overzicht
KOUDEBRUGGEN
• • • •
wat zijn koudebruggen ? koudebruggen en de regelgeving ? hoe koudebruggen vermijden ? praktijkvoorbeelden – – – – –
spouwmuur binnenisolatie buitenisolatie navullen van spouwmuren hellende daken
• hulpmiddelen om koudebruggen te begroten
1
wat zijn koudebruggen ?
wat zijn koudebruggen ? •
•
koudebrug = deel van de gebouwschil waar het warmtetransport afwijkt van het ééndimensionale warmtetransport, dat per definitie verondersteld wordt bij de berekening van de U-waarde van schildelen koudebrug is plaats met twee- of driedimensionaal warmtetransport waargenomen.
2
wat zijn koudebruggen ? • in de praktijk : koudebruggen = die delen van de gebouwschil, waar de normaal voorkomende isolatielagen plaatselijk onderbroken zijn of waar er ten gevolge van de specifieke opbouw (geometrie en/of materiaalgebruik) een extra warmteverlies optreedt.
wat zijn koudebruggen ?
•in het contactvlak tussen twee snijdende schildelen (hoek van muren, aansluiting muurdak, aansluiting muur-vloer) •in het contactvlak tussen binnenmuren en buitenmuren en daken. •bij de aansluiting van tussenvloeren op buitenmuren •bij kolommen in buitenwanden •rond ramen en deuren
3
koudebruggen 1. structurele, niet te vermijden koudebruggen b.v. hoeken
koudebruggen 1. structurele, niet te vermijden koudebruggen b.v. hoeken 2. te vermijden koudebruggen
4
gevolgen van koudebruggen ? • groter warmteverlies • oppervlaktecondensatie • schimmelvorming •vervuiling microbiologische groei achter een binnenisolatie
schimmelgroei door te hoge RV aan oppervlak -Figuren : Klaus Sedlbauer, FIBP, Germany
-
beoordelen van koudebruggen ? • berekenen van de impact : – lijnkoudebruggen (met een zekere lengte) : ψ – puntkoudebruggen : χ
ψ=
Q2 D − Q1D L.∆θ
χ=
Q3 D − Q1D ∆θ
5
beoordelen van koudebruggen ? • risico op oppervlaktecondensatie en schimmelvorming
τ=
θ si − θ e ≥ 0 .7 θi − θe
impact van koudebruggen impact van koudebruggen op de warmteverliezen doorheen de gebouwschil : SENVIV study 40
100.% 90.% 80.%
30 25
Zonder koudebruggen
20
60.% 50.% 40.%
15
Cumulatief
70.%
Met koudebruggen
30.% 10 20.% 5
10.%
12 0
-1 20
>
-1 10
11 0
10 0
-9 5
-9 0
-8 5
-1 00
95
90
85
-7 5
-7 0
-6 5
-6 0
-5 5
-5 0
-8 0
80
75
70
65
60
55
50
45
40
-4 5
.% 40
0 <
Aantal woningen of gebouwen
35
K-peil -WTCB, rapport final SENVIVV
6
impact van koudebruggen
45
100.%
40
90.% 80.%
35
60.% 25 50.% 20 40.% 15
Cumulatief cumul
70.%
30
30.%
10
20.%
12 >
11 -1 2
10 -1 1
89
910
78
67
56
45
<
34
.%
23
10.%
0
1
5
12
Nombre d’immeubles Aantal woningen of gebouwen
impact van koudebruggen op de warmteverliezen doorheen de gebouwschil : SENVIV study
Influence du koudebruggen pont thermiqueopsur le coefficient Invloed van K-peil (absoluut)K (absolu) -WTCB, rapport final SENVIVV
impact van koudebruggen •
welk is een aanvaardbaar niveau van koudebruggen ? (EL²EP) – 3 ‘niveau’s’ van koudebruggen worden geevalueerd : • courante uitvoering – structurele onderbreking van de isolatie rond vensters, funderingsaansluiting, balkons, etc. – continue isolatie tussen de gevel, binnenmuren en vloeren
• standaard uitvoering – de isolatie omheen een venster is niet langer onderbroken
• koudebrug arm bouwen – zo continu mogelijke isolatie – speciale materialen en/of opbouwen worden gebruikt om een zo correct mogelijke thermische snede te krijgen
– U = 0.2W/m².K : maximaal effect van koudebruggen -KULEUVEN, rapport final EL²EP
7
impact van koudebruggen
-KULEUVEN, rapport final EL²EP
impact van koudebruggen
-KULEUVEN, rapport final EL²EP
8
richtwaarden koudebrugarm bouwen ‘BUITENHOEK’-details
Ψe < 0.00 W/m.K
•Dakranden t.p.v. gevel •Muur op uitkragende vloer ‘BINNENHOEK’-details
Ψe < 0.15 W/m.K
•Dak-opgaande wand •Muur onder uitkragende vloer BALKONS
Ψe < 0.10 W/m.K
RAAM- en DEUR-details
Ψe < 0.10 W/m.K
•Latei •Dorpel •Dagkant •Dakvlakvenster STRUCTURELE aansluitingen
Ψe < 0.05 W/m.K
•Binnenwand - dak of gevel •Vloer-gevel •Binnenwand- begane grondvloer •Funderingsaanzet
koudebruggen en de EPB regelgeving in VL en BXL
9
koudebruggen en de EPB-regelgeving – –
voorlopig nog uitstel tot 2009 5 opties •
•
• • •
direct berekenen met 3D computerprogramma van het warmteverlies door de schil volgens normen NBN EN ISO 13789 en NBN EN ISO 10211-1 berekenen van de koudebruggen volgens NBN EN ISO 10211-1 en NBN EN ISO 10211-2 met 2D- of 3D-computersimulaties of benaderend volgens tabelwaarden uit NBN EN ISO 14683. ofwel voldoen alle details aan richtwaarden en wordt de toeslag beperkt tot een algemene toeslag bij het K-peil en E-peil ofwel combinatie van beide vorige methoden ofwel wordt niets berekend en gecontroleerd forfaitaire toeslag
praktijk
10
spouwmuren -Referentie meetresultaten : Laboratorium Bouwfysica, KULeuven
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
fout
goed
11
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
thermische snede (cellenglas)
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
12
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
13
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
14
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN fout
goed
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN fout fout
goed
Bon
15
PRAKTIJK : KOUDEBRUGGEN
fout goed
binnenisolatie
16
• koudebruggen : onvermijdelijk • vloeropleg • aansluiting met binnenwanden • let op bij raamaansluitingen
Goe d
na-isolatie
17
hellend dak
na-siolatie spouwmuren
uitvoering
18
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
hellend dak, isolatie tussen kepers/sporen. dakgoot
19
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
20
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
hellend dak, aansluiting van hellend dak op plat dak verzorg een continue warmteïsolatie
21
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
hellend dak, aansluiting van hellend dak op plat dak verzorg een continue warmteïsolatie
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN
1. luchtdichte aansluiting
5. isolatie
2. lucht- en dampscherm
6. onderdak
3. keper
7. pannen
4. plafondafwerking
8. isolatie te plaatsen tijdens het plaatsen van het onderdak
aansluiting isolatie en lucht- en dampscherm op muur
22
PRAKTIJK : HELLENDE DAKEN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
buitenmuur dragende binnenmuur spouwisolatie gootklos muurplaat keper of spantbeen hellingsspie bodem bakgoot beplanking isolatiepaneel isolatiepaneel tussen kepers of spantbenen onderdak tengellat panlat voetlat slab of kam dakbedekking buitenboeibord bekleding sierlijst afdichting profiel binnenafwerking
hulpmiddelen
23
hulpmiddelen • demonstratie KOBRA • demonstratie website WTCB
24
