VERMOGEN ZOMER 2015 | NUMMER 58
Uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV
Hof Hoorneman steunt
China Value Fund
nog steeds aantrekkelijk
Wat betekent belastingheffing bij
vermogensoverdracht voor u?
KröllerMüller Museum
K A N TO R E N H O F H OO R N E M A N BA N K I E R S
Kantoor Gouda Oosthaven 52 2801 PE Gouda Telefoon: 0182-597777 E-mail:
[email protected]
Kantoor ‘t Gooi
Torenlaan 5 1251 HE Laren Telefoon: 035-5436937
2
KIJK OP VERMOGEN
Kantoor Arnhem
Velperweg 160 6824 MD Arnhem Telefoon: 026-2049977
ZOMER / 2015
Kantoor Den Bosch
Verwersstraat 26 5211 HW ‘s-Hertogenbosch Telefoon: 073-7514133
Kantoor Maastricht
Wilhelminasingel 113 6221 BJ Maastricht Telefoon: 043-3252178
V O O R WO O R D
Inhoud
Voorwoord Veel aandacht voor onze fondsen
8 HET KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM: INTERNATIONAAL BEKEND EN UNIEK
14 MIKE VAN DER MEER, NIEUWE SENIOR RELATIEBEHEERDER
EN VERDER...
MARKTVERWACHTING4 CHINA VALUE FUND 6 BELASTING BIJ VERMOGENSOVERDRACHT 12 FUND UPDATE 15
Colofon Kijk op Vermogen is een uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV
Redactionele productie en vormgeving LVB Networks, Amersfoort
Oosthaven 52 Postbus 3155 2800 CG Gouda T 0182 597777
Fotografie Hof Hoorneman Bankiers NV
www.hofhoorneman.nl
[email protected] Contactpersoon Hof Hoorneman Bankiers Marjan Beuzenberg
Drukwerk IVA Groep, Rotterdam © Hof Hoorneman Bankiers NV, Gouda. Alle rechten voorbehouden. Kijk op Vermogen bevat informatie die met de meeste zorgvuldigheid is
samengesteld. Hof Hoorneman Bankiers NV en/of een van de aan haar gelieerde ondernemingen en/of medewerkers en/of de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit de in deze uitgave opgenomen informatie. Voor alle in deze uitgave genoemde beleggingsrendementen geldt dat de waarde van beleggingen kan fluctueren en dat rendementen uit het verleden geen garantie bieden voor toekomstig te behalen rendementen.
Deze nazomereditie van Kijk Op Vermogen is een inhoudelijk magazine geworden. En daarmee doel ik op het feit dat we veel aandacht besteden aan onze fondsen en de bijbehorende resultaten. Zo hebben we de Fund Update uitgebreid. Voor elk fonds is nu één pagina gereserveerd waarin we niet alleen ingaan op de prestaties van het gehele fonds, maar ook een bedrijf uit de portefeuille van het fonds uitlichten. Daarnaast wijden we twee pagina’s volledig aan het HH China Value Fund. Reden hiervoor is dat wij u willen laten weten dat, in tegenstelling tot wat de diverse algemene nieuwsmedia in de afgelopen tijd communiceerden, er wel degelijk mogelijkheden liggen op de Chinese beleggingsmarkt. Voorwaarde is wel dat je over een lange beleggingshorizon beschikt; de markt kan behoorlijk volatiel zijn. Tot slot laten we u kennismaken met onze nieuwe senior relatiebeheerder Mike van der Meer én kunt u meer lezen over het Kröller-Müller Museum. Als begunstiger van het Kröller-Müller bieden wij u vier pagina’s aan leesplezier over dit internationaal bekende museum, met zijn prachtige ligging en unieke tentoonstellingen. Vriendelijke groet, Fried van ‘t Hof
3
MARKTVERWACHTING
Beurzen in de gre van de waan van DOOR FRIED VAN ‘T HOF
Hoe hebben de beleggingsmarkten zich in het afgelopen halfjaar ontwikkeld? En waar gaat het de komende maanden naar toe? Fried van ’t Hof, directeur Hof Hoorneman Bankiers, blikt terug én vooruit, maar concludeert vooral: blijf zelf nadenken en houd de lange termijn voor ogen.
ging van de pensioenleeftijd en een aanscherping van de begrotings- en belastingdiscipline zijn moeilijk realiseerbaar. Zeker als de politieke leiding openlijk verklaart geen vertrouwen te hebben in de overeengekomen maatregelen. Dat gaat nog wel een paar jaar duren. Als Griekenland hier echter in slaagt, ligt een meer toegeeflijke houding van de Europese partners, bijvoorbeeld ten aanzien van schuldenverlichting, in het verschiet.
FISCALE UNIE
De afgelopen maanden is het sentiment op de markt gedomineerd door de onzekerheden rondom Griekenland. Nu er een compromis is bereikt, is de vraag of dit het einde is van de Griekse tragedie of dat dit maar één bedrijf was van een veel langer durend treurspel. Wij denken het laatste. Op de eerste plaats is het probleem ‘Griekenland’ hiermee nog niet opgelost. De praktijk moet uitwijzen of het land het kan opbrengen om de zware inspanningen die het heeft toegezegd ook daadwerkelijk te leveren. Een BTW-tariefverhoging van 13% naar 23%, een forse verho-
4
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
Bij politici is het besef versterkt dat dit maar een fase was van een langdurig politiek proces. De recente crisis heeft maar weer eens duidelijk gemaakt dat het onmogelijk is om een monetaire unie te hebben zonder dat er tegelijkertijd sprake is van een fiscale unie. En een fiscale unie is weer niet mogelijk zonder dat er een vorm van politieke unie is gevestigd. Recente uitspraken van Franse en Duitse politici wijzen erop dat zij steeds meer geneigd zijn tot het nemen van geleidelijke stappen die uiteindelijk leiden tot de Verenigde Staten van Europa. In tegenstelling tot de Verenigde Staten van Amerika
zijn in Europa de gevoelens van nationale trots, de grote cultuurverschillen en het gebrek aan internationale solidariteit daarvoor echter serieuze hinderpalen, waardoor het nog lang zal duren voordat ook het electoraat deze politieke ambities zal steunen. Naar onze mening is het europroject voorlopig wel gered. De Griekse crisis was daarvoor een ‘reality check’, die duidelijk maakte dat afschaffen van de euro zowel in politiek als economisch opzicht geen haalbare of zelfs wenselijke zaak meer is. Een geleidelijk toenemend vertrouwen in het voortbestaan van de euro is goed voor de stabiliteit op de financiële markten en op zichzelf is dat ook een goede zaak voor de economie. Angst en onzekerheid zijn immers voor zowel consumenten als investeerders redenen om op hun geld te blijven zitten.
RENTEVERHOGING VERENIGDE STATEN NABIJ De Amerikaanse economie is al jaren in herstel, huizenprijzen zijn weer terug op niveaus van voor de crisis en hetzelfde geldt voor de arbeidsmarkt. In deze fase zou de Fed normaal
M A R K T V E R WA C H T I N G
ep de dag gesproken allang de korte rente hebben verhoogd. Een renteverhoging zou echter de dollar nog verder versterken en dus ook de zwakke euro nog verder verzwakken. Dit was uit hoofde van de stabiliteit op de internationale financiële markten geen gewenst scenario, vandaar dat Fed-president Janet Yellen het vooralsnog maar gelaten heeft bij de door haar voorgangers Greenspan en Bernanke veel beproefde methode van ‘management by speech’: wel in cryptische termen hinten op een renteverhoging, maar in de praktijk niets doen. Geleidelijk lijkt echter de weg vrij te komen om aan de vele jaren van een kunstmatig laag gehouden korte rente iets te gaan doen. Aanpassing van de rente aan niveaus die normaal zijn voor deze fase van de economische cyclus is geen ramp voor de economie. Bovendien zorgt het ervoor dat bij een volgende economische verzwakking de Fed in elk geval weer een rentewapen achter de hand heeft.
CHINA: EEN LAND VOL GEBOREN GOKKERS De Chinese markt leek de afgelopen maanden een
beetje op de achtbaan in een pretpark. Nu is er niet zoiets als ‘de Chinese beurs’. Enige nuancering is daarom op haar plaats. Chinezen zelf kunnen eigenlijk alleen beleggen via de beurzen van Sjanghai en Shenzen. Chinezen zijn geboren gokkers. Beleggingsbeslissingen worden niet genomen op basis van maandenlange fundamentele research, maar ontstaan in een impuls, bijvoorbeeld op basis van een tip van de kapper. Deze beurzen zijn dan ook zeer gevoelig voor marktmanipulatie via roddels en geruchten. Elke Chinees wil rijk worden en denkt dat dit kan door te gokken op de beurs. Aandelen wokken, noemen ze dat in China. Echt! Liefst met geleend geld, want dan gaat het harder als het goed gaat. Als het fout gaat trouwens ook en daar zijn ze onlangs achtergekomen. Als de beurzen onverhoopt een keer dalen komen sommige beleggers al snel in de problemen, omdat banken dan eisen dat er geld wordt bijgestort. Als dat niet kan, worden aandelen verkocht om geld vrij te maken. Als je datzelfde nu maar met veel mensen doet in korte tijd, kan de beurs een behoorlijke
knal naar beneden krijgen. Wij beleggen uitsluitend in China via de beurs van Hongkong. Dat is een veel beter gereguleerde beurs, het oude Engelse recht is hier gewoon nog van toepassing. De beurs van Hongkong is daarom het domein van vele internationale professionele beleggers. Toch onttrekt de beurs van Hongkong zich niet helemaal aan de volatiliteit van genoemde binnenlandse Chinese beurzen. Ook daar zagen we dus plotselinge koersdalingen, zonder dat daar een fundamentele reden voor was. Integendeel. We volgen de ontwikkelingen van de bedrijfswinsten op de voet en die waren over de hele linie weer uitstekend. De koersdalingen stelden ons dan ook in de gelegenheid om op aantrekkelijke niveaus aan- of bij te kopen, vanuit de ruime kas die al vóór die tijd was opgebouwd in de portefeuilles.
Elke Chinees wil rijk worden en denkt dat dit kan door te gokken op de beurs.
Zowel in China als in Europa is de afgelopen periode maar weer eens gebleken dat het altijd verstandig is om zelf te blijven nadenken en je niet te laten leiden door de waan van de dag.
5
C H I N A VA LU E F U N D
Het Hof Hoorneman China Value Fund:
Na twee jaar nog steeds aantrekkelijk DOOR THOMAS MEIJAARD
Twee jaar geleden lanceerde Hof Hoorneman Bankiers het HH China Value Fund. Sindsdien heeft het fonds een mooie performance laten zien. Tegelijkertijd is de waardering van de portefeuille nog net zo aantrekkelijk als twee jaar geleden. De afgelopen maanden is echter ook gebleken waarom een lange beleggingshorizon essentieel is: de markt kan behoorlijk volatiel zijn. Voor beleggers die hiermee om kunnen gaan, zien wij echter nog voldoende mogelijkheden in dit fonds.
Het China Value Fund is in de prijzen gevallen. Het is uitgeroepen tot het beste Open-end Fund van Nederland bij de Global Fund Awards van Corporate LiveWire.
6
KIJK OP VERMOGEN
Bij de lancering van het China Value Fund is er veel geschreven over het belangrijkste thema waar het fonds op inspeelt: de groeiende en steeds rijker wordende Chinese middenklasse. Meer Chinezen trekken naar de steden op zoek naar beter betaald werk. Hierdoor nemen levensstandaarden toe. De vraag naar betere kwaliteit voedsel, mooiere kleding en meer moderne middelen zal ongetwijfeld verder groeien, met mooie kansen voor beleggers. Door te beleggen in aantrekkelijk gewaardeerde bedrijven die hierop inspelen én in staat zijn om hun marktpositie te beschermen bij toenemende concurrentie, zijn er in de afgelopen twee jaar door het fonds mooie rendementen behaald. Wij verwachten dat hier de aankomende jaren nog steeds
ZOMER / 2015
van geprofiteerd kan worden, aangezien de Chinese economie steeds meer verandert van een investeringsgedreven naar een consumptiegedreven model. Dit is niet het enige thema waar het fonds op inspeelt. Er doen zich in China meerdere zeer interessante thema’s voor. Dit zijn doorgaans thema’s die je alleen kunt ontdekken door een intensieve analyse van bedrijven en sectoren. Een mooi voorbeeld hiervan is de Chinese textielsector.
CHINESE TEXTIELSECTOR China fabriceert veel textiel. De katoenprijs lag in China gedurende de afgelopen jaren echter veel hoger dan in de rest van de wereld. Dit heeft te maken met de manier waarop de overheid de Chinese katoenboeren steunde. De overheid kocht namelijk
katoen op in de open markt en dreef zo de prijs op. Met als gevolg dat textielproducenten te kampen hebben met een veel hogere kostprijs van hun grondstoffen, waardoor winstmarges veel lager liggen dan op de langere termijn haalbaar is. De overheid heeft echter een paar maanden geleden besloten om de Chinese katoenboeren op een andere manier te gaan subsidiëren. En wel voornamelijk door middel van directe betalingen. Hierdoor is de Chinese katoenprijs gedaald en weer in lijn komen te liggen met de internationale katoenprijs. De effecten hiervan – te weten dalende kosten en stijgende winstmarges voor textielfabrikanten in China – verwachten wij in het aankomende jaar te kunnen gaan waarnemen. Daarnaast worden de kleinere producenten de markt uitgedrukt, omdat ze niet meer kunnen voldoen aan steeds strenger wordende milieuwetgeving. Dit betekent dat de grootste en meest moderne producenten marktaandeel winnen en dus hun winst extra kunnen laten groeien als de marges verbeteren. Ten derde profiteren de grotere Chinese textielbedrijven van de mogelijkheden in Vietnam. Door in Vietnam productiefaciliteiten op te starten, kunnen de aldaar geproduceerde kledingstukken tegen een veel gunstiger belastingtarief geëxporteerd worden naar de VS, Japan en de EU. Ook dit leidt op langere termijn tot hogere
C H I N A VA LU E F U N D
winstmarges. De waarderingen van deze bedrijven geven deze ontwikkelingen echter nog onvoldoende weer en dit biedt een mooie mogelijkheid voor het HH China Value Fund.
HERSTEL RENDEMENT Een ander thema waar het fonds op inspeelt, is het herstel van rendement op geïnvesteerd vermogen van Chinese bedrijven. Sinds 2009 is er in veel sectoren fors geïnvesteerd. De markt groeide dusdanig hard dat iedereen er een graantje van wilde meepikken; het verwachte rendement op het te investeren vermogen lag erg hoog. Bedrijven bouwden nieuwe fabrieken in de verwachting dat de markt de aankomende tien jaar met ruim dubbele cijfers zou groeien. Toen kwam de ontnuchtering: de Chinese economie groeide niet meer met dubbele cijfers. Het gevolg was dat veel investeringen niet het beoogde rendement behaalden. Bijvoorbeeld winkels waar niemand meer kwam, omdat er verderop om de hoek ook al een winkel van hetzelfde merk zat. Deze overinvesteringen hebben ertoe geleid dat meer Chinese bedrijven concurreerden voor minder. Wij zijn op zoek gegaan naar sectoren waarbij dit tot een consolidatieslag leidde. Een consolidatieslag kenmerkt zich door een periode van lage winstmarges en derhalve een laag rendement op geïnvesteerd vermogen. Na deze fase begint een periode van margeherstel en winststijging. Een kenmerk van een consolidatieslag is echter ook dat de meest sterke en efficiënte spelers in de markt hun marktaandeel vergroten. In een aantal sectoren hebben wij waargenomen dat de marktstructuur veranderde van een zeer competitieve markt naar een oligopolie. Een oligopolie is een marktvorm waarbij de markt gedomineerd wordt door een klein aantal spelers. Deze
“Jouw bedrijf wordt heel succesvol”
spelers hebben meer macht dan het geval zou zijn bij perfecte concurrentie. Dit is te midden van de consolidatieslag nog niet altijd even interessant voor beleggers, maar wanneer deze op zijn einde loopt des te meer. De nieuwe marktpositie stelt de ‘winnaars’ van de consolidatieslag in staat om prijzen te verhogen en hun marges weer te normaliseren. Daarom investeert het fonds in verschillende van deze ‘winnaars’. Bedrijven die een ijzersterke marktpositie hebben, die hebben laten zien dat ze hun marktaandeel konden beschermen en die uitstekend gepositioneerd zijn om hun omzet en winstgevendheid te verbeteren wanneer de marktomstandigheden weer normaliseren. Zo kunnen ze het rendement op hun geïnvesteerd vermogen laten stijgen en eventueel opgebouwde schulden verlaagd en dividenden verhoogd worden. Wij zien het als een essentieel thema binnen het fonds.
WAARDE VAN HONGKONG In de recente maanden is er sprake geweest van aanzienlijke volatiliteit op de Chinese beurzen. Chinese particulieren zijn, onder aanmoediging van
de overheid, steeds agressiever gaan beleggen. Dit deden ze in groten getale, op basis van gevoel en vaak nog met geleend geld ook. De beurs in Sjanghai steeg in 13 maanden tijd met 135% en de beurs van Shenzhen zelfs met 175%. Deze koersstijgingen waren veelal niet gebaseerd op onderliggende fundamenten, maar op een manie. Het werd duidelijk dat deze waarderingen niet houdbaar waren en binnen een aantal maanden daalden deze beurzen met zo’n 30% to 40%. Het HH China Value Fund belegt echter niet op deze beurzen, maar op de beurs van Hongkong. Deze beurs liet een minder hectische koersbeweging zien. Wij kijken echter voornamelijk naar het verschil in waarderingen tussen de Chinese beurzen en Hongkong. De gemiddelde waardering in Hongkong is een stuk lager dan in Sjanghai of Shenzhen en het HH China Value Fund heeft een aantrekkelijker waardering dan het gemiddelde van de beurs van Hongkong. Ondanks dat de bedrijven (in de portefeuille) zich degelijk blijven ontwikkelen, waardoor een hogere waardering gerechtvaardigd zou zijn. Sterker nog, de bedrijfscijfers
van de ondernemingen in de portefeuille van het fonds lieten een gezonde winst- en dividendgroei zien. Dankzij actief beheer is het fonds momenteel minstens net zo aantrekkelijk gewaardeerd als twee jaar geleden. De gemiddelde koers-winstverhouding in de portefeuille is 8 en het dividendrendement is zo’n 4,5%.
MOOIE KANSEN IN CHINA Op basis van deze fundamenten zijn wij enthousiast over de vooruitzichten van het fonds. Wij geloven in de thema’s van de portefeuille, kennen de bedrijven goed en kunnen deze kopen op zeer aantrekkelijke waarderingen. Dit zal op de lange termijn een interessant rendement moeten opleveren. De afgelopen maanden hebben wij echter wel gezien dat een belegging in het HH China Value Fund vrij volatiel kan zijn. Het is dan ook zeer verstandig alleen in dit fonds te beleggen indien u beschikt over een lange beleggingshorizon en u met uw vermogen met bovengemiddelde koersschommelingen om kunt gaan. Voor deze beleggers biedt het HH China Value Fund nog steeds mooie kansen.
7
H E T K RÖ L L E R - M Ü L L E R M U S E U M
Een uniek museu in meerdere opzic Internationaal bekend, kwaliteit gegarandeerd en uniek in elk seizoen, maar bovenal hét levenswerk van Helene Kröller-Müller. Dát is het Kröller-Müller Museum. Een museum voor de moderne kunst dat Hof Hoorneman Bankiers als begunstiger een warm hart toedraagt.
CONSTANTIN BRANCUSI LE COMMENCEMENT DU MONDE
8
KIJK OP VERMOGEN
Gelegen in het Nationale Park De Hoge Veluwe ligt een voor Nederland uniek museum: het Kröller-Müller Museum. Uniek, vanwege meerdere facetten. Bijvoorbeeld als het gaat om de ligging van het museum. Zo bevindt het zich op het grootste laaglandnatuurterrein in Noordwest-Europa; het museum en de aangrenzende beeldentuin zijn samen maar liefst 25 hectare groot. Maar uniek is het ook als het gaat om de zogeheten piekmomenten. ‘We zijn een atypisch museum. Waar de meeste musea hun bezoekersaantallen omhoog zien schieten in de herfst en winter, gebeurt dat bij ons in het
ZOMER / 2015
voorjaar en de zomer. Logisch natuurlijk, als je kijkt naar de prachtige, natuurrijke omgeving waar wij onderdeel van zijn. Veel bezoekers combineren een dagje wandelen of fietsen op Nationaal Park De Hoge Veluwe met een bezoek aan ons museum’, vertelt Lisette Pelsers, directeur van het Kröller-Müller Museum.
VINCENT VAN GOGH Niet alleen vanwege de ligging, grootte en piekdrukte is het Kröller-Müller Museum een bijzonder museum. Maar ook herbergt het museum een collectie die tot de toonaangevende verzamelingen op het gebied van de moderne kunst behoort. De persoon achter de verzameling is Helene Kröller-Müller. In 1907 doet zij samen met haar man Anton Kröller haar eerste grote kunstaankopen. Kröller-Müller krijgt de smaak te pakken met als gevolg dat ze in 1939 een verzameling van bijna 11.500 kunstvoorwerpen in haar bezit heeft: een grote collectie schilderijen, tekeningen, beelden, Delfts blauw, antiek aardewerk, Chinese kunst en grafiek. Ze is blij met elk item uit haar collectie, maar het meest trots is ze op de 91 schilderijen en 180 tekeningen van Vincent van
Gogh. Hij is voor haar boven alles verheven en zijn werk vormt de kern waaromheen haar collectie is opgebouwd. Het verzamelen van kunstvoorwerpen doet Helene Kröller-Müller al snel niet meer voor zichzelf. Ze droomt van een ‘museumhuis’, dat ze wil bouwen en aan de gemeenschap wil schenken. En dat museum komt er. Op 13 juli 1938 opent het Rijksmuseum Kröller-Müller zijn deuren. Lang heeft ze er niet van kunnen genieten. Op 14 december 1939 sterft Helene Kröller-Müller.
MUSEUM ONTWIKKELT ZICH VOORTDUREND Inmiddels bestaat het Kröller-Müller Museum 77 jaar en in de periode van de start tot nu heeft het museum diverse ontwikkelingen doorgemaakt. Zo werd in 1961, onder grote internationale belangstelling, de labyrintachtige beeldentuin geopend, waarin natuur en beeldhouwkunst als gelijkwaardig zijn opgevat. In 1972 realiseerde de Amerikaanse land art-kunstenaar Richard Serra in een afgelegen bosvallei Spin out, for Robert Smithson, een indrukwekkend landschapskunstwerk, waarmee
HET KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM
m hten het Kröller-Müller Museum als eerste in Europa een land art-project in zijn collectie kreeg. Hoogtepunt begin jaren negentig was de aankoop van Overturned tomb van de Chinese kunstenaar Huang Yong Ping, wat het begin betekende van de verbreding van de collectie met ‘global’ kunstenaars, die met andere uitgangspunten dan de bekende Westerse, het museum uitdragen. In 2000 wordt met de verwerving van Le commencement du monde van Constantin Brancusi de lang gekoesterde wens om de collectie aan te vullen met een werk van de ‘vader van de moderne beeldhouwkunst’ vervuld. En het museum mocht in 2010 The paintings (With us in nature) van Gilbert & George aan zijn
collectie toevoegen, waardoor de groep conceptueel werkende kunstenaars is uitgebreid.
GELIEFD: GROTE TENTOONSTELLINGEN Tot de eerste aankopen van Pelsers, die sinds 2012 directeur van het museum is, behoren het futuristische Forme rumore di motocicletta van Giacomo Balla en Opposites of White van Roni Horn. Beide aankopen passen geheel in haar verzamelbeleid: zeer gerichte retrospectieve aankopen die lacunes aanvullen en het toevoegen van nieuwe, eigentijdse kunstenaars met een sterk oeuvre dat raakt aan de bestaande collectie. Ze bouwt hiermee voort op de accenten in de verzameling,
RICHARD SERRA SPIN OUT, FOR ROBERT SMITHSON
HUANG YONG PING OVERTURNED TOMB
GILBERT EN GEORGE THE PAINTINGS (WITH US IN NATURE)
9
H E T K RÖ L L E R - M Ü L L E R M U S E U M
Hof Hoorneman Bankiers steunt het Kröller-Müller Museum
GIACOMO BALLA FORME RUMORE DI MOTOCICLETTA
RONI HORN OPPOSITES OF WHITE
zoals de minimal en conceptual art, de beeldhouwkunst en de relatie met de natuur. De invloed van Pelsers op (de ontwikkeling van) het Kröller-Müller Museum reikt echter verder dan de aanschaf van nieuwe kunst. Sinds haar aantreden is het Helene Kröller-Müller Fonds (zie kader) opgezet, is de publieksbegeleiding verbeterd én heeft ze het mogelijk gemaakt om grote tentoonstellingen met internationale allure op te zetten. Zo kregen bezoekers vorig jaar gedurende de zomer de mogelijkheid om de belangrijke en geliefde schilderijen van Georges Seurat te bekijken. Maar liefst 24 tekeningen en 23 schilderijen van over de hele wereld stonden centraal. ‘Dat deze tentoonstelling een schot in de roos was, hebben 10
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
we teruggezien in de bezoekersaantallen. We hadden, in vergelijking met 2013, maar liefst 60.000 bezoekers meer’, aldus Pelsers. Ook voor dit jaar staat er weer een tentoonstelling, vergelijkbaar met die van Seurat, op de planning. Van 28 november 2015 tot en met 17 april 2016 is het werk van Barbara Hepworth te zien. In de tentoonstelling Barbara Hepworth: Sculpture for a Modern World ligt de nadruk op de prominente rol die Hepworth heeft gespeeld in de internationale kunstwereld en, aan de hand van uitgebreid fotoen filmmateriaal, op de context waarin haar werk is ontstaan en gepresenteerd, van het atelier tot het landschap.
Hof Hoorneman Bankiers is sinds 2013 partner van het Helene Kröller-Müller Fonds. Dit betekent dat de vermogensbeheerder jaarlijks een financiële bijdrage levert en zo bijdraagt om de unieke collectie van het Kröller-Müller Museum in topvorm te houden en meer mensen ervan te laten genieten. Als partner van het fonds krijg je – indien gewenst – de mogelijkheid om een specifiek project (mede) te financieren. De enige voorwaarde die het Kröller-Müller Museum hieraan stelt, is dat het gekozen project voldoet aan één van de drie doelen: restauratie, educatie of grote tentoonstellingen. Lisette Pelsers, directeur Kröller-Müller Museum: ‘We hebben met Hof Hoorneman Bankiers de afspraak gemaakt dat we per jaar bekijken welk project we met hun bijdrage financieren. Dit jaar heeft Fried van ’t Hof er namens Hof Hoorneman voor gekozen om de tentoonstelling van herman de vries, waarin zijn zogenoemde toevalstekeningen uit de periode 1970-1975 centraal staan, te sponsoren. Deze toevalstekeningen komen voort uit de voor de vries zo kenmerkende ordeningsprincipes toeval en kansberekening. Geïnspireerd door het landbouwkundig onderzoek dat hij eerder verrichtte bij de Plantenziektekundige Dienst in Wageningen, begint hij met het maken van toevalscomposities, waarin lijnen, strepen, vlakken, stippen en cirkels via toeval hun plek in de compositie krijgen.’
HET KRÖLLER-MÜLLER MUSEUM
Tentoonstelling ‘Van Gogh & Co. Dwars door de collectie’ Dit jaar is het precies 125 jaar geleden dat Vincent van Gogh (1853-1890) is overleden. Dit moment is aangegrepen om de beroemde Nederlandse kunstenaar te eren. Het Kröller-Müller Museum, dat wereldwijd de op één na grootste collectie van werken van Van Gogh in huis heeft, presenteert tot en met 27 september 2015 de tentoonstelling Van Gogh & Co. Dwars door de collectie. Het kenmerk van tentoonstelling Van Gogh & Co. Dwars door de collectie is dat er een selectie van werk is gemaakt van Van Gogh, van voorlopers en tijdgenoten die Van Gogh inspireren, maar ook van navolgers, kunstenaars die zich (hebben) laten inspireren door hem. Als leidraad van de tentoonstelling is gekozen voor vier traditionele genres: de natuur, de menselijke figuur, het stilleven en stads- en dorpsgezichten. Waar mogelijk komt Van Gogh zelf aan het woord door middel van citaten uit zijn brieven.
DIVERSE KUNSTENAARS Er zijn schilderijen en tekeningen van beroemde internationale kunstenaars als Paul Gauguin, Edouard Manet en Paul Signac te zien, maar ook is er werk van – misschien minder – bekende kunstenaars als Théodule Ribot en Paul Gavarni te aanschouwen. Daarnaast zijn er vier werken opgenomen van de door Van Gogh zo bewonderde ‘boerenschilder’ Jean-François Millet. Van Gogh schilderde zijn werk zo vaak na of, zoals hij zelf zegt in een brief aan broer Theo: ‘Ik heb het gevoel dat het schilderen naar die tekeningen van Millet meer ze in een andere taal vertalen is dan ze kopiëren.’ Tot slot hangt er werk van Nederlandse kunstenaars. Denk aan Joseph Israëls, Jan Toorop en Bart van der Leck. Het is bijvoorbeeld verrassend om te zien hoe ook Van der Leck zich heeft laten inspireren door Van Gogh als het gaat om de thema’s ‘zaaier’ en ‘zonnebloemen’.
Barbara Hepworth: Sculpture for a Modern World Het Kröller-Müller Museum eert van 28 november 2015 tot 17 april 2016 de Engelse dame Barbara Hepworth (19031975) met een groot overzicht, vijftig jaar na haar laatste grote tentoonstelling in het Kröller-Müller in 1965. Barbara Hepworth: Sculpture for a Modern World legt de nadruk op de prominente rol die Hepworth heeft gespeeld in de internationale kunstwereld en op de context waarin haar werk is ontstaan en gepresenteerd, van het atelier tot het landschap. De tentoonstelling omvat circa honderd werken, waarvan zo’n zeventig van Hepworth en de overige van andere kunstenaars. Daarnaast is veel nieuw documentair materiaal te zien, afkomstig uit het recent ontsloten Hepworth-archief.
11
E S TAT E P L A N N I N G
Estate planning:
‘In this world nothing ca to be certain, except dea DOOR XAVIER AUERBACH EN MIRJAM WESSELINK
Belastingheffing bij overlijden: het is één van de minst geliefde onderwerpen van gesprek en toch raken zowel de politiek, de rechtspraak als de fiscale wetenschap er de laatste tijd niet over uitgepraat. De inmiddels wereldberoemde Franse econoom Thomas Piketty, de Nederlandse Commissie Van Dijkhuizen en nationale en internationale rechters hebben zich allemaal – direct of indirect – uitgelaten over belastingheffing bij vermogensoverdracht. Maar, wat betekent dit voor u?
Naast heffing van bijvoorbeeld inkomsten- en overdrachtsbelasting kunt u als inwoner van Nederland bij vermogensoverdracht geconfronteerd worden met heffing van schenk- en erfbelasting. Deze heffing kan oplopen tot zelfs 40%! Heffing van schenk- en erfbelasting beperkt zich niet tot vermogensoverdracht binnen familieverband, maar kan zich ook voordoen in situaties waarin vermogen wordt overgedragen aan een derde (rechts)persoon. Hierbij kunnen ook de woonplaats van de verkrijger en de ligging van het vermogen relevant zijn. Deze (internationale)
12
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
aspecten mogen nooit uit het oog te worden verloren.
BELASTINGTARIEVEN De tarieven van de schenk- en erfbelasting zijn gelijk. Het tarief bij een verkrijging door een partner en kinderen loopt op van 10% tot een bedrag van € 121.296 (bedrag 2015) naar 20%. Bij een verkrijging door (achter)kleinkinderen bedraagt dit 18% tot 36% en bij een verkrijging door andere (rechts)personen zelfs 30% tot 40%. Beide belastingen kennen vrijstellingen. Zo zijn schenkingen aan kinderen vrijgesteld tot een bedrag van € 5.277 per
jaar (bedrag 2015) en kan deze vrijstelling onder voorwaarden eenmalig worden verhoogd. Voor de erfbelasting geldt dat een partner maximaal recht heeft op een vrijstelling van € 633.014 (bedrag 2015). Kinderen hebben recht op een vrijstelling van € 20.047 (bedrag 2015).
BEDRIJFSOPVOLGINGSREGELING Naast reguliere – jaarlijkse – vrijstellingen bevat de wet een bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). De BOR is ingevoerd om fiscale belemmeringen weg te nemen bij de overdracht van ondernemingsvermogen door schenking of overlijden. Naast een vrijstelling voor het kwalificerende ondernemingsvermogen tot € 1.055.022 (jaar 2015) wordt 83% van de waarde van dit ondernemingsvermogen (voorwaardelijk) vrijgesteld van schenk- of erfbelasting. Voor de overige 17% kan uitstel van betaling worden verkregen. Voornamelijk op de BOR is de afgelopen periode veel kritiek geuit. Volgens de tegenstanders zou de regeling te ruim zijn en zou een uitstelregeling in plaats van een vrijstelling in veel gevallen volstaan. Een vorig jaar aangekondigde (mogelijke) versobering van de BOR bleek vooralsnog een storm in een glas water. Het voortbestaan
E S TAT E P L A N N I N G
n be said th and taxes’ -Benjamin Franklin
van deze regeling in de huidige vorm is echter onzeker. Voor ondernemers – zoals dga’s en familiebedrijven – is het daarom een goed moment om stil te staan bij de mogelijkheden om deze ruime faciliteit optimaal te kunnen benutten. Bij schenking of vererving van aandelen in een bedrijf wordt in principe schenk- of erfbelasting geheven over de waarde van de aandelen in het economische verkeer. Daarnaast is in beginsel 25% inkomstenbelasting verschuldigd over de meerwaarde van de aandelen (waarde economische verkeer minus verkrijgingsprijs). De totale belastingdruk kan bij een schenking of vererving van de aandelen door een ouder aan een kind daardoor oplopen tot 40%. Bij de verkrijging door anderen dan kinderen kan dit percentage zelfs oplopen tot 55%. Een zo omvangrijke belastingclaim is vaak niet of nauwelijks te financieren en kan daardoor leiden tot risico’s voor de continuïteit van de onderneming.
HOE PAS JE DE BOR TOE? Bij de toepassing van de BOR wordt (een deel van) de waarde van de onderneming – voorwaardelijk – vrijgesteld van schenk- of erfbelasting. Daarnaast kan onder voorwaarden
de inkomstenbelastingclaim van 25% op de aanmerkelijkbelangaandelen worden doorgeschoven. Bij een optimale toepassing van de BOR is in plaats van 40% slechts circa 3,4% aan belasting verschuldigd. Voor toepassing van de BOR moet aan strikte eisen worden voldaan. Er moet bijvoorbeeld sprake zijn van een actieve onderneming die op de juiste wijze is gestructureerd en er dient aan bezit- en voortzettingstermijnen te worden voldaan. Daarnaast dienen erfrechtelijke regelingen en het huwelijksgoederenregime van zowel de overdrager als de verkrijgers hierop aan te sluiten. De huwelijkse voorwaarden en de erfrechtelijke regeling kunnen een optimale toepassing van de BOR in de weg staan. Specifiek voor vastgoedondernemingen geldt dat in de rechtspraak een gunstige ontwikkeling is te zien voor wat betreft de mogelijkheden om de BOR te kunnen toepassen. De Belastingdienst stelt zich veelal op het standpunt dat vastgoedexploitatie kwalificeert als beleggen zodat de BOR niet kan worden toegepast. Verschillende rechters hebben de laatste tijd geoordeeld dat in
geval van vastgoedexploitatie sprake was van ondernemen. De uitkomst is sterk afhankelijk van alle feiten en omstandigheden. De recente rechtspraak op dit gebied biedt handvatten om uw organisatie zo optimaal mogelijk in te richten en daarmee de kans op toepassing van de BOR te vergroten. Gezien de onrust rondom de toekomst van de BOR is het dan ook aan te bevelen om een (goed gestructureerde) overdracht bij leven te overwegen.
TIMING IS ESSENTIEEL Estate planning richt zich op de planning van de overdracht van vermogen. Bij de planning dient nauwkeurig rekening te worden gehouden met al uw persoonlijke wensen en omstandigheden. In het licht van deze persoonlijke wensen en om fiscale faciliteiten optimaal te kunnen benutten, is timing een belangrijk aandachtspunt. Wachten kan mogelijk betekenen dat fiscale faciliteiten – als gevolg van toekomstige wijzigingen – niet meer in de huidige omvang kunnen worden benut.
Xavier Auerbach is tax partner bij KPMG. Mirjam Wesselink werkt bij dezelfde organisatie als tax consultant.
Wilt u meer informatie over estate planning? Zij helpen u graag verder.
13
NIEUWE MEDEWERKER
Senior relatiebeheerder Mike van der Meer:
‘Ik ben terug bij de basis van het échte beleggen’ Mike van der Meer (59) is sinds 1 juli bij Hof Hoorneman Bankiers aan het werk als senior relatiebeheerder. Wat hem na 30 jaar ervaring in de beleggingswereld aanspreekt aan Hof Hoorneman Bankiers? ‘Teruggaan naar de basis van het echte beleggen’, aldus Van der Meer.
WAAR HEEFT U UW WERKERVARING OPGEDAAN? ‘Na mijn studie Engels ben ik begonnen als trainee bij de Nederlandse Middenstandsbank, de voorloper van ING Bank. Mijn carrière zette ik vervolgens voort bij MeesPierson, waar ik verschillende functies heb bekleed. Zo adviseerde ik institutionele cliënten ten aanzien van hun Europese aandelenstrategie en was ik als hoofd vermogensbeheer verantwoordelijk voor de tactische vermogensbeheerportefeuille. In 2011 ben ik overgestapt naar Credit Suisse in Zürich om hun grotere privérelaties in Europa en Azië te bedienen. De afgelopen twee jaar heb ik vanuit Nederland een grote Amerikaanse vermogensbeheerder geholpen met het opbouwen van een cliëntennetwerk.’
WAT SPREEKT U AAN IN HOF HOORNEMAN BANKIERS? ‘Bij Hof Hoorneman ben je
14
KIJK OP VERMOGEN
niet bezig met het verkopen van producten van een grote anonieme beleggingsfabriek, maar help je cliënten om hun beleggingsdoelstellingen te realiseren. Daarbij maken wij gebruik van de inzichten van een ervaren ploeg vermogensbeheerders en analisten, die vanaf de basis alles zelf doen. Dat we hier alles in eigen hand hebben, van beleggingsonderzoek tot vermogensbeheer, is uniek in Nederland. In een beleggingswereld waar het vermogensbeheer een “me too”-retailproduct is geworden, kunnen wij een verfrissende, andere aanpak bieden met beleggingsoplossingen waar wij volledig achter staan.’
WAT IS UW TOEGEVOEGDE WAARDE VOOR DE CLIËNTEN? ‘Mijn internationale kijk op de wereld. Hof Hoorneman Bankiers belegt niet alleen in Nederland en Europa, maar focust ook op minder bekende maar daarom niet minder
ZOMER / 2015
interessante markten, zoals Hongkong en China. Mijn internationale ervaring sluit daar mooi bij aan.’
U HEEFT IN UW CARRIÈRE EEN HELE REEKS ECONOMISCHE GOLVEN MEEGEMAAKT. HEEFT DIT UW VISIE OP BELEGGEN BEÏNVLOED? ‘Na 30 jaar in beleggingsland ben ik er heilig van overtuigd dat de huidige mode van het bijna-indexbeleggen niet de oplossing biedt die de belegger zoekt. Als je in mei 2000 in de wereldindex was gestapt, had je wellicht onbedoeld – naar schatting - bijna 30% technologie- en telecomaandelen gekocht, terwijl vlak daarna de internetbubble knapte. De aanpak van bottom-up research en selectie middels de voor Hof Hoorneman kenmerkende value-stijl biedt een ontsnapping van het kuddegedrag gedicteerd door het index-beleggen. Een stijl waar ik me helemaal in kan vinden.’
Naam: Mike van der Meer Leeftijd: 59 jaar Functie: Senior relatiebeheerder Studeerde: Engels Ervaring: NMB Bank, MeesPierson, Credit Suisse Woont in: Abcoude Werkt vanuit: Gouda Hobby’s: Verre reizen maken, oude motorfietsen, muziek maken
F U N D U P DAT E
Mooie
rendementen De afgelopen maanden hebben de beleggingsfondsen van Hof Hoorneman Bankiers mooie resultaten behaald. Het HH European Value Fund en het HH China Value Fund sprongen er bovenuit met mooie dubbelcijferige rendementen. Het huidige macro-economische klimaat kenmerkt zich vooral door een herstel in Europa en een solide Amerikaanse economie. Dit zagen wij deels terug in de koersen. Na jaren van malaise en valse hoop lijkt de Europese economie eindelijk weer de goede kant op te gaan. Voor het eerst in jaren zijn de economische groeicijfers niet naar beneden bijgesteld. Sterker nog, de vooruitzichten voor de Europese economie zijn rooskleurig. Het lijkt erop dat verschillende gunstige effecten momenteel samenkomen, waardoor de Europese economie een langverwachte stimulans krijgt. De combinatie van een goedkope euro, kwantitatieve verruiming door de ECB, een herstel in de VS en een groeiend consumentenvertrouwen lijken de Europese economie het langverwachte – en broodnodige – steuntje in de rug te geven. Dit zal uiteindelijk positief moeten blijken voor winstmarges van Europese bedrijven.
In de VS groeit de Amerikaanse economie ook door. De overheid heeft adequaat gereageerd op de crisis, waardoor de economie een paar jaar voorloopt in het economisch herstel. De waarderingen van Amerikaanse aandelen zijn marktbreed echter fors te noemen, dit zien wij terug in de vrijwel vlakke performance van Amerikaanse aandelen (gecorrigeerd voor het valuta-effect). De waarderingen verklaren uiteraard ook waarom er relatief weinig Amerikaanse aandelen in de Hof Hoorneman Beleggingsfondsen opgenomen zijn. Wat betreft China zijn wij nog steeds enthousiast over de beleggingsvooruitzichten, u heeft eerder in deze Kijk Op Vermogen kunnen lezen waar die mening op is gebaseerd. De laatste tijd hebben wij ook wel enige onrust in de markt gezien; dit was met name vanwege de onzekerheid omtrent Griekenland. Het was bemoedigend om te zien dat onze fondsen een lagere koersbeweeglijkheid hadden dan er in de markt plaatsvond. Het grootste risico dat wij nu zien is een onvoorziene actie van een centrale bank. Bijvoorbeeld een besluit om te snel de rente te verhogen, of om opkoopacties
te vroeg te beëindigen. De beste verzekering tegen dit soort risico’s is echter om financiële instrumenten te kopen die aantrekkelijk gewaardeerd zijn. Door een belegging uit te zoeken met een margin of safety (een stootkussen voor het geval zaken zich tussentijds minder gunstig ontwikkelen dan ze eruit zagen op het moment van investeren) proberen wij het risico te beperken. Op deze manier zou er dan op de lange termijn een mooi rendement behaald kunnen worden. Al met al zijn wij tevreden met de vooruitzichten voor de fondsen. Door niet mee te gaan in de waan van de dag en gewoon te blijven investeren in aantrekkelijk gewaardeerde aandelen en obligaties kunnen de fondsen een mooi rendement blijven bieden tegen een aantrekkelijk risico.
Beleggen brengt risico’s met zich mee. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Voor de in deze Kijk op Vermogen genoemde Hof Hoorneman beleggingsfondsen is een Essentiële Beleggersinformatie beschikbaar. Deze is te downloaden via www.hofhoorneman.nl.
15
175 150
F U N D U P DAT E
125 100 75
au
g12 ok t- 1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
HH Value Fund
Value Fund (3-jaars) 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110
prijst deze winstgroei nog niet in en door de koersdalingen in China werd de onderneming nog aantrekkelijker 115 gewaardeerd. Wij hebben hiervan gebruik gemaakt en de positie opgenomen. Een tweede naam die wij op deze manier 110 goedkoop hebben kunnen toevoegen is EVA Precision. Dit was voorheen de 105 grootste positie in het China Value Fund, maar de positie is afgebouwd na een
15
15
g-
n-
au
r-
15
ju
15
ap
14
fe
b-
4
cde
14
t-1
ok
14
g-
au
nju
ap
r-
14
14
13
bfe
3
cde
13
t-1
ok
13
g-
au
nju
r-
13
13 b-
fe
ap
12
2
c-
t-1
de
ok
g-
12
100 au
Gedurende de laatste twee maanden heeft het fonds kunnen profiteren van de koersbeweeglijkheid in Hongkong. Hoewel de koersen van de Chinese beleggingen in het fonds gedurende deze periode daalden, staan ze nog steeds boven de niveaus van het begin van 2015. Tevens hebben de koersdalingen ons in staat gesteld om enkele zeer interessante Chinese bedrijven aan het fonds toe te voegen op aantrekkelijke niveaus. Zo is bijvoorbeeld Fufeng aangekocht. Fufeng is een producent van voedingsstoffen als MSG en Xanthaangom. Deze stoffen worden gebruikt als smaakversterker, waarbij men in China verantwoordelijk is voor meer dan de helft van de totale wereldproductie hiervan. Deze sector heeft de afgelopen jaren een consolidatieslag meegemaakt, waarin de meest efficiënte speler – Fufeng – zijn marktaandeel significant heeft kunnen vergroten. De overcapaciteit is momenteel grotendeels de markt uit en dit zal Fufeng in staat stellen om zijn prijzen te verhogen, met sterke winstgroei tot gevolg. De markt
spectaculaire koersstijging. Nu de koers
Obligatie Fonds weer is gedaald hebben(3-jaars) wij besloten om de naam ook in het Value Fund op te nemen. Aan de verkoopzijde is de lening van Sears verkocht, omdat het rendement niet meer aantrekkelijk genoeg was na de recente koersstijging. Om dezelfde reden is de Britse onderneming Synthomer verkocht. Het fonds is ons inziens goed gepositioneerd voor de aankomende maanden.
100 OF Iboxx Liquid Corporate
r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
3
ap
b1
fe
c12
-1 2
de
ok t
au
g1
2
Het Hof Hoorneman Value Fund heeft de95afgelopen maanden een goede prestatie laten zien. In een bewegende markt bleef het fonds goed liggen, waardoor het voorlopig jaarrendement ruim positief bleef. Het jaarrendement van het fonds tot en met juli was 10,5%. Voorbeeld uit de portefeuille:
China Value Fund 7% AWILCO DRILLING 2019
160 twee oude boorplatforms diensten verricht voor olieproducenten. De platforms zijn Awilco Drilling is een offshore-bedrijf dat met vooral geschikt voor activiteiten in de Noordzee. De dieptes zijn daar beperkt en de weersomstandigheden zwaar. Wereldwijd is 150 er slechts een beperkt aantal boorinstallaties dat in deze omgeving kan concurreren; nieuwe platforms die gemaakt worden, zijn 140 zoveel duurder om te bouwen en te opereren dat ze niet voor dezelfde prijs kunnen werken. De lage olieprijs heeft de vraag naar boorplatforms onder druk gezet, ook op de130 Noordzee. Dit heeft een sterk effect gehad op de prijs van de lening, waardoor wij deze tegen een interessante prijs hebben kunnen 120kopen. Omdat het contract van een van de platforms aan het eind van het jaar afloopt en er beperkt zicht is op nieuwe kasstromen, 110 is het management van Awilco de afgelopen kwartalen begonnen het dividend af te bouwen. Wij verwachten dat dit binnenkort naar nul zal gaan. Het andere contract loopt tot medio 2017 en produceert sterke 100 kasstromen; als het dividend geschrapt wordt, zou er tegen die tijd ook zonder nieuwe contracten genoeg kas moeten zijn om de lening af te lossen. Het effectief rendement90 op de lening was op het moment van aankoop circa 13%.
16
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
g15 au
5 n1 ju
r15 ap
b15 fe
c14 de
4 t-1 ok
g14 au
4 n1 ju
r14 ap
b14 fe
c13 de
ok
t-1
3
80
120 110 100 EMF
F U N D U P DAT E
90 MSCI EM
80 au
g12 ok t- 1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
HH Income Fund
income 170 160 150 140 130 120 110 100
15 g-
au
15
15
ju
n-
r-
bfe
ap
14
4
cde
14
t-1
ok
g-
14
ju
au
14
posities in de olie- en gassector en European in de Oostenrijkse volksbank opgehoogd. 200 In de huidige samenstelling is het fonds 190 gemakkelijk in staat om het huidige 180 dividendbeleid voort te zetten. Wij zien voldoende mogelijkheden voor de 170 aankomende periode. 160
n-
r-
14 b-
fe
ap
13
3
cde
13
t-1
g-
ok
13 n-
ju
au
13
13
r-
bfe
ap
12
2
c-
t-1
de
ok
g-
12
80
15
IF Iboxx High Yield
90
au
Gedurende de afgelopen maanden zijn er verschillende ontwikkelingen geweest in het fonds. De belangrijkste hiervan had te maken met de obligatie van SRLeven. De levensverzekeringstak van SNS Reaal is namelijk verkocht. De Chinese levensverzekeraar Anbang heeft Vivat overgenomen op voorwaarde dat de verzekeraar een forse kapitaalinjectie krijgt. Dit heeft positieve gevolgen voor de perpetuele obligatie die in het HH Income Fund zit. Niet alleen wordt de terugbetaling hiervan zekerder, maar ook de kans dat de rentebetalingen op termijn weer hervat kunnen worden. Dit is namelijk een dure lening voor Anbang met een rentepercentage van 7% per jaar, waarbij overgeslagen couponnen terugbetaald moeten worden met een extra rente. Bovendien moeten deze rentebetalingen hervat worden voordat er dividend uitgekeerd kan worden. De koers reageerde slechts marginaal op dit positieve nieuws. Daarom heeft het fonds besloten de positie in deze lening iets te verzwaren. Verder zijn verschillende
Value Fund (3-jaars)
140 140 130 120 110
13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
13
ap r-
fe
b-
c1
2
2
t-1
de
ok
au
g-
12
Het Hof Hoorneman Income Fund heeft in de afgelopen maanden een degelijke performance laten zien. De hoog100 rendementsobligaties waarin het fonds belegt zijn goed blijven liggen, terwijl de markt een hogere volatiliteit liet zien. Daarnaast is er een mooi rendement behaald. Het jaarrendement van het fonds tot en met juli was 4,9%. Voorbeeld uit de portefeuille:
Phoenix Fund (3-jaars)
ELLI FINANCE
225 Healthcare – is eind april aan het Income Fund toegevoegd. Het betreft een Elli Finance – ook wel bekend als Four Seasons gedekte lening op de grootste onafhankelijke exploitant van verzorgingstehuizen in het Verenigd Koninkrijk. Ze richten zich vooral 200tak is goed voor 83% van de inkomsten. De overige 17% wordt gegenereerd met op de verzorging van demente ouderen. Deze verzorging voor mensen met psychische stoornissen en algemene specialistische zorg. Four Seasons heeft bijna 500 verzorgings175 tehuizen, verzorgingscentra en private ziekenhuizen verspreid over het Verenigd Koninkrijk. Het aantrekkelijke van deze lening is dat deze een preferente claim heeft op 80% 150van het vastgoed dat in eigendom is en een boekwaarde heeft van ongeveer £860 miljoen. Hoewel de kasgeneratie matig is, heeft de lening een sterke activadekking. Om deze reden vinden wij deze lening een goede toevoeging aan de portefeuille van het 125Income Fund. 100
g15
5
au
n1
ju
r15
ap
b15
fe
4
c14
de
t-1
ok
4
g14
au
n1
r14
ju
ap
b14
fe
3
c13
de
t-1
g13
ok
3
au
n1
ju
r13
ap
b13
fe
c12
t-1
2
de
ok
au
g12
75
17
140 130 120
F U N D U P DAT E
110 100 IF Iboxx High Yield
90 80
au
g12 ok t- 1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
HH European Value Fund
European Value Fund (3-jaars) 200 190 180 170 160 140 140 130 120 110 15
15
g-
au
15
ju
n-
r-
15 b-
fe
ap
4
14 c-
de
14
t-1
ok
14
g-
nju
au
14
14
r-
bfe
wordt op de oude business. Connect Group, bijvoorbeeld, distribueert kranten en tijdschriften naar verkooppunten. In het digitale tijdperk groeit deze markt niet meer. 225 Ze bezitten echter een mooi netwerk en goede relaties met de verkooppunten 200hebben hier gebruik van gemaakt en om pakketten te gaan bezorgen. Deze 175 markt groeit namelijk wel. De markt
ap
13
3
c-
t-1
de
13
ok
13
g-
nju
au
13
13
r-
b-
fe
ap
2
12 c-
t-1
de
ok
g-
12
100 au
Het HH European Value Fund profiteert momenteel van verschillende aantrekkelijke mogelijkheden in de markt. Een van de nieuwere thema’s in het fonds – naast uitbestedingen in Groot-Brittannië – is het inspelen op ondernemingen die hun oude businessmodel succesvol aan het omzetten zijn in een modernere bedrijfsvoering. Een aantal voorbeelden hiervan is reeds eerder aangestipt, bijvoorbeeld John Menzies en Connect Group. Ook St. Ives is een interessant voorbeeld. Wat deze bedrijven gemeen hebben, is een branche waar geen groei meer in zit, maar die wel een mooie kasstroom genereert. Dit soort bedrijfstakken wordt nog wel eens aangemerkt als ‘sunset’, de marktomstandigheden zien er namelijk meer uit als een zonsondergang dan een zonsopkomst. Menzies, Connect Group en St. Ives gebruiken de kasstromen echter om te investeren in een nieuwe bedrijfstak, waarbij er voortgeborduurd
ziet deze bedrijven nog voornamelijk als ‘sunset-businesses’, waardoor hier een mooie mogelijkheid ligt. Door op Phoenix Fund (3-jaars) deze interessante thema’s in te spelen behaalde het fonds in de afgelopen maanden een mooi rendement tegen een beperkte koersbeweeglijkheid. Het fonds is goed gepositioneerd om deze lijn in de aankomende periode voort te zetten.
150 125
au g12 ok t-1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
Het Hof Hoorneman European Value Fund heeft een mooi rendement laten zien in de afgelopen maanden. Niet alleen het dubbelcijferige rendement is aantrekkelijk, maar ook de manier waarop dit gerealiseerd is. Het fonds bleef name100 lijk goed liggen wanneer de beurzen onderuit gingen, terwijl het meesteeg wanneer de beurs omhoog ging. Door een 75 beperkte dagelijkse schommeling te realiseren laat het fonds haar deelnemers profiteren van de mogelijkheden die de Europese markten te bieden hebben. Het jaarrendement van het fonds tot en met juli was 15,1%. Voorbeeld uit de portefeuille:
Value Fund (3-jaars)
VILLEROY & BOCH
200 voor sanitair en porselein. Hierbij produceert ze alles; van toiletpotten tot ontbijtDeze Duitse onderneming opereert in de markten borden. Deze markten hebben te maken met190 een verlengde zwakke constructiemarkt die eigenlijk al vanaf het begin van de crisis niet meer is hersteld. Veel economische analyses 180 duiden op de potentie voor (geleidelijke) verbetering. Dit herstel zou duidelijk een herstel in groei en winstgevendheid voor veel170 spelers in deze markt op kunnen leveren. Een tweede aspect van verbeteringen is een groei in productie-efficiëntie. De Duitse productiefaciliteiten van Villeroy & Boch hebben veel minder last van productiefouten 160 dan de Oost-Europese productiefaciliteiten. Dit is gedeeltelijk verklaard door het high-tech karakter van de Duitse faciliteiten. Maar 150 tegelijkertijd kan er hier een flinke operationele verbetering worden gerealiseerd. De combinatie van deze twee aspecten maakt de 140 belegging aantrekkelijk, gezien de waardering, een goed dividendrendement en een aantal aantrekkelijke assets. 130 120 110
18
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
5
g15
au
n1
r15
ju
ap
b15
fe
4
c14
de
t-1
ok
4
g14
au
n1
ju
r14
ap
b14
fe
c13
t-1
3
de
ok
3
g13
au
n1
ju
r13
ap
b13
fe
c12
t-1
2
de
ok
au
g12
100
170 160 150 140
F U N D U P DAT E
130 120 110 100
au
g1
2 ok t- 1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
HH Obligatie Fonds
Obligatie Fonds (3-jaars) 115
110
105
100 OF Iboxx Liquid Corporate
ju
15
au
g-
15
15
n-
rap
fe
b-
15
14
4
de
c-
t-1
14
ok
14
g-
au
14
ju
n-
r-
14 b-
fe
beleggen ook zo min mogelijk in Frankrijk. De recente waardestijging van dit soort obligaties verandert niets aan het beleid. 160hebben namelijk kunnen zien dat deze Wij obligaties het in tijden van onzekerheid 150 (bijvoorbeeld de Griekse crisis) het hardst in 140 waarde dalen. 130 Gedurende de afgelopen maanden is er niet al te veel gemuteerd in het fonds. Er is een 120
ap
3
13 c-
de
13
t-1
g-
ok
13 n-
ju
au
13
13
rap
12
fe
b-
2
de
c-
t-1
ok
g-
12
95 au
Het fonds ziet twee ontwikkelingen die momenteel spelen: het risico van een stijgende rente en de beperkte vergoeding die er nog gekregen wordt op minder kredietwaardige Investment Gradeobligaties. De eerste doelstelling is derhalve het verkorten van de duratie om het renterisico beperkt te houden. Het risico op rentestijging is vanaf deze lage niveaus groot. Daarom houden wij de duratie laag. Ten tweede is de nadruk gelegd op het toevoegen van meer kredietwaardige bedrijven, ten koste van obligaties met een lagere rating. Het verschil in rendement tussen een AA-lening en een BBB-lening is zeer klein, dus de risico-opslag is niet interessant meer. Op deze manier verkleinen wij het risico, zonder dat dit teveel ten koste gaat van het rendement. Daarnaast houdt het fonds het beleid vast dat er niet belegd wordt in minder stabiele eurolanden. In 2009 is besloten om niet te beleggen in obligaties uit de PIIGS-landen, vanwege het risico op kapitaalverlies. Wij houden nog steeds vast aan dit beleid en
lening van The Phoenix Group aangekocht toen dit bedrijf eenValue rating-upgrade China Fund kreeg van ‘junk’ naar Investment Grade en er is een lening van de Rabobank verkocht. Wij zijn tevreden met de spreiding van het fonds.
110 100
5
g1 au
ap
ju n15
r15
5
b1 fe
de
au
ok t
c14
-1 4
4
g1
ju n14
r14
ap
4
b1 fe
de
ok t
c13
-1 3
Het HH Obligatie Fonds heeft in de afgelopen 90 maanden precies gedaan wat wij voor ogen hadden: een degelijk obligatierendement met een beperkte koersbeweeglijkheid. Het fonds steeg minder mee wanneer de rente daalde, 80 maar bleek ook veel stabieler toen de rente hard steeg. Het jaarrendement van het fonds tot en met juli was 0,6%.
Voorbeeld uit de portefeuille:
Real Estate Value Fund (3 jaar)
DELHAIZE
Delhaize wordt in de kranten zeer uitgebreid besproken. Gesteld wordt dat de fusie met Ahold waarschijnlijk een goede keuze 160 is voor beide partijen. Er wordt echter voornamelijk gesproken over de waarde die dit zal hebben voor de aandeelhouder en er is weinig aandacht voor de uitstaande obligaties. Een verbetering van de marktpositie van Ahold en Delhaize verbetert ook de 150 positie van de obligaties. De ratingbureaus hebben Delhaize om die reden op een positieve outlook gezet. De koersen van de 140 obligaties doen echter vooralsnog niet veel. Het Obligatie Fonds heeft een positie genomen in de 2018-lening van Delhaize. Een succesvolle fusie van Ahold met Delhaize zal130 zeer waarschijnlijk een positieve invloed hebben op de rating van de lening, hetgeen een koersstijging met zich mee kan brengen.120 Indien de fusie niet slaagt, zal de daling van de waarde beperkt blijven en kan deze daling, gegeven de korte looptijd van de lening, snel goedgemaakt worden. Er is sprake van een lening met een redelijke potentie 110 en beperkt neerwaarts risico. 100 90
g15
5
au
n1
ju
r15
ap
b15
fe
c14
t-1
4
de
ok
4
g14
au
n1
r14
ju
ap
b14
fe
3
c13
de
t-1
g13
ok
3
au
n1
ju
r13
ap
b13
fe
2
c12
de
t-1
ok
au
g12
80 19
170 160 140 140
F U N D U P DAT E
130 120 110 100
12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
2
de c-
ok t- 1
au
g1
2
HH Phoenix Fund
Phoenix Fund (3-jaars) 225 200 175 150 125 100
15 g-
15 n-
ju
au
15
15
rap
14
fe
b-
4
c-
t-1
de
14
ok
14
g-
au
14
ju
n-
r-
14 b-
fe
obligaties van AMD, een van de grootste grafische chipmakers ter wereld. Het bedrijf heeft de afgelopen jaren sterke concurrentie ondervonden van NVIDIA en 200 de markt voor haar kaarten krimpen. zag 190 Samen met een balans die onder druk 180 levert dat voor het HH Phoenix Fund staat, 170 interessante beleggingsmogelijkheid een op. 160De obligaties staan nu op een dusdanig
ap
3
13 c-
de
13
t-1
ok
13
g-
nju
au
13
13
r-
bfe
ap
12
2
de
c-
t-1
ok
g-
12
75 au
Gedurende de afgelopen maanden is er beperkt gemuteerd in het fonds. Een van de nieuwe namen in de portefeuille is een obligatie van Hema. Het meest onmisbare merk van Nederland verkeert al een tijdje in zwaar weer. De concurrentie is toegenomen, met name door winkels als Action, en Hema leek haar propositie een beetje kwijt te zijn. Op basis hiervan zijn de obligaties fors in waarde gedaald, waardoor het effectief rendement op het moment van onze aankoop rond de 17% per jaar lag. Wij denken dat het met Hema uiteindelijk wel goed zal komen. Het bedrijf heeft haar winkels heringericht, haar propositie verduidelijkt en nieuw management aangesteld. Bovendien verwachten wij dat Hema zal profiteren van het aantrekkende consumentenvertrouwen in Nederland. Met name dit laatste is een belangrijke factor. De leningen staan nu op een dusdanig interessant rendement, dat besloten is ze aan te kopen voor het HH Phoenix Fund. Een tweede aankoop is een positie in de
niveau dat wij verwachten dat er in geval van een faillissement een beperkt neerwaarts risico is, mits(3-jaars) de patenten van Value Fund AMD goed verkocht kunnen worden. Al met al een leuke nieuwe kleine positie voor het fonds.
150 140
Het Hof Hoorneman Phoenix Fund heeft ook 130 in 2015 een stabiele performance laten zien. Het fonds had weinig last van ontwikkelingen op de beurs en profiteerde van bedrijfsspecifieke ontwikkelingen. Hiermee is het fonds een 120 aantrekkelijk instrument om meer diversificatie aan te brengen in een goed gespreide beleggingsportefeuille. Het 110 jaarrendement tot en met juli was 13,4%. fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
c12
de
-1 2
ok t
au
g1
2
100
Voorbeeld uit de portefeuille:
Obligatie Fonds (3-jaars)
0% HELLAS 2015
TIM Hellas, een Grieks telecombedrijf, is in 2005 overgenomen in een ‘leveraged buy-out’ (= een met schulden gefinancierde over115 name). Te weten door private equity-groepen TPG en Apax. Deze transactie is zowel fiscaal als financieel erg ambitieus geweest. De obligaties van de financierende dochterentiteiten zijn interessant, omdat de sponsoren financieel niet volgens de regels hebben gespeeld. Voor de aankoop is een grote hoeveelheid schuld gebruikt. Toen een eerste poging tot verkoop mislukte hebben de spon110 soren besloten hybride financiële instrumenten, die zij in de firma hadden tegen 35 keer pari, terug te kopen met een groot deel van deze schuld. Dit terwijl deze financiële instrumenten kort daarvoor tegen pari en weken laten wéér tegen pari gewaardeerd waren. 105 Naast de dubieuze prijsschommeling is het onwaarschijnlijk dat er überhaupt voldaan is aan de voorwaarden om de stukken vroegtijdig terug te mogen kopen. Uiteindelijk is de schuld grotendeels uitbetaald aan de sponsoren en is de firma na verkoop aan een Egyptische partij, door de hoge schuld, in faillissement beland. Namens de verschillende financierende dochters van Hellas worden 100 er nu rechtszaken aangespannen en de kans is groot dat er een uitbetaling zal komen. Een positie in de obligaties van Hellas II is nu OF een optie op deze waarschijnlijke uitbetaling, met meerdere keren de huidige prijs als potentiële upside. Iboxx Liquid Corporate
20
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
g15
5
au
n1
ju
r15
ap
b15
fe
c14
t-1
4
de
ok
4
g14
au
n1
r14
ju
ap
b14
fe
3
c13
de
t-1
ok
3
g13
au
n1
ju
r13
ap
b13
fe
2
c12
de
t-1
ok
au
g12
95
F U N D U P DAT E
HH Emerging Markets Fund emerging
(3-jaars)
140 130 120 110 100 EMF
90
15
15
au
g-
15 r-
nju
ap
14
bfe
4
cde
14
t-1
g-
ok
14
au
14
nju
14
rap
13
bfe
3
c-
t-1
de
13
ok
13
g-
au
13 r-
nju
13 b-
fe
ap
2
12 c-
de
12
t-1
g-
ok
in landen waar wij meer vertrouwen in hebben. Bijvoorbeeld Thailand, waar waarderingen aantrekkelijk en staatsfinanciën beter op orde zijn. Ook 170 het fonds haar blootstelling aan heeft India 160 vergroot. Hoewel India een lange tijd 150 een gapend gat had op de lopende rekening van de betalingsbalans, is dit 140 onder Premier Modi teruggebracht en
15
MSCI EM
80 au
Gedurende de afgelopen maanden hebben er in de portefeuille van het fonds verschillende mutaties plaatsgevonden. Allereerst zijn er posities in China verkocht nadat de koersen daar flink waren opgelopen. Verkochte of afgebouwde posities waren, bijvoorbeeld, de Biostimeobligatie, Truly, PYI, en Youyuan. Hier zijn nieuwe, aantrekkelijk gewaardeerde posities voor teruggekocht. Voorbeelden hiervan zijn het eerder beschreven Fufeng en EVA Precision. Daarnaast is er ook in andere landen gemuteerd. Het fonds heeft haar blootstelling aan Brazilië flink teruggebracht. Dit land heeft te maken met een sterk afzwakkende economie, mede door de gedaalde grondstoffenprijzen. Dit heeft natuurlijk ook zijn weerslag op de consumptie. Ten slotte lijdt het land onder hevige corruptie, zoals het Petrobras-schandaal pijnlijk duidelijk maakt. De opbrengsten van de Braziliaanse posities zijn geherinvesteerd
zien de vooruitzichten er beter uit. De waarderingen hier zijn bovendien iets aantrekkelijker incomedan voorheen; een mooie kans voor het fonds. Wij zijn van mening dat het fonds goed is gepositioneerd voor de aankomende periode.
130 120
Het Hof Hoorneman Emerging Markets Fund 110 heeft de afgelopen maanden een goed rendement neergezet. Het profiteerde van mooie prestaties in China, 100maar ook in andere opkomende markten. Hoewel sommigen een lastige periode voorspeld hadden, bleken aandelen uit opkomende markten een goede belegging. Het jaarrendement tot en IF 90 met juli was 6,0%. Iboxx High Yield 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
t-1
ok
au
g-
12
80
Voorbeeld uit de portefeuille: GUINNESS ANCHOR
European Value Fund (3-jaars)
Deze Maleisische bierbrouwer is een brouwer voor veel grote merken in de regio. Het is de grootste speler op de markt en brouwt 200 buiten Guinness ook veel producten voor Heineken, zoals Tiger, Kilkenny en Heineken zelf. Ook importeert de groep verschil190 aanzienlijk van de sterke groei in de lokale biermarkt. Tegelijkertijd profiteert lende producten in de markt. De groep profiteert 180 Guinness Anchor van de herkenbaarheid van Westerse merken, die door de groep gebrouwen worden. Dit stelt de groep in staat aantrekkelijke groei te laten zien, gecombineerd 170 met de schaalvoordelen die daarbij horen. Ook nieuwe overheidsinitiatieven, om illegale imitaties en smokkelwaar aan te160 pakken, ondersteunen de groep. Dit alles gaat gepaard met een zeer aantrekkelijk dividend en een stabiele balans. 140 140 130 120 110 r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
ap
b13
fe
2
c12
de
t-1
ok
au
g12
100
21
130 120 110
F U N D U P DAT E
100 90
5 g1
ju
au
n-
ap r-
fe b1
de c-
ok t- 1
g1
ju
au
n-
ap r-
fe b1
de c-
ok t- 1
HH Real Estate Value Fund
15
15
5
14
4
4
14
14
4
13
3
80
Real Estate Value Fund (3 jaar) 160 150 140 130 120 110 100 90
verwachte dividendrendement komt boven de 5,5%, dit maakt het een aantrekkelijke naam. Hiernaast is de positie in VIB Vermögen opgehoogd. Aan de verkoopzijde is de positie in Axa Property Trust teruggebracht na een mooie koersstijging. De positie werd wat groot, wij zien echter nog genoeg mogelijkheden in deze naam. Ten slotte is het belang in Prosperity REIT, een vastgoedonderneming uit Hongkong, om verschillende redenen
15 g-
au
15 n-
15 r-
ap
ju
15 b-
fe
14
de
c-
4 t-1
ok
14 g-
14
au
ju
n-
14 r-
ap
b-
14
13
fe
de
c-
3 t-1
13
ok
g-
au
13
ju
n-
13 r-
13
ap
bfe
2
12 c-
de
t-1
ok
g-
12
80 au
Het fonds profiteert van de mogelijkheden op de vastgoedmarkt door te investeren in beursgenoteerde vastgoedondernemingen waarvan de waardering aantrekkelijk is. Het fonds is op zoek naar partijen met kwaliteitsvastgoed die hun financieringen lang hebben vastgezet tegen lage lasten. Op deze manier blijven deze ondernemingen interessant wanneer de rente weer stijgt. De laatste maanden is er niet al te veel gemuteerd in de portefeuille. Aan de koopzijde is de positie in Citycon verder opgehoogd. Citycon is een Finse vastgoedonderneming die onlangs een aandelenuitgifte gedaan heeft om een overname te kunnen bekostigen. Ze hebben onlangs de tweede grootste commercieel vastgoedonderneming van Noorwegen overgenomen. Met deze acquisitie van Sektor heeft Citycon meer schaalgrootte gekregen en uitgebreid in een land met een goed retailklimaat. Op de huidige koers handelt het aandeel op een korting ten opzichte van vergelijkbare Europese vastgoedondernemingen. Het
volledig verkocht. Allereerst heeft de koers een heel mooie rit laten zien. Daarnaast keerde Prosperity REIT vaak meer uit dan ze eigenlijk binnen kregen; dit leek ons niet houdbaar. Ten derde heeft Prosperity laten zien dat ze vrij gevoelig zijn voor een stijging van de Amerikaanse rente. Deze combinatie van factoren heeft ons doen besluiten afscheid te nemen van deze positie.
Het Hof Hoorneman Real Estate Value Fund heeft tot nu toe een aantrekkelijk rendement neergezet in 2015. Sinds de oprichting in 2011 heeft het fonds een rendement behaald van 69,4%. Het jaarrendement 2015 tot en met juli was 13,3%. Voorbeeld uit de portefeuille: NEW RIVER RETAIL New River Retail (NRR) is een beursgenoteerde Engelse vastgoedonderneming die inspeelt op de regionale markt voor winkelcentra. De focus is gericht op het kopen van winkelvastgoed buiten Londen en om, via opknapacties en optimaal gebruik van de ruimtes, waarde toe te voegen om zo hogere huren te kunnen vragen. Inmiddels is NRR de op twee na grootste speler van retailvastgoed in het Verenigd Koninkrijk. De portefeuille bestaat voor 66% uit winkelcentra, 14% uit high street shops en voor 20% uit pubs. De grootste vijftien huurders zijn goed voor 40% van de huurinkomsten. Onder de grootste huurders bevinden zich voor ons bekende retailers, zoals Primark, Tesco, Cooperative Group, Boots, Dixons Carphone en Iceland. Wat betreft retailers is er een sterke voorkeur voor aanbieders van voedingswaren en producten die minder conjunctuurgevoelig zijn (o.a. de dagelijkse boodschappen). Bij de aankoop van vastgoed wordt gestreefd naar panden met een rendement van 7 tot 10% en een effectief rendement van 15%. Verder is het van belang om bij regionaal vastgoed te mikken op een gebied dat goed bereikbaar is en dat een achterland heeft met potentieel omvangrijke bezoekersaantallen. Verder moet er ruimte zijn voor waardeverhogende acties, die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de groei van de net asset value en de huurinkomsten, en van daaruit van het dividend. De balans is solide, er is nog aanzienlijke ruimte voor groei en er wordt op kwartaalbasis een aantrekkelijk dividend uitgekeerd.
22
KIJK OP VERMOGEN
ZOMER / 2015
110
105
F U N D U P DAT E 100 OF Iboxx Liquid Corporate
95
au
g12 ok t- 1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t- 1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t- 1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
HH China Value Fund
China Value Fund 160 150 140 130 120 110 100 90
gefragmenteerde industrie. Daarnaast heeft EVA de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in productiefaciliteiten voor oplossingen voor andere sectoren, zoals de autosector en consumentenelektronica. Deze faciliteiten 160 zijn nu operationeel. Dit heeft niet alleen tot gevolg dat de omzet fors toeneemt, 150 maar ook dat de marges stijgen omdat 140 de bezettingsgraad en efficiëntie van de 130 nieuwe fabrieken verbeteren. Daarnaast zijn ze onlangs door hun grotere klanten 120
15 gau
15 nju
15 rap
15 bfe
14 cde
ok
t-1
4
14 gau
14 nju
14 rap
14 bfe
13 de
c-
t-1
3
80 ok
Gedurende de laatste maanden is er veel gemuteerd in het fonds. Dit heeft voornamelijk te maken met de grote beweeglijkheid van de aandelenmarkt dit jaar, waar we actief op in hebben gespeeld. Zo is bij verschillende posities het koersdoel bereikt en hebben we besloten deze posities volledig te verkopen. Dit waren bijvoorbeeld Digital China, Wasion, Shenzhou en Biostime. Shenzhou profiteerde als leverancier aan onder andere Nike sterk van de goede ontwikkelingen van Nike en wist eveneens zijn marges te verbeteren. De aandelen hebben hier zeer positief op gereageerd. Digital China profiteerde van de sterke koersstijging van een dochteronderneming in Shenzhen. Nadat aanvankelijk de weging in Fufeng en EVA was teruggebracht na een forse koerscorrectie is de positie wederom opgehoogd. EVA Precision levert onderdelen voor kantoorautomatisering, zoals printers. Ze leveren aan gerenommeerde merken als Canon en Fuji. EVA heeft een competitief voordeel en wint, als marktleider, marktaandeel in deze zeer
gevraagd een fabriek te openen in Vietnam. Producent van voedingsstoffen Fufeng heeft de laatste jaren de industrie geconsolideerd Real Estate Valueveranderd Fund (3 en de markt is inmiddels vanjaar) een zeer competitieve markt naar een markt waar de twee grootste spelers ruim 80% marktaandeel bezitten. Het resultaat is dat de prijzen kunnen worden verhoogd. De betere winstmarges stellen Fufeng in staat zijn balans te versterken en uiteindelijk het dividend te verhogen.
110
Het Hof Hoorneman China Value Fund heeft 100 een sterke periode achter de rug. Het fonds profiteert van verschillende aantrekkelijke ontwikkelingen die momenteel in China gaande zijn en dit leidde in 2015 tot nu toe tot een mooi resul90 taat. Het jaarrendement tot en met juli was 26,0%. au
Voorbeeld uit de portefeuille:
g-
12
ok t-1 2 de c12 fe b13 ap r13 ju n13 au g13 ok t-1 3 de c13 fe b14 ap r14 ju n14 au g14 ok t-1 4 de c14 fe b15 ap r15 ju n15 au g15
80
De afgelopen weken is er geschreven over
TEXWINCA
devaluatie van de Chinese yuan. Wanneer deze
Texwinca is een producent van textiel en heeft daarnaast in China een eigen winkelketen met het merk Baleno. De textieldivisie heeft de afgelopen periode een stabiele ontwikkeling doorgemaakt en genereert een belangrijk deel van de winst, waarmee het genereuze dividend wordt betaald. Door de aantrekkende vraag – met name vanuit de Verenigde Staten – verwachten wij voor de komende periode een stijgende omzet en een toenemende winstgevendheid voor de textieldivisie. Ook de retaildivisie laat een duidelijke verbetering zien. De afgelopen jaren zijn veel winkelketens in China te agressief gegroeid. Zo ook Texwinca. Dit heeft geresulteerd in verlieslatende winkels op slechte locaties en te veel voorraad in het distributiekanaal. Inmiddels zijn deze problemen opgelost en is de retaildivisie inmiddels weer winstgevend. Dit heeft Texwinca in staat gesteld het dividend te verhogen. Het aantrekkelijke dividendrendement gaat gepaard met een zeer sterke balans.
echter in perspectief geplaatst wordt, zien wij dat de devaluatie beperkt is. Het effect hiervan op de portefeuille verschilt per bedrijf: voor bedrijven die hun gehele omzet uit China halen is het effect licht negatief, want het bedrijf wordt – gemeten in euro’s – minder waard; voor bedrijven die veel exporteren is het effect juist licht positief omdat de kostenbasis van deze bedrijven lager wordt. Al met al houden wij de situatie in het oog, maar het is essentieel om niet te veel mee te gaan in de waan van de dag en ontwikkelingen juist in een breder kader te plaatsen.
23
DIT NAJAAR EERT HET KRÖLLERMÜLLER MUSEUM BARBARA HEPWORTH MET EEN GROTE OVERZICHTSTENTOONSTELLING. ÉÉN VAN HAAR PRONKSTUKKEN IS SQUARES WITH TWO CIRCLES.