geschiedenis tonen, waar de manga en de ‘anime’ (tekenfilms) vandaan komen en waar de huidige ‘mangaka’ (tekenaars) door beïnvloed zijn. De lijn van bijna duizend jaar oude beelden wordt voortgezet via samoerai en langs de Japanse kunstenaar Katsushika Hokusai – in het Westen vooral bekend om zijn houtsneden van landschappen en de beroemde Grote golf van Kanagawa. Hij bracht in 1814 het boek Hokusai Manga uit met schetsen van mensen, dieren en landschappen. ‘Manga’ verwijst hier naar de losse tekenstijl en deze term is dus later overgenomen door de Japanse striptekenaars. De manga-figuren mogen dan in een fantasiewereld thuishoren, ze vinden dus hun oorsprong in de Japanse geschiedenis. Krijgers en vechters vol tatoeages refereren aan de vroegere samoerai, maar ook aan latere affiches van het kabuki-theater. De heden-
daagse manga werd populair na de Tweede Wereldoorlog, wat leidde tot futuristische vechtmachines, die als voorlopers van de ‘transformers’ kunnen worden gezien. En tegenwoordig zijn er fotografen die hun modellen in de stijl van de manga-figuren portretteren: stoere mannen en vrouwen met wapens en puntige haren, die dus weer terug te voeren zijn op de eerste beelden.
Futuristisch en dromerig Tussendoor staan er een aantal sculpturen van de Nederlands-Amerikaanse kunstenaar Shinkichi Tajiri (met Japanse roots, dus). Een aantal abstracte Warriors van goudglimmend brons of juist van fragiel centafoam verwijzen naar de kracht en tegelijk de kwetsbaarheid van de samoerai. Een serie fantasierijke Machines uit de jaren zestig gaat deels terug op het wapentuig uit de oorlog, maar wijst ook vooruit naar vechtrobots in futuristische films. Gaandeweg de tentoonstelling komt de moderne manga steeds meer centraal te staan: de dromerige meisjes met hun te grote ogen, te lange benen en te korte rokjes; de gemeen ogende jongens en ‘krijgers’; en de opkomende game- en animatie-industrie, wat culmineert in een zaal die volledig gewijd is aan de recente film Wolf Children Ame (2012), die al meerdere prijzen gewonnen heeft. In zowel bewegend beeld als schetsen en tekeningen wordt getoond hoe de kinderen al rollend en tollend plaatje voor plaatje transformeren in wolven. Dat is knap gedaan. Maar het verband met de eerder getoonde, fraaie geschiedenis is inmiddels verdwenen. In de huidige manga lijkt het meer te draaien om vorm en uiterlijk, en minder om inhoud en historie. The world of Manga, t/m 12 januari in Wereldmuseum, Willemskade 22-25, Rotterdam. Open di-zo 10.30-17.30. Future Pass 3.0 Het Wereldmuseum presenteerde in 2011 tijdens de Biënnale in Venetië al Future Pass 1.0 en daarna in eigen huis de tentoonstellingen Future Pass 2.0 en Samurai. De wereld van Manga is daar een vervolg op. En in februari komt het volgende deel: Future Pass 3.0. Het publiek maakt dan kennis met een nieuwe combinatie van onder meer manga, anime en hedendaagse media: ‘Animamix’, een kunstvorm die ‘de 21ste eeuw gaat domineren’. Hierin komen internet, digitale technieken en een globaliserende samenleving samen in futuristische kunst. Zie www.wereldmuseum.nl
Enma-O.
pagina 14 kunstkrant november/december 2013
255_190_KK_Opmaak 1 15-10-13 10:13 Pagina 1
01.11.2013
Piet Esser, Atelier Despiau, 49, Rue Brillat – Savarin, Parijs, 20 maart 1954
26.01.2014
g r ot e z a a l
kleine zaal
kabinet
Charles Despiau (1874-1946) Sculpteur mal-aimé
Beeldhouwerstekeningen uit de Collectie Tahon
Vincent Dams Winnaar Charlotte van Pallandt Prijs
mede mogeli jk gema ak t door Stichting Charlotte van Pallandt Prijs, Fugro, Galerie Malaquais,
hoofdsponsor
Crowne Plaza Den Haag-Promenade, Van Bijleveltstichting, Vrienden en Zakenvrienden van museum Beelden aan Zee,
www.beeldenaanzee.nl
Sculpture Club en BankGiro Loterij
Primm helpt u aan meer bezoekers PAPIER SPREEKT EN KOMT TOT LEVEN Primm Primm, dat is drukwerk > live !, door een directe verbinding te leggen tussen uw drukwerk en digitale informatie. Dit verrijkt uw advertentie, artikel, brochure, flyer, programma, catalogus, magazine e.d. Met Primm legt u gericht contact met uw doelgroep, op een gebruiksvriendelijke, actuele en betaalbare manier. De lezer krijgt direct de informatie die u graag wilt.
Tentoonstellingen
Catalogi
Beurzen
Uitnodigingen
Evenementen
Programma’s
Bedrijfspresentaties
Brochures
Creëer een nieuwe realiteit Primm laat ‘papier spreken’, waardoor uw drukwerk er een geweldige dimensie bij krijgt. Wanneer u met uw smartphone en tablet inzoomt op het drukwerk, verschijnen opeens bewegende beelden, zoals clips, bedrijfsfilms of fotoreportages. Uw drukwerk komt letterlijk tot leven. De gebruiker gaat interactief om met de toegevoegde informatie. Zoals een verbinding met een webshop of actuele video, direct bellen of mailen, het bekijken van een 3D-presentatie.
Eigen App U maakt gebruik van de Primm-App of u gebruikt het principe van Primm onder uw eigen naam (uw eigen App). In beide gevallen tegen lage kosten. U komt en blijft op vernieuwende wijze in contact met uw doelgroep. Een eigen App heeft het voordeel dat de inrichting geheel naar eigen inzicht wordt ingevuld en u optimaal gebruik maakt van de crossmedia-mogelijkheden.
Scan de QR-code en download de Primm-app. Met de app scant u het logo van Ergoedpartners.
Meer informatie Kijk op www.scholma.nl of bel: 050 3013636 (Harry Ploeg), voor meer informatie of een afspraak.
kunstkrant november/december 2013 pagina 15
Gallery Bell’Arte Maastricht de eerste beeldengalerie in Nederland bestaat 20 jaar Gallery Bell’Arte ging in 1993 in de binnenstad van Maastricht van start als eerste beeldengalerie van Nederland met werken van nationaal en internationaal bekende beeldhouwers. In 1997 verhuisde de Gallery naar het door een beeldentuin omgeven, schitterende, witte, monumentale pand met een zelf ontworpen kasteeltoren door de eigenaresse Doret Huibers van Gallery Bell ‘Arte, Jekerweg 51 aan de rand van het centrum. Om een totaalbeeld van de te exposeren kunstwerken te creëren werd over twee etages een overzichtelijke expositieruimte ontworpen.
Eigenaresse Doret Huibers van Gallery Bell ‘Arte. Filosofie De filosofie van Gallery Bell’Arte luidt: “Een verscheidenheid in fascinatie – steeds op zoek naar lokale, nationale en internationale kunstenaars, die vooral figuratief en abstract werken.” Voor Doret Huibers is beeldhouwkunst een aparte, eigentijdse vorm van expressie. Naast de beeldhouwwerken zal de combinatie van beelden en foto’s van Arvid Henkes te zien zijn.
Jan Desmarets: Ruiter te paard hg 67 x br 60 cm. Nationale en internationale kunstenaars De keuze van kunstenaars, waarvan er velen al vanaf 1993 met Doret samenwerken, staat garant voor kunst met een grote K. De exposerende kunstenaars
Albast van Gerti Bierenbroodspot Angel Warrior 1.50 br x 1.00 hg E 30.000,-.
Arvid Henkes: Safe secret.
Arvid Henkes: Mind above matter.
zijn onder meer: Gerti Bierenbroodspot, Emile Cornelis, Luigi Calligani, Peter Harskamp, Carlos Mata Francesca Zijlstra, Fioen Blaisse, Rosa Serra, Jan Desmarets.
als fotograaf onder andere naar Essen en Bombay. Hij exposeerde op de European Fine Art Fair en in het Bonnefanten Museum. Sinds 1993 is hij volledig als beeldhouwer werkzaam. Zijn beelden zijn beïnvloed door de klassieke beeldhouwkunst. In zijn werk is een voorliefde te vinden voor het menselijk lichaam, hij maakt dan ook vooral stenen en bronzen figuratieve mannen- en vrouwentorso’s. De exposities op de TEFAF blijken voor Emile ook van groot belang te zijn geweest.
Kunstadvies Als galerie-eigenaresse en door haar jarenlange ervaring is Doret Huibers natuurlijk bij uitstek het aanspreekpunt voor advies over aankoop van kunstwerken, of uitbreiding van een kunstcollectie. Voor het in opdracht laten vervaardigen van kunstwerken is zij ook de aangewezen persoon. Zij geeft haar adviezen niet alleen aan particuliere kunstverzamelaars, maar ook aan bedrijven. De kunstwerken in de Amrâth hotels Grand Hotel de l’Empereur, Grand Hotel Frans Hals en Grand Hotel Amrâth in Amsterdam zijn enige voorbeelden hiervan. Arvid Henkes Is geboren in Maastricht op 28-06-1989. Emile Cornelis is zijn vader en leermeester. Ze werkten samen in het atelier en zo leerde hij ook wasmodellen en mallen maken en bezochten samen de gieterijen. In Gallery Bell’Arte ontmoette hij veel kunstenaars waar hij veel inspiratie van op deed. Deze jonge autodidact is beeldhouwer, ontwerper en fotograaf waar we nog veel van gaan horen en zien. Carlos Mata Carlos Mata is geboren op Palma de Mallorca en helaas overleden in 2008. Na een studie van drie jaar aan de medische universiteit van Barcelona vertrok hij naar Parijs om zich in de kunst te verdiepen. Ondertussen verdiende hij de kost als muzikant in het cabaret van Pigalle. Carlos Mata maakte unieke beelden. Schoonheid en statigheid karakteriseren zijn werk. Hij werkte vanuit een klassieke mediterrane basis voortkomend uit de essentie van zeezout, de Middellandse zon en het zand van de uitgestrekte stranden. Hij hield zich vooral bezig met het omzetten van bronzen sculpturen in archaïsche mythologische vormen, die vloeien vanuit het verleden naar het heden. Hij wist de vormen zo te versimpelen dat de essentie van de dieren ongemoeid blijven. Emile Cornelis Emile Cornelis, geboren in Maastricht, studeerde aan de kunstacademie van Maastricht. Zijn peetoom Emilio Roberti, die een verwoed kunstverzamelaar was, bracht hem in aanraking met kunst. Emile werkte aanvankelijk als reclamefotograaf, maar ging
Ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan bedacht Gallery Bell’Arte iets speciaals voor de kunstliefhebber: een exclusief atelierverkoop van de ontwerpen, de gipsmodellen, de keramische, de glazen en de oudere bronzen beelden van Emile Cornelis. Die voor gereduceerde prijzen gekocht kunnen worden. Daarnaast is er natuurlijk ook werk van de andere kunstenaars. ■ Meer informatie over Gallery Bell’Arte is te vinden op www.gallerybell-arte.com
[email protected].
U bent van harte welkom na afspraak. GSM Arvid Henkes 06 55344523 GSM Doret Huibers 06 54353564 Gallery Bell‘Arte • Jekerweg 51 6212 GA Maastricht
pagina 16 kunstkrant november/december 2013
Galerie Jan Jetten
Van koffie tot ambachtelijk vakmanschap
exposities
expositie olieverfschilderijen en aquarellen
Joseph J. Visser
23 november t/m 5 januari
Sophie Hupkens
Thea de badts
muziek houtsneden kunstenaarsboeken
bronzen beelden
11 nov. - 9 febr.
brons en keramische beelden
o.a. Emilio Kruidhof, Jac Volbeda, Zhongnai en XuZhi (Chinese schilder met passie voor
Reinder Homan
open: za + zo 13–17 uur en op afspraak
11 nov. - 9 dec. Geelgietersstraat 1-11 Joure • tel. 0513-412283 etsen
Dorpsstraat 33, 7971 CP Havelte tel. 0521-341605 www.janjetten.nl
Nederlandse olieverf kunst)
www.museumjoure.nl
GALERIE VOOR HEDENDAAGSE KUNST
AGNES VAN EUPEN
Galerie
Expositie van 9 november t/m 22 december 2013
.beeldend kunstenaar
Galerie/Atelier
Margôt Ritman Hoptunen 13 9213 VK De Wilgen (Fr.) M.: 06-52539055
Exposanten: Herman van de Poll - schilderijen(zie foto) Marjatta Ranta-Iso - houtsneden Gonny Fournier - glasobjecten
“Lutje Börg” Schilderijen Abstract en kleurrijk Van drie broers Uit de Dominicaanse Republiek.
schilderijen cursussen workshops www.agnesvaneupen.nl voor cadeau of relatiegeschenk: kleine werkjes voor kleine prijsjes 0591 532395 / 06 22953183
[email protected]
De Pronkkoamer is de maanden
“Feest voor het oog”
30 november 2013 t/m 26 januari 2014 Schilderijen en beelden van Margôt Ritman, schilderijen van Ida Kalma, en sieraden van Thea Everaarts. Kijk op www.margotritman.nl
januari en februari 2014 gesloten.
Saaxumhuizerweg 2/ ingang Nienhuisweg 9957 NH Saaxumhuizen Telefoon 0595 - 425078 Openingstijden: za en zo van 10.30 tot 17.00 uur en op afspraak e-mail:
[email protected] website: www.pronkkoamer.nl
2 nov t/m 1 dec Za-Zo 13.00-16.30uur Breedster Oudendijk 2 9989EZ Warffum
Een van Reinder Homan een abonnee EenetsGiclée voor een voor nieuwe abonnee! Word nu abonnee van de KunstKrant en maak kans op een ingelijste giclée van Rein Pol. Deze giclée wordt verloot onder de nieuwe abonnees die zich in november en december 2012 aanmelden. In het volgende nummer wordt de winnaar bekend gemaakt. Giclée is beschikbaar geWord nu abonnee van de KunstKrantDeze en maak kans op een steld door Art Revisited. originele ets van Reinder Homan. Voor Giclée Dealers zie:
DE KUNST VAN MATERIALEN
www.artrevisited.com
Iedere twee maanden verloot de KunstKrant een kunstwerk onder de abonnees.
A b o n n e m e n t
KunstKrant
Ja, ik wil op de hoogte blijven van de beeldende kunst in Noordoost-Nederland. Ik vind het Ja, ik wil op de hoogte blijven van de beeldende kunst in Nederland. Ik vind het gemakkelijk om gemakkelijk om de KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor €18,- (verzend- en administratiede KunstKrant thuis bezorgd te krijgen. Voor € 18,- (verzend- en administratiekosten) krijg ik de kosten) krijg ik de eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement eerste 6 nummers thuisgestuurd. Zonder opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. automatisch verlengd. naam adres postcode woonplaats
Hierbij machtig ik de abonnementenservice van de KunstKrant om €18,- af te schrijven van mijn bank-/girorekening
bank-/gironummer t.n.v. plaats datum
Marnixstraat 47 Amsterdam / + 31 (0) 20 624 6045 hoopmanamsterdam.nl /
[email protected]
handtekening
Deze bon invullen en in een voldoende gefrankeerde envelop opsturen naar:
Abonnementenservice KunstKrant — Postbus 7 — 9780 AA Bedum
of mail naar
[email protected] • www.kunstkrant.com
KUNST & VLIEGWERK boeken en cd’s Op zoek naar een kado? Bij ons vindt u een grote collectie BUDGETCD’S: klassiek, jazz en wereldmuziek van o.a. Naxos, Harmonia Mundi , Brilliant, Newton classics, Putumayo en op bestelling. KWALITEITSRAMSJ: kunst, literatuur, geschiedenis, kook-en kinderboeken. PLINT: Poëzie op posters, kaarten, kussenslopen, schorten, zakdoeken, placemats, etc. KUNSTKAARTEN, AGENDA’S, KALENDERS www.boekhandelkunstenvliegwerk.nl Oude Kijk in ’t Jatstraat 10 9712 EG GRONINGEN (050) 3185681
Keramiekatelier Elysia Verhoeven Grafiekatelier Siemen Dijkstra
Expositie van het nieuwste werk vers uit het atelier de openingstijden per 1 nov: open van Wo. t/m Za. van 13 tot 17.00.
Lheeweg 10b te Dwingeloo tel: 0521-597146/597636
kunstkrant november/december 2013 pagina 17
Dirk-Jan Zetstra: ‘De traditie is nooit weggeweest’
‘Het licht toont ons een openbaring’ “Je moet het leven er in terug zien. De geest moet er in zitten.” Dat
op de huid
is de uitdaging waar portretschilder Dirk-Jan Zetstra zichzelf voor gesteld ziet. Vanuit een traditionele benadering en zijn christelijke
Dirk-Jan Zetstra
achtergrond neemt hij de mens als onderwerp. “Dat is van oudsher het hoogste wat je kunt doen.” Tekst
en foto: Illand
Pietersma
een beeldregie: Wat wil je laten zien? Waar komt het licht? Daarmee bouw je spanning op. Het krijgt de betekenis van ‘licht in de duisternis’. Een soort openbaring, die ons getoond wordt.” Komt daar de christelijke achtergrond van de kunstenaar om de hoek kijken? “Maakt een christelijke bakker een christelijke taart? Evenmin maakt een christelijke kunstenaar meteen christelijke kunst. Natuurlijk, ik ben vol van het geloof. Maar ik ga niet evangeliseren met mijn werk.”
Nederige schilder.
Veters strikken. Een stofzuigende vrouw. Een man die een appel schilt. En dat in een Rembrandtesk licht-donker. Drie jaar geleden viel Dirk-Jan Zetstra met zijn realistische schilderijen al op tussen de experimenteerdrift, concepten en abstracte installaties van zijn medestudenten tijdens de eindexamenexpositie van Academie Minerva. En nog steeds staat de mens met zijn alledaagse handelingen centraal in zijn werk. Iemand strikt zijn veters of plakt zijn fietsband, speelt muziek, of drinkt een borrel. “Het zijn dingen die je om je heen ziet, of zelf doet. Daarmee probeer ik iets over de werkelijkheid te vertellen.” In zijn Groningse atelier vertelt hij over ambacht en traditie, waarbinnen hij zijn eigen weg probeert te zoeken. Vaktechnisch Dat Dirk-Jan Zetstra iets creatiefs ging doen, was al op jonge leeftijd duidelijk. Maar na zijn middelbare school lag de kunstacademie buiten bereik. Het werd het Grafisch Lyceum in Zwolle. “Je krijgt natuurlijk ook de vraag, of de kunst wel wat oplevert. Die grafische opleiding was wat meer toegepast. Vanaf de toelating was ik er bezig met tekenvaardigheid. Ik dacht meteen: hier zit ik wel goed! En tijdens de opleiding kwam het hele grafische ambacht van A tot Z voorbij.
Dirk-Jan Zetstra voor het schilderij ‘Oude man met borrel’.
Maar toen ik op stage ging bij een reclamebureau, werd er alleen maar met de computer gewerkt. Voorstelletjes werden gewoon met plaatjes van internet in elkaar geplakt. Alles ging digitaal. Zelfs het tekenen. Dus zocht ik toch naar andere wegen.” Tijdens zijn opleiding kreeg hij schilderopdrachten, wat hem wel aanstond, en waar hij zich meer en meer op richtte. Nadat hij het grafisch diploma op zak had, kon hij worden toegelaten aan de kunstacademie. “Het eerste studiejaar was zeer breed, van fotografie tot installatiekunst. Ter oriëntatie. Maar ik wist al dat ik wilde schilderen. Daar ligt mijn drive. Helaas was het verflaboratorium, waar Minerva tot in de jaren negentig bekend om stond, al opgeheven. Docenten als Matthijs Röling, Gouke Notebomer of Rikus van der Meer konden me nog een beetje vaktechnisch onderwijs geven. Maar verder heb ik het zelf moeten uitzoeken: Hoe maak je een onderschildering, welke pigmenten gebruik je en kun je met elkaar mengen? Of schilderswetten als ‘vet over mager’ – wanneer je in lagen schildert, zoals ik, moet je altijd zorgen dat de volgende laag ietsje vetter is. Die moet flexibeler zijn, om craqueleren te voorkomen. Maar ook weer niet te dik, want dan krijg je alsnog craquelures. Zulke wetten moet je als schilder in acht nemen.” Aardtinten “Ik meng niet zoveel op mijn palet. Ik schilder in transparante laagjes over elkaar heen. Optisch mengen, heet dat. Door bepaalde soorten kleuren over elkaar heen te schilderen, krijg je nieuwe. Mijn palet is ook niet zo kleurig. Felle tinten zijn snel zo schreeuwerig. Ik ben meer van het genuanceerde kleurgebruik. In aardtinten. Ik werk immers ook met aardse elementen. En ik schilder in een traditie, die nooit weggeweest is, en ook altijd zal blijven bestaan. Deze kunst behoudt zijn waarde. ‘Je moet vernieuwend zijn’, zegt men dan. Dan moet je niet met verf in de weer gaan, vind ik. Pak dan een 3D-printer. Dat is van deze tijd. Maar ga niet met lijnolie en pigment bezig.” “Het belangrijkste in een schilderij is het licht. De impressionisten gingen daar heel anders mee om dan Vermeer. De Carravagisten brachten drama in hun werk met hun sterke lichtdonker effecten. Het vereist Man met boog.
Schepping “Wanneer je landschappen schildert, dan verbeeld je de schepping. De mens is mooi om weer te geven en zegt nóg weer iets meer over de schepping.” Soms verwerkt Zetstra alsnog een morele boodschap in zijn schilderijen, bijvoorbeeld bij een man met een borrel, en zelfs bij iemand die gewoon zijn veters strikt. “Onder zijn stoel ligt een euro. Dat verwijst naar bezit. Struikel daar niet over, wil dat schilderij zeggen. Staar je niet blind op geld. Richt je blik niet alleen horizontaal, maar ook vertikaal, naar boven.” “Zo’n man met een borrel kijkt niet vrolijk. Hij zoekt blijkbaar troost, maar vindt die ook niet in de drank. In een ander werk draagt hij een horloge. Blijkbaar accepteert hij niet dat hij ouder wordt. Om dat soort emoties gaat het mij. Of het nou verdriet of blijdschap is. Ik wil die emotie pakken en vastleggen.” “Een poosje geleden zette ik dat clair-obscur nogal hard neer. Bam – licht; bam – donker. Naast elkaar. Nu doe ik dat wat subtieler. Zo krijgt het meer sfeer. Zo komt er leven in, en komt de emotie beter over.” ■ Dirk-Jan Zetstra exposeert in de maanden januari en februari bij galerie AaKunst, A-weg 47 in Groningen. Info: www.dirkjanzetstra.nl en www.aakunst.nl
pagina 18 kunstkrant november/december 2013
www.dinieboogaart.nl
Expositie recente werken 2013
Boogaart 22 november t/m 15 december 2013 vrijdag t/m zondag 13.00 tot 17.00 uur
[ K o m m i s j e w e i 2 1 - 2 3 l N i j e g a l Te l . ( 0 5 1 2 ) 3 7 2 7 3 5 ]
GO WILD!
16 NOVEMBER T/M 14 DECEMBER 2013
Appel,Corneille en tijdgenoten in Museum De Buitenplaats te Eelde 5 oktober 2013 t/m 9 februari 2014 www.museumdebuitenplaats.nl
MUSEUMKAART GELDIG
Hiske Wiersma Pieter Pander Annemiek Vos Hinke Posthuma Gertjan Scholte-Alberts Evert den Hartog Christine van der Cingel Harro Nikkels Fiona Zondervan Pablo Hoving Willem Kolvoort
ann’s art Laan Corpus den Hoorn 100 Groningen
www.annsart.nl
kunstkrant november/december 2013 pagina 19
Afsluiting Nederland-Ruslandjaar in Stedelijk Museum en De Lakenhal
Kazimir Malevich en de Russische avant-garde Het Nederland-Ruslandjaar 2013 wordt afgesloten met twee grote tentoonstellingen in het Stedelijk Museum in Amsterdam en Museum De Lakenhal in Leiden. Met Utopia zet De Lakenhal het expressionisme en het constructivisme uit het begin van de 20ste eeuw tegenover elkaar. Het Stedelijk Museum toont het grootste overzicht van Kazimir Malevich sinds twintig jaar.
de, over een van de belangrijkste grondleggers van de abstracte kunst. Het Stedelijk Museum beheert de grootste verzameling werken van Malevich buiten Rusland, en toonde die voor het laatst op deze schaal in 1989. De tentoonstelling is het sluitstuk van het Nederland-Rusland jaar, en is met ruim 500 werken een diepgaand eerbetoon aan Malevich en de Russische avant-garde. In tegenstelling tot eerdere Malevich tentoonstellingen in het Stedelijk geeft deze presentatie geen geïsoleerd beeld van de Russische kunstenaar, maar wordt hij geplaatst te midden van zijn tijdgenoten. Malevich was immers naast kunstenaar ook een invloedrijk leraar en vurig pleitbezorger van de nieuwe kunst. De tentoonstelling is daarmee een eerbetoon aan de Russische avant-garde van begin 20ste eeuw, met Kazimir Malevich als prominent middelpunt.
Kazimir Malevich, Baadsters op de rug gezien, 1908-1909.
Abstracte beeldtaal en volkskunst Kazimir Malevich (1878–1935) is vooral bekend om zijn abstracte kunst, maar hij werd geïnspireerd door diverse kunststromingen uit zijn tijd, waaronder het impressionisme, symbolisme, fauvisme en het kubisme, terwijl zijn eigen abstracte beeldtaal deels geworteld is in de Russische volkskunst en iconen. De tentoonstelling laat zijn rijke oeuvre zien aan de hand van olieverfschilderijen, gouaches, tekeningen en sculpturen. Alle ontwikkelingsfasen van de kunstenaar krijgen ruim aandacht: van zijn impressionistische periode tot zijn iconische suprematisme, met als radicale uitkomst het Zwarte vierkant, maar ook de minder bekende periode met figuratieve kunst die daar weer op volgde. Werken op papier dienen als een belangrijke illustratie van Malevich’ eigenzinnige artistieke ontwikkeling. Recent onderzoek, waarin het Stedelijk Museum een belangrijke rol heeft gespeeld, heeft het inzicht gebracht dat juist in Malevich’ tekeningen zijn artistieke queeste zichtbaar is. Nooit eerder zijn zoveel werken op papier bijeen gebracht, de basis hiervoor wordt gelegd door de Khardzhiev-collectie.
Eerbetoon aan Malevich en avant-garde Tot begin februari presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam Kazimir Malevich en de Russische avant-gar-
Mijlpalen De tentoonstelling viert een aantal mijlpalen. Zo is het precies honderd jaar geleden dat de experimentele opera Overwinning op de zon (1913) werd uit-
Kazimir Malevich, Hiëratisch suprematistisch kruis, 1920-1921.
gevoerd, waarvoor Malevich alle decors en kostuums ontwierp. Deze opera was een keerpunt in zijn werk: hij hanteerde hierin voor het eerst een volkomen abstracte stijl. Het is bovendien negentig jaar geleden dat de eerste grote tentoonstelling van Russische negentiende en twintigste eeuwse kunst, De eerste Russische Kunsttentoonstelling, inclusief het werk van Malevich, in het Stedelijk Museum te zien was. Met deze inmiddels legendarische tentoonstelling uit 1923 is het Stedelijk het eerste museum buiten Rusland waar het suprematisme van Malevich te zien was. Tot 2 februari is in de tentoonstelling ook werk te zien van Wassily Kandinsky, El Lissitzky en Alexander Rodchenko. Daarna reist de expositie door naar Tate Modern, Londen, en de Bundeskunsthalle, Bonn. Voor meer informatie: www.stedelijk.nl
Utopia 1900-1940: Visies op een Nieuwe Wereld Tot 5 januari staat het Leidse Museum De Lakenhal in het teken van de vernieuwing. Werken van beroemde kunstenaars als Ernst Ludwig Kirchner, Kazimir Malevich en Franz Marc illustreren de revolutionaire idealen van de expressionisten en de constructivisten: twee van de belangrijkste avant-gardebewegingen van het begin van de 20ste eeuw. De internationaal samengestelde tentoonstelling Utopia 19001940. Visies op een Nieuwe Wereld presenteert de twee in een compleet nieuwe samenhang. Grote namen Internationale bruiklenen, waarvan vele nog niet eerder voor het publiek te zien waren, maken van Utopia een unieke tentoonstelling. In een breed scala van beeldende kunst, film, architectuur, dans, theater, design en fotografie passeren vele grote namen de revue, onder wie Max Pechstein, Fernand Léger, Theo van Doesburg, El Lissitzky en Bruno Taut. Utopia is het vervolg op de succesvolle tentoonstelling Theo van
Emil Nolde, Tanzerin, 1913.
Doesburg and the international Avant-Garde, die De Lakenhal in 2009-2010 i.s.m. Tate Modern in Londen presenteerde en die door het tijdschrift Artforum werd verkozen tot een van de beste tentoonstellingen van dat jaar. Nieuwe mens in een nieuwe samenleving De avant-gardisten hadden het gevoel aan de vooravond van een nieuw tijdperk te staan. Aan de verwerkelijking hiervan wilden zij op overtuigende en radicale wijze vormgeven door een utopisch concept te ontwikkelen voor een Nieuwe Mens in een Nieuwe Samenleving. Dit totaalconcept omvatte zowel kunst als architectuur en design: van theelepeltje tot wolkenkrabber ontwierpen kunstenaars het leven met het doel de maatschappij beter te maken. Desondanks stonden de expressionisten en constructivisten in hun opvattingen diametraal tegenover elkaar. Bij het expressionisme stond de persoonlijke vrijheid voorop, het individu dat zich letterlijk blootgeeft, met de nadruk op emotie. Bij het constructivisme maakte het individu juist deel uit van het grote geheel, en zijn standaardisatie en universaliteit de belangrijkste pijlers. Bijzondere ontdekkingen Een utopische totaalbeleving wordt optimaal opgeroepen in het oeuvre van Wenzel Hablik. Interieurs, sieraden, stoffen, schilderijen en kunst- en gebruiksvoorwerpen werden door deze onderbelichte kunstenaar uit de toenmalige kunstscene in Hamburg tot in detail vormgegeven. Hablik creëerde zo een compleet eigen universum. Zijn werk beleeft met Utopia
Hendrik Valk, Het ontbijt, 1921.
een primeur in Nederland. Hetzelfde geldt voor de al niet minder indrukwekkende expressionistische ‘lichaamsmaskers’ van danspaar Lavinia Schulz en Walter Holdt. Want ook in de film- en theaterwereld werd de vroeg 20ste-eeuwse bezoekers een compleet nieuwe ervaring voorgeschoteld, inclusief indrukwekkende decors en kostuums.
Publicatie en randprogrammering. Bij de tentoonstelling is een rijk geïllustreerde publicatie verschenen in een Nederlands en Engelstalige editie bij nai010 Uitgevers Rotterdam. Verder werkt het museum De Lakenhal samen met allerlei instanties in Leiden. Zie voor meer informatie over de tentoonstelling en de verschillende activiteiten: www.lakenhal.nl
pagina 20 kunstkrant november/december 2013
DE KUNST VAN HET VERLEIDEN
03.11.2013 t/m 26.01.2014
Apeldoorn
Foto: Carli Hermès
Carli Hermès 25 jaar topfotograaf
kunstkrant november/december 2013 pagina 21
De kunst van het verleiden
Carli Hermès • 25 jaar topfotograaf Erotisch, eigentijds, bevreemdend en verleidend zijn al 25 jaar de belangrijkste kenmerken van het werk van topfotograaf Carli Hermès. Of hij nu in opdracht fotografeert of vrij werk maakt, zijn beelden zijn altijd prikkelend, spannend en op verrassende wijze gestileerd. De tentoonstelling De kunst van het verleiden - Carli Hermès 25 jaar topfotograaf in CODA Museum toont van 3 november 2013 tot en met 26 januari 2014 voor het eerst in museale context een overzicht uit het foto- en filmoeuvre van Carli Hermès.
Erotiek en vervreemding Water, vuur, stijlvolle interieurs en woestijnlandschappen vormen surrealistische decors waarin dromen werkelijkheid lijken te worden. Het verlangen te kunnen vliegen en zo de zwaartekracht
Hands, 2005, Carli Hermès.
te trotseren komt steeds terug in de beelden van Carli Hermès. Met uitgesproken vormen, kleuren en menselijk expressie vertelt hij een verhaal van en over mensen. Erotiek en een vervreemdende werkelijkheid spelen steeds een belangrijke rol in zijn werk. De scheiding tussen de autonome kunstenaar die vrij werk maakt en de fotograaf die in opdracht een reclamecampagne produceert, is bijna niet te maken. Ze komen uit elkaar voort en lopen in elkaar over. Carli Hermès deelt dit met generatiegenoten als Inez van Lamsweerde en Erwin Olaf. Omstreden campagnes De carrière van Hermès kreeg in 1992 een vliegende start met twee reclamespots voor Droste Cacao. Hierin combineert hij het moederschap met erotiek en laat hij tieners uitgebreid met elkaar zoenen. De verleiding die uit dit werk spreekt, is groot en zal ook later een belangrijke rol in zijn werk blijven spelen. De Reclame Code Commissie verbood uiteindelijk verdere uitzending van de spots. Een aantal jaar later moest hij zich met de controversiële reclame voor Suit Supply opnieuw verantwoorden.
Carli Hermès Carli Hermès (Schijndel, 23 april 1963) studeerde fotografie aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en aan de Bournemouth School of Art in Engeland. Hij werd internationaal bekend met zijn reclamefotografie voor merken als Martini, Philips, Nike, Suit Supply en de KLM. Ook maakt hij modereportages voor toonaangevende internationale bladen en portretteert hij (internationale) bekendheden. Daarnaast ontwikkelt hij beeldcampagnes voor ideële organisaties als Oxfam Novib. Carli Hermès is bovendien actief als regisseur van commercials en video’s voor onder meer G-Start, Royal Club en NS. Hij zat van 2006 tot 2007 in de jury van het programma Holland’s Next Top Model. Hermès is pionier van de zogenaamde ‘Photoshop-generatie, die met computerprogramma’s de beelden digitaal bewerkt en manipuleert. Het werk van Carli Hermès wordt tentoongesteld in diverse musea en galeries, waaronder het Groninger Museum, Galerie Rademakers in Amsterdam en de Kunsthal in Rotterdam. Een aantal museum waaronder het Groninger Museum kocht werk aan van Hermès.
pagina 22 kunstkrant november/december 2013
www.ateliersbaztille.nl In Ateliers BaZtille kun je terecht voor beeldende kunst, schilderijen & sculpturen, fotografie, grafische vormgeving, (interieur-)design, film- & videoproducties, graffiti en muurschilderingen.
Galerie Atelier Beeldentuin
w w w . a r t h u u s . n l
In Galerie en Beeldentuin • Wisselende exposities • Exclusieve cadeaus • Sieraden • Workshops • Schildercursussen Elk weekend geopend Openingstijden Vrijdag, zaterdag en zondag: 11.00 – 17.00 uur, en op afspraak.
Eerbeekseweg 13a – 7371 CA Loenen (Gld) – Tel. 055 505 0623 – M 06 5144 7588 –
[email protected]
26e duits-nederlandse grafiekbeurs
g rf ai k
seriële grafiek in vele technieken [houtsneden, etsen, kopergravures, litho’s, linoleumsneden, zeefdrukken] foto’s en kunstboeken
• Beeldhouwen
• Hobbymaterialen
• Schilderen
• Tekenen
Nederlandse en Duitse grafici, fotografen, galeriehouders en uitgeverijen tonen u een zeer gevarieerd aanbod aan.
vrijdag 7 maart 2014 16.00 — 19.30 uur, 16.00 uur: Opening van de grafiekbeurs
börse
borken
25
• Boetseren
Voor al uw materialen www.heutinkcreatief.nl
vrij entree
8 en 9 maart 2014 11.00 — 18.00 uur
Stadshalle Vennehof D-46325 Borken
organisatie: Kreis Borken
www.tourismus-kreis-borken.de www.borken.de
7 en 8 december 2013 10.00 - 17.00 uur St. Walburgstraat 1 - 9712 HX Groningen - 050 312 29 53 Kijk voor meer informatie op: www.pi c tu r a - g r o n i n g en .n l
kunstkrant november/december 2013 pagina 23
CoBRA – Appel, Corneille en bentgenoten in Museum De Buitenplaats Dit najaar is in museum De Buitenplaats in Eelde een tentoonstelling over de bekendste Nederlandse leden van CoBRA: Karel Appel en Corneille. Daarnaast werken van bentgenoten die in het Noorden minder bekend zijn: sculpturen van de Belg Reinhoud d’Haese en schilderijen en grafiek van Pierre Alechinsky, Constant Nieuwenhuijs en Carl-Henning Pedersen. Hoewel Appel en Corneille tot de meest bekende Nederlandse kunstenaars van de 20e eeuw behoren, is niet eerder in Noord-Nederland een grote museale tentoonstelling gewijd aan hun werk. Spontaniteit COBRA ontstaat op 8 november 1948 te Parijs en de naam “CoBrA” heeft betrekking op de drie hoofdsteden van de landen waaruit de oprichters kwamen: Copenhagen – Brussel – Amsterdam. De leden van COBRA keerden zich vooral tegen elk esthetiserend academisme en kozen voor het tegengestelde: vorm,
lijn en kleur zijn de weergave van een puur spontane actie. Er wordt teruggegrepen naar primitieve kunst zoals kindertekeningen en zogenaamde outsider art. Spontaniteit vanuit een naïef karakter, naïef in de zin van ongeschoold en onwetend. Net als kinderen werken zij zonder vooropgezet plan en met veel fantasie en kleur op allerlei materialen. Karel Appel Als Karel Appel (1921-2006) in de jaren ’50 deel uitmaakt van de groep rebelse, abstraherende kunstenaars in Kopenhagen, Brussel en Amsterdam, schildert hij in felle heldere kleuren en in simpele vormen en stevige lijnen vriendelijke onschuldige kindwezens en fantasiedieren. In deze jaren maakt hij ook zwartwit litho’s en boekjes in kleine oplagen. Hij raakte veelbesproken vanwege zijn credo ‘Ik rotzooi maar wat aan’, terwijl andere leden van COBRA zich meer bezighouden met theorieën over kunst en de rol van de kunstenaar in de maatschappij. Ook na het uiteenvallen van COBRA in 1951 behoudt Appel de gevoelsmatige benadering van zijn onderwerp en ontwikkelt hij een steeds heftiger schildertrant; lijn en kleurvlak smelten samen in een bewogen verfmassa. In zijn grafiek volgt Appel dezelfde avontuurlijke weg als in de schilderkunst. Van de woeste, soms vormeloos aandoende kleurerupties in de jaren ’50 en ’60 tot de meer herkenbare en vrolijk makende circustaferelen en dierfiguren in de jaren ’70 en ’80. Corneille De schilderijen en grafiek van Corneille (1922-2010) genieten grote internationale bekendheid en kenmerken zich vooral door de kleurrijke afbeeldingen van vrouwen, katten en vogels. Voor Corneille is zijn COBRA-tijd vooral een periode van het experiment. Hierna ontwikkelt hij zijn eigen krachtige en kleurrijke stijl. Tegelijkertijd verdwijnt langzaam de gruwelijke herinnering van de Tweede Wereldoorlog uit zijn werk.
Corneille, le chat au soleil.
Vogels, katten, slangen, bloemen en zonnen verschijnen op voorwerpen en textiel, serviesgoed, pennen en stropdassen - iets wat hem in kunstkringen niet altijd in dank wordt afgenomen. Corneille draagt met zijn commerciële keuzes wel in grote mate bij aan het ‘onder het volk’ brengen van een in aanvang zeer omstreden kunststroming. De tentoonstelling CoBRA – Appel, Corneille en bentgenoten is t/m 9 februari te zien in museum De Buitenplaats te Eelde. Zie www.museumdebuitenplaats.nl
Karel Appel, Bloem met blauwe ogen.
onDerWeG
De nalatenschap van de drie jaar geleden overleden Hoogeveense kunstenaar NEOC is ondergebracht bij de Caldic Collectie van kunstverzamelaar en ondernemer Joop van Caldenborgh. De schenking is bekrachtigd met een tentoonstelling in het hoofdkantoor van chemieconcern Caldic in Rotterdam. De expositie werd geopend in aanwezigheid van een kleine groep genodigden en laat een overzicht zien van de ontwikkeling van NEOCs kunst: vanaf abstracte tekeningen met ruimtelijke voorstellingen tot zijn latere schilderijen en installaties. NEOC (Coen Kamp, 1956-2010) maakte van zijn schilderijen ruimtelijke objecten. Hij construeerde een soort kasten, waarin hij nisjes en andere uitsparingen maakte. Daarin stopte hij materialen als spijkers, suiker of zout. Ook werkte hij met spiegels en verborgen elementen, of verwerkte hij alledaagse voorwerpen als bestek, lucifers of spelden in zijn kunstwerken. Alles had een eigen betekenis. Zeer eigenzinnig van stijl is zijn serie Geboeide hartstochten, waarin hij
oeuvre NEoC naar Caldic Collectie
Serra, Ai Weiwei, Damien Hirst en Anselm Kiefer. Eigenaar Joop van Caldenborgh laat bij Wassenaar een museum bouwen, dat naar verwachting in 2015 open gaat. De kunstverzamelaar noemt het werk van NEOC ‘uniek, dat met een enorme gedrevenheid en dierbaarheid is gemaakt,’ en ook in het nieuwe museum zeker een plek zal krijgen.
Illand Pietersma
zijn ‘schilderij-kasten’ bespande met ijzerdraad. De kracht waarmee dat gepaard moet zijn gegaan, is voelbaar. NEOC behandelde grote thema’s als leven en dood, vreugde en verdriet. Hij deed dat op een zeer persoonlijke en geëngageerde manier, waarbij hij regelmatig zijn eigen emoties verwerkte in de kunstwerken en soms zelfs zijn eigen pijngrens opzocht. Toen hij ongeneeslijk ziek werd, toonde hij zijn gevoelens in verschillende schilderijen, laverend tussen strijd en acceptatie. Zijn laatste installatie Wait bestaat uit zijn werktafel, vol met wekkers, wat refereert aan de onzekerheid rond het wachten op het onherroepelijke einde. NEOC exposeerde regelmatig in binnen- en buitenland. Nu is zijn oeuvre opgenomen in de Caldic Collectie, die onder meer kunst bevat van Richard
pagina 24 kunstkrant november/december 2013
Arte Classica
Classicisme van nu: 10 nov – 22 dec 2013 GIOVANNI TOMMASI FERRONI | CORNELIS LE MAIR | MARGOT HOMAN | JORGE MARIN Op zondag 10 november om 15.00 uur opent in Morren Galleries aan de Oudegracht 340 te Utrecht een tentoonstelling die vroeger tijden doet herleven! Vier hedendaagse kunstenaars die een bijzondere waardering vertonen voor authentieke, pure vormen zowel in het landschap, de mens als in het stilleven, tonen hun werk. Allen kiezen voor een klassieke invulling van hun ambacht, in technische zin maar ook wat betreft de weergave van hun onderwerpen. Een opmerkelijke tentoonstelling die de bezoeker terugvoert naar de tijd van de Renaissance. Door Séverine Morren
GIOVANNI TOMMASI FERRONI Speciaal voor de tentoonstelling komt de Italiaanse kunstenaar Giovanni Tommasi Ferroni over uit Rome om bij de opening aanwezig te zijn. Tommasi Ferroni (1967) werd geboren in een beroemde familie van Toscaanse kunstenaars. De artistieke lijn voert terug tot in de Middeleeuwen. Het metier werd Giovanni doorgegeven door zijn vader Riccardo Tommasi Ferroni (1934-2000), zijn grootvader Leone (1903-1965) en zijn oom Marcello (1928-2008). Ook Giovanni’s zus Elena is kunstenares evenals zijn nicht Lisa. Doordat in zijn familie al generaties achtereen het vak wordt doorgegeven, werd hij in het atelier van zijn vader op ongeveer dezelfde wijze geschoold als zijn voorouders gedurende de periode van de barok. Bijna als vanzelfsprekend was Giovanni al sinds zijn prille jeugd regelmatig te vinden in het atelier van zijn vader. Ook kreeg hij tekenlessen in het beeldhouwatelier te Pietrasanta van zijn oom Marcello gedurende de zomers. Zijn carrière als schilder begon pas echt nadat hij zijn middelbare school had afgemaakt in 1986, zich bij het atelier van zijn vader voegde en literatuur en kunstgeschiedenis ging studeren aan de Universiteit te Rome ‘La Sapienza’. Deze twee studies vormen vandaag de dag nog steeds een grote inspiratiebron, wat in zijn werk zichtbaar is.
CORNELIS LE MAIR Ook de Nederlandse kunstenaar Cornelis le Mair (1944) tekent vanaf zijn vroege kinderjaren en heeft dan al duidelijk talent. Na de middelbare school studeert hij aan de Kunstacademie te ’s-Hertogenbosch, maar hier krijgt hij niet het onderwijs waarop hij had gehoopt. Het ging hier vooral om ‘vrije expressie’ en niet om het verbeteren van zijn teken- en schildervaardigheden. Om die reden stroomde hij door naar de Koninklijke Academie van Antwerpen waar nog slechts één docent was die hem onderricht kon geven in de ambachtelijke technieken van de oude meesters: professor Victor CORNELIS LE MAIR | Stilleven met gele kruik, pasglas en vergiet met uien | Dolphijn. In 1968 studeer- Maroufle | 48 x 57 cm de hij af in de richting portret-, stilleven- en figuurschilderen. Sindsdien maakt hij werk dat duidelijk geïnspireerd is op dat van de grote meesters uit de 17e eeuw zoals Jan Davidsz. de Heem, Abraham van Beijeren en Willem Kalf. Vanwege zijn uitgesproken keuze om zich te richten op het traditionele pronkstilleven, romantische landschappen en klassieke portretten is Le Mair een opvallende en soms omstreden kunstenaar in de wereld van de hedendaagse kunst en geniet mede daarom grote bekendheid in Nederland. Zijn hele wezen ademt liefde voor de periode van de late Middeleeuwen tot en met de Renaissance en de barok. Dit is niet alleen zichtbaar in zijn werk, alsook in zijn voorkomen en in de inrichting van zijn huis en leefomgeving. Naast zijn beroep als kunstschilder houdt hij zich periodiek intensief bezig met architectuur, het maken van beelden, het bouwen van muziekinstrumenten en het vervaardigen van meubels. Ook heeft hij verscheidene publicaties over de schilderkunst op zijn naam staan. JORGE MARIN De Mexicaanse beeldhouwer Jorge Marin (1963) is de jongste uit een gezin van tien kinderen en erfde zijn passie voor kunst van zijn vader die in Mexico een bekende architect is. Ook een van zijn broers geniet grote bekendheid als beeldhouwer: Javier Marin. Ruim 25 jaar is Jorge Marin als kunstenaar actief. Hij begon zijn loopbaan met het maken van cerami-
JORGE MARIN | Time | Brons | 80 cm hoog
sche sculpturen. De laatste tien jaren is brons zijn favoriete materiaal. Terugkerende onderwerpen zijn paarden, acrobaten, madonna’s en mythische wezens, met name de centaur en de garuda met daarbij symbolische voorwerpen zoals bollen, speren, maskers, boten of een weegschaal. Hij gebruikt de menselijke figuur als een metafoor voor innerlijke reflectie, kracht en het vinden van balans. Jorge Marin vindt zijn inspiratie duidelijk in de barokke, dramatische kunst met krachtige sensualiteit. Zijn werk is eenvoudig te ‘lezen’ en daarom toegankelijk voor een breed publiek. GIOVANNI TOMMASI FERRONI | Il carro di Apollo | olieverf op linnen | 70 x 100 cm
Kortom, met deze tentoonstelling zal Morren Galleries vooral de liefhebbers van klassieke schilder- en beeldhouwkunst een groot plezier doen! De combinatie van deze vier exposanten zorgt voor een tot de verbeelding sprekend feest voor het oog!
MARGOT HOMAN Het werk van de Tilburgse Margot Homan (1956) heeft ontegenzeggelijk een klassieke uitstraling. De beeldhouwster die veel in het Italiaanse Pietrasanta werkt, voelt zich ook deel van de geschiedenis , aldus de kunstenares. Prof. Dr. Henk van Os zei tijdens een opening over het werk van Homan: Voor Margot Homan is vakmanschap geen doel op zichzelf maar de voorwaarde voor een zo genuanceerd mogelijke uitdrukking. Dat is ook de reden waarom zij haar beelden in Italië laat gieten. Om de details zo zuiver mogelijk te bewaren is een optimale techniek van het in brons gieten onontbeerlijk.
ARTE CLASSICA of het Classicisme van nu 10 november t/m 22 december 2013 Oudegracht 340, Utrecht www.morrengalleries.nl MARGOT HOMAN | Sonate | wit marmer | 70 cm hoog
kunstkrant november/december 2013 pagina 25
De nieuwe serie van Billy und Hells
RED ‘Warum gibt es rote Fische?’
30 november – 26 januari Zonder enige twijfel kan worden gezegd dat de fotoportretten van de uit Berlijn afkomstige fotografen Billy und Hells (Andreas Oettinger en Anke Linz) intrigeren. Zowel in Nederland als in Europa vinden de foto’s gretig aftrek en ook in de Verenigde Staten wordt hun werk met veel enthousiasme ontvangen. Vele liefhebbers zullen dan ook zeer verheugd zijn dat Morren Galleries te Amsterdam op zaterdag 30 november aanstaande zal uitpakken met een splinternieuwe serie foto’s onder de veelzeggende titel ‘RED’!
Door Karin
van der
Beek
Billy und Hells, ‘Hutton’, foto op dibond, 140x100 cm.
Ze vergaten het kleurennegatief in hun camera te verwijderen alvorens verder te gaan met een zwartwit dia. Het resultaat was een foto met een fantastisch kleureffect: de helderheid nam af, maar de intensiteit van de kleuren werd veel sterker. Een toeval dat medebepalend is geweest voor het succes van de fotoseries die volgden. Verder is er zeer bewust gekozen te werken met een Hasselblad camera. Natuurlijk spelen de modellen eveneens een cruciale rol want zij staan centraal in het portret. De modellen die Billy und Hells uitkiezen, zijn aantrekkelijk om naar te kijken; gezichten van mensen die je op straat zou kunnen tegenkomen maar waar je blik net wat langer op blijft rusten. Het gaat hen niet alleen om de helderheid, openheid en kracht van een gezicht, er moet ook sprake zijn van mystiek en kwets-
baarheid: We zoeken vooral naar kleine details die de verschillende menselijke emoties weergeven; het subtiele lijntje tussen onrust en ontspanning is datgene wat we in een portret willen benadrukken. De diverse sferen in een fotoportret vertegenwoordigen in wezen stukjes van onze eigen persoonlijkheid’. Rood is de kleur van zowel de liefde als van het gevaar, en van het leven en de dood. Nogal zwaarwegende thema’s. Op de vraag waarom de kleur rood, antwoordde Andreas in eerste instantie: ‘Warum gibt es rote Fische?’ Een antwoord waarmee hij lijkt te zeggen: ‘Waarom niet de kleur rood?’. Het is de kleur die aarde van de hemel scheidt en in diverse opzichten is rood het atrium van het duisternis. ‘De kleur rood leidt ons naar onscherpte.’ Bij nadere toelichting wordt dus duidelijk waarom Billy und Hells rood als thema hebben gekozen; niet zozeer vanwege de bekende symboliek, maar eerder door een emotionele ‘irritatie’ die deze kleur, vooral in combinatie met onscherpte, teweeg kan brengen. In ‘Red’ speelt niet alleen de kleur rood een hoofdrol, ook de lijnvoering is anders dan in de voorgaande series. De lijnen in het werk hebben weliswaar nooit het vlijmscherpe karakter van een foto gehad, altijd is er sprake van sfumato, een zachtheid in de overgangen van kleurvlakken. Zachte lijnen die harmoniëren met de subtiele korreligheid van de afgebeelde figuren. Pixels met de nuances en het effect van een klassiek schilderij in tempera- of olieverf. In de nieuwste serie foto’s is een nog extremere vervaging van lijnen waarneembaar. Een uitgesproken foto als ‘Clara’ krijgt hierdoor een mystieke sfeer. Het meisje ‘Ella’ is zo onscherp gefotografeerd dat het een intense en bevreemdende sfeer oproept en de beschouwer diep roert. ‘Net als de kleur rood baant ook onscherpte ons de toegang tot het innerlijke’. De combinatie van rood en onscherpte die in deze nieuwe serie centraal staat, maakt een emotionele ‘blinde vlek’ duidelijker zichtbaar. Het is precies wat Billy und Hells met hun werk beogen: fotografie die ons emotioneert en in vervoering brengt. ‘Red’ van Billy und Hells | vanaf 30 november | in combinatie met nieuw werk van Theo Mackaay en Ger Doornink | Morren Galleries, Prinsengracht 572 in Amsterdam www.morrengalleries.nl
Billy und Hells, ‘Clara’, foto op dibond, 140x100 cm. Na succesvolle series als ‘In der Eigene Raum’, ‘Blue Moon’, ‘In Between’ and ‘The Astronaut’s Wife’ presenteren Billy und Hells bij Morren Galleries in Amsterdam hun nieuwe serie foto’s, getiteld ‘RED’. Niet eerder was het een specifieke kleur die de titel in hun werk bepaalde. Voorgaande succesvolle portretseries gingen onder andere over Aziatische vrouwen, jeugdherinneringen van henzelf, of de periode tussen adolescentie en de volwassen vrouw. De thematiek van hun werk is dus nogal uiteenlopend. In ‘Eighteen Seconds’ speelt bijvoorbeeld de sluitertijd een belangrijke rol. Maar behalve de thema’s, zijn het de sterke en evenwichtige composities die hun portretten typeren, en bovenal is het hun kleurgebruik dat de beschouwer misschien nog wel het meeste raakt. Dat de nieuwe serie ‘RED’ als titel draagt, is verassend, maar kleur was wel altijd al een belangrijk ‘sellingpoint’ voor Billy und Hells. De kleuren in hun fotografie roepen nostalgie en verlangen op en leggen associatief een link met de Amerikaanse technicolor speelfilms uit de jaren 30, waarin kleur eveneens sfeerbepalend was. Veel facetten spelen een rol in het tot stand komen van het haast schilderachtig kleurgebruik: visagie, kleding, accessoires, belichting en de kleuren van de achtergrond. Het is altijd die ene kleur olijfgroen in combinatie met dat bijzondere kersenrood, of een prachtige petrol blauwe tint tegen een warm okergeel die de kijker verbluft doet staan. De intensiteit van hun kleuren is overigens deels gebaseerd op een toeval dat plaatsvond tijdens een technisch procedé in hun fotostudio in Berlijn.
Billy und Hells, ‘Ella’ foto op dibond, 140x100 cm.
pagina 26 kunstkrant november/december 2013
kunstkrabbels Art & Antique Fair: Zien!
R
uim 35 kunstenaars en gerenommeerde antiquairs brengen een rijkdom aan toegepaste kunst tijdens de Art & Antique Fair. Beeldend kunstenaar Eric van Wattum uit Wilnis is ook van de partij in de Oude Jeroenskerk in Noordwijk. De kunstenaar is bekend van zijn realistische paardenbeelden in hout, brons en steen. Sinds 2009 is Van Wattum meer de abstractie gaan opzoeken. Hij beschouwt beeldhouwen als een eindeloze zoektocht naar steeds weer andere mogelijkheden om uitdrukking te geven aan zijn bewondering voor het paard. Uitgebreid aanbod Naast zijn werken zal de Oude Jeroenskerk gevuld zijn met antiek, oude en hedendaagse kunst, zijde en wollen shawls, oude en nieuwe sieraden, design, schilderijen, bronzen beelden, kristal, aardewerk, tassen en edelsmeedwerk en kleine/grote meubelen. Een groot aanbod. Daarnaast bieden gerenommeerde antiquairs een hoogwaardig niveau van antiek tot vintage voor iedereen die een eigen identiteit wil geven aan zijn interieur, op zoek is naar cadeaus met een geschiedenis of simpelweg verliefd raakt op die mooie lamp of schilderij waar je kippenvel van krijgt.
Er is voor ieder wat wils tijdens de Art & Antique Fair. Ook voor de verzamelaars met een bescheiden beurs is er genoeg keuze. Ook veel specialisten zijn aanwezig op de beurs met als thema Zien!. Locatie: De Oude Jeroenskerk aan de Voorstraat in Noordwijk. Open 29 en 30 november, vr 11-18, za 10-17. Meer informatie via www.innovatief-zien.nl
Henri Fantin-Latour in Museum Gouda
Dromen op doek I n Museum Gouda is voor het eerst in Nederland een solotentoonstelling van de Franse schilder Henri Fantin-Latour(1836–1904). Twintig musea uit binnen- en buitenland werken mee om een selectie van zijn schilderijen eenmalig bijeen te brengen. Naast deze musea brengen ook particuliere verzamelaars werk van Fantin-Latour in. Henri Fantin-Latour had een geheel eigen, fluwelige en warme manier van schilderen. Waar tijdgenoten werkten in de stijl van het realisme, symbolisme of impressionisme, is zijn werk niet in een bepaald ‘isme’ te vangen. Hij schilderde stillevens, portretten en dromerige taferelen. Muziek van componisten als Schumann, Berlioz en Wagner inspireerden hem bij zijn dromerige werken. Toen Henri Fantin-Latour in 1904 overleed, had hij een status gelijk aan die van de oude meesters. Hij had een brede kring van bewonderaars, waaronder collega-schilders, musea en particuliere verzamelaars. Deze wijdverbreide belangstelling verklaart de aanwezigheid van zijn werk in veel collecties in zowel binnen- als buitenland.
Context Door zijn veelzijdigheid levert een solotentoonstelling over FantinLatour een rijk en geschakeerd beeld op. Het doel is de bezoeker kennis te laten maken met deze bijzondere schilder en een beeld te geven van zijn leven en zijn veelzijdige oeuvre. De ruim zestig schilderijen in de tentoonstelling zijn onderverdeeld in drie thema’s: stillevens, portretten en mythologische werken. Gerenommeerde musea als Musée d’Orsay in Parijs en Museum Kröller-Müller geven werk in bruikleen voor deze tentoonstelling. Hélène Kröller-Müller verzamelde het werk van Fantin-Latour als een van de eerste particulieren in Nederland. Museum Gouda heeft een vaste collectie schilderijen uit de negentiende eeuw en vroeg twintigste eeuw, verzameld door Paul Arntzenius (1883-1965). Tot deze collectie behoort ook een werk van Henri Fantin-Latour. De tentoonstelling Dromen op doek van Fantin-Latour wordt dan ook gepresenteerd in de context van tijdgenoten als Daubigny, Redon, Israels en Weissenbruch en plaatst de museumcollectie daarmee in een breder perspectief.
Er is een rijk gevarieerd cultureel programma bij de tentoonstelling met rondleidingen, lezingen, muziek, poëzie en een speciaal kinderatelier. Hier kunnen kinderen hun eigen stillevens maken. Niet op doek, maar met ‘echt’ fruit en prachtige bloemen. En er mag een keer wél lekker op de muur getekend worden: wie wil, mag het bloemenbehang op de wand mooi inkleuren. De tentoonstelling Dromen op doek is tot en met 30 maart te zien in Museum Gouda, Achter de Kerk 14, Gouda. Zie www.museumgouda.nl
HEDENDAAGSE KUNST TRIBALE KUNST HEDENDAAGSE SIERADEN • 25 augustus t/m 29 september: André de Jong, werk op papier Peggy Bannenberg, sieraden Piet Moerman, schilderijen • 6 oktober t/m 10 november: Jan Roos, tekeningen en schilderijen Onno Boekhoudt, sieraden marlis albrecht
kunstkrant november/december 2013 pagina 27
kunstkrabbels Expositie Alberto Ulloa (1950-2011) in Warffum
G
alerie Lutjeborg in Warffum wijdt in de maand november een expositie aan Alberto Ulloa, een van de grootste schilders van de Dominicaanse Republiek. Zowel in zijn geboorteland als in Spanje heeft hij vele prijzen en awards gewonnen voor zijn artistieke kwaliteiten. Alberto Ulloa (1950-2011) studeerde schilderkunst aan de Nationale School voor Schone Kunsten in Santo Domingo en studeerde af in 1974. Regelmatig ging hij naar Spanje om in het Prado schilderijen te bestuderen van Picasso, Velazquez, Goya en Zurbaran. In 1975 ontving hij een beurs om in Spanje te studeren, aan de Real Academia de Bellas Artes in San Fernando. Ulloa heeft wereldwijd vele exposities op zijn naam staan. Zijn werk viel te bewonderen in ruim honderd solo- en meer dan duizend groepstentoonstellingen. Zijn werk bevindt zich in belangrijke museale en particuliere collecties, zoals het Museum voor Moderne Kunst in Santo Domingo, het Museum voor Hedendaagse Kunst in Madrid en het Zarzuela Paleis. In verschillende Spaanse en Dominicaanse musea zijn permanente tentoonstellingen van zijn kunst, terwijl zijn werken zich in tal van privéverzamelingen over de hele wereld bevinden. Daarmee wordt Alberto Ulloa gezien als een van de grootste Dominicaanse kunstenaars aller tijden.
De tentoonstelling is van 2 november t/m 1 december in galerie Lutjeborg, Breedster Oudendijk 2 in Warffum. Open za/zo 13-16.30 en op afspraak. Info: 0595-423715.
KNSTNWS Sacha Tanja Penning Rutger Brandt van galerie Mokum heeft de Sacha Tanja Penning voor hedendaagse figuratieve kunst ontvangen. Dit gebeurde tijdens de opening van de tentoonstelling Mokum 50 in het Drents Museum in Assen, dat daarmee aandacht schenkt aan het vijftigjarig jubileum van de Amsterdamse galerie.
Kunst tilt je op Het thema van de jaarlijkse Kunstweek is dit jaar Kunst tilt je op. Van 2 t/m 10 november vinden in tal van musea, galerieën en andere kunstinstellingen verschillende activiteiten plaats. Zie kunstweek.nl
Young Stedelijk
LamBert 10 jaar in Ootmarsum
G
alerie en Kunstuitleen LamBert viert haar tienjarig bestaan in Ootmarsum. Om dit samen te vieren geeft LamBert de hele maand december bij de Kunstuitleen 1 maand gratis huur en betaalt u geen administratiekosten. LamBert heeft in deze tien jaar veel geld bij elkaar gekregen voor diverse
goede doelen, o.a. KWF kankerbestrijding Nederland, CliniClowns, Epilepsie Fonds Nederland, Rode Kruis i.s.m. Radio 3 Fm Serious Request en vele andere doelen. Hij heeft hiervoor ook vaak bij de thuiswedstrijden van FC Twente zijn eigen schilderijen mogen exposeren en verkopen. Vele bekende Nederlanders hebben samen met LamBert schilderijen gemaakt en verkocht voor deze goede doelen. Onder hen Bennie Jolink, Co Adriaanse, de voorzitter van FC Porto en hun keeper, Jan van Halst, Marga Bult, Arie Ribbens, Peter Klashorst, Tony Neef, Moniek Kleinsman en vele anderen… De Kunstuitleen is voor bedrijven helemaal aftrekbaar. LamBert heeft al diverse bedrijven aangekleed met zijn schilderijen. Het is een spaarsysteem en de goedkoopste van Nederland. Omdat LamBert toch meer schildert dan hij kan verkopen is de prijs zo laag. Men huurt al vanaf € 5,00 per maand een origineel kunstwerk en dit mag u vijf keer per jaar wisselen. Schilderijen van LamBert zijn opgenomen in diverse grote nationale en internationale kunstverzamelingen. De Galerie & Kunstuitleen vindt u aan het Kerkplein 8 te Ootmarsum. Naast zijn eigen werk is daar doorlopend een expositie van Herman Brood, Anton Heyboer, Jan Sierhuis, CoBrA, Peter Klashorst en anderen. Bovendien een keuze uit meer dan dertig werken van Jan te Wierik. De openingstijden zijn: do/vr 13-17.30, za/zo 12-17 en op afspraak. Meer informatie bij kunstenaar LamBert Oude Wesselink (0653972589) en op www.galerielambert.nl
Het Stedelijk Museum Amsterdam lanceert in januari Young Stedelijk. Jonge cultuurliefhebbers (25-40 jaar) kunnen zich middels een geldbedrag verbinden aan het museum. De jongeren circle zal vijf evenementen per jaar organiseren en moet een ontmoetingsplek worden voor een nieuwe generatie cultuurliefhebbers. Zie www.stedelijk. nl/youngstedelijk
Steenbergen Stipendium Het Steenbergen Stipendium is uitgereikt aan Jaya Pelupessy tijdens de expositie (nog t/m 3 nov) van vijf genomineerde studenten in het Nederlands Fotomuseum te Rotterdam. De jury zag in de Utrechtse student een talentvol beeldenmaker en beloonde hem met de stimuleringsprijs van € 5.000,-. Kyle Tryhorn uit Amsterdam ontving de publieksprijs.
ZoFier zoekt nieuwe plek
Galerie & Grafisch Atelier Sopit in Castricum
Galerie ZoFier gaat op termijn naar een nieuwe locatie. Wegens omstandigheden in de privésfeer staat de monumentale boerderij bij Nieuweschoot, waar de galerie-beeldentuin gevestigd is, te koop. Galeriehoudster Alice Brouwer zoekt een even karakteristieke plek in dezelfde Friese streek.
V
Johannes Vermeer Prijs
Moderne kunst uit Kameroen an zondag 10 november t/m 8 december is er in galerie Sopit in Castricum een expositie met moderne schilderijen van Bollo (1969) en Hé Zoul (1967) uit Kameroen, verzameld door wijlen Thijs Blömer. Het werk van beide schilders geeft op kleurrijke cartooneske wijze scènes weer uit het alledaagse leven in Afrika. Ook zijn er een aantal mahonie houten bankbiljetten te bewonderen van Thomas Tchopzan (1960) Thijs Blömer woonde een kleine veertig jaar in Centraal- en West Afrika waar hij als houthandelaar werkte voor grote Europese bedrijven. Eind jaren tachtig leerde hij in Zuid-Kameroen de reclameschilder Bollo kennen. Hij raakte met hem bevriend en steunde hem door werk aan te kopen en kunstboeken en schildersmateriaal voor hem aan te schaffen. Later ontmoette hij Hé Zoul, een telg uit een kunstenaarsfamilie. Bollo maakt kleurige, vrolijk ogende schilderijen met een humoristisch tintje, ondanks de niet altijd positieve boodschap van zijn werk. Hé Zoul, die technisch sterker is, schildert ingetogener. Knipoog Vrijwel ieder schilderij van Bollo en Hé Zoul is een aanklacht tegen corruptie, armoede werkloosheid, alcoholisme. Er is veel overspel bij mannen en vrouwen, iedereen doet aan roddel en achterklap, er wordt voortdurend geruzied over geld en seks, vooral als er drank in het spel is. Veel mannen roken er ‘chanvré’, een soort hasj, waar ze agressief van worden. Er vinden zoveel
Rem Koolhaas heeft de Johannes Vermeer Prijs 2013 ontvangen. De architect kreeg de prijs vanwege zijn grote betekenis voor de architectuur en stedenbouw. Aan deze Nederlandse staatsprijs voor de kunsten is € 100.000,- verbonden, bestemd voor de realisatie van een speciaal project.
Bergense School Zaal
verkrachtingen plaats dat de politie het werk niet aan kan. Toch spreekt uit het werk van Bollo een zeker optimisme. Het zijn aanklachten met een knipoog. Hé Zoul laat onder andere het verschil tussen arm en rijk zien, waarbij corruptie een grote rol speelt. Bollo laat naast diverse verlatingsscènes, waargebeurde verhalen zien met verkrachters en moordenaars in de hoofdrol. Heel anders van karakter maar opvallend door hun originaliteit, precieze weergave en kleurigheid zijn de Afrikaanse bankbiljetten van de eveneens Kameroense Thomas Tchopzan. De uit mahonie gesneden, reusachtige panelen zijn minutieus beschilderd, de gezichten van de afgebeelde personen zijn in naturel hout gelaten. Vanuit de traditionele houtsnijkunst vindt Tchopzan een eigen, heel aantrekkelijke vorm. Vrijwel niemand heeft geld en daarom is geld voor bijna iedereen een obsessie. Tchopzan hoort bij de uitzonderingen. Hij heeft naam en geld gemaakt. Galerie en grafisch atelier Sopit, Anna Paulownastraat 22, Castricum. Open zo 13-17. Zie www.sopit.nl
In het Stedelijk Museum Alkmaar is een nieuwe zaal geopend rond werk van de Bergense School. Er is een aparte plek gecreëerd voor het werk van Charley Toorop. De collectie Bergense School van het Alkmaarse museum toont een mooie dwarsdoorsnede van het Noord-Hollands expressionisme met werken van onder anderen Gestel, Filarski en Van Blaaderen.
Koninklijke Prijs 2013 De Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst is dit jaar uitgereikt aan Wieteke Heldens, Marijn van Kreij, Philipp Kremer en Jorn van Leeuwen. Zij ontvingen € 6.500,en mochten tot eind oktober exposeren in het Koninklijk Paleis in Amsterdam.
pagina 28 kunstkrant november/december 2013
Gerard Galema Gega-art S Abstract expressionistisch beeldend werk “die zijn weerga niet kent”
Gerard Galema
Schaapveensweg 16, 7863 TE Gees De herfstexpositie is geopend op vrijdag, zaterdag en zondag in de periode van 19 oktober tot 26 november 2012, van 12.00 uur tot 17.00 uur. Toegang is gratis. Wij kijken uit naar uw komst! www.beeldeningees.nl
cbk_ill_versie1.0.pdf
13-11-2007
HERFSTEXPOSITIE
Beelden in Gees
Lytse Buorren 18 8842 LJ Welsrijp Tel: 051 73 41 405 www.gerardgalema.nl
[email protected] [email protected]
BRONS KERAMIEK GLAS HOUT
Atelierbezoek op afspraak
SIERADEN SCHILDERIJEN FOTOGRAFIE OBJECTEN
DE KUNST... IN UITLEEN
21:58:36
Moleneind NZ 22
9203 ZP Drachten
●
telefoon 0512 - 51 32 23
www.kunstuitleen-veenstra.nl
QUINTA ESSENTIA LEEN KALDENBERG MAR DE HOOG CBK Drenthe Nijverheidsweg 35A Telefoon (0592) 408885
[email protected] Informatie en openingstijden www.cbkdrenthe.nl
RA VAN DER HOEK 26 oktober t/m 22 december 2013 KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP WWW.OPDEWIND.NL
Gijs van der Sleen
MET € 3,- KORTING NAAR
Schilderijen en fotografie
23-26 januari 2014
GROTE KERK NAARDEN-VESTING www.kunstenantiekweekend.nl
✃ Bij inlevering van deze strook ingevuld met uw e-mailadres, ontvangt u € 3,- korting op de toegangsprijs van € 16,50 (maximaal 2 personen en niet geldig in combinatie met andere acties) E-mail:
●
kunstgang OP DE WIND
CENTRUM BEELDENDE KUNST DRENTHE Documentatie en informatie Bemiddeling en begeleiding • Aankopen • Opdrachten Kunstuitleen • Particulieren en scholen • Bedrijven Tentoonstellingen
●
Analoge fotografie, handafdruk.
Brouwerijstraat 42, 9981 JM Uithuizen T-06-10249689 www.gijsvandersleen.com Open atelier eerste zondag van de maand
kunstkrant november/december 2013 pagina 29
kunstkrabbels
KNSTNWS
Go Wild! at Ann’s Art
Eerste museumdichter
T
De Hallen Haarlem heeft als eerste museum in Nederland een huisdichter. Lucas Hirsch (1975) schrijft bij iedere tentoonstelling een gedicht, dat hij ter plekke zal voordragen. In het New Yorkse MOMA is de huisdichter al een succesvol onderdeel van het museum.
erwijl de wind ons om de oren blaast en de kachel weer zijn werk mag doen trekken dieren zich terug in hun holen of belanden zij alras op tafel om als hoofdgerecht tijdens kerst te fungeren. Go Wild! is een expositie waarbij het beest, wild of niet, centraal staat. Verschillende kunstenaars zullen de galerie veranderen in boerderij zonder boer of een dierentuin zonder tuin. Kortom de galerie zal tot een plek verworden waar tijd en ruimte is om onze levende have in alle rust en op een andere wijze te bestuderen. Deelnemende kunstenaars zijn onder andere: Hiske Wiersma, Cristine van der Cingel, Pieter Pander, Hinke Posthuma, Annemiek Vos, Willem Kolvoort (schilderijen) en Evert den Hartog, Pablo Hoving, Harro Nikkels, Fiona Zondervan (sculpturen).
Syb Hellinga Kunstprijs Riet Wijnen uit Amsterdam heeft in Beetsterzwaag de zesde Sybren Hellinga Kunstprijs gewonnen, ter waarde van € 3.000,-. De driejaarlijkse prijs voor startende kunstenaars is vernoemd naar oud-galeriehouder Sybren Hellinga (1926-2000) in wiens ‘ideele galerie’ nu Kunsthuis Syb is gevestigd.
De expositie is van 16 november t/m 14 december in galerie Ann’s Art, Laan Corpus den Hoorn 100 in Groningen. Open: di-vr 10-18, za 10-17; galeriehouders altijd aanwezig op do-za 12-17. Zie www.annsart.nl
Grootste driedaagse kunstmanifestatie van Kennemerland
Art IJmuiden: Kunst aan de kust
V
an vrijdag 22 t/m zondag 24 november is de Felison Cruise Terminal in de haven van IJmuiden weer drie dagen lang omgetoverd tot een fraaie kunsthal. Na het succes van vorig jaar zal deze tweede editie nog ruimer van opzet zijn. Niet alleen de begane grond maar ook de eerste verdieping is volledig ingericht met boeiende kunst. Maar liefst vijftig kunstenaars tonen er hun beste werken, waaronder schilderijen, beelden, collages, keramiek, glaswerk, fotografi e, enzovoorts.
Art IJmuiden is op alle drie de dagen geopend van 13.00–17.00 uur. Meer informatie op www.brooqz.com
Galerie Kesk verhuisd Met een druk bezochte vernissage opende op 18 oktober galerie Kesk de deuren van een nieuwe locatie in Workum, aan de Súd 114. Het karakteristieke, nieuwe onderkomen ligt dicht bij de haven en is beter toegankelijk dan het vorige pand. Galerie Kesk presenteert werk van onder anderen Ton Aartsen, Noud Adams, Toos van Holstein en Leen Loef.
A’dam Light Festival
Speciaal voor Art IJmuiden heeft Eric J. Coolen de illustratie ontworpen voor alle publicitaire doeleinden van de expositie. Eric J. Coolen was onlangs de winnaar van de Kunst & Cultuurprijs De Olifant 2013. Van hem zijn ook diverse tekeningen en illustraties te zien op de expositie.
Deze winter is in Amsterdam voor de tweede keer het Amsterdam Light Festival. Van 6 december t/m 19 januari staan er met Water Colors tal van lichtkunstwerken van internationale kunstenaars langs een vaarroute door de grachten. Daarnaast is er van 12 december t/m 5 januari een wandelroute (Illuminade) langs nog meer lichtobjecten. Zie www.amsterdamlightfestival.com
Art IJmuiden wordt georganiseerd door Brooqz – art uit Haarlem, aanbieder van kwalitatief goede hedendaagse kunst, tegen betaalbare prijzen. Dus bereikbaar voor een breed publiek. De Felison Cruise Terminal bevindt zich aan de Volendamkade 1, IJmuiden. De toegang is € 5,- per persoon. Dit is inclusief een welkomstdrankje, ruime gratis parkeergelegenheid en gratis gebruik van de garderobe.
Directeur Mondriaanvilla Galerie Post + García in Maastricht
Ger Lataster: nagelaten werk
A
nderhalf jaar geleden, op 19 maart 2012, overleed Ger Lataster. Onverwacht. Hij had het voornemen om op zondag 25 maart naar Maastricht te komen om in onze galerie koffi e te drinken met de mensen die werk van hem hadden aangeschaft tijdens zijn tentoonstelling Een ode aan het leven zelf. Ook zou hij enkele nog niet gesigneerde werken ter plekke van zijn handtekening voorzien. Alle werken in de tentoonstelling, de niet-gesigneerde incluis, staan afgebeeld in het boek dat wij bij de expositie uitgaven. Daarmee werd de publicatie niet alleen een fraaie catalogus van de tentoonstelling, maar voor deze werken ook een blijvende ‘verklaring van authenticiteit’. Na de dood van de kunstenaar was het de taak van zijn zoons Daniel en Peter om op het atelier te bekijken welke werken als al dan niet voltooid beoordeeld konden worden. Gelukkig was Daniel meerdere keren per week op het atelier en bediscussieerde hij met zijn vader uitvoerig de voortgang van de schilderijen. Was het werk af dan bracht Daniel het naar de opslag. Ook van deze nagelaten werken maakten wij, bij gelegenheid van een tentoonstelling in december 2012 in Arti Legi Gouda, een catalogus waarmee de herkomst van deze schilderijen voor altijd vast ligt. Met de huidige expositie in Maastricht is het nu de eerste en waarschijnlijk ook de laatste keer dat alle beschikbare nagelaten werken van deze grote kunstenaar in één tentoonstelling te zien en te koop zullen zijn. De expositie bij galerie Post + García, aan de Avenue Céramique 17 (La Fortezza) in Maastricht duurt t/m 1 december. Open: do-za 12-17. Zie ook www.postgarcia.nl
Pictura Groningen brengt eerbetoon aan collage
100 jaar knippen, scheuren en schuiven
P
ictura in Groningen brengt een eerbetoon aan de collage als zelfstandig artistiek fenomeen. Nagenoeg honderd jaar geleden introduceerde Louis Aragon (1897-1982) de term ‘collage’ in de wereld van de beeldende kunst. Dit deed hij naar aanleiding van de confrontatie met het kubistische werk van onder andere Braque en Picasso. Samen met André Breton en Philippe Soupault vormde hij de redactie van het blad Literature en stonden ze mede aan de wieg van het dadaïsme en het surrealisme. Een jubileum van de collage dus! Initiatiefnemer Peter Boersma zocht negen collega’s, die geweldig werk maken. Samen presenteren ze zeer diverse vormen van collagekunst, in de afbeelding vervat in een collage van collages. Anke Roder brengt botanische en landschapcollages, Eduard Bezembinder creëert een kleurrijk en fantasievol geheel, Ernest Utermark hanteert het motto geen praatjes maar plaatjes, Flip Drukker vervaardigt assemblages bestaande uit samenstellingen van gevonden oude materialen, door de maker poëmages genoemd: gedichten in vorm, Harm Jan Boven maakt assemblages van hout en gevonden voorwerpen; ruimtebezetting en identiteit zijn de thema’s van Hinnie Steenbruggen, Jos Deenen heeft maatschappijkritische fotocollages, Maria Jager realiseert een wandcollage waarin personen fi gureren in een exotische omgeving, Peter Boersma vindt inspiratie in oude documenten, verweerde boeken en tijdschriften uit vervlogen tijden en Wim Jonkman laat zich verrassen door onvoorziene beeldvondsten. Er zijn meer collages te zien in Groningen: Galerie with tsjalling (Oosterstraat 26) toont in dezelfde periode werk van Merijn Hos. Anderhalve maand van de collage, t/m 1 december in Kunstlievend Genootschap Pictura, St. Walburgstraat 1, Groningen. Open: wo-zo 13-17.
De Leidse studente Anne Kremers (24) is directeur geworden van Villa Mondriaan in Winterswijk. Ze was al stagiaire in het museum dat in mei geopend is in het huis waar Piet Mondriaan opgroeide. Onder meer zijn vroege kunst is in Villa Mondriaan te zien, aangevuld met werken uit het Gemeentemuseum Den Haag. Kremers volgt Wim van Krimpen op, die tijdelijk als ‘bouwpastor’ de realisatie van Villa Mondriaan leidde.
ZomerExpo 2013 De publieksprijs (€10.000,-) van de ZomerExpo is gewonnen door Henny van der Meer met een organische wandsculptuur van staal. De Museumprijs ging naar Celine van den Boorn en de Groene Prijs naar Demiak. ZomerExpo 2013 was volgens de organisatie een groot succes, met betere inzendingen, meer bezoekers en een goede verkoop. De open inschrijving voor de ZomerExpo van 2014 start op 17 november. Zie zomerexpo.nl
Art in Redlight verhuist De negende editie van Art in Redlight is dit jaar in de Beurs van Berlage. Na eerdere kunstmanifestaties in de Oude Kerk, is deze editie uitgebreid tot een multidisciplinair kunstfestival. Van 26 t/m 30 december is er in de Beurs van Berlage onder meer kunst, design, fotografie en debat. Instanties als het Sandberg Instituut, Tropentheater en de galeries Witteveen, Vriend van Bavink en GUP werken er aan mee. Zie www.artinredlight.com
pagina 30 kunstkrant november/december 2013
Religieuze (in)tolerantie in de Gouden Eeuw
www.catharijneconvent.nl
WACKERSACADEMIE TEKENEN SCHILDEREN BEELDHDOUWEN
W W W.WA C K E R S A C A D E M I E . N L
31 OKT - 3 NOV 2013 NEW LOCATION KROMHOUTHAL AMSTERDAM-NOORD 75 GALLERIES CONTEMPORARY ART FROM 100 TO 5000 EURO affordableartfair.nl #aafams #followyourart
50%
op de entree met deze bon
kunstkrant november/december 2013 pagina 31
kunstkrabbels Solo-expositie Tamara Muller bij galerie Bart in Amstedam
O
p zaterdag 21 december wordt om 16.00 uur in galerie Bart te Amsterdam een nieuwe solo-expositie geopend van Tamara Muller. Kenmerkend voor haar werk is de samenkomst van uitersten, zowel in techniek als onderwerp. De achtergrond betreft een kleurvlak, het kledingstuk is vaak schetsmatig neergezet door middel van een simpele lijn, maar het gezicht is uitermate realistisch weergegeven. En hoewel er sprake is van een helder en zacht kleurgebruik, roepen Muller’s schilderijen ook een bepaald ongemak op. De meeste figuren kijken de toeschouwer rechtstreeks aan, waarbij de lijven en poses kinderlijk zijn maar de gezichten volwassen en met een duidelijk erotische ondertoon. Met haar eigen portret geeft Muller een gezicht aan de verschillende figuren in de schilderijen: man, vrouw, jongen of meisje. In welk merkwaardig verhaal deze figuren een rol spelen laat zij aan de kijker om in te vullen. Tamara Muller (1975) is afgestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en heeft daarna de masteropleiding Autonome Beeldende Kunst aan de AKV/St. Joost (Breda/Den Bosch) afgerond. Sindsdien exposeert zij regelmatig in Nederland en op buitenlandse beurzen. De solotentoonstelling bij Galerie Bart zal geheel uit nieuw werk bestaan en duurt tot 1 februari. Zie www.galeriebart.nl
Kunstmaand Ameland 2013: Ontmoeting
D
eze 17e editie van de kunstmaand draagt de titel Ontmoeting. Vele mensen ontmoeten elkaar door de Kunstmaand, vele blijvende vriendschappen zijn hierdoor ontstaan. Maar niet alleen mensen ontmoeten elkaar ook de diverse kunstdisciplines ontmoeten elkaar en natuurlijk de ontmoeting met het eiland. Genieten November Kunstmaand Ameland. Een cultureel hoogtepunt met een eilandbrede expositie waar, en dat is ook heel bijzonder, de zee de grens aangeeft. Dwalen in november over het eiland langs de getoonde kunst. Het is genieten van kunst en de ingetogenheid van het novemberlandschap. De mystieke stilte en het soms mistige en stormachtige Waddenweer. In de deze inspirerende omgeving exposeren van 1 november t/m 1 december meer dan tachtig kunstenaars hun werk. De organisatie heeft een internationaal gezelschap van kunstenaars geselecteerd uit o.a. Zweden, Denemarken, Duitsland, Polen en Nederland. In alle vier dorpen op het eiland zijn exposities: in hotels, appartementcomplexen, kampeerboerderijen, campingrecreatieruimtes, kerken, gemeentehuis, galeries alsmede in het landschap zoals rond de eendenkooi bij Buren
Nordic Art Connection Tijdens de Kunstmaand bieden we ruimte voor een breed spectrum aan kunst. Alle disciplines zijn vertegenwoordigd. Dit doen wij om op het eiland een staalkaart van de kunsten te laten zien, een spannend aanbod voor een breed publiek. Wij presenteren schilderkunst, fotografie, videokunst, beeldhouwwerk, textiel, glaskunst, keramiek. Daarnaast is er een scala aan projecten in diverse omgevingen. De organisatie heeft bewust voor de Nordic Art Connection gekozen gelet op het verleden van het eiland. In vroegere tijden ging men ter handelsvaart naar de Oostzee en de organisatie wil die route in ere hestellen als kunstroute. Vandaar dat de deelnemende kunstenaars professionals zijn uit Nederland, Duitsland en Scandinavië. De Kunstmaand bouwt al jaren aan de Nordic Art Connection, een netwerk van duurzame relaties met academies en kunstenaarsvereniging in de landen rondom de Oostzee. We voelen hier een historische en natuurlijke verbondenheid, en we nodigen de bezoekers van de Kunstmaand uit om er zelf achter te komen of er ook in de beeldtaal van de kunstenaars uit deze landen verwantschap te ontdekken is. Dit jaar krijgt de fotografie speciale aandacht, met werk van internationaal bekende fotografen als Corbino, Alex Koeleman, Ellen Kooi, L.J.A.D. Creydon, Tryntsje Nauta, Gitte Brugman, Jan Hoek en Frans Franciscus (afb.). Zie voor meer informatie: www. kunstmaandameland.com
Aanmelden voor grafiekbeurs Borken in maart 2014
V
an 7 t/m 9 maart 2014 wordt in de Stadtshalle Vennehof in het Duitse Borken voor de 27ste keer de Duits-Nederlandse Grafiekbeurs gehouden. De beurs is een waar Mekka voor de actuele grafische scene. De organisatoren willen de wederzijdse culturele uitwisselingen tussen de buurlanden te bevorderen en tegelijk een overzicht geven van de seriële grafiek. Maar bovenal is de beurs een forum voor kunstenaars, kenners en kunstliefhebbers. Daarnaast natuurlijk is de Borkense Grafiekbeurs ook een plaats om te handelen, over het vak te praten, te kijken en te kopen. De ongeveer 2500 regelmatige bezoekers verwachten een breed assortiment van producten op deze verkoopshow. In ongeveer zestig kraampjes presenteren grafische kunstenaars, galeriehouders, fotografen en boekhandelaren uit heel Duitsland en Nederland hun aanbod. Toegelaten zijn alle technieken van de seriële grafiek. Voor de kwaliteit en de diversiteit zorgt een deskundige jury, die de exposanten voor de grafiekbeurs uitnodigt. Sinds enkele jaren presenteren ook kunst- en vakstudenten van verschillende opleidingen uit Osnabrück, Bielefeld, Bochum en Enschede hun werk. Aanmelding Uitgenodigd worden Nederlandse en Duitse grafici, fotografen, galeriehouders en uitgevers. Het aanbod beperkt zich tot: seriële grafiek in diverse technieken; oude grafische kunst; kunstboeken; fotografie. Presentatie, advies aan de kopers en de verkoop wordt aan de standhouders overgelaten. Aanmelden voor de Grafiekbeurs Borken is mogelijk tot 30 november d.m.v. toezending van visuele documentatie (cd, foto, catalogi etc.) en een cv. De selectiecommissie zal vóór 20 december beslissen over deelname. Voor meer informatie en de voorwaarden van aanmelding zie: www.kreis-borken. de; Kreis Borken, Kulturafdeling, Burloer Straße 93, D-46325 Borken; mail:
[email protected]; tel.: 0049–2861–821350.
Samenwerking Beelden in Gees en Klassieke Academie
Veelbelovend en prikkelend
B
eelden in Gees en de Klassieke Academie zijn in 2013 een samenwerking begonnen die in de zomer geleid heeft tot enkele masterclasses/workshops in de prachtige beeldentuin in Gees, gegeven door docenten van de beeldhouwafdeling van de Klassieke Academie. En nu, in de Herfstexpositie, laten vijftien schilders die dit jaar zijn afgestudeerd aan de Klassieke Academie hun kwaliteiten zien. Mooi figuratief werk dat in samenhang een breed overzicht geeft van
de thema’s en stijlen van de hedendaagse schilderkunst. Vaak sfeervol en kleurrijk, soms ingetogen en naar binnen gekeerd, maar altijd met overtuigingskracht en vakbekwaamheid gemaakt. Een veelbelovende groep! Naast de schilderijen biedt de Herfstexpositie het werk van Nederlandse en Belgische kunstenaars die hun sporen veelal verdiend hebben, maar ook nieuwe namen met verrassende objecten. Keramiek, glas, bronzen figuratieven, abstract steen, moderne en klassieke sierraden, tot aan kunststof toe. De verbinding tussen al deze verschillende kunstzinnige uitingen wordt gevormd door kwaliteit en prikkeling. Het laat je niet onberoerd. Een bezoek aan de galerie Beelden in Gees is een omweg waard! De Herfstexpositie is vrij toegankelijk, t/m 24 november op vrijdag t/m zondag van 12 tot 17 uur, aan de Schaapveensweg 16 in Gees. Info: www.beeldeningees.nl
pagina 32 kunstkrant november/december 2013
expositieagenda Groningen adorp Hooghe Huys Torenweg 31, T 050-5020535, open za/zo 12-16. T/m 10 nov Henny Lok, Krijn vd Werken e.a., div. techn. appingedam Kunsthal Stadskantoor, Wilhelminaweg 14, open ma-vr. T/m 15 nov Janke Poortvliet, schilderijen. 15 nov t/m 1 feb Annie Oosterhuis, schilderijen. Museum Møhlmann Westersingel 102-104, T 0596-682856, open vr-zo 13-17. T/m 15 dec 15e ORT, 100 kunstenaars. bad nieuweschans Andersom Anders Voorstr. 22, T 0597-521019, open vr-zo 12-18. Jonathan Otten, (gem. techn.) en gastbeeldhouwer. Old Ambt Glasblazerij & Galerie Hamdijk 21, T 0597-655213, open do-zo 13.30-17.30. Glaskunst. Demo glasblazen 15 u. bellingwolde Emmelot Boeken&Kunst, Hoofdweg 74, T 0597-530738, open zo 13-17 en op afspr. T/m 24 nov Willy vd Duyn, houtdruk. Museum De Oude Wolden Hoofdweg 161, T 0597-531509, open wovr 11-17, za/zo 13-17. T/m 29 dec Vooruitgangsvisioenen. den andel Galerie Den Andel Streekweg 1, T 0595-422726, open vr-zo 13–17 en op afspr. T/m 10 nov Johan Abeling, René Jansen e.a. eenrum Galerie Kunst om de hoek Hoofdstr. 25, T 0595-492206, open za/zo 13-17 en op afspr. Kunsthuis Noordwaarts Hoogstr. 14, T 0595-438150, open vr-zo 13-17 en op afspr. finsterwolde De Groninger Kroon Reiderwolderpolder 4, T 0597-354261, open za 14-17, zo 11-18. en op afspr. 2 nov t/m 5 jan Mijn engel, Gwendolyn van Essen, Jasper Oostland e.a. groningen Academie Minerva Praediniussingel 59, T 050-5951206, open ma-do 9-21, vr 9-17. T/m 9 nov Auvergne, Paul Meek, Jelle de Groot, René Alberts, foto’s. Ann’s Art Vos Interieur Maupertuus, Laan Corpus den Hoorn 100, open winkeltijden. T/m 9 nov Gertjan Scholte-Albers. 16 nov t/m 14 dec Go wild!, Pieter Pander, Hinke Posthuma e.a. Kunsthandel Richard ter Borg Folkingestr. 33, T 050-3110918, open wo-za 12-17. CBK Groningen Trompsingel 27, T 050-3680160, open wo-zo 13-17. T/m 11 jan Barbara Stok, strips. Groninger Museum Museumeiland 1, T 050-3666555, open di-zo 10-17, vr 10-22. T/m 30 mrt Funtastico, Jaime Hayon, design. 7 dec t/m 25 mei Natural beauty, van Fra Angelico tot Monet. Hoge en Lage der A div. locaties, 20 t/m 21 dec, vr 17-21, za/zo 12-18 WinterWelvaart, Sterrenbeeld kunstroute. Atelier Henk Kraayenzank Visserstr. 40, T 050-3135798, open za/zo 13-17.30. T/m 24 nov Rix Wierenga. 30 nov t/m Jan Enno de Jong. Galerie MooiMan Noorderstationsstr. 40, T 050-57110394, open vr-zo 14-18. T/m 10 nov Zomerfruit, div. kunstenaars. Nederlands Stripmuseum Westerhaven 71, T 050-3178470, open di-zo 10-17. T/m 2 mrt Wordt vervolgd. Galerie Noord Nieuwstad 6, T 050-3113322, open wo-zo 13-17. 9 nov t/m 5 dec Des souvenirs trouves, Paul Veenstra, schilderijen. Noordelijk Scheepvaartmuseum Brugstr. 24, T 050-3122202, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 26 jan Groninger stadsgezichten, A.T. Schuitema Meijer, Rob Elzinga e.a. Oude Postkantoor Munnikeholm 1, open t/m 17 nov dagl 11-20. All is giving, Schleiffert, Kensmil, Blaauw, Feigl e.a. Galerie Pand49 Ypemaheerd 49, open di-za 13.30-17. T/m 22 nov Lost in time, Jascha Hoste, foto’s. Pictura Walburgstr. 1, T 050-3122953, open wo-za 13-17, zo 14-17. T/m 1 dec Anderhalve maand van de collage, Peter Boersma, Anke Roder e.a. 8/9 dec Kunstverkoop. Remonstrantse kerk Coehoornsingel 14, open ma-vr 9-16.30. T/m 24 nov Sibrich Veenland, keramiek. 9 dec t/m 24 jan Tout est fragile, Katharina Schultz. T.A.S Stationsstr. 7, vr-zo 11-18. 7 dec t/m 5 jan Manic Episode 4, 8 kunstenaars USA, Australië. Galerie with tsjalling Oosterstr. 26, open wo-vr 12-18, za 12-17. T/m 16 nov Black Beauties, Roland Sohier, tekeningen. Art Gallery Erik Zwezerijnen Folkingestr. 65, open do-za 12-18. haren Galerie Aanblick Kromme Elleboog 52, T 050-5340485 open vr/za 13-17 en op afspr. T/m 12 dec Varia, Marcel Duran, Douwe Elias, Karel Buskes e.a., schilderijen. Atelier Salvia Oosterweg 99, T 050-5414064, open op afspr. Sannie Oppelaar (beelden), Fred Kamp (poëzie). midwolda Galerie Maya Wildevuur Ennemaborg, Hoofdweg 100, T 0597552950, open vr-zo 14-17. nieuwolda Galerie 10 bij 10 Dok 1a. T 0655374588, open vr/za 13-17.30, zo 1417 en op afspr. T/m 10 nov Leo vd Herik, Eberhard Szejstecki, Marti de Greef. 1 dec t/m 12 jan Ruud Brinks, schilderijen. Kunstpodium de Leegte Hoofdstr. 115, T 0596-541172, open op afspr. T/m 17 nov zo 11-17, Wad en water, Kunstkring Ooghoogte. niezijl Galerie Ruigewaert Rijksstraatweg 1, T 0594-213738, open za/zo 1218 en op afspr. 9 nov t/m 5 jan Goed gezelschap, Abel Groenewold, Anna Pavlova e.a. onnen Galerie Appèlbergen Zuidveld 31, T 06-55740700, open za/zo 13-17. 2 nov t/m Huib vd Stelt, Juane Xue (schilderijen), Inge Groenen (beelden). saaxumhuizen Galerie de Pronkkoamer Saaxumhuizerweg 2, T 0595-425078, open za/zo 10.30-17 en op afspr. 9 nov t/m 22 dec Herman vd Poll, Marjanta Ranta-Iso, Gonny Fournier. sappemeer Galerie de Smederij De Vosholen naast nr 58, T 0598-399899 tstl 243, open do-za 13.30-16.30. 2 nov t/m 14 dec Texperiment, Textielcollectief Noordnet. slochteren Fraeylemaborg Hoofdweg 30, dagl 10-17, wknd/feestdagen 13-17.
Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van januari/februari uiterlijk 10 december naar het volgende adres: KunstKrant, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar
[email protected]
Kunstroutes Groningen
Kunstroutes Friesland
Atelier Route 99 Noord-West Groningen 1e zo vd mnd, 12-17. 17 kunstenaars in Noordwest-Groningen. Zowel figuratief als abstract. Info: www.route99.nl
Open Atelierroute Slikwerk Za/zo 28/29 dec 13-17. Op en om het Bildt, NW-Friesland. Overzichtsexpositie Aerden Plaats, Oude Bildtzijl. Zie: www.slikwerk.nl
Noorder 7 1e zo vd mnd 12-17. 30 km lange route door NO-Groningen. Info o.a. bij VVV en locatie Waarkunst (in ’t Waar). www.noorder7.nl Open Ateliers Westerkwartier 1e zo vd mnd 12-17. 10 kunstenaars in de regio Westerkwartier. Info: www.openatelierswesterkwartier.nl Kunsthal Slochteren gemeentehuis, Hoofdweg 10a, open ma-vr 9-16.30. T/m 12 nov Sanne Kuiper, Harry Arling. ten boer Atelier Horneman Ticheldobben 8, T 06-50563099, open vr/za 11-17, zo 13-17 en op afspr. T/m 24 nov Maand van de Grafiek 2013, Wim Jonkman, Geert Koning e.a. ter apel Klooster Ter Apel/Galerie II Boslaan 3-5, T 0599-581370, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 2 mrt Bewogen Stilte, broeder Edgard Claes, pater Bernhard Leisenheimer. thesinge Bart Art Box Thesingerweg 4, T 050-3061909/06-43533703, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m 24 nov Rijst en teak, Edith Bons, Ingrid Mol, beelden, installaties. Marcel Duran Kloosterkerk, Kapelstr. 2a, T 050-5778101, open za/zo 13-17 en op afspr. tolbert Roesd De Holm 34, T 0594-549707, open wo-vr 10-17.30, za 10-17. 1, 2 nov vr/za 14-17 Open dagen, rondleiding giclée maken. warffum Lutjeborg Breedster Oudendijk 2, T 0595-423715, open za/zo 1316.30 en op afspr. 2 nov t/m 1 dec Alberto Ulloa, schilderijen. Openluchtmuseum Het Hoogeland Schoolstr. 4, open di-za 10-17, zo 13-17. warfhuizen Fotogalerie l’Héritage Baron van Asbeckweg 22, open t/m jan 1e zo vd mnd 11-17 en op afspr. Binnen buiten, Hans Sas. Nou nóg mooier Lijstenmakerij & kunst, Baron van Asbeckweg 38, open wo-za 10-18.
Kunst aan de Kust Harlingen 9 galeries, ateliers en een museum in Harlingen. Info o.a. bij bibliotheken, VVV’s en hotels. www.kunstaandekust.nl heerenveen Museum Belvédère Oranje Nassaulaan 12, T 0513-644999, open di-zo 11-17. T/m 24 nov Collectie Van Hulten. Met Koninklijke instemming. 29 nov t/m 8 dec Inside out/Outside in, 8 afgestudeerden Academie Minerva. Museum Willem van Haren Minckelersstr. 11, T 0513-623408, open di-vr 11-17, za/zo 13-17. T/m 17 nov Lucia Fransen, Reina de Weijer. leeuwarden Galerie 92 Eewal 92, T 058-2991170, open wo-zo 13-17 en op afspr. Artemisia in Kunstzaken Eewal 98, T 058-2998841, open do-za 12.3017. T/m 16 nov Innig, Annelies Alewijnze, poëzie en beeld. Fries Museum Wilhelminaplein 92, T 058-2555500. T/m Horizonnen, moderne en hedendaagse kunst. Ferhaal fan Fryslân. Oud Geld. John Bock, installatie. Keramiekmuseum Princessehof Grote Kerkstr. 11, T 058-2948958, open di-zo 11-17. T/m 5 jan Mingvazen, Hella Jongerius. Galerie De Roos van Tudor Eewal 47-49, T 058-2161636, open do-za 12-18. T/m 17 nov Eline Jansen, Baukje de Loos. Kunsthandel & galerie De Vries Turfmarkt 1, T 06-52037004 open do-za 13-17.30 en op afspr.
Kunstruimte Rudy Lanjouw Portugallaan 60, T 06-21863399, open op afspr. coevorden Kunst op 5 Sallandsestr. 5, T 06-25503692, open wo-za, koopzo 1317. T/m 30 nov Herman Stel, schilderijen. Velt & Vecht Waterschapsgebouw, Burg. Feithsingel 2, open ma-vr. T/m dec Ruimte & ritme, Tamme Boer, Fali Farchi e.a. diever Atelier Jenny Nes Broekemastr. 21, T 0521-593255, open vr-za, 1e, 3e zo vd mnd 13-16 en op afspr. Schilderijen. Gemeentehuis Raadhuislaan 1. T/m 3 jan Wim Biewenga. dwingeloo Art Garden Drenthe Honingvlaken 10, T 0521-599064, open di-za 10-18, zo 13-17. Elke 2 mnd nieuw werk. Kunstbureau ARTeria Dwingelderwijk 37, open vr/za 12-17 en op afspr. Boerderij de Galerij Eemster 24, T 0521-571220, open wo-vr 9.3017, wknd op afspr. Anny van Veen Atelier/galerie, Lhee 75, T 0521-597433, open di-za 10-17. T/m dec Henk Rispens (glas), Henny Oudman (schilderijen). Keramiek- & grafiekatelier Elysia Verhoeven en Siemen Dijkstra, Lheeweg 10b, T 0521-597636/597146, open wo-za 13-17. eelde Museum De Buitenplaats Hoofdweg 76, tel. 050-3095818, open di-zo 11-17. T/m 9 feb Cobra – Appel, Corneille en bentgenoten.
lemmer InArt kunstenaarscollectief, Nieuwburen 10-12, open vr-zo 13.30-17. T/m 8 dec Dick Oostra, Egbarta Veenhuizen e.a.
emmen CBK De Fabriek, Ermerweg 88b, T 0591-685820, open wo-zo 13-17. T/m 17 nov Prachtig plastic, Carolien Adriaansche. 29 nov t/m 12 jan Goed gemutst, AKE 2013. T/m 19 jan Takken- en stamverband, Dick van Arkel. Kunsthuis 1927 Dordsestr. 27, T 0591-618003, open ma-vr 9-17.30, do tot 20.30, za 9-17. O.a. Herman Brood, Anton Heyboer. Opera VII Waanderweg 134, T 0591-394447/06-41014971, vr/za 11-17. Maarten van Leuken.
nieuweschoot Landgoed ZoFier Rotstergaastweg 95, T 0513-681616, open vr-zo 12.30-17. T/m 24 nov Peter Durieux, Douwe Elias e.a. 29 nov t/m 5 jan Klein maar fijn, div. kunstenaars.
gees Beelden in Gees beeldentuin en galerie, Schaapveensweg 16, T 0524-582141, open t/m 24 nov vr-zo 12-17, Herfstexpositie keramiek, sieraden, beelden, schilderijen, glas.
noordwolde ’t Vlechtwerk Mandehof 13, T 0561-430641, open di-do 11-16.30. T/m 14 nov Margreet Duursma, schilderijen. 15 nov t/m 8 jan div. kunstenaars.
havelte Galerie Jan Jetten Dorpstr. 33, T 0521-341605, open za/zo 13-17 en op afspr. Olieverfschilderijen en aquarellen.
offingawier Galerie Offingawier Fiifgeawei 25, T 0515-415771, open 23 nov t/m 5 jan za/zo 13-17, Gert-Jan Veenstra, schilderijen.
hooghalen Galerie Wildevuur Zwiggelterweg 4, T 0593-592411, open vr-zo 1218. 8 nov t/m 16 dec Dwingelderveld in transit, Siemen Dijkstra.
westeremden Kunstgang Op de wind Aylsumaheerd, Vierburenweg 11, T 0596551877, open vr-zo 13-17 en op afspr. T/m 22 dec Quinta Essentia, Leen Kaldenberg, Mar de Hoog, Ra vd Hoek.
olterterp Galerie Lauswolt bij De Slag, Selmien West 2, T 0512-301695, open di-za 10-12, 13.30-17, zo 13.30-17. V.a. 24 nov Maarten Boffé, Irénée Duriez, Frans Faber e.a.
meppel Kunsthuis Secretarie Hoofdstr. 22, T 0522–850644, open di-zo 13–17, do 10–17, vr 18-20. T/m 3 nov Charles Henri. Kunsthuis De Stijl Touwstr. 6, 06-30666682, open wo-vr 13.30-17.30, za 11-17 en op afspr.
winschoten Galerie Veldpape Engelenstilstr. 14, T 0597-413546, open wo-za 13-17 en op afspr. Chinese kunst, schilderijen van Nederlandse en buitenlandse kunstenaars.
rottevalle Galerie-Atelier Klaske Kalsbeek-Vlasma Heidbuorren 3, T 0512342047, open vr/za 13-18 en op afspr. 22 nov t/m 28 dec Open huis.
meppen Atelier Agnes van Eupen Mepperstr. 13, T 0591-532395, open op afspr. Schilderijen.
snakkerburen Galerie Efterom Oan ‘e Dyk 20, open vr/za, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 22 dec Kleur bekennen, Corrie Goedvolk, Sonja van Dijk e.a., div. techn.
nieuw amsterdam Galerie Van Strien Vaart nz 176, T 0591-551630, open vr-zo 13-17. 3 nov t/m 26 dec Ton Bouchier, Marieloes Reek, Bernard Heesen.
Friesland ameland Div. locaties T/m 1 dec Kunstmaand Ameland. Galerie Bo Lumen Douwe Klipweg 10, Ballum, open wo-za 10.3016.30. Dit Eiland Burenlaan 1, Hollum, T 0519-554405, open za/zo 11.3015.30 en op afspr. Armando, Warffemius, Raveel e.a. Philadelphia galerie & atelier, Rixt van Doniastr. 2, Nes, T 0519543092. Johan Faber, Ingo Leth, Sjoukje Iedema e.a. bakhuizen Homan-Hupkens in prent en beeld Gaestwei 14, T 0514-581312/0613020602, open vr-zo 12-17 en op afspr. Reinder Homan, Sofie Hupkens, grafiek, beelden. beetsterzwaag Galerie Van Harinxma Van Harinxmaweg 4, T 0512-385511, vr-zo 13-17. T/m 29 dec Gea Dijkstra, Jan Nobel, Elle Ford e.a. Kunsthuis Syb Hoofdstr. 70, T 0512-382376, open za/zo 13-17. T/m 3 nov 6e Syb Hellinga Kunstprijs. Galerie Terbeek Hoofdstr. 42, T 0512-820300, open do-za 11-16, zo 13-16. T/m 17 nov Richard van Mensvoort, schilderijen. de wilgen Atelier Amapola Hoptunen 13, T 06-52539055, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m dec Feest voor het oog, Ida Kalma, Margôt Ritman, (schilderijen, beelden), Thea Everaarts (sieraden) drachten E.M. Galerie Heideanjer 8b, T 06-22121831, open vr-za 13-17 u en op afspr. T/m 9 nov Wilma Vissers, Jan Blank, div. techn. De Galerij Burg. Wuiteweg 24, ingang Boelensstraat, T 0512-335025, open wo-zo 14-17. T/m 7 nov Bien Velds, gem. techn. Museum Dr8888 Museumplein 2, T 0512-515647, open di-za 11-17, zo, feestd. 13-17. T/m 17 nov China start, Dalian MyArt Academy. 15 dec t/m 9 mrt Palet van het interbellum: Nederlandse kunst uit 1914-1945. Kunstuitleen Veenstra Moleneind NZ 22, T 0512-513223, open di-za winkeltijden. O.a. Piet de Vries, etsen, schilderijen. franeker Museum Martena Voorstr. 35, T 0517-392192, open di-vr 10-17, za/ zo 13-17. De Lijstenmaker Laene 15b, T 0517-397971, open di-vr 9.30-12.30, 13.30-18, za 9.30-13. Collectie etsen en giclées. gorredijk Galerie Hoogenbosch Stationsweg 66, T 0513-465178, open do-zo 13.30-17.30 en op afspr. Cordèls Kunstkliniek Stationsweg 66a, T 0513-464122, open zo 13.30-17. harlingen Atelier Groenhuizen Heiligerweg 60, T 06-21200148, open vr-za 10-17. Rob Groenhuizen (schilderijen). Galerie De Vis Noorderhaven 40, T 0517-417116, open do/vr 12.3017, za 11-17 en op afspr. T/m 30 nov Erica Scheper, Gineke Zikken, Elisabeth Jonkers.
sneek Galerie Bas Marktstr. 3, T 0515-426383, di-vr 13-17, za 12-16. 2 nov t/m 10 dec Robin d’Archy Shillcock, Jan van Loon e.a., tekeningen. 14 dec t/m jan Muziek in beeld, div. kunstenaars. Galerie Peter Bax Singel 82, T 0515-422772, open di-vr 13.30-18, do 19-21, za 10-17. T/m 30 nov Tjeerd en Suzanne Landman (schilderijen), Leony Wuite-Geurtse (beelden). Bonifatiushuis Jachthavenstr. 38, open dagl. Fries Scheepvaartmuseum Kleinzand 16, open ma-za 10-17, zo 12-17. 9 nov t/m 2 feb Wetter 2, div. kunstenaars. Atelier De Zandloper Bothniakade 31, T 06-27828264, open vr/za 10-18 en op afspr. tjerkwerd Galerie Artisjok Kerkstr. 19, T 0515-579193, open do-za 13-17 en op afspr. T/m dec Torsen aan evolutie, Ada Stel. veenklooster Galerie de Kuiperij Kleasterwei 14a, T 0511-443081, open vr, za 13-17. T/m 9 nov Stijn Rietman, Gerrit Wijngaarden e.a. Noordvleugel Fogelsangh State, Kleasterwei 1, T 0511-442436, open di-za 10-17. T/m 2 nov Gabriël Gerssie, Brita Seifert e.a. veenwouden De Schierstins Hoofdstr. 1, open di-zo 13.30-17. T/m 8 dec 4 x Van der Leij. Jan, Anneke, Feike R., Ruurd Jelle vd Leij, schilderijen, fotografie. 14 dec t/m 19 jan Jaring Walta (1887-1971), overzichtsexpositie. wolvega Hannie Mein Keramiekgalerij Frisaxstr. 12, T 0561-614545, open ma-za. T/m 9 jan Anneke Aangeenbrug, Rimke Rohaan e.a. workum Jopie Huisman Museum Noard 6, T 0515-543131, open dagl 13-17. Galerie Kesk Súd 114, T 06-30590478, open vr-zo 13-17. Ahmad Haraji, An Luthart, Jan Kok e.a. Galerie De Vereeniging Súd 13, T 06-28676254, open vr-zo 13.30-17.
Drenthe annen Paviljoen Breeland De Bulten 4, T 0598-468577, open 1 t/m 10 nov, dagl 11-17. IJstijden, zichtbaar in het landschap, Reinder Homan, Siemen Dijkstra e.a. De Strubbel atelier-galerie, Schipborgerweg 5, T 0592-271974, open op afspr. Cees Drubbel, schilderijen. assen CBK Vanderveen Koopmansplein 16. open tijdens winkeltijden. T/m 23 nov Kunst te leen, div. kunstenaars. Drents Museum Brink 1, T 0592-377773, open di-zo 11-17. T/m 5 jan De Dode Zeerollen. T/m 19 jan Figuratie nu, galerie Mokum 50 jaar. KunstSalon Vaart nz 6, T 06-50512515, open vr-zo 13-17 en op afspr. T/m 17 nov Tekenkabinet, 130 kunstenaars.
nieuw buinen Goedewaagen Keramisch museum, Glaslaan 29a, T 0599-616090, open ma-vr 10-16, za/zo 13-17. T/m 30 mrt Amsterdamse stadsgezichten in keramiek. KLM-huisjes. Delfts Blauwe hoedjes, Constance Willems. Joan Seyferth, Sushischalen. nieuw-dordrecht Collectie Brands Herenstreek 11, T 0591-393400, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 6 jan Schilderachtig Drenthe, Jannie Jalving, schilderijen. nooitgedacht Hof van Saksen Veldweg 22-24, open za/zo 16/17 nov 11-17. Art-event. norg Galerie Het Witte Huis Langeloërweg 12, do-zo 13-17. NieuwhofArt Zwarte Water 8, T 0592-613197, open op afspr. Keramiek, brons, schilderijen. oosterhesselen Atelier Fontein Geubel 13, T 0524-582441, open dagl 11-16. Ben Fontein (aquarellen), Geertje Biessen (schilderijen).
paterswolde Galerie Aanblick Fletcher Familiehotel, Groningerweg, T 0505340485, dagl 8-22. T/m 12 dec Wout Wachtmeester, Gertjan ScholteAlbers, Ingrid Fokkens e.a. Galerie Lemferdinge Lemferdingelaan 2, T 050-3091377, open za/zo 12-17. T/m 24 nov Geïnspireerd door de natuur, Nel Egberts, Marijke van Dijk e.a., div. techn. rolde Collectie Harms Rolde Hoofdstr. 38, T 0592-242521, open za 13-17 en op afspr. Real. schilderkunst begin 20ste eeuw tot heden. Atelier Kees van Rijen Nijlanderstr. 16, T 0592-242560, open op afspr. Schilderijen. roden Koetshuis Mensingeweg 3, T 050-5013035, open do-zo 13-17. 9 t/m 24 nov 50 kleurrijke jaren, Jelly vd Bosch, schilderijen. 27 nov t/m 15 dec Jong, pas afgestudeerden Minerva. schoonebeek Atelier de Salon ’t Rak 15, T 0524-531266, open indien aanw. en op afspr. O.a. Marjolijn van Ginkel, schilderijen. tynaarlo Gazendam Handelsweg 17, T 0592-544295, open di-vr 10-17, za 10-14. Niet Nieuw Design Transportweg 2, T 0592-545554, open di-vr 10-18, za 11-17. Pronckgoedt Kunst en Antiek, Esweg 2, T 0592-541812, open za/zo 10–17 en op afspr. Schilderijen, Drentse schilders, antiek. vledder Ramart Oosterkamp 10, T 06-27086088, open 1e zo vd mnd. Emilio Kruithof, Klaas Gubbels e.a.
kunstkrant november/december 2013 pagina 33
22,16
introductieprijs
12,50
Van Gogh olieverf Set met 6 x 20 ml
OP=OP!
GRATIS SETJE 3 x 20 ML AMSTERDAM METALLICS*
Cobra Study Startset
NU 20%
17,95 NU MET GRATIS PALETMES*
EXTRA Amsterdam acrylverf Flacon 600 ml Titaanwit
6 x 20 ml
+ GRATIS UITKLAPBAAR WATERBAKJE*
bij 3 tubes Amsterdam Standard Series 120 ml
16,95
13,50
DE HOOGSTE kwaliteit; de ArtCreation hoogste korting!
Set met 24 x 12 ml olie-, acryl-, aquarel- of plakkaatverf
79,-
13,68
Set met 12 x 20 ml
45,-
4,95
35,-
Van Gogh schilderkist
Van Gogh oliepastels
Rembrandt Softpastels
Gevuld met 12 tubes 40 ml olie- of acrylverf
Set met 12 pastels
Set met 40 halve softpastels in prachtige donkere tinten
Aanbiedingen zijn, zolang de voorraad strekt, geldig t/m 31 december 2013. Afwijkingen in prijzen, teksten en/of afbeeldingen zijn voorbehouden.
99,-
Amsterdam Standard Series
6,93
55,-
134,24
11,95
www.royaltalens.com
Talens atelierezel Venice
* zolang de voorraad strekt
De najaarsaanbiedingen zijn geldig t/m 31 december 2013 en ondermeer verkrijgbaar bij onderstaande winkels. Alkmaar: Theo Groothuizen - Marz Kreatiek - Winter, Almelo: Breugel Art Supplies, Almere: Ruan, Alphen A/D Rijn: Van Zwieten, Amersfoort: AVU Kunstkader - Baspartout - Volp, Amstelveen: Ingma - Winter, Amsterdam: Hoopman - Van Beek Art Supplies Van Der Linde - De Vlieger - Winter Amstelveenseweg - Winter Bijlmerplein - Winter Ceintuurbaan - Winter Gelderlandplein - Winter Lijnbaansgracht - Winter Linnaeusstraat - Winter Oderweg - Winter Osdorpplein - Winter Pieter Calandlaan - Winter Rozengracht Winter Vijzelgracht, Anna Paulowna: Doolaard, Assen: Mur Creatief Centrum, Badhoevedorp: Van Beek Art Supplies, Barneveld: Van der Horst, Bergen: Verfhuis Meijers Lijsten, Bergen Op Zoom: Van Der Kreek, Bladel: Krekels, Breda: Deva, Bussum: Van Beek Art Supplies - Top Kantoor & Creatief, Castricum: Ida Bakker, Cuyk: Kunsthandel ’t Kelderke, De Goorn: Arts & Crafts, Delft: Hobby Voordelig - Emmerik, Den Haag: Artifac - Rolf Goedman, Den Helder: Artshop Bas, Deurne: Hub Berkers, Deventer: Uit De Kunst, Doesburg: Kunstburg, Doetinchem: Artpixels, Dongen: Peeters Van Bommel, Doorn: De Waal, Drachten: Jacobi, Drunen: Sikkers, Eindhoven: Hoppenbrouwers - Van Beek Art Supplies, Elst: Do-It, Emmen: Total Artist, Enkhuizen: Stumpel, Enschede: Bertus Workel, Ermelo: Feenstra - Geurt Jansen, Etten-Leur: Rodas Copy & Office, Franeker: Le Pantin, Geldrop: Van Grinsven, Geleen: Hobby-Art Elisa, Glanerbrug: Decohome Glanerbrug, Gorinchem: Kreukniet, Groningen: Bossina, Haaksbergen: Ten Hagen, Haarlem: Gerard Smit, Hardenberg: Vasse Verf & Wand, Hattem: Duinkerken, Heemskerk: Hes - Stumpel, Heemstede: De Roos Kantoorvakhandel, Heerenveen: Boekhandel Binnert Overdiep, Heerhugowaard: Stumpel, Heerlen: Victor, Helmond: Foederer Oberendorff, Heythuysen: Atelier Leudal, Hoofddorp: Winter, Hoogeveen: Onder De Molen - Pet, Hoorn: Stumpel Grote Noord - Stumpel Huesmolen, Houten: Hoenson, Joure: Brattinga, Krommenie: Stumpel, Leeuwarden: Hobby Compleet De Duif - Met Verve, Leiden: Terpen Tijn - Towi, Leidschendam: Verfhandel Van Laar, Lelystad: Fournituren En Hobby Palace, Lisse: v.d. Aart, Maastricht: Het Verfhuis, Medemblik: Stumpel, Meppel: Van Daalen, Middelburg: Indigo, Middelharnis: Van Der Kamp, Naaldwijk: Vingerling, Neede: Bosch, Nijmegen: Bernink & v.d. Venne - Pro Art, Nijverdal: De Regenboog, Noordwijk: De Kunsterij, Nuenen: Boekhandel v.d. Moosdijk, Oisterwijk: Van Empel, Oldenzaal: De Waagh, Ommen: Bruna, Oosterbeek: Van Rijn, Oosterhout: Kleur & Kunst, Raalte: Dorie Haarman, Roden: Thuiskantoor Prokan, Rotterdam: Van Beek Art Supplies - Harolds Grafik, ‘s- Gravenzande: Vingerling, Sappemeer: Kleefsman en van der Veen, Schagen: Plukker, Sittard: Het Verfhuis, Sluis: Van Damme, Soest: Brandsma Behang En Verf, Stadskanaal: H & R Creatief, Stein: Berlini, Terneuzen: ‘t Hobby Atelier, Tiel: ’t Kleurpalet, Tilburg: Antoon De Jong, Tuk: De Vos-Verf, Uden: Kreatop, Utrecht: Swaak, Veghel: Bek Boeken, Venlo: Inlijsterij Betzel.Biz. - Inlijsterij Verstappen, Venray: Else - Martin Cuypers, Vlaardingen: Hobby Voordelig - Kopa & Van Lopik, Voorburg: Brugman, Voorschoten: Van Aken, Wateringen: Vingerling, Weert: Argus - Tindemans, Wieringerwerf: Stumpel, Wychen: Krea Doe, Zaandam: ’t Kwassie, Zaltbommel: La Grange, Zeist: Heger en van den Berg, Zetten: De Schilderswinkel-Zetten, Zoetermeer: Kroonpart, Zutphen: Schepping, Zwijndrecht: Holster, Zwolle: Busch & Van Der Worp.
pagina 34 kunstkrant november/december 2013
expositieagenda
Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van januari/februari uiterlijk 10 december naar het volgende adres: KunstKrant, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar
[email protected]
Museums Vledder Brink 1, T 0521-383352, open apr t/m kerstvak. wo-zo 11-16. T/m 24 nov Textiele verleidingen, Hak Stam, Annelies vd Graaf.
Kunstroutes Overijssel
Kunstroutes Gelderland
vries Gemeentehuis Tynaarlo Kornoeljeplein 1, T 0592-266662, open mavr. 8 nov t/m 19 dec Aan tafel.
Kunst Route Overijssel Za/zo 30 nov/1 dec. 60 deelnemers. Info: www.kunstrouteoverijssel.nl
KunstZondagVorden Zo 8 dec, 11-17. Vijf galeries en vier ateliers in en om Vorden. Expositie in Dorpsstraat 9. Info: VVV, Kerkstraat 1b; www.kunstzondagvorden.nl
yde Kunst B&V Norgerweg 153, T 0592-559332, open 1e za/zo vd mnd 11-17 en op afspr. Diek Boerman en Hieke Veenstra.
Natuurgebied De Weerribben Route met twaalf kunstwerken. Info: Bezoekerscentrum De Weerribben, Ossenzijl.
zuidwolde Elisa van den Berg Bremstr. 5, T 0528-370760, open op afspr. Beelden.
Kunststappen 1e zo vd mnd 13-17. Galeries en ateliers in Almelo en Wierden. Info: www.kunststappen.nl
Overijssel almelo Alberts kunstuitleen en galerie Grotestr. 117, T 0546-454721, open di-za 12-17.30. Indigo Elisabethhof 6, open di-zo 13.30-17. T/m 17 nov Udona Boerma, Remco Dikken. 24 nov t/m 30 dec Jet Kat. bathmen Oog en Blik galerie en beeldentuin, Braakmanssteeg 10, T 0570543030, open zo 13-17 en op afspr. Gemma Vermeulen, beelden. borne Bornse Synagoge Ennekerdijk 17, open za/zo 14-17. T/m 23 nov Smaken verschillen, Joyce Gruben, Henry Faber. delden Galeriet Langestr. 46, T 074-2919600, open di-vr 11-17.30, za 11-17, zo 14-17. T/m 12 jan Marius van Dokkum, schilderijen. De Pook galerie & kunstuitleen, Noorderhagen 58a, T 074-3767065, open wo-vr 13-18, za 11-17, zo 13-17. deventer Galerie Kiek-Kus Roggestr. 16, T 0570-642573, open wo-za 12-17 en op afspr. Regelmatig wisselende exposities. Kunstenlab Laboratoriumplein 1, T 0570-611848, open do 13-21, vr-zo 13-17. T/m 3 nov Koen Taselaar, tekeningen. enschede Galerie Beeld & Aambeeld Walstr. 13, T 053-4300357, open wo-za 10-17, do 10-21. 2 t/m 20 nov Paul de Nooijer, Paul den Hollander, foto’s ihkv 25 jaar Fotogalerie Objektief. Concordia Langestr. 56, T 053-4300999, open ma-vr 10-18, za 10-16. 14 dec T/m 8 mrt Ah, wat lief, Merijn Bolink, Anne van Eck e.a. Dynamo Expo HB Blijdensteinlaan 85, T 053-4786042, open wo-vr 13-17 en op afspr. 3 t/m 22 nov Hinterland Achterland, Bérénice Staiger, Jacomijn Schellevis, project GrensWerte. Galerie Lambert Hofpassage 6, T 06-53972589, Lucebert, Wolvecamp, Klashorst, Brood, Cremer e.a. TETEM kunstruimte Stroinksbleekweg 16, T 053-2308791, open do-zo 11-17. T/m 17 nov Hinterland Achterland. T/m 24 nov Hybrid skins, Jalila Essaïdi, Lucy McRae, Bart Hess e.a. Rijksmuseum Twenthe Lasondersingel 129-131, T 053 4358675, open di-zo 11–17. T/m 25 jan 2015 Paden naar het paradijs, Atte Jongstra. giethoorn Galerie Duine-Rhee Molenweg 36, T 0521-360210, open zo 14-17 en op afspr. T/m dec Collectie van de galerie, Ronald A. Westerhuis, Harm Bron e.a., sculpturen, grafiek. Rhoda Kunst en Keramiek Binnenpad 41, T 0521-362040, open dagl 10-18. G.J. Veenstra, R. Meilof, Jan Krikke e.a. hardenberg HardenbergArt LOC, Parkweg 1-4, open ma-vr 14-17, do 19-20, za 11-14. T/m 23 nov Grenzenloos Grafiek, Antje Veldstra. 25 nov t/m 21 dec Kunstcadeau. KnstSpr Wilhelminaplein 3a, T 0523-260013, open di-za 14-17, do 19-21. heino/wijhe Museum de Fundatie kasteel Het Nijenhuis, ’t Nijenhuis 10, T 0572388188, open di-zo 11-17. T/m 5 jan Aristocraten in de kunst, Agnes vd Brandeler, Charlotte van Pallandt. hengelo Crea Esrein 9-11, T 074-2917597, open ma-vr 9-17. Hazemeijer Tuindorpstr. 61, open za/zo 23/24 nov, 10-18. Maker Faire Twente. kampen Gemeentelijke expositieruimte IJsselkade 33, T 038-3317417, open di-za 11-17. T/m 2 nov Plane skin, Gijs Dragt, foto’s. Ikonenmuseum Buiten Nieuwstr. 2, T 038-3858483, open wo 13-17, do-za 10-17. T/m 4 jan Traditie en heden, Petrovski School Moskou. Koornmarktspoort IJsselkade 1, T 038-3317361, open di-za 11-17. T/m 3 nov Sylvia Evers. ’t Posthuys Oudestr. 137-1, do-za 11-17. 23 nov t/m 21 dec Cock Buis, Diemen en Peter de Jongste. Stedelijk Museum Kampen Oudestr. 133, T 038-3317361, di-za 1017, zo 13-17. T/m 3 nov Jim Harris. lonneker Galerie Quinta Bies Dorpsstr. 90, open vr 11-17, zo 13-17. Galerie Urinoir Bezet Dorpsstr., open 24/7. T/m dec De penis van Kilo, Bert Otter. losser Galerie 92 Hofkamp 92, T 053-5385729. Mathilde Damhuis, Babes Lapré, schilderijen. Galerie Erfje Kuiper Kloppenstr. 42, T 053-5385995, open do-zo 1217 en op afspr. Jan Kuiper (bronzen), Anneke Kuiper (patchwork). ommen Galerie Aly Schutte en galerie Eric Schutte Dalmsholterweg 6, T 0529-456361/455762, open 28, 29 30 nov do-za 10-17. Nationaal Tinnen Figuren Museum Markt 1, T 0529-454500, open za 11-17, zo 13-17. T/m dec De Weiland collectie. ootmarsum Galerie atelier Lambert Keerweer 3, T 06-53972589, open do/vr 13-17, za/zo 12-17. Lucebert, Wolvecamp, Appel, Corneille e.a. Annemiek Punt galerie/glasatelier, Kloosterstr. 5, T 0541-293245, open wo-vr 13.30-17, za 11-17 en op afspr. Tarpan Art Markt 7, open wo-vr 13-17, za 11-17, zo 12-17. O.a. Wil Willemsen, Hendrik van Veenendaal, Ad Arma en Ad Verstijnen.
staphorst Galerie Hein Elferink Kastanjelaan 5, T 0522-242414, open do 14-18, vr/za 10-18, 2de zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 23 nov Patrick Gabler, Karoline Bröckel, Rita Klaucke, tekeningen. 28 nov t/m 4 jan Elisabeht Sonneck, Rainer Splitt. ijhorst De Galerij Kerkweg 12, T 0522-441367, open vr-zo 14-18 en na afspr. wierden Galerie Tolg’Art Tolgaarde 6-8, T 0546-657589, open do 13-17.30, vr 13-20.30, za 10-16, 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. T/m 16 nov Margreet Boonstra, Irma Kamp (schilderijen), Anna Müller (objecten). zwolle Anningahof Beeldenpark, Hessenweg 9, open wo-zo 13-18. T/m 16 nov DuoDenken, Dedden/Keizer, Heringa/Van Kalsbeek, Groenewoud/Buij e.a. Ateliers Cyclamenstr. Cyclamenstr. 14-16, T 06-14623102. Open ateliers 16/17 nov, 14-17 u. Galerie Delfi Form Praubstr. 4, T 038-4226835, do/vr 10.30-17.30, za 13-17 en op afspr. Kunstuitleen Zwolle Voorstr. 31, T 038-4216118, open di-za 11-17, do 11-21. T/m 7 jan Gegrond, Asselien Broekhuis, plantaardig design. Liefdevol behouden, Amber Veel. Galerie Lang Licht Spoelstr. 28, T 038-4549786, open vr/za 12-16 en op afspr. Annette vd Vegte, Theo Jaasma, Michiel Galama e.a. Galerie de Langenhof Brinkhoekweg 8, wo-vr 10-17. T/m dec Dirry Bloem, Rixt Hak, Anneke Lammers. Museum De Fundatie Blijmarkt 20, T 0572-388188, open di-zo 11-17. T/m 16 mrt Marino Marini. 29 nov t/m 16 mrt. Tropisch koninkrijk, kunst van Antillen. Palet Zwolle Stilobadstr. 9, za/zo 23/24 nov 11-17. Open Atelier. Stedelijk Museum Melkmarkt 41, T 038-4214650, open di-zo 11-17. 3 nov t/m 26 jan Doordouwe, Douwe Dijkstra, films. Stad in beeld, Jan Koster, Gerco de Ruijter e.a.
Flevoland almere Galerie ARTnivo Amersfoortweg 46, T 06-44888551, open ma-za 12-18, eerst bellen. Het Kunsthuis New Yorkweg 39, T 036-5329182, winkeltijden. dronten Galerie kunstuitleen Aan de Amstel Amstel 44, T 0321-325501, open do-za 10-17. emmeloord Gemeentehuis Harmen Visserpl. 1, open ma-vr 8.30-17. T/m 15 nov Marisja Weegberg. 19 nov t/m 3 jan Karin vd Molen. Galerie KIK Bedrijfsweg 20, T 06-34193198, open do-za 13.3017.30en op afspr. espel Galerie de Paardenstal Noordermiddenweg 2-1, T 0527-612654, open do-za, 1e, 3e, 5e zo vd mnd 13.30-17. T/m 3 nov Doet Boersma, Edith Madou. 7 nov t/m 21 dec div. kunstenaars; beeldentuin open. lelystad Go4art Hollandse Hout 296, T 0320-228899, open di-do, 1e zo vd mnd 14-17. Angèle Hoegee, Marius Meulenberg, Roland Meijer. Nieuwland Erfgoedcentrum Oostvaardersdijk 113, open di-vr 10-17, za/zo 11.30-17. T/m 5 jan Standpunt.FL nagele Museum Nagele Ring 23, T 0527-653077, open do-zo 13-17. T/m 24 nov De tweede buitenkans, div. grafici. schokland Museum Schokland Middelbuurt 3, T 0527-251396, open vr-zo. 1117. T/m 2 feb Verzameldrift, Chris Herenius, Ria Penthum e.a.
Kunstroute Flevoland Kunst Route Lelystad Ltste zo vd mnd 14-17. Open ateliers kunst en kunstnijverheid. Info: www.kunstroutelelystad.com
Gelderland apeldoorn Coda Museum Vosselmanstr. 299, T 055-5268400, open di-vr 1017.30, do-koopavond, za 10-17, zo 13-17. 3 nov t/m 26 jan De kunst van het verleiden, Carli Hermés, foto’s. T/m 2 feb Rob Weddepohl. 15 dec t/m 26 jan Cees de Wilde. Galerie H10a Hoofdstr. 10a, open 1e, ltste zo vd mnd 13-17 en op afspr. Galerie Zaay! Asselsestr. 43, open do 12-17, vr/za 11-17. Wisselende exposities. arnhem Landgoed Bronbeek Velperweg 147, open di-zo 10-17. T/m 31 dec Bronbekers in beeld, Lobke Burgers, Lee Eun Young, Peter Zwaan e.a.. Galerie in de Kerkstraat Kerkstr. 8, T 026-4429502, open do 1419.30, vr/za 12-17, 1e zo vd mnd 13-16.
Een rondje kunst Zutphen 1e zo vd mnd, 12-17. 11 open ateliers. Galerie Plaatsmaken Klarendalseweg 82a, open wo-vr, zo 12-17. T/m 15 mrt Dwaalkamer, Aline Eras, Erik Odijk e.a. Galerie Stijl De Chauffeurswoning, Hoflaan 3, T 026-3794438, open za/zo 13-17 en op afspr. T/m 4 nov Jaap de Jonge, foto’s. breedenbroek Galerie 21 Terborgseweg 21, open vr-zo 13.30-17.30. 3 nov t/m 8 dec Jan Kempers, Marianne vd Veer, Tiny van Zeijl. doesburg Galerie buona-p-arte Koetsveldstr 6, open za 9 t/m 30 nov 12-18, zo 3 nov, 1 dec 12-18. Rini Dado. Galerie P&E Art & Tax Meipoortstr. 59, T 0313-472144, open 1e zo vd mnd 13-17 en op afspr. Open v.a. 3 nov. De Swarte Ram Ooipoortstr. 60, T 0313-476239, open za/zo 12-17 en op afspr. doetinchem Kunstuitleen Erdbrinkplein, hoek Koperen Kees, open do-za 14-17. Ben Haggeman, Babette Degraeve, Jos Klaver e.a. Stadsmuseum Burg. van Nispenstr. 2, open di-za 11-17, zo 13-17. ede Huis Kernhem Kernhemseweg 7, T 0318-651981, open za/zo 12-17. Simonis & Buunk Not.Fischerstr. 30, T 0318652888, open di-za 11-17. 15 nov t/m 28 dec Zo mooi!, 19e en 20e-eeuwse schilderijen. elburg Museum Elburg Jufferstr. 6-8, open di-za 11-17. T/m 1 feb Sobibor 1943-2013. Ook in Museum Sjoel Elburg. hattem Anton Pieck Museum / Voerman Museum Achterstr. 46-48, T 0384442897, open di-za 10-17. T/m 1 apr Menno Balm, illustraties. Galerie de Rode Jas Kruisstr. 15, T 038-4449999, open do-za 13.3017. heerde De Queeste galerie en beeldentuin, Koerbergseweg 6, T 0620881914, open vr 19-21, za/zo 14-17. T/m 1 dec Sanne Rietvelt (tekeningen), Hennie Schippers (sculpturen). klarenbeek/voorst Galerie Bij Krepel J.R. Krepellaan 5-7, ing. Kopermolenweg t.o. 7, T 055-3011103, open vr-zo 11-17. loenen Arthuus Eerbeeksewg 13a, T 055-5050623/06-51447588, open vr-zo 11-17 en op afspr. Wisselende exposities. nijmegen Galerie Bart Ziekerstr. 87, T 024-3600577, open wo-vr 11-18, za 11-17 en op afspr. Novio Arte Kunstuitleen, Kanunnik Mijllinckstraat 1. T/m 23 nov Sander Steins Spade ateliers Spadestr. 4 otterlo Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6, T 0318-591241, open di-zo 10-17, beeldentuin tot 16.30. T/m 22 dec Vincent is Back. T/m 9 mrt Adam Colton. 7 dec t/m 30 mrt A one day walk, Caro, King, Long, Cragg e.a. putten Kunstkelder Brinkstr., achter gemeentehuis, di, do/vr 14-16.30, wo, za 10-12.30. T/m 16 nov Beeldhouwgroep Metamorfe 2000. velp Art Gallery O-68 Oranjestr. 68, 026-3639222, open di-vr 14-17. vorden Galerie De Burgerij Zutphenseweg 11, T 06-51112390, open vr-zo 13-17. Galerie Agnes Raben Nieuwstad 20, T 0575-551647, open vr-ma 11-17 en op afspr. T/m 12 jan Wijzen naar wat zich onttrekt, Han Klinkhamer, schilderijen. 16 nov t/m 12 jan The time is now, Phylicia Gilijamse, Maryvonne Wellen, sieraden. winterswijk Galerie Help u zelven Wilhelminastr. 9, T 0543-531784, open wo-za, 1e zo vd mnd 12-17. T/m 16 nov Met andere oogen, Margriet Smulders, Babette Degraeve, Judith Bloedjes. Galerie atelier Gerri Grijsen Leeferdinklaan 2, open op afspr. zevenaar Galerie Meander Arnhemseweg 4, T 0316-331855, open do-zo 1317.30, behalve 1e zo vd mnd, en op afspr. T/m 28 nov Cindy Lesman, Geert Lemmers. Rini Dado atelier, Babberichseweg 23, open 8 t/m 29 nov vr 18-21. zutphen Kunst op de hoek Nieuwstad 20, open vr/za, 1e zo vd mnd 12-17. Vier kunstenaars, div. techn. Galerie Bozana Milic Nieuwstad 66, T 0575-476996, open do-za, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Stedelijk Museum Rozengracht 3, T 0575-516878, open di-zo 11-17.
Utrecht amersfoort Museum Flehite Westsingel 50, T 033-2471100, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 8 dec Amersfoorts Palet, Mondriaan, Fiks e.a. Galerie IQ Havik 37a, T 033-4450595, open wo-za 11-17. KAdE Smallepad 3, T 033-4225030. T/m 2 feb Now Japan. Galerie Kunstbroeders Weverssingel 22, T 06-14133123, open vr-zo 13-18 en op afspr. Mondriaanhuis Kortegracht 11, T 033-4600170, open di-vr 11-17, za/ zo 12-17. T/m 12 jan Mondriaan in de polder. Monument Mondriaan, 3 ontwerpen.
De Vensterbank Bergstr. 32, dagl 8-24 vanaf straat te bezichtigen. T/m 9 jan Onderbovenwereld, Couzijn van Leeuwen. De Zonnehof Zonnehof 8, open do-zo 12-17. 1 t/m 3 nov Art for sale. T/m 8 dec Nieuw Amersfoorts Palet, Barbara Bläsing, Maartje Strik, Kees Verwey e.a. baarn Galerie Peter Altena Brinkstr. 27, open do-za 13-17. bilthoven ArtTraverse Gemeentehuis Jagtlust, Soestdijkseweg Zuid 173, T 0302288111, open ma-vr 8.30-17, di 8.30-19. T/m 12 nov Helen Frik. 17 nov t/m 7 jan YvonneMaya Bakker, Anja Vosdingh Bessem, div. techn. soest Artishock Steenhoffstr. 46 open wo, vr 10-12, ma, wo 19.15-20.15. Galerie de Ploegh Pimpelmees 3, T 035-6090411, open wo-vr 11-17, za 11-16. 10 nov t/m 21 dec Beelden, nieuwe leden. utrecht Aboriginal Art Museum Oudegracht 176, T 030-2380100, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 5 jan Bomb, Blak Douglas, Adam Gecy. Catharijneconvent Lange Nieuwstr. 38, T 030-2313835, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 5 jan Vormen van verdraagzaamheid. Centraal museum Agnietenstr. 3, T 030-2362362, open di-zo 11-17. T/m 11 mei Rietveld en Van Baarencollectie. T/m 18 mei De zeven hoofdzonden. Kunst/werk lijsten Wittevrouwenstr 34, T 030-2322939, open di-vr 10-17.30, za 10-16. Kunsthandel Meijer Domplein 1, T 030-2332503, open do/vr 12-18, za 11-17. Louwman Exclusive Cars Proostwetering 43, open ma-vr 8.30-18, za 10-17. T/m 30 nov Beroemde portretten, Peter Donkersloot. Galerie Quintessens Nieuwegracht 53, T 030-2322351, open wo-za 12-17. Galerie SANAA Jansdam 2, T 030-2367242, open wo-za 11-18. Afrikaanse en Nederlandse kunstenaars. 17 nov-22 dec, do/vr 12-21, za/zo 12-17, Departmentstore 7 by Gumbs ism KuuB. Galerie Jaap Sleper Nieuwstr 24, T 030-31118. Galerie Wed Wed 2, T 030-2145195, open do/vr 12-17.30, za 11-17. wijk bij duurstede Galerie Ahrens Oeverstr. 25, T 0343-572406, open za/zo 13-17 en op afspr. Galerie De Bekoring Oeverstr. 21, T 0344-682607, open do-za 11-17, zo 13-17. Galerie Mignon Peperstr. 52a, T 06-44671389, open za/zo 13.3017.30. Hermanus, Rian van Nieuwkerk e.a. Galerie De Realiteit Kostverlorenpad 1b, T 06-54993994, open vr/ za, 1e zo vd mnd en op afspr. Reinaerde Atelier ’t Rondeel Outsider art gallery en kunstuitleen, Kokkestraatje 35/39, T 0343-591343, open ma-vr 10-16, 1e zo vd mnd 13-17. woerden Kasteel Woerden T/m 26 dec Tafelen, Sasja Bork, schilderijen. ijsselstein Museum IJsselstein Walkade 2-4, T 030-6886800, open wo-zo 13-17. T/m 2 feb In de wolken, Berndnaut Smilde, JCJ Vanderheyden e.a.
Kunstroutes Utrecht KunstKijkRoute Amersfoort Elke 3e zo vd mnd 13-17 in mrt t/m mei, sept t/m nov. 45 ateliers en 10 galeries. Info: www.kunstkijkroute.nl
Noord-Holland alkmaar Biss Art Geesterweg 2, T 072-5405033, open op afspr. Alechinsky, Brood, Tapiès e.a. Grafisch Atelier Doelenstr. 23, T 072-5128075, open ma-vr 10-18. T/m 19 nov Siemen Dijkstra, houtsneden. Golfbaan Sluispolder Sluispolderweg 7. Div. kunstenaars. Stedelijk Museum Canadaplein 1, T 072-5489789, open di-zo 10-17. Permanent: Bergense School en Charley Toorop. T/m 19 jan Dames Vlaanderen, het excentrieke fotografenduo. De Telefooncentrale Koelmanlaan 350, open ma-vr 9-17. 6 kunstenaars, schilderijen beelden. amstelveen Cobra Museum Sandbergplein 1, T 020-5475050, open di-zo 11-17. T/m 5 jan Friedensreich Hundertwasser. amsterdam Div. locaties 1 t/m 17 nov Chambres des Canaux, hedendaagse kunst aan Amsterdamse grachten. 29 nov t/m 1 dec Amsterdam Art Weekend, div galerieën. Gallery238 Brouwersgracht 238, T 06 14355222, open do-zo 12.3017.30 en op afspr. T/m 1 dec Lita Cabellut, schilderijen. Amsterdam Light Festival div. locaties, 6 dec t/m 19 jan, 17-23. Richard Buckminster Fuller, Todd van Hulzen e.a., lichtkunst. Amsterdam Museum Kalverstr. 92/St. Luciensteeg 27. T/m 5 jan Mondriaan in Amsterdam. Art Concept Herengracht 254, T 020-8455955, open vr 13-18 en op afspr. T/m 10 dec Seeing is Relicing, Jan Frank, schilderijen. Arti & Amicitiae Rokin 122, T 020-6245134, open di-zo 12-18. Galerie Bart Elandsgracht 16, T 020-3205208, open wo-vr 11-18, za, 1e zo vd mnd 12-17. 21 dec t/m 1 feb Tamara Muller, schilderijen. Beurs van Berlage 26 t/m 30 dec, open dagl 11-21. Art in Redlight, kunstmanifestatie. Galerie BMB Kerkstr. 127-129, T 020-6229963, open wo-za 12.3017.30. 9 nov t/m 21 dec Happily ever after, S.P.A.M. van Griensven, film, tekeningen. Galerie Brandt Prinsengracht 799, T 020-6223132, open do-zo 12-17. T/m 17 nov No credits, Arnout Kilian. CBK Oranje-vrijstaatkade 71, T 020-2535456, open di-zo. CNCPT13 Prinsengracht 266, T 020-7527338, open dagl 12-18. Foam fotografiemuseum, Keizersgracht 609, T 020-5516500, dagl 10-18, do-vr 10-21. T/m 11 dec Framed in print. Gall&Gall-erie Eerste Vd Helstr. 82. 8 nov T/m 10 jan Sophie Walraven. Annet Gelink Gallery Laurierstr. 187-189, T 020-3302066, open di-vr 10-18, za 13-18. Van Gogh Museum Paulus Potterstr. 7, T 020-5705200, open dagl. 10-18, vr 10-22. T/m 21 jan Van Gogh aan het werk. Grimm Gallery Keizergracht 82 & Frans Halsstr. 26, open wo-za 12-18.
kunstkrant november/december 2013 pagina 35
expositieagenda Hermitage Amstel 51, T 020-5308755, open dagl. 10-17, wo 10-17. T/m 28 feb Gauguin, Bonnard, Denis. Galerie Roger Katwijk Lange Leidsedwarsstr. 198-200, T 0206373808, open wo-za 13-18, zo 13-17. T/m 16 nov Me walking, Wim Claessen. Galerie Carla Koch Veemkade 500, T 06-4397440, open na afspr. Kromhouthal De Overkant, Ketelstr. 2. T/m 3 nov Affordable Art Fair. Galerie Lemaire Reguliersgracht 80, open do-za 11-17. Life – the Gallery Lauriergracht 96, T 020-7557938, open wo-za 1218. T/m 30 nov Dutch Light, Ramon Otting. Museum Van Loon Keizersgracht 672, T 020-6245255, open wo-ma 11-17. T/m 20 jan Suspended histories, Tiong Ang, Mella Jaarsma, Fiona Tan e.a. Magna Plaza Nieuwezijds Voorburgwal 182, open ma-za 10-19, zo/ feestd. 12-19. Re:mbrandt All his paintings, permanent. Huis Marseille Keizersgracht 399-401, T 020-5318980, open di-zo 11-18. T/m 8 dec De herontdekking van de wereld, Elspeth Diederix, Awoiska vd Molen, Vivianne Sassen e.a. Subversion des images, Paul Nougé. Nieuwe Kerk Dam, T 020-6386909, open dagl. 10-17. T/m 2 feb Ming. Keizers, kunstenaars en kooplui. Gallery Nine Keizersgracht 522, T 06-13212049, open do-za 12-17 en op afspr. Atelier Oosterbosch Vinkenstr. 154 hs, T 06-41398637, open do/vr, zo 12-17 en op afspr. Galerie Overstroom Entrepotdok 33, T 020-7727826, open vr-zo 13-18 en op afspr. 23 nov t/m 15 dec Ode aan de zee, Wim Drion, schilderijen. Eduard Planting Gallery Eerste Bloemdwarsstr. 2 links, T 0203206705, open wo-za 13-18. Allard Pierson Museum Oude Turfmarkt 127, T 020-5252556, open di-vr 10-17, za/zo 13-17. RAI Parkhal (hal 8), Europaplein. 24 nov t/m 1 dec PAN Amsterdam, kunstbeurs. The Ravestijn Gallery Westerdoksdijk 603-a, T 020-5306000, open ma-vr 9-17, za 12-17. Renssen Art Gallery Nieuwe Spiegelstr. 44, open dagl 12-17 en op afspr. Erik Renssen, schilderijen. Rijksmuseum Jan Luijkenstr. 1, T 020-6747470, open dagl. 9-18. Stedelijk Museum Museumplein 10, T 020-5732911, di/wo 11-17, do 11-22, vr-zo 10-18. T/m 5 jan Op de wind geschreven, Lawrence Weiner. Au Bonheur des Dames, Paulina Olowska. T/m 2 feb Kazimir Malevich en de Russische avant-garde. TrouwAmsterdam Wibautstr. 127. T/m 9 nov en 28 nov t/m 7 dec Contemporary Art Club. Gallery Ververs Hazenstr. 54, T 020-7747605, open do/vr 13-17.30, za 14-17.30. Vous etes ici Ms. Van Riemsdijkweg 41a, T 020-6127979, open wo-za 12-18. T/m 23 nov Maja Weyermann. T/m 1 dec Peer Veneman. Danish Design. Gallery Vriend van Bavink Geldersekade 58, T 06-30567195, open vr/za 13-18. Galerie Fons Welters Bloemstr. 140-c, T 020-4233046, open do-za 13-18. WG Kunst Marius van Bouwdijk Bastiaansestr. 38, T 020-6161515, open di-zo 13-17. T/m 10 nov Vogeltjesboom, Harrie Geelen. Witteveen visual art centre Konijnenstr. 16 a, T 030-6239684, open di-za 12-18. Witzenhausen Gallery Hazenstr. 60, T 020-6449898, open do-za 12-18. bergen Ineke Aronds kunsthandel, Ruïnelaan 3a, T 06-53286058, open do-za 13-17. Art obsession Molenstr. 3, T 072-5818461, open do-zo 13-17 en op afspr. Zinc Dorpsstr. 2a, T 072-5814377, open vr-zo 13-17 en op afspr. breukeleveen Galerie Wijdemeren Herenweg 73, T 06-41277246, open vr-zo 14-17 en op afspr. T/m half dec Van koe tot kip, Willem Maris, Cornelis Raaphorst e.a. castricum Sopit galerie en grafisch atelier, Anna Pauwlonastr. 22, open zo 1317. 10 nov t/m 8 dec Moderne kunst uit Kameroen. de rijp Galerie De Enghel Rechtestr. 156, T 0299-675183, open vr-zo 11-17. T/m 3 nov Bert van Kol, Jacky Zegers e.a. enkhuizen Studio Han Sterk Klooster 3, T 0228-313703, open wo-zo 12-17. haarlem De Hallen Grote Markt 16, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 1217. T/m 24 nov Dread, Constant, Berend Strik e.a. Frans Hals Museum Groot Heiligland 62, T 023-5115775, open di-za 11-17, zo 12-17. Keramikos Oudeweg 153, T 023-5424416, open ma-vr 8.30-17, za 9-16. Kunstcentrum Haarlem Gedempte Oude Gracht 117-121, T 0235327895, open di-za 11-17. Galerie Rob de Vries Donkere Spaarne 32zw, T 023-5332303, open do-za 13-17. hilversum Arte Esperanto Kerkstr 15, open do 13-17, vr 12-17, za, koopzo 1116. Simone Stawicki, Jovadre, Miszka e.a., div. techn. GSA Kunstenaarsvereniging/CBK, Langestr. 52, T 0345-6237121, di-za 12-17, zo 14-17. Museum Hilversum Kerkbrink 6, open ma-za 11-17, zo 12-17. T/m 19 jan ’t Gooi, beeld van het landschap, div. kunstenaars. hoorn Galerie Oost 99 Grote Oost 99, T 0229275742, open do-zo 13-17. Galerie Wim Zwijsen Mosterdsteeg 8, T 0229-219256, open t/m 1 nov wo-za 14-18 en 1e zo vd mnd. Wim Zwijsen, Helma van Kleinwee, schilderijen, textiel. huizen Huizer Museum Achterbaan 82, T 035-5250223, open di-zo 13.30-17. De Trappenberg Crailoseweg 116, T 035-6929600, open ma-vr 9-18, zo 13.30-18. ijmuiden Felison Cruise Terminal 22 t/m 24 nov, vr-zo 13-17. 50 eigentijdse kunstenaars Brooqz – art. laren Galerie Bianca Landgraaf Zomertuin 11, T 035-5335987, open wo-zo 13-17. Singer Museum Oude Drift 1, T 035-5393939, open di-zo 11-17. Gallery Lilly Zeligman Torenlaan 4-8, T 035-5414787, open wo-za 12-17, zo 15-17 en op afspr.
Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van januari/februari uiterlijk 10 december naar het volgende adres: KunstKrant, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar
[email protected]
Kunstroutes Noord-Holland
hardinxveld-giessendam Museum De Koperen Knop Binnendams 6, T 0184-611366, di-vr 13-17, za 11-17.
Kunsteilanden Amsterdam 2e zo vd mnd, 12-17. Kunstenaars Westelijke eilanden (o.a. Prinseneiland, Haarlemmerbuurt). www.kunsteilandenamsterdam.nl
katwijk DunaAtelier Boulevard 73, T 06-17210202, open dagl 14-17. Katwijks Museum Voorstr. 46, T 071-4013047, open di-za 10-17. T/m 11 jan Willy Sluiter aan zee.
lisserbroek Kunst in de Polder Turfspoor 195, T 0252-422078, open wo-za 11-17. Galerie, beeldentuin. naarden Vintage Photo Gallery Bollelaan 4, T 06-54303031, open vr 13-17, za 12-17. T/m dec Met het oog op fotografie, div. fotografen. purmerend Museum Waterland Kaasmarkt 16, open wo-zo 12-17. uitgeest AFP galerie/lijstenmaker, Middelweg 81b, di-vr 10-18, za 10-17. Massaibeelden, Erik Loman, Erlinde Ufkes Stephanus e.a. velsen-zuid Buitenplaats Beeckestijn Rijksweg 134, open do-zo 11-16. warmenhuizen Struk & kunst Huisweid 11, T 06-17469705, open za, 1e zo vd mnd 12-17.
leiden De Lakenhal Oude Singel 28/32, T 071-5165360, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 5 jan Utopia 1900-1940, visies op een nieuwe wereld. Galerie Patio Voltastr. 16, T 06-52866598, open op afspr. hoofdz. hedend. Nederlandse keramiek. Raamsteeg2 Raamsteeg 2, open do 12-21, vr-zo 12-17. T/m 15 dec DA4GA, 3 installaties. Rijksmuseum Volkenkunde Steenstraat 1, T 071-5168800, open dizo 10-17. T/m 9 mrt Verlangen naar Mekka, de reis van de pelgrim. T/m 5 jan Gjoa Haven, Sacha de Boer, foto’s. Sidac studio Hogewoerd 77, open vr-zo 13-17. lisse Galerie Het Grachthuisje Kanaalstr. 39, open di-vr 9.30-17.30, do 9.30-21, za 9.30-17. Diverse kunstenaars. Kunstgalerie Kompaen Oranjelaan 124, T 06-46366233, open za 11-17, wo 9.30-17.30 en op afspr. Museum De Zwarte Tulp Grachtweg 2a, T 0252-417900, open di-zo 13-17.
winkel Wegert & Sadocco Bosstr. 7, T 0224-56262, open za/zo 14-17 en op afspr.
nieuwkoop ’t Regthuys Reghthuysplein 1, open za 10-16, zo 12-16. 16 t/m 24 nov Kunst als cadeau, +25 kunstenaars. Hoeve Rijlaarsdam Nieuwveenseweg 59, T 0172-574030, do-za 10-17.
texel Galerie Posthuys Brink 14, De Koog, open wo-zo 13-19. 3 nov t/m 5 jan Hein Vandervoort, schilderijen.
noordwijk ArtBoutique Hogeweg 55, T 071-3618754, open na afspr. Jan vd Brink, Jan Nederlof, John Wassenaar e.a.
Zuid-Holland alphen aan de rijn Galerie Helga Hofman gebouw M+, Hoorn 131, T 0172-421174, open wo/do 12-17, za 11-17 en op afspr. STA-ART galerie Hooftstr. 33, T 0172-769112, open wo-za 11-17, koopzo 13-17. T/m 23 nov Mysterious worlds, 6 kunstenaars. bergschenhoek Artihove Art Center Hoeksekade 162, T 010-5296060, open ma-vr 9-17, za 10-16, zo 12-16. berkel en rodenrijs Overdevest atelier/artotheek, Meerweg 55 nabij, T 010-5120200, open vr-zo 11-18. capelle aan de ijssel Kunsthuis Artxcel Filosofentuin 4, T 010-4586805. Brood, Appel, Corneille, Klashorst, Olaf e.a. Esmare Kunstkabinet ’s Gravenweg 368, T 06-22757782, open vr/ za 11-17. delft Kunstencentrum Kadmium Koornmarkt 48f, T 015-2130965, open do-zo 12-17. T/m 24 nov Time body viewer. 28 nov t/m 29 dec Transite. Museum Paul Tétar van Elven Koornmarkt 67, open di-zo 13-17. den haag Art on Tour Palaceplein 252, open do-zo 13-17. Escher in het Paleis Lange Voorhout 74, T 070-4277730, open di-zo 11-17. T/m Kijken als Escher. Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, T 070-3381144, open di-zo 12-18. T/m 12 jan Me we, Koos Breukel. GEM Stadhouderslaan 43, T 070-3381133, open di-zo 12-18. T/m 8 dec Plantu, cartooning for peace. T/m 19 jan Presenting the Vincent – the Monique Zajfen Collection, Pawel Althamer, Neo Rauch e.a. Gemeentemuseum Stadhouderslaan 41, T 070-3381111, open di-zo 11-17. V.a. 17 nov vernieuwde Wonderkamers. T/m 5 jan De anatomische les, van Rembrandt tot Damien Hirst. T/m 2 feb Chanel: de legende. 8 nov t/m 16 feb Ouborg prijs 2013: Marcel van Eeden. 9 nov t/m 23 feb De ruimte trilt een pennenstreek, Joost Zwagerman, Pieter Bijwaard, Harald Vlugt. Heden kunstuitleen, Denneweg 14a, T 070-3465337, open wo-za, 1e zo vd mnd 12-17 en op afspr. Humanity House Prinsengracht 8, T 070-3100050, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. Linvingstone Gallery Anna Paulownastr 70 A/B, T 070-3609428. open wo-za, ltste zo vd mnd 12-17. LoCo-Art Nieboerweg 228, T 070-3464485. Meermanno Prinsessegracht 30, open di-zo 11-17. T/m 12 jan Strips! 200 jaar Nederlands beeldverhaal. Pulchri Studio Lange Voorhout 15, T 070-3461735, open di-zo 11-17. T/m 17 nov Devearts’ meaning: Africa, 13 Afrikaanse kunstenaars. Gür Dalkiran, schilderijen. Seasons Galleries Toussaintkade 70, T 070-3454881, open wo-za 11-17, zo 13-17. Vonkel Assendelftstr. 17-19, T 070-4278084, open di-za, ltst zo vd mnd 12-18. Galerij Prins Willen V Buitenhof 33, open di-zo 12-17. T/m 8 dec Caravaggio. dordrecht Galerie 180 SBK, Voorst. 180, T 078-6318913, open wo-za, 1e zo vd mnd 12-17, do 12-20. Dordrechts Museum Museumstr. 40, T 078-7708708, open di-zo 11-17. T/m 19 jan Stop making sense, Nederlandse schilderkunst uit de jaren ’80. gorinchem Gorcums Museum Grote Markt 17, T 0183-632821, open di-za 10-17, zo 13-17. T/m 16 feb Sixties design fashion music. gouda Galerie Honingen Hoge Gouwe 127, T 0182–551366, open do-zo 13-17 en op afspr. Museum Gouda Achter de kerk 14, T 0182-331002, open di-vr 11-17, za/zo 12-17. T/m 30 mrt Henri Fantin-Latour. Galerie Montulet Hoge Gouwe 115, T 0182-338239, open di-zo 12-18 en op afspr. Stadsgalerie Achter de Kerk 10, T 06-23468882, open do-za 12-17 en op afspr. Scherpschilder John Wassenaar e.a.
oegstgeest Grunerie Van Cuycklaan 16, T 071-5174219, za 14-17 en op afspr. rotterdam AVL-Mundo Keileweg 18, open di-zo 12-18. Galerie AT388 Lodewijk Pincoffsweg 388, open wo-za 15-18. Boijmans van Beuningen Museumpark 18-20, T 010-4419400, open di-zo 11-17. T/m 12 jan Peter Zegveld. T/m 19 jan Mensen en beesten, Oskar Kokoschka. Marcel Duchamp, artist-anartist. T/m 2 feb Surrealisme à la Dalí in Rotterdam. Caldic T/m half feb Geboeide hartstocht, NEOC, alleen op afspr. Chabot Museum Museumpark 11, T 010-4363713, open di-vr 11-16.30, za 11-17, zo 12-17. 17 nov t/m 2 mrt Expressionistische verwantschappen, Campendonk, Chabot. Deelen Art Admiraliteitskade 90b, open wo-za 12-17.30. 2 nov t/m 7 dec Wereldsteden, Janneke Viegers, Eli Dijkers. 14 dec t/m 18 jan Lia Laimböck, schilderijen. Galerie Delta Eendrachtsplein 19, open ma-za 14-17. T/m 31 dec div. kunstenaars. Galerie Ecce Witte de Withstr. 17a-19a, open di-do, za 11-18, vr 11-19, zo 13-18. T/m 31 dec 20 jaar galerie Ecce, Roel van Daal, Cecil Thijs e.a. Galerie Rianne Groen Berkelstr. 181, open do-za 12-18. 16 nov t/m 14 dec Lena Paschen. Galerie Hommes Charloisse Kerksingel 14, open do-za 14-18. 8 nov t/m 15 dec Nina Boas, Marco Douma e.a. Galerie Kralingen Gashouderstr. 9 9 nov t/m 7 dec Maria van Donkelaar, Herman Schouwenburg, schilderijen. 14 dec t/m 1 feb Sebastian Petersen, schilderijen. Wilfried Lentz Stationstplein 45, unit C1.140, open do-za 13-18. 2 nov t/m 7 dec Thrillochromes, Michael Portnoy. Galerie Lisplein Lisplein 5, T 010-2652527, open zo 11-17.30. 28 nov t/m 15 dec Beroemd, Lenny Oosterwijk, foto’s. Mirta Demare Bergsingel 176b, open do-za 13-18. T/m 29 nov Expand your red heart, Yuri Kharchenko, schilderijen. 1 t/m 29 dec Beauty in bitterness, Jean Nordmann, foto’s. Nederlands Fotomuseum Las Palmas, Wilhelminakade 332, T 0102030405, open di-vr 10-17, za/zo 11-17. T/m 5 jan Wit, Eve Arnold, Aziz, Piet Zwart e.a. 9 nov t/m 12 jan Via Panam, Kadir van Lohuizen. Post Rotterdam Coolsingel 42, T 06-52685951, open dagl. 10-18.30. T/m 6 jan Da Vinci – The Genius, objecten en replica’s. Galerie Phoebus Eendrachtsweg 61, T 010-4145151, open do-zo 12.30-17.30. 8 nov t/m 22 dec Casper Hoogzaad, George le Roy, tekeningen. Joey Ramone Josephstr. 166 9 nov t/m 14 dec Intrinsic moral evil, Harm Weistra. Sans Regret Markerstr. 13, open ma-za 11-20, zo 13-20. 3 t/m 30 nov Coming out, Emmy Markenstein. Cokkie Snoei Mauritsweg 55, T 010-4129274, open do-za 13-18. T/m 9 nov Helma Pantus. 17 nov t/m 21 dec Norbert Bisky. Galerie Frank Taal Van Speykstr. 129, open wo-vr 12-17, za 13-17. T/m 7 nov Implicate order, Mike Ottink. 7 nov t/m 19 dec Aeneas Wilder, installaties. TENT Witte de Withstr. 50, open di-zo 11-18. T/m 1 dec Dark Matters, Silvia B., Marc Bijl, Renie Spoelstra e.a. Van Nelle Ontwerpfabriek Van Nelleweg 1, za/zo 9/10 nov, 11-17. Nationale Kunstdagen, 200 kunstenaars. Wereldmuseum Willemskade 25, T 010-2707172, open di-zo 10-20. T/m 12 jan The world of manga. Witte de With Witte de Withstr. 50, T 010-4110144, open di-zo 11-18. T/m 5 jan The temptation of AA Bronson. Zic Zerp Galerie Van Speykstr. 129, T 06-27823456, open wo-za 12-18 en op afspr. T/m 10 nov Anne von Freyburg, Tjalling Visser. 17 nov t/m 31 dec Salon, div. kunstenaars. schiedam De Ketelfactory Hoofdstr. 125, open vr-zo 13-17. T/m 17 nov Bruiloft, Claudy Jongstra. 1 dec t/m 9 feb White Radiance, Bernadet ten Hove, Franc Sciarone, Ton Mars. Pand Paulus Korte Haven 125, open vr-zo 13-17. 10 nov t/m 8 dec Het fees van de kunsten, Barbara Witteveen, Stefan Gross e.a. 13 t/m 22 dec KunstKerstSalon. Stedelijk museum Hoogstr. 112, T 010-2463666, open di-zo 10-17. T/m 12 jan Ronald de Bloeme, Daan van Golden, JCJ Vanderheyden. T/m sept 2015 Ik hou van Holland, Nederlandse kunst na 1945.
Kunstroute Zuid-Holland Lisse, een rondje sfeer en meer Permanente kunst- en antiekroute langs 7 galerieën, kunsthandels en antiekzaken op loopafstand in Lisse. Brochure o.a. bij VVV en Het Grachthuisje, Kanaalstr. 39.
Zeeland axel Galerie Leo de Jong Walstr. 80, open op afspr. 17 nov 14-18.30 Laatste kunstveiling Leo de Jong, olv Jules Deelder, Arjen Heere. goes VanBerkelArt ’s Heer Hendrikskinderstr. 10, open do-za 13-17. middelburg Caesuur Presentatieruimte, Lange Noordstr. 67, open vr/za 14-17. CBK Zeeland Balans 17, T 0118-611443, open ma-vr 9-17, 1e zo vd mnd 13-17. T/m 3 nov Zoet-zout-zee-land Aquacultuur. Atelier Toos van Holstein Korendijk 56, T 0118-642071, open 1e zo vd mnd (beh jan). Schilderijen, beelden. GalleryMaritime Centrum van moderne maritieme kunst. Gortstr. 43, T 06-22591452, open do-za 12-17. VanBerkelArt Rouaansekaai 3, open vr/za, 1e zo vd mnd 12-17. Dec, Rita Spalding, miniaturen. ouwerkerk Watersnoodmuseum Weg vd Buitenlandse Pers 5, T 0111-644382, open di-zo 10-17. vrouwenpolder Kunst&Vorm Fort den Haakweg 16, open wo-za 12-17. zierikzee Galerie La Ligne Rouge Meelstr. 25, T 0111-413752, open za/zo 13-17.
Kunstroutes Zeeland Kunst & Cultuurroute Middelburg 1e za/zo vd mnd, 13-17. Route langs alle galeries en kunstateliers van Middelburg. Rondje Kunst Schouwse Westhoek Ltste zo vd mnd 13-17, mrt t/m okt. Route langs galeries en ateliers van Burg Haamstede. Info: www.rondje-kunst.nl
Noord-Brabant bosschenhoofd De Beeldenstorm galerie en beeldentuin, Roosendaalsebaan 4, T 0165-340333, open za/zo 13-17. breda Galerie 48 SBK, Markendaalseweg 48, T 076-5436510, open wo-za, koopzo 12-17. Breda’s Museum Parade 12, T 076-5141574, open di-zo 11.30-17. eindhoven Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10, T 040-2381000, open di-zo 11-17. T/m 17 nov Black or white, strips, etc. Galerie Pennings Geldropseweg 61b, T 040-2930270 open do/vr 13-18, za 13-17. Galerie Willy Schoots Willemstr. 27, T 040-2222592, open wo-vr 11-18, za 11-17. fijnaart Van Lien Museum + galerie, Kadedijk 2, T 0168-464888, open vr-zo 13-18. heeze Galerie des Beaux Arts Jan Deckersstr. 45, T 040-2262810, open wo-za 11-17, zo 13-17. Galerie Queste Kapelstr. 36, T 040-2240021, open wo-vr 10-17.39, za 10-17 en op afspr. herpen Artitled Rogstr. 28, T 06-47121800, open do-zo 12-17. ‘s hertogenbosch Dutch Art & Design Salon Lange Putstr. 10, T 06-22593817, open di-za, 1e zo vd mnd 13-17. Galerie Majke Hüsstege Verwerstr. 28, T 073-6142863, open wo-vr 13-17.30, za/zo 13-17. Het Kruithuis Citadellaan 7, open wo-zo 12-17. Galerie Living Art Het Sterrenbeeld 25, T 06-42319582, open ma-vr 10-17, za op afspr. Doorlopende expositie 40 kunstenaars. Museum of Stolen Art Hinthamerst 147, T 073-6237452, open t/m 31 nov, ma-vr op afspr. Pim de B. Cyril de V. Noorbrabants Museum Verwersstr. 41, T 073-6877877, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 1 dec Lita Cabellut. T/m 26 jan Schijn bedriegt, trompe-l’oeil kunst. Kunstlocatie Würth Het Sterrenbeeld 35, open zo-vr 11-17. T/m 19 jan Step outside, collectie Würth en st. Special Arts Nederland. heusden Clemens Briels Art Centre Wijkestr. 38, T 0416-665267, open wo-za, zo 13-17. Schilderijen, beelden, glas. Galerie Oocker Botermarkt 17, T 0416-662239, open vr-zo 13-17. Beelden, schilderijen. Lis Viv’arte De Weynbergh, Breestr. 23, T 06-42962805, open vr-zo 13-17. Galerie Lilja Zakirova Engstr. 5, T 0416-661830, open do-zo 13-17 en na afspr. T/m 7 dec De bron, Anwar Abdoullaev, schilderijen. lithoijen Sous-Terre Batterijstr. 23a, T 0412-482159, open za/zo 13-17 en op afspr. oss Museum Jan Cunen Molenstr. 65, T 0412-629328, open di-zo 12.3016.30. T/m 31 dec Pizzeria Vasari, Gijs Frieling. Galerie K26 Kruisstr. 26, T 0412-795209, open do 17-21, vr-zo 13-17. roosendaal Anita Ammerlaan atelier-expositieruimte, Markt 39, vr-zo 12-17. T/m 30 nov Eye Candy, Peter Hendriks, Cynthia vd Bor e.a. rucphen Galerie Dom’Arte Langendijksestr. 3, T 0165-563415, open do/vr 1117, za/zo 14-17 en op afspr. T/m 10 nov Klaas Gubbels. 17 nov t/m 22 dec Marie José Robben (schilderijen), Sabine Lintzen (glas).
pagina 36 kunstkrant november/december 2013
Galerie en “De Verbeelde Stadstuin” het gehele jaar geopend Steeds wisselende exposities Zie voor al onze activiteiten onze web site: www.galeriemartenranda.nl Stationsweg 41 - 9671 AM Winschoten Tel. (0597) 41 41 40
[email protected] www.galeriemartenranda.nl
Homan-Hupkens in Prent en Beeld
Reinder Homan | Etsen Sofie Hupkens | Bronzen beelden Prenten van 1600 tot heden Regelmatig een ander thema, een andere collectie
Pieter Dupont (1870-1911)
Gaestwei 14 | Bakhuizen | 0514 581 312 | 06 1302 0602 | www.reinderhoman.com Vrijdag | Zaterdag | Zondag | 12:00 tot 17:00 uur | en op afspraak
kunstkrant november/december 2013 pagina 37
expositieagenda tilburg Contrast Kunst, uitleen & lijstenmakerij, Besterdring 46, T 0135431386, open di-vr 10-18, za 10-17. T/m 2 nov Van hier tot Tokio, div. kunstenaars. bkkc Spoorlaan 21 i-k, open di-zo 13-17. T/m 10 nov Mandy den Elzen, Hanneke Wetzer, Hanny vd Brand. Natuurmuseum Brabant Spoorlaan 434, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 10 nov Een halve hond heel denken, Mandy den Elzen, Hanneke Wetzer, Hanny vd Brand. De Pont Wilhelminapark 1, T 013-5438300, open di-zo 11-17, 3e do vd mnd 17-20. T/m 5 jan Stilleven, 99 vazen van 99 kunstenaars. 16 nov t/m 12 jan Levenswerk, Margriet Luyten, video. T/m 19 jan Philip-Lorca diCorcia, foto’s 1975-2012. Textielmuseum Goirkestr. 96, open di-vr 10-17, za/zo 12-17. T/m 8 dec Rough, Carel Visser, Cornelius Rogge e.a. T/m 26 jan Talking textiles, Lidewij Edelkoort, Maarten Baas e.a. valkenswaard De Kunstkeuken galerie & kunstuitleen, T 040-2016814, open wo/do 10.30-18, vr 10.30-21, za 10.30-17, zo 12-17. Erlinde Ufkes Stephanus, Heyboer e.a. Steendrukmuseum Oranje Nassaustr. 8, open di-zo 13-17. willemstad Van Bellen Art Voorstr. 29, T 0168-471147, open wo-za 11-17, zo 12-17.
Limburg aijen Galerie Pictura Aijenseweg 16b, T 0485-341970, open di-za 14-17. T/m 30 nov Alleen voor dames, Corry Kooy, Nadia Lazizi e.a. 8 dec t/m 2 feb Brita Seifert (tekeningen), Riet de Jong (beelden). heerlen Kuepers Art Kloosterweg 1, T 06-55522101, open wo-vr 13-18, za 13-17. Schunck Glaspaleis, Bongerd 18, T 045-5772200. T/m 5 jan Vangen wat er komt, Aad de Haas. New end, new end, Andreas Emenius. UnlimiTED, Ted van Lieshout. horst Galerie Judy Straten Schoolstr. 7, T 077-3661910, open wo-vr 10-17, za/zo 13-17. T/m 1 dec ’38’, Karin Hoogesteger, schilderijen. 29 nov t/m 19 jan In Store, Petra Schuddeboom, Sjaak Korsten e.a. maastricht The Art Project Avenue Céramique 185, open do-za 12-17. Gallery Bell’Arte Jekerweg 51, T 043-3211702, open di-za 11-17, zo 14-17 en op afspr. Bonnefantenmuseum Avenue Céramique 250, open di-zo 11-17. T/m 26 jan Lube love, Navid Nuur. Gouvernemente a/d Maas Limburglaan 10, open werkd. 8.30-18. T/m 13 dec. Appie Drielsma. Galerie High Culture Keizer Karelplein 8c, T 06-25046662, open vr 13-17, za 11-17, zo 12-17 en op afspr. Marres Capucijnenstr. 98, T 043-3270207, open wo-zo 12-19. T/m 8 dec Katja Mater, foto’s. 18 dec t/m 1 jan Wild horses and Trojan dreams, eindexamenstudenten regio. Galerie Post & García Avenue Céramique 17, T 043-3561900, open do-za 12-17. T/m 1 dec Lataster, nagelaten werk. Schuwirth & van Noorden galerie, artotheek, Rechtstr. 64, open op afspr. Herma vd Heuvel, glasobjecten. roermond Huis voor de Kunsten Kapellerlaan 36, T 0475-399299, open ma-vr 9-17. Kunstuitleen Neerstr. 30 T 047-5472708, open wo-vr 12-18, za 12-17, zo 13-17. sittard Museum het Domein Kapittelstr. 6, T 046-4513460, di-zo 11-17. T/m 26 jan The world as a work of art, Patricia Johanson. st. odiliënberg TriVidha atelier-galerie, Molenweg 14a, T 047-534262, open 22 t/m 26 dec 14-17 en op afspr. Marleen Hansen, schilderijen. tegelen Galerie Moeëjen Daag Grotestr. 61 A, T 077-3747510, open vr/za 12-17 en op afspr. T/m 30 nov Een wandeling door dromen, Beatrice Eifes (schilderijen), Sjaak Smetsers (beelden). venlo Atelier-Kloosterwoning 10neke St. Martinusstr. 58, T 06-20430432. Tienneke Ponjee, schilderijen, grafiek, textiel. Museum Van Bommel Van Dam Deken Van Oppensingel 6, T 0773513457, open di-zo 11-17. Galerie Wilms Nieuwstr. 50, T 06-43599407, open wo-vr 13-18, za 12-17, 1e zo vd mnd 13-17. T/m 1 dec Isabella Werkhoven.
bonn Bundeskunsthalle Friedrich Ebert Allee 4, T +49-228-9171200, open di/wo 10-21, do-zo 10-19. T/m 12 jan Im Modder der Summenmutation, John Bock. 8 nov t/m 23 feb 1914, De avant-gardekunstenaars in oorlogstijd, Dix, Kandinsky, Klee e.a. bremen Kunsthalle Bremen Am Wall 207, T 0421-329080, open di 10-21, zo 10-17. T/m 5 jan Im Focus!, hedendaagse fotografie, video. Touched by nature, Casper David Friedrich, Bettina Blohm e.a. T/m 16 feb Alfred Flechtheim.com, Kunsthändler der Avantgarde. 14 nov t/m 23 feb Idyllisches Arkadien, Calr Wilhelm Kolbe d. Ä. 30 nov t/m 2 mrt Janis E. Müller, Karin Hollweg Preis. Gerhard Marcks Haus Am Wall 208, di-vr, zo 10-18, do 10-21. T/m 26 jan Voorbode van de moderne kunst, George Minne. Weserburg Museum Teerhof 20, T +49-421-59839-70, open di-vr 1018, do 10-21, za/zo 10-18. T/m 17 nov Was bleibt, Pia Pollmans. T/m 23 feb Gemeine Wahrheiten, Werner Brüttner, schilderijen. coldam Kunstzentrum Coldamerstr. 8, T +49-491-9604847, open za 10-17, zo 13-17 en op afspr. duisburg Museum DKM Güntherstr. 13-15, T +49-203-9355547-0, open vr-ma 12-18 en op afspr. T/m 6 jan Rhine driftwood line, Richard Long. T/m 20 jan Blinky Palermo, grafiek. Stiftung Wilhelm Lehmbruck Museum Düsseldorferstr. 51, T +492032833138, open di-za 11–17, zo 10–18. düren Leopold Hoesch Museum &Papiermuseum, Hoeschplatz 1, T +492421-252593, di-zo 10-17, do 10-19. T/m 24 nov Van Lucas Cranach tot Wilhelm Trübner. cOmeclOse, Jan Albers, Dahlmann prijs 2013. düsseldorf K20 Grabbeplatz 5, T +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/zo 11-18. K21 Ständehausstr. 1, T +49-211-8381204, open di-vr 10-18, za/ zo 11-18. emden Kunsthalle Emden Hinter dem Rahmen 13, T +49-49-21975050, open di 10-20, wo-vr 10-17, za/zo 11-18. T/m 19 jan Neuland! Macke, Gauguin e.a. Franz Marc, Henri Nannen und die Blauen Fohlen. frankfurt Museum für Moderne Kunst Domstr. 10, +49-69-21230447, di-zo 10-18, wo 10-20. T/m 12 jan Das grosse Labyrinth, Hélio Oiticia. hamburg Kunsthalle Glockengiesserwall, open di-zo 10-18, do 10-21. T/m 12 jan Dänemarks Aufbruch in die Moderne. T/m 19 jan Alfred Flechtheim.com, art dealer oft he avant-garde. 29 nov t/m 2 mrt One more than one, Eva Hesse. Line as object, Gego. Messe u. Congress Halle A2, Messeplatz 1, Lagerstrasse. 14-17 nov Affordable Art Fair.
www.kunstkrant.com
antwerpen Galerie Van Campen & Rochtus Leopold de Waelplaats 24, T +32329406, open do/vr 12-18, za/zo 14-18. 7 nov t/m 22 dec Natasja Bennink, Sam Drukker, Matthijs Röling e.a. Extra City Kunsthal Eikelstr. 25-31, T +32-3-6771655, open wo-zo 14-19, do 14-20. FotoMuseum Waalsekaai 47, T +32-3-2429300, open di-zo 10-18. Galerie Schoots + Van Duyse Napoleonkaai 15, T +32-3-6891314, open wo-za 12-18.
Uitgave, vormgeving & opmaak Connect Printmedia, ISSN 1389-8462 Industrieweg 4, 9781 AC Bedum/Postbus 7, 9780 AA Bedum E-mail:
[email protected], telefoon: 050-3013636, fax: 050-3012732
brussel Centrale for contemporary art, St-Katelijneplein 44, T +32-2-2796452, open di-zo 10.30-18. T/m 6 feb Indian studio, Johan Muyle. Koninklijke Musea voor Schone Kunsten Regentschapstr. 3, T 032-25083211, open dagl 10-17. T/m 26 jan De erfenis van Rogier van der Weyden. T/m 2 feb To scale 1/7. T/m 9 mrt Sculptuur na 1945. Motive Gallery Vandenbrandestr. 1, T 05-24769580, open wo-za 14-18.30. Wiels Av. Van Volxemlaan 354, T +32-2-3400050, open wo-zo 11-18.
Abonnementen Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Opzeggen van een los abonnement kan schriftelijk of via de e-mail worden gedaan, voor 1 december Abonnementsgeld bedraagt € 18,- per kalenderjaar Uitgiftepunten Aanmeldingen, adreswijzigingen en andere mutaties graag doorgeven via bovenstaand (e-mail)adres Redactie Hoofdredacteur: Illand Pietersma, Postbus 494, 9700 AL Groningen E-mail:
[email protected], telefoon: 06-18535018 Aan dit nummer werkte mee: Wim van der Beek
drogenbos FeliXart Museum Kuikenstr. 6, open do-zo 10.30-17. T/m 24 feb Jan Yoors (1922-1977). 10 nov t/m 9 mrt Michel Seuphor (1901-1999). eupen Ikob Rotenberg 12b, T +32-87560110, di-zo 13-17, 1e wo vd mnd 13-19. T/m 17 nov Paul Schwer, installatie. O superman, Emmanuel vd Auwera.
Advertentiewerving Eddy van den Berg, T: 038-4220364/06-53170662 E-mail:
[email protected]
gent Museum voor Schone Kunsten Citadelpark, Fernand Scribedreef 1, T+32-9-2400700, open di-zo 10-18. T/m 15 dec Dromen van Litouwen, MK Ciurlionis. S.M.A.K. Citadelpark, T +32-9-2407601, open di-zo 10-18. T/m 5 jan Jordan Wolfson. Rachel Harrison. T/m 26 jan Javier Téllez. KunstNu, Florian Auer. De collectie, Richard Venlet.
Advertenties Aanleveren van advertenties bij voorkeur als pdf- of jpgbestand via de e-mail:
[email protected]
leuven Museum Leuven Leopold Vanderkelenstr. 28, T +32-16-272929, open ma-zo 11-18, do 11-22. T/m 31 jan Lichamen, 19e-eeuwse Belgische beelden.
Verschijning 6 keer per jaar: januari/februari, maart/april, mei/juni, juli/ augustus, september/oktober, november/december
Deadlines Het aanleveren van zowel kopij als advertenties kan tot uiterlijk de 10e van de maand voor verschijning
Verspreiding Gratis verspreiding in heel Nederland via galeries, musea, VVV-kantoren, openbare bibliotheken, culturele centra (theaters etc.), instituten, opleidingen, boekhandels en hotels.
oosteklo Galerie William Wauters Antwerpse Heirweg 5, open vr-zo 14-18.
Frankrijk
www.kunstkrant.com
tourcoing MUba Eugène Leroy Rue Paul Doumer 2, T 033-320289160, open wo-ma 13-18. T/m 24 feb Georg Baselitz-Eugène Leroy, narrative and condensation.
PrintDruk.nl
lingen Kunsthalle Kaiserstr., T 0049-591-59995, open di-vr 10-17, do 10-20, za/zo 11-17. 2 nov t/m 12 jan Das Munster dasverbindet.
• Flyers • Uitnodigingen • Programma's
münster Kunsthaus Kannen Museum für Outsider Art, Alexianerweg 9, T +492501-96620560, open di, zo 13-17. LWL-Landesmuseum Domplatz 10, T +49-251-5907-01, open di-zo 10-18, do 10-21.
• Brochures • Posters • Entreebewijzen
neuenhaus Kunstverein Grafschaft Bentheim Hauptstr. 37, open wo-za 15-18, zo 11-18. T/m 28 dec Silica Valley, Wim Bosch, foto’s.
Voor tentoonstellingen, activiteiten en evenementen
oberhausen Gasometer Arenastr. 11, open di-zo 10-18. T/m 30 dec Big air package, Christo.
Voordelige combinatiemogelijkheden van flyers, posters e.d.; vraag informatie
oldenburg Horst Janssen Museum Am Stadtmuseum 4-8, open di-zo 10-18. T/m 12 jan Fantastische Nacht, Marc Chagall. Landesmuseum Schlossplatz 1/Damm 1, T 0049-441-2207306, open di-vr 9-17, do 9-20, za/zo 10-17. rheine Kloster Bentlage Bentlager Weg 130, T +49-5971-918400, open di-za 14-18, zo 10-18.
weener Hasenkabinett Am Hafen 48, T 0049-15229123708, open zo 13-17. 10 nov t/m 22 dec Ludmilla vd Spoel, keramische sculpturen. worpswede Barkenhoff Ostendorfer str. 10, T +49-47923968, open dagl 10-18. T/m 26 jan Eigenbewegung, Katharina Sieverding und die Klasse Beuys. Grosse Kunstschau Lindenallee 5, T +49-47921302, open dagl. 1018. T/m 26 jan Wanderungen, Isa Dahl. Neue Tendenzen. Haus im Schluh Im Schluh 35-37, T +49-4792522 open ma-vr 14-18, za/zo 11-18. T/m 26 jan Günther Uecker, ZERO kunst. Kunsthalle Bergstr 17, T +49-47921277, open dagl 10-18. T/m 26 jan Einblicke, zwischen Akademie und Atelier, foto’s. wuppertal Von der Heydt-Kunsthalle Geschw. Scholl Platz 4-6, T +49-202563-6571, open di-zo 11-18. T/m 26 jan Sven Drühl, schilderijen, installaties. Von der Heydt-Museum Turmhof 8, T +49-202-563-6231, open di-zo 11-18, do 11-20. T/m 23 feb von Cranach bis Géricault.
Cadeausuggestie voor de feestdagen: KunstKrant
Informatiekrant voor beeldende kunst
ZEVENTIENDE JAARGANG NUMMER 2 MAART/APRIL 2013
NEEMe!
me
KunstKrant
Informatiekrant voor beeldende kunst
ZEVENTIENDE JAARGANG NUMMER 5 SEPTEMBER/OKTOBER 2013
NEEMe!
me
www.kunstkrant.com
In dit nummer o.a. • Op de huid: Annemarie Busschers focust op twee gezichten • De geconcentreerde tekenkunst van Lenneke van der Goot • Robbie Cornelissen maakt ruimtelijke tekening in Kampen • Kunstbeurzen: ART 2013 Utrecht en TEFAF Maastricht • Arte Povera terug in Kröller-Müller Museum • Rijksmuseum weer open vanaf 13 april
LITA CAbELLUT: STERkE VRoUwEN
weert Galerie Weert Biest 76, T 0495-452645, open za 10-17, zo 13-17 en op afspr.
bedburg-hau Schloss Moyland Am Schloss 4, T +49-2824-9510-60, open di-vr 1117. T/m 24 nov Katharina Sieverding: Weltlinie 1968-2013.
Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland
lindern Galerie Lindern Kirchstr. 1, T +49-5957-1619, open wo, zo 15-18 en op afspr.
venray Odapark Merseloseweg 117, T 0478-513690, open wo-zo 11-17.
bad bentheim Gallery of art F.B Wilhelmstraße 4, T 0049-5922-779044, open vr-zo 14-17. Haus 34A Ochtruperstr. 34a, T +49-5922-7699174, open do/vr 14-19, za 14-18.
KunstKrant
kleve Museum Kurhaus Tiergartenstr. 41, T +49-2821-75010, open di-zo 11-17. T/m 24 nov Michael Reisch, Matthias Hoch, Astrid Nippoldt. 8 dec t/m 2 mrt Retrospective, Llyn Foulkes, schilderijen.
schwerin Staatliches Museum Alter Garten 3, T +49-385-59580, open di-zo 10-18, do 12-20. T/m 16 feb Kosmos der Niederländer, schenking Christoph Müller.
Duitsland
België
www.kunstkrant.com
KunstKrant
In dit nummer o.a. • In Noordbrabants Museum: Lita Cabellut portretteerde historische vrouwen • Escher ontmoet islamitische kunst in Tropenmuseum • De ambities van Rijksmuseum Twenthe • Jaap Sleper: galeriehouder 2.0 • Verdraagzaamheid in Catherijneconvent • Maand van de Grafiek / Noorderlicht Fotomanifestatie / kunstbeurzen • Lezersaanbieding: korting op kunst van Fred. Koot en op boek Siemen Dijkstra
ZESTIENDE JAARGANG NUMMER 5 SEPTEMBER/OKTOBER 2012
NEEMe!
me
Informatiekrant voor beeldende kunst in Nederland
Kenne GreGoire
sterksel Peter van den Braken Centrum Heezerweg 2, T 040-2266019, open za/zo 14-17. T/m 10 nov Evert Slegers 65 jaar, schilderijen.
borken Stadtmuseum Marktpassage 6, T 0049-2861-939242, open di-za 15-18, zo 10.30-17.30. 24 nov t/m 9 feb Begegnung in Bildern, Otto Pankok, grafiek, tekeningen.
AnnemArie Busschers
schijndel Jan Heestershuis Pompstr. 17, T 073-5492276, open di-zo 13-17.
Stuur expositiegegevens en persberichten voor de KunstKrant van januari/februari uiterlijk 10 december naar het volgende adres: KunstKrant, Postbus 494, 9700 AL Groningen, of e-mail naar
[email protected]
Kenne Grégoire bij galerie Mokum
www.kunstkrant.com
In dit nummer o.a.: • Het Paradijs van Theo Ettema in galerie Groeneveld in Almelo • Fotomanifestatie Noorderlicht in Friesland: Terra Cognita • BTW op kunst terug naar 6%: kunst wordt goedkoper • Vooruitblik: Kunstmaand Ameland in november • Parelen in Museum De Lakenhal in Leiden
Impressionisten in de Hermitage
Geef een jaarabonnement op de KunstKrant
Martin Sijbesma bij galerie Terbeek
pagina 38 kunstkrant november/december 2013
KLOOSTER TER APEL Domus Novae Lucis
BEWOGEN STILTE Edgard Claes osc Poème Angle droit
expositie van de kruisheren
Edgard Claes (Sint Agatha)
&
Bernhard Leisenheimer (D-Lage-Rieste/Osnabrück)
grafiek, keramiek, plastieken, schilderijen en unieke kunstboekbanden 27 X 2013 - 2 III 2014 Bernhard Leisenheimer osc Licht aus der Höhe (detail)
actuele informatie: www.kloosterterapel.nl
kunstkrant november/december 2013 pagina 39
23-26 januari 2014
GROTE KERK NAARDEN-VESTING
GEOPEND VAN 11-18 UUR • VRIJDAG TOT 21.30 UUR Voor meer informatie & arrangementen: www.kunstenantiekweekend.nl
HOGE KWALITEIT IN EEN GEMOEDELIJKE AMBIANCE
Het Kunst & Antiek Weekend Naarden is al 16 jaar een paradijs voor de kunstliefhebbers met gevoel voor kwaliteit. Tijdens deze nationaal bekendstaande beurs gaan antiek en hedendaagse kunst traditiegetrouw hand in hand. Meer dan 65 galeries en kunsthandelaren presenteren een grote diversiteit aan Oude, Moderne en Hedendaagse kunst in de imposante Grote Kerk van Naarden. Tijdens uw bezoek aan het Kunst & Antiek Weekend kunt u zich oriënteren, informeren en natuurlijk overgaan tot de aankoop van een mooi kunstwerk.
✃ MET € 3,- KORTING NAAR KUNST & ANTIEK WEEKEND NAARDEN 2014 Bij inlevering van deze strook ingevuld met uw e-mailadres, ontvangt u € 3,- korting op de toegangsprijs van € 16,50 (maximaal 2 personen en niet geldig in combinatie met andere acties) E-mail:
G
pagina 40 kunstkrant november/december 2013
L
alerie auswolt bij Juwelier De Slag
Selmien West 2 in Olterterp
Eindejaars -Expositie 2013 Met veel genoegen nodigen wij u uit voor de opening op 24 nov. 2013 om 16.00 uur (vrij entree) Rieke van der Stoep In Between, Brons
Maarten Boffé, Voldongen tijd, olieverf paneel 40 X 60 cm
Schilderijen: Maarten Boffé, Anna de Lange Vasily Tryndyk Beelden: Irénée Duriez, Coos van Eijk Rieke van der Stoep 115 cm hoog, staf 3 m, sokkel 90 cm, Unica
Tekeningen: Cis Koetse expositie wordt aangevuld met werk van andere kunstenaars
ONTDEK, VERWONDER, GENIET
Anna de Lange, Lichtbeeld, olieverf paneel, 60 X 50 cm
Vasily Tryndyk, Tree of life, oieverf doek, 50 X 60 cm
Realisme, Passenger Terminal in Amsterdam van 15 t.m 19 januari 2014, u kunt nu al kaarten bestellen Heeft u een schilderij van Henk Helmantel, Mathijs Röling of Wout Mulder en wilt u het verkopen, neem dan kontakt met ons op www.lauswolt.com
[email protected] Tel. 0512 - 30 16 95
NGA Lid van de Ned. Galerie Associatie
Openingstijden:
Aangesloten bij Mondriaanfonds
di. t/m zat. 10.00 - 12.00 uur en 13.30 - 17.00 uur zondag 13.30 - 17.00 uur
Stel uw tomtom in op: Olterterp, Aldhof 9, schuin tegenover nummer 9 vindt u onze galerie