e
Opstandingskerk - 22 februari 2015– 1 zondag van de veertig dagen Vandaag is de eerste zondag van de veertigdagentijd. In de bloemschikking zien we grote plantenbladen als twee handen. Open handen om liefde en trouw te ontvangen van Godswege. Je ballast, verbeeld door de stenen in het draad, mag je neerleggen. Zoals Jezus deed: alles wat hem af kon houden van het gaan van de weg van liefde en trouw liet Hij achter in de woestijn. Zo werd Hij teken van hoop, zo is Jezus Mensenzoon en Zoon van God.
1
Inleiding op de lezing uit Genesis :
1
Kopje Onder, Kees van der Zwaard, in: Beeldspraak. De bijbel naverteld voor jonge mensen.
Steeds meer mensen bevolken de aarde die God heeft geschapen. Steeds meer mensen… Met alle gevolgen van dien. Mensenzee. Mensenlief. Mensenleed. Mensendief. Mensenhart. Mensenhaat. Mensenhulp. Mensenmin. Mensenmacht. Mensenrecht. Mensenroof. Mensenvlees. Mensenvrees. Menselijk. Mensenlijk. Mensenziel. Bloed roept. Wraak antwoordt. Recht vecht. Troost hoop? De aarde wordt steeds bekender terrein. Kranten van toen zouden geen nieuws zijn. Liefde huilt. Liefde wacht. Liefde heeft lief. De hoop op een betere toekomst ontstaat bij gebrek aan beter. En ergens heb je dat verlangen:
diep down knalt je schietgebed: God, deel een klap uit! Sla de mond die vloekt. Stop de hand die slaat. Breek de man die misbruikt. Dit is geen wereld. Dit is de onderwereld. Begin opnieuw. Maar o wee, als het gebeurt! O wee, als alles nieuw wordt! O jee, als ik ook moet veranderen! Is dat wat ik bedoel? Moet alles op z’n kop? Is dat werkelijk nodig? Natuurlijk - God is boos. De Maker is verontwaardigd. Zijn schepping is waardeloos geworden. Maar is het dan helemaal niks? Zijn we weer terug bij af? Gaat alles ten onder? Blijft er alleen maar niets over? Zelfs geen hoop dat het anders kan? Dat kan ik niet geloven. Ik geloof in een mens die niet opgeeft. Ik geloof in een boot die niet zinkt. Ik geloof in een duif die een tak vindt. Ik geloof in de veelkleurigheid van de regenboog. Ik geloof in een God die niet loslaat.
Lezingen: Genesis 9, 8-17, 1 Petrus 3, 18-22, Marcus 1, 9-15 Verkondiging Met daarin Over Water – Jeroen Zijlstra
2
2
Album ‘Liefde en dorpsgevoel’, 2009 2
Gemeente van Christus, God geeft zich over. Als in de oudheid een soldaat de strijd staakte, plantte hij zijn boog in de grond en knielde.
Dat doet God als Hij zijn boog in de wolken plant. “Noach zie je mijn boog? Het is het teken dat ik de aarde niet opnieuw met een watervloed zal verzwelgen.” God staakt de strijd. Hij buigt. Kijk eens naar die majesteitelijke, goddelijke buiging! In alle kleuren van de regenboog schittert zijn belofte van trouw. Het omspant de hele aarde! Zó, in een immense buiging heeft God ook de wereld geschapen. Hij deed een stapje terug. En zo maakte Hij ruimte: voor licht en duisternis, zon en maan, zee en land, gewassen, vogels, dieren zonder tal, de mens als man en vrouw. Zo schept God in een grote, voortdurende buiging: Hij maakt ruimte voor de ander, zodat die op kan bloeien. De regenboog is een grote, wijdse poort naar het leven – en alles wat leeft, schrijdt als een bruidspaar het leven binnen, Met een stralende glimlach, gelukkig en dankbaar, knipogend naar God, de schepper. Bloemen en bomen, fluitende vogels, lachende en spelende kinderen. God glimlacht terug: het is allemaal een lofprijzing, een dankzegging aan de Allerhoogste. Een man die buigt voor zijn partner en de deur openhoudt… kijk hij zij mooier wordt! Een moeder geeft haar kind een compliment: het straalt!
Een zanger buigt voor zijn publiek: hij stapt van zijn voetstuk en dankt de mensen die hem groot maken. Een bondskanselier zegt niet dat Rusland een schurkenstaat is maar een waardige gesprekspartner: het haalt het goede in Rusland boven. Hier aarzel ik… was het maar zo! Hielden de machthebbers zich maar aan afspraken, hun verbond (zoals God dat doet) en het staakt het vuren… Heeft dat gebaar van vrede van God iets geholpen? Is er iets in de wereld veranderd? Is er iets zichtbaar van project ‘aarde 2.0’? Zijn de mensen verbeterd? Integendeel! Onze angst is de laatste tijd alleen maar erger geworden. Aangewakkerd door aanslagen en terreur die zo dichtbij komen. Wat te doen tegen die zondvloed van geweld en terreur? Hoe te leven nu de wereld opnieuw overspoeld dreigt te worden door angst en vijanddenken? Is hard optreden en harde taal het enige antwoord? Is er iemand die een weg weet? Of is er niemand… OVER WATER Niemand kan op water lopen Niemand heeft de zee zo lief Niemand komt op eigen kracht zijn angst te boven Niemand wil de zee beproeven Niemand die er heil in ziet Niemand wil er in haar zeggingskracht geloven Wil je toch jouw angst beheersen Wil je op het water staan
Weet dan waar je ooit in bent begonnen Je bent begonnen in het water En beseft pas veel later Dat je daar de zee al eens hebt overwonnen In de luwte schuilt de waarheid In de schaduw wacht het licht In de stilte gaan je oren open In de moeite van het wachten Ligt de ruimte vind je moed
4
In het donker gaan je ogen open Zie je het pas goed. Iemand kon de zee kalmeren Iemand nam de zee voor lief Hij liep vooruit op onze stoutste dromen Jij wilt ook die kunst beheersen Jij wilt ook op water staan Maar je bent verblind van angst nooit ver gekomen Iemand heeft de zee begrepen Iemand heeft jouw angst verstaan Iemand is er uit de chaos opgedoken Hij dorst te lopen op het water Door die ene wist men later Dat in diepe nood een hand wordt uitgestoken In de luwte schuilt de waarheid In de schaduw wacht het licht In het donker gaan je ogen open Zie je het? Zie je het goed?
In de moeite van het wachten Ligt de ruimte, vind je moed In de stilte gaan je oren open Hoor je het toch goed Anna Suzanna Loop naar mij toe Kom over ’t water Jij weet best wel hoe Anna Suzanna Kom, durf het aan Ik zal je zeggen Hoe je op kunt staan In de luwte schuilt de waarheid In de schaduw wacht het licht Na de stilte zijn je oren open Na de moeite van het wachten Vind je ruimte, vind je moed Kun je rustig op het water lopen Zie je het pas goed
Daar bij de Jordaan! Midden tussen al die mensenzee is er Iemand die wil leven zoals God bedoelt. Een rechtvaardige! Hij kiest niet voor een veilig bestaan maar gaat kopje onder. Hij veroordeelt niet, roept niet op om hard in te grijpen, maar buigt en ondergaat.
Jezus gaat kopje onder, even is Hij niets meer, een lege hand, een leven dat sterft aan zichzelf.
En uit dat vruchtwater wordt Hij geboren en staat Hij op. Zijn open handen worden gevuld: De Heilige Geest daalt als een duif op Hem neer en nestelt zich in zijn leven. Gods stem klinkt: “Jij bent mijn Zoon. In jou vind ik vreugde”. Heb je dat wel eens meegemaakt? Dat iemand iets tegen je zei en dat het was alsof er een zware last van je schouders gleed? Je dacht dat je het verprutst hebt. Je durfde je vriend niet te bezoeken in het ziekenhuis… en hij belt je later op: “zullen we gaan voetballen. Want dat kun je zo goed”. Wat heerlijk zo’n bevestiging door je vriend. Of door God. Daar kun je mee verder! Met deze bevestiging van God Jezus is klaar voor zijn taak onder mensen. Maar wacht…!
Eerst wacht de woestijn: Geen mensen meer, geen stem van God. Alleen en alleen maar wilde beesten die je beloeren. Je twijfelt aan jezelf: moet je er wel mee doorgaan: met je geloof, met het leven? Je twijfelt aan God: waarom laat Hij niets van zich merken? Er is tegenslag. Het loopt niet op school. Een vriend van je wordt ernstig ziek. Je hoort over radicaliserende moslims en je weet niet of je je Marokkaanse buurjongen nog wel kunt vertrouwen. Die vragen kent Jezus ook. Dat poetst de doop niet weg.
6
Hij zweeft niet als superman boven deze wereld; hij is geen engel, maar een mens. Hij is mens, één van ons, met alle aarzelende onzekerheden die wij ook hebben. Hij is geen engel, maar er zijn wel engelen die hem dienen. Hij staat er niet alleen voor. En die fluisteren hem opnieuw in: je bent een geliefd kind van God. En dan, na het water en de woestijn, dan is Jezus klaar voor zijn opdracht: Hij heeft leren buigen als God. Hij heeft gebogen voor God en ruimte gemaakt voor de Geest. En die Geest maakte hem buigzaam-weerbarstig. Om de satan te weerstaan. En om de mensen te dienen. Hij buigt naar een melaatse en legt hem de handen op. Hij bukt en schrijft met zijn hand in het zand ‘verlossing’ voor een overspelige vrouw. Hij draagt een kind op handen, kijkt het in de ogen te zien en plaatst hem in het middelpunt.
Hij gaat door de knieën en wast zijn leerlingen de voeten. En als Hij uiteindelijk het hoofd buigt aan het kruis – echt buigt, zonder wraak of verwijt – bidt Hij voor zijn vijanden en: “Heer, in uw handen beveel ik mijn geest”. Wij zijn geen engel en geen dier. Ook wij leven tussen water en woestijn. En als je twijfelt of aarzelt, als je bang bent, hoor dan de stem van God. Of van Binne die zingt: “Je bent al eens geboren uit het water. Er is iemand uit die chaos is opgedoken, die is opgestaan”. Jezus leefde helemaal vanuit die liefdesstem van God. Zó dat de negatieve stemmen hem niet klein kregen. Daarom kon Hij buigen, zó diep dat de apostel Petrus – héél gewaagd – zegt dat Christus afdaalt naar het dodenrijk (‘de gevangenis’) om hen te bevrijden die in de tijden van Noach weigerden te geloven. Ook de drenkelingen worden gered! Zó ver reikt zijn vergeving, zo ver reikt de kracht van zijn opstanding! Zie de ikoon van Pasen.
Ik snak soms zó naar iets van God en zijn koningschap! En als het niet voor mezelf is, dan ken ik genoeg mensen voor wie geldt: een beetje bevrijd zijn van je zorgen, iets van genezing ervaren, tot je recht komen, een veilig dak boven je hoofd, niet ronddobberen in een zee van golven, niet steeds vastlopen in je onmacht, niet weer tegen je kind moeten zeggen dat je geen geld hebt voor sport of nieuwe kleding. Iets van Gods koningschap...! Wat ik je zeggen wil: Geef het niet op, vertrouw je toe aan Christus. Open je handen en leef onder de immense boog en werk aan een geheelde schepping en geheelde relaties. Buig voor Jezus, die boog, diep boog en jou vond in de diepte, en zijn mensen opdiept uit hun zelfgekozen eenzaamheid. Want zo is Hij onze redding geworden. “Geloof dat goede nieuws! Dit is het moment om je leven te veranderen.” Open je handen en je hart voor deze man van Smarten…
8