Kruisbandherstel d.m.v.
operatie
Voorste kruisbandruptuur VKB-ruptuur) Vaak worden we geconfronteerd met een hond die plotseling of geleidelijk is gaan manken met een of beide achterbenen. Zeer frequent wordt de diagnose gedeeltelijke of algehele scheuring van de voorste kruisband gesteld. Op onderstaande plaatjes is de voorste kruisband in beeld gebracht. We zien dat de voorste kruisband (VKB) in de knie loopt van de boven-achterzijde van de knie naar de beneden-voorzijde van het scheenbeen. De functie van de VKB is dan ook stabilisatie van de knie. Het kniegewricht is een complex scharniergewricht, waarbij strekken en buigen de hoofdbeweging is. Het gewricht bestaat uit twee belangrijke glijvlakken: het gewricht tussen het dijbeen en het scheenbeen een glijvlakte tussen het dijbeen en de knieschijf. De knie wordt gestabiliseerd door een combinatie van pezen, spieren, kapsels en menisci enerzijds en botten aan de anderzijds. De pezen, spieren en kapsels zorgen ervoor dat de botten t.o.v. elkaar kunnen bewegen de menisci zorgen voor het absorberen van de schokken en een goede smering van het kniegewricht. Bij een scheuring van de voorste kruisband wordt de stabiliteit van het kniegewricht verminderd en zal er verrekking van het gewrichtskapsel plaatsvinden. De reactie in de knie die hierdoor optreedt betekent op korte termijn verdikking van het gewricht (vocht) en pijnlijkheid. Op langere termijn zorgt de instabiliteit van de knie ervoor dat er continu irritatie in de knie aanwezig blijft met artrose tot gevolg en mogelijke scheuring van de binnen meniscus.
In dit artikel:
wat is een VKB
wat zijn de oorzaken
behandeling d.m.v. normale stabilisatie
behandeling d.m.v. TTA
nabehandeling
Kruisbandherstel
De oorzaken van een VKB ruptuur Eén van de factoren die het ontstaan van scheuring van de voorste kruisband kan bevorderen is o.a. het groter worden van de gewrichtshoek. Bij een hond bedraagt de hoek die gemaakt wordt door het dijbeen en het scheenbeen 130-140 graden. Bij Boxers, Chow Chows en chondrodystrofische rassen (zoals de Engelse Bulldog) is deze hoek vergroot waardoor de krachten die op de knie komen te staan bij het steunen niet optimaal kunnen worden opgevangen.
“ Een van de factoren die het
Naast de gewrichtshoek zijn er ook aanwijzingen dat immunologische processen een invloed kunnen hebben op het ontstaan van de kruisbandscheuring. Het immuunproces verzwakt de voorste kruisband en hierdoor zal er sneller een spontane scheuring van de kruisband optreden. Dit zou ook de reden kunnen zijn dat bij ongeveer 1/3 van de patiënten met een eenzijdige VKB-scheuring er binnen één jaar ook in de andere knie scheuring van de VKB optreedt.
onstaan van scheuring van de VKB kan bevorderen is het groter worden van de gewrichtshoek”
“normale” chirugische stabilisatie Sinds de eerste keer dat de aandoening in de literatuur beschreven is (1926), zijn er zeer veel behandelingsmethoden uitgeprobeerd. Uiteindelijk komen alle behandelingen erop neer dat men probeert de knie weer te stabiliseren en de conditie van de hond te bevorderen. Vermagering bij overgewicht en training om de bespiering optimaal te krijgen zijn van groot belang. Daarnaast zal overbelasting voorkomen moeten worden, dus een geleidelijke opbouw van beweging zonder springen en sprintjes trekken is van wezenlijk belang.
Pagina 2
De stabilisatie van de knie kan op meerdere manieren gebeuren. Zeer kleine honden en katten kunnen soms behandeld worden zonder chirurgisch ingrijpen. Groter honden (>10-15 kg) zullen echter chirurgisch behandeld moeten worden. Ook patiënten waarbij het vermoeden aanwezig is dat de meniscus stuk is zullen altijd operatief behandeld moeten worden.
Er zijn meerdere chirurgische technieken mogelijk, dit is mede afhankelijk van de conditie van het kapsel van de knie en de peesplaten van de spieren rond de knie. Is dit weefsel niet voldoende sterk dan is kunstweefsel het aangewezen vervangingsmateriaal voor de voorste kruisband. Bij deze technieken worden de vaak “foutieve” krachten die op het gewricht werken niet gecorrigeerd. Hierdoor duurt het langer voordat de hond de knie weer beter gaat belasten
Operatie m.b.v. TTA (rapid) techniek De TTA (Tibial Tuberositas Advancement) techniek benadert de oplossing van de kruisbandruptuur en daarmee gepaard gaande instabiliteit “Het voordeel van de knie op een andere manier dan een “normale” chirurgische stabilisatie van de knie. Hierbij wordt door verplaatsing van het van de TTA voorste gedeelte van het scheenbeen een dusdanige verandering van krachten in de knie bereikt dat, zonder dat er een nieuwe kruisband techniek is dat wordt aangelegd in de knie, er een zeer stabiel kniegewricht ontstaat.
de belasting
Het voordeel van de TTA techniek is dat de belasting van de knie door de hond sneller is dan bij “normale” chirurgische stabilisatie. Een an- van de knie der zeer belangrijk voordeel is dat de kans op atrose vorming in de knie minder is, doordat er minder gewrichtsreactie ontstaat. Hierdoor door de hond verloopt het revalidatie proces in de regel sneller.
sneller is dan
De implantaten die gebruikt worden bij de TTA techniek bestaan uit bij “normale” titanium en worden door het lichaam niet afgestoten. De operatie dient wel uiterst steriel verricht te worden om infectie rond de implanchirurgische taten te voorkomen.
stabilisatie”
Pagina 3
de nabehandeling De revalidatie is altijd een kritisch punt bij honden die een VKBscheuring hebben gehad. Plotselinge bewegingen binnen- en buitenshuis moeten vermeden worden, anderzijds is gedoseerde beweging (training) belangrijk, maar moet overbelasting voorkomen worden.
“De revalidatie is altijd een kritisch punt bij honden die een VKBscheuring hebben gehad”
Pagina 4
De gehele nabehandeling draait om het tot rust brengen en laten herstellen van het overbelaste gewricht én het optimaliseren van gewicht en bespiering. Om het gewricht goed tot rust te laten komen moet overbelasting vermeden worden en wordt er gebruik gemaakt van ontstekingsremmers zoals b.v. Metacam®,Novacam®, Rimadyl®, Carpodyl®, Cimalgex® en Previcox®. Indien het niet lukt om de hond rustig te houden kan gedurende enige tijd gebruik gemaakt worden van kalmeringsmiddelen. Het duurt 6 weken voor de weefsels met elkaar vergroeid zijn en het duurt daarna nog 6 weken voordat het gevormde bindweefsel zijn sterkte heeft bereikt. Het is verstandig om de hond 6 weken na operatie te laten controleren of de belasting van het kniegewricht opgevoerd kan gaan worden. In het geval dat er gekozen is voor de TTA (-rapid) techniek wordt er op 6 weken een controle röntgenfoto gemaakt om te kijken of de verplaatste voorkant van het scheenbeen is vastgegroeid en de implantaten nog volledig in rust in de knie aanwezig zijn. Fysiotherapie en/of hydrotherapie worden door ons tijdens de nabehandeling sterk aangeraden.
Schematische weergave van normale anatomie, gevolgen van verscheuring van de voorste kruisband en het doel van de operatie m.b.v. een TTA (-rapid)
normale anatomie met kruisbanden intact
na verscheuring van de voorste kruisband kan het scheenbeen naar voren verschuiven en het dijbeen naar achter, hierdoor worden de menisci gekneusd
door plaatsing van een titanium kooi in de zaagsnede van het scheenbeen wordt het scheenbeen verlengd en wordt de mogelijkheid tot verschuiven door de kniepees geneutraliseerd. Per hond dient de grootte van de kooi berekend te worden om het optimale resultaat te bereiken
Pagina 5