In een perfecte wereld leven (Uit: Kompas)
Deze activiteit begint met een quiz over spreekwoorden en gezegden die verschillende aspecten van vrede weerspiegelen en laat de deelnemers verder toe na te denken over: de betekenis van vrede, vrede met zichzelf, vrede met anderen en vrede met het milieu, het ontwikkelen van vreedzaam gedrag. Behandelende onderwerpen • het recht op vrede • het recht op leven • het recht op een gezond milieu Doelstellingen • De onderlinge afhankelijkheid tussen de verschillende dimensies van vrede aanvoelen. • Het bespreken van de verschillende betekenissen van vrede en hoe ze van toepassing zijn op ons dagelijks leven. • Respect, solidariteit en verantwoordelijkheid bevorderen. Tijd Totale duur 90 minuten Groepsgrootte 15-30 Materiaal • een groot blad (A3) of flipchartpapier • kleurstiften • quizbladen en balpennen, één per groep • discussiegids, één per kleine groep • kopieën van vak 1 en 2, één per kleine groep Voorbereiding • Kopieer het vredeswiel in vak 1 op een groot stuk papier. Maak het zo groot mogelijk.
1 | In een perfecte wereld leven
Instructies Deze activiteit bestaat uit twee delen Deel 1: Het vredeswiel vervolledigen (25 minuten) 1. In de voltallige groep. Toon de deelnemers lege vredescirkel of mandala. Duid de secties aan: vrede met jezelf, vrede met anderen en vrede met de natuur. Zeg hen dat de volledige mandala het bereiken van een ideale staat van vrede zal vertegenwoordigen. Om ze te vervolledigen moeten de mensen de 21 ‘woorden van universele waarheid’ vinden die verband houden met de 21 gebieden van een leven in vrede. Deze ontbrekende woorden kunnen over de ganse wereld in gezegden en spreekwoorden teruggevonden worden. 2. Vraag de mensen om drie groepen te vormen en geef elke groep een balpen, een kopie van de lege mandala en een kopie van het quizblad. 3. Herinner hen eraan dat ze de ontbrekende woorden in elk spreekwoord moeten vinden. Dit zijn de aanwijzingen voor de waarden die in de verscheidene gebieden van de vredescirkel passen. 4. Wanneer iedereen klaar is, roep dan de hele groep samen. Vraag de mensen om vrijwillig één voor één de vervolledigde spreekwoorden luidop te lezen. Ga na of ze juist zijn en vraag de lezer om een kleurstift te nemen en het woord op jouw grote vredescirkel neer te schrijven. 5. Doe hetzelfde voor alle spreekwoorden totdat de mandala vervolledigd is en een staat van vrede is bereikt. Deel 2: Over vrede praten (30 minuten) 1. Vraag de mensen om terug te keren naar hun drie subgroepen. Deel de discussiegidsen uit, één voor elke groep. Vraag hen te discussiëren over de vragen in hun discussiegids en hou tezelfdertijd de waarden geassocieerd met het relevante deel van het vredeswiel in het oog. Ze zouden moeten zorgen dat ze tot een consensus komen over de vragen en ze moeten bereid zijn om verslag uit te brengen over hun discussies. 2. Roep op het einde iedereen samen en vraag elke groep om verslag uit te brengen.
2 | In een perfecte wereld leven
Nabespreking en evaluatie Begin met een bespreking van de mandala en de universaliteit van de waarden erin vertegenwoordigd. Ga dan over tot de bespreking van deel 2 van de activiteit. Deel 1. • Hoe moeilijk was het om de ontbrekende woorden te vinden? Hoeveel spreekwoorden en gezegden kenden de mensen al? Zijn zij inderdaad ‘woorden van wijsheid’ die relevant zijn voor ons dagelijks leven? • Vertegenwoordigen de woorden in de binnenste cirkel universele waarden? Zijn zij even belangrijk in elke cultuur? Welke zijn de belangrijkste in jouw cultuur? • Zijn er andere kernwaarden die niet vertegenwoordigd zijn? Deel 2. Vraag iemand van elke groep om een kleine samenvatting te maken van de vragen in hun discussiegids. Beantwoord daarna de volgend vragen in afzonderlijke rondes. • Was het gemakkelijk om een consensus te bereiken over alle onderwerpen die besproken werden? • Welke vraag was het meest controversieel? Waarom? • Wat is hun mening over de controverse? • Waarom hebben de mensen een verschillende mening over deze onderwerpen in verband met vrede? • Mensen verbinden de discussies over vrede vaak met religie. Waarom is dat? • Moeten mensen religieus zijn om waarden te hebben nodig voor innerlijke vrede? • Welke verbanden zijn er tussen wat ze besproken hebben en mensenrechten? • Is vrede een noodzakelijke voorwaarde opdat een cultuur van mensenrechten zou kunnen bestaan of is het noodzakelijk dat de rechten van de mens worden gerespecteerd alvorens mensen een staat van vrede kunnen bereiken? Tips voor de begeleider • Verdere informatie over de onderwerpen die in deze activiteit naar voor werden gebracht is te vinden in de achtergrondinformatie over vrede en geweld (opm: dit staat nog niet online). Dit zal je helpen om de discussie in de voltallige groep te leiden. Probeer de onderlinge relatie tussen de drie dimensies van vrede naar voor te brengen. Wees niet bang voor controverse. Dit is van nature een controversieel onderwerp. Denk eerder na over de argumenten vóór en tegen en benadruk dat ze niet zwart-wit zijn. Er zijn geen duidelijke antwoorden. • Als er meer dan 18 mensen in de groep zijn, is het best om het aantal subgroepen te verdubbelen en met 6 kleine groepen te werken i.p.v. met drie grote. Denk eraan om extra kopieën te maken van de materialen! Varianten Je kan deel 1, het vervolledigen van de mandala, omvormen tot een activiteit voor de ganse groep. Lees de spreekwoorden één voor één luidop voor en vraag om suggesties voor de ontbrekende woorden. In dit geval, zal je de woorden rechtstreeks op de grote kopie van de vredescirkel neerschrijven en zal je van het vervolledigde wiel kopieën moeten maken om naar te verwijzen in deel 2.
3 | In een perfecte wereld leven
Suggesties voor follow-up Met de inzichten die zij hebben verworven in deze activiteit, willen de deelnemers misschien verder discussiëren over incidenten in hun leven waarbij er geen vrede was en willen zij misschien praktische strategieën ontwikkelen om met persoonlijk geweld om te gaan. Zie de activiteit Geweld in mijn leven. Verdere informatie Het idee voor het vredeswiel, gebruikt in deze activiteit, komt van Pierre Weil, “El Arte de Vivir en Paz, Hacia una nueva conciencia de Paz”, Errepar, Argentina, 1995. “El arte de vivir en paz, hacia una nueva conciencia de paz”, betekent “de kunst om in vrede te leven, naar een nieuw bewustzijn van vrede”. Er zijn verscheidene manieren waarop de vredescirkel kan worden geïnterpreteerd. De volgende aantekeningen kunnen je begeleiden in de discussies over de cirkel: • In het midden van de mandala bevindt zich oneindigheid, er is geen begin en geen einde. • Alle woorden in de binnenste cirkel vertegenwoordigen de waarden en het gedrag of een staat van zijn die in elk van de overeenstemmende gebieden van ons leven aanwezig zouden moeten zijn. Bijvoorbeeld, met betrekking tot onze mogelijkheid om in vrede te zijn met anderen en met de maatschappij, moeten we in vrede zijn in de gebieden van de economie, ons sociaal leven en onze cultuur • Geest, lichaam en gevoelens zijn de gebieden waarop we ons moeten concentreren in onze relatie met onszelf en onze innerlijke vrede. Om individuele innerlijke vrede te bereiken, hebben we wijsheid nodig, liefde, geduld, medeleven, vreugde en een gezond lichaam. • De derde dimensie van vrede is het milieu, hetgeen samenvalt met vrede met de natuur. Hier hebben we drie gebieden: we hebben kennis nodig om geïnformeerd te worden, om respect te hebben voor het leven en om in harmonie te zijn met de elementen (de dingen – de natuur, de bomen, de bloemen, de dieren, etc.)
4 | In een perfecte wereld leven
Bijlage 1: Het vredeswiel
5 | In een perfecte wereld leven
Bijlage 2: Quizblad
Kan je de woorden vinden die ontbreken in de volgende spreekwoorden en citaten? Ontdek de woorden en je hebt de aanwijzingen die in de vredescirkel passen! De woorden die je moet inpassen zijn: schoonheid, lichaam, medeleven, samenwerking, cultuur, economie, emoties, milieu, geduld, harmonie, gezondheid, individu, informatie, vreugde, gerechtigheid, kennis, leven, liefde, geest, respecteren, sociaal leven, samenleving, solidariteit, substantie, waarheid, welzijn en wijsheid.
Gebied 1. Ervaring is de moeder van de _______________ Gebied 2. a) Waar ____________ is, is er geen duisternis. (Burundisch spreekwoord) b) _____________ en doorzettingsvermogen hebben een magisch effect waardoor moeilijkheden en obstakels verdwijnen. (John Quincy Adams) c) De mens mag dan ____________ uit zijn hart bannen, maar God nooit. (William Cowper) d) Beloof niets wanneer je vol bent; beantwoord geen brieven wanneer je vol woede bent. (Chinees spreekwoord) Gebied 3. ____________ is beter dan welvaart. Gebied 4. Twijfel is de sleutel tot ____________ (Iraans spreekwoord) Gebied 5. Als je gerespecteerd wilt worden, moet je jezelf _____________. (Spaans spreekwoord) Gebied 6. De aarde aanraken is in ____________ zijn met de natuur. (Oglala Sioux. Amerikaanse inboorlingen) Gebied 7. Voor het ____________van anderen, hoe groot ook, laat niemand zijn eigen ____________ verwaarlozen; laat ieder, duidelijk bewust van zijn ____________, gericht zijn op zijn eigen doel. Gebied 8. Regering en _____________ zijn in alle dingen de wet van het leven; anarchie en wedijver de wet van de dood. (John Ruskin) Gebied 9. a) ____________ zonder wijsheid is als een bloem in de modder. (Roemeens spreekwoord) b) Vroeg of laat komt de ____________ aan het licht. (Nederlands spreekwoord) c) ____________ voor altijd, ____________ voor altijd, ____________ voor altijd. Want de eenheid maakt ons sterk. (Ralph Chaplin) d) Wanneer geweld het huis binnenkomt, gaan de wet en ____________ weg langs de schoorsteen. (Turks spreekwoord) Gebied 10. De ____________ van de geest moet ondergeschikt zijn aan het hart. (Mahatma Ghandi) Gebied 11. Zie ___________ en vrolijkheid zit neer, / Allen vreugdevol en onbezonnen, / totdat ze, helemaal getransformeerd, gegroeid zijn / Losbandigheid en drinken. (Robert Burns, 1759-1796) Gebied 12. Er kan geen ____________ zijn waar er geen effi ciëntie is. (Beaconsfi eld) Gebied 13. Laat je niet misleiden door de eerste indruk, want schijn is niet ___________ (Engels spreekwoord) Gebied 14. Een moment van geduld kan een grote ramp verhinderen en een moment van ongeduld kan een heel ____________ kapot maken. (Chinees spreekwoord) Gebied 15. Waar is de wijsheid die we in kennis verloren? Waar is de kennis die we verloren in ____________? (T.S. Eliot) Gebied 16. Het is gemakkelijker om het ____________ te buigen dan de wil. (Chinees spreekwoord) Gebied 17. Door onze ___________ te verhongeren, verliezen we onze humor en worden we rigide en stereotiep; door ze te onderdrukken worden we letterlijk, reformatorisch en ‘heiliger dan de paus’; aangemoedigd, parfumeren ze het leven; ontmoedigd, vergiftigen ze het. (Joseph Collins) Gebied 18. Kijk met je ____________ hoor met je hart. (Koerdisch spreekwoord) Gebied 19. De mens vormt zichzelf door beslissingen die zijn ____________ vormen. (Rene Dubos) Gebied 20. Elk hart is het andere hart. Elke ziel is de andere ziel. Elk gezicht is het andere gezicht. Het ____________ is de enige illusie. (Marguarite Young) Gebied 21. Je kan zien hoe ontwikkeld een ____________ is aan de hand van de hoeveelheid vuilnis die wordt gerecycleerd. (Tahanie)
6 | In een perfecte wereld leven
Bijlage 3: Discussiegidsen
Discussiegids: Vrede met zichzelf (groep 1) 1. Wat betekent het om met zichzelf in vrede te zijn? 2. Welke soort dingen die we elke dag zeggen en doen, tonen aan dat we in oorlog leven met onszelf en we geen innerlijke vrede kennen? 3. Is er een verband tussen het lichaam, de geest en de gevoelens? Welk verband? 4. Hoe kunnen we de kwaliteiten ontwikkelen die ons helpen in vrede te leven met onszelf? 5. Is het mogelijk om een positieve relatie te hebben met anderen als we niet in vrede zijn met onszelf?
Discussiegids: Vrede met anderen (groep 2) 1. Zijn we als mensen in staat om in vrede te leven met anderen? 2. Indien er geen oorlog is, betekent dit dan dat we in vrede zijn met anderen? 3. Kunnen we leren om vreedzamer te zijn tegenover anderen in ons dagelijks leven? Hoe? 4. Zijn er redenen om hoopvol te zijn dat we in de toekomst in een vreedzame wereld zullen leven? 5. Kan men de littekens van een oorlog te boven komen en opnieuw in vrede leven?
Discussiegids: Vrede met de natuur (groep 3) 1. Waardeert de maatschappij het milieu? 2. Wat betekent in harmonie leven met de natuur? 3. Wiens taak is het om voor het milieu te zorgen? 4. Hoeveel oorlogen zullen er in de toekomst uitgevochten worden over natuurlijke rijkdommen (bijvoorbeeld, water), veeleer dan om andere redenen (bijvoorbeeld, etnische, culturele of religieuze confl icten)? 5. Denk je dat de kunst om in vrede te leven met de natuur relevant is voor het bereiken van een totale staat van vrede?
7 | In een perfecte wereld leven
Bijlage 4: Antwoorden bij de quiz over het vredeswiel
Gebied 1. Wijsheid
Gebied 7. Welzijn
Gebied 13. Substantie
Gebied 2. a) Liefde
Gebied 8. Samenwerking
Gebied 14. Leven
Gebied 9. a) Schoonheid
Gebied 15. Informatie
b) Geduld c) Medeleven
b) Waarheid
Gebied 16. Lichaam
d) Vreugde
c) Solidariteit
Gebied 17. Emoties
d) Gerechtigheid
Gebied 18. Geest
Gebied 3. Gezondheid Gebied 4. Kennis
Gebied 10. Cultuur
Gebied 19. Milieu
Gebied 5. Respect(eren)
Gebied 11. Sociaal leven
Gebied 20. Individu
Gebied 6. Harmonie
Gebied 12. Economie
Gebied 21. Samenleving (maatschappij)
8 | In een perfecte wereld leven
Bijlage 5: Het vervolledigde vredeswiel
9 | In een perfecte wereld leven