De Ebola-epidemie in West-Afrika houdt aan. Vooral in Liberia en Sierra Leone breidt het aantal nieuwe ziektegevallen zich verder uit en is de epidemie nog niet onder controle. In Nigeria wordt de epidemie inmiddels als voorbij beschouwd. In de VS en Spanje zijn enkele verpleegkundigen na de zorg voor patiënten met Ebola zelf besmet geraakt en ziek geworden. Dit is steeds toe te schrijven geweest aan hiaten in de infectiepreventiemaatregelen. In Nederland zijn de academische centra aangewezen voor de opvang van patiënten met (verdenking op) Ebola. Huisartsen zullen deze patiënten dan ook direct verwijzen naar het dichtstbijzijnde UMC. Hoewel de kans klein is, moeten wij er in Rijnstate toch rekening mee houden dat we geconfronteerd kunnen worden met patiënten met (verdenking op) Ebola, dat betreft de zelfverwijzers op de SEH. Binnen Rijnstate is een Werkgroep Ebola actief, waarin deelnemers zitten vanuit de diverse betrokken disciplines. Patiënten met verdenking op Ebola zullen worden gezien in een triagekamer, waarna de routing op de SEH voor alle anderen wordt gewijzigd zodat de overige patiënten en zorgverleners niet worden blootgesteld aan de patiënt met (verdenking op) Ebola. Patiënten met verdenking op Ebola blijven in de triagekamer tot ze door de ambulance naar het Radboud UMC worden vervoerd, dat duurt maximaal enkele uren. Zij gaan dus niet verder ons ziekenhuis in voor diagnostiek of behandeling, ook niet bij een noodzakelijke IC behandeling. Om veilig met deze patiënten te kunnen werken zijn speciale persoonlijke beschermingsmiddelen nodig, oa de artsen en medewerkers van de SEH, de intensivisten worden periodiek getraind door de deskundigen infectiepreventie om deze op de juiste manier te gebruiken. Er is de afgelopen weken al uitvoerig geoefend en er heeft afstemming plaatsgevonden met de GGD. Er is op kwaliteitsplein oa een werkdocument beschikbaar, waarin de case-definitie en de werkwijze op de SEH staan beschreven. De SEH-arts kan tijdens het verblijf van de patiënt met (verdenking op) Ebola, niet voor andere patiënten zorgen. Daarom doen we een beroep op alle dienstdoende artsen om medewerking te geven en laagdrempelig in te springen voor de zorg van de overige patiënten/ supervisie van de arts-assistenten als er een patiënt met verdenking op Ebola op de SEH verblijft. Afhankelijk van de casus wordt getrieerd welke specialist de patiënt zal zien. Kortom, Rijnstate is goed voorbereid op de komst van eventuele patiënten met (verdenking op) Ebola. Ellen Mascini, voorzitter Infectiecommissie Desiree Creemers, voorzitter Werkgroep Ebola
Werkafspraken EBOLA verdachte patiënt op de SEH Besmettelijk zijn alleen de lichaamsvloeistoffen Eigen veiligheid (persoonlijke- beschermkleding) staat boven starten behandeling. Alleen getrainde medewerkers met aan/uitkleed procedure mogen bij de patiënt. Scenario 1 : Telefonische melding Scenario 2 : Patiënt komt bij receptie/beveiliging en zegt dat hij ebola verdacht is. Scenario 3 : Verdachte patiënt op de SEH Scenario 4 : Verdenking vervalt Scenario 5 : Besmette gang indien patiënt buiten triagekamer braakt en verdacht is
Het gaat voor onze SEH i.p. alleen om zelfverwijzers. Patiënten via huisarts/ huisartsen post worden rechtstreeks verwezen naar Radboud ziekenhuis Het is een A- meldingsplichtige ziekte, de GGD zal gewaarschuwd/geraadpleegd moeten worden door de SEH-arts.
NB :De toegang en doorgangsdeuren tot aan binnenwachtkamer zijn genummerd en nummering komt terug in werkafspraken.
Scenario I Telefonische melding : beantwoorden door de coördinerend SEH arts Uitvragen 3 triage vragen (zie scenario III) => verdenking => patiënt blijft thuis => patiënt / familie de huisarts laten bellen. GGD bellen.
Scenario II
1 2 3 4 6
Pat komt bij de receptie of beveiliging en zegt dat hij ebola verdacht is. De patiënt wordt aangewezen in de gang te blijven staan. Niet plaats laten nemen in de wachtruimte. De patiënten in de wachtruimte hebben geen risico. Triage vpk wordt gebeld. Triage vpk blijft op afstand (minsten een armlengte) Direct 3 triage vragen stellen (zie scenario III) Start scenario III bij verdachte patiënt op de SEH
22-10- 2014 werkafspraken SEH
Scenario III Verdachte patiënt op de SEH Route op SEH Patiënt meldt zich en wordt ingeschreven door receptie/ beveiliging en neemt plaats in wachtkamer. Als patiënt zelf al aangeeft verdacht te zijn dan vragen een stap achteruit te doen en triage vk meteen bellen. Triage vk vraagt welke ingang patiënt heeft genomen en meldt dit aan de deskundige infectie preventie. Vraag 1. Bent u de laatste 21 dagen - in een besmet gebied Sierra-Leone, Liberia, Guinea, Congo) geweest? - In contact geweest met een patiënt met Ebola en/of diens lichaamsvloeistoffen?
Nee Ja
Geen risico Verder met vraag 2
Vraag 2. Heeft u de afgelopen 24 uur koorts gehad >38 C, braken/diarree, ernstige hoofdpijn of zichtbare bloedingen?
Nee Bij een JA treedt meteen het Ebola protocol in werking
Geen risico Verder vraag 3
Vraag 3 heeft u bezoek gebracht aan een gezondheidszorginstelling of aanwezig geweest bij een begrafenis of fysiek contact met wilde dieren (levend of dood) vlees van wilde dieren gegeten of bereid?
Bij een JA treedt meteen het Ebola protocol in werking, er is sprake van hoog-risico blootstelling
To do bij verdenking Ebola 1
Vpk informeert patiënt en familie over protocol en isolatie. Patiënt en begeleiding blijven op triage kamer met gesloten deur.
1A De triage vpk desinfecteert handen met sterillium en verlaat de kamer, sluit de deur, maakt bord VERBODEN TOEGANG zichtbaar op deur van triagekamer 1-2. 1B Vpk gaat naar triage kamer 1 en sluit de tussen deur naar triage kamer 2 1C Vpk sluit deur 4 2 Vpk gaat in overleg met SEH arts en coörd vpk. SEH arts wijst meest ervaren en getrainde arts aan voor behandeling patiënt. Coord vpk wijst SEH vk aan. De instabiele patiënt wordt door de SEH arts zelf behandeld. Supervisie op SEH wordt na oproep overgenomen door de superviserende specialisten. 3 Arts (ass) en SEH vpk worden voor de zorg van deze patiënt vrij gemaakt. 4 Receptie (overdag) en beveiliging (‘s nachts) worden geïnformeerd, deur 1 wordt gesloten. Geen in en uitgang van patiënten. Beveiliging plaatst bordje geen doorgang naar SEH vanaf deur 1, deur 4 en vanuit scholingsruimte SEH. 22-10- 2014 werkafspraken SEH
Beveiliging zorgt voor bewaking van deur 1 en 4. Receptie en beveiliging mogen hun ruimte verlaten mits zij vervangend schoeisel (klompen) aandoen en de kortste weg naar buiten nemen. Daar mogen zij hun eigen schoenen weer aandoen. Klompen blijven in verdacht gebied.. 5 SEH arts belt: Radboud over verdenking en of overplaatsing Arts microbioloog, pieper 43163 of via portier Internist / infectioloog Claudia van Schriek (H&I) wordt via centrale opgeroepen. Niemand mag de persoonlijke beschermkleding uittrekken zonder haar aanwezigheid. GGD meldpunt infectieziekten 088-3555493 6 Arts en vpk kleden zich in opleidingsruimte volgens kledingvoorschriften aan onder toezicht. Niemand mag zich alleen aankleden. Let op: er mag geen huid zichtbaar zijn. 7 Mee te nemen naar triage kamer Ronde blauwe afvalvat, staan in onderwijsruimte Babyfoon (kast onderwijsruimte,één deel voor in triagekamer en één deel voor de SEH arts) Alle andere benodigdheden oa. Po, brancard etc. Beveiliging houdt via bewakingscamera in de triagekamer in de gaten of patiënt op kamer blijft. Beveiliging gaat niet naar patiënt toe, houdt deuren gesloten. Belt 8588 zodat coordinerend vk de patiënt van afstand opdracht kan geven aan de patiënt om in de triagekamer te blijven. Arts en vpk blijven in de triage kamer totdat blijkt dat de patiënt stabiel is en wacht op transport. Videobewaking door beveiliger (beeld en geluid). Alle materialen die de kamer ingaan mogen er niet meer af. Er wordt geen laboratoriumdiagnostiek verricht in Rijnstate Neem contact op met de dienstdoende internist-infectioloog voor eventuele behandeling van malaria of bacteriële infectie. Tijdens isolatie geen doorgang van SEH door deuren 3 – 4, routing nieuwe patiënten via ambulancesluis en inschrijven op werkplek secr SEH. 8 Triage en opnemen vitale functies worden verder vervolgd en behandeling gericht op stabiliseren word gestart. Alle lichaamsvloeistoffen direct in ronde blauwe vat deponeren. Niet met de handen de buiten verpakking aanraken. 9 Via babyfoon wordt SEH arts door arts uit de triage kamer op de hoogte gehouden over de lichamelijke toestand van de patiënt. mbt de. 10 Receptie / beveiliging vult de contactlijst met patiënten en begeleiders uit de binnen wachtkamer in, indien verdachte daar tussen heeft gezeten. Deze patiënten hebben zeer beperkt risico zolang de patiënt niet gebraakt heeft. Na 3 – 4 dagen is de uitslag over ebola De contact patiënten krijgen via de GGD te horen als ze gecontroleerd moeten worden. Na invulling contactlijst mogen deze patiënten in de huidige routing mee. Let wel op keuze van doorgang (sluis of brug) bij braken op grond of vloerbedekking. Begeleiding van patiënten mogen het ziekenhuis verlaten nadat ze op de contactlijst gezet zijn. 22-10- 2014 werkafspraken SEH
1 2 A 3 4 5
1 2 3 4
Overplaatsing SEH arts belt gelijk GGD om melding te doen Ambulance vervoer regelen (kan 60 min duren eer ambulance er is) Arts beoordeelt of continue bewaking van de patiënt nodig is. Ambu personeel komt in beschermende kleding op SEH Pat mag op brancard meegenomen worden, draagt een chirurgisch mond-neus masker. Ambu verlaat SEH door de sluisdeur van de CP en niet via ambulance gang. Deur 3 en 4 blijven gesloten tijdens de uitkleed procedure Uitkleed procedure (alleen onder begeleiding van C. van Schriek) Claudia van Schriek (H&I) komt in kledingvoorschrift, omloop (ok muts, ok jas, spatbril, FFP2 masker, 2 paar handschoenen) Omloop mag niet over de rode lijn in de triage kamer heen. Voor de rode lijn wordt “sluis’’ gesimuleerd. Uitkleed procedure volgens protocol. Na uitkleed procedure blijft de triage kamer gesloten met het bord op de deur tot de diagnose van de patiënt bekend is. Na 3 – 4 dagen is de diagnose uiterlijk bekend.
1 2 3
Overlijden patiënt op de SEH Patiënt wordt in 2 bodybags gelegd, aanwezig in kast scholingsruimte Voor sluiten bodybag dient er een foto gemaakt te worden ter identificatie Foto wordt op buitenkant bodybag geplakt
Scenario IV Niet verdacht, isolatie mag gestopt en patiënt mag SEH proces in. Scenario V
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Alle patiënten die braken in openbare ruimte Receptie en beveiliging belt de triage vk Direct 3 triage vragen stellen (zie scenario III) Bij verdenking stap terug en ruimte als gecontamineerd beschouwen. Opvang patiënt volgens scenario III DEUREN DICHT !!!! Niemand mag door gecontamineerd gebied lopen. Beveiliging of een ieder die daartoe in staat is plaatst toegangsverbod borden voor de dichte deuren zodat niemand het gebied in kan. Wachtende patiënten in wachtkamer mag in routing SEH weer opgenomen worden. Reiniging en desinfectie in overleg met hygiëne SEH vk ruimt lichaamsvloeistoffen op in beschermde kleding onder begeleiding van deskundige infectie preventie of getrainde collega. Reiniging en desinfectie van de gang, gesloten tot H&I het vrij geeft.
22-10- 2014 werkafspraken SEH
Reiniging en desinfectie Een opgeleide HAGO medewerker wordt door deskundige infectie preventie opgeroepen. Nadat de verdachte patiënt vervoerd is, worden de gang (tussen deur 1 en 4), wachtkamer en sanitair gereinigd en gedesinfecteerd in isolatieschort met lange mouwen, handschoenen, ok muts, spatbril en FFP2 masker. Als na 3 dagen het resultaat bekent is wordt de triage kamer vrij gegeven of gereinigd en gedesinfecteerd volgens de Rijnstate interne ebola protocol. Informatie en communicatie Dienstdoende Directie Voorwacht wordt na opvang patiënt geïnformeerd over aanwezigheid van ebola verdachte patiënt door de arts microbioloog Communicatie rondom ebola gaat via de perstelefoon van de communicatie afdeling. Er mag geen info verspreid worden door zorgverleners en ondersteuners.
Deze afspraken worden, door voortschrijdende inzicht, constant aangepast. Lees daarom altijd de laatste versie en verwijder eerdere versies.
22-10-2014 Patrice Tubben (SEH) / Dineke Hofman (SEH) / Claudia van Schriek (H&I)
22-10- 2014 werkafspraken SEH